Sağlıklı kalın

Türkisch
Sağlıklı kalın
Çocuklar ve yetişkinler için erken tanı
muayeneleri ile koruyucu sağlık uygulamaları
Göçmenlerle Göçmenler İçin
Bavyera Eyaleti’nde Kültürlerarası Sağlık Rehberi
Göçmenler için kılavuz – 15 dilde mevcuttur
Die Betriebskrankenkassen
in Bayern
BKK Bundesverband GbR
Impressum
Bleiben Sie gesund
Früherkennung und Vorsorge für Kinder und Erwachsene
Ein Leitfaden für Migrantinnen und Migranten
Herausgeber:
Bayerisches Staatsministerium für Umwelt und Gesundheit
Rosenkavalierplatz 2 | 81925 München | www.stmug.bayern.de
BKK Landesverband Bayern
Züricher Straße 25 | 81476 München | www.bkk-lv-bayern.de
BKK Bundesverband GbR
Kronprinzenstraße 6 | 45128 Essen | www.bkk.de
Ethno-Medizinisches Zentrum e.V.
Königstraße 6 | 30175 Hannover
[email protected] | www.ethno-medizinisches-zentrum.de
Konzeption, Inhalt und Erstellung:
Ethno-Medizinisches Zentrum e.V. (EMZ)
Redaktion: Elena Kromm-Kostjuk, Stephanie Knostmann, Ramazan Salman,
Dr. med. Matthias Wienold, Eva Schwarz
Übersetzung: Dolmetscherservice – Ethno-Medizinisches Zentrum e.V.
Lektorat: Heike Mönninghoff, Bernd Neubauer
Layout: eindruck (Gestaltung und Werbung), Hannover
Satz: Bernd Neubauer, Waake bei Göttingen
Bildquellen: Seite 5, 11, 12, 15, 21, 25, 26 © Fotolia.com
Wenn in diesem Leitfaden Personengruppen benannt sind, wird im Folgenden
die männliche Schreibweise verwendet. Es sind jedoch weibliche und männliche
Personen gleichermaßen gemeint. Dies geschieht aus Gründen des besseren
Leseflusses und ist nicht als diskriminierend zu verstehen.
Alle Rechte vorbehalten. Das Werk ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung
in anderen als den gesetzlich zugelassenen Fällen bedarf deshalb der vorherigen
schriftlichen Genehmigung durch die Herausgeber.
Dieser Leitfaden ist in folgenden Sprachen erhältlich: Albanisch, Arabisch, Deutsch,
Englisch, Französisch, Griechisch, Italienisch, Kurdisch (Kurmanci), Persisch (Farsi),
Polnisch, Russisch, Serbokroatisch, Spanisch, Türkisch, Vietnamesisch.
Stand: Juni 2009
Hitap
Sevgili Okuyucu,
Bu kılavuz aracılığı ile Bavyera Eyaleti’nde yaşayan göçmenlere Bavyera sağlık sisteminin
sunduğu çok çeşitli sağlık imkânlarını tanıtmayı amaçlıyoruz. Erken tanı muayeneleri ile
koruyucu sağlık uygulamalarına özel bir ağırlık veriyoruz. Sizin ve çocuğunuz için geçerli
olan erken tanı muayenelerini tanımanız, bu muayenelerden zamanında ve tam bir şekilde
faydalanmanızı sağlayacaktır. Ayrıca Bavyera Eyaleti’ndeki sağlık kurumlarının görevleri ile
sundukları hizmetler ve bununla bağlantılı irtibat adresleri hakkında da bilgi edineceksiniz.
Bavyera Eyaleti’ndeki erken tanı ve koruyucu sağlık uygulamalarını içeren 15 dilde
hazırlanmış bu broşür, karmaşık Alman Sağlık Sistemi içinde emin bir şekilde yolunuzu
bulmanızı sağlayacaktır. Kolay anlaşılabilir ve amaca yönelik olarak hazırlanmış bilgiler,
koruyucu sağlık ağının sunduğu imkânları ve sağlık sisteminin hizmetlerini sizin kişisel
olarak mantıklı ve en iyi şekilde kullanmanıza yardım edecektir.
Bu kılavuz, 2008 yılından bu yana, Bavyera Eyaleti Sağlık Girişimi çerçevesindeki “Sağlık.
Yaşam. Bavyera.” ve işyeri sağlık sigortası kasalarının ülke düzeyindeki girişimi olan
“Herkes İçin Daha Fazla Sağlık” kapsamında yürütülen “Göçmenlerle Göçmenler İçin”
sağlık projesinin önemli bir yapıtaşıdır. Projenin ana hedefi göçmenlerin buradaki sağlık
kurumlarına engelsiz ve eşit şartlarda girebilmelerini sağlamaktır.
Bu kültürlerarası projenin ve bu broşürün sizin ve çocuğunuzun sağlıklı bir yaşam sürmesine
ve Bavyera Eyaleti’nde kendinizi rahat hissetmenize katkı sağlamasını temenni ediyoruz!
Dr. Markus Söder
Bayern Eyaleti Çevre ve
Sağlık Bakanı
Werner Rychel
Bavyera BKK Eyalet
Başkan Vekili
Theo van Stiphout
BKK Bundesverband GbR
Sağlık Politikası Bölüm
Müdürü
1
İçindekiler
2
Giriş 3
1. Kanuni sağlık sigortasının kapsadığı hizmetler
4
Erken kanser tanısı
4
Genel sağlık muayenesi (Check-up)
5
Gebelik sırasında ve sonrasında erken tanı amaçlı muayene ve
koruyucu sağlık uygulamaları
6
Çocuk erken tanı muayeneleri (U1–U9, J1)
8
Bavyera Eyaleti’nde okul başlangıcı sağlık muayenesi
12
Gençler için muayene
13
Aşılar 13
Diş ve ağız sağlığı muayeneleri
16
2. Kanuni sağlık sigortası kapsamında olmayan kişilerde erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamaları
18
Mülteciler ile ilgili kanunda öngörülen hizmetler
18
Alman Sosyal Yardım Yasası’nın 12. Bölümü (SGB XII) Uyarınca Hizmetler
(Sozialhilfe)
19
3.Sözlük
20
4. Adresler
27
Giriş
Sağlık, iyi bir yaşam için vazgeçilmez bir koşuldur. Sağlıklı çocuklar büyük bir girişkenlikle
dünyayı keşfederlerken sağlıklı yetişkinler günlük hayat meşgaleleri ile daha iyi başa çıkıp
hayattan daha fazla zevk alabilirler.
Tabii ki herkes kendi sağlığı için bir şeyler yapabilir. Mesela bol hareket etmeye ve sağlıklı
beslenmeye dikkat edebilir. Alman sağlık sistemi kişileri sadece hasta olduklarında
desteklememektedir. Hastalıkların erken teşhisi ve koruyucu sağlık hizmetleri ile sağlık
sigortası kasaları üyelerinin sağlıklarını korumalarına yardımcı olur. Ethno-Tıp Merkezi’nin
Bavyera Çevre ve Sağlık Bakanlığı, BKK Bundesverband GbR ve BKK Bavyera Eyalet
Şubesi işbirliği ile geliştirdiği bu kılavuzda koruyucu sağlık uygulamaları, erken tanı
muayeneleri, aşılar ve diş sağlığı konularında bilgiler bulacaksınız.
Broşürün önemli bir bölümü çocuk sağlığı konusuna ayrılmıştır. Hayata sağlıklı bir başlangıç
yapmak hamilelikte yapılan koruyucu sağlık uygulamaları ile başlamaktadır. Doğumdan
hemen sonra yapılan toplam on muayenenin ilki ile bu uygulamalar devam eder. Bavyera
Eyaleti’nde ayrıca halen emmekte olan bebeklere duyma testi (Hörscreening) ile yeni
doğan bebeklere metabolizma hastalıkları muayenesi yapılmaktadır. Bunun dışında
çocuklar için U-muayenelerinin Bavyera Eyaleti’nde neden bir yükümlülük haline geldiğini
ve ebeveynlerin muayene tarihlerine özen göstermek için nelere dikkat etmeleri gerektiğini
öğreneceksiniz.
Farklı milliyetten ve soydan gelen kişilerin koruyucu sağlık uygulamaları ile erken tanı
hizmetlerinden yararlanabilmeleri için bu broşür 15 dilde hazırlanmıştır. Bu kılavuz sizin ve
çocuğunuzun sağlıklı yaşamasına katkı sağladığı taktirde çok memnun oluruz.
3
1. Kanuni sağlık sigortasının kapsadığı
hizmetler
Kanuni sağlık sigortasına bağlıysanız erken
Erken kanser tanısı
tanı amaçlı muayeneler ile koruyucu sağlık
uygulamalarından yararlanma hakkınız
Kadınların:
vardır (broşürde altı çizilmiş olan tüm
■ 20 yaşından itibaren rahim ağzı kanseri
kavramlar sözlükte açıklanmıştır). Yaşınız
erken tanısı amacıyla jinekolojik
ve cinsiyetinize göre farklı muayenelerden
muayene,
ücretsiz yararlanma imkânınız vardır.
■ 30 yaşından itibaren yıllık göğüs
Erken tanı amaçlı muayenelerden ve
■ 35 yaşından itibaren her iki yılda bir cilt
muayenesi,
koruyucu sağlık uygulamalarından
yararlanmak amacıyla başvururken
sigorta kartının da getirilmesi zorunludur.
muayenesi
■ 50 yaşından itibaren yıllık bağırsak
kanseri muayenesi ve
Muayene harcı ödemenize gerek yoktur.
Önemli unsur:
Kanuni sağlık sigortaları erken tanı ve koruyucu sağlık uygulamaları dışında da geniş
ölçüde hizmetler sunmaktadır. Bu hizmetlerin bazıları için sigortalıların ek ödeme
yapması ya da hasta katkı payı ödemeleri gerekebilmektedir. Bu ek ödemelerin
miktarı kişilerin ekonomik durumuna göre hesaplanır. 1 Nisan 1987’den sonra doğan
kronik hastalığı olan kadınlar ile 1 Nisan 1962’den sonra doğan kronik hastalığı olan
erkekler için öngörülen gelir sınırı, doktorları tarafından erken tanı muayene imkânları
üzerine bilgilendirilmişler ise azaltılmaktadır. Bu görüşmenin yapıldığını ispatlamak
amacıyla görüşmenin ardından “Prevensiyon Kimliği” düzenlenmesi gerekmektedir.
Çünkü ancak böyle bir görüşmenin gerçekten yapıldığını sigortanıza ispat edebildiğiniz
takdirde para tasarrufu sağlayabilirsiniz. Bu konuda daha detaylı bilgileri doktorunuz ya
da sağlık sigortanız tarafından alabilirsiniz.
4
■ 55 yaşından itibaren bir bağırsak
görüntülemesi (iki muayene arasında
Genel sağlık muayenesi (Check-up)
10 yıl olması gerekir)
yaptırma hakları vardır.
35 yaşını geçen erkek ve kadınların her
Ayrıca Bavyera Eyaleti’nde yaşayan 50–69
damar hastalıkları, böbrek hastalıkları
yaş arasındaki tüm kadınlar iki yılda bir
ve diyabet (şeker hastalığı) gibi
düzenli aralıklarla sözlü ve yazılı olarak bir
hastalıkların erken teşhisini sağlayan
mamografi taramasına davet edilirler. Bu
genel sağlık taramasından geçme hakları
muayeneler tarama birimleri adı verilen
bulunmaktadır.
iki yılda bir, özellikle sık görülen kalp
yerlerde yapılırlar.
Sağlık taraması sırasında doktor, kişinin
Erkeklerin:
mevcut sağlık problemleri ile yaşam
■ 35 yaşından itibaren her iki yılda bir cilt
alışkanlıklarının hangi kişisel riskleri
muayenesi,
■ 45 yaşından itibaren yıllık prostat ve
cinsel organ muayenesi,
■ 50 yaşından itibaren yıllık bağırsak
beraberinde getireceği konusunda ayrıntılı
bilgi verir. Tansiyon ve nabız ölçümleri
yapılarak kalp ve akciğer dinlenir ve ayrıca
idrar ve kan testleri yapılır.
kanseri erken tanı muayenesi ve
■ 55 yaşından itibaren bir bağırsak
görüntülemesi (iki muayene arasında
10 yıl olması gerekir)
yaptırma hakları vardır.
5
Gebelik sırasında ve sonrasında
erken tanı amaçlı muayene ve
koruyucu sağlık uygulamaları
Hamilelik sırasında anne adayı ve
doğmamış çocuk için erken tanı amaçlı
muayeneler yapılır.
Bu muayeneler arasında şunlar
bulunur:
■ Anne adayında gebelik diyabeti
taraması (idrar tahlili yoluyla)
■ Gebelik zehirlenmesi (Gestoz)
muayenesi (düzenli tansiyon kontrolü,
idrar tahlilleri ve dokularda ödem
muayenesi)
■ Ultrason muayenesi (anne karnında
bebeğin vücut ölçülerinin, gelişiminin
ve tahmini doğum zamanının tespiti)
■ Kardiyotokografi muayenesi (CTG)
(bebeğin kalp seslerinin ve sancıların
kaydedilmesi)
Önemli:
Gebelik muayeneleri çerçevesinde anne adayı “Mutterpass” denilen bir gebelik ve
doğum karnesi alır. Bu karnede önemli muayene sonuçları ve gebeliğin seyri kayıt
altına alınır. Anne adayının bu karneyi sürekli yanında taşıması ve tüm muayenelere
yanında getirmesi gerekmektedir. Doğumdan sonra da bu karnenin saklanmasında
fayda vardır. Çünkü bu karnede bulunan bilgiler sonraki hamilelikler için de önemli
olabilmektedir.
6
Sunulan erken tanı muayenelerinin yanı
Ayrıca anne adayının hamileliği boyunca
sıra hamilelik sırasında koruyucu sağlık
iki kez diş hekimine muayene olması
uygulamaları büyük önem taşımaktadır.
gerekmektedir. Değişen yeme
Doktor kontrolündeki koruyucu
alışkanlıkları (tatlı ya da ekşiye duyulan
uygulamalar arasında hamilelerin
düşkünlük gibi) diş çürümelerini
kızamıkçık hastalığına (Röteln) yakalanıp
hızlandırabilir. Hormonal değişikliklere
yakalanmadığına (kan testiyle) bakılması,
bağlı olarak hamile kadınlarda özellikle diş
bebek ve anneyi hem gebelik hem de
eti ve diş yatağı iltihaplanmasına yatkınlık
doğum sonrası bekleyen riskler konusunda
görülmektedir. Diş temizliği ve koruyucu
bilgilendirme ve rehberlik hizmeti de
sağlık uygulamaları özellikle önemlidir.
bulunmaktadır. Aynı zamanda ebeler
Çünkü yapılan son araştırmalar, hamilelik
tarafından da bilgilendirme ve rehberlik
sırasında ortaya çıkan diş eti
hizmetleri sunulmaktadır.
iltihaplanmalarının erken doğum riskini
artırdığını ve bebeğin kilosunun düşük
Her anne adayının gebelik, doğum ve
olmasına neden olabildiğini göstermiştir.
doğum sonrasındaki bir kaç hafta
Aslında en ideali, bebek arzu eden
içerisinde bir kadın hastalıkları uzmanı ve/
kadınların hamilelik öncesinde dişlerini bir
veya bir ebeden danışmanlık hizmeti alma
diş hekimine kontrol ettirmeleri ve gerekli
hakkı vardır. Herhangi bir sağlık şikâyeti
tedavilerin yapılmasını sağlamalarıdır.
görülmeyen normal gebeliklerde her dört
haftada bir yapılacak muayeneler yeterlidir.
Gebeliğin 32. haftasından sonra her iki
haftada bir muayeneye gidilmesi
öngörülürken tahmini doğum tarihinin
geçilmesi durumunda her iki günde bir
muayeneye gidilmesi gerekmektedir.
7
Çocuk erken tanı muayeneleri (U1–U9, J1)
Kan tahlili için bebeğin topuğundan
alınıp bir test kartının üzerine damlatılan
kan örneği özel bir laboratuara kontrole
Bir insanın sağlıklı gelişimi için özellikle
gönderilir. Bebekten kan alımından doğum
yaşamının ilk yılları çok önemlidir.
kliniği, ebe ya da muayenehanesi olan
Yetişkinler için olduğu gibi çocuklar ve
çocuk doktoru sorumludur. Ancak önemli
ergenlik yaşındaki gençler için de erken
bir bulguya rastlanması halinde ebeveynler
tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık
doğum kliniği, ebe ya da doktordan ilave
uygulamaları sunulmaktadır (Gemeinsamer
testlerin yapılması için haber alırlar. Bir
Bundesausschuss – Birleşik Federal
hastalığın belirtileri teşhis edildiği takdirde
Almanya Heyeti’nin “Çocuk Yönergesi”).
hemen tedaviye başlanır.
Doğum sonrası bebek taraması
İşitme muayenesi
Bavyera Eyaleti’nde yeni doğan
1 Ocak 2009 tarihinden itibaren
bütün bebekler basit bir kan tahlili
Almanya’da tüm yeni doğan bebekler
aracılığıyla on iki tane genetik kaynaklı
doğumun ilk gününden itibaren sağlık
endokrinolojik rahatsızlığın ya da
sigortasının bir hizmeti olarak işitme
metabolik rahatsızlıkların (galaktozemi,
muayenesi (yeni doğan bebekler
hipotiroidizm gibi) araştırılması hakkına
için işitme testi) yaptırma hakkına
sahiptirler. Bu hastalıkların erkenden
sahip olmuştur. Çocukluk döneminde
teşhis edilip tedavisine başlanması buna
konuşma gelişiminin normal bir şekilde
bağlı sakatlıkların hatta ölüm vakalarının
gerçekleşmesi, çocuğun duygusal ve
azalmasına neden olabilmektedir.
sosyal bakımdan olgunlaşması ve ileriki
Ebeveynler bu muayeneyi kabul
yıllarda eğitim ve meslek yaşamında
ettiği takdirde normal olarak bebeğin
başarılı olması açısından işitme yetisinin
doğumundan sonra üçüncü gün yapılır.
gelişmiş olması çok önemlidir.
Önemli:
Doğumun evde ya da bir doğumhanede
gerçekleşmesi halinde sorumlu ebeniz
size bu kan testleri konusunda bilgi
verir ve aynı zamanda testleri uygular.
8
Bebeklere yapılan işitme testinde bebeğin
işitme yetisi özel bir ölçüm aletiyle kısa,
acısız ve nesnel bir şekilde ölçülmektedir.
Almanya’da her 1000 yeni doğan bebekte
görülen karşılıklı, terapi gerektiren işitme
engelleri anında teşhis edilip tedaviye
başlanabilir. Test sonucunda kontrol
gerektiren bir bulgu elde edildiğinde bir
ya da daha fazla ileri tetkik gerekir. Bu
muayene doğumun gerçekleştiği klinikte
yapılır. Eğer bu mümkün değilse ya da
sonuç hala yeni bir kontrol gerektiriyorsa
muayenehanesi olan çocuk ya da KBB
(Kulak-Burun-Boğaz) doktoru, Pediyatrik
odyolog (Pädaudiolog – çocuklarda
konuşma ve işitme bozukluğu uzmanı), ya
da KBB alanında uzmanlaşmış üniversite
kliniklerinde (mesela adresler kısmında
yer verilen Regensburg’taki gibi pediyatrik
odyoloji merkezleri adı verilen yerlerde)
daha ileri testler yaptırılır.
Doğumun evde ya da bir doğumevinde
gerçekleşmesi halinde işitme testi,
muayenehanesi olan bir çocuk ya da KBB
doktoru tarafından yapılır.
Önemli:
Doğumun yapıldığı yerde yapılan işitme
testinde kontrol gerektiren bir bulguya
rastlandığında konuyla ilgili bir uzman
doktordan randevu almak gerekir.
Bebeğin ilk üç aylık yaşam diliminde bir
teşhiste bulunulursa bebek daha altı
aylık olmadan bir terapiye başlanır.
9
U-Muayeneleri
Zamanı
Yeri
U1
Doğumdan hemen sonra
Hastanede ya da
ebe tarafından evde
U2
Doğumu takiben 3 ila 10 gün arası Hastanede ya da
çocuk doktorunda
U3 – U9
6 yaşını doldurana kadar toplam 8 muayene Çocuk doktoru ya
da aile hekiminde
U-Muayeneleri
U3 ile U9 arasındaki muayenelerin ne
“U-Muayeneleri” nin amacı, bebeklerin ve
zaman yapılacağını ebeveynlerin çocuk
çocukların bedensel ve ruhsal gelişimini
doktorlarıyla görüşerek belirlemeleri
gözlemlemek ve olası anormal gelişmeleri
gerekmektedir. Erken tanıya yönelik
erken dönemde teşhis edip tedavi
muayenelerin hepsinin çocuğun
etmektir.
gelişimindeki belirli aşamalarda ve tam
zamanında yapılması önemlidir. Ancak
bu sayede çocuğun gelişimindeki olası
anormallikler zamanında teşhis edilip
tedaviye başlanabilir.
Önemli:
Çocuk muayenelerinde sigorta kartı ile
doktorun muayene sonuçlarını kaydettiği
U-Defterinin getirilmesi gerekmektedir.
U-Muayeneleri kapsamında gerekli
aşıların da yapılabilmesi amacıyla aşı
karnesinin de getirilmesi gerekmektedir.
Bu muayenelerde muayene harcı
ödenmemektedir.
10
Bavyera Eyaleti’nde Çocuk ve Genç
Sağlığının Korunması Yasası
Bütün çocukların hayata sağlıklı bir şekilde
başlaması için Bavyera Eyaleti’nde tüm
ebeveynler zamanında çocuklarının erken
tanı muayenelerini (U1–U9, J1) yaptırmakla
yükümlüdürler. Çocuk doktoru ya da aile
hekiminde yaptırılan bu muayenelerin
amacı hastalıklar ile gelişim bozukluklarını
olabildiğince erken teşhis edip tedavisine
başlayabilmektir. Bu muayenelerin
zorunluluk haline getirilmesinin bir sebebi
de kötü muamele gören ya da ihmal edilen
çocukların tespit edilerek ihtiyaçları olan
yardımın ulaştırılmasını sağlamaktır.
Çocuk parası için yapılan başvuruda
ve çocuğun yuvaya kaydı sırasında,
gerekli U-Muayenelerinin yapıldığına dair
kanıtlayıcı bir belge istenmektedir. Bavyera
Eyaleti’nde beş ile altı yaş arasındaki
bütün çocuklara ilkokula başlamadan
önce çağrılarak yapılan muayenede,
ebeveynlerin U9 muayenesinin yapılmış
olduğuna dair kanıtlayıcı bir belge
getirmesi istenir.
11
Bavyera Eyaleti’nde okul
başlangıcı sağlık muayenesi
Ebeveynlerin çocuklarının U9 muayenesini
olduğunu ispat edememeleri durumunda
okul doktoru tarafından muayene yapılır.
Okula başlangıç sağlık muayenesi, yeni
Bu durumda çocuk fiziksel olarak muayene
eğitim döneminde okula başlamakla
edilir ve çocuğun gelişme durumu kesin
yükümlü olan tüm çocuklara yapılan
olarak tespit edilir. Gerektiği durumlarda
koruyucu sağlık muayenesidir. Bu
çocuğun okul yaşamı için önemli olan
muayene sağlık müdürlüğünden bir
tıbbi bulgular konusunda ebeveynler
görevli tarafından gerçekleştirilir.
bilgilendirilir. Bunun dışında mesela tarama
Muayeneyi yapan kişi çocuğun günlük
sırasında bir bulguya rastlanması ya da
okul yaşantısını kaldıracak sağlıklı gelişimi
daha önce yapılan U9 muayenesinde
gösterip göstermediğini kontrol eder. Bu
tespit edilmiş özel bir durumun
muayeneye katılmak zorunludur.
bulunması gibi hallerde yine doktor
kontrolü yapılmaktadır. Ebeveynlerin özel
Çocuğun sağlık geçmişine bakılır, kilosu,
talebi doğrultusunda da çocuk doktor
boyu ölçülür, görme ve işitme testi
kontrolünden geçebilmektedir.
yapılır, çocuğun sağlık karnesi ve aşı
karnesi kontrol edilir. Konuşma ve motorik
Çocuğun gerek U9 muayenesine, gerekse
becerilerini test etmek amacıyla çocuğa
okula başlangıç muayenesine katılmamış
küçük ödevler verilir.
olduğunun tespit edilmesi halinde sağlık
müdürlüğü durumu gençlik dairesine
bildirir.
12
Gençler için muayene
Aşılar
Ergenlik döneminde vücutta pek çok
Aşılar kişiyi enfeksiyon hastalıklarından
değişim gözlenir. “J-Muayenesi”, 13 ile
(bulaşıcı hastalıklar) koruduğu için hem
14 yaş arasında bir defa yapılır.
sizin hem de çocuğunuz için önemlidir.
Çocuk aşıları düzenli aralıklarla yapılmalı ve
Ergenin bedensel, ruhsal ve sosyal
yenilenmelidirler. Çocuk doktorunuz ya da
gelişimini etkileyebilecek hastalıklar
aile hekiminiz sizi gerekli aşılar konusunda
erken dönemde teşhis edilip tedavisine
bilgilendirebilir.
başlanabilir. Bu vesileyle gencin aşı
durumu da kontrol edilir. Ayrıca sağlığı
tehdit eden sigara gibi alışkanlıkların da
belirli önlemlerle terk edilmesi sağlanabilir.
Bu yüzden ebeveynlerin bu muayenenin
aile hekiminde ya da çocuk doktorunda
yapılmasına dikkat etmeleri gerekir. Bu
muayeneye çocuk yalnız da gelebilir.
Pek çok çocuk doktoru gençler için özel
muayene saatleri ayırmaktadır. Muayeneye
gelirken sağlık kartı ile aşı karnesinin
getirilmesi gerekmektedir.
Önemli:
Eğer çocuğunuzun aşı zamanında ciddi
bir rahatsızlığı varsa ve ateşi 38,5°C’nin
üzerinde ise aşı tarihinin ertelenmesi
gerekir. Hafif rahatsızlıklarda doktor ile
görüşülerek tavsiyesine göre hareket
edilir. Çocuğunuzun kronik bir
rahatsızlığının bulunması ya da ilaç
kullanıyor olması durumunda aşı
öncesinde mutlaka doktorunuza bu
durumu bildirin.
13
Yasal sağlık sigortası aşağıdaki aşıları
Yetişkinler için
karşılamaktadır:
Aşı yetişkinler için de önemlidir ve belli
■ Difteri
hastalıklardan korumaktadır. Bir sonraki
■ Kızamıkçık
doktor ziyaretinizde aşı karnenizi kontrol
■ Boğmaca
ettirin. Bu sayede eksik aşılarınızın
■ Hepatit B (sarılık)
tekrarlanması olanağı olur. Mesela difteri
■ Çocuk felci
ve tetanos gibi hastalıklara karşı koruyucu
■ Suçiçeği
aşıların düzenli olarak tekrarlanması
■ Haemophilus influenzae Tip B
ya da ana aşılardan eksik olanların
■ Pnömokok (ör.ciğer ve beyin zarı
yapılması gerekir. Eğer bir bebek sahibi
iltihabı)
olmayı planlıyorsanız ya da ileride yeni
■ Tetanos
doğan bir bebekle temasınız olacaksa
■ Menenjit (beyin zarı iltihabı)
son boğmaca aşınızın ya da geçirmiş
■ Kızamık
olduğunuz bu hastalığın tarihinin son
■ 12–17 yaş arası genç kızlarda humane
on yıl içinde olması halinde acil olarak
Papillomaviren (rahim ağzı kanseri)
boğmaca aşısı olmanız gerekir. Çocuk
■ Kabakulak
felci hastalığının görüldüğü bir ülkeden
■ Bahar – Yaz Ensefaliti (kene kaynaklı
geliyorsanız ülkeye girişte bu aşıyı daha
beyin zarı iltihabı – Früh-Sommer-
önce yaptırmış olduğunuzu ispatlamanız
Meningo-Encephalitis – FSME) Virüsü ve bazı durumlarda yenilemeniz gerekir.
Kişinin, yaşına, mevcut rahatsızlıklarına ya
da diğer bazı faktörlere bağlı olarak belli
hastalık risklerini taşıması halinde başka
bazı aşıları olması da tavsiye edilebilir.
Mesela 60 yaşının üzerindeki kişiler için
önerilen pnömokok (akciğer iltihabı) ile
Önemli:
Tüm aşılar, aşı yaptırırken yanınızda
bulunması gereken aşı karnesine
işlenmektedir. Eğer bir aşı karneniz
yoksa aile hekiminize ya da bağlı
bulunduğunuz sağlık müdürlüğüne
başvurunuz.
14
enflüanzaya (grip) karşı yapılan aşılar bu
aşılara örnektir. Aile hekiminiz, sağlık
sigortaları ya da sağlık müdürlükleri sizi
aşılar ve önemi konusunda bilgilendirirler.
Bavyera Eyaleti’nin neredeyse tamamında
kene ısırmasına bağlı olan Bahar – Yaz
Ensefaliti iltihaplanması (kene kaynaklı
beyin zarı iltihabı – FSME-Virus)
tehlikesinde bir artış görülmektedir.
Mesleği icabı ya da hobi olarak sıkça
doğada bulunan kişilerin kendilerine ve
çocuklarına her üç ila beş yıl arasında
bu virüse karşı aşı vurdurmaları
gerekmektedir. Zira bu virüs beyin zarı,
beyin ve omurilikte ağır hastalıklara yol
açabilmektedir.
Berlin’de bulunan Robert-Koch Enstitüsü
bünyesindeki “Daimi Aşı Komisyonu”
tarafından tavsiye edilen aşıların
tamamının ücreti sağlık sigortaları
tarafından karşılanmaktadır. Sağlık
sigortaları, yönetmeliklerine uygun olan
başka bazı aşıların (seyahat aşısı gibi)
ücretlerini de karşılayabilir.
15
Diş ve ağız sağlığı muayeneleri
sağlık hizmetleri yasal sağlık sigortası
tarafından karşılanmaktadır. Bu hizmetler
Diş ve diş etlerinin sağlığını korumak
için muayene harcı alınmaz.
için düzenli olarak diş hekimine gitmek
önemlidir. Bu yetişkinler için olduğu kadar,
Muayene harcından muaf olmayan
çocuklar ve ilk dişleri çıkmaya başlamış
yetişkinler diş dolgusu gibi diğer
olan bebekler için de geçerlidir. Standart
tedavilerin masraflarını ödemek
bir diş muayenesi yapıldıktan sonra eğer
zorundadırlar.
gerekiyorsa sağlıksız dişler ile diş etleri
tedavi edilir ve diş hekimi tarafından
30 ayın altındaki çocuklar:
ayrıntılı bir şekilde bilgilendirilir.
■ Senede iki kez dişlerin kontrol edildiği
diş hekimi muayenesi ile gerektiğinde
Yazının devamında belirtilen, hem
bir tedavi planının belirlenmesi.
yetişkinler, hem de çocuklar ve gençler
için geçerli olan erken tanı amaçlı diş
ve ağız sağlığı muayeneleri ve koruyucu
Önemli:
Dişlerinizin ve diş etlerinizin korunması için diş sağlığı ile ilgili sunulan koruyucu sağlık
hizmetlerinin yanı sıra aşağıda belirtilen noktalar da önemlidir:
■ Mümkünse her yemekten sonra, ama en azından günde iki kez dişleri fırçalamak.
Günde bir kez diş aralarını diş ipi ya da özel diş arası fırçaları ile temizlemek.
■ Çocuklarda ilk dişten itibaren diş fırçalamaya başlamak önemlidir. 6–7 yaşına
gelinceye kadar, çocuklar dişlerini fırçaladıktan sonra kontrol etmek, gerektiğinde
daha sonra tekrar güzel bir şekilde fırçalamak.
■ Dişinizi fırçalarken floritli diş macunu kullanın. 6 yaşından küçük çocuklar için
500 ppm’ye kadar florit içeren özel çocuk diş macunları bulunmaktadır.
■ Sağlıklı beslenme, özellikle şeker içerikli içecek ve yiyecekleri sıklıkla tüketmekten
kaçınma önemlidir.
16
Çocuklar (30–72 ay arası):
■ Senede iki kez diş hekimi muayenesi.
Bunlardan bir tanesinde diş, ağız ve
çene hastalıklarına karşı detaylı erken
tanı muayenesi (FU) ile beslenme, ağız
hijyeni ve florür takviyesi konusunda
bilgilendirme (FU1’den FU3’e kadar).
Çocuklar ve gençler (6–18 yaş arası):
■ Belirli bir takvime göre yılda iki kez
gidilen diş hekimi muayenesinde ağız
hijyeni kontrol edilir, hastalıklar hakkında
bilgi verilir ve ağız hijyeni araştırması
yapılır. Dişlere florür takviyesi yapılır ve
azı dişleri diş çürüğüne karşı korunur.
Yetişkinler:
■ Araları en az dört ay olmak üzere yılda
Bavyera Eyaleti’nde çocuklar için diş
iki diş muayenesi: Diş çürüğü, diş eti
hekimi muayenesinin sonuçlarının
hastalıkları ve ağız bölgesinde tümör
kaydedildiği bir diş karnesi vardır. Diş
oluşumu yönünden gerekli görülmesi
hekiminden ücretsiz olarak temin edilebilir
halinde röntgen destekli muayene.
ve her muayenede beraberinde
■ Yılda bir kez diş taşı temizliği.
bulundurmak gerekir. Bu çocuk diş
karnesinde, diş sağlığı, sağlıklı dişler için
uygun beslenme ve diş çürüklerinden
korunma gibi konularda tavsiyeler
bulabileceğiniz ek bir bilgilendirme bölümü
bulunmaktadır.
17
2. Kanuni sağlık sigortası kapsamında olmayan
kişilerde erken tanı amaçlı muayeneler
ve koruyucu sağlık uygulamaları
Mülteciler ile ilgili kanunda
öngörülen hizmetler
Aşağıda sıralanan erken tanı amaçlı
muayenelerden ve koruyucu sağlık
uygulamalarından yararlanabilirler:
İltica başvurusunda bulunanlar ve
■ Gebelik sırasında erken tanı amaçlı
Almanya’da kalmalarına uluslararası
muayeneler ve koruyucu sağlık
hukuk, siyasi ya da insani sebepler
uygulamaları, doğum sırasında sunulan
yönünden müsaade edilenlerle ülkelerini
terk etmek zorunda kalanlar (fiilen mülteci
hizmetler ve doğum sonrası bakım
■ Kanuni sağlık sigortasının kapsadığı
durumundakiler) normalde resmi bir sağlık
ölçüde erken tanı amaçlı muayene
sigortası kapsamına alınmazlar. İltica
ve koruyucu sağlık uygulamaları:
başvurusunda bulunanların faaliyetleri
U-1’den J-1’e kadar olan çocuk ve
ile ilgili yasaya göre ilk 48 ay içinde
genç muayeneleri, erken tanı amaçlı
akut tedavi gerektiren ya da ağrılı olan
jinekolojik muayeneler, 20 yaşını aşan
rahatsızlıklar ile bazı erken tanı amaçlı
kadınlar ile 45 yaşını aşan erkekler için
araştırma ve koruyucu sağlık uygulamaları
yıllık kanser erken tanı muayenesi, 35
hakkı bulunmaktadır (protez ve çene
yaşını aşan kişiler için her iki yılda bir
ortopedisi gibi bazı alanlarda kısıtlama
genel sağlık taraması (Check-up) ve cilt
vardır).
muayenesi
Önemli:
İltica Başvurusu Sahiplerine Hizmetler Yasası’nın (Asylbewerberleistungsgesetz)
öngördüğü sağlık hizmetlerinden yararlanmak isteyenlerin gittikleri doktora bir hasta
kâğıdı (Krankenschein) vermeleri gerekmektedir. Bu hasta kâğıdı Sosyal Hizmetler
Müdürlüğü (Sozialamt) ya da kişinin diğer tüm işlemlerini yaptırdığı daireden temin
edilir. Bu belge 3 ay boyunca geçerlidir.
Bu kapsamdaki sağlık hizmetlerinden yararlananlar muayene harcından muaf
tutulurlar.
18
■ 18 yaşın altındaki çocuk ve gençler için
Eğer yasal sağlık sigortası yaptırılamıyorsa,
altı ayda bir, yetişkinler için yılda bir
Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’ne bakım
erken tanı amaçlı diş hekimi muayenesi
kâğıdı ve belirli hizmetlerin masraflarının
ve koruyucu ağız ve diş sağlığı
karşılanması için müracaat edilmesi
uygulamaları
gerekir. Bu sayede kanuni sağlık sigortası
■ Genel çocuk aşıları, yetişkinler için
kapsamındakilerle aynı koşullarda aynı
tetanos, difteri, çocuk felci aşıları ve
hizmetlerden faydalanılabilir. Sosyal yardım
kişinin özel risk taşıması durumunda
alanların erken tanı amaçlı muayeneler
gerekli diğer aşılar
ile koruyucu sağlık uygulamalarından
yararlanma hakları vardır ve bu hizmetler
Alman Sosyal Yardım Yasası’nın
12. Bölümü (SGB XII) Uyarınca
Hizmetler (Sozialhilfe)
için muayene harcından muaf tutulurlar.
Almanya’da sürekli ikameti olup, İltica
Başvurusu Sahiplerine Hizmetler Yasası
kapsamı dışında kalan ve yasal veya
özel sigortası olmayan göçmenlerin
Alman Sosyal Yardım Yasası’nın 12.
Bölümü’nden (SGB XII) yararlanma
hakları bulunmaktadır. Bu kapsama dâhil
olup bir aydan uzun süre sosyal yardım
alan göçmenler, yasal sağlık sigortası
tarafından sigortalanırlar. Sosyal Hizmetler
Müdürlüğü bu kişilerin bir yasal sağlık
sigortası kurumu seçmelerini ister kişileri
oraya kayıt eder.
Önemli:
Kişi, inandırıcı mücbir sebeplerinin
bulunması (yeterli gelir ile fiilen
kullanılabilecek mal ve mülkün
olmaması, sağlık sigortasının
bulunmaması) ve tıbbi müdahalenin
zorunlu olması durumlarında bu
haklardan faydalanabilir.
19
3. Sözlük:
Aile hekimi (Hausarzt): Aile hekimi
Bağırsak görüntülemesi
hastaların, sağlık problemlerinde
(Darmspiegelung): Her yıl sadece
çoğunlukla ilk etapta başvurdukları
Almanya’da yaklaşık 73.000 kişi bağırsak
sağlık sigortaları ile çalışan doktorlardır.
kanserine yakalanmakta ve 28.000 kişi
Almanya’da, genel tıp uzmanlığı yapmış
bu sebepten yaşamını yitirmektedir.
hekimler ve aile hekimi olarak mezun
Bağırsak görüntüleme bağırsak kanserini
olmuş, muayenehanesi olan dâhiliye
erken teşhis ve tedavi etmenin yollarından
uzmanları aile hekimi olabilirler.
birisidir. Bu görüntüleme sırasında
endoskop denen ince, bükülebilir bir
Aşı karnesi (Impfpass): Hekim, aşı
hortumla bağırsağın içine bakılır. Bu aletin
karnesine hangi aşının ne zaman
içindeki optik sistem sayesinde bağırsağa
yapıldığını kaydeder. Genelde çocuk
ait görüntüler bir monitöre aktarılabilir. Bu
aşıları erken tanı amaçlı çocuk ve ergen
işlem sırasında, daha sonra laboratuarda
muayenelerinde yapıldığından, aşı karnesi
incelenecek olan doku biyopsileri (doku
de, U-defteri gibi tüm U-muayenelerine
örnekleri) alınabilir. Ayrıca küçük cerrahi
ve J1-muayenesine getirilmelidir. Henüz
girişimler de mümkündür.
bir aşı karnesinin olmaması durumunda
doktor bu karneyi düzenleyecektir.
Yetişkinler de aşı karnelerini tüm aşılarda
ve yurtdışı seyahatlerinde yanlarında
bulundurmalıdırlar.
20
Diyabet (Şeker hastalığı) (Diabetes
mellitus): Diyabet, Almanya’da nüfusun
yüzde 7’sinde görülen bir metabolizma
hastalığıdır. Diyabet, yetişkinlerde olduğu
gibi çocuk ve ergenlerde de görülebilen,
her yaşta ortaya çıkabilen bir hastalıktır.
Vücudun kendi salgıladığı insülinin,
besinlerden alınan şekeri kan dolaşımı
yoluyla hücrelere yeterli derecede
aktarmasına yetmeyecek düzeyde
olmasıyla diyabet ortaya çıkar. Kandaki
şeker düzeyinin yükselmesine yol açtığı
için de halk arasında „şeker hastalığı“
Enflüanza (Influenza): Grip olarak ta
deyimi yaygınlaşmıştır. Tipik belirtileri; sık
adlandırılan, enflüanza virüsünün yarattığı
idrara çıkma, susuzluk, yorgunluk, halsizlik,
bu enfeksiyon hastalığı neredeyse her
görme bozuklukları ve zor kapanan
zaman solunum yollarını sarar, ama
yaralardır. Diyabet tedavi edilmediği ya da
akciğer iltihabı (Pneumonie) ya da kalp
kötü tedavi edildiği durumlarda, körlük,
kasları iltihabı (Myokarditis) gibi ağır
kalp krizi (kalp enfarktüsü), inme ve böbrek
hastalık seyri ve komplikasyonlarla da
yetmezliği gibi önemli zararlara yol açabilir.
devam edebilir.
Enfeksiyon (Infektion): Enfeksiyonlarda,
Erken tanı amaçlı muayeneler
hastalık etkeni (virüs ya da bakteri) vücuda
(Früherkennungsuntersuchungen):
girer ve çoğalmaya başlar. Enfeksiyon
Erken tanı amaçlı muayenelerin amacı,
hastalıkları arasında ishal, solunum yolu
hastalıkları erkenden (henüz tanınabilecek
enfeksiyonları, kızamık (Masern), boğmaca
belirtiler ortaya çıkmadan) teşhis etmek
(Keuchhusten) ve hatta AIDS ile sıtma
ve bu sayede tedavi şansını arttırmaktır.
(Malaria) da bulunmaktadır.
21
Florür takviyesi (Fluoridierung): Florür
Gebelik diyabeti (Schwangerschafts-
takviyesi, florür içeren diş macunları,
diabetes): Gebelik sırasında görülen
jelleri ve cilaları ile (diş cilası yalnızca
hormonel değişimler yüzünden hamile
diş hekimi tarafından uygulanır) dişlerin
kadınlar geçici olarak şeker hastalığına
florür bakımından desteklenmesidir.
(Diabetes mellitus) yakalanabilirler. Gebelik
Florür, diş minesinde depolanarak dişin
diyabeti çoğunlukla zarar vermeden sona
yapısını güçlendirir. Bu sayede dişler,
erer. Anne adayının belirgin bir şekilde kilo
asit saldırısına karşı daha dirençli olurlar
fazlasının olması, aşırı susama, cenin
(örneğin şeker tüketiminin ortaya çıkardığı
suyunun (bebeğin çevresindeki sıvı) fazla
asitlere karşı).
olması ve bebeğin normalin çok üstünde
bir büyüklükte olması, gebelik diyabetinin
22
Galaktozemi (Galaktosämie): Kalıtsal
ilk belirtileri olabilir. Kandaki şeker
yollarla geçen bir metabolizma hastalığıdır.
seviyesinin aşırı yüksekliği sonucunda
Bu hastalığı olan çocuklarda süt şekerinin
ortaya çıkan gebelik diyabeti, hem anneye
bir parçası olan galaktoz normal bir şekilde
hem de bebeğe ciddi sağlık sorunları
sindirilmez. Kanda galaktoz miktarı belli bir
çıkartabilir ve tedavi edilmesi
düzeyin üzerine çıkarak nörolojik zararlara,
gerekmektedir. Çok fazla yükselmemiş
organların zarar görmesine ve hatta ilk
kan şekerinde, sıkı bir diyet genellikle
aylarındaki bebeklerde ölüme dahi yol
yeterli olabilmektedir. Eğer diyete rağmen
açabilir. Yeni doğan bebek taramasında
kan şekeri düşmezse, gebelik diyabetinin
galaktozeminin teşhis edilmesi halinde
ensülinle tedavi edilmesi gerekebilir.
hemen bebek için süt şekeri içermeyen bir
Normal seyrinde gebelik diyabeti, doğum
beslenme programı belirlenir.
sonrasında kendiliğinden kaybolur.
Gebelik zehirlenmesi (Gestoz)
Kalp Damar Hastalıkları (Herz-
(Gestose): Gestoz, gebelikle birlikte ortaya
Kreislauf-Erkrankungen): Kalp, kalp
çıkan farklı sağlık problemlerinin genel
damarları (koroner damarlar) ve vücuttaki
adıdır. Yüksek seyreden tansiyonun yanı
diğer damarları ilgilendiren pek çok
sıra, idrarda protein miktarının artması
hastalık, genel olarak kalp damar
(proteinüri) ve ödem görülebilir. Gestoz,
hastalıkları içerisinde değerlendirilir.
özellikle çok erken veya geç yaştaki ilk
En sık görülen hastalıklardan biri olan
gebeliklerde görülür. Diğer risk faktörleri,
damar sertleşmesi (arteriosklerozis
kronik böbrek yetmezliğine bağlı damar
– atardamar çeperinin kalınlaşması,
hasarı, yüksek tansiyon ya da diyabet,
sertleşmesi, iç çapının daralması ve
hamilelik sırasında sigara içilmesi, aşırı
elastikiyetini kaybetmesiyle beliren
kilo ya da protein eksikliğidir. Gestoz,
hastalık), çoğu zaman kalp enfarktının
erken doğum ve bebek ölüm riskini
(kalp krizi – kalp atardamarlarından biri
arttırmaktadır. Ayrıca, anne adayı için
ya da birkaçının tümüyle tıkanması) ve
yaşamını tehdit edecek komplikasyonların
kalbin dokulara yeterli kan ve oksijeni
ortaya çıkmasına sebep olabilir.
pompalayamaması durumu olan kalp
yetmezliğinin (Herzinsuffizienz – kalp
Hipotiroidizm (Hypothyreose): Tiroit
kaslarının zayıflaması olarak da adlandırılır)
bezlerinin yapısal olarak düzgün
habercisidir. Kalp damar hastalıklarına
çalışmaması ile ortaya çıkan hastalıktır.
bağlı ölümler Almanya’da en sık görülen
Yeni doğan bebekte sarılık, hissizlik
ölüm nedenidir. Ancak bu hastalıkların
ve zihinsel özürlülük durumuna yol
oluşumu çoğunlukla engellenebilir. Az
açabilmektedir. Hipotiroidizmde tiroit
yağlı besinlerin tüketildiği sağlıklı bir
hormonlarının tedavisine zamanında
beslenme, yeterli hareket ve sigara
başlanması halinde, çocuk gelişimini
içmemek, kalp damar (dolaşım) sistemi
son derece normal bir şekilde
üzerinde koruyucu bir etki yapar.
sürdürebilmektedir. Bu yüzden yeni doğan
bebek taramasında bu kalıtsal hormon
bozukluğunun test edilmesi son derece
önemlidir.
23
Kanser (Krebserkrankung): Kanser,
temasa geçmekten kaçınarak kendini bu
kontrolsüz hücre çoğalmasının genel
virüsten koruması gerekmektedir. Ancak
adıdır. Kanserli hücreler, sağlıklı hücreleri
en iyi koruma yöntemi çocuklukta (kız
baskılar ve yok eder. Tüm organlarda
çocuklarında 11–13 yaş arası) veya gebelik
kanser gelişebilir. Kanser, kalp damar
öncesinde kızamıkçık aşısı olmaktır.
hastalıklarından sonra Almanya’daki en sık
görülen ikinci ölüm sebebidir (Almanya’da
Kontrol gerektiren bulgu
her yıl yaklaşık 390.000 kişi kansere
(Kontrollbedürftiger Befund): Kontrol
yakalanmaktadır). Ancak günümüzde
gerektiren test sonucunun anlamı,
giderek daha çok sayıda kanser hastası
muayene edilen kişinin, şüphelenilen
iyileştirilebilmektedir. Çok farklı kanser
hastalık etkenini taşıyor olması,
türlerinin bulunması, tedavi yöntemlerini
hastalığın kuluçka döneminde olması
de bir o kadar çeşitlendirmektedir. Erken
veya artık hastalığın başlamış olmasıdır.
kanser tanısı, kanserden ölüm riskini
Şüphelenilen hastalığın kesin tanısı için,
önemli ölçüde azaltabilmektedir.
kişinin daha ileri tetkiklerden geçmesi
gereklidir.
Kızamıkçık (Röteln): Kızamıkçık bir çocuk
hastalığı olarak bilinse de yetişkinlerde
Koruyucu sağlık uygulaması (Vorsorge):
de ortaya çıkabilir. Gebelik sırasında anne
Koruyucu sağlık uygulamaları, hastalıkların
adayının kızamıkçığa yakalanması, çocukta
ortaya çıkmasını engelleyen önlemlerin
zihin geriliği, sağırlık, körlük gibi ağır
genel adıdır. Koruyucu uygulamalara
sağlık sorunlarına yol açabilir. Anne adayı
iyi bir örnek dişlerin fırçalanmasıdır.
gebeliğin ne kadar erken bir aşamasında
Düzenli ve doğru uygulanan diş
hastalanırsa (gebeliğin 18. haftasına
bakımıyla diş çürüklerinin oluşması
kadar), çocuğun maruz kaldığı risk o kadar
engellenebilmektedir.
yükselir. Bu yüzden, gebelikte koruyucu
önlemler kapsamında anne adayından
Mamografi (Mammographie):
bir antikor (Antikörper) testi istenilerek,
Mamografide göğüsten röntgen alınır. Bu
anne adayının daha önce kızamıkçık
sayede göğüs dokusundaki değişimler net
geçirip bu hastalığa karşı bağışıklığının
bir şekilde görüntülenebilmektedir.
var olup olmadığına bakılır. Eğer anne
adayı bu virüse karşı yeterli bağışıklık
geliştirmemişse anne adayının çocuklarla
ya da kalabalık topluluklarla doğrudan
24
Muayene harcı (Praxisgebühr): Hastalar,
3 ayda bir (çeyrek yıl) yaptıracakları hekim
muayenelerinde 10 Euro muayene harcı
ödemekle yükümlüdürler. Ancak muayene
harcı erken tanı amaçlı muayenelerde
alınmaz; bu muayeneler ücretsizdir. Eğer
aynı çeyrek yıl içerisinde başka doktor
muayeneleri de gerekli olursa ve ilk
muayeneyi yapan doktorun sevki söz
konusu değilse diğer muayenelerden
de muayene harcı alınır. Ancak sevk
yoluyla muayene harcından muafiyet,
diş hekimi muayenelerinde ve acil tıbbi
Sigorta kartı (Versichertenkarte): Sigorta
müdahalelerde geçerli değildir. Bu
kartı, sağlık sigortasına başvurduktan
durumlarda da her çeyrek yıl için 10 Euro
kısa bir süre sonra çıkarılır. Genel olarak
muayene harcı alınır. Çocuklar ve 18 yaşın
postayla sigortalıya gönderilir. Sigorta
altındaki gençler muayene harcı ödemek
kartı, sigortalı tarafından hekime muayene
zorunda değildirler.
öncesinde randevuya gidildiğinde,
tedavi ücretinin sağlık sigortasına fatura
Ödem (Ödeme): Dokularda oluşan su
edilebilmesi amacıyla verilir. Üzerindeki
birikmeleridir.
mikroçipte sigortalının kişisel bilgileri (isim,
doğrum tarihi, adres) ve sigorta numarası
Pnömokok (Pneumokokken): Bakteriler
kayıtlıdır; bununla birlikte sigortalının sağlık
(Streptococcus pneumoniae) değişik
durumu ve hekim tarafından getirilen
hastalıklara yol açabilirler. Akciğer
teşhis bilgileri mevcut değildir.
iltihaplanması (Pneumonie), menenjit
(Meningitis), ya da ortakulak iltihaplanması
(Otitis media) bu hastalıklardandır. Hastalık
riski bağışıklık sisteminin faaliyetlerinin
azaldığı ileri yaşlarda (60 yaş üstü)
artmaktadır.
25
Tarama birimleri (Screening-Einheiten):
Bu tıbbi birimler, tarama ve mamografi
üzerine uzmanlaşmışlardır ve bu alanlarda
yüksek bir kalite seviyesini korumakla
yükümlüdürler. Mamografi görüntülemeleri
bu birimlerde yapılır ve belirgin bir
bulguya rastlanması halinde daha detaylı
tetkikler yapılır. Tarama birimleri bu alanda
uzmanlaşmış doktorlar tarafından yönetilir.
U-Defteri (U-Heft): Bu deftere çocuk
muayeneleri (U-Muayeneleri) sonuçları
Tarama (Screening): İngilizceden gelen
işlenir. Çocuğun yaş gelişimine göre
„screening“ kelimesinin anlamı, bir dizi
kilosunu, boyunu gösteren tablolar
muayeneyle genel bir tarama yapılmasıdır.
gibi önemli bilgiler içerir. U-defteri
Örneğin „göğüs kanseri taraması“
U1 muayenesinden sonra hastanede
denildiğinde, 50 ila 69 yaş arasındaki tüm
düzenlenir ve bütün çocuk ve ergen
kadınlara iki yılda bir yapılan muayeneler
muayenelerinde birlikte getirilmesi gerekir.
kastedilmektedir.
26
4. Adresler
Kurum/Irtibat
Açıklama
Aidshilfen in Bayern
Bazı bağımsız AİDS-yardım
kurumlarının irtibat bilgilerine
aşağıdaki internet sayfalarından
ulaşabilirsiniz:
www.muenchner-aidshilfe.de
www.augsburg.aidshilfe.de
www.aidshilfe-nuernberg.de
www.aidshilfe-regensburg.de
AIDS-Yardım Bavyera (AIDS-Hilfen in Bayern),
telefonla da danışmanlık hizmeti sunan kamuya yararlı
bir kuruluştur. Enfeksiyon riskleri, “güvenli cinsel
ilişki” ve “güvenli madde kullanımı” gibi konular ile
HIV antikor testi üzerine kapsamlı bilgiler sunmaktadır.
ANAD e.V.
Poccistraße 5
80336 München
Tel.: 089 | 21 99 73-0
[email protected]
www.anad.de
Anoreksi ve Benzeri Rahatsızlıklar Derneği –
ANAD (Anorexia Nervosa and Associated Disorders)
e.V., her türlü yeme bozuklukları ile ilgili olarak
rahatsızlık sahipleri ile yakınlarının başvurabileceği bir
kurumdur. Bulimia (yedikten sonra kusma hastalığı),
anoreksi (zayıflama hastalığı), Binge-Eating-Disorder
(tıkanırcasına yeme bozukluğu) ya da obezite gibi
konularda bilgilendirme ve danışmanlık hizmeti sunar.
Bu hastalıklara yakalananlar, ebeveynler ve eğitmenler
için yardım ve terapi imkanları sunulmaktadır. Internet
sayfasında bu bilgilerin yanı sıra irtibat adres ve
telefonları, danışma birimleri ve kurumun Bavyera
Eyaleti’ndeki terapi evleri hakkında bilgi temin
edebilirsiniz.
Bayerische AIDS Stiftung –
Verein zur Gesundheits­
förderung e.V.
Biedersteiner Straße 29
80802 München
Danışma merkezi:
Tel.: 089 | 34 93 94
beratungsstelle@
aids-stiftung-bayern.de
www.aids-stiftung-bayern.de
Bavyera AIDS Vakfı (Bayerische AIDS-Stiftung –
Verein zur Gesundheitsförderung e.V.) HIV/AIDS
hastaları ile yakınlarına telefonla ve yüz yüze
danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Derneğin diğer
hizmetleri arasında şunlar bulunmaktadır: Gönüllü
yardım merkezleri, sanatsal terapi imkanları, HIV/AIDS
konusunda bilgilendirici konuşmalar, gençlerle ilgili
prevensiyon projeleri ve sağlığı teşvik edici diğer
hizmetler ile eğitimler.
27
28
Kurum/Irtibat
Açıklama
Bayerische Krebs­gesellschaft e.V.
Nymphenburger Straße 21a
80335 München
Tel.: 089 | 54 88 40-0
Fax: 089 | 54 88 40-40
[email protected]
www.bayerischekrebsgesellschaft.de
Bavyera Kanser Birliği (Bayerische Krebsgesellschaft e.V.) kanser hastalarının menfaatleri için çalışan
kamuya yararlı bir kuruluştur. Bu derneğin hizmetleri
arasında kanser hastaları ile yakınlarına danışmanlık
ve destek, kanser önleme çalışmalarını teşvik, sağlığı
koruyucu uygulamalar ve psiko-onkoloji alanındaki
kanser araştırmalarını destekleme bulunmaktadır.
Bütün Bavyera Eyaleti çapındaki psikososyal danışma
merkezleri aracılığıyla çok sayıda kendi kendine
yardım grubuna danışmanlık yapıp, broşürler ve
kılavuzlar yayınlayarak çok çeşitli konularda
bilgilendirirler.
Bayerische Landesarbeits­
gemeinschaft Zahngesund­
heit e.V. (LAGZ)
Fallstraße 34
Zahnärztehaus
81369 München
Tel.: 089 | 723 39 81
Fax: 089 | 723 57 01
[email protected]
www.lagz.de
Bavyera Diş Sağlığı Eyalet Çalışma Birliği
(Bayerische Landesarbeitsgemeinschaft Zahngesundheit e.V.) kamuya yararlı bir dernek olarak
Bavyera Eyaleti’nde çocuk ve gençlerde diş sağlığını
desteklemektedir. Yasal sağlık sigortaları, sağlık
müdürlüğünde diş hekimi uzmanlığı bulunan uzman
personel ve diş hekimi muayenehaneleri ile birlikte
okullarda ve çocuk yuvalarında ortaklaşa grup
profilaksisi (hastalıkları önlemeye yönelik koruyucu
tedavi) yürütmektedir.
Bayerische Landesärzte­
kammer (BLÄK)
Mühlbaurstraße 16
81677 München
Tel.: 089 | 414 70
Fax: 089 | 414 72 80
[email protected]
www.blaek.de
Bavyera Eyalet Tabipler Odası (Bayerische
Landesärztekammer), Bavyera Eyaleti’nde bulunan
bütün doktorların resmi temsilcisidir. Kurumun
görevleri arasında; doktorların mesleki menfaatlerini
yasalar çerçevesinde koruma, doktorların mesleki
yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini takip
etme, tıbbi meslek eğitimleri ile kamusal sağlık bakım
yerlerinde işbirliğini teşvik etme bulunmaktadır.
BLÄK’ın internet sayfasında acil telefon numaraları,
farklı dillerde hasta bilgileri ve kendi kendine yardım
gruplarının bilgileri bulunmaktadır.
Kurum/Irtibat
Açıklama
Bayerische Landeskammer
der Psychologischen Psychotherapeuten und der Kinderund Jugendlichenpsycho­
therapeuten (PTK Bayern)
Posta adresi:
Postfach 15 15 06
80049 München
Adres:
St.-Paul-Straße 9
80336 München
Tel.: 089 | 51 55 55-0
Fax: 089 | 51 55 55-25
[email protected]
www.ptk-bayern.de
PTK Bayern, Bavyera Eyaleti’ndeki psikolog olan
psikoterapistler (PP) ile çocuk ve genç
psikoterapistleri (ÇGP)’nin yasal meslek odasıdır.
Kurumun çok çeşitli görevleri arasında Bavyera
Eyaleti’ndeki psikoterapistlerin (PP ile ÇGP)
menfaatlerinin korunması, özellikle prevensiyon ve
psikolojik rahatsızlıkları tedavi etme, eğitim, mesleki
denetim ve diğer konuların da yer aldığı halka açık
sağlık bakım hizmetlerine katılım bulunmaktadır. PTK
Bavyera’nın internet sayfasında Bavyera Eyaleti’ndeki
psikoterapistlere (PP ile ÇGP) ulaşmanızı sağlayacak
bilgiler ile bir arama makinesi da bulunmaktadır.
Bayerische Landeszahn­
ärztekammer (BLZK)
Fallstraße 34
81369 München
Tel.: 089 | 72 48 00
Fax: 089 | 72 48 04 44
[email protected]
www.blzk.de
Bavyera Diş Hekimleri Odası (Bayerische
Landeszahnärztekammer), Bavyera Eyaleti’nde
çalışmakta olan tüm diş hekimlerini temsil eden yasal
meslek odasıdır. Diş hekimlerinin menfaatleri ve
hakları için olduğu gibi halkın ağız sağlığını
desteklemek, korumak ve eski durumuna getirmek
için de aktif bir şekilde çalışmaktadır. Bunun için de
her bir hastanın bireyselliğini hedef alan bilimsel bir
prevensiyon ve tedavi konseptinin sonucu olarak diş
hekimliğinde kalitenin sağlanması için çalışmaktadır.
Hastanın korunması önceliğe sahiptir. Hastalar için
ayrılan tarafsız ve ücretsiz telefon danışma hattı
(12 Cent/dk.’lık telefon ücreti hariçtir): 01805 | 211366
(Çrş 15.00–18.00).
29
30
Kurum/Irtibat
Açıklama
Bayerischer Hebammen
Landesverband e.V. (BHLV)
Herzog-Georgen-Straße 2
83435 Bad Reichenhall
Tel.: 08651 | 76 75 79
Fax: 08651 | 76 75 72
[email protected]
www.bhlv.de
Bavyera Eyalet Ebeler Birliği (Bayerischer
Hebammen Landesverband e.V.), serbest ya da bir
kuruma bağlı olarak çalışan ebelerin bir ortaklığıdır.
Bu derneğin amacı üyelerinin menfaatlerini
savunmak ve ebelerin toplum içindeki konumlarını
güçlendirmektir. Bu birlik anne-baba olacak çiftlere
ebe bulmada yardımcı olur. Hamilelik, doğum ve
doğum sonrası yatak istirahatı ile emzirme
döneminde destek olmak için bölgelere göre
ebeler temin edilir.
Bayerisches Landesamt
für Gesundheit und Lebens­
mittelsicherheit (LGL)
Merkez:
Eggenreuther Weg 43
91058 Erlangen
Tel.: 09131 | 76 40
Fax: 09131 | 76 41 02
[email protected]
www.lgl.bayern.de
Bavyera Sağlık ve Gıda Maddeleri Güvenliği
Eyalet Ofisi (Bayerisches Landesamt für Gesundheit
und Lebensmittelsicherheit), Bavyera Eyaleti’nde
sağlık ve tüketici haklarının korunması için disiplinler
arası bir uzman birim ve hizmet sağlayıcısı olarak
çalışır. Görevleri arasında proje ve araştırma
çalışmaları, Bavyera Eyaleti’nde halkın sağlık
durumunu, gıda ve yemleri araştırma ve içme suyunu
takip etme yer almaktadır. Kurumun internet
sayfasında sağlığın teşviki ve prevensiyon ile ilgili
çeşitli konularda (ör., beslenme, sağlıklı bebek
uykusu, aşılar, işitme testi, yeni doğan bebek
taraması gibi) çok sayıda bilgiye ulaşabilirsiniz.
Kurum/Irtibat
Açıklama
DONUM VITAE in Bayern e.V.
Eyalet Ofisi:
Luisenstraße 27
80333 München
Tel.: 089 | 51 55 67 70
Fax: 089 | 51 55 67 77
[email protected]
www.donum-vitae-bayern.de
Donum Vitae in Bayern e.V. eyalet derneği hamilelik
ile ilgili her konuda danışmanlık ve önleyici hizmetler
sunmaktadır. Eyalet düzeyindeki 18 danışma bürosuna
kürtaj konusunda tereddüdü olan kadınlar da
başvurabilirler. Kadına bu konudaki kararını
belirlemede yardımcı olunur ve birlikte yardım
olanakları araştırılır.
Gesundheitsämter
Bavyera Eyaleti’ndeki tüm sağlık
müdürlüklerinin adreslerine
aşağıdaki internet adresinden
ulaşabilirsiniz:
www.oegd-bayern.de/html/
bayerische_gas.html
Sağlık müdürlükleri (Gesundheitsämter) halka sağlık
konusunda bilgilendirme, açıklamalarda bulunma ve
danışmanlık hizmetleri sunar. Sağlık müdürlüklerinin
görevleri arasında örnek olarak okula başlangıç sağlık
muayenesi, aşı konusunda bilgilendirme, psikolojik
hastalara, bağımlılara, engellilere yardım
bulunmaktadır. Sağlık müdürlüklerinin görevleri
arasında aynı zamanda izleme ve kontrol (tedavi,
bakım ve destek tesislerinde, içme ve banyo suyunda
hijyen) ve çevre tıbbı ile ilgili sorularda danışmanlık
hizmetleri sunmak da bulunmaktadır.
Kassenärztliche Vereinigung
Bayerns (KVB)
Eyalet Bürosu Adresi:
Merkez adresi:
Elsenheimerstraße 39
80687 München
Posta Adresi:
Kassenärztliche Vereinigung
Bayerns
80684 München
[email protected]
www.kvb.de
Bavyera Sağlık Sigortası Doktorları Birliği
(Kassenärztliche Vereinigung Bayerns – KVB) sağlık
sigortaları ile çalışma ruhsatı olan doktorlar ile
psikoterapistlerin sağlık sigortalarına karşı ve politik
konularda haklarını ve menfaatlerini savunur. Aynı
zamanda Bavyera Eyaleti halkının tıbbi olarak ve
psikoterapi açısından korunması yönünde çalışmalar
yapar. KVB’nin internet sayfasında hastalar için
Bavyera Eyaleti’ndeki muayenehanesi olan doktorlar
ile psikoterapistleri bulmaya yarayan bir arama
makinesi bulunmaktadır. Bunun yanı sıra internet
sayfasında sağlık konusunda (ör.: aşılar, kanser erken
teşhisi, Alzheimer hastalığı gibi) faydalı bilgilere de
ulaşabilirsiniz.
31
32
Kurum/Irtibat
Açıklama
Kassenzahnärztliche
Vereinigung Bayerns (KZVB)
Fallstraße 34
81369 München
Ücretsiz telefon danışma:
Pzt – Perş, 8.00–12.00 ile
14.00–17.00
Cu, 8.00–15.00
Tel.: 089 | 72 40 13 48
Fax: 089 | 72 40 13 36
[email protected]
www.kzvb.de
Bavyera Sağlık Sigortası Diş Hekimleri Birliği
(Kassenzahnärztliche Vereinigung Bayerns), Bavyera
Eyaleti’nde diş sağlığı ile ilgili yüksek düzeyde
koruyucu çalışmalar yürüten bir hizmet kuruluşudur.
Bavyera Eyaleti’ndeki diş hekimlerinin nöbet
hizmetlerini de bu kurum düzenler. Diş hekimlerinin
faturaları, tedavi planı ve ödeme planı konularında
hastalar KZVB’nin danışma bürosuna başvurabilirler.
Danışma hizmeti ücretsizdir.
Klinik für Hals-NasenOhrenheilkunde, Kopf- und
Halschirurgie der Universität
Regensburg
Franz-Josef-Strauß-Allee 11
93053 Regensburg
Regensburg Kulak-Burun-Boğaz (KBB)
Kliniği’ndeki Foniatri (Phoniatrie) ve pediyatrik
odyoloji (Pädaudiologie) bölümünde ses, konuşma
ve yutma süreci ile ilgili hastalıklar muayene ve
tedavi edilir. Ayrıca çocuk ve yetişkinlerde duyma
bozuklukları belirlenip tedavi edilir. Münih, Erlangen,
Würzburg ve Augsburg’da da KBB klinikleri
bulunmaktadır.
Koordinierungsstelle der
bayerischen Suchthilfe
Lessingstraße 3
80336 München
Tel.: 089 | 53 65 15
Fax: 089 | 543 92 03
kbs-bayern-suchthilfe@
t-online.de
www.kbs-bayern.de
Bavyera Madde Bağımlılarına Yardım
Koordinasyon Bürosu (Koordinierungsstelle der
bayerischen Suchthilfe), madde bağımlıları ile
bağımlılık eğilimi olan kişilere yönelik çalışmalar
yürüten bağımsız sosyal yardım derneklerinden
oluşan bir üst kuruldur. KBS’nin amacı Bavyera
Eyaleti’ndeki madde bağımlılarına yönelik yardım
çalışmalarını teşvik etmek ve geliştirmektir. Kurulun
görevleri arasında madde bağımlılığı ile ilgili ve sağlığı
teşvik edici sosyo-politik gelişmelere yönelik fikir ve
bilgi paylaşımında bulunma, madde bağımlılığı ile
ilgilenen tüm kurumlar için bilgi alışverişinin yapılacağı
forum düzenleme sayılabilir.
Kurum/Irtibat
Açıklama
Landesarbeitsgemeinschaft
der Freien Wohlfahrtspflege
in Bayern (LAGFW)
Lessingstraße 1
80336 München
Tel.: 089 | 544 97-0
Fax: 089 | 544 97-187
[email protected]
www.lagfw.de
Bavyera Eyaleti Bağımsız Sosyal Yardım Çalışma
Grubu (Landesarbeitsgemeinschaft der Freien
Wohlfahrtspflege in Bayern) Bavyera Eyaleti’ndeki
bağımsız sosyal yardım merkez organizasyonlarının
(Arbeiterwohlfahrt, Bayerisches Rotes Kreuz,
Caritas, Diakonisches Werk, Paritätischer Wohlfahrtsverband und Landesverband der Israelitischen
Kultusgemeinden in Bayern) birleşmesinden oluşan
bir topluluktur.
Bazı derneklere ulaşmanızı sağlayacak bilgileri
LAGFW’den ya da www.lagfw.de internet
sayfasından temin edebilirsiniz.
Landesgesundheitsrat Bayern
İş Yeri Adresi:
Bayerisches Staatsministerium
für Umwelt und Gesundheit
Referat 31
Rosenkavalierplatz 2
81925 München
Posta Adresi:
Postfach 81 01 40
81901 München
www.stmug.bayern.de/
gesundheit/landesgesundheitsrat
Bavyera Eyalet Sağlık Kurulu (Landesgesundheitsrat Bayern), Bavyera sağlık sistemine dâhil
değişik kurumlarda çalışan çok sayıda uzmanın bir
araya gelmesiyle oluşturulmuştur. Bu kurul Bavyera
Eyalet Meclisi ile Bavyera Eyalet Hükümeti’ne sağlık
konusundaki her türlü sorularında danışmanlık yaparak
eyaletin sağlık ile ilgili kararlarında etkili olmaktadır.
33
34
Kurum/Irtibat
Açıklama
Landesverband Bayern
der Angehörigen psychisch
Kranker e.V. (LApK)
Pappenheimstraße 7
80335 München
Tel.: 089 | 51 08 63 25
Fax: 089 | 51 08 63 28
Danışma saatleri:
Pzt-Cu, 10.00–14.00
[email protected]
Bavyera Zihinsel Özürlü Yakınları Derneği
(Landesverband Bayern der Angehörigen psychisch
Kranker e.V), Bavyera Eyaleti’nde hasta yakınları ile
kendi kendine yardım kurumlarının çatı organizasyonu
durumunda olan kamuya faydalı bir kurumdur. Bu
organizasyonda şahıs olarak kaydolan üyeler, kendi
kendine yardım grupları ve kendi kendine yardım
dernekleri zihinsel özürlü hastaların ve yakınlarının
sosyal yaşam statülerini daha iyi hale getirmek için
birlikte çalışırlar. LApK’nin görevleri arasında şunlar
bulunmaktadır: Kişisel danışmanlık ve bilgilendirme,
hasta yakınları gruplarını destekleme, bilgilendirme ve
eğitim programları, grup liderleri için eğitici
seminerler, hasta yakınları için konuyla ilgili
konferanslar, v. s. LApK’ya üye olmayanlarda danışma
amacıyla başvurabilirler.
Landeszentrale für Gesund­
heit in Bayern e.V. (LZG)
Pfarrstraße 3
80538 München
Tel.: 089 | 218 43 62
Fax: 089 | 218 43 59
[email protected]
www.lzg-bayern.de
Bavyera Eyalet Sağlık Merkezi (Landeszentrale für
Gesundheit in Bayern e.V.), Bavyera Eyaleti’nde
bulunan, sağlığın teşvik edilmesi ile prevensiyon
alanında çalışan 50’den fazla kurum ile derneğin bir
araya gelmesinden oluşan bir dernektir. Derneğin
öncelikli faaliyetleri arasında halkı sağlıkla ilgili
konularda bilgilendirme, yerel ve bölgesel kurumlar ile
işbirliği ve koordinasyon, sağlık sektöründe çalışan
kişilerin mesleki eğitimleri, üye derneklerin sağlıkla
ilgili faaliyetlerinin desteklenmesi ve sağlığın teşviki
ile ilgili işyeri kriterlerinin geliştirilmesi konusunda
işyerleri ve iş yeri sahiplerinin desteklenmesi bulunur.
Regionaler Knoten (LZG)
Tel.: 089 | 218 43 55
Fax: 089 | 218 43 57
www.gesundheitlichechancengleichheit.de
Bavyera Eyalet Sağlık Merkezi 2006 yılında “sosyal
bakımdan mağdur olanların sağlık açısından teşviki“
konsorsiyumuna katılmış ve Bavyera bölgesel
noktasını oluşturmuştur. Bölgesel nokta (Regionaler
Knoten), bu konsorsiyum içindeki pek çok kurum ile
birlikte sağlıkla ilgili prevensiyon çalışmalarını eyalet
düzeyinde güçlendirmek istemektedir.
Kurum/Irtibat
Açıklama
Mammographie-Screening
Bayern
Merkez büro:
Postfach 21 03 60
80673 München
Tel.: 01805 | 18 09 08
14 Cent /dk.
Fax: 089 | 570 93 26 70
screening@
zentralestelle-bayern.de
Merkez büro mamografi muayeneleri ile ilgili sorulara
cevap üretir, mamografi taramasının yapıldığı
merkezler hakkında bilgi verir. Bu bürodan tarama için
randevu alınabilir.
open.med
Open.med-Hotline:
0177 511 69 65
(Pzt–Cu, 9.30–17.00)
Görüşme saatleri:
Sa 17.00–20.00 ve
Cu 10.00–13.00
Çocuklar için görüşme saatleri:
Her ayın ilk ve üçüncü Salı günü.
open.med, “Dünya Doktorları” Organizasyonu
tarafından sigortalı olmayan kişilere yönelik tıbbi
danışma bürosudur (Café 104 ile işbirliği içindedir).
Open.med doktorları anonim ve ücretsiz olarak tıbbi
yardım, danışmanlık, diğer yardım olanaklarına
aracılık, tıbbi prevensiyon konusunda izahat ve yardım
hizmetleri sunmaktadır. Bu konuda daha fazla bilgiye
aşağıdaki internet sayfasından ulaşabilirsiniz:
Nähere Informationen erhalten Sie unter:
www.aerztederwelt.org/Projekte/
OpenMed_-_Projekt_M_nchen/index.html
35
36
Kurum/Irtibat
Açıklama
pro familia Landesverband
Bayern
Eyalet Bürosu:
Rumfordstraße 10
80469 München
Tel.: 089 | 290 84-046/-047
Fax: 089 | 290 84-050
[email protected]
Pro familia Online – Mail
Danışma:
www.sextra.de
Diğer Danışma Merkezleri:
Augsburg: Tel. 0821 | 450 36 20
Bamberg: Tel. 0951 | 13 39 00
Ingolstadt: Tel. 0841 | 379 28 90
München: Tel. 089 | 330 08 40
Nürnberg: Tel. 0911 | 55 55 25
Pro-familia Danışma Merkezleri birliktelik ve
cinsellik, hamile kalma, ve hamilelik konularında tıbbi,
psikolojik ve sosyal danışmanlık hizmeti sunar.
Pro familia Bavyera eyalet derneğinde 17 tane
danışma merkezi bulunmaktadır. Tüm danışma
merkezleri devlet tarafından tanınan hamilelik
danışma merkezleridir. Danışma ispat belgesi
düzenleyebilirler. Kadınlar 01805 | 776326 (14 Cent/
dak.) telefon numarasından korunmasız ilişki sonrası
kullanılan doğum kontrol hapları hakkında (Pille
danach) değişik dillerde bilgi edinebilirler.
Prop e.V.
Verein für Prävention, Jugendhilfe und Suchttherapie
Hirtenstraße 26
80335 München
Tel.: 089 | 54 59 73-0
Fax: 089 | 54 59 73 19
www.prop-ev.de
Prop e.V., kamuya faydalı bir dernektir ve ağırlık
noktası olarak prevensiyon, gençlere yardım ve
bağımlılık terapisi konuları ile ilgilenmektedir. Çocuklar
ve gençler için erken teşhis ve prevensiyon kursları,
bağımlılar ile yakınlarına danışmanlık, ayakta terapi
tedavisi ile tedavi sonrası bakım ve yatılı uyuşturucu
tedavisi ile sosyal terapi bu organizasyonun sunduğu
pek çok hizmetten bazılarıdır.
Uyuşturucu Acil Servisi:
Landwehrstraße 43 (Rgb)
80336 München
Tel.: 089 | 54 90 86-30
Fax: 089 | 54 90 86-40
[email protected]
Uyuşturucu acil servisinden 24 saat boyunca telefonla
ya da kişisel başvuru yoluyla ücretsiz ve bürokrasisiz
bir şekilde danışmanlık hizmetinden faydalanabilirsiniz.
Burada ayrıca gündüz cafe’si ile acil durumlar için
gece konaklama imkânı da bulunmaktadır.
Kurum/Irtibat
Açıklama
REFUGIO München
Mariahilfplatz 10
81541 München
Tel.: 089 | 98 2 95 70
Fax: 089 | 98 29 5757
www.refugio-muenchen.de
Mülteciler ve işkence kurbanları için danışma ve
tedavi merkezi psikoterapi ve tıbbi bilirkişiliğin yanı
sıra sosyal danışmanlık ve destek hizmeti de
sunmaktadır.
Screeningzentrum
Bayerisches Landesamt für
Gesundheit und Lebensmittel­
sicherheit
Veterinärstraße 2
85764 Oberschleißheim
[email protected]
www.lgl.bayern.de/gesundheit/
hoerscreening.htm
Tel.: 089 | 315 60-131
Pzt–Pe 8.00–16.00 ve
Cu 8.00–13.00
Bavyera Sağlık ve Gıda Maddeleri Güvenliği Eyalet
Bürosu’ndaki Tarama Merkezi, Bavyera Eyaleti’nde
yeni doğan bebeklere yapılan işitme testleri için
eyalet düzeyinde koordinasyon bürosu olup sizin veya
çocuk doktorunuzun sorularını cevaplandırmak için
hazır bulunmaktadır.
Selbsthilfekoordination
Bayern (SeKo)
Scanzonistraße 4
97080 Würzburg
Tel.: 0931 | 205 79 10
Fax: 0931 | 205 79 11
[email protected]
www.seko-bayern.de
www.selbsthilfe-in-bayern.de
Bavyera Kendi Kendine Yardım Koordinasyonu
(Selbsthilfekoordination Bayern), sağlık ve sosyal
alandaki kendi kendine yardım çalışmalarını eyalet
düzeyinde destekleyip ağ oluşturan bir kuruluştur.
Bavyera Eyaleti’ndeki kendi kendine yardım konusu ile
ilgili kamuoyu çalışmalarını üstlenmekte olup kendi
kendine yardım yerel irtibat bürolarını bilgilendirir,
danışmanlık sunar ve eğitir. Kuruluş aynı zamanda
nadir görülen rahatsızlığı, problemleri ya da istekleri
olan insanlar arasında ağ oluşturmayı ve kendi
kendine yardımı destekleyen yeni kuruluşların
oluşturulmasına yardım eder.
37
Kurum/Irtibat
Açıklama
Stiftung Kindergesundheit
c/o Ashurst LLP
Prinzregentenstraße 18
80538 München
[email protected]
www.kindergesundheit.de
Çocuk Sağlığı Vakfı (Stiftung Kindergesundheit)
sağlığın korunması ile ilgili koşulların daha iyi hale
getirilmesi için çalışır. Araştırma yapar ve bilimselliği
kesin olan bilgileri doktorlara ve çocuklu ailelere iletir.
Vakfın internet sayfasında çocuk sağlığı ile ilgili
(beslenme, aşılar ve alerjiler gibi) çok sayıda bilgi ve
tavsiyeler bulabilirsiniz.
Unabhängige Patienten­
beratung Deutschland –
UPD gGmbH
Landshut Danışma Merkezi:
Am Alten Viehmarkt 5/
City Center Landshut
84028 Landshut
Tel.: 0871 | 276 83 33
Fax: 0871 | 276 82 18
[email protected]
Almanya Bağımsız Hasta Bilgilendirme
(Unabhängige Patientenberatung Deutschland –
UPD), Almanya çapında 22 bölgesel ve çok sayıda
genel danışma merkezinden oluşan bir topluluktur.
Sağlık ile ilgili sorular için şahsen veya telefon ile
tarafsız danışmanlık hizmeti sunmakta, sağlık
konularında ve bu alandaki bölgesel imkânlar
hakkında bilgiler vermektedir.
Almanya geneli ücretsiz danışma hattı:
0800 | 011 77 22.
Danışma saatleri: Pzt–Cu, 10.00–18.00
Kuzey Bavyera için Münih
Danışma Merkezi:
Waltherstraße 16a
80337 München
Tel.: 089 | 18 91 37 22
Fax: 089 | 725 04 74
muenchen-oberbayern@
upd-online.de
Nürnberg Danışma Merkezi:
Leipziger Platz 17
90491 Nürnberg
Tel.: 0911 | 242 71 72
Fax: 0911 | 242 71 74
[email protected]
38
Kurum/Irtibat
Açıklama
VdK-Landesverband
Bayern e.V.
Eyalet Bürosu:
Schellingstraße 31
80799 München
Posta Adresi:
Postfach 34 01 44
80098 München
Tel.: 089 | 211 70
Fax: 089 | 211 72 58
[email protected]
www.vdk.de
VdK Bavyera Sosyal Derneği (Sozialverband VdK
Bayern), emekliler, özürlü insanlar, kronik hastalar,
bakıma ihtiyacı olan insanlar ve yakınları, aileler, yaşlı
çalışanlar ve işsizler için bir kendi kendine yardım
organizasyonudur. Dernek üyelerine sosyal hakları ile
ilgili konularda danışmanlık ve temsil hizmetleri sunar.
Das VdK-Infotelefon Pflege
Tel.: 089 | 211 71 12
Pzt, Sa, Ça: 10.00–12.00
Şahsi Danışma Merkezi:
Infocenter des VdK Bayern
Schellingstraße 31
80799 München
Bakım Telefonu (Pflegetelefon), VdK Bavyera
Sosyal Derneği’nin sunduğu oldukça faydalı bir
bilgi servisidir. Buradan ayrıca şu bilgiler de
alınabilmektedir: Evde ve yatılı bakım, bakım
dereceleri, bakım hizmetleri, tedbiri vekâletname
(Vorsorgevollmacht), hasta tasarrufu (Patientenverfügung), kanuni müşavirlik tedbiri (Betreuungsverfügung), iyileştirme ve tedavi araçları, bakıma
muhtaç kişiler için bakım kasaları, oteller, ölüm
döşeğinde yardım ve kendi kendine yardım
gruplarının sundukları hizmetler.
Verbraucherzentrale Bayern
Mozartstraße 9
80336 München
Tel.: 089 | 53 987-0
Fax: 089 | 53 75 53
[email protected]
www.verbraucherzentralebayern.de
Bavyera Tüketiciyi Koruma Merkezi (Verbraucherzentrale Bayern), tüketici hakları, sigortalar, sağlık
sigortaları, yaşlılık güvencesi, beslenme, çevre ve
enerji tasarrufu gibi değişik konularda bilgi ve
danışmanlık hizmetleri sunan kamuya yararlı bir
kuruluştur. Ayrıca öğretmen, eğitmen gibi bilgi
öğreten kişiler için konferanslar, grup toplantıları,
kurslar ve eğitimler düzenleyip yukarıda bahsedilen
konularda bilgilendirme materyalleri sunmaktadır.
39
Notlar
40
Teşekkür
Bu broşürün hazırlanmasında katkıda bulunan tüm uzman kişi ve kurumlara
teşekkür ediyoruz:
Dr. med. Fred-Jürgen Beier (Gesundheitsamt Nürnberg) | Michael Bellwinkel (BKK Bundesverband
GbR) | Dr. med. Inken Brockow (Bayerisches Landesamt für Gesundheit und Lebensmittelsicherheit –
LGL) | Prof. Dr. med. Wolfgang H. Caselmann (Bayerisches Staatsministerium für Umwelt und
Gesundheit) | Michael F. Gebler (Bayerisches Rotes Kreuz, Kreisverband Augsburg-Stadt) | Gudrun
Greitemeyer (BKK Landesverband Bayern) | Dr. med. Beatrix Heilig (Bayerisches Staatsministerium für
Umwelt und Gesundheit) | Dr. Thomas Hegemann (Bayerisches Zentrum für Transkulturelle Medizin e.V.)
Armin Homp (Bayerisches Staatsministerium für Arbeit und Sozialordnung, Familie und Frauen)
Britta Lenk-Neumann (Bayrisches Zentrum für Transkulturelle Medizin e.V.) | Herbert Lorenz (Stadt
Ingolstadt) | Dr. med. Sabine Ludwig (LGL) | Dr. med. dent. Anja Lüders (LGL) | Dr. med. Uta NennstielRatzel (LGL) | Ulrike Nover (Bayerische Landeszahnärztekammer) | Manuela Osterloh (BKK Landes­
verband Bayern) | Dr. med. Veronika Reisig (LGL) | Dr. med. Elisabeth Schneider (Gesundheitsamt
Ingolstadt) | Dr. med. Martin M. Socher (Bayerisches Staatsministerium für Umwelt und Gesundheit)
Robert Zitzlsperger (BKK Landesverband Bayern)
Broşürün değişik dillere çevrilmesinde aşağıdaki uzman kişiler görev almıştır:
Alban Ademi | Javier Arola Navarro | Michael Gromm | Shahram Jennati Lakeh | Photini Kaiser
Dr. Nilgün Kimil | Mustafa Kisabacak | Alexey Milstein | Hong Van Nguyen | Tatjana Pankratz-Milstein
Francesca Parenti | Milos Petkovic | Mawlan Rahman | Rose-Marie Soulard-Berger | Teresa Willenborg
Sağlıklı kalın – Çocuklar ve yetişkinler için
erken tanı muayeneleri ile koruyucu sağlık
uygulamaları
Bavyera Eyaleti’nde yaşıyorsunuz ve sağlıklısınız. Sağlıklı kalmak istiyorsunuz ama Bavyera
Eyaleti’nde sağlık alanında sunulan değişik imkanlar hakkında bilgi sahibi değilsiniz. Bu broşür
size, sağlığınızı aktif bir şekilde korumanız ve hastalıklardan erken haberdar olabilmeniz için
ne tür koruyucu bakım ve erken teşhis imkânlarınızın olduğunu gösteriyor.
Mesela genel sağlık muayenesi (Check-up) nedir? Kanser erken teşhisi ne ifade eder? Ne tür
çocuk ve genç muayenelerinden faydalanabilirsiniz? Ne tür aşılar yaptırmanız gerekir? Ömür
boyu sağlıklı dişlere sahip olabilmek için hangi diş muayenelerini yaptırmanız gerekir? Bu
broşür bu ve buna benzer pek çok sorunuzu cevaplandırmaktadır. Bunun ötesinde Bavyera
Eyaleti’ndeki değişik sağlık kuruluşlarına ulaşabileceğiniz irtibat adresleri de yine bu broşürde
bulunmaktadır.
Bu broşür aşağıdaki kurumlar aracılığıyla
sunulmuştur:
Das Gesundheitsprojekt
Mit Migranten
für Migranten