Defne Üçer 16 Ağustos 2009

Defne Üçer
16 Ağustos 2009
12:00
16:00
08:00
•Dünya’nın dönme ekseni yörüngesine yaptığı 23.5o lik eğim
•Dünya’nın Güneş çevresindeki eliptik yörüngesi
OCAK
--Dünya Güneş’e en yakın olduğu
konumda
--Dünya, dairesel bir yörüngede
olacağından daha hızlı ilerliyor
--Başlangıç noktasından tam 24 saat
sonra eliptik yörüngede hareket eden
Dünya’dan görünen Güneş biraz
doğuda kalmış.
http://www.analemma.com/Pages/EllipticalOrbit/EllipticalOrbitEffect/OneDay_movie.html
Güneş’in gökyüzündeki konumu yıl boyunca yukarı aşağı
doğru bir değişim gösteriyor.
http://www.analemma.com/Pages/Tilt/TiltEffect/OneYear_movie.html
http://www.analemma.com/Pages/Tilt/TiltEffect/ViewFromSun1.html
•Yıl boyunca öğlen saatlerinde güneşi bolca alan geniş bir
alana ihtiyacımız var.
•Bir çubuğun gölgesinin yıl boyunca konumunu
işaretleyebileceğimiz bir düzenek. Bu sağlamca yere
tutturulmuş bir çubuk ve küçük çakıl taşları olabilir!
•Çubuğu, ucu en az 50 cm kadar yerin üzerinde kalacak
şekilde sabitleyelim. Çubuğun yere tam olarak dik olmasını
ve tüm sene boyunca aynı şekilde kalmasını sağlayalım.
•Her hafta aynı gün öğle saatinde çubuğun gölgesinin
ucunu bir çakıl taşı ya da benzeri bir belirteç ile
işaretleyelim.
•Yılsonunda işaretlerin sadece yukarı aşağı gitmediğini, bir
sekiz çizdiğini göreceğiz!
Bir milin (gnomon) gölgesinin günün saatlerini
belirten çizgiler içeren bir yüzey üzerine düşürülmesi
ile çalışıyor.
.
•Gnomon, Dünya’nın dönme eksenine
ve Güneş saatinin kadranının
bulunduğu yüzey Dünya’nın
ekvatoruna paralel olacak şekilde
ayarlanıyor.
•Ekvatoral Güneş saatlerinde Dünya’nın
eğiminden dolayı meydana gelen
hataların bir kısmı telafi edilebiliyor.
•Ekvatoral güneş saatindeki saat
çizgileri arasında
360o / 24saat =15o/saat’lik bir açı
bulunuyor.
•Güneş’in ve tüm yıldızların
üzerinde hareket ediyormuş
gibi göründüğü bir silindir
düşünelim.
•Güneş belli bir saatte
bakıldığında yıl boyunca YK
doğrusu üzerinde bulunuyor.
•Günün her saati için silindir
üzerinde bir YK doğrusu var
•AYB ve AKB üçgenleri hep
aynı düzlem üzerinde
12:00
16:00
Güneş batıda
Gnomon analemma
çizgisine paralel
08:00
Güneş doğuda
Gnomon analemma
çizgisine paralel
•Güneş’in yıl boyunca konumundaki doğu-batı
yönündeki farklılıklar
•Yaz-kış saatleri
•Bulunduğumuz zaman diliminin merkezine olan
uzaklık (her o = 4 dk)
Büyük bir parça karton
Düzgün bir çubuk
Çubuğu kartona sabitleyecek yapıştırıcı
•Güneş saatinizi yerleştirebileceğiniz, düzgün, yatay ve Güneş alan bir alan
bulalım
•Çubuğu kartonun kenarlarından birinin ortasına gelecek şekilde kartona
tutturalım. Bunu yaparken kartonun yüzeyine tam olarak dik olduğundan
emin olalım.
•Düzeneğimizi Güneş saatimizi yerleştirmeyi planladığımız alana götürüp
çubuğun bulunduğu kenar kuzeye gelecek şekilde yere sabitleyelim.
•Saat 10:00 ile 14:00 arasında 10 veya 20 dakikada bir çubuğun gölgesinin
tepesini kartonumuz üzerinde işaretleyelim.
•Düzgün eğriyi elde ettikten sonra, eğri üzerinde, çubuğun bulunduğu
noktaya en yakın olan noktayı bulalım.
•Çubuğu bu noktaya birleştiren çizgi bize gerçek Kuzey-Güney
doğrultusunu verecektir.
Ne kadar sık veri alırsak
doğrumuz o kadar düzgün
olacak
Artık Güneş saatimizi
gerçek kuzey
doğrultusunda
yerleştirip
kullanabiliriz.