ihmalin merkez üssü: türkiye
Transkript
ihmalin merkez üssü: türkiye
editörden ERTAN GENÇTÜRK [email protected] Çalışma hayatı, Türkiye’nin en sorunlu ve zor alanlarından biri. Çalışma Hayatı denildiğinde insanın aklına ilk gelenlerden biri de, şüphesiz ‘sendika’ oluyor. Türkiye’de sendikaların içinde bulunduğu sorunlar elbette ki, çalışanların karşı karşıya olduğu sosyo-ekonomik zorlukları da kapsıyor. Bu sorunların çözümü için gayret gösteren kuruluşların başında da Türk-İş geliyor. Dergimizi okumaya başladığınız günlerde muhtemelen Türk-İş’in Genel Kurulu gündemde olacak. 2007’den bu yana geçen 4 yıl içinde Türk-İş’in duruşu ve yaptıkları bu genel kurulda değerlendirilecek. Türk Metal Sendikası olarak biz de bu genel kurulda, sendikamızın görüş, düşünce ve önerilerini delegelerle paylaşacağız. Dileriz, bu genel kuruldan Türk-İş daha güçlenerek, en azından çalışanların hak ve çıkarlarını geliştirmek amacıyla birlik ve beraberlik konusundaki kararlılığını tazeleyerek çıkar. Bizim Türk Metal olarak amacımız bu yönde olacak… Dergimizin bu sayısında, üyelerimizi ve okurlarımızı Genel Başkanımız Pevrul Kavlak’ın “Sanık Sandalyesindeki Küreselleşme” başlıklı yazısı karşılayacak. Uluslararası kuruluşların yapmış olduğu, “İnsani Gelişme Endeksi,” “İş İçin En İyi Ülkeler” ve “Küresel Barış Endeksi” başlıklı araştırmalardan yola çıkan Genel Başkanımız, özellikle A.B.D ve Avrupa Birliği ülkelerinin içine düştüğü problemli durumların nedenlerini sorguluyor. Yunanistan, İtalya ve ABD’de yaşanan gelişmelerin, Türkiye’de kendini göstermemesi için de önerilerini sıralıyor. Genel Başkanımız Pevrul Kavlak’ın, küreselleşmeyi sanık sandalyesine oturttuğu başyazısı inanıyoruz ki hepimizin, dünyadaki gelişmelere bakışına da yeni katkılarda bulunacak… Bu sayımızda, oldukça geniş bir içerik ile üyelerimizin ve okurlarımızın okuma isteklerini kamçılamaya çalıştık… Akademik çevreler tarafından hazırlanan makaleler ile özel röportajlar ve köşe yazıları ile, Genel Merkez’den ve Şubelerimizden haberler ile Eğitim haberleri ile her zaman el üstünde tutacağınız bir dergiyi sizlere sunmaya çalıştık… Dergimize gösterdiğiniz ilgiye tekrar tekrar teşekkür ediyoruz. Sizlerin beğenileri ve yapıcı eleştirileri, dergimizi güzelleştirenler arasına sizlerin ismini de yazacaktır. Hepinize Güzel Günler… ∆ İÇİNDEKİLER 4 Genel Başkan’dan Başyazı 6 Haber Sektörden 8 Kısa Haberler 9 Haber Çalışma Hayatından 10 İki Haber 11 Haber Türk Metal’den 12 Haber Konfederasyondan 14 Kapak Konusu İş Sağlığı ve Güvenliği Organizasyonu Kurma Yükümü 20 Haber UAMİF Toplantısı 22 İşte Hayatımız Ümit Aydemir 26 Makale Avrupa Üzerinde Kara Bulutlar…Soğuk Rüzgarlar… 28 Haber İhmalin Merkez Üssü Türkiye 30 Haber Otomotivin Yükseldiği Ülkede Verimli İşçi Olmak 32 Bizim Fabrikalarımız Arçelik A.Ş. 36 Makale Prof. Dr. Serpil Aytaç 42 Haber İstihdam Sorunu=Göç 45 Köşe Vuruşu 46 Haber Dünyadan 48 Haber Arap Baharı Ya da Filler ve Çimenler 50 Uluslararası İlişkiler 52 Makale Hülya Uzuner 55 İnterneti Nasıl ve Ne Kadar Kullanıyoruz? 58 Türk Metal – MESS Eğitim Ankara 60 Kitap 61 Sinema 62 Bulmaca 64 Kazanan Numaralar 65 Bizden Haberler TÜRK METAL SENDİKASI AYLIK YAYIN ORGANI Kasım 2011 | Sayı: 148 YAYIN SAHİBİ Türk Metal Sendikası Adına Pevrul KAVLAK SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Bekir EROĞLU HABER MÜDÜRÜ Ertan GENÇTÜRK ARAŞTIRMA M. KEMAL ŞEN YÖNETİM MERKEZİ Türk Metal Sendikası Genel Merkezi Basın Müşavirliği Beştepe Mahallesi Yaşam Caddesi 1. Sokak No:7/A 06520 Söğütözü/ANKARA Tel: 0312 292 64 00 Faks: 0312 284 40 18 [email protected] GRAFİK UYGULAMA CTCP REPROTEK BASKI Ziraat Gurup Matbaacılık A.Ş. Ziraat Bankası Tesisleri İstanbul Yolu Trafo Karşısı Varlık - ANKARA Tel: 0(312) 384 73 44 - 45 YAYIN TARİHİ: 30 / 11 / 2011 YAYININ TÜRÜ: YAYGIN SÜRELİ YAYIN ARALIĞI: BİR (1) AY YAYIN DİLİ: TÜRKÇE Dergimiz basın ahlak yasasına uyar. Ayda bir yayımlanır ve üyelerimize ücretsiz dağıtılır. 36 14 “İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası” Geliyor İş sağlığı ve güvenliği konusu, Türkiye’de de her geçen gün hak ettiği önem ve değeri kazanıyor. Bu alandaki yasal düzenlemelerin Avrupa Birliği ile uyumlu hale getirilmesi için çalışmalar sürüyor. Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gönül Balkır’ın, İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki yasal durumu ve bu konuda hazırlanan yasa taslağını ele alan yazısı, dergimizin bu sayısında. 20 UAMİF Merkez Komitesi Toplantısı Uluslararası Avrasya Metal İşçileri Federasyonu, 32. Merkez Komite toplantısı, Kazakistan’ın başkenti Astana’da yapıldı. Toplantıya, Türkiye’den Sendikamızı temsilen, UAMİF Genel Sekreteri ve Sendikamız Genel Mali Sekreteri Mehmet Soyupek ile Sendikamız Genel Sekreteri Muharrem Aslıyüce katıldı. Toplantıya ilişkin ayrıntılar dergimizde. 26 Avrupa Üzerinde Kara Bulutlar Avrupa Birliği’ni derinden etkileyen ekonomik kriz, Yunanistan ve İtalya’da hükümetleri devirdi. Euro bölgesinde şimdi sıra hangi ülkede? Bir çıkar birliği adına Kurulan Avrupa Birliği’nin geleceği tehlikede mi? Mustafa Kemal Şen’in araştırması, bu ve bunun gibi sorulara yanıt arıyor. İş Kazalarını Önlemede Güvenlik Kültürünün Önemi İş kazalarının önlenmesi için, iş kazaları henüz ortaya çıkmadan önce tehlikenin kaynağında kontrol altına alınması, riskleri asgari düzeye indirecek şekilde çalışma sistemlerinin ergonomik tasarımı, kişisel koruyucu ekipman kullanımının sağlanması büyük önem taşıyor. Uludağ Üniversitesi İ.İ.B. Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serpil Aytaç’ın konuya ilişkin makalesinin ikinci bölümü bu sayımızda. 28 İhmalin Merkez Üssü Türkiye Van’da ardı ardına meydana gelen depremler, bütün ülkeye deprem gerçeğini yeniden hatırlattı. Ülkeyi acıya boğan her deprem sonrası yapılması gerekenler gündeme geliyor, yetkililer alınacak önlemleri sıralıyor… Ancak bunlar yetmiyor ; yetmeyecek… En etkili deprem hattındaki Türkiye’de deprem gerçeği bu sayımızda. 52 Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Sendikal Örgütlenme Son yıllarda sağlanan olumlu gelişmelere rağmen, kadınların çalışma hayatı ve sosyal hayattaki sorunları devam ediyor. Türk-İş Kadın İşçiler Uzmanı Hülya Uzuner, dergimizin bu sayısında yeralan makalesinde, kadının işgücü piyasasına ve sendikal örgütlenmeye katılımının önündeki engelleri ve bu konudaki kısa ve orta vadeli çözümleri ele alıyor. BAŞYAZI // BAŞKANDAN Pevrul Kavlak Türk-İş Genel Sekreteri Türk Metal Sendikası Genel Başkanı [email protected] twitter.com/KavlakPevrul Dünyadaki insanların hemen hemen en beğendiği ülke olan Amerika, şimdi kaynayan bir kazan durumunda. Dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Amerika’da 45 milyon insan açlık sınırında yaşıyor. İtalya ve Yunanistan’da hükümetler, ayaklarını yorganlarına göre uzatmadığı için yıkıldı. Bize göre, bu ülkelerin yanısıra, birçok dünya ülkesinde var olan benzer sorunlar için bir mahkeme kurulsa, sanık sandalyesine ilk oturtulması gereken, hesap vermesi gereken küresel güçler olacaktır. 4 // KASIM 2011 SANIK SANDALYESİNDEKİ KÜRESELLEŞME… İnsanca yaşamak, bütün insanların özlemi. Dünyadaki 7 milyar insan, işte bu özlemi gerçekleştirmek için yaşam savaşı veriyor. Ama, insanca yaşamaya hakkı olmasına rağmen, yüzlerce milyon insan yaşam savaşında yenik düşmeye adeta mecbur bırakılıyor. Şartlar her geçen gün daha da ağırlaşıyor. Barış, refah, özgürlük, adalet ve demokrasi kavramları, anlamlarına ancak insan’ın yanında kavuşmasına rağmen, insanlar giderek bu kavramlardan uzaklaştırılıyor. İnsanlığın 1970’li yıllardaki yaşam kalitesine bugün sahip olamadığı yolundaki Birleşmiş Milletler tespitleri de bu görüşümüzü destekliyor. Bu yılın başlarında dünyadaki 169 ülkeyi kapsayan, “İnsani Gelişme Endeksi” başlıklı araştırmanın sonuçları, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından açıklandı. 169 ülke içinde, yaşanacak olan ülkelerin başında sırasıyla Norveç, Avustralya ve Yeni Zelanda geliyor… Türkiye, 169 ülke arasında 83’üncü sırada… Öte yandan, Forbes Dergisi tarafından yayınlanan ve 134 ülkeyi kapsayan “İş İçin En İyi Ülkeler” başlıklı araştırmada ise ilk sırayı Kanada alıyor. Bu araştırmada ülkeler, başta endüstrideki ileri teknoloji kullanımı olmak üzere, para ve ticari özgürlükler dahil, 11 alanda kritize ediliyor. Kanada, Yeni Zelanda ve Hong Kong’un ilk 3’ü paylaştığı bu araştırmada Amerika 10’uncu sırada, geçen yıl 46’ıncı olan Türkiye ise 54’ncü sırada yer alıyor. Bir diğer araştırma ise ülkelerdeki huzura ilişkin… Ekonomi ve Barış Enstitüsünün (IEP) tarafından hazırlanan “Küresel Barış Endeksi” başlıklı ve ülkeleri huzur bakımından sıralayan araştırmanın sonuçlarına göre, dünyanın en huzurlu ülkeleri arasında, İzlanda, Yeni Zelanda ve Japonya ilk üç sırada yer alıyor. Bu araştırmada ülkeler, iç ve dış çatışmalar, toplumda güvenlik, komşularla ilişkiler, şiddet, silah harcamaları ve çeşitli alanlarda özgürlükler olmak üzere 23 başlıkta ele alınıyor. Amerika’nın ilk 10’da yer almadığı bu araştırmada, Türkiye 153 ülke arasında 127’nci sırada bulunuyor. Bu çalışmalarda ülkelerin sıralamasına baktığınızda, gerek yaşam kalitesi, gerek iş imkânı, gerekse huzur bakımından ön sıralarda olan, yani ‘yaşanacak’ ülkelerin hemen hemen tamamı kuzey yarım kürede… Ama daha ilginç olan, G-20 ülkelerinden sadece Avustralya ve Japonya’yı yaşanabilir, iş yapmaya uygun ve huzurlu ülkeler arasında görüyorsunuz. Diğerlerinin büyüklüğü ise sadece lafta… Özellikle A.B.D ve Avrupa Birliği ülkelerinin ilk sıralarda olmayışı dikkat çekiyor. Yunanistan’ın ve İtalya’nın, kirli para politikaları sonucu bir çöküşün eşiğine gelmesi, İspanya ve Portekiz’in sırada beklerken, dünyada ‘özgürlüğün ve refahın kalesi’ olarak bilinen Amerika’da ekonomi ve politikadan farklı seslerin çıkması ve bunun sonucu hem ekonomide hem de politikada kalitenin hızla irtifa kaybetmesi, 2011 yılının, tarih sayfalarında çok farklı bir şekilde yer almasına yol açacak… Hem ekonomi hem de politika anlamında temiz anlayış ve uygulamaları seçen ülkeler, dünya siyasetinde ön planda olan ve ekonomileri giderek daralan A.BD ve Avrupa Birliği ülkelerini geride bırakmaya, hatta tur bindirmeye başladı… Peki ne oldu da böyle oldu?.. Birleşmiş Milletler’in 1970’li yıllar dünyasının bugünkünden çok daha iyi ve yaşanılır olduğunu söylemesi, neticede küreselleşme veya globalleşme gibi isimlerle tarif edilen yeni düzenin sorgulanmasını da kaçınılmaz yapıyor… Yeni Dünya Düzeni, dünyayı savaş alanına çevirdi. Dünyaya ve insanlığa açlık getirdi, yokluk, yoksulluk, işsizlik ve hastalık getirdi… Yeni Dünya Düzeninde, ekonominin insan için olduğu unutuldu. İnsanın ekonomi için olması gereğinden hareket edildi. Ekonomi tavana çıktı belki ama, insan hep yerlerde süründü… Bu düzenin yol açtığı yıkımlar sonucunda, şimdi 925 milyon insan açlık, 4 milyar insan da yoksulluk sınırında yaşıyor. Nobel Ödüllü Ekonomist Joseph Stiglitz’in dediği gibi, Yeni dünya düzeninde ekonomilerin ipleri, çok uluslu şirketlerin eline geçti. Böyle olunca da, önce insanlık, sonra da özgürlük, refah, barış, demokrasi, hukuk ve adalet gibi değerlerle birlikte sosyal devlet de yok olmaya başladı… Hizmet sektörü giderek genişlerken, sanayi daraldı. Finans sektörü, bütün ülkelerde tavan yaptı… İşgücü piyasaları esnekleştirildi. Örgütlenme engellenerek, çalışanların pazarlık güçleri zayıflatıldı. Adı her geçtiğinde beraberinde işten çıkarmaları ve yolsuzluğu çağrıştıran özelleştirmelerle, ülkelerin kendine ait değerleri birer birer ellerinden alındı. Kamu hizmetleri ve sosyal güvenlik sistemleri tasfiye edildi. Hem sağlık hem de eğitimde özelleştirmelerle, sosyal devlet bitirildi. Tarım kesiminde köylüye, çiftçiye yapılan sübvansiyonlar kaldırıldı… Çalışma hayatında kuralsızlığı egemen kılan yaklaşımlar, çağdaşlık etiketli birer tuzak olarak, hem çalışanları hem de sendikaları olumsuz yönde etkiledi… Başlıklar halinde sıralamaya çalıştığımız bu gelişmeler neticesinde, dünya genelinde, başta emekçiler olmak üzere, insanca yaşama arzusu içindeki büyük kitlelerde bir huzursuzluk başladı… İşte Yunanistan… İşte İtalya ve işte Amerika… Dünyadaki insanların hemen hemen en beğendiği ülke olan Amerika, şimdi kaynayan bir kazan durumunda… Dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Amerika’da 45 milyon insan açlık sınırında yaşıyor… İtalya ve Yunanistan’da hükümetler, ayaklarını yorganlarına göre uzatmadığı için yıkıldı… Bize göre, bu ülkelerin yanısıra, birçok dünya ülkesinde var olan benzer sorunlar için bir mahkeme kurulsa, sanık sandalyesine ilk oturtulması gereken, hesap vermesi gereken küresel güçler olacaktır. Biz de ülke olarak G-20 içindeyiz ve dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasındayız. Ama bizim de sorunlarımız var. Biz ne kadar dillendirmesek de, uluslararası platformlarda bunlar konuşuluyor. OECD verilerine göre, dünyada işsizlik ve yoksulluk bakımından ilk sıralarda olan Türkiye’de her 100 kişiden ancak 44’ü çalışıyor veya iş arıyor. Geri kalanlar da bunlardan geçiniyor. Öte yandan, gelir adaletsizliği bakımından en kötü 3 ülke arasında olan Türkiye’de kredi kartı ve tüketici kredisi nedeniyle 2 milyon kişi icralık durumda… Evet… Türkiye’nin manzarasına daha geniş açıdan, daha çarpıcı örneklerle bakmak mümkün. Bu ülkeyi seven hiç kimse, Türkiye’nin İtalya ve Yunanistan benzeri bir akıbete mahkum olmasını istemez, istememeli de… Ama sadece bu yetmiyor. Ülkeyi idare eden kadroların, çalışma hayatıyla ilgili gelişmelerde sendikalar ile uyum içinde olması, sosyal devleti yaşatması, başta çalışanlar olmak üzere, bu ülke için elini taşın altına koyan her kişi ve kuruma değer vermesi, değer katması gerekiyor. İşte bunlar yapıldığı zaman, Türkiye’nin tansiyonu normalleşecek ve ülkemiz ihtiyaç duyduğu pozitif enerjiyi de halkına ve kurumlarına yükleyecektir. KASIM 2011 // 5 HABER // SEKTÖRDEN Türk Mühendisler tasarlıyor, Türk işçileri üretiyor, Ford Dünya’ya pazarlıyor… Arçelik, engelliyi evinde istihdam edecek… Arçelik, evden dışarı çıkamayan engelliler için yeni bir istihdam alanı yaratarak, engelli vatandaşların evine çağrı merkezi kurdu. Ford’un yeni motoru Duratorq motor için Eskişehir İnönü fabrikasındaki tanıtımda konuşan Ford Otosan Genel Müdürü Nuri Otay, “28 yıldır yerli motor üretimi yapan İnönü fabrikamız, sıfırdan motor geliştirip üreten, Ford’un Avrupa’daki iki merkezinden biri. Duratorq dizel motor ailesinin geliştirilmesindeki en büyük pay Türk mühendislerin. Burada geliştirilen motorlar dünya pazarlarındaki modellerde de kullanılıyor” dedi. Yeni nesil Duratorg motor, eski versiyona kıyasla daha verimli, daha dayanıklı, çevreci ve %17 oranında daha düşük yakıt tüketimi değerlerine sahip. Ford’un ticari araç ürün gamındaki en yeni ve en gelişmiş dizel motor olan yeni nesil Duratorq, başta Transit olmak üzere bütün ticari modellerde kullanılacak. Türk Traktör’den 9 ayda 30 bin traktör satışı… Türk Traktör, 2011 yılının 9 aylık satış sonuçları açıkladı. Açıklamada dokuz aylık periyotta 29 bin 592 traktör satışı gerçekleşirken, traktörlerin 23 bin 746’sının yurtiçinde, 5 bin 846’sının ise yurtdışı pazarında satıldığı bildirildi. Geçtiğimiz ay 600 bininci traktörünü banttan indiren Türk Traktör’ün Genel Müdürü Marco Votta, “2011 yılı, hem çiftçi, hem de biz üreticiler açısından çok verimli bir yıl oldu. Tarımı etkileyen bütün faktörlerin olumlu çizgide ilerlediği bir yıl yaşıyoruz. Bu yıl, Türkiye traktör pazarı, uygun iklim, yüksek rekolte, düşük faizli kredi imkanı ile, geçen yılın ilk yedi ayına göre %133 artış yaşadı. Türk Traktör olarak biz de, pazarın olumlu koşullarından ve bu ivmeden faydalanarak, aldığımız başarılı sonuçları korumaya devam ediyoruz” dedi. 6 // KASIM 2011 Şirket tarafından yapılan açıklamada, birçok şirketin zorunlu kontenjan çerçevesinde engelli istihdam ettiği, ancak, hastalığından dolayı evden çıkamayacak durumda olan koroner akciğer yetmezliği, MS gibi hastalıklara sahip kişilerin yanısıra, evinden çıkabilecek durumda olan, ancak ulaşım zorlukları nedeniyle işe kadar gidemeyen omurilik felçlilerinin bu kapsamın dışında kaldığı belirtildi. Engelli vatandaşlarımızın toplumla bağlarının koptuğu ve psikolojik çöküntüyle de savaşmak zorunda kaldığı ifade edilen açıklamada, Arçelik’in, bu gerçekten yola çıkarak, 400’ü aşkın engelliyi istihdam edecek yeni bir proje ile örnek bir uygulama başlattığı kaydedildi. Arçelik Tüketici Hizmetleri Direktörü Hakan Turan, “Zaten çağrı merkezlerimizde engellileri çalıştırıyorduk. Bunu evden de yapabilir miyiz diye düşündük. İlk etapta evine bağlı 6 engelliyi tespit ederek projeyi başlattık” dedi. Yerli Oto’da son açıklama Pandır’dan “Doblo ve Fiorino yerli oto gibi…” Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “yerli otomobil üretelim” çağrısı sonrasında, geçen ay Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç’un da “Ortağımızla görüşüyoruz” diyerek isim vermeden işaret ettiği Tofaş’ın CEO’su Ali Pandır, “Yerli markadan kasıt, katma değeri yüksek olan bir araç yaratmaksa, Tofaş’ın Doblo ve Fiorino’su ciddi katma değeri olan araçlardır” dedi. Yerli marka konusunda tanımın yapılması gerektiği görüşlerini yineleyen Pandır, “Yerli markadan ne kastedildiğinin berraklaşması gerekiyor. Başlangıçta %100 yerli dendi, daha sonra yabancı sermaye ile ortak olunabilir diye konuşuldu. Yerli marka ile ilgili düşüncelerimizi Mustafa Koç ABD’de dile getirdi. Ama ‘yerli marka’ konusunda yapılmak istenen neyse, bunun kesin tanımının yapılması gerekir” diye konuştu. Yerli otoda iki modele destek… Bilim, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Türkiye’de hem içten yanmalı motorlu, hem de elektrikli araçlarda yerli bir marka ve model sürecini teşvik ettiklerini belirterek, ‘’Türkiye’de çıkacak markanın elektrikli araç olması veya içten yanmalı motorlu bir araç olması bizim açımızdan fark etmiyor. Sektörü iki açıdan da teşvik eden, iki açıdan da destekleyen bir yaklaşım içindeyiz’’ dedi. Dünya Türk Girişimciler Kurultayı’nda konuşan Bakan Ergün, otomotiv sektöründe Türkiye’nin 50 yıllık bir birikimi bulunduğunu, ayrıca çok güçlü bir yan sanayinin ve teknolojik birikimin ortaya çıktığını, buna rağmen, zaman zaman bazı denemeler olsa da, milli bir marka ve model oluşturma konusunda başarı elde edilemediğini ifade etti. Ergün, ‘’Türkiye’de iç pazar, Türkiye’de üretilen otomobiller tarafından tatmin edilemiyor. % 70 oranında ithalatla karşılanıyor. Müşteri taleplerini karşılayan model ve markalar olarak, burada yeterli üretimi gerçekleştiremediğimizi görüyoruz. Bu nedenle, hem dünyadaki diğer markalara Türkiye’de yeni yatırım yapma davetimizi tekrarlıyoruz, hem de artık bu büyüyen pazarda Türkiye’nin kendi marka ve modelini oluşturma konusunda da çok avantajlı bir konumda olduğunu görüyoruz” dedi. Oyak Renault Genel Müdürü Tarık Tunalıoğlu: Elektrikli Otomobilimiz var ama şarj istasyonumuz yok! Oyak Renault Genel Müdürü Tarık Tunalıoğlu, önümüzdeki yılın ilk çeyreğinden sonra satışa sunulacak araçlar için hala yeterli şarj istasyonunun kurulmadığını söyledi. Tarık Tunalıoğlu, elektrikli araçlarda alt yapı ve üretimin paralel yürümesi için çalıştıklarını belirterek, “Bu güne kadar hep, altyapı ve ürün birbirini bekledi. Alsak nerede sarj edeceğiz’ Şarj istasyonu kursak kim gelip şarj edecek? Birinin öncü olması gerekiyordu. O marka da Renault oldu” dedi. Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz Makine Kimya’da üç yeni tesis açtı… Altyapı çalışmaları konusunda Büyükşehir Belediyeleri ile anlaşmalar yaptıklarını ifade eden Tunalıoğlu, “Türkiye’de alt yapıda yapılması gerekenler biraz gecikti. Bazı Avrupa ülkelerinde şarj istasyonları var, araba yok. Adamlar o kadar öne gitmişler. Dört tane Renault marka elektrikli araç var. Bunun için bir standart oluşturmaya çalışıyoruz. Avrupa’da böyle bir standart var. Bu standartlarda bir şarj sistemi kurmaya çalışıyoruz. Hangi Renault marka araç gelirse gelsin bu istasyonlarda şarj edebilecekler” diye konuştu. Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, MKE bünyesindeki Ağır Silah ve Çelik Fabrikası’nda faaliyet gösterecek olan dikey ısı işlem tesisi, top montaj atölyesi ve Ar-Ge Binası’nın açılışını yaparak hizmete soktu. Yılmaz, açılış töreninden sonra, fabrikaya ait atölyelerde incelemelerde bulundu ve MKE işçileriyle bir süre sohbet etti. KASIM 2011 // 7 KISA HABERLER Yeni yılda ne kadar vergi ve harç ödenecek? Yeni yılda, çeşitli vergi ve harçlar ile cezalar, %10,26 oranında artacak. Pasaport harçlarından MTV’ye, emlak vergisinden trafik cezalarına kadar,devletin gelir sağladığı kalemlerde artışlar olacak. Yeni yılda, fatura ve gider pusulası vermeyenler ve almayanlar devlete 187,4 lira ceza ödeyecek. Yeni yılda trafik cezaları da %10,26 oranında artacak. Ehliyet almak isteyenler, B sınıfı sürücü belgesi için 278,2, uluslararası sürücü belgesi almak isteyenler 185,5 lirayı gözden çıkaracak. Bu arada, emlak vergisine tabi değerler, 2012 yılında, yeniden değerleme oranının yarısı kadar artış görecek. Böylece, ev sahipleri emlak vergisini % 5,1 zamlı ödeyecek. Veraset ve intikal vergisiyle ilgili istisnalar ve dilimler de yeni yılda yeniden değerleme oranı kadar artacak. Sanayi üretiminde sürpriz Büyümenin öncü göstergesi sanayi üretimi, Eylül ayında beklentileri aştı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, sanayi üretimi Eylül’de % 12 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış endeks Eylül’de, geçen yılın eylül ayına göre % 6 artış kaydetti. İmalat sanayi sektörü endeksi de, geçen yılın eylül ayına göre % 12.8 artış gösterdi. Söz konusu dönemde madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi % 2,2, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi de % 9.9 artış gösterdi. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, sanayi üretimi verilerine ilişkin olarak. “Bu veriler, dünya genelinde yaşanan ekonomik sorunlara rağmen, ülkemizin büyüme ve üretim dinamiklerinin ne kadar güçlü olduğunu göstermektedir’’ dedi. 8 // KASIM 2011 İhracatta Singapur ve Hong Kong’a odaklanıyoruz Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı konumunda olan Avrupa’daki ekonomik durgunluğun etkilerini sınırlandırmak için alternatif pazar arayışları gündeme gelirken; ekonomi yetkilileri, Singapur ve Hong Kong başta olmak üzere, yüksek pazar potansiyeli taşıyan Asya Pasifik Bölgesi’ne odaklanılması yönünde çalışmalar olduğunu söyledi. Hong Kong ve Singapur’un, yaklaşık 160 milyar dolarlık pazar potansiyeline sahip olduğuna dikkat çeken yetkililer, söz konusu iki ülkenin Türkiye’nin ihraç ürünleri kompozisyonunda sektörel potansiyele sahip olduğuna işaret etti. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da, Avrupa’da yaşanan ekonomik daralmadan etkilenmemek için, Türkiye’nin ihracatının krizden etkilenmeyen Asya pazarına yönelebileceğini vurgulamıştı. 2.2 milyon kişi sigaraya ‘elveda’ dedi CHP Gaziantep Milletvekili Mehmet Şeker’in soru önergesine yanıt veren Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, toplam 2.2 milyon kişinin sigarayı bıraktığını bildirdi. Eker’in verdiği rakamlara göre, sigara kullanan kişi sayısı 14 milyonun altına düştü. Mayıs 2008’den beri sigara satışlarında düşüş var. Sigaradan elde edilen ÖTV miktarı, 2008’de 10 milyar 888 milyon 211 bin TL, 2009’da 11 milyar 546 milyon 93 bin TL ve 2010’da 14 milyar 784 milyon 461 bin TL.. 2010 Küresel Yetişkin Tütün Araştırması sonuçlarına göre, 15 yaş üzeri sigara kullananların oranı % 27,1.Kadınların %13,8’i, erkeklerin ise % 40,7’si sigara kullanıyor. HABER // ÇALIŞMA HAYATINDAN Geçici işçiler 8 ay çalışacak Hükümet, yılbaşına kadar 50 bin geçici işçi alınacağını açıkladı. Hükümet, işsizliği azaltmak, toplum yararına çalışma programını hayata geçirmek için okul boyama, ağaç dikme gibi işlerde çalışacak işçileri 6 ay yerine 8 ay çalıştıracak. Ağırlıklı olarak Doğu, Güneydoğu, İç Anadolu ve Karadeniz’den seçilecek geçici işçilere asgari ücret ödenecek ve sigortaları yapılacak. İstihdam edilecek 50 bin geçici işçi, belirlenen 23 ilden seçilecek. Daha önce İstanbul’daki su baskınları, Antalya’daki sel felaketinde devreye sokulan toplum yararına çalışma programı, şimdi de Van’da etkin olarak kullanılıyor. Van’daki depremin ardından 5 bin kişi işe alınacak. 688 bin umutsuz işsiz Ağustos döneminde işsizlerin % 27.3’üne denk gelen 688 bin kişi 1 yıldan, 84 bin kişi ise 3 yıldan fazla süredir iş arıyor. İşsizlik oranı Ağustos döneminde, geçen yılın aynı ayına göre 2.2 puan azalışla % 11.4’ten % 9.2’ye gerilese de, bu dönemde işsizlerin % 16.6’sına karşılık gelen 419 bin kişi işsiz kaldı. Ağustos döneminde 450 bin kişi azalışla 2 milyon 521 bine inen işsizin umutlarını kaybetmeye başladığı görüldü. Gençlik İstihdam Planı açıklandı ‘Emekli maaşı 200 TL artacak’ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, intibak düzenlemesiyle emekli maaşlarının 10 ile 200 lira arasında artacağını belirtti. Bakan Çelik, İntibak zammının aynı miktarda prim ödemelerine ve çalışmalarına rağmen, emeklilerin aynı zammı almaları için yapılan bir düzenleme olduğunu söyledi. Bu düzenlemenin bir zam değil eşitleme olduğunu vurgulayan Çelik, ilk ödemenin 2013’ü bulacağını da kaydetti. “Toplam maliyetinin ne olacağı” sorusuna henüz net bir rakamla yanıt veremeyeceğini belirten Çelik, ancak, 3 bin 600 gün çalışarak emekli olan yaklaşık 2,5 milyon kişinin 10 ila 200 TL artış alacağını açıkladı. Çelik, Yeşil Kart uygulamasının isminin de değişeceğini ifade etti. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından Ankara’da “Gençler İçin İnsana Yakışır İş: Türkiye’nin Ulusal Gençlik İstihdam Eylem Planı” konulu bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıda planın ayrıntıları açıklandı. Plan kapsamında yapılan araştırmalar, üniversite mezunlarının okuryazar olmayanlara oranla daha az iş bulabildiğini ortaya çıkardı. Buna göre, okuryazar olmayanlarda işsizlik %16.4 iken, yüksek öğretim mezunlarında işsizlik oranı % 32.5 seviyesinde. Eğitim durumlarına göre işsizlikte, eğitim düzeyinin yükselmesi ile birlikte işsizlik oranının yükseldiği tespit edilirken, bunun temel nedeni olarak, eğitim sistemi ile işgücü piyasasında etkin bir bağın kurulamamış olması gösterildi. İŞKUR koordinasyonunda hazırlanan eylem planı, Kalkınma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, TÜİK, TİSK, DİSK, Türk-İş, Hak-İş heyetlerinin katkıları ile hazırlandı. KASIM 2011 // 9 İKİ HABER Genel Başkanımız Pevrul Kavlak Twitter’da Son birkaç yıldır bilişim teknolojilerinin hızla gelişmesi ve sosyal medyanın günlük hayatta daha fazla yer edinmesi üzerine, Genel Başkanımız Pevrul Kavlak da bir twitter hesabı kullanmaya başladı. Geçtiğimiz aydan itibaren gündemde yer alan konular üzerine twitt yayınlayan Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, twitter’dan da takip edilebilecek. @KavlakPevrul özel ismiyle bazı mesajlar da yayınladı… Genel Başkanımızın Twıtter’da gündemdeki konularla ile ilgili son mesajları: Bu anlamlı gün vesilesi ile VanErciş’te hayatını kaybeden 75 öğretmenimize Allahtan rahmet ve tüm yakınlarına baş sağlığı diliyorum... Geleceğimizin teminatı olan çocuklarımız üzerinde, türlü emeği bulunan tüm öğretmenlerimizin 24 Kasım öğretmenler gününü kutluyorum. Ulu önderimizin vefatının 73. yılında onu sevgi ve saygı ile anıyoruz... Van’da meydana gelen deprem nedeniyle başta bölge halkımız olmak üzere, tüm milletimize başsağlığı dileklerimi sunarım. Bayramlar, kardeşlik, barış ve paylaşmaya vesile günlerdir. Herkesin Kurban Bayramı’nı kutlar, mutlu bir bayram geçirmenizi dilerim... Ulusumuzun en büyük mirası olan Cumhuriyetimizin 88. yıldönümünü en içten dileklerimle kutlarım... Not: Genel Başkanımızın ismi kullanılarak bazı hesaplar açılmaktadır. @KavlakPevrul hesabından başka bir hesaptan gönderilen mesajlar Genel Başkanımıza ait değildir. Bosch Ticari Genel Müdürü Dieter Wohlfarth: Türk Metal’i Takdirle İzliyoruz… Sendikamızın Bursa ve Manisa’da örgütlü olduğu Bosch işyerinin Ticari Genel Müdürü Dieter Wohlfarth ve Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Lami Yağcılarcıoğlu, Genel Başkanımız Pevrul Kavlak’ı makamında ziyaret etti. Çalışma hayatı ile ilgili güncel konularının değerlendirildiği ziyarette, Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, Türk Metal’in sendikal faaliyetleri hakkında konuklarına bilgi verdi. Bosch Ticari Genel Müdürü Dieter Wohlfarth Türk Metal’in sosyal ve kültürel faaliyetleri, özellikle de eğitime verdiği önemi bildiklerini ve Almanya’dan kendilerini takdirle izlediklerini söyledi. Bosch yöneticilerinin Genel Başkanımızı ziyaretinde, Genel Teşkilatlandırma Sekreterimiz İsmail Dursun ve Bursa 2 Nolu Şube Başkanımız Şevket Yılmaz da bulundu. 10 // KASIM 2011 Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, Bosch yöneticileri ile birlikte… HABER // TÜRK METAL’DEN 70 binden fazla Türk Metal üyesi işçi Anıtkabir’i ziyaret etti Türk Metal - MESS’in Ortak Eğitim Projesi, “Işıklı ve aydınlık bir gelecek için Yaşam boyu eğitim” Ortak Eğitim Projesi kapsamında, Ankara Büyük Anadolu Otel’e eğitim amaçlı gelen 75 bin Metal işçisi tarihi - kültürel geziler çerçevesinde Anıtkabir’i ziyaret etti. Türk Metal üyesi işçilere, üç-dört gün süren eğitim toplantıları için geldikleri Ankara’da, “sendikal ilişkiler, iş hukuku, iletişim ve insan ilişkileri, toplam kalite yönetimi, uzlaşma, kişisel mükemmellik- motivasyon ve özgüven, genel ekonomi, tüketici hakları” gibi dersler veriliyor. Üyelerimiz, eğitimden arta kalan zamanlarda, spor aktiviteleri, bilgi yarışmaları ve eğlence programlarından oluşan sosyal etkinlikler de gerçekleştiriyorlar. Tarihi ve kültürel gezi kapsamında Kurtuluş Savaşı ve Anıtkabir Müzesi ziyaretleri de yapılıyor. Rehber eşliğinde gerçekleştirilen gezilere bugüne kadar çok sayıda üyemiz ilk kez katıldı. Anıtkabir’deki mozolenin ziyaret edilmesinin ardından, savaşların o günkü koşullarla yansıtıldığı Kurtuluş Savaşı Müzesi gezisi de, üyelerimiz için tarihin yeniden yaşanması anlamına geliyor. Genel Eğitim ve Toplu İş Sözleşmesi Sekreterimiz Yavuz Gökçe ve Eğitim Sorumlumuz Halime Aydın da, eğitime katılan son Türk Metal ekibiyle birlikte Anıtkabir ziyaretine katıldı ve bu ziyaret, çekilen toplu fotoğrafla ölümsüzleştirildi. 2011’de 6500 kişi Didim Büyük Anadolu’da tatil yaptı 2011’de 10.000’e yakın üyemiz otellerimizden faydalandı… Türk Metal Sendikası’nın Ege’deki yatırımı olan “Didim Büyük Anadolu Resort Otel’de” 2011 yılının yaz aylarında Türk Metal üye indiriminden faydalanma yoluyla, toplam 6500 üyemiz ve ailesi tatil yaptı. Üyelerimizin hemen hemen tamamı, sendikamıza ait tesislerde bir hafta süreyle konuk oldu. Denize sıfır bir koy içinde yeralan, 5 yıldızlı Didim Büyük Anadolu Resort Otel, üçüncü sezonunda, açık kapalı yüzme havuzları ve SPA ve spor merkezleri, oyun alanları ile, bu sene de Türk Metal üyelerinin gözdesi oldu. Didim’in yanısıra, Girne Büyük Anadolu Otel, Ankara’da Büyük Anadolu Otel ve Ereğli Büyük Anadolu Otel de, çok sayıda üyemiz tarafından tercih edildi. Üyelerimiz kendilerine sağlanan indirimden yararlanarak, bu tesislerde de konakladılar. Bu yıl toplamda 10 bine yakın üyemiz, Türk Metal’in yatırımlarını değerlendirerek tatil yapmış oldu. KASIM 2011 // 11 KONFEDERASYONDAN TÜRK-İŞ’İN 21. OLAĞAN GENEL KURULU 8-11 ARALIK TARİHLERİNDE ANKARA’DA TOPLANIYOR… İlki 6-7 Eylül 1952 tarihlerinde İzmir’de toplanan Türkİş’in, 21. Olağan Genel Kurulu 8-11 Aralık tarihleri arasında, Ankara Büyük Anadolu Otel’de toplanıyor. Türkİş’in son genel kurulu 6-9 Aralık 2007 tarihlerinde yapılmıştı. Türkiye’nin en büyük ve en etkin işçi konfederasyonu olan ve aynı zamanda Türkiye’nin en etkin sivil toplum kuruluşlarından biri olan Türk-İş Konfederasyonuna, sendikamız Türk Metal’in yanısıra, Tarım-İş, Orman-İş, Türkiye Maden-İş, Genel Maden-İş, Petrol-İş, Tekgıda İş, Şeker-İş, Teksif, Deri-İş, Ağaç-İş, Selülöz-İş, Basın-İş, Basisen, BASS, Türkiye Çimse-İş, Kristal-İş, DokGemiİş, Türkiye Yol-İş, Tes-İş, TezKoop-İş, Türk Koop-İş, Tümtis, Demiryol-İş, Türkiye Denizciler, Hava-İş, Liman-İş, Türkiye Harb-İş, Sağlık-İş, Toleyis, Türk Harb-İş, Türkiye Gazeteciler, Türkiye Belediye-İş sendikası olmak üzere toplam 33 sendika üye bulunuyor. Ayrıca, Kıbrıs TürkSen Federasyonu ile Hür-İş Federasyonları da, Türk-İş Konfederasyonu üyesi sendikalar arasında yer alıyor. TÜRK-İŞ’TEN VAN İÇİN YARDIM KAMPANYASI Türk-İş, 23 Ekim Pazar günü Van’da meydana gelen ve yüzlerce vatandaşımızın hayatını kaybettiği, binlerce kişinin de yaralandığı deprem sonrası, konfederasyon bünyesinde yardım kampanyası başlattı. Türk-İş’e üye sendikalara gönderilen genelge ile, para yardımı yapmak isteyenler için banka hesap numarası bildirildi. Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu da, 26 Ekim tarihinde Türk-İş’in de yer aldığı Birliğe Çağrı Platformu 12 // KASIM 2011 üyeleri ile, 7,2’lik depremden en çok zarar gören Van’ın Erciş ilçesinde ve Van merkezde incelemelerde bulundu. Depremden hasar gören binalarda incelemelerde bulunan Kumlu, depremzedelerle de sohbet etti. Birliğe Çağrı Platformu’nun 30 Ekim 2011 günü yapmayı planladığı ‘sensiz olmaz’ yürüyüşü de deprem nedeniyle ertelendi. “Ulusal Gençlik İstihdam Eylem Planı Tanıtım Toplantısı”nda konuşan Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, “İnsana yapılan yatırım en iyi yatırımdır” dedi. GENÇLER, GELECEĞE OLAN UMUDUMUZUN KAYNAĞIDIR… Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, 16 Kasım’da Ankara’da gerçekleştirilen ve İş-Kur ile Birleşmiş Milletler tarafından ortaklaşa düzenlenen, “Ulusal Gençlik İstihdam Eylem Planı Tanıtım Toplantısı”na katıldı. Toplantıda bir konuşma yapan Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, “Ulusal Gençlik İstihdamı Programı çerçevesinde hazırlanan ‘eylem planının’, ülkenin önemli sorunlarından olan istihdam ve işsizlik konusundaki yaklaşımları ve politika önerilerini ortaya koymasını temenni ettiklerini belirtti. Dünyanın büyük bir kriz içinde olduğunu ve en ufak krizin bile tüm dünyayı etkilediğini hatırlatan Kumlu, “Bu süreç, çalışma yaşamını doğrudan etkilemektedir. İşsizlik, güvencesizlik, gelir adaletsizliği, yoksulluk gibi konular, eskisinden daha ağırlıklı olarak gündemde yer almakta, toplumdaki belirsizlik ve geleceğe dönük endişe dikkati çekmektedir. İşgücü piyasasındaki yapısal sorunlar en çok çalışma hayatına yeni başlayacak gençleri etkilemektedir. İşsizlik, özellikle toplumun geleceğini belirleyecek olan gençler arasında yaygındır. İşsizlik, gençleri çaresizliğe sürükleyerek, sosyal sorunlara neden olmaktadır. Onları en verimli çağlarında üretim faaliyetinin dışında bırakarak büyük ekonomik kayıplara yol açmaktadır” dedi. “Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de genç işsizliğinin iki temel özelliği vardır: Birincisi, genç işsizlik oranları yetişkin işsizlik oranlarından her zaman daha yüksektir. İkincisi, genç işsizliğinin ekonomik koşullara daha duyarlı olmasıdır. Genç işsizlik, ekonomik durgunluk döneminde daha çok “Günümüzde en iyi yatırım, insana yükselmekte, canlanma dönemlerinde yapılan yatırımdır. Gençler geleceğe daha hızlı toparlanmaktadır.” olan umudumuzun kaynağıdır. Hükümetler gençler için de “insan onuruna yaraşır iş” olanaklarının yaratılması için çaba göstermek görev ve sorumluluğundadır.” Genç işsizliğin sebeplerinin ve sonuçlarının iyi araştırılması gerektiğini ifade eden Kumlu, Türkiye’de yaşanan genç işsizliğinin nedenlerini açıklarken şunlara dikkat çekti: “Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de genç işsizliğinin iki temel özelliği vardır: Birincisi, genç işsizlik oranları yetişkin işsizlik oranlarından her zaman daha yüksektir. İkincisi, genç işsizliğinin ekonomik koşullara daha duyarlı olmasıdır. Genç işsizlik, ekonomik durgunluk döneminde daha çok yükselmekte, canlanma dönemlerinde daha hızlı toparlanmaktadır.” Kumlu, konuşmasında istihdama ilişkin yapılan çalışmaları değerlendirirken de, “Gençlerin istihdamına ilişkin ‘Ulusal Eylem Planı’ hazırlanması bu açıdan olumlu bir adım olmaktadır. Ortak istihdam politikası oluşturulmasında ve sorunun çözümünde sosyal tarafların karar alma ve uygulama süreçlerine aktif katılımı önemlidir. ‘Benim yaptığım en doğru olandır’ yaklaşımı ile sosyal diyalog oluşturulması ve soruna çözüm getirilmesi mümkün değildir. Uluslararası Çalışma Örgütü ve Türkiye İş Kurumu’nun bu çalışmanın yapılmasında izlediği kurumlar arası işbirliğine dayalı katılımcı yöntemi önemsiyorum, takdir ediyorum. Günümüzde en iyi yatırım insana yapılan yatırımdır. Gençler geleceğe olan umudumuzun kaynağıdır. Hükümetler gençler için de ‘insan onuruna yaraşır iş’ olanaklarının yaratılması için çaba göstermek görev ve sorumluluğundadır” dedi. KASIM 2011 // 13 KAPAK KONUSU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ORGANİZASYONU KURMA YÜKÜMÜ GİRİŞ Prof. Dr. Z. Gönül BALKIR Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı [email protected] Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ihtiyacı insanlık tarihi kadar eski olmasına rağmen, iş güvenliğinin bir sosyal ihtiyaç olarak kabulü ve iş güvenliği kavramı1, sanayileşmeyle başlayan fabrika tipi üretim sürecinde, işçilerin çalışma koşullarının iyileştirilmeye çalışılmasıyla ortaya çıkmıştır2. Bu çalışmada, işçilerin iş güvenliği hakkının korunması için, iş sağlığı ve güvenliği organizasyonu kurma ve yönetme yükümü özetlenmeye çalışılmıştır. 1. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI SORUMLULUĞU Çalışanların iş güvenliği hakkının koruma altına alınması görevinin yerine getirilmesi, gerek devlet ve gerekse iş ilişkilerinin taraflarının, çalışma ilişkilerindeki iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili koruma sistemlerine sahip çıkmasına bağlıdır. İş güvenliği hakkının korunması için, işin yapılmasından doğan tehlikelerin ortadan kaldırılması veya azaltılması yollarının araştırılması yoluyla yasa koyucunun iş sağlığı ve güvenliğine dair mevzuat hükümlerini yeniden yapılandırılması gerekmektedir. 14 // KASIM 2011 Avrupa Birliği’nin 89/391 Sayılı AET sağlanmasında, yaşam ve sağlık İş güvenliği hakkının Çerçeve Yönergesi ile işçilerin, iş hakkının iş ilişkisinde ve işyerlerinde korunması için, işin sağlığı ve güvenliğinin korunmahayata geçirmesinin gereği olarak yapılmasından doğan sı için yeni bir algı ve kabul getirilsosyal devlet, kişilere sağlıklı ve gümiştir. Artık somut içerikte iş sağlıvenlikli bir işyerinde çalışma imkânı tehlikelerin ortadan ğı ve güvenliği önlemleri yerine, uysağlamalıdır6.1982 Anayasasının kaldırılması veya gulama sürecine odaklanan kural60. maddesinde düzenlenen sosyal azaltılması yollarının lara ağırlık verilecektir. İş güvenliğigüvenlik hakkı kapsamında yer alan araştırılması yoluyla nin süreç olarak yönetilmesi zoruniş güvenliği hakkına dayanarak; çalu olup, işverene, işyeriyle ilgili kenlışanlar, işyerlerinin sağlık ve güvenyasa koyucunun iş di iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini sağlığı ve güvenliğine dair lik koşullarına uygun hale getirilmetespit etme hak ve yükümlülüğü vesini, işverenden talep edebilmektemevzuat hükümlerini rilmiştir. Öte yandan Devletin, sadedirler7. Çalışanların iş sağlığı ve güyeniden yapılandırılması venliği hakkının korunması; Devlece işyerini denetleyip yaptırım uygulamak yanında, gerektiğinde, bu tin, gerek yasal düzenlemelerle ve gerekmektedir. alana müdahale ederek, uygun görgerekse denetim yoluyla işyerleridüğü önlemlerin alınmasını sağlama yükümlülüğü bu- ni gözetim altına alarak, iş sağlığı ve güvenliği yükümlunmaktadır. Çerçeve Yönerge’nin iş sağlığı ve güvenli- lülüklerine aykırı davranan işverenlere idari yaptırımlar ği hakkının korunmasında, işyeri uygulamalarında ya- uygulanmasıyla mümkün olacaktır. pılacak planlama ve uygulamaların yerindeliği denetimi, belirleyici olarak işyerinde işletilen uygulama süre- 4857 sayılı İş Kanununun 77 vd. maddeleri ile bu hüci esas alınarak sağlanmalıdır. Bu ise, Devlet denetimi- kümler gereğince çıkarılmış yönetmeliklerde yer alan nin, her şeyden önce işyerindeki süreçler üzerinde etki- normlar, işverenlerin işçilerine karşı yüklendikleri iş li olması zorunluluğunu ortaya koyar3. sağlığı ve güvenliği ödevlerini düzenlemektedirler. İş sağlığı ve güvenliğinin sürekli gelişen yapısı, anılan ka2. TÜRK İŞ HUKUKUNDA İŞ nun hükümlerinin ve dolayısıyla yönetmeliklerin değişSAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HAKKI tirilmesine neden olmuştur8. Halen, 4857 sayılı İş Kanunun geçici 2. maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olmaSosyal güvenlik hakkı kapsamında yer alan iş sağlığı ve larına rağmen 1475 sayılı yasaya dayanılarak hazırlangüvenliğinin sağlanması, Devlet için bir ödevdir4. Devlet mış tüzük ve yönetmelikler günümüzde referans meiş güvenliği hakkını sağlamak için, gerekli önlemleri ala- tinler olarak ele alınmaktadır9. Türk iş güvenliği mevzucak ve örgütleri kuracak ve bu örgütler eliyle denetle- atı açısından, AB İş Güvenliği Çerçeve Yönergesi’nin Türk yecektir5. İş güvenliği hakkı, bir yandan devlete yüklen- Hukuku’na uyumunu sağlamak anlamında öncü olan iş miş bir görev ve öte yandan insana tanınmış anayasal güvenliği yönetmeliklerine dikkat çekilebilir. Gerçekten, bir talep hakkı doğurmaktadır. İş sağlığı ve güvenliğinin 4857 sayılı İş Kanunu 78. madde uyarınca çıkarılarak, KASIM 2011 // 15 İş güvenliğinin süreç olarak yönetilmesi zorunlu olup, işverene, işyeriyle ilgili kendi iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini tespit etme hak ve yükümlülüğü verilmiştir. Öte yandan Devletin, sadece işyerini denetleyip yaptırım uygulamak yanında, gerektiğinde, bu alana müdahale ederek, uygun gördüğü önlemlerin alınmasını sağlama yükümlülüğü bulunmaktadır. 27.11.2010 tarih ve 27768 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği, İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik ile İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik hükümlerinde, iş güvenlik kültüründeki değişimin ve çerçeve yönergenin izlerini somut olarak görmek mümkündür10. AB Hukuku’nda işverenin iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili temel yükümlülüğünün mevcut mevzuatımıza kıyasla ağırlık noktası, gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin planlaması, alınması ve bir süreç dahilinde uygulanması bakımından yeterli bir organizasyonun oluşturulmasıdır. Organizasyon oluşturulması, iş sağlığı ve güvenliğinin temel çerçevesini çizen İş Kanunu 77. maddesinde yer almamasına rağmen İş Kanunu 78. madde uyarınca AB yönergeleri esas alınarak çıkarılan yönetmeliklerin birçoğunda, işverenin iş güvenliği organizasyon oluşturma yükümünden söz edilmektedir. Bu yönetmelikler Çerçeve Yönerge paralelinde çıkarılan diğer özel yönergelere dayandığından, Çerçeve Yönerge’nin iş sağlığı güvenliği anlayışının parçası olarak görülmelidir. 16 // KASIM 2011 3. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ORGANİZASYONUNUN OLUŞTURULMASI Avrupa Birliği 89/391 AET sayılı çerçeve yönergesinde, işverenin iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması, etkinliklerinin denetlenmesi ve gerekli hallerde değişim ve uyarlanma sürecini garanti altına alan bir iş güvenliği organizasyonu oluşturmakla yükümlü kılınmıştır. İş güvenliği yönetim sistemi ve organizasyonel yapılandırmanın genel kuralı, iş sağlığı ve güvenliği organizasyonunun işyeri ve işletmenin somut şartlarına uygun olmasıdır. İşverenin genel Organizasyon yükümlülüğü ise, alınan önleyici tedbirler ile seçilen çalışma şekli ve üretim yöntemlerinin işyeri ve işletmenin idari yapılanmasının her kademesinde ve tüm faaliyetlerinde uygulanabilir olmasını sağlayacak şekilde bir iş sağlığı ve güvenliği bütünleşmesini kapsamaktadır11. Çerçeve yönergenin 6/3 hükmündeki genel iş sağlığı ve güvenliği esasları, gerekli önlemlerin alınması için işverence karşılanması gereken koruma şartlarını oluştururken, bu esasların temelinde ilke olarak, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine dair bir sıralama ve hiyerarşik bir koruma hiyerarşisi yatmaktadır. Kural olarak koruma İş güvenliği hakkı, bir yandan devlete yüklenmiş bir görev ve öte yandan insana tanınmış anayasal bir talep hakkı doğurmaktadır. İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasında, yaşam ve sağlık hakkının iş ilişkisinde ve işyerlerinde hayata geçirmesinin gereği olarak sosyal devlet, kişilere sağlıklı ve güvenlikli bir işyerinde çalışma imkânı sağlamalıdır. hiyerarşisinin en üstünde ve en başta tehlikelerin tamamıyla ortadan kaldırılması, bu mümkün olmadığı takdirde asgari düzeye çekilmesi esastır (6/2-a-b md.). Tehlikelerin tamamıyla ortadan kaldırılamadığı durumlarda bunlarla kaynağında mücadeleyi mümkün kılan teknik koruma önlemlerine başvurulması gerekir. Sonraki aşama, kolektif nitelikteki koruma önlemlerinin, özellikle teknik ve organizasyonel yapıdaki diğer tedbirlerin alınmasını gerektirir. Kişisel koruma önlemleri nitelik açısından aktif önleme odaklı olmayıp, pasif bir koruma sağladığından, kişisel koruma donanımı gibi kişisel koruma önlemlerine, ancak son aşamada başvurulabilir. İş sağlığı ve güvenliği sisteminde kişisel koruma önlemlerine hiç gerek kalmadan işçilerin sağlık ve güvenliklerine yönelen tehlikelerin ortadan kaldırılması hedeflenmektedir. İş sağlığı ve güvenliği organizasyonu, işverene, işyeri ve işletmenin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gerekli önlem ve denetimlerin alınması için büyük bir yükümlülük ve sorumluluk getirmektedir. İşverenden, ayrıca aldırdığı bu önlemlerin uygulanması ve uygulamaların denetlenerek, gerektiğinde yeniden yapılandırılması ve yeni teknolojilere yeniden uyarlama yükümlülüğünü de yerine getirmesi beklenir. 4. İŞVERENİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ORGANİZASYONU OLUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ İş sağlığı ve güvenliği organizasyonu, işverene, işyeri ve işletmenin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gerekli önlem ve denetimlerin alınması için büyük bir yükümlülük ve sorumluluk getirmektedir. İşverenden, ayrıca aldırdığı bu önlemlerin uygulanması ve uygulamaların denetlenerek, gerektiğinde yeniden yapılandırılması ve yeni teknolojilere yeniden uyarlama yükümlülüğünü de yerine getirmesi beklenir. İş hukuku yönünden bu yükümlülük, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüm yükümlülüklerin iş bölümü şartlarına uygun bir biçimde yerine getirilmesinde tamamlayıcı bir işlev ya da araçsal bir yöntem olarak kabul edilebilir. İşverenin iş sağlığı ve güvenliği organizasyonu oluşturma yükümlülüğü, mevzuatta yer alan düzenlemelere göre, aynı zamanda kurumsal organizasyon anlamında bir talimattır. İşveren bu talimatı yerine getirerek organizasyonu yapılandırır, yapılan tespitlere göre kuruluşunu tamamlarken işleyiş sürecini gerçekleştirir. Süreç, önlemlerin alınması ile başlar, alınan önlemlerin etkinliklerinin denetlenmesi ile devam eder ve gerekli durumlarda uyarlama önlemlerinin alınması söz konusu olur. Burada dikkat edilmesi gereken husus, sözü edilen uygulama aşamaları Çerçeve Yönerge’de, yine m.6/1 ‘de yer verilen organizasyon oluşturma yükümlülüğü ile her defasında daha da geliştirilerek yapılandırılır. İşverenin iş güvenliği organizasyonu oluşturma yükümlülüğünün sınırları, iş güvenliği hukuku bağlamında kamu hukukunun genel ilkeleriyle belirlenir. Bu kapsamda, işverenin iş güvenliğinin sağlanmasıyla ilgili yükümlülüğünün sınırları, kamu hukukunun temel ilkeleri olan orantılılık ilkesiyle, kamu hukuku bağlamında Türk pozitif hukukunun düzenlediği özel iş güvenliği mevzuatınca belirlenir. İşverenin genel ve özel organizasyon sorumluluğu yanında bir diğer yükümlülüğü, işyerinde kurduğu iş güvenliği organizasyonunu ve bu organizasyonun sorumlu kişileri olan iş güvenliği aktörlerinin denetim kurumuna bildirilmesi, yani bildirim yükümlülüğüdür. İşyerindeki sorumlu kişilerin, gerek işyeri içinde ve gerekse işyeri dışında tespiti ve bildirim KASIM 2011 // 17 yükümlülüğünün yerine getirilmesinin büyük bir önemi vardır. İşverenin iş sağlığı ve güvenliği organizasyonundaki en önemli sorumluluklarından biri de tüm çalışanlarına ve yeni işe başlayanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesini sağlamaktır. İşverenin iş sağlığı ve güvenliği eğitim sorumluluğu; iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili konularda hem genel eğitim yükümlülüğünü ve hem de özel eğitim sorumluluğunu kapsamaktadır. 4.1.İşverenin Genel Organizasyon Yükümlülüğü İş güvenliği sisteminde genel organizasyon oluşturma yükümlülüğü, iş sağlığı ve güvenliği entegrasyonuyla mümkün olur. Özel organizasyon sorumluluğu olarak, dikey ve yatay bütünleşme yükümlülükleriyle tamamlanır. AB çerçeve yönergesi, iş sağlığı ve güvenliği sistemiyle ve kurdurduğu iş sağlığı ve güvenliği organizasyonuyla işverenin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüğünün sınırını, işle ilgili her konu diyerek son derece kapsamlı bir şekilde çizdikten sonra, ( 5/1) işverence yürütülecek sürecin aşamalarını bir çalışma döngüsü olarak üç aşama halinde düzenlemiştir (6md). İş sağlığı ve güvenliği organizasyonuyla işverenin yönetim süreci, öncelikle gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmasıyla başlarken, işverenin sağlık ve güvenlik önlemlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi yanında, mevcut durumun sürekli iyileştirilmesi amacına yönelik çalışmaları da kapsar. Sürecin ikinci aşamasında, işverence alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin uygulamalardaki etkinliğinin ve işyerinin somut şartları itibariyle iş sağlığı ve güvenliğini sağlamadaki yeterliliği de kontrol edilecektir. İş sağlığı ve güvenliği organizasyonuyla işverenin yönetim sürecindeki etkinlik denetimiyle bağlantılı olarak üçüncü aşama, işyerindeki veya bilim ve teknikteki değişen şartlar nedeniyle gereken durumlarda uyarlama önlemlerinin alınmasıdır. İşverence iş sağlığı ve güvenliği organizasyonunun yönetim sürecinde yer alan bu üç aşamanın kesintisiz bir döngü halinde işletilmesi, işverenin çerçeve yönergenin 6/1 md. hükmü uyarınca tabi olduğu en uygun hale getirme şartının da güvencesini oluşturur. İş güvenliği yönetim sistemi, işverenin iş sağlığı ve güvenliği çerçevesinde temel yükümlülüklerinin amaca uygun bir biçimde yerine getirilmesi için bir güvence oluşturur. 4.2. İşverenin Özel Organizasyon Oluşturma Yükümlülüğü Çerçeve yönergede iş sağlığı ve güvenliği organizasyonu oluşturma yükümlülüğünün iki yönü olduğu görülmektedir. İşverenin genel organizasyon sorumluluğu kapsamında, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini planlanması ve uygulayarak fiilen hayata geçirilmesi sağlanırken, aynı zamanda işçilerin iş sağlığı ve güvenliğine iştirak hak ve yükümlülükleri için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. İşverenin özel organizasyon oluşturma yükümlülüğü içinde yer alan bu sorumluluk, yatay ve dikey bütünleşme ilkesinin gerçekleştirilmesiyle mümkün olur. Yatay ve dikey bütünleşme bağlamındaki özel organizasyon yükümlülüğünün çerçeve yönergede de düzenlenen bütünleşme ilkesiyle, işverenin organizasyon oluşturma yükümlülüğünün özel bir şekli olarak, işverenin özel Halen taslak halinde bulunan İş Sağlığı ve Güvenliği Yasasının bir an önce çerçeve yönergeye göre uyumlu şekilde yasalaştırılmasıyla, mevcut Türk İş Güvenliği Mevzuatının uluslararası normlara uygun hale getirilmesi gerekmektedir. 18 // KASIM 2011 organizasyon yükümlülüğü ortaya çıkmaktadır. Yatay ve dikey bütünleşme ilkesi ile işverenin, organizasyon oluşturma yükümlülüğünün bir alt sorumluluğunu düzenlediği görülmektedir. Çerçeve yönergede işverenin organizasyon yükümlülüğüne yer verilmiş olması, bütünleşme ilkesi bağlamında işverenin objektif özen sorumluluğunun da sınırlarını belirlemektedir. AB çerçeve yönergesi, özellikle 6md/1-3 maddelerinde görüldüğü üzere, işverenin organizasyon oluşturma yükümlülüğüne ilişkin çalışmalarında kendisini yönlendirecek bir hukuki değerlendirme ölçütü formüle edilmiştir. Dikey bütünleşme, iş sağlığı ve güvenliğinin idari yapılandırma da işletme organizasyonunun hiyerarşik açıdan tüm kademelerde bağlayıcı olmasıdır. Dikey bütünleşme işyerinin hiyerarşik yapılanmasını iş güvenliği organizasyonu ve yönetim sistemini bir bütün olarak kapsamak zorundadır. Dikey bütünleşme ilkesi, iş sağlığı ve güvenliğinin bir bütün olarak iş organizasyonunda ele alınmasını sağlamaktadır. Böylece, işverenin iş sağlığı ve güvenliği kapsamındaki sorumluluğu şekillendirilmekte, tüm hiyerarşik kademelerde iş güvenliğinden sorumlu işveren vekillerinin rolleri de belirginleştirilerek gerekli organizasyonel tedbirlerin yazılı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Özel organizasyon yükümlülüğü bağlamında dikey bütünleşmeyle birlikte, düzenlenen yatay bütünleşme ilkesi ise, alınan tüm tedbir ve önlemlerin işletme ve işyerindeki tüm faaliyetlerde dikkate alınması için, gerekli tedbirlerin işverence hayata geçirilmesi demektir. İşverenin iş güvenliği yönetim ve organizasyonunda yatay bütünleşme yükümlülüğü, işletme veya işyerinin tüm faaliyetlerinde uygulanacak şekilde tüm faaliyetleri sınırlar. Yatay bütünleşme ilkesinin gerçekleştirilmesi için işletme yönetim kural ve ilkeleriyle alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin, işletmedeki tüm faaliyetleri kapsayacak şekilde, tedarik faaliyetleri kapsamında, işletmenin yeniden yapılandırılma kapsamında, pazarlama ve satış faaliyetleri kapsamında ve personel yönetimi kapsamında ele alınması gerekmektedir. Bu bağlamda ele alınan tüm önlemlerin, işletme ve işyerindeki tüm faaliyetlerde alınması gerekli olan, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine ait yatay bütünleşmenin, uygulamadaki yansımaları olduğu dikkate alınmalıdır. İşveren öncelikle işyeri düzeyinde tüm çalışanların katılım ve işbirliği düzeninin sağlanmasıyla sorumludur. İşverenin bu sorumluluğunu yerine getirmesi için, tüm çalışanların güvenlik iletişimine katılmalarını sağlaması ve bu katılımdan alınan bilginin değerlendirilmesiyle, iş sağlığı ve güvenliği hareket alanlarının belirlenmesi süreciyle, iş güvenliği yönetim sisteminin etkinleştirilmesi mümkün olacaktır. İş sağlığı ve güvenliği organizasyonun temel yapısal ilkelerinden biri de, iş güvenliği organizasyonuna ve süreç yönetimine katılımdır. İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasında, uygulama sürecine odaklanan en önemli unsurlardan biri de işyeri düzeyinde katılımdır. Çerçeve Yönerge’nin 11-13. maddelerinde, özellikle işçilerin katılımı ve işbirliği konusu detaylı biçimde hüküm altına alınmıştır. Bu hükümlerle işçiler, iş sağlığı ve güvenliği konusunda haklar ve yükümlülükler ile donatılmışlardır. SONUÇ Çalışanların iş güvenliği hakkının koruma altına alınması görevinin yerine getirilmesi, gerek devlet ve gerekse iş ilişkilerinin taraflarının, çalışma ilişkilerindeki iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili koruma sistemlerine sahip çıkmasına bağlıdır. İşveren, işçilerin işin yapılmasından doğan tehlikelere karşı, iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili yükümlülüklerini yerine getirmek üzere iş sağlığı ve güvenliği organizasyonunu kuracak ve yönetecektir. İşveren, kurduğu iş sağlığı ve güvenliği organizasyonuyla, işyerindeki tüm tehlikelerin ortadan kaldırılması amacıyla, iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak üzere dikey ve yatay bütünleşme ilkelerini kullanarak, genel ve özel organizasyon yükümlülüğünü yerine getirecektir. Mevcut mevzuatımızla karşılaştırıldığında, 89/391 sayılı AET Çerçeve Yönergesi’ndeki iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasında, dikey ve yatay iş güvenliği organizasyonu yönetimi ve alınan tedbirler önemli bir yenilik oluşturmaktadır. Çerçeve Yönergede organizasyonel bağlamda yer alan, işçilerin, iş sağlığı ve güvenliğine katılım hak ve yükümlülükleri ile işyerinde iş sağlığı ve güvenliği iletişimi ve iş birliğinin sağlama sorumlulukları, iş sağlığı ve güvenliği kültüründeki önemli bir organizasyonel değişimi ortaya koymaktadır12. Halen taslak halinde bulunan İş Sağlığı ve Güvenliği Yasasının bir an önce çerçeve yönergeye göre uyumlu şekilde yasalaştırılmasıyla, mevcut Türk İş Güvenliği Mevzuatının uluslararası normlara uygun hale getirilmesi gerekmektedir. 1 Mollamahmutoğlu, Hamdi (2005), İş Hukuku, Ankara, s.725. 2 Arıcı, Kadir(1999), İşçi Sağlığı Ve Güvenliği Dersleri, Ankara, s. 1 -4.; ve Bkz,Demircioğlu, Murat- Tankut Centel (2003), İş Hukuku, İstanbul, s. 160; Şakar, Müjdat(2003), İş Hukuku Uygulaması, İstanbul, s.135.; Cılga Ertan(2004), İş Sağlığı Ve Güvenliğinde Yeni Dönem, Mess Mercek, S.34, Nisan 2004, S.112.; Mollamahmutoğlu, (2005), s.730. 3 Kabakcı, Mahmut (2009), Avrupa Birliği İş Hukukunda İşverenin İş Sağlığı Ve Güvenliği İle İlgili Temel Yükümlülükleri Ve Türk Mevzuatının Uyumu, İstanbul, s.44-47. 4 Güzel, Ali ve Ali Rıza Okur, Nurşen Caniklioğlu, (2009), Sosyal Güvenlik Hukuku, İstanbul, s.22. 5 Bayram, Fuat (2008), İş Sağlığı Ve Güvenliği Denetimi, İstanbul, s. 5. 6 Tuncay, Can ve Ömer Ekmekçi (2011), Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, İstanbul, s.76. 7 Süzek, Sarper (1985), İş Güvenliği Hukuku, Ankara, s.21. 8 Bayram, Fuat (2008), İş Sağlığı Ve Güvenliği Denetimi, İstanbul, s. 5. 9 Baycık, Gaye (2011), “Yeni Düzenlemeler Açısından İnşaat İşvereninin İş sağlığı Ve Güvenliği Yükümlülükleri“ AÜHFD, Cilt 60, sayı 2, Ankara, s. 229-231. 10 Baycık, (2011), s.232. 11 Demirbilek, Tunç (2005), İş Güvenliği Kültürü, İzmir, s.35. 12 Kabakcı, (2009), s.50. KASIM 2011 // 19 HABER Uluslararası Avrasya Metal İşçileri Federasyonu 32. Merkez Komite Toplantısı, 19-20 Ekim tarihlerinde, Kazakistan’ın Başkenti Astana’da yapıldı. UAMİF: YENİ DÖNEMDE EMEKÇİLERİN SOSYAL HAKLARI GELİŞTİRİLMELİ Uluslararası Avrasya Metal İşçileri Federasyonu, 32. Merkez Komite toplantısı Astana’da yapıldı. Merkez Komite toplantısına Türkiye’den Sendikamızı temsilen, UAMİF Genel Sekreteri ve Sendikamız Genel Mali Sekreteri Mehmet Soyupek ile Sendikamız Genel Sekreteri Muharrem Aslıyüce katıldı. Merkez Komite Toplantısı’nda UAMİF Genel Başkan Yardımcıları A. Fefelov ve Asılbek Nuralin ile UAMİF Genel Sekreter Yardımcıları A. Paniçev ve Turajon Raupov de yer alırken, Merkez Komite üyeleri, Ukrayna’dan Y. Jugayeviç, KKTC’den Sami Dilek, Tacikistan’dan Abdullah Halikov, Belarus’tan V. Feodorov ve V. Kuzmiç bulundu. Uluslararası Avrasya Metal İşçileri Federasyonu’nun 6. Genel Kurulu sonrası çalışmalarının değerlendirildiği Merkez Komite toplantısında, Avrasya ülkelerinin sosyal ekonomik durumu ve sendikaların kriz dönemindeki çalışmaları ile 2011 ve 2012 eğitim programları ele alınan başlıca konuları oluşturdu. Toplantının ikinci gününde UAMİF, yaklaşık 70 sendikacıya eğitim verdi. Toplu iş sözleşme prosedürü ve küresel kriz konusundaki eğitimleri, sendikamız Toplu İş Sözleşme Uzmanı Oğuz Bedir ve Prof. Dr. Nejat Coşkun verdi. UAMİF Genel Sekreteri Mehmet Soyupek: “Sendikalarımızı, örgütlenmemizi ve dayanışmamızı dipdiri ve sağlıklı tutmak zorundayız…” 20 // KASIM 2011 Merkez Komite toplantısının açılış konuşmasını UAMİF Genel Sekreteri ve Sendikamız Genel Mali Sekreteri Mehmet Soyupek yaptı. Soyupek konuşmasının başında iyi ve güvenilir bir sendikacı profili çizerek, “Sendikacı iyi bakmak ve görmek zorundadır. Sendikacı iyi okumak ve yazmak zorundadır. Sendikacı iyi anlamak ve anlatmak zorundadır” dedi. Soyupek, konuşmasında, dünyada yaşanan son ekonomik ve siyasi krizleri değerlendirirken, “Kriz, yeni yönetimler tarafından yanlış okunuyor, faturası çalışanlara ve emeklilere çıkarılıyor… Krizden çıkalım derken, yeni krizlere sebep oluyorlar… Emeklilik yaşını yukarı çıkarmak, memur maaşlarını dondurmak, vergileri arttırmak… Emeklilik tazminatlarında gecikmeli ödeme… İşten çıkarmaların kolaylaştırılması… Herkes elele vermiş, ülkelerinin en saygın sosyal katmanları olan emekçilere ve emeklilere saldırıyor. Ama sermaye kesimine yönelik herhangi bir tedbir yok” dedi. Sendikaların emekçilere karşı yapılan saldırıları, dikkatle ele almak zorunluluğun da olduğunu vurgulayan Soyupek, “Sendikalarımızı, örgütlenmemizi ve dayanışmamızı dipdiri ve sağlıklı tutmak zorundayız…” dedi. UAMİF Merkez Komitesi, iki gün süren toplantının ardından bir sonuç bildirgesi yayınladı. Bildirgede: “Ekonominin büyümesi kalkınma politikaları, yapısal reformlar ve ekonominin çeşitlendirilmesi, daha fazla istihdamın sağlanması ve çalışanlara daha adil bir emek ödemesinin uygulanması için sistemik tedbirler ile sağlanmıyor. Gelir düzeyi ile yoksulluk ve tabakalaşma ile mücadele için etkili önlemler alınmıyor. İşverenler tarafından üretimdeki mali ve ekonomik sorunları çözmek için işçiler üzerindeki yükümlülüklerini en aza indirmek için istihdam standartlarına uymayan formları kullanarak sosyal güvenlik ve sendikalıların haklarını azaltmak yönünde çalışma mevzuatını değiştirmesi durumları yer alıyor” denildi ve şu kararlar alındı: ∆ ∆ ∆ ∆ ∆ “İş güvencesine ve ücretlerin düzenli dağıtılmasına öncelik verilmeli ve dikkat edilmeli. Asgari geçim standartlarının yükseltilmesine ve harici taleplere önem verilmeli, İş güvenliği, işçi hakları ve ağır işlerde çalışanların sosyal yardımlarını ve tazminatlarının güvence altına alınması sağlanmalı. İnsan onuruna yakışır iş için ILO şartları göz önünde tutulmalı. Çalışma koşulları ve yaşam standartlarının iyileştirilmesi için hedeflenen, yoksulluğu ortadan kaldırmak için etkili önlemler almayı, maaş ücretinin somut artışı, burs ve emeklilik, fiyat kanunsuzluğuna karşı çıkma, vergi yükünün adil dağılımını, eşitsizlik, sosyal dışlanma ve her türlü ayrımcılığın nedenlerini ortadan kaldırmayı sağlamalıdır. Önümüzdeki dönemde, işgücü kiralama dağılımı ve istihdamın güvencesiz biçimlerinin yayılmasına karşı faaliyetlere dikkat etmek. Uluslararası eylem günlerinde uluslararası kuruluşlar ile koordineli olarak çalışmak ve eylemleri koordine etmek”. ∆ ∆ UAMİF Merkez Komite Heyeti, Kazakistan İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Merkezi’ni ziyaret etti. KASIM 2011 // 21 İŞTE HAYATIMIZ // RÖPORTAJ İşte Hayatımız sayfalarında üyelerimizle bir araya gelmeye devam ediyoruz. Bu ayki konuğumuz, Kocaeli’nde faaliyet gösteren, Federal Mogul işyerinden Ümit Aydemir, emekçiler için iş güvencesinin formülünü açıkladı: “İŞYERİMİZE, BİRBİRİMİZE ve SENDİKAMIZA SAHİP ÇIKTIĞIMIZ SÜRECE İŞ GÜVENCEMİZ OLUR” UĞUR POLAT [email protected] 22 // KASIM 2011 Ümit Aydemir, 1 Mayıs 1991 tarihinden beri, aralıksız olarak Federal Mogul işyerinde çalışıyor ve çalışma ortamından övgüyle bahsediyor. “Federal Mogul işyerine 1991 yılında işbaşı yaptım. İlk üç ay klasik tezgâhlarda çalıştıktan sonra, yedi yıl bileme atölyesinde, dört yıl klasik hatlarda, son olarak da dokuz yıldır Flexi manüel makinelerde çalışıyorum. 20 yılı aşkın süredir çalışma hayatımı devam ettirdiğim işyerimiz gerek disiplini, gerekse de tertip ve düzeni ile örnek bir işyeri…” “Üretimi ve başarıyı birlikte sağlayacağız…” İşyerinde çalışma ortamının çok önemli olduğunu vurgulayan Aydemir, iş barışının olduğu her işyerinde olduğu gibi, fabrikalarının kendi alanında dünyanın en önemli fabrikalarından biri olduğunu belirtiyor. “İşyerimizde disiplin ön planda, fabrika kurallarına çok önem veriliyor. Bu, aynı bir esnafın hem mevcudiyetini korumak, hem de daha fazla kazanabilmek için gösterdiği özveri gibidir. Bizler de empati yaparak, mavi ya da beyaz yaka ayrımı yapmadan birlikte üretirsek, başarıyı da birlikte getiririz. Federal Mogul işyeri olarak KASIM 2011 // 23 İŞTE HAYATIMIZ // RÖPORTAJ “Türk Metal, verdiği eğitimler ve yaptığı etkinliklerle çalışanları bir araya getirerek, fabrikamızdaki birlik ve beraberlik duygularını pekiştirirken, dayanışma gücümüzü de artırıyor.” en büyük sendikası olan Türk Metal, verdiği eğitimler ve yaptığı etkinliklerle çalışanları bir araya getirerek, fabrikamızdaki birlik ve beraberlik duygularını pekiştirirken, dayanışma gücümüzü de artırıyor. Ben, Ankara ve Didim’deki eğitimlere katıldım. Kızım ise, 2005 yılında Ankara’da yapılan Metal Çocuk Meclisi’ne ve 2008 yılında yine Metal Çocuk bünyesinde gerçekleştirilen Ukrayna gezisine katıldı. Türk Metal, yaptığı tüm etkinliklerle bizi işyerimize bağlayan en önemli faktörlerden biri konumundadır”. Körfez Endüstri Meslek Lisesi hayatımın en önemli dönüm noktası… biz bunu başardık. Fabrikamız bugün dünyanın en önemli piston üreticilerinden biri… Hepimiz işyerimizi sahiplendiğimiz sürece de başarımız devam edecektir.” “İşyerimizde disiplin ön planda, fabrika kurallarına çok önem veriliyor. Bu, aynı bir esnafın “Bizi işyerimize bağlayan en hem mevcudiyetini önemli faktörlerden biri de korumak, hem de daha sendikamızdır…” fazla kazanabilmek Endüstri ve Meslek için gösterdiği özveri Körfez Lisesi’nden 1987 yılında mezun olgibidir. Bizler de empati duğunu söyleyen Aydemir, sendiyaparak, mavi ya da ka ile işe başladığı ilk gün tanıştığını beyaz yaka ayrımı söylüyor. “Federal Mogul’a işe başiki ay önce askerden gelyapmadan birlikte lamadan dim. O dönem sendikada görevli deüretirsek, başarıyı da ğerli bir büyüğümüzün yönlendirbirlikte getiririz.” mesi ile iş başvurusu yaptım ve işe başladım. İşe başlar başlamaz sendikaya üye oldum. Metal iş kolunun 24 // KASIM 2011 Evli ve iki çocuk babası Ümit Aydemir, eşi Nilgün Hanım ile Körfez Endüstri ve Meslek Lisesi’nde tanıştığını ve eşinin lise aşkı olduğunu söylüyor. Yıllardır mutlu bir birlikteliği paylaştıklarını belirten Aydemir çiftinin, 17 yaşındaki kızlarının ismi Şeyda, 7 yaşında da Kadir isimli bir oğulları var. “Eşim de ben de Kocaeli’nin yerlisiyiz… İkimiz de lise eğitimimizi Körfez Endüstri ve Meslek Lisesi’nde aldık. Lise 2 ve Lise 3’te aynı sınıftaydık. Fakat beraberliğimiz lise son sınıfta oldu. Sekiz yıllık bir beraberliğin ardından, 1994 yılında evlendik ve birlikte olmaktan çok mutluyuz”. Aydemir çiftinin mutluluğu bugün bile gözlerinden okunuyor. Ümit Aydemir, Nilgün Hanımın en çok gözlerinden etkilendiğini söylerken, Nilgün Aydemir ise, eşinin yakışıklılığından etkilendiğini ifade ediyor. Lise döneminde “Çalıştığımız işyerini kendi işyerimiz gibi kabullenirsek, çalışma arkadaşlarımızla birlik ve beraberlik içinde olursak, sendikamıza sahip çıkarsak, o zaman işyerimizde iş barışı ve daha da önemlisi iş güvencesi olur.” Şeyda Aydemir, 2008 yılında Metal Çocuk Arkadaş Kulübü bünyesinde gerçekleştirilen Ukrayna Gezisinde çektirdiği fotoların bulunduğu albümü bizimle paylaştı… gizli gizli buluşan çift, bu buluş- seslenmek istediğini söyleyen Ümit ile birlikteliğimizi tamamlarken bizmalarından birinde hocalarına ya- Aydemir, “Çalıştığımız işyerini ken- lere gösterdikleri misafirperverlik kalandıklarını, ailelerine ise Ümit di işyerimiz gibi kabullenirsek, ça- ve güleryüz için teşekkürlerimizi bir Aydemir’in askerden gelişinden lışma arkadaşlarımızla birlik ve be- kez de buradan iletmek istiyoruz. raberlik içinde olursak, sendikamı- Aydemir ailesini ziyaretimiz sırasınsonra söylediklerini anlatıyorlar. za sahip çıkarsak o zaman işyeri- da bizleri yalnız bırakmayan FedeRöportajımızın sonunda metal iş mizde iş barışı ve daha da önemli- ral Mogul işyeri Baştemsilcisi Yaşar kolunda çalışan tüm arkadaşlarına si iş güvencesi olur”. Aydemir ailesi Ünal’a da teşekkürlerimizle… Federal Mogul işyeri Baştemsilcisi Yaşar Ünal, evlerinde Türk Metal ailesini kabul eden Aydemir çiftine Genel Başkanımız tarafından gönderilen hediyeyi takdim ederken… KASIM 2011 // 25 MAKALE AVRUPA ÜZERİNDE KARA BULUTLAR… SOĞUK RÜZGÂRLAR… Avrupa Birliği, tarihte ekonomik çıkar birliği olarak kurulmuştu. Bugün, yine ekonomik çıkarlar için birlik sorgulanmaya başlandı. Hatta Avrupa Birliği dağılma senaryoları ile karşı karşıya… Çünkü Yunanistan ile benzeri durumu yaşaması muhtemel İtalya, İspanya, Portekiz, şu anda Avrupa’nın üzerinde bir yük olarak duruyor. Bugün ekonomi ve finans dünyasının tek bir gündem maddesi varsa, o da, Avrupa’daki ekonomik krizdir. Açıklamalar, gelişmeler, haberler bu konuda o kadar hızlı ki, her gün “Acaba bugün Avrupa’nın en zayıf halkası hangi ülke olacak” diye akıllara geliyor. 26 // KASIM 2011 Her ne kadar Avrupa’nın kuzey ülkeleri ile güney ülkeleri ekonomik krizde ayrışmışsa da, Euro’nun kullanılan ortak para birimi olması yüzünden, Avrupa’daki kriz bütün ülkeleri etkiyecek cinsten. İsmi krizle anılmayan Avrupa ülkesi neredeyse yok gibi… Avrupa’nın ekonomik olarak en güçlü ülkesi Almanya bile krizden nasibini aldı. İrlanda, Portekiz, Yunanistan, İtalya ve İspanya’da, 5 ülkede hükümet değiştirten Euro Krizi’nin içinden nasıl çıkılacağı da tam olarak netleşmiş değil. Avrupa halkları kemer sıkmak istemiyor, gönderdikleri hükümetlerin yerlerine gelecek hükümetlerin de mevcut durumda pek şansı bulunmuyor. Bir ülkenin borcu silinse bile, borcu veren ülkelerin alacağı tahsil edilemeyecek ve sorun kapanmayacak. Avrupa Birliği, tarihte ekonomik çıkar birliği olarak kurulmuştu. Bugün, yine ekonomik çıkarlar için birlik sorgulanmaya başlandı. Hatta, Avrupa Birliği dağılma senaryoları ile karşı karşıya… Çünkü Yunanistan ile benzeri durumu yaşaması muhtemel İtalya, İspanya, Portekiz şu anda Avrupa’nın üzerinde bir yük olarak duruyor. Kredi derecelendirme kuruluşları bir biri ardına ülkelerin notlarını kırıyor. Bu kırık notlar ülkelerin sorunlarını derinleştirmekten başka bu ülkelere fayda getirmeyecek. Çünkü, Avrupa’nın ihtiyaç duyduğu para ve doğrudan sermaye, kırılan notlarla bölgeyi terk ediyor. Avrupa’nın en büyük destekçisi olan ABD de, hala 2008’de başlayan krizin etkilerinden kurtulmuş değil. Bu yüzden de kamu borçları ile boğuşan ve bir çözümde uzlaşamayan Avrupa’ya sırtını çevirmiş, o da umudu Uzak Doğu’ya çevirmiş durumda. Birçok ülkeyle prensipte serbest ticaret bölgesi için anlaşan ABD, dünyanın yeni güçleri ile de anlaşmanın derdinde. Ama Avrupa ile değil. Türkiye’ye gelince… Türkiye İhracata dayalı bir büyüme modeli uyguladığı için ve dış ticaret hacmimizin yarısına yakını Avrupa ülkeleri ile olduğu için, Avrupa’daki kriz Türkiye’yi ister istemez etkiyecek. En temkinli olanlar bile bunu açıkça ifade ediyor. Türkiye Avrupa’ya göre Euro bölgesinde olmadığı için daha iyimser bir konumda. En azından, kısa ve orta vadede bunu söylemek mümkün. Bu süreçte krizden çıkması mümkün görünmeyen Avrupa’dan medet umarak büyümeyi sürdürmek yerine, iç talebe ve krizden uzak bölgelerle ekonomik – ticari ilişkilerimizi geliştirmeye ağırlık verebiliriz… ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ Memur maaşları 2 yıl donduruluyor 80 milyar Euro’yu istemeye istemeye verecekler İngiltere ekonomisi kaygı uyandırıyor AB’den Yunanistan’a: Söz verme, yazılı bildir UniCredit’ten 10 milyar Euro’luk zarar ‘İtalya 1.5 yıla kadar yardıma muhtaç kalacak’ Fransa’nın A’sı gitti geldi Euro Bölgesi’nin İtalya’yı kurtarma planı yok IMF: Ufukta kara bulutlar var Moody’s Avrupa’dan şikayetçi Portekiz’i kurtarma paketi masada Moody’s Rumların notunu kırdı ‘Avrupa’nın toparlanması 10 yıl alır’ ‘Yunanistan AB’den çıkartılabilir’ Avrupa’da sürpriz faiz indirimi Yunanistan’ın Aralık ortasına kadar nakdi kaldı ING 2 bin kişiyi işten çıkarıyor ‘Drahmiye dönüş olmaz’ ‘Euro Yunanistan olmadan yaşayabilir’ AB’den Yunanistan’a uyarı: Hayat daha acı olur Avrupa’dan Yunanistan’a rest! Almanya’da 55 milyar Euro’luk hesap hatası Juncker: ‘Hayır’ çıkarsa iflas gözardı edilemez Credit Suisse 1500 kişiyi işten çıkaracak Avrupa’nın umudu gelişen ülkelerde Sarkozy: Atina’yı Euro Bölgesi’ne almak hataydı Yunanistan’ın 100 milyar Euro borcu siliniyor ‘AB bankalarının 106 milyar Euro ihtiyacı var’ ‘Kararı ertelemek felaket görüntüsü yaratır’ Euro krizinde görüşmeler tıkandı Yunanistan’da hayat durdu Çin’de büyüme yaklaşık 3 yılın en düşüğünde Fransa ‘A’yı kaybediyor mu? ECB: Krizde verilecek yanıtın sınırına geldik Yoksul Yunanlar parayı İsviçre’ye kaçırdı Trichet: Üzerimize düşen her şeyi yaptık S&P İspanya’nın notunu kırdı Fitch’ten İsviçreli UBS’e kötü haber Son bir not: IMF; Uluslararası Para Fonu… Avrupa’nınki Euro, yani para krizi… Ama bu Para Fonu, Avrupa’nın para sorununa acı bir reçete yazamıyor ne hikmetse… İşçi ve memur maaşlarına zam yapma, şunu üretme, bunun üretimini düşür, kemer sık, faizleri yükselt, borç para bul, borcunu hemen öde vs… Bizim duymaya alışkın olduğumuz direktifleri Avrupa liderleri ne duyuyor, ne de onlara bunları uygula diyen oluyor. Burada aklımıza takılan bir soru var: IMF Uluslararası Para Fonu değildi de, kalkınmakta olan ülkeler para fonuydu da biz mi bilmedik?.. Birbirini ardına gelen farklı haberleri başlıklarla versek bile 2-3 sayfa boyunca bunları yazmamız gerekecek. Ama yine de, eskiden başlayarak yeniye doğru temel başlıkları hatırlatarak,, konu hakkında ipucu verelim: KASIM 2011 // 27 HABER İHMALİN MERKEZ ÜSSÜ: TÜRKİYE Tarihler 23 Ekim 2011’i gösterirken deprem bu sefer yüzünü Van’da gösterdi. Yüzlerce ölü, milyonlarca lira maddi zarar… Türkiye bir kez daha yeni tedbirler alma, yeni kararlar çıkartma arifesinde... 17 Ağustos 1999 depreminden sonra 12 yıl geçmiş… Türkiye, depremle yüzleşmek yerine, bir sonraki 12. yılı hedef gösteriyor. Yeni Hedef 2023… Tarih 23 Ekim Pazar, Saat 13.41, Yer Van, Merkez Üssü Erciş… Türkiye, deprem gerçeği ile bir kez daha yüz yüze… Bir şehir yine ayakta… Bilindik çığlıklar yine kulakları tırmalıyor: “sesimi duyan var mı?..” Her yıl, 1.003 vatandaşımızı depremler sonucunda kaybediyoruz… Evet, ülkemiz dünyanın en etkin deprem kuşaklarından birinin üzerinde bulunuyor. Bunu bile bile, geçmişte birçok yıkıcı depremle yüz yüze kalmasına rağmen… Gelecekte de sık sık meydana gelme ihtimali olan depremlerle büyük can ve mal kaybına uğrayacağını bile bile, yine deprem gerçeği görülemiyor. Merkez üssü Van Erciş olan 7,2 büyüklüğündeki depremde 600’ün üzerinde vatandaşımız hayatını kaybetti, 4000’in üzerinde vatandaşımız yaralı, yıkılan yüzlerce bina ve umutları, hayalleri ve gelecekleri yok olan on binlerce vatandaşımız… Deprem bölgeleri haritasına göre, Türkiye’nin %92’si deprem bölgelerinin içinde, nüfusunun %95’i deprem tehlikesi altında… Ayrıca, büyük sanayi merkezlerinin %98’i ve barajların %93’ü deprem Deprem bölgeleri haritasına göre, Türkiye’nin %92’si deprem bölgelerinin içinde, nüfusunun %95’i deprem tehlikesi altında… Ayrıca büyük sanayi merkezlerinin %98’i ve barajların %93’ü deprem bölgelerinin içinde yer alıyor. Son 58 yıl içerisinde ülkemizde meydana gelen depremlerde 58.202 vatandaşımız hayatını kaybetti. 28 // KASIM 2011 bölgelerinin içinde yer alıyor. Son 58 yıl içerisinde ülkemizde meydana gelen depremlerde 58.202 vatandaşımız hayatını kaybetti, 122.096 vatandaşımız yaralandı ve yaklaşık 411.465 bina yıkıldı veya ağır hasar gördü. Sonuç olarak denilebilir ki, her yıl ortalama 1.003 vatandaşımız ölüyor ve 7.094 binamız yıkılıyor ya da ağır hasar görüyor. 17 Ağustos 1999, yüzyılın felaketi… Tarihler 16 Ağustos 1966’ı gösterdiğinde Varto’da meydana gelen depremde 2.394 vatandaşımız hayatını kaybetti. Tarihler bu kez 28 Mart 1970’i gösterirken, adres Gediz, 1.086 vatandaşımız hayatını kaybediyor, 6 Eylül 1975 adres Lice, 2.385 kişi, 24 Aralık 1976 adres bu kez Çaldıran ve Muradiye can kaybı 3.840 kişi… Deprem adresini değiştiriyor ama hiç durmuyor. Yeni adres Erzurum ve Kars. Tarih 30 Kasım 1983; ölü sayısı 1.155… 13 Mart 1992, deprem bu sefer Erzincan’ı vurdu. Ölü sayısı 653 kişi… 1 Kasım 1995, yer Dinar, ölü sayısı 94, 27 Haziran 1998 yer Ceyhan hayatını kaybedenlerin sayısı bu kez 84… Ve tarihler 17 Ağustos 1999’u gösteriyor. Depremin son adresi Gölcük, saatler sabah 03.02… Şiddeti 7.5 büyüklüğünde olan deprem tüm Marmara’yı sallıyor. Resmi raporlara göre 17.480 kişi hayatını kaybediyor, 23.781 kişi yaralanıyor, 505 kişi sakat kalıyor, 285.211 konut, 42.902 işyeri ise ağır hasar görüyor. Resmi olmayan bilgilere göre ise yaklaşık 50.000 ölü, ağır-hafif 100.000’e yakın yaralı var. Ayrıca 133.683 çöken bina ile yaklaşık 600.000 kişiyi evsiz kalıyor. Yaklaşık 16 milyon insan, depremden değişik düzeylerde etkileniyor. Bu nedenle, Gölcük Depremi, Türkiye’nin yakın tarihini derinden etkileyen en önemli olaylardan biridir. Deprem gerek büyüklük, gerek etkilediği alanın genişliği, gerekse sebep olduğu maddi kayıplar açısından son yüzyılın en büyük depremlerinden biridir. Türkiye’de geçerli olmak üzere, deprem yönetmeliği çıkarılmış, zorunlu deprem sigortası gibi birtakım düzenlemeler getirilmiş olsa da, inşa edilen yeni binaların halen depreme karşı dayanıklı olarak inşa edildiklerini söylemek zor… Bu konuda vatandaşı bilinçlendirmek, denetimleri sıkılaştırmak ve yaptırımları uygulamak için devlete büyük bir görev düşmekteydi… Tarihler 23 Ekim 2011’i gösterirken deprem bu sefer yüzünü Van’da gösterdi. Yüzlerce ölü, milyonlarca lira maddi zarar… Türkiye bir kez daha yeni tedbirler alma, yeni kararlar çıkartma arefesinde... 17 Ağustos 1999 Depreminden sonra 12 yıl geçmiş… Türkiye, depremle yüzleşmek yerine bir sonraki 12. yılı hedef gösteriyor. Yeni Hedef 2023… 2023’e kadar neler planlanıyor: “Tsunami erken uyarı sistemi kurulacak. Deprem risk analizleri ve deprem senaryoları oluşturulacak. Türkiye genelinde bina envanteri çıkarılacak ve mevcut yapılar hasar görebilirlikleri ve riskleri esas alınarak gruplandırılacak. Köprü ve viyadüklerin yanısıra, doğalgaz-elektrik hattı gibi tesisler güçlendirilecek. Uzman afet yöneticileri yetiştirilecek. Afet gönüllülük sistemi geliştirilecek...” Aynı sözler, farklı cümlelerle daha önce defalarca tekrarlanmıştı. Fakat deprem 2023’ü beklemedi ve 8 Kasım tarihinde Van’ı bir kez daha vurdu. Edremit merkezli 5,6 şiddetindeki depremde 25 bina çöktü, 30’un üzerinde vatandaşımız hayatını kaybetti. Yaşanan iki depremden ülke olarak ders çıkartır mıyız? Bu bilinmez ama… Türkiye, deprem ülkesi olduğu gerçeğini unutmamalı ve bir kez daha ihmalin merkez üssü olmamalı… Gerekli adımları bir an önce atmalı. Deprem gerçeği ile bir an önce yüzleşmeli… Van depremin en talihsiz ifadeleri olarak, basın ve yayın organları, İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin’in açıklamalarını gösterdi. Fakat Van depreminin en talihsiz haberi Sakarya’dan geldi. Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu, “Adapazarı’nda 17 Ağustos depreminden sonra sorun olan orta ve az hasarlı konutlar ile 1998 yılındaki deprem yönetmeliğine göre yapılmış çok katlı binalarla ilgili sorun hala çözülemedi. Kentte orta hasarlı bin 301 konut bulunurken, eski deprem yönetmeliğine göre yapılan konut sayısı ise 20 bini buluyor. Bu da 17 Ağustos Depremi’nden sonra kent merkezinin yüzde 85’i hasar gören Adapazarı’nda ayakta kalan her iki binadan birinin yıkılması anlamına geliyor” dedi. Aradan 12 yıl geçmesine rağmen, yakın zamanda meydana gelebilecek bir depremde ortaya çıkabilecek kaybı hesaplamak ise mümkün bile değil… 23 Ekim 2011… 17 Ağustos 1999 depreminin bu kadar çok can kaybına yol açmasının sebebi olarak kaçak yapılar, standartlara uygun olmayan binalar ve daha ucuza mal etmek için malze- Yıllar geçiyor, bölgeler değişiyor ama deprem gerçeği asla değişmiyor. Yameden çalan müteahhitler göste- şanan acı hep aynı… Türkiye artık depremle yüzleşmeyi, onunla mücadele rilmektedir. Depremden sonra tüm etmeyi öğrenmeli… KASIM 2011 // 29 HABER OTOMOTİVİN YÜKSELDİĞİ ÜLKEDE VERİMLİ İŞÇİ OLMAK Türkiye otomotivde yakaladığı ivmeyi, fırsatları değerlendirerek sürdürebilir, dünya lideri olması da imkânsız değildir. Yeter ki, Türk işçisi hak ettiği konumda bulunabilsin… Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, Ocak ayında gerçekleştirilen Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği’nin 41. Genel Kurulu’nda, işadamlarına seslenerek “yerli otomobilimizi üretmeliyiz” sözleriyle başlayan ‘yerli otomobil’ tartışmasında her gün farklı bir açıklama, ulusal ve sektörel basının gündeminde yer alıyor. İlk açıklamalar da, ülkemizde yerli otomobili üretecek kapasite, bilgi ve deneyim birikiminin olduğu yönündeydi. Fakat, gün geçtikçe yapılan açıklamalar değişti. Yerli otomobil fikrinin gerçekleşme maliyetinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken işadamları, devlet desteği olmadan böyle bir projenin zor olduğunu savunurken, siyasilerden gelen açıklamalarda da henüz bir netlik oluşmadı. Yapılan ilk açıklamalarda, iki yıl içinde bu projenin gerçekleşebileceği tezi savunulurken, şimdi, Türkiye’nin ilk otomobilinin, ilk yerli helikopterimizle birlikte 2023 yılında tamamlanacağı ifadeleri kullanılıyor. Sektörün son dönemine baktığımızda, 2008 yılında ABD’de başlayan ve Dünya ekonomisini derinden sarsan krizden Türk Otomotiv sektörünün de etkilediğini görüyoruz. Sektör, 2008 krizi öncesi rakamlarına ancak 2011 yılında ulaşabildi. Otomotiv Sanayicileri Türk Otomotiv Sektöründe çalışan işçiler, iş kalitesi açısından Dünya’da ikinci sırada… Dünya otomotiv üretimde on beşinci sıradayız. Türk işçisinin farkı ve kalitesi bu iki sıralamadan da anlaşılacağı üzere Türkiye için önemli bir faktör. 30 // KASIM 2011 Derneği’nin rakamlarına göre, Türkiye geçen yıla oranla otomotiv üretimi bazında %15, ihracat bazında %6 ve toplam pazarda %31 oranında büyümüş durumda… 2008 yılında bir milyon 150 bine yakın bir üretim yapan sektörün, 2011 yılında bir milyon 200 bin seviyesinde bir üretimle yılı kapatması öngörülüyor. Bu, 2008 üretim rakamlarını ilk kez geçtiğimizin de göstergesidir. Ayrıca, üretimdeki artışın ihracattaki artıştan daha fazla olması demek, iç pazarda bir yükseliş olduğunun göstergesidir. Türk Otomotiv Sektörü 2011 yılında hem iç pazarda hem de dış pazarda hareketli günler geçirirken, sektörün Dünya’daki konumuna baktığımızda, otomotiv üretiminde dünya on beşincisi, Avrupa’da ise otobüs ve hafif ticari araç üretiminde ikinci, ağır kamyon üretiminde dokuzuncu, otomobil üretiminde sekizinci ve toplam üretiminde beşinci sırada… Sektörün 2015 yılı projeksiyonuna baktığımızda, hedef yılda 2 milyon üretim, Dünya’da toplam üretimde ilk 10, Avrupa’da ise toplam üretimde ilk 3… Yerli otomobil fikrini tetikleyen nedenlerden biri de, sektörünün son yıllarda yakaladığı inanılmaz yükseliş ve bu yükselişin getirdiği özgüven diyebiliriz. Yılsonu bir milyon 200 bine ulaşması beklenen üretim, 2003 yılında 530 binlerdeydi… 8 yılda %100’ün üstünde gerçekleşen bir üretim artışı, siyasileri heyecanlandıran ve hare- Yerli oto projesi yıllardır ülkemizin hayallerini süsleyen bir proje. Geçmişte bugünkü kadar yeterli sermaye birikimine, kapasiteye, bilgiye ve deneyime sahip değildi Türkiye… Dünya’nın en kaliteli ve verimli çalışan kesimi olduğu tescillenen Türk işçileri, yerli otosunu daha farklı bir bakışla üretebilir… kete geçiren en temel etkenlerden biri oldu… Sektördeki bu büyümede, taraflar kendilerini bir yere konumlandırmaya çalışırken, bu büyümede en büyük faktörlerden biri olan işçiler unutuluyor, adları çoğu zaman telaffuz bile edilmiyor. Oysa, Türk Otomotiv Sektöründe çalışan işçiler, iş kalitesi açısından Dünya’da ikinci sırada… Yukarıda, Dünya otomotiv üretiminde 15.sırada olduğumuzu belirtmiştik. İşte Türk işçisinin farkını ve kalitesini bu iki sıralamadan çıkartabilir ve sektör için ne kadar önemli bir faktör olduğunu rahatça anlayabiliriz. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın 2008 rakamlarına göre, 50 bini ana sanayide, 200 bini yan sanayide olmak üzere sektör, üretimde 250 bin kişiyi istihdam ediyor. Pazarlama, servis ve diğer alanlardaki istihdamıyla Türkiye’de 2 milyondan fazla kişinin gelirini doğrudan etkileyen bir sektör otomotiv sektörü. Yabancı sermayeyi Türkiye’ye çeken en büyük etkenlerden biri olan, bu 250 bin kişilik nitelikli ve verimli üretimde yer alan işgücü, her geçen gün daha da büyüyerek sektörün de büyümesine ön ayak oluyor. Siyasetçilerin ve işadamlarının yerli otomobil üretimi hayalinin gerçekleşmesi için, Türk işçisine sahip çıkması ve Türkiye’nin ucuz işgücü cenneti olarak görülmesine imkân vermemesi gerekiyor. Bu noktada, hem ana sanayide hem de yan sanayide sendikalaşma oranının daha yüksek noktalara çıkarılması da gerekiyor. Nitekim, sendikalı işyerlerinde iş barışı ve huzuru her zaman en yüksek noktada olup, kayıt dışılık tamamen son buluyor. Büyüyen ve gelişen sektörde yerli otomobil üretilmesi, sektör çalışanlarını olumsuz etkilemez. Hatta üretilecek yerli otoyu bir Dünya markası haline getirecek en büyük etkenlerden biri olur. Fakat % 100 yerli oto üretmenin asla kolay olmadığı da bir gerçek. Her işletmenin kuruluşunda olduğu gibi, yerli otonun üretimi için de, sermaye, teknoloji ve pazar alt yapısı oluşturulması gerekiyor. Bu hayali gerçekleştirmek için, hem devlet hem de sektör elini taşın altına koymalı. Nitekim, yerli oto için gereken sermayeyi devlet ve özel sektör çok rahat karşılayabilir. Teknoloji ve nitelikli işgücünü içimizde barındırırken, devamlı büyüyen bir iç pazar ve gelişen Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Türkî Cumhuriyetler, ülkemiz için başlı başına bir potansiyel bir pazar anlamına geliyor. Yerli oto projesi yıllardır ülkemizin hayallerini süsleyen bir proje. Geçmişte bugünkü kadar yeterli sermaye birikimine, kapasiteye, bilgiye ve deneyime sahip değildi Türkiye… Dünya’nın en kaliteli ve verimli çalışan kesimi olduğu tescillenen Türk işçileri, yerli otosunu daha farklı bir bakışla üretebilir… KASIM 2011 // 31 BİZİM FABRİKALARIMIZ ARÇELİK A.Ş. 1955’den günümüze Dayanıklı tüketim ve tüketici elektroniği sektörlerinde üretim, pazarlama ve satış sonrası destek hizmetleri ile faaliyet gösteren Arçelik AŞ, 1955 yılında kuruldu. Arçelik AŞ, enerji, otomotiv, dayanıklı tüketim ve finans olmak üzere dört ana iş kolunda faaliyetlerini odaklamış olan Türkiye’nin en büyük şirketler topluluğu Koç Holding’e bağlıdır. 2010 Fortune Global 500 listesinde 247. sırada yer alan Koç Holding, listedeki tek Türk şirketidir. Arçelik AŞ, bugün yaklaşık 19.000 çalışanı, Türkiye, Romanya, Rusya ve Çin’de 11 üretim tesisi, 18 ülkedeki satış ve pazarlama ofisleri ve kendisine ait 9 markasıyla 100’den fazla ülkede ürün ve hizmet sunmaktadır. Türkiye’de beyaz eşya, klima ve TV’de liderliğini koruyan Arçelik şirketi, global pazarlarda da hızlı büyümesini sürdürmektedir. Arçelik AŞ, sektöründe Avrupa’nın üçüncü büyük şirketidir. Şirket, kendi Ar-Ge ve teknolojisi ile geliştirdiği kaliteli, çevre dostu ürünleri, bünyesindeki global markaları, güçlü insan kaynağı, yetkili satıcıları, servisleri ve tedarikçileriyle, bugün Türkiye ve dünya liginin dikkatle izlenen oyuncularındandır. Türkiye Patent Şampiyonu Arçelik AŞ, yenilikçilik, teknoloji, tasarım ve üretim tesisleri gibi pek çok alanda uluslararası ödüllerin sahibidir. Türkiye’nin yıllardır tartışmasız patent şampiyonu olan Arçelik, Türkiye’den Dünya Fikri Haklar Örgütü’ne (WIPO) yapılan uluslararası patent başvurularının 1/3’ünden fazlasını gerçekleştirmiştir. Dünya Fikri Haklar Örgütü’nde, en çok Uluslararası Patent başvurusuna sahip ilk 500 şirket arasındaki tek Türk şirketi olarak 2010 yılında 95. sırada yer almaktadır. 32 // KASIM 2011 Arçelik AŞ kurumsal değerleri ve kültürü ışığında “Sürdürülebilir Gelişim”e hizmet etmek üzere, toplumsal standartların geliştirilmesi ve sorunların çözümüne yönelik projeler üreterek uygulamayı asli sorumluluklarının bir parçası olarak kabul etmektedir. Vizyonunu “Dünyaya Saygılı, Dünyada Saygın” olarak belirlemiş olan şirket, kurumsal sorumluluk bilinciyle gençlerin gelişimine katkı sağlayan projeler yürütmektedir. DÜNYAYA SAYGILI, DÜNYADA SAYGIN Arçelik AŞ, “Dünyaya saygılı, Dünyada Saygın” olarak ifade ettiği vizyonu ile global bir marka olmaya ve her türlü kaynağı en verimli şekilde kullanarak, çevreye uyumlu teknolojiler gerçekleştirmeye verdiği önemi vurgulamaktadır. Şirket, 20 yıllık Ar-Ge çalışmaları ile ulaştığı teknolojik seviyenin sonucu olarak, enerji ve su verimliliği konularında rekabette öne çıkan ürünlere ve sektöründe “ilk”lere ve “en”lere imza atmaya devam etmektedir. Arçelik AŞ, yarım asrı aşan bilgi ve birikimiyle, faaliyet gösterdiği ülkelerde istihdam, büyüme ve katma değer yaratarak ekonomik fayda yaratmanın yanısıra, toplumsal ve çevresel konularda da öncü faaliyetleriyle “sürdürülebilir gelişim” için çalışmaktadır. yönelik tasarım çalışmaları, teknolojik çalışmaları, ürün geliştirme ve iyileştirme çalışmalarını da yürütmektedir. Arçelik AŞ 2010 yılında buzdolabı kompresörleri, elektrik motorları, pişirici cihazlar, TV ve çamaşır kurutma makinesi ürünlerinde de birçok enerji iyileştirme projesi gerçekleştirmiş, enerji verimliliği artırılan bu ürünlerin üretim adetlerini artırarak, verimli ürünler konusundaki hassasiyetini göstermiştir. Çamaşır makinesinde dünyanın en az enerji tüketen ürününe ulaşılmıştır. Arçelik 8124 HST ürünü A enerji seviyesinden %50 daha az enerji tüketimine sahiptir. Ürün üzerinde geri kazanım ile elde edilmiş malzeme kullanımı artmıştır. Ürünün toplamında ise, malzeme geri dönüşüm oranında % 99,7’ye erişilmiştir. TÜSİAD ve REC (Regional Environmental Center) tarafından 2010 yılında düzenleÜrünler nen AB Çevre Ödülleri’nde “En Çevreci Ürün” kategorisinde elde edilen birincilik ile gelinen durum tescillenArçelik AŞ, “küresel ısınma”, “azalan doğal kaynaklar”, miştir. Buzdolabında dünyanın en az enerji tüketen ürü“susuzluk” gibi dünyayı tehdit eden konuların çözümü- nüne ulaşılmıştır. Arçelik 5188 A+++ buzdolabı, A enerne yönelik sorumluluklarını yerine getirmek üzere, kay- ji seviyesinden %60 daha az enerji tüketimine sahiptir. nak tasarrufuna odaklanarak, ürün geliştirme çalışma- Ürünün toplamında ise malzeme geri dönüşüm oranınlarını sürdürmektedir. Arçelik AŞ’nin da %99,7‘e erişilmiştir. 2011 yılında Arçelik AŞ, enerji, zengin ürün portföyünde, solo ve sonuçlanan bir proje (ATLETE) çaotomotiv, dayanıklı ankastre beyaz eşya, tüketici elektlışması sonucunda, Avrupa’da buzroniği, küçük ev aletleri, ısıtma ve dolaplarının enerji etiketinde hatalı tüketim ve finans soğutma ürünleri ile komponentler deklarasyon yapılmadığı sonucuna olmak üzere dört bulunmaktadır. Arçelik AŞ’de ürünvarılan birkaç firmadan birisinin Arana iş kolunda lerin hayat çevrimi boyunca çevreçelik AŞ olduğu ortaya çıkmıştır. sel etkilerinin kontrol altına alınmafaaliyetlerini odaklamış sı, tasarım aşamasından başlayan Bulaşık makinesinde dünyanın en olan, Türkiye’nin bir süreç olarak ele alınmaktadır. Bu az enerji ve en az su tüketen ürüen büyük şirketler amaçla Arçelik AŞ’de Ar-Ge faaliyetnüne (63107 HIT) ulaşılmıştır. Su topluluğu Koç Holding’e lerini ve endüstriyel tasarım faaliyettüketiminde 6 lt ile dünya rekolerinden sorumlu birimler, ürünlere ru kırılmıştır. Enerji tüketiminde ise bağlıdır. KASIM 2011 // 33 eğitici materyaller ile donatılan “Bizim Odalar” kuruldu. 2010’da Arçelik Gönüllü Ailesi, Arçelik AŞ ile Eğitimde Gönül Birliği Programı kapsamında öğrenciler arasında “Çevremizi ve Doğal Kaynaklarımızı Koruyalım Yarışması” düzenledi. İkincisi düzenlenen yarışmayla öğrencilerin dikkati, dünyadaki azalan doğal kaynakların korunması ve daha fazla su ve enerji tasarrufu konularına çekildi. Yarışmaya Yatılı İlköğretim Bölge Okulu’ndan üç farklı kategoride özenle hazırlanmış 450’ye yakın eser katıldı. Yarışmada dereceye giren öğrenciler ile okul yöneticileri, Arçelik Gönüllü Ailesi’nin davetlisi olarak ödül törenine katıldı. A enerji seviyesinden %30 daha az enerji tüketimi elde edilmiştir. 2010 yılında, Arçelik A.Ş olarak, endüstriyel işletmelerin uyguladığı enerji verimli ve çevreye duyarlı proje ve teknolojilerin ortaya çıkarılması, enerji verimliliği konusundaki çalışmaların teşvik edilmesi amacıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen Sanayide Enerji Verimliliği Proje Yarışmaları’nda (SENVER), Arçelik, üç ödüle birden layık görüldü. Arçelik AŞ Bulaşık Makinesi İşletmesi-EVÜ (Enerji Verimli Ürün) kategorisi birincisi, Çamaşır Kurutma Makinesi İşletmesi-SEVAP-1 (Sanayide Enerji Verimliliği Artırıcı Proje) kategorisi birincisi, Buzdolabı İşletmesi-EVET (Enerji Verimli Endüstriyel Tesis) kategorisi birincisi oldu. Arçelik AŞ ayrıca, 2010 yılında TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD tarafından düzenlenen 9. Teknoloji Ödülleri çerçevesinde büyük ölçekli ödül ka- Vizyonunu “Dünyaya Saygılı, Dünyada Saygın” olarak belirlemiş olan şirketimiz, kurumsal sorumluluk bilinciyle gençlerin gelişimine katkı sağlayan projeler yürütmektedir. tegorisinde “Surf Inovatif Fırın” Teknolojisi “homojen pişirme sınıfında” dünyanın en az enerji tüketen ve en düşük ses gücüne sahip fırını projesiyle Teknoloji Ödülü’nün sahibi oldu. Sürdürülebilir Gelişme Arçelik AŞ kurumsal değerleri ve kültürü ışığında “Sürdürülebilir Gelişim”e hizmet etmek üzere, toplumsal standartların geliştirilmesi ve sorunların çözümüne yönelik projeler üreterek uygulamayı asli sorumluluklarının bir parçası olarak kabul etmektedir. Vizyonunu “Dünyaya Saygılı, Dünyada Saygın” olarak belirlemiş olan şirket, kurumsal sorumluluk bilinciyle gençlerin gelişimine katkı sağlayan projeler yürütmektedir. “Arçelik AŞ Ailesi ve Gönüllülük İlköğretim çağındaki çocukların bireysel gelişimine katkı sağlamak amacıyla 2004’te Milli Eğitim Bakanlığı, İlköğretim Genel Müdürlüğü işbirliğiyle “Arçelik A.Ş. ile Eğitimde Gönül Birliği” sosyal sorumluluk programı hayata geçirildi. Proje ile 60 ilde, 299 okulda 200 bin öğrenciyi kucaklarken, program kapsamında her okulda, öğrenciler için oluşturulan, kitaplar, oyuncaklar, 34 // KASIM 2011 Koç Holding’in “Meslek Lisesi Memleket Meselesi” sosyal sorumluluk projesine Arçelik çalışanları, yetkili satıcıları ve servisleri destek veriyor. Projede, Arçelik çalışanları, yetkili satıcıları ve servislerinden oluşan gönüllüler, öğrencileri yönlendirmek ve olumlu yönde gelişimlerini izlemek üzere “Meslek Lisesi Koçları” olarak görev üstleniyor. Gönüllü Koçlar, öğrencilerle sürekli iletişim içerisinde olarak, zaman zaman bir araya gelerek, bilgi ve deneyimlerini paylaşıyor. Proje kapsamında 20092010 öğretim yılında programdaki burslu öğrenci sayısı 896’ya ve Gönüllü Koç sayısı 28’e ulaştı. Yine aynı proje kapsamında elektrikli ev aletleri sanayisindeki gelişmeler ve yeni teknolojileri bilen teknik insan gücünün yetiştirilmesi ihtiyacından hareketle, Arçelik A.Ş. ve Milli Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü arasında “Arçelik Laboratuvarları - Arçelik Elektrikli Ev Aletleri Teknik Öğretim Programı” uygulamasına ilişkin geçtiğimiz günlerde bir protokol imzalandı. Protokol, elektrikli ev aletleri teknik servis dalında yeni teknolojilere dayalı laboratuvarlar kurulmasını ve “Arçelik Elektrikli Ev Aletleri Teknik Öğretim Programı” uygulamasını kapsıyor. Şu ana kadar uygulama için 3 adet İstanbul’da (Kartal, Beykoz, Zeytinburnu), 1 adet de Diyarbakır’da olmak üzere toplam 4 okul belirlendi. Bu okullarda, “Elektrik-Elektronik Teknolojileri Alanı”ndan 10. sınıfı başarıyla tamamlayan öğrenciler arasından, kontenjan miktarının iki katı kadar aday, okul tarafından belirlenecek. Bu adaylar daha sonra, Arçelik tarafından değerlendirilerek, kontenjan dahilinde programa kabul edilecek. Seçilen öğrenciler, Arçelik Elektrikli Ev Aletleri Teknik Öğretim Programı kapsamındaki okullarda oluşturulan Arçelik Laboratuvar’larında eğitim alacak. Öğrencilere aynı zamanda Arçelik Yetkili Servisleri’nde staj imkanı da sağlanacak. Arçelik Yetkili servislerinde veya Arçelik bünyesinde çalışmak isteyen öğrenciler, şirket tarafından bir sınava alınarak, başarılı öğrencilere sertifika imkanı verilecek. Arçelik, projenin yaşama geçmesiyle, yetkili servislerinin ihtiyaç duyduğu teknik servis elemanlarının bir bölümünü bu okullardan karşılamayı ve meslek liselerinin Elektrikli Ev Aletleri Teknik Servis bölümündeki öğrencilerin geniş imkanlarla ve güncel teknolojilere dayalı bilgilerle eğitim almalarını sağlayarak istihdamlarını kolaylaştırmayı hedefliyor. Çalışanlarımızın yeteneklerinin sürekli geliştirilmesi amacıyla oryantasyon, iş başı, teknik, operasyonel, iş güvenliği eğitimleri yıllık eğitim planları çerçevesinde verilmektedir. İç eğitmenlik sistemi ile teknik bilgi ve becerinin tüm çalışanlarımıza aktarılması sağlanmaktadır. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Çevre Bilinçlendirme, Kalite ve TPM (Total Productive Maintenance) eğitimleri eğitim sistematiğimizin ayrılmaz bir parçasıdır. Performans değerlendirme sistemimiz şirket hedeflerinin hedef yayılım metodolojisiyle bireysel hedeflere indirgenmesiyle beyaz yaka çalışanlarımız için yılda bir kez hedef ve yetkinlik bazlı, mavi yaka çalışanlarımız için 6 ayda bir kez yetkinlik bazlı olarak takip edilmektedir. Levent Çakıroğlu Koç Holding Dayanaklı Tüketim Grubu Başkanı ve Arçelik A.Ş. Genel Müdürü “En önemli sermayemiz insan kaynağıdır” “Dünyaya Saygılı, Dünyaya Saygın vizyonundan hareket ederek, global şirket olma yolunda emin adımlarla ilerleyen Arçelik A.Ş., yaklaşık 19.000 çalışanıyla daima daha yükseği hedeflerken “en önemli sermayemiz olan insan kaynağını” kendisini geleceğe taşıyacak en önemli değerlerden biri olarak benimsemiştir. İnsan Kaynakları uygulamalarımız adalet, tutarlılık ve güvenirlilik esas alınarak, küresel organizasyonumuzun mevcut ve gelecekteki ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulmuştur. Uygulamalarımız, şirket gelişim ivmesi çerçevesinde sürekli gözden geçirilmekte, ihtiyaçlar çerçevesinde gerektiğinde yeniden yapılandırılmaktadır. Amacımız, çalışanlarımızın yeteneklerini sürekli geliştirirken; işbirliği, dayanışma ve çalışan mutluluğunun vazgeçilmez olduğu çalışma ortamı yaratmaktır. Bu çerçevede İnsan Kaynakları süreç ve sistemlerimiz tüm çalışanlarımızı kapsayacak şekilde yapılandırılmıştır. İşe Seçme ve Yerleştirme sürecimiz, beyaz yaka çalışanlarımız için değerlendirme merkezi uygulamaları, testler ve mülakatlardan oluşurken, mavi yaka çalışanlarımız için beceri testleri, envanterler ve mülakatlardan oluşmaktadır. Pozisyon ihtiyaçlarına en uygun adayı belirlerken şirketin büyüme hedeflerine paralel aday havuzunu da oluşturmak temel misyonumuzdur. Çalışanlarımızın yeteneklerinin sürekli geliştirilmesi amacıyla oryantasyon, iş başı, teknik, operasyonel, iş güvenliği eğitimleri yıllık eğitim planları çerçevesinde verilmektedir. İç eğitmenlik sistemi ile teknik bilgi ve becerinin tüm çalışanlarımıza aktarılması sağlanmaktadır. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Çevre Bilinçlendirme, Kalite ve TPM (Total Productive Maintenance) eğitimleri eğitim sistematiğimizin ayrılmaz bir parçasıdır. Sahadaki çalışanlarımız görev aldıkları operasyon ihtiyaçları çerçevesinde mesleki eğitim merkezleri yoluyla eğitim almakta olup, 2010 yılında kişi başı 21 saat olarak eğitim gerçekleştirilmiştir. Söz konusu olabilecek farklı görevlendirmeler için çalışanlarımızın çok yönlü olabilme becerisine yönelik olarak, almaları gereken teknik ve mesleki eğitim, gelişim programları uygulanmakta olup, sonrasında iş rotasyonları ve bölümler arası transfreler gerçekleştirilmektedir. Çalışan motivasyonunda sürekliliğinin sağlanması amacıyla durumsal ödül, başarılı performans, sahadaki iyileştirme çalışmaları kapsamında TPM, planlı ödül olarak adlandırılan farklı ödül uygulamalarımız vardır. Çalışanlarımız iş güvenliği risklerini azaltıcı, kaliteyi arttırıcı, üretimde verimliliği arttırıcı vb kategorilerde öneriler vermekte, hayata geçirilmesi sonrası ödüllendirilmektedir. Ödül törenleri yıl içinde tüm çalışanlarımızın katılımıyla gerçekleştirilmektedir. Çalışan memnuniyeti yılda 1 kez ölçümlenmekte, geribildirimler çerçevesinde çalışanlarımızın mutluluğuna katkı sağlayacak uygulamalar devreye alınmaktadır. Tüm kampüslerimizde sosyal ve iletişim faaliyetleri, spor karşılaşmaları, ailelelerin katıldığı piknik, gezi organizasyonları, sosyal klup etkinlikleri, iletişim toplantıları, açık kapı organizasyonları vb olarak organize edilmektedir. Her kampüsümüzde çalışanlarımızın hoşça vakit geçirebileceği sosyal tesisler, spor merkezleri, tenis kortları, basket ve futbol sahaları vardır.” KASIM 2011 // 35 MAKALE İŞ KAZALARINI ÖNLEMEDE GÜVENLİK KÜLTÜRÜNÜN ÖNEMİ 2. BÖLÜM PROF. DR. SERPİL AYTAÇ Uludağ Üniversitesi İİBF, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Yönetim ve Çalışma Psikolojisi Anabilim Dalı [email protected] 4. “POZİTİF GÜVENLİK KÜLTÜRÜ” VE ÖRGÜTLERDE GÜVENLİK KÜLTÜRÜNÜN YERLEŞTİRİLMESİ Pozitif güvenlik kültürü örgütlerde güvenliğin sağlanmasında önemli bir araçtır. Pozitif güvenlik kültürünün amacı, çalışanların işyerlerindeki risklerin farkında olduğu, sürekli olarak bu tehlikelere karşı dikkatli olduğu ve güvenli olmayan davranışlardan sakındığı bir çalışma ortamı yaratmaktır. (Muniz ve diğerleri, 2007) Bundan dolayı, güvenlik kültürü işyerinde güvenliğe karşı davranışları, tutumları ve inançları kontrol etmeye yarayan önemli bir yönetim aracıdır. (Beck ve Woolfson, 1999) Hale’ya göre(2000) iyi bir güvenlik kültürü; bütün çalışanların ilgisi, güvenlik personelinin rolü, iletişimde açıklık, güvenlik düzenlemelerine inanç, örgüt içinde güvenlik entegrasyonunu içermektedir. Yine; Choundhry ve diğerlerine göre (2007) ise; pozitif güvenlik kültürü şu unsurlardan oluşmaktadır: 1-Tutum ve davranışlardaki değişim: İşyerinde güvenli davranışlar geliştirmek için, sözlü talimatlar, eğitim ve uyarı işaretleri gibi araç ve aktiviteler kullanılabilir. 2-Yönetimin Taahhüdü: Yönetim pozitif güvenlik kültürünün sağlanmasında anahtar bir rol oynamaktadır. Burada yönetime düşen; güvenlik için kaynak ve zaman tahsisi, risk sorumluluğuna katılım, güvenlikle ilgili danışma kurulu toplantılarına katılım ve çeşitli tamamlayıcı tedbirler gibi sorumluluklardır. 3-Çalışanın ilgisi: Pozitif güvenlik kültürü için gerekli olan bir diğer unsur ise, güvenlikle ilgili uygulamalara çalışanların sahiplenmesi, ilgi göstermesi ve bu konuda sorumluluk almasıdır. Bunun 36 // KASIM 2011 İyi bir güvenlik kültürü; bütün çalışanların ilgisi, güvenlik personelinin rolü, iletişimde açıklık, güvenlik düzenlemelerine inanç, örgüt içinde güvenlik entegrasyonunu içermektedir. sağlanması için ise, çalışanların eğitimi, makine izolasyonu, iş rotasyonları, işyerinde aşırı gürültü durumunda bunu bildirme, ses bariyerleri ve kulaklık takma gibi koruyucu aletler kullanılmasının sağlanmasına yönelik uygulamalar yapılabilir. 4-Promosyon stratejileri: Çalışanlar arasında güvenlik farkındalığı yaratmak için bazı promosyon stratejileri uygulanabilir. -Güvenlik misyonu, sloganlar, logolar -Çeşitli materyal yayını (kütüphane, istatistikler, bültenler) -Medya araçları (posterler, e-mail, internet, sergiler) 5-Eğitim ve seminerler: Güvenlikle ilgili kısa bilgilendirici konuşmalar, grup toplantıları, personel sağlığı, hijyen, iş stresi, güvenliğe karşı sorumluluklar (kural ve talimatlara uyma, tehlike tespiti, risk değerlendirmesi, kaza incelemeleri ve iş güvenliği analizi) konularında çalışanların eğitilmesi bu kapsamda değerlendirilebilir. 6-Özel kampanyalar: Sağlık ve güvenlik haftası, acil sorumluluk, kaza raporlama ve inceleme, güvenlik ve çevre yönetim sistemleri gibi uygulamaları içerir. Turner’a göre,(1991) etkin bir güvenlik kültürünü teşvik etmek için gerekli olan bazı özellikler vardır. Bunlar sırasıyla: 1- Üst yönetimin samimi ve görünür bağlılık ve liderliği gerekmektedir. 2- Bir güvenlik kültürünün değiştirilmesi sürekli çaba ve ilgi gerektiren uzun dönemli bir stratejidir. 3- Mümkün olduğunca iyimserlik duygusu taşıma ve yüksek beklentili bir politika beyanı istemektedir. 4- İşyerinde bütün seviyelerde sağlık ve güvenliği “sahiplik” duygusunun yaygınlaşması (nüfuz etmesi) gerekmektedir. Bu da, çalışanların katılımını, uygun eğitim ve iletişimi gerektirir. 5- Örgütlerin, gerçekçi ve ulaşılabilir amaçlar belirlemesi ve buna karşılık gelen bir güvenlik performansı ölçümüne sahip olması gereklidir. 6- Kabul görmüş standartlara yönelik davranış tutarlılığı, çalışanları dinleme yeteneğiyle başarılabilir. Ayrıca, iyi güvenlik davranışı (olumlu davranışlar) bir istihdam koşulu olmalıdır ve performans değerlendirmelerde göz önüne alınmalıdır. 7- Bütün kazalar ve ramak kala olaylar detaylı bir şekilde araştırılmalıdır. 8- Yönetim, sağlık ve güvenlik sistemlerinin gözden geçirilmesi ve performans değerlendirme için uygun güncel bilgileri sağlamalıdır. (Turner, 1991’den aktaran Fung ve diğerleri, 2005: 505) Güvenlikle ilgili çalışanların katılımının ve yönetimin sorumluluğunun arttırılması örgütün güvenlik kültürünü geliştirecektir. Çalışanlar kaza ve yaralanmaların önlenmesi için üzerine düşen sorumlulukların farkında olduğu zaman, işyerinde güvenlik ve sağlığın sağlanmasına daha çok ilgi göstereceklerdir. KASIM 2011 // 37 Gelişen teknoloji ve sanayileşme ile birlikte, işçilerin çalıştığı kötü çalışma koşulları, iş güvenliğini ve işçi sağlığını tehdit ettiği gibi, toplum sağlığını da etkilemektedir. Bunun önüne geçilebilmek için, işyerleri yoğun denetimlere tabi tutulmalı, eğitime önem verilmeli, tıbbi kontroller yapılmalı, iş kazaları ve meslek hastalıklarının azaltılabilmesi için gerekli yan bilim dallarından faydalanılmalı, iş yerlerinde ergonomik çalışma ortamları yaratılmalıdır. İş Güvenliğini etkileyen inançlar, işletme kültürü içinde saklı bir şekilde yer alır. Hiçbir zaman dile getirilmez, ama geçmişteki tecrübe ve gelenekler nedeniyle varlıklarını korurlar. Güvenlik Kültürü oluşumunda yöneticiler: Motivasyonu, Özendirmeyi, Tutarlılığı esas alarak öncülük etmelidir. Ancak, güvenlik kültürünün oluşumu ve gelişiminden işletmedeki tüm çalışanlar sorumludur. Bir işletmedeki insan kaynağı, işletmenin performansı üzerinde tartışılmayacak bir etkiye sahiptir. Bu insan kaynağının daha güvenli çalışma koşullarında ve sürekli olarak daha güvenli biçimde çalışmaları için motivasyonlarını sağlayacak etkin bir araç da, etkin güvenlik kültürü oluşturmaktır. Güvenlikle ilgili çalışanların katılımının ve yönetimin sorumluluğunun arttırılması örgütün güvenlik kültürünü geliştirecektir. Çalışanlar kaza ve yaralanmaların önlenmesi için üzerine düşen sorumlulukların farkında olduğu zaman, işyerinde 38 // KASIM 2011 güvenlik ve sağlığın sağlanmasına daha çok ilgi göstereceklerdir. Alınan önlemlerin geçici kalmaması, bunun iş hayatının bir parçası olarak tüm çalışanlar tarafından benimsenmesi ise ilgili işyerinde güvenlik kültürünün gelişmesi ile sağlanabilmektedir. Her işyerinin kendi içinde oluşturduğu kültürü vardır ki, çalışanların kendi aralarında kabullendikleri resmi veya sessiz kuralları içermektedir. Güvenlik kültürü görünür ve görünmez bileşenlerden oluşur. İSG Kültürünün yalnızca %10’unu oluşturan kurallar, prosedürler, istatistikler ve davranışlardır. % 90’lık kısmı ise görünmez bileşenlerdir. Bunlar dile getirilmeyen kurallar ya da inançlardır. İş Güvenliğinin yalnızca bir veya birkaç kişinin üzerinde kalması yeterli olmamaktadır. Olumsuz olaylar yaşanmadan önlemlerin alınması sağlanmalıdır. Bu nedenle de, nerede olursa olsun, güvenlik kültürü algısını etkileyen psiko-sosyal faktörlerin neler olduğu araştırılmalıdır. SONUÇ Küreselleşme süreci, işletmelerinin insan kaynaklarının iş sağlığı ve güvenliği hedeflerine erişirken ergonomik yaklaşım, verimlilik ve yaşam kalitesini derinden etkilenmektedir. İş kazalarının önlenmesi ve azaltılması, bugüne kadar birçok disiplin tarafından incelenen bir konudur. Bir işletmedeki insan kaynağı, işletmenin performansı üzerinde tartışılmayacak bir etkiye sahiptir. Bu insan kaynağının daha güvenli çalışma koşullarında ve sürekli olarak daha güvenli biçimde çalışmaları için motivasyonlarını sağlayacak etkin bir araç da, etkin güvenlik kültürü oluşturmaktır. Güvenlik yönetimi bakımından, güvenliği işletmeye bir değer olarak kazandırmak, hem yönetimin ve hem de işçilerin bağlılığına dayanmaktadır. Bir işletmede iş güvenliği yaratmada anahtar rol oynayan “iş güvenliğini destekleyen ve öncelik veren bir yönetim bağlılığı oluşturmak” ve “işçi katılımını ve güvenli davranışı desteklemek” gerekmektedir. Ne olursa olsun, tüm işletmelerde yönetim, güvenliği, örgüt kültürünün bir parçası olarak görmeli ve bağlılık göstermelidir. İşçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda devlet, işletmeler ve sendikalar kendi üzerlerine düşen görevleri yerine getirmede ne kadar istekli ve gayretli olsalar da, bu çabalar işçiler tarafından benimsenmez ve desteklenmezse istenen sonuçlara ulaşılamaz. Bu nedenle işçiler de kurallara uymalı, alet ve makineler hakkında yeterli bilgiye sahip olmalı, eğitim faaliyetlerinden olabildiğince yararlanmaya çalışmalı, yapılan eğitim çalışmalarının önce kendi yararına olduğunu düşünerek, eğitim çalışmalarından olabildiğince yararlanmaya çalışmalıdırlar. Kısaca bilinçli davranmalıdır. faydalanılmalı, iş yerlerinde ergonomik çalışma ortamları yaratılmalıdır. İş güvenliği sayesinde, sağlık ve sosyal yönden hırpalanan çalışanların iş bırakma, devamsızlık, devir hızı artışı gibi nedenlerle ekonomik açıdan maliyet artışına neden olması ve daha verimsiz çalışması ortadan kaldırılabilir. Çalışan memnuniyeti sağlandığı için üretim kalitesi artırılmış olur. Verimlilik ve karlılık artar, rekabet artar, kalifiye eleman sayısı artar, çalışanların ve toplumun yaşam kalitesi artar. Firmalarda güdülen İSG politikalarında güvenlik kültürü oluşturmak birçok açıdan önem arz etmektedir. Önce ülke düzeyinde, sonra her işletme düzeyinde etkin bir iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi oluşturulması için çalışmalar yapılmalıdır. İş güvenliği yönetim kültürü vizyonlarına ait gruplarına ilişkin yeni projelerin geliştirilmesi, uluslararası işbirliği ve ortak çalışmalarla giderilmelidir. Gelişen teknoloji ve sanayileşme ile birlikte, işçilerin çalıştığı kötü çalışma koşulları, iş güvenliğini ve işçi sağlığını tehdit ettiği gibi, toplum sağlığını da etkilemektedir. Bunun önüne geçilebilmek için, işyerleri yoğun denetimlere tabi tutulmalı, eğitime önem verilmeli, tıbbi kontroller yapılmalı, iş kazaları ve meslek hastalıklarının azaltılabilmesi için gerekli yan bilim dallarından KAYNAKLAR. Bozkurt, Veysel (2005), Değişen Dünyada Sosyoloji, 3. b., Aktüel Yayınları, İstanbul Choudhry, R.M.; Fang, D. ve Mohamed, S. (2007), “The nature of safety culture: A survey of the state-of-the-art”, Safety Science, 45, 993–1012. Cooper M. D, (1998) Improving Safety Culture: A practical guide (Improving), John Wiley& Sons, Chichester Cooper, Dominic M. (2000), “Towards A Model of Safety Culture”, Safety Science, 36, 111–136. Cooper, M.; Phillips, R.A.; Sutherland, V.J. ve Makin, P.J. (1994), “Reducing Accidents with Goal-Setting & Feedback: A Field Study”, Journal of Occupational and Organisational Psychology, 67, 219–240. Cooper, M.D. ve Phillips, R.A. (2004), “Exploratory Analysis of The Safety Climate And Safety Behavior Relationship”, Journal of Safety Research, 35, 497– 512. Cox Sue ve Flin, Rhona (1998), “Safety Culture: Philosopher’s Stone or Man of Straw?”, Work and Stress, 12(3), 189–201. Cox, S. ve Cox, T. (1991), “The Structure of Employee Attitudes to Safety - A European Example”, Work and Stress, 5, 93 – 106. Cox, Sue; Tomas, J.M.; Cheyne, A. ve Oliver, A. (1998), “Safety Culture: The Prediction of Commitment to Safety in the Manufacturing Industry”, British Journal of Management, 9, 3-11. Demirbilek, Sevda ve Pazarlıoğlu, M.V. (2006), “Türkiye’de İş kazalarının Oluşumunda Etkili Olan Faktörler: Ampirik Bir Uygulama”, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar, 44(509), 81–91. Demirbilek, T.,(2005), iş Güvenliği Kültürü, Dokuz Eylül Üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi yayın no:09.1600.0000.000/BY.04.054.354, İzmir Demirbilek, Tunç (2008), “İşletmelerde İş Güvenliği Kültürünün Geliştirilmesi”, Çalışma Ortamı, 96, 5–7. Demirbilek, Tunç ve Çakır, Özlem (2008), “Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımını Etkileyen Bireysel Ve Örgütsel Değişkenler”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 173–191. Dursun, Salih (2011) Güvenlik Kültürünün Güvenlik Performansı Üzerine Etkisine Yönelik Bir Uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi Ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Yönetim Ve Çalışma Psikolojisi Bilim Dalı, Bursa Fung, Ivan W.H.; Tam, C.M.; Tung, C.F.K ve Man, A.S.K. (2005), “Safety Cultural Divergences Among Management, Supervisory And Worker Groups in Hong Kong Construction İndustry”, International Journal of Project Management, 23, 504–512. Guldenmund, F.W. (2000). The nature of safety culture: a review of theory and research. Safety Science, 34, 215-257. Guldenmund, Frank W. (2010), “(Mis)understanding Safety Culture and Its Relationship to Safety Management”, Risk Analysis, 30(10), 1466–1480. Güçlü,www.manas.kg/pdf/sbdpdf6/Guclu.pdf (erişim tarihi: 27.04.2010) IAEA (1986), Summary Report on the Post-Accident Review Meeting on the Chernobyl Accident. International Safety Advisory Group. Safety Series 75-INSAG-1 (Vienna: IAEA) IAEA (1991), Safety Culture, International safety Advisory Group. Safety Series 75-INSAG-4 (Vienna: IAEA). Kılkış, İlknur (2011), “İş Sağlığı ve İş Güvenliği”, Sosyal Politika, (Ed: Aysel Tokol ve Yusuf Alper), 1. b., Dora Yayınları, Bursa, 194-218. Koçel T.(2001), İşletme Yöneticiliği. 8. Bası, beta Basım yyın dağıtım, İstanbul Milli Prodüktivite Merkezi, Verimliliği Arttırıcı Yaklaşım ve Teknikler Dizisi (1999) “Ergonomi”, MPM Yayınları. Ankara Muniz, Beatriz F.; Peon, J.M.M. ve Ordas, C.J.V. (2007), “Safety Culture: Analysis of The Causal Relationships Between İts Key Dimensions”, Journal of Safety Research, 38, 627–641. Özkalp, E., Kırel, Ç., (2001), Örgütsel Davranış, Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Vakfı Yayın No. 149, Eskişehir Özkan, T. ve Lajunen, T. (2003). Güvenlik kültürü ve iklimi. PiVOLKA, 2(10), 3-4 Özkılıç, Özlem (2005), “İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme Metodolojileri”, http://www.tisk.org.tr/download/yayinlar/ is_sagligi_veguvenligi_metodolojileri.pdf, (30.01.2011). Peters, T.,J. / Waterman, Jr. Robert H.,(1982), In Search of Excellence: Lessons from America’s Best-Run Companies, Harper and Row, New York, Rundmo, Torbjørn ve Hale, A.R. (2003), “Managers’ attitudes towards safety and accident prevention”, Safety Science, 41, 557–574 Schein, H. Edgar (2004), Organizational Culture and Leadership, 3. b., Jossey-Bass Publishers. Wiegmann, Douglas A.; Zhang, H.; von Thaden, T., Sharma, G. ve Mitchell, A. (2002) “A Synthesis of Safety Culture and Safety Climate Research”, Technical Report ARL-02-3/FAA-02-2, Aviation Research Lab Institute of Aviation, http://www.humanfactors.illinois.edu/Reports&PapersPDFs/TechReport/02-03.pdf, (02.03.2011). KASIM 2011 // 39 HABER İSTİHDAM SORUNU = GÖÇ Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2011 yılında yaptığı iller bazında işsizlik oranları, Türkiye’de göç konusunu yeniden gündeme taşıdı. (TÜİK), işsizlik verilerini il bazında açıkladı. İşgücüne katılma, istihdam ve işsizlik parametrelerinde tahmin sonuçlarını içeren İl Düzeyinde Temel İşgücü Göstergelerine göre, geçen yıl Türkiye genelinde işsizlik oranı % 11,9 olarak tahmin edildi. İşsizlik oranının en yüksek olduğu il % 19,1 ile Adana oldu. Bunu, % 17,4 ile Hakkâri, % 17,2 ile Van izledi. İşsizlik oranının en düşük olduğu iller ise, Bayburt (%4,7), Artvin (% 5,7) ve Gümüşhane (%5.8) olarak belirlendi. En Yüksek İstihdam Kuzeyde… 2010 yılında Türkiye genelinde istihdam oranı %43 oldu. İstihdam oranının en yüksek olduğu iller Rize (% 58,1), Artvin (% 57,3) ve Gümüşhane (% 55,4) olurken, istihdam oranının en düşük olduğu iller Diyarbakır (%27,5), Siirt (% 29,1) ve Şanlıurfa (% 31,1) olarak sıralandı. İşgücüne katılım oranının en düşük olduğu iller ise, Diyarbakır (% 31,8), Siirt (%33,3) ve Şanlıurfa (% 35,5) İstihdam oranının düşük olduğu yerler, aynı zamanda işgücüne katılma oranının da düşük olduğu merkezler olarak dikkati çekti. 42 // KASIM 2011 İŞGÜCÜNE KATILIM DOĞU ve GÜNEYDOĞU’DA DÜŞÜK… Türkiye genelinde % 48,8 olan işgücüne katılma oranının en yüksek olduğu iller Rize (%61,8), Artvin (% 60,8) ve Burdur (% 59,1) oldu. İşgücüne katılım oranının en düşük olduğu iller ise, Diyarbakır (% 31,8), Siirt (%33,3) ve Şanlıurfa (% 35,5). İstihdam oranının düşük olduğu yerler, aynı zamanda işgücüne katılma oranının da düşük olduğu merkezler olarak dikkati çekti. TÜİK’in 2010 yılına ilişkin il bazında işsizlik, istihdam ve işgücüne katılma oranlarına ilişkin tahmini sonuçları şöyle: İşsizliğin en yüksek ve en düşük olduğu iller İLLER İŞGÜCÜNE KATILIM(%) İŞSİZLİK(%) İSTiHDAM(%) Adana 50,9 19,1 41,2 Hakkari 40,1 17,4 33,1 Van 45,0 17,2 37,3 Gümüşhane 58,8 5,8 55,4 Artvin 60,8 5,7 57,3 Bayburt 57,5 4,7 54,8 KASIM 2011 // 43 2009-2010 döneminde 2.360,079 kişi göç etti… Bu dönemde net göç hızına göre, en fazla göç alan ilimiz Tekirdağ (%15), en fazla göç veren ilimiz Çankırı (%35.2)’dır. Türkiye de göç olgusu, uzun yıllardır devam eden yapısal problemlerden biridir. 1950’li yıllardan bu yana iç göç, sosyal, ekonomik ve mekânsal yapı üzerinde git gide hız kazanmıştır…1980 sonrası yaşanan bu göç süreci, göç alan ve göç veren illerde, kültürel, sosyal, ekonomik vb. sorunlara ve değişikliklere neden olmuştur. Türkiye’de genellikle göç edilen yerlerin ibresi, Doğu, Karadeniz ve Güneydoğu illerinden, sanayileşmiş ve kişi başına düşen milli gelirin daha yüksek olduğu illere doğru kaymıştır. Sanayi sektörü devamlı gelişmekte ve büyümekte olan bir sektör olduğu için ve belirli merkezlere yığıldığı için, köyden kente göç de kaçınılmaz bir hal almıştır. Bunun sonucunda da, gittikçe artan bir işsizlik sorunuyla karşı karşıya kalınmıştır. Daha evvel kırsal kesimden kente olan göçler, gelinen noktada, kentten kente göçe dönüşmüştür. Bununla birlikte, son yıllarda yapılan araştırmalarda kentten kıra göç oranlarında iki kat artış olduğu da görülmüştür. İç göçün en önemli sebepleri arasında, iş imkânlarının yetersizliği, eğitim sorunları, terör, kan davaları, sağlık hizmetlerinin yetersizliği, ulaşım, sosyal-kültürel ve ticari anlamdaki yetersizlikler ve buna benzer nedenler gösterilebilir. Yoğun göç nedeniyle ülkemizdeki bazı köyler tamamen boşalmış durumda. 44 // KASIM 2011 İller arası göç sürecinin etkilediği en önemli alan, çalışma hayatı ve işsizliktir… İllerin dışarıya göç verme oranı arttıkça, o ildeki işsizlik oranı da azalmaktadır. Ancak, bu durum, göç edilen ildeki işsizlik oranının artmasına, kültürel çatışmalara, alt yapı sorunlarına, çarpık kentleşmeye ve trafik sorunlarına yol açmaktadır. Toplumbilimciler ve psikologlar tarafından, göç eden bireylerde, ruhsal ve psikolojik sıkıntıların baş gösterdiği, kişilerin yerleştikleri ilde iş arama sıkıntıları, güvensizlik, adapte olamama, çekingen, içine kapalı ruh haline büründükleri gözlemlenmiştir. Bu konjonktürde, çeşitli uzmanlar tarafından, iç göçü önlemek için birçok alternatif sunulmuştur. Tarımın ve modern hayvancılığın geliştirilmesi, sanayi kollarının kırsal kesime kaydırılması, ulaşım, sağlık, eğitim ve turizm hizmetlerinin yaygınlaştırılması gibi… Göç alan kadar, göç veren yer de bu durumdan olumsuz anlamda etkilenmektedir. Sonuç olarak, göçün sebeplerinin mümkün olduğunca asgariye indirildiği, iş imkânlarının oluşturulduğu, güvenliğin sağlandığı, huzurun ve refah şartlarının oluştuğu, kısaca, insan ihtiyaçlarının karşılandığı yerlerde, göç de, işsizlik de en az seviyeye iner ve geleceğe güvenle bakan müreffeh bir ülke olma yolunda önemli adımlar atılmış olur. KÖŞE VURUŞU Üçüncü Dünya Savaşı’nın nedeni işsizlik olacak Yaman Törüner MİLLİYET 08.11.2011 ...“Kaliteli iş”, haftada 30 saat veya üstünde çalışılan, sürekli ve sosyal güvenliği olan iş anlamına geliyor. “Kalitesiz işler”, insanların ölmeden yaşamaya çalıştıkları, ellerindeki varlıkların takası veya kendi ürettikleri basit varlıklarla yaşamlarını sürdürdükleri, devamlılık göstermeyen işleri ifade ediyor. “Kalitesiz işler”, gerçek bir ekonomik enerji yaratamıyor. “Kaliteli iş”e sahip olmayan insanlar, gittikçe sefilleşiyor, tembelleşiyor, ümidini kaybediyor ve mutsuzlaşıyor. “Kaliteli iş”e sahip olmamak, giderek açlığa, terörist gruplara katılmaya, göçe mecbur kalmaya, toplum kurallarını dinlememeye, aşırı uçtaki politik hareketlere kaymaya ve kayıt altına alınamayan ekonomik faaliyetlerin artmasına neden oluyor. 7 milyar insan Dünyada 7 yaklaşık milyar insan yaşıyor. Bu nüfusun 5 milyarı, 15 yaşın üzerindeki kişiler. 5 milyar insanın aşağı yukarı 3 milyarı, “kaliteli iş”e kavuşmak istiyor. Halen dünyamızda, sadece 1.2 milyar “kaliteli iş” var. “Kaliteli iş” sayısındaki artışın dünya nüfusunun artışına oranı ise, gittikçe düşüyor. İşte bu nedenle, olursa Üçüncü Dünya Savaşı’nın temel nedeni, işsizlik olacak. Gallup araştırmaları ile belli oldu ki, “kaliteli iş” ancak, şehirlerde yaratılabiliyor. Kaliteli eğitimin varlığı da şehirleşme ile mümkün. “Kaliteli iş” yaratılacak ekonomik faaliyetler gerçekleştirilemedikçe de, insan hakları, kadın hakları, global ısınma gibi konular da; ailenin korunması, ve hatta inanç ve dine olan bağlılık da önemini kaybediyor. Türkiye Avrupa Birliği Projesi’nin alternatifidir ve bunu idrak etmelidir Yiğit BULUT / HABERTÜRK 14.11 2011 ...Sevgili dostlar, 2001 krizinden bugüne net olarak, “Avrupa’nın parçalanacağı, çökeceği ve asla birlik olamadan projenin biteceği” tezimi savunuyorum. Yazılarım arşivlerde duruyor. Bugün bunu görmek ve savunmak zor değil. Şimdi bir adım ileri gitmemiz ve Türkiye’nin, çöken Avrupa yerine küresel düzenin içinde yerini alması gerektiğini görmemiz gerekli. Net olarak şunu iddia ediyorum; yenidünya düzeni içinde üç ana eksen olacak: 1-Amerika, 2- Türkiye-Avrupa’dan koparak Türkiye’ye eklemlenecekler, Orta AsyaOrtadoğu’dan Türkiye periferisine katılacaklar, 3- ÇinHindistan-İran... Burada en önemli soru; Rusya nerede yerini alacak? Türkiye ile “Türki devletler ve Ortodoks bir bağ üzerinden yeni bir sentez mi” yaratmayı deneyecek yoksa Çin tarafında mı bir yer seçecek? Avrupa’nın parçalandığı durumda “Türkiye-Yunanistan-Rusya arasında Ortodoks bir açılım denenebilir! Sonuç: Türkiye, devlet kademesinden başlayarak, top- lumun en küçük hücresine kadar şu gerçeği çok iyi anlamalı ve sindirmeli; Türk Devleti Avrupa Birliği üyesi olamaz! Türkiye, tarihsel gerçekleri-coğrafyası-etniksosyal yapısı-manevi değerleri ve yeni dünya düzeni içindeki konumuyla Avrupa’nın alternatifi-rakibidir! Yeni küresel düzen içinde oluşan “3 merkezden biri olmaya en güçlü adaylardan” biridir ve AVRUPA gibi biten bir yapı içinde kendini harcamadan-harcatmadan acilen gerekeni yapmalıdır! Son söz: Türkiye süratle Avrupa ile bağlarını “üyelik sürecinden de çıkarak” koparmalı ve bütün dünya kamuoyuna “Avrupa’nın kötü kaderinin” bir parçası olmadığı mesajını çok net vermelidir! Avrupa ile “kopmak” Türkiye’yi olumsuz etkilemez, tam tersi çöken bir yapının parçası olmadığını ortaya koymak olumlu bir etki yaratacaktır. Bir sonraki adım, Türkiye’nin AB’nin yerini alacak ana yapı olduğunun toplumsal idrakini sağlamak ve devlet eliyle bu yola girmek ve gereğini yapmak olacaktır. Önümüzdeki günler bin yılların fırsatını bize verecek lütfen ama lütfen kullanalım! KASIM 2011 // 45 HABER // DÜNYADAN ALMANYA’YA TÜRK İŞÇİLERİN İLK GÖÇÜNÜN 50. YILDÖNÜMÜ Almanya Başbakanı Merkel: “Türk İşçileri Almanya’nın Kaderini Değiştirdi…” Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türk İşçilerin Almanya’ya ilk göçünün 50. yıldönümü dolayısıyla yayınladığı mesajda, 1961 yılında imzalanan Alman-Türk işçi alımı anlaşmasının Almanya’yı değiştirdiğini belirterek, “Türkiyeli göçmenler ülkemizin bir parçası oldu” ifadesini kullandı. Almanya’ya tam anlamıyla uyum sağlamış çok sayıda Türk kökenli insanların yanısıra, hâlâ bazı sorunların da yaşandığını kaydeden Başbakan Merkel, hem göçmenlere, hem de Alman toplumuna uyuma istekli olmaları çağrısında bulundu. Başbakan Erdoğan: “Dünün Misafir İşçileri, Bugün Artık İşveren, Akademisyen, Sanatçı Oluyor…” Türk İşçilerinin Almanya’ya ilk göçünün 50. Yıldönümü etkinlikleri için Almanya’ya giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da, bir Alman yayın organına yaptığı açıklamada, Alman siyasetinin ülkedeki 3 milyon Türk’ün toplumla bütünleşmesini yeterince dikkate almadığını söyledi. Erdoğan, Almanya’ya giden ilk neslin misafir olduğunu, ancak pek çoğunun Almanya’da kalarak artık geri dönmeyi düşünmediğini kaydederek, “Almanya’da şu an 350 bin kişiye istihdam sağlayan 72 bin Türk işveren bulunuyor. Dünün misafir işçileri, bugün artık işveren, akademisyen sanatçı oluyor” dedi.v WALL STREET İŞÇİLERİ LİMAN İŞGAL ETTİ ABD’de gelir dağılımı eşitsizliğini ve ekonomi politikalarını protesto amacıyla çalışanların New York’ta başlattığı “Wall Street’i İşgal Et” eylemleri, Oakland’daki yürüyüşle devam etti. Polisin 4 bin 500 kişi olduğunu açıkladığı grup Oakland Limanı’na yönelerek, limanın kapanmasına sebep oldu. ABD’nin en büyük beşinci limanı olan Oakland Limanı yetkilileri, tüm denizcilik faaliyetlerinin durduğunu belirtti. Eylemciler tarafından yapılan açıklamada, Oakland’da uzun zamandır yaşanan en geniş katılımlı protestonun düzenlendiği bildirildi. Sendikaların yasal gerekçelerle grev ilan edememesine rağmen eyleme çok sayıda çalışanın da katıldığı gözlendi. Bazı göstericiler yirmi bin kişinin eyleme katıldığını belirttiler. Ülkenin zenginliklerinin nüfusun yüzde 1’i tarafından paylaşılmasını eleştiren göstericilerin taşıdıkları pankartlar arasında “Kapitalizme ölüm” de vardı. CUMHURBAŞKANI ABDULLAH GÜL: “TÜRKİYE AB’YE GİRME HEVESİNİ YİTİRMEDİ…” Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, bir İngiliz gazetesine verdiği demeçte, avronun sancılarına ve bazı AB üyesi ülkelerin Türkiye’nin üyeliğine coşkuyla bakmamasına karşın, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme hevesini yitirmediğini söyledi. Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye’nin hem ekonomik hem de siyasi açıdan AB üyeliği isteğinin her zamankinden fazla olduğunu dile getirdiği demecinde, “AB kapıyı Türkiye’ye kapatsa da, Ankara AB ile uyumlu reformları sürdüreceği hususunda ısrar etti” dedi. Gül, “Bazı insanlar Türkiye’nin AB’ye yük olacağını düşünebilir ancak ben bunun tam tersini düşünüyorum. Türkiye, AB’nin büyümesinin motoru olacaktır. Türkiye yılın ilk yarısında % 10,2 oranında büyüme kaydetti. Bu, özellikle avro bölgesinin hasta ekonomisiyle karşılaştırıldığında büyük bir orandır” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Gül ayrıca, Ankara’nın ya AB üyesi olmaktan, ya da müzakereleri başarıyla tamamlamaktan azını kesinlikle değerlendirmeyeceğini sözlerine ekledi. 46 // KASIM 2011 YUNANİSTAN’DA BEKLENEN OLDU: BAŞBAKAN YORGO PAPANDREU İSTİFA ETTİ Yunanistan’da, yaşanan ekonomik bunalım Başbakan Yorgo Papandreu’nun istifasına neden oldu. Yunanistan Cumhurbaşkanı Karolos Papulyas ise, Papandreu’nun istifasından sonra yaptığı siyasi liderler toplantısının ardından yeni hükümeti kurma görevini Lukas Papadimos’a verdi. 64 yaşında hükümet kurma görevini alan Papadimos, ilk açıklamasında Yunanistan için “çok kritik bir noktada” önemli bir vazife üstlendiğini belirterek, “Kolay olmayacak ancak birlik ve beraberlik olursa, problemlerin daha hızlı ve daha etkin şekilde çözüleceğine inanıyorum” dedi. Papadimos, siyasetçi olmadığını da hatırlatarak, “Yıllarca ekonomi politikalarıyla ilgilendim. Şimdi de bu görevi yerine getireceğim” dedi. AVRUPA’DA YAŞANAN EKONOMİK BUHRAN İTALYA BAŞBAKANI BERLUSCONİ’NİN SONU OLDU Kriz Yunanistan’dan sonra İtalya’da da Başbakan’ı götürdü. İtalya’da Senato ve Temsilciler Meclisi’nin Avrupa Birliği’nin (AB) istediği ekonomik reformları onaylamasından sonra beklenen oldu ve Başbakan Silvio Berlusconi, hükümetiyle istifa etti. Temsilciler Meclisi’nden geçen finansal istikrar yasasının ardından istifa edeceğini daha önce açıklayan Başbakan Berlusconi, cumhurbaşkanlığı sarayı Quirinale’de kendisinin ve hükümetinin istifasını Cumhurbaşkanı Napolitano’ya sundu. Ülkede ekonomik krizin önlenmesi ve mali istikrarın korunabilmesini amaçlayan köklü ekonomik önlemlere verilen onayın ardından, Başbakan Berlusconi’nin istifasının yolu açıldı ve o da istifasını bekletmeden verdi. AVRO BÖLGESİNDE ÇÖKÜŞ SÜRÜYOR SIRA ALMANYA’DA MI? Avro bölgesinde etkisini artıran ekonomik kriz, bölgenin en büyük ekonomisi Almanya’yı da krize doğru götürüyor. Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble’nin son açıklamaları da, Alman ekonomistler tarafından, ülkenin ekonomik krize doğru gittiğinin işareti olarak kabul gördü. Bakan yaptığı açıklamada, Avro bölgesindeki borç krizinin reel ekonomiyi vurmaya başladığını ve yayılma etkisinin bankalara ve sigortalara ulaşmaması için dikkatli olunması gerektiğini ifade etmişti. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Almanya’da 12 kamu bankasının notlarını düşürdüğünü açıkladı. Almanya’nın kamu borçlarının gayri safi yurtiçi hâsılaya oranının da bu yıl sonunda 81.1 olması bekleniyor. AVRASYA BİRLİĞİ’NDE İLK İMZALAR ATILDI Avrasya Ortak Ekonomik Alanının kurulması için ilk imzalar, Moskova’da Kazakistan, Rusya ve Beyaz Rusya tarafından atıldı. Rusya’nın başkenti Moskova’da Avrasya Ekonomik Komisyonu’nun kuruluşu ile ilgili görüşmelerin ardından bir açıklama yapan Kazak lider Nursultan Nazarbayev, oluşturulacak Avrasya Birliği’nde ortak bir para biriminin kullanılmasının şimdilik düşünülmediğini belirtti. Kurulacak komisyonun öncelikle ekonomik olarak kendini kanıtlaması gerektiğinin altını çizen Nazarbayev, ilerde kullanılacak paranın yeni bir para birimi olması gerektiğini vurguladı. Üç ülke arasında ekonomik konularda entegrasyon öngören yeni yapının 2012 başında aktif hale gelmesi bekleniyor. KASIM 2011 // 47 HABER ARAP BAHARI YA DA FİLLER VE ÇİMENLER Bugün Ortadoğu olarak adlandırılan bölge, tarihin başlangıcından beri dünya tarihinin akışını yönlendiren coğrafyalardan biri olmuştur. Ancak ne var ki, bu topraklar üzerinde yaşayan insanlar, yani Ortadoğu halkı yüzyıllardan beri, bırakın tarihin kaderini, kendi kaderlerini bile tayin edememişlerdir. Sömürgeciliğin keşfinden bu yana hedef tahtasının tam ortasında bulunan Ortadoğu, en basit ve genel ifade ile, sahip olduğu ekonomik ve kutsal değerler açısından, hem bölgesel hem de küresel egemenlik stratejilerinin merkezinde yer almıştır. Sayısız medeniyete ev sahipliği yapmış olan bu topraklarda gerçek anlamda bir “medeniyet”ten söz etmek ise neredeyse imkansızdır. Ortadoğu’da kendisine atfedilen paha biçilmez değerlerin aksine, insan hayatının pahası yok denecek azdır. Ortadoğu’da kaosun yapı taşları Doğu’yu ve daha özele inersek Ortadoğu’yu anlayabilmek için Ortadoğu’yu kaosa sürükleyen nedenleri ortaya koymak ve üzerinde gerçekten düşünmek gerekiyor. Başka bir ifade ile, sorunu çözebilmek için önce soru(n)un ne olduğunu bilmek gerekiyor. Ortadoğu’da soru(n)ların ne olduğu tam olarak bilinmediğinden, bilinse bile basite indirgendiğinden çözümün ana yollarına ulaşılamıyor. Tali yollardaki beyhude çözüm arayışları ise, adı üzerinde beyhude kalıyor. Bu bağlamda, Ortadoğu’nun içinde bulunduğu durumu “dış mihraklar” tezi ile açıklamak kolaya kaçmaktan başka bir anlama gelmiyor. Duruma bu denli sığ bir çerçeveden bakmak, araştırmacıyı eksik/yanlış değerlendirmelerden ibaret, klişe sonuçlara götürüyor. Aynı yanlışa düşmemek için olay ve olgulara yansıdıkları aynadan değil de, biraz da aynanın ardından bakmak gerekiyor. Her şeyden önce, ortaya konulması gereken ilk olgu, toplumsal yapı. Hemen ardında da, toplumsal yapının şekillendirdiği (en azından teorik olarak öyle olması gerekiyor) siyasal yapı. Ve tabii ki, bu iki temel yapı taşından etkilenen ve aynı oranda söz konusu yapıları etkileyen ekonomi. Ortadoğu’yu kaosa sürükleyen temel toplumsal faktörleri, yani fay kırıklarını ele alırken, ilkin sosyolojik bir analiz yapmak gerekiyor. Bunun için de, herşeyden önce yapının nelerden ve nasıl 48 // KASIM 2011 leşmiş iktidarların birer birer sallandığını görüyoruz. Bu bağlamda diyebiliriz ki, hızla gelişen ve değişen dünyaya inat, değişmemekte ısrar eden rejimler için artık sona yaklaşılıyor. Her biri 30 yılı aşkın süredir iktidarda olan liderler artık son kozlarını oynuyorlar. Ortadoğu’nun çelik zırhlı rejimleri şiddetli bir şekilde esmeye başlayan değişim ve reform rüzgarlarına daha fazla direnemeyecek gibi görünüyor. Ancak, unutulmaması gereken önemli bir ayrıntı daha var. Reform, devrim, değişim, dönüşüm, adı her ne olursa olsun, söz konusu kavramlar ancak halk gerçekten hazırsa ve istiyorsa başarılı, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir nitelikte olacaktır. Eğer bu ayrıntı gözden kaçırılır ya da göz ardı edilirse, Afganistan ile başlayan, Irak ile devam eden ve şimdilerde Tunus, Mısır, Libya, Suriye, Bahreyn ve sıradakiler ile genişletilmeye çalışılan ‘demokrasi, özgürlük, adalet’ dalgası, Afganistan ve Irak’ta ne kadar başarılı olduysa, sıradakilerin de payına bundan fazlası düşmeyecektir... Zira diktatöryal rejimler elbette devrilmelidir, miatlarını çoktan doldurmuşlardır, buna hiç şüphe yok ama, yöntem, yol, yordam bu mudur? oluştuğunu ortaya koymak son derece önemli. Ortadoğu’nun sosyolojik analizinde ilk göze çarpan şey, hem toplumsal hem de siyasal sistemin “farklılıklar” üzerine kurulu olması. Yani ırk, din ve mezhep ayrımlarının toplumsal sınıfların ve birçok siyasal mekanizmanın oluşumunda başat unsur olması. Düzenin farklılıklar üzerine kurulması ise, kaçınılmaz olarak toplumsal bütünleşmeyi ve bir adım sonrasında da uluslaşmayı engelliyor. Bu durumDevrim zihinlerde olmalı… da ulus-devlet anlayışından ve doAfganistan, Irak ğal olarak üniter bir yapıdan söz etİşte böyle bir manzara var örneklerinde olduğu gibi, Ortadoğu’da. Nüfusunun çoğu genç mek de haliyle imkansız oluyor. Kalyıkılan rejimler yerine dı ki, Ortadoğu ülkelerinin, hepsiolan ve bilinenin aksine eğitimli olan nin değilse bile önemli bir kısmının çoğu Arap ülkesinde gençler tedirkurulanlar/kurulacak devlet geleneğinden yoksun olduğu gin, geleceklerinden kaygılı ve en olanlar, sistemi değil, düşünüldüğünde, resmin tamamıkötüsü umutsuz. Çünkü sistem(ler) rejimi değil sadece nı görmek daha kolay hale geliyor. böyle devam ettikçe, düzenin çarkÜstüne üstlük, söz konusu ülkeleları bu şekilde dönmeye devam etisimleri değiştirecekse; rin hemen hepsinin yakın geçmişte tikçe, çarkın dişlileri arasında ezilip gelir dağılımında yine bir ya da birkaç askeri darbe geçirgideceklerinin farkındalar. Tıpkı kenuçurumlar olacaksa, diği ve bu darbeler ile birlikte iktidadilerinden önceki nesiller gibi… İşte özgürlük, adalet, refah ra gelen diktatörlerin uzun yıllar halbu nedenle, bir kıvılcım bekliyorlar, kı demir yumrukları ile yönettiği dik- yine sınırlı ve sayılı bir halk bir mucize belki… İsyanlar, halk hakate alınırsa, aynanın ardındakiledarbeler çözüm mü o da zümresine sunulacaksa, reketleri, ri gör(ebil)mek daha kolay hale gelişüpheli. Zira değinildiği üzere, Afdeğişen hiçbir şey yor. Ortadoğu’da siyasal ve toplumganistan, Irak örneklerinde olduğu olmayacak “sokaklar” sal alandaki bir diğer belirleyici ungibi, yıkılan rejimler yerine kurulansur da, dinin devlet/sistem ve dolar/kurulacak olanlar sistemi değil, için… layısıyla halk üzerindeki aşırı nüfurejimi değil sadece isimleri değiştizu. Dinin ya da baskın mezhebin, siyasetin, hukukun ve recekse; gelir dağılımında yine uçurumlar olacaksa, öztoplumun her tabakasındaki etkisi halk üzerinde büyük gürlük, adalet, refah yine sınırlı ve sayılı bir halk zümbir baskı yaratıyor. Uzun yıllar boyunca diktatörlerin kı- resine sunulacaksa, değişen hiçbir şey olmayacak “solıçları altında ezilen halk, bunun üzerine dinin de baskı kaklar” için… Bu yüzden, Ortadoğu’da topyekün bir zihunsuru haline getirilmesi eklenince nefes alamaz hale niyet devrimine ihtiyaç var…Sıradan halkın, yani sokakgetiriliyor. İçeride yaşanan bütün bu olay ve olgulara bir ların hakkını alabilmesi için, evet “tek yol devrim”, ama de süper güçlerin kendileri üzerinden yürüttüğü çıkar var olan düzeni sadece yıkmak için değil, yenisini, daha çatışmaları eklenince, Ortadoğu coğrafyasında yaşayan iyisini kurmak için zihinlerin hazır, zeminlerin uygun olinsanların hayatı nefes alıp vermekten ileriye gidemiyor. duğu bir zihniyet devrimi… Filler ve çimenler İnsanlığın doğduğu topraklar olarak kabul edilen geniş anlamda Doğu, özel anlamda ise Ortadoğu, günbegün insanlığın, insaniyetin yok oluşuna mekan oluyor. Büyük güçlerin çıkarlarının kesiştiği Ortadoğu’da, bu çıkarlar uğruna yangın yerine dönen topraklarda yaşayan insanlar ise yok sayılıyor. Var olsalar bile “çimenler” misali yok ediliyorlar. Yani, filler tepişirken, olan her zaman ezilen çimenlere oluyor; tıpkı Ortadoğu’da olduğu gibi… Son olarak, “Arap baharı” olarak adlandırılan isyan dalgalarında görüldüğü üzere, Ortadoğu’da sokaklar yine, yeniden bir kaosun içine çekiliyor. Ortadoğu’daki kemik- KASIM 2011 // 49 ULUSLARARASI İLİŞKİLER OTOMOTİV VOC TEST MERKEZİ PROJESİ HOLLANDA TEKNİK ÇALIŞMA ZİYARETİ Türk Metal Sendikası ile MESS ’in birlikte yürüttüğü ve Otomotiv Sanayi Derneği’nin iştirakçi ortak olarak yer aldığı Otomotiv VOC-TEST Merkezi Projesi kapsamında, 17-21 Ekim tarihleri arasında Hollanda’ya teknik bir çalışma ziyareti gerçekleştirildi. CEM SNAET [email protected] Ziyarete, Türk Metal Sendikası, MESS, SIBEM-Sınav ve Belgelendirme Merkezi A.Ş. , TOFAŞ ve Mercedes-Benz Türk temsilcileri katıldı. Bu çerçevede, Utrecht, Lahey, Eindhoven ve Amsterdam’daki çeşitli paydaşlar ziyaret edilerek Hollanda Yeterlilik Sistemi hakkında bilgi alındı. Projenin hedefi, Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi doğrultusunda değerlendirme, ölçme ve belgelendirme sisteminin oluşturarak, VOC-TEST Merkezi ve şubelerinin etkin ve sürdürülebilir bir şekilde işletebilmesini sağlamaktır. Hollanda‘da teknik ziyaretler gerçekleştirilen, COLO ve ona bağlı uzmanlık merkezleri Innovam & Voc, Kenteq, ayrıca, Hobeon Groep, DAF Trucks N.V Şirketi ve TATA Steel Eğitim Merkezi’nin otomotiv sanayi mesleki yeterlilik sınav ve belgelendirme merkezi, proje kapsamında ayrıntılarıyla değerlendirildi. 50 // KASIM 2011 COLO Teknik ziyaretin ilk etabında Hollanda Yeterlilik Sisteminin koordinatör kuruluşu COLO ve bağlı uzmanlık merkezleri Innovam&VOC ve Kenteq ziyaret edildi. 17 Sektörel Uzmanlık Merkezi bulunan çatı örgüt COLO; yapısı, görevleri ve uzmanlık merkezleri hakkında bilgi alındı. Ayrıca, Hollanda’da genel eğitim, mesleki eğitim ve yetişkin eğitim sistemine de değinildi. Colo Uzmanlık merkezleri, kırktan fazla sanayi dalını temsil eden sektörel kuruluşlardır. Uzmanlık merkezi ulusal ve bölgesel düzeyde bakanlıklar, belediyeler, sosyal ortaklar ve mesleki eğitim ve öğretim kurumları için stratejik ortak olarak hareket etmektedir. Bu merkezler, 20.000’den fazla yerleştirme şirketi olanlar ve bölgesel hükümetle sanayi dalları arasındaki ilişkiyi sağlar. Merkezler, meslek okullarının yeterliliğini, yerleştirme şirketlerinin akreditasyonunu yasal olarak yerine getirmesini ve gelişip sürdürmesini sağlar. Colo yönetim kurulu 9 üyeden ve bir bağımsız başkandan oluşur. Yönetim kurulu, işveren ve işçi örgütlerini bir araya getirmekte ve böylece uzmanlık merkezlerinde işbirliği oluşturulmaktadır. DAF ve TATA STEEL Fabrikalarına Ziyaret Hollanda Yeterlilik Sisteminin işletme ayağında ise, Eindhoven’da bulunan ve Avrupa’nın en büyük kamyon ve motor fabrikalarından biri olan DAF ziyaret edildi. Fabrikanın üretim sahasında teknik inceleme turu yapıldıktan sonra, yetkililer tarafından bilgi verildi. Avrupa’nın ikinci en büyük çelik üreticisi TATA Steel’in Eğitim Merkezi de ziyaret edilerek, yürütülen eğitimler hakkında bilgi alındı. Daha sonra fabrikanın üretim sahasında teknik inceleme ziyareti gerçekleştirildi. Hollanda’nın çeşitli kentlerinde gerçekleştirilen teknik eğitim ziyaretlerinde paydaş ev sahipleri, Türk Metal ve MESS ortaklığındaki projeye büyük ilgi gösterdi. Ev sahiplerinin ayrıntılı sunumları ve soru cevap şeklinde geçen toplantılar sayesinde, projede yer alan tüm katılımcılar, mesleki yeterlilik sınav ve belgelendirme hakkında bilgi sahibi olma fırsatı buldu. Hollanda’nın sınav ve belgelendirme sisteminde elde edilen güvenirliğin ve eğitim sistemindeki kalitenin, okulların, sektördeki firmaların, işçi- işveren sendikalarının ortak bir paydada bir araya gelmesi ve uyumlu bir şekilde çalışmasıyla sağlandığı sonucu, inceleme gezisine katılanların çıkardığı ortak sonuç oldu. Avrupa Yeterlilik Çerçevesi ile uyumlu Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi doğrultusunda değerlendirme, ölçme ve belgelendirme sistemini oluşturacak Otomotiv VOC-Test Merkezi projesi kapsamında gerçekleştirilen bu ziyaret, Türk Metal Sendikası ve MESS ortaklığı ile kurulan ve işletilecek olan MEMAS ve SIBEM’in çalışmaları için iyi bir deneyim ve tecrübe oldu. Hollanda’da Kenteq Uzmanlık Merkezine Bağlı IHC Werne Gemi Tersanesi Eğitim Bölümünden Fotoğraflar KASIM 2011 // 51 MAKALE TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ VE SENDİKAL ÖRGÜTLENME Toplumsal cinsiyet nedir? Toplumsal cinsiyet eşitliği nedir? Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın ve erkeğin hayatına ne şekilde yansıyor? Sendikal örgütlenme ile ilgisi nedir? Sanırım öncelikle bu soruları cevaplayarak, kafalardaki soru işaretlerini ortadan kaldırmak gerekiyor. HÜLYA UZUNER Türk – İş Kadın İşçiler Uzmanı Toplumsal cinsiyeti, kadın ve erkeğe toplum tarafından belirlenen roller ve sorumluluklar bütünü olarak tanımlayabiliriz. Toplumsal cinsiyet eşitliği ise, kadın ve erkeğe toplumun her alanında eşit hak ve fırsatların verilmesidir. Toplum tarafından belirlenen roller, dünyanın hemen her ülkesinde aynı şekilde tezahür etmektedir. Fakat eşitlik konusu, ülkelerin sosyo-kültürel yapılarına göre farklılık göstermektedir. Toplumsal cinsiyet rollerini irdeleyecek olursak, kadına, çocuk, yaşlı ve hasta bakımı ve ev işleri; erkeğe ise, ailenin geçimini sağlamak üzere, çalışma hayatında yer alması ve ailenin onur ve haysiyetini koruması gibi roller düşmektedir. Kadına yüklenen roller, kadını eve bağlamakta, çalışma hayatına ve toplumsal hayata katılımını kısıtlamaktadır. 52 // KASIM 2011 Toplumsal cinsiyeti, kadın ve erkeğe toplum tarafından belirlenen roller ve sorumluluklar bütünü olarak tanımlayabiliriz. Toplumsal cinsiyet eşitliği ise, kadın ve erkeğe toplumun her alanında eşit hak ve fırsatların verilmesidir. bakımını üstlenecek bir aile büyüğü olduğu takdirde, kadın çalışma hayatına devam edebilmektedir. Kreş ve bakım yurdu konusunda yasal düzenlemeler olmasına karşın, uygulamada sorunlar yaşanmaktadır. Kreş ve bakım yurdu açma konusu, işyerinde çalışan kadın işçi sayısına bağlanmıştır. Yani, çocuk bakımı sadece kadının sorumluluğu olarak düşünülmektedir. Geleneksel cinsiyetçi bakış açısının yansımaları, kanunun konu ile ilgili maddesinde de kendini açıkça göstermektedir. Cinsiyete dayalı roller gereği kız çocuklarına gerekli eğitim (ev işi, yemek pişirmek, çocuk bakımı vs), ev içerisinde verilebileceği düşünülür, o yüzden kız çocuklarının mesleki ve genel eğitimine daha az önem verilirdi. Bu durum, kadınların erkeklere göre, daha az eğitimli ve vasıfsız, fiziksel güce sahip olmayan bireyler olarak düşünülmesine, onların düşük ücretli, emek yoğun, sosyal güvenceden ve örgütlenmeden yoksun işlerde istihdam edilmesine neden olmakta idi. Konuya sendikal örgütlenme açısından baktığımızda ise, karşımıza yine toplumsal cinsiyet eşitsizliği çıkmaktadır. Sendikaların erkek egemen bir yapıya sahip olduğu yadsınamaz. Kadınların sendika üyelikleri ve sendikal faaliyetlere katılımı erkeklere oranla ne yazık ki çok düşüktür. Kadınlar sendikal faaliyetlere katılmak istedikleri takdirde de toplumsal baskılara maruz kalabilmektedir. Geleneksel cinsiyet rolleri gereği sendikacılık da “erkek işi” olarak anılmakta ve dolayısıyla kadınların sendikalarda örgütlenmesi, sendikal faaliyetlere katılması ve sendikaların yönetim kadrolarında yer alması toplumsal açıdan hoş karşılanmayabilmektedir. Ancak, son yıllarda kadın ve kız çocuklarının eğitimine daha fazla önem verilmeye başlanmış, fakat buna rağmen, alınan eğitim, gerekli bilgi ve donanıma sahip olmak, kadınların çalışma hayatı ve sosyal hayattaki sorunlarını çözmeye yetmemiştir. Çalışma hayatında yer alan kadınlar kendilerine dayatılan roller gereği, farklı birçok sorunla da karşılaşmaktadır. Sektör ve meslek seçiminde “kadın işi” ve “erkek işi” olarak ayırım yapılması, kadınların, bilgi ve teknoloji gerektirmeyen işlerde ve yönetim kademelerinden uzak, bakım ve hizmet işlerine uygun görülmesine, erkeğin ise, teknoloji ağırlıklı ve yönetim kademelerinde yer almasına neden olmaktadır. Ancak, son yıllarda yüksek öğrenim gören kadınların da -sayıları çok olmamakla beraber-, kamuda ve özel sektörde yönetim kademelerinde yer almaya başladığını görüyoruz.* Türkiye’de egemen olan ataerkil yapının, yani erkek egemen zihniyetin dayattığı roller gereği, kadınlar çalışmak istese bile, ev içindeki sorumlulukları nedeniyle istenilen ölçüde işgücü piyasasına katılım sağlayamamaktadır. Özellikle çocuk sahibi olunması durumunda kadınlar, çocukları ve çalışma hayatı arasında bir tercih yapmak zorunda kalabilmektedir. Kreş ve bakım yurtlarının yetersizliği, güvenilir olmayışı ve özel kreş ücretlerinin yüksekliği gibi nedenler, kadınların çalışma hayatından uzaklaşmasına neden olmaktadır. Ancak, çocukların KASIM 2011 // 53 Kadının işgücü piyasasına katılımının önündeki en büyük engellerden biri olan bakım hizmetlerinin kadının sorumluluğundan alınması için devlet, işçi ve işveren işbirliği yapmalıdır. Çocukların güvenilir, kaliteli ve ücretsiz kreş ve bakım yurtlarında bakımı sağlanmalıdır. Kreş ve bakım yurdu açma kriteri sadece kadın işçi sayısına bağlanmamalıdır. Ebeveyn izni yasalaşmalıdır. Kadın evli ise eşi, bekâr ise baba ve ağabeyi tarafından izin alabildiği ölçüde örgütlenme içerisinde yer alabilmektedir. Kadının evli ve çocuk sahibi olması halinde ise, hem çalışma hayatının yükü, hem aile sorumlulukları kadının üçüncü bir iş olarak sendikal faaliyet içerisinde bulunmasını engellemektedir. Kadın, ancak çocuk bakımını ve evin sorumluluklarını eşiyle paylaşması durumunda sendikal faaliyetlere katılabilecektir. aile işçisi olarak çalışan kadının da sendikal örgütlenmeden yararlanmadığı unutulmamalıdır. Sendikaların erkek egemen yapılar olması nedeniyle, sendikal faaliyetlerde “başarılı olamayacağım” korkusu kadınlarda özgüven eksikliğine neden olmaktadır. Kadınların bu alanda erkeklerle mücadele etmesi için ‘cevval’ bir yapıya sahip olması önemlidir. Sonuç olarak, yasalarda gerçekleştirilen yeni düzenlemelere rağmen kadınlar açısından varılan nokta yeterli değildir. Peki, çalışma hayatında cinsiyet eşitliğini sağlamak için neler yapılmalıdır? Kadın bir birey olarak değil daha çok ailenin bir parçası olarak anlamlı görülmektedir. Dolayısıyla, tüm düzenlemeler de bu yönde yapılmaktadır. Oysa mevzuatta yapılacak tüm değişikliklerde kadın, toplumun ve ailenin bir parçası olarak değil, öncelikle bir “birey” olarak düşünülmelidir. Kayıtdışı sektör ve eve iş verme, yarı zamanlı, geçici süreli gibi esnek çalışma modelleri, kadınların sosyal güvenceden ve örgütlenmeden yoksun istihdam edilmesine neden olmaktadır. Bunun yanısıra, tarımda ücretsiz Konuya sendikal örgütlenme açısından baktığımızda ise, karşımıza yine toplumsal cinsiyet eşitsizliği çıkmaktadır. Sendikaların erkek egemen bir yapıya sahip olduğu yadsınamaz. Kadınların sendika üyelikleri ve sendikal faaliyetlere katılımı erkeklere oranla ne yazık ki çok düşüktür. 54 // KASIM 2011 Kayıt dışı sektörde istihdam edilen kadınların sendikalaşması mümkün olmadığından kadın, yasal ve sosyal haklara sahip olamamaktadır. Esnek çalışma modelleri, kadınları tam zamanlı ve güvenceli istihdam olanaklarından uzaklaştırmakta ve geleneksel cinsiyet rollerinin devam ettirilmesini sağlamaktadır. Kadınların sendikal örgütlenme içerisinde bulunabilmeleri için sendikaların da birtakım faaliyetlerde bulunması gerekmektedir. Bu faaliyetleri kısaca şöyle sıralayabiliriz: “Kadınlara ayrımcılığın önlenmesi, erkeklerin cinsiyet eşitliği konusuna duyarlı hale getirilmesi, kadınların bilinç düzeyinin artırılması, yasal ve sendikal haklarını öğrenmesi, sendikal faaliyetlere katılımlarının sağlanması, işyeri temsilciliği, şube ve genel merkez yöneticiliğine seçilmelerinin hangi yollarla yapılması gerektiğine dair eğitim seminerleri vermelidir. Kadın işçilere yönelik örgütlenme kampanyaları yapmalıdır.” Kadın ve kız çocuklarının eğitimine önem verilmelidir. 8 yıllık zorunlu eğitime lise öğrenimi de dâhil edilmelidir. Kız çocuklarının erken yaşta evlendirilmeleri konusu bir devlet sorunu olarak ele alınmalı ve ilgili kurum ve kuruluşlarla bir araya gelinerek konuya ilişkin politikalar üretilmelidir. Kadının işgücü piyasasına katılımının önündeki en büyük engellerden biri olan, bakım hizmetlerinin kadının sorumluluğundan alınması için devlet, işçi ve işveren işbirliği yapmalıdır. Çocukların güvenilir, kaliteli ve ücretsiz kreş ve bakım yurtlarında bakımı sağlanmalıdır. Kreş ve bakım yurdu açma kriteri sadece kadın işçi sayısına bağlanmamalıdır. Tüm bunlara ilaveten, Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının yolu, kadının ataerkil ideolojinin kıskacından kurtulmasından geçiyor. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin kısa ve orta vadede sağlanması mümkün gözükmemektedir. Kadınların daha fazla bilinçlenmesi, daha iyi örgütlenmesi, kadın ve erkeğin dayanışma içerisinde olması ve toplumda cinsiyet eşitliği gözetilerek çocuk yetiştirilmesi ile uzun vadede topyekun zihniyet değişimiyle toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşılması mümkün olabilir. (*) Ecevit, Yıldız (1998) “Türkiye’de Ücretli Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Temelinde Analizi”, A. Berktay (Der.) 75 yılda Kadınlar ve Erkekler içinde, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, s.271-280. İNTERNETİ NASIL VE NE KADAR KULLANIYORUZ? İnsanların birbirleriyle haberleşmelerinde, dün- den bugüne bakıldığında teknolojik anlamda ciddi gelişmeler yaşandı. Dumanla haberleşmeden, posta güvercinlerine, posta arabalarından, haber ulaklarına, telgraftan, telefona, radyodan televizyona ve sonuçta, internete kadar bir gelişim söz konusu. Günümüz dünyasında internet kullanımı hayatın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. İnternet; kelime anlamı olarak, “Interconnected set of Networks” yani “birbirine bağlı bilgisayar ağları” kelimelerinin kısaltılmışıdır. İnternet, nükleer bir savaş sırasında pek çok bilgisayarın zarar görmüş olabileceği olasılığı göz önünde bulundurularak, böyle bir ortamda haberleşmeyi mümkün kılacak bir sistem fikrinden doğmuştur. Türkiye’de İnternet Kullanımı Intel şirketi tarafından, 2009 yılında Türkiye’nin 28 ili ve 55 ilçe merkezinde toplam 113 mahallede, bilgisayar tutumlarına yönelik görüşleri değerlendirmek amacıyla bir araştırma Dumanla haberleşmeden, posta güvercinlerine, posta arabalarından, haber ulaklarına, telgraftan, telefona, radyodan televizyona ve sonuçta, internete kadar bir gelişim söz konusu. KASIM 2011 // 55 gerçekleştirildi. Araştırma kapsamında, %61,2’si erkek ve %31,8’i kadın olmak üzere, toplam 1.134 kişi ile yüzyüze görüşüldü. Araştırma sonuçlarına göre; Şehirde yaşayan her 3 ailenin 2 tanesinde bilgisayar olduğu, Erkeklerin %85’i, kadınların da %58’inin bilgisayar kullandığı, Ankete katılanların yaş gruplarına göre dağılımları dikkate alındığında ise; 16-19 yaş arasının %95’inin bilgisayar kullandığı, 19-24 yaş arasının %95’inin bilgisayar kullandığı, 25-34 yaş arasının %75’inin bilgisayar kullandığı, Yine bu grupların aktif olarak internet kullanıcısı olup olmadığına dair yöneltilen soruya alınan cevabın dağılımında ise; 16-19 yaş arasının %89’u aktif internet kullanıcısı, 20-24 yaş arasının %92’si aktif internet kullanıcısı, 25-34 yaş arasının %70’i aktif internet kullanıcısı olduğu tespit edildi. Katılımcıların hangi amaçla internet kullandığının tespiti amacıyla yapılan sınıflamada, %40’ının bilgisayarı müzik dinlemek, şarkı indirmek için kullandığı, kalan %60’lık kesimin ise, öncelikli e-posta göndermek, web sitelerinde dolaşmak ve chat yapmak için internet kullandığı tespit edildi. İnternet Bağımlılığı… Son birkaç yıldır çok sık söz edilir olan internet bağımlılığı, uluslararası birçok araştırmaya konu oldu. İnternet bağımlılığı konusundaki çalışmalar genellikle ABD’de 56 // KASIM 2011 yapılmaktadır. ABD’de her üç boşanmanın birinde, boşanma nedeni olarak internet bağımlılığı gösterilmektedir. Yine ABD’de yapılan geniş bir çalışma olan internet bağımlılığı düzensizliği raporuna göre, internetin bağımlılık yapan ve kişilerin ilişkilerini bozan en önemli alanların başında chat odaları, oyun ve program indirilen siteler geliyor. İnternet, şüphesiz ki, günümüz insanına büyük imkanlar ve nimetler sunan çok önemli bir teknoloji. İnsanlık tarihinde iletişim ve haberleşmeyi bu kadar kolaylaştıran başka bir teknoloji henüz geliştirilmemiştir. Ancak, bunun yanında elbette ki zararlarını da göz ardı etmemek gerekir. Bugün hemen her yaştan birçok insan, ne yazık ki, artık bir internet bağımlısıdır. İnternet bağımlılığı; Amerika Psikoloji Derneği’nin tanımına göre “psikolojik bozukluklar” kapsamına alınmıştır ve Dr. Ivan Goldberg tarafından bilimsel olarak ortaya konulan bir olgudur. Sorunlu internet kullanımı, ülkemizde de yeni yeni tanınmaya başlamış bir rahatsızlık olup, psikiyatri dalının da yeni ilgi alanlarından biri haline gelmiştir. Bunda da, kontrolsüz internet kullanımının ve internet cafelerin denetimsizliğinin etkisi oldukça fazladır. İlköğretimden başlayarak öğrencilere internetin doğru kullanılması ve bilgi kirliliğinin önlenmesi alanında dersler verilmesi oldukça önemlidir. Aksi takdirde, ülkemizde de internet bağımlılarının sayısı giderek artacaktır. İnternet bağımlılığının belirtileri ∆ ∆∆ ∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆ ∆ İnternete bağlı kalma süresinde artışa ihtiyaç duyma, Fiziki ve ruhi problemlerin baş göstermesi, İnternete bağlı kalabilmek için aile üyelerine, terapiste ya da başkalarına yalan söyleme, Bilgisayar nedeniyle eşler arasında anlaşmazlık ve sorun çıkması, Sosyal faaliyetlerde azalma, İş veriminin düşmesi, Online alışverişte artış, Sürekli uykusuz kalma ve yorgunluk, Göz rahatsızlıkları, Sosyal ortamda konuşup, görüşmeyi yüz yüze görüşmeye tercih etmek, (chatleşmek) Başka aktivitelerden zevk alamayıp, asosyalleşmek, Aile bağlarının zayıflaması, Spor faaliyetlerinden uzaklaşma ve kondisyon kaybı vb… Kilo artışı veya kilo kaybı vb… Her şeyin çoğunun zarar olduğu yadsınamaz bir gerçektir. İnternet şüphesiz ki çağın haberleşme buluşu ve kişilere bilgi akışını ve paylaşımını açan mucizevi bir teknoloji ; bir “ağ kurgusu”dur. Ancak, insanlar tarafından doğru kullanıldığında amacına ulaşan bir teknolojidir… Hayatın hemen her alanında bize kolaylık sağlayan, hemen her konuda makaleye, araştırmaya, habere ulaşmamızı sağlayan internet sayesinde, uzaktaki tanıdıklarımızla görüntülü, sesli, yazılı iletişim kurabiliyoruz. Dahası, birçok resmi işlemi (bankacılık, bilgi edinme, sınav başvurusu, araç muayene, trafik cezası, SGK gibi) sıra beklemeden gerçekleştirebiliyoruz. Unutulmaması gereken, hayatımızı kolaylaştıran internet, sadece amacına uygun kullanılması durumunda bize pozitif katkı sağlayacaktır. KASIM 2011 // 57 TÜRK METAL & MESS // ORTAK EĞİTİM PROJESİ TÜRK METAL - MESS ORTAK EĞİTİM ve TEŞKİLATLANDIRMA EĞİTİM PROGRAMI 17 Ekim – 16 Kasım 2011 2011 yılında Ankara Büyük Anadolu Otel’de gerçekleştirilen eğitimlere katılan işçi sayımız: 8043 Eskişehir, Bozüyük, Bolu, Sakarya ve Kocaeli, şubelerimizden 77 kişinin katıldığı, 17-19 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilen eğitim programının açılış konuşmasını Genel Sekreterimiz Muharrem Aslıyüce yaptı. Aslıyüce’nin, dünyada yaşanan işçi hareketleri ve sendikal mücadeleleri konu alan konuşması, katılımcılar tarafından büyük bir dikkatle takip edildi. Genel Sekreterimiz Muharrem Aslıyüce eğitim programının kapanışında da katılımcıları yalnız bırakmadı. Ankara 1, Ankara 3 ve Aksaray 1 nolu, şubelerimizden 69 kişinin katıldığı, 20-22 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilen eğitim programının açılış konuşmasını Genel Sekreterimiz Muharrem Aslıyüce yaptı. Aslıyüce’nin konuşması, katılımcılar tarafından dikkatle takip edildi. Eğitim programının kapanışında da bulunan Aslıyüce, katılımcılara sertifikalarını takdim etti. Karadeniz Ereğli, şubemizden 74 kişinin katıldığı, 24-26 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilen eğitim programımızın açılış konuşmasını Genel Sekreterimiz Muharrem Aslıyüce yaptı. Aslıyüce konuşmanın ardından, katılımcıların, çalışma hayatına ilişkin sorularını da yanıtladı. Gebze 1, Dilovası ve Çayırova, şubelerimizden 73 kişinin katıldığı, 31 Ekim - 2 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilen eğitim programının açılış konuşmasını Genel Teşkilatlandırma Sekreterimiz İsmail Dursun yaptı. Dursun, konuşmasının ardından katılımcılarla sohbet etti ve çalışma yaşamına ilişkin soruları yanıtladı. Bursa Nilüfer, Bursa Gemlik ve İstanbul Anadolu Yakası, şubelerimizden 74 kişinin katıldığı, 14-16 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilen eğitim programının açılış konuşmasını Genel Eğitim ve Toplu İş Sözleşmesi Sekreterimiz Yavuz Gökçe yaptı. Programın açılışına MESS Başkan Vekili Bedirhan Gökçe de katıldı. 58 // KASIM 2011 METAL ÇİZGİ ‘ÖNCE İŞ GÜVENLİĞİ’ Cenk ALPARSLAN 2011 KASIM 2011 // 59 KİTAP Kitap ve Sinema bölümünde her ay birbirinden değerli kitapların ve sinema filmlerinin tanıtımlarını yapıyoruz… Ahilik Dr. Yusuf Ekinci Sayfa sayısı: 208 Baskı: 12 Yayın: Türk Metal Dr. Yusuf Ekinci tarafından kaleme alınan Ahilik kitabı, Ahilik teşkilatı hakkında titizlikle hazırlanmış geniş kapsamlı bilgileri içeriyor. Ahi birlikleri, Müslüman-Türk toplumunun ekonomik, sosyal ve kültürel hayatında yüzyıllarca çok önemli rol oynadı. Geçmişten bugüne ışık tutan Ahi Birlikleri’nin bütün yönleri ile incelendiğini söylemek çok zor, hatta imkânsızdır. Tarihçiler, edebiyatçılar, ekonomistler, ilahiyatçılar, sosyologlar, eğitimciler, yöneticiler ve diğer alan uzmanlarının Türk-İslam medeniyetinin kuruluş yıllarını incelemeleri ve kendi alanları ile ilgili bilgilere ulaşmalarının bugün zaruret hâline geldiği düşünüldüğünde, ulaşılan bu bilgiler, şüphesiz geleceğe ışık tutacaktır. Ahilik Kitabı’nın 208 sayfa halindeki 12. baskısı, Türk Metal yayınları bünyesinde gerçekleştirildi. Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, kitabın önsözünde şöyle dedi: “Tarihimiz ve tarihimize damgasını vuran kuruluşlarımız bizim için çok önemlidir ve bugün onlardan istifade etmek, kuruluşlarımızı inceleyerek yeni modeller oluşturmak mecburiyetinde olduğumuzu düşünüyorum. Böyle bir eseri sendikamıza kazandıran Dr. Yusuf Ekinci’ye teşekkür ediyorum”. İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Yeni Gelişmeler Sempozyum Tutanağı Baskı: 1 Yayın: Türk Metal Türk Metal Sendikası ile Gazi Üniversitesi’nin ortak düzenlediği ve 29 Eylül - 2 Ekim 2011 tarihlerinde Didim’de gerçekleştirilen “İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku’nda Yeni Gelişmeler Sempozyumu”nda yapılan konuşmalarla, sempozyum boyunca düzenlenen panellerin tamamı, Türk Metal Yayınları tarafından kitap haline getirildi. Kitap, son dönemde çalışma hayatında öne çıkan sorunları ve konuyla ilgili yeni düzenlemeleri ele alıyor. Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, kitap için yazdığı önsözde şöyle diyor: “Kitabı okuduğunuz zaman göreceksiniz ki, çalışma hayatında ortaya çıkan sorunların birçoğunun çözümü ancak ‘sendikalaşma’ ile birlikte mümkün olacaktır. Bu herkesin ortak fikridir. Sendikalı olmak, Anayasamızda yer alan temel bir hak olmakla kalmayıp, aynı zamanda bir insan hakkıdır. Biz inanıyoruz ki, hem konuşmacıların, hem de katılımcıların paylaştıkları birbirinden değerli fikirler, hukuk alanında yapılan değişikler için önemli bir katkı sağlayacak, konuların muhataplarına da ışık tutacaktır. Başta Gazi Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Rıza AYHAN olmak üzere, sempozyuma katılan, söz alan, tartışan ve bu yolla katkı sağlayan herkese teşekkürlerimi ve saygılarımı sunuyorum.” Türk Metal Yayınları logosu hazır… Türk Metal tarafından okuyucuyla buluşturulan kitaplar için yeni bir logo hazırlandı. Kitaplarımız bundan sonra bu logo ile basılıp yayınlanacak. 60 // KASIM 2011 SİNEMA Hayat Ağacı / The Tree of Life 1950’lerde geçen filmde, büyüdükçe masumiyetin yok oluşuna tanık olan çocukların hikâyesi anlatılıyor. Aslında herkesin içerisinde olduğu bir hikâye de diyebiliriz. Hepimiz çocukluğumuzdaki neşeyi, eğlenceyi ve sonsuz mutluluğu anımsadıkça, şimdilerde o masumiyetin kalmadığını bir şekilde anlıyoruz. İşte bu filmde, aynı hevesleri, aynı oyunları oynayan çocukların, bizim gibi büyüdükçe eski keyiflerden uzaklaştıkları anlatılmakta. Filmin yönetmeni ve senaristi Terrence Malick. Bu yıl Mayıs sonunda Amerika’da vizyona giren ve Cannes’ta büyük takdir toplayan filmin, Oscar’da da birkaç dalda aday gösterilmesi bekleniyor. Yapım: Tür: Süre: Yönetmen: Oyuncular: Senaryo: Yapımcı: 2010_2011 Bilim Kurgu, Dram, Fantastik 138 dakika Terrence Malick Brad Pitt, Sean Penn, Jennifer Sipes, Terrence Malick Bill Pohlad, William Pohlad, Grant Hill, Sarah Green, Dede Gardner, Ivan Bess, Nicolas Gonda Dedemin İnsanları “Dedemin İnsanları”, küçük bir kasabada yaşayan on yaşında bir çocuk ve dedesi aracılığıyla, bir ailenin ve bir ülkenin geçirdiği büyük değişimi anlatıyor. Kalabalık ve sıcak Ege insanlarının hikâyesini izlerken, mübadeleye, öteki olmaya, nereye gidersen git bir yere ait olamamaya, iki yakaya, çok sayıdaki azınlığa, ihtilallere bir defa daha, ama bu kez farklı bir yerden bakıyorsunuz. 2011 Mayıs sonunda Girit’te çekimlerine başlanan film, Gökçeada, Milas, Bodrum ve Söke’deki çekimlerle temmuz sonunda tamamlandı. Babam ve Oğlum’dan sonra, duygusal yoğunluğu ile yeni “Bir Çağan Irmak filmi” vizyonda… Yapım: Tür: Yönetmen: Oyuncular: Senaryo: Yapımcı: 2011 Aile, Dram Çağan Irmak Çetin Tekindor, Hümeyra Akbay, Mert Fırat, Ezgi Mola, Yiğit Özşener, Gökçe Bahadır, Zafer Algöz, Yiğit Arı, Ünal Silver, Ushan Çakır, Mehmet Ali Kaptanlar, Serkan Genç, Durukan çelikkaya, Sacide Taşaner, Çağan Irmak Ay Yapım, Kerem Çatay, Mustafa Oğuz, Most Productions, KASIM 2011 // 61 BULMACA SUDOKU BULMACA 4 7 2 9 9 6 7 4 8 2 1 6 4 1 6 2 2 9 9 1 3 8 6 4 9 6 5 3 8 5 8 4 8 3 6 6 5 4 9 1 8 8 2 4 5 9 5 3 8 2 2 6 8 4 1 2 2 4 3 6 6 5 7 8 3 7 8 8 4 4 6 9 BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ? ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆∆ ∆ Venüs saat yönünde dönen tek gezegendir… Sabahları elma, kahveden daha fazla uykunuzu açar… İnekler merdiven çıkabilir ama inemezler… Ördeklerin “vak” sesi yankı yapmaz, nedenini de kimse bilmez… Sivrisinek kovucu spreyler sinekleri kovmuyor. Sizi gizliyor orada olduğunuzu anlamamalarını sağlıyor… Taze kakao içinde bulunan sıvı, kan plazması yerine kullanılabiliyor… Hiçbir kağıt parçası 7 defadan fazla ikiye katlanamaz… Uyurken, TV izlerken olduğundan daha fazla kalori harcarsınız… Meşe ağaçları elli yaşından önce palamut vermez… YEMEKLERDEN SONRA YAPILMAMASI GEREKEN 7 ŞEY! Sigara içmeyin: Uzmanlarca yapılan deneyler, yemeklerden hemen sonra içilen bir sigaranın 10 sigaraya eşdeğer olduğunu kanıtlamıştır (Kanser olma riski daha yüksek). Hemen meyve yemeyin: Yemeklerin peşinden yenen meyveler midenin havayla davul gibi şişmesine neden olur. Çay içmeyin: Zira çay yaprakları yoğun asit içerir. Bu madde tükettiğimiz gıdalardaki proteinin hazmını zorlaştırıyor. Kemerinizi gevşetmeyin: Yemekten sonra kemeri gevşetmek kolaylıkla bağırsak düğümlenmesine ve tıkanmasına neden olur. Banyo yapmayın: Banyo yapmak ellerdeki, bacaklardaki ve vücuttaki kan akışını hızlandırır, böylece mide çevresindeki kan miktarı bu durumda azalır. Bu da midemizin sindirim sistemini zayıflatır. Yürümeyin: İnsanlar çoğu zaman, yemeklerden sonra 100 adım yürümek 99 yaşına kadar yaşamanızı sağlar derler. Gerçekte bu doğru değildir. Yürümek, sindirim sisteminin aldığımız gıdalardan besinlerin emilimini engeller. Hemen uyumayın: Aldığımız gıdalar yeterince sindirilemez. Bu durum bağırsağımızda gastrit ve enfeksiyona önderlik eder. 62 // KASIM 2011 Dergimizin Ekim sayısındaki çekilişle, ücretsiz tatil kazanan şanslı numaralar belirlendi Ekim ayı talihlilerinin belirlendiği çekiliş, Genel Eğitim ve Toplu İş Sözleşmesi Sekreterimiz Yavuz Gökçe ve Genel Merkez çalışanlarınca yapıldı. Şanslı üyelerimizin, kazanan numaralarının bulunduğu dergiyle birlikte, en geç 1 Ocak 2012 tarihine kadar bağlı oldukları şubelere başvurmaları gerekmektedir. Her ay 3 talihli numara ve her talihli numaraya 5 yedek numara belirliyoruz. Bu numaralar ile başvuru yapan asil numaralardan 5. Yedeğe kadar sıralayıp, ilk sırada başvuru yapan üyemizi tatile gönderiyoruz. Ağustos ayı dergimizden belirlenen kazanan numaralara bir üyemiz başvuruda bulundu. Ağustos Ayı 2. Talihli Asil numarayı bize ulaştıran Aksaray Mercedes Benz Türk AŞ işyeri çalışanı arkadaşımız Bülent Kocadağ Sendikamıza ait sosyal tesislerden tercih ettiği tesiste bir hafta boyunca ücretsiz tatil hediyesi kazandı. Kura sonucunda tatil kazanan üyelerimizin yol masrafları, ücretsiz tatil hediyemize dâhil olmadığını yeniden hatırlatalım. İşte Türk Metal’in Yatırımları: Büyük Anadolu Otel – Ankara Büyük Anadolu Girne Otel – KKTC Büyük Anadolu Ereğli Otel – Zonguldak Çekilen kurada kazanan numaralar: 1. Talihli Asil Numara: 32084 Yedekler: 1. Yedek 25789 2. Yedek 34568 3. Yedek 14535 4. Yedek 18520 5. Yedek 34568 64 // KASIM 2011 2. Talihli Asil Numara: 36705 Yedekler: 1. Yedek 35896 2. Yedek 24578 3. Yedek 12587 4. Yedek 05780 5. Yedek 12478 3. Talihli Asil Numara: 02072 Yedekler: 1. Yedek 28965 2. Yedek 14568 3. Yedek 26587 4. Yedek 12456 5. Yedek 35789 GÖLCÜK ŞUBESİ ‘Şirinler’ izleyicisiyle buluştu Huzurevi ziyareti Ford Otomotiv San. A.Ş. Bakım Çevre Mühendisliği çalışanları ve Şube Başkanımız Yücel Yücel, 4 Kasım’da, ilçemizde faaliyet gösteren huzurevindeki yaşlıları ziyaret ettiler. Yapılan ziyarette yaşlılarımızın kurban bayramı kutlandı ve üyelerimizin katkılarıyla şubemizce alınan eşofman takımları, yaşlılarımıza hediye edildi. FOKE’ye teşekkür plaketi Şubemizin yetkili olduğu işyerlerinden Ford Otomotiv San. A.Ş. bünyesinde faaliyet gösteren ve Ford Otosan çalışanlarınca oluşturulan Arama ve Kurtarma Ekibi’ne (FOKE) işyerinde verilen arama kurtarma ve iş sağlığı iş güvenliği eğitimlerini tamamlamaları, ayrıca, geçtiğimiz günlerde Van’da meydana gelen depremde gösterdikleri üstün hizmetten dolayı 17 Kasım tarihinde düzenlenen törenle teşekkür plaketi verildi. Törene Şube Başkanımız Yücel Yücel, Ford Otosan üstdüzey yöneticileri, alan müdürleri, Kocaeli SAR Ekibinden Erdem Akın ve SAR üyeleri ile şube katıldı. VKV Ford Otosan Kültür ve Sosyal Yaşam Merkezi’nde 20 Kasım tarihinde, ‘5 Taş Çocuk Tiyatrosu’ tarafından sergilenen ‘Şirinler’ isimli çocuk oyunu izleyicilerle buluştu. Gösteriyi izleyen çocuklar, renkli, eğlendirici, müziklerle görsel şölene dönüşen oyuna büyük ilgi gösterdiler. Toplam 280 çocuğun katıldığı oyun, eğlenceli olmasının yanısıra, temizlik, yalan söylememe gibi, eğitici ögeler de barındırıyordu. VKV Ford Otosan Kültür Merkezi programında, her ay çocuklar için yeni bir tiyatro oyununa yer veriliyor. İSTANBUL ANADOLU YAKASI ŞUBESİ Toplam 19 işyeri ziyaret edildi Şube Başkanımız Halil Faki Erdal, kurban bayramı öncesinde, şubemizin yetkisindeki Arçelik, Alarko, Aypaz, Birinci Oto, Böhler, Delphi, Elmek, Evas, Emas, Ford Yedek Parça, Gedore, Kerim Çelik, K.D.S. Pres Döküm, Nexans, Stoeger, Siemens, Siemens Gebze, Thyssen ve Ümran Çelik işyerlerini ziyaret etti. İşyerlerini bütün vardiyaları kapsayacak şekilde ziyaret eden Başkan Erdal, çalışanlarla tezgahları başında bir araya geldi ve sohbet etti. Fabrikalar arası futbol turnuvası Mahşer-i Cümbüş Ford’un konuğu oldu Ford Otomotiv’de bulunan VKV Kültür Merkezi, açıldığı günden bugüne, sanatın çeşitli dallarından farklı grupları ve toplulukları ağırladı, çok sayıda gösteriye de ev sahipliği yaptı. Kültür Merkezi’nde son olarak da, 17 Kasım günü Mahşer-i Cümbüş’ü oyunu sergilendi. Çalışanların yanısıra halka da açık olan oyun büyük ilgi gördü. 66 // KASIM 2011 Şubemiz tarafından düzenlenen ve 9 Ekim’de başlayan fabrikalar arası futbol turnuvası, 27 Kasım tarihinde sona erdi. Siemens ve Delphi işyerleri arasında oynanan final maçını kazanan Siemens takımı, turnuvanın şampiyonu olurken, üçüncülüğü de Arçelik elde etti. Üyelerimiz tarafından büyük bir ilgiyle takip edilen futbol turnuvasında, centilmenlik, kardeşlik ve dostluk duyguları daha da pekişti. Turnuvada şampiyonluğu kazanan Siemens futbol takımına kupa ve madalyalarını Türk-İş Bölge Temsilcisi Faruk Büyükkucak takdim etti. Metal Çocuk Kulübü üyesi Türkiye Şampiyonu BURSA 3 NOLU ŞUBE Orda Otomotiv Bilgilendirme Toplantısı Gemlik’te yapıldı Siemens işyerinde çalışan üyelerimizden Hayati Memiş’in kızı, aynı zamanda Metal Çocuk Kulübü üyesi Kübra Memiş, 26–29 Ekim tarihleri arasında yapılan Minik-Yıldız Muay Thai Türkiye Şampiyonası’nda tüm rakiplerini yenerek 1. oldu. Bu şampiyonluğu sayesinde ile Milli Takıma da çağrılan Kübra Memiş, Balkan Şampiyonasında ülkemizi temsil edecek. Kübra Memiş ve babası Hayati Memiş, şubemize gelerek Şube Başkanımız Halil Faki Erdal’ı ziyaret etti. Başkan Erdal, milli sporcumuzu tebrik etti ve başarılar diledi. Özel Bölge Hastanesi ile anlaşma imzalandı Şube Başkanımız Mesut Gezer ve Şube yöneticilerimiz, Orda Otomotiv çalışanları ile 17 Kasım tarihinde Gemlik’te biraraya geldi. Toplantıda, sendikamızın faaliyetleri, gelecekteki hedefleri, beraberliğin önemi ve gücü hakkında, Orda Otomotiv çalışanları bilgilendirildi. Üyeler, verimli geçen toplantı için, Şube Başkanı Gezer ve şube yöneticilerine teşekkürlerini ilettiler. ANKARA 3 NOLU ŞUBE Hidromek ziyaret edildi Şube Başkanımız Halil Faki Erdal, üyelerimizin ve birinci derece yakınlarının daha uygun fiyatlar ile sağlık hizmeti alabilmeleri için “Özel Bölge Hastanesi” ile sözleşme imzaladı. Anlaşmaya göre, özel bölge hastanesinin, Pendik, Maltepe ve Sancaktepe hastanelerinde ve bunlara bağlı kurulabilecek olan tüm sağlık birimlerinde, üyelerimiz ve birinci derece yakınlarına verilecek çeşitli sağlık hizmetlerinde %10 ile 20 arasında indirim uygulanacak. İZMİR 1 NOLU ŞUBE Şube Başkanımız Nihat Zengin ve şube yöneticileri, 14 Kasım günü Hidromek işyerini ziyaret etti, Başkan Zengin ve beraberindekiler, çalışan üyelerimizle tezgahları başında bir araya gelerek sohbet etti. Kabel Kablo unutulmadı EFE’de kan bağışı Şubemizin yetkili olduğu Efe End. Tic. A.Ş işyerinde çalışan üyelerimiz, Kızılay’a kan bağışında bulundular. Bağış öncesi, Kızılay ekibi doktoru tarafından, kan bağışının insan hayatı için ne kadar önemli olduğu konusunda üyelerimiz bilgilendirildi. Kan bağışına katılım oldukça yüksek oldu. Şube Başkanımız Nihat Zengin ve Şube Mali Sekreteri Yusuf Yılmaz, 15 Kasım günü Kabel Kablo işyerini ziyaret etti. Başkan Zengin ziyarette çalışan üyelerimizle sohbet etti ve sorunlarını dinledi. KASIM 2011 // 67 Mapsan Makine çalışanları da ziyaret edildi Ankara Dişli Dövme’yi ziyaret Şube Başkanımız Nihat Zengin ve İcra Kurulu üyeleri, 18 Kasım tarihinde Polatlı Yolu 55.Km de kurulu bulunan Ankara Dişli Dövme Ltd. Şti. işyerini ziyaret etti. Ziyarette çalışanlarla tezgahları başında bir araya gelen Başkan Zengin, üyelerimizle bayramlaştı. KAYSERİ ŞUBESİ Şubemizin yetkili olduğu Mapsan Makine işyeri de ziyaret programında idi. Şube Başkanımız Nihat Zengin ve icra kurulu üyeleri, çalışan üyelerimizle tezgahları başında bir araya gelerek sohbet etti. Boydak Holding ve üyelerimiz işbirliği ile Van’a yardım Aygersan ziyaret edildi Şube Başkanımız Nihat Zengin, ve Mali Sekreter Yusuf Yılmaz, İstanbul yolu üzerinde bulunan ve araç farları üreten Aygersan Aydınlatma işyerini ziyaret etti. Başkan Zengin ziyarette çalışanlarla bir araya geldi ve sorunlarını dinledi. MAN Türkiye de ziyaret edildi Şube Başkanımız Nihat Zengin ve İcra Kurulu üyeleri, MAN Türkiye işyerini de ziyaret etti. 16 Kasım tarihinde gerçekleşen ziyarette üyelerle tezgâhları başında bayramlaşma yapıldı. Üyelerle sohbet eden başkan Zengin ve yöneticiler sorunlarını dinleyip, işyerinin durumu hakkında bilgi alışverişinde bulundular. 68 // KASIM 2011 Şubemizin yetkili olduğu Hes Kablo A.Ş’nin sahibi Boydak Holding, Van’daki depremin yaralarını sarmak amacıyla bölgeye yaptığı yardımları sürdürüyor. Hes Kablo İşyeri Sendika Baştemsilcisi Ali Gökkaya’nın dergimize verdiği bilgiye göre, Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Boydak, düzenlediği basın toplantısında, anabayi, bayi ve çalışanların da katıldığı yardım kampanyasıyla elde edilen 4 milyon TL’lik ayni ve nakdi yardımın, en kısa sürede Van’a gönderileceğini bildirdi. Boydak, “yardım kampanyasına anabayilerimizin, bayilerimizin ve çalışanlarımızın da katılmaları, kampanyamıza gösterdikleri hassasiyet bizleri oldukça mutlu etmiştir” dedi. KDZ. EREĞLİ ŞUBESİ Kdz. Ereğli Şubemiz yeni binasında hizmet vermeye başladı Kdz. Ereğli Şubesi uzun yıllardan bu yana hizmet verdiği binadan, şehir merkezinde bulunan Öğretmen Evi (AY CİTY) İş Merkezi’ndeki yeni hizmet binasına taşındı. 24 Ekim Pazartesi gününden itibaren hizmete giren yeni tesisimizde, “Alp Tunca İşçi Lokali ”, toplantı ve televizyon salonu ile dinlenme bölümleri, mescit, kantin gibi, üyelerimize yönelik birimler bulunuyor. Kdz. Ereğli Şube Başkanımız Yusuf Ziya Odabaş, eski hizmet Cumhuriyet Halk Partisi Kdz. Ereğli Belediye Meclis Üyeleri Halil Bozkuş, Abdülkadir Sözer, Cumhur Nalcı ve Hasan Pınarcık da, Şubemizin yeni binasına taşınmasından dolayı hayırlı olsun ziyaretinde bulundu. binasının küçük olması nedeniyle bazı sıkıntılar yaşandığını kaydederek, “Bu eksikliklerimizi görerek bize böyle bir kompleksi kazandıran, başta Genel Başkanımız Pevrul Kavlak olmak üzere, tüm genel merkez yöneticilerimize teşekkür eder, bu tesisin üyelerimize hayırlı olmasını temenni ederim.” dedi. Şubemizin, yeni hizmet binasının adresi: Müftü Mahallesi Meydanbaşı Caddesi Ay City AVM Kat: 2 A Blok No: 44-- Kdz Ereğli/Zonguldak Milliyetçi Hareket Partisi Kdz. Ereğli İlçe Teşkilatı, İlçe Başkanı İlkay Özdemir başkanlığında şubemizin yeni binasını ziyaret ederek ‘hayırlı olsun’ dileklerini iletti. Yeni Hizmet binamıza ziyaretler Ege Bölgesi’ne teknik gezi Yeni hizmet binasına taşınan Ereğli Şubemize ziyaretler devam ediyor. Bu çerçevede, Kdz. Ereğli Kaymakamı İbrahim Çay, şubemizi ziyaret etti. Çay, ziyarette yaptığı konuşmada, Türk Metal Sendikası’nın, ilçe genelinde yapılan çeşitli etkinlik ve kampanyalara öncülük ettiğini belirtti. Ziyarette, İlçe Emniyet Müdürü Niyazi Koçak, Şube Sekreteri Metin Ercan, Şube Mali Sekreteri Sedad Taşdelen, Yönetim Kurulu Üyelerimiz de bulundu. ERDEMİR’de çalışan üyelerimizin teknik bilgi seviyelerini yükseltmek, yeni teknolojilerle beraber, değişik üretim tesislerini ve çalışma ortamlarını da yerinde görmelerini sağlamak ve ülkemizin değişik bölgelerindeki farklı kültürleri ve kültürel miraslarımızı tanımalarını sağlamak amacı ile, Sendikamız ve Erdemir’in ortaklaşa düzenlediği teknik ve kültürel gezilerin ikincisi, 24–29 Ekim tarihlerinde Bursa, İzmir ve Çanakkale’ye gerçekleştirildi. Toplam 48 üyemizin katıldığı gezinin ilk durağı Bursa’ydı. Orhangazi’ye ulaşan grubumuz burada, başta otomotiv ve otomotiv yan sanayi olmak üzere, makina imalat sanayi ile savunma sanayi için ihtiyaç duyulan alaşımlı, alaşımsız ve yüksek alaşımlı vasıflı çelik üreten bir kuruluş olan Asil Çelik Fabrikası’nı gezdi. Gezinin ikinci günü İzmir’e hareket eden grubumuz, burada Ege Endüstri A.Ş. tesislerini gezdi. Fabrikada yıllık 30 bin ton Erdemir sacı kullanılarak yerli ve yabancı otomotiv üreticilerine, özellikle ağır vasıta araçlarına, dingil ve aks kovanı üretimi yapıldığı, sacların tamamının ise şirketimizden temin edildiği bilgisi alındı. Gurubumuz, 26 Ekim Çarşamba günü, gezinin kültürel boyuttu kapsamında, Selçuk’ta Meryem Ana Kilisesi ve Efes Harabeleri’ni gezdi ve daha sonra Şirince KASIM 2011 // 69 Geçmiş olsun kasabasına geçti. Grup, hem kasabayı gezme, hem de yöreye özgü ürünlere yönelik alışveriş yapma imkânı buldu. Gezinin dördüncü günü, Yeni Foça/Aliağa yolu üzerinde bulunan İzmir Demir Çelik Fabrikası ziyaret edildi. Ardından da Çanakkale’ye hareket edildi. Çanakkale’de tarihi Gelibolu Yarımadası’nda Arıburnu, Conk Bayırı, 57. Alay Şehitliği, Ertuğrul Tabyası, Harp Hatıraları Müzesi, Kemal Yeri Yazıtı, Kesikdere Şehitliği, Mehmetçiğe Saygı Anıt, Mehmetçik Şehitlik Abidesi, Namazgâh Tabyası, Seyit Onbaşı Anıtı, Yahya Çavuş Şehitlik Anıtı, Yüzbaşı Mehmet Şehitliği rehber eşliğinde gezildi. Bursa Osmangazi şubemize bağlı iş yerlerinden Farba Otomotiv A.Ş.’de çalışan üyemiz Muhammet Öztürk iş kazası geçirdi. Şube Sekreterimiz Ali Kömürlü ve işyeri Baştemsilcimiz Murat Tarımcı, arkadaşımızı evinde ziyaret ederek geçmiş olsun dileklerini ilettiler. Teknik 20’ye ziyaret 29 Ekim Cumartesi günü Truva Antik Şehrini de gezerek programını tamamlayan gezi grubumuz, yapılan bu organizasyondan son derece memnun bir şekilde Ereğli’ye döndü. OSMANGAZİ ŞUBESİ Aybak işyeri ziyaret edildi Şube Başkanımız İsmail Cirit ve Şube Sekreterimiz Ali Kömürlü, şubemizin örgütlü bulunduğu Teknik 20 Ltd. Şti. işyerini 18 Ekim günü ziyaret etti. Başkan Cirit üyelerimizle tezgahları başında sohbet etti. Üyelerimiz de, Başkan Cirit’i işyerinde tezgâh başında görmekten onur ve mutluluk duyduklarını belirttiler. Rollmech de kan bağışına katıldı Bursa Osmangazi Şube Başkanı Y. İsmail Cirit, şubemiz yetkisindeki Aybak Kalıp A.Ş. iş yerini ziyaret etti. Başkan Cirit, ziyarette çalışan üyelerimizle tezgahları başında bir araya gelerek sohbet etti. Üyelerimiz de, Başkan Cirit’in ziyaretinden duydukları memnuniyeti dile getirdi. 70 // KASIM 2011 Van’da meydana gelen deprem nedeniyle kan stoklarını bölgeye yollayan Bursa Kızılay Kan Merkezi, kan bağışı kampanyası başlattı. Şubemiz yetkisindeki Rollmech Automotive de bu kampanyaya çok sayıda çalışanıyla destek verdi. Şube Başkanımız Y. İsmail Cirit de, kampanya kapsamında çalışan üyelerimizle kan verdi ve ardından da üyelerimizi tezgâhları başında ziyaret etti. Grammer de ziyaret edildi ESKİŞEHİR ŞUBESİ Kurul Toplantısı Arçelik’te yapıldı Şube Başkanımız Y. İsmail Cirit ve Şube Sekreterimiz Ali Kömürlü, 18 Ekim günü Grammer Koltuk Sistemlerini A.Ş. işyerini ziyaret etti. Başkan Cirit, üyelerimizle tezgâhları başında biraraya geldi ve sendikal konularda bilgiler verdi. Best unutulmadı Şube Başkanımız Mevlüt Gümüşay ve işyeri kurul üyelerinin katılımıyla, şubemiz yetkisindeki Arçelik A. Ş. Buzdolabı ve Kompresör İşletmeleri işyerinde aylık kurul toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıda, önümüzdeki iki ayın üretim durumu ve sendikal konularla ilgili değerlendirmeler yapıldı. Ford Otosan İnönü ziyaret edildi Şube İcra Kurulumuz, 2 Ekim tarihinde şubemiz yetkisindeki Best Elektromekanik A.Ş. yi ziyaret etti. Ziyarette, 1 Ocak 2012 – 31 Aralık 2013 tarihlerini kapsayan toplu iş sözleşmesi taslağı ile ilgili üyelerimizle fikir alış verişinde bulunuldu. Ayrıca iş yerinde 15. yılını dolduran üyelerimize Cumhuriyet Altını, 10. yılını dolduran arkadaşlara birer adet saat hediye edildi. Törene Şube Başkanımız Y. İsmail Cirit de katıldı. YPS de ziyaret programındaydı Şube Başkanımız Y. İsmail Cirit, 19 Ekim tarihinde şubemizin yetkili olduğu YPS Yedek Parça A.Ş. iş yerini ziyaret ederek üyelerimizle bir araya geldi. Üyelerimizin sorunlarını dinleyen Başkan Cirit, çalışmalar hakkında bilgiler verdi. Şube Başkanımız Mevlüt Gümüşay ve İcra Kurulu üyeleri, Ford Otosan A. Ş. İnönü Fabrikası Kamyon Alan fabrikasını ziyaret etti. Ziyarette çalışan üyelerimizle tezgahları başında bir araya gelen Başkan Gümüşay ve beraberindekiler, genel bir durum değerlendirmesi yaptı. Arçelik Futbol Turnuvası’nda Birinci Kompresör Montaj hattı Eskişehir Arçelik Fabrikası’nda 24 takımın katılımıyla başlayan futbol turnuvası yaklaşık 45 gün sürdü. Turnuva sonucunda Kompresör Montaj Hattı şampiyon olurken, Mekanik Boyahane ikinci, Malzeme Lojistik 3.cü oldu. Başarılı olan takımların ödülleri Arçelik Kompresör Fabrikası Müdürü Mustafa Deniz, Şube Başkanımız Mevlüt Gümüşay, İnsan Kaynakları Müdürü Ali Orhan tarafından verildi. 19 golle turnuvanın gol kralı olan Serhat Ergin de kupasını aldı. Turnuvada başarılı olan futbolculara fabrika sosyal tesislerinde bir de kokteyl verildi KASIM 2011 // 71 BURSA NİLÜFER ŞUBESİ Üye Bilgilendirme Toplantıları devam ediyor Bilgilendirme Toplantıları devam ediyor Şubemizde üye bilgilendirme toplantıları devam ediyor. Şubemiz yetkisindeki Oyak Renault A.Ş. fabrikasından işyeri temsilcilerimiz ve çalışanlarımız, 21 Ekim tarihinde üye bilgilendirme toplantısına katıldılar. Renault’a ziyaret Şube yöneticilerimiz, Şubemizin yetkili olduğu Oyak Renault A.Ş. işyerini 3 Kasım tarihinde ziyaret etti. Ziyarette, sendikal çalışmalar ve çalışma hayatına ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu. Bursa Nilüfer Şubemizde Üye Bilgilendirme Toplantıları devam ediyor. Şubemize bağlı Tredin Oto Donanım San. Tic. A.Ş. fabrikasından işyeri temsilcilerimiz ve çalışanlarımız 17 Kasım ve 23 Kasım tarihlerinde düzenlenen üye bilgilendirme toplantılarına katıldı. Toplantılarda sendikamızın çalışmaları ve çalışma hayatıyla ilgili gelişmeler görüşüldü. Oyak Renault çalışanları da Üye Bilgilendirme Toplantıları’na katıldı Şubemizin yetkili olduğu Oyak Renault A.Ş. fabrikasından işyeri temsilcilerimiz ve çalışan üyelerimiz de, 16 Kasım tarihinde üye bilgilendirme toplantısına katıldı. GEBZE 1 NOLU ŞUBE Üniversiteli öğrenciler şubemizi ziyaret ettiler Toplantı Alarko Carrier’de yapıldı Uludağ Üniversitesi İngilizce Bölümü öğrencileri, 23 Kasım günü Bursa Nilüfer Şubemizi ziyaret ederek sendikaların çalışmaları ve çalışma hayatı ile ilgili şube yöneticilerinden bilgi aldılar. Şube Yönetim Kurulu Toplantısı, 14 Ekim tarihinde, şubemiz yetkisindeki Alarko Carrier San. Tic. A.Ş. işyerinde gerçekleştirildi. Şube Başkanımız Şeref Özcan ve Yönetim Kurulu üyelerimiz, toplantının ardından, çalışan üyelerimizle sohbet etti. 72 // KASIM 2011 Autoliv çalışanları ziyaret edildi BOZÜYÜK ŞUBESİ Yaza veda Partisi Şube Başkanımız Şeref Özcan, şubemiz yetkisindeki Autoliv Teknoloji Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. işyerini ziyaret etti. Başkan Özcan, 20 Ekim tarihindeki ziyarette üyelerimizin sorunlarını dinledi ve sendikamızın faaliyetleri hakkında bilgi verdi. Şubemiz yetkisindeki Türk DemirDöküm A.Ş.’de ‘Yaza Veda Partisi’, 11 Ekim tarihinde yapıldı. Etkinliğe, Şube Başkanımız Cemal Güney’in yanısıra, Türk DemirDöküm Yönetim Kurulu Başkanı ve üyeleri, şirket yöneticileri de katıldı. Tam anlamıyla bir şenliğe dönüşen yemekli partide, çalışanlar güzel bir gün geçirdiler. Bando işyeri de ziyaret edildi Kan bağışı kampanyası Şube Başkanımız Şeref Özcan, şubemizin yetkili olduğu Bando Kayış San. ve Tic. A.Ş. işyerini de ziyaret etti. Başkan Özcan, ziyarette çalışan üyelerimizin sorunlarını dinledi ve çalışma hayatı ile ilgili bilgiler verdi. Şubemiz yetkisindeki Türk DemirDöküm A.Ş. işyerinde, 18 Ekim Kızılay tarafından bir kan bağışı kampanyası düzenlendi. Çalışanlar, kampanyaya büyük ilgi gösterdi. Real’de sözleşme Erdemir Çelik Servisi ziyaret edildi Şube Başkanımız Şeref Özcan, şubemiz yetkisindeki Erdemir Çelik Servis Merkezi San. A.Ş. işyerini ziyaret etti. Ziyarette çalışan üyelerin sorunlarını dinleyen Başkan Özcan, sendika faaliyetleri ve çalışma hayatına ilişkin bilgi verdi. Şubemiz yetkisindeki Real İnsan Kaynakları ve İş Gücü Hiz. Tic. Ltd. Şti. işyerinde toplu iş sözleşmesi imzalandı. Sözleşme ile çalışanların ücretleri enflasyon oranında yükseltildi. Ayrıca, sosyal yardımlardaki artış oranı da MESS sözleşmesi seviyesine getirildi. Bu arada, Şube Başkanımız Cemal Güney, şubemiz yetkisindeki tüm işyerlerini ziyaret ederek, çalışanlarla bilgi alış verişinde bulundu. KASIM 2011 // 73 AKSARAY 1 NOLU ŞUBE Ulu Önder, ölümünün 73. yıldönümünde anıldı Kursiyerler başkent yolunda Sendikamız ile MESS’in ortaklaşa düzenlemiş olduğu 17. dönem kursiyerleri, Şube Başkanımız Muhterem Taşdemir tarafındani şube binamızın önünden Ankara’ya yolcu edildi. İşyerlerine ziyaret Cumhuriyetimizin kurucusu, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, ölümünün 73. yıldönümünde MKE Gazi Fişek Fabrikası’nda yapılan törende de anıldı. Anma törenine Şube Başkanımız Halil İbrahim Alpoğlu, Şube Sekreteri Sinan Kılınç, işyeri temsilcilerimiz, yönetim kurulu üyelerimiz, üyelerimiz ve fabrika yöneticileri katıldılar. Törende konuşan Şube Başkanımız Halil İbrahim Alpoğlu, büyük önder Atatürk’ün üstün niteliklere sahip bir komutan ve dahi bir devlet adamı olarak insanlık tarihinin unutulmazları arasındaki yerini aldığını belirtti. ÇERKEZKÖY ŞUBESİ Görüşmeler başladı Şube Başkanımız Muhterem Taşdemir, şubemiz yetkisindeki Mercedes Benz Türk A.Ş. ve İse Otomotiv San. İşyerlerini ziyaret etti. Başkan Taşdemir ziyaretlerde çalışan üyelerimizle sohbet etti. ANKARA 2 NOLU ŞUBE MKE işyerlerini ziyaret 2011 – 2013 dönemi sözleşme görüşmelerine, Orsan Ticari Araç Sistemleri Ltd. Şti’de 1 Ekim, Kent Dış Ticaret Ltd. Şti. için de 18 Ekim tarihinden başlandı. İşyerlerinde yapılan ilk toplantılarda, Çerkezköy Şubemiz sendika teklifini sundu. Türk – İş Tekirdağ İl Temsilcisi ve Çerkezköy Şube Başkanımız Murat Koçak, görüşmelerin ardından, teklifin ayrıntılarına ilişkin üyelerimize bilgi verdi. İngilizce Kursumuz başladı Şube Başkanımız Halil İbrahim Alpoğlu, Şube Sekreterimiz Sinan Kılınç ve şube yönetim kurulu üyeleri, MKE Gazi Fişek Fabrikası, MKE Kayaş Kapsül Fabrikası ve MKE Maksam Makine ve Maske Fabrikalarını ayrı ayrı ziyaret etti. Başkan Alpoğlu ve beraberindekiler, üyelerimizle tezgahları başında bir araya gelerek sohbet etti. Ziyaretlerde fabrika yöneticileri de bulundu. 74 // KASIM 2011 Üyelerimizin çocuklarına yönelik olarak düzenlenen 13. dönem 2. grup İngilizce Kursu, 1 Ekim’de Şubemiz Eğitim Salonunda başladı. Şube Başkanımız Murat Koçak, açılışta yaptığı konuşmada katılan öğrencilere başarılar diledi. Arçelik Futbol Turnuvası sona erdi Sendikası Çorlu Şube Başkanı Mustafa Şener, Belediye – İş Sendikası Trakya Şube Başkanı Aziz Aktay ile birlikte, Çorlu İlçesine bağlı Velimeşe Belediyesi’ni, 15 Kasım tarihinde ziyaret ederek, Belediye Başkanı Rasim Yüksel ile görüştüler. Görüşmede ülke sorunları ve sendikaların çalışmaları ele alındı. GEBZE DİLOVASI ŞUBESİ MMK Metalurji işçilerinden şubemizi ziyaret Arçelik A.Ş. işyerinde geleneksel olarak düzenlenen futbol turnuvası, 2 Kasım’da sona erdi. Yapılan 40 karşılaşma sonucunda, şampiyonluğu Jet Pompa takımı kazanırken, ikinci Altın Portakallar, üçüncü de Gmm Şeytanları takımı oldu. Turnuvanın centilmenlik kupasını ise Real Montaj takımı elde etti. Dereceye giren takımlara kupasını, Şube Başkanımız Murat Koçak verdi. Orsan Sözleşmesi tamam Şubemizin teşkilatlanma faaliyetini tamamladığı MMK Metalurji çalışanları, guruplar halinde şubemizi ziyaret etti. Yeni üyelerimiz Türkiye’nin en büyük sendikasına üye olduklarını ve sonuna kadar sendikalarının yanında duracaklarını ifade ettiler. Yeni üyelerimiz, ziyaret anısına, Şube Başkanımız Uysal Altundağ ile fotoğraf da çektirdi. Şubemiz yetkisindeki Orsan Ticari Araç Sistemleri Ltd. Şti. işyeri 2011–2013 dönemi toplu sözleşme görüşmeleri 28 Ekim’de imza ile sonuçlandı. Şube Başkanımız Murat Koçak, sözleşme toplantısının ardından, tezgah başında çalışan üyelerimize, sözleşmenin ayrıntıları hakkında bilgi verdi. Dilovası şubesi periyodik ziyaretlerini sürdürüyor Velimeşe Belediyesi ziyaret edildi Türk – İş Tekirdağ İl Temsilcisi ve Şube Başkanımız Murat Koçak, Türk – İş’e bağlı sendikalardan Türk Harb – İş Şube Başkanımız Uysal Altundağ, şubemizin yetkisindeki işyerlerini ziyaret etti. Başkan Altundağ bu çerçevede, Kasım ayında, Çolakoğlu Metalurji, Çolakoğlu Çubuk Hadde Tesisleri, Diler Demir Çelik, Diler Demir Filmaşin Tesisleri, Resa Demir Çelik, Hisar Çelik, Hamaş Ağır Makincilik işylerlerinde çalışan üyelerimizle tezgahları başında bir araya geldi. KASIM 2011 // 75 BİGA 1 NOLU ŞUBE İçdaş’ı ziyaret Şube başkanımız Osman Akkurt ve yönetim kurulu üyelerimiz, 4 Kasım tarihinde, şubemiz yetkisindeki İçdaş A.Ş. işyerini ziyaret etti. Başkan Akkurt ve beraberindekiler, işyeri giriş kapılarında üyelerimizle tek tek bayramlaştılar. Tekin’e ziyaret MANİSA 1 NOLU ŞUBE Nexsans ziyaret edildi Şube Başkanımız Hüseyin Özben, 18 Ekim tarihinde şubemizin yetkili olduğu Denizli Nexans San. A.Ş. işyerini ziyaret etti. Başkan Özben ziyarette, çalışan üyelerimizle sohbet etti. Emas ziyaret edildi Şube Başkanımız Osman Akkurt ve Şube Yönetim Kurulu üyelerimiz, 7 Eylül tarihinde, Çelik Tesisleri ve Liman Direktörlüğüne atanan Fuat Erkan Tekin’i makamında ziyaret etti. Başkan Akkurt ziyarette, Tekin’e yeni görevinde başarılar diledi ve aileden birisinin direktörlük görevini üstlenmesinin sevindirici olduğunu ifade etti. Tan’a ziyaret Şube Başkanımız Osman Akkurt ve Şube Yönetim Kurulu üyelerimiz, Çelikhaneler Müdürlüğü’ne atanan Eyüp Tan’ı da makamında ziyaret ederek, yeni atandığı görevinde başarılar diledi. 76 // KASIM 2011 Şube Başkanımız Hüseyin Özben, şubemiz yetkisindeki Emas San. A.Ş. işyerini de ziyaret etti.Başkan Özben çalışan üyelerimizle sohbet etti. Bayram öncesi işyerleri ziyaret edildi Şube Başkanımız Hüseyin Özben, şubemiz yetkisindeki işyerlerinden, Olgun Çelik, Valf, Valfsel, Elba san.,Elsan San.,Emas San.,K.Çelik, Magma, Oerlikon ve Sarten Ambalaj işyerlerini ziyaret etti. Başkan Özben ziyaretlerde, üyelerimizle sohbet ederek sorunlarını dinledi. Vali Daşöz ziyaret edildi Şube Başkanımız Hüseyin Özben 1 Kasım günü, Elba Basınçlı Döküm San. A.Ş. işyeri şirket Müdür Yardımcısı Okan Eroğlu ve Mali İşler Müdürü Hülya Dizyörür’ü, Emas Makine San. A.Ş. Fabrika Müdürü Ali Rıza İlik’i, Çelik San. A.Ş. Fabrika Genel Müdürü Mehmet Tahir Tekeli’yi, Elsan Hammade San. A.Ş. Şirket Müdürü Ahmet Taner Özalkan’ı ve 4 Kasım günü de Componenta Dökümcülük San. A.Ş. Fabrika Direktörü Sabri Özdoğan’ı makamlarında ziyaret etti. SAKARYA ŞUBESİ Karakullukçu ziyaret edildi Şube Başkanımız Hüseyin Özben, 4 Kasım günü icra kurulu ile birlikte Manisa Valiliği’ne atanan Halil İbrahim Daşöz’ü makamında ziyaret ederek, hayırlı olsun dileğini iletti. Fabrikalar ziyaret edildi Şube Başkanımız Şahin Kaya, Arifiye Belediye Başkanı İsmail Karakullukçu’yu makamında ziyaret etti. Ziyarette, çeşitli ülke sorunları ele alındı. Otokar ve Noksel ziyaret edildi Şube Başkanımız Hüseyin Özben, şubemizin yetkili olduğu, Bosch, Faber A Franke, İndesit Company ve Compenanta San. A.Ş. işyerlerini ziyaret etti. Başkan Özben, üyelerimizle sohbet etti. Makamlarında ziyaret edildi Şube Başkanımız Şahin Kaya, şubemiz yetkisindeki Otokar San. AŞ ve Noksel Çelik Boru San. AŞ işyerlerini ziyaret etti. Başkan Kaya ziyaretlerde, üyelerimizle çeşitli konularda görüş alışverişinde bulundu. KASIM 2011 // 77 BURSA 2 NOLU ŞUBE Karsan’da şampiyon belli oldu Karsan çalışanları, İstanbul Meydan Sahnesi’nin oynadığı, “Her Yöne 90 Dakika” isimli oyunu izledi. Çalışanlar, ünlü oyuncuların da rol aldığı oyunu keyifle izledi. Karsan ailesi yangın eğitiminde Karsan Otomotiv A.Ş.’de yaklaşık 4 aydır devam eden futbol turnuvasını sona erdi. Turnuvada Gövde Takımı şampiyon olurken, ikinciliği Montaj, üçüncülüğü de Üretim Kontrol takımları elde etti. Turnuvanın ardından fabrikada yapılan kupa töreninde, Şube Başkanımız Şevket Yılmaz ve Şube Sekreterimiz Ersoy Yenizağra’nın da katılımıyla, dereceye giren takımlara kupaları verildi. Karsan’da İstanbul gezisi Karsan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. çalışanlarına, yangın ve yangından korunma eğitimi verildi. Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı Eğitim Amiri Haydar Dikme tarafından, üç ayrı gün verilen eğitime katılan bütün Karsan çalışanlarına sertifikaları da, eğitimci Haydar Dikme tarafından takdim edildi. Karsan çalışanlarından Van’a yardım Karsan çalışanları, 9 Ekim pazar günü, İstanbul’a tarih dolu bir ziyaret gerçekleştirdi. İstanbul’da sırasıyla, Topkapı Sarayı, Alman Çeşmesi, Dikili Taşlar, Ayasofya Müzesi, Yerebatan Sarnıcı’nı gün boyu rehber eşliğinde gezen Karsan gezi gurubu, İstanbul ziyaretini keyifli bir Boğaz turu ile tamamladı. Karsan ailesi İstanbul Meydan Sahnesini izledi 78 // KASIM 2011 Karsan bünyesinde, depremin vurduğu Van’a yardım kampanyası gerçekleştirildi. Karsan çalışanlarının büyük ilgi gösterdiği ve şirket yönetimince de desteklenen kampanya sonucu, toplam 50 büyük koli kışlık kıyafet, çeşitli ısıtıcı, bebek maması toplandı. Toplanan yadım paketleri, Karsan’a ait bir kamyonet ile, Van merkeze bağlı Alaköy’e götürerek, depremden zarar gören vatandaşlara dağıtıldı. ANKARA 1 NOLU ŞUBE BASIN TEMSİLCİLERİ BİLDİRİYOR Spor şenlikleri başladı Türk Traktör fabrikası Geleneksel Spor Şenliği başladı. Bu yıl 9’uncusu düzenlenen şenlikte, daha öncekilerden farklı olarak, bilardo ve langırt turnuvaları da gerçekleştirilecek. BOLU ŞUBESİ Arçelik P.C.İ. ziyaret edildi Şube başkanımız Yusuf Uyman ve yönetim kurulu üyeleri, 4 Kasım tarihinde Arçelik Pişirici Cihazlar İşletmesi’ni ziyaret etti. Başkan Uyman ve beraberindekiler, çalışan üyelerimizle sohbet etti. Eyüp Güler Türk Traktör Basın Temsilcisi Ahmet Akalın Bolu Şubesi Basın Temsilcisi Huzurevi ziyaret edildi Türk Traktör fabrikasında çalışan üyelerimiz, Ankara Valiliği Öğretmen Necla Kızılbağ Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’ni ziyaret ettiler. Üyelerimiz huzurevinde kalan yaşlılarla sohbet edip, çeşitli hediyeler verdi. BURSA 2 NOLU ŞUBE Coşkunöz Metal Form 1 şampiyon Coşkunöz Holding çalışanları arasındaki dostluğun yaygınlaştırılması, ortak paylaşımın artması, sporun rekabetçi ve geliştiren yönünün yaşanması amacıyla düzenlenen Coşkunöz Holding Firmalararası Halı Saha Futbol Turnuvası sona erdi. Şampiyonluk kupası Coşkunöz Metal Form 1 takımının oldu. Turnuvada ikinciliği Beltan Vibracoustic, üçüncülüğü ise Coşkunöz Metal Form 2 takımı elde etti. Turnuvaya katılan tüm takımları kutluyoruz. Cevdet Tonç Coşkunöz Metal Form Fab. Basın Sözcüsü BURSA 3 NOLU ŞUBE 2000. kasa hattan indirildi Bursa 3 Nolu Şubemizin yetkili olduğu Teknik Malzeme A.Ş. işyerinin yeni projesi olan 2000. Kasa üretimini, Ford kasa hattı başarıyla tamamladı. Üyelerimiz, 2000 nci kasanın hattan indirilmesinin mutluluğunu objektif karşısına geçerek ölümsüzleştirdiler. Türk Metal olarak biz de arkadaşlarımızı kutluyor, daha nice başarılara imza atmalarını diliyoruz. Tevfik Tekin Teknik Malzeme Basın Temsilcisi KASIM 2011 // 79 ANKARA 3 NOLU ŞUBE Man Türkiye’den depremzedelere yardım Van’da ve Erciş’te meydana gelen deprem nedeni ile üyelerimizce depremzedelere ulaştırılmak üzere toplanan yardımlar, 15 Kasım tarihinde, Man Türkiye A.Ş. Genel Müdürü Münür Yavuz, İnsan Kaynakları Müdürü Hüseyin Tığraklı ve üyeler tarafından araçlara yüklenerek bölgeye gönderildi. Toplanan eşyalar ihtiyaç sahiplerine üyelerimizce tek tek teslim edildi. Geçmiş Olsun Man Türkiye A.Ş. işyerinde çalışan üyelerimizden Şengül Benzetme, bir iş kazası geçirdi. Şube Mali Sekreterimiz Yusuf Yılmaz ve işyeri temsilcilerimiz, evinde istirahat eden üyemiz Benzetme’yi ziyaret ederek geçmiş olsun dileklerini ilettiler. Aydemir Şentürk Man Türkiye A.Ş. Basın Temsilcisi BAŞSAĞLIĞI Türk Metal Sendikası İzmir 1 Nolu Şubemizin yetkisindeki CMS Jant ve Makina San. A.Ş. işyerinde 18 yıldır çalışan üyemiz Tuncay Alkın, 27 Ekim tarihinde hayatını kaybetti. Merhuma Allah’tan rahmet, başta kederli ailesi olmak üzere, yakınlarına ve mesai arkadaşlarına başsağlığı dileriz. Bursa Osmangazi Şubemizin yetkili olduğuı Çemtaş A.Ş. Fabrikası’nda Genel Müdür Yardımcısı (Teknik) olarak görev yapan A. Refik Çandarlı, yakalanmış olduğu amansız hastalığa yenik düşerek, 13 Ekim tarihinde hayatını kaybetti. Merhum Çandarlı’ya Allah’tan rahmet, başta ailesi olmak üzere, yakınlarına ve tüm Çemtaş camiasına başsağlığı dileriz. Türk Metal olarak, hayatını kaybeden üyelerimize Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyoruz... Yeni yılınız kutlu olsun! Zaman, bizlerin algılarını alt üst edecek bir şekilde ve bazen farkına varmakta zorlandığımız bir hızla gelip geçiyor. Ve geçen zaman içinde, bir çiçek kadar narin ve bir gün kadar kısa olan ömürler bazen başlıyor, bazen de sona eriyor. Ömür, hayatın güzelliklerinin yoğun bir şekilde yaşandığı bir zaman parçası olmasının yanısıra, ilahi güç tarafından insanlara sunulmuş en değerli armağanlardan biri… Toplumsal hayatın en değerli unsuru olan insanın, barış, mutluluk, refah ve huzur içinde yaşaması, yani ömrüne önem ve anlam katması ise, ancak ve ancak toplumsal yapıya hükmedenlerin sosyal, ekonomik, politik ve kültürel katkıları ile mümkün olur, olmalıdır da. Çünkü medeniyet, insan olmaktır, insanca yaşama şartlarını insanlara sunmaktır. Biz Türk Metal olarak, metal işçilerinin, eşlerinin ve çocuklarının mutluluğu ve refahı konusunda üzerimize düşeni bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonraki zamanlarda da yapmaya devam edeceğiz. 2012 yılı için ise tek bir hedefimiz vardır, o da metal işçilerinin, eşlerinin ve çocuklarının standartlarını daha üst noktalara taşımak. Bu konuda tek ihtiyacımız, bugüne kadar tek bilek, tek yürek ve tek yumruk olarak kendini gösteren büyük ve güçlü dayanışmamızı dimdik ayakta tutmaktır. Bu dilek ve düşüncelerle, değerli üyelerimizin, onların değerli eş ve çocuklarının, işverenlerimizin, bu güzel ülke ve insanlarının sağlığı, mutluluğu ve refahı için elini taşın altına koyan her kişi ve kuruluşun yeni yılını kutluyor, 2012 yılının hem ülkemiz, hem de insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Pevrul KAVLAK Türk – İş Genel Sekreteri Türk Metal Sendikası Genel Başkanı