Yanlışlıkla Dünyanın Öbür Ucuna Uçan Çocuk

YANLIŞLIKLA DÜNYANIN ÖBÜR UCUNA UÇAN ÇOCUK1
“Şunu bilmelisin ki, senin normal bulduğun şeylerin bir başkasının
normal bulduğu şeylerle aynı olmaması, sende anormal bir durum olduğu
anlamına gelmez.” Yerçekimine karşı koyabilen bir çocuğun türlü maceralar
sonucu gökyüzünde süzülmekte olan bir sıcak hava balonunda tanıştığı
arkadaşı söylüyor bu sözü.
Johne Boyne’nun özgün bir kurguya sahip olan bu romanında
yerçekimine karşı koyabilen bir çocuğun (Barnaby Brocket’in) maceraları
anlatılmaktadır. Kitapta yirmi altı bölüm vardır. Her bölümde okur, Barnaby ile
birlikte düşsel bir yolculuğa çıkarılmaktadır. Bu düşsel yolculuk okurun kendi
yaşamını, öyküde geçen olaylar ve durumlar karşısında kendi bakış açısını
sorgulamasını sağlamaktadır.
Barnaby Brocket diğer çocuklardan, insanlardan farklı bir özelliğe
sahip olduğu için ailesi tarafında istenmez ve gökyüzüne bırakılır. Macera
dolu yolculuğu boyunca kendisi gibi aileleri tarafından dışlanan insanlarla
karşılaşır. Barnaby için gökyüzüne her yükseliş ona farklı insanları, farklı
yaşamları getirir. Tanıştığı her insanın yaşamına dokunmayı, her insanı
etkilemeyi başaran bir çocuktur Barnaby. Bunu yapmak içinse hiç çaba
harcamaz. Yalnızca “kendisi” olur. Duygu ve düşünceleri birçok insanın
yüreğine işler. Tanıştığı birçok insan da onu etkiler. Onları olduğu gibi kabul
etmeyenlerden kaçıp kendi düşleri peşinde koşan bu insanlar Barnaby’nin
“farklılığını” sevmesini sağlar. Barnaby artık kendini olduğu gibi kabul etmeye
başlar ve düşlerinin peşinde koşar. Barnaby ve diğer karakterler kendilerini
olduğu gibi kabul edemeyen insanlar nedeniyle kendileriyle ve çevreleriyle
çatışmalar yaşamışlarsa da bu çatışmaları “kendilerini olduğu gibi kabul
ederek, düşlerinin peşinde koşarak ve kendilerine güvenerek” çözmeyi
bilmişlerdir.
Roman dil ve anlatım yönünden değerlendirildiğinde, romanın çok
güçlü olan kurgusunun çeviri bir kitap olmasına rağmen Türkçenin anlatım
olanaklarından yararlanılarak desteklenmiş olduğu ve ortaya okuma kültürü
1
Boyne, Johne (2013). Yanlışlıkla Dünyanın Öbür Ucuna Uçan Çocuk, Çev.:Arif Cem Ünver,
Tudem Yayıncılık, İzmir.
edindirme sürecinde çocukların ilgiyle okuyacağı bir yapıtın çıktığı görülür.
Okurun “Normal nedir?, Normali kim belirler?” gibi sorular üzerinde
düşünmesini sağlayan ve okura “farklılıkların yaşama güzellik kattığını”
duyumsatan bu yapıt aracılığıyla çocukların duyma ve düşünme yetileri
devindirilerek insana ve yaşama ilişkin duyarlılık kazanmaları sağlanabilir.
Kitaba tasarım özellikleri açısından bakıldığında ise (Boyut, kapak-cilt,
kâğıt, sayfa düzeni, harfler, resimler) kitabın seslendiği yaş grubu için (10-12
yaş) uygun niteliklere sahip olduğu görülür. Kitapta yer alan resimler, sözlü
metne görsel bir yorum katmakta ve kişilerin ve olayların okurun belleğinde
canlandırılmasına kolaylık sağlamaktadır.
Esin YILDIRIM
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi
Eğitimin Kültürel Temelleri Bölümü
Doktora Öğrencisi