Skretting

Informa
Skretting
No:1 - İlkbahar-Yaz 2011 - Skretting Türkiye dergisi
I Balık çiftlikleri MicroBalance™
sayesinde dengeyi sağlıyorlar
I Hammadde fiyatları iki sene
tırmandıktan sonra yüksek
düzeyde tutunuyor
I Yem Ekibi özel
ürünlere odaklanıyor
www.skretting.com.tr
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 1
09/06/11 15:08
İçindekiler
Balık çiftlikleri MicroBalance™
sayesinde dengeyi sağlıyorlar sayfa
Balığın besine gereksinimi
vardır - hammaddeye değil sayfa
MicroBalance™
diyetleri Akdeniz
türlerine uyarlanıyor sayfa
Hammadde fiyatları iki sene
tırmandıktan sonra yüksek
düzeyde tutunuyor sayfa 10
Yem Ekibi özel ürünlere
odaklanıyor
Kısa haberler
staff
Yazar Ekibi
Direktör: Hakan Borucuoglu Skretting Türkiye
· [email protected]
Umberto Luzzana, Hendrix SpA
· [email protected]
Annalisa Galvani, Hendrix SpA
· [email protected]
Fernando Sanz, Trouw España
· [email protected]
Hans Vink, Nutreco
· [email protected]
Eamonn O’Brien, BG Trout & Marine Species
· [email protected]
Anne-Cécile Guétrot, Trouw France
· [email protected]
Dizayn ve İçerik
Germán Delgado Barriuso
· [email protected]
Basımevi
Pasaport Reklamcılık TanıtımHiz. San.
ve Tic. Ltd. Şti.
Tel:0 232 339 99 14(pbx)
Fax:0 232 339 99 65
www.pasaportmedya.com
Skretting Informa dergisi müşterilerine dağıtılmak
üzere hazırlanmış bir dergidir.
sayfa
sayfa
12
3
Editoryal
Trygve Berg Lea
6
Skretting Kıdemli Ürün Müdürü
SÜRDÜRÜLEBILIRLIK PROGRAMINA TEDARIKIN EKLENMESI
8
Skretting’in ana kuruluşu Nutreco küresel satın alma ekibine 2011 Mart ayında
Sürüdürülebilir Tedarik Stratejisini sunmuştur. Bu girişim, önümüzdeki onlarca yıl
boyunca artmaya devam edecek olan dünya nüfusunun beslenmesine yardımcı
olurken, bir taraftan da şirket olarak sürdürebilirliği sağlamak adına çok önemli bir
adımdı. Stratejinin çekirdek hedefi Nutreco’nun hammadde alımlarında sadece sürdürülebilir malzemelere yönelmesini sağlamaktır. Bunun için sürdürülebilir hammaddelerin tam olarak tanımlanması gerekir. Tüm dünyanın kabul ettiği tanımlamalarda
zorlanıyoruz. Bölge ve hammaddelere öncelik tanınıyor ; ancak sadece ulusal yönetmeliklere güvenmek uygun bir yaklaşım değil. Daha geniş kapsamda kabul gören
standartlara gereksinimimiz var. Nutreco da tam bu nedenle yem hammaddelerinin
üretimi ve kullanımını da içeren sürdürülebilir tarım ve akua kültür faaliyetlerinde güvenilir
standartların oturtulması için uluslararası platformda etkindir.
16
Sürdürülebilir Tedarik Stratejisi hedeflerimizi tanımlar ve bunlara ulaşmamız için net bir
yol haritası çizer. Bu strateji örneğin iyi çalışma esasları ve çevre yönetmelikleri gibi tedarikçilerin uymaları gereken genel Satıcı Politikalarını da içerir. İlave özel politikalar ise Nutreco için stratejik önem taşıyan ve küresel piyasalardan temin edilen üç ana hammadde
kategorisi ile ilgilidir. Bunlar soya ürünleri, hurma yağı ve deniz ürünleri, özellikle de balık
unu ve balık yağıdır. Deniz ürünleri politikası satıcıların ürünlerinin yasadışı, uygunsuz
veya belgesiz balıkçılık faaliyetlerinden elde edilmediğini ve BM’nin soyu tükenme tehlikesi altında olan hayvanların listesindeki türlerden (CITES : Soyu Tükenme Tehlikesi Altında
Olan Yabani Fauna ve Floranın Uluslararası Ticareti Anlaşması) olmadığını belgelemelerini
şart koşmaktadır. Tedarik Stratejisi satıcılara 2011 yılı içerisinde tanıtılacak ve satın alma
ekibi tam olarak uygulanabilmesi için harekete geçecektir. Bu da, örneğin deniz ürünlerinin sadece belgeli balık çiftliklerinden temin edilebileceği anlamına gelmektedir.
SEA PROGRAMI
Sürdürülebilir Satın Alma Stratejisi ve buna bağlı satıcı politikaları Skretting’in Sürdürülebilir Ekonomik Deniz Yemleri (SEA) programının önemli ekleridir. Bu program 2011 için
güncellenmiştir.
SEA programı balık yemleri ve dolayısı ile bunların üretiminde kullanılan hammaddelerin
verimli kullanımlarını hedeflemektedir. Üç ana önceliği vardır : deniz kaynaklı hammaddelere bağımlılığın azaltılması, yem dönüşüm oranlarının düşürülmesi ve yemin karbon
salınımının makul düzeylere indirilmesi. Biz Skretting olarak yem kullanımını formüller ve
üretim sayesinde balığın gerek duyduğu besin maddelerini uygun oranlarda alacağı
şekilde geliştirebiliriz. Sağlık diyetleri de buna katkıda bulunur. Büyüme oranlarını sürdürerek ve balığın stres altında olduğu zamanlardaki ölüm oranını düşürerek yemin tüketici
için balığa dönüşmesini sağlarken sürdürülebilirliği de artırmış olurlar.
Yem bilimindeki son gelişme olan MicroBalance™ konsepti ileriye doğru atılmış dev
bir adımdır. Yem formüllerine esneklik ve hassasiyet katarken, araştırmacıların da gereğinden fazla besin maddesi kullanmalarını engeller. MicroBalance™ balık unu üretimi
artmasa da, kültür balıkçılığının gelişmesine izin verir. Bir sonraki adım, balık tüketiminin sağlığa olan yararlarından ödün vermeden, balık yağı ile de benzer bir ilerleme
kaydetmektir. Bu alandaki seçenekler öncelikle bitkisel olduğundan, yağmur ormanlarının yok olması ve bio çeşitliliğinin yitirilmesi gibi kendine özgü sorunları vardır.
Skretting artık bunun yerine sürdürülebilir tedarik politikaları yürütmektedir.
2 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 2
09/06/11 15:08
Yemler & Yemleme
Balık çiftlikleri
MicroBalance
TM
sayesinde dengeyi
sağlıyorlar
Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 3
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 3
09/06/11 15:08
Skretting’in yeni MicroBalance™ konsepti balık üreticilerinin masraflarını
benzeri görülmemiş hammadde seviyeleri esnekliği sayesinde, balığın
sağlığı ve büyümesi için gerekli besini sağlayarak dengeleyebilir. Bu
konsept ayrıca kültür balıkçılığına, sınırlı deniz kaynaklarını sömürmeden
sürdürülebilir hale gelme potansiyelini de kazandırmaktadır.
Leo Nankervis
Balık unu levrek, çipura, kalkan ve somon için
hayati önem taşıyan bir yem malzemesi olarak bilinmektedir. Balık unu temininde senelerdir bir sıkıntı olmamıştır. Ancak kültür balıkçılığı
üretimine olan talep her sene sürekli olarak
büyüdüğünden, avcılık yoluyla elde edilen balık
ununun üretimi doğal balık rezervlerinin yaşamını sürdürebilmesi için sınırlandırılmıştır. Ayrıca
balık ununun fiyatı geçtiğimiz senelerde daha
da istikrarsız bir hal almıştır. Tüm bu unsurlar
Skretting’i mevcut stokları destekleyici, özellikle de bitkisel ağırlıklı hammadde seçeneği
arayışına yönlendirmiştir.
Atlantik somonu üzerinde 1990’lardan beri süregelen araştırmalar
ve yem deneyleri balık yemi içerisindeki balık ununun balık sağlığına veya ürün kalitesine zarar vermeden asgari düzeye çekilebilmesine olanak sağlamıştır. Ancak bu düzey alt sınıra ulaşmıştır.
Balık ununun bu asgari düzeyin altına düşmesi performansı ve
balık sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. İşte MicroBalance™
konsepti bu alt sınırı ortadan kaldırmıştır.
Bu konsept çerçevesinde üretilen yemler somon için tasarlanmış,
ancak çipura ve levreğe de uyarlanma aşamasındadır. Bu, balık
unu fiyatlarının yükselmesinden dolayı kar marjlarını tehdit altında
gören balık çiftlikleri için de iyi bir haber sayılır.
MicroBalance™ konseptinin balık yemlerinde sadece balık unu
düzeyini düşürmesi açısından değil, aynı zamanda balık yemi anlayışının da değişmesi yönünden bir çağ açtığını belirten Skretting
Su Ürünleri Araştırma Merkezi (ARC) kıdemli Araştırmacısı Leo
Nankervis şöyle diyor : “Balık yemininin % 50’sinin balık unundan
oluştuğu eski zamanlarda balıkların tam olarak neye gereksinim
duyduğunu bilmezdik bile, zira balık unu tüm gerekli besini sağlıyordu. Ancak balık unu oranını düşürdüğümüzde, balığın gıda
gereksinimlerinden ve balık unu oranı düzeyi fazla düştüğünde
nelerin eksik kaldığından haberdar olabildik”.
Skretting ARC’nin bu konuda net olarak gördüğü, balığın mikro
besinler dışında protein blokları, karbonhidrat ve yağlar gibi makro
besinlere de gereksinim duyduğu idi. Bu mikro besinler yapısal
gereksinimlere karşın işlevsel ihtiyaçları da karşılamaktadırlar. Burada soru bunlara hangi miktar ve oranlarda gerek duyulduğudur ?
4 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 4
09/06/11 15:08
AHŞAP FIÇI BENZETIMI
“Balığın gıda gereksinimini ve sınırlarını tanımlamak için ahşap fıçı
örneğinden yararlanabiliriz” diyor Nankervis. Sizden fıçıyı oluşturan
tahtaların her birini gözünüzde bir gıda maddesi olarak canlandırmanızı istiyor. Bir gıda maddesi eksik, yani fıçının tahtalarından herhangi
biri eksik olduğunda, diğer tahtaların ne kadar uzunlukta oldukları
önemini yitiriyor. Fıçının içine sığacak su ancak en kısa tahtanın
elverdiği miktarda olabiliyor, veya örneğimizden çıkarsak, balığın ne
kadar büyüyebileceğini gösteriyor. “Bir gıda maddesi ile ilgilendikten
sonra, diğerine geçerek fıçının etrafındaki turunuzu tamamlıyorsunuz”.
Balığın gıda gereksinimini daha iyi kavramaya başlayan Skretting
ARC bilim insanları, geleneksel yüksek oranda balık unu kullanma
inancından uzaklaşarak, balığın geniş bir besin yelpazesinde beslenebilmesine olanak sağlayacak, daha düşük maliyetli ve sürdürülebilir bitkisel kaynaklara yönelmişlerdir.
YÜZLERCE ÖRNEK
“Farklı tedarikçilerden 20’den fazla bitkisel kaynaklı hammadde
inceledik ve 400 - 500 kadar farklı örneklerle testler gerçekleştirdik,” diyor Nankervis. “Bu bize genel gıda tablosunu farklı bitkisel malzemeleri ne şekilde birleştirerek bütünleştirebileceğimiz
konusunda daha iyi bir fikir verebildi.
“Bir çok hammadde yemlerin içerisinde yüksek miktarlarda
bulunduğunda, olumsuz etki yaratabilir. Bu bitkisel hammaddelerin yeme azami miktarlarda katılması bu olumsuz etkilerin
anlaşılmasına neden olmuştur. Örneğin protein yerine sadece
soya fasulyesi kullandığınızda, hedeflediğiniz kontrol düzeyine
ulaşamazsınız.
TÜM DÜNYADA
MICROBALANCE™
“Daha sonra bu bilgiden yola çıkarak örnek tür olarak somon
üzerinde testler yaptık. Skretting ARC Departmanının somon
üzerinde hasat ağırlığına kadar uzanan son derece kontrollü
testler yapabilecek özgün bir kapasitesi vardır”. Bu deneylerin
hedefi Skretting’in yemlerinin laboratuvar dış değerlemelerine
gerek duymaksızın türlerin farklı büyüme aşamalarına göre üretilmesidir.
Bu araştırmalar Skretting’in MicroBalance™ yem konseptine
olağanüstü bir esneklik sağlamıştır. Bu konseptin formülünü
hazırlayan araştırmacılar hangi balık türünün hangi tür besine
gereksinimi olduğunu tam olarak bildiklerinden, içerisindeki balık
unu oranını yemin içeriğindeki diğer bitkisel kaynaklı mikro gıda
maddelerine göre ayarlayabilir ve dolayısı ile balık çiftliği sahiplerine paralarının tam karşılığını verebilirler.
MicroBalance™ konseptinin ticari somon yemi sürümleri çok
çeşitli farklı formüller sunabilmektedir. Örneğin balık unu fiyatları
yükselmeye devam ettiği takdirde, ürünün içindeki balık unu
oranı düşürülerek, MicroBalance™ yeminin balığın büyümesi için
gerekli besin maddelerini takviye etmesi sağlanır.
sarı kanat
MicroBalance™ yem konseptinin ilk ticari uygulaması 2010 yılı Ocak ayında Norveç’te Atlantik somonu için tanıtılmıştır. Bu tanıtım
2008 ve 2009 yıllarındaki denemelerden sonra yapılmıştır. Aynı sene içerisinde MicroBalance™ yemleri başta İngiltere, sonra Kanada
ve Avustralya ve en son olarak da Şili olmak üzere somon üretiminde bulunan ve 2010 senesinde başka sorunlar içerisinde olan diğer
ülkelere de yayılmıştır.
Skretting Akuakültür Araştırma Merkezi çalışanları MicroBalance™ yem konsepti için gerekli gıda maddesi verilerini Skretting’in paylaşımına açık veri tabanına girmişlerdir. Bunun neticesinde tüm dünyadaki Skretting formül hazırlayıcıları bu bilgilerden yararlanarak
yemlerinin içerisindeki hammaddelerin çeşit esnekliğini arttırmışlardır. MicroBalance™ yem konseptinin ticari pazar sunumundan önce
Skretting araştırmacıları ve ürün müdürleri her tür için kapsamlı testler yaparak yemin balık sağlığı ve ürün kalitesi açısından performansını ölçmüş ve etkisini değerlendirirmiştir. Testleri yapılmakta olan diğer türler arasında çipura, levrek, alabalık ve eşkina da vardır.
Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 5
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 5
09/06/11 15:08
Yemler & Yemleme
Skretting Su Ürünleri Araştırma Merkezinden Ramon Fontanillas’a göre
Akdeniz havzasındaki çipura ve levrek kültür balıkçılığı sanayi yemlerin
içerdiği besin maddelerinden gitgide daha fazla bilgi sahibi oluyor ve pazardaki rekabetle başa çıkabilmek için bunun önemli olduğuna inanıyor.
e les
ntre
Balığın besine
gereksinimi vardır,
hammaddeye
değil
6 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 6
09/06/11 15:08
Farklı FM düzeylerinde MicroBalance™’li
veya MicroBalance™’siz çipura diyetlerinde
gözlemlenen özgül büyüme oranı ( Deneyler
Bologna (İtalya) Üniversitesinde yapılmıştır)
SGR (%)
“Tavuk çiftlikleri ve domuz besicileri bundan yıllar önce kendilerine uygun görülen hammadde bileşimlerinin değil dengeli besin maddeleri
içeren yemlerin değerini anladılar.” diye ekliyor
Fontanillas. “Yüksek derecede verimli bir besleme için balığın tam olarak gerek duyduğu besin
maddelerini bilmeli ve sonra da en düşük maliyete uygun içerikli bileşimleri kullanabildiğimiz
yemi üretmeliyiz.”
Geleneksel çipura ve levrek yemlerinde balık unu oranı görece
olarak yüksektir. Bu yüksek oranın çok önemli olduğu düşünülürdü, zira pratikte bu miktarın doğru ve dengeli bir besin olduğuna
inanılırdı. Balık unu çiftlik balığının gerek duyduğu çoğu besin
maddesini içerdiğinden, diğer muhteviyata çok önem verilmezdi.
Skretting’in önce somon, daha sonra da çipura ve diğer türler
üzerinde yaptığı araştırmalar sayesinde de kanıtladığı gibi, balık
unu tüm soruların yanıtı değildir.
1,4
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
MICROBALANCETM ESNEKLIK
SAĞLAR
Balık ununun fiyatı son beş senden beri -ama özellikle de son iki
senedir- aşırı şekilde artmaktadır. Peru ve Şili’deki ticari balıkçılık
alanlarını olumsuz etkileyen en son El Niňo yüzünden balık unu
fiyatları 2011 senesinde de yüksek seyretmeye devam edecektir. Balık çiftlikleri buna rağmen daha az oranda balık unu içeren
yemlere yönelmeye yanaşmamaktadırlar.
Skretting bu sorunlarla ilgili olarak Atlantik somonundan başlayarak çiftlik üretimi yapılan bir çok türün besin gereksinimlerini
araştırmıştır. Araştırmacılar bu çalışmalarının bir sonucu olarak
çipura da dahil olmak üzere bir çok türe uygun MicroBalance™
konseptini geliştirmiş ve farklı oranlarda balık unu içeren yemlere
nazaran daha yüksek üretim sonuçları almayı başarmışlardır. MicroBalance™ konsepti artık daha esnek yem formüllerine olanak
sağlayarak, çiftlik balığının tam gerek duyduğu doğru oranlarda
besin maddesi içeren ve kolay sindirilebilen yemleri üretmektedir.
“Skretting somon, çipura, levrek ve alabalık türlerinin tam olarak
hangi besin maddelerine gerek duydukları konusunda önemli araştırmalar yapmıştır,” diyor Fontanillas. “Ayrıca bu balıkların
hammadde tüketimlerindeki bileşimin de ayrıntılı bir araştırmasını
yaptık. Bu içerikler balık unundan bitkisel protein kaynaklarına
kadar geniş bir yelpazede yer alıyor.” Araştırma bir MicroBalance™ yeminin dönüşümlü olarak farklı hammadde kaynaklarından
üretilmesine olanak sağlayarak balık üreticilerinin paralarının tam
karşılığını almalarını sağlar.
0
FM1
FM2
FM2+MB
FM1: Kontrol Grubu
FM2: FM1 grubundan daha az balık unu içeren yem
Fontanillas şöyle devam ediyor : “Hem laboratuvar, hem de sahada yaptığımız deneyler sonucunda MicroBalance™ diyeti ile
beslenen çipuranın sağlıklı büyüme hızının yüksek oranda balık
unu içeren geleneksel yemler ile aynı olduğunu kanıtladık. “ Testler
MicroBalance™ ile beslenen balıkların et kalitesi ile normal yemler
ile beslenenler arasında bir fark olmadığını göstermiştir. Örneğin
doku, deri, et rengi ve fileto arasında hiç fark yoktur. Fontanillas
çipuranın dayanıklı bir balık olduğundan, daha düşük balık unu
oranına sahip yemleri rahatlıkla kaldırabileceğini ve dolayısı ile
MicroBalance™ formülünden yararlanabileceğini anlatıyor. Farklı
düzeyde balık unu oranlarına istinaden özgül büyüme oranını gösteren tabloda bu açıkça görülmektedir. MicroBalance™ konsepti
ile düzenlenmiş Balık Unu + Mikro Balance diyeti MicroBalance™
ile düzenlenmeyene (aynı Balık Unu düzeyi) karşı çok daha belirgin
bir özgül büyüme oranı sergilemekte.
Fontanillas benzer oranlarda düşük balık unu içeren MicroBalance™ diyetlerinin bu sene levrek ve alabalıkta da denenerek
konseptin geçerliliğinin teyit edileceğini ekliyor.
Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 7
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 7
09/06/11 15:08
Yemler & Yemleme
MicroBalance™
diyetleri Akdeniz
türlerine uyarlanıyor
8 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 8
09/06/11 15:08
«MicroBalance™ çoğu Akdeniz türlerinin başarı ile uyguladığı bir yem konseptidir,» diyor Skretting İtalya Ürün ve Pazarlama Müdürü ve Skretting Güney Avrupa koordinatörü Umberto Luzzana. «Araştırmacılarımız geleneksel
balık unu tarafından sağlanan besin değerlerine seçenek kaynakların veri
bankasını oluştururken çipura, levrek ve alabalık üzerinde uyguladıkları testler sayesinde konseptin geçerliliğini kanıtlamaktalar. Bu işe ayırdığımız kaynaklar Akdeniz havzasındaki kültür balıkçılığına verdiğimiz önemin belirgin
bir kanıtıdır. Şimdi ise MicroBalance™ konseptini bu türlerin ticari diyetlerine
uyarlama üzerinde çalışıyoruz.»
ÖZEL UYARLANMIŞ YEMLER
Luzzana’nın MicroBalance™ diyetinde gördüğü en büyük avantaj
konseptin sağladığı esneklik. “Bir taraftan diyetin sindirilebilir besin
değerinin etkili büyüme ve balığın azami sağlığı için uygun olduğunu garanti ederken, diğer taraftan da hammaddeleri mevcudiyet
ve maliyetlerine göre geniş bir yelpazeye yayabiliyoruz. Ayrıca, bu
besin maddelerini sağlamak için kullandığımız içerik seçenekleri
bize en efektif maliyet bileşimlerini uygulayabilme fırsatını tanıyor.
Formüldeki bu esneklik yenilenemeyen hammaddelere olan bağımlılığımızı azaltmamıza yardımcı oluyor ve dolayısıyla da kültür
balıkçılığının sürdürebilirliğini geliştiriyor.
Araştırma ekibimizin yaklaşımı önce her türün besin gereksinimini
araştırmak, tam olarak tanımlamak ve sonra da bunun nasıl sağlanabileceği şeklinde. Buna normal şartlarda balık unundan elde
edilen işlevsel mikro besinler de dahil. Ancak her besin maddesinin menşeinin çok da önemli olmadığını görüyoruz. Önemli
olan besin maddelerinin doğru miktarlarda bulunmaları ve balık
tarafından kolaylıkla sindirilebilmeleri.
Balık ununda geleneksel olarak bulunan hayati mikro besinler
artık balığın performans ve sağlığını olumsuz etkilemeden ve son
ürünün kalitesini düşürmeden çok daha geniş bir hammadde yelpazesine yayılan seçeneklerden de sağlanabiliyor. Sürdürülebilirlik
akua kültür sanayi için hayati bir konu.
Skretting, MicroBalance™ ile deniz kökenli hammadeler gibi sınırlı
kaynaklardan en iyi şekilde yararlanılmasına katkıda bulunuyor. Bu,
pazar açısından da önemli, zira sürdürülebilirlik Avrupalı tüketici ve
satıcıların da gündeminde en üst sırada ve endüstri buna inandığını kanıtlamak zorunda.
“Balığın gereksinim duyduğu besin maddelerini mikro besinler açısından kavramak her türe, büyüme aşamalarına ve örneğin yaz /
kış gibi farklı kriterlere uygun özel yem üretimine doğru ilk adımdır.
Özel uyarlanmış yem demek, yemi balığın tam gereksinimine göre
üretmek demektir, yani ne fazla ne az. Bu hem yemin içerdiği pahalı
maddelerin boşa harcanmasını asgari düzeye indirir, hem de önemli
besin maddelerinin eksikliğinden kaynaklanabilecek performans
düşüklüğünün önüne geçer.”
MicroBalance™ konseptini AminoBalance™ ve LipoBalance™
özel besin diyetleri takip etmiştir. AminoBalance™ Skretting formüllerini hazırlayanların önemli amino asit dengesini sağlayarak balığın
eksikliği halinde uğrayacağı kas gelişme yavaşlamasının önüne
geçmelerini sağlamaktadır. LipoBalance™ de benzer bir şekilde
balık yağı ve diğer yağlar hakkındaki bilgilerden yararlanarak yemde
mükemmel bir enerji düzeyinin oluşmasına yol açar ve tam olarak
büyümüş balıkta yüksek düzeyli omega-3 yağ asidi oluşturur.
Bu konseptler Skretting müşterileri tarafından beğeni ile karşılanan
OptiBass ve OptiBream diyetlerinde uygulanmaya başlanmıştır. Bu
diyetler her türün özel gereksinimlerine, balığın yaşına ve mevsime
göre uyarlanmıştır. Buna benzer şekilde alabalık için tasarlanan
Optiline diyetleri de başarılı olmuştur. “ Artık MicroBalance™ ile özel
uyarlanmış yemleri bir adım daha ileriye taşıyabiliriz,” diyor Luzzana.
MicroBalance™ tasarımı ile hazırlanan diyetler gerçekleştirilen son
deneyler ışığında tüm Akdeniz havzasına tanıtılmaktadır. Çipura ve
levreğin sonuçları Haziran ayında, alabalığınki ise bu sene sonuna
doğru beklenmektedir.
Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 9
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 9
09/06/11 15:08
Pazar
David Lewin Skretting Küresel Satın Alma Müdürü
Hammadde
fiyatları iki sene
tırmandıktan sonra
yüksek düzeyde
tutunuyor
Dünya gıda fiyatları 2011 yılı Mart ayında Şubat ile karşılaştırıldığında % 2,9
düşmüştür. Bu fiyat düşüşü sekiz aylık istikrarlı bir fiyat artışı döneminin
ardından gelmiştir. Ancak Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonuna göre 2011 yılı Mart ayının fiyatları 2010 yılı Mart ayı ile karşılaştırıldığında
hala % 37 oranında daha yüksektir.
10 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 10
09/06/11 15:09
Gıda fiyatları yüksek düzeylerde seyrettiğinde, bu
balık ve hayvan yemlerinin üretiminde kullanılan
hammaddelere de yansır, zira bunlar da aynı kaynaklardan elde edilmektedir.
BALIK UNU VE BALIK YAĞI
Deniz kaynaklı hammaddeler MicroBalance™ konsepti uygulansa dahi bir çok balık yemi için esas teşkil ederler. Sene
başında fiyatlar yüksekti ; özellikle de Peru’daki 4. çeyrek avcılığı
18 Ocak 2011 tarihine kadar olan faaliyetlerinde hedeflenen
miktarın sadece % 38’ini yakalayabilmişti. Bu öngörülemeyen
bir veriydi ve beklenen 2.07 milyon tonluk üretimden 300.000
ton daha az ürün ve 35.000 ton daha az yağ alındığı anlamına
geliyordu. Bu azalmanın nedeni denizde yüksek miktarda yavru balık bulunması artı büyük balıkların erken yumurtlamaya
başlaması olmuştur. Avustralya, Brezilya ve Sri Lanka’da korkunç
sellere neden olan La Niňa akıntısı deniz suyu sıcaklıklarının
tarihi değerlerin 2,5° C kadar düşmesinin muhtemel nedeni idi.
Q4’deki zayıf balıkçılık sonuçları ve sene başındaki düşük verimlilikteki hasatlar 2010 yılının 1982 senesinden ve hatta 1998
senesi El Niňo olayından beri balık unu ve balık yağı üretiminde
en kötü sene olduğunu işaret etmektedir.
Peru dünyanın en büyük balık unu ve balık yağı üreticisidir ve
üretimdeki bu önemli düşüş tedarik ve fiyat açısından ciddi
sonuçlar doğurmuştur.
Deniz hammaddeleri piyasası 2011 başlarında nispeten sakindi. Daha sonra, Mart ayında Şili yetkilileri güneydeki sardalye
kotasını 500.000 ton arttırarak 1,1 milyon tona ulaştılar, ama Şili
somon balıkçılığı talep açısından oldukça hızlı kendine geldi ve
balık yemi talebi yeniden büyümekte. Peru’daki balıkçılık 2011’in
ikinci çeyreğinde 3..675 milyon tonluk bir açılış yaptı, yani beklenilenin çok üzerinde ; bu da balık stoklarının sağlıklı olduğunun
bir göstergesidir.
İlk üç gün balıkçılar yakaladıkları tüm balığı istedikleri her yerden
karaya çıkarabiliyorlardı, ancak yetkililer yavru balığa asgari
sınır getirerek miktarları sınırlama yolunu seçtiler. Sonuçta tüm
sahil boyunca 10 günlük bir av yasağı getirildi ve yakalanan
balığın % 10’dan fazlası yavru balık olduğu takdirde, bu yasaklar
daha da uzatılacak. Buna rağmen günlük avlanan balık miktarı
50.000 tonun üzerinde seyretmeye devam etmektedir. Yağ veriminin yaklaşık % 5 olmasına rağmen omega-3 içeriği insan gıda
sektöründe gerekli olan % 30 oranını tutturamamakta ve % 25
düzeylerinde kalmaktadır.
BITKISEL ÜRÜNLER
Durum başka yerlerde de çok net değil. Japonya depreminin
etkisi gitgide azalıyor, ancak Kuzey Afrika ve Orta Doğudaki
kargaşa ham petrol fiyatı üzerindeki baskısını sürdürüyor. Şu
anda varil başına 120.- ABD Doların üzerinde olan petrol fiyatı
genelde bitkisel yağların fiyatını da beraberinde sürüklüyor. Yağ
fiyatları sonuçta Nisan ayı başında bitkisel yağ fiyatlarının biraz
altında idi. yani uzun vadede balıkçılık kotalarının daralması ve
insanlara tüketilmek üzere daha fazla balık satılması muhtemelen geçici bir durum.
Bu yazı baskıya hazırlandığında, yani Nisan ortasında soya
ürünlerinin fiyatlarının eski ürün stokları hızlıca eridiğinden sabit
bir düzeye ineceği tahmin ediliyordu. Bu bağlamda tabii yeni
ürünün hasadı açısından hava şartları da önemli bir rol oynamakta. Örneğin Kuzey ABD’de hava çok soğuk ve nemli idi
ve bu hava şartları darının (mısır) büyümesini geciktirdi. Bu
durumda mısır ekmek için çok geç kalan çiftçiler soya üretimine yöneldi ve soya ekim alanları büyüdü. Mısır daha çok kar
getirdiği için tercih edilmektedir. Güney eyaletlerinde mevsim
sıcak ve kuru geçtiğinden, geçtiğimiz sonbahar hasadı yapılan
buğdayda nem kaybı gözlenmektedir.
Soya fiyatları Ocak’ta yaptığı zirveden sonra % 10 düştü, ama
yavaş yavaş yine eski düzeyine gelmekte. Son fiyat artışı ABD
Tarım Bakanlığının 31 Mart tarihinde yayınladığı raporda belirtilen ekim ve hasat tahditlerinden kaynaklanmaktadır. Aynı
zamanda Brezilya ve Arjantin’de de soya hasadı zamanında
yağmur yağmış ve soya fasulyelerinin hem kalitesi olumsuz
yönde etkilenmiş, hem de hasat tonajı önceki dönemlerden
düşük olmuştur. Ancak hava şartları düzelirse, Güney Amerika
2011 yılında rekor düzeyde soya fasulyesi üretebilir.
Avrupa’daki tahıl ve yağlı tohumlar ticareti birliği COCERAL
yakın zamanda AB 27 ülkeleri için bir kolza üretimi 2011 hasat
öngörüsü yayınlamış ve kolza üretiminin 2010 yılından itibaren
kademeli olarak 20.2 milyon tona düştüğünü belirtmiştir. Ancak
biyo yakıta olan talebin tüm Avrupa ülkelerinde artması sonucunda AB 2011 kolza tohumu üretiminin neredeyse % 70’inin
biyodizel sektörüne gideceği tahmin edilmektedir. Yağmurun
gecikmesinden kaynaklanan endişeler sonucunda fiyatlar biraz
artsa da piyasa ekim bölgelerine yağmur yağdığı andan itibaren
tekrar gevşeyecektir.
Sonuçta fiyatlar iki yıldır sürekli olarak tırmandığından geçmişe
göre yüksektir.
Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 11
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 11
09/06/11 15:09
Evy Kallelid
12 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 12
09/06/11 15:09
Yemler & Yemleme
Yem Ekibi özel
ürünlere
odaklanıyor
Besin maddelerinin balık sağlığı ve performansı ile ilişkisinin araştırılması
gitgide daha fazla bağlantı olduğunu ortaya çıkartmaktadır. Sonuçta, üretilen
özel yemler balık çiftliklerine önemli avantajlar sağlamaktadır. Gelişmeleri
yönlendiren ve işlemleri hızlandıran Skretting, farklı Skretting yemleri
ile alabalık ve somon türlerini temsil eden sağlık uzmanları ve Skretting
Akuakültür Araştırma Merkezini (ARC) bir araya getirmiştir.
Ekip balık çiftliklerinin yaşadığı sorunları saptayarak, besin yoluyla
yaratılabilecek çözümler sunar ve üreticileri bilgilendirir. Besinsel
çözümler bulunduğunda, bunlar pazarlanabilir yemlere dönüştürülür. Ekip olarak çalışmanın avantajlarından yararlanarak bir
tür üzerinde kazanılan yararlı bilgileri diğerleri ile paylaşabilirler.
Protec yemleri bunun en güzel örneğidir. Koruyucu beslenme
diyetlerindeki bu geniş çeşitlilik levrek, çipura, alabalık ve somon
için önemli avantajlar sağlamaktadır.
“ Ekibimizi 2008 yılında oluşturduk ve ilk işimiz Skretting ARC’nin
2009 - 2012 araştırma programına katkıda bulunmaktı,” diyor
Norveç’li üretim müdürü ve ekibin başkanı Evy Kallelid. “ Ekip
her sene üç yıllık programı gözden geçirerek güncel önceliklerin
belirlenmesini sağlar. Ekibimiz Eckhard Witten’in Skretting ARC’de
yer almasından dolayı gayrı resmi güncellemelere düzenli olarak
ulaşabiliyor ve önemli gelişmelerden hemen haberimiz oluyor.”
Ekip her sene toplanıyor ve düzenli olarak video konferanslar
düzenleniyor. Skretting’de adına Ekip Odası denen dahili intranet
bağlantısı üzerinden de sürekli olarak bilgi alışverişi yapılıyor ve
soru-cevap yöntemi sürdürülüyor.
Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 13
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 13
09/06/11 15:09
TUTARLI YAKLAŞIM
“Protec’in bir çok pazarda, örneğin Akdeniz havzasında bu
denli tutulmasında bu bilgi paylaşımı düzeyinin önemli payı vardır. O bölgedeki ürün müdürleri başka yerde edinilen deneyim
ve belgelerden dönüşümlü olarak yararlanarak kendi deneyimlerini başkalarına aktardılar. Örneğin, Protec konsepti Norveç’teki kuluçkahane yemlerine yarar sağlamakta, buna karşın
biz de levrek ve çipura için testlerden geçmiş Protec yemlerini
kullanmaktayız, “ diye ekliyor Kalleid. “İşbirliği Skretting için
tutarlı bir iletişim sayesinde daha geniş bir ürün yelpazesi ve
ürün taleplerini değerlendirebilecek daha fazla veri anlamına
gelir. Bir taraftan her ürün yerel pazarın gereksinimlerine göre
uyarlanırken, diğer taraftan da müşteriler bizi bulabildikleri her
yerde Skretting yaklaşımını hissederler. “
Protec herhangi bir sorunun olduğu her yerde uygulanabilir.
Bu, mikrobik enfeksiyonları tetikleyen kış başındaki ani bir ısı
düşüşü, veya virüslerin daha faal olduğu yaz mevsimindeki aşırı
ısı artışları olabilir. Norveç’teki balık çiftlikleri Protec’in balıklar
deniz biti tedavisi için bir havuz tekneye pompalanıp, oradan
tekrar kafeslerine döndürüldüklerinde sorunların çözülmesinde
yardımcı olduğunu savunuyorlar.
STRES TESTLERI
Ekip başkanı ve Skretting Güney Avrupa Balık Sağlığı Koordinatörü Carlos Zarza Protec diyetinin balığın stresli zamanlarındaki
fizyolojik yararları ile ilgili bilgileri bizimle paylaşıyor. Basit teşhis
cihazları ile kandaki stres belirtilerini ölçüyor. “Protec diyetlerinin
balıklarda stresi azaltıcı etkileri hakkında bilgimiz var. Bu araştırma
yem bileşiminin içindeki maddelerin etkileri hakkında veri topluyor, “ diyor Zarza. “Kandaki en önemli stres faktörlerinden biri
kortisoldür, ancak kısa ömürlüdür ve sahada ölçümü zordur. Buna
karşın, örneğin glikoz gibi daha uzun süreli ikincil stres faktörlerinin yaratılmasından sorumludur. Benzeri diyabet hastalarında da
uygulanan bir teknik ile glikoz düzeylerindeki değişiklikleri takip
ederiz. Çipura ve dil balığı üzerindeki deneylerimizi tamamladık
ve şimdi ise sırada levrek ve kalkan var. Şu ana kadarki sonuçlar
Protec’in balıklardaki stres düzeyini diğer normal büyüme yemi
14 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 14
09/06/11 15:09
Skretting Özel Yemler ekibi : Skretting
Norveç Kıdemli Ürün Müdürü ve ekip
başkanı Evy Kallelid ; Skretting Güney
Avrupa Balık Sağlığı Koordinatörü Carlos
Zarza ; Deniz Kuluçkahaneleri Yemleri
Ürün Müdürü Eamonn O’Brien ; Skretting
Kanada Ürün Müdürü Gavin Shaw,
Skretting Şili Pazarlama Müdürü Claudia
Gatica ; Skretting Avustralya Teknik
Müdürü Matthew Bransden ; Skretting
İngiltere Ürün Müdürü John Roberts ;
Skretting Norveç Kıdemli Ürün Müdürü
Roar Sandvik ve Skretting ARC Balık
Sağlığı Bölümü Müdürü Eckhard Witten.
diyetleri ile kıyaslandığında % 20’ye varan oranlarda düşürdüğünü
gösteriyor. Bu da Protec’in stresin fizyolojik etkilerini azalttığının
bilimsel bir kanıtıdır. Dosyayı daha da genişleterek deneyleri İtalya
ve Norveç’te yaşayan daha fazla türe uygulayacağız.”
Ekip başkanı ve Deniz Kuluçkahaneleri Yemleri Ürün Müdürü Eamonn O’Brien şöyle devam ediyor “Ekip iletişim ağı fırsatı oluşturuyor. Tüm dünyadaki uzmanlarla irtibatta kalarak yeni pazarlardan
önemli bilgiler ve gelişmeleri öğrenebiliyor ve deniz kuluçkahaneleri
yemlerimiz için potansiyelin nerede olduğunu tespit edebiliyoruz.”
AKDENIZ HAVZASINDA SAĞLIK
YEMLERININ UYUMU
Başlangıçta her Skretting işletmesi pazarlama ve sağlık diyetlerini
geliştirmek üzere kendi stratejilerini yürütürdü. Carlos Zarza’ya
2010 yılında Skretting’in Güney Avrupa’daki tüm şirketlerinin stratejilerini koordine etme görevi verilmiştir. “Akdeniz havzasında
bazı hastalıkların çıkabilme tehlikesi olduğunu düşünüyoruz. Bir
ülkede başgösteren hastalık bir kaç sene içerisinde muhtemelen
başkalarında da ortaya çıkacaktır. Koordinasyon bilgi ve deneyim
paylaşımı demektir. Biz daha hazırlıklıyız ve aynı işlevsel içerik ve
formüllü genel besin çözümleri sunuyoruz. Sağlık yemleri kullanımı tavsiyelerinde istikrarlıyız ve daha da önemlisi ürün taleplerini
değerlendirme belgelerimiz daha geniş bir veri tabanına dayandığından dolayı daha da güvenilir. İspanya’daki bazı müşterilerimiz
levrekte halen virütik ciddi bir hastalığın yayıldığından bahsediyor.
2011 yılı Nisan ayında Protec’in bu hastalığın etkilerini hafifletici
etkilerini araştırmaya başladık. Sonuçlar diğer ülkeler için de geçerli olacaktır.
“Skretting’in somon çiftlikleri için sağladığı AquaSim ekonomik
simülatörlerin benzerini levrek ve çipura için de geliştiriyoruz. Bu
amaçla Akdeniz havzasından üretim bilgileri topluyor ve Skretting
ARC’in bir uzmanı eşliğinde müşterilerimizin kullanımı için senaryolar hazırlıyoruz. Böylelikle yem ve çiftlik yönetimindeki değişik
stratejilerin oluşturduğunu öngördüğümüz üretim ve verimlilik çıktılarını karşılaştırabilme fırsatını elde etmiş oluyoruz. Ayrıca Skretting
Norveç’in şu anda somon için hazırladığı hastalık senaryolarını da
buna eklemeyi hedefliyoruz.”
Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 15
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 15
09/06/11 15:09
Kısa haberler
Skretting
2050 yılında
su kültürleri
sanayinin 9
milyar insanın
beslenmesindeki
katkısını
irdeliyor
Skretting 2011 başlarında su
kültürleri sanayisinin gelecekteki en büyük görevlerinden
biri olma potansiyelini konu
alan Geleceği Beslemek isimli
bir kitapçık yayınlamıştır : Su
ürünleri 2050 senesinde 9 milyar insanın beslenmesine nasıl
sürüdürülebilir bir katkı sağlar ?
Kitapçık son Aquavision konferansının (Haziran 2010) bir
devamıdır ve dünya nüfusu-
nun 40 sene sonraki halinde
su kültürünün insanlara protein
sağlayıcı olarak potansiyel rolünü ve fırsatlarını anlatmaktadır.
Su ürünleri balıkçılık ile küresel
talebin arasındaki büyük boşluğu sürdürülebilir şekilde doldurmalıdır.
Su ürünleri değer zincirinin
tüm halkaları balık unu ve balık
yağı üretiminden işlenmiş balık
ve perakendeciliğe kadar her
aşamada en üst düzey sanayi kuruluşları tarafından temsil
edilmektedir. Bunlara ekoloji,
genetik ve balık & insan beslenmesi alanlarında uzmanlaşmış
politikacılar, sanayi kuruluşları ve
akademisyenler de katılmaktadır.
Bu kitapçığı Skretting’in internet
sitesinden (www.skretting.com) veya yerel Skretting şirketinden edinebilirsiniz.
Karides kuluçkahane diyetleri
kalkışa hazır
Skretting bu yaz karides kuluçkahaneleri için hazırladığı özel diyetleri bir çok ülkede tanıtacaktır. Bu diyetler PL olarak tanımlanacak
ve PL22’ye kadar 5 ayrı boyda üretilecektir. Alçak ısıyı esas alan
bu bileşik mikro diyetlerin üretimi yüksek derecede kolay hazmedilen protein içeriğine sahiptir ve larva tanklarında mükemmel bir
stabilite sağlarlar. PL diyetleri çeşitli üretim sahalarında çok geniş
çapta testlere tabi tutulmuş ve mevsimlik karides üreticilerinden
çok iyi notlar almıştır.
www.skretting.com/spectrum
Skretting
İtalya EAFP
konferansının
sponsoru
Skretting İtalya, 12-16 Eylül
tarihinde Split’teki (Hırvatistan)
Radisson Blu Otelinde düzenle-
Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 16
nen 15. Uluslararası balık ve kabuklu deniz hayvanları hastalıkları
Konferansının sponsoru. Bu
organizasyona Avrupa Balık
Patolojistleri Birliği ev sahipliği
yapmaktadır.
http://eafp.org adresinden daha
fazla bilgi edinebilirsiniz.
09/06/11 15:09