DERS NOTU - e-TUS

24.03.2015
ANEMİLER
 Erkekte Hb < 13.5 gr/dL'nin
 Kadında Hb < 12gr/dl'nin,
 Sistemik semptomlar:
HEMATOLOJİ
 halsizlik ve yorgunluk en sık görülen semptomdur
 İştahsızlık, sebebi bilinmeyen ateşe neden olabilir
 Kardiyovasküler:
 Egzersiz dispnesi, çarpıntı, anjina pektoris, hiperkinetik
kalp yetmezliği,aritmi
 Nörolojik bulgular:
 başağrısı, baş dönmesi, senkop, kulak çınlaması, letarji,
konsantrasyon bozukluğu, uyku bozukluğu, nöropati bulguları
1
2
ANEMİLERDE GENEL BULGULAR
ANEMİLERDE GENEL SEMPTOMLAR
 Nabız:
Cilt:
Nabız basıncı geniştir. Taşikardi olabilir.
tırnaklarda kırılma, tırnaklarda beyaz
çizgiler, sarılık
peteşi, ekimoz; trombositopeni veya
trombosit fonksiyon bozukluklarının eşlik
ettiği anemilerde görülür.
 Ateş:
Sebebi bilinmeyen ateş nedenlerinden biridir.
 Baş boyun:
Deri ve mukozalar soluktur (en sık görülen bulgu).
B12 eksikliğinde dil ağrılı ve kızarık = Hunter
veya biftek dil
Anemilerde dil papilaları silinmiştir ve atrofik
Dudak kenarlarında çatlamalar =cheilosis
Hemolitik anemide skleralar ve mukozalar ikterik
olarak saptanır.
Genital sistem:
Libidoda azalma, hipomenore, metroraji
GIS:
Dilde yanma, ağrı, tat almada bozulma,
yutma güçlüğü, hazımsızlık, iştahsızlık, pika
 Kardiyovasküler:
3
Apekste sistolik ejeksiyon üfürümü,
hiperkinetik kalp yetmezliği bulguları olabilir.
4
1
24.03.2015
Anemik hastaya genel yaklaşım planı
ANEMİLERDE GENEL BULGULAR
Klasik öykü, öz geçmiş, soy geçmiş,
fizik muayene yapılır.
Anemi* ile gelen hastadan birinci
basamakta istenmesi gereken testler;
Tayanç sendromu:
Demir eksikliği anemisi + pika + seksüel ve
bedensel gelişme geriliği + çinko eksikliği
ile karakterizedir.
Tam kan sayımı
PY
Retikülosit
Buradan elde edilen bulgulara göre ileri
testler istenir.
Felty sendromu:
Splenomegali, nötropeni, romatoid artrit
ve anemi vardır.
***Anemide görülen en sık semptom
halsizlik, en sık bulgu solukluktur
MCV'nin önemi
nedir?
5
6
7
8
ANEMİ
MCV
Eritrosit morfolojisi
MCV
>100
Makrositik
MCV
MCV
80-100
< 80
Normositik
Mikrositik
Eritrosit morfolojisine göre anemilerin sınıflandırması
2
24.03.2015
9
10
Hepsidin (Demir emilimini engeller)
Demir
 * Gıdalarla demirinin çoğu ferrik halde (Fe+3) alınır.
 Hepsidin
 Ferrik demirin emilebilmesi için **ferröz (Fe+2) indirgenmesi gerekir;
(duedonumda sitokrom b redüktaz enzimi ile)
 Karaciğerden sentezlenir/demir emilimini kontrol eden
hormon
 Ferröz demir (Fe+2) duodenumdan emilir.
İnce barsaktan demirin plazmaya girişini engeller
 Barsak lümeninde bulunan Fe+2 demir, aktif metabolik proçesle GIS
epitel hücresi içine alınır (divalent metal transporter-DMT1 protein
aracılığıyla).
Makrofajlardan demirin plazmaya girişini engeller
 Barsak mukoza hücresi içinde hephaestin tarafından tekrar Fe+3 ’e
dönüştürülür; epitel hücresinde Fe+3 plazmaya salınır ve transferrinle
kompleks yaparak taşınır (Tf- Fe+3) (Tf; Fe+3 affinitesi daha fazladır)
ve hedef dokuda ‘Fe+3+Tf kompleksi’ transferrin reseptörü (TfR)
tarafından içeri fagosite edilir.
Kc Fe düzeyi artınca -> Hepsidin artar
Kc Fe düzeyi azalınca -> Hepsidin azalır
 Hücre içinde tekrar Fe+3 (ferrik)- Fe+2 (ferröz) indirgenir ve eritroid
hücrelerde mitokondride ‘hem’ yapımında kullanılır (Hb deki demir
Fe+2) eğer ‘hem’ yapımında kullanılmayacaksa Fe+3 olarak depolanır
11
12
3
24.03.2015
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ
Hepsidin= Demir emilimini engeller
 Hepsidin;
Etyoloji:
İnce bağırsaktan demirin
emilimini
ve
demirin
plazmaya salınımı önler
 ***Dünyada en sık görülen anemidir.
 Toplumun 1/3'ünde demir eksikliği vardır.
 Çocuklarda ve kadınlarda daha sıktır.
Makrofajlardan
demirin
plazmaya salınımını önler
1-*Diyetle yetersiz alım (****En sık neden)
 İnflamasyonda
Hepsidin
artar muhtemelen kronik
hastalık anemisine neden
olan faktörlerden biri bu
 Hipokside
ve
Hepsidin azalır
2-Emilim bozukluğu: PICA, gastrektomi,
aklorhidri ve çölyak hastalığı
3-İhtiyacın artması: Hızlı büyüme dönemleri,
laktasyon, gebelik
anemide
13
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ
4-Kan kaybı:
 Yetişkin erkek veya postmenopozal kadınlarda
demir eksikliği varsa aksi ispat edilene kadar
GIS malignitesi düşünülmelidir.
5-Parazitler: *Ankilostoma duodenale ve Necator
americanus
6-Ülseratif kolitte ve Good Pasture sendromunda
en sık rastlanan bulgu demir eksikliğidir.
 Good Pasture sendromunda demir eksikliği en sık
laboratuvar bulgusudur.
15
14
Demir Eksikliği Anemisi
I. Yetersiz Demir alımı (En sık*)
1. Besinlerde yetersizlik:
Düşük gelir grupları,
vejetaryan
2.Yetersiz demir emilimi
 Subtotal veya total
Gastrektomi
 Billroth-II operasyonu
 Aklorhidri
 Gluten enteropatisi
 Malabsorbsiyon sendromları
 Pika
 Aşırı lifli, fosfat ve
fitatlardan zengin diyet
(hububat)
 Aşırı çay tüketimi (tannat)
Neden-I
II. Artmış ihtiyaç
1. Gebelik
2. Laktasyon
3. Prematüre doğum
4. Bebekliğin 1. Yılı
(süt çocuğu)
5. Büyüme çağındaki
çocuklar
16
4
24.03.2015
Demir Eksikliği Anemisi
III.
III. Kronik
Kronik Kan
Kan Kaybı
Kaybı
1.
1. GIS
GIS kanamaları:
kanamaları:

 Hemoroid
Hemoroid

 Ülser
Ülser

 Gastrit
Gastrit

 Karsinom
Karsinom

 NSAİİ
NSAİİ ve
ve salisilatlar
salisilatlar

Hiatus
 Hiatus hernisi
hernisi

 GIS
GIS polip
polip ve
ve divertiküller
divertiküller

 Vasküler
Vasküler trombozlar
trombozlar

 İnflamatuar
İnflamatuar barsak
barsak hastalıkları
hastalıkları

 Süt
Süt alerjisi
alerjisi

Varisler
 Varisler

 Kancalı
Kancalı kurtlar
kurtlar (A.
(A. Duedonale,
Duedonale, N.
N.
Amerikanus)
Amerikanus) ve
ve trichuris
trichuris trichura
trichura
Neden-II
Demir Eksikliği Anemisi
III. Kronik Kan Kaybı
2. Genital kanamalar:





Klinik
 Anemiyle orantısız aşırı yorgunluk
Menstruasyon
Myoma uteri
Endometriosis
Endometrium CA
Anormal uterin kanamalar (AUK)
 Demir içeren enzimlerin disfonksiyonuna bağlı
3. Üriner kanamalar:
 Hematüri:
 Taş, tbc, CA, polipler,
inflamasyonlar
 Good-pasture
III. Kronik Kan Kaybı
4. Hbüriler: Kronik
intravasküler hemoliz- PNH,
MAHA
5. İdiopatik pulmoner
hemosiderozis
7. KBY ve hemodiyaliz
17
Demir Eksikliği Anemisi LAB








Atrofik rinit ,gastrit, cilt, farinks
Glossit, stomatit, angular cheilitis
Kaşık tırnak (koilonişia)
Splenomegali (10%)
Disfaji (ösefageal web) , Pika
KİBAS
Papilla ödemi
Psödotümor serebri
18
Mikrositer Anemiler
Aneminin Tipi
Değişken
Talasemi
Demir Eksikliği
RBC sayısı (X1012/L) >5.0
<5.0
RDW; %
<16
>16
19
20
5