Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars Œlleri Buprestidae (Coleoptera

Transkript

Turk J Zool
24 (2000) Ek SayÝ, 51-78
© T†BÜTAK
Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars Ülleri Buprestidae (Coleoptera) FamilyasÝ
TŸrleri †zerinde Faunistik ve Taksonomik ‚alÝßmalar I. Acmaeoderinae,
Polycestinae ve Buprestinae*
Gšksel TOZLU, Hikmet …ZBEK
AtatŸrk †niversitesi, Ziraat FakŸltesi, Bitki Koruma BšlŸmŸ, Erzurum-T†RKÜYE
Geliß Tarihi: 16.03.1999
…zet: Artvin (Merkez, Ardanu•, Bor•ka, Hopa, Þavßat ve Yusufeli), Erzincan (Merkez, Tercan ve †zŸmlŸ), Erzurum (Merkez, Aßkale,
‚at, Horasan, IlÝca, Üspir, Narman, Oltu, Olur, Pasinler, Pazaryolu, Þenkaya, Tortum ve Uzundere) ve Kars (Digor ve SarÝkamÝß) Ülleri
Buprestidae (Coleoptera) familyasÝ tŸrleri Ÿzerinde 1993-1997 yÝllarÝnda yapÝlan bu araßtÝrmada, Acmaeoderinae altfamilyasÝndan
12, Polycestinae altfamilyasÝndan 1 ve Buprestinae altfamilyasÝndan 33 olmak Ÿzere toplam 46 tŸr ve alttŸr saptanmÝßtÝr. Bunlardan,
Acmaeodera (s.str.) transcaucasica Semenov, Dicerca (s.str.) chlorostigma Mannerheim, Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille de
Perrin tŸrleri ile Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata ablifrons (Abeille de Perrin) alttŸrŸ TŸrkiye faunasÝ i•in yeni kayÝttÝr.
Acmaeoderella (Euacmaeoderella) villosula (Steven), Anthaxia (Haplanthaxia) cichorii (Olivier), A. (s.str.) muliebris Obenberger ve A.
(s.str.) nigricollis Abeille de Perin tŸrleri ile Melanophila picta decastigma (Fabricius) alttŸrŸ yšrede yaygÝn olan tŸrlerdir. DiÛer
taraftan, Anthaxia cichorii ve M. picta decastigma ile Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata (Piller & Mitterpacher), A. (C.)
flavofasciata albifrons, A. (C.) mimonti (Boieldieu), Anthaxia (H.) millefolii (Fabricius), A. (Melanthaxia) nigrojubata nigrojubata
Roubal ve A. (M.) nigrojubata incognita Bily diÛer tŸrlere oranla daha fazla yoÛunluk olußturmaktadÝrlar.
‚alÝßma alanÝndaki Buprestidae familyasÝnÝn altfamilya, tribus, cins ve tŸr tanÝ anahtarlarÝ hazÝrlanmÝß, her tŸrŸn taksonomik šneme
sahip vŸcut kÝsÝmlarÝ •izilmiß, bulunduklarÝ yerler, bazÝlarÝnÝn konuk•ularÝ, kimilerinin de Ÿzerinden toplandÝklarÝ bitkiler ile TŸrkiye
ve dŸnyadaki yayÝlÝßlarÝ verilmißtir.
Anahtar SšzcŸkler: Buprestidae, Faunistik, Taksonomik, TŸrkiye.
Faunistic and Taxonomic Studies on the Family Buprestidae (Coleoptera) in Erzurum, Erzincan,
Artvin and Kars Provinces I. Acmaeoderinae, Polycestinae and Buprestinae
Abstract: A faunal and taxonomic study on the family Buprestidae (Coleoptera) was conducted in the provinces of Artvin (Central,
Ardanu•, Bor•ka, Hopa, Þavßat and Yusufeli), Erzincan (Central, Tercan and †zŸmlŸ), Erzurum (Central, Aßkale, ‚at, Horasan, IlÝca,
Üspir, Narman, Oltu, Olur, Pasinler, Pazaryolu, Þenkaya, Tortum and Uzundere) and Kars (Digor and SarÝkamÝß) in 1993-1997.
A total of 46 species and subspecies were recorded belonging to 3 subfamilies, namely Acmaeoderinae (12 species), Polycestinae (1)
and Buprestinae (33). Of these taxa, Acmaeodera (s.str.) transcaucasica Semenov, Dicerca (s.str.) chlorostigma Mannerheim,
Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille de Perrin and Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata albifrons (Abeille de Perrin) are new
records for the Turkish fauna. Acmaeoderella (Euacmaeoderella) villosula (Steven), Anthaxia (Haplanthaxia) cichorii (Olivier), A.
(s.str.) muliebris Obenberger, A. (s.str.) nigricollis Abeille de Perrin and Melanophila picta decastigma (Fabricius) were widespread
species throughout the region. Moreover, Anthaxia cichorii, M. picta decastigma, Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata (Piller &
Mitterpacher), A. (C.) albifrons, A. (C.) mimonti (Boieldieu), Anthaxia (H.) millefolii (Fabricius), A. (M). nigrojubata nigrojubata
Roubal and A. (M.) nigrojubata incognita Bily were more abundant than the others.
Keys to the subfamilies, tribes, genera and species were prepared as well as the body parts of taxonomic importance being
illustrated. Furthermore, the distribution of these species in Turkey and the world was given. Host plants of some species were
recorded and plant species from which insect samples collected were also included.
Key Words: Buprestidae, Faunistic, Taxonomic, Turkey.
* Bu •alÝßma, AtatŸrk †niversitesi RektšrlŸk AraßtÝrma Fonunca 1993/27 (M) Nolu Proje ile Desteklenen Doktora tezinin bir bšlŸmŸdŸr.
51
Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars Ülleri Buprestidae (Coleoptera) FamilyasÝ TŸrleri †zerinde Faunistik ve Taksonomik ‚alÝßmalar I. Acmaeoderinae,
Polycestinae ve Buprestinae
Giriß
Buprestidae, Coleoptera takÝmÝnÝn Polyphaga
alttakÝmÝnÝn tŸr bakÝmÝndan zengin familyalarÝndan birisidir
(1, 2, 3). TŸr sayÝsÝ konusundaki tahminler deÛißik
olmakta, Richards ve Davies (1) 11 500, Bily (4) 12 000,
Booth ve ark. (3) 15 000, Obenberger (5) ile Lodos
ve Tezcan (6) ise 16 000 olduÛunu belirtmektedirler.
Obenberger (5) Palearktik BšlgeÕde 2 200, Bily (4) ise 1
500 civarÝnda tŸr bulunduÛunu, bunlarÝn da •oÛunun
Akdeniz •evresi, OrtadoÛu ve AvrupaÕda yer aldÝÛÝnÝ
vurgulamaktadÝrlar.
Buprestidae familyasÝna ait bšceklere Berker (7)
tarafÝndan ÒMŸzeyyen Bšceklerin FamilyasÝÓ adÝ verilmiß,
ancak daha sonralarÝ ÒSŸslŸbšcekler, Parlak KÝnkanatlÝlar,
YassÝbaß Bšcekleri, YassÝbaßlar, AÛa•oyan YassÝbaßlÝ
BšceklerÓ gibi isimler kullanÝlmÝß, bunlardan ßimdilik
kabul gšrmŸß olanÝ ÒSŸslŸbšceklerÓ olmußtur (8).
Erginler, gŸneßli havalarda aktiftirler, šzellikle
bitkilerin •i•eklerinde polenle beslenirlerse de yaprak,
sŸrgŸn ve tomurcuklarla beslenenler de vardÝr. ‚oÛu
tŸrlerin larvalarÝ, orman, park aÛacÝ ve •alÝlarÝ ile meyve
aÛa•larÝnÝn kabuk dokusunda beslenerek enine kesiti oval
olan galeriler a•arlar. …zellikle, zayÝf, šlmekte olan veya
šlmŸß aÛa•lara saldÝrÝrlar. Erginler, yumurtalarÝnÝ bu tip
aÛa•larÝn kabuk •atlaklarÝ arasÝna bÝrakÝrlar. Bir•ok tŸr,
ekonomik zararlara sebep olmaktadÝr (1, 2, 6, 9). Kimi
tŸrler ise baßta baklagil bitkileri olmak Ÿzere, bazÝ otsu
kŸltŸr ve yabani bitkilerin sap ve kšklerinde beslenirler.
Bu nedenle, bazÝ kŸltŸr bitkilerinde zararlÝ olurken, kimi
yabancÝ otlarÝ da baskÝ altÝnda tutarlar. Nitekim,
Sphenoptera ile Agrilus cinslerine mensup bazÝ tŸrler,
yabancÝ otlarla biyolojik mŸcadelede kullanÝlmaktadÝr (6,
10, 11).
Buprestidae familyasÝ tŸrleri, genellikle yÝlda 1 dšl
verirler. Fakat, larva dšneminin bazÝ tŸrlerde uzun
sŸrmesi nedeniyle, birka• yÝlda bir dšl veren tŸrler de
vardÝr. …rneÛin, Buprestis cupressi Germar 3 yÝlda 1 dšl
verirken (12), Capnodis miliaris (Klug) ve Chrysobothris
affinis (F.) gibi tŸrler 2 yÝlda 1 dšl vermektedir (6, 12).
Yine, Schimitschek (13), buprestidlerin Orta Avrupa
ormanlarÝnda 2 yÝlda 1 dšl verdiÛini, Agrilus tŸrlerinin
Üstanbul •evresinde yÝlda 1 dšl, Anthaxia tŸrlerinin GŸney
AnadoluÕda yine yÝlda 1 dšl verdiÛini bildirmektedir. DiÛer
taraftan, Bily (4), Chalcophora mariana (L.)ÕnÝn
gelißmesini 3-6 yÝlda tamamlandÝÛÝnÝ belirtmektedir.
Buprestidae familyasÝ tŸrlerinin •oÛu, sekonder zararlÝ
durumundadÝr, fakat fazla miktarda •oÛaldÝklarÝ ve
isteklerine uygun yeteri kadar besin kaynaÛÝ bulamadÝklarÝ
zaman, primer zararlÝ durumuna ge•er ve aÛa•lara •ok
fazla zarar verirler. Bu nedenle, ormancÝlÝkta Buprestidae
52
familyasÝ zararlÝ bir•ok tŸrleri i•ine alan šnemli bir familya
olarak kabul edilmektedir (14).
Buprestis ve Dicerca cinslerinin bazÝ tŸrleri ile C.
mariana tŸrŸnŸn, Üskandinav Ÿlkelerinde, potansiyel odun
zararlÝsÝ olarak bŸyŸk šnem taßÝdÝÛÝ, Scintillatrix rutilans
(F.)ÕÝn, zaman zaman yaßlÝ Tilia cordata aÛa•larÝnda,
Agrilus aurichalceus RedtenbacherÕun ise kŸltŸre alÝnmÝß
Rosa tŸrlerinde •ok šnemli zararlÝ durumunda olduÛu
belirtilmektedir (4). AynÝ araßtÝrÝcÝ, yoÛunluk fazla
olduÛunda Trachys minutus (L.) larvalarÝnÝn Salix caprea
aÛa•larÝnÝn yapraklarÝnda % 50Õden fazla zarar
olußturduÛunu ve bir yaprakta 1-4 arasÝnda larvanÝn
bulunduÛunu vurgulamaktadÝr (4). AyrÝca, Agrilus
biguttatus RossiÕun AlmanyaÕnÝn kuzeyinde meße
aÛa•larÝnda šnemli dŸzeyde zarara yol a•tÝÛÝ
kaydedilmektedir (15).
TŸrkiyeÕde, son yÝllarda, Buprestidae tŸrlerinin yaptÝÛÝ
zararlarla ilgili olarak •ift•ilerimizin ßikayetleri gŸndeme
gelmeye baßlamÝßtÝr. …zellikle, Capnodis ve Coraebus gibi
cinsler i•inde yer alan tŸrlerin larvalarÝ, canlÝ dokularda
gelißerek, kŸltŸrŸ yapÝlan pek •ok aÛa•ta, orman ve sŸs
bitkisi aÛa• ve aÛa•cÝklarÝnda šnemli zararlar yapmaktadÝr
(16, 17).
TŸrkiyeÕde Buprestidae familyasÝ tŸrleri Ÿzerinde
yapÝlan faunistik ve sistematik •alÝßmalar, 19. yŸzyÝlÝn
sonlarÝnda baßlamÝßtÝr. Ancak, bu •alÝßmalar, genellikle
yabancÝ araßtÝrÝcÝlar tarafÝndan kÝsa sŸreli inceleme gezileri
sÝrasÝnda toplanan šrneklerin ve yapÝlan gšzlemlerin
bildirilmesi ßeklinde olmußtur. Bunlar arasÝnda, Fairmaire
(18, 19), Bodemeyer (20), Sahlberg (21), de Kerville
(22), Schimitschek (13), Obenberger (23), Bodenheimer
(24), Chararas (25), Bily (26, 27), Bily ve Brodsky (28),
Curletti (29), Curletti ve Magnani (30, 31), Novak (32,
33, 34), Levey (35), Niehuis (36, 37, 38, 39, 40) ve
Svoboda (41)ÕnÝn •alÝßmalarÝ šrnek olarak verilebilir.
Bunun yanÝnda, yerli araßtÝrÝcÝlardan, Acatay (42, 43, 44),
Erdem (45, 46), ErkÝlÝ• ve SŸmer (47), Defne (48), Üleri
ve Ayfer (49), ‚anak•ÝoÛlu (14, 50, 51), NizamlÝoÛlu
(52), Alkan (53), Tuatay (54), NizamlÝoÛlu ve Gškmen
(55), YŸksel (56), Karagšz ve Sekendiz (57), …zer ve
Duran (58), Beß•eli (59), Ural vd. (60), Sekendiz ve YÝldÝz
(61, 62), Sekendiz (12, 63), YÝldÝz (64), Akman ve San
(65), Tosun (66), ‚anak•ÝoÛlu vd. (67), GŸler (68),
Kornoßor (69), Ma•an (70), YŸcel (71), Toros (72),
GŸler ve Can (73), …zbek vd. (74), Uygun vd. (75) ile
…zoÛlu ve Uygun (76)Õun belirli tŸrlerle ilgili bazÝ
gšzlemleri olmußtur.
Winkler (77), TŸrkiyeÕde bulunan buprestidÕlerin tŸr
sayÝsÝnÝ 22 cinse baÛlÝ 104 tŸr, Obenberger (78, 79, 80,
81, 82, 83, 84) ise 31 cinse baÛlÝ 239 tŸr olarak
G.TOZLU, H. …ZBEK
vermektedir. Bu araßtÝrÝcÝlarÝn hazÝrladÝklarÝ kataloglar,
sonraki araßtÝrÝcÝlar i•in deÛerli bir envanter olmußtur.
TŸrkiyeÕde bu familya tŸrleri Ÿzerinde yapÝlan faunistik ve
sistematik •alÝßmalar 1990ÕlÝ yÝllardan sonra artmaya
baßlamÝßtÝr. Niehuis (85, 86), TŸrkiyeÕden Buprestis ve
Coraebus cinsine mensup tŸrler Ÿzerinde •alÝßmÝß,
Buprestis cinsine mensup 13 tŸr ile Coraebus cinsine
mensup 5 tŸrŸn tanÝ anahtarlarÝnÝ hazÝrlayarak, bunlarÝn
ßekillerini ve bazÝ tŸrlerin yayÝlÝß alanlarÝnÝ haritalar
Ÿzerinde gšstermißtir.
Tezcan (16), Buprestidae familyasÝ tŸrleri Ÿzerinde
ÜzmirÕde yaptÝÛÝ •alÝßmada, Buprestinae altfamilyasÝna
mensup 19 tŸr tespit etmiß, bunlarÝn sinonim ve tanÝmlarÝ
ile dŸnyadaki ve TŸrkiyeÕdeki yayÝlÝßlarÝnÝ vermiß,
konuk•ularÝ ile Ÿzerinden topladÝÛÝ bitkileri belirtmiß, bu
tŸrlerden ikisinin Ÿlkemiz faunasÝ i•in yeni kayÝt olduÛunu
bildirmißtir. AynÝ araßtÝrÝcÝ bir diÛer •alÝßmasÝnda 7
altfamilyadan 12 cinse ait 35 tŸr tespit etmiß, bunlardan
Ÿ•ŸnŸn Ÿlkemiz faunasÝ i•in yeni kayÝt olduÛunu
belirtmißtir (87).
Lodos ve Tezcan (88), TŸrkiye Buprestidae faunasÝnÝ
zoocoÛrafik yšnden deÛerlendirdikleri •alÝßmalarÝnda, 35
cinse ait 91Õi endemik olmak Ÿzere 386 tŸrŸn
bulunduÛunu belirtmißlerdir. Niehuis ve Tezcan (89),
Agrilus cinsine mensup 37 tŸrŸn Ÿzerinden toplandÝklarÝ
bitkileri belirterek, bunlarÝn yayÝlÝß alanlarÝnÝ haritalar
Ÿzerinde gšstermißlerdir. AyrÝca, bazÝ tŸrlerin yeni
sinonimleri ile Agrilus buresi Obenberger tŸrŸnŸn
taksonomik durumunu yeniden dŸzenlemißlerdir. Lodos
ve Tezcan (6), 15 cinse mensup •ok sayÝdaki Buprestidae
familyasÝ tŸrŸnŸn sinonimlerini, tanÝmlarÝnÝ ve dŸnya ile
TŸrkiyeÕdeki yayÝlÝßlarÝnÝ belirterek, konuk•ularÝ ile zarar
ßekilleri hakkÝnda bilgiler vermißlerdir. Tezcan (90, 91,
92), Ege †niversitesi Ziraat FakŸltesi Bitki Koruma
BšlŸmŸ MŸzesiÕndeki uzun yÝllardan bu yana deÛißik
yerlerden toplanmÝß šrnekler Ÿzerinde yaptÝÛÝ
•alÝßmalarda, Acmaeoderinae altfamilyasÝna mensup,
Acmaeodera ve Acmaeoderella cinslerinden 10Õar,
Chalcophorinae altfamilyasÝna mensup, Capnodis
cinsinden 6, Chalcophora, Chalcophorella ve
Stigmatophorella cinslerinden ise 1Õer tŸrŸ ele almÝß, her
tŸrŸn yayÝlÝßÝ, toplandÝÛÝ yer ve Ÿzerinden toplandÝÛÝ
bitkileri belirterek, šnceki literatŸr ÝßÝÛÝnda TŸrkiyeÕdeki
yayÝlÝßlarÝnÝ haritalarla vermißtir. KÝsmalÝ vd. (93),
Buprestidae ve Chrysomelidae familyalarÝna mensup
tŸrlerin GAP BšlgesiÕndeki durumunu inceledikleri
•alÝßmalarÝnda, 7 altfamilyaya mensup 55 buprestid
tŸrŸnŸn yšredeki yayÝlÝß alanlarÝnÝ literatŸr ve materyal
bilgilerine dayalÝ olarak bildirmißlerdir.
YukarÝda belirtilen literatŸr bilgilerinden Ÿlkemizin
diÛer yšrelerinde Buprestidae ile ilgili bazÝ •alÝßmalar
yapÝlmÝß olmasÝna karßÝn DoÛu AnadoluÕda bu familya
Ÿzerinde yapÝlmÝß •alÝßmalarÝn yok denecek kadar az
olduÛu gšrŸlmektedir. Bu nedenle bšyle bir •alÝßma ele
alÝnmÝß, Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars illerindeki
buprestid tŸrlerinin tespitine •alÝßÝlarak, altfamilya, tribus,
cins ve tŸr tanÝ anahtarlarÝ hazÝrlanmÝß, teßhiste šnem
taßÝyan vŸcut kÝsÝmlarÝ •izilmißtir. AyrÝca, tŸrlerin dŸnya
ve TŸrkiyeÕdeki yayÝlÝßlarÝ, yšrede bulunduÛu yerler ve
Ÿzerinden toplandÝklarÝ bitkiler ile bazÝ tŸrlerin
konuk•ularÝ tespit edilmißtir.
Materyal ve Metot
AraßtÝrmanÝn materyalini, ArtvinÕin Merkez, Ardanu•,
Bor•ka, Hopa, Þavßat ve Yusufeli; ErzincanÕÝn Merkez,
Tercan ve †zŸmlŸ; ErzurumÕun Merkez, Aßkale, ‚at,
Horasan, IlÝca, Üspir, Narman, Oltu, Olur, Pasinler,
Pazaryolu, Þenkaya, Tortum ve Uzundere; KarsÕÝn Digor
ve SarÝkamÝß il•elerinden toplanan Buprestidae
familyasÝna baÛlÝ tŸrlere ait šrnekler olußturmaktadÝr.
AyrÝca, daha šnceki yÝllarda yšreden toplanmÝß az sayÝdaki
šrnekler de •alÝßmaya dahil edilmißtir.
…rnekler, 1993-1997 yÝllarÝnÝn mayÝs-ekim aylarÝnda,
yukarÝda sayÝlan her bir il•eye ve ulaßÝm imkanlarÝnÝn
elverdiÛi šl•Ÿde bunlarÝn bazÝ kšylerine 2 veya 3 kez
gidilerek, kŸltŸr bitkileri, yabancÝ otlar, tarÝma a•ÝlmamÝß
alanlar ile orman alanlarÝndan bitkilerin farklÝ fenolojik
dšnemlerinde toplanmÝßtÝr. Al•ak boylu kŸltŸr bitkileriyle,
yabancÝ otlar Ÿzerinden atrap sallanarak, aÛa• ve
•alÝlardan ise bir elle atrap torbasÝ veya japon ßemsiyesi
dallar altÝna tutulup, diÛer elle hÝzla dallara vurulmak
suretiyle materyal toplanmÝßtÝr. Bitkilerin kabuk altÝ ve
gšvde i•leri, yine bazÝ bitkilerin de kšk kÝsÝmlarÝ
incelenerek, buradaki ergin ve larvalar alÝnmÝß, bšceklerin
Ÿzerinden toplandÝÛÝ bitkilerle birlikte laboratuvara
getirilmißtir.
Buprestinae altfamilyasÝ i•erisinde yer alan Anthaxia
cinsi tŸrlerinin teßhisinde bŸyŸk šnem arzeden erkek
genital organlarÝ bir bistŸri yardÝmÝyla •ÝkarÝlmÝß ve kÝsa
bir sŸre % 10Õluk potasyum hidroksit i•erisinde
kaynatÝlmÝß ve sonra gliserin i•erisine aktarÝlarak,
stereomikroskop altÝnda kaslarÝ temizlenmiß ve teßhiste
šnem taßÝyan paramere ve aedeagus gibi kÝsÝmlar •izime
hazÝr hale getirilmißtir. Teßhiste šnem taßÝyan vŸcut
kÝsÝmlarÝ ile genital organlarÝn •izimleri ÒWild M5AÓ
marka stereomikroskoba takÝlan •izim tŸpŸ yardÝmÝyla
yapÝlmÝßtÝr.
TŸrlerin teßhisinde, Thery (94), Richter (95, 96),
Schaefer (97) ve Bily (4, 98)Õnin hazÝrladÝklarÝ
anahtarlardan yararlanÝlmÝßtÝr. Teßhisi yapÝlamayan
šrneklerin teßhisi ile teßhis edilen šrneklerin kontrolŸ Dr.
53
Svatopluk Bily (‚ek Cumhuriyeti) ve Dr. Mark G.
Volkovitsh (Rusya) tarafÝndan yapÝlmÝßtÝr. Bšceklerin
Ÿzerinden toplandÝklarÝ yabancÝ otlarÝn teßhisleri Yrd. Do•.
Dr. HŸseyin Zengin (Erzurum), aÛa• ve •alÝ formundaki
bitkilerin teßhisleri ise Yrd. Do•. Dr. Hasan YÝlmaz
(Erzurum) tarafÝndan yapÝlmÝßtÝr. Altfamilya, tribus ve
cinsler Bily (98)Õye gšre, tŸr isimleri ise her altfamilya
i•erisinde yer alan altcinslere gšre alfabetik sÝrayla
verilmißtir.
olmak Ÿzere 9 altfamilyaya baÛlÝ toplam 84 tŸr ve alttŸr
bulunmußtur. Bu birinci bšlŸmde Acmaeoderinae,
Polycestinae ve Buprestinae altfamilyalarÝ ele alÝnmÝß ve
bunlara baÛlÝ 46 tŸr ve alttŸr incelenmißtir.
Buprestidae FamilyasÝna BaÛlÝ AltfamilyalarÝn TanÝ
AnahtarÝ
1- VŸcut Ÿ•gen veya Ÿ•genimsi ßekilde (Þekil 1.1);
fronsÕta clypeal dikißin Ÿzerinde nokta ßeklinde derin
•ukurcuklar var (Þekil 1.2); pronotumÕun genißliÛi
uzunluÛunun en az 3 katÝ ......................... TRACHYINAE
TanÝ anahtarlarÝnÝn hazÝrlanmasÝnda yer yer Bily (4) ve
Tezcan (16)Õdan yararlanÝlmÝßsa da bizzat šrneklerin
karakterleri incelenerek anahtarlar olußturulmußtur.
- VŸcut uzunca, oval veya hemen hemen silindirik;
fronsÕta clypeal dikißin Ÿzerinde nokta ßeklinde derin
•ukurcuklar yok, pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun en
•ok 2, 5 katÝ veya uzunluÛu genißliÛinden daha fazla .... 2
Bulgular
Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars illerinde,
Acmaeoderinae altfamilyasÝndan 12, Polycestinae
altfamilyasÝndan 1, Buprestinae altfamilyasÝndan 33,
Sphenopterinae altfamilyasÝndan 7, Chalcophorinae
altfamilyasÝndan 8, Chrysobothrinae altfamilyasÝndan 3,
Agrilinae altfamilyasÝndan 17, Cylindromorphinae
altfamilyasÝndan 2 ve Trachyinae altfamilyasÝndan 1
2- …n tibiaeÕnin ucu 1 dikenli (Þekil 1.3); scutellumÕun
ucunda diken ßeklinde uzantÝ var (Þekil 1.5)
..................................................... SPHENOPTERINAE
- …n tibiaeÕnin ucu 2 dikenli (Þekil 1.4); scutellumÕun
ucu dikensiz ............................................................. 3
Þekil 1.
5
2
1
3
4
6
7
9
54
10
11
8
12
13
14
Trachys
minutus
(L.)Õda
vŸcudun genel gšrŸnŸmŸ, 2.
T. minutusÕda fronsÕtaki •ukurlar, 3-4. …n tibiaÕdaki diken,
3. Sphenoptera (s.str.) antiqua
(Illiger), 4. Acmaeoderella
(Carininota) flavofasciata (Piller
& Mitterpacher), 5. S.
antiquaÕda scutellum, 6.
Cylindromorphus filum (Gyllenhal)Õda pronotum, 7-8.
Prosternum
yapÝlarÝ,
7.
Buprestis rustica Linnaeus, 8.
Acmaeodera degener (Scopoli), 9-10. …n femurÕdaki
diken,
9.
Chrysobothris
chrysostigma (L.), 10. Aurigena cuprata (Klug), 11-12.
Anten, 11. Chrysobothris
affinis (F.), 12. Acmaeoderella
(Euacmaeoderella)
safavii
Volkovitsh, 13-14. Anten
segmentleri Ÿzerindeki duyu
porlarÝnÝn
durumu,
13.
Ptosima flavoguttata (Illiger),
14. A. degener (2, 7, 8, 13,
14, (98)Õden).
G.TOZLU, H. …ZBEK
3- Pronotum silindirik ve boyun ßeklinde uzar (Þekil
1.6) ........................................ CYLINDROMORPHINAE
ACMAEODERINAE Kerremans, 1893
Acmaeoderini
- Pronotum daha geniß ve boyun ßeklinde uzamaz .. 4
Acmaeoderini TribusÕuna BaÛlÝ Cinslerin TanÝ AnahtarÝ
4- Mesosternum, prosternum tarafÝndan tamamen
ikiye bšlŸnŸr (Þekil 1.7) ............................................ 5
- VŸcut yaprak ßeklinde kÝl ve tŸylerle kaplÝ; clypeus
•ok dar, anteriorde hafif kavisli veya dŸz (Þekil 2.1);
elytral epipleura subhumeral kÝsÝmda i•e doÛru yarÝklÝ
(Þekil 2.2) .............................................Acmaeoderella
-Mesosternum, prosternum tarafÝndan ikiye bšlŸnmez
(Þekil 1.8) ................................................................ 8
5- Mesosternum kŸ•ŸlmŸß, hemen hemen belirsiz;
arka coxae dÝßa doÛru belirgin bir ßekilde genißler;
tÝrnaklar dißli; vŸcut olduk•a uzun, hemen hemen
silindirik ve posteriore doÛru sivri; elytraÕnÝn uzunluÛu
genißliÛinin 2,5 katÝndan daha fazla .............. AGRILINAE
-VŸcut seta ßeklinde kÝl ve tŸylerle kaplÝ; clypeus
normal, anteriorde derin yarÝklÝ (Þekil 2.3); elytral
epipleura subhumeral kÝsÝmda dŸz (Þekil 2.4)
................................................................ Acmaeodera
- Mesosternum iyi gelißmiß; arka coxae femurÕa
baÛlandÝÛÝ yerde en geniß; tÝrnaklar dißsiz; vŸcut genellikle
oval ve yassÝ; elytraÕnÝn uzunluÛu genißliÛinin en fazla 2,5
katÝ ......................................................................... 6
Tip TŸr: Buprestis cylindrica Fabricius, 1775 (99)
6- …n femora anterior yŸzeyde bŸyŸk bir diken taßÝr
(Þekil 1.9); kanadÝn radial hŸcreleri azalmÝß; antene ait
skleritler fronsÕtan al•ak bir tŸmsekle ayrÝlÝr; 3. anten
segmenti 4. segmentten en az 2 kat daha uzun (Þekil
1.11); gšzler dorsalde birbirine yaklaßÝr; vertex olduk•a
dar; her bir elytronÕda 3 tane altÝn yeßili •ukur var
................................................... CHRYSOBOTHRINAE
- …n femora anterior yŸzeyde diken taßÝmaz (Þekil
1.10); kanadÝn radial hŸcreleri iyi gelißmiß; antene ait
skleritler fronsÕtan herhangi bir tŸmsekle ayrÝlmaz; 3.
anten segmenti 4. segmentten daha kÝsa (Þekil 1.12);
gšzler dorsalde birbirine yaklaßmaz; vertex daha geniß;
elytra Ÿzerinde altÝn yeßili •ukurlar yok ....................... 7
7- Duyu porlarÝ genißlemiß olan 5.-11. anten
segmentleri yŸzeyinde daÛÝlmÝß; scutellum •ok kŸ•Ÿk ve
hemen hemen belirsiz; pronotumÕun posterior kenarlarÝ
hemen hemen dŸz; elytra daima sÝralÝ •ukurcuklar ihtiva
etmez, fakat uzunlamasÝna parlak kabartÝlÝ alanlar
bulunur;
boylarÝ
20
mmÕden
daha
fazla
..................................................... CHALCOPHORINAE
- Duyu porlarÝ genißlemiß olan 5.-11. anten
segmentleri Ÿzerinde bulunan duyu pitleri i•erisinde
toplanmÝß; scutellum bŸyŸk ve genellikle Ÿ•gen veya
pentagonal; pronotumÕun posterior kenarlarÝ hemen
hemen yÝlankavi; elytra genellikle uzunlamasÝna sÝralar
halinde •ukurcuklu, uzunlamasÝna parlak kabartÝlÝ alan
daima bulunmaz; boylarÝ 20 mmÕden daha kŸ•Ÿk
............................................................ BUPRESTINAE
8- Duyu porlarÝ anten segmentlerinin u• kÝsÝmlarÝnda
yer alÝr (Þekil 1.13) .............................. POLYCESTINAE
- Duyu porlarÝ anten segmentlerinin yŸzeyine daÛÝlmÝß
(Þekil 1.14) ..................................... ACMAEODERINAE
Acmaeodera Eschscholtz, 1829
Sinonim: Andromeda Gistel, 1834; Sternoxus Billberg
teste Mannerheim, 1837; Ptychomus Marseul, 1865 (78,
100).
Acmaeodera Cinsine BaÛlÝ TŸrlerin TanÝ AnahtarÝ
- Elytra Ÿzerinde enine •ok sayÝda dŸzensiz ßekilli
bantlar ile az sayÝda boyuna uzanan kÝsa bantlar bulunur
(Þekil 3.1); erkekte 5.-10. anten segmentlerinin u•larÝ
daha kŸt (Þekil 3.4), anal sternitÕin u• kÝsmÝ yuvarlak
(Þekil 3.7) ............................... A. (s.str.) transcaucasica
- Elytra Ÿzerinde boyuna uzanan bantlar (Þekil 3. 2,
3) ile birbirinden ayrÝ noktalarÝn olußturduÛu hatlar
bulunur; erkekte 5.-10. anten segmentlerinin u•larÝ sivri
(Þekil 3. 5), anal sternitÕin u• kÝsmÝ dŸz (Þekil 3. 6)
................................................... A. (s.str) flavolineata
Acmaeodera (s.str.) flavolineata Laporte & Gory,
1835
Sinonim: -dorsalis Spinola, 1838; -sturalis Gory,
1840; -bivitis Friw., 1912; -kruperi Obenberger, 1926; transcaucasica fraudatrix Obenberger, 1934 (78, 101).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan,
Ermenistan, GŸrcistan, Irak, Üsrail, KÝbrÝs, LŸbnan, Suriye,
TŸrkiye, †rdŸn ve Yunanistan (78, 102, 103, 104).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Antalya (Kekova, Termessos,
Topraktepe), Bingšl (BuÛlan Ge•idi, Solhan), Gaziantep,
Hatay (Musa DaÛÝ), Ü•el (MutÐSertavul Ge•idi, Tarsus),
Üzmir (Bornova, Sel•uk) ve Tunceli (90, 93, 104).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu•-Akarsu
7.7.1994, 1V, 1M, 900 m, FerhatlÝ 7.7.1994, 1V, 650
m; Þavßat 17.6.1994, 1M, 1200 m; Yusufeli-AltÝparmak
5.7.1994, 1V, 1M, 1100 m, 12.6.1997, 1V, 1100 m,
Demirkent 6.7.1994, 1M, 450 m, SarÝgšl 5.7.1994,
1V, 700 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 9). …rnekler Achillea
biebersteinii, A. millefolium ve Anthemis tinctoria
Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
55
1
2
3
4
Þekil 2.
Acmaeoderella cinsine baÛlÝ
tŸrlerde 1. clypeus, 2. elytral
epipleura, Acmaeodera cinsine
baÛlÝ tŸrlerde 3. clypeus, 4.
elytral epipleura
Þekil 3.
1-2.
VŸcudun
genel
gšrŸnŸmŸ, 1. Acmaeodera
(s.str.)
transcaucasica
Semenov, 2. A. (s.str.)
flavolineata Laporte & Gory; 3.
A. (s.str.) flavolineataÕda
elytraÕdaki bantlar, 4-5. Anten,
4. A. (s.str.) transcaucasica, 5.
A. (s.str.) flavolineata; 6-7.
Anal sternit, 6. A. (s.str)
flavolineata (M), 7. A. (s.str.)
transcaucasica (M) (…l•ek 1
mm).
4
1
2
5
3
6
7
Acmaeodera (s.str) transcaucasica Semenov, 1895
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Ermenistan ve
GŸrcistan (78, 103).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: TŸrkiye faunasÝ i•in yeni kayÝttÝr.
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-Demirkent
6.7.1994, 1V, 450 m). Üncelenen tek erkek birey
Anthemis tinctoria Ÿzerinden yakalanmÝßtÝr.
Acmaeoderella Cobos, 1955
Tip tŸr: Buprestis discoidea Fabricius, 1787
Acmaeoderella Cinsinin Altcins, TŸr ve AlttŸrlerinin
TanÝ AnahtarÝ
56
1- PronotumÕun posteriorŸ iki adet belirgin •ukurcuk
taßÝr (Altcins: Carininota) ........................................... 2
- PronotumÕun posteriorŸ •ukurcuk taßÝmaz (Altcins:
Liogastria) .................................................................
3
2- Vertex, pronotal disk ve elytraÕnÝn šndeki 1/3ÕlŸk
kÝsmÝ dar yaprak ßeklinde, kahverengi ve beyaz renkli
karÝßÝk kÝllarla kaplÝ; vŸcut silindirik; pronotum anterior
kšßelerde genißlemez; elytra tamamen belirgin •izgiler
taßÝr, Ÿzerini kaplayan kÝllar dar yaprak ßeklinde; elytral
epipleura subhumeral kÝsÝmda i•e doÛru hafif yarÝklÝ (Þekil
4.7) .................................. A. flavofasciata flavofasciata
G.TOZLU, H. …ZBEK
- Vertex, pronotal disk ve elytraÕnÝn šndeki 1/3ÕlŸk
kÝsmÝ kahverengi kÝl taßÝmaz, yaprak ßeklinde beyaz renkli
kÝllarla kaplÝ; vŸcut kÝsmen tombul yapÝlÝ; pronotum
anterior kšßelerde genißler; elytra sadece anterior 1/3ÕlŸk
kÝsÝmda belirgin •izgiler taßÝr, •ok geniß yaprak ßeklinde
kÝllarla kaplÝ; elytral epipleura subhumeral kÝsÝmda i•e
doÛru daha derin yarÝklÝ (Þekil 4.8) ............... A. mimonti
3- Elytra boyuna uzanan sarÝ •izgiler taßÝr (Þekil 4.5),
vŸcut
mat
kahverengimsi
siyah
renkte
.......................................................... A. chrysanthemi
- Elytra boyuna uzanan sarÝ •izgiler taßÝmaz (Þekil 4.1,
2, 3, 4, 6), metalik bronz veya mavimsi renkte (Altcins:
Euacmaeoderella) ..................................................... 4
4- FronsÕun genißliÛi, gšz •apÝ kadar veya •ok az fazla;
boy 4, 85-7, 45 mm; elytra kahverengimsi bronz renkte
............................................................................... 5
- FronsÕun genißliÛi, gšz •apÝnÝn 1,50-3,25 katÝ kadar;
boy 6, 70-9, 80 mm; elytra kahverengimsi bronz renkte
..................................................................... 6
5- VŸcut daha geniß ve yassÝ; antenlerin 5.-10.
segmentlerinin u• kÝsmÝ kŸt (Þekil 4.13, 14); elytraÕnÝn
uzunluÛu genißliÛinin 2,0-2,20 katÝ; pronotumÕun
kenarlarÝ hafif•e yuvarlak; her iki cinsiyette de anal
sternitÕin u• kÝsmÝ girintili •ÝkÝntÝlÝ (Þekil 4.9, 11)
..................................................................... A. safavii
- VŸcut silindirik, pronotum kŸremsi ßekilde;
antenlerin 5.-10. segmentlerinin u• kÝsmÝ sivri (Þekil
4.15, 16); elytraÕnÝn uzunluÛu genißliÛinin 1,70-1,83
katÝ; pronotumÕun kenarlarÝ belirgin olarak yuvarlak; her
iki cinsiyette de anal sternitÕin u• kÝsmÝnda girinti ve •ÝkÝntÝ
yok (Þekil 4.10, 12) .................................. A. gibbulosa
6- Elytra koyu bronz renkte, Ÿzeri uzun, beyaz renkte
kÝllarla kaplÝ; erkekte anten geniß deÛil (Þekil 4.17)
................................................................... A. vetusta
- Elytra mavimsi veya nadiren siyah, sivri u•lu yaprak
ßeklinde kÝllar taßÝr; erkekte anten belirgin ßekilde geniß
(Þekil 4.18, 19) ........................................................ 7
Þekil 4.
6
5
4
1
(V), 10, A. (E.) gibbulosa (V),
3
2
1-6.
VŸcudun
genel
gšrŸnŸmŸ; 1. Acmaeoderella
(E.) villosula (Steven); 2. A.
(E.) vetusta (Menetries), 3. A.
(E.) obscura (Reitter), 4. A.
(E.) safavii Volkovitsh, 5. A.
(L.) chrysanthemi (Chevrolat),
6.
A.
(E.)
gibbulosa
(Menetries); 7-8. Elytral
epiplura, 7. A. (C. flavofasciata
(Piller & Mitterpacher), 8. A.
(C.) mimonti (Boieldieu); 9-12.
Anal sternit, 9. A. (E.) safavii
7
11. A. (E.) safavii (M), 12. A.
8
(E.) gibbulosa (M); 13-19.
Anten, 13-14. A. (E.) safavii
(V,M),
10
9
15-16.
gibbulosa (V,
M),
A.
(E.)
17. A. (E.)
vetusta (M), 18. A. (E.)
villosula (M), 19. A. (E.)
obscura (M); 20-21. Arka
tarsus, 20. A. (E.) villosula,
21. A. (E.) obscura (…l•ek 1
mm).
12
11
17
20
13
14
15
18
19
21
16
57
7- Elytra mavimsi; erkekte anten 5. segmentten
itibaren •ok belirgin olarak genißlemiß (Þekil 4.18); arka
tarsusÕun 1. segmenti 2. segmentten •ok az uzun (Þekil
4.20) ......................................................... A. villosula
- Elytra siyah; erkekte anten 4. segmentten itibaren
genißler (Þekil 4.19); arka tarsusÕun 1. segmenti 2.
segmentin yaklaßÝk iki katÝ uzunlukta (Þekil 4.21)
.................................................................. A. obscura
Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata flavofasciata
(Piller & Mitterpacher, 1783)
Sinonim: -taeniata Fabricius, 1787; -hirta Villers,
1789; -volvulus Castelnae et Gory, 1835; -flavofasciata
persica Mannerheim, 1837; -flavofasciata hirsulata Gory,
1840; -tristis Lucas, 1844; -pladica Baudi, 1870; unifasciata Rey, 1890; -flavofasciata impuncata Abeille de
Perrin, 1891; -flavofasciata latisquammis Obenberger,
1914; -dispersenotata Pic, 1918 (78, 94, 97, 103).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,
Azerbaycan (Kuzey KÝsmÝ), Bulgaristan, Cezayir, ‚ek
Cumhuriyeti, DaÛÝstan, Fas, Fransa, GŸrcistan, Üran,
Üspanya, Üsvi•re, Ütalya, Kazakistan (BatÝ KÝsmÝ), KÝbrÝs,
Macaristan, Portekiz, Romanya, Rusya (GŸney KÝsmÝ),
Slovakya, Suriye, Tunus, TŸrkiye Ukrayna, Yugoslavya ve
Yunanistan (78, 98, 102, 103, 105).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara, Bingšl (BuÛlan Ge•idi),
Bitlis (Reßadiye, Nemrut DaÛÝ), Bolu (Abant, Ak•akoca),
‚orum (Hattußaß), KÝrklareli, KŸtahya ve Samsun (Havza)
(104, 106). AyrÝca, Obenberger (23), A. taeniata F. ismi
ile EdirneÕde bulunduÛunu bildirmißtir.
7.7.1994, 9VV, 16MM, 900 m; Yusufeli-AltÝparmak
5.7.1994, 1V, 2MM, 1100 m, Demirkent 6.7.1994,
1M, 600 m, SarÝgšl 5.7.1994, 2MM, 700 m);
ERZURUM:
Oltu-SŸtkans
23.6.1996,
2MM,
23.7.1996, 1M, 1550 m; Þenkaya-TurnalÝ 6.8.1993,
1V, 1M, 1750 m; Tortum-Meydanlar 24.8.1993., 1V,
1700 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 37). …rnekler Achillea
biebersteinii, A. millefolium, Anthemis arvensis ve A.
tinctoria Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
A. (C.) flavofasciata flavofasciata Ôdan baßka aßaÛÝdaki
alttŸrlerin de •alÝßma alanÝnda bulunduklarÝ saptanmÝßtÝr.
Aßpißen-Yusufeli (Artvin) 28.6.1996, 1V, 650 m,
Sebzeciler-Yusufeli (Artvin) 6.7.1994, 4VV, 6MM,
450 m. …rnekler, yabancÝ otlar Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Toplanan 11 šrnekte vŸcut parlak siyah renkte ve elytra
Ÿzerinde herhangi bir leke mevcut deÛildir. Bu šrnekler,
•alÝßmalarÝ yakÝndan izleyen ve ErzurumÕda yaklaßÝk bir
hafta sŸre ile kalan Dr. Volkovitsh tarafÝndan
Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata aequistriata
(Abeille de Perrin, 1904) olarak teßhis edilmißlerdir.
58
DiÛer taraftan, Rizelikent-IlÝca (Erzurum) 18.8.1995,
2VV, 1900 m; Üspir (Erzurum) 17.7.1992, 1M, 1200
m; Anzavderesi-Oltu (Erzurum) 31.8.1996, 1M, 950 m;
‚alÝyazÝ-Pasinler (Erzurum) 15.8.1995, 2MM, 2200
m, 11.7.1996, 2VV, 1M, 2200 m, 10.7.1997 7VV,
9MM, 2200 m) elde edilen 27 šrnek A. C. flavofasciata
albifrons (Abeille de Perrin, 1891) olarak teßhis
edilmißlerdir. Bu Ÿ• alttŸr daÛÝlÝßlarÝ yšnŸnden
incelendiÛinde; A. (C.) flavofasciata aequistriataÕnÝn
diÛerlerine oranla daha dŸßŸk rakÝmdaki ‚oruh VadisiÕnin
tabanÝnda (Sebzeciler, 450 m) bulunduÛu gšrŸlmektedir.
DiÛer iki alttŸrde ise lokasyon ve habitatlar birbirine •ok
benzemektedir. A. (C.) flavofasciata flavofasciata
Demirkent-Yußufeli (600 m)Õnden TurnalÝ-Þenkaya (1700
m)Õya kadar olan lokasyonlarda, A. (C.) flavofasciata
albifrons ise Anzavderesi-Oltu (950 m)Õdan ‚alÝyazÝPasinler (2400 m)Õe kadar yŸkselen lokasyonlarda
bulunmußlardÝr.
Bu durum karßÝsÝnda; A. (C.) flavofasciata aequistriata
kesinlik kazanmakla beraber, diÛer iki alttŸrde
lokasyonlar yer yer birbirine •ok yakÝn veya az da olsa i•
i•e ge•en bir durum arzetmektedir. A. (C.) flavofasciata
flavofasciata ve A. (C.) flavofasciata albifrons bu ßekli ile
tek alttŸr ßeklinde de nitelendirilebilir. Bu durumun
a•ÝklÝk kazanabilmesi i•in •alÝßma alanÝndan ve Ÿlkenin
deÛißik yšrelerinden daha fazla šrnek alÝnmasÝ ve
incelenmesi gerekmektedir.
Burada dikkat •eken bir durum da Volkovitsh (103) A.
(C.) flavofasciata aequistriataÕnÝn daÛÝlÝß yeri olarak Bingšl
ve TunceliÕyi vermektedir ki, buralarda rakÝm daha yŸksek
ve habitatÝn da SebzecilerÕdekinden farklÝ olacaÛÝ
dŸßŸnŸlmektedir.
A. flavofasciata albifrons olarak belirlenen šrneklerin
doÛru olduÛu dŸßŸnŸldŸÛŸnde; bu alttŸrŸn ilk defa bu
•alÝßma ile TŸrkiyeÕde bulunduÛu ortaya konmuß
olacaktÝr. Volkovitsh (101) bu alttŸrŸn yayÝlma alanÝ
olarak Azerbaycan, Ermenistan ve GŸrcistanÕÝ
vermektedir ki, bu lokasyonlarÝn adÝ ge•en Ÿlkelere •ok
yakÝn olmasÝ A. flavofasciata albifronsÕun TŸrkiyeÕde
bulunma olasÝlÝÛÝnÝ arttÝrmaktadÝr.
Acmaeoderella (Carininota) mimonti (Boieldieu,
1865)
Sinonim: -arenicola Csiki, 1905; -latisquammis
Obenberger, 1914 (103).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Avrupa, Bulgaristan,
Ermenistan, DoÛu Akdeniz, GŸrcistan, Irak, Üran, Ütalya,
Kazakistan (BatÝ KÝsmÝ), KÝrgÝzistan, Macaristan,
…zbekistan, Romanya, Rusya (Avrupa KÝsmÝ), Tacikistan,
TŸrkiye, TŸrkmenistan, Yugoslavya ve Yunanistan (103,
107, 108).
G.TOZLU, H. …ZBEK
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Bursa ve Edirne (90, 103).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Merkez 14.6.1993,
2VV, 3MM, 1850 m, 14.7.1993, 1V, 1850 m,
20.6.1994, 5VV, 5MM, 1850, 3.8.1996, 1M, 1850
m, 12.7.1996, 1V, 1850 m, 5.8.1996, 1M, 1850 m,
19.8.1997, 1V, 1850 m, Palandšken 3.7.1994, 1M,
2300 m, 1.7.1996, 1M, 2250 m, 3.8.1995, 2VV,
2MM, 2250 m, 6.8.1996, 1V, 1M, 2300 m,
23.7.1997, 1V, 1M, 2100 m; Aßkale- TepebaßÝ
12.8.1996, 1V, 1900 m; Uzundere-Dikyar 10.7.1994,
1V, 1450 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 32). …rnekler
Achillea bieberstenii, Anthemis arvensis ve Eryngium
billardieri Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Acmaeoderella
(Menetries, 1832)
(Euacmaeoderella)
gibbulosa
Sinonim: -inamoena Faldermann, 1835; -lugens Gory,
1840; -cuprinula Reitter, 1890; -tenuifrons Obenberger,
1924; -ledei Obenberger, 1934; -araxigena Obenberger,
1940; -pseudocuprinula Obenberger, 1940 (103).
Tunceli (Merkez, OvacÝk) ve Van (Merkez, Gevaß) (103,
104).
Üncelenen Materyal: KARS: (Digor-YolaÛzÝ 21.6.1995,
1M). Üncelenen tek erkek birey yabancÝ ot Ÿzerinden
yakalanmÝßtÝr.
Acmaeoderella (Euacmaeoderella) safavii Volkovitsh,
1981
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Üran ve TŸrkiye (104, 109, 110).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Bingšl (BuÛlan Ge•idi) ve
ÞanlÝurfa (CeylanpÝnar) (104).
Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (†zŸmlŸ-BayÝrbaÛ
5.7.1995, 2VV, 2MM, 1350 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ:
4). …rnekler Althaea sp. •i•ekleri Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Acmaeoderella (Euacmaeoderella) vetusta (Menetries,
1832)
Sinonim: -cuprifera Castelnau et Gory, 1835; producta Castenau et Gory, 1835; -olivacea Abeille de
Perrin, 1904 (103).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan, ‚in
(Kuzey BatÝ Kesimi), DoÛu Akdeniz, Ermenistan,
GŸrcistan, Irak, Üran, Üsrail, Kazakistan, KÝbrÝs, LŸbnan,
MoÛolistan, Rusya (GŸney Avrupa KÝsmÝ), Suriye,
TŸrkiye, TŸrkmenistan, †rdŸn, Yugoslavya ve Yunanistan
(78, 102, 103, 104, 108, 109).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan (DoÛu KÝsmÝ),
Bulgaristan, DoÛu Akdeniz, Ermenistan, GŸrcistan, Irak,
Üran, Üsrail, KÝbrÝs, LŸbnan, Rusya, Suriye, TŸrkiye,
TŸrkmenistan, †rdŸn ve Yunanistan (102, 103, 107,
108, 109).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, Amasya, Ankara (Baraj),
Antalya (Termessos), Bolu (Ak•akoca), Gaziantep
(Araban), Hatay (Musa DaÛÝ), Ü•el (Erdemli), Üstanbul,
Üzmir (Bornova, …demiß), Kahramanmaraß (Nurhak
DaÛlarÝ), ÞanlÝurfa (CeylanpÝnar, Harran) (23, 90, 93,
103, 104). AyrÝca, Sahlberg (21), bu tŸrŸ daha šnce A.
lugens adÝ ile Denizli (Saraykšy)Õden bildirmißtir (90).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, Amasya, Ankara (Baraj),
DiyarbakÝr (Ergani), Erzurum, Gaziantep (OÛuzeli),
Hakkari (Þemdinli), Hatay (Hassa-Akbez), Ü•el (Mut),
Üzmir, Kahramanmaraß (AndÝrÝn, Nurhak DaÛlarÝ,
TŸrkoÛlu), Kocaeli, Konya, Malatya, Mardin (Cizre),
ÞanlÝurfa (CeylanpÝnar) ve Tunceli (23, 90, 93, 103).
AyrÝca, daha šnce Fairmaire (18), Üzmir (…demißKÝzÝlcaavlu)Õden ve Kerville (22) ise A. cuprifera adÝ ile
yine ÜzmirÕden bildirmißlerdir (90).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Aßkale-PÝrnakapan
9.8.1994, 1V, 2100 m; Olur-SŸngŸbayÝr 26.7.1995,
1V, 1850 m); KARS: (SarÝkamÝß-Karakurt 25.6.1996,
2VV, 2MM, 1625 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 6).
…rnekler, Achillea biebersteinii Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (Merkez-Bah•e
KŸltŸrleri Araß. Enst. 7.7.1993, 1M, 1250 m,
14.6.1996, 1M, 1250 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 2).
…rnekler Achillea biebersteinii Ÿzerinden yakalanmÝßtÝr.
Acmaeoderella (Euacmaeoderella) obscura (Reitter,
1889)
Acmaeoderella (Euacmaeoderella) villosula (Steven,
1830)
Sinonim: -cyaniventris Reitter, 1890; -kalalae
Obenberger, 1935; -nigroopaca Cobos, 1963 (103).
Sinonim: -boryi Brulle, 1832; -steveni Faldermann,
1838; -ssp. hispana Abeille de Perrin, 1900; -cyanipennis
Abeille de Perrin, 1912 (78, 101, 103).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Ermenistan,
GŸrcistan, Irak, Üran, Üsrail, LŸbnan, Suriye, Suudi
Arabistan, TŸrkiye ve TŸrkmenistan (78, 103, 104,
108).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, Bingšl-Muß (BuÛlan
Ge•idi), DiyarbakÝr, Hakkari (Sat DaÛlarÝ), Hatay, Mardin,
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Afganistan, Azerbaycan,
Ermenistan, GŸrcistan, Irak, Üran, Üspanya, Üsrail, KÝbrÝs,
LŸbnan, MÝsÝr, Portekiz, Rusya, Suriye, Tacikistan,
TŸrkiye, TŸrkmenistan, †rdŸn ve Yunanistan (78, 102,
103, 104, 108, 109).
59
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (KaraisalÝ), Amasya,
Ankara (Emir GšlŸ), Antalya (Akseki, Alanya, Side), AydÝn
(Samsun DaÛÝ), BalÝkesir (Edremit-Ak•ay), Bursa,
Gaziantep (OÛuzeli), Hakkari (Zap Vadisi), Hatay (Hassa),
Ü•el (Anamur, Kuzucubelen, Silifke), Üzmir (Bornova, Efes,
Kemalpaßa), Kahramanmaraß (Merkez, AndÝrÝn) ve MuÛla
(Bodrum, Marmaris) (90, 93, 103, 104). AyrÝca,
Fairmaire (18), bu tŸrŸ daha šnce A. hyacinthina adÝ ile
Üzmir (…demiß-KÝzÝlcaavlu)Õden, Sahlberg (21) ise Denizli
(Saraykšy)Õden bildirmißlerdir (90).
5.9.1995, 2VV, 1350 m); ERZURUM: (MerkezPalandšken 7.8.1983, 1M, 2300 m; Tortum-YumaklÝ
…rnekler Achillea biebersteinii ve Althaea sp. •i•ekleri
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-Sebzeciler
6.7.1994, 1V, 1M, 450 m); ERZÜNCAN: (†zŸmlŸ
8.7.1993, 1M, 1350 m, BayÝrbaÛ 5.7.1995, 1V,
3MM, 1400 m; ERZURUM: (Merkez-Þenyurt
27.6.1996, 1M, 2000 m; Aßkale 15.7.1997, 1M;
Horasan-Ok•ular 22.6.1996, 2MM, 1500 m; ÜspirMadenkšprŸbaßÝ 18.6.1994, 1M, 1400 m, 7.7.1996,
2MM, 1400 m; Narman 26.6.1997, 1M, 1400 m;
Oltu-SŸtkans 17.6.1996, 2VV, 5MM, 1500 m,
‚amlÝbel 22.7.1997, 4VV, 2MM, 1750 m; OlurCoßkunlar 11.6.1997, 2MM, 900 m, SŸngŸbayÝr
26.7.1995, 1M, 1850 mm; Pazaryolu 5.7.1997, 1V,
1M, 1200 m, Akbulut 3.7.1997, 4VV, 2MM, 1300
m; Þenkaya-Penek 9.7.1992, 1M, 1300 m; Tortum
2.7.1996, 1V, 1400 m, Kaledibi 2.7.1996, 1V, 1M,
1400 m); KARS: (SarÝkamÝß-Karakurt 25.7.1997, 1V,
1625 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 44). …rnekler Daucus
carota ve Ferula sp. Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Tip tŸr: Buprestis novemmaculata Fabricius, 1775
(112)
Acmaeoderella (Liogastria) chrysanthemi (Chevrolat,
1854)
Sinonim: -tonstrix Reitter, 1895; -klapaleki
Obenberger, 1924; -syriaca Obenberger, 1924; levantina Obenberger, 1934; -syriae Obenberger, 1936;
-noemi Obenberger, 1940; -rudepilosa Obenberger,
1940 (103, 111).
DŸnyadaki
YayÝlÝßÝ:
Azerbaycan
(Nah•Ývan),
Bulgaristan, Ermenistan, Irak, Üran, Üsrail, KÝbrÝs, MÝsÝr,
Rusya, Suriye, TŸrkiye, †rdŸn ve Yunanistan (103, 104,
107, 111).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Merkez, Ceyhan,
PozantÝ), Ankara (Baraj), Antalya (Merkez, Alanya,
Kemer, Manavgat, Side, TaßaÛÝl, TaßkesiÛi, Termessos),
Denizli (Pamukkale), Gaziantep (Merkez, Islahiye,
OÛuzeli, Yavuzeli), Hakkari (AltÝn DaÛlarÝ, Oramar, Tanin
Ge•idi), Hatay (Hassa-Akbez), Ü•el (Merkez, KÝzkalesi,
Silifke, Tarsus), Üzmir (‚amlÝk Ge•idi), Kahramanmaraß
(AndÝrÝn), Konya (Madenßehir), KŸtahya (AltÝntaß), MuÛla
(Bodrum), Muß (BuÛlan Ge•idi), Nevßehir (Avanos) ve
ÞanlÝurfa (CeylanpÝnar, Viranßehir) (90, 93, 103, 104).
60
POLYCESTINAE Lacordaire, 1857
Ptosimini
Ptosima Solier, 1833
Ptosima flavoguttata (Illiger, 1803)
Sinonim: -novemmaculata Fabricius, 1755; sexmaculata Herbst, 1784; -undecimmaculata Herbst,
1787; -sexpunctata Villers, 1789; -istria Voet, 1806; confusa Villa, 1833; -ssp. cyclops Marseul, 1865; -ssp.
intermedia Pic, 1919 (78, 104, 105).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arabistan, Arnavutluk,
Avusturya, Bulgaristan, Cezayir, ‚ekoslovakya, Fas,
Fransa, Irak, Üran, Üspanya, Üsrail, Üsvi•re, Ütalya, KÝbrÝs,
Libya, Macaristan, MÝsÝr, Portekiz, Romanya, Rusya (Orta
ve GŸney KÝsmÝ), Suriye, Tunus, TŸrkiye, †rdŸn ve
Yunanistan (78, 97, 102, 105, 109, 113).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, AdÝyaman (Besni, Kahta),
Afyon (Sultan DaÛÝ), Antalya (Side), Bingšl, DiyarbakÝr
(Merkez, Lice), Gaziantep (Merkez, Araban, NurdaÛÝ
Ge•idi, OÛuzeli), Hatay, Üzmir (TŸm Ül•eler), Ü•el
(Arslankšy, ‚amlÝyayla, Gškbelen, GŸlnar), Kayseri
(Develi), Mardin ve ÞanlÝurfa (Birecik, Siverek, Viranßehir)
(88, 93, 104). AyrÝca, Lodos ve Tezcan (6), šzellikle Ege
ile AdanaÕya kadar olan Akdeniz BšlgesiÕnde daha yoÛun
olarak bulunduÛunu belirtmektedirler.
KŸltŸrleri Araß. Enst. 7.7.1993, 1V, 1250 m, Bah•eli
6.7.1995, 1V, 1350 m); ERZURUM: (Oltu-SŸtkans
10.6.1997, 1V, 1550 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 3).
…rneklerin ikisi Crataegus oxyacantha sŸrgŸnleri, diÛeri
ise Prunus sp. yapraklarÝ Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
BUPRESTINAE Lacordaire, 1857
Buprestinae AltfamilyasÝna BaÛlÝ Tribus ve Cinslerin
TanÝ AnahtarÝ
1- Birinci abdomen segmenti taban kÝsmÝnda
metepimeraÕyÝ kapatacak ßekilde Ÿzerine doÛru uzar
(Þekil 5.1) ................................................................ 2
- Birinci abdomen segmenti taban kÝsmÝnda
metepimeraÕnÝn Ÿzerini kapatmaz (Þekil 5.2) ............... 4
G.TOZLU, H. …ZBEK
2- PronotumÕun posterior kenarÝ zayÝf ßekilde
zikzaklÝ; elytral epipleura elytraÕnÝn ucuna ulaßÝr;
pronotum nokta ßeklinde •ukurcuklu veya kÝrÝßÝk yapÝda
(Anthaxiini) .................................................... Anthaxia
- PronotumÕun posterior kenarÝ belirgin bir ßekilde
zikzaklÝ; elytral epipleura elytraÕnÝn sadece humeral
kÝsmÝnda gelißmiß; pronotumÕun yŸzeyi nokta ßeklinde ve
az •ok birleßen basit •ukurcuklardan olußur
(Melanophilini) ......................................................... 3
3- ClypeusÕun šn kenarÝ kavisli, yanlarda keskin
•ÝkÝntÝlar olußturur (Þekil 5.5); anten segmentleri 4.
segmentten itibaren testere dißi ßeklinde; arka tarsusÕun
bazal segmenti 2. ve 3. segmentlerin toplam uzunluÛu
kadar; elytraÕnÝn apikali sivri veya yuvarlaÛÝmsÝ
................................................................ Melanophila
- ClypeusÕun šn kenarÝ •ok yŸzeysel kavisli, yanlarda
yuvarlaÛÝmsÝ •ÝkÝntÝlÝ (Þekil 5.6); anten segmentleri 3.
segmentten itibaren testere dißi ßeklinde; arka tarsusÕun
bazal segmenti 2. ve 3. segmentlerin toplamÝndan daha
kÝsa; elytraÕnÝn apikali yuvarlaÛÝmsÝ ................. Phaenops
tarsusÕun 1. segmenti 2. segmentten daha uzun
.................................................................... Buprestis
- Scutellum •ok bŸyŸk, enine elips ßeklinde; erkeklerin
šn tibiaÕsÝnÝn apikalinin i• kÝsmÝnda •engel ßeklinde •ÝkÝntÝ
yok (Þekil 5.8); arka tarsusÕun 1. segmentinin uzunluÛu
2. segmentin uzunluÛunun 1,5 katÝ veya biraz daha kÝsa
................................................................. Eurythyrea
Dicercini
Dicerca Eschscholtz, 1829
Tip tŸr: Buprestis acuminata Pallas, 1782
Sinonim: Stenuris Kirby, 1837 (4, 100).
Dicerca (s.str.) chlorostigma Mannerheim, 1837
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, DaÛÝstan, Ermenistan
(Erivan), GŸrcistan, KÝrÝm, Romanya ve Rusya (80, 96).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: ( Hopa 19.7.1991, 1M,
100 m). Üncelenen tek erkek birey yabancÝ otlar
Ÿzerinden alÝnmÝßtÝr.
4- MesepimeraÕnÝn anteriorŸnŸn dÝß kšßesi kŸt;
mesepimeraÕnÝn i• ve dÝß kenarlarÝ posteriorde birleßir
(Þekil 5.3); elytra sÝralÝ nokta ßeklinde •ukurcuklu,
Ÿzerinde dŸz kabartÝlÝ alanlar var (Dicercini) ................ 5
Poecilonota Eschscholtz, 1829
- MesepimeraÕnÝn anteriorŸnŸn dÝß kšßesi sivri;
mesepimeraÕnÝn i• ve dÝß kenarÝ hemen hemen paralel
(Þekil 5.4); elytra belirgin •izgili, Ÿzerinde dŸz kabartÝlÝ
alan yok (Buprestini) ................................................. 7
Poecilonota variolosa (Paykull, 1799)
5- ElytraÕnÝn apexi daralarak uzanÝr ve sivrice;
scutellum •ok kŸ•Ÿk, yuvarlaÛÝmsÝ veya dšrt kšßeli; arka
tarsusÕun 1. ve 2. segmentleri eßit uzunlukta; 8.
abdominal sternit gšrŸlebilir .............................. Dicerca
- ElytraÕnÝn apexi uzun ve sivri deÛil; scutellum bŸyŸk
ve genellikle enine genißler; arka tarsusÕun bazal segmenti
2. segmentten daha uzun; 8. abdominal sternit gšrŸlmez
............................................................................... 6
6- Metasternum ve 1. abdomen segmenti ortada •ok
belirgin olarak •škŸntŸlŸ; prosternal yapÝ konveks;
elytraÕnÝn posterior kenarlarÝ dißli deÛil, her bir elytron 2
kŸ•Ÿk apikal •ÝkÝntÝ taßÝr; vŸcut koyu ve bronz parlaklÝkta
................................................................. Poecilonota
- Metasternum ve 1. abdomen segmenti ortada •ok
yŸzeysel •škŸntŸlŸ; prostenal yapÝ dŸz; elytraÕnÝn
posterior kenarlarÝ dißli; metalik yeßil renkte
................................................................. Scintillatrix
7- Scutellum kŸ•Ÿk, yuvarlak veya nadiren enine
genißler; erkeklerin šn tibiaÕsÝnÝn apikalinin i• kÝsmÝnda
•engel ßeklinde •ÝkÝntÝ var veya yok (Þekil 5.7); arka
Tip tŸr: Buprestis variolosa Paykull, 1799
Sinonim: Castalia Gory & Laporte, 1837 (100).
Sinonim: -tenebrionis Schaeffer, 1766; -rustica
Herbst, 1787; -plebeia Olivier, 1790; -variolosa Paykull,
1799; -conspersa Gyllenhal, 1808; -plebeja Gory &
Laporte, 1837; -aspersa Rosenhauer, 1856; -dicercoides
Reitter, 1888; -populialbae Richard, 1889; -lugdunensis
Rey, 1890; -setulosa Fleischer, 1896; -tremulae Abeille,
1896 (4, 80, 94, 96, 97, 105).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Bulgaristan,
Cezayir, ‚ekoslavakya, Estonya, Fas, Finlandiya, Fransa,
Hollanda, Üspanya, Ütalya, Üsve•, Kazakistan (BatÝ ve Kuzey
KÝsmÝ), Letonya, Litvanya, Macaristan, Norve•, Polonya,
Romanya, Rusya, Tunus, TŸrkiye, Yugoslavya ve
Yunanistan (4, 6, 80, 94, 96, 102, 105).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Lodos ve Tezcan (6), Penther ve
Zederbauer (114)Õe aften Orta AnadoluÕnun KuzeydoÛu
kesiminde, Chararas (25) ve Richter (96) ise lokalite
belirtmeksizin TŸrkiyeÕde bulunduÛunu belirtmektedirler.
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (IlÝca-Rizelikent
18.8.1995, 1V, 1900 m; Pasinler-‚alÝyazÝ 8.8.1995,
1V, 1M, 2200 m, 15.8.1995, 3VV, 2200 m,
27.8.1996, 1V, 2100 m, 10.7.1997, 1V, 2200 m);
KARS: (SarÝkamÝß 10.7.1996, 1M, 2200 m) (Toplam
šrnek sayÝsÝ: 9). …rnekler Populus nigra ve P. tremula
sŸrgŸnleri Ÿzerinden alÝnmÝßtÝr.
61
Þekil 5.
3
1
(Herbst) (M) (1, 2, 3, 4
(4)Õden).
4
2
5
7
1-8. Buprestinae altfamilyasÝna
baÛlÝ tribŸs ve cinslerin teßhis
karakterleri, 1-2. Metepimera
yapÝlarÝ, Anthaxia hungarica
Scop., 2. Buprestis rustica L.,
3-4. Mesepimera yapÝlarÝ, 3.
Dicerca berolinensis: Hbst., 4.
Eurythyrea austriaca Lac. 5-6.
Clypeus
yapÝlarÝ,
5.
Melonophila cuspidata (Klug),
6. Phaenops cyanea (F.), 7-8.
…n tibia, 7. Buprestis rustica
L., 8. Eurythyrea quercus
6
8
Scintillatrix Obenberger, 1955
Tip tŸr: Buprestis rutilans Fabricius, 1777
Sinonim: Lampra Lacordaire, 1835; Castalia Castelnau
& Gory, 1837; Ovalisia Kerremans 1900 (80, 94, 96,
105).
Scintillatrix gloriosa (Marseul, 1865)
Sinonim: -cupraria Obenberger, 1921; -chariessa
Obenberger, 1924; -chalcae Obenberger, 1930 (80, 96,
105).
Eurythyrea quercus (Herbst, 1780)
Sinonim: -rusticus Fourcroy, 1785; -scutellaris
Olivier, 1790; -carniolica Herbst, 1801; -similis
Schšnherr, 1817; -oblita Faldermann, 1835; -austriaca
Lacordaire, 1835; -luigionii Leoni, 1911; -jugoslavica
Obenberger, 1934; -ignita Balthasar, 1935 (80, 94, 96,
105).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Azerbaycan,
Bulgaristan, ‚ekoslavakya, DaÛÝstan, Fransa, GŸrcistan,
Üspanya, Ütalya, Macaristan, Polonya, Romanya, Rusya
(GŸney ve Kuzey KÝsmÝ), Yugoslavya ve Yunanistan (80,
96, 97, 105, 117).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Bosna-Hersek, Bulgaristan,
Ermenistan (Erivan), Irak, Üran, Üsrail, Ütalya, Makedonya,
Mezopotamya, Suriye, TŸrkiye, Yugoslavya ve Yunanistan
(23, 80, 102, 105, 115).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Fairmaire (19) tarafÝndan E.
carniolica adÝ altÝnda lokalite belirtilmeksizin bildirilmißtir.
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: MuÛla (Milas (104). AyrÝca,
Obenberger (23), lokalite belirtmeksizin TŸrkiyeÕde
bulunduÛunu belirtmektedir.
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Atila 15.7.1993,1M,
1000 m). Üncelenen tek erkek birey Picea orientalis
kŸtŸkleri Ÿzerinde yakalanmÝßtÝr.
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Pasinler 13.7.1996,
1V, 1600 m). Üncelenen tek dißi birey Salix nigra
yapraklarÝ Ÿzerinden alÝnmÝßtÝr.
Buprestini
Eurythyrea Lacordaire, 1835
Tip tŸr: Buprestis quercus Herbst, 1780
Sinonim: Buprestis Castelnau et Gory, 1837;
Eurythrea Oliveira, 1884 (80, 116).
62
Buprestis Linnaeus, 1758
Tip tŸr: Buprestis octoguttata Linnaeus, 1758
Sinonim: Ancylochira Eschscholtz, 1829; Gymnota
Gistl, 1834; Anoplis Kirby, 1837 (4).
Buprestis Cinsinin Altcins ve TŸrlerinin TanÝ AnahtarÝ
1- PronotumÕun ortasÝnda šnden arkaya doÛru
boydan boya uzanan sarÝ bant bulunur (Þekil 6.1); erkek
ve dißinin šn tibiaÕsÝnÝn u• kÝsmÝ i• kenarda •engel ßeklinde
•ÝkÝntÝ taßÝmaz (Þekil 6.13, 18); arka tarsusÕun 1.
G.TOZLU, H. …ZBEK
segmentinin boyu sonraki 3 segmentin toplamÝnÝn
yaklaßÝk yarÝsÝ kadar (Þekil 6.30) (Altcins: Orthocheria)
................................................................ B. salomonii
- PronotumÕun ortasÝnda bant bulunmaz (Þekil 6.2, 3,
4, 5, 6); erkekte šn tibia u• kÝsmÝnÝn i• kenarÝnda •engel
ßeklinde •ÝkÝntÝ taßÝr (Þekil 6.19, 20, 21, 22, 23), dißide
bu •ÝkÝntÝ bulunmaz (Þekil 6.14, 15, 16, 17); arka
tarsusÕun 1. segmentinin boyu takip eden 3 segmentin
toplamÝndan biraz kÝsa veya eßit uzunlukta (Þekil 6.29,
31, 32, 33, 34) (Altcins: Buprestis) ........................... 2
2- Elytra Ÿzerinden sarÝ renkli benekler bulunmaz
(Þekil 6.2, 5) ............................................................ 5
- Elytra Ÿzerinde sarÝ renkli ve dŸzensiz ßekilli
benekler bulunur (Þekil 6,3, 4, 6) ............................... 3
3- AntenÕin 1. segmentinin uzunluÛu takip eden 2
segmentin toplamÝndan daha uzun (Þekil 6.7); scutellum
Ÿ•genimsi (Þekil 6.10); arka tarsusÕun 1. segmentinin
boyu sonraki 3 segmentin toplamÝ kadar (Þekil 6.34);
dißide anal sternitÕin u• kÝsmÝ ortada olduk•a girintili
•ÝkÝntÝlÝ (Þekil 6.24) ................................ B. octoguttata
- AntenÕin 1. segmentinin uzunluÛu takip eden 2
segmentin toplamÝ kadar veya daha kÝsa; scutellum hemen
hemen kare veya dikdšrtgenimsi; arka tarsusÕun 1.
segmentinin boyu sonraki 3 segmentin toplamÝndan biraz
kÝsa; dißide anal sternitÕin u• kÝsmÝ ortada az girintili
•ÝkÝntÝlÝ (Þekil 6.27, 28) ............................................. 4
Þekil 6.
1
2
6
5
4
3
18
10
11
12
19
13
14
15
16
17
7
8
salomonii (V,
27
M),
14, 19. B.
(s.str.) octoguttata (V,
20
M),
15, 20. B. (s.str.) tarsensis (V,
21
M ),
22
30
29
31
16,
21. B.
(s.str.)
dalmatina (V, M), 17, 23. B.
(s.str.)
haemorrhoidalis
araratica (V,
M ),
22. B.
(s.str.) rustica (M); 24-28.
Anal sternit, 24. B. (s.str.)
23
9
octoguttata (V), 25. B. (s.str.)
rustica (M), 26. B. (s.str.)
haemorrhoidalis
araratica
25
24
1-6.
VŸcudun
genel
gšrŸnŸmŸ, 1. Buprestis
(Orthocheria)
salomonii
Thomson, 2. B. (s.str.)
haemorrhoidalis araratica De
Marseul, 3. B . (s.str.) tarsensis
Marseul, 4. B. (s.str.)
octoguttata L., 5. B. (s.str.)
rustica L., 6. B. (s.str.)
dalmatina Mannerheim; 7-9.
Anten,
7.
B.
(s.str.)
octoguttata, 8. B. (s.str.)
tarsensis, 9. B. (s.str.)
dalmatina; 10-12. Scutellum
10. B. (s.str.) octoguttata, 11.
B. (s.str.) tarsensis, 12. B.
(s.str.) dalmatina; 13-23.
…ntibia, 13,18. B. (O.)
26
28
32
33 34
(M), 27. B. (s.str.) tarsensis
(V), 28. B. (s.str.) dalmatina
(V); 29-34. Arka tarsus, 29.
B. (s.str.) haemorrhoidalis
araratica, 30. B. (O.)
salomonii, 31. B. (s.str.)
rustica, 32. B. (s.str.)
tarsensis, 33. B. (s.str.)
dalmatina, 34. B. (s.str.)
octoguttata (…l•ek 1 mm).
63
4- AntenÕin 1. segmenti takip eden 2 segmentin
toplamÝ kadar uzunlukta (Þekil 6.8); scutellum hemen
hemen kare ßeklinde (Þekil 6.11); erkekte šn tibiaÕnÝn u•
kÝsmÝnÝn i• kenarÝnda bulunan •engel ßeklindeki •ÝkÝntÝ
uzun ve sivri (Þekil 6.20) ............................ B. tarsensis
- AntenÕin 1. segmenti takip eden 2 segmentin
toplamÝndan daha kÝsa (Þekil 6.9); scutellum hemen
hemen dikdšrtgenimsi (Þekil 6.12); erkekte šn tibiaÕnÝn
u• kÝsmÝnÝn i• kenarÝnda bulunan •engel ßeklindeki •ÝkÝntÝ
kÝsa ve geniß (Þekil 6.21) ........................... B. dalmatina
5- PronotumÕun en geniß yeri ortada (Þekil 6.5);
abdomenÕin 1. segmentinin alt yŸzŸnde arka coxaÕnÝn
hizasÝndan baßlayÝp arkaya doÛru giden uzunlamasÝna
oyuk •ok yŸzeysel; erkekte šn tibiaÕnÝn u• kÝsmÝnÝn i•
kenarÝnda bulunan •engel ßeklindeki •ÝkÝntÝ kŸ•Ÿk (Þekil
6.22); erkekte anal sternit u• kÝsÝmda sÝk girintili •ÝkÝntÝlÝ
(Þekil 6.25) .................................................. B. rustica
- PronotumÕun en geniß yeri posteriorde (Þekil 6.2);
abdomenÕin 1. segmentinin alt yŸzŸnde arka coxaÕnÝn
hizasÝndan baßlayÝp arkaya doÛru giden uzunlamasÝna
oyuk derin; erkekte šn tibiaÕnÝn u• kÝsmÝnÝn i• kenarÝnda
bulunan •engel ßeklindeki •ÝkÝntÝ bŸyŸk (Þekil 6.23);
erkekte anal sternit u• kÝsÝmda daha az girintili •ÝkÝntÝlÝ
(Þekil 6.26) ....................... B. haemorrhoidalis araratica
Buprestis (s.str.) dalmatina Mannerheim, 1837
Sinonim: -flavostrigata Frivalszky, 1845; -ledereri
Marseul, 1865; -semirviridescens Pic, 1918; -adanensis
Obenberger, 1941; -alauita Obenberger, 1941; aleppennis Obenberger, 1941; -cilicica Obenberger,
1941; -euboeica Obenberger, 1941; -fleischerella
Obenberger, 1941; -olympica Obenberger, 1941; pauperula Obenberger, 1941; -pisidica Obenberger,
1941; -taygetica Obenberger, 1941; -turcica
Obenberger, 1941; (80, 96).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Arnavutluk, Dalma•ya, KÝbrÝs,
MÝsÝr, Suriye, TŸrkiye, Yunanistan ve Yugoslavya (80, 96,
102, 109, 118).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Kozan (Sirkinti)), Antalya
(Akseki, Alanya (Merkez, GŸzelbaÛ), Gazipaßa,
GŸndoÛmuß, Manavgat, SaÛÝrÝn, Termessos, Yarpuz,
YukarÝ Karaman), Bursa (Orhaneli, UludaÛ-Massiv),
BalÝkesir (Edremit), Hatay (YayladaÛ), Ü•el (‚amlÝyayla,
Erdemli, GŸlek, Silifke, Mut), Üstanbul (Adalar), Üzmir
(Bornova, Karaburun (MordoÛan), Konak (Gaziemir),
TorbalÝ), Kahramanmaraß (Gšksun), Konya, MuÛla
(Marmaris) ve Toros DaÛlarÝ (16, 23, 85, 104, 109).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu•-TepedŸzŸ
29.6.1996, 1V, 2MM, 1200 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ:
64
3). Üncelenen šrnekler Abies sp. ve Pinus sylvestris
Buprestis (s.str) haemorrhoidalis araratica De
Marseul, 1865
Sinonim: -pannonica Obenberger, 1941; -lucniki
Obenberger, 1941; -zacharovi Obenberger, 1941; pontica Obenberger, 1941 (96).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Avusturya, Bulgaristan, Ütalya,
Rusya (GŸney KÝsmÝ), Suriye, TŸrkiye, Yugoslavya ve
Yunanistan (77, 96, 105, 119).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Ardanu•, Þavßat,
Yusufeli-AltÝparmak), Bolu (Abant), Giresun, Rize, Sinop
(AyancÝk) (13, 63, 85, 104, 120).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu• 24.6.1994,
1M, 600 m; Þavßat 17.6.1994, 1V, 1000 m) (Toplam
šrnek sayÝsÝ: 2). …rnekler Picea orientalis Ÿzerinden
alÝnmÝßtÝr.
Buprestis (s.str.) octoguttata Linnaeus, 1758
Sinonim: -albopunctata De Geer, 1774; -magica
Castelnau et Gory, 1837; -ssp. mauritanica Lucas, 1844;
- ssp. corpulenta Fairmaire, 1884; -bohemica
Obenberger, 1921; -sexmaculata Hellen, 1921; luteoangulata Obenberger, 1938; -terybali Obenberger,
1938; -akbesiana Obenberger, 1941 (4, 80, 94).
Cezayir, ‚ekoslovakya, Estonya, Finlandiya, Fransa,
Galler, GŸrcistan (Tiflis), Üspanya, Üsve•, Üsvi•re, Ütalya,
Kazakistan (BatÝ Kesimi), Korsika, Letonya, Litvanya,
Macaristan, Norve•, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya,
TŸrkiye, Yugoslavya ve Yunanistan (4, 80, 85, 96, 102,
105, 118).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Bolu (Tosya-Dipsiz gšlŸ),
Kastamonu (Ilgaz DaÛlarÝ), Hatay (Akbez-Amanos
DaÛlarÝ) (85, 118).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-Seka FabrikasÝ
3.7.1993, 1V, 250 m). Üncelenen tek dißi birey Abies sp.
Buprestis (s.str.) rustica Linnaeus, 1758
Sinonim: -violacea De Geer, 1774; -lata Sulzer, 1776;
-bimaculata Kraatz, 1880; -signaticeps Fleischer, 1887; bisornata Fleischer, 1887; -obscura Schilsky, 1888; -ssp.
nickerli Obenberger, 1925; -combinata Obenberger,
1941; -multipla Obenberger, 1941; -prosternalis
Obenberger, 1941; -pseudohaemorrhoidalis Obenberger,
1941; -tetrastictula Obenberger, 1941 (4, 80, 94, 96).
G.TOZLU, H. …ZBEK
Bel•ika, Bulgaristan, Cezayir, ‚ekoslovakya, Danimarka,
Estonya, Fas, Finlandiya, Fransa, Galler, Hollanda,
Üngiltere, Üspanya (Pirene DaÛlarÝ), Üsve•, Üsvi•re, Ütalya,
Korsika, Letonya, Litvanya, LŸksemburg, Macaristan,
Norve•, Polonya, Romanya, Rusya, Tunus, TŸrkiye
(Kuzeyi), Yugoslavya ve Yunanistan (Kuzeyi) (4, 80, 85,
96, 97, 102, 104, 105).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Þavßat), Giresun,
GŸmŸßhane (Torul), Kars (SarÝkamÝß), Rize ve Sinop
(AyancÝk) (13, 63, 85, 120, 121).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Þavßat-YanÝklÝ
5.9.1992, 1M, 1800 m). Üncelenen tek erkek birey Picea
orientalis Ÿzerinden alÝnmÝßtÝr.
Buprestis (s.str.) tarsensis Marseul, 1865
Sinonim: -exclamationis Pic, 1918; -mimica Pic,
1918; -immaculata Pic, 1918; -krŸperi Obenberger,
1941; -revocans Obenberger, 1941; -achaia Obenberger,
1941; -palladis Obenberger, 1941 (80, 96).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Üran, KÝbrÝs, Libya, MÝsÝr, Suriye,
Yunanistan ve TŸrkiye (80, 96, 102).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Kozan), Antalya, Denizli,
Üzmir (Bornova, Buca, KarßÝyaka, Kemalpaßa, Konak) ve
Toros DaÛlarÝ (16, 66, 80, 104, 122).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Merkez 9.9.1996,
1V, 1M, 1850 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 2). …rnekler
Abies sp. Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Buprestis (Orthocheria) salomonii Thomson, 1878
Sinonim: -davidi Fairmaire, 1884; -nikolskyi
Semenov, 1888; -metallescens Abeille, 1891; -ssp. vavrai
Nonfriend, 1894; -caucasica Obenberger, 1938; decemguttulata Obenberger, 1938; -jacopsoni
Obenberger, 1938; -nikolskyi Obenberger, 1938; nonfriedi Obenberger, 1938; -thomsoni Oberberger,
1938; -thosrovensis Obenberger, 1941; -samarkanda
Obenberger, 1941; -teheranensis Obenberger, 1941 (80,
96).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, ‚in (Kuzeyi),
Ermenistan, GŸrcistan, Üran (BatÝ ve Kuzey KÝsmÝ),
…zbekistan, Suriye, Tacikistan, TŸrkiye ve TŸrkmenistan
(80, 96, 108, 109, 118).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: IÛdÝr (104).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Oltu 4.7.1993, 1V,
1M, 1350 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 2). Üncelenen
šrnekler Populus nigra Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Melanopnilini
Melanophila Eschscholtz, 1829
Tip tŸr: Buprestis acuminata De Geer, 1774
Þekil 7.
M. (T.) picta decastigma (V),
3
2
1-2.
VŸcudun
genel
gšrŸnŸmŸ, 1. Melanophila
(Trachypteris) picta decastigma (Fabricius), 2. Melanophila
(s.str.) cuspidata (Klug); 3-4.
ElytraÕnÝn ucu, 3. M. (T.) picta
decastigma, 4. M. (s.str.)
cuspidata, 5-6. Anal sternit, 5.
6. M. (s.str.) cuspidata (V)
(…l•ek 1 mm).
4
1
5
6
65
Sinonim: Buprestis Latreille, 1810; Trachypteris
Kirby, 1837; Oxypteris Kirby, 1837; Phaenops Dejean,
1837; Analampis Dejean, 1837; Apatura Gory & Laporte
de Castelnau, 1841; Diana Gory & Laporte de Castelnau,
1841 (4, 95, 100).
Melanophila Cinsi TŸrlerinin TanÝ AnahtarÝ
- Elytra Ÿzerinde a•Ýk sarÝ, dŸzensiz ßekilli benekler
var (Þekil 7.1), elytraÕnÝn u• kÝsÝmlarÝ yuvarlaÛÝmsÝ ßekilde
son bulur (Þekil 7.3); dißide anal sternitÕin u• kÝsmÝ ortada
•ok belirgin olarak girintili •ÝkÝntÝlÝ (Þekil 7.5); parlak
bakÝrÝmsÝ renkte ............................. M. picta decastigma
- Elytra Ÿzerinde benek bulunmaz (Þekil 7.2),
elytraÕnÝn u• kÝsÝmlarÝ sivri ßekilde son bulur (Þekil 7.4);
dißide anal sternitÕin u• kÝsmÝ ortada •ok hafif girintili
•ÝkÝntÝlÝ (Þekil 7.6); parlak siyah renkte ....... M. cuspidata
Melanophila (s.str.) cuspidata (Klug, 1829)
Sinonim: -nigrata Fabricius, 1798; -regalis Fabricius,
1801; -aequalis Mannerheim, 1837; -oxyura Marquet,
1874; -aerata Costa, 1882; -acutespina Reitter, 1893; jakovlevi Semenov, 1900; -hungarica Csiki, 1905 (80,
94, 95, 97, 105).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Arnavutluk, Azerbaycan, Cezayir,
Ermenistan, Fas, Fransa, GŸrcistan, Üran, Üspanya, Ütalya,
Kazakistan, MÝsÝr, …zbekistan, Rusya, Suriye, Tacikistan,
Tunus, TŸrkiye, Yugoslavya ve Yunanistan (80, 94, 97,
102, 105, 108).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ü•el (Anamur, Erdemli) ve Üzmir
(Sel•uk) (104).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli 5.8.1991, 1V,
500 m). Üncelenen tek dißi birey kesilmiß Salix alba
Ÿzerinden yakalanmÝßtÝr.
Melanophila (Trachypteris)
(Fabricius, 1787)
picta
decastigma
Sinonim:
-silphoides
Schrank,
1788;
quattuordecimpunctata Olivier, 1790; -chrysostigma
Fabricius, 1793; -consobrina Chevrolat, 1854; -anatolica
Pic, 1898; -atomosparsa Obenberger, 1917; quadrinotata Pic, 1918; - meridionalis Pic, 1918; multinotata Pic, 1918; -subjuncta Pic, 1918; -henoni
Bedel, 1921; -parvipunctata Obenberger, 1924; -difficilis
Vitale, 1930; -pici Vitale, 1930; -reitteri Vitale, 1930; completa Obenberger, 1931; -erivana Obenberger,
1931;
-fascigera Obenberger, 1931; -gaudens
Obenberger, 1931; -octogonifera Obenberger, 1931; rolandi
Obenberger,
1931;
-bisquinquenotata
Obenberger, 1944; -caucasica Obenberger, 1944; chtaurae Obenberger, 1944; -combinans Obenberger,
1944; -eminens Obenberger, 1944; -eutenis Obenberger,
66
1944; -fleischerella Obenberger, 1944; -formosula
Obenberger, 1944; -gratiosula Obenberger, 1944; hofferi Obenberger, 1944; -insignis Obenberger, 1944;
-karavajevi Obenberger, 1944; -kavani Obenberger,
1944; -lateralis Obenberger, 1944; -lebedevi
Obenberger, 1944; -libanonica Obenberger, 1944; lucniki Obenberger, 1944; -mequignoni Obenberger,
1944; -octodecimguttata Obenberger, 1944; postmaculata Obenberger, 1944; -skrlandti Obenberger,
1944; -staneki Obenberger, 1944; -stolickai Obenberger,
1944; -zcharevi Obenberger, 1944 (95, 105).
Bulgaristan, Cezayir, ‚ekoslovakya, Ermenistan (Erivan),
Fas, Fransa, Galler, Üran, Üspanya, Üsvi•re, Ütalya, Portekiz,
Romanya, Rusya (Kafkasya, KÝrÝm), Suriye, Tunus
TŸrkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (95, 97,
104, 105, 106).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: BalÝkesir (Manyas gšlŸ),
Erzurum ve Malatya (Darende-Balaban) (104-109).
Bunun yanÝnda, Sekendiz (12), bu alttŸrŸn Ÿlkemizin her
tarafÝnda yayÝlÝß gšsterdiÛini bildirmektedir.
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Bor•ka-Karagšl
8.7.1994 1M, 1500 m; Þavßat-Karagšl 3.7.1993, 1M,
1600 m); ERZÜNCAN: (Merkez 14.6.1994, 1M, 1250
m); ERZURUM: (Merkez 21.6.1994, 1V, 1850 m,
30.5.1997, 1V, 1850 m, 1.7.1997, 1V, 1850 m,
4.7.1997, 1V, 1850 m, 9.7.1997, 1M; ÜspirMadenkšprŸbaßÝ 7.7.1996, 1V, 1400 m, 21.8.1997,
5VV, 18MM, 1350 m; Pasinler 13.6.1996, 1M,
1600 m; Uzundere-Þelale 9.6.1996, 1V, 4MM, 1000
m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 38). Erginler kesilerek yÝÛÝlmÝß
Populus alba, P. nigra, P. tremula, Salix alba ve S. nigra
Ÿzerinden toplanmÝßtÝr. AyrÝca, larvalarÝ da kabuk
altlarÝndan alÝnmÝßtÝr.
Phaenops Dejean, 1833 (123, 124).
Tip tŸr: Buprestis cyanea Fabricius, 1775
Phaenops cyanea (Fabricius, 1775)
Sinonim: -chalybaea Villers, 1789; -azurea Olivier,
1790; -tarda Fabricius, 1794; -clypeata Paykull, 1799; aerea Ganglbauer, 1886; -ssp. knoteki Reitter, 1898; viridiscens Pic, 1909; -formaneki Jacops., 1913; coeruleolimbata Pic, 1918; -sibirica Pic, 1918; -hellenica
Obenberger, 1924; -ssp. thessala Obenberger, 1924; transbaicalica Obenberger, 1924; -turbans Obenberger,
1924 (4, 80, 94, 95, 97, 105, 125).
Bosna-Hersek, Bulgaristan, Cezayir, ‚ek Cumhuriyeti, ‚in
(Kuzeyi), Danimarka, Estonya, Fas, Finlandiya, Fransa,
Galler, Hollanda, Üngiltere, Üspanya, Üsve•, Üsvi•re, Ütalya,
G.TOZLU, H. …ZBEK
Kazakistan, Korsika, Litvanya, Macaristan, MoÛolistan,
Norve•, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Slovakya,
TŸrkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (80, 94, 95,
97, 102, 105, 109, 125).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Þavßat) ve BalÝkesir
(Dursunbey) (46, 51, 63, 120). AyrÝca, Niehuis (104),
Melanophila cyanea adÝ ile Ankara (BeypazarÝ) ve
Eskißehir (‚ifteler)Õde bulunduÛunu belirtmißtir.
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Þavßat 7.9.1995, 1M,
1000 m, ‚arlÝpÝnar 23.6.1993, 1M, 1100 m, ‚ukur
23.6.1993, 1V, 1000 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 3).
…rnekler kesilmiß Picea orientalis Ÿzerinden alÝnmÝßtÝr.
Anthaxiini
Anthaxia Eschscholtz, 1829
Tip tŸr: Buprestis fulgurans Schrank, 1789
Sinonim: Anthraxia Stephens, 1839; Paranthaxia
Gozis, 1886; Anthaxicola Rikhter, 1944; Callanthaxia
Rikhter, 1944; Chrysanthaxia Rikhter, 1944;
Cryptanthaxia Rikhter, 1944; Cryptocratomerus Rikhter,
1944; Cyclanthaxia Rikhter, 1944; Euanthaxia Rikhter,
1944; Homalanthaxia Rikhter, 1944; Mesanthaxia
Rikhter, 1944; Trichocratomerus Rikhter, 1944;
Cratomerella Rikhter, 1949; Eoanthaxites Haupt., 1950
(126).
yeßil, dißide baß ve pronotumÕun lateral kenarlarÝ yeßilturuncu karÝßÝmÝ, pronotumÕun ortasÝ metalik yeßil, elytra
koyu menekße veya yeßilimsi menekße renkli; aedeagus
Þekil 9.2Õdeki gibi; boy 6,35-13,20 mm . . . . . . . . . . .
......................................................... A. (C.) hungarica
- Erkekte arka tibia Þekil 8.3Õdeki gibi; erkek ve dißide
elytraÕnÝn lateral kenarlarÝ ile u• kÝsmÝ daha kalÝn dißli
(Þekil 8.21, 22); erkekte dorsal yŸzey tamamen metalik
yeßil, dißide baß yeßil-turuncu karÝßÝmÝ, pronotumÕun
lateral kenarlarÝ metalik turuncu, diÛer kÝsÝmlar metalik
yeßil; aedeagus Þekil 9.3Õdeki gibi; boy 5,90-7,70 mm .
............................................................A. (C.) diadema
6- Erkekte arka tibiaÕnÝn i• yŸzeyi tabanÝn yaklaßÝk
1/3ÕlŸk kÝsmÝndan uca doÛru dißli yapÝda (Þekil 8.4);
aedeagus Þekil 9.4Õdeki gibi........ A. (s.str.) turcomanica
- Erkekte arka tibiaÕnÝn i• yŸzeyi sadece u• kÝsÝmlarda
dißli (Þekil 8.6, 7, 8, 9); aedeagus farklÝ ßekillerde . . .7
7- ParamerÕler arasÝndaki a•ÝklÝk kaide kÝsmÝna yakÝn
yerden baßlar (Þekil 9.8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
- ParamerÕler arasÝndaki a•ÝklÝk kaide kÝsmÝnÝn en az
ortaya yakÝn yerinden baßlar (Þekil 9.5, 6, 7) . . . . . .8
8- ParamerÕler arasÝ a•ÝklÝk u• kÝsma yakÝn yerden
baßlar (Þekil 9.5) . . . . . .............................. A. (s.str.)
nigricollis
Anthaxia Cinsinin Altcins, TŸr ve AlttŸrlerinin TanÝ
AnahtarÝ
- ParamerÕler arasÝndaki a•ÝklÝk ortaya yakÝn veya orta
kÝsÝmdan baßlar (Þekil 9.6,7)......................................9
1- Genel olarak vŸcut siyah ve koyu bronz renkte
(Altcins: Melanthaxia) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
9- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn genißliÛinin erkekte
1,77, dißide ise 1,73 katÝ; her iki eßeyde de elytraÕnÝn
uzunluÛu genißliÛinin 1,6-1,7 katÝ; erkekte arka tibia
Þekil 8.6Õdaki gibi; aedeagus Þekil 9.6Õdaki gibi,
paramerÕler arasÝndaki a•ÝklÝk ortaya yakÝn kÝsÝmdan
baßlar (Þekil 9.6); boy 5,90-7,40 mm. .. A. (s.
str.)bicolor
- VŸcut siyah ve koyu bronz renkte deÛil . . . . . . .2
2- VŸcut šnden arkaya belirgin ßekilde daralÝr boylarÝ
genel olarak 6-14 mm. kadar (Altcins: Cratomerus) . .4
- VŸcut šnden arkaya doÛru belirgin ßekilde daralmaz,
boylarÝ genel olarak 3-8 mm. kadar . . . . . . . . . . . . .3
3- Pronotum ve elytraÕnÝn lateral kenarlarÝ orta
kÝsÝmlarda geniß (Altcins: Anthaxia) . . . . . . . . . . . . . .6
- Pronotum ve elytraÕnÝn lateral kenarlarÝ posteriore
doÛru paralel olarak uzanÝr (Altcins: Haplanthaxia) . .12
4- Erkekte arka tibia dar, taban kÝsmÝnÝn hemen
yakÝnÝndan uca doÛru seyrek dißli (Þekil 8.1); aedeagus
Þekil 9.1Õdeki gibi; boy 7,40-8,90 mm A. (C.) sponsa
- Erkekte arka tibia olduk•a geniß, yaklaßÝk ortadan
uca doÛru sÝk ve belirgin dißli (Þekil 8.2, 3); aedeagus
Þekil 9.2 ve 9.3Õdeki gibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
5- Erkekte arka tibia Þekil 8.2Õdeki gibi; erkek ve
dißide elytraÕnÝn lateral kenarlarÝ ve u• kÝsÝm dißli yapÝda
(Þekil 8.19, 20); erkekte dorsal yŸzey tamamen metalik
- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn genißliÛinin erkekte
1,81, dißide 2,15 katÝ; elytraÕnÝn uzunluÛu genißliÛinin
erkekte 1,7-1,8, dißide ise 1,4-1,5 katÝ; erkekte arka
tibia Þekil 8.7Õdeki gibi; aedeagus Þekil 9.7Õdeki gibi,
paramerÕler arasÝ a•ÝklÝk ortadan baßlar (Þekil 9.7); boy 4,
50-6,05 mm.................................. A. (s.str.) muliebris
10- ElytraÕnÝn u• kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ her iki
cinsiyette de seyrek dißli (Þekil 8.23, 24); aedeagusÕun u•
kÝsmÝ sivri (Þekil 9.8) . . . . . . . .A. (s.str.) hypomelaena
- ElytraÕnÝn u• kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ her iki
cinsiyette de sÝk dißli (Þekil 8.26, 27, 29, 30);
aedeagusÕun u• kÝsmÝ yuvarlaÛÝmsÝ (Þekil 9.9, 10) ...... 11
11- Erkek ve dißide vertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn
1,85 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.9Õdaki gibi; erkek ve
67
Þekil 8.
4
2
3
7 8
5
9 10 11 12
14 15
17
13
16
6
1
19
20
21
22
23
24
26
25
28
27
29
30
18
1-18. Arka tibia (M), 1.
Anthaxia (Cratomerus) sponsa
Kiesenwetter, 2. A. (C.)
hungarica (Scopoli), 3. A. (C.)
diadema (Fischer), 4. A. (s.str.)
turcomanica Obenberger, 5. A.
(s.str.) nigricollis Abeille de
Perrin, 6. A. (s.str.) bicolor
Faldemann, 7. A. (s.str.)
muliebris Obenberger; 8. A. (s.
str.) hypomelaena (Illiger), 9.
A. (s.str.) nitidula signaticollis
Krynicki, 10. A. (s.str.)
discicollis Gory & Laporte, 11.
A. (Haplanthaxia) cichorii
(Olivier), 12. A. (H.) millefolii
(Fabricius), 13. A. (H.) rossica
(Daniel), 14. A. (H.) niehuisi
Brandl, 15. A. (H.) olympica
(Kiesenwetter),
16.
A.
(Melanthaxia) caucasica Abeille
de Perrin, 17. A. (M.) godeti
Gory & Laporte, 18. A. (M.)
nigrojubata
nigrojubata
Roubal; 19-31. ElytraÕnÝn ucu,
19, 20. A. (C.) hungarica (V,
M),
21, 22. A. (C.) diadema
(V,
M ),
23, 24. A. (H.)
hypomelaena (V,
31
M),
25. A.
(H.) millfolii (V), 26, 27. A.
(s.str.) nitidula signaticollis (V,
32
28. A. (H.) cichori (V),
29, 30. A. (s.str.) discicollis
M),
34
35
33
(V,
M),
31. A. (H.) truncata
(V); 32-35. Anal sternit, 32,
33. A. (s.str.) nitidula
signaticollis (V,M), 34, 35. A.
(s.str.) discicollis (M,
(…l•ek 1mm).
V)
dißide anal sternitÕin u• kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ kalÝn dißli
(Þekil 8.32, 33); pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun
erkek ve dißide 1,8-1,9 katÝ; aedeagusÕun u• kÝsmÝ
olduk•a genißlemiß (Þekil 9.9); boy 5,0-6,10 mm . . . .
....................................... A. (s.str.) nitidula signaticollis
- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn genißliÛinin en fazla
2,10 katÝ; dißide elytraÕnÝn u• kÝsmÝ ve lateral kenarÝ
olduk•a sÝk ve kalÝn dißli (Þekil 8.25, 28) ................... 13
- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn erkekte 1,40, dißide
1,37 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.10Õdaki gibi; erkek ve
dißide anal sternitÕin u• kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ ince dißli
(Þekil 8.34,35); pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun
erkek ve dißide 1,5-1,6 katÝ; aedeagusÕun u• kÝsmÝ dar
(Þekil 9.10) p boy 4,05-5,60 mm .... A. (s.str.) discicollis
- AedeagusÕun lateral kenarlarÝ testere dißi ßeklinde
deÛil (Þekil 9.13) .................................................... 15
12- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn genißliÛinin 2,36
katÝ; dißide elytraÕnÝn u• kÝsmÝ ve lateral kenarÝ •ok seyrek
ve ince dißli (Þekil 8.31) ........................ A. (H.) truncata
68
13- AedeagusÕun lateral kenarlarÝ u• kÝsmÝn hemen
ŸstŸnde testere dißi ßeklinde (Þekil 9.11, 12) ............ 14
14- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn erkekte 2,10,
dißide 1,67 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.11Õdeki gibi;
aedeagus Þekil 9.11Õdeki gibi, paramerÕler u• kÝsÝmda
genißler (Þekil 9.11); eßeysel dimorfizm belirgin (erkekte
dorsal yŸzey tamamen metalik yeßil, dißide baß ve
pronotum metalik yeßil, elytra genel olarak bakÝr
G.TOZLU, H. …ZBEK
kÝrmÝzÝsÝ, taban kÝsmÝnda ise metalik yeßil); boy 4,10-6,
55 mm ................................................. A. (H.) cichorii
Yugoslavya ve Yunanistan (80, 95, 102, 108, 109, 126,
127, 128).
- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn genißliÛinin erkekte
1,71, dißide 1,91 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.12Õdeki
gibi; aedeagus Þekil 9.12Õdeki gibi, paramerler u• kÝsÝmda
dar (Þekil 9.12); eßeysel dimorfizm yok (erkek ve dißide
dorsal yŸzey genel olarak metalik yeßil, elytraÕnÝn Ÿzeri
fazla belirgin olmayan turuncu parÝltÝlÝ); boy 3,75-5,35
mm. ................................................... A. (H.) millefolii
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Kadirli, Kozan), AydÝn
(Bafa GšlŸ), Hakkari (BeytŸßßebab) Ü•el (Erdemli) ve
Üzmir (Bornova) (122, 128).
15- Erkekte arka tibiaÕnÝn i• kÝsmÝ ortadan uca doÛru
olduk•a belirgin ve sÝk dißli (Þekil 8.13); aedeagus
tabandan uca doÛru belirgin ßekilde daralÝr (Þekil 9.13)
............................................................. A. (H.) rossica
- Erkekte arka tibiaÕnÝn i• kÝsmÝ u• kÝsÝmda daha az
belirgin dißli (Þekil 8.14, 15); aedeagus tabandan uca
doÛru hemen hemen paralel olarak uzanÝr (Þekil 9.14,
15) ....................................................................... 16
16- Erkekte vertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn
genißliÛinin 1,80 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.14Õdeki
gibi; pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun 1,5-1,6 katÝ;
aedeagus Þekil 9.14Õdeki gibi .................. A. (H.) niehuisi
- Erkekte vertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn genißliÛinin
2,0 katÝ; erkekte arta tibia Þekil 8.15Õdeki gibi;
pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun 1,6-1,8 katÝ;
aedeagus Þekil 9.15Õdeki gibi ................ A. (H.) olympica
17- Erkekte arka tibiaÕnÝn i• yŸzeyi bazal kÝsmÝnÝn
biraz ilerisinden itibaren uca doÛru seyrek veya sÝk dißli
(Þekil 8.17, 18) ...................................................... 18
- Erkekte arta tibiaÕnÝn i• yŸzeyi sadece u• kÝsÝmlarda
dißli (Þekil 8.16); aedeagus Þekil 9.16Õdaki gibi; boy
6,05-6,25 mm ................................... A. (M.) caucasica
18- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn erkekte 2,71,
dißide ise 2,13 katÝ; erkekte arka tibia i• yŸzeyde seyrek
dißli (Þekil 8.17); clypeusÕun anterior kÝsmÝ dŸz; aedeagus
Þekil 9.17Õdeki gibi; boy 4,25-6,75 mm. ... A. (M.) godeti
- VertexÕin genißliÛi bileßik gšzŸn erkekte, 1,81, dißide
ise 2,0 katÝ; erkekte arka tibia i• yŸzeyde sÝk dißli (Þekil
8.18); clypeusÕun anterior kÝsmÝ ortada i•e doÛru
yŸzeysel •škŸk; aedeagus Þekil 9.18Õdeki gibi; boy 4,807,55 mm. ..................... A. (M.) nigrojubata nigrojubata
Anthaxia (s.str.) bicolor Faldermann, 1835
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-AltÝparmak
5.7.1994, 1M, 1100 m); ERZURUM: (ÜspirMadenkšprŸbaßÝ 18.6.1994, 1V, 4MM, 1350 m)
(Toplam šrnek sayÝsÝ: 6). Üncelenen šrnekler Achillea
biebersteinii, A. millefolium ve Crepis foetida bitkileri
Anthaxia (s.str.) discicollis Gory & Laporte, 1839
Sinonim: -corcyrea Obenberger, 1934; -bucolica
Obenberger, 1938; -ssp. kanaatina Obenberger, 1912
(95).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bosna, Bulgaristan,
Ermenistan, GŸrcistan, Üsrail, Makedonya, Rusya (GŸney
KÝsmÝ), Suriye, TŸrkiye, TŸrkmenistan, Yugoslavya ve
Yunanistan (80, 95, 102, 108, 126).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: DeÛißik araßtÝrÝcÝlar, lokalite
belirtmeksizin TŸrkiyeÕde bulunduÛunu belirtmißlerdir
(80, 95, 102, 126).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Þavßat 22.5.1997, 1V,
1200 m); ERZURUM: (Oltu-SŸtkans 17.6.1996, 7VV,
5MM, 1550 m; 26.6.1996, 1V, 1550 m, 10.6.1997,
1M, 1550 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 15). Üncelenen
šrneklerden Erzurum etiketli olanlar Juniperus oxycedrus
aÛa•larÝnÝn alt kÝsÝmlarÝnda yer alan Achillea coarctata,
Crepis sp. ve Senecio vernalis bitkileri Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (s.str.) hypomelaena (Illiger, 1803)
Sinonim: -nitidicollis Gory, 1841; -annulicollis Sturm,
1843 (126).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Arnavutluk, Bulgaristan, Cezayir,
Fas, Fransa, Üspanya, Ütalya (Sicilya), Galler, Girit AdasÝ,
Kafkasya, KÝbrÝs, Libya, Portekiz, Romanya, Rusya
(GŸneyi), TŸrkiye (Kuzey ve BatÝ kÝsmÝ), TŸrkmenistan,
Ukrayna (GŸneyi), Yugoslavya ve Yunanistan (23, 94, 95,
102, 105, 126, 129).
Sinonim: -nitidula Schoenherr, 1817; -taurica
Mannerheim, 1837 (126).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara (Beynam) ve Edirne (23).
AyrÝca, Bily (129), TŸrkiyeÕnin Kuzey ve BatÝ kÝsmÝnda
bulunduÛunu belirtmißtir.
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan, DoÛu
Akdeniz, Ermenistan, GŸrcistan, Irak, Üran, Üsrail,
Kafkasya, …zbekistan, Romanya, Rusya (GŸney Avrupa
KÝsmÝ), Suriye, TŸrkiye, TŸrkmenistan, Ukrayna (GŸneyi),
Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (Merkez-Bah•eli
6.7.1995, 2VV, 1350 m; †zŸmlŸ-PißkidaÛ 8.7.1993,
1M, 1400 m); ERZURUM: (Üspir-MadenkšprŸbaßÝ
69
Þekil 9.
1
2
4
3
5
6
7
15
11
13
14
12
18
16
17
11). Üncelenen šrnekler Eryngium campestre Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (s.str.) muliebris Obenberger, 1918
Ermenistan, GŸrcistan, Üran, Üsrail, Suriye ve TŸrkiye (27,
95, 108, 126).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Antalya (Merkez, Aksu), Üzmir
(Agamemnon), Konya (Sultan DaÛÝ), MuÛla (Gškova,
‚etibeli-Marmaris) ve Nevßehir (Avanos, Kapadokya)
(27).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-Oru•lu
21.5.1997, 1V, 5MM, Yusufeli 21.5.1997, 1V, 1M,
AltÝparmak 5.7.1994, 12MM, 12.6.1997, 1M; SarÝgšl
5.7.1994, 4MM); ERZÜNCAN: †zŸmlŸ 8.7.1993, 1V,
1M, 16.6.1994, 1M, BayÝrbaÛ 8.7.1993, 1M,
PißkidaÛ 8.7.1993, 1M); ERZURUM: (Oltu 26.6.1996,
1M, Anzavderesi 5.7.1995, 1V, 5MM; Tortum
9.6.1996, 1M, Aksu 21.6.1997, 1M; Þenkaya-Penek
14.5.1996, 1V; Uzundere-Dikyar 2.7.1994, 1M,
17.6.1995, 2VV, 5MM, 9.6.1996, 1M, 30.6.1996,
3MM, Þelale 9.6.1996, 3VV, 13MM) (Toplam šrnek
sayÝsÝ: 68). Üncelenen šrnekler Achillea biebersteinii, A.
millefolium, Carum carvi ve Daucus carota ile diÛer bazÝ
yabancÝ otlar ve meyve aÛa•larÝ kenarlarÝndaki kÝsa boylu
•alÝ formundaki bitkilerin yapraklarÝ Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (s.str.) nigricollis Abeille de Perrin, 1904
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: TŸrkiye (27, 126).
70
9
8
10
1-18. Aedeagus, 1. Anthaxia
(Cratomerus)
sponsa
Kiesenwetter, 2. A. (C.)
hungarica (Scopoli), 3. A. (C.)
diadema (Fischer), 4.A. (s.str.)
turcomanica Obenberger, 5, A.
(s.str.) nigricollis Abeille de
Perrin, 6. A. (s.str) bicolor
Faldermann, 7. A. (s.str.)
muliebris Obenberger, 8. A.
(s.str.) hypomelaena (Illiger),
9.
A.
(s.str.)
nitidula
signaticollis Krynicki, 10. A.
(s.str.) discicollis Gory &
Laporte, 11. A. (Haplanthaxia)
cichorii (Olivier), 12. A. (H.)
millefolii (Fabricius), 13. A.
(H.) rossica (Daniel), 14. A.
(H.) niehuisi Brandl, 15. A.
(H.) olympica (Kiesenwetter),
16. A. (Melanthaxia) caucasica
Abeille de Perrin, 17. A. (M.)
godeti Gory & Laporte, 18. A.
(M.) nigrojubata nigrojubata
Roubal (…l•ek 1 mm).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: TŸrkiyeÕnin GŸneyi (Toroslar)
(27).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli 4.7.1994,
1M, AltÝparmak 5.7.1994, 5VV, 1M, 1100 m, SarÝgšl
5.7.1994, 1M, 700 m); ERZÜNCAN: (†zŸmlŸ
24.6.1994, 1V, 1350 m, 16.6.1994, 1M, 1350 m);
ERZURUM: (Üspir-MadenkšprŸbaßÝ 7.7.1996, 1V, 1400
m; Oltu 27.5.1995, 1V, 1350 m, Anzavderesi 5.7.1995,
3VV, 1M, 950 m, SŸtkans 25.6.1996, 2VV, 1550 m;
Tortum-PehlivanlÝ 12.7.1993, 1V, 1500 m; UzundereDikyar 31.7.1993, 1V, 1450 m, 2.7.1995, 1M, 1450
m, 30.6.1996, 2VV, 1M, 1450 m, 21.7.1997, 1V,
1450 m, Þelale 9.6.1996, 5VV, 1000 m) (Toplam šrnek
sayÝsÝ: 30). Üncelenen šrnekler Achillea biebersteinii ve
Carum carvi ile diÛer bazÝ yabancÝ otlar Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (s.str.) nitidula signaticollis Krynicki, 1832
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Avrupa, Balkanlar, Macaristan,
Slovakya, Suriye, TŸrkiye ve Ukrayna (80, 95, 98, 126).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Üzmir (Kemalpaßa) (17). AyrÝca,
deÛißik araßtÝrÝcÝlar da, lokalite belirtmeksizin TŸrkiyeÕde
bulunduÛunu belirtmißlerdir (80, 95, 95, 126).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-OrmanlÝ
21.5.1997, 1V; Yusufeli-AltÝparmak 5.7.1994, 4MM,
1100 m); ERZÜNCAN: (Merkez-BallÝkšy 5.7.1995, 1V,
1300 m); ERZURUM: (Oltu 27.5.1995, 1V, 1350 m,
SŸtkans 17.6.1996, 1V, 1550 m; Tortum-PehlivanlÝ
12.7.1993, 1M, 1500 m; Uzundere-Dikyar 30.6.1996,
G.TOZLU, H. …ZBEK
2MM, 1450 m, 21.5.1997, 1V, 1M, 1450 m, Þelale
17). Üncelenen šrnekler Achillea biebersteinii ve Carum
carvi ile diÛer bazÝ yabancÝ otlar Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (s.str.) turcomanica Obenberger, 1937
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: TŸrkiye (GŸneydoÛu Kesimi) (126,
129).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Mardin (93).
KŸltŸrleri Araß. Enst. 5.7.1995, 1V, 1250 m, 6.7.1995,
2MM, 1250 m, Bah•eli 6.7.1995, 1M, 1350; †zŸmlŸPißkidaÛ 8.7.1993, 1V, 2MM, 1400 m) (Toplam šrnek
sayÝsÝ: 7). …rnekler Eryngium billardieri bitkisi Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Cratomerus) diadema (Fischer, 1824)
Sinonim: -adoxana KŸster, 1852 (126).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Bulgaristan, Irak (BatÝ KÝsmÝ),
Üsrail, KÝbrÝs, LŸbnan, Macaristan, Makedonya, Romanya,
Rusya, Suriye, TŸrkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve
Yunanistan (80, 95, 102, 126, 130).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Konya (Akßehir) (130).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-SarÝgšl
5.7.1994, 2MM, 700 m, AltÝparmak 12.6.1997, 1V,
1100 m); ERZÜNCAN: (Merkez-Bah•eli 6.7.1995, 1M,
1350 m; †zŸmlŸ 8.7.1993, 1M, 1350 m, 24.6.1994,
1M, 1350 m, BayÝrbaÛ 8.7.1993, 1V, 1400 m,
5.7.1995, 4VV, 4MM, 1400 m); ERZURUM: (Üspir
Üncelenen šrnekler Achillea biebersteinii Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Cratomerus) hungarica (Scopoli, 1772)
Sinonim: -trochilus Fabricius, 1776; -cyanicornis F.,
1781; -elegantula Schrank, 1781; -stephanelli Petagna,
1787; -femorata Villers, 1789; -exaltata Fabricius, 1798
(126).
Bulgaristan, Cezayir, ‚ek ‚umhuriyeti, Fas, Fransa,
Galler, Girit, GŸrcistan (Tiflis), Üran, Üspanya, Üsvi•re,
Ütalya, Macaristan, Makedonya, Portekiz, Romanya,
Rusya (GŸneyi), Slovakya, Suriye, TŸrkiye, Ukrayna,
Yugoslavya ve Yunanistan (80, 94, 95, 97, 102, 105,
126).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Konya (Akßehir) (131).
7.7.1994, 1V, 900 m; Yusufeli-AltÝparmak 5.7.1994,
1V, 1100 m, Sebzeciler 6.7.1994, 1V, 450 m);
ERZURUM: (Tortum-PehlivanlÝ 12.7.1992, 1V, 1M,
1500 m; Uzundere-Dikyar 10.7.1993, 1M, 1450 m,
31.7.1993, 1M, 1450 m, 17.6.1995, 1V, 1450 m,
21.7.1997, 1V, 1450 m, Þelale 9.6.1996, 4VV, 1M,
1000 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 14). Üncelenen šrnekler
Achillea biebersteinii ile diÛer bazÝ yabancÝ otlar Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Cratomerus) sponsa Kiesenwetter, 1857
Sinonim: -divina Reiche, 1856 (126).
Ermenistan, GŸrcistan, Üran (BatÝ ve Kuzey KÝsmÝ), Üsrail,
LŸbnan, Rusya, Suriye, TŸrkiye, Yugoslavya ve
Yunanistan (80, 95, 108, 126).
(80, 95, 108, 126).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Olur-SŸngŸbayÝr
30.5.1993, 1M, 1850 m; Uzundere-Þelale 9.6.1996,
1V, 1M, 1000 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ: 3). Üncelenen
Uzundere etiketli šrnekler, meyve aÛa•larÝ kenarlarÝndaki
Hippophae rhamnoides ve diÛer bazÝ kÝsa boylu •alÝ
formundaki bitkilerin yapraklarÝ Ÿzerinden, Olur etiketli
šrnek ise yabancÝ ot Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Haplanthaxia) cichorii (Olivier, 1790)
Sinonim: -auripennis Sturm, 1826; -chamomillae
Mannerheim, 1837; -cichorei Redtenbacher, 1849; gibbicollis Rey, 1891; -azurae Abeille de Perrin, 1909; turcomanica Obenberger, 1938 a (126).
Azerbaycan, Bel•ika, Bulgaristan, Cezayir, ‚ek
Cumhuriyeti, Ermenistan, Fas, Fransa, Galler, Girit,
GŸrcistan, Irak, Üran, Üspanya, Üsrail, Üsvi•re, Ütalya, KÝbrÝs,
Macaristan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Suriye,
TŸrkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (23, 80, 94,
95, 97, 102, 105, 108, 109, 126).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Edirne (23).
7.7.1994, 2VV, 1M, 900 m, FerhatlÝ 7.7.1994, 1V,
650 m; Yusufeli 4.7.1994, 21VV, 29MM, 8.7.1997,
1V, 1M, AltÝparmak 5.7.1994, 6VV, 8MM, 1100 m,
12.6.1997, 1M, 1100 m, Demirkent 6.7.1994, 1V,
450 m, KÝnalÝ•am 4.7.1994, 2VV, 3MM, 850 m,
SarÝgšl 5.7.1994, 4VV, 8MM, 700 m, YaÛcÝlar
6.7.1994, 1V, 1M, 600 m, Zeytinlik 6.7.1994, 1V,
450 m; ERZÜNCAN: (†zŸmlŸ 8.7.1993, 1V, 1350 m,
16.6.1994, 3VV, 1350 m, 24.6.1994, 1M, 1350 m,
BayÝrbaÛ 8.7.1993, 2VV, 1M, 1400 m, 5.7.1995, 1V,
1M, 1400 m, Karakaya 3.8.1994, 1M, 1300 m,
71
PißkidaÛ 8.7.1993, 1V, 1400 m); ERZURUM: (Aßkale
9.8.1994, 1V, 1850 m, TepebaßÝ 15.7.1997, 1M,
1900 m; Oltu-AyvalÝ 27.7.1990, 1M, 900 m,
Anzavderesi 5.7.1995, 4VV, 8MM, 950 m; UzundereDikyar 30.6.1996, 1M, 1450 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ:
119). Üncelenen šrnekler Achillea biebersteinii, Anthemis
tinctoria, Carum carvi, Crepis foetida ve Daucus carota ile
diÛer bazÝ yabancÝ otlar Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Haplanthaxia) millefolii (Fabricius, 1801)
Sinonim: -chlorocephala Lucas, 1849 (126).
…rnekler Achillea biebersteinii Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Haplanthaxia) rossica (Daniel, 1903)
Sinonim: -horvathi Kaszab, 1940 (23, 126).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Bulgaristan, Macaristan, Romanya,
Rusya, TŸrkiye, Ukrayna ve Yugoslavya (23, 80, 95, 102,
126).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara (Baraj) (23).
Bulgaristan, Cezayir, ‚ek Cumhuriyeti, Fas, Girit,
Üspanya, Üsvi•re, Ütalya, KÝbrÝs, Macaristan, Polonya,
Romanya, Rusya, Slovakya, Suriye, Tunus, TŸrkiye,
Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (80, 95, 102, 105,
126).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Aßkale-TepebaßÝ
15.7.1997, 1M, 1900 m; Tortum-PehlivanlÝ
Erzurum (Aßkale) etiketli šrnek Quercus macranthera
aÛa•larÝ altÝndaki Achillea biebersteinii, Erzurum (Tortum)
etiketli šrnek ise Carum carvi bitkisi Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara (Baraj), Edirne, Üzmir,
Kocaeli (Mollafeneri) ve Osmaniye (Nur DaÛlarÝ) (22, 23).
Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille de Perrin,
1900
7.7.1994, 7VV, 3MM, 900 m, FerhatlÝ 7.7.1994,
1M, 650 m; Yusufeli 4.7.1994, 11VV, 15MM,
AltÝparmak 5.7.1994, 1V, 1100 m, Demirkent
14.8.1991, 2MM, 450 m, 6.7.1994, 1M, 450 m,
SarÝgšl 5.7.1994, 3VV, 4MM, 700 m); ERZURUM:
(Oltu 3.9.1995, 1M, 1350 m) (Toplam šrnek sayÝsÝ:
49). Üncelenen šrnekler Achillea biebersteinii, A.
millefolium, Anthemis tinctoria ve Carum carvi ile diÛer
bazÝ yabancÝ otlar Ÿzerinden toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Haplanthaxia) niehuisi Brandl, 1987
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: TŸrkiye (126, 132).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Antalya (Termessos) (132).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (IlÝca-Rizelikent
18.8.1995, 1M, 1900 m). Üncelenen tek erkek birey
yabancÝ ot Ÿzerinden alÝnmÝßtÝr.
Anthaxia (Haplanthaxia) olympica (Kiesenwetter,
1880)
DŸnyadaki
YayÝlÝßÝ:
Avusturya,
Azerbaycan,
Bulgaristan, ‚ek Cumhuriyeti, Ermenistan, GŸrcistan,
Macaristan, Makedonya, Polonya, Romanya, Rusya,
Slovakya, Suriye, TŸrkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve
Yunanistan (23, 80, 95, 102, 126, 133).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Üran ve Suriye (109, 126).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Oltu-‚amlÝbel
14.7.1996, 1V, 1750 m). Üncelenen tek dißi birey
yabancÝ ot Ÿzerinden alÝnmÝßtÝr.
Anthaxia (Melanthaxia) caucasica Abeille de Perrin,
1900
Sinonim: -obenbergeri Roubal, 1913; -parysatis
Obenberger, 1913 (126).
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Ermenistan,
GŸrcistan, Üran (Kuzey BatÝsÝ) ve TŸrkiye (80, 95, 126,
134).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: TŸrkiye (134).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Oltu-SŸtkans
17.6.1996, 1V, 1M, 1550 m, 26.6.1996, 1V, 1550
m; Þenkaya-Yayla 21.6.1997, 1V, 2000 m) (Toplam
šrnek sayÝsÝ: 4). Üncelenen šrneklerin Erzurum (Oltu)
etiketli olanlarÝ, Juniperus oxycedrus aÛa•larÝnÝn alt
kÝsÝmlarÝnda yer alan Crepis sp. ve Alyssum murale
bitkileri, Þenkaya etiketli šrnek ise yabancÝ ot Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Melanthaxia) godeti Gory & Laporte, 1839
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Edirne, Üzmir ve Siirt (AydÝnlar)
(22, 23, 93).
Sinonim: -granulata KŸster, 1850; -submontana
Obenberger, 1930; -raclinae Baudon, 1959 (126).
5.7.1995, 2MM, 1400 m); ERZURUM: (Oltu-‚amlÝbel
14.7.1996, 1V, 1750 m; Tortum-Meydanlar
DŸnyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Azerbaycan,
Bulgaristan, Cezayir, ‚ekoslovakya, Ermenistan, Fransa,
GŸrcistan, Üspanya, Üsve•re, Macaristan, Polonya,
72
G.TOZLU, H. …ZBEK
Portekiz, Rusya, Suriye ve TŸrkiye (95, 97, 105, 115,
126).
(95, 97, 105, 115, 126).
Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Merkez-Palandšken
1.7.1996, 2VV, 1M, 2300 m; Oltu-SŸtkans
17.6.1996, 3VV, 4MM, 1550 m) (Toplam šrnek
sayÝsÝ: 10). Üncelenen šrneklerin Erzurum (Merkez)
etiketli olanlarÝ, Pinus sylvestris, Oltu etiketleri ise
Juniperus oxycedrus aÛa•larÝnÝn alt kÝsÝmlarÝnda yer alan
Achillea biebersteinii, Allyssum murale, Anthemis sp.,
Crepis sp. ve Senecio vernalis bitkileri Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr.
Anthaxia (Melanthaxia) nigrojubata nigrojubata
Roubal, 1913
Ermenistan, Fransa, GŸrcistan, Macaristan, Romanya,
Rusya, Suriye, TŸrkiye (KuzeydoÛu kÝsmÝ), Yugoslavya ve
Yunanistan (80, 94, 95, 97, 102, 115, 126, 135).
TŸrkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Merkez, Ardanu•,
Þavßat), Giresun (Kulakkaya), GŸmŸßhane (Torul) ve
Trabzon (Ma•ka, SŸrmene) (63, 120). AyrÝca,
TŸrkiyeÕnin Kuzey doÛusunda bulunduÛu da belirtilmißtir
(126, 135).
Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-Atila
21.6.1994, 1M, 1000 m, 28.6.1994, 1M, 1000 m;
Ardanu• 24.6.1994, 1V, 500 m, FerhatlÝ 7.7.1994,
1M, 650 m; Bor•ka-Karagšl 5.7.1994, 1V, 2MM,
1500 m, 8.7.1994, 2VV, 2MM, 1500 m; 17.6.1995,
1V, 1500 m; Þavßat-Karagšl 21.6.1994, 1V, 1600 m;
Yusufeli-AltÝparmak 5.7.1994, 6VV, 10MM, 1100 m;
12.6.1997, 38VV, 49MM, 1200 m; SarÝgšl 5.7.1994,
2VV, 1M, 700 m; ERZURUM: (Olur-SŸngŸbayÝr
30.5.1993, 1V, 1850 m, 21.5.1994, 1M, 1850 m;
Þenkaya-TurnalÝ 25.5.1994, 1V, 2MM, 1750 m;
Uzundere-Dikyar 24.5.1994, 1V, 1450 m) (Toplam
šrnek sayÝsÝ: 124). Üncelenen šrneklerin bŸyŸk •oÛunluÛu
Taraxacum officinale bitkisinin •i•ekleri Ÿzerinden
toplanmÝßtÝr. …zellikle, Artvin yšresinden elde edilen
šrnekler Picea orientalis aÛa•larÝnÝn altÝndaki bitkiler
A. (M.) nigrojubata yanÝnda SarÝkamÝß (Kars)
(27.6.1996, 1V, 2100 m, 10.7.1996, 19VV, 22MM,
2200 m, 25.7.1996, 1V, 2MM, 2200 m, 18.8.1996,
1V, 2MM, 2250 m, 21.7.1997, 2VV, 2100 m,
5.8.1997, 1M, 2100 m)Õdan elde edilen šrnekler Dr.
Bily tarafÝndan A. (M.) nigrojubata incognita olarak teßhis
edilmißlerdir. …rneklerin tamamÝ Pinus sylvestris aÛa•larÝ
altÝndaki Achillea biebersteinii, Alyssum murale, Lythrum
salicaria ve Tripleurospermum oreades bitkilerinin
•i•ekleri Ÿzerinden toplanmÝßtÝr. Her ne kadar buradaki
šrnek sayÝsÝ 51 ise de yukarÝda belirtilen bitkilerin
Ÿzerinde daha •ok sayÝda šrneklere rastlanmÝßtÝr.
Üstenirse yŸzlerce šrnek toplanabilirdi.
Bily (135) tarafÝndan Ilgaz DaÛlarÝÕndan tanÝmlanan bu
alttŸrŸn yayÝlma alanÝ olarak KÝzÝlÝrmak NehriÕnin batÝsÝ
verilmekte ise de bunun doÛru bir ifade olmadÝÛÝ
dŸßŸnŸlmektedir. Ilgaz DaÛlarÝ ile SarÝkamÝßÕta šrneklerin
alÝndÝÛÝ ormanlÝk alan habitat ve rakÝm yšnŸnden
benzerlik arzetmektedir. Bu •alÝßma ile bu alttŸrŸn DoÛu
Anadolu BšlgesiÕnde de bulunduÛu ortaya konmußtur.
Ancak konunun daha da a•ÝklÝk kazanmasÝ a•ÝsÝndan
Ÿlkenin deÛißik yšrelerinden daha fazla šrnek
toplanÝlmasÝnÝn gerektiÛi dŸßŸnŸlmektedir.
TartÝßma ve Sonu•
Sonu• olarak, bu •alÝßma ile 3 altfamilyaya ait 46 tŸr
ve alttŸr saptanmÝßtÝr. Bunlardan, Acmaeodera (s.str.)
transcaucasica Semenov, Dicerca (s.str.) chlorostigma
Mannerheim, Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille de
Perrin tŸrleri ile Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata
albifrons (Abeille de Perrin) alttŸrŸ TŸrkiye Buprestidae
faunasÝ i•in ilk defa kaydedilmektedir. AyrÝca, 28 tŸr
Erzurum, 20 tŸr Artvin, 13 tŸr Erzincan ve 5 tŸr de Kars
ili faunasÝ i•in yeni kayÝttÝr.
Lodos ve TezcanÕÝn (88), tespitlerine gšre, ßimdiye
kadar TŸrkiyeÕde Buprestidae familyasÝndan 35 cinse
mensup 386 tŸr saptanmÝßtÝr. Bu •alÝßmayla, Ÿlkemizde
ilk defa kaydedilen 3 tŸr ile bu sayÝ 389Õa •ÝkmaktadÝr.
Acmaoderella villosula (Steven), Anthaxia cichorii
(Olivier), A. muliebris Obenberger, A. nigricollis Abeille de
Perrin tŸrleri ile Melanophila picta decastigma (Fabricius)
alttŸrŸ yšrede yaygÝn olan tŸrlerdir. Bunlardan, M. picta
decastigma ile Acmaeoderella flavofasciata (Piller &
Mitterpacher), A. flavofasciata albifrons, A. mimonti
(Boieldieu), Anthaxia cichorii (Olivier), A. millefolii
(Fabricius), A. nigrojubata nigrojubata Roubal ve A.
nigrojubata incognita Bily diÛer tŸrlere oranla daha
yŸksek populasyon olußturmaktadÝr. Bunun yanÝnda
Acmaeodera transcaucasica, Acmaeoderella obscura
(Reitter), A. safavii Volkovitsh, A. vetusta (Menetries), A.
chrysanthemi
(Chevrolat),
Anthaxia
sponsa
(Kiesenwetter), A. niehuisi Brandl, A. rossica Daniel, A.
truncata Abeille de Perrin, A. caucasica, Buprestis
dalmatina Mannerheim, B. haemorrhoidalis araratica
Marsuel, B. octoguttata L., B. rustica L., B. tarsensis
Marsuel, B. salomonii Thomson, Dicerca chlorostigma,
73
Eurythyrea quercus, Melanophila cuspidata (Klug),
Phaenops cyanea (F.), Ptosima flavoguttata (Illiger) ve
Scintillatrix gloriosa (Marseul) tŸrleri yšrede nadir
rastlanan tŸrlerdir. Her bir tŸr sadece 1-4 šrnekle temsil
edilebilmißtir.
Anthaxia nigricollis, A. turcomanica Obenberger ve A.
niehuisi endemik tŸrlerdir.
Üncelenen tŸrlerden bazÝlarÝ kŸltŸr bitkilerinde
beslenmektedirler. M. picta decastigma alttŸrŸnŸn
erginleri šzellikle kesilerek yÝÛÝlmÝß Salix alba, S. nigra ile
Populus nigra ve P. tremulaÕnÝn gšvdeleri Ÿzerinden,
larvalarÝ ise aynÝ bitkilerin kabuk altlarÝndan alÝnmÝßtÝr.
TeßekkŸr
TŸrlerin teßhis ve kontrollerinin yapÝlmasÝnda bŸyŸk
yardÝmlarÝnÝ gšrdŸÛŸmŸz Dr. Svatopluk Bily (Department
of Entomology, National Museum, Kunratice 1, 148 00
Praha 4, Czech Republic) ile Dr. Mark G. VolkovitshÕe
(Zoological Institute, Academy Of Sciences Russia, Gus199034, Petersburg, Russia), yabancÝ otlarÝn teßhisini
yapan Yrd. Do•. Dr. HŸseyin ZenginÕe (AtatŸrk
†niversitesi, Ziraat FakŸltesi, Bitki Koruma BšlŸmŸ,
Erzurum), aÛa• ve •alÝ formundaki bitkilerin teßhisini
yapan Yrd. Do•. Dr. Hasan YÝlmazÕa (AtatŸrk †niversitesi,
Ziraat FakŸltesi, Peyzaj MimarlÝÛÝ BšlŸmŸ, Erzurum) ve
projeye maddi destek saÛlayan AtatŸrk †niversitesi
RektšrlŸÛŸ AraßtÝrma Fon SaymanlÝÛÝÕna teßekkŸr ederiz.
Kaynaklar
1.
Richards, O.W. and Davies, R.G., ImmsÕ General Textbook of
Entomology. Chapman and Hall A Halsted Press Book John Jiley
and Sons, New York, p 1354, 1977.
12.
Sekendiz, O.A., TŸrkiye Hayvansal Kavak ZararlÝlarÝ †zerine
AraßtÝrmalar. Karadeniz Teknik †. Yay. No: 62, Orman Fak. Yay.,
No: 3, s 194, 1974.
2.
Borror, D.J., DeLong, D.M. and Triplehorn, C.A., An Introduction
to the Study of Insects. Hold, Rinehard and Winston, USA, p 827,
1981.
13.
Schimitschek, E., Turkiye Orman Bšcekleri ve Muhiti (‚ev.: A.
Acatay). Ü.†. Yay. No: 556, Orman Fak. Yay. No: 24, HŸsnŸtabiat
MatbaaÝs, Üstanbul, s 471, 1953.
3.
Booth, R.G., Cox M.L. and Madge R.B., Ile Guides to Insects of
Importance to Man, 3. Coleoptera. Printed in the UK at the
University Press, Cambridge, p 384, 1990.
14.
4.
Bily, S., The Buprestidae (Coleoptera) of Fennoscandia and
Denmark. Fauna Entomologica Scandinavica, 10; p 109, 1982.
‚anak•ÝoÛlu, H., Orman Entomolojisi (…zel BšlŸm). Ü.†. Orman
FakŸltesi YayÝnlarÝ, Ü.†. Yay. No: 3152, Orman Fak. Yay. No: 349,
Matbaa Teknisyenleri BasÝmevi, Üstanbul, (birinci baskÝ) s 536,
1983.
15.
Hartmann, V.G. und Blank, R., Winterfrost, Kahlfrass und
PrachkŠferbefall als Faktoren im Ursachenkomplex des
Eichensterbens in Norddeutschland. Forst und Holz, 47. Jahrgang,
15: 443-452, 1992.
16.
Tezcan, S., Üzmir Ülinde bulunan Sphenopterini, Buprestini ve
Psilopterini (Coleoptera: Buprestidae: Buprestinae) tribusÕlarÝna
baÛlÝ tŸrler Ÿzerinde sistematik araßtÝrmalar. Doktora Tezi, E.†.
Fen Bil. Enst. Bit. Kor. Anabilim DalÝ, Bornova, Üzmir, s 162, 1990.
5.
6.
Obenberger, J., Une comparaison de la faune des Buprestides
(Col.) de la faune Palearctique et Nearctique. Acta Univ. Carol.
Biologica, 4(2): 153-168, 1958.
Lodos, N. ve Tezcan, S., TŸrkiye Entomolojisi V. Buprestidae
(Genel, UygulamalÝ ve Faunistik). Entomoloji DerneÛi YayÝnlarÝ No:
8, E.†. BasÝmevi, Üzmir, s 139, 1995.
7.
Berker, A., Orman Koruma Bilgisi. T.C. Ziraat Vekaleti, Orman
Mektebi, YayÝm 1, Matbaii EbŸzziya, Üstanbul, s 377, 1936.
17.
8.
…nder, F., Karsavuran, Y., Tezcan, S. ve …nder, E.P., TŸrkiyeÕde
TarÝm, Orman ve Evcil Hayvanlarda Hayvansal Kškenli ZararlÝ ve
YararlÝ TŸrlerin Bilimsel ve TŸrkce isimleri. Tar. Orm. ve Kšyißl.
Bak. Mesleki YayÝnlar, Yay. No: 8, Ankara 2 120, 1987.
Tezcan, S., Kemalpaßa (Üzmir) yšresi kiraz aÛa•larÝnda zararlÝ
Buprestidae (Coleaptera) familyasÝ tŸrleri Ÿzerinde araßtÝrmalar.
TŸrk. Entomol. Derg., 19(3): 221.230, 1995.
18.
Fairmaire, M.L., Notica sur les Coleopteres recoltes par M.J.
Lederer sur le Bosz-Dagh (Asie Mineure). Annls. soc. ent. Fr., 35:
249-280, 1866.
19.
Fairmaire, M.L., Coleopteres recoltes par M.L.ÕAbbe David a Akbes
(Asie-Mineure). Annls. soc. ent. Fr., Oct. 1883, 1884.
20.
Bodemeyer, H.E.V., Quer durch Klein-Asien in den Bulghar-Dagh,
eine Naturweissenschaftliche Studien-Reise, Druck und Verlag; Die
Druck und Verlagsaktiren-Gesellschaft Vormals Dšlter,
Emmendingen, p 169, 1900.
21.
Sahlberg, J., Coleoptera mediterranen orientalia. …fversigt af
Finska Vetenskaps-Societetens Fšrhandlingar, 55(19): 272, 191213.
9.
Balachowsky, A., Davatchi, A. and Descarpentries A., ÒFamille des
BuprestidaeÓ. In: Entomologie Appliquee a LÕ Agriculture. Tome I,
p 564, 1962.
10.
Powell, R.D. and Myers, J.H., The effect of Sphenoptera
jugoslavica Obenb. (Col., Buprestidae) on its host plant Centaurea
diffusa Lam. (Compositae). J. Appl. Ent., 106: 25-45, 1988.
11.
Hasan, S., Biology of a Buprestis beetle, Sphenoptera clarescens
(Col.: Buprestidae), from skeleton weed, Chondrilla juncea.
Entomophaga, 23 (1): 19-23, 1978.
74
G.TOZLU, H. …ZBEK
38.
Niehuis, M., Meliboeus (Meliboeiodes) adlbaueri n. sp. ein neuer
PrachtkŠfer aus dem Vorderen Orient (Coleoptera: Buprestidae).
Mitt. internat. entomol., Ver., 13 (3/4): 121-132, 1989.
39.
Niehuis, M., The Melanophila-species of the Near East, with the
description of Melanophila knoteki turcica n. ssp. (Coleoptera:
Buprestidae). Zoology in the Middle East, 5: 43-61, 1991.
40.
Niehuis, M., Agrilus sylviae n. sp. ein neuer pistaciophoger Agrilus
aus dem Nahen Osten (Coleoptera: Buprestidae). Mitt. internat.
entomol., Ver., 17(4): 209-217, 1992.
41.
Svoboda, P., Two new species of Anthaxia from Turkey
(Coleoptera, Buprestidae). Folia Heyrovskyana, 2(5): 63-67,
1994.
42.
Acatay, A., Üstanbul •evresi ve bilhassa Belgrad ormanÝndaki zararlÝ
orman bšcekleri, mŸcadeleleri ve ißletme Ÿzerine etkileri. Zir. Vek.
YŸk. Zir. Enst. ‚al. SayÝ: 142, s 163, 1943.
43.
Acatay, A., Tatbiki Orman Entomolojisi. Ü. †. Yay. No: 1359,
Orman Fak. Yay. No: 133, Kutulmuß MatbaasÝ, Üstanbul, s 182,
1969.
44.
Acatay, A., ShŠdlinge von Rosa damascena Mill. in der TŸrkei. Anz.
SchŠdlingsk, 43(4): 49-53, 1970.
45.
Erdem, R., SarÝkamÝß OrmanlarÝnda Entomolojik MŸßahadeler. T.
C. Tar. Bak. Orm. Gen. MŸd., SayÝ: 52, s 34, 1947.
46.
Erdem, R., OrmanÝn FaydalÝ ve ZararlÝ Bšcekleri. Ü.†. Orman Fak.
YayÝnlarÝ, Ü.†. Yay. No: 2078, Orman Fak. Yay. No: 217 s 227,
1976.
47.
ErkÝlÝ•, S. ve SŸmer, S., EskißehirÕde yeni bir zararlÝ bšcek
(Sphenoptera carceli Castelnau et Gory). Bit. Kor. BŸlt., 2: 27-29,
1952.
48.
Defne, M. …., BatÝ Karadeniz BšlgesiÕndeki GšknarlarÝn ZararlÝ
Bšcekleri ve MŸcadele MetodlarÝ. TarÝm BakanlÝÛÝ Orman Genel
MŸdŸrlŸÛŸ YayÝnÝ, Seri No: 12, SÝra No: 105, Üstanbul, s 228,
1954.
49.
Üleri, M. ve Ayfer, M., Antep FÝstÝÛÝ (Pistacia vera) ZararlÝ ve
HastalÝklarÝ. Adana Zir. MŸc. Enst. Yay. No: 41, s 41, 1956.
50.
‚anak•ÝoÛlu, H., Bursa OrmanlarÝnda Entomolojik AraßtÝrmalar.
Ü.†. Yay. No: 690, Orman Fak. Yay. No: 41, s 41, 1956.
51.
‚anak•ÝoÛlu, H., Orman Entomolojisi (…zel BšlŸm). Ü. †. Orman
FakŸltesi YayÝnlarÝ, Ü. †. Yay. No: 3623, Orman Fak. Yay. No: 412,
Ü. †. BasÝmevi ve Film Merkezi, Üstanbul, (ikinci baskÝ) s 458,
1993.
52.
Levey, B., Revision of the umbellatarum species group of Anthaxia
(Coleoptera: Buprestidae). Systematic Entomology, 10: 299-306,
1985.
NizamlÝoÛlu, K., TŸrkiye Meyve AÛacÝ ZararlÝlarÝ ve MŸcadelesi.
Koruma Tar. Üla•. A. Þ. Neßri. No: 5, s 208, 1957.
53.
Niehuis, M., Agrilus adlbaueri n. sp. aus der TŸrkei (Coleoptera,
Buprestidae). Mitt. internat. entomol., Ver., 12(3/4) 57-66, 1987.
Alkan, B., Mandelbaum schŠedlinge, ihre verbreitung und
bekamphung in der TŸrkei. Yb. Fab. Agric. Univ. Ankara, 1-9,
1963.
54.
Tuatay, N., Isparta ve Burdur Bšlgesi YaÛ GŸllerinin BaßlÝca
ZararlÝlarÝ, KÝsa Biyolojileri ve Savaß MetotlarÝ †zerinde
AraßtÝrmalar. Ankara Zir. MŸc. Enst. MŸd., SayÝ: 39, s 78, 1963.
55.
NizamlÝoÛlu, K. ve Gškmen, N., TŸrkiyeÕde Zeytine Zarar Veren
Bšcekler. Yenilik BasÝmevi, Üstanbul, s 167, 1964.
22.
de Kerville, H.G., Recit sommarie du voyage et liste methodique
des invertebres et des vertebres recoltes en Asie-Mineure. Voyage
Zoologique DÕHenri Gadeau de Kervilleen Asie-Mineure (April-Mai,
1912), Tome I, Paul Lechevalier, Paris, p 18, 1939.
23.
Obenberger, J., Resultats de IÕexpedition scientifique zoologique
du Museum National de Praha en Turquie. 423, Coleoptera IV,
Buprestidae. Acta ent. mus. nat. Pragae, 29: 5-24, 1953.
24.
Bodenheimer, F.S., TŸrkiyeÕde Ziraate ve AÛa•lara ZararlÝ Olan
Bšcekler ve Bunlarla Savaß HakkÝnda Bir EtŸt (‚ev. Naci Kenter).
Bayur MatbaasÝ, Ankara s 347, 1958.
25.
Chararas, C., Les insectes du peuplier biologie, ecologie, ecologie,
nocivite, methodes de protection. Ed. Librairie de la Faculte des
Sciences, 7, rue des Ursulines, Paris, p 372, 1972.
26.
Bily, S., New records and rare species of Buprestids from Bulgaria
(Coleoptera, Buprestidae). Acta zoologica bulgarica, 13: 47-52,
1979.
27.
Bily, S., Taxonomical and biological notes on Buprestidae from
Turkey (Coleoptera). TŸrk. Bit. Kor. Derg., 8: 143-149, 1984.
28.
Bily, S. and Brodsky, O., Taxonomical, biological and faunistical
notes on Buprestidae and Cleridae from East Mediterranean
(Coleoptera). TŸrk. Bit. Kor. Derg., 6: 185-194, 1982.
29.
Curletti, G., Description dÕune nouvelle espece de Anthaxia de la
Turquie meridionale (Coleoptera, Buprestidae). Acta ent.
bohemoslovaca, 81: 268-270, 1984.
30.
31.
32.
Curletti. G. et Magnani, G., Una nuova Anthaxia della Turchia
centrale (Coleoptera, Buprestidae). Riv. Piem. St. Nat., 6: 241247, 1985.
Curletti, G. et Magnani, G., Quattro nuove specie di Buprestidi
dellÕarea Mediterranea (Coleoptera, Buprestidae). Riv. Piem. St.
Nat., 9: 137-148, 1988.
Novak, G., Das bis jetzt unbekannte Weibchen von Anthaxia
(Cratomerus) nupta Kiesenwetter, 1857 (Coleoptera, Buprestidae).
Zeitschrift der Arbeitsgemeinschaft …sterr. Entomologen, 36 (3/4):
119-120, 1984.
33.
Novak, G., Anthaxia (s.str.) herbertschmidi n. sp., aus der
SŸdtŸrkei
(Coleoptera,
Buprestidae).
Zeitschrift
der
Arbeitsgemeinschaft …sterr. Entomologen, 44(1/2): 26-28, 1992.
34.
Novak, G., Anthaxia (Haplanthaxia) ovaciki n. sp. eine neue
Anthaxia der cichorii - Gruppe und Beschreibung des noch
unbekannten & von Philanthaxia rufimarginata (Saunders, 1867)
(Coleoptera, Buprestidae). Berichte der Entomologischen
Gesellschaft Ingolstadte, Ver., 2(9), p 6, 1994.
35.
36.
37.
Niehuis, M., Agrilus oliveri n. sp. aus der TŸrkei (Coleoptera:
Buprestidae). Acta Coleopt., 5(2): 33-40, 1989.
75
56.
YŸksel, H., Erzurum bšlgesinde bulunan yeni korunga zararlÝsÝ
(Sphenoptera antiqua Ill.). Bit. Kor. BŸlt., 6(2): 67-72, 1966.
57.
Karagšz, O. ve Sekendiz, O., Capnodis milaris Klug ve kavaklarda
tahribat yapan diÛer Capnodis sp.Õleri Ÿzerinde araßtÝrmalar.
Kavak•ÝlÝk AraßtÝrma EnstitŸsŸ YÝllÝk BŸlteni, 2: 107-110, 1968.
58.
…zer, M. ve Duran, N., Orta AnadoluÕda Yonca ve Korungada Zarar
Yapan Bšcek TŸrleri †zerinde Ülk ‚alÝßmalar. A. †. Zir. Fak.
YayÝnlarÝ, 316, A. †. BasÝmevi, Ankara, s 78, 1968.
59.
Bes•eli, …., BŸyŸkdŸz AraßtÝrma OrmanlarÝnÝn ZararlÝ Bšceklerinin
Biyolojisi, Koruyucu Tedbirler ve MŸcadelesi. OrmancÝlÝk AraßtÝrma
EnstitŸsŸ YayÝnlarÝ, Teknik BŸlten Serisi No: 33, Ankara, s 94,
1969.
60.
Ural Ü., IßÝk, M. ve Kurt, A., DoÛu Karadeniz Bšlgesi fÝndÝk
bah•elerinde tesbit edilen bšcekler Ÿzerinde bazÝ incelemeler. Bit.
Kor. BŸlt., 13(2) 55-66, 1973.
61.
Sekendiz, O. ve YÝldÝz, N., Melanophila picta Pall.ÕÝn TŸrkiyeÕdeki
biyolojisi, koruma ve savaß metotlarÝ. Kavak ve HÝzlÝ Gelißen
YabancÝ TŸr Orman AÛa•larÝ AraßtÝrma EnstitŸsŸ YÝllÝk BŸlteni, 7:
157-177, 1972.
62.
Sekendiz, O. ve YÝldÝz, N., Marmara ve Trakya BšlgesiÕnde
tahribatÝna rastlanÝlan Agrilus ater L.Õin TŸrkiyeÕdeki yayÝlÝßÝ,
biyolojisi, zararlarÝ, koruma ve savaß motodlarÝ Ÿzerine
araßtÝrmalar. Kavak ve HÝzlÝ Gelißen YabancÝ TŸr Orman AÛa•larÝ
AraßtÝrma EnstitŸsŸ YÝllÝk BŸlteni, 7: 1-24, 1972.
71.
YŸcel, M., DoÛu Anadolu SarÝ•am OrmanlarÝnda Zarar Yapan
Bšcekler. OrmancÝlÝk AraßtÝrma EnstitŸsŸ Teknik BŸlten 191: s 22,
1987.
72.
Toros, S., Park ve SŸs Bitkileri ZararlÝlarÝ. Ankara †niv. Ziraat
FakŸltesi YayÝnlarÝ No: 363, Ankara, s 165, 1992.
73.
GŸler, N. ve Can, P., Orta ve GŸneydoÛu AnadoluÕda KullanÝlan
Kavak KlonlarÝnda GšrŸlen ZararlÝlar. T. C. Orman BakanlÝÛÝ Kavak
ve HÝzlÝ Gelißen TŸr Orman AÛa•larÝ AraßtÝrma MŸdŸrlŸÛŸ, Teknik
BŸlten No: 166, s 24, 1994.
74.
…zbek, H., GŸ•lŸ, Þ., Tozlu, G., Erzurum, Erzincan, Bayburt ve
Artvin illerinde kußburnu bitkisinde zararlÝ olan Arthropoda tŸrleri.
Kußburnu Sempozyumu Bildirileri, 5-6 EylŸl 1996, GŸmŸßhane,
219-230, 1996.
75.
Uygun, N., BaßpÝnar, H., ÞekeroÛlu, E., Kornoßor, S., …zgŸr, A.F.,
Karaca, Ü., Ulusoy, R. ve Kazak, M.R., GAP alanÝnda zirai mŸcadele
politikasÝna esas teßkil edecek zararlÝ ve yararlÝlarÝn saptanmasÝ.
Gap Bšlgesi Bitki Koruma SorunlarÝ ve ‚šzŸm …nerileri
Sempozyumu, 27-29 Nisan 1995, ÞanlÝurfa , 99-119, 1195.
76.
…zoÛlu, Þ. ve Uygun, N., DoÛu Akdeniz BšgesiÕnde aÛa•larÝn kšk,
gšvde ve dallarÝnda zarar yapan bšcek tŸrlerinin saptanmasÝ.
TŸrkiye III. Entomoloji Kongresi, 24-28 EylŸl 1996, Ankara, 410414, 1996.
77.
Winkler, A., Catalogus Coleopterum Regionis Palaearcticae. XVIII,
Dittesgasse 11, Wien, 620-663, 1924-32.
78.
Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 12 (Eds. W. Junk
and S. Schenkling), Pars: 84, Buprestidae I, Berlin, 1-212, 1926.
79.
Obenberger, J., Sphenopterinorum revisionis prodromus II. De
subgenere Sphenoptera Sol. s.str. (Col., Buprestidae). Sb. Ent.
Odd. Nar. Mus. Praze, 40: 3-99, 1927.
80.
and S. Schenkling), Paras: 111, Buprestidae II, Berlin, 213-568,
1930.
63.
Sekendiz, O.A., DoÛu Karadeniz BšlŸmŸnŸn …nemli Teknik
Hayvansal ZararlÝlarÝ †zerinde AraßtÝrmalar. K.T.†. Genel YayÝn No:
127, Orman FakŸltesi YayÝn No: 12, Trabzon, s 114, 1981.
64.
YÝldÝz, N., Capnodis miliaris Klug. biyolojisi, koruma ve savaß
metodlarÝ Ÿzerine araßtÝrmalar. Kavak ve HÝzlÝ Gelißen YabancÝ TŸr
Orman AÛa•larÝ AraßtÝrma EnstitŸsŸ YÝllÝk BŸlteni, 9: 1-24, 1974.
65.
Akman, K. ve San, S., Ege Bšlgesinde zarar yapan Capnodis tŸrleri
Ÿzerinde araßtÝrmalar. Zir. MŸc. Ar. YÝll.: 21-23, 1975
66.
Tosun, Ü., Akdeniz Bšlgesi iÛne yapraklÝ ormanlarÝnda zarar yapan
bšcekler ve šnemli tŸrlerin parazit ve yÝrtÝcÝlarÝ Ÿzerinde
araßtÝrmalar. Ü. †. Orman Fak. Derg., 26(2): 218-254, 1977.
81.
and S. Schenkling), Pars: 132, Buprestidae III, Berlin, 569-782,
1934.
67.
‚anak•ÝoÛlu, H., Selmi, E. ve KŸ•ŸkosmanoÛlu, A., Üstanbul
adalarÝnda entomolojik tespitler. Ü. †. Orman FakŸltesi Dergisi, 32
(1): 44-55, 1982.
82.
and S. Schenkling), Pars: 143, Buprestidae IV, Berlin, 782-934,
1935.
68.
GŸler, N., KavaklarÝmÝz i•in bŸyŸk tehlike Melanophila picta Pall.
(Kavak SŸslŸ BšceÛi). Kavak ve HÝzlÝ Gelißen YabancÝ TŸr Orman
AÛa•larÝ EnstitŸsŸ Dergisi, T. O. ve Kšyißleri BakanlÝÛÝ, Orman
Genel MŸd., Üzmit, 57-69 , 1984.
83.
and S. Schenkling), Pars: 152, Buprestidae V, Berlin, 935-1246,
1936.
84.
69.
Kornoßor, S., Orman Park SŸs Bitkileri ZararlÝlarÝ. ‚. †. Ziraat
FakŸltesi YayÝnlarÝ, Ders Notu YayÝnlarÝ No: 131, Adana, s 189,
1986.
Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 13 (Eds. W. Junk.
and S. Schenkling), Pars: 157, Buprestidae VI, Berlin, 1247-1714,
1937.
85.
70.
Ma•an, G., GŸneydoÛu Anadolu SarÝ•am OrmanlarÝnda Zarar
Yapan Bšcek TŸrleri, …nemlilerinin TanÝnmalarÝ, YayÝlÝßlarÝ ve
Ekonomik …nemleri †zerinde AraßtÝrmalar. T. C. Tar. Orm. ve
Kšyßl. Bak. DiyarbakÝr Bšl. Zir. MŸc. Ar. Enst. MŸd. Ar. Es. Ser.
No: 5, s 82, 1986.
Niehuis, M., Beitrag zur Kenntnis der Buprestis-Arten des Nahen
Ostens (Coleoptera: Buprestidae). Zoology in the Middle East, 4:
39-60, 1990.
86.
Niehuis, M., Beitrag zur Kenntnis der Coroebus-Arten des Nahen
Ostens (Coleoptera: Buprestidae). Acta Coleopt., 7 (2): 69-82,
1991.
76
G.TOZLU, H. …ZBEK
87.
88.
Tezcan, S., Üzmir Ülinde bulunan Buprestidae (Julodinae,
Polycestinae, Acmaeoderinae, Chalcophorinae, Chrysobothrinae,
Agrilinae, Trachyinae) tŸrleri Ÿzerinde faunistik araßtÝrmalar.
TŸrkiye II. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 28-31 Ocak 1992,
Adana, Entomoloji DerneÛi YayÝnlarÝ No: 5, 737-746, 1992.
Lodos, N. ve Tezcan, S., TŸrkiye Buprestidae (Coleoptera)
faunasÝnÝn genel gšrŸnŸmŸ ve zoocoÛrafi yšnden
deÛerlendirilmesi. E. †. Zir. Fak. Derg., 29 (1): 15-22, 1992.
89.
Niehuis, M. und Tezcan, S., Beitrag zur Kenntnis der Agrilus-Arten
der TŸrkei (Coleoptera: Buprestidae). Mitt. internat. entomol., Ver.,
18 (1/2): 1-53, 1993.
90.
Tezcan, S., Contribution to the study of the genera Acmaeodera
Eschscoltz and Acmaeoderella Cobos (Coleoptera, Buprestidae,
Acmaeoderinae) of Turkey. TŸrk. Entomol. Derg., 19 (1): 69-79,
1995.
91.
Tezcan, S., Some additional notes on Chalcophorini (Coleoptera:
Buprestidae: Chalcophorinae) fauna of Turkey. Ege †niv. Ziraat
Fak. Derg., 32 (2): 9-16, 1995.
92.
Tezcan, S., Notes on Capnodis Eschscholtz (Coleoptera:
Buprestidae) fauna of Turkey. Ege †niv. Ziraat. Fak. Derg., 32(2):
9-16, 1995.
93.
KÝsmalÝ, Þ., Tezcan, S., TuranlÝ, F. ve Madanlar, N., Chrysomelidae
ve Buprestidae (Coleoptera) familyalarÝna baÛlÝ tŸrlerin Gap
BšlgesiÕndeki durumu. Gap Bšlgesi Bitki Koruma SorunlarÝ ve
‚šzŸm …nerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan 1995, ÞanlÝurfa,
139-148, 1995.
94.
Thery, A., Faune de France. Coleopteres Buprestides , 41. Librairie
de la Faculte des Sciences, Paris, p 223, 1942.
95.
Richter, A.A., Fauna SSSR, 13, 2. Zlatki (Buprestidae). I. Izd. AN
SSSR, Moskova, Leningrad, p 255, 1949.
96.
Richter, A.A., Fauna SSSR, 13, 4. Zlatki (Buprestidae) II. Izd. AN
SSSR, Moskva, Leningrad, p 233, 1952.
97.
Schaefer, L., Les Buprestides de France. Misc. Entomol. Paris,
Supplement, p 511, 1952.
98.
Bily, S., Krascoviti-Buprestidae. In Zoologcke klice, Zoological
Keys, Academia, Praha, p 112, 1989 (In Czech).
99.
Volkovitsh, M.G., A review of Palaearctic groups of the tribe
Acmaeoderini (Coleoptera, Buprestidae). Entomological Review,
58 (2): 78-99, 1979.
100. Bellamy, C.L., A catalogue of the higher taxa of the family
Buprestidae (Coleoptera). Navors. nas. mus. Bloemfontein, 4 (15):
405-427, 1985.
101. Volkovitsh, M.G., The new data on synonymy of 6 species of
Buprestid-beetles (Coleoptera, Buprestidae) of the tribe
Acmaeoderini from the Transcaucasia. AH CCCP, 5 (43), 367371, 1990 (In Russian).
102. MŸhle, H., Ergebnisse der Albanien-Expedition 1961 des
Deutschen Entomologishen Institutes. Beitr. Ent., Berlin, 30(2):
369-383, 1980.
103. Volkovitsh, M.G., A catalogue of the tribe Acmaeoderini of the
fauna of the USSR and adjacent countries. AH CCCP, T. 140, 1643 , 1986 (In Russian).
104. Niehuis, M., Contribution to the knowledge of the Jewel Beetles
(Coleoptera: Buprestidae) of the Near East. Zoology in the Middle
East, 3: 73-110 1989.
105. Curletti, G., I Buprestidi DÕItalia. Museo Civico di Scienze Naturali
dÝ Brescia, No. 19, p 318, 1994.
106. Raicanescu, A., Contributii la studiul faunistic ßi ecologic al
buprestoideelor din Rezervatia Biosferei Delta-Dunarii (Coleoptera:
Buprestoidae). Bul. inf. Soc. lepid. rom., 6 (1-2): 105-125, 1995.
107. Sakalian, V., Studies on Buprestidae (Coleoptera) in the SandanskiPetric and Goce Delcev valleys -Southwest Bulgaria, III.
Zoogeographical characteristic. Acta zoologica. bulgarica., 47,
35-41, 1994.
108. Volkovitsh, M.G., and Alexeev, A.V., Buprestid beetles (Coleoptera:
Buprestidae) from Kopetdagh and the adjacent regions of Southern
Turkmenistan. Biogeography and ecology of Turkmenistan, 419449, 1994.
109. Bily, S., Results of the Czechoslovak-Iranian entomological
expeditions to Iran. Coleoptera, Buprestidae. Acta entb mus. nat.,
Pragae, 41: 29-89, 1983.
110. Volkovitsh, M.G., Two new species of the genus Acmaeoderella
Cobos (Coleoptera, Buprestidae) from South West Asia.
Entomological Review, 60 (4): 82-87, 1981.
111. Volkovitsh, M.G., New and little known Buprestid-beetles of the
genus Acmaeoderella Cobos (Coleoptera, Buprestidae) from the
Eastern Meditteranean. AH CCCP, T. 208, 43-63, 1989 (In
Russian).
112. Solier, A. J.J., Essai sur les Buprestides. Annales de la Societe
Entomologique de France, 2: 261-316, 1833.
113. Zabransky, P., Beitrage zur Faunistik …sterreichischer Kafer mit
Bemerkungen zur …kologie und Biologie 2. Teil-Familie
Buprestidae (Coleoptera: Buprestidae). Koleapt. Rundschau, 61:
139-156, 1991.
114. Penther, A. et Zederbauer, E., Resultats de IÕexpedition scientifique
zoologique du Museum National de Praha en Turquie. 423,
Coleoptera IV. Buprestidae. Acta ent. mus. nat. Pragae, 29: 5-24,
1905.
115. Hellrigl, K.G. …kologie und Brutpflanzen europaischer PrachtkŠfer
(Coleoptera, Buprestidae). Z. angew. ent., 85: 167-191, 1978.
116. Kurosawa, Y., Reorganization of Buprestis and its allies
(Coleoptera, Buprestidae). Kontyu, Tokyo, 56 (2): 261-279,
1988.
117. MŸhle, H., Ergebnisse der Albanien-Expedition 1961 des
Deutschen Entomologischen Institutes. Beitr. Ent., Berlin, 34 (2)
425-426, 1984.
118. Obenberger, J., Revision der palaearktischen Buprestis-Arten (Col.,
Buprest.). Mitteilungen der MŸnchner Entomologischen
Gesselschaft, 31: 460-554, 1941.
77
119. Sparacio, I., Materiali per un catalogo di buprestidi di Sicila
(Coleoptera, Buprestidae). Naturalista sicil., S. IV, XIV (3-4), 7176, 1990.
120. YŸksel, B., TŸrkiyeÕde ladini (Picea orientalis (L.) Link.)Õnde zarar
yapan bšcekler ve bazÝ tŸrlerin yÝrtÝcÝ ve parazitleri Ÿzerine
araßtÝrmalar. Doktora Tezi, K.T.†. Fen Bil. Enst. Orman
MŸhendisliÛi Anabilim DalÝ, Trabzon, s 222, 1996.
127. Serafim, R. and Raicanescu, A., Lista sepciiolor de Buprestoidea
(Coleoptera) din colectia NICOLAE SAVULESCU de la Muzeul de
Istorie Naturala ÒGrigore AntipaÓ din Bucuresti. Bul. inf. Soc. lepid.
rom., 6 (1-2): 123-144, 1995.
128. Niehuis, M., Taxonomisch-zoogeographische studien zum
Anthaxia-dimidiata-Komplex (Coleoptera: Buprestidae). Mitt.
internat. entomol., Ver. 15 (1/2): 41-64, 1990.
121. Erdem, R. ve ‚anak•ÝoÛlu, H., TŸrkiye Odun ZararlÝlarÝ. Ü.†.
YayÝnlarÝ, No: 2336, Orman FakŸltesi No: 241, Üstanbul, KÝsÝm
Buprestidae, 35-42, 1977.
129. Bily, S., Taxonomic notes on Anthaxia (Coleoptera, Buprestidae)
from South-Western Asia, with description of two new species.
Acta ent. bohemoslovaca, 74: 275-282, 1977.
122. GŸl-ZŸmreoÛlu, S., Üzmir Bšlge Zirai MŸcadele AraßtÝrma EnstitŸsŸ
Bšcek ve Genel ZararlÝlar KataloÛu (1928-1969). 1. KÝsÝm Bšlge
Zir. MŸc. Arß. Enst., Bornova, s 119, 1972.
130. Bily, S., Taxonomic notes on Anthaxia (subgen. Cratomerus) from
the Palaearctic region (Coleoptera, Buprestidae). Acta ent.
bohemoslovaca, 77: 271-279, 1980.
123. Bily, S. and Bellamy, C.L., Comment on the proposed conservation
of usage of the generic names Melanophila Escholtz, 1829 and
Phaenops Dejean, 1833 (Insecta, Coleoptera). Bull. Zool. Nom.,
52, 1: 70, 1995.
131. Tuatay, N., Kalkandelen, A. ve Aysev, N., Nebat Koruma MŸzesi
KataloÛu (1961-1971). T.C. Tar. Bak. Zir. MŸcb Zir. Kar. Gn. Md.
Yay. Mes. Kit. Ser., s 119, 1972.
124. Gutowski, J.M. and Krolik, R., A review of the morphology,
distribution and biology of Palaearctic species of the genus
Phaenops Dej., (Coleoptera: Buprestidae). Crystal, Series
Zoologica, No: 3, p 88, 1996.
125. Gutowski, J.M., Changes in communities on longhorn and
buprestid beetles (Coleoptera: Cerambycidae, Buprestidae)
accompanying the secondary succession of the pine forests of
Puszcza Bialowieska. Fragmenta Faunistica, 38(20): 390-409,
1995.
126. Bily, S., World Catalogue of the Genus Anthaxia Eschscoltz, 1829
(Coleoptera: Buprestidae). Folia Heyrovskyana, Supplementum 2,
p 190, 1997.
78
132. Brandl, P., Anthaxia niehuisi sp. n. eine neue Anthaxia aus der
Turkei (Coleoptera, Buprestidae). Nachrichtenblatt der Bayerischen
Entomologen, 36 (1): 14-16, 1987.
133. Obenberger, J., Etudes sur les especes du genre Anthaxia Eschsch.
Acta Entom. Mus. Nat ., Praha, 11: 171-249, 1938.
134. Bily, S., A revision of Anthaxia (Melanthaxia) conradti and corsica
species-groups
(Coleoptera,
Buprestidae).
Acta
ent.
bohemoslovaca, 81: 434-447, 1984d.
135. Bily, S., Variation and subspeciation in Anthaxia (Melanthaxia)
nigrojubata Roubal (Coleoptera, Buprestidae). Acta ent.
bohemoslovaca, 71: 318-321, 1974.

Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars Œlleri Buprestidae (Coleoptera

Transkript

Benzer belgeler

Go Erzurum

PDF ( 3 ) - Turkish Journal of FISHERIES and AQUATIC SCIENCES

Migrantinnen beraten Migrantinnen

Sığır Analizleri

ın manisa provınce, turkey - Munis Entomology and Zoology

türkiye orman ekosistemlerinin elaterıdae