43. yıl faaliyet raporu

Transkript

43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
43. YIL
2008 Faaliyet Raporu
KURULUfi : 1966
SERMAYE : 105.815.808 TL.
‹dare Meclisi’mizin 12.03.2009 tarih ve 759 say›l›
toplant›s›nda incelenerek kabul edilmifl ve Genel
Kurul’umuzun tasvibine arz olunmufltur.
BURSA Ç‹MENTO FABR‹KASI A.fi.
PK. 15 16451 Kestel / BURSA
Tel: (224) 372 15 60
Fax: (224) 372 16 60
Turkcell GSM Ça¤r› Merkezi: 755 3 557
www.bursacimento.com.tr
1
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI A.Ş.
43. ORTAKLAR OLAĞAN
GENEL KURUL TOPLANTI GÜNDEMİ
Toplant› Yeri : Hac›ilyas Mah. Ulubatl› Hasan Bulvar› No:106 Osmangazi / BURSA
Tarih
: 31.03.2009 Sal›
Saat
: 13.30
1. Aç›l›fl ve Divan teflekkülü,
2. Genel Kurul Toplant› Tutana¤›n›n ve Hazirun Cetvelinin Ortaklar Ad›na Baflkanl›k Divan›’nca ‹mzalanmas› ve Bununla Yetinilmesi
Hususunda Divana yetki verilmesi,
3. ‹dare Meclisi Faaliyet Raporu ile Murak›p ve Ba¤›ms›z Denetleme Kuruluflu’na ait raporlar›n okunmas› ve müzakeresi,
4. SPK. XI – 29 Tebli¤ gere¤i Konsolide Mali Tablolar›n okunmas›, müzakeresi ve Genel Kurulun onay›na sunulmas›,
5. Kar da¤›t›m›n›n müzakeresi ve karara ba¤lanmas›,
6. ‹dare Meclisi Üyelerinin ve Murak›plar›n ibra edilmesi,
7. ‹dare Meclisi Üyeleri ile Murak›plar›n ücretlerinin tespiti,
8. ‹dare Meclisi Üye say›s› ile Murak›p say›s›n›n belirlenmesi ve bofl üyelikler için seçim yap›lmas›,
9. ‹dare Meclisi taraf›ndan bir y›l için seçilen Ba¤›ms›z Denetleme Kuruluflu, Denkar Ba¤›ms›z Denetim Yeminli Mali Müflavirlik
A.fi.’nin, SPK. Seri X – 22 Tebli¤i, Üçüncü K›s›m, madde 6 gere¤i Genel Kurulun onay›na sunulmas›,
10. Y›l içinde yap›lan ba¤›fllar hakk›nda, SPK. 05.06.2003 tarih ve 29/666 say›l› karar› gere¤i Genel Kurula bilgi sunulmas›,
11. ‹dare Meclisi üyelerine Türk Ticaret Kanunu’nun 334 ve 335’nci maddeleri uyar›nca yetki tan›nmas›,
12. Dilekler ve kapan›fl.
2
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
KENTİMİZİN MARKASI
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. 43 y›l önce, 14 Temmuz 1966 tarihinde
kurulmufltur. Say›n Hayri Terzio¤lu baflkanl›¤›nda Abdi Biçen, Ziya U¤ur,
‹hsan Dikmen, Zeki Yücel, Kemal Türkün, Kamil Tolon, Abdurrahman
fienipek, Reflat At›l, Fuat Özyol ve Hüseyin Sungur'dan oluflan Yönetim
Kurulu ile M.Kemal Keskin, Ali H. Fidanlar ve Hüseyin Karamehmeto¤lu'nun
oluflturdu¤u ilk Denetleme Kurulu göreve bafllam›flt›r.
1969 y›l›nda 230.000 ton Klinker Üretim Kapasitesi ve 250.000 ton
Çimento Ö¤ütme Kapasitesi ile kurulan fabrikam›z›n I. Ünitesinin iflletmeye
al›nmas›ndan sonra, 1976 y›l›nda II. ünite kurulmufl olup, 1989 y›l›nda
II. Ünitenin ve 1996 y›l›nda da I. ünitenin prekalsinasyonla kapasiteleri
artt›r›lm›flt›r.
2008 y›l›nda 1.400.000 ton Klinker Üretim Kapasitesi, 2.850.000 ton
Çimento Ö¤ütme Kapasitesi ve 105.815.808 TL. sermayesi ile Bursa
Çimento Fabrikas› A.fi. kuruluflundaki yüzde 100 halka aç›k olma özelli¤ini
halen sürdürmektedir. Kuruluflunda 1.236 orta¤› bulunan fiirketimizin
bugünkü ortak say›s› tahmini 2.000 civar›ndad›r.
3
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
RAPOR DÖNEM‹
ORTAKLI⁄IN ÜNVANI
01.01.2008 – 31.12.2008
BURSA Ç‹MENTO FABR‹KASI A.fi.
Baflkan
Ergün KA⁄ITÇIBAfiI
Mart 2008 - Mart 2011
Ahmet Muharrem U⁄UR (*)
Mart 2006 - Mart 2009
Özmetin KAVASO⁄LU (*)
Mart 2006 - Mart 2009
Mehmet Memduh GÖKÇEN
Mart 2008 - Mart 2011
Bülent Selen SARPER (*)
Mart 2006 - Mart 2009
Semiha Feyha DURANER
Mart 2007 - Mart 2010
‹rfan ÜNÜR
Mart 2007 - Mart 2010
Raci ASLAN (*)
Mart 2006 - Mart 2009
Burhan EVC‹L
Mart 2007 - Mart 2010
İDARE MECLİSİ
Baflkan Vekili
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
(1)
(2)
Murak›p
‹rfan ULUfi
Mart 2008 - Mart 2009
Cüneyt PEKMAN
Mart 2008 - Mart 2009
(4)
9
10
2
1
6
4
3
7
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
(10)
(11)
NOT: ‹dare Meclisi Baflkan›, Baflkan Vekili ve Üyelerin yetki ve s›n›rlar› T.T.K. ve Ana
Sözleflmede tesbit edilmifltir.
(*) Bu Genel Kurulda müddeti dolan üye
4
8
11
MURAKABE HEYETİ
Murak›p
5
(3)
fiirketimizin, 31.12.2008 tarihi itibariyle ve ayn› tarihte
sona eren döneme ait mali tablolar›nda, Türk Ticaret Kanunu,
Vergi Usul Kanunu, Tekdüzen Hesap Plan› ve SPK (Sermaye
Piyasas› Kurulu ) Mevzuat› ile Kurul’un belirledi¤i ilkelerde
yer alan prensiplerin uyguland›¤›, mezkûr tablolar›n; mali
durumu, faaliyet sonucunu ve mali durumdaki de¤ifliklikler
ile tüm önemli hususlar› lay›k›yla arz etti¤ini teyit ve beyan
ederiz.
43. YIL
YÖNETİCİLER
16
15
10
3
13
11
2
6
1
14
8
4
12
5
9
2008
FAALİYET
RAPORU
Genel Koordinatör
Burhan EVC‹L
(1)
Genel Müdür
Mürsel ÖZTÜRK
(2)
Genel Müdür Yard›mc›s› (Mali-‹dari)
Oktay ÖZYURT
(3)
Genel Müdür Yard›mc›s› (Teknik)
M.Bilgin ATAÇ
(4)
Bak›m Grup Müdürü
Osman B‹LD‹R
(5)
Üretim Grup Müdürü
‹.Cavit BORA
(6)
Kalite Kontrol Müdürü
Güler YURTER
(7)
Personel Müdürü
M. Dursun AYHAN
Bilgi ‹fllem Müdürü
H. ‹brahim CANORUÇ (11)
Muhasebe Müdürü
Ferruh fiENTEPE
(13)
Sat›fl Müdürü
Fatih ARGÜDEN
(12)
D›fl Ticaret Müdürü
‹smail ALP
(14)
Sat›nalma Müdürü
Yalç›n CENAN
(15)
Toplam Kalite ve Çevre Müdürü
Mehmet KAN
(16)
Mekanik Bak›m Müdürü
Tamer AKINTÜRK
(8)
Enerji Müdürü
Yavuz VARLI
(9)
7
(10)
5
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
VİZYONUMUZ
Bursa Çimento olarak; Ulusal ve uluslararas› platformda faaliyet alanlar›m›zda güven veren kurumsal kültürümüz, kimli¤imiz, üretimimiz ve sermaye yap›m›z ile
örnek ve sayg›n bir kurulufl olma imaj›m›z› güçlendirerek sürdürmek V‹ZYONUMUZ’dur.
MİSYONUMUZ
• Kuruluflundan itibaren modern ça¤›n gereksinimlerine uygun olarak yap›lanan Bursa Çimento, fiirket Kültürü olarak baz al›nd›¤› yönetim ve organizasyonda
kurumsallaflma ilkesini,
• Ülke ekonomisine katk›, flartlar›n elverdi¤i en iyi karl›l›¤›n elde edilmesi, en son teknolojik geliflmelerin takibi ve uygulamas› sureti ile ortaklar›n›n güvenlerinin
güçlenmesi ve sahiplenme duygusunun kal›c› hale gelmesini,
• Küçük tasarruflar›n ekonomiye kazand›r›lmas›n›n en sa¤l›kl› arac›, halka aç›k flirket felsefesinin güzel bir öre¤ini teflkil eden fiirketimiz çok ortakl› sermaye
yap›s›n› idame ettirmeyi,
• Geliflim ve de¤iflim süreci içerisinde, küreselleflmenin getirdi¤i imkan ve f›rsatlardan yararlanmay›,
• Yeni ve farkl› alanlarda kaliteli mal ve hizmet üreterek müflteri memnuniyetine odakl› oluflumlar›n içinde bulunmay›,
• Toplumsan ve çevresel de¤erlere sayg›l› olmay›,
• Faaliyetlerinin her aflamas›nda çal›flanlar›n›n yarat›c›l›k ve kat›l›mc›l›¤›n›n teflviki ve mensubiyet duygular›n›n gelifltirilmesini
vazgeçilmez bir M‹SYON olarak kabul etmifltir.
İDARİ FAALİYETLER
1 - 2008 y›l› bafl›nda 331 kifli olan personel mevcudumuz, y›l içinde muhtelif sebeplerle 20 kiflinin iflten ayr›lmas› ve 28 kiflinin de ifle al›nmas› ile y›l sonunda
339 kifli olmufltur.
2 - 01.01.2008 ile 31.12.2008 devresini kapsayan dönemde, toplu ifl sözleflmesi uyar›nca sendikal› personelimizin, saat ücretlerine y›ll›k ortalama yüzde 12
seyyanen ücret zamm› yap›lm›flt›r.
3 - 31.12.2008 tarihi itibariyle k›dem tazminat› yükümlülü¤ümüz 7.373.234,76 TL’dir.
4 - 2008 y›l› için geçerli olan toplu ifl sözleflmesi kapsam›ndaki tüm yükümlülükler yerine getirilmifltir.
5 - Haks›z fiilden dolay› y›l içinde herhangi bir tazminat ödenmemifltir.
6
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
TÜRKİYE ÇİMENTO SEKTÖRÜ
Ekonomiye katma de¤er sa¤lamas› ve 1,4 milyon kifliye istihdam yaratmas› nedeniyle Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahip olan Türk ‹nflaat Sektörü,
son 10 y›lda iniflli ç›k›fll› dönemler geçirmifltir. 1999 Marmara Depremi ve 2001 krizi ile büyük ölçüde daralma yaflayan sektör, 1999 y›l›nda yüzde 12,5 ve
2001’de ise yüzde 5,5 oran›nda küçülmüfl, sektörün önemli bir bölümünü oluflturan konut inflaatlar›nda da 2003 y›l› öncesindeki dönemde çok ciddi düflüfller
görülmüfltür. Konut sektörü 2004 y›l›nda hareketlenmeye bafllam›fl ve bir önceki y›la göre yüzde 4,6 büyümüfltür. Uzun vadeli ve düflük faizli konut kredilerinin
yan› s›ra, faiz oranlar› ile enflasyonun düflük seviyelerde seyretmesine ba¤l› olarak, bireysel tasarruflar›n yeniden konut yat›r›mlar›na yönelmifl olmas›yla 2005
y›l›nda s›çrama yaparak yüzde 21,5 oran›nda büyümüfltür. 2006 y›l›nda bu büyüme devam etmifl, 2007 y›l›na gelindi¤inde yavafllama dönemine giren sektörün
büyümesi yüzde 5 düzeyinde kalm›flt›r.
2008 y›l›n›n ilk alt› ay›n› büyüyerek geçiren sektör y›l›n ikinci alt› ay›nda dünyada yaflanan global krizin etkisiyle durgunlu¤a girmifltir. Son y›llarda konut
sektöründeki hareketlenmenin etkisiyle üretimlerini art›rarak büyüyen çimento flirketleri, küresel krizin etkisiyle talep daral›nca arz fazlas› sorunuyla karfl› karfl›ya
kalm›fllard›r. Krizin ilk sinyali 2007’de TOK‹ projelerinin h›z kesmesiyle verilmifl ve buna bir de d›fl kaynakl› kriz eklenmifltir. 2001 krizinde yüzde 25 daralma
yaflayan çimento sektörü, 2008’i iç piyasada yüzde 4,5’luk daralmayla bitirmifltir. Çimento sektöründe kapasite kullan›mlar› yüzde 60’lara gerilemifl olup, bu
gerilemenin devam edece¤i beklenmektedir. Sektörün önde gelen üreticilerinin de bulundu¤u baz› fabrikalar, krizle birlikte çok yüksek stoklara ulafl›nca elektrik
ve do¤algaz gibi afl›r› zamlanm›fl maliyet unsurlar› ile üretime devam etmek yerine, klinker (yar›mamul) hatlar›n›n üretimine ara vermeyi tercih etmifllerdir.
Halen Türkiye’de 55 çimento tesisi üretim yapmaktad›r. 2008 y›l›nda 51,2 milyon tonluk çimento sat›fl›n›n 10,6 milyon tonu ihracata, 40,6 milyon tonu da iç
piyasa verilmifltir. Toplam kapasiteyi yüzde 16 civar›nda artt›ran yeni yat›r›mlar›n devreye girmesiyle birlikte sektörde yüzde 45 arz fazlal›¤› oluflmufltur. Bu fazlal›k
da ihracatla de¤erlendirilmeye çal›fl›lmaktad›r. Türkiye 2001 krizinde 15 milyon tonluk ihracat yapm›flt›r, ancak bugün bu imkan bulunmamaktad›r. Çünkü ihracat
pazarlar›m›zda daralma olup, Rusya’ya ihracat durma noktas›ndad›r. Toplam 20 milyon tonluk yeni kapasitelerin 2010 y›l›na kadar devreye girmesi ile sektörde
büyük s›k›nt›lar yaflanacakt›r.
7
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Rusya pazar›nda daralma bafllay›nca ihracattaki aç›¤› Irak ve Suriye pazarlar› kapatamam›fl, inflaattaki durgunluk sektörü derinden etkilemifltir. Kapasite kullan›m›n›n
art›r›labilmesi ve durumun normallefltirilmesi için; Kamu yat›r›mlar› h›zland›r›lmal›, otoyol ve duble yol çal›flmalar›na h›z verilmeli, asfalt yerine beton yollar yap›lmal›,
TOK‹ projeleri devam etmeli, Kentsel Dönüflüm Projeleri süratle devreye sokulmal›d›r.
Marmara bölgesi ülkemizin en geliflmifl bölgesi olup, çimento üretim ve tüketimi aç›ndan önemli bir yere sahiptir. Türkiye nüfusunun yüzde 27’sini bar›nd›ran
Marmara Bölgesi; Toplam çimento sat›fl›n›n yüzde 28,6’s›n›, çimento ihracat›n›n ise yüzde 19,1’ini gerçeklefltirmektedir. Marmara Bölgesi’nde kurulu çimento
fabrikalar›n›n y›ll›k klinker üretim kapasitesi yaklafl›k 14.850.000 ton, çimento ö¤ütme kapasitesi ise 24.800.000 ton’dur. 2008 y›l› iç sat›fl› 12.613.748 ton,
çimento ihracat› 2.018.914 ton, klinker ihracat› ise 982.649 ton’dur. Bu de¤erler göstermektedir ki halen çimentoda ülke baz›nda önemli miktarda at›l kapasite
söz konusudur. Yap›lmakta olan yat›r›mlarla bu fazlal›k çok daha büyük de¤erlere ulaflacakt›r.
8
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
TON
MARMARA
2008 YILI KL‹NKER KAPAS‹TES‹
51.158.669
94.300.000
56.800.000
14.632.662
14.850.000
95.000.000
90.000.000
85.000.000
80.000.000
75.000.000
70.000.000
65.000.000
60.000.000
55.000.000
50.000.000
45.000.000
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
24.800.000
2008 YILI MARMARA - TÜRKİYE KAPASİTELERİ VE SATIŞLARI (Ton)
TÜRK‹YE
2008 YILI Ç‹MENTO KAPAS‹TES‹
2008 YILI TOPLAM Ç‹MENTO SATIfiI
2004-2008 YILLARI ARASI BURSA ÇİMENTO, MARMARA VE TÜRKİYE ÇİMENTO ÜRETİMİ VE SATIŞI
BURSA Ç‹MENTO
MARMARA
TÜRK‹YE
Ç‹MENTO
ÜRET‹M‹
TOPLAM
Ç‹MENTO Ç‹MENTO Ç‹MENTO
‹Ç SATIfiI ‹HRACATI SATIfiI
Ç‹MENTO
ÜRET‹M‹
Ç‹MENTO
‹Ç SATIfiI
Ç‹MENTO
‹HRACATI
TOPLAM
Ç‹MENTO
SATIfiI
Ç‹MENTO
ÜRET‹M‹
Ç‹MENTO
‹Ç SATIfiI
Ç‹MENTO
‹HRACATI
TOPLAM
Ç‹MENTO
SATIfiI
2004
1.778.574
1.077.258
695.594
1.772.852
10.849.014
8.215.118
2.638.292
10.853.410
38.795.797
30.670.610
8.206.317
38.876.927
2005
1.662.921
1.207.368
450.935
1.658.303
11.751.976
9.773.059
2.018.029
11.791.088
42.786.835
35.083.198
7.737.666
42.820.864
2006
1.688.311
1.684.188
5.950
1.690.138
13.836.135
12.750.659
1.060.733
13.811.392
47.400.159
41.609.584
5.638.351
47.247.935
2007
1.836.426
1.835.239
----
1.835.239
14.530.138
13.326.265
1.131.764
14.458.029
49.255.880
42.456.000
6.619.842
49.075.842
2008
1.680.364
1.495.949
183.323
1.679.272
14.617.695
12.613.748
2.018.914
14.632.662
51.431.869
40.574.007
10.584.662
51.158.669
9
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
210
1971
230
254 110
250
288 115
1972
230
252 110
250
1973
230
256 111
1974
230
1975
TEMETTÜ ORANI (%)
96
BEDELS‹Z M‹KTAR (TL)
239
BEDELL‹ M‹KTAR ( TL)
250
SERMAYE ARTIfiI (%)
231 100
ESAS SERMAYE (TL)
230
TOPLAM PERSONEL SAYISI
1970
‹fiÇ‹ SAYISI
185
TEKN‹K PERSONEL SAYISI
74
MEMUR SAYISI
186
TOPLAM Ç‹MENTO SATIfiI
(000 TON)
Ç‹MENTO KAPAS‹TE
KULLANIM ORANI (%)
250
Ç‹MENTO ‹HRACATI
(000 TON)
Ç‹MENTO ÜRET‹M‹
(000 TON)
214 93
Ç‹MENTO ‹Ç SATIfiI
(000 TON)
Ç‹MENTO Ö⁄ÜTME
KAPAS‹TES‹ (000 TON)
230
KL‹NKER KAPAS‹TE
KULLANIM ORANI (%)
KL‹NKER ‹HRACATI
(000 TON)
1969
KL‹NKER ÜRET‹M‹
(000 TON)
YILLAR
KL‹NKER ÜRET‹M KAPAS‹TES‹
(000 TON)
KURULUŞUNDAN İTİBAREN BURSA ÇİMENTO VERİLERİ
185 26
9 238 273
30
28
238 21
9 220 250
36
222
66
288 21
9 218 248
36
%20
275 110
256
17
273 21 10 214 245
36
%22
250
286 114
278
10
288 25
9 223 257
63
247 107
250
260 104
259
259 27 12 237 276
63
%16
480
250 52
250
286 114
286
286 28 13 309 350
63
%10
1976
480
418 87
520
402
77
401
401 30 12 331 373
63
%16
1977
480
506 105
520
520 100
512
8
520 32 14 351 397
63
%35
1978
480
513 107
520
578 111
563
15
578 31 14 367 412
63
1979
480
436 91
520
500
96
481
17
498 34 14 359 407
94,5
1980
480
399 83
520
401
77
403
403 26 11 356 393
94,5
1981
480
316 66
520
409
79
367
43
410 31 11 377 419
189 100%
1982
480
496 103
520
569 109
420 147
567 33 11 369 413
189
1983
480
310 65 38
520
439
84
413
25
438 32 11 368 411
567 200%
1984
480
380 79
520
456
88
444
14
458 37 11 371 419
567
%75
1985
480
381 79
520
500
96
489
11
500 36 13 391 440
567
%125
1986
480
460 96
1.000
608
61
573
36
609 46 16 408 470
1.701 200%
1987
480
478 100
1.000
757
76
757
757 51 17 404 472
1.701
1988
480
459 96
1.000
853
85
852
852 47 20 418 485
1.701
1989
840
570 68
1.000
874
87
869
869 44 20 401 465
5.103 200%
1990
840
631 75
1.000
938
94
937
937 46 21 376 443
5.103
1991
840
727 87
1.000
1.018 102 1.016
1.016 50 22 353 425
20.412 300%
1992
840
753 90
1.200
1.037
86 1.036
1.036 50 28 293 371
61.236 200%
1993
840
815 97
1.750
1.150
66 1.156
1.156 55 28 276 359
61.236
1994
840
787 94 95
1.750
996
1995
840
800 95 35
1.750
928 69
1997 1.350 1.211 90
1996 1.350
57
20%
75%
30
%10
6
%8
27
%18
%45
50%
31,5
%30
%46
94,5
%60
%85
378
1.134
%35
%80
%120
%300
3.402
%150
%350
20.412
15.309
%150
20.412
%80
%150
986
986 59 29 260 348
183.708 200%
122.472
%150
1.115
64 1.118
1.118 57 25 207 289
734.832 300%
551.124
%70
1.750
1.290
74 1.280
9 1.289 57 24 206 287
734.832
%100
1.750
1.383
79 1.287 102 1.389 62 25 210 297
734.832
%200
1998 1.350 1.173 87
1.750
1.391
79 1.203 189 1.392 65 24 210 299
2.939.328 300%
2.204.496
%60
1999 1.350 1.025 76
2.850
1.468
52 1.191 263 1.454 64 27 201 292
5.878.656 100%
2.939.328
%30
2000 1.350 1.130 84 60
2.850
1.339
47
926 413 1.339 66 25 198 289
5.878.656
%0
2001 1.350 1.264 94
2.850
1.309
46
802 502 1.304 69 24 190 283
5.878.656
%65
2002 1.350 1.114 83 36
2.850
1.494
52
806 685 1.491 71 24 185 280 17.635.968 200%
2003 1.350 1.250 93
2.850
1.447
51
808 642 1.450 66 25 176 267 17.635.968
2004 1.350 1.260 93
2.850
1.779
62 1.077 696 1.773 64 25 176 265 35.271.936 100%
2005 1.350 1.338 99
2.850
1.663
58 1.207 451 1.658 65 25 177 267 35.271.936
2006 1.350 1.303 97
2.850
1.688
59 1.684
6 1.690 70 24 244 338 70.543.872 100%
2007 1.400 1.371 98
2.850
1.836
64 1.835
0 1.835 69 23 240 332 70.543.872
2008 1.400 1.357 97
2.850
1.680
59 1.496 183 1.679 70 24 245 339 105.815.808
10
11.757.312
%50
%10
17.635.968
%35
%50
35.271.936 %29,75
%50
50%
35.271.936
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
MAL VE HİZMET ÜRETİMİ / YATIRIMLAR
SON 3 YILDA ÇALIŞAN PERSONEL SAYISI
2006
2007
2008
Saat Ücretli
244
240
245
Sözleflmeli
94
92
94
338
332
339
2006
2007
2008
Üretim Kapasitesi(Ton)
1.350.000
1.400.000
1.400.000
Üretim(Ton)
1.302.702
1.370.501
1.357.012
96
98
97
2006
2007
2008
PÇ Üretimi
454.917
394.939
320.104
PKÇ Üretimi
764.945
1.059.837
1.026.234
PZÇ Üretimi
468.449
381.650
334.026
2006
2007
2008
PÇ ‹ç Sat›fl›
465.812
395.024
135.968
PKÇ ‹ç Sat›fl›
749.071
1.061.720
1.024.869
PZÇ ‹ç Sat›fl›
469.305
378.495
335.112
Toplam
SON 3 YILDA KLİNKER ÜRETİM VE KAPASİTE KULLANIMLARI
Kapasite Kullan›m Oran› (%)
SON 3 YILDA ÇİMENTO TİPLERİNE GÖRE ÜRETİM (Ton)
SON 3 YILDA ÇİMENTO TİPLERİNE GÖRE İÇ SATIŞLAR (Ton)
11
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
SON 3 YILDA İHRACAT, İÇ SATIŞ VE TOPLAM SATIŞLAR (Ton)
2006
2007
2008
‹hracat
5.950
---
183.323
‹ç Sat›fl
1.684.188
1.835.239
1.495.949
Toplam Sat›fl
1.690.138
1.835.239
1.679.272
‹stikrarl› bir yaklafl›mla fiirketimiz, müflterilerinin çimento ihtiyac›n› zaman›nda karfl›lamak amac›yla gereken yat›r›mlar› yaparak talepleri uygun koflullarda sürekli
karfl›lamaktad›r. fiirketimiz mevcut üretimini sürdürürken; Enerji tasarrufu, yüksek kaliteli, güvenlikli ve sürekli çal›flmay› sa¤layacak modernizasyon yat›r›mlar›n›
da devam ettirmektedir.
Modern teknolojiyle donat›lm›fl iki adet prekalsinasyonlu klinker üretim hatt› bulunan fabrikam›z; Valsli pres, tras kurutma-k›rma ve dört adet çimento de¤irmeni
tesisleriyle gerek iç piyasa ve gerekse ihracatta k›sa dönemde yüksek talepleri karfl›layabilecek kapasiteye sahiptir. Fabrikam›zda üretim, Avrupa normuyla
uyumland›r›lm›fl TS EN 197–1 standard›na uygun olarak yap›lmaktad›r. Bu standard›n içinde bulunan 27 de¤iflik tipteki çimentolardan piyasan›n talep ettikleri
üretilmektedir. Katk› maddesi olarak bölgemizdeki Tras ve Termik Santrallerden ç›kan Uçucu Kül kullan›lmaktad›r. Gübre fabrikas› at›¤› olan ve çimento sektöründe
geciktirici (priz ayarlay›c›) olarak kullan›lan Fosfojips (suni alç›) de¤erlendirilerek de¤iflik tipte ve dayan›m s›n›f›nda çimentolar fabrikam›zda üretilerek müflterilerimize
sunulmaktad›r. Böylece hem yak›ttan ve hem de elektrik enerjisinden tasarruf edilmektedir. Ayr›ca bu sayede do¤al ve suni malzemeler kullan›larak atmosfere
vermifl oldu¤umuz karbondioksit sal›n›m miktar›m›z azalt›lmaktad›r.
2008 Y›l›nda CEM IV/B(P-V)32,5 R çimentosu yerine ayn› dayan›m s›n›f›nda yer alan ve daha fazla puzolanik kullan›m›na imkân veren CEM IV/B(P-V)32,5 N
üretilmeye bafllanm›flt›r. Bu tipe geçmekle y›lda yaklafl›k 15.000 ton klinker tasarrufu sa¤lanacakt›r.
2007 Y›l› Yat›r›m Program› kapsam›nda; II. Big-Bag Torba Dolum ve Paketleme Tesisi 24 Haziran 2008 tarihinde, Kömür Ön Homojene Tesisi ve Stok Sahas›
Yat›r›mlar› 12 Temmuz 2008 tarihinde devreye al›nm›flt›r. Bu kapsamda 2008 y›l›nda toplam 8.000.000 USD’ lik yat›r›m gerçekleflmifltir.
2008 Y›l›nda 2007’ye göre iç talepte daralma yaflanm›flt›r. Bu nedenle son iki y›ld›r ara verilen ihracata tekrar bafllanm›flt›r. 2008 y›l›nda 1,5 tonluk Big-Bag ve
Sling-Bag olarak adland›r›lan özel sentetik torbalarla Rusya’ya toplam 183.323 ton çimento ihracat› yap›lm›flt›r.
Denetimlerimiz; akredite olmufl KÇK (Kalite ve Çevre Kurulu), TSE (Türk Standardlar› Enstitüsü) ile BSI (British Standard Institute) taraf›ndan yap›lmaktad›r.
12
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
KALİTE - ÇEVRE - EĞİTİM
Endüstri ça¤›ndan bilgi ça¤›na geçen dünyam›zda standardizasyon ve kalite kavram› baflar›ya ulaflman›n tek yoludur.
Küresel rekabette iç ve d›fl pazarlarda kal›c› yer edinmeyi ilke edinen Bursa Çimento Fabrikas› A.fi., 1995 y›l›nda
TS EN ISO 9001 Kalite Yönetim Sistem Belgesi’ni alarak bafllad›¤› kalite yolculu¤unda, 2005 y›l›nda ald›¤› OHSAS 18001
‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i ve TS EN 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgelerini ekleyerek önemli bir mesafe kat etmifltir.
fiirketimiz, Avrupa Birli¤i ile entegrasyon çerçevesinde Yeni Yaklafl›m Direktifleri Hükümleri’ne uygun olarak “ Conformite
Europeenne (CE)” ‹flaretleme kullan›m hakk›n› üretmifl oldu¤u çimento tipleri baz›nda, Kalite ve Çevre Kurulu’ndan (KÇK)
alm›flt›r.
fiirketimiz laboratuar› 2004 y›l›nda TSE’den TS EN ISO/IEC 17025 standard›na uygun olarak Akreditasyon Belgesini
alm›flt›r.
Yönetsel ve teknik geliflmelere paralel olarak yo¤un e¤itim programlar› uygulanmaktad›r. 2008 y›l›nda fabrika personeli
bafl›na ortalama 12,24 saat e¤itim verilmifltir.
Gerek idari ve gerekse iflletme bölümlerinde oluflan de¤iflik boyuttaki sorunlar›n giderilmesi amac›yla iyilefltirmeye ve
verimlili¤i art›rmaya yönelik, kat›l›mc› bir yaklafl›mla ifllerin yürütümü için 2006 Temmuz ay›nda bafllat›lan “Öneri Sistemi”
uygulamas›ndan çok olumlu sonuçlar elde edilmifltir. 2008 Aral›k sonu itibariyle 124, Öneri Sistemi’nin uygulanmaya
bafllad›¤› tarihten itibaren toplam 485 öneri al›nm›flt›r.
Çevreye olan sayg›y› ve duyarl›l›¤› temel ilke olarak benimseyen fiirketimiz, 1996 y›l›nda 30.Y›l Hat›ra Orman›’n› Kestel
‹lçesi’ne kazand›rm›flt›r. Ayr›ca terk edilen hammadde ocaklar›m›z›n rehabilitasyonu çerçevesinde günümüze kadar 88.000
adet fidan dikilmifltir.
Bursa ve çevresinde oluflan at›k ya¤lar›n olumsuz ve çevresel etkilerinin önlenmesi ve enerji olarak geri kazan›lmas›na
yönelik 2005 y›l›nda At›k Ya¤ Ek Yak›t Lisans› alan fiirketimiz, 2008 y›l›nda lisans kapsam›n› geniflleterek At›k Yakma
menüsüne Kontamine At›k ve Boya Çamurunu eklemifltir. Böylece çeflitli sanayi sektörlerinde oluflan ekonomik de¤erini
yitirmifl ve belirli kalorifik de¤ere sahip at›klar, ana yak›t›n yan›nda alternatif yak›t olarak de¤erlendirilmekte ve enerji geri
kazan›m› amac›yla kullan›lmaktad›r. fiirketimiz 2008 y›l›nda 2.207 ton At›k Ya¤, 771 ton Kontimine At›k ve
109 ton Boya Çamuru yakm›fl ve buna karfl›l›k 5.100 ton kömür tasarufu yaparak döner f›r›nlarda yak›lan kömürün
a¤›rl›kça yüzde 2,56’s›n› Alternatif Yak›tlardan sa¤lam›flt›r. Önümüzdeki y›llarda bu geri kazan›m çal›flmalar› miktar
yönünden art›r›larak sürdürülecektir.
Bursa Çimento Alternatif Yak›t ve Hammadde Kullanarak;
• CO2 (Karbondioksit) Emisyonunda azalt›m sa¤layarak, küresel ›s›nmaya karfl› önlem almakta,
• Do¤al kaynaklar›n korunmas›n› sa¤lamakta,
• Yeni bir At›k Yakma Tesisinin kurulmas› yüksek yat›r›m maliyeti gerektirdi¤inden fabrikam›z döner f›r›nlar›nda at›klar›n
yak›lmas›yla Türkiye Ekonomisine katk›da bulunmakta,
• At›klar›n ekonomiye kazan›m›n› sa¤layarak ülke ekonomisine katma de¤er oluflturmakta,
• At›klar›n uygun flartlarda bertaraflar›n› sa¤lay›p olumsuz çevresel etkileri ortadan kald›rmaktad›r.
fiirketimiz; T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl›¤›’n›n düzenledi¤i “Sanayi Tesislerinde Enerjinin Verimli Kullan›lmas›na
Yönelik Proje Yar›flmas›nda” son y›llarda çeflitli ödüller kazanm›flt›r.
13
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
BAĞLI ORTAKLIKLAR
A - ÇEMTAfi ÇEL‹K MAK. SAN. ve T‹C. A.fi.
Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nde kaliteli çelik üretmek üzere 1970 y›l›nda baflta
otomotiv, makina ve zirai makina alet sanayi olmak üzere tüm çelik sektörünün ihtiyac›n›n
karfl›lanmas›na yönelik olarak kurulan flirketin %57,39 hissesi Bursa Çimento Fabrikas›
A.fi.’ne aittir.
Üretim birimleri 150.000 ton/y›l kapasiteli Çelikhane ve 210.000 ton/y›l kapasiteli
Haddehane olmak üzere iki ana bölümden oluflmaktad›r.
2008 y›l› sonu itibariyle sermayesi 69.638.400 TL’dir.
B - BURSA BETON SAN. ve T‹C. A.fi.
Birinci derece deprem bölgesi olan hinterland›m›zda standardlara uygun kaliteli Haz›r
Beton üretiminin genifl kitlelere yay›lmas›n› sa¤lamaya yönelik olarak 1989 y›l›nda
kurulan ve %99,79’luk hissesine sahip oldu¤umuz Bursa Beton Sanayi ve Ticaret A.fi.
18.000 m3/gün’e ulaflan üretim kapasitesiyle bölgemizin en büyük haz›r beton firmas›d›r.
Bursa Beton San. ve Tic. A.fi. 14 tesisindeki 16 adet Beton Santrali, 50 adet Beton
Pompas› ve 204 adet Transmikser ile hizmet vermektedir. fiirketin Haz›r Beton tesisleri;
Bursa Merkez, Bal›kesir, Karacabey, Gemlik, ‹negöl, Kütahya Merkez ve Tavflanl› ilçesiyle
Yalova ve Band›rma’da bulunmaktad›r.
C - ARES Ç‹MENTO ‹NfiAAT SAN. ve T‹C. A.fi.
Seyitömer Termik Santrali’nde kurulu tesiste, termik santralde yak›lan kömürden elde
edilen külün de¤erlendirilmesi kapsam›nda standardlara uygun biçimde çimento ve
beton üretiminde kullan›labilir katk› maddesi haline getirilmesi, k›saca Pulverize Uçucu
Kül (PUK) üretimi ile ifltigal eden Ares, 1999 y›l›nda 450.000 ton/y›l uçucu kül üretim
kapasitesi ile kurulmufltur. Orhaneli’de kurulu olan ikinci tesis 07.03.2007 tarihinde
tamamen Ares taraf›ndan sat›n al›nm›flt›r. Tesis 200.000 ton/y›l kapasiteye sahiptir.
Genifl bir alanda müflteri potansiyeli bulunan Ares’in hisselerinin tamam› Bursa Çimento
Fabrikas› A.fi.’ne aittir.
2008 y›l› sonu itibariyle sermayesi 600.000 TL.’dir.
14
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
D - TUNÇKÜL Ç‹MENTO M‹NERAL KATKILAR ‹NfiAAT SAN. ve T‹C. A.fi.
Tunçbilek Termik Santrali’nde yak›lan kömürden elde edilen külün de¤erlendirilmesi kapsam›nda
2001 y›l›nda yaklafl›k 200.000 ton/y›l üretim kapasitesi ile kurulmufltur. %50 hissesi fiirketimiz’e
aittir.
E - RODA L‹MAN DEPOLAMA ve LOJ‹ST‹K ‹fiL. A.fi.
Ülkemizin ve bölgemizin artan ihracat ve ithalat› dolay›s›yla liman ihtiyac› gittikçe önem kazanmaya
bafllam›flt›r. Limanc›l›k faaliyetleri konusunda kurulmufl bulunan RODA Liman Depolama ve
Lojistik ‹flletmeleri A.fi.’ne Grubumuz %50 ortak olmufltur. Gemlik Körfezi’nde kurulan Bursa
ve çevresinin ithalat ve ihracat›na büyük kolayl›klar sa¤layan RODA 2.000.000 ton/y›l elleçleme
ve konteynerde 300.000 TEU kapasiteye sahiptir. 2007 Aral›k ay›nda Denizcilik Müsteflarl›¤›
taraf›ndan liman iflletme iznini alan fiirket ilk yük tahliye ifllemini gerçeklefltirmifltir. Liman ayn›
anda 8 gemiyi kabul edebilecek toplam 1.200 metre uzunlu¤unda r›ht›ma sahiptir. Limanda,
Post Panamax gemilere hizmet verebilecek 3 adet 100 ton kapasiteli liman vinci, 40 ton kapasiteli
2 adet RTG ve 3 adet STACKER konteyner terminal makinas› bulunmaktad›r. Gemi üzerinde
yüke verilen hizmetler d›fl›nda 1.000 metrekare yar› kapal› CFS alan›nda hassas yüklerin
konteyner iç dolum boflaltma hizmeti her türlü hava flartlar›nda etkilenmeden yap›lmaktad›r.
6.000 metrekare kapal› sundurmas›nda bulunan 35 ton kapasiteli 2 adet gezervinç ve muhtelif
tonajlardaki foklift makinalar› ile rulo saç dâhil olmak üzere her türlü yüke ardiye ve terminal
hizmeti vermektedir. Türkiye’nin teknojik alt yap›s› en güçlü limanlar›ndan olan Rodaport
dünyan›n modern terminallerinde kullan›lan uydu kontrollü konteyner adresleme ve kablosuz
veri aktar›m› gibi birçok elektronik sistemden etkili bir flekilde faydalanarak, acentelerin, yük
ilgisi, armatör ve gümrük idarelerinin talep etti¤i izleme bilgi ak›fl›n› efl zamanl› olarak
sa¤layabilmektedir.
Ülkemizin yurtd›fl› ticarete aç›lan bir kap›s› olarak iflletme faaliyetlerine bafllayan fiirket 14.06.2008
tarihinde King Byron isimli ilk konteyner gemisini a¤›rlam›flt›r. 2008 y›l› sonu itibariyle sermayesi
52.850.000 TL.’dir.
F - D‹⁄ER BA⁄LI ORTAKLIKLARIMIZ
%98’ine sahip oldu¤umuz Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin sermayesi 50.000 TL’dir.
Tamam›na sahip oldu¤umuz Çimento ‹nflaat Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin sermayesi
50.000 TL’dir. 2008 y›l›nda bu flirketlerimizin herhangi bir faaliyet bulunmamaktad›r.
15
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
SERMAYE HAREKETLERİ
• Esas sermaye sistemine tabi ortakl›¤›m›z›n tamam› ödenmifl nominal sermayesi
105.815.808 TL.olup, bunun;
20.506 TL.’si Ortaklar taraf›ndan nakden,
32.721.504 TL.’si ‹htiyari Yedek Akçelerden,
12.392.207 TL.’si De¤er Art›fl Fonundan,
929.087 TL.’si ‹fltirak Hisseleri Sat›fl Kâr›ndan,
242.812 TL.’si Gayrimenkul Sat›fl Kazançlar›ndan,
114.735 TL.’si Maliyet Art›fl Fonundan,
59.394.957 TL.’si Öz Sermaye kalemlerine ait enflasyon farklar›ndan, karfl›lanm›flt›r.
• 09 May›s 2008 tarihinde yap›lan Ortaklar Ola¤anüstü Genel Kurul Toplant›s›’nda, 70.543.872,00 TL.’lik tamam› ödenmifl esas sermayemizin,
iç kaynaklar›m›zdan karfl›lanmak ve bir hisseye bedelsiz 0,50 hisse verilmek üzere 35.271.936,00 TL. artt›r›larak 105.815.808,00 TL.’ye
ç›kar›lmas› ve Esas Mukavelenamemizin Sermaye bafll›kl› 6. maddesinin de¤ifltirilmesi;
Yine ayn› toplant›da, Esas Mukavelenamenin “Kar›n Taksimi, ‹htiyatlar” bafll›kl› 49. maddeye, E f›kras›n› takiben “Sermaye Piyasas› Kanunu
md.15/son hükmüne ayk›r›l›k teflkil etmemesi, gerekli özel durum aç›klamalar›n›n yap›lmas› ve y›l içinde yap›lan ba¤›fllar›n genel kurulda ortaklar›n
bilgisine sunulmas› kayd›yla, çeflitli amaçlarla kurulmufl olan vak›flar ve bu gibi kifli ve/veya kurumlara ba¤›flta bulunabilir.” fieklinde F f›kras›n›n
eklenerek de¤ifltirilmesi; kararlaflt›r›lm›fl olup, Genel Kurul kararlar›n›n tescil ve ilan›na müteakip 30.05.2008 tarihi itibariyle bedelsiz hisse
senetleri kaydi olarak ortaklar›m›z›n arac› kurumlardaki hesaplar›na geçmeye bafllanm›flt›r.
• Dönem içinde flirketimizce ihraç edilmifl baflkaca menkul k›ymet bulunmad›¤›ndan bu nedenle ortakl›¤a gelebilecek herhangi bir mali yük
bulunmamaktad›r.
• Son üç y›lda da¤›t›lan temettü oranlar› flöyledir:
2006 y›l›nda; 2005 y›l› kâr›ndan
%50 net
%29,75 net
%50 net
(35.271.936.- TL. Sermayeye göre.)
• fiirket sermayesinin %5’inden fazla hisseye sahip gerçek ve tüzel kifli ortaklar›m›z;
Ad› Soyad›/Ünvan›
‹smail TARMAN (1)
Duraner Turizm ‹nfl.Paz.San.Tic.A.fi. (2)
Bemsa Bursa Emprime Plastik San.Tic.A.fi. (3)
Mehmet Celal GÖKÇEN (4)
Di¤er Ortaklar
Sermaye Pay›
Tutar›
20.838.882
12.245.302
9.777.385
5.314.959
57.639.280
105.815.808
%
19,69
11,57
9,24
5,02
54,48
100,00
(1) 29.02.2009 tarihli ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› günlük Özel Durum Aç›klama Bülteninde yay›nlanan kendi beyan› dikkate al›narak tanzim
olunmufltur.
(2) ‹lgili orta¤›n pay oran› ve tutar›n›n tesbitinde, 09.05.2008 tarihinde yap›lan Ola¤anüstü genel kurul toplant›s› haz›run listesi ile birlikte %50
bedelsiz sermaye art›fl› dikkate al›nm›flt›r.
olunmufltur.
olunmufltur.
• Ba¤l› Ortakl›klar›m›zdan son üç y›lda elde edilen temettü gelirlerimiz :
2005 y›l› kâr›ndan; 2006 y›l›nda: 448.996 TL.
2007 y›l› kâr›ndan; 2008 y›l›nda: 4.813.204 TL.
16
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
• Ba¤l› Ortakl›klar›m›zdan Roda Liman Depolama Ve Lojistik ‹flletmeleri A.fi. 47.850.000 TL.’lik sermayesini 5.000.000 TL. bedelli art›rarak
52.850.000 TL.’ye ç›karm›flt›r. Bedelli Sermaye art›fl›na fiirketimiz 1.325.000 TL. ile ifltirak etmifl olup, sermaye art›fl› neticesinde fiirketimizin
ifltirak pay›; %25,48 den, %25,58’e ç›km›flt›r.
• Ba¤l› Menkul K›ymetlerimizden son üç y›lda elde edilen temettü gelirlerimiz:
• Ba¤›fllar: Rapor dönemi itibariyle yap›lan ba¤›fllar toplam› 536.381 TL. olup, ba¤›fllar›n detay› flu flekildedir.
Çeflitli kurulufllara yap›lan 797 ton çimento ba¤›fl›
Köylere hizmet götürülmesi amac›yla yap›lan nakdi ba¤›fl
Bursa Spor Kulübüne yap›lan nakdi ba¤›fl
Orhaneli Belediyesi taraf›ndan düzenlenen festivale g›da yard›m›
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. Endüstri Meslek Lisesine yap›lan ba¤›fl
Türk E¤itim Vakf›na yap›lan ba¤›fl
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. ‹lkö¤retim Okuluna yapt›r›lan Kütüphane ‹nflaat›
Uluda¤ Üniversitesi Ça¤dafl E¤itim Kooperatifi ‹lkö¤retim Okulu ‹nflaat›
68.523 TL.
25.000 TL.
25.000 TL.
12.003 TL.
4.776 TL.
100 TL.
205.110 TL.
195.869 TL.
• fiirketimizin zaman içinde oluflan ihtiyaçlar›n› karfl›lamaya yönelik inflas›na bafllanan Hac›ilyas Mahallesi Ulubatl› Hasan Bulvar› No:106
Osmangazi / BURSA adresinde bulunan Yeni Merkez Binam›z, Aral›k 2008 itibariyle tamamlanarak aktife al›nm›flt›r. Uluyol No:20 BURSA
adresinde bulunan Eski Merkez Binam›z ise ihale yöntemiyle sat›fla sunulmufl, en yüksek teklifi veren kiflilere Aral›k 2008 itibariyle sat›fl›
gerçeklefltirilmifltir. Sat›fl ifllemi neticesinde oluflan 1.836.460,49 TL.lik Gayrimenkul Sat›fl Kazanc›n›n %75’ine takabül eden 1.377.345,37 TL.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin, 1. f›kras›, e- bendi gere¤i, Kurumlar Vergisinden istisna olup, uygulama gere¤i sat›fl›n yap›ld›¤› 2008
y›l› içinde yasal kay›tlar›m›zda Gelir Tablosu içerisinde yer almaktad›r. Kanunun amir hükmü gere¤i istisna kazanç tutar› 2009 y›l› Ocak ay›nda
5 y›l müddetle tutulmak üzere Bilançonun pasifinde “Özel Fonlar” hesab›na al›nm›flt›r.
17
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
TEMEL RASYOLAR
MAL‹ DURUM ORANLARI
31.12.2008
31.12.2007
CAR‹ ORAN
Dönen Varl›klar
K›sa Vadeli Yükümlülükler
5,17
5,23
L‹K‹T‹DE ORANI
Dönen Varl›klar - Stoklar
3,45
3,74
STOKLAR / TOPLAM VARLIK TOPLAMINA ORANI
Stoklar
Toplam Varl›klar
0,19
0,18
CAR‹ T‹CAR‹ ALACAKLAR / TOPLAM VARLIK TOPLAMINA ORANI
Cari Ticari Alacaklar + Di¤er Alacaklar
Toplam Varl›klar
0,24
0,29
CAR‹ T‹CAR‹ ALACAKLAR / DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMINA ORANI
Cari Ticari Alacaklar + Di¤er Alacaklar
Dönen Varl›klar
0,42
0,45
31.12.2008
31.12.2007
KARLILIK ORANLARI
ÖZSERMAYE KARLILI⁄I
Vergi Öncesi Kar
Öz Kaynaklar
0,23
0,35
BRÜT KAR MARJI
Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar / Zarar
Sat›fl Gelirleri
0,27
0,31
FAAL‹YET KAR MARJI
Faaliyet Kar› / Zarar›
Sat›fl Gelirleri
0,12
0,19
SATIfiLARIN MAL‹YET‹ / NET SATIfiLAR ORANI
Sat›fllar›n Maliyeti
Sat›fl Gelirleri
0,73
0,69
FAAL‹YET G‹DERLER‹ / NET SATIfiLAR ORANI
Faaliyet Giderleri
Sat›fl Gelirleri
0,16
0,12
31.12.2008
31.12.2007
BORÇ ÖDEME ORANLARI
YABANCI KAYNAKLAR / TOPLAM VARLIK TOPLAMI
K›sa Vadeli + Uzun Vadeli Yükümlülükler
Toplam Varl›klar
0,19
0,22
ÖZSERMAYE / TOPLAM VARLIK TOPLAMINA ORANI
Öz Kaynaklar
Toplam Varl›klar
0,81
0,78
ÖZSERMAYE / KISA + UZUN VADEL‹ YÜKÜML. TOPLAMINA ORANI
Öz Kaynaklar
K›sa Vadeli + Uzun Vadeli Yükümlülükler
4,31
3,54
MADD‹ VARLIKLAR / ÖZSERMAYE ORANI
Maddi Duran Varl›klar
Öz Kaynaklar
0,46
0,40
DURAN VARLIKLAR / ÖZSERMAYE ORANI
Duran Varl›klar
Öz Kaynaklar
0,52
0,47
DÖNEN VARLIKLAR / TOPLAM VARLIK TOPLAMINA ORANI
Dönen Varl›klar
Toplam Varl›klar
0,57
0,64
MADD‹ VARLIKLAR / TOPLAM VARLIK TOPLAMINA ORANI
Toplam Varl›klar
0,38
0,31
18
43. YIL
SPK
(10.12.2004 tarih ve 48/1588 Kararı Gereği )
KURUMSAL
YÖNETİM İLKELERİ
UYUM RAPORU
2008
FAALİYET
RAPORU
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI A.Ş.’NİN
SPK. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU
1- Pay Sahipleri ‹le ‹liflkiler Birimi
fiirketimiz ile pay sahipleri aras›ndaki iletiflimi sa¤lamak üzere Muhasebe Müdürü Ferruh fiENTEPE yöneticili¤inde “Pay Sahipleri ‹le ‹liflkiler Birimi” oluflturulmufltur.
Pay Sahipleri ‹le ‹liflkiler Birimi Yöneticisine ait ‹letiflim bilgileri :
Tel : 0 – 224 – 372 15 60
Faks : 0 – 224 – 373 19 69
e-mail : [email protected]
2- Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklar›n›n Kullan›m›
Y›ll›k faaliyet raporu, mali tablolar ve raporlar, kar da¤›t›m önerisi, genel kurul gündemi, genel kurulda vekaleten oy kullanacak ortaklar›m›z için vekaletname örne¤i, kar da¤›t›m
tarihi ve flekli, gazetelerle ilan› gibi bilgilendirme dokümanlar› genel kurul öncesi fiirket merkezinde haz›r bulundurulmaktad›r. Ayr›ca fiirketimiz ile ilgili önemli olay ve geliflmeler
SPK. Seri; VIII No; 54 Tebli¤i gere¤i “Özel Durum Aç›klamas›” olarak kamuoyuna duyurulmak üzere Borsa’ya bildirilmektedir.
Ana Sözleflmemizde özel denetçi atanmas› ile ilgili bir düzenleme bulunmamaktad›r.
3- Genel Kurul Bilgileri
a) fiirketimizin 2007 y›l›na ait Ola¤an Genel Kurul toplant›s› 31.03.2008 tarihinde saat 14.30’da Fabrika binas› Kestel / BURSA adresinde, Bursa Sanayi ve Ticaret ‹l Müdürlü¤ü’nün
28 Mart 2008 tarih ve 1641 say›l› olurlar› ile görevlendirilen Bakanl›k Temsilcisi Mahmut ‹NAN‘›n gözetiminde yap›lm›flt›r.
Toplant›ya ait davet, Kanun ve Anasözleflmede öngörüldü¤ü gibi gündemi de ihtiva edecek flekilde, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 07 Mart 2008 tarih ve 7015 say›l› nüshas› ile;
• 10 Mart 2008 tarihli Dünya,
• 11 Mart 2008 tarihli Eko Haber,
• 12 Mart 2008 tarihli Bursa Hakimiyet
• 13 Mart 2008 tarihli Olay,
gazetelerinde ilan edilmek suretiyle yap›lm›flt›r.
fiirketin toplam 70.543.872,00 YTL.’lik sermayesine tekabül eden 7.054.387.200 adet hisseden, 43.506.894,35 YTL.’lik sermayeye karfl›l›k 4.350.689.435 adet hissenin
asaleten, 6.836.455,39 YTL.’lik sermayeye karfl›l›k 683.645.539 adet hissenin vekaleten olmak üzere toplam 50.343.349,74 YTL.’lik sermayeye karfl›l›k 5.034.334.974 adet
hissenin (%71,36) toplant›da temsil etmifltir.
Yap›lan müzakereler neticesinde;
• 2007 Y›l› Da¤›t›labilir Net Dönem Kar›ndan ortaklar›na; Tam mükellef kurumlar ile Türkiye’de bir ifl yeri veya daimi temsilci arac›l›¤› ile kar pay› elde eden dar mükellef kurumlara,
1.-YTL. nominal bedelli beher hisse senedi için (Brüt =net) 58,8235294 Ykr. (%58,8235294) nakit kar pay›; Di¤er hissedarlara 1.-YTL. nominal bedelli beher hisse senedi için
Net; 50 Ykr. (%50) nakit kar pay› da¤›t›lmas›;
• Kar paylar›n›n nakit olarak 17 Nisan 2008 tarihinden itibaren ödenmesi konusundaki teklif oy birli¤i ile kabul edilmifltir.
• ‹dare Meclisi üyeleri ile Murak›plar oy çoklu¤u ile ibra edilmifltir.
• ‹dare Meclisi üye say›s›n›n 9 olarak belirlenmesi ve boflalan üyeliklere 3 y›ll›¤›na,Ergün KA⁄ITÇIBAfiI ve Mehmet Memduh GÖKÇEN’ in seçilmeleri,
• Murak›p say›s›n›n 2 olarak belirlenmesi ve murak›pl›klara 1 y›ll›¤›na, ‹rfan ULUfi ile Cüneyt PEKMAN’›n seçilmeleri, oy çoklu¤u ile kararlaflt›r›lm›flt›r.
• Yönetim Kurulu taraf›ndan önerilen Ba¤›ms›z Denetleme Kuruluflu Karden Ba¤›ms›z Denetim Mali Müflavirlik A.fi.’nin, bir y›l için seçilmesi oy çoklu¤u ile kabul edilmifltir.
Ola¤an Genel Kurul Toplant› Tutana¤› 15.04.2008 tarih ve 7042 say›l› Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilmifltir.
b) fiirketimizin 2008 Y›l›na ait Ola¤anüstü Genel Kurul toplant›s› 09.05.2008 tarihinde saat 15.00’da Fabrika binas› Kestel BURSA adresinde, Bursa Sanayi ve Ticaret ‹l Müdürlü¤ü’nün
05 May›s 2008 tarihli ve 2693 say›l› olurlar› ile görevlendirilen Bakanl›k Komiseri Mahmut ‹NAN’›n gözetiminde yap›lm›flt›r.
Toplant›ya ait davet, Kanun ve Anasözleflmede öngörüldü¤ü gibi gündemi de ihtiva edecek flekilde, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 16 Nisan 2008 tarih ve 7043 say›l› ve 24
Nisan 2008 tarih ve 7048 say›l› nüshalar› ile;
• 22 Nisan 2008 tarihli Bursa Hakimiyet,
• 23 Nisan 2008 tarihli Olay,
• 24 Nisan 2008 tarihli Dünya,
gazetelerinde ilan edilmek suretiyle yap›lm›flt›r.
fiirketin toplam 70.543.872,00 YTL.’lik sermayesine tekabül eden 7.054.387.200 adet hisseden, 31.001.590,74 YTL.’lik sermayeye karfl›l›k 3.100.159.074 adet hissenin
asaleten, 4.415.513,50 YTL.’lik sermayeye karfl›l›k 441.551.350 adet hissenin vekaleten olmak üzere toplam 35.417.104,24 YTL.’lik sermayeye karfl›l›k 3.541.710.424 adet
hissenin (%50,20) toplant›da temsil edilmifltir.
Yap›lan müzakereler neticesinde;
• 70.543.872,00 YTL.’lik fiirket sermayesinin iç kaynaklardan karfl›lanmak üzere %50 oran›nda artt›r›larak, 105.815.808,00 YTL.’ye ç›kar›lmas› ve Esas Mukavelenamemizin
Sermaye bafll›kl› 6. maddesinin de¤ifltirilmesi;
20
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
• Kar›n Taksimi, ‹htiyatlar bafll›kl› 49. maddeye, E f›kras›n› takiben “Sermaye Piyasas› Kanunu md.15/son hükmüne ayk›r›l›k teflkil etmemesi, gerekli özel durum aç›klamalar›n›n
yap›lmas› ve y›l içinde yap›lan ba¤›fllar›n genel kurulda ortaklar›n bilgisine sunulmas› kayd›yla, çeflitli amaçlarla kurulmufl olan vak›flar ve bu gibi kifli ve/veya kurumlara ba¤›flta
bulunabilir.” fieklinde F f›kras›n›n eklenerek de¤ifltirilmesi;
1.903.000 adet hissenin ret oyuna mukabil oy çoklu¤u kararlaflt›r›lm›flt›r.
Ola¤anüstü Genel Kurul Toplant› Tutana¤› 23.05.2008 tarih ve 7068 say›l› Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilmifltir.
fiirketimizin Genel Kurul Toplant›lar›; hazirûna kay›tl› ortaklar›m›z ile birlikte izleyicilere de aç›k olup, menfaat sahipleri ve medyan›n da kat›l›mlar›yla gerçeklefltirilmektedir.
Genel Kurul Toplant›lar›nda soru sorma hakk›n› kullanan ortaklar›n, sorular›na ve bu sorulara verilen cevaplara toplant› tutanaklar›nda ayr›nt›l› olarak yer verilmektedir.
Mal varl›¤› al›m›, sat›m› ve kiralanmas› gibi kararlar›n al›nmas› Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri aras›nda olup, söz konusu ifllerle ilgili olarak gerekli gördü¤ü taktirde Genel
Müdürlü¤ü yetkili k›labilir.
4- Oy Haklar› ve Az›nl›k Haklar›
fiirketimiz sermayesini temsil eden hisse senetlerinin tamam› hamiline muharrer olup, imtiyazl› hisse senetlerimiz bulunmamaktad›r. fiirketimiz ana sözleflmesinde birikimli oy
kullanma yöntemine ve az›nl›k haklar› ile ilgili hususa yer verilmemifltir.
5- Kar Da¤›t›m Politikas› ve Kar Da¤›t›m Zaman›
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi.’nin kuruluflundan itibaren temettü da¤›t›m› ve da¤›t›m›n öncelikle yap›lmas›; geleneksel bir politika olarak devam etmektedir.
SPK kurallar›na uygun olarak 2008 ve izleyen y›llara ait; da¤›t›labilir konsolide net kar›n; en az % 20’sinin nakit ve/veya bedelsiz hisse senedi olarak da¤›t›lmas›
fiirketimizin Kar Da¤›t›m Politikas› olarak benimsenmifltir.
Ortaklar›m›z›n beklentileri ile; üretim-sat›fl politikalar›m›z-teknolojinin gerektirdi¤i yat›r›mlar›n zaman›nda gerçeklefltirilmesi; aras›ndaki dengenin bozulmamas›
ve fiirketimizin karl›l›k durumunun imkan vermesi kayd›yla; % 20’nin üzerindeki oranlarda temettü da¤›t›m› için azami özen gösterilecektir.
6- Paylar›n Devri
fiirketimiz esas sözleflmesinde pay devrini k›s›tlayan hükümler bulunmamaktad›r.
7- fiirket Bilgilendirme Politikas›
Yönetim Kurulu taraf›ndan haz›rlanm›fl, mevzuat ile belirlenenler d›fl›nda kamuya hangi bilgilerin, ne flekilde ve hangi yollardan aç›klanaca¤› gibi hususlar›
içeren dokümante edilmifl “Bilgilendirme Politikas›” bulunmamaktad›r.
8- Özel Durum Aç›klamalar›
Rapor Dönemi itibariyle SPK düzenlemeleri uyar›nca yap›lan özel durum aç›klamalar›n›n say›s› 28 olup, yap›lan bu özel durum aç›klanmalar›ndan herhangi
biri için SPK veya ‹MKB taraf›ndan ek aç›klama istenmemifltir. Özel durum aç›klamalar› zaman›nda yap›ld›¤›ndan fiirketimiz SPK taraf›ndan herhangi bir
yapt›r›ma maruz kalmam›flt›r.
9- fiirket ‹nternet Sitesi ve ‹çeri¤i
fiirketimizin internet adresi www.bursacimento.com.tr dir. ‹nternet sitemiz SPK Kurumsal Yönetim ‹lkeleri II. Bölüm madde 1.11.5’e büyük ölçüde uyum
göstermektedir. Günün de¤iflen koflullar›na göre güncelleme yap›lmaktad›r.
10- Gerçek Kifli Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Aç›klanmas›
Sermayenin %5’inden fazla hisseye sahip gerçek ve tüzel kifli ortaklar›m›z:
Ad› Soyad›/Ünvan›
‹smail TARMAN (1)
Duraner Turizm ‹nfl.Paz.San.Tic.A.fi. (2)
Bemsa Bursa Emprime Plastik San.Tic.A.fi. (3)
Mehmet Celal GÖKÇEN (4)
Di¤er Ortaklar
Sermaye Pay›
Tutar›
20.838.882
12.245.302
9.777.385
5.314.959
57.639.280
105.815.808
%
19,69
11,57
9,24
5,02
54,48
100,00
(1) 29.02.2009 tarihli ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› günlük Özel Durum Aç›klama Bülteninde yay›nlanan kendi beyan› dikkate al›narak tanzim olunmufltur.
(2) ‹lgili orta¤›n pay oran› ve tutar›n›n tesbitinde, 09.05.2008 tarihinde yap›lan Ola¤anüstü genel kurul toplant›s› haz›run listesi ile birlikte %50 bedelsiz sermaye art›fl› dikkate
al›nm›flt›r.
21
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
11- ‹çeriden Ö¤renebilecek Durumda Olan Kiflilerin Kamuya Duyurulmas›
SPK mevzuat› çerçevesinde herhangi bir düzenleme olmad›¤› için içeriden bilgi ö¤renebilecek durumda olan kifliler ile ilgili kamuya duyuru yap›lmam›flt›r.
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi.
‹çeriden Bilgi Ö¤renebilecek Durumda Olan Kifliler Listesi
Ahmet Muharrem U⁄UR
Özmetin KAVASO⁄LU
Bülent Selen SARPER
‹rfan ÜNÜR
Raci ASLAN
Burhan EVC‹L
‹rfan ULUfi
Cüneyt PEKMAN
Mürsel ÖZTÜRK
Oktay ÖZYURT
M. Bilgin ATAÇ
Ferruh fiENTEPE
Nevin TOSUN
Fehmi DAYANÇ
Murat EREN
Halil ‹brahim CANORUÇ
fieref Ali ÖZTÜRK
Denkar Ba¤›ms›z Denetim YMM A.fi.
Arkan & Ergin YMM A.fi.
Yönetim Kurulu Baflkan›
Yönetim Kurulu Baflkan Vekili
Yönetim Kurulu Üyesi
Yönetim Kurulu Üyesi – Genel Koordinatör
Murak›p
Murak›p
Genel Müdür
Genel Müdür Yard›mc›s›
Genel Müdür Yard›mc›s›
Muhasebe Müdürü
Muhasebe fiefi
Muhasebe fiefi
Muhasebe fiefi
Bilgi ‹fllem Müdürü
Bilgi ‹fllem fiefi
Ba¤›ms›z Denetim Kuruluflu
Tam Tasdik fiirketi
12- Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi
Menfaat sahiplerine kendilerini ilgilendiren bölümler ve haklar›n›n korunmas› ile ilgili flirket politikalar› ve prosedürleri hakk›nda bildirimler yap›lmakta olup,
yine haklar›n›n korunmas› ile ilgili gerekli önlemler al›nmaktad›r. Örne¤in, müflteriler ve tedarikçilerle iflin niteli¤ine göre sözleflme yap›lmaktad›r. Müflteriler
ile bire bir ve toplu halde bilgilendirme toplant›lar› yap›larak münasebetlerin güncelli¤i sa¤lanmaktad›r. Çal›flanlar ile ilgili olarak Personel Yönetmeli¤i
oluflturulmufltur. Sendikal› çal›flanlar›m›zla ilgili olarak üç y›ll›k periyotlar halinde Çimento Endüstrisi ‹flverenleri Sendikas› ile Çimse-‹fl Sendikas› aras›nda
toplu ifl sözleflmesi imzalanmaktad›r. Ayr›ca yap›lan de¤ifliklikler hakk›nda, tamimler ve duyuru vas›tas› ile çal›flanlar bilgilendirilmektedir.
13- Menfaat Sahiplerinin Yönetime Kat›l›m›
Menfaat sahiplerinin yönetime kat›l›m› konusunda bir model oluflturulmam›flt›r.
14- ‹nsan Kaynaklar› Politikas›
fiirketimizde çal›flanlar ile iliflkileri yürütmek üzere temsilci atanmam›fl olup oluflabilecek sorunlar flirket organizasyon yap›s› içerisinde çözülmektedir. Çal›flanlar
aras›nda ay›r›mc›l›k konusunda herhangi bir flikayet bulunmamaktad›r.
15- Müflteri ve Tedarikçilerle ‹liflkiler Hakk›nda Bilgiler
Mal ve hizmetlerin pazarlanmas› ve sat›fl›nda müflteri memnuniyeti sa¤lamaya yönelik alt› ayl›k periyotlar halinde müflteri memnuniyeti anketi düzenlemekte
anket sonuçlar› belirli kriterler dikkate al›narak de¤erlendirilmekte, tedarikçiler için performans de¤erlemesi yap›lmakta ve sonuçlar üst yönetime rapor
edilmektedir.
16- Sosyal Sorumluluk
fiirketimiz sosyal sorumlulu¤un bir parças› olarak, içinde yaflad›¤› toplumun sosyal ve kültürel geliflimine katk›da bulunmak amac› ile “Eski Bursa Foto¤raflar›
Albümünden” seçilen foto¤raflar›n yer ald›¤› geleneksel Bursa Çimento Fabrikas› Takvimlerini her y›l gerek ortaklar›, gerekse tedarikçileri ve müflterileri ile
Bursal›lar›n kullan›m›na sunmaktad›r.
Fabrikam›zda toz kaynaklar›ndan oluflan emisyonun giderilmesi amac›yla 4 adet elektro filtre ve 83 adet torbal› filtre tesis edilmifltir. Ayr›ca kapal› ortamlarda
tozumaya sebep olan döküntü malzemenin temizlenmesi için seyyar filitrasyon ekipman› al›narak çal›flmalara bafllanm›flt›r. Endüstriyel at›k suyun oluflmad›¤›
fabrikam›zda, evsel at›k su için 140 m3/gün kapasiteli at›k su ar›tma tesisi kurulmufltur. Bursa ve çevresinde oluflan at›klar›n olumsuz çevresel etkilerinin
önlenmesi ve enerji olarak geri kazan›lmas›na yönelik, 2005 y›l›nda Çevre ve Orman Bakanl›¤›’ndan Ek Yak›t Lisans› alan fiirketimiz, 2008 y›l›nda kapsam
geniflletme çal›flmas›n› tamamlayarak kontamine at›k, boya çamuru, ar›tma çamuru, at›k mürekkep gibi di¤er at›klar› da ek yak›t olarak kullanmaya bafllam›flt›r.
Enerji tasarrufuna yönelik son olarak yap›lan at›k gazdan s›cak buhar elde ederek enerji geri kazan›m› sa¤layan reküparatör tesisimiz ve absorbsiyonlu so¤utma
tesisi iflletmeye al›nm›flt›r. fiu ana kadar fabrikam›z ve çevresinde 520 dönüm alan a¤açland›r›lm›fl olup, toplam 86.000 adet a¤aç dikilmifltir. Terk edilen kil
sahalar›na fidan dikilmesine devam edilecektir. fiirketimiz aleyhine çevreye verilen zararlar nedeniyle herhangi bir dava aç›lmam›flt›r.
Kentimiz Gelece¤imiz Projesi kapsam›nda Kentlilik Klübü oluflturan okullarda Bursa Çimento Fabrikas›n›n katk›lar›yla “Bursa Eski Foto¤raflar›” sergisi aç›lm›flt›r.
Kentlilik Klübü oluflumu gerçeklefltiren okullarda 1-2 hafta süresince aç›k kalan sergide 40 adet Bursa eski foto¤raf›ndan oluflmaktad›r. Eserler 2007-2008
e¤itim-ö¤retim y›l›nda 15 ve 2008-2009 döneminde ise flu ana kadar 3 okul olmak üzere toplam 29 Kentlilik Klübü okulunda sergilenmifltir.
22
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
17- Yönetim Kurulunun Yap›s›, Oluflumu ve Ba¤›ms›z Üyeler
fiirketimizin Yönetim Kurulu Üyeleri aras›nda icrac› ve icrac› olmayan ayr›m› bulunmamaktad›r. Görev ve görev sürelerini içeren tablo afla¤›ya ç›kar›lm›flt›r.
ADI VE SOYADI
Ahmet Muharrem U⁄UR
Özmetin KAVASO⁄LU
Bülent Selen SARPER
‹rfan ÜNÜR
Raci ASLAN
Burhan EVC‹L
‹rfan ULUfi
Cüneyt PEKMAN
GÖREV‹
Baflkan
Baflkan Vekili
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye – Genel Koordinatör
Murak›p
Murak›p
GÖREV SÜRES‹
Mart 2008 - Mart 2011
Mart 2006 - Mart 2009
Mart 2006 - Mart 2009
Mart 2008 - Mart 2011
Mart 2006 - Mart 2009
Mart 2007 - Mart 2010
Mart 2007 - Mart 2010
Mart 2006 - Mart 2009
Mart 2007 - Mart 2010
Mart 2008 - Mart 2009
Mart 2008 - Mart 2009
fiirketimiz Esas Sözleflmesinde Yönetim Kurulu Üyelerinin, fiirket d›fl›nda baflka bir görev veya görevler almas›n› belirli kurallara ba¤layan veya s›n›rland›ran
herhangi bir hüküm bulunmamaktad›r.
fiirketimiz Yönetim Kurulu üyelerinin tamam›, SPK Kurumsal Yönetim ‹lkeleri Bölüm IV 3.3.5 madde kapsam› d›fl›ndad›r.
18- Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri
fiirket Esas Sözleflmesinde Yönetim Kurulu üyelerinin nitelikleri ile ilgili herhangi bir hüküm mevcut de¤ildir.
19- fiirketin Misyon ve Vizyonu ile Stratejik Hedefleri
Sürekli geliflmenin ve müflteri memnuniyetinin, vazgeçilmez yönetim ilkesi olarak kabul edildi¤i fiirketimizde, ürün kalitesinin süreklili¤ini sa¤lamak ve tüm
seviyelerde “kalite” anlay›fl›n› gelifltirmek temel ilke olarak benimsenmifltir.
fiirket misyon ve vizyonu; Yönetim Kurulumuz taraf›ndan afla¤›daki flekliyle yaz›l› olarak belirlenmifl olup flirketimiz internet sitesinde yer almaktad›r.
Misyonumuz;
•Kuruluflundan itibaren modern ça¤›n gereklerine uygun olarak yap›lanan Bursa Çimento, fiirket Kültürü olarak baz ald›¤› yönetim ve organizasyonda kurumsallaflma ilkesini;
•Ülke ekonomisine katk›, flartlar›n elverdi¤i en iyi karl›l›¤›n elde edilmesi, en son teknolojik geliflmelerin takibi ve uygulanmas› sureti ile, ortaklar›n›n güvenlerinin güçlenmesi ve
sahiplenme duygusunun kal›c› hale gelmesini;
•Küçük tasarruflar›n ekonomiye kazand›r›lmas›n›n en sa¤l›kl› arac›, halka aç›k flirket felsefesinin güzel bir örne¤ini teflkil eden fiirketimiz çok ortakl› sermaye yap›s›n› idame ettirmeyi;
•Geliflim ve de¤iflim süreci içerisinde, küreselleflmenin getirdi¤i imkan ve f›rsatlardan yararlanmay›;
•Yeni ve farkl› alanlarda kaliteli mal ve hizmet üreterek müflteri memnuniyetine odakl› oluflumlar›n içinde bulunmay›;
•Toplumsal ve çevresel de¤erlere sayg›l› olmay›;
•Faaliyetlerinin her aflamas›nda çal›flanlar›n›n yarat›c›l›k ve kat›l›mc›l›¤›n›n teflviki ve mensubiyet duygular›n›n gelifltirilmesini;
Vazgeçilmez bir M‹SYON olarak kabul etmifltir.
Vizyonumuz;
Bursa Çimento olarak; Ulusal ve uluslararas› platformda faaliyet alanlar›m›zda güven veren kurumsal kültürümüz, kimli¤imiz, üretimimiz ve sermaye yap›m›z ile; örnek ve sayg›n
bir kurulufl olma imaj›m›z› güçlendirerek sürdürmek V‹ZYONUMUZ’dur.
fiirketimiz bünyesinde uygulanan TS EN ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi, TS EN ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Yönetim
Sistemi gibi yönetim sistemleri kapsam›nda yaz›l› hedefler belirlenmifltir. Belirlenen bu hedefler periyodik olarak yap›lan Yönetimin Gözden Geçirme toplant›lar›nda ele al›narak
sistemin performans› ölçülmektedir.
20- Risk Yönetim ve ‹ç Kontrol Mekanizmas›
Risklerimiz fiirketimiz Yönetim Kurulu’nda de¤erlendirilip, analiz edilmektedir.
Denetimden Sorumlu Komite taraf›ndan y›lda en az dört kez iç denetim yap›lmaktad›r. Bilgisayar sistemi ile de iç kontrol mekanizmas› oluflturulmufltur. Etkin
bir flekilde çal›flmaktad›r
21- Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumluluklar›
fiirketimiz Yönetim Kurulu Üyelerinin yetki ve sorumluluklar›; Ana Sözleflmede madde 18. de düzenlenmifl olup, buna göre;
“‹dare Meclisi flirketi resmi dairelerde, kazai mercilerde ve üçüncü flah›slar nezdinde temsil eder. ‹dare meclisi flirket maksat ve mevzuuna giren her türlü iflleri
yapabilir.
23
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Bu cümleden olarak, flirket ad›na gayri menkul ve menkul mallar almak, satmak, flirket gayri menkullerini ipotek, menkul mallar›n› rehin etmek, flirket ad›na gayri
menkul ipote¤i kabul etmek ve flirket lehine olan ipotekleri fek etmek, flirket lehine menkul rehni kabul etmek ve rehinleri kald›rmak, flirket gayri menkullerini herhangi
bir ayni hakla takyit etmek, flirket lehine irtifak, intifa haklar› gibi gayri maddi ayni haklar tesis etmek, kabul etmek ve bunlar› devretmek, feragat etmek, kald›rmak,
flirket ad›na taahhütte bulunmak, flirketi borç alt›na sokacak mukaveleler akt etmek, kambiyo taahhüdünde bulunmak, borç senetleri imzalamak, flirket ad›na
kefalette bulunmak, ortakl›klar kurmak, kurulmufl ortakl›klarla ifltirak etmek, bu maksatla ortakl›klar›n hisse senetlerini arac›l›k ve portföy iflletmecili¤i yapmamak
kayd›yla ortakl›k paylar›n› almak, ortakl›klardaki paylar›n› ve hisse senetlerini satmak, rehin etmek, devretmek, rehinleri kald›rmak idare meclisinin görev ve yetkileri
içindedir.
fiirket ad›na tanzim edilecek evrak›n, verilecek vesikalar›n, akdolunacak mukavelelerin geçerli olabilmesi için bunlar›n flirketin ticaret unvan› alt›nda idare meclisince
flirketi temsil ve ilzama yetkili k›l›nacak olanlardan en az ikisinin imzas›n› tafl›mas› flartt›r.
‹dare meclisi temsil selahiyetini ve idare ifllerinin tamam›n› veya bir k›sm›n› idare meclisi üyesi olan murahhas aza ve azalarla veyahut pay sahibi olmas› zaruri
olmayan müdürlere b›rakabilir.
‹dare meclisi tayin edece¤i kimselerin hizmet müddetlerine ve selahiyetlerini, idare meclisinin müddetiyle mukayyet olmaks›z›n flirket müdürlerini ve di¤er personeli
tayin bunlar›n ücretlerini tesbit icab›nda azledebilir. Gereken hallerde özel mukavelelerle flirket ifllerinin yürütülmesini ve denetimini üçüncü flah›slara yapt›rabilir.
‹dare meclisi temsile mezun ve selahiyetli kimseleri ve bunlar›n imza yetkilerini ne flekilde istimal edeceklerini tesbit ile keyfiyeti tescil ve T.Ticaret Sicili Gazetesinde
ilan eder.”
fiirket yöneticileri; Yönetim Kurulu karar› ile görevlendirilmekte, Yönetim Kurulu karar› ile tespit edilen ‹dari Organizasyon fiemas› ve Personel, Sat›n Alma
gibi Yönetmeliklere uygun olarak düzenlenen ISO 9001 belgesinde belirtilen yetki ve sorumlulukla donat›lmakta, mer’i mevzuat çerçevesinde fiirketi temsile
yetkili k›l›nmaktad›r.
22- Yönetim Kurulunun Faaliyet Esaslar›
fiirketimiz Yönetim Kurulu toplant›lar›n›n gündemi Yönetim Kurulu Baflkan› taraf›ndan belirlenir. Gündem toplant› tarihinden 7 gün evvel toplant›ya kat›l›m
için üyelere ulaflt›r›l›r. Yönetim Kurulu üyelerinin bilgilendirilmesi ve iletifliminin sa¤lanmas› genel müdür sekreteri taraf›ndan yap›lmaktad›r. Yönetim Kurulu
toplant›lar›n›n tamam›na Denetçiler ifltirak etmektedir. Yönetim Kurulu toplant›lar›nda farkl› görüflü yans›tan oylar›n bulunmas› halinde oy gerekçeleri karar
zapt›na geçirilir. Yönetim Kurulu kararlar› mevcut karar defterine gündemi de ihtiva edecek flekilde yaz›larak ilgililer taraf›ndan imzalan›r.
23- fiirketle Muamele Yapma ve Rekabet Yasa¤›
fiirketimiz Yönetim Kurulu üyeleri ile ilgili ifllem yapma ve rekabet yasa¤› TTK. hükümleri ile s›n›rl›d›r.
24- Etik Kurallar
Yönetim Kurulu taraf›ndan flirket ve çal›flanlar› için etik kurallar oluflturulmufl olup, çal›flanlara personel yönetmeli¤i ile duyurulmufl, ancak kamuya aç›klama
yap›lmam›flt›r.
25- Yönetim Kurulunda Oluflturulan Komitelerin Say›, Yap› ve Ba¤›ms›zl›¤›
Sermaye Piyasas› Kurulunun Seri; X, No: 22 Tebli¤, ‹kinci K›s›m, Madde; 25 gere¤i fiirketimiz Yönetim Kurulu üyeleri aras›ndan Denetimden Sorumlu Komite
oluflturulmufltur. Denetimden Sorumlu Komite; Yönetim Kurulu Üyeleri, Semiha Feyha DURANER, Mehmet Memduh GÖKÇEN ve ‹rfan ÜNÜR’den oluflmaktad›r.
Denetim Komitesi SPK mevzuat› çerçevesinde çal›flmalar›n› yürütmektedir. SPK mevzuat› çerçevesinde herhangi bir düzenleme olmad›¤› için fiirketimizde
kurumsal yönetim komitesi oluflturulmam›flt›r.
26- Yönetim Kuruluna Sa¤lanan Mali Haklar
fiirketimiz Yönetim Kurulu üyelerine ödenecek huzur hakk›, Genel Kurul toplant›s›nda tespit edilmekte olup, ücret d›fl›nda baflkaca bir menfaat (prim, borç
verme, kredi kulland›rma, lehine kefalet ve teminat verme ve benzeri gibi haklar) sa¤lanmamaktad›r.
24
43. YIL
SPK
SERİ XI – 29 TEBLİĞ
KONSOLİDE
MALİ TABLOLAR
VE
DİPNOTLARI
2008
FAALİYET
RAPORU
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
31.12.2008 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
VARLIKLAR
Cari / Dönen Varl›klar
Nakit ve Nakit Benzerleri
Finansal Yat›r›mlar
Ticari Alacaklar
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar
Di¤er Alacaklar
Stoklar
Canl› Varl›klar
Di¤er Dönen Varl›klar
Cari Olmayan / Duran Varl›klar
Ticari Alacaklar
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar
Di¤er Alacaklar
Finansal Yat›r›mlar
Özkaynak Yöntemiyle De¤erlenen Yat›r›mlar
Canl› Varl›klar
Yat›r›m Amaçl› Gayrimenkuller
Maddi Olmayan Duran Varl›klar
fierefiye
Ertelenmifl Vergi Varl›¤›
Di¤er Duran Varl›klar
TOPLAM VARLIKLAR
KAYNAKLAR
Finansal Boçlar
Di¤er Finansal Yükümlülükler
Ticari Borçlar
Di¤er Borçlar
- ‹liflkili Taraflara Borçlar
- Di¤er Borçlar
Finans Sektörü Faal.den Borçlar
Devlet Teflvik ve Yard›mlar›
Dönem Kar› Vergi Yükümlülü¤ü
Borç Karfl›l›klar›
Di¤er K›sa Vadeli Yükümlülükler
Uzun Vadeli Yükümlülükler
Finansal Borçlar
Di¤er Finansal Yükümlülükler
Ticari Borçlar
Di¤er Borçlar
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar
Devlet Teflvik ve Yard›mlar›
Borç Karfl›l›klar›
K›dem Tazminat› Karfl›l›¤›
Ertelenmifl Vergi Yükümlülü¤ü
Di¤er Uzun Vadeli Yükümlülükler
ÖZKAYNAKLAR
Ana Ortakl›¤a Ait Özkaynaklar
Ödenmifl Sermaye
Karfl›l›kl› ‹fltirak Sermaye Düzeltmesi (-)
Hisse Senedi ‹hraç Primleri
De¤er Art›fl Fonlar›
Yabanc› Para Çevrim Farklar›
Kardan Ayr›lan K›s›tlanm›fl Yedekler
Geçmifl Y›llar Kar/Zararlar›
Net Dönem Kar›/Zarar›
Az›nl›k Paylar›
TOPLAM KAYNAKLAR
26
Dipnot Referanslar›
6
7
10
12
11
13
14
26
10
12
11
7
16
14
17
18
19
20
35
26
8
9
10
11-37
11
12
21
35
22
26
8
9
10
11
12
21
22
24
35
26
27
27
27
27
27
Denetimden Geçmifl
31.12.2008
216.410.561
49.386.958
-90.008.168
-665.418
72.095.998
-4.254.019
160.051.082
--32.118
2.479.621
---141.894.636
4.064.773
8.730.284
2.849.650
-376.461.643
Denetimden Geçmifl
31.12.2007
239.542.641
53.504.654
-106.990.846
-470.428
68.329.656
-10.247.057
136.633.694
86.600
-91.025
2.479.621
---117.701.667
4.648.295
8.733.392
2.893.094
-376.176.335
Denetimden Geçmifl
31.12.2008
41.804.194
11.124.794
-22.349.664
Denetimden Geçmifl
31.12.2007
45.763.193
9.795.458
-25.135.183
289.298
3.331.771
--1.377.019
935.560
2.396.088
29.053.489
20.040.929
------6.544.796
2.467.764
-305.603.960
242.112.181
105.815.808
(2.442.430)
-1.947.977
-23.728.722
67.382.795
45.679.309
63.491.779
376.461.643
253.538
4.014.305
--4.079.938
266.315
2.218.456
37.094.822
22.678.451
------10.970.603
3.445.768
-293.318.320
237.380.158
70.543.872
(1.628.285)
-2.893.636
-15.789.411
77.048.670
72.732.854
55.938.162
376.176.335
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
01.01.-31.12.2008 TARİHİNDE SONA EREN DÖNEME AİT KONSOLİDE GELİR TABLOSU
SÜRDÜRÜLEN FAAL‹YETLER
Sat›fl Gelirleri
Sat›fllar›n Maliyeti (-)
BRÜT ESAS FAAL‹YET KARI
Pazarlama, Sat›fl ve Da¤›t›m Giderleri (-)
Genel Yönetim Giderleri (-)
Araflt›rma ve Gelifltirme Giderleri (-)
Di¤er Faaliyet Gelirleri
Di¤er Faaliyet Giderleri (-)
FAAL‹YET KARI/ZARARI
Özkaynak Yöntemiyle De¤erlenen Yat›r›mlar›n Kar/Zararlar›ndaki Paylar
Finansal Gelirler
Finansal Giderler (-)
SÜRDÜRÜLEN FAAL‹YETLER VERG‹ ÖNCES‹ KARI/ZARARI
Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/Gideri
- Dönem Vergi Gelir/Gideri
- Ertelenmifl Vergi Gelir/Gideri
SÜRDÜRÜLEN FAAL‹YETLER DÖNEM KARI/ZARARI
DURDURULAN FAAL‹YETLER
Durdurulan Faaliyetler Vergi Sonras› Dönem Kar›/Zarar›
DÖNEM KARI/ZARARI
Dönem Kar/Zarar›n›n Da¤›l›m›
Ana Ortakl›k Paylar›
Hisse Bafl›na Kazanç
Seyreltilmifl Hisse Bafl›na Kazanç
Sürdürülen Faaliyetlerden Hisse Bafl›na Kazanç
Sürdürülen Faaliyetlerden Seyreltilmifl Hisse Bafl›na Kazanç
28
28
29-30
29-30
29-30
31
31
16
32
33
35
35
27
36
36
36
36
Denetimden Geçmifl
01.01.-31.12.2008
Denetimden Geçmifl
01.01.-31.12.2007
432.241.359
(316.640.834)
115.600.525
(41.035.595)
(22.749.870)
(1.242.214)
6.575.798
(3.756.366)
53.392.278
-41.502.010
(23.628.439)
71.265.849
(15.202.473)
(16.138.865)
936.392
56.063.376
--56.063.376
446.159.956
(306.058.374)
140.101.582
(33.571.624)
(19.871.095)
(958.700)
964.898
(390.608)
86.274.453
-32.244.484
(15.962.411)
102.556.526
(22.136.559)
(22.360.922)
224.363
80.419.967
--80.419.967
10.384.067
45.679.309
0,432
-0,432
--
7.687.113
72.732.854
0,687
-0,687
--
KAR DAĞITIM ÖNERİSİ
Say›n Ortaklar›m›z,
2008 y›l›n›; yasal kay›tlara (VUK) göre düzenlenen mali tablolarda yer alan 35.628.320,91 TL. Net Dönem Kar› ve 21.566.936,04 TL. Fevkalade
‹htiyat ile kapatm›fl bulunmaktay›z.
Sermaye Piyasas› Kurulu’nun Seri;XI, 29 Nolu Tebli¤i Kapsam›nda haz›rlan›p Ba¤›ms›z Denetim Raporuna ba¤lanan; 01.01.2008 – 31.12.2008
Hesap Dönemine ait “Konsolide Mali Tablolar›m›zda” 45.679.309 TL. Net Dönem Kar› teflekkül etmifltir.
Buna göre;
Ortaklar›m›za; 2008 y›l› kar›ndan Brüt 15.872.371,20 TL. (%15 oran›nda, 1.-TL. nominal de¤erindeki 1 hisseye 15 kr.); Net 13.491.515,52 TL.
(%12,75 oran›nda, 1.-TL. nominal de¤erindeki 1 hisseye 12,75 kr. ) tutar›nda nakit kâr pay›n›n 20.04.2009 tarihinden itibaren da¤›t›lmas› için
gere¤ini yüksek takdir ve tasviplerinize arz ve teklif ederiz.
Sayg›lar›m›zla,
BURSA Ç‹MENTO FABR‹KASI A.fi
‹DARE MECL‹S‹
27
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
01.01.-31.12.2008 TARİHİNDE SONA EREN DÖNEME AİT KONSOLİDE ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU
Not
01 Ocak 2008 bakiyesi
Yedeklere aktar›m
Da¤›t›lan temettü
Ba¤l› ortakl›k'›n ana ortakl›k temettü geliri
Sermaye art›fl›
Karfl›l›kl› ifltirak sermaye düzeltmesi
Geçmifl y›llar karlar›na transfer
Çemtafl pay al›m›
Net dönem kar›
31 Aral›k 2008 bakiyesi
01 Ocak 2007 bakiyesi
Yedeklere aktar›m
Da¤›t›lan temettü
Ba¤l› Ortakl›k Oran›ndaki De¤iflimlerin Etkisi
‹fltirakin oransal yönteme göre düzeltme etkisi
De¤er art›fl fonlar›na transfer
Karfl›l›kl› ifltirak özsermaye düzeltmesi
Geçmifl y›llar karlar›na transfer
Net dönem kar›
31 Aral›k 2007 bakiyesi
27
27
31
27
Sermaye
70.543.872
35.271.936
-
Karfl›l›kl› ‹fltirak
Sermaye Düzeltmesi(-)
(1.628.285)
-
105.815.808
70.543.872
27
70.543.872
(814.145)
(2.442.430)
(1.127.008)
(501.277)
(1.628.285)
De¤er Art›fl
Kardan Ayr›lan Geçmifl Y›llar
Fonlar› K›s›tlanm›fl Yedekler Kar/Zararlar›
2.893.636
15.789.411 77.048.670
7.939.311
(945.659)
- (34.326.277)
814.145
- 23.846.257
1.947.977
2.715.060
7.839
170.737
2.893.636
23.728.722
10.441.613
4.560.203
787.595
15.789.411
67.382.795
54.177.220
(336.788)
(4.689.759)
27.897.997
77.048.670
Net Dönem
Az›nl›k
Toplam
Kar›/Zarar›
Paylar›
Özsermaye
72.732.854 55.938.162 293.318.320
(7.939.311)
-(41.496.395) (3.151.527) (44.647.922)
549.109
408.706
957.815
--(23.846.257)
-(87.629)
(87.629)
45.679.309 10.384.067
56.063.376
45.679.309 63.491.779 305.603.960
57.268.556 48.609.049 242.628.362
(4.560.203)
-(24.810.356)
(358.000) (25.168.356)
450.807
7.839
170.737
- (5.191.036)
(27.897.997)
-72.732.854 7.687.113 80.419.967
72.732.854 55.938.162 293.318.320
01.01.-31.12.2008 TARİHİNDE SONA EREN DÖNEME AİT KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU
FAAL‹YETLERDEN DO⁄AN NAK‹T AKIMLARI
Vergi öncesi net kar
Vergi öncesi kar ile faaliyetlerden do¤an net
nakit ak›mlar›n›n mutabakat› için yap›lan düzeltmeler
Amortisman ve itfa paylar›
K›dem tazminat› karfl›l›¤›
Tahakkuk etmemifl finansman gideri
Tahakkuk etmemifl finansman geliri
Karfl›l›k giderleri
Stok de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤›
Az›nl›k paylar›
Faaliyetlerle ilgili varl›k ve borçlardaki de¤iflim öncesi faaliyet geliri
Ticari alacaklardaki de¤iflim
Di¤er alacaklardaki de¤iflim
Stoklardaki de¤iflim
Di¤er dönen/duran varl›klardaki de¤iflim
Ticari borçlardaki de¤iflim
Di¤er borçlardaki de¤iflim
Di¤er k›sa/uzun vadeli yükümlülüklerdeki de¤iflim
Ödenen k›dem tazminatlar›
Ödenen vergiler
Faaliyetlerden elde edilen net nakit ak›mlar›
Yat›r›m faaliyetlerindeki nakit ak›mlar›
Maddi duran varl›k sat›mlar›/(al›mlar›),net
Maddi olmayan duran varl›k sat›mlar›/(al›mlar›),net
Yat›r›m faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit ç›k›fllar›
Finansal faaliyetlerdeki nakit ak›mlar›
Ödenen temettüler
Finansal borçlardaki de¤iflim
Finansal faaliyetlerden kaynaklanan net nakit ak›mlar›
Nakit ve nakit benzerlerindeki de¤iflim
Dönem bafl› haz›r de¤erler
Dönem sonu haz›r de¤erler
‹liflikteki dipnotlar bu mali tablolar›n ayr›lmaz parças›n› oluflturur.
28
18-19
24
10
10
31
31
27
24
18
19
6
6
01.01.-31.12.2008
71.265.849
01.01.-31.12.2007
102.556.526
14.881.966
18.277.639
(2.611.502)
225.489
(1.344.159)
231.954
2.932.995
(2.830.450)
86.147.815
18.413.437
(183.381)
(6.699.337)
5.996.146
(3.011.008)
(646.774)
179.076
(1.329.328)
(18.841.784)
80.024.862
15.980.411
16.962.283
2.293.149
236.828
(1.908.249)
(1.245.600)
-(358.000)
118.536.937
(18.060.383)
(2.854.230)
(13.169.718)
(1.397.916)
3.683.596
178.934
378.690
(671.126)
(18.058.607)
68.566.177
(41.706.061)
(181.025)
(41.887.086)
(45.577.628)
147.451
(45.430.177)
(40.947.286)
(1.308.186)
(42.255.472)
(4.117.696)
53.504.654
49.386.958
(24.810.356)
21.464.395
(3.345.961)
19.790.039
33.714.615
53.504.654
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ
31.12.2008 TARİHİNDE SONA EREN DÖNEME AİT
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLARI
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir).
NOT 1 – ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. (“fiirket”) çimento ve haz›r beton ile bunlar›n ana ve tali girdilerinin imali, sat›fl› ve ihrac› ile ilgili ticari ve s›nai faaliyetlerini gerçeklefltirmektedir.
fiirket, 1966 y›l›ndan itibaren Eski ‹negöl Yolu Kestel - Bursa adresinde faaliyet göstermekte olup Bursa Ticaret Siciline 13330 / 22463 numara ile kay›tl›d›r. fiirket’in
hisse senetleri halka aç›kt›r.
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi.’nin (“Ana Ortakl›k”) ba¤l› ortakl›klar› ve müflterek yönetime tabi ortakl›¤›n›n (hep birlikte ‘‘Grup”) faaliyet konular› afla¤›da belirtilmifltir:
- Çemtafl Çelik Makina Sanayi ve Ticaret A.fi. (Çemtafl)
- Bursa Beton Sanayi ve Ticaret A.fi. (Bursa Beton)
- Ares Çimento ‹nflaat Sanayi ve Ticaret A.fi. (Ares)
- Tunçkül Çimento Mineral Katk›lar ‹nflaat ve Ticaret A.fi.(Tunçkül)
- Roda Liman Depolama ve Lojistik ‹flletmeleri A.fi.(Roda)
Grup’un temel faaliyetleri Türkiye’de olup, Grup’un faaliyetleri afla¤›da belirtilen belli bafll› befl sektör alt›nda toplanm›flt›r:
Çimento
Çelik
Beton
Kül
Liman ‹flletmesi
Çemtafl Çelik Makina Sanayi ve Ticaret A.fi: fiirket, 1970’li y›llar›n bafllar›nda ülkede artan vas›fl› çelik talebini karfl›lamak amac› ile öncelikle Çelikhane ünitesi olarak
kurulmufl daha sonra Modern Orta Kesit Haddehanesini üretime alarak entegrasyonunu tamamlam›flt›r. fiirket, Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nde 101.000 m2 toplam
alan üzerine kurulu olup, ISO 16949 ve ISO 9001 kalite belgesine sahiptir. Bursa Ticaret Siciline 14842/23981 no ile kay›tl› bulunan kurum halka aç›k flirket statüsüne
sahip olup, 1994 y›l› sonlar›nda ise fiirket’in hisse senetleri ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›’nda ifllem görmeye bafllam›flt›r.
Bursa Beton Sanayi ve Ticaret A.fi: fiirket, 14.11.1989 tarihinde Bursa-Kestel’de kurulmufltur. fiirket, haz›r beton üretimi ile ifltigal etmektedir. Bursa, Yalova, Bal›kesir
ve Kütahya illerinde kurulu bulunan 17 tesisindeki 20 adet beton santrali ile faaliyetlerini yürütmektedir.
Ares Çimento ‹nflaat Sanayi ve Ticaret A.fi: fiirket, 15.12.1999 tarihinde Bursa-Kestel’de kurulmufltur. fiirket, Termik santrallerden kül temin ederek baflta Bursa
Çimento Fabrikas› A.fi. olmak üzere di¤er firmalara satmaktad›r.
Ares’in kül al›m›n› yapt›¤› Seyitömer Termik santralinde mevcut fiirket’e ait uçucu ve separe kül yükleme tesislerinin, 5 y›ll›k uçucu kül sat›fl sözleflmesi çerçevesinde
ve sözleflme sonunda Elektrik Üretim A.fi. Genel Müdürlü¤ü’ne bila bedel devredilmesi husunda 20 Ekim 2006 tarih ve 2006/95 say›l› Yönetim Kurulu karar› ve haz›rlanan
takrir müzakere 28.02.2007 tarihinde yap›lan Ola¤an Genel Kurul toplant›s›nda oybirli¤i ile kabul edilmifltir.
Tunçkül Çimento Mineral Katk›lar ‹nflaat ve Ticaret A.fi: fiirket, 13.12.2001 tarihinde Kütahya-Tavflanl›’da kurulmufltur. fiirket, Termik santrallerden kül temin
ederek çeflitli firmalara ve Bursa Çimento Fabrikas› A.fi’ne satmaktad›r.
Tunçkül’ün kül al›m›n› yapt›¤› Tunçbilek Termik santralinde mevcut fiirket’e ait uçucu ve separe kül yükleme tesislerinin, 5 y›ll›k uçucu kül sat›fl sözleflmesi çerçevesinde
ve sözleflme sonunda Elektrik Üretim Genel Müdürlü¤ü’ne bila bedel devredilmesi husundaki 19 Ekim 2006 tarih ve 2006/45 say›l› Yönetim Kurulu karar› ve haz›rlanan
takrir müzakere 26.02.2007 tarihinde yap›lan Ola¤an Genel Kurul toplant›s›nda oybirli¤i ile kabul edilmifltir.
Roda Liman Depolama ve Lojistik ‹flletmeleri A.fi: fiirket, 12.12.2000 tarihinde Ankara-Sincan’da kurulmufltur. 31.05.2005 tarihinde flirket merkezi Bursa/Uluyol’a
tafl›nm›flt›r. Roda Liman, Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. ve Ba¤l› Ortakl›klar› ile Roda Liman ve hissedarlar› aras›nda, Roda’n›n %50 hisssesini yürürlükteki mevzuat
çerçevesinde Bursa Çimento Grup’una tahsisi karfl›l›¤›nda Gemlik/Bursa’da bir liman tesis edilmesi ve iflletilmesi için bir sözleflme dahilinde kurulmufl olan müflterek
yönetime tabi bir ortakl›kt›r. fiirket’in liman iflletmesi Bursa/Gemlik’de bulunmakta olup faaliyet konusu kurulmakta olan liman üzerinde gemilere liman hizmetlerinin
verilmesine yönelik liman iflletmecili¤idir.
Roda Liman Depolama ve Lojistik ‹flletmeleri A.fi.’nin (Roda ) 2.000.000 ton genel yük elleçleme ve 300.000 Teu konteyn›r elleçleme kapasitesine sahip olan liman
iflletmesinin aç›k ve kapal› depolama alanlar› ile idari binalar›n›n infla iflleri 29.02.2008 tarihi itibariyle tamamlanm›flt›r. T.C. Baflbakanl›k Denizcilik Müsteflarl›¤›’n›n
17.12.2007 tarihinde vermifl oldu¤u Geçici ‹flletme ‹znine paralel olarak, T.C. Baflbakanl›k Gümrük Müsteflarl›¤›’nca da 94.724,70 metrekarelik liman sahas›n›n Geçici
Depolama Yeri ‹flletmecili¤i izni; 28.02.2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 03.03.2008 tarihinde Roda Liman Depolama ve Lojistik ‹flletmeleri A.fi.’ne tebli¤
edilmifltir. Gerekli bürokratik ifllemlerin tamamlanmas›n› müteakip 14.03.2008 tarihi itibariyle Roda Liman Depolama ve Lojistik ‹flletmeleri A.fi. faaliyetlerine tam olarak
bafllam›flt›r.
31.12.2008 tarihi itibariyle Grup bünyesinde istihdam edilen personel say›s› 1.148 kiflidir (31.12.2007: 1.064 kifli ).
29
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
NOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
Uygulanan Muhasebe Standartlar›
fiirket, yasal defterlerini ve kanuni mali tablolar›n› Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) ve vergi mevzuat›nca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve haz›rlamaktad›r.
Sermaye Piyasas› Kurulu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 say›l› “Sermaye Piyasas›nda Finansal Raporlamaya ‹liflkin Esaslar Tebli¤” ile iflletmeler taraf›ndan düzenlenecek
finansal raporlar ile bunlar›n haz›rlanmas› ve ilgililere sunulmas›na iliflkin ilke, usul ve esaslar› belirlemektedir. Bu Tebli¤, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra sona eren ilk ara
mali tablolardan geçerli olmak üzere yürürlü¤e girmifltir. Bu tebli¤e istinaden, iflletmeler Avrupa Birli¤i taraf›ndan kabul edilen haliyle Uluslararas› Muhasebe/Finansal
Raporlama Standartlar›’n› (“UMS/UFRS”) uygularlar ve finansal tablolar›n Avrupa Birli¤i taraf›ndan kabul edilen haliyle UMS/UFRS’lere göre haz›rlad›¤› hususuna
dipnotlarda yer verirler. Bu kapsamda, benimsenen standartlara ayk›r› olmayan, Türkiye Muhasebe Standartlar› Kurulu’nca (“TMSK”) yay›mlanan Türkiye Muhasebe/Finansal
Raporlama Standartlar› (“TMS/TFRS”) esas al›n›r.
Dolay›s›yla iliflikteki mali tablolar SPK Seri: XI, No: 29 say›l› tebli¤e göre haz›rlanm›fl olup mali tablolar ve dipnotlar, SPK taraf›ndan 17.04.2008 tarihli 11/467 say›l›
karar› ile uygulanmas› zorunlu k›l›nan formatlara uygun olarak sunulmufltur. Söz konusu tebli¤ de¤iflikli¤inin gerektirdi¤i düzeltmeler iliflikteki 31.12.2007 tarihli mali
tablolalara uygulanm›flt›r.
Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tablolar›n Düzeltilmesi
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde alm›fl oldu¤u bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartlar›’na uygun mali tablo haz›rlayan flirketler için, 1 Ocak
2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamas›n›n gerekli olmad›¤›n› ilan etti¤i için bu tarihten itibaren Uluslararas› Muhasebe Standard›
29 “Yüksek Enflasyonist Ekonomilerde Finansal Raporlama”ya göre finansal tablolar›n haz›rlanmas› ve sunumu uygulamas›n› sona erdirmifltir.
Karfl›laflt›rmal› Bilgiler ve Önceki Dönem Mali Tablolar›n›n Düzeltilmesi
Mali tablolardaki say›sal veriler önceki dönemle karfl›laflt›rmal› olarak sunulmufltur. Mali tablolar›n kalemlerinin gösterimi veya s›n›fland›r›lmas› de¤iflti¤inde karfl›laflt›r›labilirli¤i
sa¤lamak amac›yla, önceki dönem mali tablolar› da buna uygun olarak yeniden s›n›fland›r›l›r.
Buna göre, SPK taraf›nca yay›mlanan Seri XI, No:25 say›l› tebli¤e göre önceki dönemlerde flerefiye üzerinden ayr›lan amortisman pay› Seri XI, No:29 say›l› tebli¤e göre
iptal edilmifltir. Söz konusu iptalin önceki dönem finansal tablolalara etkisi afla¤›daki gibidir:
31.12.2007
Net Dönem Kar›
Geçmifl Y›l Karlar›
Seri XI, No:25'e Göre
72.296.072
76.614.130
Düzeltme
436.782
434.540
Seri XI, No:29'a Göre
72.732.854
77.048.670
Netlefltirme
Finansal varl›k ve yükümlülükler, yasal olarak uygulanabilen bir hak bulunmas› ve ifllemin net tutarda gerçeklefltirilmesi e¤iliminin olmas› durumlar›nda bilançoda
netlefltirilerek net tutar üzerinden gösterilmektedir.
Konsolidasyon Esaslar›
Konsolide mali tablolar, konsolidasyon kapsam›ndaki ana ortakl›k ve ba¤l› ortakl›klara ait mali tablolarda yer alan varl›k, borç, özsermaye, gelir ve giderlerin bir bütün
olarak birlefltirilmesi ve konsolidasyon ilke ve esaslar› çerçevesinde gerekli düzeltmelerin yap›larak konsolide mali tablolar›n haz›rlanmas›n› içeren tam konsolidasyon
yöntemine göre haz›rlanm›flt›r. Ba¤l› ortakl›klar, ana ortakl›¤›n, do¤rudan veya di¤er ba¤l› ortakl›klar› veya ifltirakleri vas›tas›yla, sermaye ve yönetim iliflkileri çerçevesinde
%50’den fazla oranda hisseye, oy hakk›na veya yönetim ço¤unlu¤unu seçme hakk›na veya yönetim ço¤unlu¤una sahip oldu¤u iflletmeleri temsil etmektedir. Kontrol
gücü ana ortakl›k taraf›ndan ba¤l› ortakl›klar›n›n finansal ve faaliyet politikalar›n› yönetme gücü ile faaliyetlerden fayda sa¤lama gücü olarak tan›mlanmaktad›r.
Müflterek yönetime tabi iflletmeler, Grup’un konsolide mali tablolar›nda oransal konsolidasyon yöntemi kullan›larak gösterilmektedir. Oransal konsolidasyon yöntemine
göre muhasebelefltirilen müflterek yönetime tabi iflletmede müflterek kontrolün sona erdi¤i tarihten itibaren bu yöntemlerin uygulanmas›na son verilir. Oransal konsolidasyon
yöntemi esas itibariyle tam konsolidasyon yöntemi kapsam›nda yap›lan ifllemlerle ayn›d›r. Ancak, müflterek yönetim konsolidasyonu ile ilgili ifllemlere bafllanmadan
önce, ilgili müflterek yönetime tabi ifltiraklere ait bilanço ve gelir tablosuna ait büyüklükler Grup’un do¤rudan ve / veya ba¤l› ortakl›klar› vas›tas›yla sahip oldu¤u müflterek
yönetime tabi iflletmedeki pay kadar dikkate al›narak, Grup mali tablolar›ndaki benzer kalemlerle birlikte toplan›r. Bu ifllemler sonucunda oluflturulan konsolide mali
tablolarda az›nl›k pay tutarlar› bulunmaz. Müflterek yönetime tabi iflletme ile Grup’un aras›ndaki ifllemlerin mali tablolara al›nmas›nda ifllemin özü esas al›n›r. Bu çerçevede,
müflterek yönetime tabi ifltiraklere sat›lan veya devredilen ve söz konusu iflletmede cari olmayan bir varl›kla ilgili kar›n sadece di¤er müteflebbislere isabet eden k›sm›
dikkate al›n›r.
Buna göre konsolide bilanço ve gelir tablosu afla¤›daki esaslara göre düzenlenmifltir:
a)Konsolide edilen ortakl›klar›n bilanço ve gelir tablosu kalemleri birbirlerine eklenme suretiyle konsolide edilmifltir. Ana Ortakl›¤›n konsolide edilen ba¤l› ortakl›klar›nda
sahip oldu¤u paylar›n defter de¤eri ba¤l› ortakl›¤›n öz sermaye hesaplar› ile karfl›l›kl› olarak mahsup edilmifltir.
b)Konsolidasyon kapsam›ndaki ortakl›klar›n birbirlerinden olan alacak ve borçlar› ile konsolidasyon kapsam›ndaki ortakl›klar›n birbirlerine yapm›fl olduklar› mal ve hizmet
sat›fllar›, birbirleriyle olan ifllemleri nedeniyle oluflmufl gelir ve gider kalemleri karfl›l›kl› olarak mahsup edilmifltir.
c) Konsolidasyon yöntemine tabi ortakl›klar›n birbirlerinden sat›n alm›fl olduklar› dönen ve duran varl›klar, bu varl›klar›n konsolidasyon kapsam›ndaki ortakl›klara olan
elde etme maliyetleri üzerinden gösterilmesini sa¤layacak düzeltmeler yap›lmak suretiyle bulunan tutarlar› üzerinden konsolide bilançoda gösterilmifltir.
d) Konsolidasyon kapsam›ndaki ba¤l› ortakl›klar›n ödenmifl/ç›kar›lm›fl sermaye dahil bütün öz sermaye hesap grubu kalemlerinden, ana ortakl›k ve ba¤l› ortakl›klar d›fl›
paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide bilançonun özsermaye hesap grubunda , "Az›nl›k Paylar›" hesap grubu ad›yla gösterilir.
e)Konsolidasyon kapsam›ndaki ortakl›¤›n ba¤l› ortakl›k haline geldi¤i tarih itibar›yla ve daha sonraki pay al›mlar›nda bir defaya mahsus olmak üzere, ana ortakl›¤›n ba¤l›
ortakl›¤›n sermayesinde sahip oldu¤u paylar›n elde etme maliyeti, bu paylar›n al›m tarihi itibariyle ba¤l› ortakl›¤›n makul de¤ere göre de¤erlenmifl bilançosundaki öz
sermayesinde temsil etti¤i de¤erden mahsup edilir.
30
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
f) Grup taraf›ndan iktisaplar sat›n alma yöntemi ile muhasebelefltirilir. Bu yöntemde, iktisap, maliyet esas al›narak kay›tlara yans›t›l›r. Grup iktisap tarihinden itibaren,
iktisap etti¤i iflletmenin faaliyet sonuçlar›n› konsolide gelir tablosuna dahil etmektedir. Ayr›ca, bu tarihte bilançosunda iktisap edilenin tan›mlanabilir her bir varl›k ve
borcunu, ayr›ca varsa iktisap nedeniyle ortaya ç›kan flerefiye veya negatif flerefiyeyi bilançosuna al›r.
‹flletme Birleflmeleri ve fierefiye
‹flletme birleflmeleri, iki ayr› tüzel kiflili¤in veya iflletmenin raporlama yapan tek bir iflletme fleklinde birleflmesi olarak de¤erlendirilmektedir. ‹flletme birleflmeleri, UFRS
3 kapsam›nda, sat›n alma yöntemine göre muhasebelefltirilir.
Bir iflletmenin sat›n al›nmas› ile ilgili katlan›lan sat›n alma maliyeti ile iktisap edilen iflletmenin tan›mlanabilir varl›k, yükümlülük ve flarta ba¤l› yükümlülüklerinin makul
de¤eri aras›ndaki fark flerefiye olarak konsolide mali tablolarda muhasebelefltirilir.
‹flletme birleflmesi s›ras›nda oluflan flerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine y›lda bir kez (31 Aral›k tarihi itibariyle) veya flartlar›n de¤er düflüklü¤ünü iflaret
etti¤i durumlarda daha s›k aral›klarla de¤er düflüklü¤ü tespit çal›flmas›na tabi tutulur.
‹ktisap edilen tan›mlanabilir varl›k, yükümlülük ve flarta ba¤l› yükümlülüklerin makul de¤erindeki iktisap edenin pay›n›n iflletme birleflmesi maliyetini aflmas› durumunda
ise fark konsolide gelir tablosuyla iliflkilendirilir.
g)Ana ortakl›k ile konsolidasyon kapsam›ndaki ortakl›klar›n mali tablolar› raporland›klar› tarihler itibariyle SPK’ya uygunluk aç›s›ndan yasal mali tablolar›na düzeltme
ve s›n›fland›rma de¤ifliklikleri yap›larak haz›rlanm›flt›r.
Afla¤›daki tabloda 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle ba¤l› ortakl›k ve müflterek yönetime tabi teflebbüs oranlar› gösterilmifltir:
Ortakl›¤›n ünvan›
Çemtafl Çelik A.fi.
Bursa Beton A.fi.
Ares Çimento A.fi.
Tunçkül A.fi.
Roda Liman A.fi (*)
31.12.2008
31.12.2007
Grup taraf›ndan sahip olunan do¤rudan ve dolayl› pay (%)
57,39
57,33
99,79
99,79
99,99
99,99
49,99
49,99
49,54
49,49
31.12.2008
57,39
99,79
99,99
49,99
39,94
31.12.2007
Etkin ortakl›k pay› (%)
57,33
99,79
99,99
49,99
39,89
(*) Grubun Roda Liman’da sahip oldu¤u pay›, mali tablo büyüklü¤ü ve faaliyet hacmi aç›s›ndan konsolide mali tablolar üzerinde önemli bir etkisi bulunmad›¤› için
konsolidasyon kapsam› d›fl›nda tutulan ba¤l› ortakl›k Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi.'nin % 0,46 (31.12.2007- % 0,51) oran›ndaki pay› da dikkate al›nd›¤›nda
toplam %50'dir.
Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›k (Roda Liman Depolama ve Lojistik ‹flletmeleri A.fi), Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. ve Ba¤l› Ortakl›klar›n›n di¤er bir Grup ile birlikte ortak
kontrolüne tabi ve sözleflme ile ekonomik bir faaliyetin üstlenildi¤i bir ortakl›kt›r.
‹liflikteki mali tablolarda konsolidasyon kapsam›ndaki ba¤l› ortakl›klar haricindeki fiirket’in % 99,99 hisseye sahip oldu¤u Çimento ‹nflaat Sanayi ve Ticaret A.fi. ile %98
hisseye sahip oldu¤u Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin faaliyet hacim ve sonuçlar›n›n düflük olmalar› nedeniyle konsolidasyon kapsam› d›fl›nda tutulmufltur.
Bu ortakl›klar maliyet bedelleri üzerinden gösterilmifltir.
Muhasebe Politikalar›nda De¤ifliklikler
Bir muhasebe politikas› de¤ifltirildi¤inde, finansal tablolarda sunulandan daha önceki dönemlere iliflkin toplam düzeltme tutar› bir sonraki dönem birikmifl karlara al›n›r.
Önceki dönemlere iliflkin di¤er bilgiler de yeniden düzenlenir. Muhasebe politikalar›ndaki de¤iflikliklerin cari döneme, önceki dönemlere veya birbirini izleyen dönemlerin
faaliyet sonuçlar›na etkisi oldu¤unda; de¤iflikli¤in nedenleri, cari döneme ve önceki dönemlere iliflkin düzeltme tutar›, sunulandan daha önceki dönemlere iliflkin düzeltme
tutarlar› ve karfl›laflt›rmal› bilginin yeniden düzenlendi¤i ya da afl›r› bir maliyet gerektirdi¤i için bu uygulaman›n yap›lmad›¤› kamuya aç›klan›r. Daha önce meydana
gelenlerden özü itibariyle farkl› olan ve daha önce ortaya ç›kmam›fl veya önem arz etmemifl ifllem veya olaylar için yeni bir muhasebe politikas›n›n benimsenmesi muhasebe
politikalar›ndaki de¤iflikliklerden say›lmaz.
Muhasebe Tahminlerindeki De¤ifliklikler ve Hatalar
Bir muhasebe tahminindeki de¤iflikli¤in etkisi, yaln›zca bir döneme iliflkinse, de¤iflikli¤in yap›ld›¤› cari dönemde; gelecek dönemlere de iliflkinse, hem de¤iflikli¤in yap›ld›¤›
hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak, net dönem kar› veya zarar›n›n belirlenmesinde dikkate al›nacak flekilde finansal tablolara yans›t›l›r.
Bir hatan›n düzeltme tutar› geriye dönük olarak dikkate al›n›r. Bir hata, ortaya ç›kt›¤› önceki dönemlere iliflkin karfl›laflt›rmal› tutarlar›n yeniden düzenlenmesi veya bir
sonraki raporlama döneminden önce meydana geldi¤inde, söz konusu döneme ait birikmifl karlar hesab›n›n yeniden düzenlenmesi yoluyla düzeltilir. Bilgilerin yeniden
düzenlenmesi afl›r› bir maliyete neden oluyorsa önceki dönemlere ait karfl›laflt›rmal› bilgiler yeniden düzenlenmemekte, bir sonraki dönemin birikmifl karlar hesab›, söz
konusu dönem bafllamadan önce hatan›n kümülatif etkisiyle yeniden düzenlenmektedir.
Para ölçüm birimi ve raporlama birimi
31 Ocak 2004 tarih ve 25363 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Para Birimi Hakk›ndaki 5083 say›l› Kanun, 5 May›s 2007 tarihli
ve 26513 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan 4 Nisan 2007 tarihli ve 2007/11963 say›l› Bakanlar Kurulu Karar› ile de¤ifltirilmifltir. ‹lgili karar›n 1. maddesinde, Türk
Liras› ve Yeni Kuruflta yer alan "Yeni" ibarelerinin kald›r›ld›¤›, 3 üncü maddesinde ise, 01/01/2009 tarihinde yürürlü¤e girece¤i belirtilmifltir. Yap›lan de¤ifliklikle bir
önceki para birimi olan Yeni Türk Liras› de¤erleri TL’ye ve Kr'ye dönüfltürülürken 1 Yeni Türk Liras›, 1 TL’ye ve 1 Yeni Kurufl, 1 Kr'ye eflit tutulmaktad›r. Buna ba¤l› olarak
iliflikte yer alan 31.12.2008 tarihinde sona eren y›la ait mali tablolar ve dipnotlar TL cinsinden sunulmufltur. Önceki dönem mali tablolar› ve dipnotlar› da sadece
karfl›laflt›rma amac›yla TL cinsinden sunulmufltur.
31
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Yeni ve Revize Edilmifl Uluslararas› Finansal Raporlama Standartlar›
Grup’un cari dönemde Uluslararas› Muhasebe Standartlar› Kurulu (UMSK) ve UMSK’n›n Uluslararas› Finansal Raporlama Yorumlar› Komitesi (IFRIC) taraf›ndan yay›nlanan
ve 01.01.2008 tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmifl standartlar ve yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanlar› uygulam›flt›r.
2008 y›l› içerisinde yürürlü¤e giren ancak Grup’un operasyonlar› ile ilgili olmad›¤›ndan uygulanmayan standartlar, de¤ifliklikler ve yorumlar;
Afla¤›da yer alan standartlar ile önceki standartlara getirilen de¤ifliklikler ve yorumlar 01.01.2008 tarihinde veya söz konusu tarihten sonra bafllayan mali dönemler
için zorunlu oldu¤u halde Grup’un faaliyetleri ile ilgili de¤ildir :
- UFRYK 11, “UFRS 2 – Grup ve ‹flletmenin Geri Sat›n Al›nan Kendi Hisselerine ‹liflkin ‹fllemler”
- UFRYK 12, “Hizmet ‹mtiyaz Anlaflmalar›”,
- UFRYK 13, “Müflteri Ba¤l›l›k Programlar›” (1 Temmuz 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan mali dönemler için geçerlidir.),
- UFRYK 14, “UMS 19- Tan›mlanm›fl Fayda Varl›¤› Üzerindeki S›n›rlama, Asgari Fonlama Gereklilikleri ve Birbirleriyle Olan Karfl›l›kl› Etkileflimleri”,
- UFRYK 16, “Yurtd›fl›ndaki ‹flletme ile ‹lgili Net Yat›r›m›n Finansal Riskten Korunmas›” (1 Kas›m 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan mali dönemler için
geçerlidir.),
- UMS 39, UFRS 7 “Baz› Finansal Varl›klar›n S›n›fland›r›lmas›na ‹liflkin De¤ifliklikler”
Henüz yürürlü¤e girmemifl ve fiirket taraf›ndan erken uygulanmas› benimsenmemifl standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen de¤ifliklikler ve yorumlar :
Afla¤›daki Standartlar ve Yorumlar bu mali tablolar›n haz›rlanma tarihinde yay›nlanm›fl ancak yürürlü¤e girmemifltir:
UFRS 8, “Faaliyet Bölümleri”
UFRYK 15, “Gayrimenkul ‹nflaat Anlaflmalar›”
UFRS 2, “Hisse Bazl› Ödemeler”
Hakedifl Koflullar› ve ‹ptallerine ‹liflkin De¤ifliklik.
UFRS 1, “Uluslararas› Finansal Raporlama Standartlar›n›n ‹lk Kez
Uygulanmas›”
UFRS’lerin ‹lk Kez Uygulanmas›nda Yat›r›m Maliyetlerine ‹liflkin De¤ifliklik
UMS 23, “(Revize) Borçlanma Maliyetleri”
Do¤rudan Giderlefltirmeyi Engelleyen Kapsaml› De¤ifliklikler
UFRS 3, “‹flletme Birleflmeleri ve UMS 27 “Konsolide ve Solo Finansal
Tablolar’a ‹liflkin Yap›lan Düzenlemeler” (Revize)
UMS 1, “Mali Tablolar›n Sunumu”
UMS 32, “Finansal Araçlar: Sunum” Geri Sat›n Alma Opsiyonlu Finansal
Araçlar ve Nakde Çevrilmelerinde Do¤acak Yükümlülüklerin Aç›klanmas›
Hakk›nda De¤ifliklik; Tasfiyeden Kaynaklanan Sat›labilir Finansal Araçlar
UMS 1, “Mali Tablolar›n Sunumu”
Do¤rudan Özkayna¤a Kaydedilen Net Gelir Tablosu Gereklili¤ine ‹liflkin
Kapsaml› De¤ifliklikler
UMS 39, “Finansal Araçlar: Muhasebelefltirme ve Ölçme”
Riskten Korunmaya Konu Olabilecek Kalemlere ‹lgili De¤ifliklikler
01.01.2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan mali dönemler için geçerlidir.
Grup yöneticileri, bu de¤iflikliklerin uygulanmas›n›n gelecek dönemlerde Grup’un finansal tablolar› üzerindeki etkisini incelemektedir.
Önemli Muhasebe Politikalar›n›n Özeti
‹liflikteki mali tablolar›n haz›rlanmas› s›ras›nda uygulanan önemli muhasebe politikalar› afla¤›daki gibidir:
Nakit ve nakit benzerleri
Nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduat› ile tutar› belirli nakde kolayca çevrilebilen, k›sa vadeli, yüksek likiditeye sahip, de¤erindeki de¤iflim riski önemsiz olan
ve vadesi 3 ay veya daha k›sa olan yat›r›mlar› içermektedir.
Ticari alacaklar
Do¤rudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluflan Grup kaynakl› ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullan›larak iskonto edilmifl maliyeti üzerinden de¤erlendirilmifltir.
Belirtilmifl bir faiz oran› bulunmayan k›sa vadeli ticari alacaklar, faiz tahakkuku etkisinin önemsiz olmas› durumunda fatura tutar›ndan de¤erlendirilmifltir.
Grup’un, ödenmesi gereken mebla¤lar› tahsil edemeyecek oldu¤unu gösteren bir durumun söz konusu olmas› halinde ticari alacaklar için bir alacak riski karfl›l›¤› oluflturulur.
Söz konusu bu karfl›l›¤›n tutar›, alaca¤›n kay›tl› de¤eri ile tahsili mümkün tutar› aras›ndaki farkt›r. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek
mebla¤lar da dahil olmak üzere tüm nakit ak›fllar›n›n, oluflan ticari alaca¤›n orijinal etkin faiz oran› esas al›narak iskonto edilen de¤eridir.
De¤er düflüklü¤ü tutar›, zarar yaz›lmas›ndan sonra oluflacak bir durum dolay›s›yla azal›rsa, söz konusu tutar, cari dönemde gelir tablosuna yans›t›l›r.
32
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
Stoklar
Stoklar net gerçekleflebilir de¤er veya maliyet bedelinden düflük olan› ile de¤erlenmifltir. Stok maliyetleri “ayl›k hareketli a¤›rl›kl› ortalama maliyet yöntemi” kullan›larak
belirlenmektedir. Net gerçekleflebilir de¤er, sat›fl fiyat›ndan stoklar›n sat›fl›n› gerçeklefltirebilmek için gerekli sat›fl maliyetlerinin düflülmesi suretiyle bulunan de¤erdir.
Maddi duran varl›klar ve ilgili amortismanlar
Maddi varl›klar, 01.01.2005 tarihinden önce sat›n al›nan kalemler için 31.12.2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmifl maliyet de¤erlerinden ve 2005
ve sonras›nda al›nan kalemler için sat›n al›m maliyet de¤erlerinden birikmifl amortisman ve varsa kal›c› de¤er kay›plar› düflülerek mali tablolara yans›t›l›r. Amortisman
maddi duran varl›klar›n ekonomik ömürleri dikkate al›narak normal (do¤rusal) amortisman yöntemine göre k›st baz›nda hesaplanmaktad›r. Söz konusu varl›klar›n tahmin
edilen faydal› ömürleri afla¤›da belirtilmifltir:
Amortisman Y›l›
Binalar
10 – 50
Yeralt› yerüstü düzenleri
10 – 20
Makine
6 – 10
Tesisler
5 – 14
Nakil vas›talar›
5 – 10
Döfleme ve demirbafllar
2 – 15
Roda’n›n konsolide edilen mali tablolar›ndaki arsa ve araziler bilirkiflilerce belirlenmifl piyasa de¤erleri üzerinden yans›t›lm›flt›r.
Yeniden de¤erlemenin s›kl›¤›, yeniden de¤erleme konusu maddi varl›¤›n makul de¤erindeki dalgalanmaya ba¤l›d›r. Yeniden de¤erlenen varl›¤›n makul de¤eri kay›tl›
de¤erinden önemli ölçüde farkl›lafl›yorsa, varl›k tekrar yeniden de¤erlemeye tabi tutulur. Maddi varl›k yeniden de¤erlendi¤inde, yeniden de¤erleme tarihindeki birikmifl
amortisman tutar› varl›¤›n brüt kay›tl› de¤erindeki de¤ifliklikle orant›l› olarak artt›r›l›r ve böylece yeniden de¤erleme sonras›nda varl›¤›n kay›tl› de¤eri yeniden de¤erlenmifl
tutar›na eflit olur.
Maddi varl›¤›n kay›tl› de¤eri yeniden de¤erleme sonucunda artm›flsa, bu art›fl, do¤rudan öz sermaye hesap grubunda “yeniden de¤erleme fonu” ad› alt›nda mali tabloya
al›n›r. Ancak, bir yeniden de¤erleme art›fl›, ayn› varl›¤›n daha önce giderlefltirilmifl bulunan yeniden de¤erleme de¤er azal›fl›n› tersine çevirdi¤i ölçüde gelir olarak mali
tablolara al›n›r. Yeniden de¤erleme sonucunda varl›¤›n kay›tl› de¤eri azalm›flsa, bu azalma gider olarak mali tablolara al›n›r. Ancak, söz konusu varl›kla ilgili olarak daha
önce bir yeniden de¤erleme fonu oluflturulmuflsa, azal›fl ilk olarak söz konusu hesaptan düflülür. De¤er azal›fl›n›n yeniden de¤erleme fonundan yüksek olmas› durumunda,
artan k›s›m gelir tablosu ile iliflkilendirilir.
Yeniden de¤erlenen varl›klar›n amortisman› kar veya zarar tablosunda yer al›r. Yeniden de¤erlenen mülkün bir sonraki sat›fl› veya hizmetten çekilmesinden yeniden
de¤erleme fonunda kalan atfolunabilen yeniden de¤erleme fazlal›¤› do¤rudan da¤›t›lmam›fl karlara geçirilir. Varl›k bilanço d›fl› b›rak›lmad›kça, yeniden de¤erleme fonundan
da¤›t›lmam›fl karlara devir yap›lmaz.
Maddi olmayan duran varl›klar
Maddi olmayan varl›klar, 01.01.2005 tarihinden önce sat›n al›nan kalemler için enflasyonun etkilerine göre düzeltilmifl maliyetlerinden ve 01.01.2005 tarihinden sonra
sat›n al›nan kalemler için sat›n al›m maliyet de¤erinden, birikmifl itfa ve tükenme paylar› ile varsa kal›c› de¤er kay›plar› düflülmüfl olarak gösterilirler.
Maddi olmayan varl›klar, tan›mlanabilir olmas›, ilgili kaynak üzerinde kontrolün bulunmas› ve gelecekte elde edilmesi beklenen bir ekonomik faydan›n varl›¤› kriterlerine
göre mali tablolara al›nmaktad›r. Maddi olmayan varl›klar, elde etme maliyetinden birikmifl amortisman›n ve varsa kal›c› de¤er kay›plar› düflülerek ifade edilmifllerdir.
Amortisman, bütün maddi olmayan duran varl›klar için do¤rusal amortisman yöntemi kullan›larak k›st baz›nda hesaplanm›flt›r. ‹ktisap edilmifl haklar›, bilgi sistemlerini
ve bilgisayar yaz›l›mlar›n› içermekte olan maddi olmayan duran varl›klar iktisap edildikleri tarihten itibaren 3-15 y›l aras›ndaki faydal› ömürleri üzerinden do¤rusal
amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulmaktad›r. De¤er düflüklü¤ünün olmas› durumunda maddi olmayan duran varl›klar›n kay›tl› de¤eri, geri kazan›labilir de¤erine
indirilir.
Borçlanma maliyetleri
Borçlanma maliyetleri katlan›lan dönem içerisinde gider olarak finansal tablolara al›nmaktad›r.
Finansal araçlar
(i) Finansal varl›klar
Finansal yat›r›mlar, gerçe¤e uygun de¤er fark› kâr veya zarara yans›t›lan ve gerçe¤e uygun de¤erinden kay›tlara al›nan finansal varl›klar haricinde, gerçe¤e uygun piyasa
de¤erinden al›m ifllemiyle do¤rudan iliflkilendirilebilen harcamalar düflüldükten sonra kalan tutar üzerinden muhasebelefltirilir. Yat›r›mlar, yat›r›m araçlar›n›n ilgili piyasa
taraf›ndan belirlenen süreye uygun olarak teslimat› koflulunu tafl›yan bir kontrata ba¤l› olan ifllem tarihinde kay›tlara al›n›r veya kay›tlardan ç›kar›l›r.
Finansal varl›klar “al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar”, “vadesine kadar elde tutulacak yat›r›mlar”, “sat›lmaya haz›r finansal varl›klar” ve “kredi ve alacaklar” olarak
s›n›fland›r›l›r.
Etkin faiz yöntemi
Etkin faiz yöntemi, finansal varl›¤›n itfa edilmifl maliyet ile de¤erlenmesi ve ilgili faiz gelirinin iliflkili oldu¤u döneme da¤›t›lmas› yöntemidir. Etkin faiz oran›; finansal arac›n
beklenen ömrü boyunca veya uygun olmas› durumunda daha k›sa bir zaman dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplam›n›n, ilgili finansal varl›¤›n tam olarak
net bugünkü de¤erine indirgeyen orand›r.
Al›m-Sat›m amaçl› finansal varl›klar d›fl›nda s›n›fland›r›lan finansal varl›klar ile ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktad›r.
33
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar
Gerçe¤e uygun de¤er fark› gelir tablosuna yans›t›lan finansal varl›klar; al›m-sat›m amac›yla elde tutulan finansal varl›klard›r. Bir finansal varl›k k›sa vadede elden ç›kar›lmas›
amac›yla edinildi¤i zaman söz konusu kategoride s›n›fland›r›l›r. Finansal riske karfl› etkili bir koruma arac› olarak belirlenmemifl olan türev ürünleri teflkil eden bahse konu
finansal varl›klar da gerçe¤e uygun de¤er fark› kâr veya zarara yans›t›lan finansal varl›klar olarak s›n›fland›r›l›r. Bu kategoride yer alan varl›klar, dönen varl›klar olarak
s›n›fland›r›l›rlar.
Vadesine kadar elde tutulan finansal varl›klar
Grup’un vadesine kadar elde tutma olana¤› ve niyeti oldu¤u, sabit veya belirlenebilir bir ödeme plan›na sahip, sabit vadeli borçlanma araçlar›, vadesine kadar elde tutulacak
yat›r›mlar olarak s›n›fland›r›l›r. Vadesine kadar elde tutulacak yat›r›mlar etkin faiz yöntemine göre itfa edilmifl maliyet bedelinden de¤er düflüklü¤ü tutar› düflülerek kay›tlara
al›n›r ve ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullan›lmak suretiyle hesaplan›r.
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar (a) vadesine kadar elde tutulacak finansal varl›k olmayan veya (b) al›m sat›m amaçl› finansal varl›k olmayan finansal varl›klardan
oluflmaktad›r. Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar kay›tlara al›nd›ktan sonra güvenilir bir flekilde ölçülebiliyor olmas› kofluluyla gerçe¤e uygun de¤erleriyle de¤erlenmektedir.
Gerçe¤e uygun de¤eri güvenilir bir flekilde ölçülemeyen ve aktif bir piyasas› olmayan menkul k›ymetler maliyet de¤eriyle gösterilmektedir. Sat›lmaya haz›r finansal
varl›klara iliflkin kar veya zararlara ilgili dönemin gelir tablosunda yer verilmektedir. Bu tür varl›klar›n makul de¤erinde meydana gelen de¤ifliklikler özkaynak hesaplar›
içinde gösterilmektedir. ‹lgili varl›¤›n elden ç›kar›lmas› veya de¤er düflüklü¤ü olmas› durumunda özkaynak hesaplar›ndaki tutar kar / zarar olarak gelir tablosuna transfer
edilir. Sat›lmaya haz›r finansal varl›k olarak s›n›fland›r›lan özkaynak araçlar›na yönelik yat›r›mlardan kaynaklanan ve gelir tablosunda muhasebelefltirilen de¤er düflüfl
karfl›l›klar›, sonraki dönemlerde gelir tablosundan iptal edilemez. Sat›lmaya haz›r olarak s›n›fland›r›lan özkaynak araçlar› haricinde, de¤er düflüklü¤ü zarar› sonraki dönemde
azal›rsa ve azal›fl de¤er düflüklü¤ü zarar›n›n muhasebelefltirilmesi sonras›nda meydana gelen bir olayla iliflkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebelefltirilen de¤er düflüklü¤ü
zarar› gelir tablosunda iptal edilebilir.
Krediler ve alacaklar
Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada ifllem görmeyen ticari ve di¤er alacaklar ve krediler bu kategoride s›n›fland›r›l›r. Krediler ve alacaklar etkin faiz yöntemi
kullan›larak iskonto edilmifl maliyeti üzerinden de¤er düflüklü¤ü düflülerek gösterilir.
Finansal varl›klarda de¤er düflüklü¤ü
Al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar d›fl›ndaki finansal varl›k veya finansal varl›k gruplar›, her bilanço tarihinde de¤er düflüklü¤üne u¤rad›klar›na iliflkin göstergelerin
bulunup bulunmad›¤›na dair de¤erlendirmeye tabi tutulur. Finansal varl›¤›n ilk muhasebelefltirilmesinden sonra bir veya birden fazla olay›n meydana gelmesi ve söz
konusu olay›n ilgili finansal varl›k veya varl›k grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit ak›mlar› üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal
varl›¤›n de¤er düflüklü¤üne u¤rad›¤›na iliflkin tarafs›z bir göstergenin bulunmas› durumunda de¤er düflüklü¤ü zarar› oluflur. Kredi ve alacaklar için de¤er düflüklü¤ü tutar›
gelecekte beklenen tahmini nakit ak›mlar›n›n finansal varl›¤›n etkin faiz oran› üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü de¤eri ile defter de¤eri aras›ndaki farkt›r.
Bir karfl›l›k hesab›n›n kullan›lmas› yoluyla defter de¤erinin azalt›ld›¤› ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varl›klarda, de¤er düflüklü¤ü do¤rudan ilgili finansal varl›¤›n
kay›tl› de¤erinden düflülür. Ticari alaca¤›n tahsil edilememesi durumunda söz konusu tutar karfl›l›k hesab›ndan düflülerek silinir. Karfl›l›k hesab›ndaki de¤iflimler gelir
tablosunda muhasebelefltirilir.
Sat›lmaya haz›r özkaynak araçlar› haricinde, de¤er düflüklü¤ü zarar› sonraki dönemde azal›rsa ve azal›fl de¤er düflüklü¤ü zarar›n›n muhasebelefltirilmesi sonras›nda
meydana gelen bir olayla iliflkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebelefltirilen de¤er düflüklü¤ü zarar›, de¤er düflüklü¤ünün iptal edilece¤i tarihte yat›r›m›n de¤er düflüklü¤ü
hiçbir zaman muhasebelefltirilmemifl olmas› durumunda ulaflaca¤› itfa edilmifl maliyet tutar›n› aflmayacak flekilde gelir tablosunda iptal edilir.
Sat›lmaya haz›r özkaynak araçlar›n›n gerçe¤e uygun de¤erinde de¤er düflüklü¤ü sonras›nda meydana gelen art›fl, do¤rudan özkaynaklarda muhasebelefltirilir.
(ii) Finansal yükümlülükler
Grup’un finansal yükümlülükleri ve özkaynak araçlar›, sözleflmeye ba¤l› düzenlemelere, finansal bir yükümlülü¤ün ve özkayna¤a dayal› bir arac›n tan›mlanma esas›na
göre s›n›fland›r›l›r. fiirket’in tüm borçlar› düflüldükten sonra kalan varl›klar›ndaki hakk› temsil eden sözleflme özkayna¤a dayal› finansal araçt›r. Belirli finansal yükümlülükler
ve özkayna¤a dayal› finansal araçlar için uygulanan muhasebe politikalar› afla¤›da belirtilmifltir.
Finansal yükümlülükler gerçe¤e uygun de¤er fark› kâr veya zarara yans›t›lan finansal yükümlülükler veya di¤er finansal yükümlülükler olarak s›n›fland›r›l›r.
Gerçe¤e uygun de¤er fark› kâr veya zarara yans›t›lan finansal yükümlülükler
Gerçe¤e uygun de¤er fark› kâr veya zarara yans›t›lan finansal yükümlülükler, gerçe¤e uygun de¤eriyle kayda al›n›r ve her raporlama döneminde, bilanço tarihindeki
gerçe¤e uygun de¤eriyle yeniden de¤erlenir. Gerçe¤e uygun de¤erlerindeki de¤iflim, gelir tablosunda muhasebelefltirilir. Gelir tablosunda muhasebelefltirilen net kazanç
ya da kay›plar, söz konusu finansal yükümlülük için ödenen faiz tutar›n› da kapsar.
Di¤er finansal yükümlülükler
Di¤er finansal yükümlülükler bafllang›çta ifllem maliyetlerinden ar›nd›r›lm›fl gerçe¤e uygun de¤erleriyle muhasebelefltirilir.
Di¤er finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oran› üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullan›larak itfa edilmifl maliyet bedelinden
muhasebelefltirilir.
Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülü¤ün itfa edilmifl maliyetlerinin hesaplanmas› ve ilgili faiz giderinin iliflkili oldu¤u döneme da¤›t›lmas› yöntemidir. Etkin faiz oran›;
finansal arac›n beklenen ömrü boyunca veya uygun olmas› halinde daha k›sa bir zaman dilimi süresince gelecekte yap›lacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili
finansal yükümlülü¤ün net bugünkü de¤erine indirgeyen orand›r.
34
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
Banka kredileri
Krediler, al›nd›klar› tarihlerde, al›nan kredi tutar›ndan ifllem masraflar› ç›kart›ld›ktan sonraki de¤erleriyle kaydedilir. Krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullan›larak
iskonto edilmifl maliyet de¤eri üzerinden belirtilir. ‹fllem masraflar› düflüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmifl maliyet de¤eri aras›ndaki fark, gelir tablosuna kredi
dönemi süresince finansman maliyeti olarak yans›t›l›r. Kredilerden kaynaklanan finansman maliyeti, olufltu¤unda gelir tablosuna kaydedilir.
Has›lat
Sat›lan mallar›n riskinin ve faydas›n›n al›c›ya transfer oldu¤u, sat›flla ilgili ekonomik faydan›n iflletmeye akaca¤›n›n muhtemel olmas› ve gelir tutar›n›n güvenilir bir flekilde
hesaplanabildi¤i durumda gelir oluflmufl say›l›r. Perakende sat›fllarda müflterinin memnun kalmamas› durumunda sat›lan mal›n flarts›z geri al›naca¤›na iliflkin müflteriye
bir garanti verilmesi durumunda da sahiplikle ilgili önemli risk ve getirilerin al›c›ya transfer edildi¤i kabul edilir. Ayn› ifllem ile ilgili has›lat ve giderler eflanl› mali tablolara
al›nmaktad›r.
Sat›fl karfl›l›¤›nda nakit veya nakit benzerlerinin al›nd›¤› durumlarda, has›lat söz konusu nakit veya nakit benzerlerinin tutar›d›r. Ancak, nakit giriflinin ertelendi¤i durumlarda
sat›fl bedelinin makul de¤eri al›nacak olan nakdin nominal de¤erinden daha düflük olabilir.
‹fllemin, Grup taraf›ndan vade farks›z sat›fl yap›lmas› veya piyasa faizinin daha alt›nda bir faiz haddinin uygulanmas›ndaki gibi finansman ifllemi fleklinde gerçekleflmesi
durumunda, sat›fl bedelinin makul de¤eri, alacaklar›n bugünkü de¤erine indirgenmesi suretiyle bulunur. Alacaklar›n bugünkü de¤erinin belirlenmesinde; benzer kredi
derecelendirmesine sahip bir iflletmenin benzer finansal araçlar› için geçerli olan faiz oran› veya finansal arac›n nominal de¤erini, ilgili mal veya hizmetin peflin sat›fl fiyat›na
indirgeyen faiz oran› kullan›l›r.
Daha önce kay›tlara al›nan has›latla ilgili alacaklar›n tahsilinin flüpheli hale gelmesi durumunda ise, ilgili tutar has›lat›n düzeltilmesi suretiyle de¤il, gider yaz›lmak suretiyle
mali tablolara al›n›r. Net sat›fllar, indirimler ve iadeler düflüldükten sonraki faturalanm›fl sat›fl bedelinden oluflmaktad›r.
Faiz, royalti ve temettü getiren varl›klar›n baflkalar› taraf›ndan kullan›lmas› sonucu ortaya ç›kan has›lat, ifllemle ilgili ekonomik faydan›n iflletmeye akmas›n›n muhtemel
olmas› ve has›lat›n miktar›n›n güvenilir bir flekilde tahmin edilmesi flart›yla, mali tablolara al›n›r. Faiz; varl›¤›n efektif getirisi dikkate al›nmak kayd›yla zaman orant›l› olarak,
royalti; ilgili sözleflmelerin özü esas al›nmak suretiyle tahakkuk esas›na göre, temettü ise; hissedarlar›n temettü tahsil etme hakk›n›n ortaya ç›kt›¤› tarihte mali tablolara
al›n›r. Varl›¤›n efektif getirisi, varl›¤›n ömrü boyunca beklenen nakit ak›mlar›n›, varl›¤›n kay›tl› de¤erine indirgeyen faiz haddidir. Faiz geliri, borçlanma senedinin nominal
de¤eri ile ilk kay›tl› de¤eri aras›ndaki iskonto, prim veya di¤er farklar›n itfas›n› içerir.
Dövizli ifllemler
Y›l içinde gerçekleflen dövizli ifllemler, ifllem tarihlerinde geçerli olan döviz kurlar› üzerinden çevrilmifltir. Dövize dayal› parasal varl›k ve yükümlülükler, y›l sonunda geçerli
olan döviz kurlar› üzerinden Türk Liras›’na çevrilmifltir. Dövize dayal› parasal varl›k ve yükümlülüklerin çevrimlerinden do¤an kur fark› geliri veya zararlar› gelir tablosuna
yans›t›lm›flt›r.
Hisse bafl›na kazanç / (zarar)
‹liflikteki gelir tablosunda belirtilen hisse bafl›na kar, net kar›n ilgili y›l içinde mevcut hisselerin a¤›rl›kl› ortalama adedine bölünmesi suretiyle hesaplanm›flt›r. Grup mevcut
hissedarlara birikmifl karlardan ve izin verilen yedeklerden hisseleri oran›nda hisse da¤›tarak (“Bedelsiz Hisseler”) sermayelerini art›rabilir. Hisse bafl›na kar hesaplan›rken,
bu bedelsiz hisse ihrac› ç›kar›lm›fl hisseler olarak say›l›r. Dolay›s›yla hisse bafl›na kar hesaplamas›nda kullan›lan a¤›rl›kl› hisse adedi ortalamas›, hisselerin bedelsiz olarak
ç›kar›lmas›n› geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir.
Bilanço tarihinden sonraki olaylar
Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olaylar›n ortaya ç›kmas› durumunda, mali tablolara al›nan tutarlar› bu yeni duruma uygun flekilde düzeltmekle
yükümlüdür. Bilanço tarihinden sonra ortaya ç›kan düzeltme gerektirmeyen hususlar, mali tablo kullan›c›lar›n›n ekonomik kararlar›n› etkileyen hususlar olmalar› halinde
mali tablo dipnotlar›nda aç›klan›r.
Karfl›l›klar, flarta ba¤l› varl›klar ve yükümlülükler
Grup’un, geçmiflteki ifllemlerinin sonucunda mevcut hukuki veya geçerli bir yükümlülü¤ünün bulunmas› ve yükümlülü¤ün yerine getirilmesi için kaynaklar›n d›fla akmas›n›n
gerekli olabilece¤i ve tutar için güvenilir bir tahminin yap›labilece¤i durumlarda karfl›l›klar oluflturulur.
Geçmifl olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti iflletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olay›n gerçekleflip
gerçekleflmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varl›klar finansal tablolara al›nmamakta ve flarta ba¤l› yükümlülükler ve varl›klar olarak de¤erlendirilmektedir.
Ekonomik fayda içeren kaynaklar›n iflletmeye girme ihtimalinin yüksek bulunmas› durumunda flarta ba¤l› varl›klar mali tablo dipnotlar›nda aç›klan›r.
Sermaye ve temettüler
Adi hisseler, sermaye olarak s›n›fland›r›l›r. Adi hisseler üzerinden da¤›t›lan temettüler, beyan edildi¤i dönemde birikmifl kardan indirilerek kaydedilir.
Kiralama ifllemleri
Grup’a kiralanan varl›¤›n mülkiyeti ile ilgili bütün risk ve faydalar›n devrini öngören finansal kiralamalar, finansal kiralaman›n bafllang›ç tarihinde, kiralamaya söz konusu
olan varl›¤›n rayiç de¤eri ile kira ödemelerinin bugünkü de¤erinden küçük olan› esas al›narak yans›t›lmaktad›r. Finansal kira ödemeleri kira süresi boyunca, her bir dönem
için geriye kalan borç bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oran› üretecek flekilde anapara ve finansman gideri olarak ayr›lmaktad›r. Finansman giderleri dönemler itibariyle
do¤rudan gelir tablosuna yans›t›lmaktad›r. Aktiflefltirilen kiralanm›fl varl›klar, varl›¤›n tahmin edilen ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktad›r. Grup’un 31.12.2008
ve 31.12.2007 tarihi itibariyle finansal kiralama ifllemi bulunmamaktad›r.
‹liflkili taraflar
Bu mali tablolar›n amac› do¤rultusunda ortaklar, önemli yönetim personeli ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar taraf›ndan kontrol edilen veya onlara ba¤l› Grup,
ifltirak ve ortakl›klar iliflkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmifllerdir. Ola¤an faaliyetler nedeniyle iliflkili taraflarla baz› ifl iliflkilerine girilebilir. Bu ifllemler genel olarak
piyasa koflullar›na uygun fiyatlarla gerçeklefltirilmifltir.
35
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Durdurulan faaliyetler
‹flletmelerin, durdurulan faaliyetle do¤rudan iliflkilendirilebilen varl›klar›n›n hemen hemen bütününe iliflkin ba¤lay›c› bir sat›fl sözleflmesine taraf olmas› ya da yönetim
kurulu veya benzer nitelikteki yönetim organ›n›n durdurma ile ilgili olarak ayr›nt›l› ve resmi bir plan› onaylamas› veya söz konusu planla ilgili duyuru yapmas› halinde
kamuya aç›klama yap›l›r. Durdurulan faaliyetlerin mali tablolara al›nma ve de¤erleme prensipleri konusunda varl›klarda de¤er düflüklü¤ü, karfl›l›klar, flarta ba¤l› varl›k
ve yükümlülükler, maddi varl›klar ve çal›flanlara sa¤lanan faydalar kapsam›ndaki ilgili hükümlere uyulur. Grup’un durdurulan faaliyeti bulunmamaktad›r.
Devlet teflvik ve yard›mlar›
Makul de¤erleri ile izlenen parasal olmayan devlet teflvikleri de dahil olmak üzere tüm devlet teflvikleri, elde edilmesi için gerekli flartlar›n iflletme taraf›ndan yerine
getirilece¤ine ve teflvikin iflletme taraf›ndan elde edilebilece¤ine dair makul bir güvence olufltu¤unda finansal tablolara al›n›r. Devletten temin edilen feragat edilebilir
borçlar, feragat koflullar›n›n iflletme taraf›ndan yerine getirilece¤ine dair makul bir güvence oluflmas› durumunda devlet teflviki olarak kabul edilir.
Kurum kazanc› üzerinden hesaplanan vergiler ve ertelenen vergiler
Haz›rlanan mali tablolarda, Grup’un bilanço tarihi itibariyle dönem sonuçlar›na dayan›larak tahmin edilen Kurumlar Vergisi yükümlülü¤ü için karfl›l›k ayr›lmaktad›r. Kurumlar
Vergisi yükümlülü¤ü dönem sonucunun kanunen kabul edilmeyen giderler ve indirimler dikkate al›narak düzeltilmesinden sonra bulunan matrah üzerinden hesaplanmaktad›r.
Ertelenen vergi, yükümlülük yöntemi kullan›larak, varl›k ve yükümlülüklerin mali tablolarda yer alan kay›tl› de¤erleri ile vergi de¤erleri aras›ndaki geçici farklar üzerinden
hesaplan›r. Ertelenen vergi hesaplanmas›nda yürürlükteki vergi mevzuat› uyar›nca bilanço tarihi itibariyle halihaz›rda yürürlükte olan vergi oranlar› kullan›l›r.
Ertelenen vergi yükümlülü¤ü vergilendirilebilir geçici farklar›n tümü için hesaplan›rken, indirilebilir geçici farklardan oluflan ertelenen vergi varl›klar›, gelecekte vergiye
tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanman›n kuvvetle muhtemel olmas› flart›yla hesaplanmaktad›r. Ertelenen vergi varl›klar›ndan art›k yararlan›lamayaca¤›
anlafl›ld›¤› oranda ilgili aktiften silinir.
Ertelenmifl vergi, varl›klar›n olufltu¤u veya yükümlülüklerin yerine getirildi¤i dönemde geçerli olan vergi oranlar› üzerinden hesaplan›r ve gelir tablosuna gider veya gelir
olarak kaydedilir. Bununla birlikte, ertelenen vergi, ayn› veya farkl› bir dönemde do¤rudan öz sermaye ile iliflkilendirilen varl›klarla ilgili ise do¤rudan öz sermaye hesap
grubuyla iliflkilendirilir.
Ayn› ülkenin vergi mevzuat›na tabi olmak flart›yla ve cari vergi varl›klar›n›n cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir
hakk›n bulunmas› durumunda ertelenen vergi varl›klar› ve ertelenen vergi yükümlülükleri, karfl›l›kl› olarak birbirinden mahsup edilir. Ertelenen vergi varl›k veya yükümlülükleri
mali tablolarda uzun vadeli olarak s›n›fland›r›lm›flt›r.
Çal›flanlara sa¤lanan faydalar / k›dem tazminatlar›
Yürürlükteki kanunlara göre, Grup, emeklilik dolay›s›yla veya istifa ve ifl kanununda belirtilen davran›fllar d›fl›ndaki sebeplerle istihdam› sona eren çal›flanlara belirli bir
toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarlar› bilanço tarihi itibariyle geçerli olan k›dem tazminat tavan› esas al›narak hesaplan›r. K›dem tazminat›
karfl›l›¤›, tüm çal›flanlar›n emeklilikleri dolay›s›yla ileride do¤acak yükümlülük tutarlar› bugünkü net de¤erine göre hesaplanarak iliflikteki mali tablolarda yans›t›lm›flt›r.
Nakit ak›m tablosu
Nakit ak›m tablosunda, döneme iliflkin nakit ak›mlar› esas, yat›r›m ve finansman faaliyetlerine dayal› bir biçimde s›n›fland›r›larak raporlan›r. Nakit ak›m tablosunda yer
alan nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduat›n› içermektedir.
NOT 3 - İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Yoktur (31.12.2007 – Yoktur.).
NOT 4 – İŞ ORTAKLIKLARI
Yoktur (31.12.2007 – Yoktur.).
NOT 5 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Grup çimento-beton, çelik üretimi ve sat›fl›, kül sat›fl› ve liman iflletmesi faaliyetlerini yürütmektedir. Grup’un sektörel bazda raporlamas› afla¤›daki gibidir;
Bilanço raporlamas›;
31.12.2008
Varl›klar
Yükümlülükler
Net
Çimento
273.014.537
(19.537.489)
253.477.048
Çelik
161.230.984
(11.258.507)
149.972.477
Haz›r Beton
57.755.600
(28.991.848)
28.763.752
Kül
9.445.728
(4.290.259)
5.155.469
Liman ‹flletmesi
45.966.737
(21.959.631)
24.007.106
Bölümler Aras› Elemine Tutar
Toplam
(170.892.671) 376.520.915
(48.371.000) (134.408.734)
(219.263.671) 242.112.181
31.12.2007
Varl›klar
Yükümlülükler
Net
283.632.848
(26.408.467)
257.224.381
151.523.289
(16.362.273)
135.161.016
65.187.426
(35.001.497)
30.185.929
9.401.423
(4.593.650)
4.807.773
45.038.995
(18.247.442)
26.791.553
(178.607.646) 376.176.335
(38.182.848) (138.796.177)
(140.424.798) 237.380.158
36
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
Gelir tablosu raporlamas›;
01.01-31.12.2008
Çimento
Çelik
Sat›fl Gelirleri
165.045.519 179.902.938
Sat›fllar›n Maliyeti (-)
(90.652.912) (139.618.379)
BRÜT ESAS FAAL‹YET KARI 74.392.607
40.284.559
Pazarlama, Sat›fl ve
Da¤›t›m Giderleri (-)
(34.988.441) (11.193.255)
Genel Yönetim Giderleri (-)
(10.417.574)
(3.866.560)
Araflt›rma ve Gelifltirme Giderleri (-) (256.910)
(884.376)
Di¤er Faaliyet Gelirleri
6.824.430
961.344
Di¤er Faaliyet Giderleri (-)
(611.832)
(3.186.825)
FAAL‹YET KARI/ZARARI
34.942.280
22.114.887
Finansal Gelirler
14.660.784
23.914.656
Finansal Giderler (-)
(3.953.662) (16.105.634)
SÜRDÜRÜLEN FAAL‹YETLER
VERG‹ ÖNCES‹ KARI / (ZARARI) 45.649.402
29.923.909
Dönem Vergi Gelir / (Gideri)
(7.888.412)
(7.847.507)
Ertelenmifl Vergi Gelir / (Gideri)
(12.095)
2.316.342
DÖNEM KARI / (ZARARI)
37.748.895
24.392.744
Haz›r Beton
163.591.695
(158.199.409)
5.392.286
Kül
10.348.790
(4.018.183)
6.330.607
Liman ‹flletmesi Bölümler Aras› Elimine Tutar
5.042.908
(91.690.491)
(6.417.210)
82.265.259
(1.374.302)
(9.425.232)
Toplam
432.241.359
(316.640.834)
115.600.525
(3.064.714)
(6.892.904)
(79.205)
1.586.210
(330.288)
(3.388.615)
7.246.302
(4.923.983)
(3.668.796)
(477.212)
(19.861)
57.603
(11.034)
2.211.307
1.345.754
(1.778.686)
(38.656)
(1.147.880)
(1.862)
27.531
(49.044)
(2.584.213)
437.147
(3.596.582)
11.918.267
52.260
(2.881.320)
432.657
96.632
(6.102.633)
6.730.108
(41.035.595)
(22.749.870)
(1.242.214)
6.575.798
(3.756.366)
53.392.278
41.502.010
(23.628.439)
(1.066.296)
(355.881)
(1.422.177)
1.778.375
(402.946)
(67.740)
1.307.689
(5.743.648)
456.268
(5.287.380)
724.107
(1.400.502)
(676.395)
71.265.849
(16.138.865)
936.392
56.063.376
31.12.2008
15.783
31.12.2007
9.604
2.154.244
46.453.229
763.702
49.386.958
11.520.521
40.942.052
1.032.477
53.504.654
NOT 6 – NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle nakit ve nakit benzerleri afla¤›daki gibidir:
Kasa
Bankalar
- Vadesiz mevduat
- Vadeli mevduat
Ters repo sözleflmesi ile iktisap edilen menkul k›ymetler
31.12.2008 tarihi itibariyle bankalardaki vadeli mevduatlara iliflkin detaylar:
Döviz Cinsi
ABD $
Avro
YTL
GBP
Faiz Oran›
5,50 - 7,00%
3,00 - 7,25%
14,50 - 22,50%
2,50%
Vadesi
13.01.2009
07.01.2009
11.01.2009
08.01.2009
Döviz Tutar›
6.766.609
4.455.808
26.472.905
94.959
TL Karfl›l›¤›
10.233.143
9.538.993
26.472.905
208.188
46.453.229
Vadesi
15.01.2008
05.01.2008
17.01.2008
Döviz Tutar›
2.125.177
760.001
37.167.105
2.475.194
1.299.753
37.167.105
40.942.052
31.12.2007 tarihi itibariyle bankalardaki vadeli mevduatlara iliflkin detaylar:
Döviz Cinsi
ABD $
Avro
TL
Faiz Oran›
2,00 % - 5,85 %
4,75%
15,50% - 18,90%
NOT 7 – FİNANSAL YATIRIMLAR
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle uzun vadeli finansal yat›r›mlar› afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
Oran (%)
Tutar
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar
Serbest Bölge Kurucu ve ‹flleticisi A.fi. (Buseb)
2,26
548.173
Çimento ‹nflaat Sanayi ve Ticaret A.fi.
99,99
1.269.692
Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi.
98,00
661.756
2.479.621
31.12.2007
Oran (%)
Tutar
2,26
99,99
98,00
548.173
1.269.692
661.756
2.479.621
37
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
NOT 8 – FİNANSAL BORÇLAR
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle finansal borçlar› afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
Faiz Oran› (%)
Tutar
K›sa vadeli
- TL
Y›ll›k 14,00-18,00
2.552.234
- TL
Ayl›k 1,29- 1,5
4.339.586
- TL
Faizsiz vergi ve SSK kredisi
535.687
-ABD$
Libor+1,30 -1,45
3.697.287
11.124.794
31.12.2008
Faiz Oran› (%)
Uzun vadeli
- TL
-ABD$
Ayl›k 1,29- 1,5
Libor+1,30 -1,45
Faiz Oran› (%)
Y›ll›k 14,00
Ayl›k 1,29
Faizsiz vergi ve SSK kredisi
Libor+1,50 -1,45
Tutar
1.248.099
18.792.830
20.040.929
Uzun vadeli kredilere iliflkin anapara ve faizleri ayl›k/alt› ayl›k olarak ödenmekte olup ödeme plan› afla¤›daki gibidir:
TL
1-2 Y›l Vadeli
1.248.099
2-3 Y›l Vadeli
-3-4 Y›l Vadeli
-4-5 Y›l Vadeli
-5-6 Y›l Vadeli
-1.248.099
Faiz Oran› (%)
31.12.2007
Tutar
3.015.157
4.653.505
729.623
1.397.173
9.795.458
31.12.2007
Tutar
Ayl›k 1,29
Libor+1,50 -1,45
5.564.031
17.114.420
22.678.451
ABD$
3.270.439
2.806.153
2.341.867
2.341.867
1.666.329
12.426.655
Toplam TL Karfl›l›¤›
6.193.985
4.243.745
3.541.605
3.541.605
2.519.989
20.040.929
31.12.2008
31.12.2007
37.930.623
40.450.633
18.487.699
96.868.955
(1.344.159)
(5.516.628)
90.008.168
54.448.348
54.450.747
3.164.134
112.063.229
(1.908.249)
(3.164.134)
106.990.846
-
103.323
(16.723)
86.60
31.12.2008
69.922.304
4.079.950
1.716.335
2.662.665
12.971.073
5.516.628
96.868.955
31.12.2007
104.450.934
4.305.803
130.376
11.982
3.164.134
112.063.229
NOT 9 – DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER
Yoktur (31.12.2007 : Yoktur.).
NOT 10 – TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle ticari alacaklar› afla¤›daki gibidir:
K›sa vadeli ticari alacaklar
Ticari alacaklar
Al›nan çekler ve senetler
Tahsili flüpheli ticari alacaklar (Not 41)
¬
Ertelenmifl finansman geliri (-)
fiüpheli ticari alacaklar karfl›l›¤› (-)
¬
Uzun vadeli ticari alacaklar
Ticari alacaklar
Ertelenmifl finansman geliri (-)
31.12.2008 tarihi itibariyle ticari alacaklar›n ortalama vadesi 87 gündür (31.12.2007- 81 gün).
Alacaklara karfl›l›k olarak al›nm›fl olan teminatlar›n niteli¤i ve tutarlar› Dipnot 22.3’te belirtilmifltir.
Grup alacaklar›n›n maruz kald›¤› riskler ve risklerin düzeyi Not 38’de aç›klanm›flt›r.
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle alacaklar›n yaflland›rmas› afla¤›daki gibidir;
Vadesi geçmemifl
Vadesi geçmifl 0-30 gün
Vadesi geçmifl 365 günden fazla
38
43. YIL
31.12.2008 ve 31.12.007 tarihleri itibariyle flüpheli alacaklar hareket tablosu afla¤›daki gibidir;
Dönem bafl› bakiye
Dönem/ y›l içinde iptal edilen karfl›l›klar, yap›lan tahsilatlar›n net etkisi (-)
Dönem /y›l içindeki karfl›l›ktaki art›fl
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle ticari borçlar› afla¤›daki gibidir:
K›sa vadeli ticari borçlar
Sat›c›lar
Ertelenmifl finansman gideri (-)
2008
FAALİYET
RAPORU
31.12.2008
3.164.134
(77.986)
2.430.480
5.516.628
31.12.2007
3.042.228
(624.210)
746.116
3.164.134
31.12.2008
31.12.2007
22.575.153
(225.489)
22.349.664
25.372.011
(236.828)
25.135.183
31.12.2008
31.12.2007
388.777
3.973
272.668
665.418
152.350
42.208
275.870
470.428
32.118
32.118
91.025
91.025
31.12.2008
31.12.2007
289.298
1.402.360
1.011.589
58.849
789.758
69.215
3.621.069
253.538
2.191.900
1.054.134
71.374
696.897
4.267.843
31.12.2008
46.761.882
10.930.254
17.315.278
21.579
(2.932.995)
72.095.998
31.12.2007
49.152.404
6.634.584
12.292.591
250.077
68.329.656
31.12.2008 tarihi itibariyle ticari borçlar›n ortalama vadesi 29 gündür (31.12.2007-27 gün).
NOT 11 – DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle di¤er alacaklar› afla¤›daki gibidir:
K›sa vadeli di¤er alacaklar
Personelden alacaklar
Verilen teminatlar
Di¤er alacaklar
Uzun vadeli di¤er alacaklar
Verilen teminatlar
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle di¤er borçlar› afla¤›daki gibidir:
K›sa vadeli di¤er borçlar
Ortaklara temettü borçlar› (not 37)
Ödenecek vergi, resim ve harçlar
Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri
Al›nan depozito ve teminatlar
Personele borçlar
Di¤er borçlar
NOT 12 – FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR
NOT 13 – STOKLAR
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle stoklar› afla¤›daki gibidir:¬
‹lk madde ve malzeme
Yar› mamul
Mamul
Di¤er stoklar
Stok de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤› (1)
(1) Cari dönem içerisinde Çemtafl’a ait hammadde (hurda) fiyatlar›nda meydana gelen düflüflten kaynaklanm›flt›r.
NOT 14 – CANLI VARLIKLAR
NOT 15 – DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ ALACAKLARI VE HAKEDİŞ BEDELLERİ
NOT 16 – ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR
39
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
NOT 17 – YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
NOT 18 – MADDİ DURAN VARLIKLAR
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihlerinde sona eren dönemler içinde maddi varl›klar ve ilgili birikmifl amortismanlar›nda gerçekleflen hareketler afla¤›daki gibidir:
01.01.2008
‹laveler
Ç›k›fllar
Transferler
Roda pay art›fl› etkisi
31.12.2008
Maliyet
Arazi ve arsalar
18.659.432
(1.099.957)
8.421
17.567.896
Yerüstü düzenleri
24.486.590
266.710
2.386.993
19.398
27.159.691
Binalar
74.096.611
3.527.904
(1.224.277)
13.925.355
51
90.325.644
Makine, tesis ve cihazlar
641.069.696
6.314.238
(699.960)
13.555.059
7.605
660.246.638
Tafl›t araçlar›
25.106.694
356.346
(21.456)
3.803.923
36
29.245.543
10.698.353
1.025.627
(630.838)
248.315
75
11.341.532
Özel maliyetler
4.076.741
437.082
(700)
4.513.123
Di¤er sabit k›ymetler
2.874.495
618.458
(33.992)
367.235
3.826.196
Yap›lmakta olan yat›r›mlar
4.930.969
29.350.152
(33.186.923)
1.094.198
805.999.581
41.896.517
(2.611.223)
-35.586
845.320.461
Birikmifl amortisman¬¬¬¬¬¬
2.956.150
1.642.666
113
4.598.929
Binalar
53.340.609
2.361.281
(997.695)
3
54.704.198
603.496.316
9.704.046
(705.747)
76
612.494.691
16.208.646
2.468.393
(17.880)
4
18.659.163
6.855.056
942.557
(629.973)
7
7.167.647
Özel maliyetler
2.899.957
248.883
(97)
3.148.743
2.541.180
145.266
(33.992)
2.652.454
688.297.914
17.513.092
(2.385.384)
-203
703.425.825
Net kay›tl› de¤er
117.701.667
141.894.636
Önceki dönem¬
Maliyet
Arazi ve arsalar
Binalar
Özel maliyetler
Yap›lmakta olan yat›r›mlar
Birikmifl amortisman
Binalar
Özel maliyetler
Net kay›tl› de¤er
01.01.2007
‹laveler
Ç›k›fllar
Transferler
31.12.2007
19.191.310
4.279.352
72.858.672
625.951.587
23.545.809
9.121.598
3.212.895
2.847.529
13.404.955
774.413.707
130.472
9.058.008
1.250.058
13.433.871
4.401.343
1.904.207
863.846
119.750
4.585.838
35.747.393
(662.350)
(12.450)
(12.119)
(349.933)
(2.840.458)
(327.452)
(92.784)
(4.297.546)
11.161.680
2.034.171
(13.059.824)
136.027
18.659.432
24.486.590
74.096.611
641.069.696
25.106.694
10.698.353
4.076.741
2.874.495
4.930.969
805.999.581
2.644.702
50.985.695
593.342.457
17.323.705
6.424.811
2.719.873
2.419.839
675.861.082
98.552.625
311.448
2.356.667
10.503.538
1.706.585
733.138
180.084
212.214
16.003.674
(1.753)
(349.679)
(2.821.644)
(302.893)
(90.873)
(3.566.842)
--
2.956.150
53.340.609
603.496.316
16.208.646
6.855.056
2.899.957
2.541.180
688.297.914
117.701.667
31.12.2008 tarihi itibariyle maddi duran varl›klar üzerindeki toplam sigorta tutar› 427.794.267 TL’dir (31.12.2007- 404.760.122 TL).
40
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
‹liflikteki mali tablolarda oransal yöntemle konsolide edilen Roda’n›n bilançosunda yer alan kay›tl› de¤eri 4.989.216 TL olan arsalar›n de¤erlenmifl tutar› , ba¤›ms›z
de¤erleme flirketi taraf›ndan yap›lan 05.02.2007 tarihli gayr›menkul de¤erleme raporlar›na göre 6.000.000 TL ve 11.500.000 TL olmak üzere toplam 17.500.000 TL’dir.
‹lgili arsalar Grup’un pay› oran›nda mali tablolara 8.669.413 TL olarak yans›t›lm›flt›r (31.12.2007-8.660.992 TL).
Ares’in kül al›m›n› yapt›¤› Seyitömer Termik santralinde ve Tunçkül’ün kül al›m›n› yapt›¤› Tunçbilek Termik santralinde mevcut fiirket’lere ait uçucu ve separe kül yükleme
tesislerinin, 16.11.2006 tarihinde yap›lan 5 y›ll›k uçucu kül sat›fl sözleflmesi çerçevesinde ve sözleflme sonunda EÜAfi Genel Müdürlü¤ü’ne bila bedel devredilecektir.
Bu sözleflmeye istinaden elde mevcut k›ymetler mevcut ekonomik ömürleri 5 y›l› geçmeyecek flekilde amorti edilmeye devam edilmektedir.
NOT 19 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihlerinde sona eren dönemler içinde maddi olmayan varl›klar ve ilgili itfa paylar›nda gerçekleflen hareketler afla¤›daki gibidir:
01.01.2008
‹laveler
Ç›k›fllar
Transferler
Roda pay art›fl› etkisi
31.12.2008
Maliyet
Haklar
5.883.913
174.304
6.685
43
6.064.945
5.883.913
174.304
-6.685
43
6.064.945
Birikmifl itfa pay›¬¬¬¬¬¬
Haklar
1.235.618
764.547
7
2.000.172
1.235.618
764.547
--7
2.000.172
Net kay›tl› de¤eri
4.648.295
4.064.773
¬
Maliyet
Haklar
Birikmifl itfa pay›
Haklar
Net kay›tl› de¤eri
01.01.2007
‹laveler
Ç›k›fllar
Transferler
31.12.2007
1.036.420
1.036.420
4.848.302
4.848.302
(809)
(809)
--
5.883.913
5.883.913
714.600
714.600
321.820
521.827
521.827
(809)
(809)
--
1.235.618
1.235.618
4.648.295
NOT 20 - ŞEREFİYE
‹liflikteki konsolide mali tablolarda flerefiye, konsolidasyon kapsam›na al›nan müflterek yönetime tabi teflebbüs ortakl›k olan Roda Liman Depolama ve Lojistik ‹flletmeleri
A.fi.’nin iktisab›ndan kaynaklanm›fl olup afla¤›daki gibi hesaplanm›flt›r.
31.12.2008
31.12.2007
‹ktisap Bedeli
28.126.028
28.126.028
‹ktisap edilen tan›mlanabilir varl›k ve borçlar›n net makul de¤eri (-)
(19.435.231)
(19.435.231)
Hesaplanan fierefiye
8.690.797
8.690.797
Konsolidasyon kapsam›nda iktisaptan kaynaklanan yeni flerefiye art›fl› (1)
39.487
42.595
fierefiye net defter de¤eri
8.730.284
8.733.392
(1)Bu art›fl, Konsolidasyona dahil edilmeyen Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin Roda’daki bedelli sermaye art›fllar›na kat›lmamas› ve bedelli sermaye haklar›n›n
Ana ortakl›k taraf›ndan kullan›lmas›ndan dolay› kaynaklanm›flt›r.
‹ktisap maliyetinin oluflma tarihi itibariyle müflterek yönetime tabi ortakl›¤›n›n iktisap tarihinde aktifinde kay›tl›, 11.500.000 TL rayiç de¤erli arsan›n net defter de¤erinin
%49,54’ünü temsil eden 1.521.960 TL (31.12.2007- %49,49’u 1.520.482 TL) ile rayiç de¤erinin %49,54’ünü temsil eden 5.697.042 TL (31.12.2007- %49,49’u
5.691.509 TL) aras›ndaki 4.175.082 TL fark tan›mlanabilir varl›k olarak flerefiyenin tesbitinde dikkate al›nm›flt›r. Arsan›n rayiç de¤eri ba¤›ms›z de¤erleme flirketi taraf›ndan
yap›lan 05.02.2007 tarihli gayr›menkul de¤erleme raporu esas al›nmak suretiyle tespit edilmifltir (Not 18).
NOT 21 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
Grup’un ba¤l› ortakl›¤› olan Tunçkül’e ait yeni yat›r›mlar› ile ilgili olarak yat›r›m teflvik belgesi bulunmaktad›r (Not 22.4). Yat›r›mlar tamamlanm›fl durumdad›r.Bu teflvik
belgeleri kapsam›nda kazan›lm›fl olan 111.027 TL tutar›nda yat›r›m indirimi cari dönem içerisinde kullan›lm›flt›r. (31.12.2007: 117.320 TL).
Yat›r›m indirimi istisnas›, 5479 say›l› Kanun ile 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlükten kald›r›lm›flt›r. Ancak gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine,
vergiye tabi kazanç (matrah) oluflmamas› nedeniyle 31.12.2006 tarihi itibariyle kullan›lmay›p sonraki dönemlere devreden yat›r›m indirimi tutarlar› ile 31.12.2006 tarihi
itibariyle devam eden projelerle ilgili olarak sonraki y›llarda yap›lacak yat›r›m harcamalar› üzerinden hak kazan›lacak yat›r›m indirimi tutarlar›n›n kullan›lmas› için 31.12.2008
tarihine kadar 3 y›ll›k geçifl dönemi tan›nm›flt›r.
NOT 22 – KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
22.1 K›sa vadeli borç karfl›l›klar›
K›sa vadeli borç karfl›l›klar›
Dava karfl›l›klar›
K›dem tazminat› karfl›l›¤› (1)
31.12.2008
450.971
484.589
935.560
(1) Çemtafl’›n 2009 y›l› ocak ay› içerisinde Not 40.b’de aç›klanan nedenlerden dolay› ifl akitleri feshedilen çal›flanlara ödenen k›dem tazminat› yükümlülü¤üdür.
31.12.2007
266.315
266.315
41
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
22.2 Dava ve ‹htilaflar
1) Grup’un “davac›” oldu¤u ve devam etmekte olan davalar:
Dava tarihi ve dosya no Daval›
Dava konusu
02.10.2003-2003/7843 Kestel Bel. Bflk.
Sa¤l›k Koruma Band›n› ihlal eden
‹mar Plan›n›n ‹ptali
25.08.2004-2004/396
Bursa Defterdarl›¤›
02.05.2006-2006/162
14.08.2006-2006/188
Bis Enerji A.fi.
Abdulillah AYGÜN,
Hasan D‹NÇ ve ark.
21.11.2006-2006/2543 Bursa
Büyükflehir Belediyesi
24.10.2007- 2007/2252 Citibank
23.08.2002-2002/592 Tedafl
Tafl Ocaklar› Kira Bedelinin Hakimin
Müdahalesi ile Revizyonu
‹ade Alacak
Güveni Kötüye Kullanma Doland›r›c›l›k
Meclis Karar›n›n ‹ptali
Dava tutar› (TL)
620.100 TL. (151.600 TL.s›na
indirilmesi talepli )
1.155.197
-
‹tiraz›n iptali
‹stirdat(fazla ödeme)
2.992
161.674
Vergi Cezas›n›n Terkini
Rücuen Alacak
Tevhit Harc›n›n ‹adesi
166.131
36.605
39.113
19.09.2006-2006/2449 Ertu¤rulgazi Vergi Dairesi Vergi Cezas›n›n Terkini
10.01.2007-2007/54 Cemal TOK
H›rs›zl›k
Sebahattin MERCAN
76.713
-
3.10.2007-2007/451 Sa¤ Metal Ltd.fiti.
Rücuen Alacak
25.12.2007-2007/2418 Sezai N‹⁄DEL‹O⁄LU
Rücuen Alacak
25.12.2007-2007/566 Sur Metal Ltd.fiti
Rücuen Alacak
25.12.2006-2006/2333 Erhan Güler
Takip Alaca¤›n›n Tespiti
06.05.2007 - 2008/
Kurflunlu Belediyesi
Para Cezas›n›n Kald›r›lmas›
16.10.2008 - 2008/568 Sungur Metal Ltd. fiti.
Rücuen Alacak
10.11.2008 - 2008/621 Sincan Styropor A.fi.
‹tiraz›n ‹ptali
19.12.2008 - 2008/503 Se-Sa Prefabrik
Ödeme Yasa¤›na itiraz
2) Grup aleyhine aç›lm›fl ve devam etmekte olan davalar:
Dava tarihi ve dosya no Davac›
Dava Konusu
Çeflitli
Çeflitli
Maddi ve manevi tazminat
26.03.2007-2007/487 ‹sa Feyzullah
Çal›flma sürelerinin Tespiti
2007/371
SSK
Rücuen Alacak
04.10.2006-2006/439 Hema A.fi. Vs,
‹flas›n Ertelenmesi
2007/427(Yeni)
91.311
1.566
26.978
2.930
1.000
59.698
32.564
5.000
17.01.2007-2007/144 Çekirge Vergi Dairesi
04.06.2004-2004/532 Halil fiababl›
30.07.2004-2004/1236 Nilüfer Tapu Sicil Müd.
Yeflil Vergi Dairesi
11.03.2002-2002/232
Gönen Kapl›calar›
24.01.2008 2007/295 ÖZYAPI A.fi.
06.03.2008 2008/101 KIRCAL ‹Nfi.A.fi,
11.11.2008 - 2008/1068 Zeynep Bilge Uçar
Gemlik AHM 2008
AK S‹GORTA A.fi.
21.10.2008 / 2008/1036 Banu Bozdemir
Çeflitli (19 adet)
Çeflitli
42
Menfi Tespit
‹flas Ertelemesi
Menfi Tespit
‹fle iade
Rücuen Tazminat
‹fle iade
ihalenin feshi ve yetki iptali
Dava Tutar› (TL)
428.503
10.000
980.503
Son durum hakk›nda aç›klama
Dava reddedildi.Temyiz üzerine Dan›fltay 6. Daire
Karar› bozdu. Daval› Belediye tekrar temyiz etti.
Dosya tekrar Dan›fltaya gönderildi.
Davan›n reddine karar verildi.
Temyiz edildi.
Dava devam ediyor.
Dava devam ediyor
Dava konusuz kalm›flt›r.
Karar henüz kesinleflmedi.
Dava devam ediyor.
06.12.2004 tarihinde dosya karara ç›kt›.
Dava reddedildi.Karar takip ediliyor.
Dava devam ediyor
Karar takip ediliyor.
24.01.2006 tarihinde dosya karara ç›kt›.
39.112,80 TL. ödendi.Daval› karar› temyiz etti.
Dan›fltay 9.Dairede ‹nceleme s›ras› beklemekte
Dava devam ediyor
San›klar›n h›rs›zl›k suçu sabit olmakla
dosya karara ç›kt›. San›klar temyiz
etti¤inden dosya yarg›taya gönderildi.
Dava devam ediyor.
Dava devam ediyor.
Dava devam ediyor.
Dava devam ediyor.
Dava devam ediyor.
Dava devam ediyor.
Dava Devam ediyor.
Dava Devam ediyor.
Davalar devam etmektedir.
Dava Devam Ediyor.
Dava Devam Ediyor.
28.12.2006 tarihinde 6 flirketin iflas›na karar
verildi. ‹lam› davac› temyiz etti.Dosya Yarg›tay'dan
bozularak geldi.Bozma sonras› ‹yilefltirme projesi sunuldu.
Bilirkifli raporu verildi. Müdahillere rapora beyanda
bulunmalar› için süre verildi. Davac›n›n itirazlar› ve
müdahillerin beyanlar› do¤rultusunda ek rapor
al›nmas›na karar verildi. Dava devam ediyor.
109.847
Davan›n k›smen kabulü ile tazminat›n reddine
karar verildi.Karar karfl›l›kl› temyiz edildi
781.910
Dava devam ediyor.
45.089
Dava devam ediyor.
Dava devam ediyor
67.793
Devam Ediyor
Dava devam ediyor.
Ba¤l› ortakl›k Çemtafl taraf›ndan Uzel grubuna
yap›lan icra takiplerine aç›lan ihalenin feshi ve yetki
iptali davalar›.‹fllemler devam ediyor.4’ü reddedildi,
di¤er davalar devam ediyor.
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
3) Grup taraf›ndan yürütülen icra takipleri:
‹cra tarihi ve dosya no
Borçlu
‹cra Konusu
‹cra Tutar› (TL)
Takip devam ediyor
Çeflitli (99 adet)
Çeflitli
Karfl›l›ks›z alacak
5.647.324(2)
2008 - 2008/10731
Uzel otomotiv ve
Karfl›l›ks›z teminat çeki
5.000.000
‹fllemler devam ediyor.(Not: 41.b)
Emil ‹brahim Önder Uzel
2008 - 2008/3214
Uzel otomotiv
‹pote¤in paraya çevrilmesi
16.000.000
‹fllemler devam ediyor.(Not: 41.b)
(2) Bu tutar›n 2.988.563 TL’si ba¤l› ortakl›k Çemtafl taraf›ndan Uzel Otomotiv ve Uzel Makine A.fi. aleyhine yürütülen icra takipleridir.
4) Grup aleyhine yürütülen icra takipleri :
31.12.2008 tarihi itibariyle Grup aleyhine yürütülen 1 adet icra takibinin toplam tutar› 69.296 TL’dir.
(31.12.2007- 3 adet, 108.105 TL ).
Dava ve ihtilaflar için karfl›l›klar hesaplanarak mali tablolara yans›t›lm›flt›r.
5) Dönem içerisinde sonuçlanan dava ve icra takipleri
‹cra/Dava tarihi ve dosya no Daval›/Davac›
‹cra/Dava Konusu
‹cra/Dava Tutar› (TL)
Aç›klama-lehine/Aleyhine
2007/2418 - 25.12.2007
Daval›:Sezai Ni¤delio¤lu
Rucuen Alacak
1.566
lehe.Daval› borcunu ödemifltir.
2008 - 2008/8663
Daval›:Uzel otomotiv,
Karfl›l›ks›z çek
100.000
lehe: Keflideci 103.600 TL ödeyerek,
Uzel Makine ve çekin keflidecisi
dosya kapanm›flt›r.
2008 - 2008/11085
75.000
lehe:Keflideci ödeme yapm›flt›r.
2008
110.000
2008 - 2008/13192
50.000
Çeflitli (4 adet)
Çemtafl taraf›ndan yap›lan icra
lehe:Mahkeme itirazlar› redetmifltir.
Uzel Makine ve çekin keflidecileri takiplerine aç›lan ihalenin feshi ve yetki iptali
Ayr›ca dönem içerisinde aleyhe sonuçlanan 10 adet dava mevcuttur.Grup aleyhine sonuçlanan davalar neticesinde 88.049 TL tazminat, ceza vb. tutar›nda ödeme
yapm›flt›r.
22.3 Verilen/al›nan teminat ve kefaletler:
1) Verilen teminatlar
31.12.2008 tarihi itibariyle Grup taraf›ndan verilen teminatlar afla¤›daki gibidir;
Cinsi
Süresi
Verilme Nedeni
1
Süresiz
Kömür Bedeli Teminat›
1
Süresiz
Güvence Bedeli
1
Süresiz
Elektrik Bedeli Teminat›
1
Süresiz
Güvence Bedeli
1
31.12.2008
Ticari
1
Süresiz
‹htiyati Haciz Karar›
1
Süresiz
Güvence Bedeli
1
Süresiz
Güvence Bedeli
1
31.12.2008
Ticari
1
Süresiz
Tafl Malzeme Bedeli
1
Süresiz
Güvence Bedeli
Kime verildi¤i
Kömür iflletmelerine verilen
Org.San. Bölgesi Müdr.
Elektrik da¤›t›m flirketlerine verilen
EÜAfi
Shell Turcas A.fi.
Bursa Asliye Hukuk Mahkemesi
Bursa Gaz A.fi.
Vergi Daireleri
The Shell of Comp.Ltd.
Gemlik Mal Müdürlü¤ü
Gümrüklere verilen
Tutar
10.030.228
1.354.358
786.622
94.400
200.000
110.007
229.507
875.240
50.000
889.780
28.800
14.648.942
(1) Teminat mektubu
31.12.2007 tarihi itibariyle Grup taraf›ndan verilen teminatlar afla¤›daki gibidir;
Cinsi
Süresi
Verilme Nedeni
1
Süresiz
Kömür Bedeli Teminat›
1
Süresiz
Güvence Bedeli
1
Süresiz
Elektrik Bedeli Teminat›
1
Süresiz
Güvence Bedeli
1
31.12.2008
Ticari
1
Süresiz
‹htiyati Haciz Karar›
1
Süresiz
Güvence Bedeli
1
31.12.2008
Ticari
Kime verildi¤i
Kömür iflletmelerine verilen
Org.San. Bölgesi Müdr.
Elektrik da¤›t›m flirketlerine verilen
EÜAfi
Shell Turcas A.fi.
Bursa Asliye Hukuk Mahkemesi
Bursa Gaz A.fi.
The Shell Company
Tutar
9.860.228
1.123.670
658.454
284.050
200.000
86.547
198.000
50.000
43
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Cinsi
1
1
1
Süresi
Süresiz
Süresiz
11.01.2007
Verilme Nedeni
Tafl Malzeme Bedeli
Güvence Bedeli
Güvence Bedeli
2) Al›nan teminatlar
Grup’un 31.12.2008 tarihi itibariyle alacaklar› için alm›fl oldu¤u teminatlar afla¤›daki gibidir;
Cinsi
Kimden al›nd›¤›
Teminat mektubu
Müflteriler / Bayiler
Teminat senedi
Bayiler
‹potek
Çek
Bono
Sigorta
Alacak sigortas›(3)
Kime verildi¤i
Gemlik Mal Müdürlü¤ü
Gümrüklere verilen
Ere¤li Demirçelik Fabrikas› T. A.fi.
Tutar
22.860
13.700
3.600.000
16.097.509
Döviz cinsi
TL
TL
TL
TL
TL
TL
Tutar›
22.285.114
2.399.550
28.587.600
628.432
10.144.777
49.131.360
113.176.833
(3) Konsolidasyon kapsam›ndaki ba¤l› ortakl›k Çemtafl, yap›lan sat›fllarla ilgili olarak özel sektör al›c›lar›n›n aczi veya iflas etmesi riskine karfl›l›k 31.12.2008 tarihi itibariyle
22.950.000 Avro (31.12.2007: 20.425.000 Avro) tutar›nda kredi sigorta poliçesi tesis ettirmifltir. ‹lgili sigorta poliçesi 01.03.2008 ile 01.03.2009 tarihlerini kapsamaktad›r.
Grup’un 31.12.2007 tarihi itibariyle alacaklar› için alm›fl oldu¤u teminatlar afla¤›daki gibidir;
Cinsi
Kimden al›nd›¤›
Döviz cinsi
Tutar›
Teminat Mektubu
TL
24.104.814
Teminat Senedi
Bayiler
TL
10.157.296
‹potek
Bayiler
TL
7.905.600
Çek
TL
5.965.000
Alacak Sigortas›
Sigorta
TL
34.930.835
Di¤er
Sigorta
TL
165
83.063.710
3) Al›nan/verilen kefaletler
Ana ortakl›k Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. taraf›ndan konsolidasyon kapsam›ndaki Roda Liman Depolama Lojistik ‹flletmeleri A.fi’ye 25.690.145 ABD Dolar›, 8.500.000
Avro ve 3.625.000 TL tutar›nda, (31.12.2007 - 25.690.145 ABD Dolar›, 8.500.000 Avro ve 3.625.000 TL), Ares Çimento A.fi’ne ise 3.250.000 ABD Dolar› ve 34.988
TL (31.12.2007 - 3.250.000 ABD Dolar› ve 34.988 TL) tutar›nda kullanm›fl oldu¤u kredilerden dolay› kefalet verilmifltir.
22.4. Yat›r›m indirimi
Konsolidasyon kapsam›ndaki Tunçkül’ün sahip oldu¤u ve devreden yat›r›m indiriminden faydalanaca¤›na dair tercihini vergi dairesine bildirdi¤i teflvik belgesine ait bilgiler
afla¤›daki gibidir (Söz konusu teflvik belgesi kapat›lm›flt›r):
Cinsi
: Komple Yeni Yat›r›m
‹stihdam(Kifli)
: 50
Kapasitesi
: 240.000 Ton/y›l Çimento ve beton katk› maddesi
Bafllama tarihi
: 31.04.2002
Bitifl tarihi
: 30.06.2004
Yat›r›m tutar›
: 1.892.835 TL
Yat›r›m Finasman› : %20 özkaynak %80 yabanc› kaynak
NOT 23 – TAAHHÜTLER
Yoktur. (31.12.2007 : Yoktur.)
NOT 24 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
Yürürlükteki ‹fl Kanunu hükümleri uyar›nca, çal›flanlardan k›dem tazminat›na hak kazanacak flekilde ifl sözleflmesi sona erenlere, hak kazand›klar› yasal k›dem tazminatlar›n›n
ödenmesi yükümlülü¤ü vard›r. Ayr›ca, halen yürürlükte bulunan 506 say›l› Sosyal Sigortalar Kanununun 06.03.1981 tarih, 2422 say›l› ve 25.08.1999 tarih, 4447
say›l› yasalar ile de¤iflik 60’›nc› maddesi hükmü gere¤ince k›dem tazminat›n› alarak iflten ayr›lma hakk› kazananlara da yasal k›dem tazminatlar›n› ödeme yükümlülü¤ü
bulunmaktad›r.
31.12.2008 tarihi itibariyle ödenecek k›dem tazminat›, 01.07.2008 tarihinden itibaren geçerli olan ayl›k 2.173,19 TL (31.12.2007: 1.960,69 TL) tavan›ndan hesaplam›flt›r.
K›dem tazminat› yükümlülü¤ü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi de¤ildir.
44
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
K›dem tazminat› yükümlülü¤ü, Grup’un çal›flanlar›n emekli olmas›ndan do¤an gelecekteki olas› yükümlülü¤ün bugünkü de¤erinin tahminine göre hesaplan›r. UMS 19,
“Çal›flanlara Sa¤lanan Faydalar” uyar›nca flirketin yükümlülüklerini tan›mlanm›fl fayda planlar› kapsam›nda aktüeryal de¤erleme yöntemleri kullan›larak gelifltirilmesini
öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmas›nda kullan›lan aktüeryal varsay›mlar afla¤›da belirtilmifltir:
Esas varsay›m, her hizmet y›l› için olan azami yükümlülü¤ün enflasyona paralel olarak artmas›d›r. Dolay›s›yla, uygulanan iskonto oran›, gelecek enflasyon etkilerinin
düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oran› ifade eder. 31.12.2008 tarihi itibariyle, ekli finansal tablolarda karfl›l›klar, çal›flanlar›n emeklili¤inden kaynaklanan gelece¤e
ait olas› yükümlülü¤ünün bugünkü de¤eri tahmin edilerek hesaplan›r. 31.12.2008 tarihi itibariyle karfl›l›klar y›ll›k %6,26 enflasyon oran› ve %12 iskonto oran› varsay›m›na
göre, %5,40 reel iskonto oran› ile hesaplanm›flt›r. (31.12.2007 tarihi itibariyle, ekli finansal tablolarda karfl›l›klar, çal›flanlar›n emeklili¤inden kaynaklanan gelece¤e ait
olas› yükümlülü¤ünün bugünkü de¤eri tahmin edilerek hesaplan›r. 31.12.2007 tarihi itibariyle karfl›l›klar y›ll›k %5 enflasyon oran› ve %11 iskonto oran› varsay›m›na
göre, %5,71 reel iskonto oran› ile hesaplanm›flt›r.) ‹ste¤e ba¤l› iflten ayr›lmalar neticesinde ödenmeyip, Grup’a kalacak olan k›dem tazminat› tutarlar›n›n tahmini oran›
da dikkate al›nm›flt›r.
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle k›dem tazminat› karfl›l›¤› afla¤›daki gibidir;
31.12.2008
31.12.2007
Uzun vadeli k›dem tazminat› karfl›l›¤›
6.544.796
10.970.603
K›sa vadeli k›dem tazminat› karfl›l›¤› (Not 22.1) (1)
484.589
7.029.385
10.970.603
(1) K›sa vadeli k›dem tazminat› karfl›l›¤› aktüeryal de¤erleme yöntemleri kullan›larak iskonto edilmemifltir.
K›dem tazminat› karfl›l›¤›n›n y›l içindeki hareketleri afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
31.12.2007
Dönem bafl›
10.970.603
9.348.580
ilave / iptal edilen karfl›l›k (-),net
(2.611.502)
2.293.149
Ödemeler
(1.329.328)
(671.126)
Roda pay art›fl›n›n etkisi
(388)
Dönem sonu itibariyle karfl›l›k
7.029.385
10.970.603
NOT 25 - EMEKLİLİK PLANLARI
NOT 26 – DİĞER DÖNEN/DURAN VARLIKLAR VE DİĞER KISA/UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle di¤er dönen/duran varl›klar› afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
31.12.2007
Di¤er dönen varl›klar
Peflin ödenen vergiler ve fonlar
260.788
280.418
Peflin ödenen sigorta giderleri
912.948
892.883
Bak›m onar›m revizyon giderleri
510.236
960.355
Devreden KDV
364.244
1.069.216
Personel avanslar›
3.381
524
Peflin ödenen kira
193.204
172.814
Verilen siparifl avanslar›
1.438.815
1.735.661
Maddi duran varl›k avanslar›
4.981.276
Di¤er KDV
484.775
Di¤er
85.628
153.910
4.254.019
10.247.057
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle di¤er yükümlülükleri afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
31.12.2007
Di¤er k›sa vadeli yükümlülükler
Al›nan avanslar
2.391.866
1.503.332
Di¤er KDV
328.255
Di¤er yükümlülükler
4.222
386.869
2.396.088
2.218.456
NOT 27 - ÖZKAYNAKLAR
fiirketin sermayesi 105.815.808 TL olup, her biri 1 Kr itibari k›ymette ve bir oy hakk›na sahip tamam› hamiline yaz›l› 10.581.580.800 paya bölünmüfltür.
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle fiirket’in ortaklar› ve sermayeye kat›l›m oranlar› afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
31.12.2007
Pay yüzdesi
Pay tutar›
Pay yüzdesi
Pay tutar›
‹smail Tarman (1)
19,57 20.708.154
18,88
13.318.683
Duraner Turizm ‹nfl. Paz .San ve Tic. A.fi.(2)
11,57 12.245.302
11,00
7.763.534
Di¤er
68,86 72.862.352
70,12
49.461.655
100,00 105.815.808
100,00
70.543.872
45
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
(1) ilgili orta¤›n 31.12.2008 tarihli ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› günlük Özel Durum Aç›klama Bülteninde yay›nlanan beyan›nda pay oran› (%19,57) olarak aç›klanm›fl
olup, pay tutar› ise oran dikkate al›narak hesaplanm›flt›r.
(2) ilgili orta¤›n pay oran› ve tutar›n›n tesbitinde, 09.05.2008 tarihinde yap›lan ola¤anüstü genel kurul toplant›s› hazirun listesi ile birlikte % 50 bedelsiz sermaye art›fl›
dikkate al›nm›flt›r.
Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. 28.03.2008 tarihinde ald›¤› Yönetim Kurulu Karar› gere¤i, 23 May›s 2008 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesinde yay›nlatarak 70.543.872
TL olan sermayesini tamam› iç kaynaklardan karfl›lanmak üzere 35.271.936 TL artt›rarak 105.815.808 TL’ye ç›karm›flt›r. Bu art›r›m sonras› sermaye her biri 1 kr. Nominal
de¤erde 10.581.580.800 adet hisseye ayr›lm›flt›r. Mevcut 1 kr. nominal de¤erde beher hisseye iç kaynaklardan 0,5 hisse verilmifltir.
Söz konusu sermaye art›fl› afla¤›daki iç kaynaklardan yap›lm›flt›r;
Özsermaye enflasyon farklar›
6.487.053
Ola¤anüstü yedekler
27.839.224
Gayrimenkul sat›fl kazançlar›
242.812
Hisse sat›fl kazançlar›
702.847
Toplam
35.271.936
Karfl›l›kl› ‹fltirak Sermaye Düzeltmesi;
Ana Ortakl›k’›n sermayesinde pay› bulunan konsolidasyon kapsam›ndaki ba¤l› ortal›klardan Çemtafl Çelik Makine Sanayi ve Ticaret A.fi’nin karfl›l›kl› ifltiraki dolay›s›yla
yap›lan sermaye düzeltmesi afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
31.12.2007
Ana Ortakl›k’›n sermayesi
105.815.808
70.543.872
Ba¤l› Ortakl›k taraf›ndan edinilen, Ana Ortakl›k’a ait nominal de¤erdeki Hisse senedi tutar› (-)
(2.442.430)
(1.628.285)
Toplam Sermaye
103.373.378
68.915.587
Kardan Ayr›lan K›s›tlanm›fl Yedekler
Yasal yedekler
31.12.2008
23.728.722
31.12.2007
15.789.411
Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayr›l›r. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler, flirketin
ödenmifl sermayesinin %20’sine ulafl›ncaya kadar, kanuni net kar›n %5’i olarak ayr›l›r. ‹kinci tertip yasal yedekler ise ödenmifl sermayenin %5’ini aflan da¤›t›lan kar›n
%10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmifl sermayenin %50’sini geçmedi¤i sürece sadece zararlar› netlefltirmek için kullan›labilir, bunun d›fl›nda
herhangi bir flekilde kullan›lmas› mümkün de¤ildir.
Kar Da¤›t›m›
Halka aç›k flirketler, temettü da¤›t›mlar›n› SPK’n›n öngördü¤ü flekilde afla¤›daki gibi yaparlar:
SPK, asgari kar da¤›t›m oran›n› Seri: IV, No: 27 “Sermaye Piyasas› Kanununa Tabi Olan Halka Aç›k Anonim Ortakl›klar›n Temettü ve Temettü Avans› Da¤›t›m›nda Uyacaklar›
Esaslar Hakk›nda Tebli¤i”nin 5’inci maddesinin birinci f›kras›nda tan›mlanan oran olan % 20 olarak belirlemifltir. fiirketler, bu da¤›t›m›n genel kurullar›nda alacaklar› karara
ba¤l› olarak nakit ya da temettünün sermayeye eklenmesi suretiyle ihraç edilecek paylar›n bedelsiz olarak ortaklara da¤›t›lmas› ya da belli oranda nakit, belli oranda
bedelsiz pay da¤›t›lmas› suretiyle gerçeklefltirilebilecektir. Birinci temettü tutar›n›n mevcut ödenmifl/ç›kar›lm›fl sermayenin %5’inden az olmas› durumunda, söz konusu
tutar›n da¤›t›lmadan flirket bünyesinde b›rak›labilmesi mümkündür.
Grup’un da¤›t›labilir kar hesaplamas› flu flekildedir;
Ana ortakl›k paylar› sonras› dönem kar›
60.881.782
Ertelenmifl vergi
936.392
Kurumlar vergisi
(16.138.865)
Net Dönem Kar›
45.679.309
Birinci tertip yasal yedek akçe (3)(-)
(1.781.416)
Da¤›t›labilir net dönem kar›
43.897.893
(3) Vergi Usul Kanunu’na göre oluflan Ana Ortakl›k net kar› üzerinden hesaplanm›flt›r.
Sermaye Piyasas› Kurulu’nun 09.01.2009 tarih ve 1/6 say›l› toplant›s›nda kar da¤›t›m esaslar› ile ilgili olarak al›nan karar ile flirketlerin yasal kay›tlar›nda bulunan
kaynaklardan karfl›lanabildi¤i sürece, da¤›tacaklar› kar tutar›n› Kurulun Seri: XI No: 29 say›l› Sermaye Piyasas›nda Finansal Raporlamaya ‹liflkin Esaslar Tebli¤i çerçevesinde
haz›rlanan finansal tablolar›nda yer alan net dönem karlar›n› dikkate alarak hesaplamalar›na imkan tan›nm›flt›r.
Buna göre 31.12.2008 tarihi itibariyle Ana Ortakl›k’›n yasal kay›tlar›na göre net dönem kar› ve da¤›t›labilir di¤er kaynaklar› afla¤›daki gibidir;
Dönem net kar›
35.628.321
21.566.936
Rapor tarihi itibariyle fiirket’in 2008 y›l› faaliyetlerine iliflkin olarak Genel Kurul’da görüflülüp onaylanacak kar pay› belirlenmemifltir
De¤er Art›fl Fonlar›
31.12.2008
31.12.2007
Yeniden de¤erleme fonu (4)
1.616.587
1.616.586
Sermayeye eklenecek hisse sat›fl kazançlar›
331.390
1.034.238
Sermayeye eklenecek gayrimenkul sat›fl kazançlar›
242.812
1.947.977
2.893.636
46
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
(4)Grup’un müflterek yönetime tabi ortakl›¤› olan Roda Liman’›n iktisaptan sonra edindi¤i Bursa ili Gemlik ilçesinde bulunan arsas›n›n kay›tl› de¤eri¬ (1.917.000 TL) ile
ba¤›ms›z de¤erleme flirketince de¤erlenen rayiç de¤eri (6.000.000 TL, Not 18) aras›nda oluflan 4.083.000 TL de¤er art›fl›n›n, ertelenmifl vergi etkisi düflülerek, oransal
konsolidasyon yöntemi çerçevesinde ifltirak oran› üzerinden yans›t›lan yeniden de¤erleme fon tutar›d›r.
Geçmifl Y›llar Karlar›
Net dönem kar› d›fl›ndaki birikmifl karlar ve özleri itibariyle birikmifl kar niteli¤inde olan ola¤anüstü yedekler geçmifl y›l kar/zararlar› hesab›nda gösterilmifltir. 31.12.2008
ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle geçmifl y›l kar/zararlar›n›n bakiyesi afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
31.12.2007
Özsermaye enflasyon farklar›
1.701.323
8.188.376
Ola¤anüstü yedekler (5)
16.933.578
29.545.848
Geçmifl y›l karlar›
48.747.894
39.314.446
67.382.795
77.048.670
(5) Çemtafl taraf›ndan sahip olunan Ana Ortakl›k hissesinin nominal de¤eri ile al›m de¤eri aras›ndaki fark 14.436.880 TL (31.12.2007 - 15.251.025 TL) ola¤anüstü
yedeklerden düflülmüfltür.
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle az›nl›k paylar›n›n oluflumu afla¤›daki gibidir:
Sermaye
Yasal yedekler
Geçmifl y›l kar/ zarar›
Öz sermaye enflasyon düzeltme farklar›
Dönem net kar/ zarar›
Ba¤l› ortakl›k'›n ana ortakl›ktan edindi¤i temettü geliri
31.12.2008
30.295.737
2.616.315
13.000.378
375.215
6.411.361
10.384.067
408.706
63.491.779
31.12.2007
30.337.521
1.984.185
9.022.428
172.927
6.420.369
8.000.732
55.938.162
31.12.2008
9.999.834
(3.029)
387.259
3
10.384.067
31.12.2007
7.463.579
12.425
211.099
10
7.687.113
01.01.-31.12.2008
327.343.219
122.165.476
449.508.695
(1.973.141)
(15.267.795)
(26.400)
432.241.359
01.01.-31.12.2007
377.440.822
80.523.226
457.964.048
(275.201)
(11.502.398)
(26.493)
446.159.956
179.145.479
13.453.408
100.758.264
14.724.599
176.220.710
12.093.945
94.410.964
15.757.137
6.634.584
(10.930.254)
303.786.080
4.336.318
(6.634.584)
296.184.490
12.292.592
(17.315.278)
13.320.074
(12.292.591)
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle gelir tablosuna yans›yan az›nl›k paylar›n›n oluflumu afla¤›daki gibidir;
Ba¤l› ortakl›k¬
Çemtafl
Bursa Beton
Tunçkül
Ares
NOT 28 – SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle sat›fllar› afla¤›daki gibidir;
Yurtiçi sat›fllar
Yurtd›fl› sat›fllar
Brüt sat›fllar
Di¤er ‹skontolar(-)
Sat›fl ‹skontolar›(-)
Sat›fltan ‹adeler(-)
Net sat›fllar
Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle sat›fllar›n maliyetleri ile ilgili detaylar afla¤›daki gibidir;
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri
Direkt iflçilik giderleri
Genel üretim giderleri
Amortisman ve itfa paylar›
Yar› mamul kullan›m›
Dönem bafl› stok
Dönem sonu stok
Üretilen mamul maliyeti
Mamul stoklar›nda de¤iflim
Dönem bafl› stok
Dönem sonu stok
47
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Sat›lan mamul maliyeti
Dönem bafl› stok
Dönem içi al›fl
Dönem sonu stok
Sat›lan ticari mallar maliyeti
Sat›lan hizmet maliyeti
Hizmet maliyeti ile ilgili amortisman gideri
Di¤er sat›fllar›n maliyeti
Di¤er sat›fllar ile ilgili amortisman gideri
Sat›fllar›n maliyeti toplam›
NOT 29 - FAALİYET GİDERLERİ
Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle faaliyet giderleri afla¤›daki gibidir:
Araflt›rma ve gelifltirme giderleri
Genel yönetim giderleri
Pazarlama, sat›fl ve da¤›t›m giderleri
Faaliyet giderleri toplam›
NOT 30 – NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle faaliyet giderlerinin niteliklerine göre da¤›l›m› afla¤›daki gibidir:
Araflt›rma ve gelifltirme giderleri
Personel giderleri
Malzeme gideri
Hizmet giderleri
Amortisman giderleri
Kalite giderleri
Kalite belgelendirme gideri
Etüd ve analiz giderleri
Di¤er
Genel yönetim giderleri
Personel giderleri
‹dare meclisi ve murak›p giderleri
Dan›flmanl›k ve dava giderleri
Di¤er vergiler
fiüpheli alacak gideri
Ba¤›fl ve yard›mlar
‹lan ve reklam giderleri
Kanunen kabul edilmeyen giderler
Kira giderleri
Haberleflme giderleri
K›rtasiye giderleri
Seyahat gideri
Sigorta gideri
Trafik ceza gideri
Sermaye art›fl› giderleri
Di¤er
Pazarlanma sat›fl ve da¤›t›m giderleri
‹hracat gümrük giderleri
Nakliye ve yükleme giderleri
Personel giderleri
Sat›fl komisyonlar›
Malzeme giderleri
Di¤er
¬
48
298.763.394
1.006.932
1.006.932
3.687.115
2.730.095
10.267.959
185.339
316.640.834
297.211.973
16.928
3.876.949
3.893.877
4.952.524
¬-306.058.374
01.01.-31.12.2008
1.242.214
22.749.870
41.035.595
65.027.679
01.01.-31.12.2007
958.700
19.871.095
33.571.624
54.401.419
782.404
57.953
86.146
8.641
125.510
179.443
2.117
1.242.214
631.623
76.961
21.739
19.255
69.109
50.164
89.849
958.700
10.670.800
2.750.887
1.491.962
731.058
2.430.479
553.040
584.757
218.681
387.304
442.998
168.368
404.077
154.389
193.810
127.223
1.440.037
22.749.870
8.789.623
1.516.232
2.212.795
803.044
900.631
2.430.479
553.040
418.793
280.983
551.559
108.636
221.197
257.461
113.399
164.026
299.934
289.392
1.513.573
19.871.095
1.639.866
23.956.122
2.386.940
9.504.371
230.652
76.277
3.241.367
41.035.595
656.001
19.723.379
2.004.666
9.632.592
169.487
84.663
1.300.836
33.571.624
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
NOT 31 - DİĞER FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ
Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle di¤er faaliyet gelirleri / giderleri afla¤›daki gibidir:
01.01.-31.12.2008
01.01.-31.12.2007
Di¤er faaliyet gelirleri
K›dem tazminat› karfl›l›k iptal geliri
2.622.714
‹ptal edilen dava karfl›l›k gelirleri
50.000
Sabit k›ymet sat›fl karlar›
2.540.602
147.451
Hizmet gelirleri
384.431
437.289
Rüsum vergisi iadesi
158.000
Sigorta hasar gelirleri
142.666
138.400
Negatif flerefiye (1)
55.199
Di¤er gelirler
622.186
241.758
¬
6.575.798
964.898
(1) Ana Ortakl›k’›n cari dönem içerisinde 32.430 TL karfl›l›¤› 44.591 nominal tutarl› Çemtafl (ba¤l› ortakl›k) hisselerinin al›m›ndan kaynaklanm›flt›r.Söz konusu al›mlar›n
27.10.2008 ila 20.11.2008 tarihleri aras›ndaki 16 farkl› ödemeden kaynaklanmas› ve al›mlar›n son üç ayl›k dönem içerisinde olmas› dolay›s›yla, flerefiye hesaplamas›nda
Çemtafl’›n 31.12.2008 tarihli ba¤›ms›z denetimden geçmifl finansal tablolar› esas al›nm›flt›r.
01.01.-31.12.2008
01.01.-31.12.2007
Di¤er faaliyet giderleri
Vergi cezas› karfl›l›k gideri
59.697
352.102
Dava karfl›l›k giderleri
172.257
Duran varl›k hasar giderleri
138.426
Stok de¤er düflüklü¤ü (Not 13)
2.932.995
Di¤er
452.991
38.506
¬
3.756.366
390.608
NOT 32 - FİNANSAL GELİRLER
Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle finansal gelirleri afla¤›daki gibidir:
Finansal gelirler
Faiz gelirleri
Kur fark› gelirleri
Vade fark› gelirleri
Temettü gelirleri
Menkul k›ymet sat›fl kar›
fiüpheli alacak karfl›l›k iptal gelirleri
¬
01.01.-31.12.2008
01.01.-31.12.2007
4.888.374
20.207.988
1.501.511
14.363.000
146.947
316.205
77.985
41.502.010
6.113.877
6.970.233
540.358
17.094.392
656.535
229.142
639.947
32.244.484
11.518.694
7.067.347
5.029.442
12.956
23.628.439
8.352.164
5.752.392
1.843.679
14.176
15.962.411
NOT 33 - FİNANSAL GİDERLER
Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle finansal giderleri afla¤›daki gibidir:
Finansal giderler
Kur fark› giderleri
Faiz giderleri
Di¤er finansal giderler
NOT 34 – SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR /YÜKÜMLÜLÜKLER
NOT 35 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Kurumlar Vergisi
Türkiye’de, kurumlar vergisi oran› 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren % 20’dir. Kurumlar vergisi oran› kurumlar›n ticari kazanc›na vergi yasalar› gere¤ince indirim kabul
edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalar›nda yer alan istisna ve indirimlerin indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrah›na uygulan›r. Kar da¤›t›lmad›¤› takdirde
baflka bir vergi ödenmemekte olup kar›n tamam›n›n veya bir k›sm›n›n temettü olarak;
Gerçek kiflilere
Gelir ve Kurumlar Vergisinden istisna veya muaf gerçek ve tüzel kiflilere,
Dar mükellef gerçek ve tüzel kiflilere,
49
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Da¤›t›lmas› halinde %15 Gelir Vergisi Stopaj› hesaplan›r. Dönem kar›n›n sermayeye ilavesi halinde, kar da¤›t›m› say›lmaz ve stopaj uygulanmaz.
Kurumlar üçer ayl›k mali karlar› üzerinden % 20 oran›nda geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ay›n 14’üncü gününe kadar beyan edip 17’nci günü akflam›na
kadar öderler. Y›l içinde ödenen geçici vergi o y›la ait olup izleyen y›l verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir.
En az iki y›l süre ile elde tutulan ifltirak hisseleri ile gayrimenkullerin sat›fl›ndan do¤an karlar›n % 75’i, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda öngörüldü¤ü flekilde sat›fl› izleyen
5’inci y›l›n sonuna kadar sermayeye ilave edilmesi flart› ile vergiden istisnad›r.
Türk vergi mevzuat›na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 y›l› aflmamak kayd›yla dönem kurum kazanc›ndan indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmifl
y›l karlar›ndan mahsup edilemez.
Türkiye’de kurumlar›n 24.04.2003 tarihinden evvel yat›r›m teflvik belgelerine istinaden yapt›klar› yat›r›m harcamalar›n›n %100 ü, bu tarihten sonra mal ve hizmet üretimi
faaliyetlerinde kullanmak üzere yapt›klar› amortismana tabi iktisadi k›ymetlerle ilgili harcamalar›n› %40’l›k bölümünü vergi matrahlar›n›n tespitinde ilgili kazançlar›ndan
yat›r›m indirimi istisnas› olarak indirim konusu yapmalar› mümkündür.
Kurum vergi matrah›ndan 24.04.2003 tarihinden önceki yat›r›m harcamalar›n indirilmesi durumunda söz konusu tutar üzerinden % 19,8 oran›nda gelir vergisi stopaj›
yap›lmakta, 24.04.2003 tarihinden sonraki yat›r›m harcamalar›n indirilmesi durumunda söz konusu tutar üzerinden gelir vergisi stopaj› yap›lmamaktad›r.
Ancak yat›r›m indirimi istisnas› 5479 say›l› kanun ile 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren yürürlükten kald›r›lm›flt›r. Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden, ilgili y›llarda
vergiye tabi kazanç (matrah) oluflmamas› nedeniyle 31.12.2005 tarihi itibariyle kullan›lmay›p sonraki dönemlere devreden yat›r›m indirimi tutarlar› ile 31.12.2005 tarihi
itibariyle devam eden projelerle ilgili olarak sonraki y›llarda yap›lacak yat›r›m harcamalar› üzerinden hak kazan›lacak yat›r›m indirimi istisna tutarlar›n› yine bu tarihteki
mevzuat hükümleri (vergi oran›na iliflkin hükümler dahil) çerçevesinde sadece 2006, 2007 ve 2008 y›llar›na ait kazançlar›ndan indirebilirler.
Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sa¤lamak gibi bir uygulama bulunmamaktad›r. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin
kapand›¤› ay› takip eden dördüncü ay›n 25’inci günü akflam›na kadar ba¤l› bulunulan vergi dairesine verilir. Bununla beraber, vergi incelemesine yetkili makamlar befl
y›l zarf›nda muhasebe kay›tlar›n› inceleyebilir ve hatal› ifllem tespit edilirse ödenecek vergi miktarlar› de¤iflebilir.
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle bilançoya yans›yan kurumlar vergisi yükümlülükleri afla¤›daki gibidir:
31.12.2008
31.12.2007
Cari vergi yükümlülü¤ü
Kurumlar vergisi karfl›l›¤›
16.138.865
22.360.922
Peflin ödenmifl vergi ve fonlar
(14.761.846)
(18.280.984)
Ödenecek kurumlar vergisi
1.377.019
4.079.938
Grup’un gelir tablosuna yans›yan vergi gelir/(giderleri) afla¤›daki gibidir;
Vergi gideri/(geliri)
31.12.2008
31.12.2007
Cari kurumlar vergisi
(16.138.865)
(22.360.922)
Ertelenmifl vergi (geliri) / gideri
936.392
224.363
(15.202.473)
(22.136.559)
Vergi öncesi dönem kar›n›n hesaplanan kurumlar vergisi tutar› ile mutabakat› afla¤›da sunulmufltur:
31.12.2008
31.12.2007
Vergi Öncesi Muhasebe Kar›
71.265.849
102.556.526
Yerel Vergi Oran› % 20 üzerinden hesaplanan vergi
14.253.170
20.511.305
Kanunen kabul edilmeyen giderlerin vergi etkisi
2.418.553
774.795
‹ndirilecek istisna ve indirimlerin vergi etkisi
(2.078.248)
(384.613)
Yasal mevzuat ile SPK Seri:XI, No: 29 Say›l› Tebli¤ aras›ndaki uygulama farklar› vergi etkisi
608.998
1.235.072
Cari dönem vergi karfl›l›¤›
15.202.473
22.136.559
Ertelenen vergiler
Ertelenmifl vergi yükümlülü¤ü veya aktifi varl›klar›n ve borçlar›n Seri: XI, No:29 say›l› tebli¤e göre haz›rlanan iliflikteki mali tablolarda gösterilen de¤erleri ile yasal vergi
matrah› hesab›nda dikkate al›nan tutarlar› aras›ndaki geçici farkl›l›klar›n bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmas›yla belirlenmektedir. Ertelenmifl vergi
yükümlülü¤ü veya aktifi, söz konusu geçici farkl›l›klar›n ortadan kalkaca¤› ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlar›nda yapacaklar› tahmin edilen art›fl ve azal›fl
oranlar›nda iliflikteki mali tablolara yans›t›lmaktad›rlar.
Ertelenmifl vergi varl›k ve yükümlülüklerinin hesaplanmas›nda kullan›lan vergi oran› % 20’dir (2007: Tunçkül: % 30 Di¤er: %20).
Toplam Geçici Farklar Ertelenen Vergi(Varl›klar›)/Yükümlülükleri
31.12.2008 31.12.2007
31.12.2008 31.12.2007
Stoklar›n kay›tl› de¤eri ile vergi de¤eri aras›ndaki net fark
205.744
431.818
41.149
86.363
Maddi ve maddi olmayan duran varl›klar›n kay›tl› de¤eri ile vergi matrahlar› aras›ndaki net fark 11.820.468 15.540.230
2.364.094
3.108.045
(7.029.385) (10.970.603)
(1.405.877)
(2.196.031)
(1.344.159) (1.924.972)
(268.832)
(385.053)
225.489
236.828
45.098
47.404
fiüpheli alacaklar karfl›l›¤›
(2.639.409) (759.606)
(527.882)
(151.921)
Yat›r›m indirimi (Not 21)
-- (117.320)
-(12.733)
Gider tahakkuklar›
(154.296) (735.993)
(30.859)
(147.203)
Peflin ödenen giderlere iliflkin düzeltme
(148.006)
-(29.601)
--
50
43. YIL
Konusu kalmayan karfl›l›k geliri
Gelir tahakkuku
Stok de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤›
Di¤er
Ertelenen vergi varl›klar›
Ertelenen vergi yükümlülükleri
Ertelenen Vergi (Varl›klar›)/Yükümlülükleri , Net
Grup’un ertelenmifl vergi varl›k/yükümlülükleri hareketleri afla¤›daki gibidir;
Ertelenmifl vergi varl›¤› hareketi:
1 Ocak itibariyle aç›l›fl bakiyesi
Ertelenmifl vergi geliri/(gideri)
31 Aral›k itibariyle kapan›fl bakiyesi
Ertelenmifl vergi yükümlülü¤ü hareketi:
1 Ocak itibariyle aç›l›fl bakiyesi
Ertelenmifl vergi geliri/(gideri)
31 Aral›k itibariyle kapan›fl bakiyesi
2008
FAALİYET
RAPORU
Toplam Geçici Farklar Ertelenen Vergi(Varl›klar›)/Yükümlülükleri
31.12.2008 31.12.2007
31.12.2008 31.12.2007
-980.503
-196.101
-39.723
-7.855
(2.932.995)
-(586.599)
-87.120
(767)
17.423
(153)
(14.248.250) (14.509.261)
12.338.821 17.229.102
(1.909.429) 2.719.841
(2.849.650)
2.467.764
(381.886)
(2.893.094)
3.445.768
552.674
31.12.2008
2.893.094
(43.447)
3
2.849.650
31.12.2007
3.033.548
(140.454)
2.893.094
(3.445.768)
976.175
1.829
(2.467.764)
(3.810.585)
364.817
(3.445.768)
NOT 36 – HİSSE BAŞINA KAZANÇ/ (KAYIP)
Hisse bafl›na esas kar, hissedarlara ait net kar›n adi hisselerin a¤›rl›kl› ortalama adedine bölünmesi ile hesaplan›r.Grup’un 31.12.2008 ve 2007 tarihleri itibariyle hisse
bafl›na kazanc› afla¤›daki gibidir;
01.01.-31.12.2008
01.01.-31.12.2007
Hissedarlara ait net kar
45.679.309
72.732.854
cinsinden ç›kar›lm›fl hisselerinin a¤›rl›kl› ortalama adedi
10.581.580.800
10.581.580.800
TL cinsinden Yüz Hisse bafl›na kar
0,432
0,687
NOT 37 – İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI
a) ‹liflkili taraflardan alacaklar: Yoktur. (31.12.2007 yoktur.)
b) ‹liflkili taraflara borçlar
‹liflkili taraflara borçlar
Ortaklara temettü borçlar›
31.12.2008
289.298
289.298
c) ‹liflkili taraflar ile yap›lan al›fl-sat›fl, finansman gelir-gider ifllemleri yoktur. (01.01.-31.12.2007 – kira geliri 720 TL, di¤er ifllemler yoktur.)
d) Yönetim kurulu ve üst yönetime ödenen ücret ve benzeri menfaatlerin toplam tutar› 5.758.839 TL’dir (01.01.- 31.12.2007: 4.541.226 TL).
31.12.2007
253.538
253.538
NOT 38 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Kredi Riski
Finansal araçlar› elinde bulundurmak, karfl› taraf›n anlaflman›n gereklerini yerine getirememe riskini de tafl›maktad›r.
Grup yönetimi bu riskleri, her bir müflteri için ayr› ayr› yapt›¤› ve dönem dönem gözden geçirdi¤i kredibilite çal›flmas› ile minimize etmektedir. Grup’un tahsilat riski, esas
olarak ticari alacaklar›ndan do¤maktad›r. Grup, müflterilerinden do¤abilecek bu riski, müflteriler için belirlenen kredi limitleri ve gerekti¤inde al›nan teminat mektubu,
ipotek, kefalet ve teminat çekleri ile yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullan›m› Grup taraf›ndan sürekli olarak izlenmekte ve müflterinin finansal pozisyonu, geçmifl tecrübeler
ve di¤er faktörler göz önüne al›narak müflterinin kredi kalitesi sürekli de¤erlendirilmektedir. Müflterilere, kredi geçmiflleri ve güncel veri ve bilgiler kapsam›ndaki kredibiliteleri
dikkate al›narak limit tan›mlanmaktad›r. Ticari alacaklar, Grup’un politikalar› ve prosedürleri dikkate al›narak de¤erlendirilmekte ve bu do¤rultuda flüpheli alacak karfl›l›¤›
ayr›ld›ktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir.
Grup’un kredi riskine maruz kald›¤› finansal araçlar› ve tutarlar› afla¤›daki gibidir;
Alacaklar
Bankalardaki
Cari Dönem
Ticari Alacaklar Di¤er Alacaklar
Mevduat
Di¤er
Raporlama tarihi itibariyle maruz kal›nan azami kredi riski (A+B+C+D) (1)
91.352.327
665.418
63.256.414
763.702
94.082.594
---Azami riskin teminat, vs ile güvence alt›na al›nm›fl k›sm› (2)
A. Vadesi geçmemifl ya da de¤er düflüklü¤üne
69.922.304
665.418
48.607.473
763.702
u¤ramam›fl finansal varl›klar›n net defter de¤eri (3)
51
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Alacaklar
Bankalardaki
Cari Dönem
Mevduat
Di¤er
B. Vadesi geçmifl ancak de¤er düflüklü¤üne u¤ramam›fl varl›klar›n net defter de¤eri (4)
21.430.023
- Teminat, vs ile güvence alt›na al›nm›fl k›sm›
43.842.700
--C. De¤er düflüklü¤üne u¤rayan varl›klar›n net defter de¤erleri
----- Vadesi geçmifl (brüt defter de¤eri)
5.516.628
---- De¤er düflüklü¤ü (-)
(5.516.628)
---D. Bilanço d›fl› kredi riski içeren unsurlar (5)
--14.648.941
-(1) Tutarlar›n belirlenmesinde, al›nan teminatlar gibi kredi güvenirli¤inde art›fl sa¤layan unsurlar dikkate al›nmam›flt›r.
(2) 31.12.2008 tarihi itibariyle bakiyesi olmayan müflteriler dahil ticari alacaklar için al›nan teminat, ipotek vs’nin ayr›nt›l› dökümü Not 22.3’te gösterilmifltir.
Ticari alacak teminatlar›n›n 49.131.360 TL’si al›c› kredi sigortas› (Not 22.3), 16.100.000 TL’si ipotekten oluflmaktad›r.Bakiye tutar teminat çeki, senedi vs’dir.
(3) Vadesi geçmemifl ve de¤er düflüklü¤üne u¤ramam›fl ticari alacaklar, Grup’un halihaz›rda ticari iliflkilerinin devam etti¤i, tahsilat sorunu yaflamad›¤› müflteri bakiyelerinden
oluflmaktad›r.
(4) Ticari alacaklar sutununda görülen bakiyenin 12.971.073 TL’si Çemtafl’›n Uzel grubu alacaklar›ndan oluflmaktad›r (Bkz Not 41.b).Bakiye tutar ise halihaz›rda ticari
iliflkilerinin devam etti¤i, tahsilat sorunu yaflamad›¤› ancak ödemelerini belirli aral›klar ile yapan müflteri bakiyelerinden oluflmaktad›r.
Taminat bakiyesinin 19.267.200 TL’si al›c› kredi sigortas›, 16.100.000 TL’si ipotekten oluflmaktad›r. Bakiye tutar teminat çeki, senedi vs’dir.
Vadesi geçmifl alacaklar›n yaflland›rmas› afla¤›da verilmifltir.
(5) Bilanço d›fl› kredi riski içeren unsurlar›n ayr›nt›l› dökümü Not 22.3’te gösterilmifltir.
Alacaklar
Bankalardaki
Önceki Dönem
Mevduat
Di¤er
108.899.095
470.428
68.560.082
1.032.477
Raporlama tarihi itibariyle maruz kal›nan azami kredi riski (A+B+C+D) (1)
83.063.710
---Azami riskin teminat, vs ile güvence alt›na al›nm›fl k›sm› (2)
A. Vadesi geçmemifl ya da de¤er düflüklü¤üne u¤ramam›fl
104.450.934
470.428
52.462.573
1.032.477
finansal varl›klar›n net defter de¤eri (3)
4.448.161
---B. Vadesi geçmifl ancak de¤er düflüklü¤üne u¤ramam›fl varl›klar›n net defter de¤eri (4)
- Teminat, vs ile güvence alt›na al›nm›fl k›sm›
----C. De¤er düflüklü¤üne u¤rayan varl›klar›n net defter de¤erleri
-- Vadesi geçmifl (brüt defter de¤eri)
3.164.134
---- De¤er düflüklü¤ü (-)
(3.164.134)
---D. Bilanço d›fl› kredi riski içeren unsurlar (5)
--16.097.509
-(1) Tutarlar›n belirlenmesinde, al›nan teminatlar gibi kredi güvenilirli¤inde art›fl sa¤layan unsurlar dikkate al›nmam›flt›r.
(2) 31.12.2008 tarihi itibariyle bakiyesi olmayan müflteriler dahil ticari alacaklar için al›nan teminat, ipotek vs’nin ayr›nt›l› dökümü Not 22.3’te gösterilmifltir.
(3) Vadesi geçmemifl ve de¤er düflüklü¤üne u¤ramam›fl ticari alacaklar, Grup’un halihaz›rda ticari iliflkilerinin devam etti¤i, tahsilat sorunu yaflamad›¤› müflteri bakiyelerinden
oluflmaktad›r.
(4) Ticari alacaklar sütununda görülen bakiye, Grup’un ticari iliflkilerinin devam etti¤i, tahsilat sorunu yaflamad›¤› ancak ödemelerini belirli aral›klar ile yapan müflteri
bakiyelerinden oluflmaktad›r.
(5) Bilanço d›fl› kredi riski içeren unsurlar›n ayr›nt›l› dökümü Not 22.3’te gösterilmifltir.
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle vadesi geçmifl ticari alacaklar›n yaflland›rmas› afla¤›daki gibidir;
31.12.2008
31.12.2007
4.079.950
4.305.803
1.716.335
130.376
2.662.665
11.982
12.971.073
Vadesi geçmifl 365 günden fazla
5.516.628
3.164.134
26.946.651
7.612.295
Likidite Riski
Likidite riski, fiirket’in net fonlama yükümlülüklerini yerine getirmeme ihtimalidir. Grup yönetimi, fon kaynaklar›n› da¤›tarak mevcut ve muhtemel yükümlülüklerini yerine
getirmek için yeterli tutarda nakit ve benzeri kayna¤› bulundurmak suretiyle likidite riskini yönetmektedir.
52
2008
43. YIL
FAALİYET
RAPORU
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle Grup’un finansal yükümlülüklerinin vadelerine göre da¤›l›m› afla¤›daki gibidir,
Cari Dönem
Defter De¤eri
Toplam(1)
3 aydan k›sa
3-6 ay aras›
6-12 ay aras›
12-24 ay aras›
24 ay ve Üzeri
Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler 57.946.176
59.380.888
29.785.916
4.194.047
5.220.604
6.333.379
13.846.942
Banka Kredileri
31.165.723
32.374.946
2.853.533
4.188.119
5.152.973
6.333.379
13.846.942
Ticari Borçlar
22.349.664
22.575.153
22.501.594
5.928
67.631
--
--
Di¤er Borçlar
4.430.789
4.430.789
4.430.789
--
--
--
--
Defter De¤eri
Toplam(1)
3 aydan k›sa
3-6 ay aras›
6-12 ay aras›
12-24 ay aras›
24 ay ve Üzeri
Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler 61.876.935
63.388.507
32.388.397
3.607.679
4.602.537
3.905.770
18.884.124
Banka Kredileri
32.473.909
33.748.653
2.859.159
3.522.304
4.577.296
3.905.770
18.884.124
Ticari Borçlar
25.135.183
25.372.011
25.261.395
85.375
25.241
--
--
Di¤er Borçlar
4.267.843
4.267.843
4.267.843
--
--
--
--
Sözleflme uyar›nca vadeler
(1) Sözleflme uyar›nca nakit ç›k›fllar toplam›
Önceki Dönem
Sözleflme uyar›nca vadeler
(1) Sözleflme uyar›nca nakit ç›k›fllar toplam›
Piyasa Riski
Piyasa riski faiz oranlar›nda, kurlarda ve di¤er finansal sözleflmelerin de¤erinde meydana gelecek ve Grup’u olumsuz etkileyecek de¤iflimlerdir. Faiz riski, kur riski di¤er
bafll›klarda aç›klanm›flt›r. ‹lgili araçlarda meydana gelen dalgalanmalar Grup’un gelir tablosu ve özkaynaklar› üzerinde de¤iflime yol açmaktad›r.
Kur Riski
Grup’un döviz cinsinden olan finansal araçlar› kur de¤iflimlerinden dolay› kur riskine maruz kalmaktad›r.
31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle Grup’un yabanc› para pozisyonu afla¤›da sunulmufltur:
Cari Dönem
ABD Dolar›
Avro
GBP
20.579.960
6.685.081
4.791.343
97.065
301.231
199.187
--
--
7.639.025
60.000
3.525.919
--
Dönen varl›klar
28.520.216
6.944.268
8.317.262
97.065
Toplam Varl›klar
28.520.216
6.944.268
8.317.262
97.065
1.021.737
23.289
361.479
97.000
280.103
103.247
57.905
--
40.849
14.200
9.050
--
1.342.689
140.736
428.434
97.000
Finansal yükümlülükler
22.240.343
14.706.304
--
--
Uzun Vadeli Yükümlülükler
22.240.343
14.706.304
--
--
Toplam Yükümlülükler
23.583.032
14.847.040
428.434
97.000
4.937.184
(7.902.772)
7.888.828
65
4.937.184
(7.902.772)
7.888.828
65
‹hracat
120.707.545
28.711.746
36.101.818
--
‹thalat
35.439.987
13.326.121
7.140.739
--
Parasal finansal varl›klar
Ticari alacaklar
Parasal di¤er varl›klar
Ticari borçlar
Parasal di¤er yükümlülükler
Net Yabanc› Para Varl›k /
(Yükümlülük) Pozisyonu
Parasal Kalemler Net Yabanc›
Para Varl›k Pozisyonu
53
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
Önceki Dönem
Parasal finansal varl›klar
Ticari alacaklar
Parasal di¤er varl›klar
Dönen varl›klar
Toplam Varl›klar
Ticari borçlar
Parasal di¤er yükümlülükler
Toplam Yükümlülükler
Net Yabanc› Para Varl›k / (Yükümlülük) Pozisyonu
Parasal Kalemler Net Yabanc› Para Varl›k Pozisyonu
‹hracat
‹thalat
Duyarl›l›k analizi;
Cari Dönem
ABD Dolar› net varl›¤›
ABD Dolar› net etki
Avro net varl›¤›
Avro net etki
GBP net varl›¤›
GBP net etki
Toplam
Önceki Dönem
ABD Dolar› net varl›¤›
ABD Dolar› net etki
Avro net varl›¤›
Avro net etki
10.189.635
15.915.639
3.547.047
29.652.321
29.652.321
204.271
24.036.304
400.811
24.641.386
5.010.934
5.010.934
¬78.684.648
¬22.981.266
ABD Dolar›
6.443.865
1.452.507
-7.896.372
7.896.372
-15.893.873
106.192
16.000.065
(8.103.693)
(8.103.693)
13.387.806
10.059.783
Avro
207.669
6.408.358
1.656.879
8.272.906
8.272.906
95.418
-112.209
207.627
8.065.279
8.065.279
36.101.818
4.859.490
Vergi Öncesi Kar/Zarar
Özkaynaklar
Yabanc› paran›n
Yabanc› paran›n
Yabanc› paran›n
Yabanc› paran›n
de¤er kazanmas›
de¤er kaybetmesi
de¤er kazanmas›
de¤er kaybetmesi
ABD Dolar›'n›n TL karfl›s›nda % 1 de¤iflmesi halinde
(119.514)
119.514
(95.611)
95.611
(119.514)
119.514
(95.611)
95.611
Avro'nun TL karfl›s›nda % 1 de¤iflmesi halinde
168.884
(168.884)
135.107
(135.107)
168.884
(168.884)
135.107
(135.107)
GBP'nin TL karfl›s›nda % 1 de¤iflmesi halinde
1
(1)
1
(1)
1
(1)
1
(1)
200.433
(200.433)
160.346
(160.346)
Vergi Öncesi Kar/Zarar
Özkaynaklar
Yabanc› paran›n
Yabanc› paran›n
Yabanc› paran›n
Yabanc› paran›n
de¤er kazanmas›
de¤er kaybetmesi
de¤er kazanmas›
de¤er kaybetmesi
ABD Dolar›'n›n TL karfl›s›nda % 1 de¤iflmesi halinde
(122.552)
122.552
(98.042)
98.042
(122.552)
122.552
(98.042)
98.042
Avro'nun TL karfl›s›nda % 1 de¤iflmesi halinde
172.661
(172.661)
138.129
(138.129)
172.661
(172.661)
138.129
(138.129)
Faiz Oran› Riski
Grup vadeli mevduat olarak de¤erlendirdi¤i haz›r de¤erleri ve kulland›¤› krediler dolay›s›yla faiz oran›nda meydana gelen de¤iflikliklerden etkilenmekte ve faiz oran› riskine
maruz kalmaktad›r.
Grup’un 31.12.2008 ve 31.12.2007 tarihleri itibariyle faiz pozisyonu tablosu afla¤›daki gibidir;
Cari dönem
Önceki Dönem
Sabit faizli finansal araçlar
Finansal varl›klar
-Vadeli mevduatlar
46.453.229
40.942.052
-Banka kredileri
30.630.036
31.744.286
Duyarl›l›k analizi;
31.12.2008 tarihi itibariyle TL para birimi cinsinden olan faiz 100 baz puan yüksek/düflük olsayd› ve di¤er tüm de¤iflkenler sabit kalsayd›, vergi öncesi kar 43.856 TL
(31.12.2007: 43.664 TL) daha yüksek/düflük olacakt›.
54
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
NOT 39 - FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ
ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)
Grup, finansal araçlar›n tahmini rayiç de¤erlerini hali haz›rda mevcut piyasa bilgileri ve uygun de¤erleme yöntemlerini kullanarak belirlemifltir.Rayiç de¤erleri tahmin
edilebilir finansal enstrümanlar›n, de¤erlerinin tahmini için afla¤›daki yöntem ve varsay›mlar kullan›lm›flt›r:
Finansal varl›klar - Yabanc› para cinsinden parasal kalemler bilanço de¤erinin rayiç de¤erlerine yak›n olmas› sebebi ile dönem sonu kurlar› kullan›larak çevrilmektedir.
Ticari alacaklar›n ve di¤er parasal varl›klar yans›t›lan de¤erlerinin rayiç de¤erlerine yak›n oldu¤u kabul edilir.
Grup’un sahip oldu¤u finansal yat›r›mlar› Çimento ‹nflaat Sanayi ve Ticaret A.fi. ve Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin borsaya kay›tl› herhangi bir makul de¤erinin
olmad›¤›, makul de¤erin hesaplanmas›nda kullan›lan di¤er yöntemlerin uygun olmamas› veya ifllememesi nedeniyle makul bir de¤er tahmininin yap›lamamas› ve makul
de¤erin güvenilir bir flekilde ölçülemedi¤i durumlarda finansal varl›¤›n kay›tl› de¤eri, elde etme maliyeti tutar›ndan flayet mevcutsa de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤›n›n ç›kar›lmas›
suretiyle de¤erlenmifltir.
Finansal yükümlülükler - Yabanc› para cinsinden parasal kalemler bilanço de¤erinin rayiç de¤erlerine yak›n olmas› sebebi ile dönem sonu kurlar› kullan›larak çevrilmektedir.
Ticari borçlar›n ve finansal borçlar›n rayiç de¤erlerin tafl›nan de¤erlerine yak›n oldu¤u kabul edilir.
Finansal varl›k ve yükümlülüklerinin de¤erlenmesine iliflkin muhasebe politikalar› Not 2’de aç›klanm›flt›r.
Finansal risk yönetimini
Grup’un mali ifller departmanlar›, finansal piyasalara eriflimin düzenli bir flekilde sa¤lanmas›ndan ve fiirket’in faaliyetleri ile ilgili maruz kal›nan finansal risklerin seviyesine
ve büyüklü¤üne göre analizini gösteren faaliyet raporlar› vas›tas›yla izlenmesinden ve yönetilmesinden sorumludur.¬ Söz konusu bu riskler; piyasa riski (döviz kuru riski,
gerçe¤e uygun faiz oran› riski ve fiyat riskini içerir), kredi riski, likidite riskini kapsar.
Grup’un finansman ihtiyac›n›n en önemli belirleyicisi olan ticari borçlar› ile ticari alacak ve stoklar›n›n fark›ndan oluflan ‘net iflletme sermayesi ihtiyac› Grup’un özkaynaklar›
ve gerekli olmas› durumunda k›sa vadeli banka kredileri ile karfl›lanmaktad›r. Bu itibarla ticari alacaklar›n da¤›l›m›, ödeme koflullar› ve kredi kalitesinin izlenmesi ve kontrolü
aç›s›ndan ‘risk yönetimi’ büyük önem arz etti¤inden müflteri riskleri sürekli olarak izlenmektedir.
Grup’un finansal risk yönetim politikalar›nda önceki döneme göre de¤ifliklik olmam›flt›r.
NOT 40 - BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
a) Ba¤l› Çemtafl, yurtiçi ve yurtd›fl› tüketicilerinin ellerindeki afl›r› stoklar›n yavafl erimesi, yurtiçi ve yurtd›fl› pazarlarda görülen daralma neticesinde oluflan üretim
faaliyetlerinin yavafllamas› nedeniyle, 2008 y›l›n›n son çeyre¤inden 19 Ocak 2009 tarihine kadar çeflitli ünitelerinden, emekliliklerini hak edenlerle birlikte,toplam 49
çal›flan›n ifl akitlerine son vermek zorunda kalm›flt›r. ‹fl akitlerine son verilen çal›flan say›s›n›n, toplam çal›flan say›s›na oran› % 15 olup, ödenen (k›dem ve ihbar) tazminat
tutar›, toplam 730.437,76 TL’dir.
19.12.2008 tarihli özel durum aç›klmas›nda ise, yurtiçi ve yurtd›fl› tüketicilerinin ellerindeki afl›r› stoklar›n yavafl erimesi, yurtiçi ve yurtd›fl› pazarlarda görülen daralma
neticesinde oluflan afl›r› talep düflüfllerini dikkate alarak, 2009 y›l› ilk üç ay›nda çelik ve hadde mamulü üretimine iki vardiye düzeninde, zaman zaman haftal›k üretim
durufllar› yap›larak faaliyetine devam edece¤i belirtilmifltir.
Yukar›da aç›klanan sebeplerden dolay› Çemtafl 01.01.2009-19.01.2009 tarihleri aras›nda üretime ara vermifltir.
b) Grup, müflterek yönetime tabi ortakl›¤› Roda’n›n yapaca¤› bedelli sermaye art›fl›na (sermayenin 52.850.000 TL’den 56.050.000 TL’ye ç›kar›lmas›na) pay oran›nda
ifltirak edilmesine karar vermifltir.
c) Ana Ortakl›k 12.02.2009 tarihli Yönetim Kurulu Karar› ile Ola¤an Genel Kurul toplant›s›n›n 31.03.2009 Sal› günü saat 13:30’de yap›lmas›na karar vermifltir.
d) K›dem tazminat› tavan› 01.01.2009 tarihinden itibaren 2.260,05 TL olarak de¤ifltirilmifltir.
e) 31.12.2008 tarihi itibariyle haz›rlanan konsolide mali tablolar 05.03.2009 tarihli Yönetim Kurulu Karar› ile onaylanm›flt›r.
NOT 41 - MALİ TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA MALİ TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE
ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN GEREKLİ OLAN DİĞER HUSUSLAR
a) Bursa Çimento Fabrikas› A.fi. 13 Mart 2008 tarihli Yönetim Kurulu Karar› ile ortaklara; 2007 y›l› kar›ndan Brüt 41.496.395,29 TL (%58,82 oran›nda, 1 TL nominal
de¤erdeki 1 hisseye 58,82 kr.); Net 35.271.936,00 TL. (%50 oran›nda, 1.-TL nominal de¤erindeki 1 hisseye 50 Kr.) tutar›nda da¤›talacak nakit kar pay›n›, 21.04.2008
tarihinde ilgililerin Takasbank neznindeki hesaplar›na aktarm›flt›r.
b) Ba¤l› ortakl›k Çemtafl’›n 31.12.2008 tarihi itibariyle mevzuat gere¤ince flüpheli alacak karfl›l›¤› ay›rmad›¤› 12.971.073 TL tutar›nda tahsili flüpheli alaca¤› bulunmaktad›r.Söz
konusu alacaklar afla¤›daki müflterilerden kaynaklanmaktad›r.
Toplam
Uzel Makina Sanayii A.fi.
210.174
Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi.
12.760.899
31.12.2008 bakiyesi
12.971.073
Bilanço sonras› yap›lan tahsilatlar (-)
(30.000)
Bakiye tutar
12.941.073
55
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
‹lgili flirketlerden olan alacaklar için muhatap bulunamad›¤›ndan mutabakat› sa¤lanamam›flt›r. Ayr›ca Çemtafl vadesi geçmifl alacaklara iliflkin olarak 686.020 TL vade
fark› geliri elde etmifl, son 6 ayl›k dönem içerisinde vade fark› iflletilmemifltir.
Çemtafl’›n söz konusu alacaklar için Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi.’den alm›fl oldu¤u ipotek ve teminatlar›n tutar› afla¤›daki gibidir;
Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi. gayrimenkulleri uzerinde 3. ve 4. derecede ipotek (1)
16.000.000
5.000.000
Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi. gerçek kifli orta¤›n›n kefil oldu¤u teminat çeki(2)
Toplam teminat tutar›
21.000.000
(1) Kocaeli ili Gebze ilçesi fiekerp›nar köyü 34LIIB-C pafta, 187 ada, 22.312 m2 yüzölçümlü, 18 parsel no ile kay›tl› kagir fabrika binas›, ham toprak ve tarla üzerindeki
4. derecedeki 5.500.000 TL ipotek ile ilgili olarak , 3. derecedeki 10.500.000 TL’lik ipotek alaca¤› ile ilgili her türlü hakk› resmi belgede aç›kça belirtilmek üzere, icra
ifllemleri 14.10.2008 tarihinde Gebze 3.‹cra Müdürlü¤ü’nün 2008/3214 say›l› dosyas› ile bafllat›lm›flt›r.
Dosyan›n aç›l›fl›ndan sonra , tüm ifllemler tamamlanarak, bilirkifli heyeti ile k›ymet takdirine gidilmifl, heyetin sundu¤u rapor tebli¤e ç›kart›lm›flt›r.Tapu kayd›nda olan di¤er
alacaklara da k›ymet takdir raporu tebli¤ edilmifltir.
Gebze 3.‹cra Müdürlü¤ü’nün bilirkiflilere yapt›rm›fl oldu¤u tafl›nmazlar›n toplam k›ymet takdiri, 26.12.2008 tarihli gayrimenkul k›ymet takdiri raporuna göre arsa ve
binalar 10.854.094 TL ve makine ve teçhizat›n 7.901.470 TL olmak üzere toplam 18.755.564 TL’dir.
(2) Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi.’nin cari hesap borcuna teminat olarak 5.000.000 TL’lik çek E. ‹brahim Önder Uzel cirosu ile fiirket’e teslim edilmifltir.
15.08.2008 tarihinde muhatap bankaya ibraz edilen çek karfl›l›¤› bulunmad›¤›ndan tahsil edilememifl ve tahsil için yasal ifllemlere bafllan›lm›flt›r.
Bursa 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/2183 D.‹fl dosyas› ile verilen ihtiyati haciz karar›, Bursa 4.‹cra Müdürlü¤ünün 2008/10371 e.say›l› dosyas› ile icraya
konulmufl, keflideci Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi. ve ciro imzas› bulunan Emil ‹brahim Önder Uzel’e ödeme emri gönderilmifltir.
Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi. nin fiekerp›nar Köyünde bulunan fabrikas›ndaki menkullere ihtiyati haciz uygulanm›fl,Gebze 1.Bölge Tapu Sicil Müdürlü¤ü fiekerp›nar Köyü
187 Ada 18 Parsel say›l› kay›tl› tafl›nmaz kayd›na haciz konulmufltur.
E.‹brahim Önder Uzel’in flahs›na ait olan ‹stanbul/Beykoz,Göksu Mahallesi,18 Ada 7 ve 9 parselde kay›tl› tafl›nmazlara tapu sicilinde haciz konulmufltur.Haciz konulan
tafl›nmazlar›n icra vas›tas› ile sat›fl›n›n istenebilmesi amac›yla k›ymet takdiri yap›lm›flt›r.K›ymet takdir raporlar› tebli¤e ç›kart›lm›fl, tebli¤ parçalar›n›n dönüflü beklenilmektedir.
Bilirkiflilere yapt›r›lm›fl olan iki parselde kay›tl› tafl›nmazlar›n toplam k›ymet takdiri, 26.11.2008 tarihli bilirkifli raporuna göre 1.982.652 TL’dir.
31.12.2008 tarihi itibariyle Uzel Otomotiv Sistemleri A.fi.’den olan alacaklar›n yaflland›rmas› afla¤›daki gibidir;
31.12.2008
12.971.073
Toplam¬
12.971.073
c) Ba¤l› ortakl›k Çemtafl ile Türk Metal Sendikas› aras›ndaki "Toplu ‹fl Sözleflmesi" 17.12.2008 tarihinde imzalanm›fl olup, sözleflme 01.09.2008/31.08.2010 tarihleri
aras›nda geçerli olacakt›r.
d) Ba¤l› ortakl›k Çemtafl 20.10.2008 tarihinde ‹MKB’e yapt›¤› özel durum aç›klamas›nda, tüketicilerin ellerinde afl›r› stok bulunmas›, fiyatlar›n düflme e¤iliminin belirsizli¤i,
yurtiçi ve yurtd›fl› pazarlarda görülen afl›r› talep düflüfllerini dikkate alarak, y›l sonuna kadar çelik ve hadde mamulü üretimine iki vardiye düzeninde, zaman zaman haftal›k
üretim durufllar› yap›larak faaliyetlerine devam edece¤ini belirtmifltir.
19.12.2008 tarihli özel durum aç›klamas›nda ise, yurtiçi ve yurtd›fl› tüketicilerinin ellerindeki afl›r› stoklar›n yavafl erimesi, yurtiçi ve yurtd›fl› pazarlarda görülen daralma
neticesinde oluflan afl›r› talep düflüfllerini dikkate alarak, 2009 y›l› ilk üç ay›nda çelik ve hadde mamulü üretimine iki vardiye düzeninde, zaman zaman haftal›k üretim
durufllar› yap›larak faaliyetine devam edece¤i belirtilmifltir.
56
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
57
2 0 0 8 43. YIL
FAALİYET
RAPORU
58
43. YIL
2008
FAALİYET
RAPORU
MURAKABE HEYETİ RAPORU
BURSA Ç‹MENTO FABR‹KASI A.fi. GENEL KURULU’NA
Ortakl›¤›n Unvan›
: BURSA Ç‹MENTO FABR‹KASI A.fi.
Merkezi
: BURSA
Sermayesi
: 105.815.808.-TL.
Faaliyet Konusu
: Çimento, Haz›r Beton ‹malat› ve Ticareti.
Murak›plar›n Ad› ve Soyad›
: ‹rfan ULUfi
Cüneyt PEKMAN
Görev Süreleri ve Ortakl›k Durumu : Görev süremiz 1 y›l olup, her ikimiz de flirket orta¤›
bulunmaktay›z.
Kat›l›nan ‹dare Meclisi Top. Say›s›
: 22 (Yirmiiki) toplant›
Yap›lan Murakabe Heyeti Top.Say›s› : 13 (Onüç) toplant›
Ortakl›k hesaplar› defter ve belgeler
üzerinde yap›lan incelemelerin
kapsam›, hangi tarihlerde inceleme
yap›ld›¤› ve var›lan sonuç
: T.T.K.’nun tan›d›¤› yetki s›n›rlar› içinde 22.01.2008, 19.02.2008, 27.03.2008, 17.04.2008, 21.05.2008,
04.06.2008, 16.07.2008, 26.08.2008, 18.09.2008, 27.10.2008, 18.11.2008, 24.12.2008 ve
31.12.2008 tarihlerinde 13 defa incelenmifltir. Kay›tlar›n usulüne uygun ve muntazam oldu¤u görülmüfltür.
T.T.K.’nun 353’ncü maddesinin
1’nci f›kras›n›n 3 numaral› bendi
gere¤ince, ortakl›k veznesinde
yap›lan say›mlar›n say› ve sonuçlar› : fiirket veznesi 22.01.2008, 19.02.2008, 27.03.2008, 17.04.2008, 21.05.2008, 04.06.2008, 16.07.2008,
26.08.2008, 18.09.2008, 27.10.2008, 18.11.2008, 24.12.2008 ve 31.12.2008 tarihlerinde 13 defa
say›lm›fl ve tespit edilen sonuçlar›n kay›tlara uygun oldu¤u görülmüfltür.
T.T.K.’nun 353’ncü maddesinin 1’nci
f›kras›n›n 4 numaral› bendi gere¤ince
yap›lan inceleme tarih ve sonuçlar› : 31.12.2008 tarihli incelemeler esnas›nda flirkete tevdi edilen k›ymetli evraklar›n say›m› yap›lm›fl olup,
birer tutanakla tespit edilmifl ve kay›tlara uygun oldu¤u görülmüfltür.
‹ntikal eden flikayet ve yolsuzluklar
ve bunlar hakk›nda yap›lan inceleme : Herhangi bir flikayet intikal etmemifltir.
BURSA Ç‹MENTO FABR‹KASI A.fi.’nin 01.01.2008 – 31.12.2008 dönemi hesap ve ifllemlerini Türk Ticaret Kanunu, Ortakl›¤›n Esas Sözleflmesi
ve di¤er mevzuat ile Genel Kabul Görmüfl Muhasebe ‹lke ve Standartlar›na göre incelemifl bulunmaktay›z. Görüflümüze göre, içeri¤ini benimsedi¤imiz
ekli 31.12.2008 tarihi itibariyle düzenlenmifl Bilanço, ortakl›¤›n an›lan tarihteki gerçek mali durumunu, 01.01.2008 – 31.12.2008 dönemine ait
Kâr–Zarar Hesab›, an›lan döneme ait gerçek faaliyet sonuçlar›n› yans›tmakta ve kâr›n da¤›t›m› önerisi yasalara ve ortakl›k esas sözleflmesine uygun
bulunmaktad›r. Bilançonun ve Kâr–Zarar Hesab›’n›n onaylanmas› ve ‹dare Meclisi’nin aklanmas›n› oylar›n›za arz ederiz.
MURAKABE HEYET‹
‹rfan ULUfi
Cüneyt PEKMAN
59
fi‹RKET MERKEZ‹ ve FABR‹KA
P.K: 15, 16451 Kestel / BURSA Tel: 0 (224) 372 15 60 - 372 44 10 Faks: 0 (224) 372 16 60
www.bursacimento.com.tr

43. yıl faaliyet raporu

Transkript

Benzer belgeler

finansal tablo ve faaliyet raporlarının kabulüne ilişkin

Sami ÜNLÜ 1973 İstanbul Fatih doğumludur. Pertevniyal Lisesini

INTERNET VERGİ DAİRESİ ÖDEME ALINDISI