Türk Medeni Kanununun Velayet, Vesayet Ve Miras

TÜRK MEDEN KANUNUNUN VELAYET, VESAYET VE M RAS HÜKÜMLER N N
UYGULANMASINA L K N TÜZÜK
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi
Dayandı ı Kanunun Tarihi
Yayımlandı ı R. Gazetenin Tarihi
Yayımlandı ı Düsturun Tertibi
: 21/7/2003, No: 2003/5960
: 22/11/2001, No: 4721
: 10/8/2003, No: 25195
: 5, Cildi: , S.
B R NC KISIM
Amaç ve Kapsam
Amaç ve kapsam
Madde 1 - Bu Tüzü ün amacı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun velayet, vesayet ve mirasa ili kin
hükümlerinin uygulanmasını düzenlemektir.
K NC KISIM
Velayet
B R NC BÖLÜM
Velayete li kin Hükümler
Velayet
Madde 2- Ergin olmayan çocuk ana ve babanın velayeti altındadır. Ana ve baba evli
de ilse velayet anaya aittir.
Yasal sebep olmadıkça velayet ana ve babadan alınamaz.
Velayet hakkında Türk Medeni Kanununun 335-351 inci maddeleri hükümleri uygulanır.
Çocuk mallarının korunması
Madde 4- Ana ve babadan birinin ölümü halinde nüfus memuru veya evlili in mahkeme kararı ile sona
ermesi halinde kararı veren mahkeme, sa kalan veya velayet kendisine verilen e in yerle im yeri aile
mahkemesine, yoksa Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun belirledi i mahkemeye durumu derhal bildirir.
Mahkeme, belirleyece i süre içinde, sa kalan veya velayet kendisine verilen e ten çocu un varsa, mal varlı ının
dökümünü gösteren bir defter vermesini ve bu mal varlı ında veya yapılan yatırımlarda gerçekle ecek önemli
de i iklikleri de bildirmesini ister
Hakim, ana ve babanın, çocu un mallarını yönetmekte her ne sebeple olursa olsun yeterince özen
göstermemeleri halinde, Türk Medeni Kanununun 360 ve 361 inci maddelerinde öngörülen önlemleri alır ve
gerekli i lemleri yapar.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Vesayet
B R NC BÖLÜM
Vesayet ve Denetim Makamları ile Vasi Atanması
Vesayet ve denetim makamları
Madde 8- Bu Tüzü ün uygulanmasında Türk Medeni Kanununun 397 nci maddesi uyarınca vesayet
makamı sulh hukuk mahkemesi, denetim makamı asliye hukuk mahkemesidir.
Ancak, aile hukukundan do an vesayet i lerinde, 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kurulu , Görev ve
Yargılama Usullerine Dair Kanunun vesayet ve denetim makamlarına ili kin 7 nci maddesi hükümleri uygulanır.
Bildirim
Madde 9- Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre velayet ana ve babanın her ikisinden kaldırılırsa
veya ana ve babadan birinden velayetin kaldırılması çocu un vesayet altına alınmasını gerektiriyorsa veya
bo anma kararının verilmesinden sonra velayet kendisine verilen ana veya babanın ba kasıyla evlenmesi, ba ka
bir yere gitmesi gibi yeni olguların zorunlu kılması halinde veya velayetin kaldırılmasını gerektiren di er
hallerde, hakim, velayetin kaldırılmasına karar verdi i takdirde hüküm kesinle tikten sonra vasi atanması için
durumu çocu un yerle im yerindeki vesayet makamına bildirir.
Ölüm haberini nüfus kütü üne i leyen nüfus memuru da kütükte vesayet altına alınması gereken bir
kimsenin bulundu unu görürse, durumu, ölenin aile kütü ü ile birlikte hemen yetkili vesayet makamına bildirir.
Ölen ba ka bir yer nüfusuna kayıtlı ise, ölümün vuku buldu u yer nüfus memuru, durumu ölenin kayıtlı
bulundu u nüfus idaresine bildirir. Bu bilgiyi alan nüfus memuru da yetkili vesayet makamına bildirimde
bulunur.
Görevlerini yaparlarken vesayeti gerektiren velayet altında bulunmayan küçük ile akıl hastalı ı veya
akıl zayıflı ı sebebiyle i lerini göremeyen veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gereken ya da
ba kalarının güvenli ini tehlikeye sokan bir erginin varlı ını ö renen idari makamlar, noterler ve mahkemeler de
bu durumu hemen yerle im yerinin bulundu u vesayet makamına bildirmekle yükümlüdür.
Vasi Atanması
Madde 12- Vesayet makamı, ba vuru veya yukarıdaki hükümlere göre yapılan bildirim üzerine Türk
Medeni Kanununun ilgili hükümlerini uygulamak suretiyle vasi atamasını yapar.
Vasi atanmasına ili kin kararın tarihi ve numarası esas defterine i lenir.
Vasinin atanması usulüne ili kin kurallar, kayyım ve yasal danı manın atanmasında da uygulanır.
Koruma altına alınan çocuklara vasi atanması
Madde 13- Korunmaya muhtaç çocuk hakkında sosyal hizmet kurulu larında bakılıp yeti tirilmeleri
için mahkemece korunma kararı alınmı sa veya derhal korunma tedbiri alınmasında zorunluluk görülen çocuklar
mahalli mülki amirin onayı ile bakım altına alınmı sa vesayet makamı, çocuk velayet altında de ilse, çocu un
verildi i kimseyi veya ailesinde uygun gördü ü kimseyi ya da vasilik ko ullarını ta ıdı ı takdirde kurum
müdürünü veya ba ka bir ki iyi vasi olarak atar.
Bu çocuklardan koruyucu aile yanına yerle tirilenlerin bir kuruma yerle tirilmesine karar verilmesi
halinde vesayet makamı, eski vasinin görevine son vererek ailesinde uygun gördü ü kimseyi veya yerle tirildi i
kurum müdürünü veya ba ka bir ki iyi vasi olarak atar.
Vasi olarak atanan kurum müdürü, çocu un bakımı ve e itimi için gereken önlemleri almakla
yükümlüdür. Kuruma yerle tirilen çocu un malları varsa ve kurum müdürü malları yönetme görevini kabul
etmezse, rızaları alınarak bir veya birkaç vasi daha atanabilir.
K NC BÖLÜM
Koruma Amacıyla Özgürlü ün Kısıtlanması
Koruma amacıyla özgürlü ün kısıtlanması
Madde 14- Akıl hastalı ı, akıl zayıflı ı, alkol veya uyu turucu madde ba ımlılı ı, a ır tehlike arzeden
bula ıcı hastalık veya sadece kendi sosyal ve ekonomik durumuyla uyumlu olmayan ya da sa lı ını tehlikeye
sokan bir ya antı sürme gibi serserilik sebeplerinden biriyle toplum için tehlike olu turan, kısıtlı olsun veya
olmasın her ergin ki i, bu durumdan kurtarılmasının ve ki isel korunmasının ba ka ekilde sa lanamaması
halinde, tedavisi, e itimi veya ıslahı için elveri li bir kuruma yerle tirilir veya bu kurumlarda alıkonulabilir.
Koruma amacıyla özgürlü ün kısıtlanmasında ki inin ailesine, yakınlarına kom ularına ve çevresine
getirdi i külfet de gözönünde tutulur.
Hakim, koruma amacıyla özgürlü ün kısıtlanmasına karar verirken, özgürlü ü kısıtlanacak olan ya da
kısıtlanan ki iyi de dinler.
Özgürlü ün kısıtlanmasına neden olan sebeplerin kalkması halinde, kısıtlanan ki i, durumu uygun hale
gelince kurumdan çıkarılır.
Koruma amacıyla özgürlü ün kısıtlanmasında Türk Medeni Kanununun 432-437 nci maddeleri
hükümleri uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Vasinin Görevleri
Vasinin genel olarak görevi
Madde 15- Vasi, vesayetine verilen ki inin bakımına, e itimine, ki ilik haklarının korunmasına ve
hukuki i lemlerde temsiline ili kin olarak gereken özeni göstermek, mal varlı ını iyi bir yönetici gibi özenle
yönetmek zorundadır.
Defter tutma
Madde 16- Vasili e atanma kararının kesinle mesi üzerine, vasi ile vesayet makamının
görevlendirece i bir ki i tarafından, hakimin belirleyece i süre içinde ve talimatları do rultusunda yönetilecek
malvarlı ının defteri tutulur. Deftere vesayet altındaki ki inin mallarının türü, adedi ve tahmin edilen rayiç
bedelleri sıra numarası altında yazılır. Ta ınmazların bulundukları yerler, sınırları, alanları, özellikleri, tapu
kayıtları ve bu malların kısıtlamalarına ili kin ayni haklar da ayrıca gösterilir.
Vesayet altındaki ki i ayırt etme gücüne sahipse, olanak bulundu u takdirde defter tutulurken hazır
bulundurulur.
Vesayet altındaki ki inin malvarlı ı yoksa aynı süre içinde, durum vesayet makamına yazılı olarak
bildirilir. Bu halde defter tutulmaz.
Birinci fıkrada belirlenen süre içinde defterin düzenlenmesine engel bir durum varsa vesayet
makamından ek süre istenebilir. Vasinin ek süre istemi vesayet makamınca uygun görüldü ü taktirde yeterli ek
süre verilir. Bu süre kesindir.
Tutulan defter belirlenen süre içinde iki örnek olarak
defterde yazılan malların iyi tanımlanmadı ını, de erlerinin
yazıldı ını saptarsa, bunları denetimi altında tamamlattırır veya
uygun ve do ru olarak düzenlendi i kanısına varırsa bir örne
dosyasında saklar.
vesayet makamına verilir. Vesayet makamı,
takdirinde yanlı lık yapıldı ını veya eksik
düzelttirir. Vesayet makamı, defterin usulüne
ini onaylayarak vasiye verir, di er örne ini
Belirlenen süreler içinde defter tutulmaz veya tamamlanmazsa vasi, Türk Medeni Kanununun 483 üncü
maddesi hükümlerine göre, vesayet makamı tarafından görevinden alınır.