TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş

Transkript

Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Doç.Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Doç.Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Doç.Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine
GİRİŞ
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Tekstil
Terbiye
Dr.Hüseyin
Akselİşlemleri
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş bir
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
zDokumahaneden çıkan
ham
bezin,
satışa hazır
duruma gelmeden
önce gördüğü
işlemlerin
tümüne “Tekstil
Prof
Dr.Pervin
Aniş –denir.Tekstil
Dr.Hüseyin terbiyesini
Aksel EREN
TEK
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Terbiye
İşlemleri”
basit
bir2016
şekilde
aşağıdaki
gibi sınıflandırabiliriz;
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
zÖn Terbiye
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zRenklendirme
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zBitim İşlemleri
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zTekstil terbiye
işlemleri
farklı
formlarında Giriş
(elyaf,Prof
tops,
iplik, kumaş
dikilmiş parça)
uygulanabilse
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
2016materyal
Tekstil Terbiyesine
Dr.Pervin
Anişve
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
de
en
yaygın
olanı
kumaş
terbiyesidir.
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
zTerbiye
yapılışTerbiyesine
sırası normalGiriş
olarak
yukarıdaki
gösterildiği
şekilde ön 2016
terbiyeAksel
ERENişlemlerinin
TEK 2016 Tekstil
Prof
Dr.Pervinsınıflandırmada
Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
Tekstil
renklendirme-bitim
Terbiyesine
Giriş Profişlemleri
Dr.Pervinşeklindedir.
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiye
İşlemlerinden
Aniş
– Dr.Hüseyin
AkselBeklentiler
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
EREN
TEK 2016yanında
Tekstilbir de
zTekstil terbiye
işlemlerinden
belirli
bir Prof
etkinin
(renk, beyazlık
v.b.) eldesi Aksel
gibi özel
beklentilerin
her tür terbiye
için genelAniş
beklentiler
vardır. Genel
önemlilerini
şu şekilde yazabiliriz:
Terbiyesine
Girişişlemi
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel beklentilerden
EREN TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin
zSağlanan
etkilerin
homojen
olması.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zLiflerin
zarar görmemesi.
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
zKumaşta
kırık oluşmaması.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zTekrarlanabilirlik.
Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
zÇevresel
etkisinin az olması.
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
zEkonomiklik.
Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
TEKSTİL
İŞLEMLER
Aksel
ERENTERBİYESİNDE
TEK 2016 TekstilTEMEL
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Tekstil mamullerinin
terbiye işlemleri
genel olarakAksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
A)Yaş
Terbiye İşlemleri
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
b)Kuru Terbiye
İşlemleri
olarak ikiye
ayrılır.
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
EREN ve
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zKuru terbiye işlemleri daha ziyade bitim işlemleriAksel
ile ilgilidir
daha
sonra
değinilecektir.
zYaş terbiye işlemleri ise ağartmadan buruşmazlık yüksek terbiyesine kadar çok değişik işlemlerde kullanılır.
YAŞ TERBİYEDE TEMEL TANIMLAR
zYaş terbiye işlemlerinde çözücü olarak genellikle su kullanılır. Suyun içerisine terbiye işlemi sonucu elde etmek
Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
istediğimiz etkiyi sağlayacak kimyasal madde (ağartma için oksidatif bir madde, boyama için boyarmadde v.b.)
katılır.
z
ve temel
madde tek başlarına
olmamaktadır,
bir çok durumda
suya temel2016
kimyasalın
AkselAncak
ERENsuTEK
2016kimyasal
Tekstil Terbiyesine
Giriş Profyeterli
Dr.Pervin
Aksel ERENTEK
Tekstil
yanında temel
maddenin
yerine getirmesini
sağlayacak
yardımcı
maddeler
ilaveDr.Pervin
edilir
Terbiyesine
Girişkimyasal
Prof Dr.Pervin
Anişişlevini
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil kimyasal
Terbiyesine
Giriş Prof
(ağartmada
oksidatif
maddeyi
aktive
edecek
kimyasal
maddeler,
boyamada
fikse
şartlarını
sağlayan
kimyasal
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
maddeler 2016
v.b.). Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
ERENTEK
zTemel kimyasal
ile birlikte
kimyasal
birdenTerbiyesine
“Terbiye Maddesi”
denilir.
Terbiyesine
Giriş Profmadde
Dr.Pervin
Aniş –yardımcı
Dr.Hüseyin
Akselmaddelerin
EREN TEKhepsine
2016 Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Flotte
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
zİçerisinde
terbiye
maddesi
bulunan
proses
suyuna
ise “Flotte”
denir.
terimi
yerine
çözelti, solüsyon
ya da
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
banyo terimleri ile de karşılaşılmaktadır.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –kimyasal
Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş arzu
–
zÇözelti
ya da solüsyon
maddenin
su içerisinde
çözünmesi
sonucu oluşur
ve terbiye
işlemlerinde
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
edilen durum çözünmenin gerçekleşmesidir.
2016
Tekstilbazı
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
ERENTEK
2016
Tekstil
Giriş
z Ancak
durumlarda
kullanılan
bütün yardımcı
maddelere Aksel
rağmen
bu mümkün
olmaz.
Bu Terbiyesine
takdirde suda
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
çözünmeyen terbiye maddesinin hiç olmazsa suyla homojen bir şekilde karışmasını sağlamaya çalışılır.
Aksel
EREN
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
zElde
edilen
homojen
karışıma
genel olarak
“dispersiyon”
denir.
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
zBu şekilde elde edilen metastabil (kısmen dayanıklı) karışım iki sıvıdan (biri su) oluşuyorsa buna emülsiyon ve
elde edilen karışım bir katı ve bir sıvıdan oluşuyorsa buna ‘‘süspansiyon’’ denir.
zSuda
çözünmeyen
katı
bir terbiye
maddesinin
homojen
sağlayan
maddelere
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstilflottede
Terbiyesine
Girişdağılmasını
Prof Dr.Pervin
Aniş kimyasal
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
“dispergatör”,
sıvı
bir
terbiye
maddesinin
flottede
homojen
dağılımını
sağlayan
kimyasal
maddelere
ise
“emülgatör”
denilir.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Bir
yaş
terbiye
işlemi
temel
işlemden
Dr.Hüseyin Aksel ERENüçTEK
2016
Tekstiloluşur:
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
zTerbiye
mamulüne
aktarılması
(AplikasyonAksel
ve reaksiyon)
2016
Tekstil maddesinin
Terbiyesinetekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
z
Yıkama
Aksel
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
zKurutma
Hemen
fayda
vardır ki, herAksel
yaş terbiye
sonunda,
muhakkak
bir yıkama
ve kurutma
Terbiyesine
Girişşunu
Prof belirtmekte
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN işlemi
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
yapılması
zorunluAksel
değildir.
Tam tersine
bir terbiyeci
mümkün
olan Dr.Pervin
her işlemdeAniş
yıkama
ve kurutma
işlemlerini
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
2016usta
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
atlayarak
bir sonraki
işleme geçmeye
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Profçalışır.
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Aplikasyon
ve Reaksiyon
Giriş
Prof Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016
Prof“uygulama”
Dr.Pervin Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
zAplikasyon
Fransızca
kökenli
birTekstil
kelimeTerbiyesine
olup TürkçeGiriş
karşılığı
dır. –Terbiye
maddesinin
tekstil TEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Dr.Pervinhazırlanan
Akselile
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
mamulüne
aplikasyonu Giriş
tekstilProf
mamülünün
terbiye flottesi
temas ettirilmesidir.
Elyaf
veya ipliklerin
Prof
Dr.Pervin aplikasyon
Aksel EREN TEK
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
terbiyesinde
yerine “preparasyon”
terimi2016
de kullanılmaktadır.
Aksel
ERENmaddelerinin
TEK 2016 Tekstil
Prof Dr.Pervin
Anişyöntemler
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK 2016 Tekstil
zTerbiye
tekstilTerbiyesine
mamullerineGiriş
aplikasyonunda
başlıca
aşağıda
verilmiştir.
Terbiyesine
zÇektirmeGiriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
zEmdirme
ERENTEK
zAktarma2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
zKaplamaGiriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zPüskürtme
TEK
2016 Tekstil
zKöpük
aplikasyon
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Çektirme
Yöntemine
Göre
AplikasyonAksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Tam Banyo
Aplikasyonu
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin Anişesasını,
– Dr.Hüseyin
2016uzun
Tekstil
zÇektirme
yöntemiyle
aplikasyonun
(tamGiriş
banyo
aplikasyonunun)
terbiye Aksel
işlemi ERENTEK
görecek malın,
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
flotte oranında, uzun süre muamele edilmesi oluşturmaktadır.
zBu işlem sırasında, diğer bütün aplikasyon yöntemlerinden farklı olarak, aplikasyon ile birlikte reaksiyon da
meydana gelmektedir.
Önce gerek terbiye, gerekse boyama sırasında çok geçecek olan ‘flotte oranı’ deyimini tanımlayalım:
zİşlem
gören tekstil
mamulünün
kütlesinin,
flottenin kütlesine
(veya Terbiyesine
hacmine) oranına
"flotte
oranı" denir.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –
3
zFlottelerin
özgül
ağırlığı
g/cm Tekstil
’den farklı
olduğundan,
l Flotte
= 1 kg Aniş
Flotte– kabulü
esasında
yanlıştır,
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK1 2016
Terbiyesine
Giriş1Prof
Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN fakat
TEK
yaygın
olarak
uygulanmaktadır.
Örnek
Aksel
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Soru: 200 Giriş
kg mal
(iplik)
alan birAniş
bobin
boyama aparatındaki
flotte
miktarı
olduğuna
göre,Giriş
bu aparatın
flotte
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
20161600l
Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
oranı
kaçtır?
ERENTEK
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
zCevap: 2016
Ç.O. Tekstil
= F.O.=Terbiyesine
200:1600 =1:8
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
Uzun
Flotte Oranı-Kısa
Flotte Oranı2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Girişgöre
Profflotte
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEKkısadır,
2016 Tekstil
Terbiyesine
zİşlem gören tekstil mamulüne
miktarıAniş
ne kadar
az ise, flotte
oranı
o kadar
örneğin:
1:0,6 kısa
Giriş
bir Prof
flotteDr.Pervin
oranıdır. Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zMalın
kütlesine
göre Giriş
flottenin
(hacmi)
fazla ise,
flotte
oranı o kadar
Örneğin 1:30
uzun
2016
Tekstil
Terbiyesine
Profkütlesi
Dr.Pervin
Anişne– kadar
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016uzundur.
Tekstil Terbiyesine
Giriş
birDr.Pervin
flotte oranıdır.
Prof
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
zFlotte oranının
hangi
orandanAniş
itibaren
uzun veyaAksel
kısa sayılacağına
bir Terbiyesine
kural yoktur.Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
EREN TEK dair
2016kesin
Tekstil
zPrensip olarak emdirme, aktarma ve püskürtme yöntemlerine göre aplikasyonlardaki flotte oranları (1:0,2 -1:1,5)
kısa, çektirme yöntemine göre çalışmalardaki flotte oranları (1:2 - 1:100) uzun olarak kabul edilmektedir.
zKısa
veya uzunAksel
flotteEREN
oranı terimleri
mutlak
değil,
bağıl durumları
belirtmektedirler,
1:8, 1:4’ten
Aniş
– Dr.Hüseyin
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin Anişörneğin
– Dr.Hüseyin
Akseldaha
EREN
uzun,
fakat
1:12'den
daha
kısa
bir
flotte
oranıdır.
Çektirme
Yönteminin
Giriş
Prof Dr.Pervin
AnişDezavantajları
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zÇektirme
yönteminin
en önemli
sakıncaları,
flotte oranının
uzun
olması nedeniyle
su, terbiyeAksel
maddesi
ve (hem
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
ERENTEK
flotteyi
ısıtmak,
hem deGiriş
hareket
içinAniş
gerekli)
enerji tüketimlerinin
yüksek
2016
Tekstil
Terbiyesine
Profettirmek
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK olmasıdır.
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016makinaları
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
zBu
nedenleAniş
çektirme
yöntemine
uygun
çeşitli
terbiye
ve cihazları
içerisinde
de flotte Aniş
oranları
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
diğerlerîne nazaran nispeten daha kısa olanlar tercih edilmektedirler.
Terbiyesine
Çektirme Yönteminin
Dezavantajları
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
Tekstil Terbiyesine
Profnedeniyle
Dr.Pervinçektirme
Aksel EREN
zİşlem süresinin uzunca (genellikle2016
30 dakikadan
daha uzun)Giriş
olması
yöntemleri kesintili
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
çalışılan yöntemlerdir.
zDolayısıyla
el EREN
emeği TEK
gereksiniminin
yüksek,
cihazı bağlama
süresinin
uzun
olması
da bu yöntemlerin
diğerTEK
Dr.Hüseyin
Aksel
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
önemli
sakıncalarıdır.
2016
Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Çektirme
Yönteminin
Yeterli ve Aksel
Ekonomik
Sonuçlar
Sağlaması
Prof Dr.Pervin
EREN
TEK 2016
Tekstil İçin:
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
z
Çektirme
yöntemine
göre
aplikasyonun
yeterli
sonuçlar
sağlaması
kullanılanAksel
terbiye
maddesinin
terbiye
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş için,
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
2016
Tekstil
edilecek
tekstil
maddesine
karşı
belirli
bir
substantifliğe
(afiniteye)
sahip
olması
şarttır.
zYüksek
substantiflikten
kasıt,TEK
flotte
içerisinde
veya
homojen
olarak dağılmış
bulunan
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
2016
Tekstilçözülmüş
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş – durumda
Dr.Hüseyin
Akselterbiye
maddesinin,
lifler
tarafından
flotteden
çekilip
alınması
isteğinin
yüksek
olmasıdır.
zBöyle
maddelerin
aplikasyonu
sırasında
süre ilerledikçe
flottedeki
terbiye
maddesi
konsantrasyonu
azalırken,
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin Aksel
EREN
işlem
gören
mamuldeki
(liflerin
üzerindeki
veya içerisindeki)
konsantrasyon
artmakta
ve2016
nihayet
belirli
bir süre
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aksel EREN
TEK
Tekstil
Terbiyesine
sonunda,
flottede kalan
maddesi
ile tekstil
mamulü
tarafından
çekilip
terbiye maddesi
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş terbiye
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil flotteden
Terbiyesine
Girişalınan
Prof Dr.Pervin
Aniş –
miktarları Aksel
arasında
bir denge
meydana
gelmektedir:
Dr.Hüseyin
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Flottede
kalanAniş – Dr.Hüseyin
Lifler
tarafından
Prof
Dr.Pervin
Aksel
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
terbiye
maddesi
alınan
terbiye
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Profmaddesi
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
ERENTEK
2016
Tekstilgeldikten
Terbiyesine
Giriş
Prof ne
Dr.Pervin
Aniş –edilirse
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016 maddesi
Tekstil
zBu denge
meydana
sonra,
işleme
kadar devam
edilsin,
flottede
kalan
terbiye
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
miktarı daha fazla azalmaz.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel dinamik
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Profbelirli
Dr.Pervin
Aniş –terbiye
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
zAncak
oluşan denge
bir denge
olduğundan,
birim zamanda
bir miktar
maddesi
tekstil
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
mamulünden flotteye geri akar ve aynı miktar terbiye maddesi de lifler tarafından flotteden çekilip alınır.
zBu olay,Aksel
boyamaların
sonradan
oluşturur.
Dr.Hüseyin
EREN TEK
2016 düzgünleşmesinin
Tekstil Terbiyesineesasını
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
zÇektirme
sonunda oluşan
flottede
terbiye maddesi
(örneğin
boyarmadde)
Prof
Dr.Pervinyöntemi
Akseldinamik
EREN dengede
TEK 2016
Tekstilkalan
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
miktarı
fazlaca
(örneğin
>
%
20'den)
ise
ve
bu
terbiye
maddesi
işlem
sırasında
bozulmamış
ise,
işlem
sonunda
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016
Tekstil
flotteyi kanalizasyona
dökmek Aniş
yerine,
eksilen kısmı
(işlem
sırasında
alınan terbiye
Terbiyesine
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEKlifler
2016tarafından
Tekstil Terbiyesine
Girişmaddesi
Prof Dr.Pervin
miktarını)
ilave ederek
yeniden
kullanmak
da mümkündür.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel flotteyi
EREN TEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
ERENTEK
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
Tekstil
z"Duran 2016
banyoda
çalışmak"
denilen
bu çalışma
şeklininAniş
terbiye
maddesi tasarrufu
yanında
atık2016
suların
aşın
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
yüklenmesini azaltma avantajı vardır.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel yenilenen
ERENTEKflotte
2016normalde
Tekstil Terbiyesine
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
zBu
şekilde ilavelerle
en fazla 3-4Giriş
kere Prof
kullanılırsa
da, Aniş
ABD'de
dispers Aksel EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
boyarmaddelerle naylon bayan çorabı boyayan bir işletmenin ilavelerle her seferinde tamamladığı
flotteyi
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
dökmeden
30 kere Aniş
kullandığı
bilinmektedir.
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Çektirme Yönteminin Avantajları
zÇektirme yönteminin emdirme ve diğer bütün aplikasyon yöntemlerine göre avantajı, işlem süresinin, flotte
sıcaklığının ve flotte terkibinin (flotte pH’nın, flottedeki elektrolit miktarının, yardımcı maddelerin ve hatta
Prof
Dr.Pervin ve
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselmiktarlarının)
ERENTEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
boyarmadde
diğer
terbiye maddesi
işlem
süresince
istenildiği
gibiDr.Pervin
ayarlanabilmesi,
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
gerektiğinde
değiştirilebilmesidir.
Terbiyesine
Giriş
Prof
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Çektirme YöntemininDr.Pervin
Avantajları
zBöylece hem aplikasyon hızı (örneğin boyacılıktan boyarmaddenin baştan itibaren düzgün aldırılması), hem de
istenilen aplikasyon miktarı (örneğin boyacılıkta renk tutturulması) istenildiği gibi ayarlanabilmektedir.
zKesintisiz
çalışılan
yöntemlerinde
bu Prof
tamamen
sağlanamamaktadır.
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENdiğer
TEKaplikasyon
2016 Tekstil
Terbiyesine ise
Giriş
Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
Çektirme
Yöntemini
Sınıflandırmak
Gerekirse:
Çektirme
yöntemi,
Prof
Dr.Pervin
z
Flotte
oranına
flotte
oranına sahip
Aksel ERENTEK göre
2016uzun
Tekstil
Terbiyesine
z
İşlem
süresine
göre
uzun
süreli
zKullanılan
terbiye
maddesinin
afinitesine
göre afinitesi
yüksek
terbiye
maddeleriyle
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişçalışılan
– Dr.Hüseyin Aksel EREN
z
İşlem
sürekliliğine
göre
kesikli
bir yöntemdir.
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Emdirme
2016
TekstilYöntemine
TerbiyesineGöre
GirişAplikasyon
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Empregnasyon
zTekstil
(özellikle
kumaşların)
kısaProf
flotte
oranındaki
veya küvetteki
flotte içerisinden
kısa
Aksel
ERENmamulünün
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
Anişbir– tekne
Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
sürede (t<30")
sıkılması
şeklinde
yapılan Aksel
aplikasyon
denir. Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
Girişgeçirilip,
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENişlemlerine
TEK 2016"Emdirme"
Tekstil Terbiyesine
Aniş
ERENyapıldığı
TEK 2016
Tekstilbuna
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
zEmpregnasyon
fulardlarda
takdirde
‘‘fulardlama’’
da denilebilir.
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Emdirme Yönteminin Düzgün Sonuçlar Sağlaması İçin:
Terbiyesine
Girişistenilen
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEKsubstantifliğinin
2016 Tekstil Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
zEmdirmede
durum, Aniş
kullanılan
terbiye maddesinin
liflere
olmaması Giriş
veya mümkün
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
derece düşük olmasıdır.
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
zBöylece flotte içerisinden geçerken mamulün emdiği flottenin konsantrasyonu flottedekiyle aynı olur (yani
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
Terbiyesine
Aniş –
fazladan
bir çektirme
meydana
gelmez)
ve sonuçta
tekne2016
veya Tekstil
küvetteki
flotte konsantrasyonunun
zamanla
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
değişikliğe uğraması önlenmiş olur.
zHalbuki
terbiye
substantifliği
yüksek
olursa, Giriş
terbiye
maddesi
tekstil
mamulüne
Prof
Dr.Pervin
Aniş –maddesinin
Dr.Hüseyintekstil
Akselmamulüne
EREN TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
geçmeyi,
küvetteki
flottede
kalmaya
tercih
edeceğinden,
mamul
yalnız
flotteyi
emmekle
kalmamakta
aynı
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 zamanda
Tekstil
fazladan bir
miktar
maddesîni
flotteden çekip
Terbiyesine
Giriş
Profterbiye
Dr.Pervin
Aniş – de
Dr.Hüseyin
Aksel alabilmektedir.
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zDolayısıyla
zamanla
veya2016
küvette
geriye
kalan flottenin
düşmektedir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel teknede
EREN TEK
Tekstil
Terbiyesine
Giriş konsantrasyonu
Prof Dr.Pervin Aniş
zBunun sonucu
ise, birTerbiyesine
partinin başına
ilk geçen
partinin
sonuna
nazaran
terbiye
ERENTEK
2016 Tekstil
Giriş(flotteden
Prof Dr.Pervin
Anişkısmına)
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEKdaha
2016fazla
Tekstil
maddesi aplike
olmasıdır
(Baş-son
farkı). Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
Giriş edilmiş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselbulunduğu
ERENTEKküvetin
2016 Tekstil
Terbiyesine
GirişveProf
Dr.Pervin
Aniş – yenilenmesini
Dr.Hüseyin Aksel
EREN
zEmdirme
flottesinin
hacmini
küçük tutarak
flottenin
kısa sürede
sağlayarak
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Girişde,
Prof
Dr.PervinenAniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
bu sakınca
kısmen
azaltılabilirse
emdirmede
kolay
ve düzgün sonuçlar,
tekstil
mamulüne
(liflere)
karşı
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişveya
– Dr.Hüseyin
Akselmaddeleriyle
ERENTEK 2016
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
substantifliği
olmayan
az olan terbiye
elde edilir.
2016
TekstilÖn
Terbiyesine
Prof Daha
Dr.Pervin
Aniş – Edilir.
Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Emdirme
Terbiye veGiriş
Bitimde
Çok Tercih
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Girişboyacılıkta
Prof Dr.Pervin
zTekstil ön terbiyesinde ve bitim işlemlerinde kullanılan
maddelerin
çoğunluğu,
kullanılanlardan
Aksel
TEK
2016
Tekstil
Prof Dr.Pervin Aniş
Dr.Hüseyin
ERENTEK
2016 Tekstil
farklıEREN
olarak,
liflere
karşı
fazlaTerbiyesine
substantiflikGiriş
göstermediklerinden,
bu –işlemlerde
en Aksel
fazla kullanılan
aplikasyon
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
yöntemi emdirmedir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
AkselKarakteristiklerini
EREN TEK 2016Hatırlayalım:
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
Emdirme
Yönteminin
zEmdirmenin tanımı incelenirse iki karakteristiği göze çarpar:
zKısa
oranı
(< 1:1,5) Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
TEK
2016flotte
Tekstil
Terbiyesine
zKısa
süresiAniş
(< 30")
Giriş
Profişlem
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
2016
Tekstil maddesinin
Terbiyesine tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
zTerbiye
mamulüne
karşı
substantifliği
olmadığına
göre, tekstil
mamulünün
flotte içerisinde
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
kalma (geçiş) süresi ne kadar uzatılırsa uzatılsın, alınacak terbiye maddesi miktarı artmayacaktır.
zYalnız hemen şu da belirtilmelidir ki, flotteye daldırılan bir tekstil mamulünün ıslanması ve flotteyi emebilmesi
için belirli asgari bir süreye gereksinim vardır. Flotteden geçme süresi, bu asgari süreden daha kısa olursa
beklenilmeyen sonuçlar ortaya çıkar.
Bu hususun daha iyi anlaşılabilmesi için, flotteye daldırılan bir tekstil mamulünde meydana gelen olayları daha
yakından incelemekte fayda vardır:
Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
zFlotteye
daldırılan
önce Giriş
ıslanır.
Islanma
için gerekli
Aksel
ERENTEK
2016tekstil
Tekstilmamulü
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Aniş – süre:
Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
z
Mamulün
yapıldığı
liflerin
cinsine,
zmamuldeki
yabancı
ve miktarına,
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselmaddelerin
ERENTEKcinsine
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zmamulün
konstrüksüyonuna
(doku
ve çeşidi,
numarası Aksel
ve bükümü
gibi)
göreTekstil
kısa veya
uzun
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş
Profsıklığı
Dr.Pervin
Anişiplik
– Dr.Hüseyin
EREN.....
TEK
2016
Terbiyesine
olabilir.
zIslanmanın
yavaş
ve yetersiz
olduğu
durumlarda,
flotteye
bir ıslatıcının
edilmesi Aksel
gerekir.
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş uygun
Prof Dr.Pervin
Aniş ilave
– Dr.Hüseyin
EREN TEK
B)Terbiye
Mamulün
İçerisine
Girmeye
2016
Tekstil Maddesi
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
AnişBaşlar:
– Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016bırakılırsa,
Tekstil Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin içerisine
zIslanan tekstil mamulü biraz daha flottenin îçerisinde
alabileceğiGiriş
kadar
su mamulün
girmiş
Aksel
TEKmaddesi
2016 Tekstil
Terbiyesine
Girişgirmeye
Prof Dr.Pervin
olur EREN
ve terbiye
molekülleri
de içeriye
başlar. Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Girişmamulü
Prof Dr.Pervin
Aniş terbiye
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Girişeşit
Prof
Dr.Pervin
zFakat tekstil
içerisindeki
maddesi
konsantrasyonunun,
flottedeki
konsantrasyona
olması
için
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel vardır.
belirli
bir süreye gerek
ERENTEK
2016 TekstilbuTerbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –mamulünü
Dr.Hüseyin
Aksel daldırıp
EREN TEK
2016 Tekstil
zBirçok durumlarda
hususa dikkat
edilmemekte
ve tekstil
flotteye
çıkarmakla,
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
aplikasyonun
tamamlandığı
sanılmaktadır.
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
C)Denge Kurulur:
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aksel
EREN
TEK konsantrasyonları
zBelirli bir süre sonunda, tekstil mamulünün
içerisindeki
ve flottedeki
terbiye
maddesi
eşit hale
Giriş
Prof
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
Terbiyesine
Profgereklidir.
Dr.Pervin Aniş –
gelir,
işteDr.Pervin
doğru birAniş
emdirme
için, flottede
kalış
süresinin2016
en azTekstil
bu belirli
süre kadarGiriş
olması
zBu sürenin uzunluğu ise çeşitli etkenlere göre değiştiğinden kesin bir rakam vermek mümkün değildir.
zFakat
3 saniyenin
kalış
sürelerinde
dikkatli
olmak
gerektiği
söylenebilir.
Prof
Dr.Pervin
Aniş – altındaki
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
D)Su
Liflerin
Kesitlerinin
Şişmesini
Sağlar:
zTekstil mamulü
tarafından
emilen
suyun
bir kısmı,
liflerin
kolay
nüfuz edilebilen
bölgelerine
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –flottedeki
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENzamanla
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
girerek,
liflerin
kesitlerinin
şişmesini
sağlar.
zKesit şişmesi
genellikle
flotte de kalış
dahaAniş
uzun–bir
süreye (Pamuk
30 saniye
kadar)
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş süresinden
Prof Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
Aksel liflerinde
EREN TEK
2016 Tekstil
gereksinmeGiriş
gösterir.
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
z
Bu
husus,
emdirme
mümkün
suyun daGiriş
tekstil
mamulü
tarafından
Aniş – Dr.Hüseyin Akselsırasında
ERENTEK
2016 derece
Tekstilçok
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Aniş –alınmasının
Dr.Hüseyinistenildiği
Aksel EREN
durumlarda
önemlidir
(örneğin,
haşıl
sökme).
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Özetlenirse:
Giriş
2016 Emdirme
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş – geçiş
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Giriş
sırasında tekstil
mamulünün
flotteden
süresinin
uzun
olmasına gerek
yoktur, Terbiyesine
fakat çok kısa
geçiş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
süreleri de yetersiz bir aplikasyona yol açabilir.
Aksel
ERENaplikasyona
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
Emdirme,
tabi tutulacak
tekstilGiriş
mamulünün
yaş veya
kuru
olmasına göre
ikiye
ayrılır: 2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Kurudan-Yaşa Emdirme Yöntemi
zYaştan-Yaşa
Emdirme
Yöntemi Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Kurudan-Yaşa
Emdirme
Yöntemi 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
Wet-on-Dry
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş –maddesini
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zBu
yöntemde
terbiye
içeren
flotteyle,
kuru 2016
tekstilTekstil
mamulü
emdirilmektedir.
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
z(Burada "kuru" tekstil mamulü olarak, normal higroskopik nemini - pamuklularda
% 6-8,5, viskonda
% 10-13,
2016
Tekstil
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Giriş
yünde
% 13-18
... gibi -Giriş
içeren
mamuller
belirtilecektir.
Bir anlam
karışıklığını
önlemek
için, hiçTerbiyesine
su içermeyen
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
tekstil mamulleri de "mutlak kuru" olarak nitelendirileceklerdir.)
z
zHerhangi bir yaş terbiye işleminden sonra, ikinci bir yaş terbiye işlemi yapılacak ise, tekstil mamulü arada
kurutulabileceği gibi, kurutulmayabilir de.
zKurutma:
enerji,
zaman
ve makinaya
gereksinme
gösteren pahalı
bir işlem
olduğundan,
mümkün olan
yerde
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aksel
EREN
atlanmaya
çalışılır.
zFakat
diğer taraftan
bir tekstil mamulünün
maddesini
flotteyleGiriş
emdirilmesi
daha kolaydır.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişkuru
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENterbiye
TEK 2016
Tekstiliçeren
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş –
Dr.Hüseyin
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Profçabuk
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
zLiflerinAksel
emmeEREN
yeteneği
(kapilarlığı)
dolayısıyla,
kuruGiriş
mamul
ıslanırAniş
ve flotteyi
emer. Aksel ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
zBu nedenle, kurudan-yaşa yöntemine göre yapılan emdirmelerde yaştan-yaşa yöntemine
göre Terbiyesine
yapılanlara Giriş
Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Akselgeçiş)
ERENsürelerinde
TEK 2016çalışılabilir.
nazaran
daha Aniş
kısa emdirme
(flotteden
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Anişaşağıda
– Dr.Hüseyin
EREN
TEK 2016 Tekstil
Emdirme sırasında tekstil mamulü tarafından alınan flotte miktarı,
sayılan Aksel
faktörler
tarafından
Terbiyesine
etkilenmektedir:
Aniş
–
Dr.Hüseyin
1) Sıkma basıncı Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
TEK
2016 Tekstil
Giriş Prof
2) Tekstil
lifinin Terbiyesine
cinsi ve mamulün
yapışı
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişdaha
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
3) Tekstil
mamulünün
önce gördüğü
işlemler
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
4) Geçiş hızı (=Flottede kalış süresi)
2016
Tekstil
5) Flotte
sıcaklığı
Aksel
ERENBasıncı
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
1) Sıkma
zFlotteden
geçenAksel
tekstil
mamulü
arasında Giriş
sıkılır.
Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN
TEKçıkışta
2016 merdaneler
Tekstil Terbiyesine
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
zSıkma merdaneleri
basınç
kadar
fazla olursa,
mamulüAksel
de o EREN
kadar kuvvetli
sıkılmış
olur ve
ERENTEK
2016 Tekstilarasındaki
Terbiyesine
GirişneProf
Dr.Pervin
Aniş –tekstil
Dr.Hüseyin
TEK 2016
Tekstil
emdiği
flotte
miktarı,
sıkma
basıncıyla
ters
orantılıdır,
basınç
arttıkça
alınan
flotte
miktarı
azalır.
2) Tekstil
LifininAksel
Cinsi ERENTEK
Ve Mamulün2016
Yapısı
Aniş
– Dr.Hüseyin
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş flotte
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
zTekstil mamulünün yapıldığı lifin cinsinin de alınan
miktarı üzerindeki
etkisi
önemlidir.
Hidrofil
doğal
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
2016 Tekstil
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
–
liflerden
yapılmış bir
mamul
hidrofop Aksel
sentetik
liflerden yapılmış
olanaTerbiyesine
nazaran aynı
koşullar
altında daha
fazla
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
flotte alır.
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş numarası,
Prof Dr.Pervin
Anişdokunun
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 flotte
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
zMamulün
yapısı da (İplik
bükümü,
cinsi ve
sıklığı
... gibi) alınan
miktarını
etkiler.
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
3) Tekstil Mamulünün Daha Önce Gördüğü İşlemler
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş
Dr.Hüseyin
Akselalabildikleri
ERENTEK flotte
2016 Tekstil
zHam
bir tekstil
mamulü
ile çeşitli
terbiyeGiriş
işlemlerinden
geçmiş
bir –tekstil
mamulünün
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
miktarları kendi aralarında büyük farklılıklar gösterebilirler.
zHaşıl sökme, bazik işlem, ağartma ... gibi ön terbiye işlemleri tekstil liflerindeki yabancı maddeleri
uzaklaştırdıklarından, tekstil mamulünün flotte alabilme yeteneğini arttırırlar.
zBitim
işlemlerinin
çoğunluğu
ise aksi
etki
gösterirler.Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016yönde
Tekstil
Terbiyesine
4)
Geçiş
hızı
zTekstil
mamulünün
geçiş hızının,
dolayısıyla2016
flotteTekstil
içerisinde
kalış süresinin
emdirmeye
etkisi
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişflotteden
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Anişdaha
–
önce genişAksel
bir şekilde
burada
tekrarlanmayacaktır.
Dr.Hüseyin
ERENincelendiğinden
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
5) Flotte
Sıcaklığı
2016
Tekstil
Prof
Dr.Pervin
Aksel
EREN
TEK 2016tekstil
Tekstil
Terbiyesine
Girişalınan
Prof Dr.Pervin
zFlotte
sıcaklığının
yükseltilmesin
birçok
durumlarda
mamulü
tarafından
flotte miktarının
biraz
Aksel
ERENyol
TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
artmasına
açmaktadır.
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
zFakat bu etki çok belirgin
değildir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Alınan
Flotte Miktarı
ERENTEK
2016
Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş – eski
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016işletmelerde
Tekstil
zBir emdirme sonucu Terbiyesine
tekstil mamulünün
aldığı
flotte miktarı,
literatürde
ve ülkemizde
birçok
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
"sıkma tesiri", "sıkma yüzdesi" gibi terimlerle tanımlanmaktadır.
zYukarıda belirtildiği gibi, sıkma basıncı, mamul tarafından alınan flotte miktarını etkileyen faktörlerin başında
gelmektedir, fakat başka faktörler de rol oynamaktadır.
z Bu nedenle
terimiTekstil
yanlıştır.
Bunun yerine
Flotte Miktarı"
teriminin kullanılması
daha
Dr.Hüseyin
Aksel"sıkma
ERENtesiri"
TEK 2016
Terbiyesine
Giriş“Alınan
Prof Dr.Pervin
Aksel EREN
TEK
yerinde
olacaktır.
zAlınan
flotte
miktarı
aşağıdakiAksel
formüle
göreTEK
hesaplanır:
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
A
=
[(E
E
)
/
E
]
x
100
Aksel
2016
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
F EREN
2 TEK
1
1
flotteProf
miktarı
(Ağırlık
% –si Dr.Hüseyin
olarak)
AF - AlınanGiriş
Terbiyesine
Dr.Pervin
Aniş
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Prof
Anişmamulünün
– Dr.Hüseyin
Aksel(kütlesi)
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
E1 Dr.Pervin
- Kuru tekstil
ağırlığı
Aksel
TEKtekstil
2016 Tekstil
Terbiyesine
E2 - EREN
Emdirilmiş
mamulünün
ağırlığıGiriş
(kütlesi)
Aniş
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Örnek
zKuru ağırlığı 50 kg olan bir kumaşın, terbiye maddesi içeren flotteyle emdirildikten sonraki ağırlığı 90 kg
olduğuna göre, alınan flotte miktarı ne kadardır ?
Cevap
E1 = 50 kg,
E2 = 90kg.
Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
AF= ?
Terbiyesine
A = [(90 - 50) / 50] x 100 = %80
AnişF – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Mamule Aplike Edilen Terbiye Maddesinin Miktarı
zEmdirme sonucu tekstil mamulüne aplike edilen (mamul tarafından emilen) terbiye maddesinin miktarını
hesaplayabilmek için, alınan flotte miktarının yanında, flotte konsantrasyonunun da bilinmesi gerekmektedir.
Bunlar bilindiği taktirde, mamule aplike edilen terbiye maddesi miktarı aşağıdaki formül yardımıyla kolaylıkla
hesaplanabilir:
T = (K x AF) / 100
T = Mamule aplike edilen terbiye maddesi miktarı (g/kgMal biriminde)
K =Flottedeki terbiye maddesi konsantrasyonu(g/l flotte biriminde)
Örnek
zKuru
ağırlığı 500
kg olan
bir kumaşın,
60 g/l konsantrasyonda
maddesi içeren
flotteyle emdirildikten
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine Girişterbiye
Prof Dr.Pervin
Aniş –bir
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
sonraki
ağırlığı
850
kg
olduğuna
göre,
kumaşın
üzerine
ne
kadar
terbiye
maddesi
aplike
edilmiştir?
Cevap
Giriş
E1 =500 kg.
= 850kg.
K = 60
g/l Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Dr.Hüseyin
AkselE2EREN
TEK 2016
Tekstil
T= Tekstil
?
2016
A
=
[(850 - 500)
x 100 = Aksel
%70 EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
ProfF Dr.Pervin
Aniş /–500]
Dr.Hüseyin
T1 =EREN
(60 x 70)
/ 100
= 42
g/kgTerbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Aksel
TEK
2016
Tekstil
*Demek
ki
her
kg
kumaşa
42 gAniş
terbiye
maddesi aplike
edilmiştir.
– Dr.Hüseyin
Aksel
*Emdirme
500
kg’lık
kumaş
ile
yapıldığına
göre,
bu
kumaşa
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesinetoplam
kg X 42 g/kg
21000
g= 21 kg
ERENTEK 2016 Tekstil500
Terbiyesine
Giriş=Prof
Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
terbiye
aplike edilmiştir.
Terbiyesine
Girişmaddesi
Prof Dr.Pervin
*Bunun
için
500 x (70/100)
= Dr.Pervin
350 kg (= Aniş
l) flotte
emdirilmiştir.
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Yaştan-Yaşa
Emdirme
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN Yöntemi
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Wet-On-Wet
zBir
yaş terbiye
sonra
ikinci
bir yaş
terbiye
durumlarda
tekstil
ara
Prof
Dr.Pervin
Anişişleminden
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016işlemi
Tekstilyapılacaksa,
Terbiyesinebirçok
Giriş Prof
Dr.Pervin
Anişmamulü
– Dr.Hüseyin
kurutmaya
da Terbiyesine
çalışılabilir. Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Aksel
EREN tabi
TEKtutulmadan
2016 Tekstil
zKurutmanın
bir işlem olduğu
ve kurutucularda
dar2016
boğazTekstil
meydana
geldiği düşünülürse,
bu
Terbiyesine
Girişpahalı
Prof Dr.Pervin
Akselgenellikle
EREN TEK
Terbiyesine
yöntemin
avantajı
ortaya
çıkar.
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Girişboyarmadde
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENbir
TEK
Tekstilrahatsız
zBunun yanında,
terbiye
maddesi veya
daha
liflere
fikse olmadan
yapılan
ara 2016
kurutmada,
edici migrasyon
(yer Dr.Pervin
değiştirme,Aniş
göç)– olayı
da meydana
Bu nedenle
de araTerbiyesine
kurutma mümkün
derece
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Hüseyin
Akselgelebilir.
EREN TEK
2016 Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
kaçınılan
bir işlemdir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Zorluklar
Nelerdir?
TEK
2016 Tekstil
Giriş
Prof
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Akseldairesinde
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Aniş –
zBu
avantajlarına
rağmen
bir çok terbiye
yaştan-yaşa
yönteminin
uygulanmamasında,
bu yöntemin
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
biraz daha fazla dikkat ve biraz daha fazla hesap ve tecrübe gerektirmesinin de rolü büyüktür.
2016
Tekstil
Terbiyesine Düşer
Flotte
Konsantrasyonu
zBu yönteme göre emdirilecek tekstil mamulü yaştır, yani beraberinde su getirmektedir.
zTekstil mamulünün
üzerindeki
bu –su,
emdirme sırasında
küvetteki
yer değiştirmeye
başlamaktadır.
Terbiyesine
Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK flotteyle
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş
Prof Dr.Pervin
zBunun sonucu olarak da, zamanla flottenin konsantrasyonu düşmektedir.
Daha Derişik Çözelti İlave Etmek Gerekir
zBu
konsantrasyon
düşüşünü
önlemek
emdirme
sırasında
tekneye
yapılacak Aniş
flotte–ilavelerinin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016için,
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Dr.Hüseyin Aksel EREN
başlangıçtakine
nazaran
daha
derişik
olması
gerekmektedir.
zYöntemin
zorluğu
veTEK
inceliği
buTekstil
noktadaTerbiyesine
toplanmaktadır.
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
2016
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
YerTekstil
Değiştirme
2016
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş –emdirme
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENflottede
TEK 2016
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişolur.
– Dr.Hüseyin
zYer
değiştirme,
süresi
(mamulün
kalışTekstil
süresi)Terbiyesine
ne kadar uzun
olursa,
o kadar fazla
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
zHatta genel olarak 10 saniyeden uzun süren emdirme işlemleri sırasında, tekstil mamulü üzerindeki suyunTekstil
Terbiyesine
Profyer
Dr.Pervin
Aniş kabul
– Dr.Hüseyin
tamamınınGiriş
flotteyle
değiştirdiği
edilebilir.Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zEmdirme
süresi
eğer daha Giriş
kısa ise,
ancakAniş
bir kısmı
flotteyle Aksel
yer değiştirir.
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Profsuyun
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Yer
Değiştirme
Oranını
Belirlemek
Zordur
zYer değiştirmenin
hangi
olduğu Terbiyesine
ise, tekstil mamulünü
tabiAniş
tutarak
saptanabilirAksel
ki, yaştan-yaşa
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEKoranda
2016 Tekstil
Giriş Profanalize
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
EREN TEK
yönteminin
tekstil
terbiyecileri
tarafından
sevilmemesinin
bir
nedeni
de
budur.
Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
TEK
Tekstilmiktarı,
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Anişile
– Dr.Hüseyin
zYaş
tekstil Aniş
mamulü
üzerindekiAksel
suyunEREN
flotteyle
yer2016
değiştirme
"YerGiriş
Değiştirme
Faktörü (F)"
Aksel
belirlenir:
Aniş
Dr.HüseyinFaktörü
Yer–Değiştirme
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
F = Yer değiştiren
su miktarının
% Giriş
si / 100
Terbiyesine
Giriş faktörü
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Yer değiştirme
genellikle,
emdirme:
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
zYatay fulardda merdaneler arasına konulan
flotteyle
yapılıyorsa
: 0,1
- 0,15 Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zNormal fulardlarda yapılıyorsa :0,3-0,6
zRulolu teknelerde
yapılıyorsa
-1 arasındadır.
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016:0,6
Tekstil
2016
Terbiyesine
Girişemdirmelerde
Prof Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
z10Tekstil
saniyeden
uzun süren
iseAniş
F = 1– olarak
kabulAksel
edilebilir.
Prof
Dr.Pervin
Tekneye
İlk Konulacak
FlotteninAksel
Konsantrasyonu
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil
ProfilkDr.Pervin
Anişflottenin
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016
Tekstil
zYaştan-yaşa
yöntemine
göreTerbiyesine
çalışılırken Giriş
tekneye
doldurulacak
konsantrasyonu
aşağıdaki
formülle
Terbiyesine
hesaplanır:Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
ERENTEK
Girişx Prof
K1 = [T x2016
100] Tekstil
/ [(AF2Terbiyesine
– AF1) + (AF1
F)] Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Aniş
Dr.Hüseyin
Akselkonsantrasyonu
ERENTEK 2016
K1 –=Başlangıç
flottesi
(g/lTekstil
biriminde),
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Anişbiriminde)
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
T =Aplike edilen terbiye maddesi miktarı (g/kg Mal
Giriş
Dr.Pervin
Aniştarafından
– Dr.Hüseyin
2016 Tekstil
Terbiyesine
Aniş –
AF1Prof
= Tekstil
mamulü
1. yaşAksel
işlemERENTEK
sonunda alınmış
olan flotte
miktarı (mamuldeki
su miktarı)
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
AF2 =Yaştan-yaşa emdirme sonunda alınan flotte miktarı.
2016
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Örnek
Prof
Dr.Pervin
Anişgördüğü
– Dr.Hüseyin
TEK
2016
Tekstil
Giriş kurutulmadan
Prof Dr.Pervinikinci
Aniş bir
– Dr.Hüseyin
zDaha önceden
bir yaşAksel
işlem EREN
sırasında
% 60
flotte
almışTerbiyesine
olan bir kumaş,
Aksel
EREN
TEK 2016
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
Tekstil
emdirme
işlemine
tabi Tekstil
tutuluyor.
Bu yaştan-yaşa
emdirme
sonucu
alınan
flotte miktarı
% ERENTEK
90 olduğuna2016
ve kumaşa
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
ağırlığının % 2 si kadar terbiye maddesi aplike edilmek istendiğine göre, başlangıçtaki emdirme flottesinin
Aniş
– Dr.Hüseyinne
Aksel
TEK?2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
konsantrasyonu
kadarEREN
olmalıdır
Yapılan
analiz
sonucu, yer
değiştirme
oranınınAniş
% 70
olduğu saptanmıştır.
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Cevap
Terbiyesine
zAF1 = %60
Aniş
zA–F2Dr.Hüseyin
= %90
zT = % 2 = 20 g/kg
zF = 70/100
=0,7
Dr.Hüseyin
Aksel
z
K
=
?
1
K1 Dr.Pervin
=[T x 100]Aniş
/ [(A–F2Dr.Hüseyin
– AF1) + (AAksel
F1 x F)]
Prof
K
=[20
x
100]
/
[(90
–
60)
+
(60
x
0,7)]
1
g/l Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
K1 = 27,8 Giriş
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Aniş –konsantrasyon,
Dr.Hüseyin Aksel
ERENTEK
2016konulan
Tekstil Terbiyesine
zBu
hesaplanılan
tekneye
başlangıçta
flottenin konsantrasyonudur.
zYaş tekstil mamulünün getirdiği su nedeniyle, teknedeki flottenin konsantrasyonu zamanla seyreltikleşecektir.
zBu nedenle, ilave edilecek flottenin konsantrasyonunun daha derişik olması gerekmektedir, ilave flottesinin,
başlangıç flottesine nazaran kaç defa daha derişik olacağı ise "İlave Flotte Faktörü" tarafından belirlenir.
İlave Flotte Konsantrasyonu
K2 = İlave flotte konsantrasyonu
İ = İlave flotte faktörü
zK2
= K1 x Aniş
İ
Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
İ
=
[(AF2
- AF1)
+( AF1
x F)] / [AF2
– AF1]
Aksel ERENTEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Veya:
zK2
= [T x 100]Aksel
/ [AF2ERENTEK
– AF1] 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
– Dr.Hüseyin
Örnek
TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişörnekte
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
zYukarıda
incelenen
ilave flottesinin
konsantrasyonu
ne kadar
olmalıdır ?Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
AF1 = %60
2016
AF2Tekstil
= %90Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervin
T = % 2 = 20Aniş
g/kg – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
F = 70/100
=0,7 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
K1 = 27,8 g/l Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
ERENTEK
Cevap 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
1.Yol:
Aniş
–
Dr.Hüseyin
2016
İ = [(AF2 - AF1) Aksel
+( AF1ERENTEK
x F)] / [AF2
– AF1]
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
İ = [(90 - 60 +( 60 x 0,7)] / [90 – 60] = 2,4
Giriş
K2 Prof
= K1Dr.Pervin
xİ
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
K2 = 27,8 x 2,4 = 66,7 g/l
2016
2.YoI:
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
K2 = [T x 100]
/ [AF2
– AF1] Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
Terbiyesine
K2 =EREN
[20 x TEK
100] /2016
[90 –Tekstil
60] = 66,7
g/l
Aniş
– Dr.Hüseyin
Otomatik
Donanımlar
zPiyasada ilave flotte miktarını ve konsantrasyonunu otomatik olarak ayarlayan donatımlar da mevcuttur.
Bunlarla çalışıldığı taktirde yukarıda değinilen hesaplara gerek kalmamaktadır.
zFakat
yüksek, bakımlarının
zor olması
nedeniyle,
özellikle
küçük
işletmeler
içinTekstil
bu otomatik
TEK
2016 fîyatlarının
Tekstil Terbiyesine
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Terbiyesine
donatımlar
her
zaman
tavsiye
edilemez.
Yaştan-yaşa
emdirmenin
iyi sonuç
verebilmesi
için
şu hususlaraAksel
da dikkat
etmek gerekir:
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
za)EREN
Emdirilecek
yaş tekstil
flotte
(su) miktarının,
yaştan-yaşaAksel
emdirme
sonunda2016
alınan
Aksel
TEK 2016
Tekstilmamulünün
Terbiyesineiçerdiği
Giriş Prof
Dr.Pervin
ERENTEK
Tekstil
toplam flotte
miktarından
en azAniş
% 15-20
daha düşük
olması
gereklidir.
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN olmalıdır.
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
zYani
(AF2 - AF1Aksel
≥ % 15-20)
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof emdirme
Dr.Pervin
zb) Yaş olarak
emdirmeye
tabiAniş
tutulacak
olan tekstil
mamulünün
her2016
yeri aynı
yaşlıkta
olmalıdır.
Yoksa
Aniş
– Dr.Hüseyin
düzgün
olmaz. Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zÖrneğin, birinci yaş işlemden sonra, rulo (dok) halinde sarılı durumdaki yaş kumaş her hangi bir nedenle bir süre
bekletilirse, bu bekleme sırasında sargının dışında kalan kısımlar kurumaya ve su yer çekimi nedeniyle aşağıya
doğru süzülmeye başlayacaktır.
zBuEREN
nedenle,
arada
olarakTerbiyesine
bekletilmesiGiriş
gereken
birAniş
plastik
folye ile sarılır
veERENTEK
yavaş yavaş2016 Tekstil
Aksel
TEK
2016yaş
Tekstil
Prof partiler,
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
döndürülerekten
(3-20
dev/dak)Aniş
bekletilirler.
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Prof
Dr.Pervin Aniş
Dr.HüseyinCİHAZLARI
Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
KUMAŞLAR
İÇİN– TERBİYE
zKumaşların terbiyesi bugün için en fazla uygulanan çalışma şeklidir.
zBunların
terbiyesinin
özellikle boyanmasının,
iplikTerbiyesine
ve iplik terbiyesine
(boyanmasına)
göre
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –veDr.Hüseyin
Aksel EREN açık
TEKelyaf,
2016 ön
Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş
– bazı
avantajlarıAksel
sözkonusudur.
Dr.Hüseyin
Kumaş
Boyamanın
Avantajları
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
z
a)
Kontinü
ve
yarı
kontinü
terbiye
olanakları,
diğer
bulunuş
şekillerindeki
nazaran Aniş
daha –fazladır.
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine mallarınkine
Dr.Hüseyin
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
ERENkolaydır,
TEK 2016
zb) Kumaşların
taşınması
makinalara
yerleştirilipAksel
çıkarılması
az Tekstil
el emeğiTerbiyesine
gerektirir. Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
Kumaş Boyamanın Avantajları
Giriş
Aniş –yapıldığından
Dr.Hüseyin Aksel
ERENTEK
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –
zc)Prof
En Dr.Pervin
son işlem olarak
kullanılacak
boyarmaddelerin
çeşitli fabrikasyon
haslıklarını
göstermesine
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
gerek kalmamaktadır.
zd)EREN
BüyükTEK
miktarlarda
boyanmamış
kumaş
depolanarak;
gerekli
olduğunda
istenilen
renkte
boyanarak
hemen
Aksel
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
piyasaya sürülebilmektedir.
Terbiyesine
Kumaş
Boyamanın
Avantajları
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ze) Boyama
şekilde yapılıyorsa,
boyama
doğal çekme
isteğini
ERENTEK
2016gerilimsiz
Tekstil Terbiyesine
Giriş Profkumaş
Dr.Pervin
Anişanında
– Dr.Hüseyin
Aksel(büzülme)
EREN TEK
2016yerine
Tekstil
getirebileceğinden,
son
bir
işlemle
ayrıyeten
çektirmeye
gerek
kalmayabilmektedir.
Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Profpartilerin
Dr.Pervin
Aksel EREN
zf)– Eldeki
makina
ve aparatlar
çoğunlukla
hem küçük
hem de
büyük
terbiyesinde
kullanılabilmektedir.
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Kumaş Boyamanın Dezavantajları
Giriş
Dr.Pervin
Anişiyi
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016zordur.
za)Prof
Düzgün
ve liflere
nüfuz eden boyamalar
elde etmek
zb) Kumaş halindeyken daha ziyade tek renkli (üni) boyamalar yapılabilmektedir. (Değişik liflerden dokunmuş
kumaşlar iki renkli olarak da boyanabilirler).
Kumaş Boyamanın Dezavantajları
zc)– Boyamada
düzeltebilmek,
görünmezGiriş
duruma
açıkAksel
elyaf
Aniş
Dr.Hüseyinoluşabilecek
Aksel ERENhataları
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Profgetirmek
Dr.Pervinzordur
Aniş –(Örneğin
Dr.Hüseyin
düzgün
olmayan
şekilde
boyanırsa,
iplik
yaparken
bu
giderilebilir,
iplik
düzgün
olmayan
şekilde
boyanırsa,
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil çok
renkli hassas
olmıyan
kumaşların
dokunmasında
hatasının
pek Tekstil
belli olmaması
sağlanabilir).
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyinkullanılarak
Aksel EREN
TEK 2016
Terbiyesine
Kumaş
(Boyamacılığında)
Kullanılan
Cihazlar
TEK
2016Terbiyesinde
Tekstil Terbiyesine
Aniş
Dr.Hüseyin
zKesintiliAksel
çalışanlar
2016
Tekstil
Terbiyesine
zYarı
sürekli
(kontinü)Giriş
çalışanlar
zSürekli (Kontinü-kesintisiz) çalışanlar
diye üç gruba ayrılırlar.
Yarı Kontinü ve Kontinü (kesintisiz) Terbiye Yöntemleri
zYarı kontinü
ve kontinü
(kesintisiz)
terbiye
arada boyama)
yöntemlerinde
genellikle
aplikasyon
emdirme (ve
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof (bu
Dr.Pervin
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil
boyama dışında kalan işlemlerde kısmen de aktarma, püskürtme, köpükle aplikasyon,... gibi) yöntemlerden birine
göre yapıldıktan sonra, kumaş reaksiyon için ya hiç durmadan aynı hızla (kontinü) veya hemen ardından alınıp
(yarı kontinü) bir reaktörden geçirilir (kontinü) veya bir reaktörde bekletilir (yarı kontinü).
zBu yöntemlerde
(pad-batch,
pad-roll,
pad-steam,
pad-termosol
..gibi) kullanılan
ve TEK
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Aniş – aplikasyon
Dr.Hüseyincihazları
Aksel EREN
reaktörler
bölümlerde
tanıtılacağı
sadece kumaşların
çektirme
yöntemine
kesintiliGiriş
2016
Tekstililerleyen
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Perviniçin,
Anişburada
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016
Tekstil göre,
Terbiyesine
terbiye
işlemlerinde
kullanılan
aparat
ve
makinalar
tanıtılacaktır.
AçıkEREN
En-Halat
Aksel
TEKFormu
zDokunmuş veya örülmüş kumaşların aparat veya makinada kırışıksız ve enine açık veya toplu ve kırışık halde
bulunuşuna göre "enine açık (geniş)”' veya "halat" şeklinde çalışmadan bahsedilir.
Açık En-Halat Formu
zÖnce
açık Aniş
şekildeki
kumaşlarla
çalışılan
kumaş
boyama
aparatları Giriş
ve jiggerler;
Giriş
Prof enine
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEKlevendi
2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin Aniş –
zDaha sonra
daEREN
halat halindeki
kumaşlarla
çalışılan haspel
jetDr.Pervin
(over-flow
ve air-flow
tipleriAksel
dahil)ERENTEK
boyama
Dr.Hüseyin
Aksel
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş ve
Prof
Aniş
– Dr.Hüseyin
makinaları
hakkında bilgi
verilecektir.
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
ÇEKTİRME
YÖNTEMİNE
APLİKASYON+
Aksel
ERENTEK
2016 TekstilGÖRE
Terbiyesine
REAKSİYONLARDA
KULLANILAN
CİHAZLAR
Çektirme
yönteminde
cihazlar
ilke olarak
ikiye ayrılır:
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselkullanılan
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –
zTerbiye
(boyama)
makinaları:
Bu cihazlarda
duran flotte
içerisinde
tekstil mamulü
hareket
ettirilir (haspel,
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
jiger). Ancak yeni geliştirilen makinalarda her ikisi de hareketlidir (jetler, geliştirilmiş haspeller ve jigerler gibi)
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişmamul
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016(levent).
Tekstil Terbiyesine Giriş
zBoyama
Aparatları: Bu
cihazlarda
boyanacak
sabit durur,
flotte
hareketlidir
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Terbiye Makinalarının Yapıldığı Malzemeler
zTerbiye işlemleri sırasında ortamda su sıcaklık, asit ve yükseltgen maddeler gibi korozyonu destekleyen bütün
etkenler mevcut olabileceğinden, en iyi kalite (Cr, Ni ve hatta Mo oranı yüksek) paslanmaz çelik (316, V2A, V4A)
kullanılması şarttır.
zHatta sodyumklorit
ağartmalarında
en iyi
kalite
çelik TEK
malzeme
paslanabildiği
için,
özel
titan
veya
Terbiyesine
Aniş –zamanla
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
2016bile
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
seramik
malzemenin
kullanılması
edilmektedir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEKtavsiye
2016 Tekstil
Flottelerin
Isıtılması
zTekstil
makina ve
aparatlarında
flottenin
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselısıtılması
2016
z- Tekstil
Direkt ısıtma
Aksel
EREN TEK
2016
Tekstilyapılabilir.
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
z- Endirekt
ısıtma
şeklinde
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
A- Direkt Isıtma
zFlotte içerisine doğrudan buhar göndererek yapılan bu ısıtmanın avantajları:
za- ısı transferinin
sağlanabilmesi
Terbiyesine
Giriş Profekonomik
Dr.Pervin şekilde
zb-– Dr.Hüseyin
flotte karışmasının
iyi olması 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
Aksel ERENTEK
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
zc- flotte hareketinin iyi olmasıdır
Giriş
Prof Dr.Pervin
A- Direkt
Isıtma Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Dr.Hüseyin
Aksel
zSakıncaları ise;EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
2016
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
za)Tekstil
Kondens
suyu oluşması
nedeniyle
flotteAniş
hacmının
zamanla Aksel
artması,
zb) Buhar borusundan gelebilecek pislikler (örneğin pas) nedeniyle flottenîn kirlenme tehlikesi,
zc) Flotteye
konan
yardımcı
madde ve
tekstil
mamulünün
yerTekstil
yer fazla
ısınması tehlikesi,
Terbiyesine
Giriş
Profboyarmadde,
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Terbiyesine
z
d)
Tekstil
mamulünün,
örneğin
iplik
çilelerinin,
karışması
tehlikesidir.
A- Direkt 2016
IsıtmaTekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
ERENTEK
zBuharınGiriş
flotteProf
içerisine
gönderilmesi
esas tekne (kazan)
içerisinde
yandan
veya aşağıdan
Terbiyesine
Dr.Pervin
Aksel EREN
TEKyukarıdan,
2016 Tekstil
Terbiyesine
yapılabileceği
gibi,
esas
teknenin
(kazanın)
dışındaki
özel
bir
kısımda
da
yapılabilir.
zKüçük
hacımdaki
flotteler Giriş
(örneğin
veya–kimyasal
maddelerin
çözülmelerinde)
ısıtılacaksa,
buhar
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Profboyarmadde
Dr.Pervin Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
doğrudan
flotte
içerisine
yukarıdan
daldırılmış
bir
Dr.Hüseyin
zborudanAksel
gönderilebilir.
2016
TekstilIsıtma
A- Direkt
Prof
Dr.Pervin
Aniş – flottelerin
Dr.Hüseyin
Aksel boyama
EREN TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş buhar
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
zBüyük
hacımdaki
örneğin
flottesinin
bu şekilde
ısıtılmasında
borusununAniş
bulunduğu
Aksel
EREN
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Tekstil
kısmın,
tekstil
mamulünün
bulunduğu
esasGiriş
kısımdan
delikli bir Aniş
levhayla
ayrılması, Aksel
tekstilERENTEK
mamulünün2016
karışmasını
Terbiyesine
önlemek bakımından
faydalıdır.Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Dr.Pervin
Aniş mamulünün
– Dr.Hüseyin
zBuhar
borusu
aşağıdan
gelip, borunun
yan taraflarındaki
deliklerden
dışarı Giriş
çıktığıProf
takdirde
de tekstil
Aksel
EREN
TEK 2016
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016tekstil
Tekstil
karışma
tehlikesi
azdır.Tekstil
Buhar Terbiyesine
yatay bir borunun
üst tarafındaki
deliklerden
çıkıyorsa,
bu takdirde
boruyla
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
mamulü arasına yatay olarak delikli bir levha koymakta fayda vardır. Fakat böyle bir levha teknenin
Aniş
– Dr.Hüseyinzorlaştırır.
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
temizlenmesini
TEK
2016 Tekstil
A- Direkt
IsıtmaTerbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine
zFlottenin direkt buharla ısıtılması, esas teknenin (kazanın) dışında bir yerde yapılacaksa-, genellikle bir buhar
trompu kullanılır ve dolayısıyla aynı zamanda yoğun bir flotte hareketi de sağlanmış olur. Bu tip (buhar
enjeksiyonuyla) ısıtma bugün için pek fazla kullanılmamaktadır.
B- Endirekt ısıtma
zFlotteninGiriş
ısınması
yüzeylerle
boruları-serpantin,
çubukları,
levhaları...
Terbiyesine
Prof sıcak
Dr.Pervin
Aniş –(buhar
Dr.Hüseyin
Aksel EREN ısıtma
TEK 2016
Tekstilısıtma
Terbiyesine
Girişgibi)
Proftemas
Dr.Pervin
yoluyla
sağlanmaktadır.
Aniş
– Dr.Hüseyin
zEndirekt
ısıtmanın
en büyük
sakıncası,
ısı iletiminin
ısıtmayaAksel
nazaran
dahaTEK
az ekonomik
(buharın
sadece
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş direkt
– Dr.Hüseyin
EREN
2016 Tekstil
Terbiyesine
yoğuşma
enerjisinden
daha
uzun
olmasıdır.
Bu tip Giriş
ısıtmada
içerisine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Anişfaydalanılır)ve
– Dr.Hüseyin ısıtma
Aksel süresinin
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Profflotte
Dr.Pervin
Aniş –
doğrudan
buhar
akımı
gönderîlmediğinden,
flottenin
karışması
ve
hareketi
de
direkt
ısıtmaya
nazaran
daha azdır
Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
TEK
(Sadece
sıcaklık
farklılığı
nedeniyle
hareket
vardır).
B- Dr.Pervin
Endirekt ısıtma
Prof
z
Bunun
yanında
endirekt
ısıtma,
direkt ısıtmanın
gösterdiği
sakıncaları
göstermez:Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Aksel EREN TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Terbiyesine
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
z- Flotte Giriş
hacmiProf
artmaz.
Aniş
Dr.Hüseyin
Akseltehlikesi
EREN TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
z-–Flottenin
kirlenme
yoktur.
z- TekstilGiriş
mamulünün
karışması
tehlikesi
yoktur. Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
z-–Yer
yer fazla Aksel
ısınmaERENTEK
tehlikesi yoktur.
Aniş
Dr.Hüseyin
B- Endirekt
ısıtma
TEK
2016 Tekstil
zEndirekt
ısıtmada,
ısı iletimi
esas flotte
kabı
îçerîsinde 2016
veya Tekstil
dışarısında
sağlanabilir.
fazla
uygulanan
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
Terbiyesine
GirişEn
Prof
Dr.Pervin
Anişsistem,
–
esas flotteAksel
kabinin
alt taratma
kıvrımlı
buhar
boruları (serpantin)
Dr.Hüseyin
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof yerleştirmektir
Dr.Pervin Aniş. – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
zIsıtma
dışarıda
yapıldığı
takdirde
flotteninAniş
sıcaklık
farklılığı nedeniyle
hareketi yetersiz
olduğundan,
genellikle
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN geçerek
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
flottenin
ısıtma
parçacığından
(eşanjöründen)
sirkülasyonu
bir pompaGiriş
yardımıyla
sağlanır.Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Flotte
Hareketinin
Sağlanması
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş –pompalar
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
zFlottenin hareketi en etkili şekilde
yardımıyla
sağlanabilmekteyse
de prensip
olarakGiriş
şu olanaklar
da
Aniş
vardır:
z- Konveksiyon (sıcaklık farklılıkları)
z-–Buhar
enjeksiyonu
Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel (püskürtmesi)
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
z-2016
Buhar/hava
TEK
Tekstil enjeksiyonu
Giriş
z-Pompa
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Kumaş
Levendi
Boyama
Aparatları
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Beam Dyeing Machines
Aksel
EREN
TEK Hangi
2016 Tekstil
Terbiyesine
Levent
Boyama
Kumaşlar
İçin Uygundur?
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
zBu HT-aparatlarda bütün sentetik liflerden ve bunların
diğer liflerle
olan Tekstil
karışımlarından
dokunmuş
veya
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
örülmüş
kumaşların
terbiye
İşlemleri
yapılabilmektedir.
zİlk konstrüksiyonlar
örülmüşAniş
poliamid
kumaşların
boyanması
için geliştirilmiş
bugün de
halaProf
bunların
Terbiyesine
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstilolup,
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
boyanmasında
çok
kullanılmaktadırlar.
zBu
aparatlar,
kumaş
gerilmediğinden,
tekstüre ipliklerden
dokunmuş
kumaşların
TEK
2016
Tekstil çalışırken
Terbiyesine
Girişçekilip
Prof Dr.Pervin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
boyanmasında
da
kullanılabilmektedirler.
Dr.Hüseyin
Aksel kanşımlarının
EREN TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Girişsıcaklığın
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
zYün-sentetik
bunlarda
boyanması
halinde,
106ºC’ı
geçmemesine
dikkat
edilmelidir.
2016
Tekstil
Çalışma
Prensibi
Prof
Dr.Pervin
Anişkumaş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
zBu aparatlarda
delikli leventlere
sarılmakta
ve sargılardan
flotteyi geçirerek
boyama
yapılmaktadır.
zYatay silindirik otoklavlar halindeki bu aparatlarda, ön tarafdaki kapak açılıp taşıma arabası ile getirilen kumaş
levendi raylar üzerinden ittirilerek aparatın içerisine sokulmakta ve kapak kapatılmaktadır.
Levent Sarımında Dikkat Edilecek Hususlar
zKumaş
levendi
boyama aparatlarında
ustalık, kumaşların
levendlere
sarılmasındadır.
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Aksel
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
zBurada dikkat edilecek birinci nokta kumaşın boyanması sırasında ne kadar çekeceğini
hesaba
alarak,Aniş
sargı–
Dr.Hüseyin
Aksel
gerginliğini
saptamaktır.
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Levent Sarımında Dikkat
Edilecek
Hususlar Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
zÖrneğin
birAniş
perlon
örgü kumaşAksel
% 12EREN
kadar çekmekteyse,
bu göz
önüne alınmadan
sargı
gergin bir
şekilde
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
hazırlanırsa ileride iyice sıkılaşacak, flottenin sirkülasyonu zorlaşacak ve hatta moire (muare) tehlikesi baş Tekstil
Terbiyesine
gösterecektir.
z Boyamadan
kumaşınGiriş
bir ön
fiksajdan
geçirilmesi
bu aşırı çekme
durumunu
azaltmaktadır.
TEK
2016 Tekstilönce
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Aksel
EREN TEK
Muare
Efekti
Nedir?
zMuare efekti:
derecelerde
yansıması sonucu
oluşan
efekttir.Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Dr.Hüseyin
Aksel Işığın
ERENdeğişik
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
z
İki
tül
perde
üstüste
geldiğinde
oluşan
dalgalı
görünüm
gibi
düşünülebilir.
Levent
Sarımında
Dikkat
Edilecek
Hususlar
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –pamuklu
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEKsarılır
2016 ve
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
zGenellikle
levende
önce bir miktar
kumaş
gevşek
olarak
bunun
üzerine esas
boyanacak
Aniş
– Dr.Hüseyin
AkselazEREN
TEK 2016
Girişgerilimle
Prof Dr.Pervin
kumaş
ilk kısmı daha
ve sonradan
gelenTekstil
kısmı Terbiyesine
biraz daha fazla
sarılır. Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
TEK 2016
Tekstil
zBunun da üzerine tekrar pamuklu kumaş (eni boyanacak kumaştan 20 cm.Aksel
daha EREN
fazla olmalıdır)
sarılır.
Terbiyesine
Dr.Pervin
Aniş –hazırlamakta
Dr.Hüseyin Aksel
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
zSargılarıGiriş
özel Prof
sarma
makinalarında
fayda EREN
vardır. TEK
Birçok
durumlarda,
bilhassa ıslanınca
fazla
şişen
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
liflerden yapılmış kumaşlar ıslatıldıktan sonra levende sarılırlar.
zSarma makinalannda hem kuru ve hem de yaş kumaşı sarma olanağı vardır. Bazı durumlarda kumaşı sıcak sudan
geçirerek bir nevi hidrofiksaj sağlanır ve böylece boyama sırasında çekmesi azaltılmış olur.
Levent Sarımında Dikkat Edilecek Hususlar
zSargılar
hazırlanırken
dikkat edilecek
ikinciTEK
husus,
sargıların
kenarının altında
kalan
deliklerin
Prof
Dr.Pervin
Aksel EREN
2016
Tekstiliki
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
kapatılmasıdır.
zEğer üzerine
gelmeyen Aniş
boş delik
kalırsa, flotte
enEREN
az dirençle
bu deliklerden
geçmeyi
tercih
Terbiyesine
Giriş sargı
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
TEK karşılaşacağı
Giriş
Prof Dr.Pervin
eder.
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Girişolursa,
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Akseldirencin
EREN TEK
Tekstil
zDeliklerin
bitimi
ve sargı
aynı hizada
bu uçtakiAniş
deliklerden
gelen flotte
fazla2016
olduğu
sargıların
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
içinden dışına doğru olan yön yerine, sargılar arasından kenardan çıkmayı tercih edecektir. Böylece sargıların
üst
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
kenar kısımları boyanamıyacaktır.
zBu nedenle sargının eninin deliklerin bittiği kısımdan biraz daha geniş olması gerekmektedir.
zGevşek Aksel
yapılı EREN
kumaşlarda
poliamid
örgü kumaşlarda)
kumaşın sargının
içinden dışına
doğru
olanTEK
Dr.Hüseyin
TEK (örneğin
2016 Tekstil
Terbiyesine
Aksel
EREN
yönde
göstereceği
içinden
geçilme
direnci çok
fazla
olmayacağından,
kenarlarının
deliklerin
bitimini
5'er
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel sargının
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
cm
kadar
geçmesi
yeterli
olabilirken,
sıkı
yapılı
kumaşlarda
bu
fark
15'er
cm'ye
kadar
çıkmaktadır.
Levent
Sarımında
Dikkat
Edilecek
Hususlar
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
zSargı kalınlığı
da bu
uzunluğun
saptanması
sırasında
önüne
alınması
gerekenTerbiyesine
önemli bir faktördür.
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselgöz
EREN
TEK
2016 Tekstil
z
Burada
dikkat
edilecek
diğer
bir
husus
da
kumaşların
enine
çekmesidir.
Örneğin
sargının,
deliklerin
bitimim 5'er
cm
aşması
gerekiyorsa
ve
boyama
sırasında
6
cm
kadarlık
bir
en
çekmesi
söz
konuşu
ise,
başlangıçta
kenarlar
deliklerin bitimim
8'er
cm aşacak
şekilde
bir sarmaAksel
yapılmalıdır.
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Boyama
Sarımda Giriş
Kenarlar:
TEK
2016 Levendine
Tekstil Terbiyesine
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
Sarılan
kumaşın
enine,
cinsine
ve
sargı
kalınlığına
göre, deliklerin
bitiminin
ayarlanması
iki türlü
yapılır:
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –
zBirinci olanağa
göre delikli
levendin
üzerinde
kenarlarda
delikli iki
manşet,
istenilenAksel
yerlere
kadarTEK
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Girişbulunan
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN
kaydırılır
levendin deliklerine
delik– olmayan
kısımları
şekilde
ayarlanır.
Ucuz olan bu
2016
TekstilveTerbiyesine
Giriş Profmanşetlerin
Dr.Pervin Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel gelecek
ERENTEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
sistemde
bu işlemin
kumaş sarılmaya
gerekmektedir.
Prof
Dr.Pervin
Akselbaşlamadan
EREN TEKönce
2016yapılması
Tekstil Terbiyesine
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş –vardır
Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016kadar
Tekstil
zİkinci
olanakta
ise, kullanılan
leventlerinGiriş
içerilerinde
özel pistonlar
ve bu pistonlar
istenilen vere
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
kaydınlarak, bunun gerisinde kalan deliklerin flotteyle ilişkisi kesilmektedir.
zBurada pistonun ayarı sarma işleminden sonra yapılmaktadır.
Sargılar hazırlanırken dikkat edilecek son bir husus da:
zPartiyi
oluşturan
parçalar
düzgün
olmıyan
ve kaba
bir şekilde
birbirine
dikilmişlerse,
dikiş yerlerinin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş bu
– Dr.Hüseyin
Akselaltlarına
EREN
ve
üstlerine
gelen
kısımlarda
iz
bırakacaklarıdır.
Sargı
yerleştirildikten
aparat flotteyle
dikkat
edilecek
hususlar:
Giriş
Prof
Dr.Pervin Anişsonra,
– Dr.Hüseyin
Aksel doldurulurken
EREN TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
2016 çeperleri
Tekstil Terbiyesine
Girişkısımda,
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
zFlotte seviyesi
sargıyla
otoklav
arasında kalan
sargınınAniş
içindekinden
daha Aksel
çabuk ERENTEK
2016
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
yükselmemelidir.
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselkalır
EREN
TEKyerlerde
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Profolur.
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
zAksi
takdirde
sargı
içerisinde hava
ve bazı
boyama
oluşmasına
engel
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016 Tekstil
zHavanın tümüyle uzaklaştırılabilmesi için flottenin başlangıçtan itibaren içeriden-dışarıya
doğru
basılarak
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
doldurulması
yerinde
olur.
zKöpüren tekstil yardımcı maddeleri de sargı içerisindeki havanın uzaklaştırılmasını zorlaştıracaklarından, aparatı
önce 40-50 ° C daki sıcak suyla doldurup, flotteye konulması gereken boyarmadde ve yardımcı maddeleri havanın
uzaklaştırılması bittikten sonra ilave etmekte fayda vardır.
z(Bazı firmalar da, flottenin pompa çalıştırılmadan yavaş yavaş doldurulmasının ve bütün hava uzaklaştırıldıktan
sonra sirkülasyona başlanmasının daha iyi sonuçlar verdiğini söylemektedirler).
Flotte Sirkülasyon Yönü
zKumaş
levendiAksel
boyamacılığında
dakikadan,
boyamanın sonuna
kadar
flottenin
içten-dışa
doğru sirküle
Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN TEKilk
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
edilmesi
en
iyi
sonuçları
vermektedir.
zDemek Giriş
ki sarılmış
iplik boyamacılığından
farklı Aksel
olarakEREN
buradaTEK
boyama
flotte yönü değiştirilmez.
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
2016sırasında
Tekstil Terbiyesine
Flotte
SirkülasyonAksel
YönüERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
– Dr.Hüseyin
TEK
2016 dikkat
Tekstiledilecek
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
Tekstil Terbiyesine
zHatta
husus,
boyama
(durulama)Aniş
bitinceye
kadar, pompanın
bir an
için2016
bile durdurulmamasıdır.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Akseledilmemesİnin
ERENTEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –
z Flottenin
dışarıdan-içeriye
doğru sirküle
sebeplerinden
biri de, bunun
moire
oluşma sakıncasını
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
artırmasıdır.
zDıştan
içe doğru
kumaşınAksel
bastırılması
iç taraftaki
düzleşme
parlaklık
da meydana
Prof
Dr.Pervin
Aniş –akış
Dr.Hüseyin
ERENsonucu
TEK 2016
Tekstil katmanlarda
Terbiyesine Giriş
Prof ve
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
getirebilir.
zKumaş leventleri
daima tekAksel
yönlü EREN
sirküleTEK
edildiğinden,
bazıTerbiyesine
aparatlar sadece
yönde
Terbiyesine
Giriş Profboyanmasında
Dr.Pervin Anişflotte
– Dr.Hüseyin
2016 Tekstil
Girişbir
Prof
Dr.Pervin
çalışacak
şekilde
konstrükte
edilerek
piyasaya
sürülmüşlerdir.
zDiğer bir2016
kısım
aparatta
ise, flotteGiriş
her iki
yönde
de sirküle
ERENTEK
Tekstil
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Anişedilebilmektedir.
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
zBu tip aparatlarda
taşıyıcılar yardımıyla
çapraz
de boyanabilmektedir.
Terbiyesine
Giriş Prof istenildiğinde
Dr.Pervin Anişözel
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEKbobinler
2016 Tekstil
Isıtma
Aniş
– Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN
TEKtutabilmek
2016 Tekstil
zHT-Kumaş
levendi
boyama
aparatlarında
ısıtma
genellikle
aparatı Aksel
(otoklavı)
küçük
içinTerbiyesine
otoklavın
Giriş
Profbir
Dr.Pervin
Akselısı
ERENTEK
2016
Tekstil doğruya
Terbiyesine
Giriş Prof
Aniş –
dışında
yerde yapılırsa
da, bazı firmalar
eşanjörlerini
doğrudan
otoklavın
içineDr.Pervin
de
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
yerleştirmektedirler.
Prof
Dr.Pervin
Flotte
Oranı Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
zOrtalama
olarak
kumaş
levendi
boyama Giriş
aparatlarında
normalAniş
büyüklükte
bir sargı
hazırlanarak
çalışıldığında,
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
flotte oranı 1:8-1:13 dolayında olmaktadır.
zDar kumaşlarda,
bir levende
iki-üç
partiyi
yana sararak
da vardır.
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Profyan
Dr.Pervin
Aniş –çalışabilme
Dr.Hüseyinolanağı
Aksel EREN
TEK 2016 Tekstil
Numune
Alma Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
– Dr.Hüseyin
zNumune
almaTerbiyesine
(kontrol) için
dahaProf
iyi Dr.Pervin
sonuçlar veren
şekli, iplere
ve2016
sargıTekstil
katlarının
arasına
TEK
2016 Tekstil
Giriş
Aniş çalışma
– Dr.Hüseyin
Aksel bağlanmış
EREN TEK
Terbiyesine
yerleştirilmiş
numune
parçacıklarının
çift
vanalı
sistem
yardımıyla
istenildiği
zaman
aparattan
çekilmesi
temeline
dayanmaktadır.
Dr.Hüseyin
zBoyanacak
malzemenin
içerisine
numune Aniş
parçaları
yerleştirilir.
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervinbağlı
Anişoldukları
– Dr.Hüseyin
Aksel
TEKbir
2016
Tekstil
Terbiyesine
zBunların
ipliklerin
ucuEREN
iki vanalı
borudan
dışarı
çıkarılır.Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
ERENyapılmak
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
2016
Tekstil
zKontrol
istendiğinde
dış vana kapalı
iç vana
açıkkenAniş
iplikler
yardımıylaAksel
kumaş
numuneleri
çekilir.
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
zİçteki vana kapatılır basınç altındaki aparatla ilişki kesilir.
Prof
Dr.Pervin
Aniş – numune
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
zDış
vana açılarak
dışarı
alınır.
zHT-Levent
aparatlarıAniş
aslında
kabartmalıAksel
desenli
kumaşların
terbiyesinde
kullanılmamaktadırlar,
zira
Terbiyesine
Girişboyama
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
2016
Tekstil Terbiyesine
kabartmalar
ezilmektedir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Yeni
Geliştirilen
Aparatlarına
Giriş
Prof
Dr.PervinLevent
Aniş –Boyama
Dr.Hüseyin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Örnekler
Levent
Boyama
(Alliance
rotora)
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
z
Levent
sabit
değildir.
Değişken
fazlı EREN
bir motor
vasıtasıyla
döndürülür.
TEK
2016 Tekstil
z
Kumaşın
çözelti
içerisinde
olmayan
kısmına
bir
seri
spreyleme
tüpü
vasıtasıyla kazanın
üst kısmından
çözelti
Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil
püskürtülür.
zBu
spreyleme ve
kumaşın
çözelti 2016
içerisinde
bulunması
sayesinde
çözelti
oranı düşürülmüştür
ve bu Aksel
dasudan,
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
EREN
yardımcı
kimyasallardan,
enerjiden
ve boyama
zamanından
tasarruf sağlar.
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Levent
(Alliance
rotora)
Giriş
ProfBoyama
Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akseleder.
EREN TEK
zArtan temperatürlerde banyonun içerideTerbiyesine
genleşmesi Giriş
ilave expansiyon
tankı
kullanılmasını
elimine
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Profve
Dr.Pervin
zBöylece
proses maliyetlerinde
yer gereksiniminde
ekonomiAksel
sağlanır.
zSağlanan ekonomiler %50’lere ulaşabilir.
Jigerler
(Jig dyeing machines)
Çalışma Prensibi
zPARTİNİN TAMAMININ BİR KERE FLOTTEDEN GEÇİRİLİP SARILMASINA BİR PASAJ DENİR
zPasaj
cinsine,parti
geçiş
hızına
ve mamul Aksel
cinsineEREN
bağlı olarak
değişir.
TEK
2016sayısı
Tekstilişlem
Terbiyesine
Girişuzunluğuna,
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselgeçiş
ERENTEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zBir
işlem
sırasında
kumaş
25-30 (pasaj)
yapabilmektedir.
Dr.Hüseyin
Çalışma Prensibi
2016
Tekstil Terbiyesine
Dr.Pervin
AkselveERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine Giriş
zEsasında
malzemeninGiriş
flotteProf
içerisinde
bulunduğu
süre çok kısadır
esas boyama
işlemi
sargılarda
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
tamamlanmaktadır.
zİşte bu nedenle jiggerler kaynama derecesindeki işlemler için pek kullanılmazlar.(Örneğin yünlü boyamacılığı).
Jig veya Jigger; boyanması esnasında kırışmaması gereken taftalar, satenler, poplinler, brandalar ve takım elbiselik
kumaşlar gibi kumaşların boyanmasında kullanılan en eski makinalardan birisidir.
Avantajları:
zKırışıklık
meydana
gelmeden
muamele
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
zFlotte
oranı nispeten
(1:2-1:8) Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş kısa
– Dr.Hüseyin
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
zkumaşın cinsine göre 30002016
m’yeTekstil
kadar partiler
bir kerede
işleme
girebilir Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Prof
Dezavantajları:
Aksel
ERENyönünde
TEK 2016
zÇözgü
gerilim
zkabartma
desenli
kumaşlarda
ezilme
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
zLifleri fazla
ve Terbiyesine
sargılarda birbirine
baskı
yapan kumaşlarda
da muare
etkisiEREN
oluşabilir.
ERENTEK
2016 şişen
Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aksel
TEK 2016 Tekstil
Önden ve yandan
görünüm
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
İyi 2016
bir jigerden
beklenir?
TEK
Tekstilneler
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
zDüşük
kumaş gerilimi;
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
zSabit kumaş geçiş hızı;
zDüzgün ve kırışıksız sarım.
Fonksiyonel Üniteler:
Kumaş Sarma ve Salma Ruloları Ve Tahrik Mekanizmaları
Prof
Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
1- Eski
tip jiggerlerde:
z silindir hareketi (tahriki) bir şanzuman kolu vasıtasıyla,
zkumaş
gerginliği
boşalan
sargıya
birTerbiyesine
frenleme yardımıyla
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK uygulanan
2016 Tekstil
sağlanmaktaydı.
2- Differansiyel
mekanizmalı
jiggerlerde
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zbaşlangıçtaki
sondaki
geçiş hızları
aynı olmaktadır.
Dr.Hüseyin
Aksel ve
EREN
TEKkumaş
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
zFakat sargı çapları boşalan ve dolan sargılarda eşitken (ortadaki)
geçiş
hızı TEK
yüksektir.
Prof
Dr.Pervin
Anişjigerlerde
3- Daha
gelişmiş
Aksel
ERENTEK
2016
Terbiyesine
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
TEK 2016
Tekstil
zKumaş geçiş hızını Tekstil
sabit tutmak
için enGiriş
etkiliProf
konstrüksiyon
hem açılma
hem deAksel
sarmaEREN
roliklerinin
tahrikli
Terbiyesine
olmasıdır. Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Fonksiyonel
Üniteler:Açıcılar
zKumaşı
ruloya sarmadan
önce kırışıklıkları
yok etmek2016
için kullanılır.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aksel ERENTEK
zAçıcılarAksel
dış bükey
yüzlü
Dr.Hüseyin
EREN
TEKçubuklardır.
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Fonksiyonel
:Log Rolls/Pressing
Roller
Prof
Dr.Pervin üniteler
Aksel EREN
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016üzerinde
Tekstil duran
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
ERENTEK 2016 Tekstil
zHer
kumaş
rulosu
serbestGiriş
hareketli
rulolardır. Aniş
Tekne
yüzeyine birAksel
yay vasıtasıyla
Terbiyesine
bağlanmışlardır.
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENçözeltinin
TEK 2016
Tekstil sağlayarak,
Terbiyesinekumaştaki
Giriş Prof dalgaları
Dr.Pervindüzeltirler
Aksel
zRulo
ile kumaşAksel
arasındaki
akmasını
ve çözeltinin
rulo
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
içindeki kumaş üzerinde dağılımını kolaylaştırırlar.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Fonksiyonel
Üniteler:Isıtıcılar
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Profyerleştirilen
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEKbasınçlı
2016 Tekstil
zBanyonun dibinde, makineGiriş
boyunca
delikli
bir boru vasıtasıyla
ve düşük
buharTerbiyesine
kullanılarak
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Anişborunun
– Dr.Hüseyin
Aksel olmalı
ERENTEK
2016kumaşa
Tekstilçarpmamalıdır.
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
direkt
yapılır.
Delikler
alt tarafında
ve buhar
zKapalı devre (endirekt) boru tipi ısıtıcı da kullanılabilir. Fakat bu direkt ısıtmaya göre daha yavaş çalışır.
zBazı
jigerler
çift–ısıtma
sistemine
sahiptir.
sıcaklığına
kadar direk buhar
püskürtmesi
ileAniş
hızlı–ısıtma
Prof
Dr.Pervin
Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENBoyama
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
sağlanır
ve
sonra
bu
sıcaklığı
korumak
için
kapalı
devre
boru
ısıtmasına
geçilir.
Fonksiyonel
Üniteler:
Aniş
– Dr.Hüseyin
AkselKapaklar
zÜst kapak
kapalı
çalışmanın
avantajları:
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
zKumaş rulosu
üzerindeki
sıcaklığı
etmek
ve sıcaklık
farklarını
azaltmak
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –muhafaza
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil
zHavayla
temasıAksel
azaltmak
Aniş
– Dr.Hüseyin
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Girişve
Prof
Dr.Pervin
Anişsağlamak
zBanyodan
ısı kaybını
azaltmak
enerji
tassarrufu
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –çıkışını
Dr.Hüseyin
zAtmosfere
olan buhar
azaltmak
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Jigerde Çalışırken Ortaya Çıkabilecek Sorunlar
2016
Terbiyesine
Girişkükürt-küp
Prof Dr.Pervin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
z1-Tekstil
Selüloz
liflerinin küp,
boyarmaddeleri
ile yapılan
boyamaları
sırasında,
kumaşın
kenarlarının
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
(oksidasyon nedeni ile) daha koyu bir tonda boyanması.
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Jigerde
Çalışırken
Ortaya
Çıkabilecek
Sorunlar
z2-– Dr.Hüseyin
Bilhassa çözgü
yönünde
boyanmış
çizgilerin
(şeritlerin)
oluşmaAniş
tehlikesidir.
Aniş
Aksel
ERENfarklı
TEK tonlarda
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Jigerde
Çalışırken
Ortaya
Çıkabilecek
Sorunlar
z3- Partinin
uçlarındaki
boyamanın
kısımlardan
olması.
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –diğer
Dr.Hüseyin
Akselfarklı
EREN
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zSıcak
flotteden
geçen
ilk
kısım
soğuk
ruloya
sarılmakta
ve
diğer
nazaran
daha
fazla soğumaktadır.
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş kısımlara
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
Önlemek
için: Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
TEK
2016 Tekstil
Jigerde
Çıkabilecek Aksel
Sorunlar
Giriş
ProfÇalışırken
Dr.Pervin Ortaya
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
z3- Partinin
uçlarındaki
boyamanın
diğerTerbiyesine
kısımlardanGiriş
farklıProf
olması.
2016
Tekstil
Terbiyesine
Profsoğuk
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Giriş
zSıcak
flotteden
geçen Giriş
ilk kısım
ruloya
sarılmakta
ve diğer
kısımlara
nazaran
daha
fazla Terbiyesine
soğumaktadır.
Prof
Dr.Pervin
Önlemek
için:Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016uçlarına
Tekstil Terbiyesine
Giriş başka
Prof Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
zBoyanacak
partinin
yeterli uzunlukta
bir taşımaAniş
(uç)–bezi
dikilir. Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Jigerde Çalışırken
Ortaya
Çıkabilecek
Sorunlar Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
z3- Partinin uçlarındaki boyamanın diğer kısımlardan farklı olması.
zSıcak flotteden geçen ilk kısım soğuk ruloya sarılmakta ve diğer kısımlara nazaran daha fazla soğumaktadır.
Önlemek için:
zBoyanacak partinin uçlarına yeterli uzunlukta başka bir taşıma (uç) bezi dikilir.
zBazı jiggerlerde sarma rulolarının ısıtılabilir cinsten olması önlemi alınmıştır .
Jigerde Çalışırken Tavsiyeler
zJiggerlerde
terbiye
maddelerinin
bir seferde
verilmeyip,
çeşitliTerbiyesine
geçişlere (pasajlara)
daha iyi
Prof
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
2016 Tekstil
Giriş Profbölünerek
Dr.Pervinverilmesi
sonuçlar
sağlamaktadır.
Jigerde Boyama
Prosedürüne
Örnek
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.PervinBir
Aniş
z
Pasaj:
½
Tuz,
½
Boyarmadde,
Yardımcı
Kim. Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zPasaj:
Tuz, ½
Boyarmadde,
Kim. Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
TEK
2016 ½
Tekstil
Terbiyesine
GirişYardımcı
Prof Dr.Pervin
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
zPasaj:
½ Soda, 1/6
NaOH
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
zPasaj: ½ Soda, 1/6 NaOH 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
2016
Tekstil
zPasaj:
1/3Terbiyesine
NaOH
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
zPasaj: 1/3 NaOH
Aksel
EREN
zPasaj:
Fiksasyon
zPasaj: Fiksasyon
Jiger Seçerken Tavsiyeler
z1-– Dr.Hüseyin
Isıtma hızı, kumaş
geçiş hızı ve2016
geçişTekstil
(pasaj)Terbiyesine
sayısı otomatik
ayarlanabilmelidir.
Aniş
Aksel ERENTEK
Girişolarak
Prof Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zBazı
konstrüksiyonlarda
kumaş
deAniş
ayarlanabilmektedir.
TEK
2016özel
Tekstil
Terbiyesine Giriş
Prof gerilimi
Dr.Pervin
Giriş
Prof
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
zBu
türDr.Pervin
jigerlerin Aniş
seçilmesi
tekrarlanabilirliği
arttıracaktır.
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Jiger Seçerken Tavsiyeler
2016
Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
z2Flottenin
hareketi Giriş
yetersizdir.
Bunun için:
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
2016şekilde
Tekstilyerleştirerek
zTaşıma silindirlerinin küvet içerisine zig-zagTEK
yapacak
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
zküvet
içerisine
de sıkma
merdaneleri,
püskürtme
veDr.Pervin
emme donatımları
yerleştirerek
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
zözel parçalar (örneğin turbinatör) yardımı ile
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
flottenin
hareketini
sağlıyan
konstrüksiyonlar
tercih
edilebilir.Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Kumaş kapasitesi kumaş kalınlığına bağlıdır.
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
1000/kumaş kalınlığı(t)=x(m) formülüyle hesaplanır.
TEK
2016
Terbiyesine
GirişYeni
ProfJigerlere
Dr.Pervin
Enerji
veTekstil
Su Tasarrufu
Sağlayan
Örnekler
zİki banyolu bir sisteme sahiptir. Banyolar ayrı ayrı veya birlikte kullanılabilir.
zYıkama
tekneden
arka tekneye
su akışı sözAksel
konusudur.
2016
Tekstil prosesinde
TerbiyesineönGiriş
Prof Dr.Pervin
Anişters
– Dr.Hüseyin
zTekneler
sıyırıcı barAksel
sistemi
banyoların
ayrılmasını
Prof
Dr.Pervinarasındaki
EREN
TEK 2016
Tekstil arttırır.
zSarma
rulolarına
ayarlanabilir
bir basınçla
bastıran
pressing roller’lar
kumaş çözelti
değişiminde
artış
sağlar.
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –yıkama
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
2016 yani
Tekstil
Terbiyesine
Girişile
Prof
Dr.Pervin
zYeni yıkama
teknolojisi
sayesinde
pasajlarından
tasarruf
etmek,
daha
az su tüketimi
aynı
yıkama
Aniş
– Dr.Hüseyin
etkilerine
ulaşmakAksel
mümkündür.
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
zTeknik detaylar:
zÇalışma Eni:1600-3200mm.
zRulo
950-1250mm
TEK
2016Çapı:
Tekstil
zKumaş
Hızı:5-150m/dak.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
zKumaş gerilimi:60-500N/m
2016
Tekstil Terbiyesine
Henriksen-Vacu
Jig Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENileTEK
zHareket eden kumaştan
vakumAksel
teknolojisi
suyu2016
uzaklaştırır.
Prof
Dr.Pervin
Anişpamuklu
– Dr.Hüseyin
Akselbir
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
zBöylece
%100
300kg.’lık
kumaşın reaktif
boyalarla
boyanmasında
9 pasajda
5200 Aniş
L su –tüketir.
Aksel
EREN
2016
Tekstil
Terbiyesine
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Normal
bir TEK
jigerde
bu 12
pasajda
ve 16.000Giriş
L suProf
ile gerçekleşir.
zBu %65 daha az su ve %25 daha hızlı bir proses zamanı demektir.
Henriksen-Vacu Jig
zEco-Rinse sistemi iki set spreyleme düzesi içerir. Spreyleme tüpleri iki amaçla kullanılabilir:
z1.TemizAksel
suyunEREN
çiseleme
şeklinde
kumaşTerbiyesine
üzerine spreylenmesi,
vakum teknolojisi
ile birleştiğinde,
Dr.Hüseyin
TEK
2016 Tekstil
Akselboyamadan
ERENTEK
sonra
çok
etkili
bir
yıkama
yapılmasını
sağlar.
z2.Kimyasalların
olarak tanktan
ilavesine
izin2016
verir.
Prof
Dr.Pervin Aniş –direk
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
zTeknik
Veriler:
Aksel
ERENTEK
Terbiyesine
Giriş
Profhızlarına
Dr.Pervinulaşabilir.
z200m/dak
kumaş
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
z1200mm çapında rulolarla çalışılabilir.
zÇalışma
genişliğiAniş
1600-3200mm.
Giriş
Prof Dr.Pervin
zÇift banyo
sistemi,ayrı
ayrı2016
ısıtma
sistemi,
sirkülasyon
sistemi,
sirkülasyon
pompası
ve ilave Aksel
tanklaEREN TEK
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEK
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
donatılmıştır.
Intes-Quick-Jig
Aksel
zTeknik Veriler:
Terbiyesine
Aniş
– Dr.Hüseyin
zMaksimum
ruloAksel
çapı:1400mm.
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
zÇalışma Eni:1400-3400mm
Terbiyesine
zHız:0-200m/dak.
Aniş
–
Dr.Hüseyin
zGerilim:5-50Kg.
zÇift cidar vasıtasıyla indirek ısıtma.
zBuhar boruları
vasıtasıyla
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK direk
2016 ısıtma.
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
z
İki
banyo
arasında
sıkma
ruloları
ile su tasarrufu
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
HT Jigerler
Aksel
zKüçük ve
ortaProf
büyüklükte
partiler
sürekli pad-steam
proseslerine
enTekstil
iyi alternatifdirler.
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
Aniş –için,
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
zJet
ve levent boyama
makinalarına
göreTekstil
çözeltiTerbiyesine
oranlarının düşük
olması
nedeniyle
enerji
tüketimi açısından
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
avantajlıdır.
Terbiyesine
zTeknik Veriler:
Aniş
– Dr.Hüseyin
zYaklaşık
1:2’likAksel
düşükERENTEK
çözelti oranı.
z143C’a ısıtma ve soğutma yüksek etkinlikli external ısı değiştiricisi ile sağlanır.
zSpreyleme bataryaları ile yüksek etkinlikli yıkama donanımı
zBir
ilave Terbiyesine
tankı ve enjeksiyon
pompası
sayesinde
basınçAksel
ve temperatür
altında
bileTerbiyesine
ilaveler Giriş
2016
Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –yüksek
Dr.Hüseyin
ERENTEK
2016 iken
Tekstil
yapılabilir.
MCS-Comby
Jiger
Aksel
EREN TEK
zTeknik Veriler:
Terbiyesine
zÇalışma
Eni:1600-3200mm.
Aniş
– Dr.Hüseyin
zKumaş hızı:15-150m/dak.
ERENTEK
Terbiyesine
Girişgramajdaki
Prof Dr.Pervin
z80-600g/m2
kumaşlarla
çalışabilir. Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Tekstil Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zHafızasında
40Aksel
farklı ERENTEK
program ile 2016
mikroprosesörlerle
kontrol
edilebilir.
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
zKumaş merkezlemesi için donanıma sahiptpr.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
zYardımcı
hidrolik
motor
ile senkronize
yükleme
ve boşaltma
yapabilir.
Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Haspeller
Aksel
EREN
TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
(Çıkrıklı
Tekne)
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Winch Dyeing Machines
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN bir
TEK
2016
Terbiyesine
Giriş Profkumaşın
Dr.Pervin
EREN
Haspeller flottenin
bulunduğu
tekne
veTekstil
bir de bu
teknenin üzerinde
taşınmasını,
hareketiniAksel
sağlayan
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine
çıkrıktan
oluşmaktadır.
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Çalışma Prensibi Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zHer bir halat (kumaş) teknenin üzerine monte edilmiş iki silindir tarafından banyodan kaldırılır.
zMakinanın
önünde
serbest dönen
silindir
vasıtasıyla
kumaş
kılavuzlanır
ve Giriş
daha Prof
arkada
bulunanAniş
büyük
ve
Prof
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
hareketini
motordan
alan
çekici
silindir
(çıkrık)
vasıtasıyla
döndürülür.
AvantajlarıGiriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
zNisbeten
basit Aksel
makinalardır.
Aniş
– Dr.Hüseyin
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
zİlk yatırım ve işletme maliyetleri
düşüktür.
Giriş
Prof Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
zGeniş
bir üretimAniş
ranjına
sahiptirler. Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zKumaşa
daha az gerilim
2016
Tekstil Terbiyesine
Girişverirler.
Avantajları
zDüşük
kombine
mekanik
etkiProf
ile daha
kalın ve
hacimli,
daha örtücü
veERENTEK
daha dökümlü
Aksel
ERENgerilimle
TEK 2016
Tekstiledilen
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
2016 Tekstil
kumaşlarınGiriş
üretilmesine
olanakAniş
sağlar.
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Dezavantajları
Aniş
ERENTEK
2016
Terbiyesine
Girişfazla
Profolan
Dr.Pervin
Aniş –boyanmasında
Dr.Hüseyin Aksel
EREN TEK 2016 Tekstil
zKırışıklık
izi Tekstil
(kırık) oluşma
tehlikesi
kumaşların
kullanılmazlar.
Terbiyesine
Girişuzundur
Prof Dr.Pervin
zFlotte oranı
(1:20-1:30).
zDüşük çözelti hareketi. Piyasada kumaşın yanında flottenin de bir pompa yardımıyla hareketinin sağlandığı özel
konstrüksiyonda haspeller çoğunluktadır. Bu haspellerde çözelti oranları önemli ölçüde düşürülmüştür. (1:5-1:10)
zSentetikAksel
kumaşların
kırışıklıklar
fikse olabilmektedir.
Dr.Hüseyin
ERENterbiyesinde
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
2016
Tekstil Terbiyesine
Anişfikse
– Dr.Hüseyin
zSentetik
kumaşların terbiyesinde
kırışıklıklar
olabilmektedir.
Prof
Dr.Pervinliflerin
Aniş –camlaşma
Dr.Hüseyin
Aksel aşılıp
ERENçıktığı
TEK 2016
Terbiyesine
Giriş
Profdüşüldüğünden
Dr.Pervin Anişdolayı.
– Dr.Hüseyin
zÇözeltide
derecesi
anda Tekstil
camlaşma
derecesinin
altına
Aksel
EREN kumaşların
TEK 2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş fikse
Prof Dr.Pervin
zSentetik
terbiyesinde
kırışıklıklar
olabilmektedir.
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEKderecesinin
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
zÇözeltide liflerin camlaşma derecesi aşılıp çıktığı anda camlaşma
altına
düşüldüğünden
dolayı.
zKapalı yapıda haspellerde bu tehlike kısmen azalmaktadır ilaveten buhar kaçışının önlenmesi ve enerji tasarrufu
sağlanmaktadır.
zSentetik
kumaşların
kırışıklıklar
olabilmektedir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Akselterbiyesinde
ERENTEK 2016
Tekstilfikse
Terbiyesine
zÇözeltide
liflerin
camlaşma
derecesi
aşılıp
çıktığı
anda
camlaşma derecesinin
altına
dolayı.
Aksel EREN
TEKdüşüldüğünden
zKapalı
yapıda haspellerde
bu tehlikeAksel
kısmen
azalmaktadır
kaçışının
önlenmesi
ve enerji
tasarrufu
Giriş
Prof Dr.Pervin
ERENTEK
2016ilaveten
Tekstil buhar
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
–
sağlanmaktadır.
Dr.Hüseyin
2016
Tekstil
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş – ve
Dr.Hüseyin
zDiğer
yolTerbiyesine
çıkrığın flotte
seviyesine
yakın olması
hızlı döndürülmesidir.
Aksel
EREN TEK
Fonksiyonel
Üniteler:Tekne
Terbiyesine
Giriş
Prof
Haspellerin teknesi, Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
zYün
boyamacılığında
kullanılanlarda
derin
ve dardır
(eni fazla
değildir).
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
zSelüloz ve sentetik lif boyamacılığında kullanılanlarda ise derinlik az, en fazladır.
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
zfloş, viskon gibi yaş iken kopma sağlamlığı az olan liflerin fazla çekilmemesi ve Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesinekısmen
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş
zflottede
dibe batmayan
sentetik kumaşların
sakıncalarının
azaltılabilmesi
sağlanmaktadır.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Fonksiyonel
Üniteler:Çıkrık
zSelüloz
sentetik lifGiriş
boyamasında
kullanılan
çoğunlukla
elips kesitinde
çıkrıklarTerbiyesine
kullanılmakta
ve
2016
Tekstil ve
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş haspellerde
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
Giriş
dakikada
50-60
devir
yapacak birAksel
hızla EREN
döndürülmektedirler.
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
z
Yün
boyamacılığında
ise
yuvarlak
kesitli
çıkrıklar
tercih edilmekte
dakikada 30-40
yapacak
hızda
Aniş –ve
Dr.Hüseyin
Aksel devir
ERENTEK
2016
Tekstil
döndürülmektedirler
Prof
Dr.Pervin Üniteler:Isıtıcılar
Fonksiyonel
zNormal haspellerde teknenin içerisinde kumaşın hareket ettiği büyük bir bölme ile bundan delikli bir levha ile
ayrılmış küçük bir bölme vardır.
z Isıtma
boruları
ön taraftakiGiriş
küçük
bölmede
bulunmaktadırlar
ve flotteye
yardımcı
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof
Dr.Pervin
Aksel konulacak
ERENTEKboyarmadde
2016 TekstilveTerbiyesine
maddeler
bu
bölmeye
konulmaktadırlar.
Fonksiyonel
Üniteler:Isıtıcılar
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
z
Schotty
sistemine
göre
yapılmış
özel EREN
haspellerde
tekne
çeperleri
çift katlıdır
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
TEK ise
2016
Tekstil
Terbiyesine
zİç ERENTEK
çeper ile teknenin
arasında
ayarlanabilen
kapak
vardır, Aniş
böylece
flotteyle bağlantı
istenildiği
Aksel
2016 Tekstil
Terbiyesine
Girişbir
Prof
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEKgibi
2016 Tekstil
ayarlanabilmektedir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş – (1
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
zBu
tip haspellerin
avantajı
flotte oranının
diğerTerbiyesine
tiplere oranla
biraz
daha
kısa olmasıdır
:15)
Yeni
Geliştirilen,
ve –Enerji
Tasarrufu
Sağlayan
Haspellere
Örnekler
Giriş
Prof
Dr.PervinSu
Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Dr.Hüseyin
Tüp ÖrmeAksel
Formunda
2016
Fong’S-Dynawin
Prof
Brückner-Haspelflow
Terbiyesine
HT -Haspeller
Aniş
– Dr.Hüseyin
EREN
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aksel bir
z1960’lı
yıllarınAksel
sonunda
çeşitli
firmalar
tarafindan
piyasaya Giriş
HT-haspeller
de çıkarılmıştır.
Basınca dayanıklı
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
yapıda olan
bu tip
haspellerde
140 °C
ve Prof
4-5 bar
basınçtaAniş
çalışılabilmektedir.
Terbiyesine
Girişdönemde
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Profçok
Dr.Pervin
zAncak aynı
piyasaya
çıkarılan
HT-jet boyama
makinalarının
(özellikle
over-flow tiplerinin)
daha
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
avantajlı olması nedeniyle, HT-haspeller yaygınlaşamamıştır.
Giriş
Dr.Pervin
JETProf
BOYAMA
MAKİNALARI
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
Jet Dyeing Machines TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Prof tehlikesi
Dr.Pervinolmayan
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Jet boyama
makinaları, Giriş
kırışıklık
her türlü liften
yapılmış
kumaşların,
özellikle
yuvarlak örgü
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
kumaşların terbiyesinde en fazla kullanılan terbiye makinalarıdır.
Aksel
EREN
Çalışma
Prensibi
Terbiyesine
Giriş
Profhalinde
Dr.Pervin
Aksel EREN
TEK 2016 Tekstil
z
Kumaşların halat
125-140°C’a
kadar sıcaklıklarda
boyanmasında
HT-jetTerbiyesine
kullanılabilir.
zBunlarda
hemTekstil
flotte,Terbiyesine
hem de halatGiriş
şeklindeki
kumaş büyük
hızla sirküle
etmekte
ve TEK
flotte2016
kumaşın
hareketini
ERENTEK
2016
Prof Dr.Pervin
Aniş –birDr.Hüseyin
Aksel
EREN
Tekstil
de
sağlamaktadır.
Çalışma
Prensibi Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
– Dr.Hüseyin
zBütün
jet boyama
makinalarında
çalışmayı
sağlıyan
TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş düzedir.
Giriş
Prof Dr.Pervin
ERENTEK
2016 hızı
Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Aniş –
zDüzede
kesitin daralan
bölümünde Aksel
flottenin
basıncı azalıp
arttığı
için (Bernoulli
kuralı)
kumaşı da
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
beraberinde sürüklemektedir.
2016
Tekstil
Terbiyesine
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyinkumaşın
Aksel ERENTEK
2016etmesi
Tekstilartmaktadır.
Terbiyesine Giriş
zAynı
zamanda
flotte Giriş
akımıProf
düzede
turbulans
kazandığından
içerisine nüfuz
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Avantajları
za) Gerilmeye
karşıDr.Pervin
hassas kumaşların
terbiyesinde
kullanılabilmektedirler;
Terbiyesine
Giriş Prof
Aksel
z
b)
Ezilmeye
karşı
hassas
kumaşların
terbiyesinde
kullanılabilmektedirler;
ERENTEK
2016karışması
Tekstil Terbiyesine
Prof Dr.Pervinher
Aniş
– Dr.Hüseyin
zc) Flottenin
iyi, sıcaklıkGiriş
ve konsantrasyon
tarafta
aynı olmaktadır.
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
zd) Boyama süreleri kısalmaktadır.
ze) Kumaş ile flotte sıkı bir ilişkide olduklarından, düzgün boyama eldesi.
zf)Prof
Düşük
flotte oranlarında
(1:5-1:15)
çalışılabilmektedir.
Giriş
Dr.Pervin
Aksel
Dezavantajları
2016
zKırışıklık
sözkonusudur.
akım2016
nedeniyle
şeklindeki
kumaşın
sürekli olarak
Prof
Dr.Pervin izi
Aniş
– Dr.HüseyinAncak
Akselturbulent
EREN TEK
Tekstilhalat
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş dönmesi
– Dr.Hüseyin
sonucu,
halatın
durumunun
değişmesi
sağlanmakta
ve
böylece
kumaşta
kırık
(kalıcı
kırışıklık
izi)
oluşması
diğer
halat formunda
makinalara
daha az olmaktadır.
Terbiyesine
Giriş çalışan
Prof Dr.Pervin
Anişgöre
– Dr.Hüseyin
Prof
Dr.Pervin Üniteler:Ana
Fonksiyonel
KazanAksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Aksel
ERENsilindirik
TEK 2016
Tekstil
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
zJetlerde
veya
yatıkTerbiyesine
formda kazanlara
rastlanır.
zYatık formdaki kazanlar kırışıklık riski olan kumaşlar için daha fazla tercih edilir.
Fonksiyonel Üniteler:Ana Kazan
zKazanın iç cidarı genellikle sürtünmesiz (kumaşın kolay kayması ve düğümlerin oluşmaması için) bir yüzey
sağlamak amacıyla teflonla kaplıdır.
Fonksiyonel Üniteler:Düze
zMakinanın
buProf
aksamının
iki işlevi
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
Aniş –vardır:
Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zçözelti
sirkülasyonunu
sağlamak 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
TEK
2016 Tekstil
zkumaşı
hareketTerbiyesine
ettirmektir.Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
zJetleri, düze kesitine bağlı olarak klasik düzeye sahip olanlar, over-flow ve air-flow jet boyama makinaları
olarak sınıflandırmak mümkündür.
Düze (Jet)
zDüzenin
daralan
bir boru
oluşturur.
Aksel
EREN esasını
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
zDaralan Giriş
kesitlerde
akışkan daha
hızlı
hareket eder.
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
z
Bu
daralan
kısma
gelen
flottenin
buradan
geçerken
hızı artıp,
basıncı
(Bernoulli
kanunu)
halat
Giriş
Profazaldığından
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
halindeki
kumaşı
da
beraberinde
sürükler.
Overflow Giriş
DüzeProf
(Taşmalı
Jet) Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
Dr.Pervin
zBu
makinelerdeAksel
dikeyERENTEK
konumdaki2016
düzeTekstil
(daralan
boru), ikinci
bir Prof
borunun
içerisinde
ve Aksel
düzenin
dış
Aniş
– Dr.Hüseyin
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
Anişbulunmakta
– Dr.Hüseyin
EREN
çeperi
ileTekstil
ikinci borunun
iç çeperi
boşluktan
düzenin
içineEREN
taşan TEK
flotte2016
düzeden
geçerken,
TEK
2016
Terbiyesine
Giriş arasındaki
Prof Dr.Pervin
Aniş –gelerek
Dr.Hüseyin
Aksel
Tekstil
Terbiyesine
yukarıdan
gelen kumaşı
beraberindeAksel
sürüklemektedir.
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –daDr.Hüseyin
OverflowAksel
Düze EREN
(Taşmalı
Jet)2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
Dr.Hüseyin
TEK
zNormal
makinelerinden
farklıDr.Pervin
olarak bunlarda
düzeye basınç
altındaki
flotte yerine
taşan flotte
girdiğinden,
2016
Tekstiljet
Terbiyesine
Giriş Prof
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
flottenin
kumaşı
daha
ılıman
ve yumuşak
birTekstil
şekildeTerbiyesine
olmaktadır. Giriş
Bu nedenle
bu tip makinelere,
Prof
Dr.Pervin
Anişsürüklemesi
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Prof Dr.Pervin
yumuşak-akım
de denmektedir.
Aksel
EREN TEK(soft-stream)
2016 Tekstiltipi
Terbiyesine
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş çözelti
– Dr.Hüseyin
EREN
TEK
2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zOver-flow
düzelere
sahip jetlerde
oranlarıAksel
nisbeten
daha
yüksektir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Air-flow
Düze Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
ERENTEK
20161:2-1:3’e
Tekstil Terbiyesine
zFlotte oranı
kadar düşmektedir.
zKumaş sıvı flotte içerisinde değil, gaz atmosferinde hareket ettiği için, normal over-flowlarda hızlı kumaş
hareketinin yarattığı sakıncaları (boyuna uzamaların artması ve kumaş yüzeyinin tüylenmesi gibi) göstermeden
kumaş hızı 1000m/dak.’nın üstüne çıkarılabilmektedir.
zKısa flotte
oranı
ve yüksek
kumaş
hızının
zaman, su,Giriş
terbiye
ve enerji
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK 2016
Tekstil
Terbiyesine
Profmaddesi
Dr.Pervin
Aniş –tasarrufları
Dr.Hüseyinsağlar.
Aksel EREN TEK
0
zNormal
jetler 90-95
C’a
kadar
soğutulduktan
sonra boşaltılırken
air-flowlarda
kumaş
dışında
çok az çözelti
2016
Tekstil HT
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aksel ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
bulunduğundan,
yapılmadan
yapılabilmektedir.
Bu da hızı Giriş
artırır.Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin
Prof
Dr.Pervin Anişsoğutma
– Dr.Hüseyin
Akselboşaltma
EREN TEK
Düzenin Görevi
Terbiyesine
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
2016hareketini
Tekstil Terbiyesine
Girişyok
Profdenecek
Dr.Pervin
Aniş
zYeni
jet modellerinde
düzenin
kumaş
sağlayıcı etkisi
kadar
azalmıştır.
zDüzenin esas görevi kumaşla flottenin iyi bir şekilde temasını sağlamaktır.
Kumaş Hareketinin Sağlanması
zKumaşın esas hareketini sağlayan çıkrıktır.
zDüzede su akışı da kumaş transportuna yardımcı olur.
zTeflon veya sentetik kaplı kaydıraklar veya kanallar da kumaşın hareketini kolaylaştırır.
zBunun yanında bazı makinalarda kumaş hareketini kolaylaştırmak için döner tambur sistemleri de kullanılmıştır.
Prof
Dr.Pervin Üniteler:
Fonksiyonel
Aksel
EREN
TEK(çıkrık)
Çekici
Silindir
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
zTahrikli bir silindirdir.
zPürüzsüz bir yüzeye sahip olmalıdır.
zKumaş hızının kontrolünü de sağlamaktadır.
Pastal Tertibatı
zDüzeden
düzgün
bir şekilde
içerisine
yerleştirilmesini
sağlar.
Prof
Dr.Pervinçıkan
Anişkumaşın
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN ana
TEKkazanın
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Fonksiyonel
Üniteler:Isı
Değiştirici
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil
Fonksiyonel
Üniteler:Filtre
Terbiyesine
Giriş
zFiltre;
çözelti içerisindeki
kimyasallardan,
boyarmaddeden
gelebilecek
topaklanmaları
kumaştanAksel
gelebilecek
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş – ve
Dr.Hüseyin
EREN
tüycükleri
süzer.Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
TEK
2016 Tekstil
Fonksiyonel
Üniteler:
Giriş
Prof Dr.Pervin
Kumaş
Hızı
Ölçme
Tertibatı
Dr.Hüseyin Aksel EREN
z
Hız
arttıkça
sirkülasyon
artmakta
ve kumaşAniş
daha– iyi
boyanabilmektedir.
Prof Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
zAncak
yüksek
çalışmada
da EREN
düze tıkanabilir
kumaşTerbiyesine
kırışabilir. Bunun
için Dr.Pervin
serbest dönen
silindir
Prof
Dr.Pervin
Anişhızlarda
– Dr.Hüseyin
Aksel
TEK 2016veTekstil
Giriş Prof
Anişbir
– Dr.Hüseyin
yardımıyla
hızı Tekstil
ölçülür.Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
Aksel
EREN kumaş
TEK 2016
Fonksiyonel
Üniteler:
Terbiyesine
Giriş
Dikiş
Yeri Dedektörü
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
Terbiyesine
Giriş
Prof makineden
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK yerin
2016 bilinmesi
Tekstil
zNumune2016
almaTekstil
ve boyamadan
sonra
kumaşı
çıkarmak
için halatın
ucuca
dikildiği
Terbiyesine
gerekir. Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN
zBu
sebeple kumaş
makinaya
verilirken
dikiş yerine
dedektör
yerleştirilir.
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Giriş
Prof Dr.Pervin
AnişSekonder
– Dr.Hüseyin
Sirkülasyon
Pompası,
PompaAksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Fonksiyonel Üniteler:Rezerv Tank Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK
2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Profotomatik
Dr.Pervinboya
Anişmutfaklarında
– Dr.Hüseyinhazırlandıktan
Aksel ERENTEK
Tekstil
zKimyasallar
ve boyarmaddeler
sonra2016
rezerv
tankaTerbiyesine
buradan da Giriş
ana
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
kazana pompalanırlar.
Aksel
ERENdeTEK
2016
Tekstilyapılır.
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil
zİlaveler
rezerv
tankdan
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Giriş-Çıkış
Haspeli
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin
Aniş – ve
Dr.Hüseyin
Akselsağlar.
EREN TEK 2016 Tekstil
zKumaşın makinaya hızlı
ve düzgün
bir Prof
şekilde
yüklenmesini
boşaltılmasını
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
Yeni Geliştirilen, Su ve Enerji Tasarrufu Sağlayan Jetlere Örnekler
Aniş
– Dr.Hüseyin
Gaston
County-Millennium
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Thies-Roto Stream
Giriş
Prof Dr.Pervin
Thies-Soft
-TRD Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş –
zEkstra hassas ve gramajı düşük dokuma ve örme kumaşlar; poliester, poliester harmanları ve mikrofiberler için
geliştirilmiştir.
zÇözelti
Aksel
ERENOranı:1:8
0
zÇalışmaGiriş
temperatürü:140
C’aAniş
kadar
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
zKumaş
hızı: 600m/dak.
ERENTEK
2016
z60-800g/m gramajlarda kumaşlar çalışılabilir.
Terbiyesine
Giriş Plus
Thies-Eco-Soft
Aniş
– Dr.Hüseyin
Double
Overflow-Sclvalos
zPekçok üretici çok düşük çözelti oranlarında çalışmaya şüpheyle bakmaktadır.
zÇünkü çözünürlük
problemleri
alındığındaGiriş
ve pamuk
gibi hidrofil
liflerin
büyük miktarda
suyu tuttuğu
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK 2016gözönüne
Tekstil Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel EREN
TEK
düşünüldüğünde,
1:5’in
altındaki
çözelti
oranlarında
kumaşın
taşınabilmesi
problemler
yaratmaktadır.
zMeydana
düğümlenmeler
ve karışıklıklar
boyamalarGiriş
neden
olabilir.
Prof
Dr.Pervingelebilecek
Aksel EREN
TEK 2016düzgünsüz
Tekstil Terbiyesine
Prof
z
Görünüm
ve
pilling
açısından
ayrıca
tutum
gözönünde
bulundurularak
hala
elastomerik
lifler, yüksek
kaliteli
Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
2016
Tekstil
pamuklukar,
yünProf
ve harmanları,
rayon
ve harmanları
içinEREN
yüksekTEK
çözelti
oranlarına
ihtiyaç vardır.
Terbiyesine
Giriş
Dr.Pervin Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
2016
Tekstil Terbiyesine
zDouble overflow teknolojisi işte bu bağlamda önemli avantajlar sunar.
Değiştirilebilir Düzeye Sahip Olan Veya İki Farklı Düze Kullanabilen Jetlere Örnekler
Scholl-Rapidstar
zÇözelti
oranı, Terbiyesine
maksimum su
uzaklaştırma
sağlayarak
halat
ağırlığına
ulaşmak
ve Tekstil
gerilimiTerbiyesine
azaltmak
TEK
2016 Tekstil
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş –minimum
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
amacıyla
sentetikler
için
1:3,
pamuklular
için
1:5’dir.
zVenturiAksel
veya overflow
prensibiyle
çalışabilir.
Dr.Hüseyin
EREN TEK
2016 Tekstil
Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel ERENTEK
Brazzoli-Saturno
2016
Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
zÇözelti
oranı
1:5-1:7’dir.
Aksel
ERENTEK
2016
Terbiyesine
Giriş
zİstenirje jet, istenirseTekstil
overflow
prensibiyle
çalıştırılabilir.
zÇalışma
temperatürü:
1400C’dır. 2016
AncakTekstil
atmosferik
basınç altında
çalışan
tipi deAniş
geliştirilmiştir.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel ERENTEK
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
z1-6
halat
çalışılabilir.
TEK
2016
Tekstil
Fong’s-Compacdyer
Giriş
Fong’s-Soft
Dyeing
Machine
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
Yeni
Geliştirilen,
Su
ve
EnerjiProf
Tasarrufu
Sağlayan
Örnekler
Dr.Pervin
Aniş –Air-flowlara
Dr.Hüseyin Aksel
Thies-Luft
Roto
Prof
Dr.Pervin
zRoto-stream
gelişmiş
şeklidir.Giriş
HemProf
havaDr.Pervin
ve çözeltiAniş
sirkülasyonu
ile hem
de dönen
tambur
ile kumaş
Aksel
EREN TEKmodelinin
2016 Tekstil
Terbiyesine
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
Tekstil
taşınır. Giriş Prof Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş Prof Dr.Pervin
Terbiyesine
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
ERENpoliester
TEK 2016
Tekstil Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin Aniş – Dr.Hüseyin Aksel
zKırışıklığa
hassas
poliester,
harmanları
ve mikrofiberler
için uygundur.
ERENTEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
zÇözelti Oranı:1:2
0
Terbiyesine
Prof Dr.Pervin
zÇalışmaGiriş
temperatürü:140
C’aAniş
kadar
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
ERENTEK
2016
zKumaş hızı: 600m/dak.
z180Kg’lık 4 halat çalışılabilir.
Thies-Airstream
zÇözelti oranı:1:3
zKumaş
hızı:60-1000m/dak.
Prof
Dr.Pervin
z
1-4
halat
çalışılabilir.
zÇözelti besleme
veDr.Pervin
hava düzeye
anda yapılmakta.
Terbiyesine
Giriş Prof
Anişaynı
– Dr.Hüseyin
z
Kazanın
alt
bölümü
kumaşın
kayması
için
teflon
kaplanmıştır.
0
ERENTEK
2016 Tekstil
Terbiyesine
Prof veya
Dr.Pervin
– Dr.Hüseyin
z95 C’a kadar
ön ısıtma
yapılarak Giriş
durulama
boya Aniş
çözme
suyu hazırlanabilir.
0
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
Aksel
EREN
TEK
2016
Tekstil
zÇalışma temperatürü:140 C’a kadar.
Aniş
– Dr.Hüseyin
Henriksen-Air
JET
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Giriş+Prof
zHenriksen air-jet ikili bir düze
havaDr.Pervin
kullanır. Aniş – Dr.Hüseyin Aksel EREN TEK 2016 Tekstil Terbiyesine
zÇözelti Aksel
verildikten
sonra
açık formda
teflon barlar
üzerine
yayılır. Aniş
Bu da– üniform
bir boyama
sağlar.TEK
Dr.Hüseyin
EREN
TEKkumaş
2016 Tekstil
Terbiyesine
Giriş Prof
Dr.Pervin
Dr.Hüseyin
Aksel EREN
Then-Air-flow
AFS
zEkstra
düşük
su –tüketimi
ile yeni
bir teknolojidir.
Prof
Dr.Pervin
Aniş
Dr.Hüseyin
Aksel
z
Çözelti
oranı
lif
tipine
göre
1:2’den
başlar.
zSudan %50,
enerjisinden
%40
tasarruf sağlar.
Kimyasallar
yardımcı
kimyasallardan
da tasarruf
Terbiyesine
Girişısıtma
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
Aksel
EREN TEKve2016
Tekstil
Terbiyesine Giriş
Prof Dr.Pervin
sözkonusudur.
ERENTEK
2016blowerin
Tekstil Terbiyesine
Giriş
zAncak yine
enerji tüketimi
unutulmamalıdır.
0
Terbiyesine
Giriş
Prof
Dr.Pervin
Aniş
–
Dr.Hüseyin
z140 C’lara kadar çalışır.
Aniş
– Dr.Hüseyin
ÇALIŞMA
PRENSİPLERİ
TEK
2016
Tekstil
Terbiyesine
Prof göre
•Kumaşın halat veya açık en Giriş
olmasına
Giriş
Prof Dr.Pervin
Aniş
– Dr.Hüseyin
ERENTEK
•Terbiye
maddesinin
tekstil
mamulüneAksel
aktarılmasına
göre
•Mamulün ve çözeltinin hareketine göre
•Prosesin
sürekliliğine
göre
Prof
Dr.Pervin
•
Flotte
oranına
göre

TEK 2016 Tekstil Terbiyesine Giriş

Transkript

Benzer belgeler

Emdirme ve Cektirme Yontemleri Geligerek Terbiyedeki i)nemlerini