CAD / CAM Software

CAD / CAM Software
TopSolid Program n n aç l ekran nda File Menüsünden New komutunu seçti imizde
a a daki ekran (new document) kar m za gelecektir. TopSolid Program makine, kal p ve
otomotiv sektöründe çal an her firmaya hitap eden modülleri içerdi i için bu ekranda
çal aca m z modülü belirtmemiz gerekmektedir.
Buradan hangi modülde çal acaksak o menü aktif hale getirilip OK ikonuna
piklenir.Örne in biz tasar m yapmak için Design imlecine bas l yken OK dersek e er ve yeni bir
Design sayfas açm oluruz.A a da gördü ümüz çift oka bast m z zaman burada yapaca m z
çizimin inch yada mm yap laca ve olu turdu umuz parçan n ili kileri ile ilgili baz seçenekler
bulunmaktad r. Burada istedi imiz de i iklikleri yapt ktan sonra OK imlecine bas p yeni bir
tasar m sayfas açm oluruz. Yeni bir tasar m (design) sayfas açt m zda ise kar m za u ekran
gelir:
1
Kayar Menüler
Tasar&m 3konlar&
Çizim Ekran&
Ürün A*ac&
Layerlar
Tolerans Ayarlar&
Tasar m sayfas nda kat ve yüzey modelleme ayn ortamda yap labilmektedir.(Hybrit)
Ayr ca Tasar m sayfas nda parça modellemenin yan nda birçok modülü ile ayn sayfada i lem
yapabiliyorsunuz. Bunlardan baz lar unlard r:
Assembly (montaj modelleme): Herhangi bir montaj (makine,kal p,aparat
vb.)olu turmak için komutlar bulunan bir modül.
Kinematik(hareket): Herhangi parçan za veya montaj n za kinematik hareket
verme ve istedi iniz parçalar n çarma analizini yapabildi iniz bir modül.
Piping(borulama): Borulama i lemlerini daha h zl ve standartlara göre
yapabildi iniz bir modül.
Sheet Metal(saç tasar&m&): Saç parçalar n modellenmesi, d ar dan gelen
datalar n sheet metale çevrilmesi ve saç aç n m alabilen bir modüldür.
Ayr ca makine ve kal p imalat nda kullan lan ba lant elemanlar , kal p parçalar , ve baz
makine parçalar n n istedi iniz standarda göre haz r getiren standart kütüphanede bu
tasar m sayfas n n içerisinde bulunmaktad r.
Görüntü için kulland&*&m&z ikonlar ,unlard&r:
2
Olu turdu umuz tasar m n görüntü ayarlar n ise a a daki ikonlar yard m ile yap yoruz.
İkon
Görev ismi
Top view
Üst görünüş
Açıklama
Aktif olan plane’e göre X,Y koordinatlarına karşıdan bakmamızı
sağlayan bir ikondur.
Perspective
view
Aktif olan plane’e göre çizime perspektif olarak bakmamızı
sağlayan ikondur.
Perspektif
Orient view
Aktif olan plane’e göre diğer görünüşleri göstermeye yarayan bir
ikondur. Örneğin yandan, alttan,üstten,isometrik görmek
Yönlendirme
istediğimizde bu komutu kullanıyoruz.
Split view
Görüntü
bölme
Çizim yaptığınız ikiye bölmek amacıyla kullanılan ikondur.
Delete view
Çalışmak istemediğiniz görüntüleri silmek amacıyla kullanılan
Görüntü
komuttur.
silme
Configure
view
Görüntü
Çizim yaptığınız ekranı birden fazla görüntüye ayırarak birden
fazla ekranda çizim yapma olanağı sağlayan komuttur
ayırma
3
4
Layer Tan&mlama:
Ekranda görünmesini istemedi imiz baz unsurlar n geçici olarak gizlenmesi
gerekebilir. Bunun için layerler’ kullan yoruz. Bir nesneyi farkl layer’a atmak için:
Attribute / Layer komutuna girilir. Name k sm na kaç nc layer’e atmak
istiyorsak onun numaras girilir. Daha sonra gizlenecek nesne maus ile seçilir ve o layer’a
atanm olur. Gizlenmi nesneyi görünür yapmak için o layer’ n üzerine piklenir.
CURVE MENÜSÜ:
2 boyutlu çizim yapmak için kulland m z komutlar bu menünün
içerisindedir.Curve menüsünde yeralan ve ençok kulland m z baz komutlar unlard r:
Sürekli Line ile geometrik ekil elde etme komutudur.
Autodimension ile otomatik ölçülendirme yap l r.
Sketch Line yatay yada dikey yard mc çizgi atma
komutudur.Contour ile Sketch Line üzerinden 2D kesit
çizilerek 3D görünü ç kart l r. Yard mc çizgileri
üstteki menüden opsiyonlara girerek aç l olarakta çizebiliriz.<stenilirse offset’liyerek
ço altabilir.
Çizgi çizme komutudur. Komuta girdi imizde bizden ilk noktay piklememizi
isteyecektir.<lk noktay pikledikten sonra mausu serbest olarak hareket ettirdi imizde o
çizginin uzunlu unu aç s n ve aktif UCS ye göre X ve Y koordinatlar n gösterecektir.
<stedi imiz yere ikinci nokta piklenir. Çizginin ölçüsel de i ikliklerini Dimension
komutuyla daha sonradan de i tirmemizde mümkündür.
Not: Line ile çizdi imiz kapal bir kontura kat yükseklik veremeyiz.Çünkü hepsi birer
ayr yüzeydir.Bunun için konturu sew kom utuyla birle tirmemiz gerekecektir.Ancak
Contour komutu ile çizildiyse kendisi otomatik sew edece i için buna gerek kalmaz.
Dikdörtgen çizme komutudur. Komuta girdi imizde bize dikdörtgenin X ve Y ölçülerini
soracakt r.<stersek bu ölçüleri girerek istedi imiz yere ekranda pikleyerek çizebiliriz. Yada
5
komuta girdi imizde sa tu a basarak ekranda dikdörtgenin iki çapraz
noktalar n pikleyerekte dikdörtgen çizebiliriz.Daha sonra bu pikledi imiz iki
nokta aras na Dimension ile ölçü vererek gerçek ebatlar na getirebiliriz.
Daire çizme komutudur.komuta girildi inde direk radüs de eri vererek pikledi imiz yere daireyi
çizebiliriz. Yada komuta girdi imizde ekranda merkez noktas piklenir serbest olarak d radüste
piklenir ve yine Dimension komutu ile radüs gerçek de erine getirilir.<stenilirse merkezden ba ka
bir noktaya olan uzakl da ölçülendirilebilir.
Serbest olarak formlu çizgi çizme komutudur. Noktalar ölçülendirilerek gerçek boyutuna
sonradan getirilir.
Bir curve’yi istedi imiz yerden kesme komutudur.
Burda kal cak curve’nin kal cak yerini piklememiz ve daha sonra bunun kal cak
s n rlar n piklememiz yeterlidir.Yada komuta girdi imizde Automatic
opsiyonuna girerek kal cak yeri pikleyerek curve’nin kesi ti i ilk noktadan
kesilmesini sa layabiliriz.
<ki ayr geometrik curve’nin kalmas n istedi imiz yerlerini
seçerek di er yerleri otomarik trim eden ve iki kesiti
birle tiren özel bir komuttur.
2 boyutlu çizimlerde Radüs ve Pah k rma komutlar d r. Komuta girildi inde radüs de eri
yada pah geni li i verilir ve çizimlerde i lem yap lacak yer seçilir. Sa tu a bas ld nda
i lem sonlanm olur.
Axis komutu ile dairesel objelere eksen çizgileri yerle tirilir.Komut Curve menüsü
içerisinde veya araç çubu unda bulunan ikonun üzerine t klanmas yla çal r.
Komut çal t r ld ktan sonra görülen ileti sat r ndaki opsiyonlar incelersek;
6
<leti sat r ndaki Reference elements bölümündeki imleç görüldükten sonra direk olarak mause ile
eksen yerle tirilecek obje seçilerek i lem tamamlan r.
E er çizim alan ndaki iki obje merkezleri eksenle birle tirilecek ise
AX3S BETWEN TWO ELEMENTS k sm t klan r.Mode
seçene inde ALL AXES dü mesi aktif ise hem X hem Y ekseni
olu ur.ONE AXES aktif ise sadece yatay eksen olu acakt r.<lk önce
birinci daire daha sonra ikici daire seçilir ve OK diyerek eksen
çizgileri tan mlan r.
Standart curve komutu ile baz standart profiller otomatik olarak olu turulabilir. Komut
çal t r ld ktan sonra kar m za Standart profils insertion diyalog penceresi aç lacakt r. Aç lan
pencerenin sol taraf nda bulunan standart profillerden uygun olan profil seçilir ve sa taraftaki
bölümde yer alan profile ait ölçüler üzerine seçilerek istenilen ölçü de i iklikleri gerçekle tirilir
ve OK ile seçmi oldu umuz profil ekran üzerine b rak l r.
Komut çal t r ld ktan sonra ekran n zda aç lan iletim sat r nda Thickness bölümüne çizgi
kal nl olacak olan mesafe girilir.
OBJE
END TYPE-L3NE
END TYPE-CIRCLES INSIDE
END TYPE-CIRCLES OUTSIDE
7
Symmetric YES Opsiyonu mause ile Symmetric NO olarak de i tirilir ise Second thickness
bölümüne ikinci ofsetleme mesafesi girilmelidir. Beliren k rm z ok mause ile t klanarak girilen
ofsetleme mesafesinin yönünü belirler.
ED T MENÜSÜ
Çizilmi objeler üzerinde de i ikler,düzenlemeler yapabilmek için Edit mönüsündedeki
komutlardan faydalan r z.
Delete komutu çizim alan ndaki istenilen objeleri silmemizi sa lar. Komut çal t r ld ktan
sonra ekran m zda aç lan ileti im sat r nda imleç Elements to delete bölümündeyken silinecek
obje mause ile seçilerek silme i lemi tamamlan r. ALL ELEMENTS k sm i aretlenerek aktif
hale getirilirse Confirm deletion of all elements NO YES ileti im sat r görülecektir YES
k sm n mause ile t kland m zda çizim alan ndaki tüm objelerin silindi i görülür.NO k sm n
t klad m zda ise bir önceki ileti sat r na dönülecektir.
Baz objeler birle ik çizgilerden olu ur(Çokgenler gibi).Yada birle ik çizgi kullanarak
olu turulan objeler Explode komutu ile patlat larak(da t larak)birbirinden ba ms z çizgilerden
olu mu objelere dönü türülebilir. Komutu çal t rd m zda hangi objeler patlat lacaksa seçilir.
Modify komutu ile objeler üzerindeki ekil de i iklikleri yapabilir. Çizim alan m za ve
koordinat sistemimizi düzenleyebiliriz.
Komutu çal t rd ktan sonra ekranda
iletisi
8
Görülür. <mleç Element to modify bölümünde iken obje geometrisine uygun üzerinde baz ekil
de i iklerini yapabiliriz. Ölçülendirme i lemlerinde ölçü rakamlar n n yerlerini de yine Modify
komutunu kullanarak de i tirebiliriz.
Opsiyonuyla aç lan diyalog penceresini kullanarak koordinat
düzlemi ile ilgili düzenlemelere gitmek mümkündür. Örne in Grid ve Snap noktalar n
ayarlamak,s n r çizgilerini büyütmek
Örnek:
Contour komutu kullanarak olu turulmu bir dikdörtgenin kö elerinin Modify komutu ile
yuvarlat lmas gösterilmektedir. Buradaki önemli nokta ise i aretlemenin kö eye yak n bir yerden
yap lmas d r. Aksi halde kenarla ilgili düzenlemelerin yer alaca bir ileti sat r görülecektir.
Move parents komutunu kullanarak objelerimizi istenilen koordinatlara veya noktalara
ta yabiliriz. Komut çal t r ld ktan sonra ekranda
iletisi görülür. <mleç Element to move bölümünde iken obje mause ile seçilir. < aretlemede
dikkat edilecek husus ise obje hangi kö eye yak n noktadan i aretlenirse o kö e ta ma noktas
kabul edilir.Daha sonraki iletide End point yani hedef nokta sorulmaktad r. Hedef nokta mause
gösterilebilece i gibi koordinat noktalar klavyeden girilerek de verilebilir.
Opsiyonu mause ile hala getirilir ise ilk ileti sat r nda
Ta nacak obje mause ile seçilir.
<letisinde tas ma noktas (0,20)
veya mause ile belirtilir. Sonraki iletide ise
hedef nokta mause veya klavyeden
koordinatlar (0,30) girilerek komut sonland r l r. E er objeyi kö e noktalar ndan i aretlersek
objenin ebatlar n de i tirebilir.
9
COPY OPS YONLARI
PO3NT SYMMETRY=Seçilen noktaya göre objelerin simetrisini
olu turulur.
AXIS SYMMETRY=Belirlenen eksene eksene göre objenin
simetrisi olu turulur.
MIRROR=Belirlenen noktaya veya düzleme göre aynalama i lemi
gerçekle tirilir.
SCALING FROM POINT= Belirlenen noktaya veya düzleme
göre istenilen katsay da Ölçekler(Büyütür-Küçültür)
TRANSLATION-ROTATION=Seçilen objeyi kopyalarken ayn
zamanda istenilen aç da döndürür.
Komut parametrik çogaltma komutudur. Duplicate komutu ile Copy komutunun,
ileti sat rlar n n ve uygulanmas n n çok benzemesiyle beraber aralar ndaki en büyük ve önemli
fark Duplicate komutunun parametrik çal mas d r. Yani duplicate komutu ile olu turulan
objelere, kaynak objede yap lan boyut ve ekil de i iklikleri aynen yans maktad r.
Komut çal t r ld ktan sonra birin ileti sat r
Olu ur. <mleç Transformation or firstpoint iken objenin parametrik kopyalamaya esas olacak
nokta mause ile i aretlenir(@ekil-1)Daha sonraki
iletisine bir sonraki nokta
yani hedef nokta yine mause ile belirlenir.(@ekil-2)
gösterilerek komut sonland r l r.(@ekil-3).
( ekil-1)
iletisine kopyalanacak obje
( ekil-2)
( ekil-3)
10
Duplicate komutu ile kopyalamaya kaynak olan obje üzerinde Modify Element komutunu
kullanarak çokgenin kenar say s n de i tirelim. Bu de i ikli in Duplicate komutu ile
olu turulmu objelere nas l yans yaca görülecektir.
Duplicate komutunun s kullan ld durumlardan biriside koordinat sisteminin(çizim
düzleminin)kopyalanmas d r.(@ekil-4).Komut çal t r ld ktan sonraki ileti im sat r nda
K sm mause ile seçilir. Olu an ileti im sat r nda ise kopyalaman n yönü
seçilmelidir.
Bu i lemi
Mause ile il ve son noktalar belirtilerek, klavyeden koordinat noktalar girerek veya kopyalama
yönlerini gösteren dü melerden uygun olan n seçerek geçekle tirebiliriz.(@ekil-5)
Bu seçimde pusulaya bakarak yön tespitimizi yapabiliriz.
Yani
kopyalanacak mesafeyi girdikten sonra Enter demeliyiz. Son i lem kopyalanacak düzlemi
secmeliyiz.
(@ekil-6).
( ekil-5)
( ekil-4)
( ekil-6)
Bu i lemi di er objelere de uygulayarak kopyalama yapmam z mümkündür.
11
Iimdide bir M3RROR uygulamas yapal m. <lk olarak yapmam z gereken uygun komutu
çal t rarak M3RROR opsiyonunu seçmek olacakt r. Uygun komut diyoruz çünkü MIRROR
opsiyonu Edit mönüsündeki COPY-DUPL3CATE-TRANSFORM PARENTS gibi komutlarda
da bulunmaktad r. Duplicate komutu çal t r ld ktan sonra olu an ileti sat r nda POINT
SYMMETRY kayar menüsüneki MIRROR opsiyonu mause ile seçilir. Bir sonraki iletide
aynalama düzlemini belirlememiz istenmektedir. Aynalama düzlemini belirlerken pusuladan
faydalanabiliriz. Uygun seçim mause ile seçildikten sonra olu an iletide aynalanacak obje maus
ile seçilir.
Komutu çal t rmak için araç çubu undaki Modif Parameter ikonu mause ile seçilir.
Objenin boyutlar nda yap lacak de i iklikler için objenin do ru biçimde ölçülendirilmi
olmas gerekmektedir. Komutu çal t r ld ktan sonra birinci ileti sat r
olu ur.
<mleç Parameter to modify bölümünde iken mause yard m ile de i iklik yap lacak objeninilgili
ölçüsü i aretlenmelidir. Olu an ileti sat r nda ki
Nominal value bölümüne objenin
yeni boyutu girilir ve enter tu una bas l r.
12
SHAPE MENÜSÜ
3 Boyutlu kat ve yüzey modellemenin yap ld
komutlar n bulundu u menüdür.
Other Sahpes k sm ndan yüzey modellemeye ait
komutlar ekrena gelecektir.
Other Operations k sm nda ise modelleme için gerekli
olan di er komutlar bulunmaktad r.
Bu menüde kulland
inceleyelim:
m z komutlar imdi
Extrude komutu ile 2 boyutlu olarak çizilmi
taslaklara kal nl k verilerek 3 boyutlu hale getirilir.
Burada taslaklar n kapal komutlar olmas na dikkat
edilmelidir. Aksi halde olu turulan obje 3 boyutlu kat
bir model olmayacakt r. Komut çal t r lmadan önce 2
boyutlu tasla n çizilmi olmas gerekir. Taslak
çizildikten sonra komut çal t r l r. Section Curve
olarak çizilen taslak mause ile i aretlenir. Daha sonra
ileti i sat r nda a a daki parametreler görülecektir.
Alignment Normal durumunda iken tasla m z verece imiz de er kadar istedi imiz bir yönde
kal nla acakt r. Alignment Normal üzerine mause ile t klad m zda
durumuna gelecektir. Bu durumda iken verece imiz de er kadar tasla m z her iki yönde
kal nla acakt r.
Type k sm ndaki solid seçiliyse olu turaca m z obje bir kat model olacakt r. Solid üzerine
mause ile bir defa t klad m zda
durumuna gelecektir. Bu halde iken
olu turaca m z objemiz ise bir yüzey modeli olacakt r. Mode k sm ndaki height seçiliyken
tasla m za verece imiz kal nl k de erini klavyeden yazabilir veya mause ile dinamik olarak
grafik ekranda belirliye biliriz. Height üzerine mause ile bir defa t klad m zda
13
Durumuna gelecektir. Bu halde iken ise kal nla t rma i lemi referans bir düzlem veya düzlemsel
yüzeye kadar gerçekle tirilebilir. Olu an tasla a 25 mm kal nl k verilerek kat model olu turulur.
Revolved 2 boyutlu çizilmi taslaklar bir eksen etraf nda döndürerek 3 boyutlu kat model
haline getiren komuttur. Komut mause ile Revolved ikonuna bas larakseçilir. Komut
çal t r lmadan önce 2 boyutlu tasla n çizilmi olmas gerekir.
Taslak çizilikten sonra komut çal t r l r. A a daki ilrtim sat r
ç kacakt r.
Section curves olarak çizilen taslak mause ile seçilir. Taslak
seçildikten sonra ileti im sat r nda a a daki parametreler
görülecektir.
Döndürme ekseni olarak seçilecek çizgi mause ile seçilerek i aretlenir.
Sonraki ileti im sat r nda OK i aretlenir.
sat r nda a a daki parametreler ç k cakt r.
Daha sonrada ileti im
Angle k sm na tasla n kaç derece döndürülmek istendi i girildikten sonra mause ile OK
i aretlenerek kat model olu turulur.
14
Pipe komutu ile daire, elips gibi2 boyutlu objeleri bir K lavuz e ri boyunca
uzatarak 3 boyutlu kat modeller elde edilir. K lavuz e ri ve 2 boyutlu objenin çizim
düzlemlerinin birbirine dik olmas na dikkat edilmelidir.2 boyutlu obje k lavuz e ri birbirine dik
olacak ekilde çizildikten sonra komut çal t r l r.
A a daki ileti im sat r aç lacakt r.
Guide curve (klavuz e ri)olarak spline mause ile seçilir.
Daha sonra ileti im sat r ndaki section curves(uzat lacak obje)olarak daire seçilir.
15
K rm z renkli ok üzerine mause ile t klanarak ok yünü de i tirilir.
Böylece daireyi klavuz e ri boyunca uzatarak 3 boyutlu model olu turulmu olur.
Drilling komutu ile kat modellerin düzlemsel,silindirik ve silindirin al n k s mlar na
çe itli özelliklerde delikler delinir.
CONSTRAINT= Face to drill olarak delinecek
düzlemsel yüzey mause ile i aretlenir. Bu i aretleme
yap l rken delik merkezlerinin koordinatlar n n mause
hareketi ile de i ti i görülür. Daha sonra Drilling
models diyalog penceresi aç l r burdan istedi imiz herhangi bir deli i seçebiliriz.
RADIAL= Radial komutu ile silindir parcalar
üzerine bir plane tan mlamadan delik delme i lemi.
Delik delinecek silindirik düzlem üzerine gelindi i
zaman silindirik k s mda kordinatlar n merkeze olan ac s
ve kenera olan mesafeleri görülür mause hareket ettirdi imiz zaman bu de erlerin de i ti ini
görebiliriz. Mause ile ölçüleri uygun biyere b rak pdaha sonra Drilling models diyalog penceresi
16
aç l r burdan istedi imiz herhangi bir deli i seçebiliriz.Daha sonradan Modify parameter komutu
ile ölçüleri ge i tirebiliriz.
POLAR=Polar komutu ile silindir parcalar n al n
düzlemlerine delikler delebiliriz. Delik delinecek al n
düzleme geldi imizde eksene olan aç ve eksene olan
mesafeleri görülür mause hareket ettirdi imiz zaman bu
de erlerin de i ti ini görebiliriz. Mause ile ölçüleri uygun biyere b rak p daha sonra
Drilling models diyalog penceresi aç l r burdan istedi imiz herhangi bir deli i seçebiliriz.
Daha sonradan Modify parameter komutu ile ölçüleri ge i tirebiliriz.
Bu diyalog penceresinde çe,itli özellikte delik tiplerinden seçim yapmam&z mümkündür.
CONSTRAINT
Blind= Deli e mesafe verir.
Through one=Di er bir yüzeye kadar deler.
Through all= Boydan boya deler.
Diameter=Delik çap .
Depth= Derinlik girilir.
Bottom Angle=Deli in dibindeki uç aç s d r.
17
RADIAL
POLAR
*Radial ve Polar komutlar nda da delik delinecek yüzeyleri seçtikten sonrada Drilling
models diyalog penceresi aç lacakt r.
Trim komutu ile bir doküman içerisindeki birden fazla say daki 3 boyutlu objelerin
budama i lemini gerçekle tirir. Komut çal t r ld ktan sonra a a daki ileti im sat r
ç kacakt r.
Trim metotlar ndan;
By Shape:3 boyutlu objeleri kullanarak
budama,
By Face: Düzlemsel yüzeyler kullan larak
budama,
By Plane: Düzlemler kullan larak budama,
By Sweeping curve:3 boyutlu parçalar
üzerinde
2 boyutlu cizgiler kullanarak budama,
Extended Cut: Standar elemalar uzatarak ve
keserek budama i lemi,
By Imprinting Curves: Düzlemsel yüzeylere 2
boyutlu çizgilerin izdü ümleri al narak budama,
Reciprocal Trimming: <ki ayr yüzeyi tek bi
seferde budama i lemi,
BY SHAPE
<lk önce budama yap lacak olan kat model seçilir daha
sonra hangi kat model ile budama yap lacaksa o yüzey seçilir.
Ç kan ok yönü daha sonra mause üzerine gelerek de i tirilir.
ve OK k sm na mause ile t klan r.
18
BY FACE
Önce kat model mause ile seçilir daha sonra di er yüzey seçilir. Daha sonrada
hangi yüzeyle ile trim edilecekse o yüzey seçilir ve OK k sm t klan r. Ç kan ok yönü parçada
gidiçek olan k sm gösterir ok yönünü mause ile ok üzerine gelip t klad m zda parçada
budanacak olan k sm n yönünü de i tirebiliyoruz. A a da i lem s ras ekillerle gösterilmi tir.
BY SWEEPING CURVE
By Sweep&ng Curve komutu ile kat modeli kesen bir çizgi ile budama
i lemi ilk yapacag m z komut içerisine girdikten sonra kat modeli seciyoruz daha sonradan
curve(yani çizgiyi)seçim i lemi yap yoruz ç kan ok yönü gidecek olan k sm gösterir mause ile
üzerine gelip bir kere t klad m zda ok üzerine budanacak olan k sm n yönünü de i tirebilir
gidicek olan k sm belirledikten sonra OK dememiz gerekir.
RECIPROCAL TRIMMING
Reciprocal Trimming komutu ile iki ayr yüzeyi tek bir seferde
gidecek olan k s mlar seçerek h zl bir ekilde budama i lemi. Komutu çal t rd ktan sonra ilk
önce birinci yüzeyi mause ile seçiyoruz ve OK diyoruz daha sonra ikinci yüzeyi mause ile seçip
yine OK diyoruz. E er ok yönleri do ru ise OK diyerek geçiyoruz. *Ç kan ok yönlerini mause ile
üzerine gelip gidecek olan k s mlar n de i tirebilir.
Chamfer komutu ile 3 boyutlu(kat )objelerin kenar çizgilerine veya
düzlemsel yüzeylerine ölçü veya aç de erleri girilerek pah k r l r. Komutu çal t rd ktan
sonra a a daki ileti im sat r ç kacakt r.
19
Chamfer seçeneklerinden;
Lenght/Length ile iki pah mesafesi verilerek komut kullan l r.
Follow tangent edges seçene i YES konumunda ise First lenght olarak verilen ilk pah
ölçüsü ile ikinci pah ölçüsü e it olacakt r. NO konumunda geldi inde ise ileti im sat r na
Second lenght(ikinci pah ölçüsü) eklenecektir. <stenirse bu de er de i tirilerek iki ölçüsü
birbirinden farkl olan pah k rma i lemi gerçekle tirilir. <lk önce pah k r lacak kenar seçilir
daha sonra ise 10’luk k sm n hangi tarafa verilece ini belirlemek için bir yüzey secilir ve
daha sora ileti im sat r ndan Compute Chamfer k sm mause ile seçilir.
Length/Angle ile mesafe ve aç de eri verilerek pah k rma i lemi gerçekle tirilir. Bu seçenekte
ileti im sat r nda
mesafenin yan nda aç de eride girilecektir.
Edge or face seçene inde ise mause ile pah k r lacak kenar
çizgisi ve yüzey seçilir. Kenar çizgisi seçilirse sadece seçilen
kenara pah k r l r. E er yüzeye ba l olan tüm kenarlar seçili
konuma gelecek ve hepsine pah k r lacakt r.
Seçim i lemleri yap ld ktan sonra
bas ld nda pah k rma i lemi tamamlan r.
i aretlendi inde veya mause sa tu una
Filet komutu ile 3 boyutlu kat objelerin kenarlar na yuvarlatma i lemi.
Filet komutunu çal t rd ktan sonra a a daki ileti im sat r ç kacakt r.
ONE RADIUS: Kenar boyunca ayn radius kullan larak yap lan yuvarlatma,
SEVERAL RADIUS: çoklu yuvarlatma i lemleri için,
VARIABLE: Ayn kenar n de i ik noktalar ndan de i ken yar çaplarda yuvarlatmalar
için,
BETWEEN FACES: Yüzeyler aras nda yap lacak yuvarlatmalar,
3 FACES: 3 yüzey ars nda yuvarlatma yapmak için kullan l r.
20
Follow tangent edges seçene i YES konumunda iken kenar çizgisine te et olan
çizgilerde seçili konuma gelecektir.
Radius olarak yap lacak yuvarlatman n yar çap de eri yaz l r.
Edge or face seçene inde ise mause ile pah k r lacak kenar çizgisi ve yüzey seçilir. Kenar
çizgisi seçilirse sadece seçilen kenara pah k r l r. E er yüzey seçilirse yüzeye ba l olan
tün kenarlar seçili konuma gelecek ve hepsine pah k r lacakt r.
Seçim yap ld ktan sonra
yuvarlatma i lemi tamamlanacakt r.
i aretlendi inde veya mause sa tu una bas ld
nda
Draft komutu ile 3 boyutlu kat objelerimizin belirlenen yüzeylerine istenilen de erlerde
aç verilir.
Komutu çal t rd ktan sonra a a daki ileti im sat r ç kacakt r.
Draft seçene indeki Normal verilen aç de erinin seçilen referans düzleme göre dik
olaca n gösterir. Root face seçene i NO konumunda iken temel al nacak yüzey
sorulmayacakt r. YES konumunda getirildi inde ise ileti im sat r na
Eklenecek ve temel al nacak yüzey mause ile i aretlenerek gösterilir.
Draft Angle k sm na verilecek olan aç de eri yaz l r. Face to draft bölümünde ise aç
verilecek yüzey mause ile i aretlenir.
Seçim yap ld ktan sonra ileti im sat r ndaki
i aretlenir. Bundan sonra ileti im sat r nda
a a daki seçeneklerden ç kacakt r.
Bu
seçeneklerden referans al nacak olan i aretlenir. Seçim yap ld ktan sonra seçilen
yüzeydeki e im verme i lemi tamamlanacakt r.
Shell komutu ile 3 boyutlu kat modellerimize istene yüzeylerin aç k b rakarak et
kal nl verebiliriz. Komut çal t r ld ktan sonra ileti im sat r nda a a daki seçenekler ç kacakt r,
burada ilk olarak et kal nl g
Verilecek obje Shape to hollow/shell secene*i mause ile i aretlenir.
21
Seçim yap ld ktan sonra ileti im sat r na
et
kal nl yaz l r. Daha sonra ileti im sat r nda
a ag daki seçenekler ç kacakt r.
SAME THICKNESS FOR ALL FACES
seçene i verilen et kal nl n n tüm yüzeylerde ayn olmas isteniyorsa. SPECIAL
FACES secene i ise istenen baz yüzeylere de i ik et kal nl klar verilmek isteniyorsa
kullan l r. Face to Pierce seceneginde ise parçam z n üzerinde kalmas istenen yüz veya
yüzeyler i aretlenir.
Aç k kal cak yüzeyler i aretlendikten sonra ileti im
sat r nda
OK i aretlenir v
ve ya mausen sa tu una t klan r. Böylece et kal nl
verme i lemi tamamlanm olur.
Pocket komutu ile önceden çizilmi 3 boyutlu kat modellerimizin üzerinde
çe itli profillerden yararlanarak bo luklar(Cepler)olu turulur. Komutu çal t rmadan önce
cep bo altma için 2 boyutlu tasla m z n uygun düzleme ve ya düzlemsel yüzeye çizilmesi
gerekir.
Komut çal t r ld ktan sonra ileti imsat r nda a a daki
seçenekler ç kar.
burada ilk olarak referans al nacak yüzey
seçilir.(Reference faces).Daha sonra 2 boyutlu çizgi
seçilir.Seçim yap ld ktan sonra a a daki diyalog
penceresi ç kacakt r.
22
Bu pencerede ;
Depth sekmesindeki seçenekler ile cep derinli i, ölçü
Vererek veye boydan boya tan mlanabilir. Bottom radius
ile olu turulan cep dibindeki radius.Vertikal radius
ile dikey radius de eri verilebilir. Blend sekmesindeki
seçeneklerden Filet ile cebin üstündeki radius
(Top radius),Chamfer ile yatay (Horizantel Lenght)
ve dikey (Vertical Lenght)uzunluklar verilen pah k rma
i lemi gerçekle tirilir. Draft angel ile olusturulan cep istenilen
bir aç da olu turulabilir.
Boss komutu ile önceden çizilmi 3 boyutlu kat modellerimizin üzerinde çe itli profillerden
yararlanarak ç k nt lar olu turulur. Komutu çal t rmadan önce ç k nt yapmak için 2 boyutlu
tasla m z n uygun düzleme ve ya düzlemsel yüzeye çizilmesi gerekir.
Komut çal t r ld ktan sonra ileti im sat r nda a a daki
seçenekler ç kar.
Burada ilk
olarak referans al nacak yüz seçilir. .(Reference faces).Daha
sonra 2 boyutlu çizgi seçilir.Seçim yap ld ktan sonra a a daki
diyalog penceresi ç kacakt rSecim yap ld ktan sora a a daki
seçenekler ç kacakt r.
NEW CONTOUR ile ç k nt yapmak için kullan lacak 2 boyutlu taslak yeniden
çizilebilir. Hide curves YES konumunda 2 boyutlu tasla n çizgileri görünür, NO
konumuna getirildi inde ise bu çizgiler görünmez. EXTRUSION DIRECTION ile
yap lacak ç k nt n n yönü de i tirilebilir. Curve(s) ile ç k nt yapmak için kullan lacak 2
boyutlu taslak mause ile seçilir. Bu seçimi yapt ktan sonra a a daki diyalog penceresi
ç kar.
23
Burada;
Top radius olu turulan ç k nt n n üst k sm ndaki radiusu. Vertical
radius ile dikey radius de eri verilir. Blend sekmesindeki seçeneklerden Filet ile ç k nt n n alt k sm ndaki radius.(Blend radius)
Chamfer ile yine ç k nt alt k sm ndaki yatay(Horizantal Lenght)
ve dikey (Vertical Lenght)uzunluklar n verdi imiz pah k rma
i lemi gerçekle tirilir. Draft angle ile olu turdu umuz ç k nt
istenilen bir aç da olu turulabilir. Draft angle reference ile
verilen aç n n (top)do ru veya a a ya (bottom) do ru olaca n
belirler. Gerekli parametreler tan mland ktan sonra a a daki ekil
olu ur.
Bu komut ile silindirik yüzeylere istenilen ölçülerde vida di i açmak için kullan lan
komuttur. Komut çal t r ld ktan sonra ileti im sat r nda ilk olarak vida aç lacak silindirik
yüzün
i aretlenmesi istenecektir. Face to thread sekmesi aktif halde iken
vida aç lacak yüz mause ile seçilir.(@ekil-1) Seçim yap ld ktan sonra a a daki ileti im
sat r ç kar.
Burada vida açma i leminin
ba layaca referans düzlem ileti im sat r nda bulunan seçeneklerden i aretlenebilece i
gibi gerek ekrandaki parça üzerinde mause ile seçilebilir.(@ekil-2)
@ekil–1
@ekil–2
Referans düzlemi seçildikten sonra threading isimli diyalog penceresi ç kacakt r.
24
Parameters sekmesinde bulunan
Standart seçene inde aç lacak olan vidan n standard belirlenir.
Complete threading i aretli iken vida açmak için seçilmi olan
yüzün tamam na vida aç l r. < aret kald r ld nda ise vida boyu
Lenght sekmesinden belirlenir.
Automatic i aretli iken ise vida açmak için seçilmi olan yüzün
çap otomatik olarakbelirlenir. < aret kald r ld nda vida çap
manuel olarak girilebilir.
Complementary parameters sekmesinde bulunan
Pitch ile aç lacak vidan n ad m n .
Thread number ile aç lacak vidan n a z say s
Left way ve Right way ile aç lacak vidan n yönü belirler.
Tüm parametreler tan mland ktan sonra vida açma i lemi
tamamlan r.(@ekil-3)
@ekil–3
Bu komutla 3 boyutlu kat modellerimizin istenen yerlerine sadece bir curve’den
yararlanarak destek(feder) parçalar olu turulur. Komutu kullan rken feder olu turmak için
kullan lacak curve’nin uygun düzleme veya yüzeye çizilmesine dikkat edilmelidir. Aksi
halde feder olu tururken sorun ç kacakt r. Komut çal t r lmadan önce feder için
kullan lacak curve’nin çizilmesi gerekir.
Curve çizildikten sonra komut çal t r l r. <leti im sat r nda
ilk olarak feder olu turmak için
kullan lacak referans yüz seçilir.
Seçim yap ld ktan sonra feder için kullan lacak curve mause ile seçilir.
Curve i aretlendikten
sonra Rib parameters isimli diyalog penceresi aç lacakt r.
25
Height ile federin yüksekli i
Width ile federin geni li i
Top filet radius ile federin üst k sm na
olu turulacak radius de eri.
Blend fillet radius ile federin taban k sm na
olu turulacak radius de eri.
Draft angle ile federe verilecek aç de eri belirler.
Parametreler belirlendikten sonra OK
i aretlenerek feder olu turma i lemi tamamlanm
olur.
Remove komutu ile 3 boyutlu kat modellerimizin istenilen yüzeyleri kat dan
ç kart larak silinebilir. Kat model üzerinden bir yüzey silindi inde modelimiz
kat (solid)olmaktan ç karak bir yüzey(surface) haline gelecektir. Komutu çal t rd ktan
sonra ilk olarak silinecekyüzeyin seçilmesi istenecektir.
Mause ile silinecek yüzey
i aretlenir.
Seçim yap ld ktan sonra ileti im sat r nda
OK i aretlenir.
veya mausen sa tu u t klan r. Böylece seçilen yüzey
silinmi olur.
Seçilen yüzey silindikten sonra Analyze
menüsündeki Element komutu çal t r larak
parm z n üzerine bir yüzey seçilir.
Daha sonra ç kan Element information diyalog penceresinde modelimizin art k bir
kat (solid) de il, bir yüzey(surface)oldu unu görebiliriz.
26
3 boyutlu kat modelleri birbirinden ç karmaya yarayan komuttur. Komutu çal t rmadan
önce birbirinden ç kar lacak kat lar n çizilmi olmas gerekir.(@ekil-1)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
@ekil-4
Komut çal t r ld ktan sonra ilk olarak
ç karma
i leminin yap laca obje grafik ekrandan mause ile seçilir(@ekil-2)sonraki a amada
ç karma arac olarak kullan lacak olan objeler
yine mause ile
seçilir.(@ekil-3) seçim yap ld ktan sonra ç karma i lemi tamamlan r.(@ekil-4)
Komutu çal t rmadan önce birle tirilecek kat lar n çizilmi olmas
gerekir.Iekilde görüldü ü gibi toplama yap lacak iki kat gövde birbirinden farkl
renklerdedir.
Komut çal t r ld ktan sonra ilk olarak
birle tirme
i leminin yap laca kat gövde grafik ekranda mause ile seçilir.
(@ekil-1) Sonraki a amada toplama i leminde kullan lacak di er kat
gövde
grafik ekranda mause ile seçilir.(@ekil-2)
Seçim yap ld ktan sonra i lemi gerçekle ir.< lem tamamland ktan sonra
ikinci olarak seçilen kat gövdenin renginin ilk seçilen kat gövdenin rengini ald
görülür.(@ekil-3)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
27
Bu komut ve alt seçenekleri ile 3 boyutlu kat gövdelere çe itli yöntemlerle ço altma
operasyonlar gerçekle tirilir.Komutu çal t rmadan önce ço altma yap lacak objelerin
ayr bir kat gövde olarak çizilmi olmas gerekir.
Komutu çal t rd ktan sonra ilk olarak ço alt lacak obje mause ile seçilir.(@ekil-1) Seçim
yap ld ktan sonra grafik ekranda seçilen kat obje kaybolacakt r.<leti im sat r ndaki seçeneklerden
LINEAR do rusal
ço altmalarda ,CIRCULAR ise dairesel ço altmalarda kullan l r.<lk olarak LINEAR seçene i
mause ile i aretlenir.<leti im sat r nda do rusal ço altman n yap laca ilk yön seçilir.
Yön seçimi eksenlerin üzerine
mause ile t klanarak yap labilece i gibi parça üzerinde bir referans kenar seçilerek de
yap labilir.Kenar seçimi yap ld ktan sonra ço altman n yönü ok ile belirlenir.
(Sekil-2)E er yön ters ise ok üzerine mause ile bir defa t klan r okun yönü de i tirilir.
(Sekil-3)ok yönü de i tirildikten sonra ileti im sat r ndan ço altman n yap laca toplam ölçü
de eri girilir ve Enter bas l r..Bu de erden sonra kat gövdenin kendisiyle
beraber toplam
ço altma say s yaz l r.Klavyeden Enter tu una bas ld ktan sonra
ço altma i lemi tamamlan r.(Sekil-4)
Sekil-1
Sekil-2
Sekil-3
Sekil-4
Ayn anda birden çok eksende ço altma yap lmak istenirse kat gövde seçeneklerinden
sonra ileti im sat r ndan MATRIX seçene i
Yap lacag birinci yön ,toplam ölçü ve ço ltma say s girilir.Daha sonra ço altman n
yap laca ikinci yön (Sekil-1)
toplam ölçü
40 ve ço altma say s
girilir.Klavyeden Enter tu una
bas ld ktan sonra ço altma i lemi tamamlan r.(Sekil-2)
Sekil-1
Sekil-2
28
CIRCULAR (DA3RESEL) ço altma yapmak için ileti im sat r ndaki
CIRCULAR seçene i mause ile
i aretlenir.Komut çal t r ld ktan sonra ilk olarak ço alt lacak obje mause ile grafik
ekrandan seçilir.Seçim yap ld ktan sonra ço altma ekseni ileti im sat r ndan veya grafik
ekrandan seçilir.
Eksen seçimi
yap ld ktan sonra toplam döndürme aç s
yaz l r.E er 360 derece
olarak kalmas n isterse klavyeden ENTER veya mause sa tu u t klan r.Daha sonra
ço altma say s
girilir.klavyeden ENTER tu una bas ld ktan sonra
ço altma i lemi tamamlan r.
SURFACE MENÜSÜ
Yüzey modelleme komutlar yla olu turulan yüzeylerin hacmi ve kal nl yoktur. Sadece
alanlar vard r.Özellikle karma k yap daki geometrilerin tasarlanmas nda tercih
edilir.TopSolid’in bir “hybrid” kat yüzey modelleme program olmas nedeniyle yüzey
modelleme ve kat modelleme komutlar kullan labilmekte ve birbiri aras nda kolay geçi
imkan sa layabilmektedir.
Flat komutu ile daha önceden olu turulmu 2 boyutlu kapal komutlardan yüzey elde
edilir.Komut çal t r ld ktan sonra il olarak daha önceden olu turulan tasla m z grafik
ekrandan mause ile i aretlenir.Seçim yap ld ktan sonra yüzey modelimiz olu ur.
29
Bu komut kullan larak çe itli e riler (daire,yay,çizgi,spline gibi)k lavuz e riler
boyunca süpürülerek yüzey modeller elde edilir.Komut kullan lmadan önce
süpürülecek ve k lavuzluk edecek e rilerin çizilmi olmas gerekir.Bu e rilerin
birbirine dik düzlemlerde olu turulmas na dikkat edilmlidir.Komutu çal t rd ktan
sonra kar m za Swept shape menüsüalt nda 3 seçenek ç kacakt r.
A a daki ekilde görüldü ü gibi;
1.si One gudie and one section curves= bir süpürülecek e ri ve bir k lavuz e rinin
kullan ld Swept yöntemidir.Bu seçenek i aretlendi inde
ilk olarak k lavuz e ri ve süpürmenin yap laca yön oklar yard m yla belirlenir mause
ile i aretlenir (@ekil-1)Daha sonra ise hangi obje süpürülecekse mause ile
seçilir.(@ekil-2)Tüm i lemler yap ld ktan sonra ileti im sat r nda OK seçilir ve
süpürme i lemi tamamlan r.(@ekil-3)
*Not:<leti im sat r ndaki Mode=CONSTANT olursa sekil yukar daki gibi olur.E er
Mode=VARIABLE olursa sekil a a daki örnek gibi olur.
Bu menüde :
Initial ratation angle: Ba lang ç aç s
Final ratation angle: Yolun sonunda dönerek sürülecek olan aç
Length before rotation: Yolun kaç mm mesafeden sonra döndürmeye ba layaca
Length after rotation: Yolun sonunda kaç mm önceye kadar dönece i mesafe
Initial scaling factor: Kesitin ba lang çta bulundu u scale büyüklü ü
Initial scaling factor: Yolun sonuna geldi inde kesitin scale ölçüsü
Length before scaling: Yolun kaç mm mesafeden sonra ba lang ç scale verece i
Length after scaling: Yolun sonunda kaç mm önceye kadar scaleyi uygulayaca mesafe.
30
2.si One guide and several section curves= Birden fazla süpürülecek e ri ve bir
k lavuz kullan ld swept yöntemidir.Bu seçene i kullana bilmek için önceden bir
k lavuz e rinin ve buna dik olarak süpürülecek e rilerin çizilmi olmas gerekir.
(@ekil-1)Komut çal t r ld ktan sonra ilk olarak k lavuz e ri
mause ile seçilir.Seçim yap ld ktan sonra yön kontrolü yap larak (@ekil-2)Daha sonra
birinci e ri seçilir.(@ekil-3) Süpürülecek ilk e ri seçildikten bu e rinin
k lavuz e riye ba lanaca nokta masue ile seçilir.<leti im
sat r nda ç kan
ile süpürülecek di er e ri mause ile seçilir.(@ekil-4)
süpürülecek ikinci e ri seçildikten sonra bu e rinin
k lavuz
e riye ba lanaca nokta mause ile i aretlenir.Süpürülecek e rilerin seçimi
tamamland ktan sonra ileti im sat r ndan
seçilir.< lem yine ileti im sat r ndan
i aretlenerek veya mausen sa tu u t klanarak tamamlan r.(@ekil-5)
@ekil-1
@ekil-3
@ekil-2
@ekil-4
@ekil-5
3.sü Two guide curves= Bir e rinin sürülmesi için birden fazla k lavuz e rinin kullan ld
yöntemdir.Bu seçene i kullanabilmek için önceden bir e rinin ve k lavuz olarak kullan lacak
e rilerin zilmi olmas gerekir.Buradaki örnekte e rilen tek bir düzlemde çizilmi tir.
(@ekil-1)Komutu çal t rd ktan sonra ilk olarak
birinci k lavuz çizgi
seçilir.Daha sonra
ikinci k lavuz e ri seçilir.(@ekil-2ve3) Daha sonradan
ileti im sat r ndan
komutu seçilir.
Komutu ile süpürülecek e ri seçilir(@ekil-4-1)ve
ile pozisyonlama
i lemi yap l r.(@ekil-4-2)Daha sonradan
ikinci
ile ikinci pozisyonlama i lemi
süpürülecek e ri seçilir.(@ekil-5-1)
yap l r.(@ekil-5-2) Pozisyonlam i lemleri bittikten sonra ileti im sat r ndan
i aretlenir.
yine ileti im sat r ndan OK i aretlenir.Bu i lemler bittikten sonra süpürme i lemi tamamlan r.
(@elik-6)
@ekil-1
@ekil-2
31
@ekil-4-1
@ekil-3
@ekil-5-1
@ekil-4-2
@ekil-5-2
@ekil-6
Loft komutu ile birbirine paralel düzlemlerde olu turulan iki yada daha fazla e ri
uzat larak yüzey meydana gelir.Komut çal t rmadan önce uzat lacak e rilerin önceden
çizilmi olmas gerekir.(@ekil-1)Komut çal t r ld ktan sonra ilk olarak
Uzat lacak birinci e ri mause ile seçilir.(@ekil-2)Daha sonra s ras yla di er e riler yine
mause ile i aretlenir.(@ekil-3)e rilerin seçimi yap ld ktan sonra ileti im sat r ndan
< aretlenir veya mausen sa tu u t klan r.Bu i lemden sonra
yine ileti im sat r ndan
veya mausen sa tu u t kland nda loft komutu ile yüzey
olu turulacakt r.(@ekil-4)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
@ekil-4
32
Bu komut ile birbirine paralel düzlemlerde olu turulan aç k veya kapal
konturlardan olu an e riler uzat larak yüzey modeli meydana getirilir.Komutu
çal t rmadan önce uzat lacak e rilerin çizilmi olmas gerekir.(@ekil-1) Komut
çal t r ld ktan sonra ilk olarak
ile birinci e ri seçilir(@ekil2)daha sonra
yine mause ile
ile ikinci e ri i aretlenir.(@ekil-3)Son olarak
ileti im sat r ndan
t klanarak i lem tamamlan r.(@ekil-4)
@ekil-1
@ekil-3
@ekil-2
@ekil-4
3-4 Curves komutu ile birbirinden ayr düzlemlerde çizilmi ikiden fazla
e riden tek yüzey elde edilir.Komutu çal t rmadan önce yüzey olu turulacak e rilerin
çizilmi olmas gerekir.(@ekil-1)Komutu çal t rd ktan sonra s ras yla
4 e ri
mause ile seçilir.(@ekil-2)Daha sonra ileti im sat r ndan
t klan r.(@ekil-3)Ç kacak
olan yeni ileti im sat r ndan yine t klanarak 3-4 curves komutu ile yüzey
modelleme i lemi tamamlan r(@ekil-4)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
@ekil-4
33
Dome komutu ile bir k lavuz e ri ve om dik kesen bir e ri yard m yla yar m
küreler elde edilebilir.Dome komutunu çal t rmadan önce yüzey olu turulacak
e rilerin çizilmi olmas gerekir(@ekil-1)Komut çal t r ld ktan sonra ilk olarak
K lavuz e ri mause ile seçilir.(@ekil-2)Daha
sonradan
ile kesen e ri seçilir(@ekil-3)ileti im sat r ndan
t kland ktan
sonra ekranda döndürme ekseni görünür (@ekil-4) ve tekrar ileti im sat r ndan iki defa
< aretlenerek dome komutu tamamlan r.(@ekil-5)
@ekil-1
@ekil-3
@ekil-2
@ekil-4
@ekil-5
Tangent komutu ile modelimizin seçilen kenarlar na te et olacak ekilde
yüzeyi istenilen de er kadar uzatabiliriz.Kullan m Extend komutu ile benzerlik
ta r.Ancak aralar ndaki fark bu komut ile olu turulan yüzey ilk yüzeyden ayr bir
unsurdur.Extend komutu ile uzat larak olu turulan yüzey ise ilk yüzeyin devam
olacak ayr bir unsur olmayacakt r.Komutu çal t rmadan önce Copy edge komutu ile
yüzey kenar e risinin kopyas n n ç kart lmas gerekir.Bu i lemden sonra komut
çal t r l r.<lk olarak
seçilir(@ekil-1)daha sonra ileti im sat r ndan
curve seçene i mause ile i aretlenir.Sonraki ad mda
uzunluk de eri yaz larak mause ile referans e ri i aretlenir(@ekil-2)< aretleme
yap ld nda yüzeyin ayr bir unsur olarak olu tu u görülür.(@ekil-3)
34
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
Perpendicular komutu ile modelimizin seçilin kenarlar na dik olacak
ekilde yüzeyi istenilen de er kadar uzatabiliriz.Komut çal t r lmadan önce copy
edge komutu ile yüzey kenar e risinin kopyas ç kar lmas gerekir.Bu i lemden sonra
komut çal t r l r.<lk olarak
seçilir(@ekil-1) daha sonra ileti im sat r ndan
curve seçene i mause ile i aretlenir.Sonraki ad mda
uzunluk de eri yaz larak mause ile refrans e ri i aretlenir.(@ekil-2) i aretleme
yap ld nda yüzeyin ayr bir unsur olarak olu tu u görülür.(@ekil-3)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
Fill hole komutu ile yüzeyde bulunan ve kapal konturlardan olu an bo luklar
doldurulur.Komut çal t r ld ktan sonra
mause ile doldurulacak kapal konturun
kenar e risi seçilir.(@ekil-1)daha sonra
<leti im sat r ndan OK i aretlenirve i lem tamamlab r(@ekil-2) E er yüzey de il kat
olu turulmak istenirse Type seçene inin SOL3D yap lmas yeterli olacakt r.
@ekil-1
@ekil-2
35
Extend komutu ile modelimizin kenarlar n istenilen de er kadar
uzatabiliriz.Kullan m Tangent ve Perpencicular komutu ile benzerlik ta r.Ancak bu
komutla olu an yüzeyler esas yüzeye eklenir,yani yüzey tek obje olur.Ayr ca copy
edge komutu ile yüzey kenar e risinin kopyas ç kar lmas na gerek olmadan uzatma
i lemi yap labilir.Komutu çal t rd ktan sonra ilk olarak
Uzat lacak yüzey mause ile i aretlenir(@ekil-1)daha sonra
Uzat lacak mesafe grilerek kenar mause ile seçilir.(@ekil-2) seçim yap ld ktan sonra
uzatma i lemi tamamlan r(@ekil-3)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
Sew komutu ile birbirinden farkl unsurlar eklindeki yüzeyler dikilerek birle tirilir
ve tek unsur haline getirilir.Komut çal t r ld ktan sonra
dikilecek ilk
yüzey mause ile seçilir.(@ekil-1)daha sonra dikilecek
di er yüzey
/yüzeyler seçilir.(@ekil-2)Dikilecek yüzeylerin seçimi tamamland ktan sonra ileti im
sat r ndan OK i aretlenir,art k yüzey tek bir yüzey gibi hareket edecektir.Seçim
yap ld nda bu durum görülebilir(@ekil-3)
@ekil-3
@ekil-1
@ekil-2
36
Patchwork komutu ile uygun düzlemlerde çizilmi 5 ve daha fazla e riyi
birbirine yamalayarak yüzey olu turulur.Komutu çal t r lmadan önce curve’lerin
uygun düzlemler seçilerek önceden çizilmi olmas gerekir(@ekil-1) komut
çal t r ld ktan sonra ilk olarak
mause ile bir pencere aç larak tüm
objeleri seçmeliyiz(@ekil-2) ve daha sonra ileti im sat r nda OK t kland nda yüzey
olu turma i lemi tamamlanm olur(@ekil-3)
@ekil-1
@ekil-3
@ekil-2
Blend komutu yüzey modellerin istenilen yerlerine yuvarlatma i lemleri
uygulan r.Komut çal t r ld ktan sonra
yuvarlatma yap lacak yüz mause ile
seçilir.(@ekil-1)daha sonra yön kontrolü yap larak ok üzerine mause ile t klanarak istenilen
yön elde edilir.(@ekil-2) ve ileti im sat r ndan OK t klan r.Sonraki ileti im sat r nda ise
yuvarlatman n yap laca ikinci yön i aretlenerek (@ekil-3) yön kontrolü yap larak ok üzerine
mause ile t klanarak istenilen yön elde edilir(@ekil-4) ve ileti im sat r ndan OK t klan r.
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
@ekil-4
Seçim yap ld ktan sonra yandaki diyalog penceresi
ekrana gelir.
37
Bu diyalog penceresinde:
Parameters sekmesindeki seçenekler ile yuvarlatma tipleri(sabit,de i ken ,konik) ve
ölçüleri,
Blend parameters sekmesindeki seçenekler ile yuvarlatma yap l rken uygulanacak
trim(budama)seçenekleri,
Constrains parameters sekmesindeki seçenekler ile yuvarlatma yap l rken
uygulanacak otomatik ili kilendirme seçenekleri istenilen özelliklere göre düzenlenir.
Gerekli parametreler girildikten sonra diyalog penceresinin alt ndaki OK t klanarak
yuvarlatma i lemi tamamlan r.(@ekil-5)
@ekil-5
Draft sheet komutu ile splines veya curveler üzerindeki noktalara aç vererek aç l
yüzeyler elde etmek için kullan l r.Komutu çal t rmadan önce çizgimizi çizmeliyiz
(@ekil-1)daha sonra
ile çizgiyi secelim(@ekil-2)daha sonra ise
yüzeyin yap laca yön seçilir Z+ sonradan
ileti im sat r na curve üzerindeki noktalara verilecek aç de erleri girilir(@ekil-3) ve
ileti im sat r ndan OK t klan r daha sonra
uzunluk de eri girilir klavyeden
Enter bas l r ve sonra ileti im sat r ndan ok i aretlenir ve yüzey aç verme i lemi
tamamlan r.(@ekil-4)
@ekil-1
@ekil-3
@ekil-2
@ekil-4
38
Constrained komutu ile de i ik ekillerde aç kl k olan yüzeyleri kapatmak için
kullan lan komutlard r.Constrained komutunu çal t rd m zda a a daki Constraint
shape with elements menüsü ç kacakt r buradaki i lemleri s ras yla tan yal m.
1.si Could of points= Could Of Points opsiyonu ile ölçme cihaz ndan al nan nokta
bulutu dedi imiz geometrilere yüzey model olu turabiliyoruz.Nokta bulutu olan data
aç ld ktan sonra komuta girilir ve noktalar pencere içerisine al n r(@ekil-1)Bir sonraki
i lem s ras nda Plane(düz) , Sphere(küresel) , Minenergy (yumu ak) seçeneklerinden
bir tanesi seçilip ileti i sat r ndan OK t klan r ve nokta bulutuna yüzey
olu turulur.(@ekil-2)
@ekil-1
@ekil-2
2.si Boundary constraint= Birbirine ba l s n rlardan olu an curve’ler aras n yüzey
olarak kapatmak için kullan lan komuttur.Burada s n r say s yoktur.Komuta girildikten
sonra s n r olu turan curve’ler seçilir.(@ekil-1)Bir sonraki i lem s ras nda Plane(düz) ,
Sphere(küresel) , Minenergy (yumu ak) seçeneklerinden bir tanesi seçilip ileti i
sat r ndan OK t klan r ve yüzey olu turulur.(@ekil-2)
@ekil-1
@ekil-2
39
3.sü Inner constraint= Inner constraint ile iç kesitleri olan curvelere yüzey örmek
için kullan lan komuttur.Komutu çal t rmadan önce iç kesitler olan çizim
yap l r(@ekil-1)daha sonradan
ile birinci kesit seçilir(@ekil-2)sonra yine
ile ikinci kesit seçilir(@ekil-3) daha sonra ise ileti im sat r ndan üç kere
OK t klad m zda iç kesitlerden geçen yüzey olu turulur(@ekil-4)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
@ekil-4
4.sü All constraint= All constraint ile hem iç kesitleri hem de d kesitleri olan
curvelere yüzey örmek için kulland m z komuttur.Komutu çal t rmadan önce iç ve d
kesitleri olan çizimi yapmam z gerekir(@ekil-1)daha sonra
ile d kesiti mause
ile seçiyoruz(@ekil-2)sonra
ile iç kesitleri mause ile seçiyoruz (@ekil-3) sonradan
ileti im sat r ndan üç defa masue ile OK t klan r ve yüzeyimiz olu ur(@ekil-4)
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-3
@ekil-4
40
<zdü üm alma komutudur. <stedi imiz bir yüzey
üzerine bir curve’den izdü üm alarak o formu
ay rmak için kullan lan bir i lemdir.Komuta
girildikten sonra izdü üm al nacak model
seçilir.Daha sonra izdü ümü al nacak 2B curve
seçilir.<zdü üm al nacak yön seçildikten sonra
yüzey seçilir ve i lem OK ile sonland r l r.
Bir model üzerindeki birle ik yüzeylerini di er yüzeylerden patlatarak ay rma
komutudur.Örne in komuta girdikten sonra bir kat modelin yüzeyine t klay p OK ile
sonland r rsak o yüzeyin kat modelden ayr bir yüzey oldu unu görürüz.
ASSEMBLY MENÜSÜ
Ayr ayr olu turulmu ve farkl dosyalara kaydedilmi kat modellerimizi(3D parçalar m z )
uygun biçimde birle tirerek montaj resimlerimizi olu turabiliriz.Çal ma sayfam zda yer ala
Asssembly çekme menüsündeki komutlar yard m ile montaj i lemleri gerçekle tirilir.Montaj
i lemlerini yeni bir çal ma sayfas açarak gerçekle tirebilece imiz gibi,montaj olu turan
parçalara ait çal ma sayfalar nda da montaj i lemini gerçekle tirebiliriz.Montaj i lemini
gerçekle tirebilmek için daha önceden çizilmi ve kaydedilmi ,en az iki 3D parça resmi
gereklidir.Ayr ca TopSolid program na ait standart parça kütüphanesini kullanarak haz r
parçalar da montaj resimlerimize ekleyebiliriz.(@ekil-1) Montaj resimlerimizi olu tururken
ürün a ac n açarak ili kilendirmeleri kontrol etmemiz bize h z ve kolayl k
sa layacakt r.Birbiri ard na yap lan ili kilendirme i lemleri mant ksal olarak birbirini takip
etmelidir.Yoksa montaj i lemi istenilen ili kilendirmelere yan t vermeyecektir.Tüm
ili kilendirmeleri kald rmak yerine ürün a c ndan montaj i lemlerini takip ederek gereken
ili kilendirmeleri kald rmak montaj i lemini kolayla t racakt r.
@ekil-1
41
Bu komutu kullanarak daha önceden çizilmi ve kaydedilmi parçalar m z
montaj sayfam za ekleyebiliriz.Komutu çal t rmadan önce montaj i lemi uygulanacak
parçalar n haz rlan p kaydedilmesi gerekti ini unutmayal m.Include sub
assembly/part komutu çal t r l r ve olu an ileti im sat r nda
PARTIAL
INCLUDE dü mesine mause ile t klan r.Montajlanacak parça mause kullanarak
i aretlenir(@ekil-1)Bu i lemin ard ndan yeni aç lan montaj sayfas na i aretlenen
parçan n ta nd n ve konumland rmak üzere serbest olarak hareket etti i
görülür(@ekil-2) bu arada istedi imiz yere parçam z mause ile b rakabiliriz.(@ekil-3)
Montajl yaca m z tüm parçalar bu ekildi yeni açt m z montaj sayfas na ayn
ekilde montaj sayfam za ça r yoruz.
@ekil-1
42
@ekil-2
@ekil-3
43
Montajl yaca m z tüm parçalar montaj sayfas na aktaral m ve daha sonra
montajlama i lem geçebiliriz.(@ekil-4)
Add constraints komutu ile montajlama i lemi yap l r.Komuta girildikten sonra
Komutu ile ilk önce montajlanacak parça i aretlenir(@ekil-1)daha
sonradan ileti im sat r nda su k s m belirir
Buradaki k s mdan AUTO seçilir ve ileti im sat r nda
K sm ç kar buradan nas l bir montajlama i lemi yap lacaksa o k s m seçilir.
Mate:Yüzeylerin üst üste istenilen aral klarda yerle tirerek ili kilendirme.
Alignment:Yüzeylerin veya kenarlar n ayn hizaya getirilerek ili kilendirilmesi.
Orientation:<stenilen yönde ve aç da döndürerek ili kilendirme.
Point on Point:Anahtar noktalar kullanarak ili kilendirme.
Ax&s on Ax&s:Dairesel kesitli parçalarda eksenlerin çak t r lmas ile ili kilendirme.
Plane on Plane:Yüzeyleri istenilen aral kta ayn düzleme yerle tirerek ili kilendirme.
Point on Plane:Anahtar nokta ile yüzey ili kilendirilmesi.
Axis on Point:Eksen ve anahtar nokta ili kilendirmesi.
Axis on Plane:Eksen,yüzey ili kilendirilmesi.
Plane on Point:Yüzey ve anahtar nokta ili kilendirilmesi.
Plane on Axis:Yüzey ve eksen ili kilendirilmesi.
Cylinder on Axis:Silindir yüzeylerle eksenlerin ili kilendirilmesi.
Buradaki k s mdan Axis on Axis komutu seçilir ve sonradan hangi parçay
ili kilendirmek için seçtiysek o parçay tekrar seçip hangi eksenle çak t r lacaksa o
ekseni seçmemiz gerekir(@ekil-2-3) eksenleri çak t rma i lemi bittikten sonra ileti im
sat r ndan STOP k sm n i aretlememiz gerekir.Daha sonradan STOP dedikten sonra
yine parçam z seçip tekrar AUTO seçene ini i aretlememiz gerekir ve bu sefer ise
Plane on Plane komutunu kullanarak silindirik parçalar n düz yüzeylerini
ili kilendirme i lemi yap yoruz(@ekil-4-5) ve di er komutlar kullanarak montajlama
i lemimizi tamaml yoruz(@ekil-6)
44
@ekil-1
@ekil-4-5
@ekil-2-3
@ekil-6
Montaj dosyas nda bulunan parçalar kopyalamak için Copy component komutu
kullan l r.Komutu çal t rd ktan sonra olu an ileti sat r nda
kopyalanacak objenin gösterilmesi istenmektedir.Obje mause ile gösterilip istenen
ili kilendirme opsiyonlar kullan larak yerle tirilir(@ekil-1)
Montaj edilmi parçalar n bir biri ile olan ili kilendirilmesini kald rmak için
kullan l r.Komut çal t r ld ktan sonra mause yard m ile montaj gösteriliyor.Böylece
montaj olu turan parçalar aras nda ki ili kilendirmeler kald r lm olur.
45
KINEMATICS MENÜSÜ
Montaj resimlerindeki her parçaya çal ma prensiplerine ve geometrilerine uygun
olarak hareket verebiliriz.Böylece montajlanm sistemleri sanal ortamda çal t rarak
görsel olarak test etme ans yakalar z.Animasyon i lemleri Kinematics çekme menüsü
alt ndaki komutlar kullanarak gerçekle tirilebilir.Bu bölümde bu komutlardan
yararlanarak animasyonlar n nas l haz rlanaca n inceleyece iz.
Rigid set animasyonun ilk ad m d r.Animasyonda sabit duracak objeler Rigid set
komutu ile belirlenir.Komut çal t r ld ktan sonra ürün a ac n n aç ld görülür
(@ekil-1) olu an ileti sat r nda imleç
bölümünde iken sabit kalacak obje
mause ile i aretlenir ve
dü mesine bas l r (@ekil-2)
@ekil-1
@ekil-2
Joint komutunu kullanarak parçan n yapaca hareket belirlenir.Komut
çal t r ld ktan sonra olu an ileti sat r nda hareket seçenekleri belirir.(@ekil-1) Bu
komutlardan baz lar ;
Weld:Beraber hareket ettirilmesi istenen parçalar birbirine kenetler.
Pivot:Parça kendi ekseni etraf nda dönme hareketi sa lar.
Cylindrical:Parçan n silindirik hareket etmesini sa lar.
Prismatic:Parçan n do rusal hareket etmesini sa lar.
Spherical:Parçaya spiral eklinde hareket verir.
Bu seçeneklerden istenen harekete uygun opsiyon mause ile i aretlenir.Bu s rada ürün
a c da aktif hale geçmi tir.Örnek olarak
opsiyonunu kullanal m.Olu an ilk
iletide
dönme hareketinde sabit duracak parçay göstermemiz istenmektedir
(@ekil-2)
iletisinde ise hareketli parçan n gösterilmesi istenmektedir
(@ekil-3) sonraki iletide ise dönme i leminin hangi eksen etraf nda gerçekle ece inin
seçimidir.
Pusuladan da
yararlanarak seçim gerçekle tirilir.
(@ekil-4) daha sonraki iletide harekete bir isim
verilmesi istenir.
ve enter tu una bas larak hareket kaydedilmi
olur (@ekil-5)
46
@ekil-1
@ekil-2
@ekil-4
@ekil-3
@ekil-5
Scenario komutu ile yapaca m z animasyona bir senaryo haz rlar z.Yani
hareketli parçalar n hangi sürede ne kadar hareket etmesi gerekti ini belirleriz.Komutu
çal t rd ktan sonra olu an diyalog penceresi aç l r(@ekil-1)
@ekil-1
47
Scenario diyalog penceresindeki ilk yap lmas gereken New scenario bölümüne bir
isim verilerek OK tu una bas l r.(@ekil-2)
@ekil-2
Date(s) bölümüne zaman dilimleri hareket ismi bulunan bölümlere ise
gerçekle tirilecek harekete uygun ilerleme de eri girilir.(milimetre,derece gibi)
(@ekil-3)Animasyonu görmek için
dü mesine onaylamak için
dü mesine bas l r.
@ekil-3
Haz rlanan senaryolar Animate komutu ile çal t r l r.Komut çal t r ld ktan sonra
olu an Animate yöneticisinden haz rlanan animasyon izlenebilir.(@ekil-1) Ayr ca
haz rlanan animasyon Avi dosyas& olarak kaydedilebilir.(@ekil-2) Mekanizman n
do ru olarak çal p çal mad n tespit edilebilir.
@ekil-1
@ekil-2
48
SHEET METAL MENÜSÜ
Sac parçalar n tasarland k s md r.Menü içerisindeki çe itli
komutlar yard m yla farkl Fikstür modelleri kolayca tasarlana
bilir,aç l mlar al nabilir.Aç l m al nm modelin d konturu
Lazer kesim tezgahlar na aktar p çevre kesme i lemi yapt r labilir.
D ar dan farkl uzant larla gelen bir datay ‘sheet metal’ olarak
tan t p,datalar n dahi aç l m n alma,bükümlerini iptal edebilme
gibi i lemler yap labilir.Sheet metal k sm nda tasarlanan veya
d ar dan farkl uzant larla gelen fakat sheet metal’e
dönü türülmü modeller. ‘Top progress’ modülünde ad ml
kal plar dizayn edilebilir.
Çizilen kapal bir kontura kal nl k vererek sac haline getirme
komutudur. Kapal kontur sheet metal olabildi i gibi yüzeylerde
sheet metal olabilir.
•’Create sheet metal’ komuta girilir.
•[Use curve],[Surface to convert in sheet metal] iletileri gelir
‘Use curve’:Kapal kontur kullan lmas istendi inde seçilir.
‘Surface to convert in sheet metal’:Yüzey kullan lmas
istendi inde seçilir
Kontur
Yüzey
Yüzey kulanarak sheet metal tasarlan rken istenildi i takdirde tüm kenarlara radüs
verilebilir.
49
Parametre tan mlama amaçl kullan lan komuttur.Kullan lacak olan sac kal nl klar na isimler
tan mlan r,ve çal ma esnas nda rakamlarla de il,rakamlara kaydedilmi isimlerle çal labilir.
•’Thicknees parameters’ komuta girilir.
•’Create sheet metal’komutu ile belirli bir kal nl k tan mlanan model seçilir.(modelin kal nl
referans al n r.)
•isim verilir.
Böylelikle modelin kal nl bir isim alt nda kaydedilmi oldu.Çal ma esnas nda kal nl k
istenen her yerde kaydedilen isimler yaz labilir.
Bir modeldeki kal nl k özelli ini ba ka bir modele aynen aktar r.
•’Update thicknees’komuta girilir.
•Et kal nl referans gösterilecek olan model seçilir.
•Kal nl de i mesi istenen model seçilir.
•[Same thicknees value]-[Same thickness parameter] iletileri gelir.
‘Same thickness value’:Sadece kal nl k de erini aktar r.
‘Same thickness parameter’:Kal nl k de erini aktar r ve referans modelin kal nl bir
parametre (Thickness parameter) ile verilmi ise de i ecek olan modele parametresinide
aktar r.
Farkl konumdaki‘sheet metal’ parçalar hizalama konumland rma i lemi yapar.
Rotation
Translation
Contact
UKomuta girildi inde soldaki menü
ekrana gelir.<lk
olarak‘Contact’komutunun
kullan lmas gerekir.
Invert
‘Contact’: Komut çal t r ld nda;
•Ta nmas istenen modelin,hizalanmas istenen yüzeyi seçilir.(origin)
•Sabit kalmas istenen modelin hizalanmas istenen yüzeyi seçilir.(destination)
*Di er komutlarda kullan labilir konumdad r.
50
‘Invert’:Ta nd ktan sonra modelin konumunu ters ve düz olarak de i tirir.
‘Translation’:Modeli bir referans noktas na göre istenen birim kadar ta r.
‘Rotation’: Modeli bir referans eksenine göre istenen aç de eri kadar döndürür.
Model kenarlar n istenilen birimde ve aç da uzatmakta kullan lan komuttur.
UKomuta girildikten sonra
modelin kenar seçilip
istenilen yönde yüksekli i
verilmeyerek olu turulur.
Yüksekli i ise ‘Modify
element’ komutu ile istenilen
ölçüye getirilir.
UKomuta girildikten sonra ‘With trimming faces’=’Yes’yap ld
yüzeye kadar uzatma i lemi yap la bilir.
takdirde ekildeki gibi
Offset verilmi konum
Parameter menüsü baz sheet metal komutlar içerisinde bulunmaktad r.örne in:‘Exturude a
flange’.Komut içerisinde ‘Parameter’ butonuna basarak gerekli ayarlar yap labilir.
Uzat lacak kenar n ba lang ç
noktas na göre konumu.
Uzat lacak kenar n biti noktas na
göre konumu.
Uzat lacak kenar n ba lang ç
noktas ndan itibaren daralma aç s .
Uzat lacak kenar n biti
noktas ndan itibaren daralma aç s .
Uzaman n s f r derece yönüne göre
aç s . (uzama yönü)
Kenarda olu acak radüs de eri.
Uzama mesafesinin referans .
51
UModellerin kapal olan kö elerini açma amaçl kullan l r.Komuta girip model seçildikten
sonra a a daki menü ekrana gelir.
‘Tool type’:bölümünde kesme tipinin nas l olaca
kesme tipiyle ilgili parametreler belirlenir.
CYLINDRICAL
seçilir ve o
RECTANGULAR
Parametreler belirlendikten sonra modelin aç lmas istenen
kö elerine t klan r.Bütün kö elerin aç lmas isteniyorsa yukar daki
menüden ‘AUTO’ seçene i aktif edilmelidir.
UÖrnekten de anla laca gibi modelin kenarlar n ’Shifting value’ k sm na verilen de er
ölçüsünde açma amaçl kullan l r.
UModelin kenarlar n açma amaçl kullan l r fakat ‘Break edges corner to corner’ dan
farkl olarak dip k sm n n da bo alt lmas ve istenilen kenar n kesilmemesine imkan verilen
komuttur.
•Komuta girildi inde;’Hide length(0=optimized)’ve‘Shifting value’ k s mlar na de erler
verilmesi gerekir.
•Hide length(0=optimized):Kesilmesi istenmeyen kenar n ölçüsü (3).
•Shifting value:Kesilmesi istenilen kenar n kesilme boyu (2).
Komut içerisinde ok yönü ile, kesilmesi istenmeyen kenar belirlenir.Di er kenar n
kesilmesi istenmiyorsa ok üzerine t klanarak yön de i tirilir.
52
Hide length=0
Hide length=Sac kal nl
Hide length=Sac
kal nl /2
Hide length>Sac
kal nl
UModel üzerinde aç lmas istenilen bir kenar ve o kenara ba l olan kö eleri açmakta
kullan l r.
•‘Slot’:Komuta girilir.
•< lemin yap laca model seçilir.
•Kesilmesi istenilen kenar n uç noktas seçilir.Fakat örnek resimdeki gibi ba lang çta bir
delme i leminin olmas isteniyorsa nokta t klanmadan önce‘Without’ butonuna basarak delik
çe idi seçilir.
• Kesilmesi istenilen kenar n son noktas seçlir.
•’Slot width value’k&sm&na kanal n geni li i yaz l r.
•OK
53
UModelin istenilen kenarlar na verilen de erde radüs k rma i lemi yapar.<stenildi i takdirde
komut içerisinde ‘AUTOMATIC SELECTION’ butonuna basarak modeldeki tüm kenarlara
radüs k rmas istene bilir.
USeçilen kenara k vr m eklemekte kullan l r.
•Komuta girildikten sonra modelin bir kenar seçilmelidir
ekrana gelen menüde gerekli parametreler belirlenir.
‘Notches’:Bölümünde k vr m kenarlar nda
y rt lman n olup olmayaca belirlenir.
54
UReferans çizgiye göre bükme i lemleri yapar.
•Bend angle:bükmenin aç s
•Internal bend radius:Kenarda olu acak radüsün
de eri
•Type of bending:Bükmenin tipi
•Invert bending side:Çizgiye göre bükülmesi istenilen
taraf belirlenir (k&rm&z& ok).
•Invert bending direction:Bükülmesi istenilen yön
belirlenir (mavi ok).
55
UModel üzerindeki bükme i lemlerini,radüs i lemlerini geçici bir süre için geri al r.
U’Un bending’ ile geçici olarak al nan bükme veya radüsler tekrar verilir.
•Bükmenin üzerine delik delmek zorunda kald m z durumlarda ‘un bending’ve
‘rebending’ komutlar n kullanarak bükmeyi geçici bir süreli ine al r z delik delme
i lemini gerçekle tirdikten sonra bükmeyi tekrar veririz.
Model
2.Delme i,lemi
3.Bend rebending
1.Bend unbending
USeçilen konturla modeli kesmekte kullan l r.
•‘Create cut out’komuta
girilir.
•Referans yüzey seçilir.
•Kesme i lemini yapacak
kontur seçilir.
56
UModel üzerine form vurmakta kullan lan komuttur.
•’Form via a component’Komuta girilir.
•Model seçilir.
•Ekrana gelen menüde vurulacak formun seçilmesi gereklidir.
Menüde standart bölümünden ‘SHEETMETAL 3D’seçilmelidir.Alt k s mda
belirlenen k lasörlerden sadece ‘forms’k lasörü içindeki formlar kullan labilir.
•Form seçildikten sonra model üzerine herhangi bir yüzeye b rak l r.
Form vurulmu modeller
•Modelin aç l m n alma amaçl kullan l r.
Modeli açabilmek için sabit kalmas istenen referans yüzey seçmek yeterlidir.
Boru türü modelleri çevresinde bir noktadan istenen geni likte kesme amaçl
kullan l r.
Böylelikle boru
eklindeki modeller
aç l ma haz r hale
getirilir.
•Farkl uzant larda olan sac fikstür niteli indeki modeller programda aç ld ktan sonra,üzerinde
aç l m alma,bükümlerin iptali,ad ml kal p tasar m vb. i lemlerin yap labilmesi için ‘sheet
metal’e dönü türülmesi gereklidir.
Modeli ‘sheet metal’e dönü türmeden önce ‘Create model’ komutu ile düzlem kontrolü
yap l r.
57
‘Create model’ komutu çal t r ld nda
modelin yüzeyleri ekildeki gibi farkl
renklere girer.Her renk modelin düzlemini
ifade etmektedir.Modelin aç l m n
alabilmek için renklerin hangi düzlemde
bulundu u önemlidir.
Örne in:modeli aç lm gibi dü ünürsek
K rm z renk sac n üst düzlemi,ye il renk
sac n alt düzlemi,sar renk kesit düzlemini
belirtir.
‘Create model’ komutu ile düzlem kontrolü yap ld ktan sonra,herhangi bir yüzey olmas
gereken renkte de il ise ‘Refine faces’komutu ile yüzeyin rengi de i tirilir.
•’Refine faces’komuta girilir.
•’CHANGE FACE S<DE’-‘REBUILD LATERAL FACES’iletileri gelir.
•’Change face side’parametresi seçilir.
•Rengi de i mesi istenen yüzeyler seçilir.
•OK
•Referans renkte olan yüzey seçilir.
UFarkl uzant ta gelen dosyaya yukar da bahsedilen i lemler (‘Create model’ ’Redefine
faces’) yap ld ktan sonra ‘Sheet metal’tan mlamas yap lmas gerekmektedir.
Modelin yüzeyleri olmas gereken renklerde ise ‘sheet metal tan mlamas yap labilir.Ve bu
konumdan sonra modelin aç l m al nabilir.
Create model komutu ile renk analizi yap lan modelin renk analizini kald rmak amaçl
kullan l r.
58
DRAFT MENÜSÜ
TopSolid program n n modüllerinden biride DRAFT modülüdür.Bu modülü
kullanarak tasar mlar m z 2D(2boyutlu) gerçekle tirebiliriz.Daha önceden
3D(3boyutlu)olu turulan kat modellerimizi ve bunlarla olu an montajlar n istenilen
görünü lerini otomatik olarak çizdirebiliriz.Bu resimler üzerinde ölçülendirme,kesit
alma gibi i lemleri rahatl kla uygulayabiliriz.Draft modülünün bir özelli ide
TopSolid program n n di er modülleri ile parametrik çal mas d r.Yani görünü leri
çizdirilen model veya montajda yap lan tasar m de i ikliklerinin görünü ler üzerinde
otomatik olarak gerçekle mesidir.
Yeni Bir Çizim Sayfas= Haz=rlama
TopSolid program çal t r ld nda yeni çizim doküman açmak için NEW seçene i
kullan l r.Aç lan New Documant diyalog penceresindeki Draft modülü
i aretlenir.Ayn zamanda bu pencerede çe itli Standard antetli resim ka d
seçenekleri sunulur.Without template seçene i ile yeni bir sayfa olu turulurken
bizden kullanaca m z ölçü birimi,kullanmak istedi imiz uluslar aras standart
çe idi,standart ka t boyutu ve ekil,ölçek gibi bilgileri içerir.Gerekli bilgiler girilip
OK tu una bas larak yeni çal ma sayfas aç lm olur.(@ekil-1)
@ekil-1
59
Konunun ba nda da bahsetti imiz gibi daha önceden olu turulan 3D modellerden
ve montajlardan otomatik olarak görünü elde edebiliriz.Bunun için yap lmas gereken
ilk i 3D modelin çizilmi ve kaydedilmi olmas d r.Draft modülünde açt m z yeni
sayfa ile 3D çizilmi modelimizi ayn ekranda yan yana veya alt alta getirecek ekilde
ekran m za yerle tirmeliyiz.(@ekil-1)
Main Views komutu çal t r l r.Komutu çal t rd ktan sonra görünü lerini
ç kartaca m z 3D model seçilir.(@ekil-2) View creation isimli diyalog penceresinin
aç ld görülecektir.(@ekil-3) Bu penceredeki opsiyonlar kullanarak istenen
görünü ler istenilen parametrelerde çizim ka d na yerle tirilir.Bu parametreler;
@ekil-1
@ekil-2
60
@ekil-3:View creation diyalog penceresi
<lgili görünü ün büyültme veya küçültme ölçe i belirlenir.
Smooth edge ile ilgili görünü ün kavisli kö e çizgilerinin
çizgi çe idini düzenler(@ekil-4)
SOLID LINE ile sürekli çizgi.
HALF INTENSITY ile saydam sürekli çizgi.
HIDDEN ile çizgi gizlenir.
Hidden
Half intensity
Solid line
@ekil-4
61
Hidden lines ile ilgili görünü ün görünmeyen kenar
çizgilerinin çe idini düzenler.(@ekil-5)
SOLID LINE ile sürekli çizgi.
HALF INTENSITY ile saydam sürekli çizgi.
HIDDEN ile çizgi gizlenir.
STIPPLE kesik çizgi.
Hidden
Stipple
Half intensity
Solid line
@ekil-5
Görünü leri gölgelendirerek (boyal )Çizim ekran na ta r.
Color,renk opsiyonlar ile çizgi renkleri belirlenir.
Visible lines sürekli çizgi renk ayar
Hidden lines görünmeyen kenar çizgi renk ayar
Hatch lines tarama çizgilerinin renk ayar
Shading boyama renk ayar
Title, opsiyonlar ile görünü lerin alt na metin
yaz labilir.Görünü ün üstüne,alt na,serbest yerle tirme metni
ölçekleme,metin yüksekli i ve aç s gibi seçenekler
mevcuttur.
62
Bu bölümde ise parçaya çizdirilecek bak yönü ön izleme
penceresinin alt ndaki oklar kullanarak seçilir.Uygun
görünü elde edildi inde OK tu una bas larak 2d görünü
çizim sayfas na al n r.Ayn i lem Camera penceresinden de
gerçekle tirilebilir.
View creation penceresindeki ilgili düzenlemelerin ard ndan OK tu una bas ld
kursörün ucunda görünü belirir ve çizim sayfas nda konumland r l r.(@ekil-6)
nda
@ekil-6
63
Di er izdü üm görünü leri elde etmek için araç çubu unda
ikonu
i aretlenir.Olu an ileti sat r nda referans görünü i aretlenir.Sonraki ileti sat r nda çizgi
ayarlar yap ld ktan sonra
dü mesine bas larak mause hareketi ile di er
izdü üm görünü leri çizi ka d na konumland r l r.(@ekil-1)
@ekil-1
Yard mc izdü üm görünü leri elde etmek View along direction komutu
kullan l r.Komutu çal t rd ktan sonra olu an
<leti sat r nda
yard mc izdü üm görünü ü al nacak yüzeye ait kenar mause ile gösterilir.(@ekil-1)
Bir sonraki iletide çizgi tipleri ve
opsiyonu ile bak yönü düzenlenmesi
yap l r ve OK dü mesine bas l r .(@ekil-2)
@ekil-1
@ekil-2
64
Görünü lerin baz bölümlerinin daha net anla labilmesi-görülebilmesi için seçilen
bölge büyütülmelidir.Bu detay görünü i lemleri Detail view komutu ile
gerçekle tirilir.Komut çal t r ld ktan sonra olu an ileti sat r nda detayland r lacak
bölgenin büyültme ölçe i ve s n r çevresinin ekli belirlenmelidir.CIRCLE opsiyonu
ile dairesel RECTANGLE opsiyonu ile de dikdörtgen bir s n r çevresi olu turulur.
Ve görünü mause ile
konumland r l r.(@ekil-1)
@ekil-2
Tam kesit
Seçilen görünü geçirilen kesme düzlemine göre tam kesit i lemine tabi tutulur ve
kesit görünü olu turulur.Komut çal t r ld ktan sonra olu an ileti sat r nda
opsiyonu seçilir.Görünü üzerinde kullanabilece imiz
bir kesme düzlemi çizgisi yoksa
opsiyonu seçilir.Olu an
iletisinde kesme düzleminin ba lang ç noktas mause ile i aretlenerek düzlem seçilir
ve
dü mesine bas l r.Olu an ileti sat r nda (@ekil-1)
opsiyonu ile kesit
alma yönü de i tirilebilir.
Opsiyonu ile kesme düzleminin yeri
de i tirilir.
Dü mesine bas larak kesme düzlemi tamamlan r.
@ekil-1
Daha sonraki ileti sat r nda
görünmeyen
kenarlar n çizgi çe itleri ile ilgili opsiyonlar yer almaktad r.HIDDEN seçene i ile
görünmez kenarlar n çizgileri saklanacakt r.SOLID LINE ile sürekli çizgi,HALF
INTENSTY seçene i ile saydam çizgi,STIPPLE seçene i ile de kesik çizgi çe idi
kullan lacakt r.
Dü mesi ile i lem tamamlan r.Bir sonraki iletide
Alignment YES seçene i ile
kesit görünü ün kesit al nan görünü le ayn hizada olmas sa lan r.View position
65
seçene inde ise kesit görünü ün kursör ile birlikte hareket etti i görülecektir uygun
pozisyonda mause t klanarak kesit görünü yerle tirilir.(@ekil-2)
Tam kesit(sadece yüzey taramas&)
Tam kesit komutunun benzeri bir komuttur.Sadece kesit yüzeyleri belirlenir.
Komutun uygulan tam kesitle ayn d r.
66
Görünü üzerinde (bölgesel) olarak kesit alma i leminde kullan l r.Komut
çal t r ld ktan sonra olu an ileti sat r nda
kesit
al nacak bölgenin gösterilmesi için e ri 2opsiyon yer al r.
Opsiyonu s n r
e rilerden olu an
opsiyonu kullan rsa bir sonraki iletide
Rectangular
opsiyonu seçilir.
<letisinde kesme bölgesinin birinci
<letisinde ikinci uç noktas mause ile gösterilerek kesme bölgesi olu turulur.Kesme
bölgesi çizildikten sonra
olu an iletisinde
mause yard m ile kesit bölgesinin ait oldu u görünü i aretlenir.(@ekil-1)
@ekil-1
Hizal& kademeli kesit(sadece yüzey taramas&)
Seçilen görünü geçirilen kesit düzlemine göre hizaland r lm kademeli kesit i lemi
tabi tutulur ve kesit görünü sadece yüzeyle taranarak olu turulur.Komut uygulan
a amalar tam kesit alma i lemi ile ayn d r.
iletisi
okeylendikten sonra olu an
ileti sat r nda kesme düzlemi gösterilir ve OK tu una bas larak görünü
konumland r l r.(@ekil-1)
@ekil-1
67
Hizal& Kademeli kesit
Seçilen görünü geçirilen kesit düzlemine göre hizaland r lm kademeli kesit i lemine
tabi tutulur.< lem basamaklar Aligned section i lemi ile ayn d r.(@ekil-1)
@ekil-1
Bölgesel(K&smi)kesit
Parçan n belli bölümüne uygulanan kesit i lemidir.(@ekil-1) Komut uygulanmas nda
herhangi bir fark yoktur.
@ekil-1
Bölgesel kesit(sadece yüzey taramas&)
Sadece kesme i lemine tabi olan yüzeyler taran r(@ekil-1)
@ekil-1
68
Boyunca profilinde de i iklik göstermeyen uzun parçalar n görünü lerinin boyunu
k saltmak için Interrupted view komutu kullan l r.Komut çal t r ld ktan sonra
Olu an ileti sat r nda
koparma çizgilerinin tipi belirlenir.LINE seçene i i aretlendi inde
iletisinde
çizginin ba layaca nokta mause ile gösterilir.
<letisinde ise bir sonraki
nokta gösterilir.
<letisinde ise olu turulan çizgiye paralel bir çizgi
olu turulur.Bu çizgiler koparma aral m zd r.Sonraki iletide STOP dü mesine
bas larak koparma i lemi gerçekle tirilir.(@ekil-1)
@ekil-1
Fold/unfold komutu ile koparma i lemi geri al nabilir.
Görünü lerimize ekil ve konum toleranslar verebilmek için temel al nacak yüzeyleri,
kenarlar veya eksenleri belirlememiz gerekmektedir.Bu eksenleri veya yüzeyleri
resim üzerinde göstere bilmek için Tolerance reference seçene inin mause ile
i aretlenmesi ile çal t r l r.Komutu çal t r ld ktan sonra
ile ilgili
yüzey,kenar veya eksen mause ile gösterilir.Olu an
iletisinde Reference name k sm na bir harf yaz l r ve sembol konumland r l r.
Sembolün büyüklü ü ile ilgili ayarlamalar yine Detailing
komutu ile
gerçekle tirilebilir.
69
@ekil ve Konum Tolerans Sembolleri
Görünü lerimizin uygun yüzey,kenar ve eksenlerine ekil ve konum tolerans
sembollerimizi yerle tirebiliriz.Bu i lemi yapmak için Geometric tolerance komutu
kullan l r.Komut çal t r ld ktan sonra olu an ileti sat r nda (@ekil-1) tolerance symbol
seçene inde çe itli tolerans sembolleri bulunur.Burada verilecek toleransa göre
sembol seçilir.
@ekil-1
Bölümünde ise
tolerans de eri belirlenir.E er belirlenen tolerans belirli bir mesafede uygulanacak ise
bu uzunluk de eri
bölümüne girilir.OK tu una bas larak
düzenleme bitirilir.
bölümünde tolerans uygulanacak yer gösterilir.
<letisinde sembol uygun bir yere mause yard m ile
konumland r l r.
dü mesine bas l r.
ba ka bir tolerans verme i lemi için ANOTHER TOLERANCE opsiyonu,komutu
tamamlamak için OK opsiyonu kullan l r.(@ekil-2)
@ekil-2
70
71
72