Kan Uyuşmazlığı Nedir

Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Kan uyuşmazlığı adından da anlaşılacağı üzere anne ve babanın kan grupları arasında
uygunsuzluk olmasıdır. İnsan kan grupları A, B, AB, ve O olarak 4 türdür. Bunun yanı sıra D
faktörü adı verilen Rh faktörü de pozitif ya da negatif olabilir. Buna bağlı olarak da insanlar
pozitif veya negatif kan gruplarına sahip olurlar. Anne karnındaki bebeğin uyuşmazlıktan
etkilenebilmesi için bebeğin kan grubu ile anneninkinin uyumsuz olması, bebeğin kanının
anne kanı ile temas etmesi, ve annenin bağışıklık sisteminin bu duruma cevap olarak antikor
üretmesi gerekir. En sık rastlanılan uygunsuzluk Rh uygunsuzluğudur. Bu durumda baba
Rh(+) iken anne Rh(-)dir. Eğer bebek de Rh (+) olursa bebeğin kanındaki bu Rh faktörü
anne kanına geçer ve annenin bağışıklık sitemi Rh faktörünü ortadan kaldırmak için antikor
adı verilen maddeler üretir. Bu nedenle ilk bebek durumdan etkilenmez. Rh
uygunsuzluğundan sadece Baba pozitif anne negatif iken söz edilebilir. Baba negatif anne
pozitif ise uyuşmazlık önemli değildir.
Kan Uyuşmazlığı Belirtileri Nelerdir?
Kan uyuşmazlığında eğer bebek etkilenmiş işe anneden geçen anti-Rh lar bebeğin kan
hücrelerinin parçalanmasına ve çökelmesine neden olur. Bu durumda bebekte kansızlık yani
anemi görülür. Buna bağlı olarak ultrasonda bebekte hidrops adı verilen durum tespit edilir.
Bebekteki anemi sonucu kalp yetmezliği ve vücut boşluklarında biriken sıvı hidrops
tablosunun nedenidir. Hastalığın şiddetine ve yok edilen kan hücrelerinin miktarına bağlı
olarak bebekte anne karnında ölüm de dahil olmak üzere her türlü distres belirtisi görülür.
Kan Uyuşmazlığı İçin Erken Teşhis Mümkün müdür?
Kan uyuşmazlığının teşhisi için hem anne hem de baba adayının kan grubunun bilinmesi
önemlidir. Eğer anne Rh (+) ise babanın kan grubu önemini yitirir. Gebelik takibi esnasında
annenin kanında normalde olmaması gereken anti-Rh aranır. Bu teste “indirekt Coombs” adı
verilir. Doğum sonrası bebekte anneden geçen antikorların aranmasına ise “direkt Coombs”
testi adı verilir. Bebeğin kan uyuşmazlığından etkilenip etkilenmediğini anlamak için ayrıca
“kordosentez” de yapılabilir.