Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi Scarabaeoidea (Coleoptera

Transkript

Anadolu Doğa Bilimleri Dergisi 5(1): 20-29, 2014
(Journal of Anatolian Natural Sciences)
Araştırma Makalesi
Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi Scarabaeoidea
(Coleoptera) Faunasına Katkılar
İnanç ÖZGEN¹*, Yakup ŞENYÜZ², Akın TEMİZER³
1. Fırat Üniversitesi Baskil Meslek Yüksekokulu, Bahçe Tarımı Bölümü, 23800, Baskil, Elazığ, Türkiye.
2. Dumlupınar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 43000, Kütahya, Türkiye.
3. Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, 23000, Elazığ, Türkiye.
*[email protected]
Özet: Çalışma 2008-2009 yılları arasında Scarabaeoidea (Coleoptera) üst familyasına ait türlerin belirlenmesi amacıyla Bingöl,
Diyarbakır, Elazığ, Mardin ve Siirt İlleri’nde yürütülmüştür. Çalışmada ışık tuzağı, atrap ve gübre örnekleme yöntemleri
uygulanmıştır. Gübre örnekleme yöntemiyle 14 tür, ışık tuzağı yöntemiyle 7 tür, atrap yöntemiyle de 4 tür olmak üzere toplam 25
tür elde edilmiştir. Acrossus luridus, Aphodius fimetarius, Eupleurus subterraneus, Colobopterus erraticus, Netocia vidua,
Oxythyrea. cinctella, Tropinota hirta, Oryctes nasicornis, Pentodon idiota, Polyphylla fullo, Miltotrogus escherichi, Adoretus
sterbae, Blitopertha nigripennis, Cheironitis. furcifer, C. pamphilus, Euonitellis pallipes, E. fulvus, Furconthophagus furcatus,
Onthophagus taurus, Palaeonthophagus ruficapillus, Scarabaeus. pius, Hybosorus illigeri, Pygopleurus foina, türleri çalışılan
bölgede tespit edildikleri şehirler için yeni kayıttırlar. Bu türlerin büyük çoğunluğu yoğunluk ve yaygınlık açısından bulundukları
faunalar itibariyle ilk kayıt niteliğindedirler. Yoğunluk ve yaygınlık olarak da en yoğun tür, Furconthophagus furcatus türü olmuştur.
Coptochirus. emarginatus veCodocera ferrugineaTürkiye Scarabaeoidea (Coleoptera)faunası için yeni kayıttır.
Anahtar Kelimeler: Scarabaeoideafauna, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi, yeni kayıt
Contributions to the Knowledge of Scarabaeoidea (Coleoptera) Fauna of Southeast and
East Anatolia Region of Turkey
Abstract: In this study was carrried out to determine to Scarabaeoidea(Coleoptera) the species ofthe superfamily in Bingöl,
Diyarbakır, Elazığ, Mardin andSiirtprovinces between the years of 2008-2009. In the studyof lighttrap, sweep netsamplingmethods
and manure sampling were applied. Manuresamplingmethod,14species, 7speciesof lighttrapmethod, the method ofsweep neta
total of25specieswere obtained fromthe4species. In these species; Acrossus luridus,Aphodius fimetarius, Eupleurus subterraneus,
Colobopterus erraticus, Netocia vidua, Oxythyrea cinctella, Tropinota hirta, Oryctes nasicornis, Pentodon idiota, Polyphylla fullo,
Miltotrogus escherichi, Adoretus sterbae, Blitopertha nigripennis, Cheironitis furcifer, C. pamphilus, Euonitellis pallipes, E. fulvus,
Furconthophagus furcatus, Onthophagus taurus, Palaeonthophagus ruficapillus, Scarabaeus pius, Hybosorus illigeri, Pygopleurus
foina were firstly determined in study areas. The vast majorityof these speciesfor the fauna oftheirregionsis firstrecord. Asthe
density and theprevalence ofthe mostintensespecimen was Furconthophagusfurcatus. Coptochirus emarginatus andCodocera
ferruginea were first record for Turkish Scarabaeoidea (Coleoptera) fauna.
Key Words: Scarabaeoideafauna, South and East Anatolian Region, new record
Giriş
Scarabeoidea üstfamilyası 30.000 civarında türle Coleoptera takımının en büyük üstfamilyalarından biridir
(Slipinski ve ark., 2011). Birçok habitatta yaşayabilmektedir. Türlerin büyük bölümü dışkı, leş ve çürümekte olan
bitkilerle beslenmektedirler. Hayvan dışkıları ile beslenenler geri dönüşüme katkıda bulundukları, bazıları da
polen taşıyarak tozlaşmaya yardımcı oldukları için faydalıdırlar. Ancak bazı türleri de bitki kökleri ve yaprakları
ile beslenerek tarımsal zararlı konumundadır. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi hayvancılığın ve tarımsal
üretimin yoğun olarak yapıldığı bölgeler konumundadır. Bu bölgelerde bulunan böcek biyoçeşitliliği tarımsal
üretimle paralel olarak çeşitlilik göstermektedir. Bu bölgelerde, Scarabeidae familyası türlerinin belirlenmesine
yönelik detaylı bir çalışma bulunmamakta olup, bugüne kadar sadece zaman zaman bölgeden toplanan örnekler
faunistik olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışma 2008-2011 yılları arasında Bingöl, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan,
Mardin, Muş ve Siirt İlleri’nde Scarabeidae familyasına ait türlerin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür.
- 20 -
Materyal ve Metot
Çalışma 2008-2009 yılları arasında Bingöl, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Mardin ve Siirt İlleri’nde belirli zaman
aralıklarında üç farklı yöntemle toplanılan Scarabeoideaörnekleri ile yürütülmüştür. Metot olarak, atrap, ışık ve
gübre örnekleme yöntemleri uygulanmıştır. Atrap örnekleme yöntemi çiçekli bitkiler üzerinde, ışık tuzakları,
antepfıstığı ve kiraz agro ekosistemlerinde, gübre örnekleri de hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı bölgelerde
sığır gübresi içerisinde bulunan Scarabeoideaörneklerinin toplanılması yoluyla gerçekleştirilmiştir. Löbl ve
Smetana (2006)’ya göre Palearktik bölgede bulunan ülkelerin kısaltmaları Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1. Löbl ve Smetana (2006)’ya göre Palearktik bölgedeki ülkelerin kısaltmaları.
E
Avrupa
PL
Polonya
IS
İsrail
AB
Azerbaycan
PT
Portekiz
JA
Japonya
RO
Romanya
JO
Ürdün
AL
Arnavutluk
AN
Andora
RU
Rusya
KA
Hindistan: Kashmir
AR
Ermenistan
SK
Slovakya
KI
Kırgızistan
AU
Avusturya
SL
Slovenya
KU
Kuveyt
AZ
Azores
SP
İspanya
KZ
Kazakistan
BE
Belçika
SR
Svalbard
LE
Lübnan
BH
Bosna hersek
ST
Rusya: Güney Avrupa bölgesi
MG
Moğolistan
BU
Bulgaristan
SV
İsveç
NP
Nepal
BY
Beyaz Rusya
SZ
İsviçre
NE
Çin: Kuzey doğu bölgesi
CR
Hırvatistan
TR
Türkiye
NC
Kuzey Kore
CT
Rusya: Orta Avrupa bölgesi
UK
Ukrayna
NO
Çin: Kuzey Bölgesi
YU
Yugoslavya
NW
Çin: Kuzeybatı Bölgesi
N
Kuzey Afrika
CZ
Çek Cumhuriyeti
DE
Danimarka
EN
Estonya
OM
Umman
PA
Pakistan
FA
Faeroe Adaları
AG
Cezayir
QA
Katar
FI
Finlandiya
CI
Kanarya Adaları
RU
Rusya
EG
Mısır
SA
Suudi Arabistan
FR
Fransa
GB
Büyük Britanya
LB
Libya
SC
Güney Kore
GE
Almanya
MO
Fas
SD
Hindistan: Sikkim, Darjeeling District
GG
Gürcistan
MR
Madeira Takım adaları
SE
Çin: Güneydoğu bölgesi
GR
Yunanistan
TU
Tunus
SI
Mısır
SW
Çin: Güneybatı bölgesi
HU
Macaristan
IC
İzlanda
A
Asya
SY
Suriye
IR
İrlanda
AE
Arap Emirliği
TD
Tacikistan
IT
İtalya
AF
Afganistan
TM
Türkmenistan
KZ
Kazakistan
AP
Hindistan: Arunachal Pradesh
TR
Türkiye
LA
Letonya
BA
Bahreyn
UP
Hindistan: Utar Pradesh
LS
Liechtenstein
BT
Butan
UZ
Özbekistan
LT
Litvanya
CE
Çin: Merkez Bölgesi
AUR
Avusturalya bölgesi
LU
Lüksemburg
CH
Çin
NAR
Nearktik bölgesi
MA
Malta
CY
Kıbrıs
NTR
Neotropikal bölgesi
MC
Makedonya
ES
Rusya: Doğu Sibirya
ORR
Oriental bölgesi
MD
Moldova
FE
Rusya: Uzak doğu
WP
Çin: Batı platosu
NL
Hollanda
HP
Hindistan: Himachal Pradesh
WS
Rusya: Batı Sibirya
NR
Norveç
IN
İran
YE
Yemen
NT
Rusya: Kuzey Avrupa Bölgesi
IQ
Irak
Bulgular
Gübre örnekleme yöntemiyle 14 tür, ışık tuzağı yöntemiyle 7 tür, atrap yöntemiyle de 4 tür olmak üzere
toplam 25 tür elde edilmiştir.
- 21 -
Çalışmada elde edilen türlerin büyük çoğunluğu gübre materyallerinin toprağa karışması anlamında geriye
dönüşüm sağlamakta olup büyük faydalar sağlamaktadır. Bu türler bölgede yaygınlık ve yoğunluk anlamında
önemlidirler. Ancak çalışmada elde edilen türler içerisinde bulunan Tropinota hirta Poda ve Polyphyllafullo
Linnaeus türleri tarımsal anlamda kültür bitkilerine zarar veren türler olması açısından önemlidir.
Familya SCARABAEIDAE Latreille, 1802
Subfamilya Aphodiinae Leach, 1815
tribus Aphodiini Leach, 1815
Acrossus luridus Fabricius, 1775
İncelenen Materyal: Elazığ (Akçakiraz), 28.VI.2008, (12). Toplam: 12 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Adıyaman, Afyon, Ağrı, Ankara, Ankara, Antalya, Bartın, Bitlis, Bolu, Burdur, Çorlu,
Çorum, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gümüşhane, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Kars,
Osmaniye, Siirt, Sivas, Tarsus (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünyadaki yayılışı: E: AL AR AU BE BH BU BY CR CT DE EN FI FR GB GE GG GR HU LR IT KZ LA LT MC NL NR
NT PL PT RO SK SL SP ST SV SZ TR UK YU N: MO TU A: CH CY ES FE IN IS KI KZ SY TD TM TR WS (Löbl ve Smetana,
2006).
Örnekleme yöntemi: Gübreden toplanmıştır.
Aphodius fimetarius Linnaeus, 1758
İncelenen Materyal: Bingöl (Genç, Şehit), 12.10.2009, (2), Toplam: 2 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Artvin, Balıkesir, Bartın, Bolu, Bursa, Çorlu, Çorum, Denizli,
Erzurum, Gaziantep, Gümüşhane, Hatay, Isparta, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir,
Manisa, Niğde, Osmaniye, Samsun, Zonguldak (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AL AN AR AU BE BH BU BY CR CT CZ DE EN FI FR GB GE GG GR HU IR IT KZ LA LT LU MA MC
NL NR NT PL PT RO SK SL SP ST SV SZ TR UK YU N: AG EG LB MO MR TU A: CY ES FE FUJ lN IQ IS KA KI KZ MG NP
PA SY TD TM TR UZ WS XIN XIZ AURi NAR NTR ORR (Löbl ve Smetana, 2006).
Eupleurus subterraneus Linnaeus, 1758
İncelenen Materyal: Mardin (Sultanşehmuz),16.06.2009, (3), Toplam: 3 birey.
Türkiye dağılışı: Afyon, Amasya, Ankara, Antalya, Bolu, Burdur, Çorum, Erzincan, Eskişehir, İçel,
Kahramanmaraş, Karaman, Kırşehir, Kütahya, Nevşehir, Niğde, Sakarya, Sivas, Uşak (Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AB AR AU BE BH BU BY CR CT CZ DE EN FI FR GB GE GG GR HU IR IT KZ LA LT NL NR NT PL
RO SK SL SP ST SV SZ TR UK YU N: AG MO A: ES KI KZ MG TD TM TR UZ WS XIZ NARi (Löbl ve Smetana, 2006).
Colobopterus erraticus Linnaeus, 1758
İncelenen Materyal: Diyarbakır, (Eğil), 16.07.2008, (2).Toplam: 2 birey
- 22 -
Türkiye dağılışı: Adana, Adıyaman, Afyon, Amasya, Ankara, Antalya, Aydin, Balikesir, Bartın, Bolu, Burdur,
Çorlu, Çorum, Edirne, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hatay, İçel, Isparta, İzmir,
Kahramanmaraş, Karaman, Kars, Kastamonu, Kayseri, Keşan, Kırşehir, Kütahya, Muğla, Nevşehir, Niğde,
Osmaniye, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sivas, Tekirdağ, Zonguldak (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner,
2009).
Dünya yayılışı: E: AL AR AU BE BH BU BY CR CT CZ DE EN FI FR GB GE GG GR HU IR IT KZ LA LT MC NL NR NT
PL PT RO SK SL SP ST SV SZ TR UK YU K AG MO TU A: AF CH CY ES FE IN IQ IS JU KZ LE MG PA SY TD TM TR UZ WS
XIZ NAR ORR (Löbl ve Smetana, 2006).
Coptochirus emarginatus Germar, 1824
İncelenen Materyal: Siirt, Aydınlar, 01.09.2008, (2). Toplam: 2 birey
Türkiye dağılışı: Türkiye için yeni kayıttır.
Dünya yayılışı: Afrotropical.
Subfamilya Cetoniinae Leach, 1815
tribus Cetoniini Leach, 1815
Netocia vidua Gory & Percheron, 1833
İncelenen Materyal: Bingöl, (Genç, Şehit), 12.10.2009, (4). Toplam: 4 birey.
Türkiye dağılışıAğrı, Çanakkale, Denizli, Eskişehir, İzmir, Kırklareli, Kütahya (Rozner ve Rozner, 2009)
Dünya yayılışı: E: AB AR BU GG GR MC RO TR N: EG A: IN IS JO LE SY TR (Löbl ve Smetana, 2006).
Örnekleme yöntemi: Atrapla toplanmıştır.
Oxythyrea cinctella Schaum, 1841
İncelenen Materyal: Mardin, Ömerli, 16.06.2009, (6). Toplam: 6 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Adıyaman, Afyon, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balikesir, Bartın, Bilecik, Burdur,
Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Edirne, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İçel, Isparta,
İzmir, Kahramanmaraş, Karabük, Karaman, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya,
Manisa, Muğla, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Sakarya, Siirt, Tekirdağ, Uşak (Şenyüz ve Şahin, 2009; Rozner ve
Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AB AL AR BU GG GR MC ST TR YU A: AF IN IQ IS JO KI KZLE PA SY TD TM TR UZ XlN (Löbl ve
Smetana, 2006).
Tropinota hirta Poda, 1761
İncelenen Materyal: Diyarbakır, Çınar, 17.05.2008, (8), Merkez, 11.06.2009, (12). Toplam: 20 birey.
- 23 -
Türkiye dağılışı: Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Burdur, Bursa, Bolu, Çanakkale,
Çankırı, Çorum, Denizli, Edirne, Gaziantep, Hatay, Isparta, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Karabük, Karaman,
Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya, Manisa, Muğla, Niğde, Osmaniye,
Sakarya, Tekirdağ, Uşak (Lodos ve ark., 1978, 1999; Şenyüz ve Şahin, 2009).
Dünya yayılışı: E: AL AN AU BE BH BU BY CR CT CZ EN FR GE GG GR HU GE IT LA LS LT LU MC NT PL PT RO SK
SL SP ST SZ TR UK YU N: MO A: KZ TR (Löbl ve Smetana, 2006).
Subfamilya Dynastinae MacLeay, 1819
tribus Oryctini Mulsant, 1842
Oryctes nasicornis kuntzeni Linnaeus, 1746
İncelenen Materyal: Siirt (Merkez), 25.06.2009, (4). Toplam: 4 birey.
Türkiye dağılışı: Çorum (Lodos ve ark., 1999).
Dünya yayılışı: E: AL BH BU CR GR MC RO SL TR YU A: CY IS LE SI SY TR (Löbl ve Smetana, 2006).
Örnekleme yöntemi: Işık tuzağı kullanılarak yakalanmıştır.
tribus Pentodontini Mulsant, 1842
Pentodon idiota Herbst, 1789
İncelenen Materyal: Siirt (Aydınlar), 29.07.2009, (7), Merkez, 29.07.2009 (18). Toplam:25 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Adıyaman, Ankara, Denizli, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Kırşehir, Konya, Kütahya,
Muğla (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009; Şenyüz ve Şahin, 2009).
Dünya yayılışı: E: AB AL AR AU BH BU CR CT CZGG GR HU MC RO SK ST TR UK YU A: CY IQ IN IS LE TR XIN
(Löbl ve Smetana, 2006).
Subfamilya Melolonthinae Samouelle, 1819
tribus Melolonthini Samouelle, 1819
Polyphylla fullo fullo Linnaeus. 1758
İncelenen Materyal: Diyarbakır, 12.09.2008, (2), Siirt (Aydınlar), 29.07.2009, (4): Toplam: 6 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Balıkesir, Bartın, Çankırı, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Muğla, Tekirdağ, Zonguldak (Lodos
ve ark., 1978, 1999; Şenyüz ve Şahin, 2009).
Dünya yayılışı: E: AL AR AU BE BH BU BY CR CT CZ DE FR GB GE GG GR HU IT LA LT LU MC NE NL PL RO SK SL
SP ST SV SZ TR UK YU (Löbl ve Smetana, 2006).
tribus Rhizotrogini Burrneister, 1855
Miltotrogus escherichi Brenske, 1897
İncelenen Materyal: Muş (Varto),16.05.2008, (3).Toplam: 3 birey.
- 24 -
Türkiye dağılışı: Ankara (Rozner, 2009)
Dünya yayılışı: E: AR GR A: TR (Lobl ve Smetana, 2006).
Subfamilya Rutelinae MacLeay, 1819
tribus Adoretini Burmeister, 1844
subtribus Adoretina Burmeister, 1844
Adoretus sterbae Reitter, 1909
İncelenen Materyal: Siirt (Aydınlar), 25.06.2009, (2), Merkez, 25.06.2009 (20). Toplam: 22 birey.
Türkiye dağılışı: İçel, Kahramanmaraş (Lodos ve ark., 1999).
Dünya yayılışı:A: IS TR (Löbl ve Smetana, 2006).
tribus Anomalini Mulsant, 1842
subtribus Anomalina Mulsant, 1842
Blitopertha nigripennis Reitter, 1888
İncelenen Materyal: Erzincan (Germencik), 04.06.2009, (2). Toplam: 2 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Adıyaman, Ağrı, Antalya, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İçel, Kahramanmaraş,
Kastamonu, Kars, Kayseri, Osmaniye, Sakarya, Sinop, Yozgat (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009;
Şenyüz ve Şahin, 2009).
Dünya yayılışı: E: AB AR GG ST A:CY IN IS JO LE SY TM TR (Löbl ve Smetana, 2006).
Subfamilya Scarabaeinae Latreille, 1802
tribus Onitini Laporte, 1840
Cheironitis furcifer Rossi, 1792
İncelenen Materyal: Mardin (Sultanşehmuz), 06.05.2009, (4). Toplam: 4 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Adıyaman, Antalya, Bursa, Gaziantep (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AL BU CR GR IT MC SP TR N: AG EG LB MO TU A: IS SY TR(Löbl ve Smetana, 2006).
Cheironitis pamphilus, 1849
İncelenen Materyal: Mardin (Sultanşehmuz), 06.05.2009, (2). Toplam: 2 birey.
Türkiye yayılışı: Isparta, Konya, Sivas (Carpaneto, 1976).
Dünyadaki yayılışı: E: AB AR GG GR RU TR A: AF CY IN IS LE SI SY TD TM TR UZ (Löbl ve Smetana, 2006).
- 25 -
tribus Oniticellini H. J. Kolbe, 1905
Euonitellis pallipes Fabricius, 1781
İncelenen Materyal: Elazığ (Yurtbaşı), 05.05.09, (2), Mardin (Mazıdağı),06.05.2009, (3), Siirt (Aydınlar),
25.06.2009, (2). Toplam: 7 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Afyon, Antalya, Aydın, Burdur, Çankırı, Denizli, Gaziantep, Hatay, Isparta, İçel,
Kahramanmaraş, Kastamonu, Kayseri, Konya, Muğla, Osmaniye, Siirt (Lodos ve ark., 1999; Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: ALAR AU BH BL CR FR GG GR HU MC MD JT PT RO RL SP TR UK YU N: MO A: AF CY HP IN IS
KA KI KZ NMO PA SY TD TM TR UP UZ XIN AURi (Löbl ve Smetana, 2006).
Euoniticellus fulvus Goeze, 1777
Türkiye dağılışı: Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bartın, Bolu, Burdur, Bursa, Çankırı, Çorlu,
Çorum, Denizli, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, İçel, Isparta, Karabük, Karaman, Kastamonu,
Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Konya, Kütahya, Muğla, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Tekirdağ,
Uşak, Zonguldak (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AL AR AU BE BH BU BY CR CZ FR GE GG GR HU IT KZ MC MD PL PT RO RU SK SL SP SZ TR UK
YU N: AG EG LB MO TU A: AF CY IN IQ KI KZ LE MG SY TO TM TR UZ XIN AURİ (Löbl ve Smetana, 2006).
tribus Onthophagini Burmeister, 1846
Furconthophagus furcatus Fabricius, 1781
İncelenen Materyal: Diyarbakır (Ergani,Pınarkaya), 11.08.2009, (14) Elazığ (Yurtbaşı), 05.09.2009, (13)
Mardin (Merkez), 18.08.2009, (16). Toplam: 43 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Adıyaman, Afyon, Ağrı, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bartın, Bolu, Burdur,
Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorlu, Çorum, Denizli, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane,Hatay, İçel,
İzmir, Kahramanmaraş, Karabük, Karaman, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Muğla, Nevşehir,
Niğde, Osmaniye, Rize, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tarsus,Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak (Lodos ve ark., 1978,
1999; Pehlivan, 1989; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: ALAR AU BE BH BU BY CR CT CZFR GBi GE GG GR HU, IT KZ MC PL PT RO SK SL SP ST SZ TR
UK YU N: MO A: IQ IS KZ SA SY TM TR (Löbl ve Smetana, 2006).
Onthophagus taurus Schreber, 1759
İncelenen Materyal: Diyarbakır (Ergani), 11.08.2009, (3).Toplam: 3 birey
Türkiye dağılışı: Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bartın, Bilecik, Bursa, Çorlu, Çorum,
Diyarbakır, Edirne, Erzincan, Gaziantep, Giresun, Hatay, İçel, Isparta, İstanbul, Kahramanmaraş, Karaman,
- 26 -
Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kırşehir, Konya, Kütahya, Manisa, Muğla, Niğde, Osmaniye, Sakarya,
Sivas, Tekirdağ, Uşak, Zonguldak (Lodos ve ark., 1978, 1999; Pehlivan, 1989; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AL AR AU AZ BE BH BU BY CR CT CZ FR GB GE GG OR HU IT LT LU MC NL PL PTRO SK SL SP
ST SV SZ TR UK YU N: AG EG LB MO TU A: AF CY IN IQ IS KI KZ SY TD TR XIN AURİ NARİ (Löbl ve Smetana, 2006).
Palaeonthophagus ruficapillus Brullé, 1832
İncelenen Materyal: Mardin (Merkez), 18.08.2009, (11). Toplam: 11 birey.
Türkiye dağılışı: Adana, Afyon, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bartın, Bolu, Burdur, Çanakkale,
Çankırı, Çorlu, Çorum, Denizli, Edirne, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Hatay, Isparta, İçel, İzmir,
Kahramanmaraş, Kastamonu, Kırşehir, Kilis, Kırklareli, Konya, Kütahya, Muğla, Nevşehir, Niğde, Osmaniye,
Sakarya, Samsun, Sinop, Sivas, Tarsus, Tekirdağ, Yozgat, Zonguldak (Gadeau de Kerville, 1939; Pehlivan, 1989;
Lodos ve ark., 1999, Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AB ALAR AU BH BU CR CT CZ FR GG GRIT HU MC MD PL PT RO SK SLSP ST SZ TR UK YU A:
CY IN JQ IS JO SY TR (Löbl ve Smetana, 2006).
tribus Scarabaeini Latreille, 1802
Scarabaeus pius Illiger, 1803.
Türkiye dağılışı: Adıyaman, Ankara, Antalya, Bilecik, Bolu, Bursa, Çanakkale, Çorum, Denizli, Diyarbakır,
Eskişehir, İzmir, İçel, Kahramanmaraş, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Konya, Kütahya, Manisa, Muğla, Niğde,
Pamukkale, Tokat, Urfa, Van (Pehlivan, 1988; Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AB AL AR AU BU CR FR GG GR HU IT KZ MC RO SP ST YU A: AF IN IS JO LE SY TD TM TR UZ
YU (Löbl ve Smetana, 2006).
Familya OCHODAEIDAE Mulsant & Rey, 1871
Subfamilya Ochodaeinae Mulsant & Rey, 1871
Codocera ferruginea Eschscholtz, 1818
İncelenen Materyal: Siirt (Aydınlar), 25.07.2008, (3).Toplam: 3 birey.
Türkiye dağılışı: Türkiye için yeni kayıttır.
Dünya yayılışı: E: AB AR AU CT CZ GG HU KZ MD PL RO SK ST UK YU A: ES FE KI KZ MG NC NE TD TM UZ WS
XIN (Löbl ve Smetana, 2006).
Familya HYBOSORIDAE Erichson, 1847
Hybosorus illigeri Reiche, 1853
- 27 -
İncelenen Materyal: Siirt (Merkez), 25.07.2008, (2). Toplam: 2 birey
Türkiye dağılışı: Adana, İçel, Mersin (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: AB AR BU CR FR GG GR IT MC PT RO SP ST UK YU N: AG EG LB MO TU A: AF CH CY IN IQ IS
JO PA SA SI SD SY TD TM TR UZ YE AFR NARi NTRi ORR (Löbl ve Smetana, 2006).
Familya GLAPHYRIDAE MacLeay, 1819
Pygopleurus foina Reitter, 1890
İncelenen Materyal: Diyarbakır(Ergani), 11.08.2009, (3).Toplam: 3 birey.
Türkiye dağılışı: Afyon, Antalya, Antalya, Aydın, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Eskişehir, Hatay, İçel, İzmir,
Kırklareli, Kilis, Manisa, Muğla, Niğde, Osmaniye, Yozgat (Lodos ve ark., 1999; Rozner ve Rozner, 2009).
Dünya yayılışı: E: GR TR A: TR (Löbl ve Smetana, 2006).
Sonuç ve Tartışma
Acrossus luridus, Aphodius fimetarius, Eupleurus subterraneus, Colobopterus erraticus, Netocia vidua,
Oxythyrea. cinctella, Tropinota hirta, Oryctes nasicornis, Pentodon idiota, Polyphylla fullo, Miltotrogus
escherichi, Adoretus sterbae, Blitopertha nigripennis, Cheironitis furcifer, C. pamphilus, Euonitellis pallipes, E.
fulvus, Furconthophagus furcatus, Onthophagus taurus, Palaeonthophagus ruficapillus, Scarabaeus pius,
Hybosorus illigeri, Pygopleurus foina,türleri çalışılan bölgede tespit edildikleri şehirler için yeni kayıttırlar.
Coptochirus emarginatus veCodocera ferrugineaTürkiye Scarabaeoidea (Coleoptera) faunası için yeni kayıttır.
Toplamda tüm türlere ait 185 birey toplanılmıştır.
Özellikle gübre örneklerinden toplanılan örneklerin doğal habitat içerisindeki davranışlarının incelenmesi
gerekmektedir. Bu türlerin gübreyi toprağa karıştırma durumları ekosistemin döngüsü açısından önem
taşımaktadır. Bu amaçla özel olarak gübre içerisinde bulunan bu türlerin tür bazında gübreleri toprağa
karıştırma kapasitesi ve sürelerinin ortaya çıkarılması ekosistem döngüsü açısından önem taşımaktadır. Mevcut
çalışmanın bölge illerinde yapılan en geniş kapsamlı çalışma olması açısından da önemi büyüktür.Işık tuzağı
kullanılarak elde edilen Polyphylla fullo fulloalttürünün özellikle tarım alanlarında oluşturduğu durum göz
önünde bulundurulmalı ve zarar durumu ile ilgili çalışmaların yapılması gerekmektedir. Ekonomik entomoloji
açısından önemli olanbu türlerin populasyonları da daha sonraki çalışmalarda dikkate alınmalıdır. Ayrıca; bazı
türlerin ışığa yönelimlerinin belirlenmesi açısından da bu çalışma önem taşımaktadır. Zararlıların
populasyonlarının belirlenmesi ve çıkış zamanlarının ortaya konulması amacıyla ışık kaynaklarının kullanımı
konusunda ek bilgiler sağlaması açısından bu veriler önem taşımaktadır. Ayrıca bulunan türlerin büyük
çoğunluğu bulundukları habitatın biyoçeşitliliği açısından ilk defa tespit edilmesi açısından önemlidir. Yine aynı
şekilde Tropinota hirta türünün de özellikle elma gibi yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında oluşturabileceği
zarar durumları bölge illerinde ileriki yıllarda yapılacak çalışmalar için önem taşımaktadır.
Kaynaklar
Carpaneto, G.M. 1976. Reperti di Coleotteri Scarabaeoidea Laparosticti del Vicino Oriente e delle isole greche. Fragmenta Entomologica.
12: 253-271.
Löbl, I., Smetana, A. 2006. Catalogue of Palaearctic Coleoptera: Vol. 3: Scarabaeoidea, Scirtoidea, Dascilloidea, Buprestoidea and
Byrrhoidea. Apollo Books. Stenstrup.
Lodos, N., Önder, F., Pehlivan, E., Atalay, R., Erkin, E., Karsavuran, Y., Tezcan, S., Aksoy, S. 1999. Faunistic Studies on Scarabaeoidea
- 28 -
(Coleoptera) of Western Black Sea, Central Anatolia and Mediterranean Regions of Turkey. Ege Üniversitesi Basımevi. Bornovaİzmir.
Lodos, N., Önder, F., Pehlivan, E., Atalay. R. 1978. Ege ve Marmara Bölgesinin Zararlı Böcek Faunasının Tespiti Üzerine Çalışmalar
[(Curculionidae, Scarabaeidae (Coleoptera); Pentatomidae, Lygaeidae, Miridae (Heteroptera)]. T. C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı, Zirai Mücadele Genel MüdürlüğüYayınları. Ankara.Pehlivan, E. 1988. Türkiye Scarabaeidae (Coleoptera) Familyası
Üzerinde Taksonomik Çalışmalar I. Scarabaeus L , Gymnopleurus III., Sisyphus Latr. Türkiye Entomoloji Dergisi. 12(4): 221-230.
Pehlivan, E. 1988. Türkiye Scarabaeidae (Coleoptera) Familyası Üzerinde Taksonomik Çalışmalar I. Scarabaeus L , Gymnopleurus III.,
Sisyphus Latr. Türkiye Entomoloji Dergisi. 12(4): 221-230.
Rozner I., Rozner G. 2009. Additional Data to the Lamellicornia Fauna of Turkey. Natura Somogyiensis. 15: 69-100
Slipinki, S.A., Leschen, R.A.B., Lawrence, J.F. 2011. Order Coleoptera Linnaeus, 1758. InZ.-Q. Zhang (Ed.). Animal Biodiversity: An Outline of
Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness. Zootaxa.3148: 203-208.
Şenyüz, Y., Şahin, Y. 2009. Faunistic Studies on Cetoniinae, Dynastinae, Melolonthinae, Rutelinae (Coleoptera: Scarabaeidae) Geotrupinae
(Geotrupidae) of Kütahya Province, Turkey. Munis Entomology & Zoology. 4(2): 536-541.
- 29 -

Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi Scarabaeoidea (Coleoptera

Transkript

Benzer belgeler

AH İSTANBUL Am Dm Uzanıp Kanlıca`nın orta yerinde bir taşa E Am

Bu deneyde ham ama etkili bir analog örnekleme

PDF İndir - Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Dergisi

EZ Reach Sünger Örnekleyici