Şimdi bir Mercedes sahibi olurken, bir Mercedes`iniz daha oluyor

Transkript

Şimdi bir Mercedes sahibi olurken, bir Mercedes`iniz daha oluyor
Şimdi bir Mercedes sahibi olurken, bir Mercedes‘iniz daha oluyor. İkinci Mercedes‘inizi alırken
cazip teklifler ve özel avantajlar Mercedes-Benz Türk bayilerinde sizi bekliyor.
∑ Kamyon veya otobüs alırken hafif ticari araç veya otomobil avantajı.
∑ Hafif ticari araç alırken otomobil avantajı.
∑ Otomobil alırken hafif ticari araç avantajı.
İÇİNDEKİLER
06
36
70
16
52
68
kongre ve toplantı turizmi
■ Kongre turizminde yeni trend sürdürülebilirlik
ve çevreci eğilimler…............................................... 6-17
■ Kongre turizminde oteller
kilit rol oynuyor ............................................…...... 18-20
■ Haberler ….…………………………………………………………. 30
acenteler/havayolları
■ Haberler ................................................................. 32-34
tedarikçiler
Yetkin Medya Yayıncılık
Ticaret Limited Şirketi Adına
Yazı İşleri
Ece Yarkataş
Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Sebahattin Ercan
İletişim
Genel Koordinatör
Bülent Büyükaras
[email protected]
Editör
Özlem Kasa
[email protected]
Görsel Yönetmen
Türkel Hocaoğlu
[email protected]
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
■ Türkiye’de dikkat çekmeye
başlayan rezidans
yatırımları, otelcilikle kol kola ilerliyor…………..….52-62
■ Haberler…………………………………………………….......64 -67
■ Röportaj / Emel Elik –
Elite World Hotels……......................................…... 68-69
oteller
■ Haberler ……………………………………………………..... 70-76
■ İklimlendirme sektörü, Türkiye’de yeniden
yükselişe geçti………................................................36-46
■ Haberler…......………………………………………………… 47-50
[email protected]
yatırımlar
■ Diğer haberler ....................................................... 77-82
■ İstatistikler ............................................................. 83-84
[email protected]
Tel: 0 212 278 77 41 pbx
Reklam
[email protected]
Abonelik
12 aylık abonelik bedeli 90 TL’dir.
Abone olmak isteyenler için
hesap numarası:
Tel: 0 212 278 77 42 pbx
Faks: 0 212 278 77 68
Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş
Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi.
Baskı:
IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49
Özgün Ofset
Tel: 0212 280 00 09
Issn: 2147-2300
Adres:
Yetkin Medya Yayıncılık
Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B,
4. Levent / İstanbul
(Dekont ve adres bilgilerinizi
0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.)
Yayın Türü:
Ulusal, süreli, aylık
Baskı yeri ve tarihi:
İstanbul, Temmuz 2013
Kırmızı
kablo mu,
mavi
kablo mu?
IP TV’de doğru kararı verin. Otelinizin yayın kalitesi
size pahalıya patlamasın.
IP TV, otelinize yayın kalitesi sunan, ancak kurulumu biraz karışık olan bir sistem. Bu sistem,
HD yayın, çok daha fazla kanal, merkezi kontrol kolaylığı gibi birçok faydayı beraberinde getiriyor.
Digiturk bu noktada devreye giriyor ve bu konuda size tam bir danışmanlık hizmeti sunuyor.
Digiturk, geniş içeriği, EPG desteği, HD yayın özelliği ve altyapı maliyetinizdeki
önemli avantajları ile tüm teknolojik bilgi ve birikimini sizin için kullanıyor, sizi kurulum için
en güvenilir firmalara yönlendiriyor.
Ayrıca Digiturk, kurulum aşamasından sonra da yanınızda. Digiturk uyumlu IP TV sistemiyle
Digiturk’ün eğlenceli dünyasını otelinize taşıyın, müşterilerinize HD yayın kalitesinde
ayrıcalıklı bir hizmet sunun.
SUNUŞ
Olayların faturası hep
turizm sektörüne çıkıyor
G
eçtiğimiz Mayıs-Haziran aylarında Türkiye’nin ve turizm sektörünün
gündemini, İstanbul Taksim’de bulunan Gezi Parkı’nda başlayan ve dalga dalga
tüm Türkiye’ye yayılan protestolar oluşturdu. İktidarın baskı politikalarını eleştiren ve
daha fazla özgürlük talebiyle sokaklara dökülen kitlelere polisin uyguladığı şiddetin faturası,
deyim yerindeyse turizmcilere çıktı. Özellikle Taksim bölgesindeki oteller olaylar nedeniyle ciddi
darbeler aldılar.
Bölge otellerine yapılan oda ve toplantı rezervasyon iptalleri yüzde 80’lere varırken, olayların devam
etmesi nedeniyle ileriye yönelik talepler ciddi oranda düştü. İstanbul’da üç büyük kongre iptal edilirken,
otellerde düzenlenen irili ufaklı toplantı gruplarının neredeyse tamamı ya iptal edildi ya da başka bölgelere
kaydırıldı.
TUROB’un kendi üyeleri arasında yaptığı incelemeye göre gösterilerin yoğun olarak yaşandığı ilk 21 günde
iptal edilen geceleme sayısı 215 bin 862’ye çıktı. Bu iptaller nedeniyle 54 milyon 697 bin 769 avro zarar edildi.
Yeni rezervasyon ve taleplerde yüzde 55 düşüş yaşanırken Taksim-Beyoğlu-Şişli-Beşiktaş bölgesindeki
iptaller yüzde 80’lere ulaştı. Uzun vadeli iptallerde ise hesaplanan kayıp 45 bin 950 kişi oldu. Bölgede
tansiyon düşmediği için iptallerin devam ettiğini biliyoruz. Taksim’in yayalaştırma projesi nedeniyle yılın ilk 5
ayını kaybeden bölgedeki turizmcilerin kaybı katlanarak artmış oldu.
Olayın bir diğer boyutu ise Türkiye’nin ve İstanbul’un zedelenen imajı oldu. Polisin göstericilere
uyguladığı orantısız şiddetin dünya medyasında geniş yer bulması, Türkiye’nin ‘Güvenli Ülke’ imajına ciddi
zararlar verdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın olaylara anında müdahale etmemesi ve bu konuda sektöre
destek vermemesi, krizin daha da büyümesine neden oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığına geldikten sonra
bakanlıktaki önemli kadroların değişmesi de bu süreçte turizmcileri boşlukta bıraktı. Krizi yönetmeye çalışan
otelcilerin hedef gösterilmesi de ayrı bir tartışma konusu yarattı. Bakanlık, çok sonra harekete geçerek
sektör temsilcileriyle bir araya geldi ve ardından önemli pazarlarda halkla ilişkiler çalışması başlattı. Bu
çalışmaların meyvelerini ise ilerleyen süreçte göreceğiz.
Sektöre zarar veren bir diğer konu ise Sky Airlines ve GTI Travel’ın iflası oldu. İflasla birlikte ardında büyük
bir borç ve mağdur tarafların bulunmasının yanı sıra Türk firmalarına olan güven de sarsıldı. Son olarak
Kazakistan’ın biraz da fırsattan istifade Kazakistan’dan charter yapan Türk havayolu şirketlerine uçuş yasağı
getirmesi sektörde şok etkisi yarattı. Atılan bu yanlış adımdan dönülmesini ümit ediyoruz.
İlk yılını dolduran Turizm ve Yatırım dergisi olarak, sektörde yaşanan bu olayları ele almaya çalıştık. 12.
Sayımızda Gezi Parkı olaylarından çok etkilenen kongre turizmi pazarını geniş bir şekilde ele aldık. Yoğun
sıcakları yaşadığımız bu günlerde ‘Otellerde İklimlendirme’ konusunu işledik. Yatırımlar bölümünde ise son
yıllarda sürekli konuşulan ve yatırıma dönen rezidans yatırımlarına eğildik.
Keyifle okumanız dileğiyle…
42
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
DOSYA � KONGRE TURİZMİ
TOPLANTI VE
KONGRE TURİZMİ
Kongre turizminde yeni
trend sürdürülebilirlik
ve çevreci eğilimler
Gerek bir anda çok büyük
grupların belli bir destinasyonda
ağırlanması, gerek katılımcıların
yüksek harcama kapasiteleri
gerekse bölgeye bıraktıkları
katma değer anlamında son
yılların parlayan yıldızı kongre
turizminde trendler her
geçen yıl değişiyor. Kongre ve
toplantı turizminde yeni trend
sürdürülebilirlik ve çevreci
yaklaşımlar olarak öne çıkıyor.
62
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
D
estinasyonların ekonomik, sosyal
ve ticari hayatına katkısı nedeniyle
günümüzde başlı başına bir sektör
haline gelen kongre ve toplantı turizmi,
küreselleşme ve teknolojik gelişmelere paralel olarak büyümeye devam
ediyor. Kongre ve toplantı pazarındaki
gelişmeler sektörde yeni trendleri de
beraberinde getiriyor. Dünya genelinde
çevreci eğilimlerin artması kongre ve
toplantı turizminde de etkisini gösterdi.
Teknolojik aletlerin sağladığı olanaklar
da bu alanda çevreci eğilimlerin artmasına yol açtı. Kongre ve toplantılarda
basılı malzemeler, görsel çalışmalar,
teknik altyapı ekosisteme zarar vermeyecek şekilde planlanıyor.
E-meetingler geleceğin
toplantı trendi oluyor
Öte yandan bu çevre konusundaki
duyarlılık yeni kongre ve toplantı modellerini de gündeme getiriyor. Teknolojik
gelişmeler, ekonomik kriz ve internet
vasıtasıyla bilgiye kolay ulaşım eskiye
oranla kongrelere katılımı düşürürken,
e-meetingler olarak adlandırılan yeni toplantı ve kongre modellerini
gündeme taşıyor. İnternet aracılığıyla
gerçekleştirilen e- toplantıları acente
yetkilileri geleceğin trendleri arasında
görüyorlar. Diğer taraftan kongre turizminde sürdürülebilirlik kavramı da
son yıllarda öne çıkıyor. Kavram daha
çok bir kongrenin devamını yapmak ve
ICCA’nın verilerine göre
2012 yılında Türkiye 179
kongre ile 21’inci sıraya
yükseldi. Aynı verilerde
dünyada en çok kongre
düzenleyen ilk 10 şehir
arasında yer alan İstanbul,
2012 yılında yerini
koruyarak 9’uncu
sırada yer aldı.
İki ayda bir yer
vereceğimiz
‘Toplantı ve
Kongre Turizmi
Bölümü’nde
sektörle ilgili
güncel gelişmeleri
ve analizleri sizler
için derleyeceğiz.
uluslararası bir kongre haline getirmek
anlamında kullanılıyor.
Tıp kongreleri hala başı çekiyor
Kongre ve toplantı turizmindeki son
eğilimlere bakıldığında sağlık ve tıp ile
ilgili kongreler hala başı çekiyor. Amerika, Avrupa ve Türkiye’de tıp kongrelerine
ilişkin getirilen yasal düzenlemeler ve
sınırlamalar nedeniyle bu alanda yapılan kongre ve organizasyonlarda azalma
yaşanıyor. Ancak kongre sektörünün
yüzde 60’ını kapsayan tıp ve sağlıkla ilgili
düzenlenen kongreler liderliğini koruyor.
Sosyal bilimler alanında düzenlenen
kongrelerin sayısı artıyor
Klasik sektörlerin yanı sıra sosyal bilimler alanında düzenlenen organizasyonların
artması dikkat çekiyor. Bunda artan sivil
toplum örgütlerinin etkisi olduğu belirtilirken felsefe gibi alanlarda düzenlenen
kongreler artış gösteriyor. Uluslararası
toplantı ve kongrelerde; tıp, mühendislik,
iletişim, teknoloji, sosyal bilimler, sanat ve
spor gibi önemli konu ve alanlar öne çıkıyor.
Kongre turizminde rekabet artıyor
Hava ulaşımın gelişmesine paralel
olarak dünyanın en hızlı gelişen sektörlerinden biri haline gelen kongre turizmi,
son 10 yılda dünya turizminin çok üstünde bir gelişme gösterdi. Gerek bir anda
çok büyük grupların belli bir destinasyonda ağırlanması, gerek katılımcıların
yüksek harcama kapasiteleri gerekse
bölgeye bıraktıkları katma değer anlamında son yılların parlayan yıldızı olan
kongre turizminden pay almak isteyen
ülkeler arasındaki rekabet giderek artı-
yor. Özellikle geçtiğimiz iki yıl önce girdiği
krizden kurtulmak isteyen Avrupa, agresif pazarlama yöntemleri geliştirerek
pazardan pay almaya çalışıyor.
Destinasyon tercihinde ulaşım, marka kent ve altyapı olanakları etkili
oluyor Uluslararası kongre düzenleyen kurumlar, destinasyon tercihlerinde ulaşımın
kolay olduğu, iletişim imkanlarına sahip destinasyonları tercih ediliyorlar. Londra, Paris,
Barselona, Madrid, New York, Viyana, İstanbul gibi marka olmuş şehirleri tercih eden
kongre düzenleyen kurumlar ve organizatörler, seçtikleri destinasyonda tarihi ve turistik
yerlerin yanı sıra eğlence ve kültür mekanlarına da önem veriyorlar. Kongre ve toplantı
katılımcılarının boş zamanlarında geldikleri
şehri, bölgeyi keşfetmek, eğlenmek, gezmek
ve yerel lezzetlerini tatmak istiyorlar. Bunların yanı sıra kongre veya toplantının
düzenleneceği şehirdeki kongre tesislerinin
ve konaklama kapasitesi, teknik donanımı,
kullanılabilirliği büyük bir önem taşıyor.
Ekonomik kriz kongrelerdeki
gösterişi azalttı
Kongre ve toplantı organizasyonlarını son yıllarda etkileyen bir diğer unsur
ise Amerika ve Avrupa’da yaşanan ekonomik kriz oldu. Geçmişe göre bütçeleri
kısıtlanan kongrelerin, lansman, kokteyl,
yemek gibi organizasyonları daha az yapılmaya başlanmış. Kongre düzenleyen
kurumlar hem çok para harcandığı yönünde bir imaj vermekten kaçındıkları hem de
bütçeleri sınırlandığı için gösterişli organi07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
7
»
DOSYA � KONGRE TURİZMİ
Uluslararası kongreler
nasıl alınıyor?
zasyonlardan kaçınıyorlar. Organizasyon
firmaları kriz nedeniyle kongre sayılarında
ve katılımcılarında da geçmişe göre düşüş
yaşandığına işaret ediyorlar. Ancak diğer
yandan orta ve küçük ölçekli toplantıların
sayısında artış devam ediyor.
Türkiye ve İstanbul
popülaritesini koruyor
Uluslararası kongre ve toplantılarda
Türkiye popülaritesini korurken, Türkiye’de İstanbul ciddi atılım gerçekleştiriyor.
Uluslararası sivil toplum kuruluşları, dernek ve birlikler, kongrelerini İstanbul’da
yapmak istiyorlar. İstanbul dünyanın
yaklaşık 300 kongre şehri arasında giderek öne çıkıyor. Uluslararası Kongre
En çok kongre
ağırlayan ilk 21 şehir
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
Şehir
Viyana
Paris
Berlin
Madrid
Barselona
Londra
Singapur
Kopenhag
Istanbul
Amsterdam
Prag
Stokholm
Pekin
Brüksel
Lizbon
Bangkok
Helsinki
Seul
Buenos Aires
Budapeşte
Roma
Kaynak: ICCA
28
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Kongre
Sayısı (2012)
195
181
172
164
154
150
150
137
128
122
112
110
109
107
106
105
100
100
99
98
98
ve Konvansiyonlar Derneği (ICCA) şehir
ve ülkelere göre 2012 yılına ait verilerine göre Türkiye, ülke sıralamasında, 179
kongre ile 21’inci sıraya yükseldi.
6,5 milyon ziyaretçi,
2,5 milyar dolar gelir
İstanbul ise 2011 yılındaki konumunu
koruyarak 9’uncu sırada yer aldı. Kongre
destinasyonu olarak popüler olan İstanbul’un 2011 yılına göre kongre sayısını 15
tane artırarak 128 kongre sayısına ulaştı.
VIP Turizm’den Yasemin Pirinçcioğlu’nun
verdiği bilgilere göre Türkiye’de gerçekleşen
tüm uluslararası kongrelere yılda yaklaşık
40-45 bin kişi katılıyor. 2012’de yaklaşık 4,5
milyon turist kongre ve etkinlik turizmi için
İstanbul’a geldi. Diğer kentlerdeki etkinlikler
de ilave edildiğinde bu sayının 6,5 milyona
ulaştığı belirtiliyor. Bu turizm hareketinden
Türkiye’nin sağladığı net gelirin yaklaşık 2,5
milyar dolar olduğu kaydediliyor.
Turizm sektörü için son derece önemli olan toplantı ve kongre turizmini
iki ayda bir ele alacağız. Bu sayımızda
T
ürkiye, uluslararası camiada HABİTAT,
AGİT, NATO Zirvesi, Dünya Muhasebe
Kongresi, IMF- DB Toplantıları gibi birçok
önemli uluslararası organizasyon ile öne
çıktı. Bugün özellikle İstanbul, kongre
ve yatak kapasitesiyle 20-25 bin kişilik
büyük kongrelerin altından başarıyla
kalkabiliyor. Bu tür büyük kongrelerde
devletin desteği, tanıtım ofislerinin lobi
faaliyetleri, kongre firmalarının pazarlama
ve tanıtım çalışmaları, mali güçleri,
kongre yapılacak şehrin alt yapı özellikleri,
ulaşım ve konaklama seçenekleri büyük
önem taşıyor. Kongre adaylık sürecinde,
projeyi doğru planlama, yapılandırma ve
doğru yöntemlerle yürütmek gerekiyor.
Tüm bu süreç, uzun süreli bir stratejik
yaklaşım, doğru içerikle hazırlanacak bir
adaylık dosyası ve teknoloji kullanımı,
uluslararası vizyon ve bilinç, yoğun bir
seyahat ve lobi faaliyeti sürecini ve tabii
ki tecrübe ile takım çalışması ihtiyacını da
beraberinde getiriyor.
kongre turizmi alanında gerek PCO gerekse DMC olarak hizmet veren seyahat
acentesi temsilcileri sektörle ilgili trendlerin neler olduğunu Turizm ve Yatırım
Dergisi ile paylaştılar.
PCO ve DMC’ler nedir ve kongre organizasyonlarında neler yapıyorlar?
K
ongrelerin iki ana organizasyon kısmı
bulunuyor. Professional Congress
Organizing (PCO) bir kongreyi A’dan Z’ye
organize eden şirket anlamına geliyor.
Kongrenin sponsorunun, katılımcısının
bulunması, ön finansmanının yapılması,
kayıtların toplanması, kayıt programların
hazırlanması, bilimsel makalelerin
toplanması, onların sıralanması, posterlere
basılması, kitaplarının basılması gibi
A’dan Z’ye tüm hazırlığı PCO tarafından
yapılıyor. PCO’lar bir kongrenin kontratlı
acentesi olup o kongreyi dünyanın her
şehrinde gerçekleştirebiliyorlar. Türkiye’den
de acenteler uluslararası oyuncu haline
gelmeye başladılar.
DMC’ler ise işin turizm bacağını
yönetiyor. Kongre için gelen insanları
kalacakları otelleri belirledikleri gibi
havalimanı veya kongre merkezine
transfer organizasyonları, gala, resepsiyon
organizasyonları, şehir turları gibi turizmle
ilgili bütün çalışmaları yürütüyorlar. Büyük
acentelerin çoğu hem PCO hem de DMC
hizmeti veriyor. ICVB’nin 15 tane PCO ve
DMC üyesi bulunuyor. Türkiye genelinde ise
yaklaşık 100 PCO ve DMC şirketi bulunduğu
belirtiliyor.
toplantıları
farklı kilan mekanlar
www.wowhotels.com
[email protected]
KONGRE TURİZMİ � GÖRÜŞLER
Cengiz Korkmaz / Dekon Şirketler Grubu
Kongrelerde sürdürülebilirlik ve
çevreci politikalar önem kazanıyor
G
ünümüzde kongre turizmi pastasının algılamasında değişim
yaşanıyor. Halen dünyadaki kongre turizmi pastasının büyük bölümünü
tek başına sağlık-tıp segmenti oluşturmakla birlikte, teknoloji, sosyal bilimler,
tarım, mühendislik ile ilgili alanlar vb.
gibi segmentlerde toplantılarda öne çıkıyor. Ayrıca kamu kuruluşları ve kamuya
bağlı kuruluşlar tarafından düzenlenen
toplantılar da, kongre turizmi pastasında
önemli bir pay sahibi… Bu toplantıların,
delege sayıları ve sektörel destek seviyelerinde yükselme kaydediliyor. Bunların
yanı sıra, kongre turizminin uygulama
safhasında, sürdürülebilirlik kavramı ile entegre olma yolunda önemli adımlar
atılıyor. Bugün gerek kongre organizatörleri gerek kongre merkezleri ve oteller
gerekse kongre organizasyon komiteleri
kağıt tüketimini düşürmek, geri dönüştürülebilir malzeme tüketimine önem
vermek vb. gibi çevre koruma politikalarına önem veriliyor.
Avrupa agresif pazarlama
faaliyetleri geliştiriyor
Türkiye ve İstanbul’un 2011 yılı için önceki yıllara göre bir miktar düşüş yaşasa
da Türkiye uluslararası anlamda halen
tercih edilen bir destinasyon… Bununla birlikte, özellikle Avrupa’daki popüler
bazı şehirlerin agresif pazarlama faaliyetleri geliştirmeye başlamaları ve Avrupa’da
10
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
yaşanan finansal kriz nedeniyle kongre
merkezleri ve oteller başta olmak üzere
fiyatlandırma politikalarını yeniden gözden geçirmelerine yol açtı. Dolayısıyla
önümüzdeki yıllarda, ülke olarak yakaladığımız ivmeyi sürdürülebilmek için ülke
olarak pazarlama faaliyetlerimizi gözden
geçirmemiz gerekiyor. Şehir olarak bakıldığında uluslararası anlamda, Türkiye’den
listenin başında İstanbul yer alıyor. Kuşadası’na yapılan yeni kongre merkezi ve
İzmir şehir merkezine yapılması planlanan kongre merkezi projeleri, bize ikincil
alternatif kongre şehirleri kazandıracak.
Antalya ilimiz hali hazırdaki otel ve salon
kapasiteleri nedeniyle İstanbul’dan sonraki şuan en önemli kongre destinasyonu…
Kongrelerde, ulaşım ve vize bakımından
avantajlı olan destinasyonlarda delege
sayıları her dönem artış gösteriyor. Özellikle THY’nin “Star Alliance” üyeliği, direkt
uçuş imkanları ve yaygın uçuş seferleri
ile birlikte, vize bakımından sağladığı avantajlar nedeniyle ülkemiz uluslararası
anlamda erişilebilirlik kavramı bakımından oldukça iddialı bir konuma geldi.
Türkiye’de 2015-2016 yıllarında
önemli organizasyonlar düzenlenecek
22 yıldır kongre ve toplantı turizmi
sektöründe hizmet veren Dekon Şirketler Grubu’nun lokomotif şirketi Dekon
Kongre ve Turizm, 76 kişilik ekibiyle ulusal ve uluslararası müşterilerinin etkinlik
planlamalarına en uygun ve en kaliteli
çözümleri sunuyor. IAPCO, ICCA, Business
Council for Sustainable Development,
AMC Institute ve TÜRSAB’ın aktif üyesiyiz.
Dekon, sadece Türkiye sınırları içerisinde
değil, uluslararası müşteri portföyü ile
dünyanın farklı destinasyonlarında kongreler düzenliyor. Dekon olarak 2012’ye
paralel şekilde, 2013 yılında Atina/Yunanistan, Dublin/İrlanda ve Lyon/ Fransa
olmak üzere tıp segmentinde üç kongreyi yurtdışında düzenleyeceğiz. Bunun
dışında Türkiye’de düzenlenecek 30’un
üzerinde toplantı organizasyonumuz
bulunuyor. Uluslararası toplantılar bakımından, 2014 yılında geçtiğimiz beş yıla
oranla sayıca bir azalma gözlemliyoruz.
2015 ve 2016 yılları itibari ile geçtiğimiz
beş yıla oranla sayıca yine yükselişe geçilecek olması ve 2015 - 2016 yılları itibari
ile ülkemizde uluslararası platformda önemli toplantıların düzenlenecek olması
sektörel açıdan memnuniyet verici…
Yasemin Pirinçcioğlu / VIP
E-meetingler geleceğin
trendi olacak gibi görünüyor
G
ünümüzde kongre turizminde ilk ve
en önemli konu; sürdürülebilirlik... Bir
kongrenin tekrarını sağlayabilmek
çok önemli... Diğer yandan özellikle sosyal
içerikli kongrelerde, konunun aktarımının deneyimler ile şekillendirildiği zaman
daha iyi verim alacağımıza inanıyorum.
Kongrelerin genel hazırlık aşamasında
çevreci yaklaşımlar büyük önem taşıyor.
Dünyanın bu konudaki genel duyarlılığı
tabii ki turizmde de yankı buluyor. Basılı malzemeler, görsel çalışmalar, teknik
altyapı ekosisteme zarar vermeyecek içerikte planlanmaya çalışıyor. Teknolojinin
geldiği noktayı varsayarsak e-meetingler
geleceğin trendi olacak gibi görünüyor.
Bu gibi konularda bilinci yükseltmek, bizim gibi öncü şirketlerin yükümlülüğü. Bu
anlamda hem yaptığımız işlerle örnek olmaya çalışıyor hem de sosyal sorumluluk
projelerine mecralar açarak destek veriyoruz. 2013 yılında yurt içi ve dışı olmak
üzere 30’dan fazla organizasyon gerçekleştireceğiz. 2012 ile karşılaştırıldığında,
özellikle yurtdışı kongrelerin katılımcı konaklama sürelerinin uzadığını, beklenenin
üzerinde kayıt alındığını, konaklama
tercihlerinin sadece duyurulan kongre
otellerinden karşılanmadığını, katılımcıların otel satışı yapan çeşitli web sitelerini
kullanarak münferit rezervasyonlar da
yaptığını görüyoruz. Gelişmenin hızı esas
alındığında iş ve kongre turizminde Türkiye’nin önümüzdeki 5 yıl içinde 5 milyar
dolar seviyesinde gelir elde edebileceği
öngörülüyor.
Kongre turizmi Türkiye’ye 2,5 milyar
dolar net gelir sağlıyor
Türkiye’de gerçekleşen tüm uluslararası kongrelere yılda yaklaşık 40-45 bin kişi
katılıyor. İstanbul bu katılımdan en büyük
payı alıyor. 2012’de yaklaşık 4,5 milyon
turist kongre ve etkinlik turizmi için İstanbul’a geldi. İstanbul’u Antalya, Ankara ve
İzmir takip ediyor. Diğer kentlerdeki etkinlikler de ilave edildiğinde bu sayının 6,5
milyona ulaştığını görüyoruz. Bu turizm
hareketinden Türkiye’nin sağladığı net
gelir yaklaşık 2,5 milyar dolar oldu. Kongre turizmini İstanbul dışında geliştirmek
için müstakil kongre merkezlerine ihtiyaç
var. İzmir, Antalya, Kuşadası, Pamukkale,
Kapadokya gibi turistik merkezler konaklama altyapısı ve tarih/kültür varlıkları
bakımından kongre turizmine çok uygun.
Ancak otel bünyesinde bulunan salonların
çoğu büyük ölçekli toplantılar için yetersiz.
O nedenle müstakil kongre merkezlerine
gereksinim duyuluyor. Bunun dışında
kongre merkezlerinin yapılacağı bölgelere doğrudan uçuşların yapılması da çok
önemli. Türkiye’de tesis anlamında pek
çok yeni yapılanma mevcut. Ancak
kongrelerin
organize
edileceği
mekanların planlarının
mutlaka
sektörde deneyimli
turizmcilere danı-
şılarak hazırlanması, bu konudaki
ihtiyaçların belirlenmesi ve teknik, altyapı gibi fiziki koşulların toplantılara uygun
hale getirilmesi gerekiyor. Ayrıca bilinçli ve
eğitimli insan kaynağı büyük önem taşıyor.
Turizm Türkiye’nin yüzü; verilen hizmet
ise en önemli imajıdır. Kongre merkezlerinin ehil kişi ve kurumlar tarafından idare
edilmesi için yapılacak çalışmaların en akılcı ve verimli şekilde sonuçlanması bizi
ileriye taşıyacak. Oteller ile bu bağlamda
sık sık bir araya gelerek, operasyonel detayları tartışmaya, geribildirim vermeye,
ihtiyaçları netleştirmeye çalışıyoruz ki,
daha verimli organizasyonlara birlikte
imza atabilelim. Aldığımız geri bildirimlerde Kongre Merkezleri’nin, Otellerin ve
DMC-PCO’ların yurt dışına oranla çok
daha profesyonel oldukları yönünde…
Kongre katılımcıları İstanbul ve Türkiye
parlayan bir yıldız olduğu için, hafta sonlarını da programa dahil ederek, İstanbul ve
Türkiye’de sosyal programlara ağırlık vermeye çalışıyorlar. Gezi turizmi ile kongre
turizmini birleştirmeyi tercih ediyorlar.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
11
KONGRE TURİZMİ � GÖRÜŞLER
Oğuz Terzi / MNG Turizm Genel Müdürü
Türkiye’nin kongre turizmindeki
popülaritesi devam edecek
M
NG Grubu, konaklama ve tur operatörü olarak uzun yıllardır
hizmet veriyor. Konaklama, ulaşım, transfer ve özel organizasyonlarda
önemli başarı ve deneyim elde ettik. Yıllar
içinde MNG Turizm’in adı “güven”le bütünleşti. Son birkaç yıldır toplantı ve kongre
turizminde talep almaya başlamıştık. Bu
yıl altyapı ve kadro çalışmalarımızı tamamladık, operasyonel tecrübemizi de
ekleyince 2013 yılı itibariyle kongre ve toplantı turizminde de hizmete başladık. 2013
bizim bu alanda ilk yılımız. Sektörde yaptığımız işlerin referanslarıyla tanınıyoruz.
Bu sayede çok kısa sürede Iveco, Valeo,
Givaudan, Singer, Aspen Yapı ve Decathlon’un grup ve toplantı organizasyonlarını
yapmaya başladık. Ulusal ve uluslararası kongreler alabilmek içinde çalışmalara
devam ediyoruz ama onların takvimleri
bildiğiniz üzere 1-2 yıl öncesinden belli oluyor. 2014’ün hem kongre turizmi hem de
bizim açımızdan çok güzel bir yıl olacağını
düşünüyoruz.
Kongre turizminde referans önemli
Kongre turizmi her geçen yıl büyüyor
ve gelecekte bu ilgi devam edecek. Türkiye’nin kongre turizmindeki popülaritesi
de sürüyor. Ülkemizde son yıllarda büyük
ölçekli çok sayıda uluslararası toplantı ve
organizasyon başarıyla gerçekleştirildi. Bu
tür referanslar çok önemli. Diğer taraftan
kongre turizminde Türkiye’den çok İstanbul
algısının daha popüler olduğunu düşünü-
12
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
yorum. Dünyada tercih edilirliği giderek
artan İstanbul, Türkiye’nin marka kentine
dönüştü. İstanbul’un ardından Antalya’da
hak ettiği değerde olmasa da önemli sayıda
kongreye ev sahipliği yapıyor ve markalaşma yönünde olumlu adımlar atıyor.
Ancak büyük ve popüler şehirlerdeki trafik problemi, konaklama sıkıntısı ve artan
maliyetler nedeniyle daha küçük ama
kongre hizmetleri konusunda kendisini
geliştirmiş şehirlere talebi artıracak. İz-
mir ve Ankara’nın yanında Bursa, Konya,
Nevşehir, Mersin gibi şehirlerin kongre turizmine sunduğu kongre merkezleri, otel
kapasitelerinin artırılması gibi olanakları
öne çıkarmayı başarabilirsek, gelecek yıllarda dünya kongre turizminde daha etkin
bir konumda olabileceğimizi düşünüyorum.
Son yıllarda kongre
bütçeleri azalıyor
Teknoloji kullanımı ve olanakları
destinasyon tercihini artık birebir değiştirebiliyor. Son yıllarda bildiğiniz üzere
kongre bütçeleri azalıyor. Dünyadaki ekonomik kriz ve maliyetlerin her geçen gün
yükselmesi sadece kongrelerin değil, tüm
uluslararası toplantıların katılımcı sayısını ve sürelerini azaltıyor. Öte yandan
kongre sayılarındaki artış devam ettiği için
sektörde bir gerileme yaşanmayacak. Günümüzde hala en fazla tıp alanında kongre
yapılıyor ama alanlarda çeşitlenme başladı. Özellikle çevre ile ilgili kongrelerin sayısı
her geçen gün artıyor. Artık kongrelerde
bile klasik toplantılar yerine yaratıcılığın
ön planda olduğu, interaktif ve çarpıcı etkinlikler daha çok ilgi çekiyor.
KONGRE TURİZMİ � GÖRÜŞLER
Oktay Temeller / Setur
Türkiye’de İstanbul başta olmak
üzere Antalya, Bodrum öne çıkıyor
T
ürkiye’de
kongre
turizmi,
dünyadaki genel turizm
trendlerine paralellik gösteriyor. Doğayı koruyan,
milletlerarası globalleşmeye uyum sağlayan ve
daha da önemlisi organizasyonu üstlenen
ülkenin katılımcılar nezdindeki algısını
arttırıcı altyapılar önem kazandı. Diğer
taraftan Türkiye kongre turizminde popülerliğini, dünya piyasasında, artan bir
ivmeyle devam ettiriyor, ancak bu konuda
daha alınacak çok yol var. Türkiye’de başta
İstanbul olmak üzere Antalya, Bodrum ile
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti öne çıkıyor. Genel olarak bakıldığında kongre alım
süreci oldukça uzun vadeli çalışmalar.
Özellikle kongrelerin çeşidine göre ayrıştırıldığını düşünürsek, dünya çapında etkin
olan birlik ve benzeri kurumlara üye olmak
ve hatta devlet seviyesi nezdinde lobi faaliyetlerinde bulunmak gerekiyor. 2013
yılında kesin olmamakla birlikte 400’ü
aşkın organizasyon gerçekleştireceğiz.
2012’yle karşılaştırdığımızda yüzde 20’lik
bir artış söz konusu... 2014 yılı öngörüsü
için dünya genelindeki ekonomik, politik
ve sosyo-kültürel konjonktürleri iyi okumak
gerekiyor. Şuan bulunduğumuz nokta itibariyle
ivmenin artan yönde ilerleyeceğini söyleyebiliriz.
Koç Holding bünyesinde yer alan firmamız Setur, yurt içi ve yurt dışı uçak
bileti rezervasyonları, yurt içi – yurt dışı
seyahat organizasyonları, toplantı ve etkinlik organizasyonları, gemi seyahatleri,
vize hizmetleri, yurtdışı eğitim hizmetleri, kurumsal seyahat yönetimi ve on-line
seyahat hizmetleri sunuyor.
Yağız Tütüncüoğlu / Cnidus PCO&DMC Genel Müdür Yardımcısı
Uluslararası kongre alım süreci
Türkiye’de henüz oturmadı
U
luslararası
kongreler
ülkemizde artık çok daha fazla sayıda
yapılıyor. Destinasyon olarak yurtdışındaki talebi ülkemize çektik. Bu alandaki
trendlere bakıldığında yurtdışında da örneklenebileceği üzere en yeni olan değil,
en kaliteli olan teknolojiyi kullanmak geçerli gözüküyor. Son yıllarda kongrelere
maddi olanaklar ve sponsor firmaların
regülasyonlarındaki değişiklikler nedeni ile katılımlar azaldı. Öte yandan
uluslararası kongre alım sürecinin Türkiye’de henüz oturmamış olması nedeni
ile standartlar belirlenemiyor. Genellikle
14
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
kongreler dernek başkanı hocalarla ilişkiler sayesinde alınıyor. Profesyonelliğin
artmasının yanı sıra uluslararası çapta
geçerli olan iş hukukunun kazanılması
ile önemli ve büyük kongreler ülkeye kazandırılabilir.
Kongre turizminde Türkiye popülaritesini devam ettiriyor. Özellikle bu
alanda İstanbul öne çıkıyor. Cnidus
PCO&DMC olarak 1999 yılından beri
sektörde ulusal ve uluslararası kongrelere ve incentive etkinliklerine imza
atıyoruz.
KONGRE TURİZMİ � SÖYLEŞİ
Elif Balcı Fisunoğlu / İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) Genel Müdürü
İstanbul’da uluslararası standartta
2 ve 3 yıldızlı oteller açılmalı
“Gezi parkı olayları Haziran ayını olumsuz etkiledi. Temmuz ve Eylül ile ilgili soru işaretleri
var. Bu olaylar uzarsa 2014-2015 için endişelenmeye başlayabiliriz. Olaylar bir hafta daha
devam ederse bir iki ayımızı, 15 gün daha devam ederse 6 ayımızı götürür. Ne kadar
devam ederse etkisi o kadar katlanarak artıyor. 2013’ü 125-130 kongre ile kapatırdık
ama bu yaşadıklarımızdan sonra bunu açıkçası söylememiz çok zor.”
G
erek tarihi, doğal ve turistik mekanlarıyla gerek konaklama ve kongre
altyapısıyla Türkiye’nin en önemli
turizm ve kongre destinasyonu olan İstanbul, son 10 yılda çok ciddi yol kat etti.
Geçen yıl 9 milyon 381 bin yabancı ziyaretçi ağırlayan kent, ICCA verilerine göre
geçen yıl 128 uluslararası kongre ile 9’uncu sıraya yerleşti. 2013’e de iyi başlayan
İstanbul, Haziran ayında ortaya çıkan Gezi Parkı olaylarından etkilendi. İstanbul
Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) Genel
Müdürü Elif Balcı Fisunoğlu, hem olayların etkisini hem de kongre turizminin
geldiği noktayı Turizm ve Yatırım Dergisi
için değerlendirdi.
n Geçtiğimiz ay İstanbul’da yaşanan
Gezi Olayları, kongre turizmini nasıl
etkiledi?
Gezi Olaylarıyla ilgili birebir tepkileri
ilk günden beri yaşıyoruz. Yurtdışında
bir genel algı var bir de organizatörlerin
algısı var. Organizatörler cephesinden
bakacak olursak Türkiye’yi tanıyorlar.
O yüzden İstanbul’da yaşanan olayın
risk seviyesinin çok yüksek olmadığının
farkındaydılar. Ancak genel algı çok önemli… Basında olayların verilişi ve ikinci
haftada olayların devam etmesi yurtdışında tereddütleri artırdı. Hepimiz çevreci
protesto dedik. Ama sonrasında olaylar
büyümeye başladı. Organizatörler bize
hak verseler de bir takım kongre iptalleri
yaşadık. Kongreler kendilerini sigorta ettirirler ve risk şartları arttığında iptal olan
kongrelerin zararlarını karşılarlar. Ancak bir kongremiz sigorta şirketi yeterli
risk görmediği halde iptal edildi. Çünkü
o kongrede yüzde 60 katılım iptali, yüzde
20 sunum yapacak akademisyenlerden,
yüzde 40 da sponsorlardan iptal yaşandı.
İlk aşamada biri 400, ikincisi 1200, diğeri
ise 800 kişilik üç büyük kongre iptal edil-
16
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
di. Bunların dışında birçok iş iptali oldu.
Lokasyon değiştirenler oldu. Toplantılarını Taksim’den Anadolu yakasına alanlar
oldu. Toplantıların kalması için elimizden
geleni yaptık. Valilikten yazı aldık, havaalanında karşılama deski açtık. Transfer
araçlarının plakalarını emniyete bildirdik.
Ama İstanbul’un en önemli ve yüksek fiyatların olduğu Haziran ayında çok ciddi
iptaller yaşandı. Incentive işlerinde tarih
değişikliği yaşanıyor. Şuanda önümüzdeki aylarda düzenlenecek toplantılar için
soru geliyor. Biz bu şehrin kongre bürosuyuz. Yurt dışından herkes güvenilir
bilgiyi almak üzere ilk bize başvuruyorlar.
Bizim verdiğimiz bilginin, doğru ve güvenilir olması çok önemli.
yıllarını etkileyecek mi ona bakıyoruz. Burada kriter olayların devam etmesi…
Olaylar bir hafta daha devam ederse bir
iki ayımızı, 15 gün devam ederse 6 ayımızı götürür. Ne kadar devam ederse
etkisi o kadar katlanarak artıyor. Şuanda
Avrupalılar yaşananların Arap Baharı ile
ilgisi olduğunu düşünmüyorlar. Gençlerin
rahatsız oldukları şeylere tepkisi olarak
görüyorlar. İstanbul artık eskisi kadar
kırılgan bir destinasyon değil. İstanbul’u
kongre turizminde iyi bir noktaya geldi.
2011’de İstanbul 500 kişi katılımcı kongrelerde dünya birincisi oldu. 2012’de 128
kongre ile yine Paris ve Barselona ile birinciliği paylaşıyor.
n İleriye yönelik iptaller söz konusu mu?
Bu olaylar fiyatları etkiler. Biraz düşüş
olur ama İstanbul’un fiyatları bir anda
diplere inmez. İstanbul’da yıl genelinde
Hayır. Temmuz ve Eylül ile ilgili soru
işaretleri var. İstanbul’un önümüzdeki
n Fiyatlarda bir değişiklik yaşanır mı?
yüzde 70 doluluğu yakalıyor. İstanbul’da
devam eden bir yükseliş vardı. Geçen yıl
ve bu yıl çok sayıda otel açıldı. Yapılan
bir hesaplamaya göre 94 tane 5 yıldızlı
otel var. Bu ortalamanın çok üstünde…
İstanbul’a talep de devam etti. Burada
önemli olan İstanbul’un fiyat ve bölge
çeşitliliği yaratması… İstanbul pahalı değil ama ucuz destinasyonda değil. Paris,
Berlin, Madrid, Barselona’da son anda bir
toplantıya katılmaya karar verdiğinizde
3 yıldızlı ve uygun fiyatlı bir otel bulabilirsiniz. İstanbul bir an doluysa her şeyin
fiyatı artıyor. Bu da İstanbul için pahalı
destinasyon imajı yaratıyor. Bunun da
önüne geçmenin yolu daha fazla uluslararası standartta 2, 3 yıldızlı otellerin
açılması… Önemli olan çeşitliliği yaratıp
İstanbul’un her zaman herkesin gelebileceği destinasyon haline getirmek… Biz
burada biraz sıkıntıdayız.
‘
İstanbul pahalı değil
ama ucuz destinasyonda
değil. Paris, Berlin, Madrid,
Barselona’da son anda
bir toplantıya katılmaya
karar verdiğinizde 3 yıldızlı
ve uygun fiyatlı bir otel
bulabilirsiniz. İstanbul bir
an doluysa her şeyin fiyatı
artıyor. Bu da İstanbul için
pahalı destinasyon imajı
yaratıyor. Bunun da önüne
geçmenin yolu daha
fazla uluslararası
standartta 2, 3 yıldızlı
otellerin açılması…
’
n İstanbul’da 2013 ne durumda?
2013 İstanbul’da iyi gidiyordu. Şimdi bu iptallerle kongre sayımızda düşüş
yaşanacak. Şuan takvimden 3 tane
iptalimiz var. Bizim tabi istatistikleri
toplamada ve kongrelerin takvimini oluşturmada hala çok ciddi sıkıntımız var.
Bize bilgi gelmediği için ICCA’ya da eksik
bilgi gönderiyoruz. Avusturya’da Kongre
ve Ziyaretçi Bürosu’na bilgi vermeyenler
ceza alıyor. Biz yalvar yakar bilgi toplamaya çalışıyoruz. Bu yıl sayı şuan için
70’in üzerinde görünüyor. Yılı 125-130’la
kapatırdık ama bu yaşadıklarımızdan
sonra bunu açıkçası söylememiz çok zor.
Bu olaylar uzarsa 2014-2015 için endişelenmeye başlayabiliriz.
n Genel olarak kongre turizminde
değişen şeyler, eğilimler neler?
Kongre sektörü dünyadaki krizlerden
etkilendi. Toplantıların bilimsel tarafı
daha önem kazanmaya başladı. Önemli
tarihi mekanlarda yapılan galalar, re-
sepsiyonlar, yemekler vb. gibi sosyal
kısımlarda kısıntıya gidildi. Bütçeler
sınırlandığı için işin eğlence kısmında
parayı savurmama görüntüsü önem kazandı. Özellikle ilaç sektöründe yaşandı.
Çünkü ilaç sektöründe Amerika’da başlayıp Avrupa’ya yayılan ve sonra da
Türkiye’ye gelen bir takım yasal kısıtlamalar oldu. Dolayısıyla kongrelerin
bilimsel tarafı daha önem kazanıp olayın eğlence kısmı biraz daha göze
batmayacak şekilde yapılmaya başlandı.
Gösterişten uzaklaşıldı.
Öte yandan ilaç firmalarının dışında
diğer sektörler önem kazanmaya başladı.
Sivil toplum örgütlerinin ve teknolojinin
artmasıyla bir takım yeni alanlar oluşmaya başladı. İstanbul’da gerçekleşen
kongrelere baktığınızda daha çok felsefe, sosyal bilimler, sanat gibi konularda
daha çok kongre düzenleniyor. Katılımcı
sayısı artarak devam ediyor. Biz kongre-
lerin yüzde 60’ı tıp kongreleri diyorduk
ama artık o yüzde 60 diğer sektörlerle
paylaşmaya başladı.
n Kongre rezervasyon sürelerinde
bir değişiklik oldu sanırım değil mi?
Aynen, kongrelerdeki önemli trend
de bu. Bu dernekten derneğe değişse
de genel anlamda karar verme süreleri kısaldı. Organizatörler, “Kongrelerin
tarihine uzun süre önce karar verince
çok şey değişiyor ve kontrol edemeyebiliyoruz. Mümkün olduğu kadar geç bir
vakitte yapalım” dediler. Örneğin artık
3-4 ay sonrası için 400 kişilik kongre
talebi gelebiliyor. Ama biz yine 2020 yılındaki veya 2025 yılındaki kongreleri
takip edebiliyoruz.
n Uluslararası kongre alım süreçleri
nasıl gerçekleşiyor?
Bütün dünyada bununla ilgili bir işleyiş var. Bunun içinde birçok oyuncu var.
Kongre ve ziyaretçi büroları bunu yapmak
isteyenlerin destinasyonla ilgili tarafsız
bilgi alabilecekleri ilk başvuru noktası durumunda… İstanbul’u bilmeyenler
kongre merkezleri, oteller, yeme-içme
mekanları, acentelerle ilgili bizden bilgi
alıyorlar. Kongrelerle ilgili organizasyon
firmaları, acentelere ve otellere ya da
kongre merkezlerine talep götürebiliyor.
Dernekler de adaylık sürecinde kendisi talepte bulunabiliyor. Birçok koldan
yürüyen bir işleyiş söz konusu… Biz olayın ticari kısmına karışmıyoruz. Oteller,
organizasyon firmaları ve kongre merkezleriyle işbirliği yapıyoruz.
Elif Balcı Fisunoğlu kimdir?
İ
stanbul Kongre ve Ziyaretçi
Bürosu-ICVB Genel Müdürü Elif Balcı
Fisunoğlu, Avrupa Turizm Şehirleri
Federasyonu (ECM) Yönetim Kurulu’na
seçildi. 7 Haziran’da Kopenhag’da
gerçekleşen ECM Genel Kurulu
sonrasında ECM Başkanlığına Dieter
Hardt-Stremayr’dan Barselona Turizm’i
temsil eden Ignacio de Delas getirildi.
Avrupa merkezli şehir turizm ofisleri
ile kongre ve ziyaretçi bürolarının üyesi
olduğu federasyonda 32 ülkeden 100
Avrupa şehrini temsilen 110 üyesi
bulunuyor. Fisunoğlu, uluslararası
sektör örgütlerindeki aktif görev
almanın lobi faaliyetleri açısından
önemli olduğunu söyledi.
Fisunoğlu’nun aynı zamanda, ICCA
Akdeniz Bölge Bakanlığı, Uluslararası
Çalışma Komitesi Üyesi (PCMA) ile MPI
Turkey Club üyelikten sorumlu bakan
yardımcılığı görevlerini yürütüyor.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
17
DOSYA � KONGRE TURİZMİ
Kongre turizminde oteller kilit rol oynuyor
Kongre ve toplantı turizminin önemli bileşenlerinden bir olan oteller, bu alanda kilit rol oynuyor.
Bir şehrin kongre destinasyonu olarak öne çıkmasında o şehirde farklı segmentlere hitap eden
çok sayıda otel ve yatak kapasitesinin olması gerekiyor. Şehrin konumuna ve doluluk oranlarına
göre otellerin verdiği fiyatlar ise destinasyonun pahalı veya uygun imajını etkiliyor.
T
urizm sektörünün en önemli ayaklarından biri olan oteller, kongre
turizminde de kilit rol oynuyor. Bir
şehrin kongre destinasyonu olabilmesi
için en önemli özelliklerden biri o şehirde
yeterli sayıda oda ve yatak kapasitesinin olması gerekiyor. Ayrıca bu otellerde
toplantı ve kongre olanaklarının yüksek
olması, şehrin aldığı toplantı ve kongrelerinin sayısını artırıyor. Konaklama
yatırımlarıyla dikkat çeken Türkiye’de
başta İstanbul olmak üzere Antalya, İzmir, Ankara, Kuşadası, Kapadokya gibi
destinasyonlarda kongre ve toplantı altyapısına yönelik ciddi yatırımlar yapılıyor.
Otellerin kongre turizmine yönelik
yatırımları artarak devam ediyor
Yeni yatırımlarla birlikte toplam 160 bin
yatak kapasitesine çıkacak olan İstanbul’da
otellerin ağırlıklı 5 ve 4 yıldızlı olması nedeniyle otellerin çoğunda toplantı ve kongre
salonları yer alıyor. Son yıllarda kongre
merkezi bulunan otel sayısının da artması
bu alana yapılan yatırımları gözler önüne
seriyor. Antalya’da da gerek şehir merkezinde yer alan oteller gerekse toplantı ve
kongre turizminden de pay almak isteyen
kıyı otelleri, toplantı ve kongre alanına yatırım yapıyorlar. Kongre turizminde öne
çıkmak isteyen Ankara’da kongre salonları
olan otel ve altyapı yatırımları arttığı gibi
kongre ve ziyaretçi bürosu kurma çalışmaları da devam ediyor. Keza Kuşadası ve
İzmir’de de çalışmalar devam ediyor.
Otellerin fiyat politikaları
kongreleri etkiliyor
Öte yandan büyük çaplı kongrelerin Türkiye’ye kazandırılmasında otel
fiyatları önemli rol oynuyor. Rekabet
nedeniyle yüksek oda fiyatları, kongre
düzenleyicilerinin kararını etkilerken, pahalı kent imajı da yaratabiliyor. Özellikle
İstanbul’da 5 yıldızlı otellerin çok olması
ve alt segmentlerde nitelikli tesislerin
yetersiz olması İstanbul’un pahalı bir
şehir olarak öne çıkmasına neden olabiliyor. Kongre dönemlerinde otellerle
doğru işbirliği modelleri geliştirmenin
önemli olduğunu belirten uzmanlar, fiyatları makul seviyede tutmak, farklı
fiyat ve kategorilerde konaklama imkanları sunmak gerektiğine işaret ediyorlar.
Gezi Parkı olayları kongre
iptallerine yol açtı
Kongre turizminde son yıllarda ciddi ivme kazanan Türkiye, İstanbul’da
yaşanan Gezi Parkı olayları nedeniyle
etkilendi. Olaylar nedeniyle toplamda 3
bin kişilik üç büyük kongre iptal edilirken,
Taksim civarındaki otellerde düzenlenen
küçük çaplı birçok toplantı, seminer vb.
İPTAL OLAN KONGRELER
Adı
Yeri
Psikiyatri Kongresi
Lütfi Kırdar Kongre
Merkezi (ICEC )
19-23 Haziran
1300
Dünya Sondaj
Müteahhitliği Konferansı
Lütfi Kırdar Kongre
Merkezi (ICEC )
19-20 Haziran
400
Kanser Yönetimi Kongresi
Lütfi Kırdar Kongre
Merkezi (ICEC )
20-22 Haziran
1900
18
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Tarihi
Katılımcı sayısı
iptal edildi. İptal oranları yüzde 80’lere
ulaştı. Bazı organizasyonlar şehrin farklı noktalarına kaydırılırken, bazılarının
da tarihleri değiştirildi. İstanbul Kongre
Merkezi’nde 21-23 Haziran’da gerçekleştirilmesi planlanan “Medya Forumu
2013” sonbahara ertelendi. Olayların uzamaması ilerleyen aylarda ve yıllarda
düzenlenecek kongreleri kurtardı.
Önümüzdeki 3 ayda
65 kongre yapılacak
Olayların durulması üzerine İstanbul
kongre takvimine giren kongreler ilerleyen
günlerde yapılmaya devam edecek. İstanbul dışındaki şehirlerde ise gözle görülür
bir etkilenme olmadığı gözlemleniyor. İstanbul, Antalya, İzmir kongre ve ziyaretçi
bürolarından aldığımız bilgiler ile internet
üzerinden yaptığımız araştırma sonucu
oluşturduğumuz kongre takvimine göre
önümüzdeki 3 ay içinde Türkiye genelinde
65 kongre yapılacak. Katılımcı sayıları 70
kişi ile 2500 kişi arasında değişen kongrelerin yaklaşık yüzde 50’si İstanbul’da
gerçekleşecek. Bu kongrelerin 41 tanesi
İstanbul, İzmir, Antalya’da yer alan otel ve
kongre merkezlerinde yer alacak.
2013’ün olaylara rağmen iyi geçeceğini belirten kongre merkezi ve
otel yöneticileri sektördeki son eğilimleri, beklentileri ve Gezi Parkı olayları
nedeniyle yaşanan değişimleri Turizm
ve Yatırım dergisi için değerlendirdiler.
KONGRE TURİZMİ � OTELLER/GÖRÜŞLER
Ali İmdat Uçar / Ramada İstanbul Taksim
Gezi olayları tüm işletmeleri zarara uğrattı
K
ongre vadisinde gerçekleşen organizasyonların aşağı yukarı tümünde,
otelimizde konaklama oluyor. Şu anda
bu sayı küçüklü büyüklü 12 civarında. Bu
organizasyonlara yatak kapasitemizin
üçte ikisini ayırıyoruz. Tümünü ayırmamız mümkün olmuyor. Çünkü küçük
çaplı organizasyonları bu bölgede iki otel
almışsa, diğer oteller bundan yararlanamıyor. Ama onlar da başka organizasyon
konaklamaları alarak kendiliğinden bir
dengeleme söz konusu oluyor.
Son günlerin gündem maddesi olan Gezi Parkı olayları bölgedeki tüm
işletmeleri zarara uğrattı. Var olan
rezervasyonların iptal edilirken; yeni
rezervasyon alımı sekteye uğradı. Olayların meydana geldiği tarih aralığındaki
kongre organizasyonlarının var olması
sebebiyle grup konaklamaları ağırlıklı
iptal edildi. Dolayısıyla toplantı ve kongre pazarındaki hareketlenmeler son
yaşanan olaylar sebebiyle bir basamak
gerileme yaşadı. Gelişen ve değişen
dünya ile misafirlerin beklentileri de arttı. Pratik kullanım, kolay ulaşılabilirlik ve
ücretsiz tüm faaliyetler misafirleri memnun ediyor. Son yıllarda küçük gruplar
halinde gerçekleştirilen toplantı organizasyonları arttı. Yurtdışı ağırlıklı olarak
gerçekleşen bu organizasyonlar uzun
periyotlu olarak sürüyor.
Süleyman Aydın/
World of Wonders Resort Hotels
Tarkan Yüksel / The Green Park Hotels & Resorts
Gezi olayları nedeniyle Türkiye
iptalleri gelmeye başladı
T
he Green Park Hotels & Resorts olarak ilk günden bu yana iş turizmine
hizmet verdik, firmaların eğitim toplantılarına verdiği önemi ilk fark eden
gruplardan biri olarak tüm otellerimizi
buna uygun olarak yaptık. 1995 yılında
ilk olarak açtığımız Taksim Otelimizde
5 toplantı salonumuz varken bugün Anadolu yakasındaki Pendik otelimizde
55 toplantı salonu bulunuyor. Bu yıl içerisinde Pendik otelimizde 10’dan fazla
1000 kişinin üzerinde katılımlı organizasyon gerçekleştirdik. Yapılacağı kesin
olan işlerle birlikte yıl sonu 1000’den
fazla katılımcılı 18 kongre gerçekleştirmiş olacağız. Onun dışında tüm
otellerimizde yaptığımız toplantı organizasyonlarının yıl sonu için toplam
adedini şu an için 11.000-11.500 olarak ön görüyoruz. Özellikle Pendik
otelimizde büyük organizasyonlara ev
sahipliği yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. 2013 yılı içerisinde akaryakıt,
iletişim ve bilişim, finans sektörlerindeki
büyük firmaların organizasyonlarına ev
sahipliği yaptık. 1000 kişi katılımlı Enerji
Kongresi düzenledik. 1500 ve 1600 kişi
20
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
katılımlı iki organizasyonu aynı anda
düzenledik. 2013 yılı içerisinde 1200 ve
700 kişi katılımlı 2 ilaç firmasının dönem sonu toplantılarını yapacağız. 500
kişi katılımlı Hazır Ambalaj Kongresi
otelimizde düzenlenecek. Bu sayılar
Anadolu yakasındaki bir otel için büyük sayılar ama bizi tatmin etmiyor.
Otellerimiz bu sayıları çok daha arttırabilecek altyapıya sahip, o yüzden bizler
de elimizden gelenin fazlasını yapmalı
sayıları her geçen gün yukarılara taşımalıyız. Firmaların otellerden beklediği
tek şey kullanışlı, ferah, gün ışığı alan
salonlar ve akabinde sunulan kusursuz
hizmet. Ancak turizm her türlü toplumsal olaydan çok hızlı etkileniyor. Gezi
Parkı olayları da özellikle Avrupa Yakası
otellerini çok etkiledi. Bizimde Taksim’de
otelimiz var ve iptaller her gün artıyor.
8 bin kişilik uluslararası bir kongre iptal
edildi. Olaylar ilk başladığında Taksim
bölgesi misafirleri havaalanı bölgesine ve Anadolu Yakasına yöneldi. Fakat
şimdi Türkiye rezervasyonları iptal ediwww.wowhotels.com
liyor. Bazı otellerde ücretsiz
izinler ve
işten çıkarmalar başladı. [email protected]
Kongrelerde
profesyonel
içerikler öne çıkıyor
W
OW Kremlin Palace ve WOW Topkapı
Palace otellerimizde 60 organizasyona ev sahipliği yapacağız. İlerleyen günlerde
bu sayı üzerine eklenmesi ihtimal gruplarda söz konusu… Kongrelerin sektörlerine
baktığımızda tıp, otomotiv, tarım, kimya,
tekstil, ayakkabı, ilaç, iletişim-bilişim, gıda,
spor, elektronik, kozmetik, sigorta/banka başta olmak üzere geniş bir yelpazede
sektörel toplantılara ev sahipliği yapıyoruz.
Katılım sayıları baz alındığında tıp kongreleri, bilişim/iletişim firmaları, kozmetik,
gıda ve sigorta/banka grup toplantıları ön
plana çıkıyor. Kongreler ve şirket için eğitim toplantıları, daha çok bilimsel/sektörel
programlar ile yoğun tempoda geçiyor. Diğer toplantılarda da yine sektörel detaylar
görüşülmekle birlikte, motivasyonu arttırıcı sosyal içerikli eğitimler ve aktiviteler
de toplantı programlarına dahil oluyor.
Organizasyonların genel hatları yüzde 70
oranında hemen hemen aynı oluyor. Ancak
her geçen yıl globalleşme ve gerek yurtiçi
gerekse yurtdışı gelişmeler ışığında, farklı
sunumlar ve teknolojik alternatiflerle daha
verimli ve sonuca daha odaklı profesyonel
içerikler öne çıkıyor.
toplantıları
farklı kilan mekanlar
KONGRE TURİZMİ � OTELLER/GÖRÜŞLER
Muztafa Cevizci/Double Tree by Hilton Moda
Kongre turizminde politik ve
ekonomik stabilite çok önemli
2011 Mart sonunda açılmış olan otelimiz, 2012
yılı içerisinde 300 den
fazla organizasyona ev
sahipliği yapmış, 2013’ün
ilk 5 ayında ise yaklaşık
350 organizasyonda yerli ve yabancı grupları ağırladık. Yıl sonuna kadar
toplamda 500 adet organizasyona
ev sahipliği yapmayı planlıyoruz. Otelimizde 12 adet gün ışığı alan
manzaralı toplantı salonu bulunuyor.
Son teknolojiye sahip salonlarımızda 2 kişiden 200 kişiye kadar hizmet
verebiliyoruz.
Gerçekleştirdiğimiz
organizasyonların üçte ikisi toplantı,
seminer ve kurumsal organizasyonlar;
kalanını ise sosyal ve diğer etkinlikler
diğer organizasyonlar oluşturuyor.
Katılımcı sayıları ise salonlarımızın
kapasiteleri doğrultusunda 40-150
kişi arasında değişiyor. Toplantı ve
kongreler dışında sosyal içerikli organizasyonlar için otel balo salonlarının
tercih edilmeye başlanması pazarın
büyümesine katkı sağladı. İstanbul’un
kongre turizminde dünyada ilk 10 şehirden biri
haline geldi. Birçok uluslararası kültürel ve sportif
organizasyona ev sahipliği
yapması, yurtiçi ve yurtdışı uçuş sayısı ve ağında görülen büyük
artış İstanbul’a yurtdışından ilgiyi
arttırıyor. Tüm bu etkenlerin doğal
sonucu olarak İstanbul için toplantı
ve kongre pazarı her yıl bir öncesine
göre artıyor. Ancak Gezi Parkı olayları
sonrasında ortaya çıkan ani iptallerden sonra kısa süreli bir duraklama
olacağını düşünüyoruz. İstanbul Anadolu yakasında olmamız nedeniyle,
Gezi Parkı olaylarının neden olduğu
otel rezervasyon iptallerinden Avrupa
Yakasındaki otellere göre çok daha
az etkilendik. Kısa vadede toplantı ve
banket iptallerimiz gerçekleşti. Orta
vadede ise rezervasyon alma hızımız
yavaşladı. Bu da gerek politik gerekse ekonomik stabilitenin ne kadar
önemli olduğunu bir sefer daha bize
gösterdi.
İhsan Gemici / İstanbul Kongre Merkezi
Ana talep konaklama
fiyatlarının daha stabil olması
2013 yılı içerisinde şu ana kadar
ulusal ve uluslararası kongre ve
toplantı anlamında kesinleşmiş 97
adet organizasyonumuz bulunuyor. Bunlar arasında EBRD – Avrupa
Kalkınma Bankası Yıllık Toplantısı,
EFORT Kongresi, ERA EDTA Kongresi, EADV Kongresi, Miss Turkey,
Türkiye Müzik Ödülleri, Avrupa Eğitim Kongresi katılım ve önem
açısından öne çıkıyor. Toplantı ve
kongre pazarındaki eğilimler tamamen değişkendir. Her dernek
ya da kurumun beklentisi farklı yöndedir.
Ama ana talep konaklama fiyatlarının daha
stabil olarak kalma-
22
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
sıdır. Son dönemde yaşananlar
tüm Türkiye özellikle İstanbul’daki
kongre turizmini etkilediği sektör
içinde konuşulan bir konudur. Henüz hala sıcak bir konu
olduğu kanısındayım
etkilerini 2014 ve ileriki
yıllara taşımamasını
umut ediyoruz.
Ali Türk / Dedeman İstanbul
Organizatörler otel
seçerken lokasyon
ve ulaşıma bakıyor
İ
stanbul da 2013 yılında düzenlenen 8 büyük
ve çok sayıda küçük çapta kongreye oda desteği veriyoruz. Otel içinde ise yıl sonuna kadar
yaklaşık 200 toplantılı grubu ağırlayacağız. Son
yıllarda çeşitli branşlarda düzenlenen kongrelerin yanı sıra, büyük yabancı firmaların eğitim
toplantıları da artış gösteriyor. Kongreler arasında tıp kongreleri öne çıkıyor. Toplantı ve kongre
düzenlemek isteyen firmalar, öncelikle lokasyon
ve ulaşım imkanlarına göre karar veriyorlar. İkinci olarak, otelin özellikleri (salon kapasiteleri,
teknik imkanlar, oda kapasitesi vb.) dikkate alınıyor. Katılımcılar için ise toplantı salonları ve otel
odalarının rahatlığının yanı sıra otelin bulunduğu bölgenin büyük önemi var. Çünkü katılımcılar,
toplantı dışında kalan zamanlarını şehri gezerek
değerlendirmek istiyorlar. Bu anlamda tesisin
konumu ve toplu taşıma imkanlarına yakınlığı
çok fazla önem taşıyor.
Geçtiğimiz yıllara nazaran son iki yıldır,
organizasyonlar son anda konfirme oluyor
veya değişkenlik gösterebiliyor. Bunda, otel sayısındaki artış ve buna paralel olarak firmaların
alternatiflerinin çoğalması, kuruluşların bütçe
endişeleri veya bölgenin içinde bulunduğu duruma göre katılımcı sayısının istenen düzeye
gelememesi gibi etkenler rol oynayabiliyor. İstanbul’da bu yıl 9 bin katılımcı ile 18-21 Mayıs’ta
düzenlenen ERA-EDTA Nefroloji Kongresi, 7500
katılımcı ile 5-8 Haziran EFORT Avrupa Ortopedi
Kongresi, 6 bin katılımcı ile 28 Ağustos –1 Eylül tarihleri arasında düzenlenecek FDI- Dünya
Diş Hekimliği Kongresi ile 5 bin katılımcı ile 2-6
Ekim tarihlerinde yapılacak olan EADV Dermatoloji ve Venereoloji Kongresi önemli kongreler
arasında yer alıyor.
KONGRE TURİZMİ � OTELLER/GÖRÜŞLER
Zeynep Peker / WOW Hotels İstanbul ve Kongre Merkezi
Kongre turistinin alım gücü,
normal turistten 4-5 kat daha fazla
K
ongre turizminin en önemli kısmını uluslararası kongreler teşkil
ediyor. Kongre turizminde kolay ulaşım
ve iletişim imkanlarına sahip destinasyonlar tercih ediliyor. Kongre tesislerinin
kapasitesi, teknik donanımı, kullanılabilirliği, konaklama birimlerinin ve servis
hizmetinin kalitesi, tesisin kongre turizmi konusunda deneyimi, kongre geçmişi
gibi faktörler kongre turistinin öncelikli
olarak hassasiyet gösterdiği konulardan
bazıları. WOW istanbul Kongre Merkezi olarak, salon kapasiteleri ve
teknik donanım açısından uluslararası
büyük kongrelere rahatlıkla ev sahipliği yapabilecek durumdayız. 5-7 Haziran
tarihleri arasında ev sahipliği yaptığımız
ve dünyanın KOBİ’lere yönelik en büyük
iş geliştirme forumu kabul edilen Futurallia 2013 organizasyonunda, 30 ülke ve
20’yi aşkın sektörden 860 katılımcıyı ağırladık. Yine 26-28 Haziran tarihlerinde
gerçekleştirilen “World Political Forum”
organizasyonuna, 60 ülkeden siyasetçi,
iş adamı, akademisyen, bürokrat ve üst
düzey yöneticinin katılımı oldu. 9-11 Nisan tarihleri arasında düzenlenen 16.
Avrasya Ekonomi Zirvesi’ne başta Avrupa, Asya, Afrika ve Latin Amerika olmak
üzere 50’den fazla ülkeden 500’e yakın
temsilci katıldı. 23-25 Mayıs tarihleri ara-
sında kongre merkezimiz 4. Uluslararası
Lenfoma Kongresi’ni ağırladı. 2013 yılı
sonuna kadar 150 farklı organizasyona
ev sahipliği yapmış olacağız.
Kongrelerde birçok şey son dakikada
değişebilir, bu duruma adapte olmak ve
çözüm üretebilmek önemli bir ayrıntıdır.
Bu noktada, kongre turistinin tüm ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak teknik
alt yapı ve hizmetimizi sürekli yeniliyoruz.
Kongre merkezimiz Yakut Salonunda yer
alan Türkiye’nin açılır kapanır sistemli ilk
ve tek mobil oditoryumu, 536 kişilik koltuk kapasitesi ve beş dakikadan daha az
açılma süresi ile 1177 m2 büyüklüğündeki
salonumuzu anında oditoryum düzenine
çevirebilmemize olanak sağlayabiliyor.
Nebil Tahincioğlu/
Perissia Hotel & Convention Center
Eğitim ve motivasyon
toplantıları revaçta
K
ongre ve toplantı alanında
2013’de
100’e
yakın organizasyona ev
sahipliği yapacağız. Bunlar arasında ulusal ve uluslar arası kongreler,
sağlık, bakanlık ara eğitimleri, firma bayi toplantıları vb. yer alıyor. Eğitim ve motivasyon
ağırlıklı toplantılar yoğunlukta… Firmalar gerek çalışanlarına gerekse de bayi çalışanlarına
eğitimlere ve motivasyon amaçlı eğitimlere ağırlık veriyor. Kongrelerin ve organizasyonların
katılımcı sayısı ortalama 650 kişi civarında…
Sektörel olarak ele aldığımızda ise tıp, sağlık,
eğitim gibi sektörler öne çıkıyor.
24
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Kongre turistleri, sosyo-ekonomik konumlarına bağlı olarak alım güçleri normal
turistten 4-5 kat daha fazla olan turistlerdir. Dünyanın her yerini gezen, seyahat
kültürü yüksek bu kişiler, kongre-toplantı
ile ilgili hizmet beklentileri yanı sıra yoğun
iş temposu sonrası kendilerine ayırdıkları sınırlı zamanı da keyifli şekilde geçirme
arzusundadır. Bu yönde beklentilerini göz
önüne alarak, Mayıs 2012’de bowling,
bilardo gibi aktiviteleri de içerisine alan
eğlence, keyif ve lezzeti bir arada sunan
Choppers Point İstanbul’u hayata geçirdik.
Böylece havaalanından tesisimize gelen,
kongre-toplantı sonrası misafirlerimize,
otelden çıkma gereksinimi duymadan her
türlü sosyal imkanı sağlayarak kaliteli hizmet sunmayı hedefledik.
Sonay Aktaş / Double Tree by Hilton Kuşadası
Toplantı beklentilerinde son
günlerdeki trend gizlilik ve farklılık
O
telimiz
kapasitesi
nedeniyle kongre için uygun değil, ancak
büyük toplantılara ev
sahipliği yapabilecek kapasitedeyiz. Şuan için ön
gördüğümüz 2013 sonuna kadar
büyük-küçük 20 toplantı alacağız.
Bu toplantı grupları daha çok yüksek
kalitede hizmet almak isteyen, Hilton
kalite standartlarını markalarıyla
birleştirmeyi tercih eden bölgenin
ve özellikle İzmir ve İstanbul olmak
üzere yurdun farklı yerlerinden
konuklarını ağırlayacak
olan firmalardan geliyor.
Genellikle bölge müdürlükleri ve distribütörler,
bilgilendirme ve eğitim
çalışmaları
yapıyorlar.
Toplantı beklentilerinde son günlerdeki trend gizlilik ve farklılık. Oturma
düzeninden, sunulan ikramlara kadar yepyeni konsept beklentileri
ve konuklarımıza diğer toplantılardan kendilerini ayrıştıran önerilerle
gitmek DoubleTree by Hilton Kuşadası’nı açık ara farklılaştırıyor.
KONGRE TURİZMİ � OTELLER/GÖRÜŞLER
Levent Cengiz / JW Marriott Ankara
2013’ün ilk yarısındaki organizasyon sayımız 500’ü buldu
A
nkara, bir başkent olarak Türkiye’nin
siyasi, bürokratik nabzını tutan bir
şehir…. Bunun yanı sıra JW Marriott
Ankara’nın bulunduğu Söğütözü, şehrin
hızla gelişen ve “Kongre Vadisi” olarak
adlandırılan bir bölgesi olarak görülüyor.
Bu gibi sebeplerle otelde gerçekleştirilen
organizasyonlar ağırlıklı olarak devlet kurum ve kuruluşlarının planladığı
toplantılar, konferanslar, oturumlar, Büyükelçilikler tarafından kutlanan Milli
Günler oluşturuyor. Bunun yanı sıra tabi
ki özel sektörün de JW Marriott Ankara’ya
ilgisi büyük. Ürün lansmanları, basın
toplantıları, tıp dernekleri aracılığıyla gerçekleşen seri toplantı ve kongreler ön
planda diyebiliriz. Şu ana kadar 2013 yılı için gerçekleştirdiğimiz ve yıl sonuna
kadarki süreçte anlaşmaları tamamlanmış organizasyon sayısı 500’ü buldu. Yıl
sonuna kadar söz konusu rakamın iki
katına çıkacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. Misafirlerimizin beklentileri ağırlıklı
olarak toplantı salon ve oda kapasiteleri
üzerine oluyor. Teknik ekipmanlar ve detaylar da tabi ki kongre pazarında, karar
noktasında oldukça önemli. Bu noktada
JW Marriott Ankara, teknik altyapısıyla da
Filiz Güngör Yontar/Pine Bay Holiday Resort
Katılımcılar; bilimsellik,
kültür ve eğlenceyi
bir arada yaşamak istiyorlar
S
on yıllarda Sağlık Bakanlığı’nın tıp kongreleri için getirdikleri kısıtlamalar
nedeniyle ulusal tıp kongrelerinin kişi
sayılarında ciddi düşüşler yaşanıyor.
Uluslararası bilimsel kongrelere katılımın daha yüksek olduğunu net bir şekilde
söyleyebiliriz. Kongre için gelen yabancı
misafirlerimize hem bilimsellik, hem sosyal programlar
ile kültürü, eğlenceyi bir arada yaşamak istiyorlar. Kuşadası, Selçuk, Efes, Şirince, Meryem Ana, Didim, Milet,
Priene gibi tarihi ve turistik mekanları geziyorlar. Dünyadaki globalleşmeye ayak uyduran turizm sektöründeki
lüks, konfor ve sınırsız teknoloji trendleri misafirlerimizin tercihlerine de yansıyor. Sektörün nabzında marka
olarak yer almaya devam edebilmek için bu talepleri en
iyi şekilde karşılamamız gerekiyor.
2013 yılının ilk
yarısında 6 adet, ikinci yarısında 11
adet olmak üzere
toplamda 17 adet
kongre ve sempozyuma ev sahipliği
yapacağız. 26
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
fark yaratan bir otel. Otelimizde, toplam
16 toplantı salonu ve 1 açık hava terası,
bölünebilir özellikleriyle 28 farklı kullanım
alanı bulunuyor. Paralel oturum imkanıyla 15 toplantı salonunun üzerinde.
Bunun yanı sıra toplam 6 salonda tavandan projeksiyon ve sabit perde imkanı
bulunuyor. Turizm sektöründe yaşanan
gelişmeler, misafir taleplerini her geçen
gün ileriye taşıyor. Bu talep ve isteklere cevap verebilme kapasiteniz tercih
edilmeniz noktasında ciddi bir artı sağlıyor. Bundan 5-10 yıl önce ekstra olarak
görünen hizmetler, şu anda oldukça sıradan sayılıyor. Örneğin kablosuz internet
bağlantısı... Bu noktada tüm bu hızlı değişimlere ve yeniliklere ayak uydurmak,
hem altyapı hem hizmet detaylarında
gerekli değişiklikleri tamamlayabiliyor olmak, sizin farklılaşmanızı sağlıyor.
Rixos Premium Belek Kongre ve toplantı misafirlerinin
otel imkanlarını kullanımı farklı
K
ongre ve toplantı alanında
2013’de 50’ye yakın 300 oda ve üzeri organizasyona ev
sahipliği yapacağız. Minimum
500 kişilik katılımcı ile yıllık
bazda gerçekleştirilen bilgilendirme toplantıları ağırlıyoruz.
Firmaların bayi toplantıları
, bankaların şube müdürleri
toplantısı , ilaç firmaları bölge
sorumluları toplantısı gibi organizasyonlar gerçekleştiriyoruz.
Toplantı grupları genellikle
hafta sonu gerçekleştiriliyor.
Firmalar, bu 48 saatin neredeyse tamamını aktif bir şekilde
kullanıyorlar. Bu bağlamda bizim için zamana karşı bir yarış
başlıyor. Kısıtlı zamanda premium bir tesisten beklentiye
karşılık vermek durumundayız.
Beklentileri çok yüksek bir misafir profiline hizmet veriyoruz.
Kongre misafirleri ve toplantı grubu misafirleri arasında
tesisi kullanmak düzeyinde oldukça fark bulunuyor. Toplantı
grupları belirli saatler arasında
toplantılarını
gerçekleştirerek günün geri kalan kısmını
tesis imkanlarını kullanarak
geçiriyorlar. Kongre misafiri
ise tüm gün süren konuşma
programları ve toplantılar sebebiyle tesis imkanlarından
fazla yararlanamıyorlar. Öte
yandan son yıllarda kongre
ve toplantı organizasyonu yapan firmaların profilinde bir
değişiklik görülüyor. Finans,
sigorta ve akaryakıt şirketleri
böylesi etkinliklerde yükselişte
diyebiliriz.
Gamze Çiçek / Efes Kongre Merkezi-Kuşadası
Katılımcılar yeni destinasyonları tecrübe etmek istiyorlar
E
fes Kongre Merkezi–Kuşadası’nın
(ECC) inşaatı, son birkaç detay hariç,
2013 Haziran ayı sonunda tamamlandı
ve resmi açılış için Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan’dan tarih bekleniyor.
Ancak, hali hazırda tamamlanan bölümlerde etkinlikler Şubat ayı itibariyle
başladı. Adnan Menderes Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Eğitim Sempozyumu, Altın Güvercin Müzik
Yarışması Finali, Avrupa Masters Halter
Şampiyonası gibi organizasyonları ağırladık. Senenin geri kalanı için iki adet fuar
ve bazı kurumsal organizasyonlar için
görüşmelerimiz devam ediyor. Bildiğiniz
gibi, kongre organizasyonlarının mekan-
ları 2-3 yıl öncesinden hatta çok yüksek
katılımlı uluslararası kongrelerin mekanları 4-6 yıl öncesinden tespit ediliyor.
Bu nedenle, henüz inşaatı tamamlanan
ECC’nin 2013 yılı içerisinde bu kadar talep görmesi ve inşaatı tamamlanmadan
dahi bazı etkinliklere ev sahipliği yapması
bölgenin gerçekten bir kongre merkezine
ihtiyacı olduğunu ve ECC’nin bu ihtiyacı karşıladığını gösteriyor. Uluslararası
kongreler anlamında 2015 ve 2016 yılları
için ikisi 1,500 diğeri 3 bin kişi katılımcılı
üç kongreyi kesinleştirdik.
Katılımcılar yeni destinasyonlar, değişik mekanlar ve aktivite olanakları
tecrübe etmek istiyorlar. Ege bölgesinin
barındırdığı tarihi ve kültürel değerler,
aktivite olanakları, mutfağı, iklimi, deniz
turizminden de faydalanabilecek geniş
sezonu toplantı ve kongre organizasyonları için ilgi çekici. Bugüne kadar bölgede
büyük salon bulunmadığından oteller
daha çok ulusal ve küçük çaplı kongre
ve toplantılara ev sahipliği yapıldı. ECC
bu eksiği kapattı ve uluslararası geniş
katılımlı kongreler için satış-pazarlama
çalışmaları yapılıyor. Katılımcılar yeni
destinasyonları tecrübe etmek istiyorlar.
Bölgenin bir kongre turizmi destinasyonu olarak bilinmesinde bu kongreler
önem arz ediyor.
Berkan Kepeci / Titanic Hotels Deluxe Belek
Ahmet Şahin/Cornelia Diamond Golf Resort
Incentive
organizasyonlarında
yaratıcılık öne çıkıyor
K
ongrelerin akademik içerik ağırlıklı olması
sebebiyle, misafirlerin rahat etmeleri ve toplantı salonu servislerinin en üst düzeyde olması
gerekiyor. Incentive organizasyonlarında ise yaratıcı organizasyonlar ve konsept toplantılar ön
plana çıkıyor. Kreatif ağırlıklı çalışan firmalar
önümüzdeki dönemde hep daha fazla tercih
edilir olacaklar. Tıp kongreleri yüksek profilli
katılım sergilediğinden, bizim hedef kitlemizi
oluşturuyor. Yurt dışı menşeili incentive organizasyonlarında konaklama ve toplantı haricinde
birçok aktivite ve yiyecek/içecek organizasyonu
yapıldığı için katma değeri yüksek oluyor. Kongre ve incentive organizasyonlarının katılımcı
sayıları döneme göre çok değişiklik gösteriyor.
Dolayısıyla 200-900 kişi arasında geniş bir
skala bulunuyor. 2013 sonuna kadar Cornelia Diamond ve Cornelia De Luxe otellerimizde,
4 tanesi için sadece konaklama olmak üzere
toplam 18 kongre ve 65 kadar toplantı grubuna
hizmet vereceğiz. Yıl sonuna kadar bu rakamın
yüzde 10 civarında artmasını bekliyoruz.
Tercihlerde tesisin doğaya
yaklaşımı etkili oluyor
T
itanic Deluxe Belek tesisimiz 04
Nisan 2013 tarihinde
açıldı. Açıldığı ilk günden ulusal ve uluslararası birçok
organizasyona ev sahipliği yaptı.
2013 yılında Ulusal İç Hastalıkları
Kongresi, Milli Pediatri Kongresi
ve Ulusal Hematoloji Kongresi gibi
Türkiye’nin sayılı tıp kongrelerinin
de aralarında bulunduğu orta ve
büyük çaplı 50’den fazla toplantı
ve kongreye ev sahipliği yapacağız. Otel olarak en başta gayemiz
hem otelimize hem de bölgemize
katma değeri olacak uluslararası
bilinirliğe sahip organizasyonları
çekmektir. Titanic Deluxe Belek
otelimiz 3 bin kişiye kadar olan
toplantı ve organizasyonlara ev sahipliği
yapıyor. Uluslararası
finans, tüketim ve otomotiv
sektörünün
büyük
çaplı lansman ve yıllık toplantılarını
gerçekleştirmek
için
firmalarla görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Buna ilave ulusal tıp
kongreleri ve kurumsal şirketlerin
incentive organizasyonlarına ev
sahipliği yapmak istiyoruz. Gelen misafirlerimiz kendilerini
rahat hissedebilecekleri, öncelikli
ve özellikli servis alabilmeyi talep ediyorlar. Bu nedenle 170 bin
m2’ye yayılan tesisimizde, misafirlerimizin tümü kendini özel ve
izole hissedebiliyorlar. Günümüz
turizm sektöründe misafirlerin tesis seçiminde dikkat ettiği sadece
konaklama özellikleri veya servis
detayları değil, tesisin doğaya olan yaklaşımı, katkıları ve bölge
halkına ve ekonomisine sağladığı
katma değerlerin de misafirlerimiz tarafından gözlemlendiğini ve
tesis seçiminde kriter olduğunu
düşünüyoruz.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
27
DOSYA � KONGRE TAKVİMİ
TEMMUZ-AĞUSTOS-EYLÜL 2013’TE DÜZENLENECEK KONGRELER
Kongre Adı
Yeri
Tarih
19.Uluslararası Engelliler için fiziksel aktivite sempozyumu
Yeditepe Üniversitesi
19-23 Temmuz 2013
IACSS International Academic Conference on Social Sciences
Elite World İstanbul Hotel
27-28 Temmuz 2013
The 4th International Conference on Risk Analysis and Crisis
Response
İTÜ İşletme Fakültesi
27-29 Temmuz 2013
47. Dünya Kimya Kongresi Genel Kurulu
İstanbul Lütfi Kırdar ICEC
08- 15 Ağustos 2013
44. Dünya Kimya Kongresi
İstanbul Lütfi Kırdar ICEC
11- 16 Ağustos 2013
44th InternationalCongress and 47 General Assembly of the International Union of Pure and Applied Chemistry -IUPAC
Harbiye Military Museum & Convention
Hall & Istanbul Congress and Exhibition
Centre (ICEC)
11-16 Ağustos 2013
Dünya Barışı İçin Solar Enerji Toplantısı
İstanbul Lütfi Kırdar ICEC
17-19 Ağustos 2013
31st IFUW Triennial Conference, UWE General Assembly
Kadir Has Üniversitesi
16- 21 Ağustos 2013
59th International Congress of Meat Science and Technology
Swissôtel Grand Efes Izmir
18-23 Ağustos 2013
XVII International Plant Nutrition Colloquium -IPNC
Istanbul Convention & Exhibition Centre
(ICEC)
19-22 Ağustos 2013
500 katılımcı
19th Symposium of the International Federation of Adapted
Physical Activity - 2013 ISAPA
Yeditepe University
19-23 Ağustos 2013
800 katılımcı
27 Annual ECM Summer School of European Cities Marketing
-ECM-
Mövenpick
24-28 Ağustos 2013
60 katılımcı
FSO 2013 Uluslararası Obezite Cerrahisi Federasyonu 18. Dünya
Kongresi
Haliç Kongre Merkezi
28-31 Ağustos 2013
FDI 2013 101. Dünya Dişhekimliği Kongresi
İstanbul Kongre Merkezi
28-31 Ağustos 2013
FDI Annual World Dental Congress
Istanbul Congress Center
28- 31 Ağustos 2013
10000
katılımcı
18th World Congress on Obesity Surgery of the International Federation for the Surgery of Obesity and Metabolic Disorders -IFSO
Halic Congress Center
28-31 Ağustos 2013
2500 katılımcı
1st International Sustainable Airline Management Conference
Titanic Port Hotel
29 Ağustos 2013
7th International Conference on Soft Computing, Computing
with Words and Perceptions in System Analysis, Decision and
Control (ICSCCW)
Izmir Üniversitesi
2-3 Eylül
1st International Porous and Powder Materials Symposium
and Exhibition (PPM)
Çeşme Sheraton Hotel, Resort & Spa
3-6 Eylül
25. Ulusal Biyokimya Kongresi
Kaya Termal Otel
3-6 Eylül 2013
XXV. Ulusal Biyokimya Kongresi
Kaya Otel&Convention Center
03-06 Eylül 2013
5th European Egeus Congress
Point Hotel Barbaros
04-06 Eylül 2013
7.Koklear İmplantasyon, Otoloji Radyoloji Kongresi
Tuğcan Hotel-Gaziantep
05-08 Eylül 2013
22. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim
Fak.
05-07 Eylül 2013
10. Metabolik Sendrom Sempozyumu
Bodrum Hilton Hotel
05-08 Eylül 2013
Scientific Meeting of the European Embryo Transfer Association
-AETE-
Polat Renaissance
06-07 Eylül 2013
150 katılımcı
9th International Conference on Technical and Physical Problems of Power Engineering -ICTPE
bilinmiyor
6-7 Eylül 2013
150 katılımcı
Society for Gynecologic Investigation (SGI) Summit Turkey 2013
Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi
06-08 Eylül 2013
8th Mediterranean Combustion Symposium
Çeşme Ilıca Hotel Spa & Wellness Thermal Resort
8-13 Eylül
İstanbul 2013 Dünya Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi
Boğaziçi Üniversitesi
8-11 Eylül 2013
19th European Conference on Educational Research - ECER
2013
Bahçeşehir Üniversitesi
09-11 Eylül 2013
100 katılımcı
25th Conference of the European Association for International
Education -EAIE
Istanbul Congress Center (ICC)
09-13 Eylül 2013
1700 katılımcı
28
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Katılımcı Sayısı
1600 katılımcı
600 katılımcı
Kongre Adı
Yeri
12th European Conference on Research in Rehabilitation
-ECRR 2013
Tarih
Katılımcı Sayısı
10-13 Eylül 2013
4000 katılımcı
39. Ulusal Fizyoloji Kongresi
Hacettepe Üniversitesi
10-14 Eylül 2013
FEICA European Adhesives & Sealants
Conference and EXPO
Swissôtel Grand Efes Izmir
11-13 Eylül
International Society for Cultural History Annual Conference
ISCH
Harbiye Military Museum &
Convention Hall4
11-14 Eylül 2013
European Forum for Research in Rehabilitation (EFRR)
Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi
11-14 Eylül 2013
14. Ulusal Romatoloji Kongresi
Sheraton Çeşme
11-15 Eylül 2013
30.Ulusal Gastroenteroloji Haftası
Rixos Sungate Hotel
11-15 Eylül 2013
Otoimmün Büllöz Hastalıklar
Karadeniz Teknik Üniversitesi
Osman Turan Kongre Merkezi
12-15 Eylül 2013
21th Easm Kongresi
İstanbul
15-18 Eylül 2013
11th World Congress of the International
Cartilage Repair Society (ICRS)
Swissôtel Grand Efes Izmir
15-18 Eylül
11th World Congress of the International
Cartilage Repair Society
Swiss Otel Grand Efes
15-18 Eylül 2013
International Conference On Surface Modification of
Materials by Ion Beams
Pine Bay Holiday&Resort Kuşadası
15- 20 Eylül 2013
Advanced Materials World Congress
Çeşme Altın Yunus
Resort & Thermal Hotel
16-19 Eylül
20th Meeting of the European Society of
Urogenital Radiology -ESUR
6. Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı
(ISCTurkey 2013)
430 katılımcı
19-22 Eylül 2013
ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi
200 katılımcı
20-21 Eylül 2013
International Conference On Water Energy and The Environment Pine Bay Holiday&Resort Kuşadası
21-24 Eylül 2013
ESOMAR World Research
Grand Cevahir Hotel &
Convention Center
22-25 Eylül 2013
400 katılımcı
16th Asia-Pacific Retailers Convention and
Exhibition -APRCE-
Istanbul Convention & Exhibition
Centre (ICEC)
23-26 Eylül 2013
3200 katılımcı
Uluslararası Katılımlı Kongre &Lab Expo 2013
Su Otel Rixos Downtown Otel
24-28 Eylül 2013
49.Ulusal Psikiyatri Kongresi
Kaya Termal Otel-İzmir
24-28 Eylül 2013
49. Ulusal Psikiyatri Kongresi
Kaya Termal Otel
24-28 Eylül 2013
25-27 Eylül 2013
General Assembly of the Federation of Business
Information Service -FEBIS8. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu
Konya Dedeman Otel
25-28 Eylül 2013
10. Ulusal Hepato Gastroenteroloji Kongresi ve
Ulusal Gastroenteroloji Cerrahisi Kongresi
Kaya Artemis Otel-Kıbrıs
25-29 Eylül 2013
7.Aile Hekimliği Güz Okulu
Rixos Sungate Hotel
25-29 Eylül 2013
3rd International Conference on Talent
Development on Excellence
Dedeman Hotel
25-28 Eylül 2013
Nörolojik Yoğun Bakım Sempozyumu
Pine Bay Holiday&Resort Kuşadası
25-29 Eylül 2013
4.Üreme Tıbbi Derneği Kongresi
Cornelia Diamond ResortAntalya
26-29 Eylül 2013
5.Ulusal Osteoporoz Sempozyumu
Hilton Dalaman Sarıgerme
26-29 Eylül 2013
Türkiye Spor Yaralanmaları Artskopi ve Diz Cerrahisi Derneği
İstanbul Şubesi 6. Bahar Toplantısı
Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi
27-28 Eylül 2013
7.Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi
Konya Dedeman Otel
27-29 Eylül 2013
19. ulusal Ergonomi Kongresi
Balıkesir Üniversitesi
27-29 Eylül 2013
Uluslararası Yangın ve Güvenlik Fuarı ve Konferansı - IFSEC
İstanbul
İstanbul Lütfi Kırdar ICEC
30 Eylül 2013
70 katılımcı
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
29
KONGRE TURİZMİ � HABER
Haliç Kongre Merkezi’ne yeni iki isim katıldı
Haliç Kongre Merkezi’ne hem Satış
ve Pazarlama Direktörü hem de
Satış Müdürü atandı. Direktörlük
görevine Pelin Bakkal getirilirken,
Satış Müdürü pozisyonuna ise
Berna Akşit Yakuboğlu getirildi.
H
aliç Kongre Merkezi Satış ve Pazarlama Direktörlüğüne Pelin Bakkal
getirildi. Mayıs ayında yeni görevine başlayan Bakkal, kariyerine Paşabahçe Cam
Sanayi’nde Satış Temsilcisi olarak başladı. İntema-Eczacıbaşı Yapı Marketler
Satış Müdürlüğü’nündeki görevin ardından 2011 yılında Eczacıbaşı Yapı Grubu
Pazarlama Müdürlüğü’ne getirildi.
Haliç Kongre Merkezine yeni satış
müdürü getirildi
Yönetim kadrosunu büyütmeye devam eden Haliç Kongre Merkezi’nin
Satış Müdürlüğü görevini Berna Akşit
Yakuboğlu yerine getirecek. Kariyerine
1992 yılında VİP Turizm’de başlayan
Yakuboğlu, şirketlerin satış, pazarlama,
organizasyon ve operasyon noktaları
gibi çeşitli alanlarında görev yaptı. Son
olarak 2011 yılında Topkon Kongre
Pelin Bakkal
Berna Akşit Yakuboğlu
Hizmetleri’nde Proje Koordinatörlüğü
yapıyordu.
Uluslararası Havaalanı
Konseyi’nin (ACI) genel
kurul toplantısı yapıldı
Silence İstanbul
Hotel& Kongre Merkezi,
açılış için gün sayıyor
İstanbul Ataşehir’de yapımı devam eden
Silence İstanbul Hotel& Kongre Merkezi; yenilik,
farklılık, lezzet ve keyif arayan profesyonellere
hizmet sunmak için gün sayıyor.
A
çıldığında bölgede bulunan finans ve iş merkezlerine konaklamadan kongre ve toplantı hizmetlerine,
alışveriş mekanlarından yeme içme mekanlarına kadar
geniş bir yelpazede hizmet verecek olan Silence İstanbul
Hotel & Kongre Merkezi, özellikle gün ışığı alan; 7 metre tavan yüksekliği ve 1500 metrekare genişliğinde üçe
bölünebilen ana salonu, 900 metrekarelik alternatif salonu ile toplamda 15 tam donanımlı toplantı salonu ile
dikkat çekecek. Silence İstanbul Hotel & Kongre Merkezi’nin misafirleri tüm toplantı, konferans ve davetleri için
otelin son teknolojiyle donatılmış mekanlarından yararlanarak eksiksiz organize olabilecekler. Tesiste, isimlerini
gökyüzündeki birbirinden güzel yıldızlardan alan, 28 metrekareden 1.520 metrekare ye kadar değişik ölçülerde
iklimlendirilmiş 15 tam donanımlı toplantı salonu bulunuyor. Ayrıca tesiste yer alan tecrübeli aşçıları ve kaliteli
restoranlar misafirlerin hem göz hem de damak zevkine
hitap edecek. Yoğun ve yorucu bir toplantıların aralarınızda otelde bulunan Silence Spa merkezinin profesyonel
terapistlerinden kısa bir masaj almak da mümkün.
30
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Gezi Parkı protestolarına rağmen TAV Havalimanı’ın sponsorluğunda Havaalanı Operatörleri Konseyi’nin (ACI) İstanbul’daki Avrupa
Genel Kurul toplantısı problemsiz bir şekilde gerçekleştirildi.
A
irports Council International (ACI) Avrupa’nın Genel
Kurul toplantısı, Gezi Parkı protestolarına rağmen zamanında
yapıldı. 800’den fazla üst düzey
yöneticinin katılımıyla gerçekleşen etkinlikte konuşan ACI
World Genel Direktörü Angela
Gittens, uluslararası rekabetteki artışın havaalanları için yeni
sınırlamalar ile fırsatları birlikte sunduğunu söyledi. İstanbul
Atatürk Havaalanın çift haneli
büyüme gerçekleştirmesini örnek gösteren Gittens, havaalanı
operasyonlarının tekel olmasının bir mit olduğunu dile getirdi.
Toplantıda ACI’in her yıl dağıttı Havaalanı Servis Kalite
Ödülleri ( Airport Service Quality
Award) sahiplerini buldu. Buna
göre;
Büyüklük Açısından En İyi
Havaalanı: (ilk başta) yıla göre
yolcu sayısı
Hohhot (2-5m),
Nagoya
(5-15m),
Seoul Gimpo (1525m), Seoul Incheon
(25-40m), Singapore
(over 40m).
Bölgeye Göre En İyi Havaalanı: Cape Town (Afrika), Seoul
Incheon (Asya-Pasifik), Moscow
Sheremetyevo (Avrupa), Cancun
(Latin-Amerika- Karayipler), Abu
Dhabi (Ortadoğu), Indianapolis
(Kuzey Amerika).
Yıllık 2 milyon Yolcudan Daha Az Olan Bölgelere Göre En
İyi Havaalanı: Upington (Afrika),
Skopje (Avrupa), Victoria (Kuzey
Amerika).
En İyi Gelişme Gösteren Havaalanı: Mombasa (Afrika), Sanya
(Asya-Pacifik), Faro (Avrupa), Santo
Domingo (Latin-Amerika-Karayipler), Abu Dhabi (Ortadoğu),
Winnipeg (Kuzey Amerika).
ACENTE/HAVAYOLLARI � HABER
Erken rezervasyon Odeon Tours’a uğurlu geldi
Erken rezervasyon dönemini değerlendiren Odeon
Tours, 2013 yılında 5 yıldızlı ve deluxe otel satışlarında
artış olduğunu bildirdi. Firma aynı zamanda, Ege ve
Akdeniz sahillerinde artan turist talebini karşılamak için
kontenjan artışı da gerçekleştirdi.
O
Akdeniz sahillerinde, Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu pazarlarından
da gelen turist sayısında gözle görülür
bir artışın olduğuna işaret eden Kamçı, Odeon Tours olarak taleplere cevap
verebilecek düzeyde kontenjan artışına
yöneldiklerini kaydetti.
deon Tours İç Pazar Satış ve Pazarlama Müdürü Mehmet Kamçı, iç
turizmde bu yıl erken rezervasyonların
payındaki büyümenin geçmiş yılların üzerinde gerçekleştiğini söyledi. Geçen
yıllara göre 5 yıldızlı ve deluxe otel satışlarında artış yaşandığına değinen Kamçı,
erken rezervasyon zamanının bitmesine
rağmen birçok otelde yüzde 25’lere varan
indirimlerin devam ettiğini ve bunun da
otel doluluklarını artırdığını ifade etti.
Odeon Tours, BrandFinance
listesine bu yıl da girdi
Markalaşma yönünde ciddi adımlar atan Odeon Tours, BrandFinance
tarafından yapılan ‘Türkiye’de En Değerli
Antalya başta olmak üzere Ege ve
Alltours Türkiye,
kapasitesini
artırdı
A
lmanya’dan Türkiye’ye turist
gönderen önemli tur operatörlerinden Alltours, Türkiye’ye yönelik
uçuş kapasitesini artırdı. Geçtiğimiz
ay iflasını açıklayan Sky Airlines ile
getirmeyi planladığı 20 bin koltuk
kapasitesini farklı havayolu şirketlerine kaydıran Alltours, artan
Türkiye talebini karşılamak için yaz
döneminde ilave charter koyacak.
Yılda 460 bin kişilik uçuş kapasitesi ile Türkiye’ye Almanya’dan
en çok turist getiren ikinci tur operatörü olan Alltours’un sahibi
Willi Verhuven, Sky Airlines’ın iflası
nedeniyle hiç kimsenin Türkiye tatilinden vazgeçmemesi gerektiğini
söyledi. Alltours’un açıklamasında Sun Express ile Düsseldorf ve
Frankfurt kalkışlı tam zamanlı charter uçuşlar için anlaşıldığı, yeni
kapasiteleri için çalışmaların sürdürüleceği belirtildi.
32
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Mehmet Kamçı
100 Markalar Listesi’ne girmeyi başardı. Listede 42’inci sırada yer alan Odeon
Tours’un marka değerinin ise 102 milyon
dolara olduğu ifade edildi.
THY, 3’üncü kez “Avrupa’nın
En İyi Havayolu Şirketi” seçildi
Y
apılan yolcu anketleri üzerinden Skytrax;
“Bölgelere Göre En İyi Havayolları”, “En İyi
Kabin”, “En İyi Lounge”, “En İyi Koltuklar” ve “
En İyi Catering” kategorilerinde ödül veriyor.
THY, Ocak-Mayıs’ arasında yolcu
sayısını artırdı
THY’nin yolcu sayısı ocak-mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine
göre yüzde 26 artarak 18 milyona ulaştı.
THY’nin Ocak-Mayıs 2013 dönemine ilişkin
trafik sonuçları, Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) açıklandı. Açıklamaya
göre Ocak- Mayıs döneminde THY’nin top-
lam yolcu sayısı geçen yılın aynı dönemine
göre yüzde 26 artış kaydederek, 14,3 milyondan 18 milyona yükseldi. Yolcu doluluk
oranı ise 4,1 puan artarak yüzde 78,5 olarak gerçekleşti. Yolcu sayısındaki artışın iç
hatlardaki yüzde 21; dış hatlarda yüzde 30
olduğu kaydedildi.
Türk havacılığının çok iyiye gittiğini,
Türkiye’nin havacılıkta belirleyici oyuncu
olduğunu vurgulayan THY Genel Müdürü
Temel Kotil, “Yolcu sayımız 10 milyondan
bu yıl 50 milyona çıkmış olacak. 5 kat artmış durumda” dedi.
Bentour İsviçre, OTS-MTS
ile işbirliğine gitti
B
entour İsviçre, 7 yıldır birlikte çalıştığı HST
ile yollarını ayırdığını duyurdu. Yapılan
açıklamada, 2014 yılı için kontrat imzalama
dönemine girilirken HST ile işbirliğinin sona
erdirildiği ifade edildi. Tur operatöründen
yapılan açıklamada, yeni dönemde OTS-MTS
ile incoming işlemlerini yürüteceğini açıklandı. OTS-MTS İzmir, Antalya, Bodrum,
Marmaris ve Fethiye bölgelerinde incoming
işlemlerini gerçekleştiriyor.
Öte yandan geçtiğimiz ay Almanya pazarından Türkiye’ye incoming yapan GTI
Travel ve Sky Airlines’ın iflas etmesi ürerine
Bentour İsviçre, Almanya ofisini güçlendirme kararı aldı. Almanya’daki ekibini
güçlendiren tur operatörü, satış pazarlama
için online yeni kanallar da açtı.
Prontotour, mil
kampanyasıyla
online satışlarını
artıracak
Yurtdışına turist götüren acentelerin
başında gelen Pronto Tours, THY ile
yaptığı anlaşma çerçevesinde Prontotour.com üzerinden tur satın alan
müşterilerine uçuş mili kazandıracak.
K
onuyla ilgili açıklama yapan
Pronto Tour Satış ve Pazarlama
Müdürü Sarp Özkar, “Bizimle seyahat eden misafirlerimizin yüzde
70’ine yakın bir kısmı Miles&Smiles sadakat mil programına üye
olan kişiler. Bu sadakat programı
üyelerinin hemen hepsi yılda ortalama en az bir defa yurtdışına ve
yurtiçine seyahat ediyorlar. Prontotour yurtdışı tur paketleri satışı
bazında sektörün lideri. Tur paketlerimizin yüzde 80’inine varan
yoğunluktaki kısmı THY ile gerçekleşiyor. Seyahat paketlerimizdeki
business partnerliğimizi bu anlamda geliştirmek, hem de THY
Miles & Smiles programına değer
katan bir marka olmak, bizimle seyahat eden misafirlerimize de hem
20.yılımızın şanına, hem de güncellenmiş kullanıcı dostu yeni web
sitemizin şerefine böyle güzel bir
pozitif değer sunmayı amaçladık”
diye konuştu.
Tatilsepeti.com:
580 bin kişi erken
rezervasyon yaptı
Tatilsepeti.com tarafından yapılan araştırmaya
göre 2013 yılında 580 bin tatilci erken rezervasyonu döneminden yararlandı. Tatilciler en çok
Belek, Alanya, Fethiye ve Kuşadası’nı tercih etti.
Sarp Özkar
Prontotour, online satışları
%30’a çıkarmayı hedefliyor
Kampanyanın 24 Haziran 2014’e
kadar devam edeceğini açıklayan
Sarp Özkar, kampanyada milyonlarca
mil dağıtacaklarını söyledi. Prontotour.com üzerinden yapılan yüzde
10’lara ulaşan yurtiçi-yurtdışı paket tur satışlarını bir yıl sonunda
yüzde 30’ların üzerine çıkarmayı
hedeflediklerini belirten Özkar, bu
kampanyayı sadece online satın almalarda uygulayacaklarını ifade etti.
Müşterilerinin her 100 TL’lik satın
alımları için 100 Mil kazanacaklarını dile getiren Özkar, “Bu kampanya
sadece Türk Havayolları’nın Miles &
Smiles müşteri sadakat kartına sahip olan misafirlerimiz için geçerli.
Paket tur satın alımı dışında, Kıbrıs,
yurtiçi veya dünya otelleri satın alımı yaptıklarında da geçerli olacak.
Sadece uçak bileti satın alımları
kampanya kapsamı dışındadır” ifadelerini kullandı.
TAV Havalimanı, yatırım
ilişkileri alanında ödül aldı
Dünyadaki fon ve aracı kurum
çalışanları tarafından derecelendirilen anketlerde TAV Havalimanı
Holding, yatırımcı ilişkiler alanında Türkiye üçüncüsü oldu.
T
homson Reuters Extel Surveys
tarafından her yıl Avrupa ülkelerini de kapsayan dünyadaki 15
bin fon ve aracı kurum çalışanı tarafından derecelendirmesi yapılan
Avrupa Yatırımcı İlişkileri Anke-
tinde, TAV Havalimanları Holding,
“Yatırımcı İlişkileri alanında Türkiye’nin En iyi Şirketi” (Avrupa’da
emsal grubu içerisinde üçüncü) seçildi. Ayrıca, aynı anketteki
değerlendirmeler sonucunda, Yatırımcı İlişkileri Direktörü Nursel
İlgen Türkiye üçüncüsü (Avrupa’da
dördüncü), Yatırımcı İlişkileri Müdür
Yardımcısı Ali Özgü Caneri Türkiye
ikincisi (Avrupa’da üçüncü) ve Yatırımcı İlişkileri Müdür Yardımcısı
Besim Meriç Avrupa yedincisi oldu.
O
nline seyahat acentesi Tatilsepeti.com’dan
yapılan
açıklamaya göre bu yıl 580 bin
tatilci erken rezervasyon yaptı.
Tatilsepeti.com Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Karayal, bu yıl
erken rezervasyon döneminde
indirim oranlarının yüksek olmasıyla özellikle deluxe otellere
Kaan Karayal
yoğun ilgi olduğunu belirtti. Ramazan’ın Temmuz’a denk gelmesi nedeniyle Haziran
ve Ağustos aylarına talebin patladığını ifade eden Karayal, bölgeler bazında geçen yıla göre Belek, Alanya,
Fethiye ve Kuşadası’na talebinde artış olduğuna dikkat
çekti. Karayal, erken rezervasyonda bu yıl en çok Belek’in tercih edildiği ancak Side’ye olan ilginin de Alanya
bölgesine kaydığını dile getirdi. Bu yönelimin otel fiyat
stratejilerine bağlı olabileceğini ifade eden Karayal,
“Yüksek indirim nedeniyle en çok 5 yıldızlı oteller ile
deluxe oteller tercih edildi” dedi.
LateRooms Group’a
Genel Müdür atandı
T
UI Travel’in bünyesinde bulunan The LateRooms Group’un Genel Müdürlük görevine
Jesper With-Fogstrup getirildi. LateRooms Group’a
2012 yılında Operasyon Direktörü olarak katılan
With-Fogstrup, Şubat ayından beri görevinden ayrılan Chris Morris’in yerine geçici Genel Müdürlük
görevini üstleniyordu. LateRooms Group, TUI Travel’ın online seyahat acentesi OTA’nın markası olan
LateRooms.com, AsiaRooms.com ve MalaPronta.
com gibi portalları bünyesinde bulunduruyor.
Kuoni Group’dan
Başkan değişikliği
A
vrupa’nın önemli tur operatörlerinden Kuoni
Group’un üst yönetiminde değişikliğe gidildi.
Yönetim Kurulu Başkanı Peter Rothwell görevinden
ayrılırken, Rothwell’in yerine geçici olarak grubun
Finans Direktörü Peter Meier getirildi. Yönetim Kurulu için yeni başkanın ise 2013 yılı sonuna kadar
atanacağı bildirildi.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
33
ACENTE/HAVAYOLLARI � HABER
Ulusoy, 9 milyonluk yatırımla 4 ilde 41 hat açtı
Karayolu taşımacılığı firması Ulusoy, yeni yatırımlarla ulaşım ağını
genişletiyor. Tatil döneminde yeni hatlar açan firma, Trakya’dan
İç Anadolu’ya, Ege’den Doğu Anadolu’ya gerçekleştirdiği yeniden
yapılandırma operasyonunu tamamladı. Ulusoy, 9 milyon TL’lik
yatırımla Bartın, Bolu, Çanakkale ve Sinop’ta seferlere başladı.
T
ürkiye genelinde 550 bilet satış ofisi
sayısını her geçen gün artırmak için
yoğun mesai harcadıklarını söyleyen Ulusoy Otobüs Grubu Genel Müdürü İmran
Okumuş, yaz sezonunda tatilcileri mağdur etmemek için yurt içinde Bartın, Bolu,
Çanakkale ve Sinop’a hat açtıklarını açıkladı. Bu bölgelerde satış ofisi açmalarının
yanı sıra 270 personelin de eğitimlerini
tamamladıklarını belirten Okumuş, “Önümüzdeki günlerde Türkiye genelinde
yeni ofis, hat ve istihdam gerçekleştirme-
ye devam edeceğiz” dedi.
“Yoğunluk oranımız yüzde 85’e ulaştı”
Sektördeki gelişmeler hakkında da
bilgi veren İmran Okumuş, Ulusoy’un
yol ortalamasının yüzde 85’i bulduğunu
vurgulayarak; “Trakya, Batı Karadeniz, İç
Anadolu bölgelerinde yeniden yapılanmalara giderken, Ankara, Ege ve Karadeniz’de
yüzde 95’lere ulaşan doluluk oranlarıyla hizmet veriyoruz. Yeni otobüslerimiz,
satış ofislerimiz ve hatlarımızla kapasite
sorununu da tamamen çözüyoruz. Ulusoy olarak 2013 yılı sonunda geçtiğimiz
yılki 6 milyonluk rekorumuzu egale edip, 7
milyon yolcu taşımayı hedefliyoruz” açıklamasını yaptı.
İmran Okumuş
easyJet’in yıllık yolcu
sayısı 60 milyona yükseldi
Avrupa’nın düşük tarifeli havayolu şirketi
easyJet, Mayıs ayı raporlarını açıkladı.
Rapora göre easyJet, 31 Mayıs 2013
öncesindeki son 12 ay içerisinde yolcu
kapasitesini 60 milyonun üzerine çıkardı.
e
FEST Travel
UNWTO üyesi oldu
D
ünyanın
her
yerine
kültür turları düzenleyen Fest
Travel, Birleşmiş Milletler Dünya
Turizm Örgütü (UNWTO) üyesi oldu.
Türkiye’den UNWTO bünyesine katılan ilk firma olan Fest Travel, daha
öncede “Turizm İçin Küresel Etik Kuralları” deklarasyonunu imzalamıştı.
Birleşmiş Milletlerle imzalanan anlaşmayla birlikte UNWTO; 145 asil,
7 bağlı ve 300 civarında bağımlı üye
sayısına ulaştı.
34
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
asyJet, yıllık yolcu sayısını Kasım 2005’ten
bu yana iki katına çıkarmayı başardı. Şirket, 31 Mayıs 2013 öncesindeki son 12 ay
içerisinde 60 milyondan fazla yolcu sayısına
ulaştığını duyurdu. easyJet CEO’su Carolyn
McCall konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Bu
olay easyJet’teki herkesin güçlü çabasının ve
bağlılığının bir kanıtıdır. easyJet’in büyümesi ve başarısı, açılış uçuşundan sadece altı
Pegasus
uçuş ağına
Doha’yı da
ekledi
yıl sonra Temmuz 2001’de sadece bir yılda
10 milyon yolcu sayısına ulaşmasıyla da
kanıtlandı” dedi. Kurulduğu Kasım 1995’te
yalnızca iki uçak ile faaliyete başlayan easyJet, 18 yıllık süre içinde Avrupa ve Kuzey
Afrika’yı kapsayan 33 farklı ülkede 137 havaalanı ve 212 uçak adedine ulaşmayı başardı.
Uçuş ağını her geçen gün genişleten Pegasus
Havayolları, Haziran’dan itibaren Katar’ın başkenti
Doha’ya uçmaya başladı. Haftanın 3 günü
gerçekleşen uçuşlar Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan
yapılıyor. Yeni destinasyonla Pegasus Doha’yı yurt
içinde 20; yurt dışında ise 36 destinasyona bağlamış
oldu. Doha ile birlikte Pegasus uçuş ağını 29 ülkede 71 noktaya çıkardı.
Pegasus’un yurt dışı uçuş noktalarının sayısı ise 42’ye ulaştı.
TEDARİKÇİLER � DOSYA
İklimlendirme sektörü,
Türkiye’de yeniden yükselişe geçti
Soğutma, ısıtma, havalandırma, sıcak su ihtiyacı gibi geniş bir alanı kapsayan iklimlendirme
pazarı, Türkiye’de potansiyelini her geçen yıl artırıyor. Üretim ve teknoloji avantajı
nedeniyle ağırlıklı uluslararası firmaların etkin olduğu pazarda, oteller önemli bir
potansiyel oluşturuyor. İklimlendirme otellerde geniş bir kullanım alanı buluyor.
S
oğutma, ısıtma, havalandırma, sıcak
su ihtiyacı gibi geniş bir alanı kapsayan iklimlendirme pazarı, dünyada
olduğu gibi Türkiye’de de büyümeye devam
ediyor. İklimlendirme sanayi Türkiye’de son
5 yıl içerisinde 7 kat büyüyerek, küresel pazarın yaklaşık yüzde 6’sına ulaştı. Türkiye,
dünya iklimlendirme sektörü sıralamasında, ihracatta toplam 176 ülke içerisinde 29.
sırada, ithalatta ise toplam 182 ülke içerisinde 33. sırada yer alıyor. Merkezi klima
sistemleri olarak bilinen VRF Türkiye pazarı
ise 300 milyon avro civarlarında seyrediyor.
Türkiye’de iklimlendirme sanayi ağırlıklı olarak İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük
kentlerde yoğunlaşıyor.
çıları Derneği’nin (İSKİD) raporuna göre
2013 yılında Türkiye’de klima pazarı yaklaşık 3,5 Milyar TL civarına ulaştı. Cihaz
satış pazarına ek olarak; yardımcı malzemelerle beraber işçilik, servis, yedek parça
dahil edildiğinde sadece klima sektörün
büyüklüğü 5 milyar TL seviyesine çıktığı
belirtiliyor. Sektör dernekleri; ISKAV, TTMD,
İSKİD, DOSİDER, İZODER, MTMD, ESSİAD,
SOSİAD ve TOBB İklimlendirme Meclisi işbirliği ile hazırlanan 2011 raporuna göre de
Türkiye iklimlendirme sektörü, 2023 yılında
20 milyar dolar ihracat hacmine ulaşacak.
Sektörün toplam üretim büyüklüğünün ise
55 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Klima pazarının büyüklüğü
5 milyar TL’ye çıktı
İklimlendirme sektörü
uluslararası firmaların elinde
İklimlendirme, Soğutma Klima İmalat-
36
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Türkiye’de, pazarı gittikçe büyüyen
iklimlendirme sektöründe dikkat çeken
bir nokta da üretici firmaların ağırlıklı uluslararası firmalardan oluşması…
Dünyada iklimlendirme sistemleri üretimi ve gelişimi konusunda Avrupa
ve Uzakdoğulu firmaların öne çıktığı
görülüyor. Soğutma grubu üretiminde oran yüzde 80-90’lar seviyelerinde
ithal ürünler ağırlık kazanıyor. Mitsubishi Electric, Daikin, Johnson Controls,
Panasonic, Fujitsu, Samsung, Bosch,
Alarko Carrier gibi birçok uluslararası
firma distribütörlük ve ortaklık gibi iş birlikleriyle Türkiye pazarında yer alıyorlar.
Dolayısıyla iklimlendirme sektöründe
yüksek ithalat rakamları bulunuyor.
Ancak Koç Grubuna bağlı Akpa, Vestel
gibi yerli üreticilerde pazarda söz sahibi
olmaya çalışıyor. Daha çok ev ve işyer-
lerinde kullanılan split klima üretiminde
ise yerli firmalar pazar payının önemli
bir kısmını ellerinde tutuyorlar.
İklimlendirme sektörü yeni alanları
bünyesine katarak gelişiyor
Isıtma ve soğutma ihtiyacından yola çıkılarak ortaya çıkan iklimlendirme
pazarı, önceleri lüks olarak görülürken
bugün otel, işyeri, hastane, kamusal alanlar ve evleri kapsayan tüm mekanlar
için ihtiyaç durumuna geldi. Zamanla gelişen sektör günümüzde; havalandırma,
ısı geri kazanımı, iklimlendirme sistemi
üzerinden sıcak su ihtiyacının giderilmesi
ile çevreci ve alternatif enerji olanaklarını
da bünyesine katarak ilerliyor. Artık bir
çok işletmede soğutma ve ısıtma sistemlerinin yanı sıra; taze hava beslemeleri,
enerji tüketimi açısından inverter ekipman kullanımı, ısı geri kazanım, ısıtma
ve soğutma için tek cihaz kullanımı, aynı
anda ısıtma ve soğutma yapabilen cihazlar, otomasyon kontrollü cihazlar gibi
teknolojik faktörler ile hassas kontrollü
sistemler, ameliyathane koşulları için
hijyenik santraller, hepa-filtreler gibi özel
ihtiyaçlara yönelik uygulamalar yapılıyor.
İklimlendirme sektörü için
oteller önemli bir pazar
İklimlendirme pazarı için önemli sektörlerden biri olan otellerde, ısıtma, soğutma,
havalandırma ve sıcak su ihtiyacı nedeniyle iklimlendirmenin tüm alanlarından
faydalanılıyor. Otellerin odalarından genel
mekanlarına, yönetim katlarından otelin
Türkiye dünya iklimlendirme
sektöründe yüzde 2,5,
Avrupa’da yüzde 13’lük pazar
payına sahip. İklimlendirme
sektörü Avrupa’da yaşanan
ekonomik krizden olumsuz
etkilendi ve Türkiye pazar
büyüklüğü 2008’de 1,9
milyar dolardan 2009’da 1,2
milyar dolara indi. Ancak
kriz sonrası sektör 2011
yılında iyileşmeye başlayarak
yaklaşık yüzde 20 artışla 1,5
milyar dolar seviyesine ulaştı.
2012’de pazarın yüzde 10
büyüdüğü tahmin ediliyor.
arka kısımlarına kadar çok geniş bir alanda
uygulama alanı bulan iklimlendirme sektörü için oteller çok geniş ve hacimli bir pazar
alanı sunuyor. 5 ve 4 yıldızlı büyük otellere
ağırlıklı, VRF olarak adlandırılan değişken
debili merkezi klima sistemi kuran iklimlendirme firmaları; otelin büyüklüğüne ve
kapasitesine göre bir dış üniteye en fazla 6
iç üniteden oluşan multi split klimalar veya
bir dış ünite ve bir iç üniteden oluşan mono
split klimalar da kurabiliyor.
Merkezi klima sistemi VRF’ler
otellerde geniş kullanım alanı buluyor
Ancak otelciler ağırlıklı olarak VRF sistemlerini tercih ediyorlar. Çünkü
VRF sistemleri cihaz tipi ve kapasiteleri
çeşitlilik gösterdiği için farklı mekanlarda
uygulanabildiği gibi, enerji tüketimi diğer
sistemlere göre oldukça düşük olan ve gelişmiş kumanda ve otomasyon sistemleri
ile kolaylıkla kontrol edilebiliyor. Bu sistemler otelin doluluk durumuna veya odanın
kullanım saatlerine göre ayarlandığı için
ciddi tasarruf sağlayabiliyor. Soğutulması
kadar ısıtılması da önemli olan otellerde
kullanılan bu sistemlerin bir özelliği olan
ısı geri kazanımlı soğutma grupları otellere
önemli avantajlar sağlıyor. Sessiz çalışması gereken bu sistemlerin ses seviyesinin
düşük olması da önemli bir tercih nedeni
oluyor. Ayrıca otellerde diğer iklimlendirme
sistemlerine göre daha az yer kaplaması,
VRF sistemlerinin albenisini artırıyor.
iklimlendirme sistemi, otellerde önemli
yatırım birimlerinden birini oluşturuyor.
Otellerin en önemli gider kalemlerinden
olan enerji maliyetlerinin düşürülmesi otellere ciddi avantajlar sağlıyor. Otellerde
en fazla enerji tüketen birimlerin başında
gelen iklimlendirmede, enerji maliyetlerinin düşürülmesi hayati önem taşıyor.
Otelciler, enerji maliyetlerini düşürmek
için yeni projelerinde, iklimlendirme alanında da en verimli sistemleri kullanmak
istiyorlar. Daha önce faaliyete geçen tesislerinde ise renovasyon aşamasında
enerji verimliliği sağlayan sistemlere dönüyorlar. İklimlendirme konusunda üretim
yapan uluslararası firmalar ise enerji verimliliği, doğa dostu enerji, sessiz çalışan
ve az yer kaplayan ürünler ve sistemler
üretmeye çalışıyorlar.
İklimlendirmede kaliteli
hava önem kazanıyor
İklimlendirme sistemlerinde, eski sistemlerin yarattığı bakteri üremesi gibi
tehlikelere karşı havanın kalitesi de önem
kazanmaya başladı. Bu nedenle üretici
firmalar kadar otelciler de bu sistemlerde
ısıtma ve soğutma özelliklerinin yanı sıra
iç hava kalitesi, süreklilik, güvenilirlik gibi
konulara dikkat ediyorlar. Çünkü soğutma
sisteminin güvenilirliği ve ani değişiklilere
reaksiyon gösterme kabiliyeti oteller için
büyük önem taşıyor. Otellere iklimlendirme konusunda gerek ürün ve malzeme
veren gerek montajını yapan gerekse de
proje danışmanlık hizmeti veren firmalar,
sektörle ilgili gelişmeleri Turizm ve Yatırım
dergisi için değerlendirdiler.
Oteller için ilk hedef enerji
maliyetlerini düşürmek
İşlevi ve enerji maliyetleri nedeniyle
İKLİMLENDİRME PAZARINA İLİŞKİN KISA VERİLER
l Dünya iklimlendirme sanayi
pazarı 260 milyar dolar (2011)
kısmını oluşturuyor. (Ev tipi ve kişisel
kullanıma yönelik ürünler dışında.)
l Türk iklimlendirme sanayi
son beş yılda 7 kat büyüdü.
l Sektör ihracatının yüzde 20’si
İzmir ve Ege Bölgesindeki firmalar
tarafından gerçekleştiriliyor. Bu
firmaların yüzde 69’u İzmir’de yerleşiktir.
l Türkiye’deki pazar 3,8 milyar
dolar ile küresel pazarın yüzde 1,5’luk
Kaynaklar: OAIB, ITC, UNCOMTRADE
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
37
TEDARİKÇİLER � GÖRÜŞLER
Kerem Okudan / Fijutsi Genel Müdürü
Yatırımcıların VRF
sistemlerine ilgisi yüksek
Ö
ncelikle iklimlendirme sektörü son
derece geniş bir kullanım alanından
ve sınıflandırmasından oluşuyor.
Çünkü enerji kaynakları açısından fosil yakıtlı iklimlendirme cihazlarından,
elektrik enerjisi kullanan iklimlendirme
cihazlarına doğru hızla kayan bir profil
var. İklimlendirme pazarının ne kadar büyük olduğu ve her yıl ne oranda büyüdüğü
önemli. İSKİD’in son raporlarına göre 2013
yılında Türkiye’de klima pazarı yaklaşık
3,5 Milyar TL civarında. Tabi bu rakamları
net cihaz satış pazarı olarak alırsak; yardımcı malzemelerle beraber işçilik, servis,
yedek parça olarak geniş bir pazar tahmini yaptığımızda 5 Milyar TL’lik bir klima
ekonomik döngüsünden söz edebiliriz. Otellerin iklimlendirmesi son derece önemli
ve özellikle adetler açısından firmaların
iştahını kabartan bir pazar. Ancak satın
alma açısından adetlerin yüksek olması
fiyat indirim taleplerini ve özel istekleri
de beraberinde getiriyor. Özellikle enerji
maliyetlerini düşürmesi ve verimsiz çalışma olasılıklarını ortadan kaldırması
nedeniyle yatırımcıların VRF sistemlerine
ilgisi yüksek. Bir diğer avantajı ise otelin
iklimlendirmesinden memnun bir müşterinin aynı zamanda da sizin müşteriniz
olabilmesi… Ayrıca iyi bir otel referansı,
size yine pek çok otelin, alışveriş merkezinin, hastane, yurt gibi projelerin de
önünü açabiliyor. Her yıl Antalya, İstanbul,
Ege ve Akdeniz’in sahil şeridinde oteller
38
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
yapılıyor. Bu otellerin yarattığı bir pazar
şüphesiz bütün iklimlendirme pazarında
önemli bir yer alıyor. Çünkü otel grupları
ve otellere yönelik çalışan firmaların devamlılığı söz konusu…
Otel projelerinde
know-how’a sahibiz
Fujitsu olarak özellikle otel projelerinde sahip olduğumuz know-how bizi
rakiplerimizin bir adım önünde tutuyor.
Özellikle işletme kolaylığı, enerji tüketimi
ve bakım-servis operasyonları açısından
işletme maliyetleri konusunda hem otel yatırımcılarını hem de otellerin teknik
sorumlularını sürekli bilgilendiren, yeni
gelişmelerden haberdar eden bir eğitim
stratejisi içindeyiz. Halen merkezi sistem
chiller ve klima santralleri ile çalışan otellere, fizibilite çalışmaları için enerji ve
yakıt tüketimi karşılaştırmaları ücretsiz olarak firmamız tarafından yapılıyor.
Projelendirme ve uygulama
alanlarındaki
yapacakları
tasarruflarda rapor olarak
yatırımcılarımıza sunuyoruz.
Genel mekanlarda merkezi
sistemlerden Fujitsu VRF Sistemine geçerek elde
ettikleri verimler teknik müdürleri ve dolayısıyla işletme sahiplerini rahatlatıyor.
Mimarı yapısı, oda sayısı ve kapasitesine
bağlı olarak değişmekle birlikte bir otelin
iklimlendirme maliyeti 2 ila 2,5 Milyon TL
aralığında seyrediyor. Komple mekanik
olarak 4 ila 6 Milyon TL aralığına çıkıyor.
Klima sistemleri için cihaz başına ortalama 1600 ile 2000 TL arasında hesaplanan
rakamlar inverter split sistemler ile neredeyse aynı fiyata denk geliyor. Enerji
tüketimleri göz ününe alındığında işletme
maliyeti olarak da VRF sistemlerin EER ve
COP değerlerinden ve kontrol edilebilen
iklimlendirme değerlerinin sabitlenmesi
sonucunda elde edilen tasarruf ile yatırımcılarımıza uzun vadede büyük avantaj
sağlanıyor. Ayrıca kompakt yapıdaki VRF sistemlerin sağladığı kullanım alanı
avantajı, otelcilikte çok önemli olan “yer
kazanma” faydası sağlıyor.
TEDARİKÇİLER � GÖRÜŞLER
KlimaPlus A.Ş. Satış Ekibi
İklimlendirmede önemli nokta
ihtiyacın doğru belirlenmesi
E
nerji maliyetlerinin artması ile
otellerde enerji tüketen her şey yatırımcının odak noktası haline geldi.
Birçok otelin giderleri arasında en yüksek
üç kalem arasında enerji yer alıyor. Bu
durumda tasarrufun ön planda olduğu
ancak konfordan ödün verilmemiş sistemler dikkat çekiyor. Türkiye’de turizm
sektörü son yıllarda hızla gelişiyor. Bunun yanı sıra elektrik tüketimleriyle otel
yatırımcılarını zorlayan iklimlendirme
sistemleri de renovasyon çalışmalarında yenileniyor. Otellerin toplam faaliyet
alanımız içinde yüzde 20’lik bir payı var.
Bu payın yüzde 70’ini yeni yatırımlar,
yüzde 30’unu ise renovasyon projeleri oluşturuyor. Gelecekte aradaki farkın
kapanacağını ön görüyoruz. Otel projelerinde, sistemin büyüklük ve ihtiyacına
göre split klima, multi split klima, vrf sistemi veya soğutma grupları veriyoruz.
Burada en önemli konu sistemin ihtiyacının doğru belirlenmesi ve ona uygun
cihazların seçilmesi. KlimaPlus olarak
gerçekleştirdiğimiz projeler en doğru sistemi yatırımcıya en doğru maliyetle
sunuyoruz. Otellerinin maliyetlerin yükselmesi, müşteri profilinin değişmesi ve
mekanlardan azami ölçüde yararlanılmak
40
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
istenmesi sebebiyle, daha kompakt, daha
sessiz ve düşük enerji tüketimli cihazlar
tercih ediliyor. Geniş iç ünite seçenekleri, gelişmiş merkezi kontrol sistemleri ve
kompakt çözümlerle projelerde çözüm
talep ediliyor. Müşteri konforunu maksimum düzeyde sağlamak için aynı anda
ısıtma soğutma yapabilen heat recovery
sistemler tercih ediliyor. Bizler bu yönde
kendimizi geliştiriyoruz. Her projenin, her
otelin, her binanın ihtiyaçları aynı insanlar gibi birbirinden farklılaşıyor. Turizm
sektörü bu konudaki en hassas sektör...
Dolayısıyla, teknolojinin tüm imkanları
ve gerçek anlamda alanında tecrübeli ve
birikimli mühendisler tarafından tasarlanmış projelere ihtiyaç vardır. KlimaPlus
da bu bakış açısıyla hizmet sunuyor. Mitsubishi Electric Isı Geri Kazanımlı VRF
cihazları ile aynı anda hem soğutma hem
ısıtma hem de havalandırma yapabiliyor, kullanım için sıcak ve soğuk su elde
edilebiliyor. Sistem soğutma modunda
çalışırken mahallerden çekeceği ısıyı suyu ısıtmak için kullanacağından enerji
maliyetlerinizi de minimum seviyelere
indiriyor.
Tunç Korun / Form Şirketler Grubu Yürütme Kurulu Başkanı (CEO)
Yatırımcı, enerji verimliliği
yüksek ürünleri tercih ediyor
T
ürkiye iklimlendirme sektörü, Avrupa’nın üretim üssü olma yolunda
hızla ilerliyor. Klima sistemlerini,
split ve merkezi sistem olmak üzere iki ayrı yapıda incelemek gerekiyor. Split klima
üretiminde yerli firmalar, pazar paylarının
büyük kısmını ellerinde tutuyorlar. Soğutma grubu üretimine baktığımızda ise,
yüzde 80-90’lar seviyelerinde ithal ürünler
ağırlıkta… Merkezi klima sistemleri olarak
Türkiye pazarı 300 milyon avro civarında ve
Form Şirketler Grubu’nun Ürünler Firması
aktiviteleri ile yaklaşık 30 milyon avro ile
yüzde 10 pazar payına sahip. Özellikle VRF
sistemleri konusunda yüzde 30’a yakın büyüme var. 2020’lere kadar da tüm merkezi
sistem pazarının yüzde 50’sini VRF cihazları oluşturacak. Otellerde gerçekleştirilen
iklimlendirme uygulamaları, otel müşterilerinin ortam konforunun sağlanması ve
iç hava kalitesinin arttırılarak sağlıklı bir
yaşam alanının oluşturulması için büyük
önem taşıyor. Afrodit Otel Kıbrıs, Magic
Life Otel, Falez Otel, Gloria Golf Resort gibi
birçok otelde uygulamalarımız bulunuyor.
Titanic Otel, Raymar Otel, Richmond Otel
İstanbul ve Thor Otel gibi birçok otelde
de Mitsubishi VRF klima cihazlarımız yer
alıyor. 2013 yılı içerisinde de uygulamalarımız devam edecek. Form Şirketler Grubu
olarak alternatif enerji kaynakları kullanılarak enerji verimliliğinin sağlanmasını çok
önemsiyoruz. Toprak kaynaklı, deniz suyu
kaynaklı, yeraltı suyu kaynaklı uygulamalarımızın amacı, sistemi biraz daha yüksek
verimli kılmak ve müşterilerimize enerjiyi
biraz daha az harcatabilmek. Örneğin sahil
kenarlarında konumlanmış otellerde deniz
suyu soğutmalı sistem kullanımını ön plana çıkarıyoruz. 33-38°C kule suyu şartları
ile kıyaslandığında verim daha da artıyor.
Yüzde 100 kapasite ile çalıştığında 6 civarında olan COP, kısmi yüklerde ise 7-8’lere
ulaşabiliyor. Soğutma gruplarını Heat Recovery olarak kullanıp yaz boyunca otelin
sıcak su ihtiyacını bedava üretebiliyoruz.
Ayrıca otellerde kullanılan hava soğutmalı
grupların
kondenserlerinin
evaporatif olarak soğutularak verimlerini ciddi bir şekilde arttırıyoruz. Ürün
gamımız içerisinde bulunan Mitsubishi
Heavy Industries VRF klimalar ise, otel
ve rezidanslar için geliştirilmiş kompakt,
ultra ince iç üniteleri (19cm yükseklik) ve
21dB(A)’ya kadar düşük ses seviyeli üniteleriyle otel odaları için ideal çözümler
sunuyor. Ayrıca sektördeki en kompakt
dış üniteleriyle mimarinizi bozmadan
yerleşim imkanı sağlıyor. Çok yüksek
enerji verimliliğine sahip bu ürünler,
yeşil bina uygulamaları için de ideal. Otellerin doluluk kapasitelerine
göre kendini ayarlayabilen VRF
dış üniteler sayesinde düşük enerji sarfiyatı sağlıyoruz. Diğer yandan
alternatif enerji konusunda özellikle
Fotovoltaik (PV) sistemlerinin geri dö-
nüş süresinin makul seviyelere gelmesi ile
yoğun bir teklif ve analiz çalışması başlattık. Özellikle güney bölgesindeki birçok
otelden bu konuda yatırım yapmak için
talep alıyoruz. Burada yatırım için finansal
olarak leasing ya da farklı ödeme koşulları ile ön maliyetin daha çalışma sürecine
yayılmasını sağlayabiliyoruz. Yatırımcı ve
son kullanıcı enerji verimliliği konusunda hızlı bir şekilde bilinçleniyor. Özellikle
oteller gibi büyük yapılarda merkezi iklimlendirme sistemi seçilirken enerjinin
en etkin ve verimli kullanıldığı sistemlerin
seçilmesi çok önemli. Günümüzde yatırımcı kurulumu kolay, enerji verimliliği
yüksek ürünleri tercih ediyor.
07’2013
ǀ
turizm&yatırım ǀ
41
TEDARİKÇİLER � GÖRÜŞLER
Hakan Akman/ Johnson Controls Satış Müdürü
İklimlendirme otellerde en kritik
konuların başında geliyor
T
ürkiye’ de iklimlendirme sektörü
hem hızla gelişen iç pazar talebini
karşılamada hem de uluslararası
pazarlara artan ihracatı ile Türkiye ekonomisinin önemli bir oyuncusu haline
geldi. İklimlendirme sektörü soğutma
tarafında 1 milyar dolar, ısıtma tarafında yaklaşık 400 milyon dolarlık pazar
büyüklüğüne sahip. Bu pazarda Amerika, Avrupa, Japonya, Kore orijinli birçok
marka pay alıyor. Türk müteahhitleri ise
yalnızca Türkiye’de değil, Azerbaycan,
Türkmenistan, Rusya, Ukrayna, Doğu
Avrupa, Irak, Orta Doğu ve Kuzey Afrika
bölgelerindeki projelerde yer alıyor. Bu
gelişen sektörde oteller yaklaşık yüzde 15 pay ile pazarda en önemli dikey
sektörler arasında yer alıyor. Turizm
sektöründe birçok yatırımcı tesislerinde enerji maliyetlerini düşürmek ve yeni
projelerinde de en verimli sistemleri kullanmak istiyor. Bunun yanı sıra iç hava
kalitesi, süreklilik, güvenilirlik, akustik,
merkezi sistem otomasyon uygulamaları
ve monitör edilmesi diğer önemli beklentiler arasında yer alıyor. İklimlendirme
şılayabilmesi gerekiyor. Otellerin günün
24 saatinde soğutma ihtiyacı bulunuyor.
Aynı şekilde ısıtma da önem taşıyor. Diğer taraftan ses ile ilgili hassasiyette otel
uygulamalarında da önemli…
sistemi otellerde en kritik konuların başında yer alıyor. Soğutma sisteminin
güvenilirliği ve ani değişiklilere reaksiyon
gösterme kabiliyeti oteller için çok önemli. Elektrik kesintisi durumunda soğutma
gruplarının hızla yeniden devreye girme
süreci ve en kısa zaman zarfında ihtiyaç
duyulan soğutma yükünü tekrardan kar-
Günümüzde birçok soğutma grubu konuşma sesi seviyesinin altında
ses değerleri ile çalışılabiliyor. Son olarak, merkezi sistem optimizasyonu
(CPO-Central Plant Optimization) merkezi sistemin her bir ekipmanının (soğutma
grubu, soğutma kulesi, pompalar, vs)
mümkün olan en verimli olduğu noktalarda en uygun çalışma senaryosuna
göre işletilmesini sağlayarak enerji tasarrufuna büyük katkıda bulunuyor.
Johnson Controls olarak otellerde soğutma, havalandırma ve bina otomasyonu
konularında müşterilerimize hizmet veriyoruz. Mevcut tesislerde soğutma
grupları, trafolar, aydınlatma, otomasyon
sistemleri üzerinde enerji etüdleri yapıp
hali hazırdaki sistemler için enerji verimliliği çalışmaları yaparak müşterilerimize
çözüm önerilerinde bulunuyoruz.
Ahmet Telatar / Panasonic Türkiye Genel Müdürü
Oteller stratejik hedefimizde
T
ürkiye klima pazarı ev tipi cihazlarda Avrupa’nın en büyük pazarı
durumunda… Avrupa’daki pazar
daralıyor olmasına rağmen Türkiye pazarı sürekli olarak büyüyor. Özellikle VRF
42
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
alanında geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 10
ila 15 dolaylarında büyüme kaydedildi.
Avrupa’da bu pazarın küçülüyor olması
Türkiye’yi her iki alanda da önemli bir
noktaya getiriyor. Türkiye’de de Ocak
2014’ten itibaren yürürlüğe girecek olan
yeni enerji sınıflandırması yönetmeliği
ile birlikte, Panasonic gibi üst segmentte yer alan markaların bu pazardaki
paylarını artırmalarını bekliyoruz. VRF
projeleri için turizm yatırımlarının çokluğu, otelleri bizim için stratejik bir hedef
haline getiriyor. Bu konuda otellerin
ihtiyaçlarını karşılayabilmek için özel
ürünler geliştirmeye devam ediyoruz. Otellere özellikle ürünlerin kolay kontrolü
ve işletme maliyetlerinin düşürülmesi
için odalardaki enerji şalterleriyle haberleşebilen, odalardaki hareketleri, kapı ve
pencerelerin açık olup olmadığını algılayıp bu bilgileri enerji tasarrufu sağlamak
için klimaların kontrolünde kullanan
sistemler sunuyoruz. Bu özel ürünler
sayesinde sunduğumuz düşük işletme
maliyetleriyle Avrupa’nın pek çok ülkesinde sayısız otel projesi gerçekleştirdik.
Geçtiğimiz yıllarda otellerin beklentisi
daha çok fiyat odaklıydı. Ancak son dönemde yatırımcıların da bilinçlenmesiyle
birlikte, daha düşük işletme maliyetleri ve daha gelişmiş kontrol seçenekleri
sunan sistemlere olan talebin arttığını
gözlemliyoruz. Panasonic olarak otellerin özgün ihtiyaçlarına yönelik ürünleri
geliştirmeyi sürdürüyoruz. Bu ürünlerle
bizim için son derece önemli bir pazar
olan otellerden daha fazla pay almayı
arzu ediyoruz.
Klima bunun
neresinde?
City Multi Ürün Grubu, 25 farklı
iç ünite ve 120 farklı kapasite seçeneğiyle
mekânın estetiğini göze görünmeden tamamlar.
Duvar Tipi
Asılı Tavan Tipi
Gizli Tavan Tipi
Döşeme Tipi
FAU2
Tek Yöne Üflemeli
Kaset Tipi
2 Yöne Üflemeli
Kaset Tipi
4 Yöne Üflemeli
Kaset Tipi
Ticari Tip Su Isıtıcısı
(Hydrodan)
Hassas Kontrollü
TEDARİKÇİLER � GÖRÜŞLER
Kemal Yaman / İklimsa Genel Müdür Yardımcısı-Bayi Grubu
Artan otel yatırımları, iklimlendirme
sektörünü olumlu etkiledi
T
ürkiye iklimlendirme sektörü hem
hızla gelişen iç pazar talebini karşılamada hem de küresel rekabetin
yoğun olduğu uluslararası pazarlara artan ihracatı ile Türkiye ekonomisinin
önemli bir oyuncusu haline geldi. Türkiye
dünya iklimlendirme sektöründe yüzde 2,5 ve Avrupa’da yüzde 13’lük pazar
payına sahip. İklimlendirme sektörü de
ekonomik krizden olumsuz etkilendi ve
Türkiye pazar büyüklüğü ise 2008’de 1,9
milyar dolardan 2009’da 1,2 milyar dolara indi. Ancak kriz sonrası sektör 2011
yılında iyileşmeye başlayarak yaklaşık
yüzde 20 artışla 1,5 milyar dolar seviyesine ulaştı. 2012’de pazarın yüzde 10
büyüdüğünü tahmin ediyoruz. Turizm
sektöründe gösterdiği olumlu gelişme
ve yapılan yeni yatırımlar iklimlendirme
sektörünü de olumlu etkiledi. Bu sebepten otellerin iklimlendirme sektörü için iyi
bir pazar olduğunu söyleyebiliriz.
İklimsa olarak yatırımları için Mono
Split Klima ve Muti Split klima ile VRF
otel klima sistemlerinden oluşan geniş
44
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
bir ürün yelpazesine sahibiz. Bu ürünlerin satışından itibaren, projeye uygun
montajı, devreye alınması ve satış sonrası servis hizmetleri sunuyoruz. Bunun
yanı sıra, proje aşamasında yatırımcı-
lara sistemin dizayn projelendirilmesi
konularında da hizmet verebiliyoruz. Otellerin beklentileri öncelikle sorunsuz
uzun ömürlü ve düşük işletme maliyetli
sistemler. Sektörde genel olarak VRF
sistemlerine bir dönüş söz konusu. Turizmde talep devamlılığı için satış sonrası
hizmetlerin en yüksek kalitede sağlanması gerekiyor. İklimsa’nın hem bölgede
hem de tüm Türkiye sathına yaygın çok
sayıda yetkili servisi olması, her servisin onlarca benzer projede deneyiminin
bulunması, kullanıcıya kesintisiz ve hızlı
destek için gerekli olan şartları, güveni
sağlıyor. 28 yıldır sektörün içinde olan
firmamızın önceliği her zaman olduğu
gibi müşteri memnuniyeti. Günümüzde
özellikle turizm sektöründe zamanında
servis hizmeti verilmesi ve klima sisteminin sürekli çalışır durumda tutulması
yatırımcı ve işletmecilerin en büyük isteği. Bizim yatırımcılardan isteğimiz satın
almalarda cihaz kalitesi ile beraber, işletme maliyetini ve servis hizmetlerini
beraberce dikkate almalarıdır.
TEDARİKÇİLER � GÖRÜŞLER
Zeki Özen / Daikin Türkiye Genel Müdür Yardımcısı
İklimlendirme maliyeti mekanik tesisatın
yüzde 20-22’lik kısmını oluşturuyor
I
sıtma – soğutma sektörü Türkiye’de
hala gelişen pazarlar arasında. Türkiye’deki kullanım oranı genelde yüzde
10’lar civarında iken gelişmiş ülkelerde
bu oran yüzde 45-50’lere varıyor. Dolayısıyla sektörümüzün önü açık... Sadece
otel pazarı olarak bakılırsa Türkiye’de de
bu oran yüzde 50 civarında. Türkiye’deki
pazar büyüklüğü geçen yılki verilere göre
3 milyar dolar civarında olup son 10 yılda 6-7 kat büyüdü. Ülkemizin jeopolitik
durumu burada da önem kazanıyor, CIS
Ortadoğu, Afrika ve Avrupa ülkelerine
yakınlığı üretim, Ar-Ge ve lojistik üst olarak bu pazarda yer almasını sağlayacak.
Son yıllarda Türkiye otel
yatırımları, resort
otellerden şehir oteli
yatırımlarına
doğru kayıyor. Bu da
tüm yıla yayılan otel
yatırımları anlamına
geliyor. Şehir otel yatırımları resort
otel yatırımını
artık yakaladı.
Bu anlamda şehir
otellerinde
klima
alım oranı daha yük-
sek. Sektöre klimanın yanı sıra ısıtma,
havalandırma ve sıcak su ihtiyacı vb. gibi
bütün olarak bakmak gerekiyor. Firma
olarak otellerin ısıtma-soğutma havalandırma ve sıcak su ihtiyacına cevap
veriyoruz. Oteller yatak odaları, toplantı odaları ve lobi gibi farklı alanlardan
oluşuyor. Tüm bu alanların iklimlendirilmesi farklı... Bu beklentilere uygun
optimum sistem ve cihaz seçimi yapıyoruz. Otellere özel sistem karşılaştırması
da yaptığımız işler arasında yer alıyor.
Bir otel yatırımı için ortalama bir
maliyet vermek gerekirse toplam
mekanik tesisatın yüzde 20-22’lik
kısmını oluşturuyor. Günümüzde
metrekare fiyatları her geçen gün
artıyor. Dolayısıyla iklimlendirme
sistemi de yapıda minimum yer
kaplıyor. Ayrıca tüm müşterilerin
iklimlendirme talebine cevap verebilmek önemli… Örneğin; bir müşteri
soğutma isterken aynı anda başka
bir müşteri ısıtma isteyebiliyor. Sistem bu taleplere cevap verebilecek
nitelikte olmalı. İnsanların değişen
konfor beklentilerine, iklimlendirme sisteminin cevap verebilmesi gerekiyor.
Uluslararası bir firma olarak, yabancı turizm yatırımcılarının Türkiye bilinirliliğini
artırarak ülkemizde turizm sektörünü
canlı tutmak ve bu yapılan yatırımlarda
uluslararası konfor şartını firma olarak
sağlayabilmek istiyoruz.
Özkan Sarıözkan / Teknoklima Satış Müdürü
VRF’nin getirdiği üstünlük ve
avantajlar tercih edilmesini sağlıyor
T
eknoklima olarak 2002 yılında başladığımız faaliyetlerimiz,
büyüme hedefi ve stratejisi doğrultusunda devam ediyor. Samsung’un
teknoloji geliştirme, hızlı ürün çıkarma,
innovatif ürünlerle pazar lideri olma gibi
üstünlükleri, iklimlendirme sektöründe
hızlı büyümemizi sağladı. VRF cihazları ilk 2000 yılında üretmeye başlayan ve
2002 yılında Türkiye distribütörü Teknoklima ile çalışmaya başlayan Samsung,
gelinen noktada; multi klimalar, ısı pompaları, ticari tip klimalar, split klimalar
ile geniş bir yelpazede hizmet veriyor.
46
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Ayrıca yeni kurduğumuz Teknoenerji firması ile Samsung LED aydınlatma
ürünleri, PV güneş pilleri, rüzgar enerji
santralleri gibi enerji konularında da faaliyetimize başladık. VRF’nin getirdiği
üstünlük ve avantajlar sayesinde Türkiye
de en çok uygulama yaptığımız binalar
turizm yatırımları oldu. Bunların arasında küçük, butik oteller olduğu gibi ulusal
ve uluslararası birçok marka otel yer aldı.
Türkiye’de İstanbul ve Antalya bölgesinde başta olmak üzere birçok yeni otel ve
turizm tesisi inşa ediliyor. İstanbul’da her
büyük inşaat kompleksi içinde muhakkak
bir otel bloğu yer alıyor. Yine Antalya’da
hem yenilemeler hem de yeni yatırımlarda VRF talepleri karşımıza çıkıyor. O
yüzden turizm sektörü yüzde 25-30’luk
bir pay alıyor. Özellikle otellerde ısıtmada
müşteriye konforlu ve verimli ısıtma, soğutma da +48 dış sıcaklığa kadar yüksek
performansla çalışma imkanı sağlayarak
tercih sebebi oluyoruz. VRF sistemleri
kullanımı ve işletimi kolay sistemler olmakla birlikte, tesislerde bu sistemi doğru
kullanacak teknik ekiplerin olması gerekiyor. Bu konuda zaman zaman kalifiye
eleman sıkıntısı olduğunu gözlüyoruz.
HABER � TEDARİKÇİLER
HotelRunner’a yatırımcı desteği
Bağımsız butik otellerin, motellerin, apartların online kanallardan rezervasyon
almalarını sağlayan HotelRunner’ın ana firması CloudArena, 212 Capital
Partners ve Aslanoba Capital’dan 1,5 milyon dolarlık erken dönem yatırımı aldı.
A
li Beklen, Arden Agopyan ve Tolga
Yalçınkaya tarafından 2011 yılında
kurulan ve bağımsız otel, butik otel, motel, apart, pansiyon ve kısa dönem kiralık
daireler gibi konaklama tesislerinin tüm
online kanallardan rezervasyon kabul edebilmelerini sağlayan ve bulut bilişim tabanlı
tesis yönetim ile dijital pazarlama sistemi
HotelRunner’ın yaratıcısı CloudArena, yeni
yatırımlarla sermayesini artırmaya ve hızla
büyümeye devam ediyor.
CloudArena geçtiğimiz günlerde, Aslanoba Capital ve şirkete 2012 yılında
tohum yatırımı yapmış olan 212 Capital
Partners’dan toplam 1.5 milyon dolar tuta-
Derin Design, Tapasuma
Restaurant’a ürün verdi
bulunan 19. yüzyılın orÇengelköy’de
talarında rakı üretiminde kullanılan
rında erken dönem yatırımı aldı. Alınan bu
yatırım şirket tarafından ürün geliştirme
ve Ar-Ge’nin yanı sıra organik ve inorganik
büyüme amaçlı kullanılacak. Bu çerçevede
şirketin personel sayısı artırılacak ve sektörden şirket satın almaları gerçekleştirilecek.
katkısız ispirto ‘suma’ üretimi için inşa
edilen fabrika otele dönüştürüldü. Otelin
hem sahibi hem de mimarı olan Nedert ve
Mark Butler olurken iç mimari ise Yasha
Butler oldu. Yer alan Tapasuma restoranda ise Derin Design imzası taşıyan
ürünler kullanıldı. Restoranın iç mekan
mobilyalarında Tot masa ve projeye özgü
sandayeler tercih edildi. Restoran yalın ve
özgün bir tasarıma sahip oldu.
Protel’den e-defter ve e-fatura
uygulama çözümü: ‘Portal Plus’
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uygulanmaya
başlayacak son düzenlemeler arasında olan e-fatura ve e-defter hakkında
Protel’in de işbirliğiyle Dedeman İstanbul’da bir seminer düzenlendi. Bu
seminerde, Protel’in sunduğu “Portal Plus” çözümü de anlatıldı.
FiloTürk seyahat
firmaları tarafından
çok kullanılıyor
M
obil takip operatörü FiloTürk tarafından gündeme getirilen araç
takip sistemi ile seyahat acentelerine
ait araçların takibi sağlanabilecek. Dikkatsiz ve yanlış araç kullanımının neden
olduğu ölümlü kazaları minimize etmeyi
hedefleyen bu sistem ile seyahat firmaları, sürücülerin araç kullanımlarını takip
ederek sürücü bazlı rapor alabiliyor, sürücünün araç hızını tespit edebiliyor. Bütün
bu özelliklerinin yanı sıra aracın sürücülerine dağıtılan kimlikler vasıtasıyla
sürücünün kimliği belirleniyor. Bu sayede
şoförlerin tanımlanandan daha fazla süre araç kullanması engelleniyor. Pegas,
Şekerler Turizm, Diana, Odeon, Emek Tur,
Prens, Side Tur, Çolakoğlu vb. olmak üzere araç takip sisteminden yararlanan çok
sayıda seyahat firması bulunuyor.
M
aliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan son
düzenlemeler ile 2013 yılının Eylül ayından itibaren e-fatura ve 2014 yılının Eylül
ayından itibaren e-defter uygulamasına geçişi zorunlu kılındı. Bu kapsamda
Protel ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi
Başkanlığı’nın işbirliği ile konaklama
ve ağırlama sektörünü bilgilendirmek
amaçlı düzenlenen seminerde e-fatura
ve e-defter uygulamalarına ilişkin çözümler üreten Protel A.Ş, “Portal Plus”
çözümünü turizmcilerle paylaştı.
Portal Plus, kaydı gereken faturaların
merkezi yönetimini sağlıyor
Seminerde konuşmacı Protel A.Ş.
Genel Müdür Yardımcısı Melike Karama, seminerde hangi mükellefin hangi
yolla e-fatura kullanacağı konusundaki
bilgileri paylaşarak, kendi uygulamaları
olan Portal Plus’ın özelliklerini aktardı.
Buna göre, büyük oranda otel yönetim
sistemleri tarafından yönetilen Portal
Plus, bu sistemlerde düzenlenen ve
diğer firmalardan gelen bu sistemdeki
bilgilerin kontrolünü sağlayarak sisteme kaydı gereken faturaların merkezi
olarak yönetilme imkanı veriyor. Opera,
Suite 8, Materials Control, Micros 37009700, Logo, Netsis ve SAP ürünleri ile
çalışıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı Portalı üzerinden Fatura Yükleme Modülü
(FYM) ile kullanımını destekleyen Portal Plus aynı zamanda, işletmenin bilgi
işlem sistemi entegrasyonu ve özel entegratörler üzerinden entegrasyon
veya dosya transfer metodu ile kullanım yönetimine de entegre olabiliyor.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
47
TEDARİKÇİLER � HABER
Turkcell Superonline Deksarnet’i satın aldı
Otelcilik, sağlık gibi kurumsal firmalara yazılım geliştirmeden, bilgi
teknolojileri yönetim ve uygulamalarına, multimedya tabanlı hizmetlerden
altyapı hizmetlerine geniş bir yelpazede çözümler sunun Deksarnet, Turkcell
Superonline tarafından satın alındı. Turkcell Superonline, Vestel Grup’a ait
Deksarnet’in tüm hisselerini 1 milyon 750 bin dolar bedelle bünyesine kattı.
U
ydu telekomünikasyon
ve
bilgi teknolojileri alanlarında entegre servis sunucu
olarak 1997 yılında kurulan Deksarnet’ın
ana faaliyet alanı; uydu ve telsiz haberleşmesi, bu kanallar üzerinden internet,
intranet ve benzeri IP temelli trafiklerin
aktarılmasından oluşuyor. Deksarnet, otelcilik, sağlık gibi kurumsal müşterilerine;
yazılım geliştirmeden, bilgi teknolojileri
yönetim ve uygulamalarına, multimedya
tabanlı hizmetlerden altyapı hizmetlerine geniş bir yelpazede çözümler sunuyor.
Bu satın alım ile sabit genişbant altyapısını uydu haberleşme altyapısı ile
daha da güçlendirmeyi hedefleyen Turkcell Superonline, yaklaşık 10 milyon dolar
bedeli ödenmiş uydu istasyonu altyapısını
bünyesine katıyor. Turkcell Superonline’ın
Söğütözü’nde bulunan uydu istasyonuyla
konsolidasyon sonrasında ise bakım giderlerinde yaklaşık yüzde 60 tasarruf imkanı
elde edilecek. Deksarnet’in aynı zamanda
“Otel/Hastane Televizyon Otomasyonu”,
“Dijital Bilgi Panoları” ve “Uydu ile Şubeler
Back-up’ı” gibi hazır ürünleri de Turkcell
Superonline’ın kurumsal müşterilerine yö-
Murat Erkan
nelik hizmetlerini geliştirmesinde önemli
rol oynayacak.
Turkcell Superonline Genel Müdürü Murat Erkan, “Deksarnet satın alması ile ışık
hızında fiber internet ile buluşturduğumuz
müşterilerimize sunduğumuz hizmet kalitesini daha da artıracağız” şeklinde konuştu.
Nova Aydınlatma, uluslararası
markaları sektörle buluşturuyor
Türkiye’de 10 yıldır faaliyet gösteren Nova Aydınlatma, Massive
aydınlatma ürünlerinden Lirio, Eseo, Ledino ve Ecomoods markalarını
Türkiye’ye getirmeye devam ediyor. Firma, aynı zamanda İtalya’nın ünlü
aydınlatma markalarını da mağazalarında müşterileriyle buluşturuyor.
Nespresso
kahve çeşitlerine
yenilerini ekledi
İçecek alanında otel ve restoranlar
tarafından tercih edilen markalar
arasında yer alan Nespresso,
farklı tat deneyimi arayanlar
için üç yeni lezzet sundu.
O
tel, restoran ve kafeler (HORECA) tarafından tercih edilen Nespresso, aromalı yeni üç
kahve çeşidini piyasaya sundu. Livanto Grand
Cru’dan hazırlanan Vanilio, Ciocattino ve Caramelito kahveleri farklı tatlar keşfetmek isteyenler
için seçenekler arasında yerini aldı. Vanilio, dolgun
aroma ve yoğun yapıya sahipken Ciocattino’da siyah ve bitter çikolata notaları mevcut. Caramelito
ise karamel tadını beğenenler için hazırlandı.
48
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
İ
lk mağazasını 2007 yılında açan Nova Aydınlatma firması
2010’dan beri yeni bir kurumsal
kimlik oluşturmak adına Innova Aydınlatma Mimarlık şirketi
olarak faaliyet gösteriyor. Nova
Aydınlatma mağazaları ve Innova
Mimarlık proje ofisi, aydınlatma
tasarımındaki yenilikçi ve modern
fikirleri sayesinde kısa sürede
sektörün önemli markaları arasına girdi. Nova Aydınlatma, Türkiye
pazarına Massive aydınlatma
markalarından Lirio, Eseo, Ledino ve Ecomoods’u taşıyor. Firma
aynı zamanda İtalya’nın en
ünlü aydınlatma markaları olan Artemide Foscarini, Zonca,
Antonangeli, Arizzi, Sylcom,Euroluce, Nemo, Quattrobi, Axo Light,
Sigma Elle, SLV ürünlerini de mağazalarında sergiliyor ve projelere
sunuyor.
Dekoratif aydınlatmanın yanı
sıra mimari ve proje bazlı aydınlatmayı da bünyesinde barındıran
Nova Aydınlatma, mimarlık şirketleri, inşaat şirketleri ve mağazalarıyla
son tüketicilere hizmet ediyor. Firma bugüne kadar birçok hastane,
otel, AVM, rezidans, konut, villa, yol,
park ve bahçe aydınlatma projeleri
gerçekleştirdi.
TEDARİKÇİLER � HABER
Hilton Dalaman Sarıgerme yeni kaydıraklar için Polin’i seçti
Hilton Dalaman Sarıgerme Resort & Spa’nda bulunan su
parklarına yeni kaydıraklar ekleyerek genişletme kararı verdi.
Tesisin daha önceki kaydıraklarını Polin firması yapmıştı. Otel
yetkilileri su parkını genişletirken de yine Polin’i seçti.
H
ilton Dalaman Sarıgerme Resort & Spa’da bugüne kadar
Polin firmasının kurduğu Body Slide, Multi Slide, Freefall, Kids
Freefall, Kids Wide Slide kaydıraklarıyla hizmet verirken bu
kaydıraklara yenileri eklendi.
Yapılan ek çalışmasında tesisin
kaydıraklarına; Black Hole (Doğal
Isık Effektli), Wave Slide, Tavsan
Kaydırak, Kurbağa Kaydırak, Zürafa Dus ve Mantar eklendi.
Türkiye güneş enerjisi
yatırımları için uygun
Schneider Electric, Double Tree by
Hilton Kuşadası’na çözüm sundu
üneş enerjisi alanında faaliyet
yürüten firmalar için ciddi yatırım olanakları sunan Türkiye’de bu
alanda faaliyet gösteren firma sayısı
da artıyor. Konya’da Güneş Enerjisi
Santralini (GES) kuran IBC Solar Türkiye’nin Genel Müdürü Hayri Bali, güneş
enerjisi yatırımcıları konusunda TürHayri Bali
kiye’de yasal düzenlemelerde eksiklik
olsa da bu alanın yatırımlar için uygun olduğunu söyledi.
Double Tree by Hilton Kuşadası’nın aydınlatma ve güvenlik
sistemlerinde Schneider Electric çözüm ortağı oldu.
G
GES’in sağladığı birçok fayda bulunuyor
Bali, Güneş Enerjisi Santrali (GES) yatırımcıları engellenen
karbon salım hakkı sertifikalandırarak yatırımcıların bu hakkı
satma imkanı olacağını ifade ediyor. Özellikle havayolu şirketlerinin gönüllü karbon kredilerinin satışı ile hem işletme hem
de bakım masraflarını karşılayabileceklerini dile getiren Bali,
GES kurulumunun birçok avantaja sahip olduğunu açıklıyor.
Bali: “Güneş panellerinin kullanım süresi 30 yıl civarında”
Güneş Enerjisi Santrali’nin en önemli özelliğinin, uygun
olan her çatıya ve zemine kurulabilmesi olduğunu aktaran
Bali, güneş panelleri ile elektrik üreterek zararlı gaz salınımlarının engellendiğinin altını çiziyor. Aynı zamanda,
GES’lerin ürettiği elektriğin fiyat artışlarından etkilenmemesinin önemli avantajlarından olduğunu belirten Hayri
Bali, “Güneş panellerin temizliği için yağmur yağması bile
yeterli. Geri dönüşümlü malzemelerden üretilen panellerin
tahmini kullanım süresi 30 yıl civarında” diyor.
2
50
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
G
üvenlik sistemleriyle ilgili özel hammaddeye sahip
Schneider Electric, Double Tree
by Hilton Kuşadası’nda Unica
Top, Unica Allegro, Unica Plus
serilerini kullandı. Kızılötesi
ışınlara, çizilmeye karşı dayanıklı yapısı ile Unica, prizlerdeki
çocuk koruma özelliğiyle küçük
misafirlere ayrı bir önem verilen
Double Tree by Hilton Kuşadası’nın odalarında şampanya rengi
elektrik çerçevelerine yer verildi.
Kullanılan ürünler teleskobik
özelliğiyle pürüzlü yüzeylerde
kolay montaj imkanı sağlıyor.
Aynı zamanda Schneider Electric
Domae serisi otomatik sigortaları kısa devre bırakarak kaçak
akımı engelliyor. Dolayısıyla, can
ve mal güvenliğin korunması
sağlanıyor.
Diversey havuz hijyeni
alanında çözüm sunuyor
O
tellerde havuz hijyeni için
standartların oluşturulması
ve bu standartların sağlanmasının önemi bu alanda
faaliyet gösteren firmaları harekete geçirdi. Sealed Air’in işbirimi
Diversey, havuz hijyeni konusunda sunduğu çözümleri artırdı.
Firmanın, Divergard’ın markalı
havuz suyu şartlandırma ürün
portföyü, açık ve kapalı havuzu
olan işletmelerde havuzların
Sağlık Bakanlığı’nca belirtilen
parametreleri sağlayacak ve
sorunlara çözüm üretecek ürünlerden oluşuyor. Aynı zamanda,
Divergard havuz kimyasallarının
tamamı Sağlık Bakanlığı tarafından izinli olarak üretiliyor.
DOSYA � YATIRIMLAR �REZİDANS
Türkiye’de dikkat çekmeye
başlayan rezidans yatırımları,
otelcilikle kol kola ilerliyor
Dünyada üç farklı modelle işletilen rezidanslar Türkiye’de de
giderek yaygınlık kazanıyor. ‘Condo Otel’ modeliyle çalışan
rezidanslar turizm sektörüyle kol kola ilerliyor.
S
on yıllarda İstanbul başta olmak
üzere Türkiye’de yapılan ve ismi sürekli zikredilen alternatif konaklama
yatırımları arasına yer alan rezidanslar
dikkat çekiyor. Dünyada farklı uygulamalarla karşımıza çıkan rezidanslar, kelime
anlamıyla insanların yaşadığı ev, konut
52
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
anlamına geliyor. Ancak klasik konuttan
farklı olarak otel hizmeti ve servisi alınabiliyor. Rezidans kavramı, 1950’li yıllarda
ABD’de bazı ünlü film yıldızlarının lüks
ve ayrıcalıklı bir yaşam için 5 yıldızlı otel
suitlerini kendilerine her türlü hizmetin
verildiği daireler olarak kiralamaları ve
oralarda yaşamları ile ortaya çıkmış. Amerika’dan çıkarak Avrupa’ya oradan da
dünyaya yayılan rezidanslar son yıllarda
Türkiye’de de uygulama alanı buldu.
Condo otel modeli
turizmle bağlantılı
Dünyada farklı uygulama şekillerine
sahip olan rezidanslar, Amerika’da daha çok konsiyerj hizmetlerinin verildiği
evler olarak öne çıkarken, Avrupa’da ise
otel hizmetinin alınabildiği ikinci evlerde
uygulama alanı bulmuş. Bu sistem de
Avrupalıların tatil destinasyonlarından
aldıkları ikinci evlerin bakımını kullanmadıkları zamanlarda bölgedeki otellere
bırakması şeklinde özetlenebilir. Üçüncüsü ise condo otel denilen model. Bu
modelde satılan rezidans daireleri, sahibinin kullanmadığı dönemlerde otel
tarafından işletiliyor. Daire sahibinin izniyle yapılan bu uygulamada hem daire
sahibi hem de otel kazanç elde ediyor. Bu
sistemdeki rezidans daha çok otelin bir
parçası olarak işlev görüyor.
Rezidanslarda full hizmet önemli
Şehrin en lüks ve merkezi bölgelerinde
bulunmaları tercih edilen rezidansların, konuttan farklı olarak, markalı veya markasız
işletme birimleri bulunuyor. İşletmeci uluslararası bir zincir olabildiği gibi bu alanda
hizmet veren bir şirkette olabiliyor. Şehir
merkezindeki rezidans sahipleri, konsiyerj hizmetleri alabildiği gibi dairelerine
temizlik, alışveriş ve servis hizmetleri de
alabiliyorlar. Dairelerindeki tamirat ve tadilat işlerinde veya sağlıkla ilgili bir durumda
konsiyerjden destek alabiliyorlar. Ya da
tatil dönüşlerinde eve gelmeden yiyecek-içecek alışverişlerini yaptırabiliyorlar.
İstanbul’da Büyükdere Caddesi,
Türkiye’de Ege öne çıkıyor
İstanbul’da Şişli’ye bağlı Büyükdere
Caddesi üzerinde yoğunlaşan rezidans
yatırımları, şehrin önemli birçok merkezine yayılmaya başladı. Kempinski
Astoria, Sapphire, Trump Tower, otel, alışveriş merkezi, ofis katları ve rezidans
olmak üzere karma projeler içinde yer
alan rezidanslar, başta Ege olmak üzere kıyı bölgelerinde daha çok otel ve
rezidanstan oluşan projeler içinde hayat
buluyor. Rezidansların projelere eklenme
mantığında ise daha çok yatırımcıların,
yatırımlarının geri dönüşünü daha hızlı
almak istemesinden kaynaklanıyor.
Rezidanslar, yatırımın
geri dönüş süresini kısaltıyor
Türkiye’de gelişen sektörlerin başında yer alan konut sektöründe yer alan
firmaların girdiği rezidansların konut fiyatlarına göre fiyatlarının yüksek olması
yatırımcıları cezbeden unsurların başında geliyor. Karma projelerde ise yatırımın
geri dönüş süresini hızlandırdığı için tercih nedeni oluyor. Çünkü otel ve konut
yatırımlarının geri dönüş süresinin uzun
olması yatırımcıları bu alana yöneltiyor.
Yine birlikte yapılan otel ve rezidanslar
yatırımcıya personel ve maliyet gibi bir-
çok avantaj sağlıyor. Bir diğer avantaj ise
rezidans yatırımı için yola çıkan bir yatırımcı projesine küçük bir otel eklediğinde
yasal olarak imar hakkı daha da büyüyor.
Marka önemli etken
Türkiye’de lüks konut olarak algılanan ve biraz da yanlış oturan
rezidanslarda esas olarak hizmet öne
çıkıyor. Bu hizmeti iyi veren rezidanslar,
hem yatırımcı açısından hem de alıcı açısından katma değeri yüksek yatırım
aracına dönüşüyorlar. Bu noktada marka
önemli bir unsur haline geliyor. Rezidans
işletmesi için Kempinski, Four Seasons
gibi uluslararası bir zincirle anlaşan
yatırımcılar, dairelerini gerek yabancı gerekse yerli alıcılara daha kolay satabildiği
gibi daha yüksek fiyattan da satabiliyor.
Öte yandan rezidans sahipleri, bu daireleri kullanmadıkları zamanlarda otelin
işletmesine verdiği için yine marka avantajıyla gelir elde edebiliyorlar.
Rezidanslar uluslararası
zincirlerin de dikkatini çekiyor
Aynı şekilde zincirlerde isim hakkı
nedeniyle gerek daire satışlarından komisyon alarak gerekse işletme yöntemiyle
gelir elde ediyorlar. Bu nedenle rezidans
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
53
»
DOSYA � YATIRIMLAR �REZİDANS
yatırımlarının çoğalması Türkiye’ye uluslararası zincirler de rezidans işletmecisi
olarak sıcak bakıyorlar. Marriott, Swissotel, Kempinski, Four Seasons, Ritz Carlton
gibi birçok zincir rezidans markalarıyla
Türkiye pazarından yer bakıyorlar. Swissotel’le Bodrum’da iki ayrı rezidans
projesi yaparken, Ortadoğulu lüks otel
zincire Rotana Dap Yapı ile anlaştı. Astaş
Grubu Bodrum’da yaptığı otel ve rezidans
projesinde Mandarin Oriental Hotel ile çalışacak. Fairmont Grubu hem otel hem de
rezidans işletmesi için İstanbul’a geliyor.
Alımlarda Türkler ve Ortadoğulu
alıcılar öne çıkıyor
Türkiye’de hukuki altyapısı da oturtulan rezidans dairelerini ağırlıklı
olarak gelir seviyesi yüksek ve yatırım
yapmak isteyen Türkler alıyor. Ayrıca
Türkiye’de geliri yüksek 65 yaşlı kesim,
kimseye bağımlı olmadan tüm hizmetleri
alabildikleri için bu tür rezidansları tercih edebiliyorlar. Öte yandan yabancılara
mülk satışının önünü açan mütekabiliyet
yasasının çıkmasının ardından, Türkiye’de uzun dönemli konaklayacak olan
yabancılar da sıcak bakabiliyor.
Çoğunlukla markaya dikkat eden
Avrupalılar ve Ortadoğulu yatırımcılar
alım yapıyor. Ortadoğu’dan blok satın
almalar da oluyor. Yabancılar ayrıca kıyı
bölgelerinden yapılan rezidansları takip
ediyorlar. Rezidansta oturan daire sahipleri bir araya gelerek bir şirket kurarak,
yönetimi tek elden götürebiliyorlar. Zin-
İSTANBUL GAYRİMENKUL YATIRIMLARININ GETİRİLERİ (YILLIK YÜZDE)
OFİS YATIRIMLARI
2007
2008
2009
2010
2011
2012
8,00
7,50
7,25
7,25
7,00
7,00
ALIŞVERİŞ MERKEZİ YATIRIMLARI
8,00
7,50
7,00
7,25
7,00
7,00
LOJİSTİK YATIRIMLARI
8,00
7,75
7,00
7,00
6,75
6,50
7,00
7,50
8,25
8,50
8,50
OTEL YATIRIMLARI
KAYNAK: 2004-2008 İÇİN KING STURGE, CB RICHARD ELLIS, COLLIERS INTERNATIONAL TÜRKİYE, 2009, 2010 VE 2011
İÇİN ÇALIŞMA EKİBİ
İSTANBUL GAYRİMENKUL YATIRIMLARI İÇİN DEĞERLENDİRME
YILLAR
2013 (I)
2012 (I)
2011
2010
DEĞERLENDİRME
PUAN
SIRALAMA
GELİŞME ÖNGÖRÜLERİ
3,36
1
MEVCUT YATIRIM PERFORMANSI
3,55
4
YENİ SATIN ALIMLAR
3,47
2
GELİŞME ÖNGÖRÜLERİ
4,0
1
MEVCUT YATIRIM PERFORMANSI
3,8
2
YENİ SATIN ALIMLAR
3,8
1
GELİŞME ÖNGÖRÜLERİ
6,6
1
MEVCUT YATIRIM PERFORMANSI
6,8
2
YENİ SATIN ALIMLAR
6,4
1
GELİŞME ÖNGÖRÜLERİ
5,1
1
MEVCUT YATIRIM PERFORMANSI
5,8
7
YENİ SATIN ALIMLAR
5,4
5
KAYNAK: URBAN LAND INSTITUTE PRICEWATERSHOUSE COOPERS, “EMERGING TRENDS IN REAL ESTATE EUROPE”
(I) 2012 YILINDA PLANLAMA 5 ÜZERİNDEN YAPILMAYA BAŞLAMIŞTIR.
54
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
cirlerin beklentisi de bu yönde oluyor.
Rezidanslar otelcilikle de
iç içe geçiyor
Condo hotel modeli ile turizm alanına da giriş yapan rezidansların bir başka
modeli ise uzun süreli kalışlar için otel bünyesinde oluşturulan yapılar olarak ortaya
çıkıyor. İstanbul’da Swissotel Living örneğinde görülen modelde, otelde uzun süre
konaklayanlar için oluşturulan dairelerde
kalanlar otelde aldığı hizmeti alıyor. Ancak bu dairelerin şahıslara satışı söz konu
değil. Birçok lüks otelde uzun süreli konaklamalar için süitlerini bu şekilde işletiyor.
Turizm yatırımları kadar artış göstermese
de Türkiye’de başta İstanbul olmak üzere
öne çıkan büyük şehirlerde rezidans yatırımlarında bir yükselme göze çarpıyor.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği’nin
(GYODER) hazırladığı “Türkiye gayrimenkul
sektörü temel göstergeler 2012” raporuna
göre gelişim anlamında gerilerde olan rezidans yatırımları Türkiye’de otel ve AVM’ler
»
YATIRIMLAR � HABER
ile birlikte gelişiyor. GYODER raporuna göre
öne çıkan sonuçlar şöyle:
İstanbul Gayrimenkul
Yatırımlarının Getirileri
2011 ve 2012 yıllarında pazarın giderek olgunlaşması ile birlikte getiriler de
durağanlaştı. Alışveriş merkezi ve ofis
yatırımlarının getirisi son iki yılda yüzde
7.00 olmuştur. Ticari gayrimenkuller içinde oteller ise getirisi artan tek alandır.
Otel (şehir otelleri ve lüks oteller) gelirlerindeki (oda bağı gelir ve oda fiyatları)
önemli artışa bağlı olarak otel yatırımı
getirisi 2011yılında yüzde 8,5’e yükselmiş, 2012 yılında da bu oranı korumuştur.
İstanbul’da Gayrimenkul
Yatırımları için Sektörel Öncelikler
İstanbul için Avrupa pazarında yer
alan diğer şehirler ile karşılaştırmalı olarak gayrimenkul yatırımlarına (satın
almalar) yönelik 2013 yılı değerlendirmesine göre yatırımcılar ile yapılan ankette
İstanbul’da 2013 yılı için öne çıkan yatı-
rım alanı 17 puan ile oteller oldu. Otelleri
16 puan ile ofisler ve alışveriş merkezleri
izledi. Sanayi ve lojistik alanları 14 puan
ve rezidanslar 10 puan ile sonraki öncelikleri aldılar. Diğer Avrupa şehirlerinin
aldıkları puanlar ile karşılaştırıldığında
İstanbul’a yönelik yatırım ilgisinin sürdüğü görülüyor.
Yabancı Gerçek Kişilerin
Gayrimenkul Mülkiyet Edinmeleri
2011 yıl sonunda Türkiye genelinde
İSTANBUL’DA GAYRİMENKUL YATIRIMLARI
İÇİN SEKTÖREL ÖNCELİKLER 2013 (YÜZDE % PAYLARI)
İLLER
Amsterdam
Atina
Barselona
Berlin
Brüksel
Budapeşte
Kopenhag
Dublin
Edinburgh
Frankfurt
Hamburg
Helsinki
İstanbul
Lizbon
Londra
Lyon
Madrid
Milano
Moskova
Münih
Paris
Prag
Roma
Stokholm
Viyana
Varşova
Zürih
OFİS
8
4
10
13
15
6
2
12
8
20
17
7
16
8
31
11
12
8
8
28
33
10
3
10
10
16
11
ALIŞVERİŞ
MERKEZLERİ
9
16
13
21
13
9
12
5
4
22
22
10
16
9
15
11
14
24
10
26
28
11
18
15
10
17
12
SANAYİ
LOJİSTİK
5
0
4
5
4
2
0
3
3
9
16
2
14
2
12
12
1
3
7
7
6
3
2
4
0
7
3
REZİDANS
9
3
8
40
9
3
9
7
6
18
24
4
10
5
31
7
9
12
5
25
10
3
10
11
5
5
11
GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNDE
YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI
OTEL
2
10
12
10
3
1
1
5
5
6
8
1
17
3
17
2
9
8
4
11
8
0
8
4
3
3
3
ÖNCELİKLİ
SEKTÖR
AVM REZİDANS
OTEL
AVM
REZİDANS
OFİS
AVM
AVM
OFİS
OFİS
AVM
REZİDANS
AVM
OTEL
AVM
OFİS
SANAYİ
AVM
AVM
AVM
OFİS
OFİS
AVM
AVM
AVM
OFİS AVM
AVM
AVM
KAYNAK: URBAN LAND INSTITUTE PRICEWATERHOUSE COOPERS, “EMERGING TRENDS IN REAL ESTATE EUROPE”
56
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
gayrimenkul mülkiyeti edinmiş olan yabancı sayısı 123 bin toplam taşınmaz
sayısı ise 113.687 ve toplam taşınmazların büyüklüğü 86,2 milyon m2 oldu.
2012 yıl sonunda ise toplam taşınmaların büyüklüğü 91.47 milyon m2 ve
taşınmaza sahip yabancı sayısı 137.783
olarak gerçekleşti. Antalya 47.459 adet
ile en çok kişinin mülk edindiği il olurken
taşınmaz alanların büyüklüğü itibari ile
de ilk sırayı 7.03 milyon m2 ile yine Antalya aldı. n
(MİLYON DOLAR)
YABANCILARA
GAYRİMENKUL
SATIŞI
DOĞRUDAN
YATIRIM
GİRİŞİ
2006
2,922
99
2007
2,926
488 (R)
2008
2,937
453 (R)
2009
1,782
210 (R)
2010
2,494
241 (R)
2011
2,013
300 (R)
2012
2,636
302 (R)
YILLAR
YABANCI GERÇEK KİŞİLERİN GAYRİMENKUL MÜLKİYET EDİNİMLERİ 2012 (STOK)
İLLER
TOPLAM TAŞINMAZ
ALAN m²
KİŞİ
SAYISI
ANTALYA
7.035.428
47.459
MUĞLA
6.364.501
22.225
ANKARA
4.903.059
1.858
AYDIN
4.122.520
19.616
HATAY
3.874.155
1.405
İSTANBUL
3.839.461
14.332
İZMİR
3.721.469
5.660
BURSA
1.857.928
5.570
BALIKESİR
1.408.412
1.245
MERSİN
1.029.716
2.297
TÜRKİYE
91.471.259
137.783
KAYNAK: TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÖRÜŞLER � YATIRIMLAR
Ayla Heyfegil / Servotel Yönetici Ortak
Rezidans mantığı Türkiye’ye yeni girdi
R
ezidans aslında dünyada Türkiye’de
algılandığından başka bir şey…
Türkiye’de insanlar lüks konutu rezidans olarak tercüme ediyorlar. Rezidans
insanların otel hizmeti aldığı ev, konut
anlamına geliyor. Türkiye’de kapının önüne sandalyeyi koyduğunda ona rezidans
deniyor ama değildir. Normalde hizmet
sistemi de evle birlikte gelir. Dünyada üç
farklı uygulama şekli var. Amerika’da daha çok konsiyerj hizmetlerinin verildiği
evler olarak öne çıkıyor. Avrupa’da ise otel
hizmetinin alınabildiği ikinci olarak biliniyor. Otellerin ikinci evlere hizmet vermesi
mantığından çıkmış. Örneğin bir Avrupalının İspanya’da bir otel yanında satın alıyor
ancak sürekli o evde kalamadığı için evin
bakımını otel yapıyor. Üçüncüsü ise condo
otel sistemi dediğimiz model… Burada otel
rezidans dairesini satıyor ancak daire sahibi kullanmadığı zaman otel burayı başka
birine kiralıyor. Böylece hem daire sahibi
hem de otel kazanç elde ediyor. Bu sistemdeki rezidans, otelin bir parçası olarak öne
çıkıyor. Buna Bodrum Kempinski’yi örnek
verebiliriz. Türkiye’de Bodrum Kempinski
gibi projeler yeni yeni yapılmaya başlandı.
Swissotel’de Bodrum’da bunun iki örneğini
yapıyoruz. Türkiye’de kıyı kesimlerinde özellikle yabancıların gayrimenkul alımları
nedeniyle ikinci modelin daha yaygınlaşacağını düşünüyoruz.
Rezidansların önünü
Türkiyedeki imar mevzuatı açtı
Türkiye’de imar mevzuatı bundan
10 yıl önce ticari lejantlı olan yerlerde
örneğin İstanbul Şişli’deki Büyükdere
Caddesi’nde konut yapma izni vermiyordu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bu
bölgede rezidans yapımına izin verince
hem mobilyalı ve servisli hem mobilyasız
ve yarı servisli rezidanslar ardı sıra Büyükdere Caddesi’nde açılmaya başladı.
İlk olarak biz girdik ve 2003 yılında Kempinski Astoria’yı açtık. Biz Kempinski
Astoria’da servisli rezidans yani içerisine
komple mobilyalarını dahi koyduğumuz
hatta yatak çarşafını otel gibi isteyene
her gün, isteyene haftada 2 gün ya da 3
gün değiştirdiğimiz bir konsept getirdik.
Bunların bir kısmını mobilyalı ve boş olarak sattık. Rezidansların ana mantığı
budur. Komple mobilyalı olabilir veya
otel hizmeti ya da konsiyerj hizmeti a-
labilir. Ardından Sapphire geldi. Orası da
mobilyasızdır ama konsiyerjden full
hizmet alıyor. Trump Tower bizim ikinci örneğimiz oldu. Trump’ta çok geniş
bir konsiyerj hizmeti var. Orada eşyaları biz vermedik, herkes kendi eşyasını
getirip koydu. Fakat ev sahipleri için 1
saatten tüm güne kadar yayılabilen temizlik hizmetini alabileceği paketler
koyduk. Mesela ampul patladı, tesisatçı
veya elektrikçi bulmam gerekmiyor, bir
telefonla konsiyerji arayarak işinizi hallettirebiliyorsunuz. Sonra Levent Loft
çıktı. Bunlar bizim de içinde olduğumuz
bazı projeler.
Rezidans sistemi yatırımların
geri dönüş süresini kısaltıyor
Türkiye’de sermaye yapısının derin
olmaması ve kiraya verilen konut yatırımlarının geri dönüş süresinin uzun olması
rezidans yatırımlarını artırdı. Türkiye’de
insanlar hem yatırımlık hem de yaşamak için yer almak istiyorlar. Ama konut
yatırımları 20-25 yılda dönerken otel
mantığıyla işletilen rezidans yatırımında
bu süre 15-12 yıla düşüyor. Bu mantıktan
çıkıldığı zaman yatırım da doğru oluyor.
Türkiye’den ev alan yabancı evi 12 ay
kullanamayacağı için yaşamadığı zaman
de evine hem bakılsın hem gideri azalsın
istiyor. Bir de Türkiye’de nüfus gittikçe
yaşlanıyor. Özelikle belli bir gelir seviyesinin üstündeki yaşlı nüfus için uygun
çözümler sunuyor. Telefon açıp ‘tansiyonum düştü’ dediğinde konsiyerj nereyi
arayacağını biliyor. Böyle yerlerin ortak
sosyal alanları var, oralarda oturulabiliyor.
Bu şekilde üçüncü tip talebinin çok ciddi
şekilde buradan çıkacağını düşünüyoruz.
65 yaş üstü, sağlıklı, çocukları evden gitmiş, kendi hayatlarını daha küçük, daha
konforlu yaşamak isteyen ama hizmeti
de kimseye bağımlı olmadan almak isteyen insanların yaşayabilecekleri yer olarak
çıkıyor. Astoria Kempinski’nin ilk satışına
çıktığımızda alan müşterilerimizin yüzde
70’e yakını, yaşlanınca otururuz diye rezidans aldılar. Hem yatırımcı da hem satın
alanlarda bu alana ilgi var. Ancak yabancı
yatırımcılar için bu alanda da uluslararası
markalar öne çıkıyor. Yabancı alıcılar bilmedikleri bir marka yerine Four Seasons,
Kempinski, Hilton, Sheraton, Ritz Carlton
gibi uluslararası bilinirliği olan markalara
bakıyorlar. Son 10 yıldır hemen hemen
her zincirin bu tip hizmet veren alt markaları oluştu. Türkiye’de şu ana kadar ilk
Kempinski ikinci olarak Swiss girdi. Şimdi
Star grubu ve Marriott grubu bakıyor. Ortadoğulular enteresan bir müşteri kitlesi...
O nedenle mesela Rotana, Jumeria gibi
güçlü gruplar Türkiye’deki bu yatırımlarla
ilgileniyorlar.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
57
YATIRIMLAR � GÖRÜŞLER
Eyüp Babür / Kempinski Rezidans İşletmelerinden ve Geliştirme Çalışmalarından Sorumlu Başkan Yardımcısı
Residence yatırımlarında merkez İstanbul
E
vet, son yıllarda Türkiye’de residence projelerinde çok önemli bir
artış izliyoruz. Pazarda ciddi sayıda faal ve proje aşamasında olan tesis
var. Residence kavramı, 1950’li yıllarda
ABD’de bazı ünlü film starlarının çok
lüks, ayrıcalıklı ve prestijli bir yaşam için 5 yıldızlı otel suitlerini kendilerine
ihtiyaçları olabilecek her türlü hizmetin
verildiği daireler olarak kiralamaları ve
yaşamlarını bu ortamlarda sürdürmeye
başlamaları ile ortaya çıkmış. Dolayısıyla
Residence konseptinin arkasında aslında çok kapsamlı bir tesis planlaması,
yüksek inşaat standartları, hizmet yelpazesi ve işletme prensipleri bulunuyor.
Ayrıca konum olarak şehrin en lüks ve
merkezi bölgelerinde bulunmaları tercih
ediliyor. Bu özellikleriyle en akılcı projelerin lüks otel kompleksleri içinde yer
aldığını görüyoruz. Gerek işletme standartları ve gerekse zengin otel imkan ve
hizmetlerinin Residence ünite sahiplerinin kullanımına hazır olması bu tarz
komplekslerin geliştirilmesindeki avantaj
oldu. Ancak dünyada, bir otel kompleksi
içinde olmayan pek çok residence projeleri de geliştirildi ve geliştiriliyor. Geçmişte
“apartman”, “site”, “compound” olarak
isimlendirilebilecek pek çok mülk veya
tesisin bugün “Residence” olarak isimlendirildiğini ve residence kavramının
sadece isimde yaşadığını görüyoruz.
Rzidansların hukuki altyapısı
yabancı yatırımcıyı korkutuyor
Bu pazarın Türkiye’deki büyüklüğünü
tahmin etmek oldukça güç ancak bugün
Residence konsepti ile uyumlu planlama
veya inşaat aşamasında ve geliştirilme
potansiyeli olan mülk ve projeler, toplam
pazarın yüzde 1’inin altında olduğunu iddia edebilirim. Residence yatırımlarında
merkez de İstanbul… Residence konseptinin standartlarını ve buna bağlı olarak
satış fiyat seviyelerini dikkate aldığımızda bu oranın dünya standartlarında
olduğunu söyleyebilirim. Diğer yandan
Residence yatırımı, ünitelerin tek tek
bireylere satılması nedeniyle hukuki alt
yapısının otel yatırımlarına göre daha
detaylı olması, yabancı yatırımcıların ilgisini azaltıyor. Dolayısıyla bu konudaki
yatırımlar, tamamen yerli yatırımcılar ve
proje geliştiricileri tarafından yapılıyor.
Ancak, işletmeci konusunda uluslararası
58
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
zincirlerin ilgisi özellikle İstanbul merkezli
projeler için artıyor. Bu çerçevede İstanbul’da başta firmamız Kempinski’nin
marka ve işletmesi altında 3 olmak üzere
birkaç tane daha inşaatı devam eden tesis bulunuyor. Yerel proje geliştiricileri ile
anlaşmalar bazında, standartlarına uygun proje bulabilmeleri durumunda farklı
uluslararası grupların da yalnızca işletme
temeli ile İstanbul residence pazarında
yer alacaklarını düşünüyorum.
Rezidans müşterisini tatmin etmek
otel müşterisinden daha zor
Beklentilere baktığımızda bir Residence ünite sahibini tatmin etmek bir
otel müşterisini tatmin etmekten daha
zordur. Çünkü otel müşterisinin ana amacı otelde konaklamak değil, işi veya
tatilidir. Bu nedenle otelde konaklarken şahsi tercih ve arzularını çok da ön
plana çıkarmaz. Ancak bir Residence’da
yaşayan daire sahibi, artık yaşamı o
tesis içinde geçeceği için tüm tercih ve
arzularının, alışkanlıklarının, vb şahsi beklentilerinin karşılanmasını ister.
Bunu sağlamak, hata tekrarı gibi bir
şansınızın olmaması bir otelden da-
ha zordur. Residence işletmeciliğindeki
hizmet segmentlerinden biri de dairelerini yatırım amacıyla satın aldığı daire
sahiplerine bu uluslararası işletme firmalarının kiralama hizmeti vermesidir.
Tesisin hukuki alt yapısının uygun olarak kurulmuş olması şartıyla bu daireler
işletme firmaları tarafından tatil ve iş
turizm pazarlarına kısa, orta ve uzun dönemli olarak sunulabiliyor. Doğal olarak
bu konudaki pazarlama ve dağıtım faaliyetlerinde uluslararası firmaların satış
ve pazarlama ağının ülke turizm potasiyeline çok önemli katkıları oluyor.
Kempinski Residences olarak şu anda
dünyada 12’si açık, 12’si ise inşa aşamasında olmak üzere 24 Residence tesisimiz
bulunuyor. Avrupa, Ortadoğu, Asya ve
Uzakdoğuda bulunan bu tesislerimizin
bazıları Private residences, bazıları kira
programlarının uygulandığı residences,
bazıları da sadece konaklama amaçlı Serviced Apartments konseptleri ile işletiliyor.
Yeni işletme anlaşmaları ile ilgili olarak özellikle Doğu Avrupa, Rusya, Ortadoğu ve
Asya Pasifik bölgelerinde çeşitli yatırımcılarla görüşmelerimiz sürüyor.
YATIRIMLAR � GÖRÜŞLER
Defne Gezen / Jones LangLasalle MBA BSc Başkan Yardımcısı
Türkiye’de rezidans yapma trendi 5 yıl daha sürer
T
ürkiye’de rezidansı ilk defa Kempinski’nin
Astoria
projesiyle
tanıdı. Bildiğiniz klasik bir konutta
kapının önünde bir kapıcı olurdu, çimleri
sulardı, evinize servis yapardı. Rezidans
dediğimizde bunun aslında biraz daha
modern şekilde işletmeciliğini görüyoruz.
Ama markalı bir otelin işlettiği rezidans
işletmeciliği biraz daha farklı. Markalı rezidansta örneğin, temel olarak haftada 2-3
gün temizlik, a’la carte servis gibi hizmetler
olabiliyor. Mesela tatilden eve dönerken
konsiyerji arayıp “Lütfen buzdolabıma
şunları doldurun, evimi temizleyin, çiçeklerimi sulayın” gibi ekstra hizmetler
isteyebilirsiniz. Türkiye’de yaşayan yabancılar uzun vadeli konaklamalarda bu
tarz markaların işlettiği rezidansları tercih
ediyorlar. Ortadoğu’ya baktığımızda uzun
vadeli, kalan kişiler genelde normal bir
evde yaşamaktansa bu tür rezidanslarda
kalıyorlar. Gelir seviyesi yüksek Türkler de
bunun örneklerini yurtdışında gördükleri
için ilgi göstermeye başladılar.
Türkiye’deki iş geliştiriciler
rezidans yatırımlarını öneriyorlar
Türkiye’deki iş geliştiriciler rezidans
konseptine dönüyorlar veya yatırımın
ismini o şekilde değiştirmeye çalışıyorlar. Rezidans yatırımlarının uluslararası
markalarla işbirliği yapmasının nedeni
satışta fiyatları biraz daha arttırabilmek...
Markanın getirmiş olduğu bir artı var.
Ancak uluslararası zincirlerde bu tür
projelere girdikleri zaman rezidansın
dekorasyonu, daire büyüklükleriyle ilgili mal sahiplerinden bir takım isteklerde
bulunuyorlar. Örneğin; lüks gruplardan
Four Seasons, 1+1, 2+1 rezidanslarının
metrekareleri ve standartları bellidir.
60
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
nında bir de otel olmasını tercih ediyorlar.
Çünkü böylece personel maliyetleri gibi
bir takım maliyetleri düşürmüş oluyorlar.
Kıyı bölgelerinde, otel, rezidansların
olduğu karma projeler artıyor
Grubun resortlerdeki rezidansları en az
3+1, 4+1 oluyor. Markalı zincirler her satılan rezidans ünitesinden komisyon
alıyorlar, çünkü benim sayemde sattın
diyorlar. Bazı otel markaları aynı zamanda yatırımcı olabiliyor. Bunlar dünyanın
herhangi bir yerinde rezidans geliştirecekleri zaman, daha önce kendisinden
rezidans almış olanlara yeni projelerini
duyuruyorlar. Rezidansın işletmesini de
bu zincirler yapıyorlar. Ama Türkiye’de
kat mülkiyeti kanununda açıklar olduğu
için ev sahipleri işletmeciden memnun
değilse bir araya gelip işletmeciyi değiştirebiliyor. Ortak alan giderlerinin veya
ödenen aidatların yüksek olması buna
neden olabiliyor. Ancak artık rezidans
işine girecek olan mal sahipleri veya iş
geliştiriciler artık tapuya işletmeci değiştirilmesin diye şerh düşüyorlar. Genelde
mal sahipleri rezidans yatırımlarının ya-
Yazlık yerlerde küçük bir butik otel yapan mal sahipleri bunun yanına markalı
rezidans da yapıyorlar. Ama mal sahipleri
yatırımlarının geri dönüşünü alabilmek
için bu rezidansların bir kısmını da markasız olarak yapıyorlar. Bu rezidansların
fiyatı markalıya göre daha düşük olduğu
için satışı daha kolay ve yüksek oranda
oluyor. Dolayısıyla da insanlar bunu alırken ‘ben Mandarin’in oradan rezidans
aldım’ diyebiliyor. Markasız olanlar dairelerinin içini istedikleri gibi döşeyebiliyorlar
ve daha az aidat ödüyorlar. Dolayısıyla
segment açısından ikinci bir alternatif
yaratılmış oluyor.
Önümüzdeki 5 yıl boyunca bu iş devam edecek, çünkü bize her gün farklı
şehirlerden talep geliyor. Örneğin Four
Seasons’ın işlettiği bir rezidans diğerlerine göre yüzde 20- 30 daha fazla fiyatla
satılabiliyor. Bu rezidansları alanlar ise
aldığı rezidansı ileride normal bir konuta
göre çok daha yüksek bir fiyata satabiliyor. Mal sahiplerinden talep olduğu için
uluslararası zincirlerden Türkiye ile ilgilenenler var. Ayrıca son 2-3 yıl öncesine
göre rezidans yatırım talebi çok fazla…
Yatırımın sürdürülebilir olması çok önemli. Dolayısıyla lokasyon çok önemli
bir yere oturuyor. Alıcılara baktığımızda
ise yerelde birinci alıcı Türkler… Ancak
pazarda çok stok var. Bizim insanımız
da araştırmayı sevdiği için alternatiflere
bakıyor.
YATIRIMLAR � GÖRÜŞLER
Sibel Beşkardeş Ekit / Swissotel Living Satış Müdürü
Alternatif konaklama mekanları farklı
misafir grupları için cazibe yaratıyor
T
ürkiye’de beş yıldızlı otellerin bünyelerinde yer alan residence bölümleri
profesyonel anlamda otel hizmetlerinin tamamını sundukları için tercih
sebebi oluyorlar. İstanbul’un, özellikle yabancı yatırımcılar açısından çok cazip bir
kent olması ve bu talebin her geçen gün
artması, şehrimizi daha da popüler bir
hale getiriyor. İstanbul’da özellikle süreli
olarak yaşayan yabancılar için istenilen
vasıflarda kiralık ev ihtiyacı profesyonel
hizmet verilen residence ihtiyacı İstanbul’da yatırımlar arttığı sürece hep olacak.
Alternatif konaklama mekanları farklı
misafir grupları için cazibe yaratıyor. Özellikle aileleri ile seyahat eden misafirler
residence türü tesislerde konaklamayı
tercih ediyorlar. Proje bazında uzun süreli konaklama yapacak iş insanları için
de otel odasından farklı bir mekanda kalmak oldukça avantajlı. Tüm bunların
turizm sektörüne katkısı oldukça büyük...
İstanbul’da hali hazırda 5 yıldızlı bir otel projesi içinde yer alan tek residence
konsepti Swissotel Living’dir. İstanbul
olarak 5 yıldızlı hizmet kalitemizi uzun
süreli konaklayan Swissotel Living misafirlerimiz için de esas alıyoruz. Tamamıyla
yenilenmiş 63 adet lüks daire ile – stüdyo
tipi daireden 3+1 daireye kadar- her türlü
ihtiyaca cevap verebilecek bir donanıma
sahibiz. Dolayısıyla şu anda pazarda rakipsiz bir konumdayız. Koşulsuz müşteri
memnuniyetini amaç edinmiş bir işletme
olarak pazardaki yerimizi korumak ve
geliştirmek tabii ki en büyük hedefimiz.
Türkiye’de İstanbul, Ankara ve İzmir şehirlerinde toplam 3 otelimiz bulunuyor. Her
otelimizde uzun süreli konaklama alanlarımız mevcut. Dünyada da hızla büyüyen
bir otel zinciri olarak bu alandaki yatırımlarımız devam ediyor.
Yabancı otel zincirleri kendi bünyelerinde otel odalarının bir bölümünü uzun
kalışa da uygun olacak şekilde hazırlıyorlar. Oda kategorilerinde mutlaka
mutfakları olan ve daha geniş – 2 veya 3
yatak odalı– oda kategorilerine artık tüm
yeni açılan otellerde rastlamak mümkün.
Nurbanu Akşit Çiçekdağı/ BDO Consulting
Rezidans projelerinde de ciddi bir artış yaşanıyor
T
ürkiye’deki gayrimenkul piyasasına
artan yatırımcı ilgisi ile beraber piyasaya çıkan ürünlerde de çeşitlilik
gözlemliyoruz. 1990’larda Akmerkez ile
başlayan ve üst seviye yönetim ve hizmet
anlayışı ile diğer lüks konut projelerinde
farklı olarak tanımlanan ‘residence’ projelerinde de ciddi bir artış yaşanıyor. Otel
yatırımları ile bağlantılı residence projeleri
de son zamanlarda yatırımcılarında ilgisini çekiyor. Özellikle lüks şehir ve resort
otel yatırımlarının, geliştirme maliyetleri
yüksek, geri dönüş hızlarının yavaş olması
bu artışta etkili oluyor. Dolayısıyla karma
kullanımlı projelerdeki residence kullanımları hem projenin inşaat süresindeki
satışlar ile finansman yükünü azaltıyor
hem de tüm proje bağlamında geri dönüşü
62
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
hızlandırma imkanı yaratıyor. Residence
kullanıcılarına otel hizmetlerinden yararlanma imkanı verilerek üst düzey bir
hizmet kalitesi yakalanabiliyor. Yeni bir
yaklaşım da yatırım amaçlı alınmış tam
zamanlı residence birimlerinin otel işletmecisi tarafından kiralanarak residence
sahibine gelir yaratması… Residence
birimleri otel işletmecisi ile aynı marka
şemsiyesi altında tanımlandığı için bu da
ayrı bir prestij ve pazarlama unsuru olabiliyor. Bu tarz residence projelerinin
öncelikle İstanbul, Bodrum, Çeşme gibi
uluslararası anlamda yüksek gelir grubu
ziyaretçilere hitap eden bölgelerde tercih
edildiğini görüyoruz. Ayrıca uzun süreli
kalmak isteyen geniş aileli turistler için
lüks katmanda bir alternatif yaratıyor.
Böylelikle bu tarz projelerin turizme de
katkıda bulunacağını düşünüyoruz.
Dubai’de Emaar Properties’de çalıştığım zamanlarda bu alanda Türkiye, Orta
Doğu ve Kuzey Afrika’da birçok projede yer
aldım. Bunlar arasında içinde dünyanın en
yüksek kulesi Burj Khalifa, dünyanın en
büyük AVM’lerinden Dubai Mall, oteller,
residence projeleri, eğlence merkezlerini
içeren karma proje Downtown Dubai, oteller, AVM, residence projeleri, marina içeren
karma proje Dubai Marina ile İstanbul’daki
Emaar Square vardı.
YATIRIMLAR � HABERLER
Mayıs ayında 31 tesis için teşvik belgesi alındı
istihdam imkanı üretecek.
Komple yeni yatırımların yoğunluğunda, Antalya yüzde 34 ile ilk sırayı alırken,
onu yüzde 16 ile İstanbul izledi. Mayıs ayında teşvik alan yeni yatırımlarda 9 otel
ile İstanbul başı çekti. Tesislerin sınıf ve
tür dağılımda 3 ve 4 yıldızlı tesisler yüzde 36-37 paylarla ilk sıraları alırken, onu
yüzde 12 dolayındaki pay ile 5 yıldızlı tesisler takip etti.
Ekonomi Bakanlığı tarafından verilen teşvikler açıklandı. Mayıs
ayında toplam 31 turizm projesine teşvik verildi. Bu projelerden 5’i
modernleştirme yatırımlarını kapsarken 26’sı komple yeni yatırımlardan
oluştu. Mayıs ayında 7 turizm projesinin ise teşvik belgesi iptal edildi.
M
ayıs ayında teşvik belgesi alan projeler belli oldu. Teşvik alan 31 turizm
projesinin 5’i modernleştirme yatırımlarını; 26’sı komple yeni yatırımlardan oluştu.
Böylece yılın ilk beş ayında 161 yatırım
projesi için1,8 milyar TL’lik yatırım teşviği
alınmış oldu. Sektör 131 yeni yatırımla, 30
bin dolayında yeni yatak ve 7 bin dolayında
TEŞVİK BELGESİ ALAN PROJELER (MAYIS 2013)
3
ODA VE YATAK
KAPASİTESİ
64 ODA, 128 YATAK
TEŞVİK
TUTARI
6.458.475
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
4
5
1
DAĞ EVİ
482 YATAK
352 YATAK
87 ODA, 124 YATAK
29 YATAK
26.690.720
29.147.995
1.299.800
948.755
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
MODERNİZASYON
KOMPLE YENİ YATIRIM
4
4
5
4
54 ODA, 108 YATAK
55 ODA, 110 YATAK
208 YATAK
156 YATAK
3.944.100
1.661.700
1.949.469
10.843.825
MODERNİZASYON
MODERNİZASYON
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
ÖZ KON. TESİSİ
5
BUTİK
5
5
4
4
144 YATAK
378 YATAK
120 YATAK
121 ODA, 242 YATAK
278 YATAK
104 YATAK
134 YATAK
1.355.963
2.192.776
10.908.134
1.1342.688
34.520.761
4.905.088
9.235.000
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
4
5
4
4
2
194 YATAK
504 YATAK
182 YATAK
87 ODA,174 YATAK
80 YATAK
9.170.685
31.277.562
8.926.716
10.598.730
1.260.065
MODERNİZASYON
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
ÖZ KON. TESİSİ
3
3
BUTİK
5
58 ODA, 117 YATAK
40 ODA, 80 YATAK
71 ODA, 132 YATAK
51 YATAK
264 YATAK
749.500
1.635.700
6.374.000
1.840.496
24.000.000
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
MODERNİZASYON
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
4
3
4
3
4
152 YATAK
84 YATAK
70 ODA, 140 YATAK
140 YATAK
88 YATAK
11.604.480
1.682.003
1.128.540
6.708.885
6.107.350
280.469.961
ŞEHİR
FİRMA ADI
TÜRÜ
YILDIZI
AĞRI
DOĞA VEYA ÇÖL İNŞAAT TAAHHÜT TURİZM MADENCİLİK
İTHALAT İHRACAT SANAYİ TİCARET LTD. ŞTİ.
HAYAT SAĞLIK HİZM. YAT. İŞL. TUR. TAAH. TİC. VE SAN. A.Ş.
ÖN-HAN TURİZM VE İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ.
METİN BELİM GÜVEN APART OTEL
MESSA PETROL GIDA TURİZM İNŞAAT NAKLİYE
TEMİZLİK ELEKTRONİK SANAYİ VE TİC. LTD. ŞTİ.
KOP-TUR TURİZM A.Ş.
ÇAN BELEDİYE BAŞKANIĞI
ÇİZMECİLER OTELCİLİK TURİZM TAŞ. EML. İNŞ. GIDA SAN. A.Ş.
DONAS OTOMOTİV İNŞ. TAAH. KONF. İTH. İHR. DÖNER FIRIN.
GIDA MAD. TİC. VE SAN. LTD. ŞTİ.
DEMİR GRUP TURİZM LOJİSTİK İNŞAAT GIDA TİC. LTD. ŞTİ.
ÇİLTUĞ ISI SAN. VE TİC.A.Ş.
NE SA GRUP TURİZM YATIRIMLARI A.Ş.
EKS EKŞİOĞLU İNŞAAT MİMARLIK SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.
DEMSA İÇ VE DIŞ TİCARET A.Ş.
REALSTAR MİLLET OTELCİLİK TURİZM LTD.ŞTİ.
MB BAĞDATLILAR OTELCİLİK TURİZM SERACILIK
İNŞAAT SAN.VE TİC. LTD. ŞTİ.
BEKDAŞ TURİZM SANAYİ VE DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ.
BOYTEK REÇİNE BOYA VE KİMYA SANAYİ TİCARET A.Ş.
POLİTUR TEKSTİL TURİZM YATIRIM VE İŞLETMELERİ A.Ş.
POLİTUR TEKSTİL TURİZM YATIRIM VE İŞLETMELERİ A.Ş.
VS ULUSLARARASI TURİZM DAN. BASIM YAYIN ORG.
GIDA TİC. LTD. ŞTİ.
ATILIM İNŞAAT TAAHHÜT TURİZM İŞL. DEĞERLEME A.Ş.
SARAÇOĞLU BOYA KİMYA AMBALAJ İNŞAAT SANAYİ VE TİC. A.Ş.
DEMİRELLER AKARYAKIT NAKLİYAT TİCARET VE SAN. LTD. ŞTİ.
İNCİ TURİZM İNŞAAT ZİRAAT MADENCİLİK GIDA VE HAYV. A.Ş.
ŞENLER ENERJİ MADENCİLİK TARIM TURİZM İNŞ. NAK.
GIDA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
ESATOĞULLARI TURİZM VE OTELCİLİK A.Ş.
VELİ GÖR - RAŞİT ARSLAN - REŞİT GÜNAYDIN
ÖZ FIRAT OTELCİLİK TURİZM PETROL İTHALAT-İHRACAT A.Ş.
ÖZ YÜKSELLER KUY. TURİZM TAR. VE HAYV. LTD. ŞTİ.
HÜSNÜ DUMAN
KOMPLE YENİ YATIRIM
ANTALYA
ANTALYA
BATMAN
BATMAN
BURDUR
ÇANAKKALE
DİYARBAKIR
ESKİŞEHİR
ESKİŞEHİR
GAZİANTEP
İSTANBUL
İSTANBUL
İSTANBUL
İSTANBUL
İSTANBUL
İSTANBUL
İSTANBUL
İSTANBUL
İSTANBUL
İZMİR
KASTAMONU
KONYA
KONYA
MUĞLA
ORDU
OSMANİYE
RİZE
ŞIRNAK
VAN
VAN
Toplam
TEŞVİK BELGESİ İPTAL EDİLEN PROJELER (MAYIS 2013)
ŞEHİR
FİRMA
TÜRÜ
HİZMET TÜRÜ
TEŞVİK TUTARI
İSTANBUL
İSTANBUL
ANTALYA
İZMİR
OSMANİYE
TRABZON
İSTANBUL
ATLASJET HAVACILIK A.Ş
ATLASJET HAVACILIK A.Ş
ALTİM ALANYA TURİSTİK İŞL. MRK. LTD.ŞTİ.
ISP YAPI TURİZM SAN. TİC. LTD. ŞTİ
ESATOĞULLARI TURİZM VE OTELCİLİK A.Ş.
MAZARA OTEL TURİZM TİCARET LTD. ŞTİ.
DEMSA İÇ VE DIŞ TİCARET A.Ş.
MODERNİZASYON
TEVSİ
KALİTE DÜZ., KOMPLE YENİ YATIRIM, TEVSİ
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
KOMPLE YENİ YATIRIM
Havayolu ile yolcu taşımacılığı 12 UÇAK
Tarifeli havayolu yolcu taşımacılığı 13 UÇAK
35956126
50570000
9991300
11581400
11586783
1760583
30311498
64
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Lokantalı oteller 95 ODA
Lokantalı oteller 74 ODA, 152 YATAK, 4 YILDIZ
Lokantalı oteller 27 ODA
5 Yıldızlı Otel 278 YATAK, 122 ODA
Conrad’ın yeni hissedarı Aksoy Holding oldu
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nın Condrad Otelinde
sahip olduğu yüzde 26’lık iştirak hissesinin yeni sahibi
belirlendi. Özelleştirme İhalesinde en yüksek teklifi
veren Aksoy Holding, Conrad Oteli’nin yeni hissedarı oldu.
Y
editepe Beynelmilel Otelcilik Turizm ve Ticaret Anonim Şirketi
sermayesinde bulunan T.C. Sosyal
Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na ait
toplam yüzde 26 oranındaki iştirak hissesinin özelleştirme ihalesi
sonuçlandı. İhaleye katılan 4 firmadan, açık arttırma sonucunda
en yüksek teklif Aksoy Holding Anonim Şirketi verdi. Enerji, turizm,
gayrimenkul ve inşaat alanında
faaliyet gösteren Aksoy Holding,
78.875.000 TL’lik teklif ile Cengiz
İnşaat’ı geride bırakarak Condrad’ın
yüzde 26’lık hissesini aldı. Turcas
Petrol’un yüzde 51,6 hissesine sahip Aksoy Holding’in aynı zamanda
akaryakıt dağıtımı alanında faaliyet
gösteren Shell&Turcas Petrol’de
yüzde 30 payı bulunuyor.
Yalova’ya 5 yıldızlı otel yatırımı yolda
Çiçekçilik, eğitim, liman ve turizm alanında gelişme gösteren
Yalova’da 5 yıldızlı termal otel yatırımı yapılıyor. Planlanan iki yeni
liman ile de Yalova’nın liman kenti olması hedefleniyor.
GNY İnşaat’tan
Çeşme’ye iki butik
otel yatırımı geliyor
Çeşme’de villa projeleri yapan GNY İnşaat
Mimarlık firması, yine aynı bölgede rezidans
ve otel tarzına sahip iki butik otel yapacak.
Alaçatı ve Ilıca’da yapılması planlanan otellere
10 milyon dolar yatırım bütçesi ayrıldı.
İ
nşaat ve turizm sektöründe önemli projelere imza atan GNY İnşaat Mimarlık
Turizm, Çeşme’de iki büyük otel projesiyle
turizm sektörüne giriyor. Çeşme’de 2005
yılında bu yana villa projelerinde yer alan
GNY İnşaat Mimarlık Turizm, Alaçatı Port
ve Ilıca merkezinde iki butik otel yapacak.
Rezidans ve otel tarzına sahip olacak
butik otellere yaklaşık 10 milyon dolar
ayırdığını açıklayan GNY İnşaat, otellerin
2014 yaz sezonunda açacağını duyurdu.
Alaçatı Port mevkiinde yer alacak
rezidans ve otel tarzındaki projede yapılardan biri 50 odalı; diğeri ise 34 oda
kapasiteli olacak. Ilıca merkezinde yapılması planlanan otel projesinde ise
70 oda bulunacak.
Y
alova Ticaret ve Sanayi Odası’nın (YTSO) Yönetim Kurulu yeni Başkanı
Tahsin Becan, Dünya Gazetesine verdiği röportajda özellikle çiçekçilik, eğitim,
turizm ve limancılık alanlarında büyüyeceklerini dile getirdi.
Yalova’da 5 yıldızlı otel
çalışmalarına devam ediliyor
Turizm sektörüne yönelik çalışmalarda bulunacaklarının altını çizen
Becan, Yalova’nın termal turizminin lokomotif olduğunu ifade ediyor. Turizm
ve Kültür Bakanlığı tarafından termal
bölgesinde 50’ye yakın arsanın 49 yıllığına tahsis edileceğini aktaran Becan,
Yalova içerisinde 5 yıldız standartlarında
otel kurulması için çalışmalara devam
edildiğini belirtti. Aynı zamanda, mütekabiliyet yasasıyla birlikte ciddi miktarda
Arapların kent merkezinden konut satın
aldığını anımsatan Becan, Körfez Geçişi projesi ile birlikte İstanbul arasındaki
mesafe azaldıkça Yalova’nın öneminin
artacağını vurguladı. Ayrıca Becan, 2014
yılında faaliyete geçirilecek olan iki özel
limanla Yalova’yı liman kentine dönüştürmeyi hedeflediklerine işaret etti.
Accor, İstanbul’da
üç yeni otel için imza attı
A
kfen GYO ile Türkiye pazarına 2007
yılında giren uluslararası zincirlerden
Accor, İstanbul’da 3 yeni otel açmayı planlıyor. Grup, Mercure alt markası için biri
Taksim’de diğer üçü Atatürk Havalimanı
ve Topkapı bölgesinde olmak üzere dört
yeni otel yatırımı için kolları sıvadı. Grup
ayrıca Karaköy Novotel için daha önceden
imza atmıştı. 92 ülkede 3 bin 500 otelle
faaliyet gösteren Accor Grubu aynı zamanda Karaköy’de Novotel markasıyla
yaptığı oteli 2014 yılında açacak.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
65
YATIRIMLAR � HABERLER
Palmali Holding, turizm
yatırımlarını artırıyor
Azeri işadamı Mübariz Mansimov’un sahibi olduğu Palmali
Holding, otel yatırımlarına ve marina işletmeciliğine devam
edeceğini açıkladı. İstanbul Avrupa yakasında otel açmayı
planlayan Holding, 500 milyon dolarlık yatırım hedefliyor.
B
odrum Yalıkavak’ta 120 milyon
dolarlık yatırımla, Palmarina Bodrum’u hizmete açan Palmali Holding,
önümüzdeki dönem marina ve otel yatırımlarına devam edeceğini açıkladı.
Palmarina Bodrum Genel Koordinatörü Levent Baktır, Palmali Holding’in
Türkiye’deki faaliyetlerini büyütmeyi
planladıklarını belirtti. Yüksek gelir
grubuna hitap ederek Bodrum bölgesinde turizm sezonunu uzatmayı
amaçladıklarını ifade eden Baktır, otel
açma ve daha fazla marina satın alma hedeflerinin olduğunu dile getirdi.
Holdingin 500 milyon dolarlık yatırım
planları olduğuna işaret eden Baktır,
İstanbul Avrupa yakasında otel açmayı planladıklarını açıkladı.
Palmarina Bodrum’da birçok
lüks markaya yer verildi
Hizmet vermeye başlayan Palmarina Bodrum, baştan aşağı
yenilenerek 43 adet 40 m üzeri mega yat, 26 adet 75-100 m arası giga
yat ile toplam 710 yat kapasitesine
ulaştırıldı. Marinada yer alan alışveriş merkezinde birçok lüks markaya
yer verildi. 12 ay boyunca açık olması planlanan marinanın kitlesi
yüksek gelir grubundaki kişiler olarak belirlenerek; ona uygun markalar
getirildi. Aynı zamanda marinada 5
jet ve 5 de tekne bulunuyor.
Haliç’te turizm
yatırımları devam ediyor
Son yıllarda öne çıkan Haliç bölgesine yeni turizm yatırımları
yapılması planlanıyor. Amplio’nun bölgede açtığı Hilton Garden Inn
Hotel’in ardından bölgede 500 milyon doları bulan turizm yatırımı
yapılacak. Böylece yatak kapasitesinin 1500’ü geçeceği öngörülüyor.
G
elecek yıl beş otelin daha hizmete
gireceği Haliç’e giriş yapan markalardan biri Mövenpick olacak. Mobilya
sektörünün önemli firmalarından biri
olan yerli Lazzoni de bölgede bir otel
yapıyor. İnşası devam eden diğer 3
firmanın ise isimlerinin henüz belli olmadığı belirtiliyor. .
HaliçPort projesinde iki
5 yıldızlı otel yer alıyor
Osmanlı
İmparatorluğu
döneminden kalan Türkiye’nin en
eski tersanelerinden biri olan Haliç,
yat limanına dönüştürülecek. Projede
400’er yataklı iki adet 5 yıldızlı otel de
yer alacak. Haliçport için Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın
düzenlediği YİD modelli Haliç Yat Li-
66
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Emaar’dan “Dubai
Inn” otel markası
D
ubai
menşeli Emaar firması,
Dubai Inn markasıyla
ekonomik segment otel
alanına adım atıyor. Meraas Holding işbirliğinde
Emaar, Dubai’de transit
veya Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Bölgesinin
kendi içerisinde gerçekleşen geziler için hem
kaliteli hem de uygun fiyatlı otel sunmayı amaçlıyor. Dubai’nin 2020 turizm vizyonu
kapsamında yıllık turist sayınının iki katına çıkarılma planları doğrultusunda seyahat eden
yeni kuşak için ödenebilir otel tarzında daha geniş bir seçenek sunmaya hazırlanan
Emaar, özellike Dubai Inn markasıyla gezi ve
konferans amacıyla gelenlerin taleplerini karşılamayı hedefliyor.
Torunlar GYO,
Paşabahçe’deki projesi
için Akbank ile anlaştı
B
oğaz’a yakın konumuyla İstanbul’un en
değerli arazilerinden biri olan Paşabahçe
Tekel Fabrikası ihalesini kazanan ve tapu devir
işlemlerini de tamamlayarak araziyi resmen
portföyüne katan Torunlar GYO, projenin finansmanı için Akbank ile anlaşma sağladı.
Turizm tesis yapmak amacıyla proje geliştiren
Torunlar GYO, 3 yıl içerisinde kullanılmak üzere, 3 yılı ana para geri ödemesiz, 6,5 yıl vadeli,
yılda bir faiz ödeme koşullarına sahip 310 milyon dolarlık finansman kredisi aldı.
Taksim Otelcilik
hisselerinin satışı
iptal edildi
manı ve Kompleksi Projesi ihalesine,
Sembol-Ekopark İnşaat-Fine Otelcilik
OGG ve Cengiz-Taca-Galeri İnşaat teklif
verdi. Proje kapsamında, 250 dönümlük alanda 70’er yat bağlama kapasiteli
iki yat limanı, 400’er oda kapasiteli iki
adet 5 yıldızlı otel, 1000 kişilik cami,
AVM ve otopark inşasını kapsıyor. Bu
yapıların dört yılı yapım süresi olmak
üzere 49 yıllığına özel sektör tarafından işletilmesi planlanıyor.
A
bant, Alanya ve Çeşme’de toplam dört
oteli bünyesinde bulunduran Taksim Otelcilik’te yüzde 31,425 oranında Sosyal Güvenlik
Kurumu hisselerinin satışı iptal edildi. Satış
yöntemiyle özelleştirilmesi planlanan Sosyal
Güvenlik Kurumu Başkanlığına ait Taksim Otelcilik A.Ş.’deki hisse satışları Başbakanlık
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından ilan
metninin 5’inci maddesi ve ihale şartnamesinin ilgili hükümlerine istinaden iptalini Resmi
Gazete’de açıklandı.
Bursa’da turizm projelerine
BEBKA’dan 10 milyon TL’lik hibe
Bursa, Eskişehir, Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA), turizm altyapı ve tanıtım alanında Bursa belediyeleri ile iş
birliği yapacağı projeleri açıkladı. Bu kapsamda, BEBKA yaklaşık 10 milyon TL’lik hibe yardımında bulunacak.
B
ursa, Eskişehir, Bilecik Kalkınma
Ajansı (BEBKA); Bursa’daki belediyelerle birlikte turizm altyapı ve
tanıtım alanında proje geliştiren İl Kültür
ve Turizm Müdürlüğü, valilik, il özel idaresi, Uludağ Üniversitesi, Gemlik Ticaret
ve Sanayi Odası, Mudanya Kaymakamlığı
ve Bursa Kültür Turizm ve Tanıtma Birliği’nin aralarında bulunduğu toplam 14
kurum ve kuruluşa 10 milyon TL hibe yardım yapacağını açıkladı. BEBKA Başkanı
ve Bursa Valisi Şahabettin Harput’un röportajında turizmde ilk destek alan Gürsu
Belediyesi’nin “Alternatif Turizm Merkezi” adlı projesi olduğu belirtildi.
Gürsu’ya 1 milyon TL değerinde
turizm ve kültür desteği
Gürsu Belediyesi’nin projesinde bir
turistik butik otel, turizm tanıtım ve doğa sporları okulu yapılması, Ericek Göleti
yolunun düzenlenmesi, yamaç paraşütü konusunda düzenleme, Ericek Göleti
alanında antik tiyatro, yamaç paraşütü
için Türkiye Şampiyonası düzenlenmesi
ve turizm tanıtma filmi hazırlanmasını
içerdiğini aktaran Harput, bu projelere 1
milyon TL destek aldığını vurguladı. Turizm için alternatif yolları geliştirmeye
çalışan BEBKA, dağ ilçelerinden Harmancık’ta Eko-Turizm potansiyelinin ortaya
çıkarılması için ‘Bursa Kiokslarının Geliştirilmesi’, Çekirge, Kükürtlü, Kaynarca,
Odunluk bölgesindeki jeotermal su kullanan 45 turizm işletmesine uzaktan
izleme yöntemiyle ulaşmak ve kesintisiz
su verilmesi projelerine destek veriyor.
Birçok Belediye’nin
tanıtımına BEBKA yardımı
Bursa Büyükşehir Belediyesi de 3 bo-
yutlu mobil turizm atlası ile desteklenen
tanıtımı hazırlanması için hibe verilecek. Aynı zamanda, Bursa’nın termal ve
medikal turizm destinasyonun dünyaya
tanıtılması için tanıtım filmi, 3D gözlüklü film CD’leri, kitapçık ve broşürler
hazırlanacak. Mudanya için de kültür
ve turizm tanıtım projesine destek verecek olan BEBKA, Bursa’nın sembol
ilçelerinden Gölyazı’nın tanıtılmasının
yanı sıra Kestel Belediyesi’nin “Doğa-Tarih-Kültür” adlı bir tanıtım filminin
çekilmesini, Kestel’in turizm broşürünün
hazırlanması, tanıtım portalının hazırlanmasını sağlayacak. Bursa’ya gelen
turist tarafından akıllı cep telefonları
ve tabletler üzerinden kullanabilecekleri interaktif şehir rehberi yazılımlarının
oluşturulması BEBKA’nın destek verdiği
projelerden bir tanesi. Bu projede aynı
zamanda turistler dokunmatik ve ücretsiz olarak bulundukları yerin bilgilerine
ulaşabilecek. Bu sistemin, 4 dilde sesli
yönlendirmesi mevcut.
Özbek Grup, Point Otel
Management ile
işletmeciliğe adım atıyor
N
Hilton sürekli zincirini genişletiyor
G
eçtiğimiz günlerde “Hilton Shijiazhuang” ile 4 bininci otelini
açan Hilton, zincirine 334 otel daha
eklemeyi planlıyor. Son dönemlerde
özellikle Çin’e odaklanan Hilton, önümüzdeki birkaç yıl içinde 120 yeni otel
yatırımıyla Çin’de 42 bin oda açmayı
hedefliyor. Asya bölgesinde ise yaklaşık 31 yeni otel ile 9 binden daha fazla
oda yapım aşamasında bulunuyor.
Amerika Bölgesine 124 yeni otel
ile Hilton zincirini genişletiyor
Hilton Worldwide, Amerika kıtasında
da büyümeyi sürdürüyor. 113 yeni otel
projesiyle 20 binden daha fazla odayı
Kuzey Amerika’ya eklemeyi hedefleyen
Hilton, Güney Amerika’da ise 11 otel projesi gerçekleştirecek. Avrupa bölgesinde
78 otel projesi olan zincirin, Afrika’da ise
15 yeni otel çalışması bulunuyor.
ippon Hotel, Taksim Point Hotel ve Point
Hotel Barbaros otellerinin yatırımcısı olan
Özbek Grup, Point Otel Management markasıyla otel işletmeciliğine adım atıyor. Hürriyet
Gazetesi’nde yer alan Burak Coşan’ın haberine
göre Point Hotel Management Yönetim Kurulu
Üyesi Gökhan Özbek Point Hotel Management
ile İstanbul ve Anadolu’da da şehir otelciliği
yapmak istediklerini belirtti. Marka ile beraber
yapılan yatırımı da büyütme istekleri olduğunu dile getiren Özbek, yeni tesisler açıp artan
potansiyeli karşılamayı amaçladıklarını ifade
etti. Yerli marka olduğu zaman otel yatırımcısının direkt markanın sahibi olma imkanın
önemli olduğunu vurgulayan Özbek, doğru
olduğuna inandıkları yatırımlarda yer almak
istediklerini söyledi. Özbek Gruba ait 1500 yatak kapasiteli 3 otel bulunuyor.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
67
YATIRIMLAR � RÖPORTAJ
Emel Elik / Elite World Hotels Yönetim Kurulu Üyesi
Zincirleşen Elite World Hotels,
5 yılda 8 otele çıkacak
İstanbul Florya’da 60 milyon
dolar yatırımla dördüncü tesisi
Elite World Business Hotel’i
Ekim 2013’te açacak olan
Elite World Hotels, İstanbul’da
Basın Ekspress Yolu ve
Küçükyalı’da yüksek kapasiteli
otel ve kongre merkezi açacak.
Marmaris ve yurtdışında da
yatırım planlayan grup, otel
sayısını önümüzdeki 5 yılda
toplamda 8 otele çıkacak.
Emel Elik kimdir?
Orta, lise ve üniversite eğitimini
Van’da tamamlayan Emel Elik, Van
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat
Fakültesini bitirdi. 2001 yılında
İstanbul’a geldi ve o yıl Taksim’de
açılan grubun ilk oteli Elite World
Prestige Otel’de satış temsilcisi
olarak göreve başladı. Otelin çeşitli
departmanlarında çalışan Elik,
bugün tüm Elite World Otelleri satış
ve pazarlamadan sorumlu yönetim
kurulu üyesi olarak görev yapıyor.
V
an’da 1976’da bir otel ile turizm
sektörüne giren Elite World Hotels,
2002’de Taksim Talimhane’de açtıkları 4 yıldızlı otelle İstanbul’a giriş yaptı.
Talimhane’de 45 milyon dolar yatırımla
5 yıldızlı Elite World İstanbul Hotel’in ardından da 35 milyon dolar yatırımla Elite
World Van’ı açtı. Son olarak İstanbul Florya’da 60 milyon dolar yatırımla Elite World
Bussiness Hotel’i açacak olan grup, ikisi
İstanbul’da, biri Marmaris’te diğeri ise yurtdışında olmak üzere 4 otel daha açacak.
Zincirleşme yolunda giden grup bir yandan
da kurumsallaşma çalışmalarını hızlandırdı. Elite World Hotels Yönetim Kurulu Üyesi
Emel Elik, yeni yatırımlarını ve hedeflerini
Turizm ve Yatırım dergisine açıkladı.
n Grubunuzun dördüncü otelini de
İstanbul’da açıyorsunuz. Tesisle ilgili
bilgi alabilir miyiz sizden?
Bizim Florya’daki otelimiz Ekim
2013’te açılacak. 5 yıldızlı bu tesisimizde
180 oda ve 350 yatak yer alacak. Toplam kapasitesi 2500 olan 12 toplantı
salonumuz var. Orada da toplam 2 bin
metrekare üzerine kurulu sağlık kulübü ve Spa merkezimiz olacak. Bunun
haricinde tüm otellerimizde olan Coffee Company dediğimiz bölümümüz ile
a’lacarte olarak İtalyan restoranımız yer
alacak. Otel, Atatürk Havaalanına 10
dakika mesafede E-5 üzerinde Beşyol
denilen bölgede yer alıyor.
68
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
n Havalimanının o bölgeden
kalkacak olması sizleri etkiler mi?
O bölge gelişmeye başladı. Mutlaka
etkileyecektir. Ama oranın zaten kendine
has bir profili var. Havaalanı tabi ki artı
değer katıyor ama havaalanı kalkınca da
oteller dolmaya devam eder. Çünkü Basın Ekspres yolunda bir sürü otel açıldı.
Hali hazırda o bölgede öngörülen 16 tane
otel projesi var. Bizim fizibilite yaptığımız
dönemlerde bu gündemdeydi. Oranın tamamen eğitim ve turizme yönelik bölge
haline getirilmesi planlanmıştı. Zaten o
yönde de gidiyor.
n Peki, öyle bir potansiyel
var mı bu bölgede?
İstanbul’da arz kadar talep artmıyor
ama gerçekten yükselen bir ivme var.
Günden güne İstanbul’a ilgi artıyor. Baktığınızda Taksim hala gözbebeği… Ama
artık İstanbul’a gelen organizasyonlar
şehrin değişik bölgelerine yayılıyor. Artık
tüm bölgeler şehirle iç içe geçti. Çoğu büyük organizasyonlarda acenteler şehrin
merkezindeki kalabalığın içine girmek
istemiyorlar. Kalabalıktan ve trafikten
arınmış bölgeleri tercih ediyorlar. Bazı
pazarların misafirleri şehir dışındaki otelleri tercih etmezlerdi. Şimdi turistler
hiç gitmeyecekleri bölgelere gidiyorlar.
Trafik açık olduğunda İstanbul’da her yer
birbirine yakın ama sorun trafiğin çözülmesi…
n Elite World Business Hotel’in
hikayesi nasıl başladı? Niye o
bölgeyi tercih ettiniz?
Bizim Taksim’de iki otelimiz vardı.
Vanlı bir aile olduğumuz için önce Van’da
otel yapmaya karar verdik. Ondan sonra
bir arkadaş ortamında konuşurken, “Niye havaalanı bölgesine bakmıyorsunuz?
Bir de o bölgeye bakın” dediler. Bizde
fizibilite çalışması yaptık ve bölgenin
potansiyelini gördük. Araziyi bulduk. Çok
hızlı karar verdiğimiz ve sonradan da
doğru olduğuna inandığımız bir yatırım
oldu. Şuanda o bölge doluluklar anlamında güzel verilere sahip. Orayla birlikte
Basın Ekspres bölgesindeki otellerindeki
doluluklar çok iyi gidiyor. Tamamen iş amaçlı gelenlerin oluşturduğu, şirketlerin
yoğunlukta olduğu bir bölge… Tekirdağ,
Çorlu, Kıraç bölgesine gelen iş insanları
buradaki otelleri tercih ediyorlar.
n Ne kadarlık bir yatırım oldu?
n Segmentasyon açısından bir
çalışma yapacak mısınız?
Elite World Business Hotel’in arazi dahil 60 milyon dolar gibi bütçeyle bitirilmesi
öngörülüyor. İstanbul’da takdir edersiniz ki emlak ve arazi fiyatları inanılmaz
yüksek. Sadece İstanbul’da değil, Türkiye
genelinde belli başlı yerlerde inşaat ve
arazi maliyetleri arttı. Fakat yıllardır birlikte çalıştığımız firmalarımız olduğu için
bu bize biraz daha avantaj sağlıyor.
Marka çeşitlendirmesi vb. bunlar hep
bizim düşündüğümüz şeyler. Ama öncelikle inşaatı olan otellerimizi bitirmemiz
gerekiyor. 8 otele ulaştıktan sonra alt
segmentleri değerlendireceğiz. Dünya
trendine baktığınızda sanırım en fazla 5
yıldızlı otel bizde var. Oysaki İstanbul’un
çok ciddi 4 yıldız eksiği var. Bizim projelerimiz de büyük projeler olacak. Bunlardan
sonra ikinci bir atılımda yeni konsept otellerin kararlarını alabiliriz.
n Bundan sonraki yatırımlarınız
nerelerde olacak?
Bizim Basın Ekspres Yolu’nda 5 yıldızlı bir otel projemizin inşaatı devam
ediyor. Orası şirketimizin prestij oteli
olacak. Otel ve kongre merkezi olarak
projelendirildi ve yüksek kapasitelere
sahip olacak. Bu tesisimizde 380 oda ve
1500 kişilik iki salon ile 22 tane toplantı
salonu yer alacak. Tesisimizi 2015’in sonunda bitirmeyi planlıyoruz. Bunun yanı
sıra İstanbul Küçükyalı’da daha önceden
alınmış bir arazimiz vardı. Onun inşaatı
da aynı sıralarda başlayacak. Anadolu
yakasındaki otelimiz de otel ve kongre
merkezi olacak. 400’e yakın odası ve 22
toplantı salonu olacak. Bu tesisimizin de
2016 yılında açılması planlanıyor.
n İstanbul Taksim’de yaşanan
Gezi Parkı olayları sizi nasıl
etkiledi? Önümüzdeki süreçte neler
bekliyorsunuz?
Olayların başladığı günler bizim en
yoğun günlerimizdi. En verimli aylarımızdan biri Haziran’dı ve ramazan ayının
başına kadar yoğunluğumuz devam
ediyordu. Önemli bir kongrenin yapıldığı dönemde olaylar başladı ve çok hızlı
iptaller almaya başladık. Rezervasyon
iptalleri yüzde 80’leri gördü. Otelimizde
yerli yabancı grupların toplantıları oluyordu, onlar da anında iptal oldu. Online
rezervasyonlar tamamen iptal edildi.
Çok kötü bir süreç geçirdik. Diğer otellerde bizim kadar etkilendi. Ama Haziran
ve Temmuz dışında uzun vadeli iptal
almadık. Opsiyonlu işler destinasyon
değiştirdiler. Uzun vadeli etkileyeceğini
sanmıyorum. Taksim Bölgesi zaten kazılardan dolayı yılın 3-4 ayını kaybetti.
Tam hareketlenme başlamıştı ki böyle
bir olay ikinci bir etki oldu. İkinci yarıyı
kurtaralım diye düşünüyoruz.
Yatırımlarımız bugüne kadar şehir
otelleri ve yatırımlarımız da bu yönde
devam edecek. Fakat yatırımlarımızdan
biri Marmaris’te başlayacak. Arazi alımını gerçekleştirdik, kapasite ve donanım
özellikleri proje tamamlanmasına yakın
netleşecek.
n Yurtdışına da açılmayı
planlıyorsunuz sanırım?
Evet, yurtdışında yapmayı planladığımız bir otel projemiz var. Önümüzdeki
5 yılda otel sayımız 8’e çıkacak. Hangi
ülkede olduğunu gerekli çalışmalarımızı
tamamladıktan sonra açıklayacağız.
n İstanbul Küçükyalı bölgesini
nasıl seçtiniz?
Biz o bölgedeki arazimizi 3-4 yıl önce
almıştık. O dönemde Anadolu Yakası’nda
çok fazla otel yoktu ama şu an yatırımlar Avrupa yakasını yakaladı. Anadolu
Yakası’nın finans merkezi olması, birçok
şirketin Anadolu Yakası’na taşınması
potansiyeli artırdı. Anadolu yakasının da
kendine özgü bir profili var ve otellerin
dolulukları gayet iyi görünüyor. Oradaki
otelin bulunduğu arazi Adaları ve denizi
gören çok merkezi bir yerde... Burası da
ağırlıklı iş oteli olacak.
n Zincirleşme yolunda mı
ilerliyorsunuz?
Büyüyoruz. Keyifli ve hızlı ilerliyoruz.
Kendinizi sektörde nasıl konumlandırırsanız öyle devam eder. Hizmet anlayışı,
servis kalitesi, otellerin teknik altyapısı,
misafirlerden ve organizasyonlardan alınan geri dönüşler tamamlayıcı unsurlardır.
Bunları tam anlamıyla oturtup aynı standartta hatta artırarak gidiyorsanız başarılı
olmamanız için bir neden yok. O yüzden
biz de bunu yaptığımıza inanıyoruz. Bizim
İstanbul’daki otelcilik hayatımız 2002 yılında başladı. 10 yılda çok iyi şeyler yaptık.
Kendi markamızla bir zincir olma hedefiyle
başlamıştık bu işe ve güzel güvenilir adımlarla gidiyoruz. Elite World ismiyle kendi
markamızı oluşturduk ve Elite World markasıyla ilerlemeye devam ediyoruz.
n Kayıpları telafi etmek anlamında
bir çalışmanız oldu mu?
Talimhane Oteller Derneği var. Dernek olarak bir toplantı yaptık. Bakanlıkla
görüşeceğiz ve tanıtma fonundan kaynak isteyeceğiz. Kendimiz de bu iş
için bütçe oluşturacağız. Belli pazarlarda sosyal medya başta olmak üzere
halkla ilişkiler çalışması başlatacağız.
Yurtdışından yoğun rezervasyon aldığımız tur operatörleri var. Onlara daha
fazla ağırlık vermeye başladık. Tam da
böyle dönemlerde tanıtıma ve reklama
ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum.
Kaybolan imajı tekrar oluşturmak gerekiyor. Bunu fırsata çevirebilir miyiz
bunu konuştuk. Olumsuzlukları fırsata
dönüştürebiliriz. Örneğin Gezi Parkı turları konulabilir. Bakanlığında bu konuda
ayrıca bir tanıtım yapmasının faydalı olacağını düşünüyoruz.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
69
OTELLER � HABER
Sirene Belek’in kendisi de
kurumsal kimliği de yenilendi
Antalya Belek’te hizmet veren Sirene Belek
Hotel’in yenileme süreci tamamlandı. Oteli
baştan aşağıya yenileyen Akkanat Holding,
tesisin kurumsal kimliğini de yeniledi.
A
kkanat Holding bünyesinde Antalya
Belek’te 1992 yılından beri faaliyet
gösteren Sirene Belek Hotel, yenileme
çalışmalarına kurumsal kimliğini de ekledi. Yenileme çalışmalarıyla ilgili açıklama
yapan Sirene Otelleri Genel Müdürü Hakan Arslanoğlu, şunları kaydetti: “Çağın
değişen dinamiklerine hızlı bir biçimde adapte olmak adına yeni atılımlar yapmak
istedik. Sirene Belek Hotel’in ruhunda yer
alan aile, çocuk, eğlence, dinlence, büyük
harflerle yazdığımız spor olanakları tepeden tırnağa yenilenme çalışmalarımızda
imaj olarak ön plana çıkarıldı. Misafirlerimize daha iyi hizmet verebilmek için
otelimizi gençleştirmek adına birçok bölgede orta ölçekli bir otel yapmaya yetecek
kadar bir yenileme bedeli harcadık.”
Sirene Belek yeni yüzüyle
misafirlerini ağırlayacak
Otelin villa bölümleri, odaları, binası ve tüm genel mekanları, restoranları,
barları ve lobisinin tamamen yeniden
yapıldığını açıklayan Arslanoğlu, “Duvar
içerisinde görünmeyen detayları da-
hi yeniledik ki biz buna yüz nakli-’face
off’ adını verdik. Sirene Belek Hotel’in
ruhunu değiştirmeden bedenini tümüyle
baştan yarattık” dedi.
İçmimar Hakan Külahçı tarafından yenilenen otelde, daha çağdaş, sıcak renklere
sahip, keyifli mekânlar yaratıldı. Öte yandan
otelin logosu da yenilendi. Logoda Sirene
Belek Hotel’in isminden alınan ilhamla “deniz kızı” figürü öne çıkarılırken, Akdeniz’in
turkuvaz ve lacivert denizini simgeleyen
yeni Sirene amblemi oluşturuldu.
Crystal Otelleri bünyesine
yeni bir otel daha ekledi
Crystal Otelleri, geçen ay Belek’te açtığı Crystal Waterworld Resort
&SPA’ın ardından Antalya Beldibi’nde 13. Otelini de hizmete açtı.
Crystal Sunset Luxury Resort&Spa adıyla hizmete giren tesisin 585
odası bulunuyor. Grup, 14. tesisini ise yine Antalya Beldibi’nde yapıyor.
Radisson Blu
İstanbul Pera açıldı
İstanbul’un yeni gözdelerinden Pera’da
otel sayısı gün geçtikçe artıyor.
Bölgedeki otellere en son eklenen
Radisson Blu Hotel İstanbul Pera oldu.
G
eçtiğimiz günlerde açılışı gerçekleşen
Radisson Blu Hotel İstanbul Pera, misafirlerini ağırlamaya başladı. Tesisin Haliç
manzaralı odalarına sahip otelde aynı zamanda fitness merkezi ve Balili masaj terapistlerin
olduğu SPA merkezi bulunuyor. Donanımlı 7
toplantı odası bulunan Radisson Blu İstanbul
Pera, işadamlarının ihtiyaçlarını karşılamayı
planlıyor. Türk ve dünya mutfağının lezzetlerini sunan Vega Restaurant ve Luna Lounge ile
misafirlerine güzel deneyimler sunuyor.
70
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
G
eçen ay 12’inci oteli Crystal Waterworld Resort &SPA’yı hizmete
açan Crystal Otelleri, 13. Tesisini de
hizmete açtı. Side’de Crystal Sunset
Luxury Resort & Spa adıyla hizmete
giren tesisin 585 odası bulunuyor.
Farklı konseptlerde toplam 7 restoranı ile hizmet verecek olan otelde, 11
değişik kaydırak ile toplam 5 havuz ve
çocuklar için Aqua park yer alıyor.
Crystal Otelleri grubu Beldibi’nde
yapımı süren Crystal Nirvana Lagoon Villas & Suites otelleriyle birlikte
grubun otel sayısını 14’e çıkarmayı
hedefliyor.
TAV Airport Hotel’e mükemmeliyet Sertifikası
O
nline seyahat sitesi TripAdvisor,
Divan İstanbul City ve TAV Airport
Hotel’e “2013 Yılı Mükemmeliyet Sertifikası” verdi. Site tarafından 2011
yılından beri verilen Mükemmeliyet
Sertifikası, site kullanıcılarının son
12 ay içinde yaptıkları yorum ve oylamaları dikkate alınarak, puanı 5
üzerinden en az 4 olan otellere veriliyor. TripAdvisor’da yer alan binlerce
otelden yalnızca yüzde 10’unun layık
görüldüğü Mükemmeliyet Sertifikası,
otellerin misafirlerine sunduğu kusursuz konaklama deneyiminin önemli
bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
OTELLER � HABER
Club Med Belek hizmet vermeye başladı
Türkiye’de dördüncü tesisine
kavuşan Club Med, Belek’teki
otelinin açılışını gerçekleştirdi.
Premium ‘her şey dahil’ sistemle
çalışacak olan Club Med Belek,
12 ay boyunca açık olacak.
‘Premium her şey dahil’ sistemle hizmet veren Club Med oteller zincirinin, villa
konseptli tesisi Club Med Belek’in resmi
açılış töreni gerçekleştirildi. Türkiye’de
Kemer, Palmiye ve Bodrum’dan sonra
dördüncü tesisini açan Club Med, Belek’te
yeni açılan tesisleriyle 12 ay boyunca misafirlerini ağırlayacak. Aynı zamanda 18
delikli Lykia Links Golf sahası olan Club
Med Belek, 328 standart, 101 deluxe ve
4 suit odanın yanı sıra 16 özel villa ile
konuklarına hizmet veriyor. Tesiste ayrıca özel villalar da yer alıyor. Club Med,
Türkiye’deki tesislerinde 100 bin misafir
ağırlamayı hedefliyor.
Club Med, net gelirlerinde artış kaydetti
Club Med, Avrupa’daki ekonomik
durgunluğa rağmen 2012 yılının ilk
yarısındaki net gelirlerini 17 milyon avrodan 18 milyon avroya çıkardıklarını
açıkladı. Gerilemeyi sürdüren Fransız
pazarında iş hacmini yüzde 5,5 artış
yakalayan Club Med, 2012 yılı kış dönemine kıyasla üç puanlık bir artış
kaydettiği belirtildi.
Sherwood altıncı tesisine kavuştu
Radisson Blu Hotel
İstanbul Asia’nın
genel müdürü atandı
Ataşehir bölgesinde hizmet veren
5 yıldızlı Radisson Blu Hotel
İstanbul Asia’nın genel müdürlük
görevine Mustafa Gültekin getirildi.
H
acettepe Üniversitesi Maliye Bölümü’nden mezun olan Gültekin, iş
hayatına Sümerbank’ta müfettiş olarak
başladı. Kariyerine medya ve turizm alanında devam eden Gültekin, 2007’de
The Carlson Rezidor ailesine katıldı.
Görevine Radisson Blu Conference&
Airport Hotel İstanbul’da Mali İşler Müdürü olarak başlayan Gültekin, 2011
yılında Radisson Blu Bosphorus İstanbul
Oteli’ne Genel Müdür Yardımcısı olarak
atandı. Bir yıl içerisinde aynı otelin otel
müdürü olarak görev yapmaya başladı.
Markanın Radisson Blu İstanbul Asia otelinde 8 Temmuz 2013 itibariyle Genel
Müdürlük görevini sürdürecek.
72
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
Sherwood Grubu, Majesty Kemer
Beach Tatil Köyünü satın alarak
bünyesine kattı. Tesiste renovasyon
yapacak olan grup, odaların büyüklüklerinin değiştirileceğini ve tesisin
daha modern hale getirileceğini açıkladı. Ayrıca grup, tesisin tatil köyü
konseptini koruyacağını belirtti.
D
oğan Holding’in sahibi olduğu Majesty Kemer Beach Tatil Köyü’nü
Ceylan İşletme A.Ş. satın alarak Sherwood Otelleri bünyesine kattı. Satın alma
işleminin ardından Sherwood Otelleri,
Antalya Kemer’de yer alan tatil köyünün
tahsisi için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvuruda bulundu. Bu tesis ile
birlikte elindeki otel sayısını altıya çıkaran Sherwood Grup, tatil köyünde
renovasyon çalışmalarına başlayacaklarını açıkladı. Konseptin tatil köyü olarak
kalacağını belirten firma yetkilileri, odaların metrekarelerini büyüteceklerini
ve tesisi günün koşullarına uygun hale
getirecekleri ifade etti.
Marriott Şişli’nin genel
müdürlüğüne Thomas Eder atandı
Bertuğbey İnşaat tarafından
İstanbul Şişli’de yıl sonunda hizmete
girecek olan Marriott Şişli’nin genel
müdürlüğüne Thomas Eder atandı.
P
rofesyonel kariyerine Marriott Münih’te başlayan Thomas Eder, 22
yıldır Marriott Otelleri bünyesinde Riyad
Stutgart, Bükreş, Prag, Zürih, Frankfurt
ve Viyana gibi birçok farklı şehirde üst
düzey görevlerde yer aldı. Son olarak
Renaissance Hotel
Viyana’nın
Genel
Müdürlüğü’nü yapan Eder, evli ve bir
erkek çocuk babası.
Marriott International tarafından
işletilecek olan İstanbul Marriott Şişli,
zincire bağlı Türkiye’deki 10. otel olarak
hizmet verecek. Otel, 35 katlı binanın 14.
ve 33. Katları arasında yer alacak.
OTELLER � HABER
Cem Kınay, Rixos
Hotels’in üst
yönetimine getirildi
Avusturya merkezli Gulet Touristik ve Magic Life
otellerinin kurucusu olan Cem Kınay, Rixos
Hotels’in üst yönetimine getirildi. Kınay, Rixos
Grubu’nun tüm otellerinin operasyonel yönetiminin yanı sıra, büyüme, satış ve marka
stratejisinden sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi oldu.
Wyndham İstanbul Petek
R
misafirlerine “merhaba” dedi
Wyndham markasının ikincisi Wyndham İstanbul Petek açılışını
gerçekleştirdi. Atatürk Havalimanına yakın Güneşli’de yer alan
otelde 307 odası, balo salonu ve 14 toplantı odası mevcut.
W
yndham Hotel Group’un Türkiye’de 20’inci aynı zamanda
Wyndham markasıyla ikinci oteli olan
Wyndham İstanbul Petek misafirlerini ağırlamaya başladı. Güneşli’de yer
alan Wyndham İstanbul Petek’in 307
odası bulunuyor. Kılıçbey Turizm İşletmeleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim
Şirketi’ne ait Wyndham İstanbul Petek,
Metex Design tarafından tasarlandı.
Wyndham İstanbul Petek,
alışveriş yapmak isteyenlere
imkan sunuyor
İstanbul Atatürk Havalimanı’na
yakın konumda olan 21 katlı Wyndham İstanbul Petek’te 241 misafir
odası ve 27 suitin yanı sıra, uzun
süreli konaklamalar için 39 daire
bulunuyor. Wyndham İstanbul Petek’te balo ve 14 toplantı salonunun
yanı sıra yüzme havuzu, Spa merkezi ve alışveriş yapmak isteyenler
için mağazalarla dolu alt kat mevcuttur.
ixos Hotels’den yapılan
açıklamada
Kınay’ın,
uluslararası
deneyim
ve vizyonu ile yurtiçi ve
yurtdışı tüm otellerin operasyonel
yönetiminin
yanı sıra, büyüme, satış ve
marka stratejisinden de
sorumlu Yönetim Kurulu
Üyesi olarak Rixos Hotels
Cem Kınay
Grubu’na katıldığı bildirildi. Türkiye, Ortadoğu, Kuzey Afrika, CIS, Orta ve
Doğu Avrupa’daki tesisleriyle hizmet veren Rixos
Hotels’in, Kınay’ın uluslararası deneyim ve vizyonuyla gruba kazandıracağı ivme ile daha da
güçleneceğinin altı çizildi.
Dr. Cem Kınay kimdir?
Turizm sektörünün girişimci isimlerinden biri
olan Dr. Cem Kınay, 20 yılı aşkın süre turizm sektöründe dünya genelinde farklı hizmet konseptleri
oluşturdu. Avusturya merkezli Gulet Touristik ve
Magic Life otellerinin kurucusu olan Kınay, 90’lı
yıllarda ‘her şey dahil’ konsepti Türkiye’ye getirdi.
Mandarin Oriental Bodrum’a yeni yönetici getirildi
The Residences at Mandarin Oriental Bodrum tesisini
yöneticisi olarak Nejat Sarp getirildi. Sarp’ın 2016 yılında
açılması planlanan Mandarin Oriental İstanbul’un
geliştirilmesi sürecinde de görev alması planlanıyor.
K
onaklama alanında 30 yıldan daha fazla deneyim
sahibi Nejat Sarp, 2000-2004
yılları arasında Mandarin Oriental,
Singapur’da
Genel
Müdür
pozisyonunda
görev
yapmıştı.
Mandarin
Oriental’a yeniden katılan Sarp, Birleşik Arap
Emirlikleri,
Japonya
ve A.B.D. dâhil olmak
74
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
üzere, çeşitli destinasyonlarda otel ve resort yönetiminde
yer aldı. Bir süre önce LNI Global Service Inc adlı şirketinin
şemsiyesi altında Yaz
Olimpik ve Paralimpik
Oyunları için İstanbul
2020 İhale Komisyonu
için Teknik Müdür ve
Danışman olarak görev yapan Sarp, Boston
Üniversitesi mezunu.
OTELLER � HABER
Sonbaharda açılacak Divan Gaziantep’in
Genel Müdürü belli oldu
Tarihi baharat yolu üzerinde konumlanan ve 2013 son
baharında açılması planlanan Divan Gaziantep, Divan
Residence Gaziantep ve Divan Suites Gaziantep’in
Otel Müdürlüğü görevine Ercüment Uluçer getirildi.
M
Ercüment
Uluçer
eslek yaşamına Swissotel The Bosphorus’ta başlayan Ercüment Uluçer, The Ritz Carlton İstanbul, Sofa
Otel&Residence, Kempinski Otel Barbaros Bay Bodrum
gibi birçok otelde çeşitli pozisyonlarda kariyerini sürdürdü. Yaklaşık 3 yıl önce Divan Gruba katılan Uluçer, en son
ise Divan Bursa’nın Genel Müdürlük görevini yürütüyordu.
Golden Key Otellerine
Genel Müdür atandı
Doğa ve butik otelciliğin gözdesi
Golden Key Otelleri’nin Genel
Müdürü olarak Elif Keskin atandı.
İ
Travel+Leisure’ın ilk 100 oteli
arasına İstanbul’dan iki otel girdi
T
ravel+Leisure’ın
18
yıldır
düzenlediği dünyanın en iyi otelleri ve destinasyonları yarışmasının
sonuçları belli oldu. Derginin okuyucularının oylarıyla ‘Dünyanın en
iyi 100 oteli’ seçildi. Listeye Grand
Hyatt İstanbul 47’inci, Four Seasons
Hotel İstanbul ise 77. sıradan girmeyi başardı.
Travel+Leisure’ın listesine giren
en iyi 10 otel ise şunlar:
1- Mombo Camp and Little
Mombo Camp, Moremi Game
Reserve, (Botswana Cumhuriyeti)
2- Castello di Casole - A Timbers
Resort, Casole d’Elsa, (İtalya)
76
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
3- Singita Kruger National Park,
(Güney Afrika)
4- Nayara Hotel, Spa & Gardens,
La Fortuna-Arenal, (Kosta Rika)
5- Four Seasons Resort, Bora
Bora, (Fransız Polinezyası)
6- Ritz-Carlton, (Almanya-Berlin)
7- The Lodge at Kauri Cliffs, North
Island, (Yeni Zelanda)
8- The Oberoi Udaivilas, Udaipur,
(Hindistan)
9- Sabi Sabi Private Game
Reserve, Kruger National Park Area,
(Güney Afrika)
10- Singita Sabi Sand, Kruger
National Park Area, (Güney Afrika)
ş hayatına gıda
mühendisi olarak
başlayan Elif Keskin,
Marmaris’e
taşınarak Global
Marin & Global
Sailing Academy
şirketlerinde sırasıyla
İşletme
Müdürlüğü, Genel
Koordinatörlük,
Seyahat Acentası
Elif Keskin
Müdürlüğü ve Gökova Yelken Kulübü Yönetim Kurulu Başkan
Yardımcılığı görevlerini sürdürdü. Amatör
Denizcilik Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi
olan Keskin, yelken, atıcılık, yoga, gastronomi,
seramik, botanik ile yakından ilgileniyor.
Dedepark Hotel
Eskişehir’e yeni müdür geldi
N
amlı Otelcilik bünyesinde Genel Müdür görevini yürüten Kaan Erdin, Dedepark Hotel
Eskişehir’in müdürü oldu. Turizm sektöründeki
kariyerine Konya Hilton ve Taksim International
Side Palas otellerinde ön büro ve satış pazarlama departmanlarında çalışarak başlayan Erdin,
Anadolu Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü mezunu.
HABERLER
Hocapaşa Kültür Merkezi, turistlerden sonra
İstanbulluların da uğrak merkezi olacak
Turizm sektörüne 20 yıl önce giriş yapan Kemal Çakırgöz, tarihi
Hoca Paşa Hamamı’nı dekore ederek, turistlere yönelik Sema ve
dans gösterisi yapılan bir mekana dönüştürdü. Tiyatro düzeninde
Sema gösterisi ve Türk danslarının sunulduğu tarihi mekan,
İstanbul’da alternatif bir kültür durağı oldu.
D
aha önce Fırat Kültür Merkezi’nde folklor gösterileri ile uzun süre
Sirkeci Garı’nda Sema gösterileri
düzenleyen Kemal Çakırgöz, Sirkeci’deki
tarihi Hoca Paşa Hamamı’nı 500 bin dolar yatırımla aslına uygun olarak restore
ederek, turistler ve İstanbul halkı için alternatif bir gösteri mekanı haline getirdi.
Tiyatro düzeninde 220 kişilik kapasitesi
bulunan Hocapaşa Kültür Merkezi’nde
haftanın 4 günü Sema ve Türk dansları
gösterileri yapılıyor. Turizm ve Yatırım
dergisine açıklamalarda bulunan Kemal Çakırgöz, “Burası çok uygun bir
lokasyonda ve çok tarihi bir mekandayız. İstanbul’da kültür turizmi açısından
önemli bir alternatif olduk. Biliyorsunuz
bu tür Sema gösterileri ve benzerleri
daha çok yemekli organizasyonlar kapsamında yapılıyor. Tiyatro düzeninde
tek örnek biziz. Yemek sırasında şov izlemek istemeyenler için iyi bir alternatif
olduk” dedi.
Yılda 60 bin turist dans ve
Sema gösterisi izliyor
İstanbul’a gelen turistlerin Hoca Paşa
Kültür Merkezi’ne Sema gösterisi ve Türk
danslarını izlemeye geldiğini belirten Çakırgöz, “Burada 220 kişilik kapasitemiz
var. Genelde Sema gösterisine Avrupa
ve Amerikalılardan talep alıyoruz. Aslında dünyanın her yerinden talep alıyoruz.
Kemal Çakırgöz
Danslara ise daha çok Ortadoğu ve Uzakdoğu’dan ilgi var. Yılda ortalama 60 bin
kişi geliyor” diye devam etti. Turistlere
ulaşmak için online sistemlerin yanı sıra
acentelerle ve rehberlerle işbirliği yaptıklarını açıklayan Çakırgöz, izleyicilerin çatal
kaşık gürültüsü olmayan bir mekanda
gösteri izlemesinin kendileri açısından
çok önemli bir fark olduğunu söyledi.
Hocapaşa’yı İstanbulluların da uğrak
yeri haline getirmek istiyoruz
Hocapaşa Kültür Merkezi’ne sadece
turistlerin değil, yerli müşterinin de gelmesini istediklerini dile getiren Kemal
Çakırgöz, yerli müşterilerin de daha çok
Sema gösterilerine ilgisi olduğunu kaydetti. “Benim amacım buranın sadece
turistik bir işletme değil, İstanbulluların
da geldiği yer haline getirmek” diyen Çakırgöz, “Ayrıca turistlerle İstanbullular bir
arada olursa turistler açısından da tercih
edilme oranı artar” şeklinde konuştu.
Hocapaşa Kültür Merkezi
Fatih Sultan Mehmet’in hocası ve
veziri Hoca Sinan Paşa’nın 1470’te yaptırdığı Hocapaşa Hamamı, Sirkeci’de
yıllarca çarşı olarak kullanıldı. 5 yıl önceki
restorasyonun ardından artık dans gösterilerinin düzenlediği bir kültür merkezi
olarak hizmet veren merkez, 2010 yılında
Turist Rehberleri Birliği’nin (TUREB) “En
İyi Otantik Yerel Etkinlik” ödülüne layık
görüldü. Sirkeci Garı’ndan beş dakikalık
yürüme mesafesinde olan Hocapaşa Kültür Merkezi’nde her akşam saat 19.30’da,
800 yıldır Türk kültürünün en önemli
miraslarından biri olan Mevlevi Sema
gösterisi düzenleniyor.
5 yılda 250 bin turist
İstanbul’un tarihle sanatı buluşturan
en özgün mekânlarından biri olan Hocapaşa Kültür Merkezi’nde haftanın dört
günü de (Salı, Perşembe, Cumartesi, Pazar) saat 21.00’de Türk dansları gecesi
düzenleniyor. 70 dakika süren programda 20 dansçı, özel tasarlanmış 16 farklı
kostümle canlı müzik eşliğinde Anadolu kültürünün tüm renklerini sırasıyla
sahneliyor. Dans gösterilerine özellikle
Avrupalı ve Ortadoğulu turistler büyük
ilgi gösteriyor. Hocapaşa Kültür Merkezi,
5 yıldır dünyanın dört bir yanından İstanbul’u ziyaret eden 250 bin turisti ağırladı.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
77
HABERLER
Gezi Parkı’nda polis şiddetinin
faturası turizmcilere çıktı
İstanbul Gezi Parkı’nda polisin
orantısız şiddet uygulaması
nedeniyle olayların yükselmesi
ve ülke geneline yayılmasının
turizmcilere faturası ağır oldu.
T
UROB tarafından yapılan araştırmada olayların yaşandığı 21 gün
boyunca iptal edilen geceleme sayısı
215 bin 862’ye çıktı. Bu iptaller nedeniyle
54 milyon 697 bin 769 avro zarar edildi.
Yeni rezervasyon ve taleplerde yüzde 55
düşüş yaşanırken Taksim-Beyoğlu-Şişli-Beşiktaş bölgesindeki iptaller yüzde
80’lere ulaştı. Uzun vadeli iptallerde ise
hesaplanan kayıp 45 bin 950 kişi oldu.
Gezi olayları oda
fiyatlarına da yansıdı
Olayların etkisi İstanbul’u aşarak
tüm Türkiye’ye yayıldı. Olaylar nedeniyle İstanbul’un yanı sıra Antalya ve Ege
Bölgesinde de oda fiyatlarında da düşüş
yaşandı. Otel arama motoru Trivago’nun
yaptığı araştırmaya göre, kıyı kesimlerinde çok fazla düşüş görülmezken
İstanbul, Ankara ve İzmir’de oda fiyatlarında ve doluluklarında düşüş yaşandı.
İstanbul’da yaşanan yüzde 15’lik düşüşü
yüzde 8’lik düşüş ile İzmir ve yüzde 6’lık
düşüşle Ankara takip etti. Öte yandan
doluluk oranları Ankara’da yüzde 70 azalırken onu yüzde 17 ile Kuşadası takip
etti. Fethiye’de yüzde 13, İzmir’de yüzde
12, Bodrum’da ise yüzde 8’lik düşüş oldu.
İstanbul ve Antalya’da ise doluluk oranlarında yüzde 5’e varan düşüşler yaşandı.
TYD: “Yüzbinlerce
çalışan işini kaybedebilir”
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Türkiye
Turizm Yatırımcıları Derneği (TYD) Başkanı
Murat Ersoy, “Gelinen noktadan endişeliyiz, zira olayların bu şekilde sürdürülmesi
halinde bunun bedeli, ciddi ekonomik kayıplar ve işsizlik olarak yine Türk halkı
tarafından ödenecektir. Yakın zamanda,
olayların ekonomik etkilerinin çok ciddi
boyutlara ulaşacağını hep beraber göreceğiz. Yaşananların uluslararası basında
sıkça yer alması, Türkiye genelinde güvenli
ortamın olmadığı imajı verilmesi yabancı
turistte kayıpların her geçen gün artarak
78
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
devam etmesine yol açacaktır” diye konuştu. Turizmin 52 sektörü beslediğini
hatırlatan Ersoy, “52 sektörde görev yapan
milyonlarca çalışan etkilenecek, belki de
yüz binlercesi işini kaybedecek” dedi.
Bakanlık ve sektör harekete geçti
31 Mayıs’ta başlayan ve halen devam
eden ‘Gezi Parkı’ gösterileri nedeniyle İstanbul ve Türkiye’nin kaybolan imajını
düzeltmek için Kültür ve Turizm Bakanlığı
ile sektör temsilcileri harekete geçti. Kültür
ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’i ziyaret eden
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED)
yöneticileri, yapılan görüşme sonrasında
harekete geçildiğini açıkladılar. TÜROFED Başkanı Osman Ayık, Bakanlığın ilk
olarak müsteşarlar seviyesinde Almanya
ve Rusya’ya ziyaretlerde bulunduğunu
belirterek, “Bakanlık ile irtibat halindeyiz.
Bu ziyaretlerin dışında turist potansiyeli
olan birçok ülke ile görüşmeler yapılacağını biliyoruz. Olaylar tamamen bittiğinde
Turizm Bakanlığı ile ortak bir kampanya
başlatacağız. Bu kampanya çerçevesinde
Türkiye’nin güvenli bir ülke olduğunu göstermek istiyoruz” dedi.
Bakanlık Rusya ve
Almanya’ya heyet gönderdi Bakanlık yurt dışında propaganda ve
bilgilendirme atağı başlattı. Bakan Çelik,
bu kapsamda Kültür ve Turizm Bakanlığı
Müsteşarı Özgür Özaslan ile Tanıtma Genel Müdürü İrfan Önal’ı Türkiye’ye en çok
turist akışı sağlayan ülkelerden Rusya ve
Almanya’ya gönderdi. Rusya’ya giden Bakanlık heyeti Rusya Federasyonu Federal
Turizm Ajansı Başkanı Aleksandr Radkov
ve Rus tur operatörleriyle Moskova’da
bir araya geldi. Bakanlık Müsteşarı Özgür
Özaslan, Türkiye’de yaşanan olaylara değinerek turist güvenliği ile ilgili sıkıntının
yaşanmadığını söyledi. Bakanlık heyetinin
bir sonraki durağı ise Almanya oldu. Almanya’nın önde gelen tur operatörleri ile
gerçekleştirilen görüşmelerde şirketlerin
bu yıl ülkemize yönelik kapasitelerini yüzde
5 ile yüzde 10 arasında artırdıkları öğrenildi. Türkiye’de yaşanan olayların Alman
turistleri fazla etkilemeyeceğini belirtildi.
Bakanlık ayrıca Almanya’da başta
Der Spiegel olmak üzere tirajı 1 milyonu
aşan pek çok dergide reklam çalışması
yapacak. 15 Haziran - 25 Temmuz tarihleri arasında Rusya’da Moskova ve St.
Petersburg, Ukrayna’da ise Kiev’deki en
önemli alışveriş merkezlerinde Türkiye
standı açıldı. Ayrıca hazırlanan Türkiye
tanıtım dergisi, Moscow News gazetesi
ile birlikte ücretsiz olarak dağıtılacak.
TÜRSAB yetkilileri imaj kaybı
telafisi için Avrupa’yı dolaştı
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği
(TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoy aceleci davranmamak gerektiğini belirterek,
“Çay kaşığı ile topladık, kepçe ile geri
veremeyiz. Dünyadaki imajımızı kaybetmemeliyiz” şeklinde konuştu. Ulusoy,
Gezi Parkı protestolarının demokratik bir
hak arama yöntemi olduğunu anlatmak
için yurtdışında “imaj turuna” çıktıklarını söyledi. Ulusoy, TÜRSAB’tan üç kişinin
Kuzey Avrupa, İtalya ve İspanya’ya gidip
tur operatörlerini dolaştığını açıkladı.
Olayların başında bakanlıkla
hemen irtibata geçilemedi
Öte yandan gezi parkı ve demokratik hak talepleri için Taksim’e gelen ve
yoğun polis saldırısına maruz kalan göstericilere yardım ettikleri için Başbakan’ın
hedefi haline gelen bazı otelcilere sektör
dernekleri sahip çıktı. TUROB Başkanı Timur Bayındır, başta Divan olmak üzere
çevredeki otellerin krizi çok iyi yönettiğini
belirterek, “Muhteşem bir yönetim sergiledi Divan ve civardaki bütün oteller. Sessiz,
sakin, insanları yatıştırarak işi neticelendirdiler. Hatta polisi dahi yatıştırdılar.
Polise de yardım ettiler” şeklinde açıklama yaptı. Milliyet gazetesinin sorularını
yanıtlayan Bayındır, Kültür ve Turizm Bakanının değişmesinin zamansız olduğunu
vurgulayarak, Ömer Çelik’in ilgi alanının
daha çok dış ilişkiler ve hariciye olduğunu
hatırlatarak, “O zaman keşke Sayın Ömer
Çelik hariciye bakanı yapılsaydı. Biz sektör olarak açıkta kalmasaydık. Biz biraz
boşlukta kaldık. Bakan değişikliğinin arkasından bütün kadrolar da değişti. Yani
bizim birebir temas edebileceğimiz kadrolar dağıldı. Başından belki hemen irtibata
geçebilseydik, bu kriz çok daha az hasarla
atlatılırdı” dedi.
Divan İstanbul’dan
karalama çabalarına tepki
Diğer yandan Taksim Gezi parkı eylemleri sırasında tartışılan işletmelerden
Divan Otel, yaptığı yazılı açıklamayla
hakkındaki iddiaları yalanladı. Divan
Turizm İşletmeleri AŞ’den yapılan açıklamada, “31 Mayıs tarihinde Gezi
Parkı’nda başlayan ve bugüne kadar de-
vam eden süreçte Taksim’deki Divan
İstanbul Oteli’mizin gösterdiği insani
yaklaşımın maksadından çok uzak karalayıcı amaçlar ile bağdaştırıldığını
üzülerek izlemekteyiz” denildi.
Açıklamada şunlar kaydedildi: “Otelimizin önündeki otoparkta Gezi Parkı
olayları öncesindeki günlerde hazırlık yapıldığı, otoparkın önceden hastane haline
getirildiği, iki bin sedyenin hazırlandığı,
kumanya dağıtıldığı, para dağıtıldığı ve
bunun gibi söylemlerin tümü gerçek dışıdır. Bahsi geçen ve otelimizin önündeki
otopark İstanbul Büyükşehir Belediyesi
iştiraki İSPARK tarafından işletilmekte
olup, olayların öncesi günlerdeki kamera
kayıtları da kolaylıkla sağlanabilir.” Açıklamada, Divan Grubu’nun tüm gerçek dışı
ithamlar karşısında hukuki haklarını sonuna kadar savunacağı bildirildi.
TURAD, turizmciler
arasında araştırma yaptı
Olaylarla ilgili Bahattin Yücel’in başında
olduğu TURAD tarafından yapılan araştırmada, 219 turizmci ile online olarak anket
yöntemiyle görüşüldü. Ankete katılanların
yüzde 84’ü Gezi olaylarının İstanbul dışında
da turizm sektörünü etkileyeceğini belirtirken, olayların dünya haber kanallarında
gösterilmesinin İstanbul’un tanınmasında etkili olduğunu kaydetti. Katılımcıların
yüzde 54’ü Gezi’deki protestoların ardında
çevrecilik dışında başka kaygılar olduğunu
ifade ederken, bunların yüzde 99’u ise bu
kaygıların hükümetin getirdiği kısıtlamalar(%37), otoriter tutum (%40), uluslararası
güçlerin hükümete karşı harekete geçmesi
(%149) ve marjinal grupların ölçüsüz istekleri (%9) olduğunu ifade ettiler.
İzmir’de EXPO
2020 için 690
hektar alan ayrıldı
E
XPO 2020’ye aday olan İzmir’de yeni yatırımlar için deniz kenarında 690
hektarlık alan ayrıldı. Alanda turizm tesisleri de bulunacak.
EXPO 2020 üyeliği için Paris’te bir sunum yapan İzmir Valisi ve EXPO 2020
Yönlendirme Kurulu ve Yürütme Komitesi
Başkanı Mustafa Toprak, “690 hektarlık bu
alanda, turizm tesisleri, hastaneler, SPA
ve eğlence merkezleri bulunacak. 276
hektarlık kısmı da EXPO alanı olarak kullanılacak. Burada Avrupa’nın en büyük
şehir parkı kurulacak. Sürekli tedavi ve
terapi alanı olarak sadece İzmir ve Türkiye’ye değil, tüm dünyaya hizmet verecek.
Amacımız altın harflerle tarihe geçecek bir
EXPO organize etmek” dedi.
TAŞFED, aşçılık
eğitimi verecek
T
ürkiye Aşçılar ve Şefler Federasyonu
(TAŞFED) Okan Üniversitesi ile yaptığı
anlaşma ile aşçılık eğitimi verecek. Eğitim
sorasında katılımcılara verilecek diplomada Milli Eğitim Bakanlığı, YÖK, TAŞFED,
Okan Üniversitesi ve Floransa Üniversitesi’nin imzası olacak.
TAŞFED Azerbaycan’da da
eğitim verecek
Toplam 8 hafta sürecek eğitimin ardından mezun olanlara Milli Eğitim Bakanlığı,
YÖK, TAŞFED, Okan Üniversitesi ve Floransa Üniversitesi’nden imzalı diploma
verilecek. Programa sektörde çalışan ancak diploması olmayanlar alınacak.
TAŞFED ayrıca Birleşmiş Milletler
(BM) himayesinde Azerbaycan Kültür ve
Turizm Bakanlığı desteğiyle Azerbaycan’da da eğitim çalışmaları yürütecek.
Federsyon, Azerbaycan’da Eylül 2013’ten
itibaren aşçı, housekeeping, ön büro,
servis, barmen ve seyahat acenteciliği alanında eleman yetiştirecek.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
79
HABERLER
Çukurova, sağlık turizmi için Akdeniz’de en hızlı
çalışmalarını hızlandırdı
Türkiye büyüdü
O
rtadoğu’nun kapısı olarak bilinen
Çukurova, sağlık turizminden aldığı
payı artırmak istiyor. Çukurova Sağlık
Turizmi Platformu’nu kurmaya hazırlandığını vurgulayan sektör temsilcileri,
bu platformunun en önemli amacının
sağlık serbest bölgesinin kurulması ve
yaşlı turizmi ile sektörün potansiyelini
artırmak olduğunu belirttiler.
Konuyla ilgili açıklama yapan Adana Sağlık Turizmi Derneği Başkanı
Hüseyin Çelik, dünyada 100 milyar
dolarlık bir sağlık turizmi pastasının
bulunduğunu belirterek, “Türkiye’de
2012 yılında 1,5-2 milyar dolarlık bir
rakam söz konusu. Ama Ekonomi
Bakanlığı bize 2015’te 5 milyar dolar,
2023’te ise 20 milyar dolarlık bir hedef
koydu. Sağlık turizmini ön plana çıkaran gerekçelerden biri cari açığa olan
etkisi... Çünkü katma değeri çok yüksek. İthalat bağımlılığı çok düşük bir
sektör... Yüzde 75’i net katkı sağlıyor”
diye konuştu.
Turizm gelirlerinin genel olarak
artmasına rağmen kişi başı gelirin düştüğünü dile getiren Çelik, “Ama sağlık
sektörü burada 10 katlık daha yüksek
gelir sağlıyor. Genel turizmde kişi başı 800-850 dolar gelir söz konusu iken,
sağlık turizminde bu rakam 10 katı” dedi.
Adana’nın hekim, hastane ve yatak
sayısı bakımından altyapısının sağlık
turizmine uygun olduğunu ifade eden
Çelik, şunları kaydetti: “Adana, Mersin ve Hatay olarak sağlık turizminde
birlikte hareket etmek ve bir platform
oluşturmak için çalışmalara başladık. 3
kentteki sağlık turizmi derneklerini bir
araya getirerek bu platformu kuracağız. Bu platformda 2 amacımız var. Biri
sağlık serbest bölgelerini buraya taşımak… İkincisi yaşlı turizmi… Özellikle
AB’den yaşlı turistleri getirerek burada
sağlık serbest bölgelerinde yaşamlarını sürdürerek bölgeye ciddi bir kazanım
sağlamaya çalışıyoruz. Bu konuda rakiplerimiz İzmir ve Bursa. Biz de bu alanda
güçlü bir şekilde var olacağız.”
İZKA yönetimi değişti
8 kişilik İZKA Yönetim Kurulu’nda Kalkınma
Kurulu’nu temsil edecekler ise Ramazan Davulcuoğlu, Zekeriya Mutlu ve Abdullah Kavuk oldu.
zmir Kalkınma Ajansı’nın (İZKA) 100 kişilik Kalkınma Kurulu’nun Başkanı ve İZKA’nın 3 yönetim
İkurulu
üyesi, yapılan seçimle belirlendi. 3 adayın
katıldığı Kalkınma Kurulu Başkanlığı seçimlerini
Kemal Çolakoğlu kazandı. 8 kişilik İZKA Yönetim
Kurulu’nda Kalkınma Kurulu’nu temsil edecek 3
isim ise Ramazan Davulcuoğlu, Zekeriya Mutlu ve
Abdullah Kavuk oldu. İZKA Kalkınma Kurulu Başkan Yardımcılığı için ise BASİFED Danışma Kurulu
Başkanı Hüseyin Porsuk ile Ödemiş Ticaret
Odası Başkanı Kasım Sevin yarıştı.
Seçimi, Kasım Sevin kazanarak
kurul başkan yardımcısı oldu.
80
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
5 aylık dönemde İspanya’ya gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 3,9 artarak 19,8
milyon oldu. Öte yandan yüzde 6 artış gösteren Yunanistan 2,5 milyonu aştı. Mısır ise
bu dönemde yüzde 11 dolayında artışla 5
milyona doğru ilerledi. Türkiye’nin 5 aylık
dönemdeki performansında, büyüyen Avrupa ve BDT pazarları dikkat çekiyor. Bu
dönemde, Almanya’dan gelişler yüzde 7,8
artarak 1,5 milyona yaklaşırken, yüzde 23
büyüyen Rusya pazarı da 1 milyon bandını
aştı. 5 aylık dönemde Hollanda’dan gelenlerin sayısı yüzde 13,6 artarak 394 bine çıktı.
İsrail pazarı yeniden yükselişe geçti
Yüzde 5,4 artış gösteren İngiltere pazarında da 566 kişiye ulaşıldı. Yılbaşından beri
duraklama eğilimi içinde olan pazarlardan
Fransa’da yüzde 4 dolayında büyümeye geçilirken, gelenlerin sayısı da 330 bine çıktı.
5 ayda 5,3 milyonluk hacme ulaşan Avrupa
pazarlarında ortalama yüzde 10 büyüme yakalanırken, 2,5 milyona çıkan BDT pazarında
da yüzde 24’e yakın gelişme elde edildi. Diğer yandan sene başından beri düşüşte olan
İran pazarındaki eğilim yavaşladı. 5 ayda
yüzde 2,5 düşen pazardan gelenlerin sayısı 427 bin oldu. Son aylarda canlanan İsrail
pazarındaki büyüme ise yüzde 78 oldu. Bu
ülkeden gelenlerin sayısı 43 bini aştı.
İzmir Gaziemir’de kongre
merkezi ve otel yapılacak
zmir Büyükşehir Beleİinşaatına
diyesi’nin
Gaziemir’de
başladığı ye-
ni fuar alanı ve Bayraklı
kentsel dönüşüm projeleri
arasında kongre merkezi
ve bir otel yer alacak.
Aziz
Kocaoğlu
Konuyla ilgili bir sunum
yapan Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Gaziemir’deki
fuar alanında yapılması planlanan kongre merkezi ve otelin kar
paylaşımlı yapılıp yapılamayacağı
noktasında çalışma yürüttüklerini
belirtti. Kocaoğlu şöyle devam etti:
“Bu kadar büyük bir fuar alanında,
senede hemen hemen her gün fuar
yapılacak noktaya geldiğimizde, oteli ve kongre
merkezini belli bir oranda
hasılat paylaşımlı olarak
verebiliriz diye düşündük. Bunun çalışmalarını
yapacağız. Bunu biz de
yapabiliriz ama İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin
otel işletmesi doğru bir şey değil.
Profesyonel bir kadroyla yönetilmesi gerekiyor. Ama bu yapı içinde
ortak olmamızın, dizginleri elden
bırakmadan sağlıklı yönetilmesini
sağlamak açısından gerekli olduğuna inanıyorum. Yüzde 50- yüzde
50 şeklinde özel sektörle yapmak
istiyoruz” dedi.
Dan Brown’ın ‘Cehennem’
kitabı yeni turizm ürünü olacak
Yazdığı romanlar dünyanın en çok satan kitapları arasına giren Dan Brown’ın
son kitabı ‘Cehennem’de İstanbul’dan bazı mekanların yer alması İstanbullu
turizmcileri harekete geçirdi. Kitabı, İstanbul için önemli bir tanıtım fırsatı
olarak gören turizmciler, bir komisyon kurarak çalışma başlattı.
İ
stanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü öncülüğünde başlatılan
çalışmalar kapsamında, hem Dan
Brown’ın roman hem de romanın
filme dönüştürülmesi durumunda, İstanbul’un daha etkili bir şekilde nasıl
tanıtılabileceği belirlenecek.
Konuyla ilgili ilki düzenlenen toplantıya İl Müdürü Ahmet Emre Bilgili,
müdürlük uzmanları, TUREB temsilcisi ve Dan Brown’a İstanbul’da eşlik
eden rehber Serhan Güngör, TÜRSAB’a
bağlı kültür turizmi yapan acentaların
yetkilileri ile turizm yazarları katıldılar.
Toplantıda Dan Brown’ın son kitabından bir turizm ürünü ortaya konması
ve onun gözüyle İstanbul gezi rotası oluşturulması amacıyla bir komisyon
oluşturuldu. Komisyona; Süha Uyar,
Serhan Güngör, Erdal Çeri, Ahmet Kolsal, Nurdoğan Şengüler, İlhan Uçak,
Serdar Oğuzoğlu, Nihan Bekar katıldı.
Toplantıda ayrıca şu kararlar alındı:
Titreyengöl-Sorgun
ekoturizm
merkezi olacak
Antalya’nın önemli turizm
bölgelerinden Manavgat’ın
Titreyengöl-Sorgun, yeni projelerle
‘Ekoturizm’ merkezi haline getirilecek.
T
▲ Tur programı ortaya çıkınca Dan
Brown ve diplomatik misyon şeflerinin
davet edilmesi ve bir tanıtım gezisinin
yapılması.
▲ Dan Brown’ın kitabında yer verdiği mekanları konu alan İstanbul gece
turlarının planlanması, bu amaçla çalışmalarda bulunulması.
▲ Kitabın filminin çekileceği aşikar
olduğundan, İstanbul’un layıkıyla yansıtılması amacıyla gerekli ön girişimlerde
bulunulması.
Otellerdeki maliyet artışı
enflasyonun 4 puan üzerinde
TÜİK tarafından açıklanan Haziran ayı
enflasyonu yıllık bazda, yüzde 7,5 olarak
gerçekleşti. Aynı dönemde otellerde gerçekleşen maliyet artışları ise yüzde 11,8 oldu.
A
KTOB Araştırma Birimi’nin derlediği verilere göre; 12 aylık ortalamalarla, otellerdeki
maliyet artışları, ülke enflasyonun 4 puan üzerinde gerçekleşti. Otellerde yiyecek grubu
haricinde tüm maliyetlerdeki yükseliş oranı,
ülke enflasyonunu aştı.
En yüksek maliyet artışları; temizlik
malzemeleri, enerji-yakıt, teknik servis ve içeceklerde gerçekleşti. Yiyecek grubu içinde
yalnızca et ve yağ grubundaki maliyet artışları enflasyonun gerisinde kaldı. Süt, bakliyat,
meyve-sebze, çay ve şeker grubundaki artışlar ise enflasyonun üzerinde gerçekleşti.
Otellerde
Maliyet Artışları
Maliyet
Artışı (*)
YİYECEK
5,9
-ET GRUBU
2,5
-YAĞ GRUBU
8,3
-SÜT GRUBU
8,7
-BAKLİYAT-UN
4,6
-MEYVE-SEBZE
12,5
-ÇAY-ŞEKER VB
7,7
İÇECEK
13,3
TEKNİK SERV.
11,4
ENERJİ-YAKIT
19,5
TEMİZLİK MLZ.
24,5
Otel tüketim ağırlıklarına göre oluşan artış
itreyengöl-Sorgun Turizm Yatırımcılar
Birliği (TİSOYAB) ve Antalya yerel yönetimi, Manavgat Titreyengöl ve Sorgun
Ormanları’nı, yapılacak çevre düzenlemesi
ve peyzaj çalışmalarıyla ekolojik turizmin
merkezlerinden biri haline getirmeyi planlıyor. Antalya bölgesinin deniz, kum güneş
turizminin yanı sıra doğal güzellikleriyle de
turizmde ön plana çıkması gerektiğini belirten TİSOYAB Başkanı Hüseyin Aydoğan,
“Sorgun Ormanı’nın turistlerin ve halkın hizmetine kazandırılması, Titreyengöl peyzaj
projesinin hayata geçirilmesi, Titreyengöl’ün
doğal kimliğine kazandırılması ile arıtma
sorunlarının çözümüne dayalı çalışmaların
başlatılması konusunda yerel yönetimimizle uzlaşma sağlandı. Bu projelerin hayata
geçirilmesiyle Titreyengöl Manavgat ve bölge turizminin yüz akı olacak” dedi.
Bölge büyük potansiyele sahip
Titreyengöl bölgesinin
dünyada ender
bulunan
yerlerden biri
olduğuna
dikkat çeken
Aydoğan, “Deniz, göl, ırmak, orman gibi
doğal güzellikleriyle dünyada eşi benzeri
olmayan bölge, en güzel ekoturizm merkezlerinden biri olabilecek nitelikte. Buraya
gelen misafirlerin tesisten dışarı çıktığı zaman gezebileceği ortamı oluşturabiliriz.
Bunun için Sorgun Ormanları içerisine yerli ve yabancı turistlerin koşu ve spor
yapacağı koşu ve yürüyüş parkurları
olacak. Yol üzerine banklar konulacak. Titreyengöl’ün kenarındaki yürüyüş yolları
yenilenecek. Buna ek olarak koşu parkurları
oluşturulacak. Kuş cenneti olarak bilinen
Titreyengöl’ün kenarındaki aydınlatmalar
kuşları rahatsız etmeyecek yeni aydınlatma
gereçleriyle değiştirilecek. Göl kenarında
balık tutma alanları oluşturulacak, gölün
çeşitli bölgelerine fıskiyeler konulacak. Bu
projeler hayata geçince, bölgemiz ekoturizmin merkezi olacak” diye konuştu.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
81
HABERLER
Çinliler turizm harcamalarıyla liderliğe oturdu
Dünya Turizm Örgütü’nün açıkladığı
rakamlara göre, Çinli turistler geçen yıl
gittikleri ülkelerde toplam 102 milyar
dolar harcadılar. Çinliler bu oranla en
çok harcayanlar sıralamasında
birinci oldu. Çinli turistleri
Almanlar ve Amerikalılar izledi.
D
ünya Turizm Örgütü’nün açıkladığı
rakamlara göre, Çinli turistlerin harcadıkları para, bir önceki yıla göre yüzde
40 oranında arttı. Örgüte göre bu
artışta gelirlerin yükselmesi, seyahat sınırlamalarının azalması ve Çin parasının
değerlenmesi rol oynadı. Diğer yükselen
ekonomilerin turizm harcamaları da arttı. Rus turistler 2012’de 43 milyar dolar
harcadı. Ruslar yüzde 32 artışla en fazla
harcayanlar listesinde yedincilikten beşinciliğe çıktı.
Geleneksel pazarlardaki harcamalar
da arttı. Alman ve Amerikalı turistlerin
harcamaları yüzde altı yükseldi. İngilizlerin turizm harcaması da yüzde 4 artarak
52 milyar dolara ulaştı.
UNWTO Verilerine Göre En Çok Harcayanlar
Çin: 102 Milyar dolar
Almanya: 83,8 Milyar dolar
ABD: 83,7 Milyar dolar
İngiltere: 52,3 Milyar dolar
Rusya Federasyonu:
42,8 Milyar dolar
Alaçatı’ya termal merkezin önü açıldı
Sağlık Bakanlığı, Çeşme Alaçatı’daki Hazine’ye ve Alaçatı Belediyesi’ne ait 85 dönümlük arazide özel sektörün sağlık yatırımı
yapamayacağı şeklindeki 5 yıl önceki görüşünü değiştirdi. Bölgede,
termal tedavi ve kür merkezi inşa edilmesinin önü açıldı.
T
ermal Turizm Sağlık Merkezi
A.Ş.’nin (TETUSA) uzun yıllardır çaba sarf ettiği Alaçatı’da termal turizm
tesisi projesi hedefine ulaştı. Yeni
Asır gazetesinden Sinan Doğan’ın
haberine göre Bakanlığın arazide özel
sektör sağlık yatırımı yapılabileceği
şeklinde görüş bildirmesinin ardından Hazine, araziyi ihaleye çıkaracak.
Termal turizm tesisi kurmayı planlayan yatırımcıların katılacağı ihale
sonucunda Çeşme örnek bir termal
tesise kavuşacak. Kararı sevinçle
karşıladıklarını dile getiren TETUSA
Yönetim Kurulu Başkanı ve Çeşme
Turistik Otelciler Birliği Başkanı Veysi
Öncel, “Arazinin, termal tesis için özel
sektör yatırımcılarına tahsisinin önü
açıldı. İhale sürecinde biz kazanırız
ya da kaybederiz. Başka yatırımcılar
82
2
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
da burayı alabilir. Önemli olan Çeşme’ye en az 25 milyon dolarlık bir
termal kür ve tedavi merkezi kazandırmak” diye konuştu.
60 girişimci tarafından 600 bin
lira sermaye ile kurulan TETUSA,
Alaçatı’da 85 dönümlük Hazine ve
Alaçatı Belediyesi’nin mülkü olmak
istedi. Ancak Hazine’nin görüş sorduğu Sağlık Bakanlığı burada özel
sektörün sağlık yatırımı yapamayacağı görüşünü bildirince, TETUSA
beklemeye geçmişti. Arazide yapılması planlanan termal merkezde;
spor sahaları, oyun parkı, aquapark,
masaj salonları, normal ve termal
yüzme havuzları, tedavi merkezleri, rehabilitasyon merkezleri, ağır
hastaların kalacağı 50 yataklı konaklama merkezi olacaktı.
Fransa: 38,1 Milyar dolar
Kanada: 35,2 Milyar dolar
Japonya: 28,1 Milyar dolar
Avustralya:
27,6 Milyar dolar
İtalya: 26,2 Milyar dolar
Singapur: 22,4 Milyar dolar
Brezilya: 22,2 Milyar dolar
Belçika: 21,7 Milyar dolar
Hong Kong:
20,5 Milyar dolar
Hollanda: 20,2 Milyar dolar
Türkler tatil kararını
çocuklarına bırakıyor
A
vrupalı uçak bileti karşılaştırma
motoru
Skyscanner, tatil planı yapılırken çocukların ne kadar etkin olduğunu araştırdı.
10 bini aşkın uluslararası katılımcıyla gerçekleştirilen ankette Türkler, tüm Avrupa ülkeleri arasında
tatil planlarını çocuklarına göre yapmakta açık ara
farkla birinci sırada yer alıyor. Türk ailelerinin yüzde
44’ü tatil planlarını yaparken çocuklarının çok önemli
bir rol üstlendiğini belirtiyor. Tatil planlarında çocuklara en çok önem veren diğer ülkeler ise yüzde 20
oran ile Danimarka ve İsveç. Skyscanner’ın yaptığı
araştırmada, İngiliz ve Fransız ailelerde çocukların
tatil planlarına çok az etki ettikleri ortaya çıktı. Ankete katılan ailelerin verdiği cevaplara göre, İngiliz
ailelerin yüzde 24’ü, Fransız ailelerin yüzde 18’i ve
İtalyanların ise yüzde 15’i tatil planları yaparken çocuklarına neredeyse hiç danışmadıklarını belirtti.
Seyahat Kararında Çocukların Önemli Rol Oynadığı Ülkeler
l Türkiye l Danimarka l İsveç l İspanya l Almanya %44
%18
%17
%17
%14
l İtalya l Hollanda l Rusya l İngiltere l Fransa %12
%12
%10
%6
%5
İSTATİSTİKLER
Türkiye’ye bazı pazardan gelen yabancı
ziyaretçi sayısı (Ocak-Mayıs)
Türkiye ilk 5 ayı
yüzde 18,47
artış ile kapattı
K
ültür ve Turizm Bakanlığı’nın
açıkladığı verilere göre Türkiye’ye yılın ilk 5 ayında gelen
yabancı ziyaretçi sayısı yüzde
18,47 artış göstererek, 10 milyon
474 bin 569 kişiye ulaştı.
2013 yılı Mayıs ayında gelen
yabancı ziyaretçilerin sayısı ise
geçen yılın aynı ayına göre yüzde
17,82’lik bir artışla 3 milyon 809
bin 190 oldu. 2013 yılı Ocak-Mayıs döneminde Türkiye’ye en çok
ziyaretçi gönderen ülkeler sıralamasında Almanya yüzde 14,24 ile
birinci, Rusya Federasyonu yüzde 9,59 ile ikinci, Gürcistan yüzde
6,10 ile üçüncü sırada yer aldı.
Gürcistan’ı, Bulgaristan, İngiltere,
Suriye, İran, Hollanda, Fransa ve
Yunanistan izledi.
ALMANYA
RUSYA FED.
GÜRCİSTAN
BULGARİSTAN
İNGİLTERE
SURİYE
İRAN
HOLLANDA
FRANSA
YUNANİSTAN
A.B.D.
İTALYA
UKRAYNA
AZERBAYCAN
IRAK
İSVEÇ
BELÇİKA
AVUSTURYA
ROMANYA
İSVİÇRE
NORVEÇ
DANİMARKA
KAZAKİSTAN
LİBYA
İSPANYA
POLONYA
JAPONYA
İSRAİL
TOPLAM
2012
1 383 153
816 805
478 194
509 286
537 346
235 614
438 840
347 596
318 424
241 766
220 742
177 970
181 015
194 543
135 501
152 787
138 460
119 645
103 861
93 581
88 672
86 848
83 175
79 541
85 913
88 728
76 732
24 283
8 841 386
2013 Değişim (%)
1 491 362
7,82
1 004 834
23,02
638 709
33,57
572 047
12,32
566 851
5,49
557 271
136,52
427 541
-2,57
394 932
13,62
330 825
3,89
269 527
11,48
235 659
6,76
223 562
25,62
223 059
23,23
215 364
10,7
200 901
48,27
176 532
15,54
167 423
20,92
131 669
10,05
118 388
13,99
108 672
16,13
104 489
17,84
100 369
15,57
97 639
17,39
93 278
17,27
90 762
5,64
88 909
0,2
82 541
7,57
43 369
78,6
10 474 569
18,47
Antalya ilk yarıyı yüzde 10 artışla tamamladı
Antalya’ya ilk 10 pazardan
Y
gelen yabancı ziyaretçiler
2012
2013
Değişim (%)
RUSYA FED.
1.060.316
1.268.742
19,7
ALMANYA
1.092.657
1.110.549
1,6
HOLLANDA
207.200
232.349
12,1
İNGİLTERE
163.373
178.209
9,1
UKRAYNA
134.623
155.691
15,6
İSVEÇ
136.323
149.358
9,6
NORVEÇ
117.839
133.793
13,5
BELÇİKA
83.770
105.670
26,1
KAZAKİSTAN
77.299
96.500
24,8
FRANSA
111.065
92.330
-16,9
TOPLAM
3.891.983
4.277.204
9,9
ılın ilk yarısında, Antalya’ya gelen
yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 9,9
artarak 4 milyon 277 bin kişi oldu. Ocak-Haziran döneminde en çok turist
gelen pazarlar içinde ilk sırayı Rusya
alırken, yüzde 20 dolayında artış yaşanan pazardan gelenlerin sayısı 1
milyon 268 bin oldu. Almanya’dan gelenlerin sayısı da yüzde 1,6 artarak 1
milyon 110 bin kişiye çıktı. Avrupa pazarlarından; Hollanda, İngiltere, İsveç,
Norveç ve Belçika ülkelerden gelişler
de yüzde 10 ve üzerinde gelişme gösterdi. Yeniden toparlanma görülen
İsrail pazarından gelişler de yüzde 140
artarak 24 bini aştı. Öte yandan Fransa, Polonya, Çek, İran, Romanya ve
Macaristan pazarlarında gerileme var.
07’2013
ǀ turizm&yatırım ǀ
83
İSTATİSTİKLER
İSTANBUL’A GELEN YABANCI SAYILARI
2012’ye Göre
Değişim
(Kümülâtif)
2012
2013
2012’ye Göre
Değişim
Oranı (Aylık)
OCAK
451.662
532.276
17,8
17,9
ŞUBAT
494.124
617.015
24,9
21,6
MART
659.826
838.201
27,0
23,8
NİSAN
818.788
936.961
14,4
20,6
MAYIS
867.511
1.058.771
22,0
21,0
939.508
957.894
2,0
16,8
İSTANBUL
HAZİRAN
TOPLAM
4.231.419 4. 941.118
İzmir, yıl
genelinde
artış yakaladı
S
ezonun başlamasıyla İzmir’e gelen ziyaretçi sayıları normal seviyesine ulaştı.
İzmir’e 6 ayda gelen ziyaretçi sayısı geçen
yıla göre yüzde 2,11 artışla 507 bin 980 kişiye ulaştı. Haziran 2013’te gelenlerin sayısı
ise geçen yıla göre yüzde 6,41 düşüşle 168
bin 414 kişi oldu. Haziran ayında havayolu
girişlerinde bir önceki yıla göre yüzde 37,89
artış olurken, denizyolu girişlerinde ise
yüzde16.03 oranında artış görüldü.
ǀ turizm&yatırım ǀ 07’2013
İ
stanbul’a gelen yabancı ziyaretçi sayısı, 2013’ün ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 artış gösterdi. Önceki yıl
ocak-haziran aylarında 4 milyon 231 bin 419 olan değer bu yıl 4
milyon 941 bin 118 olarak gerçekleşti. 2013 Haziran ayı gelen yabancı sayısı 957 bin 894 ile geçen yıla göre yüzde 2 arttı. 2013 yılı
ay bazında yüzde 15-20’lerde gerçekleşen artış oranı, bu ay yüzde
2 ile artış oranında bir azalma şeklinde gerçekleşti. Haziran ayında
gelen yabancı ziyaretçiler milliyetlerine göre ilk on ülke ise şunlar:
Almanya, ABD, Rusya, İngiltere, Suudi Arabistan, Fransa, İtalya, İran, Hollanda ve Irak.
İZMİR İLİ SINIR KAPILARINDAN GİRİŞ YAPAN
TURİSTLERİN ÜLKELERİNE GÖRE DAĞILIMI (HAZİRAN 2013)
MİLLİYETİ
OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TOPLAM
ALMANYA
6620
8596
21262
21816
36565
33.558
128.417
İNGİLTERE
1427
927
2249
4292
15795
16.502
41.192
İTALYA
3892
413
2207
11913
13466
14.516
46.407
FRANSA
1596
459
1455
13934
17753
13.999
49.196
BELÇİKA
205
195
774
3661
7838
9.862
22.535
HOLLANDA
986
1311
1579
7563
12271
9.368
33.078
84
67
433
1705
5644
7.444
15.377
281
91
128
328
2637
7.243
10.708
5
10
11
22
2305
7.236
9.589
461
324
636
1033
2304
6.997
11.755
İRLANDA
RUSYA FED.
BELARUS (B. RUSYA)
KANADA
A.B.D.
1865
1169
1561
3987
6470
5.684
20.736
POLONYA
157
201
198
1548
2365
4.258
8.727
İSPANYA
182
93
566
3297
4311
2.599
11.048
İRAN
26
14
2906
39
692
2.576
6.253
NORVEÇ
64
57
332
454
1308
2.382
4.597
YUNANİSTAN
84
2
İstanbul Haziran’da Gezi Parkı
olaylarının etkisinde kaldı
638
680
1519
1652
2535
2.379
9.403
YABANCI TOPLAM
22929
18830
46041
94750
157016
168.414
507.980
TÜRKİYE
24030
29149
35594
42037
43388
56.507
230.705
GENEL TOPLAM
46959
47979
81635 136787
200404
224.921
738.685

Benzer belgeler