Ekli dosyayı indirmek için tıklayınız.

Rusya: Olgular ve
Tahminler Ifl›¤›nda 2011
Dr. Ali ASKER*
Rus diplomasisi, 2010’da geniş bir yelpazede at koşturdu. Bu dönemin belirleyicileri,
Stratejik Saldırı Silahlarının Sınırlandırılması Anlaşması’nın imzalanması, NATO ile ilişkilerde
yumuşama, ABD ile “resetleme” politikası olmuştur. Ayrıca BRIC (Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin) ve BDT alanında mevzilerini pekiştirmiştir. 2010 yılı analizleri, Rus diplomasisinin özgüven içinde, ayrıca tüm istikametlerde ve yoğun bir şekilde çalıştığı yönündedir.
2010’da çözülemeyen sorunlardan biri olan Füze Kalkanı sisteminde Moskova anlaşma sağlayamamıştır.1
NATO’nun Lizbon ve AGİT Lizbon zirvelerinden daha fazla entegrasyon ve işbirliği kararı
çıkması beklenirken barış ve güvenliğin tesisi konusunda dünyada görüş birliği olmadığı anlaşılmıştır. AGİT Nihai Bildirgesi’nin kabulünde yaşanan güven bunalımı, kısa süre sonra Wikileaks
belgeleriyle derinleşmiştir. Astana Zirvesi’nde Nazarbayev’in “Biz bugün Astana’da, AvrupaAtlantik ve Avrasya toplumlarının birleşik ve bölünmez güvenlik teşkilatının temelini atıyoruz”
ifadesi de deklarasyon olmaktan öteye gidememiştir.2 Astana Zirvesi, Batı ve Rusya arasındaki
endişelerin ve güvensizliğin daha da derinleşmesine neden olmuştur. Rusya, Batı’nın tüm askeri ve siyasi yapılanmalarında eşit statüyle bulunmak istemektedir. Medvedev AGİT’in potansiyelini kaybettiğini ve örgütün modernizasyonun gerektiğini ifade etmiştir.3
NATO’nun yeni stratejisinin kabul edildiği Lizbon Zirvesi’nde ise Rusya ile el sıkışılırken aslında Rus işgaline karşı savunma planları hazırlandığı ortaya çıkmıştır.4 Eylem planı, Letonya,
Litvanya ve Estonya’nın “Rusya tecavüzünden” korunması için ABD, Büyük Britanya, Polonya
ve Almanya birliklerinden oluşan NATO güçlerinin tatbikatını öngörmektedir.5
2010 yılında Rusya gerek Orta Asya’da gerekse de Kafkaslarda askeri gücünü artırmaya gayret etmiştir. Ermenistan’da bulunan 101. askeri üssünün hem statüsünü, hem de potansiyelini artırmıştır. 20 Ağustos 2010’da Medvedev’in Ermenistan’a seferi sırasında 102. Askeri Üssün sü*
1
21.Yüzyıl Türkiye Enstitüsü, Rusya-Slav Araştırmaları Merkezi Başkanı, [email protected]
')3 !$/#!", 2010: 1!)'#!" *(#+) )'**!"*#'" !($'%+!!, http://rus.ruvr.ru/2010/12/29/38250632.html, (eriim
tarihi: 11.02.2011).
2 Astana Agit Zirvesi'nde Alnının Akıyla Çıktı, http://www.haberler.com/astana-agit-zirvesi-nde-alninin-akiyla-citi-2392992haberi/, (eriim tarihi: 11.02.2011).
3
Ali
Asker,
Astana
A GT
Zirvesinden
Geriye
Astana_AGIT_Zirvesinden_Geriye_Ne_Kaldi.html, 07.12.2010.
Ne
Kaldı?,
http://21yyte.org/tr/yazi5936-
4
Wikileaks’in açıkladıı Amerikan belgelerine göre NATO ve ABD’nin Souk Sava sonrasında ilk kez Rusya tehdidine karı
Baltık bölgesinde kapsamlı bir sava hazırlıı yaptıı ortaya çıkmıtır. ngiliz Guardian gazetesinde yer alan bir haberde ABD
Dıileri Bakanlıı’nın Polonya ve Baltık bölgelerine karı olası Rus saldırıların önlenmesi için ABD, ngiltere, Almanya ve
Polonya askerlerinden oluan 9 NATO birliinin savaa hazır halde tutulduu yazılmıtır. “Lizbon’da el sıkıırken sava
planları yapılmı”, http://www.stargazete.com/politika/lizbon-da-el-sikisirken-savas-planlari-yapilmis-haber-314250.htm, 8
Aralık 2010.
5
'**! & ('*+*'+*#'% ()'*+)&*+: +'! 2010 http://www.regnum.ru/news/polit/1356421.html
Mart ’11 • Sayı: 27
21. YÜZYIL
[45]
Dr. Ali Asker
resinin 49 yıllığına6 uzatıldığına dair protokol imzalanmıştır. Üste subayların yarısı, askerlerin ise
tamamı Ermeni kökenli Rusya vatandaşlarıdır. Ayrıca, üs karşılığında Erivan, Rusya’dan kira da
almamaktadır. Azerbaycan kamuoyunda bununla ilgili endişeler dile getirilirken Türkiye’de pek
de umursanmamıştır. Belli bir süre sonra Azerbaycan Yönetimi de buradaki askeri üssün Ermenistan tarafından kullanılmayacağına ilişkin sanki Rusya’nın güvencesini almışa benzer bir duruş sergilemiştir.
Rusya, BDT alanında mevzilerini güçlendirirken Belarus-Rusya ilişkilerinde zaman zaman
tansiyon yükselmiştir. Fakat Lukaşenko iktidarı yine de Moskova tarafından “ehven-i şer” olarak görülmüştür. Bu gerginlik Moskova’nın önemli projelerinden sayılan Gümrük Birliği’nin çalışmasını engelleyememiştir. Moskova, Astana ve Belarus bu projeyi geliştirerek “Tek Ekonomik Alan” adıyla ekonomilerin entegrasyonu konusunda ilerleme sağlanmasına çalışmaktalar.
Rusya’nın dış politika ajandasında yer alan bazı konular 2010’da gerçekleşememiştir. Füze
Kalkanı sorunu çözülememiş, Güney Osetya ve Abhazya’nın uluslararası alanında tanınması yönünde gereken adımlar atılamamış, Ukrayna’nın Gümrük Birliğine girmesi sağlanamamıştır.7
Bununla birlikte 2010 yılı Rusya’nın iç sorunlarının da “boy gösterdiği” bir yıldır. Gerçekleşmemiş projelerin 2011 yılındaki “çalışma planına” alındığı söylenebilir.
Rusya’yı 2011’de Bekleyen Sorunlar
Rusya’yı 2011’de yoğun bir dış ve iç politika gündemi bekliyor. Eski Sovyet coğrafyasında
– Moldova ve Belarus, Kafkaslar, Orta Asya bölgelerinde meydana gelen değişiklikler ve yaşanan gelişmeleri Rusya sadece izlemekle yetinmeyecektir. Rusya’nın sınırları boyunca yayılmış
[46]
6
Bu süre 1995 yılından, yani anlamanın imzalandıı tarihten itibaren hesaplanmaktadır. 1995 yılında anlama imzalandıı
sırada süre 25 yıl olarak belirlenmitir. Yeni imzalanmı protokol gerei bu süre 49 yıl olarak (1995’den itibaren)
deitirilmitir. Dolayısıyla anlama 2044 yılına dek yürürlükte kalacak.
7
')3 !$/#!", 2010: 1!)'#!" *(#+) )'**!"*#'" !($'%+!!, http://rus.ruvr.ru/2010/12/29/38250632.html, (eriim
tarihi: 11.02.2011).
21. YÜZYIL
Mart ’11 • Sayı: 27
Rusya: Olgular ve Tahminler Ifl›¤›nda 2011
geniş alandaki doğal kaynaklarda pay sahibi olmak, bölgenin jeopolitik mevzilerinde yer almak
mücadelesinin aktörleri gittikçe artmaktadır. Başlangıçta bu mücadelede ABD ve Rusya yer almaktaydı. Bu gün ise Çin, Kore, İran ve Türkiye gibi oyuncuların da bu oyunda aktif rol oynamak istedikleri görülmektedir. Rusya, Kafkasya’da Gürcistan’ı kaybederken Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan arasında ulaşım ve enerji alanında reel projelerin (BTC, Bakü-Erzurum Doğalgaz
Hattı) uygulandığını ve yeni çalışmaların yapıldığını (Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu) söylemek gerekir. Rusya ve Batı arasında, Orta Asya’nın doğal kaynakları için verilen mücadele devam etmektedir.
Orta Asya ve Rusya’nın Güvenlik Sorunu
NATO’nun yeni
stratejisinin kabul
edildi¤i Lizbon
Zirvesi’nde bir yandan
Rusya ile el s›k›fl›l›rken,
di¤er yandan Rus
iflgaline karfl› savunma
planlar› haz›rland›¤›
ortaya ç›km›flt›r
ABD 2011’de Afganistan’dan çekileceğini açıklamıştır.
Bu sürecin nasıl ve ne zaman gelişeceği bilinmemektedir.
Fakat çekilme süreci, hem Kafkaslarda (Kuzey Kafkasya,
Rusya sınırları içinde) hem de Orta Asya’da Rusya için belli
başlı zorluklar doğurabilir. Bu süreç köktendinci güçlerin
hareket faaliyetini daha da artıracaktır. Bunu dikkate alarak
Rusya, Orta Asya’daki askeri varlığını artırmak için çaba sarf
edecektir. Hatta bölge ülkeleri de Rusya’yı buna zorlayan
“olumsuz koşullar” oluşturabilecektir. Hedefteki ülkeler
Rusya’nın etkinlik derecesine göre Tacikistan, Kırgızistan, Özbekistan, Kazakistan ve Türkmenistan olarak sıralanabilir.
Rusya Duşanbe’ye 20 km mesafede bulunan Ayni Hava Üssünü sahiplenmeye odaklanmıştır. Bu hava alanının Tacikistan’daki 201. Rus Askeri Üssü bünyesinde kullanılması konusunda
uzun yıllardır devam eden pazarlıklar bu yıl çözümlenebilir. Kesin anlaşma imzalanınca RF'nin
Ayni'den Kant'a 2005'te gönderdiği SU-25 uçakları Ayni'ye geri dönecektir.
Rusya’nın Orta Asya’daki askeri gücünün artacağı ihtimali birkaç argümanla desteklenmektedir. Tacikistan ve Kırgızistan gibi kalkınma sorunu olan ülkeler askeri üslerin karşılığında alacakları parayı önemsemektedirler. Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman gerek 201. Askeri Üs’sü gerekse Ayni hava alanını bir pazarlık unsuru olarak kullanmaktadır. 201. Askeri Üs’le
ilgili yürürlükteki anlaşma 2014 yılına dek geçerlidir. Tacik hükümeti askeri üssün kira bedeli
olarak 300 milyon dolar istemektedir. 2004’de 2 milyar Dolar yardım edecekleri taahhüdünde
bulunan Ruslar, bugüne dek parayı vermemiştir. Kırgızistan da Manas üssüyle ilgili Bakiyev döneminde Rusya ve ABD arasında kendine göre “pazarlık yapmış” ve bu yüzden Rusya’yı kandırmaya kalkışmıştır.8 Orta Asya’daki rejimler, iktidarlarının istikrar ve devamlılığı açısından bu üslere güvenmektedirler. Son dönemde El-Kaide ile bağlantılı Özbekistan İslami Hareket mensuplarının Pakistan’dan tekrar Orta Asya’ya dönmeye başlaması öncelikle Tacikistan’ın tehdit etmektedir. Kırgızistan’ın güneyinde de istikrarsızlık için “iyi bir ortam oluştuğu” söylenebilir.9
Rusya ayrıca Tacikistan sınırlarının muhafazası misyonunu yeniden üslenebilir. Çünkü Tacikistan’da biriken köktendinci ve terörist güçler Duşanbe yönetimini iyice rahatsız etmektedir.
Rusya Özbekistan’da askeri üs edinebilir. Kırgızistan’daki askeri gücünü takviye edebilir ve Batken’te (Kırgızistan) bir üs açabilir.
8
Bakiyev Amerika’ya kiralanmı Manas üssünü kapatılmasını gündeme getirerek Moskova’yı 2 milyar kredi vermeye ikna
etmitir. Fakat üssün daha yüksek ücret karılıında yeniden Amerika’ya kiralanması Moskova’yı çileden çıkarmı, kredi
sürecini durmutur. Bikek’e bu kredinin sadece 300 milyon dolarlık dilimi ödenmitir.
9
.!,$$:
1+*#
'$!&
!#!*+&
%'+
*++3
01.10.2010, , http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1285918500, (eriim tarihi: 11.02.2011).
Mart ’11 • Sayı: 27
'0'%
%+,
21. YÜZYIL
[47]
Dr. Ali Asker
Ayrıca Rusya Afganistan politikası konusunda yeni arayışlar içine girilebilir. Rusya’nın bugün Afganistan konusunda belirgin bir politikası bulunmamaktadır. 2011 yılında Rusya bu konuda somut politika üretmeye çalışacaktır. Uyuşturucuya karşı mücadele kapsamında Afganistan’da birkaç lokal operasyon da yapabilir.
Kafkaslarda Statüko
Rusya Ermenistan ve Azerbaycan’la ilgili geleneksel politikasını 2011’de devam ettirecektir.
Bölgedeki silahlanma artık bir Rusya-Ermenistan askeri işbirliği çerçevesinin sınırlarını çoktan
aşmıştır. Rusya, AKKA'yı 2007 Temmuz sonlarında askıya almış, 2007 Aralık ayında da antlaşmadan çekilmişti. Fakat Ermenistan hala bu anlaşmanın taraflarından biridir. 102. askeri üssün
görev süresinin uzatılmasına dair anlaşma AKKA normlarını ciddi şekilde ihlal etmektedir. Anlaşmada üssün yeni silahlarla donatılmasına dair hüküm de yer almaktadır. Ayrıca bu askeri üs
Ermenistan’ın güvenliğini koruyacaktır. Böylece 102. Askeri Üs, Ermenistan Silahlı Kuvvetleri’nin bir parçası haline getirilmiştir.10 Rusya bir taraftan Ermenistan’a güçlü destek sağlarken
diğer taraftan da Azerbaycan’la ilişkileri iyi tutmaya çalışacaktır. Azerbaycan’ı kaybetmek Rusya’nın Kafkasya politikasının alt-üst olması demektir. Çünkü Batı’nın Hazar bölgesindeki enerji
politikalarını en azından “dengelemek” açısından Azerbaycan’ın yeri Rusya için kıyaslanmayacak kadar önemlidir. Gürcistan ve Rusya ilişkileri 2011’de 2010’dan farklı olmayacaktır. Gürcistan’ın Kafkasya’daki “barış inşası” ve “Kuzey Kafkasya halkları entegrasyonu” girişimi, Rusya’yı yumuşak karnından vurmaktadır. Gürcistan’ın Kuzey Kafkasyalılara serbest ve vizesiz dolaşım hakkı vermesi bölgedeki Rus karşıtı güçlerin manevra alanını bir hayli genişletmiş olacaktır.
10 Ali Asker, Kafkaslarda Silahlanmayı Durduracak Mekanizma Yok Mu?, http://21yyte.org/tr/yazi5411_KAFKASLARDA_SILAHLANMAYI_DURDURACAK_MEKANIZMA_YOK_MU.html, 06.09.2010, (eriim tarihi:
11.02.2011).
[48]
21. YÜZYIL
Mart ’11 • Sayı: 27
Rusya: Olgular ve Tahminler Ifl›¤›nda 2011
Ticaret ve Enerji Ağırlıklı Türk-Rus İlişkileri
Türk dış politikasının Orta Asya ile ilgili gündeminde toplumsal barış, çatışmaların çözümü gibi konular öncelik oluşturacaktır. Ermenistan-Azerbaycan çatışmasının çözümü konusunda da
mevcut durum devam edecektir. Ermenistan’la ilişkiler konusunda bazı çabalar tekrar sergilenebilir. Fakat Karabağ sorununda ilerleme sağlanamadığı müddetçe bu süreç de başarılı olamayacaktır.
Sürecin işleyebilmesi konusunda bazı yorumcular Türkiye’nin Azerbaycan’la askeri ittifaka
girmesi ve Nahçivan’da üs açması gerektiğini dile getirmekteler. Bazıları ise Türkiye’nin bu süreçte taraf olmaması gerektiğini, aksi bir durumun cepheleşmeyi daha da artıracağını söylemektedir. İşin aslı zaten Türkiye burada doğal bir taraftır. Bölgedeki gelişmeler, bir kanat ülkesi olan
Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor. Türkiye’nin detaylı
çalışmalar yapması ve stratejik projeler geliştirmesi zorunluRusya, BDT alan›nda
luktur. Müttefiklerle ve rakiplerle ilişkilerin günlük politikamevzilerini
larla yürütülmemesi, orta ve ileri vadedeki tahminlerin dikgüçlendirirken Belaruskate alınması gerekir. Zira “Kafkaslarda barış inşa edeceğiz”
söylemi gelişmeleri dışarıdan seyretmekle gerçekleşmez.11
Rusya iliflkilerinde
Azerbaycan ve Türkiye arasındaki askeri işbirliği alanında
zaman zaman tansiyon
somut adımlar atılmalıdır. Bu adımlar sadece Azerbaycan’ın
yükselmifltir. Fakat
güvenliği açısından değil, Türkiye’nin Kafkaslarda fiili varLukaflenko iktidar› yine
lığı açısından da büyük önem arz etmektedir. Rusya ile ilişkilerde Türkiye’nin bir adım geride kalmamalıdır. Zira Türkide Moskova taraf›ndan
ye’nin Rusya ile pazarlık yapması için olanakları az değildir.
“ehven-i fler” olarak
görülmüfltür.
Rusya’nın İç Sorunları Kuzey Kafkasya’daki Sorunlar ve Yabancı Düşmanlığı Artabilir
Rusya’nın iç sorunlarının başında Kafkasya’daki istikrarsızlık gelmektedir. Gittikçe tırmanan
etnik sorunlar, köktendinci grupların faaliyetlerinin genişlemesi Moskova’yı her geçen gün daha fazla rahatsız etmektedir. Rusya’da hazırda etnik sorunlar, göç, demografi ve istihdam konusundaki sorunların çözümü için etkin bir hükümet politikası bulunmamaktadır. Yasa dışı göçlerin önlenememesi, “göçmen-yerli” dengesinin bozulmasına ve adaptasyon sorunlarının yaşanmasına sebep olmuştur. Bazı siyasi çevreler ve çıkar grupları, etnik çatışmaları maniple etmektedirler. Toplumdaki tolerans ve anlaşma kültürünün düşük düzeyde olması, suç olaylarının etnik
gerekçelerle açıklanması, toplu cezalandırma güdüsünün olması bu sorunların kolayca çözülmeyeceğini ortaya koymaktadır.
Kafkasya’da bu sorunlar yaşanırken Rusya’da da yabancı düşmanlığı yükselmektedir. 2005
yılından itibaren Rus milliyetçilerinin düzenlendikleri “Rus Marşı” gösterileri sırasında güvenlik
güçleri ve organizatörler arasında pazarlık yapılarak gösterinin olaysız atlatılmasına çalışılmaktadır. “Slav İttifakı” adlı Neo-Nazi örgütünün faaliyeti yasaklanmasına rağmen örgüt açık şekilde
faaliyetlerini sürdürmektedir. “Yasa Dışı Göç Aleyhinde Hareket”, “Vatan Rus Cemaatleri Kongresi” gibi örgütler etnik ayrımcılık ve yabancı düşmanlığı propagandası yapmaktadırlar. Bugün
etnik ayrımcılık yapan faşist örgütleri sadece “göçmenlere” ve “gayri Ruslara” karşı mücadele
etmekle yetinmemekte, hükümeti de tehdit etmektedirler. İktidar yanlısı gençlik örgütü “Naşi”nin (Bizimkiler) 2000-2008 yıllarında Putin’in Devlet Başkanlığı döneminde örgütlendiği, holigan futbol taraftarlarını kendi sıralarına çektiği, siyasi çevrelerde “ölçülü milletçilik” olarak adlandırılan faaliyetlerle uğraştığı bilinmektedir.12
11 Ali Asker, a.g.m .
12 )$ $',) (Charles Clover), «()$%2" &/!'&$! %» ')&,$* $ ,+!& &,()$%2%
("The Financial Times", $!#')!+&!), http://inosmi.ru/politic/20101226/165209193.html, (eriim tarihi 26.12.2010).
Mart ’11 • Sayı: 27
21. YÜZYIL
[49]
Dr. Ali Asker
“Levada-Tsentr” analitik araştırmalar merkezinin yaptığı bir kamuoyu yoklamasına göre
2010’da “yabancı düşmanlığı”ndan yana olanlar, %11’den %19’a yükselmiş, bu duyguyu daha
az hissedenlerin oranı ise %86’dan %77’e düşmüştür. Bu kamuoyu yoklaması Manej Meydanı
olaylarından üç ay önce yapılmıştır.13
2011’de Moskova ve St. Petersburg başta olmakla büyük şehirlerde Rusya’daki faşist örgütlerin faaliyetlerinde artış yaşanabilir. Bu ülke içinde ayrışmayı güçlendirirken faşistlerin eylemlerine karşı Kafkasya’dan da saldırı, terör, suikast gibi tepkiler gelebilecektir. 2011’de Rusya’nın
etnik azınlıklar ve göç politikasında iyileştirmeler yapılmazsa bu tür olayların gittikçe yoğunlaşacağı tahmin edilebilir.14 2011’de Kuzey Kafkasya yöneticilerinden, en üst düzeyde olanına
karşı bile, suikast (başarılı veya başarısız) düzenlenmesi sürpriz bir olay olmayacaktır. Kısacası
2011’de Rusya’daki iç huzursuzluklar 2010 yılına oranla daha şiddetli olacaktır.
Alkol ve Uyuşturucu Tehdidi
Rusya’nın yıllardır mücadele ettiği, fakat üstesinden gelemediği alkol, uyuşturucu ve demografik sorunların ortadan kaldırılması veya iyileştirilmesi yönünde somut ilerleme sağlanacağını
söylemek çok zor. Her yıl Rusya’da beş erkekten birisi alkol kullanımından yaşamını kaybetmektedir.15 Son dönemde Rusya’da Kamuoyu Araştırma Merkezinin yaptığı anket sonuçlarına
göre Ruslar enflasyon ve alkol sorununun en ciddi sorun olarak görmektedir.16 Uyuşturucu bağımlılığı da Rusya’nın sosyoekonomik yapısını önemli ölçüde tehdit etmektedir. Bugün itibariyle uyuşturucu kullanımı nedeniyle Rusya’nın uğradığı zararın miktarı yılda 2 trilyon Ruble’dir.17
Rusya Federasyonu Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre 1996 yılından itibaren uyuşturucu kullanımı 20 kat artmıştır. Bugün Rusya’da resmi kayıtlı uyuşturucu bağımlısı sayısı 538 bin’dir. Kayıtlı olmayan uyuşturucu bağımlılarının sayısı bundan 3 kat fazladır.18 Afganistan’dan Rusya’ya
uzayan narkotik trafiğin yıllık kapasitesi 14.5 milyar dolar civarındadır. Bugün Rusya’da 2 milyondan fazla uyuşturucu bağımlısı Afganistan’dan gelen uyuşturucuyla “beslenmektedir”. Moskova, ABD’nin Afganistan’daki eroin üretimini durdurmak için pek istekli davranmadığı yönündeki endişelerinde haklılık gözükmektedir.19
Rusya’nın demografik sorunları adeta bir facia boyutundadır. 20. yüzyılın başlarındaki devrim terörü, Stalin’in tasfiye politikaları, iki dünya savaşı, sağlık sorunları ve doğum oranındaki
düşüş ülkeyi demografik felaketle karşı karşıya bırakmıştır. Rusya gibi büyük bir ülkenin dışarıdan göç almadan kalkınması imkansızdır.20 Bugün Rusya’nın rasyonel bir göç politikasına ihtiyacı vardır. BM raporuna göre Rusya’nın nüfusu 142 milyondur. Bu nüfus 2025’de 125 bine,
13 $#*&) %)!&, $#*&) ,12#&'&&2" -1! %, $*+! 2&,&2 *' +3 *(/(') $&! ('
')3 * 4+&!0*#'" ()*+,(&'*+35, http://www.ng.ru/politics/2010-12-23/1_fashism.html, 2010-12-23.
14 Ali Asker, R usya’n ın "Gordion Düümü": Ç ok Boyutlu Etnik Ç atım a,, http://21yyte.org/tr/yazi6020Rusyanin_Gordion_Dugumu_Cok_Boyutlu_Etnik_Catisma.html, 14.12.2010, (eriim tarihi: 11.02.2011).
15 $#''$3 '*++* '&'" ! '*&'&2. ()!0!& *%)+&'*+!, ("Futura-Sciences", )&/!), orj: L’alcool, une cause majeure
de décès, http://www.inosmi.ru/social/20110215/166543410.html, 14/02/2011, (eriim tarihi: 11.02.2011).
16 $#''$! % ! !&-$/! '$&,5+ )'**!& '$31 %'#)+!!, ("BBCRussian.com",
http://www.inosmi.ru/social/20101116/164277010.html, 16.11.2010. Eriim tarihi: 10.02.2011.
$!#')!+&!),
17 1 Dolar yaklaık olarak 30.5 Ruble’ye eittir.
18 !.!$ %/', (,+! -&*#'" *%)+!, http://www.oborona.ru/1371/1372/index.shtml?id=1218, $ : '**!
$& -&*#!% )'!&'%, http://www.vesti.ru/doc.html?id=400148, (eriim tarihi 26.12.2010).
19 '**! *+,(!$ '"&, -&!*+&, http://www.inright.ru/news/army/20101029/id_5039/
20 '**!5
,,+
,&!0+'+3
!%()*#!
%!/!!
,$, ,http://www.regnum.ru/news/1360134.html#ixzz19En0HkCg, (eriim tarihi 26.12.2010).
[50]
21. YÜZYIL
Mart ’11 • Sayı: 27
-
-
Rusya: Olgular ve Tahminler Ifl›¤›nda 2011
21. yüzyılın ortalarında ise 100 milyona düşecektir.21 Eski
Sovyet cumhuriyetlerindeki ekonomik zorluklar sonucunda
Rusya’ya giden göçmen sayısı azımsanmayacak boyuttadır.
Son on beş yılda Rusya’nın nüfusunda 25 bin kişilik küçük
bir artış yaşanmıştır. Bu da 330 bin göçmenin vatandaşlık alması sayesinde sağlanmıştır.
Demografik sorunların giderilebilmesinin tek yolu eski
Sovyet cumhuriyetlerinden Rusya’ya insan çekmektir. Fakat
bunun için etnik ve dini kimliğe dayalı nefretin önüne geçilmeli, rasyonel bir nüfus politikası belirlenmelidir. 2011 yılında bu yönde ileriye dönük adımların atılacağını söylemek
mümkün değil. Bilakis, 2012 Devlet Başkanlığı seçimleri
öncesi etnik ve dini ayrımcılığın siyasi açıdan maniple edileceğini söyleyebiliriz.
Derinleşen Putin-Medvedev Rekabeti
Türk d›fl politikas›n›n
Orta Asya ile ilgili
gündeminde toplumsal
bar›fl, çat›flmalar
çözümü gibi konular
öncelik oluflturacakt›r.
Ermenistan-Azerbaycan
çat›flmas›n›n çözümü
konusunda da mevcut
durum devam
edecektir. Karaba¤
sorununda ilerleme
sa¤lanamad›¤›
müddetçe süreç
baflar›l› olamayacakt›r.
2012 yılında RF Devlet Başkanı seçimleri yapılacağı için
2011 yılı Putin - Medvedev rekabetinin gittikçe derinleşeceği söylenebilir. Etnik milliyetçilik ve yabancı düşmanlığı manipüle edilecek, iç siyaset ve seçim
malzemesi haline gelecektir. Putin milliyetçiliğe ve ulusal menfaatlere vurgu yaparak, Rusya’nın
bölgesel güç olduğunu işleyecektir. Medvedev ise Batıyla yakınlaşma ve modernizasyon söylemlerini yoğunlaştıracaktır. Batılı ülkeler Medvedev’e destek vermek açısından sınırlı da olsa
Rusya’nın çıkarlarını gözeten adımlar atabilirler.
21. YÜZYIL
21 '&*$'
)'&*
(Gonzalo
Aragones), ,+!&*#!"
«4!-,%»
&'*++'0&
Vanguardia",*(&!), http://www.inosmi.ru/social/20101208/164755909.html, (eriim tarihi 26.12.2010).
Mart ’11 • Sayı: 27
("La
21. YÜZYIL
[51]