Sayı 2 / Ağustos 2013 - Century Veteriner Kliniği

Çekirdek
Sayı 2
Aylık Pet Bilgilendirme Bülteni
A ğ us to s 2 0 1 3
V E T E R İ N E R K A R D İ YO L O J İ
BU SAYIDA:
Kedilerde Tromboemboli
2
Köpek Kapak Yetmezliği
2
Kesin Tanı: Eko
2
Kalp Hastalarında Diyet
3
Kalp ve Egzersiz
3
Ne Kadar Zaman
3
Maya Ecza Deposu
4
Özellikle 7 yaş sonrası küçük
ırk köpeklerde kalp kapak
sorunları, büyük ırk köpeklerde ise kalp kası hastalıkları
sıklıkla görülür. Kedilerde ise
kalp kası kalınlaşmaları gizli
gizli seyreder ve çoğunlukla
fark edilmeden ani ölümler
ve kalp krizi atakları ile yada
Tromboemboliye bağlı organ
yetmezlikleri ve sıklıkla arka
bacak problemleri ile sonlanır.
Dikkatli muayenelerde erken
dönemde tespit edilebilen bu
hastalıklarda alınacak medikal önlemler hastalıkların
ilerleyiş hızını yavaşlatır ve
yaşam kalitesini artırır.
Genellikle ilerleyen aşamalarda genel durum bozukluğu, öksürük, zor solunum,
egzersiz intolerans ve bayılma gibi şikayetler ile kliniğe
müracaat eden hastalar
muhakkak çok da kısa olmayan bir süredir kalp hastalığı
ile mücadele ediyor demektir.
Veteriner Kardiyolojide maalesef cerrahi girişimler, kalp
yada kapak nakilleri çok da
mümkün olmadığından tedaviyi oluşturan elemanların
neredeyse %70’ini kaybetmiş
sayılırız. Geriye kalan %30’u
oluşturan medikal tedaviler
ve diyet modifikasyonları ise
daha çok hastanın genel
durumunu ve yaşam kalitesini artırmak ve bunun yanı
sıra kalp hastalığının ilerleyiş
hızını azaltmak yönünde
olacaktır.
Özellikle Boxer, Doberman,
Cavalier King Charles köpeklerinde kalp hastalıklarına
Kedi ve köpeklerde kalp hastalıkları kolaylıkla gözden
kaçan önemli sağlık sorunlarıdır.
yatkınlık diğer ırklara göre bir
kademe daha fazladır. Kemoterapi uygulanmış hastalarda da kalp hastalıklarına
yatkınlık insidensi çok artmaktadır.
En belirgin bulgular;
Çabuk yorulma /
merdiven inip çıkma
güçlüğü
Gece sürekli yer değiştirme isteği
Gece öksürüğü
Bayılma
Karında şişlik
Solunum güçlüğü
Çoğu zaman uzmanlaşmış
hekimlerce hastanın fiziksel
muayene bulgularından bile
kalbe ilişkin problemlerinin
olduğu anlaşılmaktadır. Dikkatli bir gözlem ve muayenenin olmazsa olmazları tahlil
ve tetkiklerdir. Bu amaçla
alınacak bir göğüs röntgeni,
elektrokardiogramı, kan tahlilleri,ve ekokardiyografisi
hastanın problemini tam
olarak ortaya koyacaktır.
Hastaların uygun tedavileri
için diyet düzenlemeleri ve
medikal ilaçlar ile yaşam
kalitesi ve süresi belirgin
oranda artacaktır.
Özellikle 7 yaş ve üzeri kedi,
köpeklerde rutin kontroller
yaptırmak bu nedenle çok
önemlidir. Siz de en yakın
zamanda veteriner hekiminizden kardiyolojik muayene
için randevu alınız.
Sa yf a 2
Sayı 2
KEDİLERDE TROMBOEMBOLİ
Kedilerde her yaşta, özellikle
de ileri yaşlarda aniden ortaya çıkan ve hiçbir bulgu vermeyen kalp yetmezliklerinin
en önemli sonuçlarından
birisi hiç kuşkusuz ki tromboembolidir (damar tıkanıklığı).
Özellikle arka bacaklarda
aniden şekillenen felç tablosu ve aniden bağırma şikayeti ile kendini gösteren hastalıkta arka bacakları besleyen
ve hatta bedenin belden
sonrasını besleyen ana arterde şekillenen pıhtı oluşumu
sonucu kedi çok ciddi bir ağrı
duyar.
Arka bacaklarda dolaşımın
olmaması; hem bacakta
nabız olmaması hem de derin kesilen tırnaklarda kanamanın olmaması ile ortaya
ilaç tedavisi de gerekmektedir.
Hastalık birçok kedide tekrarlamakta ve ani kalp krizleri ile son bulan tablolar oluşturmaktadır. Kedilerde en sık
görülen Hipertrofik Kardiyomyopati yani kalp kası
kalınlaşmaları bu hastalığın
sebebi olmaktadır.
Resmi veya grafiği açıklayan alt yazı.
koyulabilir. Angiografik görüntülemede özellikle ana
arter tıkanıklıkları tespit edilebilmektedir. Aynı tıkanıklık
durumu ön kısımları besleyen damarlarda da olabilmektedir.
Acil operatif tedavi gerektiren
bu hastalarda uzun dönem
K Ö P E K L E R D E K A PA K Y E T M E Z L İ K L E R İ
“Köpeklerin %60‟ında
insanların ise %5‟inde
kapak yetmezlikleri
görülmektedir.”
Özellikle köpeklerin %
60’ında görülen kapak sorunları, küçük ırk köpeklerde
6-7 yaş civarında görülmeye
başlar. İnsanlarda kapak
problemleri yaklaşık %5 civarında iken köpeklerde bu
denli fazla görülmesinin nedeninin hızlı kalp ritmi olduğu düşünülmektedir. Doğmasal kapak sorunları dışındaki
bu problemler kapağın tam
kapanma mekanizmalarının
bozulması sonucunda kanın
geri kaçak yapması ve buna
bağlı olarak kalp içi odacıklarının en önemli büyüme sebeplerindendir. Genellikle
triküspid kapak yetmezlikleri,
mitral yetmezliklere oranla
daha az seyreder. Dolaşım
sisteminin bozulması ve kanın kalp içinde göllenmesi
neticesinde organlarda do-
laylı olarak dolaşım bozuklukları meydana gelmeye
başlar. Basit bir kalp dinlemesi ile fark edilebilen üfürümler daha detaylı tetkikler
ve özellikle ekokardiyografide kanın kaçağının saptanması ile tam olarak tespit
edilebilir. Maalesef bu yetmezliklerinde kapak nakilleri
insanlarda olduğu kadar
kolay ve başarılı olamamıştır.
KESİN TANI: EKOKARDİYOGRAFİ
Kalp hastalıklarının tespitinde basit bir kalp dinlemesi
çok fikir verebileceği gibi,
beraberinde alınacak radyogr a f i
v e
elektrokardiyografi ile kalpteki hasar büyük oranda
tespit edilir. Ancak ekokardiyografi ile direkt olarak kalbin duvarları, odacıkları,
kapakçıklar ve kalp kesesi
detaylı olarak izlenebilmekte
ve problem yada buna sebep
olan etmenler kolaylıkla görüntülenebilmektedir.
Özellikle kapak problemlerinde kaçak varlığı ve derecesi
renkli doppler uygulamaları
ile görüntülenmektedir. Ekokardiyografi ile hastanın kalp
patolojileri sayısal verilere
dayalı bulgular vermekte ve
bunların daha sonraki kontrollerde tekrarı ile hastalığın
ilerleyişi hakkında da fikir
sahibi olunmaktadır. Doğmasal hastalıkların tanısında da
ekokardiyografi olmazsa
olmazlardandır.
Elbette ki her bilim dalında
olduğu gibi ekokardiyografi
uygulamalarında uzman ve
tecrübeli bir göz tarafından
değerlendirme büyük önem
taşımaktadır.
Renkli Doppler Ekokardiyografi
Çekirdek
Sa yf a 3
K A L P H A S TA L A R I N D A D İ Y E T
Veteriner kardiyolojide tedavi
seçenekleri arasında cerrahi
girişimlerin olmaması maalesef hastalığın ortadan kaldırılmasını da imkansız hale
getirdiğinden geriye sınırlı
olanaklar kalmaktadır. Diyet
de bunlardan birisidir.
Vücutta bozulan sistemin
ikincil olarak çarkın dişlileri
Süt ve süt ürünleri kalp hastalarında tüketilmemesi gereken gıdalardandır.
gibi birbirine etkisi sonucu
kalp bozukluğu böbrek ve
karaciğer problemlerine,
bunlar beyine ve daha sonra
da komple tüm sisteme etki
etmektedir.
Kalp üzerine binen yükü
azaltmak amacıyla özellikle
vücutta su birikiminin önüne
geçilmeli ve bu amaçla da
sodyum ve kalsiyum kısıtlaması yapılmalıdır. Bununla
beraber yağ alımı minimumda olmalıdır. Kalp hastalıklarında özellikle bazı dışarıdan
alınması şart aminoasitler de
özel olarak kalp diyetlerine
hazır katılmış bulunmaktadır.
Özellikle ev yemeği ile beslenen hastalarda mayalı gıdalar ve bilhassa ekmek ; süt
ve süt ürünleri , aşırı protein
kalp sağlığı açısından çok
tehlikelidir. Pizza, mayonez,
şarküteri ürünleri, yumurta ;
evde beslenen köpeklerin
vazgeçilmezleri arasındadır.
En ideal besleme şekli kilo
kontrolünü de sağlayarak,
özel diyet grubu hazır mamalar ile beslemektir. Bu nedenle köpeğinizin kuru mamaya alışık olması gerekir ki;
erken yaşlarda kuru mamaya
alıştırmış olmak bu amaçla
da önem kazanmaktadır. Ev
yemeği ile beslenenlerde ise
tavuk göğüs eti bol sebze ile
haşlanarak ve içerisine veteriner hekimlerin önereceği
esansiyel aminoasit ilaveleri
ile hazırlanabilmektedir.
KALP VE EGZERSİZ ...
Genellikle hayvanlarımızın
tedavi aşamalarında kendimizden pay biçerek düşünür
ve bize iyi gelenlerin değerli
dostlarımıza da iyi geleceği
yanılgısına kapılabiliriz. Oysa
ki özellikle kalp hastalıklarında oluşan problemler insanlarda oluşana oranla bir hayli
farklıdır. İnsanlarda
daha
çok kalp kasını besleyen
damarlarda tıkanıklık ve
infarktüs oluşurken köpeklerde daha çok “dilatasyon”
olarak tabir edilen kalp odacıklarında genişlemeler meydana gelmektedir.
Doktorlar insanlara uzun
yürüyüşler önerirler çünkü
yüksek tempoda çalışan kalp
tıkalı damarların yanında
kılcal damar ağı oluşturur.
Bu sayede oluşmuş kollateral damar ağı, kalp krizi riski-
ni azaltır. Ancak köpekler
için bu doğru değildir. Köpeğiniz sadece yürümek istediği kadar yürümeli ve ağır
egzersizlerden özellikle kaçınılmalıdır. Hatta heyecan
yaratacak her türlü aktivite
risk oluşturmaktadır. Özellikle merdiven çıkarken yüksek efor sarf ederler. Bu gibi
durumlarda onlara yardımcı
olunmalıdır.
N E K ADA R ZA M A N ?
Kedi ve köpeklerde kalp
hastalıkları maalesef tamamen tedavi edilebilir ve düzeltilebilir hastalıklardan
değildir. Tüm tedavi çabası
öksürük, nefes darlığı, karında şişlik, bayılma gibi; oluşan
ikincil bozuklukların giderilmesi yada azaltılması üzerine olup; kalpte oluşan hasar
tamamen bitirilememektedir.
Kalp kapağı nakli yada kalp
nakli imkanı olmayan bu
dostlarımızın, yaşam kalitesini ve süresini uzatmak ama-
cıyla erken dönemde tedaviye başlamak gerekir. Erken
dönemde tespit edilen vakalarda yaşam süresi 3-4 seneye kadar uzatılabilmektedir.
Ancak son dönemde fark
edilen problemlerde en iyi
ihtimalle 6 –8 ay gibi sürelerden bahsedilir. Bunun için
erken safhada tespit büyük
önem taşımaktadır. Beraberinde uygulanacak tedavinin
etkinliği de yakından izlenmelidir. Tüm kalp hastalıklarında aynı tedaviler uygulan-
ması veteriner hekimlikte yapılan çok büyük bir yanlıştır. Bu
nedenle hastaların uzman
kişilerce değerlendirilmesi
vazgeçilmezdir. Aynı şekilde
tedavi uygulaması esnasında
hasta sahibine de büyük bir
görev düşmektedir. Özellikle
ilaç uygulamaları ve diyet konusunda çoğu zaman insan
kendisi için bile gerekeni yapmamaktadır. Kedi yada köpeğinizin kaliteli ve uzun yaşam
süresi sizin elinizdedir.
“Köpeğiniz sadece
yürümek istediği kadar
yürümeli ve ağır
egzersizlerden özellikle
kaçınılmalıdır.”
Gökhan Öztürk Uzm. Veteriner Hekim
Atrium İş Merkezi
1551 cd. 12/14
Çiğdem - ANKARA
2002 Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesinden mezun olduktan sonra Cerrahi
A.D.‟da Uzmanlık eğitimine başladı. 2006 „da Uzm.Vet.Hekim ünvanı aldı. Yaklaşık
8 sene Ankara Veteriner Tıp Merkezi ve 1 sene Başkent Hayvan Hastanesi‟nde çalıştı.
Tüm bu süreç içerisinde Kardiyoloji‟ye olan ilgisi sayesinde çeşitli kurs, seminer ve uygulamalar ile kendi çalışmaları sonucunda Veteriner Kardiyoloji konusunda detaylı bilgiler edindi.
* FECAVA 2011
* Gazi Üni. Tıp Fakültesi Kardiyoloji A.D. Gözlemci Vet.eriner Hekim
* Kardiyoloji II Kurs 2011 9.Ulusal Veteriner İç Hast. Kongresi
* Doppler USG Kursu 2011 Tıbbi Ultrasonografi Derneği
* Veteriner Kardiyoloji Seminer ve Kursu 2012 Ankara Üni.Veteriner Fakültesi İç Hast.
* Veteriner Kardiyoloji Sempozyumu 2013 Klivet Derneği
katılımları oldu. Özellikle Ekokardiyografi konusunda Ankara‟da sayılı uzmanlardan biri
haline geldi. Century Veteriner Kliniği‟nde renkli doppler ekokardiyografi ile detaylı çalışmalarına devam etmektedir.
Telefon: 0 (312) 220 24 13
GSM : 0 (533) 711 83 83
E-posta: [email protected]
SEKTÖRE DESTEK VERENLER
Pet sektöründe önemli bir
yere sahip tedarikçilerden
Ankara Maya Ecza Deposu
Genel Müdürü Veteriner Hekim Yılmaz Gül ile sektöre
dair konuştuk.
Çekirdek: Sektöre ne zaman
ve nasıl başladınız ?
Gül: 2004 yılında Ankara’da
mama ve pet ürün gruplarını
satarak ile başlamıştık. Gelişen sektörün doğru analizlerini yaparak ürün ithalatına
başladık ve beraberinde ecza
deposu olarak faaliyetlere
devam ettik. Halen Delta ve
Maya olmak üzere iki şirketle
veteriner hekimlere hizmet
etmekteyiz.
Çekirdek: Size göre pet sektöründe son on yılın gelişimi
nasıl?
Gül: Büyüme ciddi anlamda
oldu elbette ancak bütün
büyüyen ortak pazarlarda
olduğu gibi rekabet artışı ve
rekabet koşullarına bağlı
ürün karlılığında düşüşler
oldu. Bununla beraber kalite-
da çeşitli medikal ürünler ve
y e n i it ha la t ı mı z ol an
HappyDog, HappyCat kedi
köpek mamaları ile sektörde
liderliğe gidiyoruz.
ECZA DEPOSU
siz çok fazla ürün grupları da
pazara girdi. Bir sonraki aşamada tüketici bilincinin artması ile beraber kaliteli ürün
pazarda artacaktır.
Çekirdek: Ne tür ürünlerin
temininde Pet sektörüne
hizmet ediyorsunuz?
Gül: Özellikle veteriner ilaç ve
aşı gruplarında sektörde var
olarak hayvanların her türlü
koruyucu ve tedavi amaçlı
uygulamalarında hekimlerimizin yanındayız. Bunun yanın-
Çekirdek: Sektörde sizi bu
denli tercih etmelerinin sebebi size göre nedir?
Gül: Uygun depolama koşulları, ki bu daha çok soğuk
zincirde saklanması gereken
aşı ve ilaçlar açısından
önemlidir. Keza sevkiyat
aşamasında ürünleri zamanında ve uygun koşullarda
tüketicilere ulaştırmak için
azami gayret gösteriyoruz.
Meslektaşlarımızın en kısa
sürede, en uygun koşullarda
ürünleri temin etmeleri ve
ürün skalasının genişliği ile
her türlü ihtiyaca cevap vermeye çalışıyoruz. Sanırım
bunlar bir tedarikçi için vazgeçilmez olan ve hekimlerimizin de bizi tercih etmelerinin en önemli sebeplerindendir.