DÖVİZ DERGİSİ`NDE

Transkript

DÖVİZ DERGİSİ`NDE
PİYASA GELİŞMELERİNİ İLK SİZ TAKİP EDİN
döviz dergisi
1 nİSAN pazartesİ - SAYI NO : 11
BİRÇOK ANALİZ
PİYASA İLE İLGİLİ GELİŞMELER
DÖVİZ DERGİSİ’NDE
ANALİZ
www.dovizdergisi.com
İÇİNDEKİLER
A
N
A
L
İ
Z
L
E
R
H
A
B
E
R
L
E
R
• PETROL ANALİZ
SAYFA 4
• ŞEKER ANALİZ
SAYFA 5
• EUR/USD ANALİZ
SAYFA 6
• GBP/USD ANALİZ
SAYFA 6
• USD/JPY ANALİZ
SAYFA 7
• USD/TRY ANALİZ
SAYFA 7
• GÜNEY KIBRIS’I KURTARMA OPERASYONU ACISINI SLOVENYA’DAN ÇIKARIYOR
SAYFA 8
• OECD AMERİKAN EKONOMİSİNDEN UMUTLU
SAYFA 11
• BASINDAN HABERLER
SAYFA 15
• 2013’ÜN OTOMOBİLİ VOLKSWAGEN GOLF
SAYFA 21
• AB VE İNGİLTERE ARASINDA YENİ BİR BÜTÇE ÇATIŞMASININ AYAK SESLERİ
SAYFA 21
• AB VE JAPONYA, SERBEST TİCARET MÜZAKERELERİNE BAŞLIYOR
SAYFA 21
• AB, GENİŞ BANT İNTERNETİ UCUZLATMAK İSTİYOR
SAYFA 22
• ANASTASİADİS EURO BÖLGESİ BİZİ DENEYLERİNE ALET ETTİ
SAYFA 23
• BERSANİ ŞU ANDA SADECE BİR AKIL HASTASI İTALYA’YI YÖNETMEK İSTEYEBİLİR
SAYFA 23
• BM’NİN KİMYASAL RAPORU BİR AY SONRA
SAYFA 24
• BRICS NEDEN DÜŞÜK VİTESLE İLERLİYOR
SAYFA 24
• BRICS ÜLKELERİ’NE “YENİ EMPERYALİZM” SUÇLAMASI
SAYFA 25
• BRICS, İSRAİL’İ ELEŞTİRDİ
SAYFA 26
• BULGARİSTAN, ENERJİ SEKTÖRÜNDE REFORM İÇİN ABD’DEN YARDIM İSTEDİ
SAYFA 27
• BÜTÇE KESİNTİLERİ TOPLUMUN EN KIRILGAN KESİMİNİ VURACAK
SAYFA 27
• ÇİNLİ MÜHENDİS AMERİKAN İSTİHBARATINI MAHKEMELİK ETTİ
SAYFA 28
• DİJSSELBLOEM KIBRIS’LA BİRLİKTE EURO BÖLGESİ’NDE İŞLER DEĞİŞECEK
SAYFA 28
• DÜNYANIN EN EKONOMİK ELEKTROMOBİLİ JAPONYA’DA
SAYFA 29
• ECB YÖNETİCİSİNDEN EUROGROUP BAŞKANI’NIN TARTIŞMALI “KURTARMA” MODELİNE DESTEK
SAYFA 29
• GAZPROM AVRUPA’YA İHRACAT HIZLA BÜYÜYOR
SAYFA 30
• GOOGLE İSVEÇÇE BİR KELİME OLMAK İSTEMİYOR
SAYFA 30
• GAZPROM AVRUPA’YA İHRACAT HIZLA BÜYÜYOR
SAYFA 30
• IRAK’TA HALK ALTYAPI EKSİKLİĞİNDEN ŞİKAYETÇİ
SAYFA 31
• KAYA GAZI ANLAŞMASI, AB’DE ENERJİ DEVRİMİNİ GETİRMEYEBİLİR
SAYFA 31
• KIBRIS KRİZİ SIRADA HANGİ EURO ÜLKESİ VAR
SAYFA 33
• LAVROV RUSYA’NIN DIŞ POLİTİKASINI AYDINLATTI
SAYFA 34
• LETONYA KORKMAYIN, KIBRIS’TAN KAÇAN PARALAR BİZE GELMİYOR
SAYFA 34
• LÜKSEMBURG FİNANS SEKTÖRÜMÜZE GÖZ DİKTİ
SAYFA 35
• MAKEDONYA’DA YEREL SEÇİM SAKİN GEÇTİ, AB UMUTLARI GÜÇLENDİ
SAYFA 35
• MOSCOW CİTY’DE RUSYA KULESİ’Nİ TÜRKLER İNŞA EDECEK
SAYFA 36
• OTOMATİK KESİNTİLERİN ETKİLERİ HİSSEDİLİYOR
SAYFA 36
• POLONYA BAŞBAKANI’NDAN “EURO REFERANDUMUNA” DESTEK
SAYFA 36
• POLONYALILAR EURO’YA GEÇMEK İSTEMİYOR
SAYFA 37
• PORTEKİZ HÜKÜMETİ DÜŞEBİLİR
SAYFA 37
• RUSYA BAŞKANI VE MISIR CUMHURBAŞKANI BULUŞTU
SAYFA 37
• RUSYA KİMYASAL SİLAHLARINI İMHA EDİYOR
SAYFA 38
• RUSYA VE ÇİN STRATEJİK ORTAKLIĞI GENİŞLETECEK
SAYFA 38
• RUSYA VE GÜNEY AFRİKA ORTAK HELİKOPTER ÜRETECEK
SAYFA 38
• RUSYA-ÇİN-ABD ÜÇGEN DİYALEKTİĞİ
SAYFA 38
• SİLAH ANLAŞMASINA İRAN, K.KORE VE SURİYE’DEN ENGEL
SAYFA 39
• TÜRKİYE’DEN KIBRIS DOĞALGAZI İÇİN ÜÇ ALTERNATİFLİ TEKLİF
SAYFA 40
• ZUCKERBERG POLİTİKAYA MI ATILIYOR
SAYFA 40
2 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
NEDEN DÖVİZ DERGİSİ ?
Dünyanın en büyük piyasasında işlem yapmak ve yaptığınız işlemler için
bilgi almak istiyorsunuz. Döviz dergisini okuyorsunuz çünkü yurt dışı piyasalardaki gelişmelerin hayatımızı daha çok etkilediği bugünlerde, başta ekonomik olmak üzere, politik, sosyal, çevresel ve teknolojik oluşumları daha
yakından takip etmek ve yurt dışı spot parite (fx), vadeli işlemler, opsiyon ve
CFD piyasaları aracılığıyla yatırım portföyünüzü çeşitlendirmek istiyorsunuz.
2001 ve 2007 yılında yaşanan ekonomik krizler sonrasında, ülkemizde önce
döviz dalgalanmalarının serbest bırakılması, ardından faizlerin hızla gerileyerek cazibesini kaybetmesi, yatırımcıların alternatif yatırım araçlarına
yönelmesine neden olmuştur.
Yatırımcıların kaldıraçlı yatırım enstrümanlarına olan talebi, uzun bir süredir
Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası A.Ş’nin faaliyete geçmesini sağlamış,
zamanla aynı şekilde çalışan yurt dışı piyasalara ilgi daha da artmıştır.
Bu ilgi, yatırımcıların tek bir borsa ve geleneksel enstrümanlar yanında, farklı
yatırım alternatiflerine duydukları ihtiyacı işaret etmektedir; bu durum aynı
zamanda ülkemizdeki yatırımcıların daha nitelikli ve bilinçli olmaları yolunda güzel bir trendin başladığının da işaretidir.
Döviz Dergisi bu trende paralel olarak, yatırımcıların yurt dışı piyasalara
güvenilir ve etkin bir kaynaktan erişimlerini sağlamak üzere kurulmuştur.
DÖVİZ DERGİSİ İLETİŞİM
Telefon : 0(212) 505 37 69
E-Posta : [email protected]
Adres : Galataderesi Cd. 27/6
Şişli - İstanbul
Sitemizde zengin kapsamlı strateji bültenlerimize erişebileceksiniz. Döviz
Dergisi ile edindiğimiz tecrübelerimizi ve bilgilerimizi sizlerle paylaşmaya
devam edeceğiz. Günlük yazılı ve görüntülü bültenlerimiz yanında,
şirketimizin tecrübesinden birebir komünikasyonla faydalanabilme
ayrıcalığının size katma değer olacağına inanıyoruz.
Spot parite (fx), vadeli işlemler, opsiyon ve CFD piyasalarında onlarca parite,
metal, emtia, hisse senedi, hazine bonosu yatırımları yaparken profesyonel
desteğe ihtiyaç duyacağınızı düşünüyorsanız, gelin birlikte çalışalım.
Kişiye özgün ve 7/24 hizmetlerimizden faydalanma imkânına gerçek anlamda ilk defa ulaşma fırsatını yakalayın.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 3
EMTİA ANALİZ
PETROL (CRUDE OİL) ANALİZ
Kıbrıs’ta yaşanan kriz ve İtalya’da süren politik belirsizlik global ekonomi hakkında endişelere yol açarken,EAI
raporu petrol fiyatlarında yükselişi tetikledi. Geçtiğimiz hafta petrol stoklarının ABD’de 3,3 milyon arttığını
gösteren rapor petrol rafinerilerinin Ocak’dan beri en yüksek oran olan 85,7% kapasiteyle (bir önceki haftaya
göre 2,2% daha fazla) çalıştığını gösteriyor. EAI verileri gösteriyor ki, ABD Aralık ayında petrol ihtiyacının
88%’ini kendisi üretmiş. Bu rakam 1987’den beri en yüksek oranı temsil ediyor.
94.4 destek seviyesinin altında kalıcı kalmayan petrol 94.4 desteginin üzerinde fiyatlanmaya devam ediyor. 97.5
direnç seviyesinin üzerine çıkma dinamiğine çıkacak gelişme bu haftaki NFP ve işsizlik verisi olacaktır.
Gelecek endişe verecek rakamlar petrolü tekrar 94.4’e geriletebilir. 97.5 ve 98.8 önemli direnç noktalarıdır.
97.5’in üzerinde 97.9 önemsiz direnç seviyesi olarak görünse bile bizler 97.9’dan 94.4 hedefli 99.1 stop kullanarak satış öneriyoruz.
4 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
EMTİA ANALİZ
ŞEKER (SUGAR) ANALİZ
Mayıs vadeli şeker fiyatları gerilemeye devam ediyor.Vadeli işlemler raporuna göre yatırımcılar alım pozisyonlarını korurken satış yapan yatırımcılar
ise çok makul miktarda satışlarını kapattığını gözlemliyoruz. 36p seviyesinden gerilemeye başlayan şeker fiyatları haftayı 17.6p’den kapatmıştı.
Bizler uzun vade şeker fiyatlarının artık toparlanmaya başlayacağını
düşünüyoruz. Fakat alım yapılacak olur isek mayıs vadeli tercih etmeyiz.
Mayıs vadeli büyük ihtimal mayıs başına kadar gerilemeye veya yatay
hareket etme dinamiğini koruyor görüntüsünü görüyoruz. Bu nedenle
kısa sürede aniden yükselecek bir şeker fiyatı beklemiyoruz. Kısa vade
satışlarda çok kısa stop kullanılmalıdır. 17.45p’nin altında kısa vade kalıcı
fiyatlanma görebiliriz.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 5
PARİTE ANALİZ
EUR / USD ANALİZ
Pazartesi günü açıklanan Çin’den imalat sektörü büyüme verisi dolara destek olurken, ABD’den gelen imalat
endeksi verisi ile dolar değer kaybetti. Hafta içi FED yöneticilerin açıklamaları ve ABD’den gelecek ADP,NFP
verileri dolar üzerinde büyük değişimlere yol açabilir.
EURUSD paritesi 1.285 seviyesinden işlem görmeye devam ederken 1.292 direnç seviyesini test etmek için
dinamik oluşturduğunu görüyoruz. Parite hafta içi 1.292 direnç seviyesine yükselebilir. Bu seviyenin hemen üzerinde güçlü direnç 1.299’da yer almaktadır. Parite her iki direnç seviyesine yükselebilir. Fakat paritede kalıcı bir
yükseliş için bu hafta 1.292’in üzerinde günlük ortalama görmeliyiz ki parite 1.34’e yükseliyor diyebilelim. Paritede haftalık işlem yapan yatırımcılar 1.283’dan 1.292 ve 1.299 hedefli 1.279 stop kullanarak alım öneriyoruz.
GBP / USD ANALİZ
G.Kıbrıs sorunu ve ingiltere’nin notunun düşürüleceği görüşleri pariteyi yükseltti. Sebebi ise AB üye olan bir
ülkenin farklı para birimi değerlenirdi. GBPUSD paritesi 1.523’dan işlem görüyor. 1.537 direnç seviyesini test
etmek üzere fiyatlanıyor. 1.515’den 1.537 hedefli 1.51 stop kullanarak alım öneriyoruz. İşlem gören seviyelerden
de makul hacimde yatırım yapılabilir.
6 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
PARİTE ANALİZ
USD / JPY ANALİZ
Parite 93.4 seviyesinden fiyatlanıyor. Bizler makul hacimde 91.4 hedefli satış öneriyoruz.
USD / TRY ANALİZ
S&P, Türkiye ekonomisinin güçlü mali performansı bozmadan yeniden dengelendiğini ve ekonominin sermaye
girişlerindeki değişiklikler karşısında daha güçlü olduğunu belirterek, Türkiye’nin kredi notunu BB’den BB+’ya
yükseltmişti. Diğer gelişmekte olan ülkelerden pozitif ayrılan TRY’ye gelen alımlarla USDTRY paritesi 1,82 seviyesinden 1,81 seviyesine kadar gerilemişti. Şubat ayı Dış Ticaret verileri açıklandı. 2013 yılı Şubat ayında ihracat
2012 yılının aynı ayına göre %5,8 artarak 12,4 Milyar Dolar seviyesine yükseldi. İthalat ise %9 artarak 19,4
Milyar dolar oldu. İthalat beklentilerden düşük artınca Şubat ayı Dış Ticaret açığı 8,7 Milyar Dolar olan beklentilerin altında 6,96 Milyar olarak gerçekleşmiş oldu. Verinin pariteye etkisi sınırlı olsa da, piyasanın beklentisinden
daha düşük gelmesi, USDTRY paritesinin 1,8080 seviyesine gerilemesine neden oldu. Artan ticaret hacmi, 2013
yılında 2012 yılına göre beklentiler paralelinde daha yüksek ekonomik büyüme olabileceğini teyit ediyor.
Kurda geçtiğimiz hafta 1.821 seviyesinden satış önermiştik. Satış pozisyonlarınızı tutmanızı tavsiye
ediyoruz. 1.795 ve 1.788 önemli destek noktalarıdır.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 7
GÜNEY KIBRIS’I KURTARMA OPERASYONU ACISINI SLOVENYA’DAN ÇIKARIYOR
Avrupalı yetkililer, Güney Kıbrıs’ın kurtarılmasının ‘özel bir durum’ olduğunu söylüyor. Ancak Güney Kıbrıs’a
uygulanan reçete, acısını bankacılık sektörü büyük baskı altında olan bir başka küçük Euro Bölgesi olan
Slovenya’dan çıkarıyor.
USD/TRY
Slovenya’nın borçlanma faizleri Perşembe günü neredeyse yüzde 7 seviyesine ulaştı.
Slovenya 19 aydır ilk tahvil ihracını geçtiğimiz Ekim ayında yapmıştı ve hükümeti düşen Başbakan Janez Jansa,
ülkenin 6 Haziran’da bir tahvil ihracına daha gitmesi gerektiğini söylemişti.
Güney Kıbrıs’ta Pazartesi günü anlaşmaya varılan, mevduat hesaplarından da kesintiler öngören kurtarma
programının Euro Bölgesi’nde sebep olduğu sarsıntı, Slovenya’nın işini zorlaştırdı.
Başbakan Alenka Bratusek’in kurduğu yeni hükümet, borçlanma planlarıyla ilgili bir açıklamada bulunmaktan
kaçındı. Ancak hükümetin, bu yıl ortasında vadesi gelecek 2 milyar Euro’luk borç için önümüzdeki aylarda tekrar
piyasalara başvurması bekleniyor.
Ancak uzmanlar, Güney Kıbrıs’ın kurtarılmasının ardından ortaya çıkan piyasa şartlarının, Slovenya’nın borçlanma planlarına gölge düşürdüğünü söylüyor.
Reuters anketine katılan ekonomistler, gelecekte Euro Bölgesi’nin gerçekleştireceği olası bir kurtarma
programının yeni müşterisinin büyük bir ihtimalle İspanya ya da Slovenya olacağını söylemişti.
Slovenya’nın yakın bir zamanda siyasi bir krizle yüzleşmesi ve hükümet değişikliği yaşamasına rağmen
geçtiğimiz haftaya kadar ülkenin durumu o kadar kötü görünmüyordu. Ülkenin borç yükü ve bankacılık sektörü,
diğer sıkıntılı Euro Bölgesi ülkelerinden daha küçük.
Hükümet, Slovenya’nın borç yükünün ekonomisine büyüklüğünün oranının 2012 yılında yüzde 53.8 olarak
gerçekleşmesini bekiyor. Bu oran İspanya’da yüzde 84 oranında seyrederken Güney Kıbrıs’ta ise kurtarma
programından önce yüzde 80 civarındaydı.
Ancak emlak balonunun patladığı Slovenya’daki sorunlar, bankacılık sektörünün büyüklüğünden çok, bankaların
elindeki varlıkların kalitesiyle ilgili. Çoğu devlet kontrolünde olan bankaların elinde 7 milyar Euro kadar şüpheli
alacak bulunuyor. Bu da GSYİH’nın yüzde 20’si kadar.
AUD/USD
Yunanistan, Portekiz ve İrlanda, borçlanma faizlerinin yüzde 7’nin üzerine çıkması üzerine uluslararası yardım
talep etmek zorunda kalmıştı.
8 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 9
10 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
OECD AMERİKAN EKONOMİSİNDEN UMUTLU
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’na göre dünyanın en gelişmiş ekonomilerindeki büyüme güçlendi.
Uluslarası ekonomik araştırma örgütü, büyümede Amerika ve Japonya’nın gelişmiş ekonomilere önderlik
edeceğini, Avrupa’nın ise bu sürecin gerisinde kalacağını öngörüyor.
Yeni hükümet verilerine göre Amerikan ekonomisi önceki tahminlerden daha hızlı bir büyüme gerçekleştirdi.
2013’te ise durumun daha da iyi olması bekleniyor.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı OECD’ye göre, dünyanın en büyük ekonomisi olan Amerika, Nisan’dan
Haziran’a kadar yüzde 2 yavaşlayacak ve 2013’ün ilk üç ayında yaklaşık yüzde 3,5 yıllık büyüme oranına
ulaşacak.
Tahminlerde Amerika’yı, Ocak Ayı’ndan Mart’a kadar yüzde 3.2, ikinci çeyrekte ise yüzde 2.2’lik büyüme ile
Japonya izliyor.
OECD’nin son tahminlerini baş ekonomist Pier Carlo Padoan açıkladı: “Bu rapor, küresel ekonomiye özellikle de
Amerika ve Japonya’daki gelişmeye dikkat çekiyor. Bu ilerlemenin, Euro bölgesindeki etkisi daha az.”
Avrupa, Euro bölgesi krizine neden olan bir dizi sorunu başarıyla halletmiş olsa da, Padoan’a göre bu 17 ülkenin
görünümü, Euro bölgesini toparlamak için yeterli görünmüyor.
Padoan, “Almanya ilk çeyrekte yüzde 2’nin üzerinde sağlıklı bir büyüme sergiliyor. Bu iyi haber. Ancak
Avrupa’nın ikinci en büyük ekonomisi Fransa’da muhtemelen hiç büyüme görülmeyecek ve Fransa ancak 2. çeyrekte durgunluktan kurtulacak. İtalya’da ekonomik durgunluk azalsa ve 2013 sonunda büyüme ihtimali olsa da,
ülke resesyonda kalmayı sürdürecek,” şeklinde konuştu.
Merkezi Paris’teki teşkilatın hazırladığı ayrı bir raporda ise Çin ve gelişen pazar ekonomileri için daha olumlu
bir tablo çiziliyor. Gelecek yıllardaki potansiyel çevresel ve finansal güçlüklere ragmen, Ekonomik İşbirliği ve
Kalkınma Teşkilatı Çin için bu yıl yüzde 8 ile 9 arasında bir büyüme öngörüyor.
Uluslararası örgüte göre, eğer Çin bu hızla giderse, 2016’ya kadar Amerika’yı geçerek dünyanın en büyük ekonomisi haline gelebilir.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 11
12 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 13
14 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
BASINDAN HABERLER
Bonn’da yayımlanan General-Anzeiger gazetesi, Kıbrıs’a ilişkin yardım paketi
sürecinde Almanya’nın güven kaybına uğradığı görüşünü savunuyor:
“Alman hükümetinin, Kıbrıs için kurtarma paketi görüşmelerinde sert pozisyonunda
diretmesi doğruydu. Kendisine sunulan çözüm önerilerini ısrarlı bir biçimde reddeden ve bir süreliğine Euro Grubu’nu hiçe sayarak, Ruslarla bile paralel temaslarda bulunan bir ülkeye diplomatik yoldan etkide bulunmak mümkün değildi. Varılan
son noktada Kıbrıs Cumhuriyeti ya kendisine sunulan önerileri kabul edecek, ya da
çökecekti. Peki ama Almanya acaba Kıbrıs’tan daha büyük bir ülke aynı konumda
bulunsaydı, bu sert pozisyonunda böyle ısrarcı olabilir miydi? Daha şimdiden AB
içinde Almanya’ya karşı bugüne kadar hiç olmadığı kadar eleştirel görüşler dile getirilmeye başlamış bulunuyor.“
Straubinger Tagblatt gazetesinin yorumu da Kıbrıs için hazırlanan kurtarma
paketi ekseninde ele alınmış:
“Brüksel’den yapılan açıklamalarda, mevduat sahiplerinin yükümlülük üstlenmesinin bir defaya mahsus bir girişim olduğu bıkıp usanılmadan tekrarlansa da halk
arasında büyük bir güvensizlik yaratılmış oldu. Önümüzdeki günler ve haftalarda
İtalyanların ve İspanyolların da paralarını bankalardan çekmesi söz konusu olabilir.
Bu ülkelerde de malî krize büyük ölçüde bankalar sebep olmuştu ve Kıbrıs ile bu
ülkeler arasında o kadar da büyük farklar yok! Eğer mevduat sahipleri gerçekten
paralarını çekmek üzere bankalara koşacak olursa, o takdirde İspanyol ve İtalyan
bankaları muhtaç durumdaki işletmelere kredi yardımı için ihtiyaç duydukları o kısıtlı
dayanağı da yitirmiş olurlar. Kriz de kendini böylece kalıcılaştırmış olur.”
Sağ liberal İspanyol gazetesi El Mundo, “AB’nin Kıbrıs’taki kötü kriz yönetimi”
başlıklı yorumunda şu görüşlere yer veriyor:
“Euro Bölgesi bakanlarının toplantısında Kıbrıs krizindeki kötü yönetimin Avrupa
binasının inşaatına zarar verdiği belirgin biçimde ortaya çıktı. AB’nin ekonomik
gücünün sadece yüzde 0,2’lik bir bölümünü oluşturan bir ülkenin kurtarılması operasyonu birleşik Avrupa inşaatının çok daha büyük bir tamire ihtiyacı olduğunu da
kanıtlamış oluyor. AB yetkililerinin kötü politikaları nedeniyle küçük Kıbrıs, AB finans
sistemi için tehlike haline geldi. Kıbrıs’ın 2011 sonbaharından bu yana sermaye
piyasalarında varlık gösterediği söyleniyordu. Öyleyse neden bir buçuk yıl sonra ve
baş-göz yararak sorunu çözme yoluna gidildi?”
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 15
BASINDAN HABERLER
Belçika gazetesi De Standaard aynı konudaki yorumunda, “Kıbrıs kendi
sorumluluğunun bilincine varmadan dayanışma göremez” diyor ve yorumuna
şöyle devam ediyor:
“Görünen o ki Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ülkenin en büyük
bankalarının tasfiye edilmesini önleyemeyecek. Ancak Avrupa’nın ilk aşamada
100 bin euronun altındaki tasarrufları da vergilendirmeye dahil etmek istemesi ve
tüm Euro Bölgesi’ndeki mevduat sahiplerini alarma geçirmesi büyük bir gaf olarak
belleklerde kalacak. Kıbrıs kendi sorumluluğunun bilincine varmadan dayanışma
oluşması mümkün değil. Bu nedenle önce banka sektörü ile zenginlerin ödeme
yapması gerekir, çünkü şimdiye kadar en çok bu kesimler kâr sağlamıştı. Öte
yandan finans krizinin ortaya çıkmasından beş yıl sonra banka dünyası hâlâ tam
olarak derlenip toparlanmış değil. Ve Avrupa halkı bu durumun düzeltilmek istendiği
konusunda şüpheli.”
Sağ liberal İtalyan gazetesi Corriere della Sera’dan seçtiğimiz yorum, Almanya
Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un hafta sonunda İtalya’yı resmî ziyareti
ile ilgili. Gazete, Gauck’un İkinci Dünya Savaşı sırasında SS birliklerinin
Sant’Anna’da katlettiği 400 kurbanı anmasının büyük sembolik anlamı
olduğunu vurguluyor:
“İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano normal olarak sakinliğini hiç kaybetmeyen bir kişi olarak tanınır. O yüzden duygulanması, hislerini kamu önünde göstermesi nadirdir. Pazar günü Sant’Anna di Stazzema kentinde geçmişte yaşanmış iki
olay nedeniyle duygusal anlar yaşandı. Birinci neden, buradaki 560 kişinin Naziler
tarafından katledilmesiydi. İkincisi ise Almanya Cumhurbaşkanı Gauck’un Berlin’den
gelerek burada Napolitano’ya eşlik etmesi, İtalyanların acısına ortak olması, bu
katliamdan (ve benzerlerinden) duyduğu utancı açıkça sergilemesiydi ve bunun
büyük sembolik anlamı vardı. İki devlet başkanının birbirini uzun süre kucaklamaları,
anı levhası önünde ellerini birleştirmeleri, bunlar insanların hafızalarında kalacak
görüntüler. Çünkü bunlar, geçmişin yaralarını sarma açısından söylenilen birçok
sözden daha etkili.”
16 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
BASINDAN HABERLER
Sol eğilimli Macar gazetesi Nepszava, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in
eski siyasî hasmı ve eski oligarşlarından Boris Berezovski’nin ölümü ile ilgili
yorumunda şu satırlara yer veriyor:
“İntihar mı, zehirlenme mi, yoksa kalp krizi mi? Sebep ne olursa olsun, bu ölümle
birlikte bir dönemin kapandığı aşikâr. Berezovski, Sovyetler Birliği döneminden
sonra Rusya’daki vahşi kapitalizmin ilk döneminin meyvelerini yedi. İş adamı
Berezovski o dönemki Rusya Devlet Başkanı Yeltsin ve özellikle onun kızı Tatyana
ile iyi ilişkilerinden dolayı Yeltsin ailesi tarafından dolgun iş anlaşmaları ile ödüllendirildi. Yeltsin döneminin önemli çehrelerindendi ve Yeltsin’in ölmesinden sonra
da toplum içindeki popülerliği devam etti. Rusların çoğunluğunun hafızasında
1990’lı yıllar pek iyi çağrışım yapmasa da, o dönemden bugüne hükümetin yönetim
metotlarında da fazla bir değişim olmadı. Bugün de yine üst makamlara yakın duran
kişiler ihaleleri kapıyor.” Almanya’nın önde gelen gazetelerinden Frankfurter Allgemeine, mali
krizle mücadele eden Kıbrıs’ın son anda iflastan kurtarılmasını şöyle
değerlendiriyor:
“Kıbrıslıların önünde şimdi meşakkatli bir yol bulunuyor. Ülkenin artık
kaldıramayacağı ekonomik modeline son veriliyor. Bu nedenle doğal gaz ve petrol
fışkırana kadar Ada’nın Rum kesimini zor bir dönem bekliyor. Brüksel’in çözümünü
adil olarak değil aksine bir zorunluluk olarak algılayan Kıbrıslıların bu yeni paketten
büyük bir memnuniyet duymaması, kesinlikle anlaşılabilir. Yine de sorunun çözümü
için ülkeyi derin bir uçuruma sürükleyenlerin sorumluluğu üstlenmesi doğrudur.
Kıbrıslılar kendilerini birer kurban olarak görebilir, ama ülkelerindeki karışıklık
Avrupalı ortaklarının suçu değil. Tüm yardım paketleri karşısında, ama belki de
o nedenle, Avrupalılar arasındaki yabancılaşma ve hoşnutsuzluğun ne kadar
büyüdüğünü, Kıbrıs olayı da bir kez daha gözler önüne serdi.”
Stuttgarter Zeitung’un aynı konuya ilişkin yorumunda ise şu satırları
okuyoruz:
“Vergi mükellefleri tarafından kurtarılmaktansa, iflas etmiş bir bankanın kapatılması
çok daha iyi. Yatırımcılar yıllar boyu çekici koşullardan büyük oranda istifade etti ve
şimdi de bu yüksek riskin hesabını ödüyorlar. Bu küçük ve özel Kıbrıs örneğinden
yola çıkılarak gelecekte yeni bir kural oluşturulup oluşturulmayacağı ise şüpheli.
Mesuliyet olgusu, ancak Avrupa kurumları tarafından bir içi doldurulmuş bir çözüm
ortaya konduğu zaman, yeniden tesis edilecek. O zamana kadar da bankacılar,
özellikle de büyük euro ülkelerindeki bankacılar, kartlarını daima sistemin anlamına
göre oynayacaktır.”
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 17
BASINDAN HABERLER
Münchener Merkur gazetesi ise Kıbrıs krizi bağlamında, neden Başbakan
Angela Merkel’in birçok ülkede sert eleştirilere maruz kaldığını irdeliyor:
“Kıbrıs uzlaşmasında, dayanışmanın da bir bedeli olduğu ve bu bedeli ilk, daha
önce en çok fayda sağlayanların ödemesi gerektiği mesajı hedeflenebilirdi. Bu
da reform hevesinden yoksun İtalyanları düşünmeye teşvik edecek bir konu
oluyordu. Maalesef kurtarıcı Avrupalılar, Kıbrıs hükümeti küçük mevduat sahiplerinin hesaplarına el atmasına izin verdiklerinde bu şansı iyi kullanamadı. Kıbrıs
Parlamentosu’nun ve halkın isyanı, Tanrı çok iyi biliyor ki, önceden kestirilebiliyordu. Neyin insanı daha fazla şüpheye düşürdüğünü söylemek güç: Kurtarıcıların
acemiliği mi, yoksa yaptıkları işe bir açıklama getiremeyenlerin isteksizliği ve
beceriksizliği mi? Alman vergi mükellefleri Kıbrıs ve Yunan bankalarının kefili
olmasına rağmen nasıl olur da, Almanya Başbakanı Angela Merkel birçok ülkede
günah keçisi ilan edilir?”
Sol liberal Polonya gazetesi Gazeta Wyborcza, Kıbrıs’ın kurtarılması için
varılan uzlaşmayı “Kıbrıs neredeyse kurtarıldı” başlığıyla yorum sütununa
taşımış:
“Kıbrıs uzlaşması gerçi krizin üstesinden gelmek için yeni fırsatlar sunuyor
ama adanın borç batağında boğulup gitmeyeceğini kimse şimdiden öngöremez. Kıbrıs’taki bankalar yeniden açıldığında küçük mevduat sahiplerinin nasıl
davranacağını bilemiyoruz. Öte yandan Avrupa Merkez Bankası’nın Kıbrıs
bankalarında likidite sorunu olmayacağını açıklaması bu kesimleri ne ölçüde
sakinleştirecektir? Ekonomisinin yarısı finans sektörüne bağımlı olan Kıbrıs ekonomisinin geleceğini de sorgulamak gerekir. Bu sektör olmadan ekonomi nasıl
işleyecek?” Avusturya gazetesi Der Standard aynı konuda kaleme aldığı yorumunda, krizi
iyi yönetme yeteneğine sahip kadroların eksikliğinden yakınıyor:
“Çok sayıda mevduat sahibi ve Avrupalı vergi mükellefi açısından üzerinde varılan
bu uzlaşma bir öncekinden daha adil. Çünkü Kıbrıs bankalarının iyileştirilmesi için
ortaya çıkacak masrafların faturası -İrlanda’da olduğu gibi- genele çıkartılmıyor.
Peki ama sorunların tamiri neden bir haftadan fazla zaman aldı? Euro Bölgesi
bakanları bu konuda bir hayli deneyim kazanmış olmalarına rağmen, gelişmelere
tepki göstermede neden bu kadar süreye ihtiyaç duydular? Bu, Euro Bölgesi’nin
yeni başkanı Jeroen Dijsselbloem’un henüz çok tecrübeli bir bakan olmamasından
da kaynaklanıyor olabilir. Bir kez daha ortaya çıkan o ki, Avrupa’nın güçlü yönetici
kadroları eksik. Kriz sırasında AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso’nun
esamesi okunmuyordu.” 18 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
BASINDAN HABERLER
Hollanda gazetesi Volkskrant, Kıbrıs’ın kurtarılmasının riskleri olduğuna dikkat
çektiği yorumunda şu satırlara yer veriyor:
“Kıbrıs’ın kurtarılması, önceden kestirilmesi zor bir dizi riske bağlı. Öncelikle
Avrupa’nın önemli ticaret ortağı olan Rusya ile ortaya çıkan siyasî kavga var.
Moskova ile baş gösteren ihtilaf Avrupa’nın başını daha da ağrıtabilir. Zengin mevduat sahiplerinin hayal kırıklığı, diğer zenginlerin ürkek davranmasına yol açabilir.
Ayrıca, kırılgan konumdaki Euro ülkelerinden sayılan Slovenya ya da İspanya’ya çok
miktarda para park etmiş olanlar, sıkıntılı bir durum sezdiklerinde paralarını hızla
çekeceklerdir. Bankalara bu tür bir hücum finans sistemini sarsabilir. Zaten Kıbrıs
sakin bir ortamdan henüz epeyce uzak. Finans sisteminin ıslahı çalışmaları ülkeyi
kısa vadede büyük bir krize sürükleyecektir. Bu durumda Euro ülkeleri yeni kredilere
ihtiyaç duyulacağının hesabını da yapmak zorunda.” İsviçre gazetesi Neue Zürcher Zeitung, Avrupa Merkez Bankası’nın Euro
Bölgesi’ndeki bankaları denetleme konusundaki yeni işlevini yorum sütununa
taşımış:
“Avrupa Merkez Bankası’nın Kıbrıs vakasında banka sektörüne doğrudan müdahale edecek araçları henüz bulunmuyordu. Ama Avrupa Merkez Bankası Yönetim
Konseyi dolaylı olarak yeni sorumluluğunu üstlenerek sorunun çözümünde gaza
bastı. Avrupa Merkez Bankası ileride bankaların denetiminde farklı araçlar kullanacak, ancak hedef aynı kalacak. Devamlılığı olmayan modellere sahip bankalar
tasfiye edilecek, sermayesi az olan bankalara sermaye kazandırılacak ve yeniden
yapılandırılacak. Ancak Avrupa Merkez Bankası’nın yeni görevinin, bankanın adına
gölge düşürme riskleri de bulunuyor. Ulusal denetim mekanizmalarının başarısız
kaldığı göz önünde tutulduğunda, güçlü bir Avrupa denetim makamının, ulusal bazı
nedenlerle ağırdan alan makamların tersine, zayıf konumdaki bankalara sert müdahalede bulunmasını acil bir gereklilik olarak dayatıyor.”
Muhafazakâr Fransız gazetesi Le Figaro ise yorumunda Fransa’da işsizliğin
yeniden tırmanışa geçişini irdeliyor ve her alanda silbaştan yapılması
gerektiğini belirtiyor:
“Yeni istihdamı kolaylaştırmak üzere çalışma hukukumuzu tıpkı komşu ülkelerdeki
gibi reformdan geçirsek acaba nasıl olurdu? Ve para kazanma olanağı az olan
her türlü işin, tamamen işsiz olmaktan daha iyi olduğu düşüncesini bir benimseyebilsek acaba nasıl olurdu? Cumhurbaşkanı François Hollande, yarın halka
hitaben yapacağı konuşmasında, başlıca hedefinin işsizliğin azaltılması olacağını
söyleyecektir. Ancak bu hedefe ulaşabilmek için her şeyin altüst edilmesi gerektiğini
de halka anlatmak durumunda. Ve üç milyondan fazla yeni işsizin doğmasına yol
açacak sözde sosyal bir modelin bu nitelemeyi hak etmediğini de halka izah etmek
zorunda. Peki ama acaba Cumhurbaşkanı Hollande bunları anlatma cesaretini gösterebilecek mi?”
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 19
BASINDAN HABERLER
Brezilya, Rusya, Çin, Güney Afrika ve Hindistan’ın oluşturduğu BRICS
ülkelerinin Güney Afrika’daki zirvesi basında geniş yer buluyor.
Rusya’dan Kommersant gazetesi zirveyi şöyle yorumluyor: “Batı dünyasına ait olmayan beş büyük ülkenin liderleri beşinci zirvelerinde, daha
önce yüksek sesle dile getirdikleri açıklamalar ve imzalanan belgelere rağmen,
diyalog çerçevesinin ötesine geçemediler. Zirvede asıl görevleri olan, stratejik
işbirliğini sağlayacak tam teşekküllü bir mekanizma kurma yönünde somut bir adım
atamadılar. Durban’daki zirvede de Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu’nun
sahip olduğu üstünlüğü kıracak bir BRICS Kalkınma Bankası kurma girişimi
başarısız oldu. Katılımcılar bunun için daha çok çaba harcamaları gerektiğini itiraf
etmek zorunda kaldı.”
Fransız Le Monde gazetesi ise aynı konuyla ilgili, “BRICS ülkeleri henüz siyasi
bir güç değil” başlıklı yorumunda şu satırlara yer veriyor:
“BRICS ülkelerinin bir kalkınma bankası kurma yönündeki projeleri, grup içindeki
ülkeler arasındaki derin anlaşmazlıkların üzerini örtüyor. BRICS ülkelerinin stratejik bir blok kurmalarının önünde çok farklı çıkarlara sahip olmaları engeli yatıyor.
Görüş birliği içinde oldukları tek konu, devletlerin egemenliklerini korumaları. BRICS
ülkeleri bir ülkenin içişlerine dışarıdan yapılacak bir müdahaleyi reddediyor. Bunun
dışında aralarında çok esaslı görüş farklılıkları var: Güney Afrika, Çin’in Afrika’da
sevilmediğini biliyor. Rusya; Çin ve Hindistan’ın yayılmacı politikasının Pekin’le
stratejik rekabet tartışmasına neden olmasından endişe ediyor. BRICS ülkelerinden
örneğin Çin, bugüne dek yararlandığı uluslararası ekonomik düzeninin tartışmaya
açılmasına karşı. BRICS ülkeleri ekonomik bir güç ama henüz siyasi bir güç değil.”
Avusturya’dan Der Standard İtalya Başbakanı Mario Monti’ye ayırıyor yorum
sütunlarını. “Monti’nin geleceği” başlıklı yorumda şu satırlar dikkat çekiyor:
“Hindistan’da cinayet şüphesiyle İtalyan deniz piyadelerinin tutuklanmasıyla baş
gösteren krizdeki sergilenen kötü yönetim, Mario Monti’nin itibarının son kırıntılarını
berbat etti. Sağ ittifak şimdi Monti’nin senatör olarak istifasını ve ömrü boyunca bu
görevden uzak kalmasını talep ediyor. Monti buna rağmen Pier Luigi Bersani’nin
başbakanlığındaki olası bir hükümette Dışişleri Bakanı olabilir. Bu ilk bakışta garip
gibi gelse de aslında hiç de kötü bir çözüm değil: Kendini beğenme eğiliminde olan
ekonomist Monti iç politikada kendisine duyulan sempatiyi çoktan kaybetti. Daha
önce AB Komisyonu’nun rekabetten sorumlu üyesi olarak görev yapmış olan Monti,
yurtdışında hâlâ önemli bir politikacı olarak görülmenin tadını çıkarıyor. Bunun yanı
sıra İtalya’daki en derin krizde Silvio Berlusconi’nin yerine başbakan olması nedeniyle Monti’nin hâlâ oyuna dâhil olduğu hesapları yapılıyor.” 20 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Komisyon’un talebinin 27 AB ülkesi ve Avrupa Parlamentosu
tarafından da görüşülmesi gerekiyor. Ancak bir yandan AB
ekonomide küçülme ve rekor işsizlikle mücadele ederken,
talebin hararetli tartışmalara yol açacağı kesin gibi.
2014-2020 bütçesinde İngiltere’nin baskısıyla AB tarihinde ilk
kez yedi yıllık bütçede kesintiye gidilmesi üzerinde anlaşılmıştı.
Avrupa Komisyonu ve AP, büyüme ve istihdam sağlayacak
2013’ÜN OTOMOBİLİ VOLKSWAGEN GOLF
harcamalar sebebiyle bütçenin, en azından dondurulmamasını
istemişti. Sonuç olarak AP, bütçeyi reddetmişti.
New York şehrinde başlayan Uluslararası Otomobil
AB’nin 2013 yılı için bütçe planında 143 milyar Euro harcama
Fuarı’nda 2013 yılının en iyi otomobili (World Car Awards)
öngörülüyor. Ancak üye ülkelerin katkıları 132 milyar Euro’da
olarak Volkswagen Golf seçildi.
kalıyor.
Yılın En İyi Spor Arabası kategorisini Porsche Boxster
kazanırken, Tesla Model S en çevreci araç olarak kabul edildi.
En İyi Tasarım ödülü ise Jaguar F-Type’a gitti.
Geçtiğimiz sene, en iyi otomobil ödülünü Volkswagen Up
kazanmıştı. Golf, Alman üreticisinin en başarılı modeli oldu ve
en çok satılan üç araba arasında yer alıyor. En İyi Otomobil
unvanı, 2003 yılından bu yana her sene New York Uluslararası
Otomobil Fuarı’nda sahibini buluyor.
AB VE JAPONYA, SERBEST TİCARET
MÜZAKERELERİNE BAŞLIYOR
Avrupa Birliği ve Japonya, serbest ticaret anlaşması için
müzakerelere başlama kararı aldı. Gümrük Birliği sebebiyle Türkiye’yi de yakından ilgilendiren anlaşmaye Avrupalı
otomotivciler ise karşı çıkıyor.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel barroso ve Avrupa
Birliği Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy’un Pazartesi
AB VE İNGİLTERE ARASINDA YENİ BİR
BÜTÇE ÇATIŞMASININ AYAK SESLERİ
günü Tokyo’da Japonya Başbakanı Şinzo Abe ile bir araya
İngiltere’nin hazineden sorumlu Devlet Bakanı Greg Clark,
ertelendi. Bunun yerine liderler telefonda görüştü.
gelmesi planlanıyordu. Ancak Güney Kıbrıs’taki krizle ilgili
olarak Brüksel’de düzenlenen görüşmeler sebebiyle ziyaret
talebin pek çok AB ülkesi kamu harcamalarını azaltmak
için zor kararlar almaya çalışırken geldiğinin altını çizdi
Abe, Van Rompuy ve Barroso, yayımladıkları ortak mesa-
ve ‘Bu, kesinlikle kabul edilemez bir talep’ dedi. AB’nin
jda ‘Liderler, siyasette, dünyada ve sektörel bazda işbirliğini
istediği miktar, Güney Kıbrıs’ı kurtarmak için verilen mik-
kapsayan bir anlaşma için müzakereleri başlatma kararı aldı.
tardan daha büyük.
Liderler, müzakerelerin Nisan ayında başlayacak olmasını
memnuniyetle karşıladı ve bu anlaşmaların olabildiğince erken
Avrupa Komisyonu’nun bütçeden sorumlu üyesi Janusz
tamamlanması için kararlılıklarını ifade etti’ dedi.
Lewandowski, istenen talebin sürpriz olmaması gerektiğini,
AB ülkelerinin son yıllarda AB bütçesine katkılarını azalttığını
Avrupa Birliği ve Japonya birlikte, dünyadaki tüm ekonomik
söyledi.
faaliyetlerin üçte birini gerçekleştiriyor.
Lewandowski, ‘Önceki yıldan ödenmeyen borçlar bir sonraki
Üç yıl kadar sürmesi beklenen resmi görüşmelerin ilk turu
yıla erteleniyor. Kafanızı kuma gömmek uzun vadede çözüm
önümüzdeki ay gerçekleşecek. Japonya, otomotiv ve elek-
değil. Ödemeleri ertelemek faturayı ortadan kaldırmıyor’ dedi.
tronik ürünlerinin 500 milyon nüfuslu AB pazarına daha kolay
erişmesini istiyor.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 21
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Avrupalılar ise Japonya’nın gıda ve demiryolu gibi sektörler-
Avrupalı liderler, borç yükü altındaki telekomünikasyon
inde kendine yer arıyor.
şirketlerinin yatırım yapmadaki yavaşlığının, Avrupa’daki
altyapıyı zaman içinde güçsüzleştireceğinden endişe edi-
Japonya, AB’den gelen pek çok ürüne halihazırda sıfır düzey-
yor.
inde ya da çok düşük gümrük vergileri uyguluyor. Bu sebeple Avrupa’nın anlaşmadan esas kazancı, düzenlemelerdeki
Yeni tasarı, yenilenmiş binaların genişbant altyapısını
farklılıkların üstesinden gelmek olacak.
desteklemesini şart koşuyor, kablo kanalları ve diğer altyapı
unsurlarının telekomünikasyon şirketleri arasında adil ve
Geçtiğimiz Aralık ayında göreve gelen Abe, iki Avrupalı şirketin
makul şartlarda paylaşımını ve lisans sürecini hızlandırmayı
demiryolu ihalelerine katılmasına izin vererek jest yapmıştı.
hedefliyor.
Araç üreticileri ise Tokyo’nun, pazarlarını dışarıya ne kadar
açacağı konusunda şüpheli.
Tasarıda aynı zamanda su, elektrik ve doğalgaz şirketlerinin
yeraltı kanallarını telekomünikasyon şirketleriyle paylaşması
Reuters’a konuşan Ford Uluslararası Devlet İşleri Başkanı
isteniyor.
Stephen Biegun, ‘İçinde bulunduğumuz durum şüpheden de
öte. Şu anda Japonya’da tek bir yabancı araç üreticisi bile yok.
Komisyon, fiber kablo döşemek için yolları kazmanın, yeni
Yani aslında pazara girme fırsatı yok’ dedi.
ağ kurma maliyetlerinin yüzde 80’ini oluşturduğunu ve yeni
düzenlemelerin 60 milyar Euro tasarruf sağlayacağını söyledi.
İlk bakışta AB pazarı ise Japonya’dan daha kapalı. Japonya’dan
Avrupa’daki fiber ağlar, Asya ve ABD’nin bazı bölgelerinin ger-
ithal edilen binek araçlarına yüzde 10, kamyonlara ise yüzde
isinden geliyor. Avrupa’daki 5.95 milyon olan fiber ağ kullanıcı
22 vergi uygulanıyor.
sayısı, Asya’daki 58 milyon kullanıcı sayısının çok altında.
Ancak Avrupalı araç üreticileri, ihracatın önünde bazı engellerin
Avrupalıların yarıya yakını halen saniyede 30 megabite kadar
bulunduğunu söylüyor. Bunlardan biri de, Japonya’nın, AB’nin
destek sunan ADSL gibi teknolojileri kullanıyor. Fiber ağlar ise
de kabul ettiği uluslararası çevre ve güvenlik standartları yer-
100 megabit ve üzerini destekliyor.
ine kendi standartlarını kullanıyor olması. Bu da onay sürecini
masraflı ve uzun kılıyor.
Büyük telekomünikasyon firmaları ise, meyvelerini ancak yıllar
sonra alabilecekleri fiber ağlara milyarlarca Euro yatırım yap-
Bir diğer konu ise Japonya’da kabul edilen ‘hafif’ araç kat-
maktan çekiniyor.
egorisi. Bu tür araçlar vergi indirimlerinden faydalanıyor. Ancak
Avrupalı çoğu küçük araç bu kategoriye girmiyor.
Telekomünikasyon alanındaki bir diğer engel de 27 AB
Bu gibi konular özellikle otomotiv sektörleri küçük araçlarda
ülkesindeki bölük pörçük düzenlemeler. Reuters’a konuşan
yoğunlaşan Fransa ve İtalya’nın canını sıkıyor. Üreticiler,
bir Komisyon yetkilisi, tekliflerinin merkezi planlamaya yönelik
içeride azalan talebin yanı sıra dışarıdan gelen rekabetle de
olmadığını, farklı uygulamaları birbiriyle daha uyumlu hale get-
mücadele ediyor. Şubat ayında Avrupa’da araç satışları, 23
irmeyi amaçladığını söyledi.
yılın en düşük seviyesine geriledi.
Avrupa Komisyonu’nun dijital gündemden sorumlu üyesi Neelie
AB tarafının müzakerecilerine, Japonya’nın ‘gümrük ver-
Kroes, ‘Çoğu durumda bugünkü düzenlemeler Avrupa’nın rek-
gisi dışındaki engelleri’ kaldırmak için yeterli istekliliği göster-
abet gücüne zarar veriyor. Herkesin hızlı geniş bant bağlantıya
memesi halinde görüşmeleri durdurma talimatı verildi.
ulaşabilmesi gerek. Buna ulaşmamıza engel olan bürokrasiyi
yok etmek istiyorum’ dedi.
Teklifler, Komisyon’un telekomünikasyon hizmetleri için bir
ortak pazar oluşturmaya yönelik paketinin içinde yer alacak.
Komisyon’un tekliflerini Ekim ayına kadar sunması bekleniyor.
AB, GENİŞ BANT İNTERNETİ
UCUZLATMAK İSTİYOR
22 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Ancak Anastasiadis, ‘Euro’dan ayrılmak gibi bir niyetimiz yok.
Ülkemizin geleceğini deneylere alet etmeyeceğiz’ diye de
ekledi.
Avrupa liderleri, Güney Kıbrıs’ta özel bir durumun söz konusu
olduğunu ve burada alan önlemlerin sadece bir defalık
olduğunu söyledi.
ANASTASİADİS EURO BÖLGESİ
BİZİ DENEYLERİNE ALET ETTİ
Ancak Euro Bölgesi maliye bakanlarından oluşan Eurogroup’un
Başkanı Hollanda Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem’in daha
Güney
Kıbrıs’ta
bankaların
açılmasının
ardından
sonra hafiflettiği, ‘Kıbrıs’ın ardından gelecekteki krizlerde
açıklamalarda bulunan Rum lider Nikos Anastasiadis,
farklı bir yaklaşımın söz konusu olacağı’ sözleri paniğe neden
iflas riskinin önüne geçildiğini, Euro’dan çıkmak gibi bir
olmuştu.
niyetlerinin olmadığını söyledi. Anastasiadis’in hedefinde
ise ‘geleceklerini, deneylerine malzeme ettiği’ gerekçesi-
Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu’nun Hollandalı
yle Euro Bölgesi vardı.
üyesi Klaas Knot ise Cuma günü yaptığı açıklamalarda,
Dijsselbloem’un değerlendirmelerinde ‘pek de yanlış bir şey
Güney Kıbrıs’ta mevduat sahiplerinin hücumunun önüne
olmadığını’ söyledi.
geçmek için neredeyse iki gün boyunca kapalı kalan bankaların
açılmasından bir gün sonra konuşan Anastasiadis, sermaye
Hollandalı Het Financieele Dagblad gazetesinin aktardığına
akışına getirilen sınırlamaların zamanla kaldırılacağını söyledi,
göre Knot, ‘Bu açıklamalar, Avrupa’da bir süredir masada
ancak bir takvim vermedi.
olan bir yaklaşımla örtüşüyor. Bu yaklaşım, Avrupa likidasyon
politikasının bir parçası olacak’ dedi.
Güney Kıbrıs’taki kriz Euro Bölgesi’nde şok dalgalarına yol
açtı. Sermaye akışına getirilen katı kısıtlamalarla paranın
Avrupa’daki diğer kurtarma operasyonlarının aksine Güney
adada hapsedilmesi de ekonomistlerin, ‘ikinci sınıf bir ‘Kıbrıs
Kıbrıs’ta ilk kez mevduat hesaplarına da dokunuldu.
Euro’su ortaya çıkarabileceği uyarılarına yol açtı.
Perşembe günü bankaların açılmasıyla yaşanmasından endişe
Kamu görevlilerine seslenen Anastasiadis, 10 milyar Euro’luk
duyulan hücum ise gerçekleşmedi.
kurtarma planı çerçevesinde kapatılmasına karar verilen Halk
Bankası’na paraların yığılmasına izin verdikleri gerekçesiyle
Rum ve Avrupalı bankacılık otoritelerini eleştirdi.
Anastasiadis, ‘Batmış bir bankanın mümkün olan en yüksek
seviyede finanse edilmesine izin veren yetkililer işini ne kadar
ciddi yapıyordu acaba? Daha fazla konuşmak istemiyorum.
Suçun kimde daha çok, kimde daha az olduğundan bahsetmenin zamanı değil’ dedi.
Anastasiadis’in Pazartesi sabah erken saatlerinde Brüksel’de,
BERSANİ ŞU ANDA SADECE BİR AKIL HASTASI
İTALYA’YI YÖNETMEK İSTEYEBİLİR
kurtarma programı için vardığı anlaşmanın faturası Rumların
İtalya’da kördüğümle sonuçlanan seçimde oyların dörtte
öfkesini çekti. Anlaşma çerçevesinde Güney’deki en büyük
birini alan düzen karşıtı 5-Yıldız Hareketi, hükümeti kur-
ikinci banka Kıbrıs Halk Bankası’nın (Laiki) kapatılması ve 100
makla görevlendirilen merkez solun lideri Pier Luigi
bin Euro’nun üzerindeki mevduatlarda kesintiler öngörülüyor.
Bersani’nin işbirliği çağrısını reddetti. Bersani, ‘Şu anda
Anlaşma çerçevesinde Rumları ciddi iş kayıpları da bekliyor.
yalnızca bir akıl hastası yönetimde olmak isteyebilir’ dedi.
“DENEYLERİNE ALET ETTİLER”
5-Yıldız Hareketi’nin daha önce hiçbir partiye destek
Bir ay önce göreve gelen Rum lider, Euro Bölgesi’ni, ‘Kıbrıs’ı bir
vermeyeceğini açıklayan eski komedyen Beppe Grillo,
deney haline gelmeye mecbur eden, eşi benzeri görülmemiş
beklendiği üzere Bersani’nin teklifini reddetti.
taleplerde bulunmakla’ suçladı.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 23
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Hareketin Senato’daki lideri Vito Crimi, Bersani ile bir araya
BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, “Araştırma heyeti, Suriye
geldikten sonra yaptığı açıklamada ‘Bu partilerden oluşan bir
hükümetinin dikkat çektiği olayla ilgilenmeli.” diye açıklamıştı.
hükümete hiçbir şartta güvenoyu vermeyeceğiz çünkü güvenilirlik sahibi değiller’ dedi.
Crimi, merkez sola hükümet dışından destek vermeyi de kabul
etmedi.
Bersani ise ‘Şu anda yalnızca bir akıl hastası yönetimde olmak
için yanıp tutuşabilir. Şunu açıklığa kavuşturmak istiyorum:
Büyük bir sorumluluk almaya hazırım, ancak diğerlerinin de
biraz sorumluluk almasını istiyorum’ dedi.
BRICS NEDEN DÜŞÜK VİTESLE İLERLİYOR
Seçimde sandıktan birinci sırada çıkan Bersani liderliğindeki
BRICS’in henüz yeni bir örgütlenme olduğuna işaret eden
Demokratik Parti Parlamento’nun alt kanadında kontrolü ele
akademisyen Barış Adıbelli, BRICS’in yavaş ilerlemesinin
geçirmiş, ancak Senato’da çoğunluğu sağlayamamıştı.
nedeninin, Rusya ve Çin’in, sadece ekonomi değil siyasi
ve öteki sorunlarla ilgilenen bir örgüt istemelerinden
Bersani, seçimde ikinci sırada gelen eski Başbakan Silvio
kaynaklandığını ifade etti.
Berlusconi liderliğindeki merkez sağla koalisyona gitmeyi ise
reddetmişti.
Rusya, Brezilya, Çin, Güney Afrika ve Hindistan’ın oluşturduğu
BRICS ülkelerinin Güney Afrika’daki zirvesi dün sona erdi.
Bersani’nin hükümeti kurmak için bir anlaşmaya varamaması
Brics ülkeleri, 2 gün boyunca, küresel meseleleri masaya
halinde Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano’nun siyaset
yatırdı.
dışından bir teknokrat hükümet ataması gündeme gelebilecek.
Bunun da başarısız olması halinde İtalya’nın tekrar seçime
BRICS ülkeleri Durban zirvesinde kurulması hedeflenen BRICS
gitmesi söz konusu olacak.
Kalkınma Bankası’nın finansmanı, görevi ve yeri konusunda
anlaşamadı. Planlanan bankanın sadece başlangıç sermayesi
belirlendi. Buna göre, uluslararası Para Fonu ve Dünya
Bankası’na alternatif olması planlanan banka, üye ülkeler
tarafından verilecek 100 milyar dolarlık başlangıç sermayesi
ile kurulacak. Kalkınma Bankasının kesin olarak ne zaman ve
nerede kurulacağı gelecek BRICS zirvelerinde belirlenecek.
Bu arada bankaya destek vereceklerini belirten Rusya Devlet
Başkanı Vladimir Putin ise bankanın piyasa ilkelerine göre
çalışmasını şart koştu.
BM’NİN KİMYASAL RAPORU BİR AY SONRA
BRICS zirvesi, 2014 yılında Brezilya’da 2015 yılında ise
Birleşmiş Milletler’in Suriye’de kimyasal silah kullanılıp
Rusya’da düzenlenecek. Ardından sırasıyla Hindistan, Çin ve
kullanılmayacağını araştıracak özel heyete başkanlık eden
Güney Afrika gelecek zirvelere ev sahipliği yapacak.
İsveçli akademisyen Prof. Dr. Ake Sellström, çalışmaların
önümüzdeki hafta başlayacağını bildirdi.
“KALKINMA BANKASI KONUSUNDA
ACELE KARAR ALINMADI”
BM Radyosu’na demecinde, hazırlık aşamasının 3-4 gün
Peki “Kalkınma Bankası”nın kurulması konusunda anlaşma
alacağını söyleyen Sellström, aynı sürenin denetimler için
sağlansa ne olurdu? BRICS neden düşük viteste ilerliyor?
gerektiğini, ardından 2-3 haftanın kimyasal analizler ve rapo-
Bu sorunun yanıtını, Dumlupınar Üniversitesi’nden aka-
run hazırlanması için harcanacağını belirtti.
demisyen Barış Adıbelli RS FM’de verdi.
İsveçli akademisyen, “Önce uzun bir hazırlık çalışması bizi
Barış Adıbbelli: Düşük vitesli ilerlemesinin bana göre ana
bekliyor. Ayrıca, güvenlik durumunun bu görev için ne kadar
nedeni BRİCS’in henüz yeni bir örgütlenme olmasıdır. BRİCS’e
uygun olduğunu dikkate almalıyız.” dedi.
bakarken bunun 50 yıllık bir örgütmüş gibi değerlendirilmesi de
biraz sorunlu.
24 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Yani BRİCS Rusya’da 2009’daki zirveden itibaren etkin bir
Bu bağlamda böyle küresel bir örgütün etkin olması için ekono-
şekilde dünya kamuoyunun önüne çıktı. Bu arada ağır bir
mi ve siyasi boyutu kuvvetli olması lazım. Ekonomik aygıtların
ekonomik krize girdi ve bu krizin özellikle BRİCS’in üyelerin-
da Kalkınma Bankası’nı Dünya Bankası’yla yarıştıracak, ve
den Brezilya ve Hindistan üzerinde yoğun bir etkisi oldu. Hatta
onun alternatifi haline getirecek olursanız bunun bir siyasi
kimi yazarlar, “BRİCS yakında dağılır” dedi ama ekonomik
boyutu olmalı ve bir de güvenlik boyutu olmalı. Bu üçünü bira-
boşlukları Çin’in ve Rusya’nın güçlü ekonomisi doldurdu.
raya getirdiğiniz zaman alternatif bir merkez olursunuz.
Hatta anladığım kadarıyla Rusya ve Çin, BRİCS’in çok da hızlı
yükselen bir yapı olmasını istemiyorlar. Ağır, emin adımlarla
ve dünya sorunlarıyla ilgili, sadece ekonomik değil siyasi ve
öteki sorunlarla ilgilenen bir örgüt olmasını istediklerinden
kaynaklanıyor. Dolayısıyla Kalkınma Bankası konusunda da
çok acele bir karar almadı. Yapılan açıklamaları izlediğimizde
bugün bu zirvede bu kararı alamadık ama biz bu konu üzerinde çalışacağız. Çünkü hala üzerinde tartışılması gereken
noktalar var. Dünya Bankası’nın alternatifi olarak siz bir yapı
kuruyorsunuz ve küresel bir mücadele içerisine girecekseniz
eğer, bu kuracağınız yapı üzerinde oldukça ince düşünmeniz
ve iyi planlamanız lazım.
BRICS ÜLKELERİ’NE “YENİ EMPERYALİZM” SUÇLAMASI
Kuruluşunun beşinci yılını dolduran BRICS bloku bu
yıl Güney Afrika’nın Durban kentindeki toplantısında,
“RUSYA VE ÇİN BRİCS’İN
ARTIK ÖRGÜT OLMASINI İSTİYOR”
üye ülkelerin Afrika’yla ekonomik ilişkileri nedeniyle
eleştiriliyor.
BRİCS’le Şanghay İşbirliği Örgütü’nün bir şekilde organik
bağı kuracağı açıktır” diyen Barış Adıbelli, “Çin ve Rusya
Reuters ajansının verdiği bir haberde, Durban kent merkez-
BRİCS’in artık örgüt olmasını istiyorlar” dedi.
indeki bir kiliseye asılı pankartta “BRICS, Afrika’yı parselleme,” yazıyor. Slogan 19. Yüzyıl’a bir gönderme. Berlin
BRİCS’le Şanghay İşbirliği Örgütü’nün bir şekilde organik
Konferansı’nda büyük sömürgeci güçlerin Afrika’yı aralarında
bağı kuracağı açıktır. Zaten Brics toplantı sırasında Rusya
paylaşmalarını tarihçiler, dönemin vahşi kapitalizminin zirve
Devlet Başkanı Putin,BRİCS’in sadece ekonomik boyutuyla
noktası olarak tanımlıyor.
değil küresel politikalarla, jeo politikayla ilgilenen boyutunu
da öne çıkardı. Zaten son Rusya ziyaretinde Çin Devlet
Afrika’nın sömürgeci ülke yönetimlerinden kurtulmalarından
BaşkanıXi Jinping,BRİCS’e atıfta bulunarak özellikle küresel
yıllar sonra sıranın BRICS üyeleri Brezilya, Rusya, Çin,
politikadaki siyasi rolüne önem verdiklerini söyledi. Yani Çin ve
Hindistan ve Güney Afrika’ya geldiği düşünülüyor. Bu dev-
RusyaBRİCS’in artık örgüt olmasını istiyorlar.
letler, “Kalkınma için Ortaklık, Entegrasyon ve Sanayileşme”
sloganını kullansa da asıl amaçları mercek altına alınmış
BRICS ÜLKELERİ SİYASİ ETKİ Mİ YARATMAK İSTİYOR?
durumda.
BRICS zirvesinden İran ve Suriye’ye askeri müdahaleye
de “hayır” kararı çıktı. Peki Rusya, Çin, G.Afrika, Hindistan
Başta Çin olmak üzere BRICS ülkeleri bugün Afrika’nın en
ve Brezilya’dan kurulu teşkilat, ekonomik olduğu kadar
büyük ticaret ortaklarını ve en büyük yatırımcılarını oluşturuyor.
siyasi bir etki yaratmayı mı amaçlıyor? Barış Adıbelli’nin
Ticaret hacminin 2015 yılında 500 milyar doları geçmesi
yanıtı şöyle:
bekleniyor. Bu rakamın yüzde 60’ını Çin’in gerçekleştireceği
tahmin ediliyor.
Bir siyasi örgüte dönüşecek, yani bunda artık bir kuşku yok.
Ancak bir siyasi örgüte dönüşecekse BRICS muhakkak bu
“ALT - EMPERYALİST GÜÇLER”
BRICS isminden, yapısından kurtulacak veya bu BRICS’i
Dünya nüfusunun yüzde 40’ını ve küresel ekonominin yüzde
ekonomik aygıt olarak devam ettirecek. Kanaatim benim
20’sini oluşturan bloğun liderleri amaçlarını “küresel güne-
ikinci seçenek, çünkü İş Konseyi kuruldu. Kalkınma Bankası
yin küresel güneyle” ortaklığı olarak göstermeye çalışsa
kuruluyor, daha ekonomik yapılar üzerinden gidiyor Brics.
da KwaZulu Natal Üniversitesi sivil toplum merkezinden
Muhtemelen BRICS’le bir başka yapı birleştirilerek küresel bir
Profesör Patrick Bond, Afrika ülkelerinin aldıkları yatırımlara ve
örgüt kurulması yönünde bir adım atılacak. Belki tür olarak
yardımlara dikkat etmesi gerektiğini söylüyor.
Avrupa Birliği’yle muadil olmaz ama Avrupa Birliği’ne yakın bir
küresel örgüt kurma amacı taşıyor.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 25
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Bond kardeşlik söylemlerinin ötesine bakıldığında, 19.
Ancak Makokera yardımlara yaklaşıma bakıldığında hız
Yüzyıl’dan çok farklı olmayan düzensiz bir emperyalist
avantajı olmasına rağmen, BRICS ülkelerinin işçi hakları ve
rekabetin gözlemlenebileceğini ve BRICS üyelerinin Afrika
çevre standartları konusunda daha gevşek olduğunu söylüyor.
kaynaklarını sömürürken, sanayileşmeye ve iş yaratımına
yeterince katkıda bulunmadığını söylüyor.
Buna bir örnek Brezilya madencilik devi Vale. Kar amacı gütmey-
en İsviçreli Kamu Gözü grubu şirketi çevre ve insan haklarına
Bond ayrıca, 21 Mart’ta allAfrica.com sitesinde kaleme aldığı
en duyarsız şirket olarak belirledi. Mozambik’te kömür çıkaran
yazısında BRICS ülkelerinin “alt-emperyalist” güçler olup
şirket ülkede şiddetli gösterilere sahne oldu. Halk, zorla evinden
olmadığını sorguluyor. Bond, Güney Afrika Cumhurbaşkanı
atılanlara yardım edilmesini ve bölge insanının yatırımlardan
Jacob Zuma’nın liderliğini yaptığı Afrika Ulusal Kongresi
pay sahibi olmasını istiyor. Şirketin Afrika operasyonlarının
üyeleriyle konuşurken, partisinden “disiplinli bir sol güç,” olarak
başında bulunan Ricardo Saad ise suçlamaları reddediyor ve
bahsetmesine, ama Davos’ta konuşurken Güney Afrika’nın
sözleşmelerle ve hükümetlerle anlaşarak yapılan yatırımların,
yatırıma açık olduğunu söylemesine dikkat çekiyor. Bond’a
sömürgecilikle karşılaştıramayacağını söylüyor.
göre BRICS üyeleri küresel sistemin “yerel şerifleri” gibi
çalışıyor.
Grant- Makokera BRICS üyelerinin kalkınmakta olan ülkelere
farklı fırsatlar sunduğunu düşünüyor ve şimdilik en azından
Bu kaygı Afrika halkları tarafından da paylaşılmaya başlandı.
oyuncuların çeşitlenmesinin bile avantajlı olduğunu düşünüyor.
Gine, Nijerya, Zambiya ve Mozambik, Brezilya, Rusya,
Kalkınmış ekonomilerdeki durgunluk sürerken gelişmekte
Hindistan, Çin ve Güney Afrika şirketleriyle milyarlarca dolarlık
olan BRICS ülkelerinin Afrika’daki etkinlikleri artmaya devam
petrol, madencilik ve altyapı anlaşmaları imzaladı.
ediyor. Kaynak arayan Komünist Parti yönetimindeki Çin’in
ise küreselleşmedeki rolü arttıkça emperyalizm suçlamaları
Bu projelerin bazıları hammadde üretimine yoğunlaştıkları,
artacağa benziyor. Bu orta gelirli ülkelerin, az gelişmiş ülkel-
şeffaf olmadıkları, oldukları ülkelerde yeterince istihdam
erde bırakacağı etki yıllarca tartışılmaya devam edebilir.
yaratmadıkları ve dolayısıyla kalkınmaya destek vermedikleri
eleştirileriyle karşı karşıya geldiler. Geçmişte Batılı şirketler de
Kaynak : VOA
bu tarz eleştirilere hedef oluyordu. Bu yüzden yoksullukla mücadele eden eylemciler de BRICS şirketlerinin Batılı şirketlerden
farklı olmadıklarını söylüyor.
Afrika’nın yeni emperyalizme karşı karşıya olduğunu söyleyen Nijerya Merkez Bankası Başkanı Lamido Sanusi Çin’i
Afrika’nın sanayisini daha da kötü hale getirmek ve az
gelişmişliği artırmakla suçladı. Sanusi 11 Mart’ta Financial
Times’a yazdığı makalede Çin’in Afrika’dan temel ürünler
aldığını ve karşılığında sanayi ürünleri sattığını ve bunun
sömürgecilik tanımının özü olduğunu söyledi.
BRICS, İSRAİL’İ ELEŞTİRDİ
Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın oluşturduğu
BRICS ülkeleri, İsrail’in işgal ettiği Filistin topraklarında inşa edi-
BRICS temsilcileri ise bu iddialara şiddetle karşı çıkıyor. Çin’in
len yerleşimlerden derin bir endişe duyduğunu açıkladı. 5’inci
Afrika özel temsilcisi Zhong Jianhua Çin’in Batılı güçlerden
BRICS Zirvesi’nde kabul edilen Ethekwini Beyannamesinde,
farklı olduğunu çünkü kendilerinin de geçmişte sömürgecile-
“Yerleşimlerin inşası, uluslararası hukuka aykırı ve barış süre-
rin baskısına uğradıklarını söylüyor. Zhong’a göre bu ortak
cine zarar vermekte.” sözlerine yer verildi.
geçmiş Çin için bir avantaj. Çinli firmaların kendi işçilerini
kullandığı eleştirisine karşı Zhong Çinli şirketlerin Afrikalı
Ortadoğu barış sürecinde ilerlemenin eksikliği konusunda
işçileri eğitmesi gerektiğini söylüyor.
endişelerini dile getiren BRICS ülkeleri, çözüme yönelik
çabalarında hem İsrail hem de Filistin’e yardım sağlanması için
Güney Afrika Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nden Catherine
uluslararası topluma çağrıda bulundu. Çözümün, 4 Haziran
Grant-Makokera BRICS ülkelerinin Batı’yla aynı olmadığını
1967 tarihli sınırlara dayanan, uluslararası toplumun tanıdığı
söylüyor. Makokera kıtadaki bu yeni oyuncuların altyapı
sınırlar içinde, İsrail ile barışçıl bir şekilde yan yana yaşayan,
yatırımlarında daha istekli olduğunu ve finansman sağlama ya
ekonomik açıdan yaşayabilir bir Filistin devleti olmak üzere iki
da yardımlar konusunda farklı olduklarını söylüyor.
devletin varlığını öngörmesi gerektiği belirtildi.
26 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Maryland Takoma Park’taki Tekerlekli Yemekler ekibi ve gönüllüleri, bölgedeki 30 ila 40 kadar yaşlı ve engelli Amerikalı’ya
günde iki öğün sıcak yemek veriyor.
Gönüllülerin arasında yaşlılar ağırlıkta. Yemek dağıtımı için
kendi otomobillerini kullanıyorlar.
BULGARİSTAN, ENERJİ SEKTÖRÜNDE
REFORM İÇİN ABD’DEN YARDIM İSTEDİ
Joan Debrule Tekerlekli Yemekler’den yardım alanlardan.
Sevdiği yemeklerin çıktığı günleri iple çekiyor.
Bulgaristan hükümetinden yapılan açıklamada, geçi-
Joan, Tekerlekli Yemekler sayesinde aç kalmıyor: “Dizimde
ci hükümetin Başbakanı Marin Raykov’un Brüksel’de
bir problem var ve ayakta durup yemek yapamıyorum. Eğer
Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy ile
Tekerlekli Yemekler olmasaydı ne yapardım bilemiyorum.
gerçekleştirdiği görüşme sırasında Avrupa Komisyonu’nun
Belki bakım evine yatırılırdım.”
ilgili birimleri Enerji ve Rekabet Genel Müdürlükleri’nden
uzman birimler talep ettiği bildirildi.
Katherine Yowell de aynı şekilde düşünüyor: “Gönüllülerle
zaman geçirmek çok güzel. Ekip liderleri de çok düşünceli.
Trud gazetesinin aktardığına göre Raykov aynı zamanda
Özel gün ve bayramlarımızda küçük sürprizlerle bizi sevindiri-
Bulgaristan’daki gerginliklere yol açan sorunları anlayabilmek
yorlar.”
için enerji sektöründe fiyat sabitleme faaliyetlerinin uluslararası
analizini istedi.
Tekerlekli Yemekler ülke genelinde faaliyet gösteriyor. Hem
kamu hem de özel sektörün finanse ettiği bir program . Ellie
Ocak ayında gelen elektrik faturalarının bir önceki aykinden iki
Hollander Tekerlekli Yemekler Derneği’nin Direktörü.
kat fazla olması üzerine enerji tekellerine karşı haftalar süren
protestolar gerçekleşmişti. Kamuoyu baskısı, geçtiğimiz ay
Hollander, “Programlarımızın çoğu federal devletten alınan
hükümetin düşmesine yol açmıştı.
para desteğine bağlı. Devlet parasıyla finanse edilen
programların bütçesini %5,1 oranında küçültmek; ülke gene-
Bulgaristan,
enerji
dağıtım
pazarlarını
serbestliğe
kavuşturamadığı gerekçesiyle sık sık eleştirilere maruz kalıyor.
linde 41 milyon dolarlık bir kesinti yapmak demektir - ki bu da
önemli bir miktar,” şeklinde konuşuyor.
Avrupa Komisyonu, Ocak ayında Bulgaristan’daki durumu
Avrupa Adalet Divanı’na taşımıştı. Mahkemenin ihlal tespit
Hollander bu kesintinin, yaşlılara verilen 19 milyon öğünün
etmesi halinde AB, gün başına kesilecek cezalar öngörüyor.
azaltılması veya kaldırılması anlamına geldiğini belirtiyor: “Biz
sadece gıda yardımı yapmıyor aynı zamanda bu yaşlılara
sosyalleşme imkanı yaratıyoruz. Bu da insanları güçlü ve
bağımsız kılmak için çok önemli.”
Başkan Obama, bütçe kesintilerinin toplumdaki en kırılgan
kesimi vuracağı uyarısında bulunarak, Kongre’yi kesintileri
önlemeye çağırıyor. Cumhuriyetçilerse, başkanın kesintileri
BÜTÇE KESİNTİLERİ TOPLUMUN
EN KIRILGAN KESİMİNİ VURACAK
durdurmak için yeterince çabalamadığı görüşünde.
Joan Debrule, bazı yaşlıların Kongre karşısında kendilerini
güçsüz hissettiğini söylüyor: “Kongre’nin insafına kaldık ama
1 Mart günü yürürlüğe giren bütçe kesintileri nedeni-
Kongre üyeleri bizim durumumuzda değil. Hepsinin işi var ve
yle birçok Amerikalı işinden çıkarılma, maaş kesinti-
maaşlarını da Amerikalılar ödüyor.”
sine uğrama veya sosyal hizmetler alanındaki devlet
yardımlarını kaybetme endişesi taşıyor. Bütçe kesintilerin-
Tekerlekli Yemekler mutfağında herkes, Başkan ve Kongre’nin
den ağır şekilde etkilenmesi beklenenler arasında, ülke
otomatik bütçe kesintileri yerine belli alanlara odaklanan bütçe
genelinde Meals on Wheels - Tekerlekli Yemekler adıyla
tedbirleri geçirmesini umuyor.
bilinen yardım örgütü sayesinde her gün sıcak yemek
yiyen düşük gelirli yaşlı Amerikalılar da var.
Kaynak : VOA
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 27
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Bu diasporanın bir çok üyesi Amerikan yüksek teknoloji
kuruluşları ile ilgililer ve bunlarla işbirliği yapıyorlar. Diaspora
yanı sıra ABD’de geçici olarak çalışan Çinliler de bulunuyor.
Bunlar ya yurtseverlik düşüncelerinden hareket ederek ya da
anavatandan gelen ısrarlı talepler nedeniyle casusluk ya da
siber casusluk olarak adlandırılabilecek bazı işlere karışma
riski alıyorlar. ABD bu tür olayların son zamanlarda sıklaşması
ÇİNLİ MÜHENDİS AMERİKAN
İSTİHBARATINI MAHKEMELİK ETTİ
sorunu ile karşı kaşıya. Çin lehine çalışan yerleşiklerin faaliyetleri yüzünden son yıllarda zarar gören Amerikan şirketleri
arasında Northrop Grumman, Boeing, Ford ve Dow Chemical
bulunuyor. Benzeri olaylardan biri mart ayında ortaya çıkarıldı.
ABD istihbaratı, bir Çin vatandaşının askeri teknolojileri
ABD ordusundan ayrılma subay Benjamin Pierce Bishop’a
çalması olayını gözden kaçırdı. FBI’ın başı bu işten çok
aşk ilişkisi yaşadığı bir Çinli kadına askeri sırları açtığı için
ağrıyacak, ancak olan oldu, ABD’de gizli olan askeri
suçlamada bulunuldu. Bishop, kız arkadaşına nükleer silah-
bilgilerin Çin’de iki yıldan bu yana bilindiği ortaya çıktı.
lar, düşman balistik füzelerinin tespit edilmesi ve erken uyarı
Çin kökenli elektronik mühendisi Steve Lü ise Çin lehine
sistemlerinin konuşlandırılmaları ile ilgili bilgiler vermişti. Yani
casusluk yaptığı için hemen hemen altı yıla yakın hapis
Çin diasporası ABD istihbarat kuruluşlarına gittikçe daha
cezası aldı.
fazla başağrısı oluyor. Demidov sistemsel bir sorun olduğunu
söylüyor. Demidov sözlerine şöyle devam etti:
Çinli Steve Lü’nün ceza hükmü New Jersey mahkemesi tarafından verildi. 49 yaşındaki Çinli Pentagon’un ana
Bu tür olaylar açık bir şekilde Amerikalıları korkutuyor. Bu
taşaronu olan bir şirkette çalışıyordu. Mühendis uzay ve navi-
nedenle tabii ki güvenlik tedbirlerinde belli bir sıkılaştırmaya
gasyon konularında yapılan çalışmalara erişim hakkına sahip-
gidileceği beklenebilir. Diğer yandan sistemsel seviyede bu
ti. 2009’da da eski anavatanına giderek bir dizi ders vermişti.
sorunu ortadan kaldıracak bir yöntem şimdilik yok gibi gözüküy-
Giderken de yanında insansız hava araçlarının uydu bağlantısı
or, bir bilgiyi tamamen gizli tutmak mümkün olmuyor. Amerikan
olmadan hedef vurmasını sağlayan bir cihazın binlerce gizli
bilim insanlarının ve mühendislerinin Çinli meslektaşları ile
teknik dosyasını ve bilgilerini de götürmüştü. Mühendis Çin’de
işbirliği yapmalarının ve herhangi bir gizli bilgiyi birbirlerine
üniversitelerde ve hükümet tarafından düzenlenen konferans-
aktarmalarına tamamen engel olmak da mümkün gözükmüyor.
larda Amerikan insansız hava araçları teknolojilerini detaylı bir
Çin-Amerikan ilişkilerinde yaşanan casusluk skandalları
şekilde anlatmıştı.
Çin’in ABD’den teknolojik bakımdan geri kalmışlığını ortadan
kaldırma çabaları ilerledikçe daha da aratacak. Görülen o ki
Bu teknik ağırlıklı konferanslara anlaşıldığı kadarı ile
Çin’de de ortaya çıkarılan yeni casusları beklemek mümkün.
Amerikan istihbaratından da katılanlar olmuştu. Çünkü kimse
Pekin bu alanda da Washington’un kendisini geçmesine
Washington’a ve FBI’ya Pentagon’un gizli bilgilerinin Çin’de
müsaade etmez.
satışa çıkarıldığını bildiremezdi. Steve Lü, bu bilgileri kullanarak Çin’de iyi bir iş bulmayı planlıyordu deniyor. Ancak
nasıl olduysa oldu 2010 sonbaharında ABD’ne geri döndü ve
havaalanında FBI ajanları tarafından yakalandı.
Yapılan araştırma mühendis tarafından gizli bilgilerin Çin istihbarat kuruluşlarına verildiğine dair bir sonuca ulaşmadı. Ancak
mahkeme yine de mühendisin ABD’nin ulusal güvenliğini
tehdit altında bıraktığına hükmetti.
Washinton Post’un verdiği bilgilere göre Pentagon’un bu
DİJSSELBLOEM KIBRIS’LA BİRLİKTE
EURO BÖLGESİ’NDE İŞLER DEĞİŞECEK
teknoloji hırsızlığından uğradığı zarar yüzlerce milyon dolar
Eurogroup Başkanı Jeroen Dijsselbloem, Güney Kıbrıs için
olabilir. Son dört yıl içinde ABD’de Çin lehine casusluk yapan
varılan kurtarma anlaşmasının ardından Euro Bölgesi’nde
yaklaşık 100 kişi tutuklandı. Daha birçok benzeri olay ise gizli
bankacılık sektöründe yaşanan sorunları çözmek için
tutuluyor. Siber Güvenlik PIR Merkezi uzmanı Oleg Demidov
artık yeni bir yaklaşım söz konusu olacağını ve diğer
bu insanlar ABD’de geniş bir şekilde yaygın Çin diasporası ile
ülkelerin de bankacılık sektörlerini yeniden yapılandırması
bağlantılı diyor. Demidov sözlerine şöyle devam etti:
gerekebileceğini söyledi.
28 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Hollanda Maliye Bakanı ve Euro Bölgesi maliye bakanlarından
oluşan Eurogroup’un Başkanı Jeroen Dijsselbloem, Güney
Kıbrıs için anlaşmaya varılmasının ardından Financial Times
gazetesi ve Reuters’a açıklamalarda bulundu.
Dijsselbloem, ‘Eğer bir bankada risk varsa, ilk sorumuz ‘Peki,
bu bankayla ilgili olarak ne ne yapacaksınız? Sermayesini
güçlendirmek için kendiniz ne yapabilirsiniz?’ olacak. Eğer
banka yapamayacaksa, o zaman hissedarlarla konuşacağız
ve kendilerinin, gerekirse sigortasız hesap sahiplerinin de,
DÜNYANIN EN EKONOMİK
ELEKTROMOBİLİ JAPONYA’DA
banka sermayesinin güçlendirilmesine yardımcı olmasını
Japonya’nın en önemli eğitim kurumlarından Keio Üniversitesi
isteyeceğiz’ dedi.
nezdinde araştırma geliştirme çalışmalarını yürüten bir şirketin
uzmanları, dünyanın en ekonomik elektrikli otomobilini üretm-
Rum yönetimi için varılan anlaşma çerçevesinde bir yandan
eye başardı.
Kıbrıs Bankası yeniden yapılandırılırken sigortasız hesaplar
dondurulacak. Bankayı güçlendirmek için gereken kaynaklar,
Alınan bilgiye göre tam dolu şarj ile 320 kilometre yol gidebilen
100 bin Euro’nun üzerindeki hesaplardan karşılanacak. AB’nin
yeni iki koltuklu araç, saatte 100 kilometre hıza 4 saniyede
bu yaklaşımı, banka hesaplarına dokunulmamasını temel alan
çıkabiliyor.
önceki yaklaşımdan oldukça farklı.
Kilometrede sadece 2 iyen (35 kuruş) yakan elektromobil,
Dijsselbloem, ‘Eğer sağlıklı, sağlam bir finans sektörüne sahip
henüz test aşamasında bulunuyor.
olmak istiyorsanız o zaman diyeceksiniz ki; ‘Bak, orada risk
aldın, o yüzden onun üstesinden gelmelisin. Eğer üstesinden
gelemeyecektiysen, o riski almamalıydın’ şeklinde konuştu.
Lüksemburg ve Malta gibi ekonomisinin tamamına kıyasla
fazlasıyla büyük finans sektörüne sahip ülkeler ve Slovenya
gibi bankacılık sektöründe sorun yaşanan diğer ülkeler
hatırlatılan Dijsselbloem, bu ülkelerin de bankalarını küçültmesi gerektiğini söyledi.
Eurogroup Başkanı, ‘Başınız belaya girmeden sorunu çözün
ECB YÖNETİCİSİNDEN EUROGROUP BAŞKANI’NIN
TARTIŞMALI “KURTARMA” MODELİNE DESTEK
diyoruz. Bankalarınızı güçlendirin, gelir gider hesaplarınızı
Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi Klaas
düzeltin. Eğer bir banka tehdit altındaysa artık otomatik
Knot,
olarak gelip sorunu çözmeyeceğiz. Sorunu öteleyeceğiz. İlk
tartışma yaratan ‘Güney Kıbrıs’ı kurtarma anlaşması, gel-
yapmamız gereken bu, sorunu ötelemek. Çözecek olan siz-
ecekteki kurtarma programlarında yeni yaklaşım olacak’
siniz’ dedi.
açıklamalarına destek verdi.
Euro Bölgesi, bankalar ve devletler arasındaki borç döngüsünü
Euro Bölgesi maliye bakanlarından oluşan Eurogroup’un
kırabilmek için kalıcı kurtarma fonu ESM’nin, gerektiği
Başkanı Hollanda Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem, Güney
zaman bankalara doğrudan destek vermesini planlıyordu.
Kıbrıs için anlaşmaya varılan, mevduat hesaplarından da
Dijsselbloem ise hedefin, ESM’nin hiçbir zaman kullanılması
kesintilerin öngörüldüğü anlaşmanın gelecekteki krizlerde de
olduğunu söyledi.
model olacağını söylemişti.
Dijsselbloem, ‘Yaklaşımımızın, ‘bankalarla, kamu kaynakları
Dijsselbloem daha sonra sözlerini düzeltse de açıklamaları
ya da kamudan gelen diğer araçlar yerine önce banka içinde
piyasalarda şok etkisi yapmış ve Avrupa’da pek çok yetkiliden
ilgilenelim’ olması gerektiğini düşünüyorum. Bankaların ken-
tepki gelmişti.
Eurogroup
Başkanı
Jeroen
Dijsselbloem’un
dilerini kurtarabiliyor olması gerekiyor. En azından kendilerini
mümkün olduğunca yeniden yapılandırmaları ya da sermayel-
Ancak Dijsselbloem gibi Hollandalı olan Knot, Eurogroup
erini güçlendirebilmeleri gerekiyor’ dedi.
Başkanı’nın açıklamalarında ‘pek de bir yanlış bulunmadığını’
söyledi.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 29
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
GAZPROM AVRUPA’YA İHRACAT HIZLA BÜYÜYOR
Rus enerji devi Gazprom, Avrupa’ya ihraç edilen günlük
GAZPROM AVRUPA’YA İHRACAT HIZLA BÜYÜYOR
doğalgaz hacimlerinin mart ayında sürekli büyüdüğünü ve
İngiltere Çalışma ve Emeklilik Bakanlığı, Rum tarafında
maksimum değerlere yaklaştığını açıkladı.
yaşayan bütün emekli İngiliz vatandaşlarına; bütün Rum
bankalarına emekli maaşı havalelerini durdurduğu bilgi-
Şirketin basın dairesinden yapılan yazılı açıklamada, “Bugün
sini verdi.
Gazprom, yabancı ülkelere, mart ayı sonu için rekor bir hacim
olan günlük 520 milyon metreküp doğalgaz tedarik edecek.
Bakanlık vatandaşlardan maaşlarını alabilmeleri için ya Büyük
Bu rakam, bir yıl önceki aynı güne göre 1,6 kat daha fazla.”
Britanya Bankası’nda hesap açmaları veya yine aynı banka-
ifadelerine yer verildi.
daki hesap numaralarını (veya güvendikleri bir kişinin hesap
numarasını) vermelerini istedi.
Gazprom, 2012 yılında gaz ihracatını yüzde 8 oranında
azalttı. Bir tek, gaz alımını yüzde 4 oranında artarak 26 milyar
Kıbrıs Rum Kesiminde yayınlanan gazetelerden Haravgi;
metreküpe ulaştıran Türkiye piyasası büyüdü.
“İngiltere’den Kıbrıs Bankalarına Engel. Kıbrıs’ta Daimi Yaşayan
Emeklilerini, Maaş Alabilmek İçin İngiltere’de Hesap Açmaya
Rus şirketi, bu sene Avrupa’ya gaz ihracatının yüzde 9,4
Çağırdı” başlıklı haberinde, ilgili bakanlığın, Güney’de yaşayan
oranında artarak 151,8 milyar metreküpe ulaşacağını tahmin
İngiliz vatandaşlarına Müdür Graeme Wallace imzasıyla
ediyor.
gönderdiği mektupta, kendilerine sunulan iki seçenekten birini tercih etmemeleri halinde, Rum bankalarına güven yeniden
tesis edilene kadar hak ettikleri maaşların gönderilmeyeceğini
bildirdiğini yazdı.
Euro Grubu’nun, Rum bankacılık sistemini “bir gecede dağıtan”
kararının büyük boyutlar kazanmakta olduğu yorumunu yapan
gazete, İngiltere Çalışma ve Emeklilik Bakanlığı tarafından
alınan kararın Güney’de yaşayan binlerce İngiliz vatandaşını
GOOGLE İSVEÇÇE BİR KELİME OLMAK İSTEMİYOR
ve yıllarca İngiltere’de çalıştıktan sonra Güney’e kesin dönüş
yapan Rumları ilgilendirdiğini belirtti.
Google, İsveç Dili Konseyi’ne yeni kelimeler listesine
Gazete, bu talimatın derhal değişmemesi halinde Rum tur-
‘ogooglebar’ (‘Google’da bulunamayan’) kelimesinin
izmini de kaçınılmaz olarak olumsuz etkileyeceğini belirtti.
eklenmesi nedeniyle protesto çekti.
İngiltere’den kesin dönüş yapan bir Rum’un kaynak gösterildiği
haberde, adı belirtilmeyen Rum’un, Güney’deki bankaların
Şirket ticari markası ve bundan türetilen tüm kelimeler ile ilgili
dün yeniden açıldığını hatırlatarak, kararın yeniden gözden
haklarını hatırlattı. Konsey Internet devinin şikayetlerini cidiye
geçirilmesini istemesi üzerine İngiltere Çalışma ve Emeklilik
aldı ve “ogooglebar” kelimesini kaldırdı.
Bakanlığı’ndan olumsuz cevap aldığı kaydedildi.
Dil konseyi üyeleri şirket ile uzun sürecek muhtemel bir mah-
Gazete, İngiltere’nin Güney Kıbrıs için önemli bir turizm
keme sürecinden çekindiklerini ifade ettiler.
pazarı olduğun, son yıllarda binlerce İngiliz vatandaşının Rum
tarafından ev satın aldığını ve bu evleri ya daimi ikamet için
veya yazlık olarak kullandığını haberine ekledi.
30 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Amerika’nın yeniden yapılanma programındaki hile iddialarını
soruşturan Stuart Bowen’a göre asıl sorun, yolsuzluklar:
”Yolsuzlukların üzerine gidilmeli. Bu, hükümetin sorumluluk
ve denetim mekanizmalarında reform yapmasıyla sağlanabilir.
Bütçe oluşturma süreci oldukça ilkel. Bu nedenle bütçedeki
milyarlarca doların nasıl harcandığı bilinmiyor.”
Bowen’a göre, Amerika’nın 60 milyar dolarlık yeniden
IRAK’TA HALK ALTYAPI EKSİKLİĞİNDEN ŞİKAYETÇİ
yapılandırma programının 8 milyar doları hala kayıp.
Yolsuzlukla mücadele eden Iraklı üst düzey bir yetkili, her
hafta 800 milyon doların gizlice yabancı banka hesaplarına
İstatistiklere göre Irak ekonomisi, Saddam Hüseyin’i
aktarıldığını doğruluyor. deviren savaşın başlamasından 10 yıl sonra büyüme
kaydediyor. Ancak birçok Iraklı ekonominin gelişmeye
Birçok uzmana göre, Irak, dünyanın en çok yolsuzluk yapılan
başlamasının bir yararını görmediklerini söylüyor.
ülkelerinden biri.
Bağdat Borsası, Saddam Hüseyin devrildikten bir yıl sonra,
Kaynak : VOA
kar amacı gütmeyen özel bir kuruluş olarak devlete ait Irak
Borsası’nın yerine açılmıştı.
Borsa yöneticisi Taha Ahmet El Rubayi, Irak’ta 125 özel firmayla kamu-özel ortak girişimi olduğunu söylüyor. Ekonominin
büyüklüğüne göre bu sayının, 5-10 kat daha fazla olması gerekiyor. Irak’ta ekonomi hala devlet kontrolu altında ve reform
yapılması zor. Taha Ahmet El Rubayi, ”Anayasada Irak’ın sermaye piyasasına
geçmesi gerektiği yazılı. Pazar ekonomisinin gelecekteki
KAYA GAZI ANLAŞMASI, AB’DE
ENERJİ DEVRİMİNİ GETİRMEYEBİLİR
temelleri atılmalı. Yeni şirketlerin açılmasını sağlamadan özel
İngiltere Başbakanı David Cameron, önde gelen bir
sektörü kamu sektörüyle yanyana işletmeyi başaramazsınız,” İngiliz enerji şirketinin imza attığı bir anlaşmayı, enerji
diyor.
güvenliğinin teminine yönelik önemli bir adım olarak
değerlendirdi. Ancak bir yandan Avrupa Komisyonu 2030
Irak ekonomisi yılda yüzde 9 oranında büyüyor. Petrol üretimi,
iklim ve enerji politikalarını tartışmaya açarken, AB’nin
günde 3 milyon varil. Irak, Suudi Arabistan ve Rusya’dan sonra
gelenekel olmayan fosil yakıtlarla ilgili hangi yönde git-
dünyanın üçüncü en büyük petrol ihracatçısı. mesi gerektiği yönünde fikir ayrılıkları yaşanıyor.
Raflarda pahalı ürünler sergileyen mağazalar, tüketici
İngiliz Centrica ve ABD’li sıvı doğalgaz (LNG) tedarikçisi
harcamalarının yükseldiğini gösterir. Cheniere arasında imzalanan, Avrupa’da türünün ilk örneği
olan anlaşma sayesinde İngiltere’de yaklaşık iki milyon ev,
Ancak hala zorluk çeken birçok Iraklı için durum çok farklı.
ABD’den gelen kaya gazı ile ısınacak.
İntizar Fadıl, yiyecek fiyatlarının aşırı yüksek olmasından
şikayetçi: ”Saddam döneminde bundan milyon kere daha iyi
İngiltere’nin en büyük doğalgaz şirketi Centrica, Cheniere’den
durumdaydık.” aldığı LNG’yı tekrar gaza çevirerek İngiliz tüketicilere dağıtacak.
Konfeksiyoncu Latif Salih’e göre siyasi istikrarsızlık geçim
ABD şu ana kadar kaya gazı ihracatı konusunda elini sıkı
sıkıntısı yaratıyor: ”Çarşıda ne zaman bir patlama olsa
tutuyordu. Ancak bir yandan uluslararası sorunlar geleneksel
müşteriler kaçıyor, çok sayıda polis olsa da herkes alışverişe
tedarik zincirlerini sekteye uğratırken atılan bu adım, Avrupa’ya
çıkmaya korkuyor.” ucuz ve güvenilir doğalgaz tedariki beklentisini oluşturuyor.
Birçok Iraklı, hükümetin yolları, elektrik hatlarını ve içme suyu
tesislerini yeniden kuramamasından şikayetçi. Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 31
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Cameron, anlaşmayı ‘enerji güvenliği için bir müjde’ olarak
Simon, ABD’nin, üretim maliyetlerini yönetilebilir seviyelerde
değerlendirdi ve ‘Gelecekte ABD’den gelecek doğalgaz, enerji
tutmayı başaramadığı için kaya gazına dışarıda pazar ara-
kaynaklarımızı çeşitlendirmemize yardımcı olacak ve İngiliz
maya başladığını da ekledi.
tüketicilere yeni, uzun vadeli, güvenli ve hesaplı yakıt kaynağı
BELİRSİZLİK
sağlayacak’ dedi.
Geçtiğimiz Ekim ayında İngiltere Maliye Bakanı George
Avrupa Komisyonu, 27 Mart’ta sunduğu raporda Avrupa’nın
Osbourne, iç pazarda kaya gazı için vergi indirimleri
2030 için enerji ve iklim hedeflerini ortaya koydu. Komisyon’un
getirilebileceğini açıklamıştı. Aynı ay Polonya da kaya gazını
enerjiden sorumlu üyesi Günther Oettinger ise kaya gazından
teşvik ederek, 2020’ye kadar arama faaliyetleri için 12.5 milyon
yana bir tavır alarak, ‘Başta güvenlik ve doğalgaz fiyatlarını
Euro yatırımda bulunacaklarını söylemişti. Ancak geniş ölçekte
düşürmek için, kaya gazı üretiminden yanayım. Büyük bir kaya
üretimin zor olduğunun anlaşılması üzerine Avrupalı ülkeler ve
gazı üreticisi olan ABD’de doğalgaz, Avrupa’dakinden dört kat
büyük enerji şirketleri, arama faaliyetlerini ya askıya aldı ya da
ucuz’ dedi.
durdurdu.
Ancak yüksek üretim maliyetleri, arama faaliyetlerinin iptal-
Talisman Energy Polonya Müdürü Tomasz Gryzewski, 12
leri ve çevreyle ilgili devlet düzeyindeki meseleler, sektörün
Mart’ta yaptığı açıklamalarda Polonya’da kaya gazı arama
Avrupa’da büyümesini engelledi.
faaliyetlerinden çekilebilecekleri sinyalini verdi. Bir yıl önce
ABD’li ExxonMobil firması, kaya gazı potansiyelindeki belirsi-
ABD ÖRNEĞİ
ABD Eyaletlerarası Petrol ve Doğalgaz Sözleşmesi Komisyonu
zlikler sebebiyle Polonya’daki araştırma testlerine son verme
kararı aldı.
üyesi David Neslin geçtiğimiz hafta Brüksel’i ziyaret ederek AB politika üreticilerine, ABD’de kaya gazının büyük
ExxonMobil CEO’su Rex Tillerson, ‘Yatırdığımız bütün parayı
ölçekte araştırılmasına izin veren kanunlarından bazı şeyler
kaybediyoruz. Hiç para kazanmıyoruz, hep eksideyiz’ demişti.
öğrenebileceklerini söyledi.
İngiliz enerji şirketi Cuadrilla yetkilileri de bu ay, çevre etki
değerlendirme raporlarını bekledikleri için İngiltere’de sondaja
Colorado eyaletinde fosil yakıt düzenlemelerini gözeten
bir yıl ara vereceklerini açıkladı.
Neslin, ‘Düzenlemeleri, bir yandan petrol ve doğalgaz sondajı
yaygınlaşırken çevrenin korunmasını, şeffaflığı ve verimliliği
Fransa ise kaya gazı sondajını askıya almış durumda. Simon’a
artıracak şekilde kapsamlı olarak güncelledik’ dedi.
göre ABD’deki patlamanın Avrupa’da da tekrarlanması bazı
sebeplerden ötürü olası değil. Bunlar arasına ekipman ve
Neslin, doğalgazın kömür gibi diğer fosil yakıtlardan daha
altyapı eksikliği, daha katı çevre düzenlemeleri, jeolojik yapı
düşük emisyona yol açtığının kanıtlarını göstererek, kaya
ve coğrafya da yer alıyor. Kaya gazı yatırımlarını mercek altına
gazının düşük emisyonlu bir ekonominin yapı taşlarından biri
alan bir KPMG araştırması, Avrupa’da üretim maliyetlerinin
olduğunu söyledi. Neslin, ‘Doğalgaz, daha temiz enerjinin
ABD’dekinden yüzde 40 oranında daha fazla olacağını ortaya
geleceği için köprü olabilir. Yenilenebilir enerji kaynakları biraz
koyuyor.
zaman alabilir’ dedi.
Simon, ‘Avrupa’nın jeolojik yapısı, sondajı ABD’den daha zor
Ancak Friends of the Earth Avrupa’nın sondaj sektörü
hale getiriyor. Avrupa’da kaya gazı rezervleri yüzde 50 daha
kampanyalarından sorumlu olan Antoine Simon, EurActiv’e
derinde. Dolayısıyla ısı da daha fazla. Bu nedenle ekipmanın
yaptığı açıklamalarda ABD’deki kaya gazı patlamasının kısa
bozulma riski de daha yüksek. Daha yüksek güvenlik önemleri
ömürlü olacağını ve ülkedeki rezervlere rağmen enerji güvenliği
gerekiyor ve bunun da sondaj maliyetinde doğrudan etkisi var.
ve ucuz yakıt konusunda kalıcı bir çözüm sunamayacağını
Gazlaştırma fabrikaları kurulması gerekiyor ve bunların da
söyledi.
maliyeti çok yüksek’ dedi.
Simon, ‘Şu anda [kaya gazı] ucuz, çünkü şirketler üretim
Avrupa Komisyonu’nun iklimden sorumlu üyesi Connie
miktarlarını korumak için sürekli sondaj yapmak zorundalar.
Hedegaard da bu görüşlere destek veriyor. Kaya gazının
Doğalgaz fiyatları, temel üretim maliyetinden üç-dört kat daha
Avrupa’da durumu ABD’deki kadar ciddi bir biçimde
düşük. ABD’nin yüz yıllık enerji güvenliği iddialarına ters düşen
değiştiremeyeceğini belirten Hedegaard, Komisyon raporunun
veriler var. Önümüzdeki iki üç yılda üretimin zirve yapacağı,
sunumunda ‘Avrupa’da bunun o kadar olay olmayacağını
daha sonra on-yirmi yıl içinde keskin bir düşüşe geçeceğini
düşünüyoruz. Jeolojik şartlar farklı, çevre kanunları ve toprak
gösteriyorlar’ dedi.
faaliyetleri de öyle’ dedi.
32 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
SAĞLIK ENDİŞELERİ
Brüksel’de saatler süren pazarlıklar sonucunda yeşil ışık
Colorado Üniversitesi’nin 2012 yılında, hava emisyonlarının
yakılan paket aslında Euro Bölgesi ülkelerindeki bankacılık
insan sağlığı üzerinde oluşturduğu riske dair yaptığı bir
sektörüyle bağlantılı krizi yeni bir aşamaya taşımış olmasıyla
değerlendirme, hidrolik kırma kuyularına yarım milden (0.8 km)
da dikkat çekiyor.
daha yakın yerlerde yaşayan insanların, sağlık sorunlarıyla
karşılaşma oranının, yarım milden daha uzakta yaşayanlardan
Tablonun geneline bakıldığında, Kıbrıs’ı izleme potansiyeli
daha fazla olduğunu ortaya koymuştu.
taşıyan ülkeleri iki gruba ayırmak mümkün.
Politika üreticiler, toksik kimyasal kullanımının sağlıkla ilgili
“BİZ KIBRIS’A BENZEMİYORUZ”
endişeler ortaya çıkarması sebebiyle kaya gazını Avrupa’da
İlk grupta bankacılık sektörü ciddi düzeyde olumsuz sinyal
destekleme konusunda çekinceli davrandı. Zira Avrupa’daki
veren ülkeler, ikinci grupta ise ekonomik modeli benzerlik
nüfus yoğunluğu, Colorado’dakinin çok üstünde.
gösterdiği için öne itilmeye çalışılan ülkeler yer alıyor.
AB standartlarına göre nispeten düşük bir nüfus yoğunluğuna
Son grupta yer alan ülkelerin, “Biz Kıbrıs’a benzemiyoruz”
sahip olan Polonya’da kilometrekare başına düşen insan
mesajı vermek için yoğun çaba içinde olmaları da dikkat çeki-
sayısı Colorado’dakinden 10 kat daha fazla.
yor.
Neslin, Colorado’da kuyu kaplama ve yer altı suyu
İlk grup için İspanya ve Slovenya akla gelen ilk ülkeleri
numunelendirmeyi düzenleyen katı kurallar getirildiğini, ancak
oluşturuyor. Bankacılık sektörü için daha önce destek alan
sızıntının önüne geçmenin zor olduğunu söyledi. Colorado
İspanya son dönemde belli bir istikrar seviyesi yakalamış olsa
Petrol ve Doğalgaz Muhafaza Komisyonu’nun yaptığı bir
da henüz tehlike çemberinin dışına çıkmış değil.
araştırma, sızıntıların yüzde 43’ünün yer altı sularında kirliliğe
yol açtığını ortaya koydu.
İspanya Maliye Bakanı Luis de Guindos, uluslararası yardım
için başvurma opsiyonunu kesinlikle ihtimal dışı gördüğünün
Simon, ABD’de her yıl 20 bin yeni kuyuda sondaj yapıldığını
altını çizse de, daha önce bankacılık sektörüne yapılan
söyledi ve ‘Avrupa’da bunun mümkün olmadığı açık’ dedi.
yardım için de aynı kesinlikte açıklamaların yapıldığını gözden
kaçırmamak gerekiyor.
Slovenya ise gerek siyasi istikrarın gerekse bankacılık sektöründen gelen sinyallerin sorunlu olması nedeniyle olası bir
pakete daha yakın bir konumda.
Sorunlu kredilerin miktarının Sloven ekonomisi açısından
KIBRIS KRİZİ SIRADA HANGİ EURO ÜLKESİ VAR
oldukça yüksek olması ve uluslararası derecelendirme
Euro Bölgesi’nin, Uluslararası Para Fonu IMF destekli
riski artırsa da İspanya örneğinde olduğu gibi Sloven yetkililer
beşinci kurtarma paketini Kıbrıs için devreye sokma kararı
de iddialı açıklamalar yapmayı sürdürüyor.
kuruluşlarının ülkenin önemli bankalarının notlarını düşürmesi
alması akıllara ister istemez, “Daha kaç ülke kurtarma paketine ihtiyaç duyacak?” sorusunu getiriyor.
Bunun son örneğini Slovenya’nın Kıbrıs örneğini kesinlikle
izlemeyeceğini söyleyen Sloven Merkez Bankası Başkanı
Bu soruya verilebilecek tek net cevap ise Kıbrıs’ın kurtarılmak
Marko Kranjec’in açıklamaları oluşturdu.
zorunda kalan son Euro Bölgesi ülkesi olmayacağı. Avrupa
Birliği kulislerinde başka bir ülkenin daha kurtarılmaya ihtiyaç
MALTA VE LÜKSEMBURG SAVUNMADA
duyup duymayacağından çok, hangi ülkenin, ne zaman kur-
Ekonomi çevreleri siyasi istikrar sorunu yaşayan İtalya’yı
tarma paketine ihtiyaç duyacağı tartışılıyor.
da yakın takipte tutmayı sürdürüyor. Kıbrıs’taki gelişmelerin
ardında savunma durumuna geçmek zorunda kalan ülkeler ise
Kıbrıs’ın güneyi için gündeme getirilen kurtarma paketi 10
Malta ve Lüksemburg.
milyar euro düzeyindeki kapsamı açısından Euro Bölgesi için
“sorun yaratmayan” ancak devreye soktuğu yeni şartlar nedeni-
Malta Merkez Bankası Başkanı Josef Bonnici, ülkesindeki
yle bundan sonraki paketler açısından örnek oluşturabilecek
bankacılık sistemiyle Kıbrıs’takinin karşılaştırılmasının doğru
bir içeriğe sahip.
olmayacağını söyledi.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 33
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Buna gerekçe olarak ise Rum bankalarının Yunan bankalarıyla
olan bağını gösterdi.
“Kıbrıs’a benzemiyoruz” tezinin ana unsurlarından birini de
bankacılık sektörünün yapısı ve kapasitelerinin farklı olması
oluşturuyor.
Son gelişmelerin ardından savunma pozisyonunu güçlendiren
bir diğer ülke ise Lüksemburg.
Kıbrıs’ın bankacılık sektörü gayrisafi yurt içi hasılasının sekiz
katı büyüklüğünde.
LETONYA KORKMAYIN, KIBRIS’TAN
KAÇAN PARALAR BİZE GELMİYOR
Güney Kıbrıs’ta neredeyse iki hafta aradan sonra
Lüksemburg’un bankacılık sektörü ise yirmi kat daha büyük.
bankaların açılmasının ardından Letonya Maliye Bakanı
Lüksemburg, Kıbrıs’ın bankacılık sektörünün yapısal denge-
Andris Vilks, ‘Kıbrıs’tan gelen çok, çok az bir para akışı
sizlikler içerdiği kendisi için ise böyle bir sorunun bulunmadığı
söz konusu. Eğer yabancıların hesaplarından bahsedecek
görüşünde.
olursak, Kıbrıs menşeili hesaplar yalnızca yüzde 10-15
civarında’ dedi.
Dikkatlerin, kişi başına düşen gelir açısından Avrupa Birliği’nin
en zengin ülkesi konumundaki Lüksemburg’a çevrilmesinde
Güney Kıbrıs’ta bankalar Perşembe günü açılsa da, bankaların
Euro Bölgesi Başkanı Jeroen Dijsselbloem’un bankacılık sek-
boşaltılmasının önüne geçmek için sermaye akışına ciddi
törleri aşırı büyük olan ülkelerle ilgili uyarıları da etkili oldu.
kısıtlamalar getirildi.
Kaynak : BBC Türkçe
Açıklanan son veriler, Letonya’daki banka hesaplarında
yabancıların parasının Şubat-Ocak döneminde yalnızca yüzde
0.4 oranında arttığını ortaya koyuyor.
Avrupa Komisyonu’nun Haziran ayında, Letonya’nın önümüzdeki yıl Euro Bölgesi’ne katılmaya hazır olup olmadığı
yönünde görüş bildirmesi bekleniyor.
Letonya, bankalarının AB kurallarına tam olarak uyduğunu
LAVROV RUSYA’NIN DIŞ POLİTİKASINI AYDINLATTI
savunuyor.
Ancak Güney Kıbrıs’taki kriz, gözleri finans sektörü ekonomis-
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ülkesinin, kapasi-
inin geri kalanına oranla çok büyük olan Letonya, Lüksemburg
tesini sadece küresel istikrar koşullarında geliştirebildiği
ve Malta gibi ülkelere çevirdi.
için ortak barışın ve güvenin sağlanmasının, aynı zamanda, hem küresel bir oyuncunun, BM Güvenlik Konseyi
Letonya’da ana dili Rusça olan büyük bir nüfusun bulunması
daimi üyesinin sorumluluğu, hem de çıkarlarının anahtar
da ülkeye halihazırda Rusya ve diğer eski Sovyet ülkelerinden
konusu olduğunu ifade etti.
ciddi miktarda para akmasına yol açıyor.
“Uluslararası Yaşam” dergisi mart sayısı için kaleme aldığı
Letonya’da finans sektörünü düzenleyen kuruluş FKTK’nın
makalede Bakan Lavrov, Rus dış politikasının, şubat ayında
Başkanı Kristaps Zakulis, ‘İstatistiklere baktığımızda şu anda
Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından sunulan güncel kon-
bir hareket görmüyoruz.
septinin kilit hükümlerini açıkladı.
Letonya’da on milyonlardan (Rus parası) bahsediyorBu belgede, yalnızcılık politikasına zerre kadar bir imanın
uz. Kıbrıs’ta ise on milyarlardan. Bu rakamlar birbiriyle
olmadığını belirten Lavrov, aksine Rusya’nın, ortak sorunlara
karşılaştırılamaz’ dedi.
cevap bulmak amacıyla uluslararası toplumun kolektif eyleminin organizasyonu için çabalarına hız verdiğini vurguladı.
34 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Makedonya’da son aylarda yaşanan etnik ve siyasi gerilime rağmen yerel seçimler olaysız geçti. Seçimlerin sakin
geçmesi, küçük Balkan ülkesinin bu yıl Avrupa Birliği’ne
katılım müzakerelerine başlama umutlarını güçlendirdi.
Geçtiğimiz
yıllarda
Makedonya’daki
seçimlere
usulsü-
zlük iddiaları ve başta Makedonlar ve Arnavutlar arasında
yaşananlar olmak üzere şiddet olayları damgasını vuruyordu.
Seçimin ardından açıklamalarda bulunan İçişleri Bakanı
LÜKSEMBURG FİNANS
SEKTÖRÜMÜZE GÖZ DİKTİ
Gordana Jankuloska, ‘Sanırım şu ana kadarki en iyi ve
Güney Kıbrıs tartışmaları sırasında, Euro Bölgesi’nde
dedi.
en temiz seçimleri gerçekleştirdik. Hepimiz gururlanmalıyız,
çünkü Makedonya’nın Avrupa Birliği’ndeki yerini gösterdik’
aşırı büyümüş finans sektörlerinin ekonomik büyüklükle
orantılı hale getirilecek şekilde küçültülmesi konusunun
Seçimleri 400 uluslararası gözlemci takip etti. Resmi sonuçlar
gündeme gelmesi, Lüksemburg’un tepkisini çekti.
hafta içinde açıklanacak.
Lüksemburg Başbakanı ve eski Eurogroup Başkanı Jean-
Makedonya’nın AB ve NATO’ya üyelik süreci, Yunanistan
Claude Juncker, ‘Kıbrıs’taki kriz keskinleşmeye başladıktan
ile yaşadığı isim anlaşmazlığı sebebiyle tıkanmış durum-
sonra yapılan açıklamaların kendilerini kaygılandırdığını’
da. Yunanistan, kuzeydeki bir vilayetiyle aynı ismi taşıyan
söyledi.
Makedonya’nın, ismini değiştirmesini istiyor.
Özellikle ‘finans sektörünün GSYİH’ya oranı ve ekonomik
Ancak bölgedeki istikrarsızlık riski karşısında AB, Makedonya
ve mali istikrara ilişkin risklerle ilgili iddiaların reddedildiği’
ile bu yıl isim anlaşmazlığına bir çözüm bulunmadan da katılım
belirtildi.
müzakerelerini başlatabileceği sinyali vermişti.
Açıklamada, ‘Lüksemburg finans sektörünün yatırımları çeker-
Son aylarda yaşanan gerginlikler ise katılım müzakerelerinin
ek Euro Bölgesi’ne bir kapı oluşturduğu, bu sayede tüm üye
başlaması umutlarını gölgelemişti.
ülkelerin rekabet gücüne katkı sağladığı’ belirtildi.
Geçtiğimiz Aralık ayında yaşanan bir arbede sırasında milJuncker’in yerine Eurogroup başkanlığına gelen Hollanda
letvekilleri Parlamento’dan çıkarılan ana muhalefet, iki ay
Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem, Kıbrıs’taki finans sek-
boyunca Parlamento’yu boykot etmişti.
törünün ekonominin toplam büyüklüğüne oranla fazlasıyla
şiştiğini, benzer durumdaki ülkelerin de sorunlar baş göster-
Sosyal Demokratlar, uluslararası camianın baskısı sonucunda
meden bu sektörleri küçültmesi gerekeceğini söylemişti.
1 Mart’ta Parlamento’ya dönmeyi ve yerel seçime katılmayı
kabul etmişti.
Güney Kıbrıs’a verilen 10 milyar Euro’luk kurtarma paketi
karşılığında ülkenin ikinci büyük bankasının ikiye bölünerek
Eski bir Arnavut militanın Savunma Bakanlığı’na atanması da
kapatılması kararlaştırılmıştı
Makedonyalıları sokağa dökmüştü. Arnavutların da buna karşı
protestolar düzenlemesi, göstericilerle polisin çatışmasına ve
20’nin üzerinde kişinin yaralanmasına yol açmıştı.
Üsküp sokaklarında bir otobüs ve birkaç araba ateşe verilmiş,
dükkanlar zarar görmüştü.
MAKEDONYA’DA YEREL SEÇİM
SAKİN GEÇTİ, AB UMUTLARI GÜÇLENDİ
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 35
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
”Elemanlarımızın çalışma saatlerinde kesinti yapmak zorunda
kaldık. Herkes haftada dört gün çalışıyor. Kimilerinin çalışma
süresi haftada üç güne indi. Yakında bazı elemanlarımızı işten
çıkarmak zorunda kalacağız.”
Davis Interiors, Virginia’nın doğusunda ülkenin en büyük
donanma üssüne hizmet veren taşeron firmalardan sadece
biri. Bu şirketler toplam 40 bin kişi çalıştırıyor.
MOSCOW CİTY’DE RUSYA KULESİ’Nİ
TÜRKLER İNŞA EDECEK
Magnitogorsk
Metalurji
Fabirkası’nın
Savunma Bakanlığı’nın 90 bin elemanını zorunlu ücretsiz
izne çıkarma planı yerel ekonomiyi henüz etkilemedi. Ancak
sahibi
Viktor
Raşnikov Moscow City isimli Uluslararası İş Merkezi’nde
Norfolk’taki 11 geminin bakım-onarım sözleşmelerinin iptal
edilmesi, David Interiors gibi şirketleri zora sokuyor.
Rusya Kulesinin inşaatı için ortak-eş yatırımcı bulmayı
başardı.
25 yıldır Davis Interiors’ta çalışan David Williams, iki yılda ikinci kez bütçe kesintileri yüzünden işleri yavaşlatmak zorunda
RBK Daily gazetesi, maliyeti yaklaşık 1 milyar dolar olan bu
kaldıklarını söylüyor: ”Kaygılıyım çünkü hala son bütçe kesin-
projenin gerçekleştirilmesiyle Türk Renaissance Construction
tilerinin etkilerini atlatmaya çalışıyorum. Faturalarımı ödemek
Şirketi’nin ilgileneceğini bildirdi. Gazetenin haberine göre
için çok zorlanıyorum.”
taraflar, taahhüt inşaatını yapan Renaissance Construction’un
Moscow City’de proje gerçekleştirmesine imkan verecek
Whitney Metzger, Irak ve Afganistan’daki savaşların sona
sözleşmeyi Nisan sonunda açıklayacak.
ermesiyle ordu harcamalarının azalacağını bildiklerini, ancak
ani harcama kesintilerinin iflasa yol açabileceğini söylüyor: ”Ne
Şu an Türk şirket Rusya’nın başkentinde sadece biri Moscow
olacağını bilmiyoruz. Daha önceden yaptığımız sözleşmeler
City’de toplam olarak 17 inşaat projesi üzerinde çalışmalarını
var. Ancak bu sözleşmeler tamamlanıp sona erdikten sonra
sürdürmektedir. Moscow City’de Renaissance Construction
yenileri yapılmayacak.”
toplam alanı 169 bin metre kare olan Evolution Tower (Evrim
Kulesi) isimli çok amaçlı merkezi inşa etmektedir.
Bölgede savunma sektörüne hizmet eden taşeron firmalar otomatik harcama kesintilerinin etkilerini ilk hissedenler.
İktisatçılara göre kesintiler devam ederse Virginia eyaleti ciddi
bir ekonomik gerilemeye girebilir.
Kaynak : VOA
OTOMATİK KESİNTİLERİN
ETKİLERİ HİSSEDİLİYOR
Amerika’da bütçe açığını kapatmak amacıyla devreye giren
otomatik harcama kesintileri 10 yıl içinde 1 trilyon 200
milyar dolar tasarruf sağlamayı amaçlıyor. Amerika’nın
en büyük donanma üssüne sahip Virginia eyaletiyse otomatik kesintiler devredışı kalmazsa ekonomik durgunluk
yaşayabilir.
POLONYA BAŞBAKANI’NDAN
“EURO REFERANDUMUNA” DESTEK
Euro Bölgesi’ne katılmak, 2007 göreve geldiğinden bu
Davis Interiors, Virginia’nın Norfolk kentinde donanma gemile-
yana Başbakan Tusk’ın önemli hedeflerinden biri. Tusk,
rine mobilya üreten küçük bir şirket. Şirket yöneticisi Whitney
ortak para birimine katılmamanın ülkeyi Avrupa siyas-
Metzger, otomatik harcama kesintilerinin etkilerini hissetmeye
etinin kıyısında bırakacağını savunuyor.
başladıklarını söylüyor:
36 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Tusk, Polonya anayasasında ülkenin para birimi olarak yalnızca
Cumhurbaşkanı Bronislaw Komorowski geçtiğimiz ay, Euro
zlotinin kullanılabileceğine dair maddenin değiştirilmesine
Bölgesi’ne katılıp katılmama kararını 2015 yılında düzenle-
yönelik olarak AB karşıtı muhalefetle vardığı anlaşma çer-
necek genel seçimin ardından vereceklerini söylemişti.
çevesinde, konuyla ilgili referandum düzenlenmesine vetosunu kaldırdı.
2004 yılında AB’ye katılan Polonya’nın katılım antlaşması
gereğinde Euro Bölgesi’ne de katılması gerekiyor. Ancak
Tusk, ‘Anayasada değişiklik için, Euro Bölgesi’ne katılım
bunun için bir tarih belirtilmiyor.
referandumunun da düzenleneceği bir anlaşmadan yanayım’
dedi.
Anketler ise, geçtiğimiz dört yılda Yunanistan, İrlanda ve
Portekiz’in yaşadığı sıkıntıları gören Polonyalıların büyük
kısmının ise Euro Bölgesi’ne katılmaya hayır diyeceğine
işaret ediyor. Bu sebeple Tusk’ın hamlesi riskli bir adım olarak
değerlendiriliyor.
Bir yandan Güney Kıbrıs’taki kriz devam ederken diğer Euro
Bölgesi ülkeleri de, AB’ye katılan eski Sovyet ülkelerinin en
PORTEKİZ HÜKÜMETİ DÜŞEBİLİR
büyüğü olan Polonya’yı ortak birimine kabul etmek için isteksiz
Publico gazetesi, ‘Başbakan’ın Sosyal Demokrat Parti
davranabilir.
daimi
komisyonuna,
mahkemeden
gelecek
olum-
suz bir karar halinde bunları telafi edecek alternatifler
Zlotinin esnekliği, ekonomik kriz diğer AB ülkelerinin küçül-
bulamayacağını söylediğini’ yazdı.
mesine yol açarken Polonya’nın yirmi yıl boyunca gmsterdiği
büyümeyi sürdürmesine de katkıda bulundu.
Reuters’ın aktardığına göre hükümet, iddiayla ilgili yorumda
bulunmaktan kaçındı.
AB üyesi olan eski Sovyet ülkelerinden Slovakya, Slovenya
ve Estonya Euro Bölgesi’ne katıldı. Letonya da ortak para
Anayasa Mahkemesi önümüzdeki haftalarda, bu yılın büyük
birimine katılım başvurusunda bulunurken Litvanya, 2015’te
vergi artışları içeren bütçesi hakkında karar bildirecek.
Euro’ya geçebileceğini söylüyor.
Mahkemenin 2 milyar Euro gelir sağlaması beklenen vergi
artışları aleyhinde görüş bildirmesi halinde bu yılki tasarruf
önlemlerinin yarıya yakını boşa çıkmış olacak.
Coelho, olası bir iptal kararıyla ilgili yorumda bulunmadı, ancak
‘Mahkeme, kararlarının ve ülke üzerinde yapabileceği etkilerin
sorumluluğunu almalıdır’ dedi.
Portekiz
POLONYALILAR EURO’YA GEÇMEK İSTEMİYOR
hükümetinin
düşmesi,
ülkenin
AB
kurtarma
programından çıkmaya giden yolunda engel teşkil edebilir.
Sonuçları Rzeczpospolita gazetesinde yayımlanan ankete
katılanların yalnızca yüzde 32’si Euro Bölgesi’ne katılmak
istediklerini söyledi. Yüzde 62’lik kesim ise Euro’ya geçmeye karşı çıkıyor.
Homo Homini şirketinin 22 Mart’ta, bir yandan Güney Kıbrıs
AB’den kurtarma programı almaya çalışırken düzenlediği
ankete bin 67 kişi katıldı. Polonya, Euro Bölgesi’ndeki mali kriz
karşısında konuyla ilgili kararını erteleme kararı almıştı.
RUSYA BAŞKANI VE MISIR
CUMHURBAŞKANI BULUŞTU
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 37
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Rusya ve Mısır arasındaki ilişkiler her zaman farklıydı
Konuyla ilgili açıklama yapan Çin Savunma Bakanlığı
ve Rusya Mısır halkına karşı “farklı duygular besliyor”.
Sözcüsü Yang Yujun, hâlihazırda iki ülke arasında bu alanda
BRICS zirvesi çerçevesinde Mısır meslektaşı Muhammed
sağlıklı gelişim eğiliminin korunduğunu belirtti. Yang Yujun,
Mursi ile Durban’da gerçekleştirdiği görüşmesinde Putin
Çin Cumhurbaşkanı Şi Jinping’in Rusya Silahlı Kuvvetler
böyle açıklamalarda bulundu.
Operasyonel Kontrol Merkezi’ni ziyaretinin, ülkeler arasındaki
yüksek düzeydeki ilişkilerine en iyi kanıt olduğunu kaydetti.
RF Başkanı, “Dünya ekonomisi problemleri dahil, mevcut
problemlere rağmen, artış gösteren ticaret hacmimiz son iki
Sözcüye göre, iki ordunun temasları, iki ülke arasında ilişkilerin
yılda % 70 büyüdü” dedi. Putin’e göre, Moskova ve Kahire
önemli bir temeli ve Çin-Rusya stratejik ortaklığının en iyi
arasında işbirliği açısından son derece perspektifli alanlar var.
göstergesi.
Putin meslektaşına, “Sizinle buluşma ve tüm işbirliği konularını
görüşme imkanı bulduğum için son derece memnunum” dedi.
Mısır Cumhurbaşkanı görüşme esnasında Rusya’ya bir
ziyaret gerçekleştirmeyi çok arzu ettiğini şu sözlerle ifade
etti: “Bugünkü görüşmemizi sizinle ilk görüşme sayıyor ve
gerçekleştirmeyi en kısa sürede arzu ettiğim Rusya ziyaretimin
bir mukaddimesi olarak değerlendiriyoruz”.
RUSYA VE GÜNEY AFRİKA
ORTAK HELİKOPTER ÜRETECEK
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin,
Güney Afrikalı meslektaşı Jacob Zuma ile gerçekleştirdiği
görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada Rusya ve
Güney Afrika Cumhuriyeti’nin, Ansat helikopterleri ve
MS-21 yolcu uçaklarının ortak üretimini düşündüklerini
belirtti.
RUSYA KİMYASAL SİLAHLARINI İMHA EDİYOR
Putin konuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Rusya ile Güney
Rusya, bu sene, kimyasal silahsızlanma programı için 20,8
Afrika’nın inovasyon, uçak sanayi ve bioteknoloji alanlarındaki
milyar ruble (yaklaşık 1,2 milyar TL) harcayacak.
işbirliği gelişiyor. Ansat tipi yolcu helikopterlerinin ortak üretimi
planlanıyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan Rusya Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı yetkilisi Viktor Holstov, bu güne kadar Rusya’nın,
Johannesburg’da, Rusya yapımı Mı-17 helikopterlerinin bölge
kimyasal silah stoklarının yüzde 70’ini imha ettiğini kaydetti.
teknik servis merkezi faaliyetlerine başladı. Güney Afrika’ya,
Rusya yapımı MS-21 yolcu uçaklarının satışı konusundaki
Federal programa göre, kimyasal silah stoklarının imhasının,
görüşmeler devam ediyor”.
31 Aralık 2015 tarihine kadar tamamlanması gerekiyor.
RUSYA VE ÇİN STRATEJİK ORTAKLIĞI GENİŞLETECEK
RUSYA-ÇİN-ABD ÜÇGEN DİYALEKTİĞİ
Bazı Amerikan politikacılarının tepkilerine ve basın-yayın
Çin ve Rusya, karşılıklı yarar temelinde askeri işbirliğini
organlarında çıkan haberlere bakacak olursak ABD açık
genişletmeye devam edecek.
bir şekilde Çin ve Rusya’yı kıskanıyor
38 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Gerçekten de bu üç devletin çıkarları bir çeşit üçgen meydana
getiriyor. Ancak bu bir aşk üçgeni değil, jeopolitik bir üçgen.
ABD ve Çin, Rusya’nın desteğini alma çabaları içinde rekabet
ediyorlar. Bu haftalık Amerikan The Nation dergisinde çıkan
makalelerden birinin vardığı sonuç. Yazar, füze savunma
sistemi konusunda Rus-Amerikan diyaloğunun belli bir şekilde
canlandığı dönemde Çin’in yeni liderinin Moskova’ya yaptığı
ziyaret yeni muhafazakarların ve ABD üst tabakasındaki
Ancak ABD’de Moskova, Pekin yakınlaşmasına ilk tepki ünlü
SİLAH ANLAŞMASINA İRAN,
K.KORE VE SURİYE’DEN ENGEL
‘şahin’ Zbigniyev Brzezinskiy’den geldi. Brzezinskiy Çin lideri
İran, Kuzey Kore ve Suriye yıllık 70 milyar doları değerindeki
Hi Jinping’in ilk yurtdışı resmi ziyaretini Moskova’ya yapmış
küresel konvansiyonel silah ticaretini düzenleyen ve bu alanda
olmasının çok kötü olduğuna emin ve Çin öncelikle ABD ile
bir ilk olan anlaşmayı engelledi.
diğer Rus karşıtı şahinlerin etkisini azaltıyor görüşünde.
daha yakın işbirliği yapmaya yönelmeli diyor.
Taslak uzlaşma metninde, insan hakları ihlallerinde kullanılması
Tabii ki Moskova-Pekin-Washington üçgeninde her köşe önce-
durumunda, konvansiyonel silahların ilgili ülkelere satılması
likle kendi politik ve ekonomik çıkarlarından hareket ediyor.
yasaklanıyor. Anlaşmayı destekleyenler, 193 Birleşmiş Milletler
üyesi ülkenin de taslak metne destek vermelerini umuyordu.
Çin ve ABD çok sıkı bir şekilde ticari-ekonomik çıkarlar ağı
ile birbirine bağlı. Rusya ve ABD arasında ise önemli bir
Şimdiyse uzlaşmanın BM Genel Kurulu’na taşınması ve bura-
ticari-ekonomik işbirliği yok ve yakın bir gelecekte de olacağa
da da büyük bir oy çoğunluğuyla kabul edilmesi bekleniyor.
benzemiyor. Bu nedenle Rus ekonomik çıkarları açısından Çin
Diplomatlar, denetimsiz silah akışına engel olmak için on yıla
Moskova için ABD’den çok daha önemlidir.
yakın süredir bu anlaşma üzerinde çalışıyordu.
Üçgenin politik köşelerine gelince buradaki entrika daha da
Uzlaşma, anlaşmaya taraf ülkelerin silah ambargolarının ihlal
karmaşık. Amerikan füze savunma sisteminin Uzak Doğu’ya
eden, ya da soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ya
çevrilmesi Çin’i Rusya ile aynı safa koydu, çünkü Washington
da terörde kullanılabilecek konvansiyonel silah ihraç etmesini
ek füze savunma sistemleri kurulması konusunda Çin ile de
yasaklıyor. Ayrıca silahların karaborsaya düşmesine engel
istişarede bulunmuyor.
olma şartı getiriliyor.
Diplomasi Akademisi Doğu Araştırmaları Merkezi Yöneticisi
İranlı temsilci Muhammed Hazai, anlaşmanın ‘siyasileştirilmeye
Andrey Volodin, ABD, bizzat bugünkü seviyeye çıkmasında
ve ayrımcılığa çok açık’ olduğunu söyledi.
yardımcı oldukları Çin’i nötralize etmek istiyor diyor. Volodin
sözlerine şöyle decam etti:
Hazai ayrıca anlaşmanın, isyancı grupları kast ederek ‘saldırganlık yapanlara’ silah satışının engellemediğini
Amerikalıların çıkarları çok basit. En önemli olanı 2003’de
vurguladı.
Irak’a müdahale ile ortadan kalkan tek kutuplu bir dünyaya
geri dönmek. Çin’in Rusya ile ilgili çıkarları ülkeyi ABD’ne
Suriyeli Büyükelçi Beşar Caferi de anlaşmanın “silahlı terör
karşı bir karşı denge unsuru olarak kullanmak. Çünkü Çinlilerin
gruplarına ya da devlet olmayan aktörlere’ silah tranferine
düşüncesine göre ABD Asya-Pasifik Bölgesi’nde Çin’in önünü
engel olmadığnıı söyledi.
kesmek istiyor. Bu ilişkilerin zorlu bir diyalektiği ve Rusya
bu diyalektiği dikkate alıyor. Bu Suriye’de olduğu gibi ABD
Caferi, “Maalesef ulusal kaygılarımız dikkate alınmadı’ dedi.
ile açık anlaşmazlıklara girmekten kaçınarak net bir şekilde
İngiliz yardım kuruluşu Oxfam’ın silah denetimi uzmanı
çıkarlarını gözetme şeklinde ortaya çıkıyor. Rusya ve Çin’e
Anna Macdonald da anlaşmanın çerçevesinin dar olduğunu
gelince aralarında yakın, güvene dayalı ilişkiler vardır. Ancak
vurguladı.
bu yakın müttefiklerin değil, partnerlerin ilişkileridir. Objektif
bazı süreçler vardır. Bu nedenle de Çin ve ABD ilişkilerindeki
rekabet unsurlarını Rusya’nın dış politik çıkarlarının hayata
geçirilmesi için uygun bir faktör olarak görüyoruz.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 39
DÖVİZ DERGİSİ HABERLER
Haberlere göre bu konuda görüş alışverişleri bir aydan uzun bir
süredir devam ediyor. Zuckerberg’in aklındaki politik grup için
milyonlarca doları gözden çıkardığı, hatta kendi servetinden
20 milyon dolarlık bir rakamı hazırladığı ifade ediliyor. Silikon
Vadisi’nin diğer yöneticilerinin de destek vereceği belirtilen
oluşumun kar amacı gütmeyeceği de iddialar arasında.
Grubun özellikle ileri teknoloji konusunda uzman kişilere vize
kolaylığı sağlanması için lobicilik faaliyeti yapacağı söyleniyor.
TÜRKİYE’DEN KIBRIS DOĞALGAZI
İÇİN ÜÇ ALTERNATİFLİ TEKLİF
Mart ayı başında Zuckerberg ile birlikte 100’den fazla teknoloji
Güney Kıbrıs’ın, mali sıkıntılarına çare bulmak için Rusya
yöndeki iddiaları destekler nitelikte.
firması yöneticisinin Başkan Barack Obama’ya göçmenlik
reformuna desteklerini bildiren bir mektup göndermesi bu
ile gerçekleştirdiği görüşmelerde Akdeniz’deki tartışmalı
doğalgaz ve petrol yataklarının da pazarlık masasına
Artan dedikodular karşısında tepkisi merakla beklenen
sürdüğü haberlerinin üzerine Dışişleri Bakanı Ahmet
Facebook yetkililerinden ise konu hakkında henüz bir açıklama
Davutoğlu, bu doğal kaynakların kullanımıyla ilgili olarak
yapılmadı.
üç alternatifli bir öneri sunduklarını söyledi.
Gürcistan temasları için Tiflis’e giderken uçakta basına
açıklamalarda bulunan Davutoğlu, Star gazetesinin aktardığına
göre alternatiflerden ilkinin Birleşmiş Milletler misyonunun
hızlandırılması ve doğal kaynakların birleşik Kıbrıs’ın olması,
Türklerin de ortak olduğu yeni devletin bu kaynakları kullanması
olduğunu söyledi.
Ahmet Davutoğlu, ikinci yolun ise çözüm süreci için müzakereler sürerken ortak bir komite oluşturulması ve doğal kaynakların
çıkarılmasını iki tarafın birlikte yönetmesi olduğunu söyledi.
Davutoğlu, bunlar olmuyorsa üçüncü yol olarak ise ‘iki devletli
çözümü’ müzakere etmeye hazır olduklarını, daha sonra bu iki
devletin AB’de bir araya geleceğini söyledi.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, planı “Ya çözüm, ya taksim”
ifadesiyle özetledi
ZUCKERBERG POLİTİKAYA MI ATILIYOR
ABD basınında Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’in
başta göçmenlik olmak üzere ekonomi, eğitim ve vergi
sistemi gibi konularda çalışmalar yapacak politik bir grup
oluşturacağı iddia ediliyor.
40 • Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com
YASAL UYARI
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım
danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri
arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz
ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak
yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor ABD’de dağıtılmak için
hazırlanmamıştır.
Döviz piyasasındaki ticaretin sabit vadeleri ve garantileri yoktur ve bu da likiditeyi ve her an hareket etme
olanağını piyasanın ana karakteristiği yapmaktadır. Buna yüksek oynaklık ve özellikle de şeffaflık eklenebilir. Döviz veya yabancı para ticaretindeki temel unsur ise ”kaldıraç etkisi” ile işlem yapma olanağıdır.
Başka bir deyişle çok az sermayeyle çok daha yüksek bir miktarı hareket ettirmek mümkündür. Döviz
ticaretinde ki normal kaldıraç oranı 1:100’dür. Başka bir deyişle, işlem yapmak istediğiniz döviz miktarının
%1’i kadar bir teminat ile işlem yapabilirsiniz. Örneğin; 1.000 Euro yatırarak 100.000 Euro değerinde işlem
gerçekleştirebilirsiniz. Bu durumda satın aldığınız döviz sizin lehinizde sadece yüzde 0.5 oranında bir hareket
gerçekleştirdiğinde pozisyonu kapatırsanız 500 Euro’luk bir gelir elde edersiniz. 1.000 Euroluk yatırımınızda
göz önüne alındığında, bu yüzde 50 oranında bir gelir demektir. Döviz kurları genellikle gün içinde yüzde 1
oranında aşağı veya yukarı dalgalanma gösterirler. Döviz işlemlerinin çekiciliği, küçük fiyat hareketlerinde bile
anında önemli kazançlar elde edebilme şansında yatmaktadır. Ancak bu kazanç şansının yanı sıra aynı oranda
kaybetme riski de vardır ve bunu, daha önce de altını çizdiğimiz gibi, kesinlikle unutmamalısınız.Gerekli
finansal koşullara sahip ”spekülatif kişiler” için döviz işlemleri; hızı, yüksek likiditesi ve özellikle de kaldıraç
etkileriyle eşsiz bir ortam oluşturmaktadır. Şeffaflık ve günün 24 saati güncel koşullara cevap vermek de diğer
avantajları arasındadır.
Kaldıraçlı spot parite ve vadeli işlemler piyasaları doğaları gereği yatırımcıların hesaplarında bulunan
teminatların ortalama 50 kattı büyüklüğünde pozisyonların açılmasına olanak verir.
Yatırım yaparken kaybetmeyi göze alabileceğiniz büyüklükteki sermayelerle çalışmalısınız. Hiçbir suretle borç
alarak bu piyasalarda işlem yapmamalı veya hayat standardınızı etkileyecek büyüklükte riskler almamalısınız
Dergimizde Altın, Gümüş analizleri paylaşılmamaktadır. Bu analizlerimize www.dovizgazetesi.com’dan günlük
olarak ulaşabilirsiniz.
Döviz Dergisi • www.dovizdergisi.com • 41

Benzer belgeler