SUBAY MESLEK PROGRAMLARI

1
SUBAY MESLEK PROGRAMLARI YÖNETMELİĞİ
BÖLÜM I
Genel Esaslar
Madde 1 - Amaç
Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subayların mesleki gelişimlerini sağlıyacak olan meslek programlarının
esaslarını, tatbik şekli ve usullerini tespit etmek ve meslek programlarının bu esaslara göre yürütülmesini
sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (Değişik: RG-07.03.2006-26101)
Bu Yönetmelik, Türk Silahlı Kuvvetlerine (Kara, Deniz, Hava, Jandarma ve Sahil Güvenlik ) mensup
subayları kapsar.
Madde 3 - Tarifler
a. Meslek Programları (Subay Eğitim ve Gelişme Programı) : Subayların, mesleki gelişmelerini sağlamak
ve kazanacakları bilgi ve tecrübeden teşkilat maksatlarına en uygun ve etkin bir şekilde yararlanmak için, bu bilgi
ve tecrübenin nerelerde (hangi okulda, birlikte ve karargahta), hangi rütbelerde ve hangi kurs ve eğitimlerde
kazanılacağını gösteren eğitim ve gelişme programıdır. (Subay Eğitim ve Gelişme Programı örneği Ek - A'dadır).
b. (Değişik: RG-07.03.2006-26101) Sınıf/Branş Gelişme Planı : Subay Eğitim ve Gelişme Programının
uygulanmasını sağlamak için, sınıfların özellikleri ve kadro hizmetlerine göre, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma
Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca her sınıf için ayrı olarak hazırlanmış bir rehberdir. (Örneği
ve hazırlama esasları Ek - B'dedir.)
c. (Değişik: RG-07.03.2006-26101) Şahsi Gelişme Kartı : Subayın kendi sınıfına ait gelişme planındaki
yerini ve mesleki gelişimini gösteren, atanmada, kurs ve okullar için seçimde yol göstermesi için kullanılan ve
subayın, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ile 1 inci sicil
üstlerinde bulunan şahsi dosyalarında muhafaza edilen bir belgedir. (Örneği Ek - C'dedir.)
d. Atanmada Planlı Değişim . Subayların, mesleki gelişmelerini sağlıyacak şekilde bilgi, tecrübe ve
rütbeleriyle mütenasip olarak, bir plana göre, muhtelif görev ve makamlara belirli fasılalarla atanması işlemidir.
e) (Değişik: RG-14.08.2004-25553) Kıt'a Görevi (Kıt'a Hizmeti) : Kuvvet ve hizmet özelliklerine göre, her
sınıf ve rütbedeki personelin, meslekî gelişimlerini temin için gerektiğinde kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel
Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığının teklifi ve Genelkurmay Başkanlığının onayından geçirilmek
suretiyle belirlenen ve Genelkurmay Başkanlığı tarafından hazırlanan yönergede belirtilen, genel anlamda,
muharip, muharebe destek ve muhabere hizmet destek birlikleri ile karargâh ve kurumlarda tespit edilen
görevlerdir.
f. Kıta Komutanlığı : Kıta ve kıta kapsamına giren birlik ve kuruluşlardaki komutanlık görevleridir.
g.. Kıta Karargah Görevi : (f) fıkrasında tarif edilen komutanlıkların karargahlarındaki görevleri kapsar.
h. Karargah Görevi : Kıta karargahı kapsamı dışındaki birlik ve eşidi komutanlık karargahları ile müttefik
karargahlardaki bütün görevleri ve askeri ateşe ve yardımcılarının görevlerini ihtiva eder.
ı. İdari Görev : Stratejik ve taktik faaliyetlerin dışındaki bütün askeri faaliyetlerin yönetim ve ifasında bütün
birliklerde, İç Hizmet Kanun ve Yönetmeliğinde ve emirlerde belirtilen iç hizmetlerini ilgilendiren görevlerdir.
i. Öğretmenlik Görevi : Askeri bir öğretim ve eğitim kurumunda, öğretim ve eğitim maksadını güden
planlama ve icra görevlerini ihtiva eder.
j. Silahlı Kuvvetler Dışındaki Görevler : Silahlı Kuvvetler dışındaki Devlet hizmetleri ile Türk Hava
Kurumundaki hizmetleri ihtiva eder.
Madde 4 - Meslek Programlarının Maksat ve Gayesi
a. Okul ve kurslar, atanmada planlı değişimi, yetki ve sorumluluğu tedricen artıran bir atanma ile subayların
kabiliyet, tecrübe, yeterlik ve liyakatlarını en üstün dereceye ulaştırmak suretiyle mesleki gelişimlerini;
b. Subayların kazandıkları bilgi, tecrübe ve maharetlerden, teşkilat maksatlarına en uygun bir şekilde
istifade edilmesini;
c. İmkan nispetinde çok sayıda subayın kıta ve karargah görevlerini ehliyetle ifa edebilecek şekilde
yetiştirilmesini ve ihtiyaç halinde rütbelerinin karşılığından daha yüksek görevleri yapabilecek liyakata
eriştirilmesini;
d. Yüksek sorumluluk mevkilerini işgal edebilecek ehliyetli komutanlar yetiştirmeyi;
e. Subayların temayüz ettikleri görevlerde, yetki ve sorumluluğu tedricen artacak şekilde kullanılmalarını
sağlamaktadır.
1
Resmi Gazete Tarihi: 08.08.1968 Resmi Gazete Sayısı: 12971
Madde 5 - Meslek programlarının başarılı olabilmesi için aşağıdaki hususların sağlanması gerekir.
a. Uygun evsaf ve kabiliyette subay kaynağının temini,
b. Subayların Sınıflandırma Yönetmeliği esaslarına göre sınıflandırılması.
c. Okul ve kurslar ile, iyi bir şekilde hazırlanmış planlı değişimi ihtiva eden uygun bir atanma sistemi ile,
subayların bilgi, tecrübe, maharet ve yeterliklerinin geliştirilmesi ve en yüksek seviyeye ulaştırılması.
d. İstikbalde, büyük sorumluluk taşıyan komutanlık mevkilerini işgal edebilecek subayların tespit edilmesi
ve yetiştirilmesi.
e. Subaylara, okul ve kurslar ile özel görevler için seçimde, terfi ve atanmada gösterdikleri kabiliyet ve
liyakatlara göre eşit fırsatlar sağlanması, emsallerine nazaran üstün başarı gösterenlere öncelik tanınması, bu
işlemlerde sınıf/branş gelişme planları ile şahsi gelişme kartlarının, evsaf kartları ve yıllık sicil belgelerinin temel
unsur olarak kullanılması.
f. Komutan ve amirleri ile, subayların bizzat kendilerinin, meslek programlarının tatbik sorumluluğuna iştirak
ettirilmesi.
Madde 6 - Meslek programlarının unsurları :
a. Okul ve kurslarda eğitim ve öğrenim.
b. Atanmada planlı değişim.
c. Yetki ve sorumluluk dereceleri tedricen artan görevlere atanma.
Madde 7 - Subayların mesleki gelişimlerini teminde, atanmada planlı değişim esas unsurdur.
Silahlı Kuvvetlerin ihtisasın dar sahalarında kesif eğitim görmüş subaylarla, değişik görevlerde geniş bir
eğitim görmüş, yüksek vasıflı, çok cepheli ve her sahada bilgi ve tecrübesi olan subaylara ihtiyacı vardır. Bu
sebeple subaylar, kendilerine verilecek çeşitli görevleri yapabilecek şekilde sınıfı ile ilgili her sahada kafi derecede
ve en az bir ihtisasta da mütehassıs olarak yetiştirilirler.
Madde 8 - Meslek Programlarının uygulanmasında daha iyi bir sonucun alınabilmesi için, Silahlı
Kuvvetlerin ihtiyaçlarına ve sınıf/branş gelişme planlarına uygun şahsi isteklilerin seçilmesine öncelik tanınır.
Madde 9 - Subayların liyakat ve kabiliyetleri çeşitli olduğundan, aynı şartlar altında olsalar dahi meslek
programlarından aynı derecede istifade edemezler. İstenen liyakat standardının asgari haddine ulaşamayıp rütbe
terfi imkanını kaybedenler meslek programlarından hariç, tutulur. Haklarında Sicil Yönetmeliği hükümlerine göre
işlem yapılır.
Madde 10 - Fakülte ve yüksek okul mezunu subayların mesleki gelişimlerinin temini, kendi özel kanun ve
mevzuat hükümlerine ve bu yönetmelik esaslarına uygun olarak sağlanır.
Madde 11 - Astsubaylıktan subay olanlara atanmada planlı değişim uygulanmaz, sınıf ve ihtisasları ile ilgili
görevlere atanmak ve lüzumlu kurslara gönderilmek suretiyle bunların sınıf ve ihtisaslarında mesleki gelişimleri
sağlanır.
Madde 12 - Fevkalade hallerde veya görülen lüzum üzerine, Genelkurmay Başkanlığınca, meslek
programlarının tatbikatı daraltılabilir veya geçici bir süre için durdurulabilir. Subayların Kıta Hizmetleri Mecburiyeti
hakkındaki Kanun hükümleri saklıdır.
BÖLÜM II
Meslek programlarının devreleri
Madde 13 - Meslek programları genel olarak 4 mesleki gelişme devresine ayrılır :
a. Temel Mesleki Gelişim Devresi :
Subaylığa nasıptan kıdemli yüzbaşılığa kadar devam eder. Bu devrenin gayesi; subayları, üst rütbelere ait
asli sınıfının esas görevlerini yapacak şekilde yetiştirmek ve gerektiğinde Silahlı Kuvvetlerin ihtiyaç duyacağı ikinci
bir ihtisas dalında gelişmeye başlatmaktır.
Bu maksatla subaylar, sınıflarında temel askeri bilgi, tecrübe ve ameli ehliyet kazandırılacak şekilde temel
ve diğer lüzumlu kurslara tabi tutulur. Seçilenler Kuvvet Harp Akademilerine gönderilir. Harp Okullarına öğretim
üyesi olarak yetiştirilmek üzere lisans üstü eğitime tabi tutulacaklar ile asli ihtisasına ilave olarak ikinci bir ihtisasta
da gelişmeye başlaması uygun görülenler, çeşitli yurtiçi ve yurtdışı, askeri ve sivil eğitim kurumlarında öğrenim ve
eğitim görürler. Subaylar, bütün meslek hayatına tesir edecek vasıfları, davranışları, görev anlayışını ve önderlik
yapmayı bu devrede kazanmaya bağlar ve geliştirirler. Bu devrede subaylar, rütbesine göre, Takım ve Bölük
seviyesinde (Dz.ve Hv.da eşidi) birlik yönetecek şekilde kıt'alara, kıt'a karargahlarına; rütbesine ait kıt'a görev
yerleri bulunmayan veya yeterli olmayan subayları, sınıflarının esas görevlerine atanırlar.
b) (Değişik: RG-14.08.2004-25553) İleri Meslekî Gelişme Devresi:
Kıdemli yüzbaşı ve binbaşı rütbelerini kapsayan bu devrenin gayesi; subayları, belirlenmiş ihtisaslarında
meslekî gelişim hedeflerini elde etmesi için geliştirmeye devam etmek ve geliştirilmeye çalışılan yeteneklerine
uygulama imkânı vererek daha fazla sorumluluk taşıyan görevlere hazırlamaktadır.
Bu maksatla subaylar, meslekî gelişmelerine devam etmelerini sağlayacak tekamül kurslarına gönderilir ve
özel kanunlara göre uygun eğitim müesseselerinde öğrenimleri sürdürülür. Kurmay subaylar "Silâhlı Kuvvetler
Akademisi”ne, sınıf subaylarından uygun görülenler ise, "Komutanlık ve Karargah Subaylığı Öğrenimi"ne
gönderilirler. Ayrıca, seçilen binbaşıların, dost yabancı silâhlı kuvvetlerde meslekî bilgi, görgü ve tecrübeleri
arttırılır.
Bu devrede subaylar tabur ve eşidi seviyeden daha yüksek karargâhlarda, karargâh subaylığı görevlerine
ve rütbesine göre, bölük ve tabur seviyesindeki (Deniz Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı
ve Sahil Güvenlik Komutanlığında eşidi) birlikleri yönetecek görevlere atanırlar.
c) (Değişik: RG-14.08.2004-25553) Nihaî Meslekî Gelişme Devresi:
Yarbay rütbesini kapsayan bu devrenin gayesi; subayları belirlenmiş ihtisaslarında gelişmelerini
tamamlamak, albaylık rütbesine ait komutanlık görevleri ile karargâh görevlerine, sınıfının yönetim sorumluluğunu
taşıyan daha yüksek sorumlulukları haiz görevlere getirilecek subayları tespit etmektir.
Bu maksatla, kurmay subayların "Silâhlı Kuvvetler Akademisi" öğreniminden geçirilmeleri tamamlanır.
Seçilen kurmay subaylar, dost yabancı ordu akademilerine; sınıf subayları ise, "Komutanlık ve Karargâh Subaylığı
Öğrenimi"ne gönderilmeye devam edilir. Seçilen kurmay ve sınıf subayları, "Millî Güvenlik Akademisi"ne
gönderilebilir. Bu devrede subaylar, tabur ve eşidi seviyedeki birlik komutanlığına veya tugay ve eşidi
seviyesinden daha yüksek karargâhlarda, karargâh subaylığına atanır. Gelecekte büyük sorumluluk taşıyan
makamlara getirilmek için tespit edilenlerin dışında kalanlara atanmada plânlı değişim uygulanmaz.
d) (Değişik: RG-14.08.2004-25553) İleri Komutanlık ve Yöneticilik Devresi:
Albay rütbesini kapsayan bu devrenin gayesi; subayların sahip oldukları ihtisaslarda bilgilerinden, komuta
ve yönetim yeteneklerinden azamî ölçüde yararlanmak ve sınıfının yüksek kademedeki yönetim sorumluluğunu
taşıyacak makamlara getirilecekler ile stratejik seviye yönetimi için seçimlere hazırlık yaptırmaktır. Bu maksatla,
seçilen kurmay ve sınıf subayları "Millî Güvenlik Akademisi"ne gönderilir.
Bu devrede subaylar; bilgilerinden, komuta ve yönetim yeteneklerinden azamî ölçüde yararlanabilecek
alay ve eşidi seviyedeki birlik komutanlıklarına, üst seviyedeki karargâhlarda, karargâh subaylığına atanırlar.
BÖLÜM III
Atanma ile ilgili esaslar
Madde 14 - Subayların atanmaları, Atanma ve Yer Değiştirme Yönetmeliği esaslarına ve meslek,
programlarının maksadını tahakkuk ettirecek şekilde hazırlanmış sınıf/branş gelişme planları ile şahsi gelişme
kartlarına uygun olarak, atanmada planlı değişimi sağlayacak şekilde yapılır.
Madde 15 - Kıta karargah ve kurumlarda subaylara verilen özel ve ek görevler dahil atanmada planlı
değişim normal bir tatbikattır. Her subay kabiliyet ve rütbesi ile uygun değişik hizmetlerde vazife görmeğe hazır
olmalıdır.
Madde 16 - Meslek programlarının tatbikatında subayın gelişmesini aksatacak olan, aynı göreve mükerrer
atanmalardan ve bir görevde uzun süre bırakmaktan, bilhassa temem mesleki gelişim devresinde kaçınılır. Bu
husus normal olarak, uzman subaylara uygulanmaz.
Madde 17 - İhtisas kurslarını bitiren subaylar, tercihan gördükleri kursla ilgili bir göreve atanırlar.
Madde 18 - Komutanlık görevi, subayın mesleki bilgi tecrübe ve önderlik kabiliyetini geliştirdiğinden ve
bunların değerlendirmelerine imkan verdiğinden, subaylar her rütbede mümkün olduğu takdirde bir defa
komutanlık görevlerine atanmalıdır. Üst kademedeki komutanlık görevlerine önderlik niteliklerini haiz subaylar
atanır.
Madde 19 - Meslek programlarından hariç tutulan subaylar, normal olarak komutanlık görevlerine
verilmezler, ihtisaslarına uygun görevlere atanırlar.
Madde 20 - Kıta Görevi
a. Kıta görevi, subayların mesleki gelişimini sağlayan başlıca görev olduğundan, muharip ve yardımcı
sınıflara mensup subaylar rütbesi karşılığı 3 üncü madde (e) fıkrası gereğince tespit edilecek kıta görevlerine,
sorumluluk dereceleri tedricen artacak şekilde atanırlar.
Bu görev süresi, sınıfların ihtiyaçlarına bağlı olarak değişir ve subayların hizmet, yılları arttıkça azalır.
b) (Değişik: RG-14.08.2004-25553) Kıt'a hizmeti : Teğmenler için iki yıl, üsteğmen ve yüzbaşılar için
toplam olarak en az 6 yıldır. Ancak, savaşta normal bekleme süresinden indirilen süreler ile, savaş takdirnamesi
alanlara, üstün başarılı personele, kurmay subaylığı onananlara, komutanlık ve karargâh subaylığı öğrenimi ve
lisansüstü öğrenim yapmış olanlara verilen kıdem süreleri, bu sürelerden düşülür.
c. (Değişik: RG-04.09.1973-14645) Sicillerin özel bölümünde kıtada başarılı olacakları tespit edilen Bnb.,
Yb. ve Alb.lar bulundukları rütbeye terfi ederken girmiş oldukları yeterlik derecelerinden başlamak üzere mevcut
kıta yeri ihtiyacına göre kıta hizmetine atanırlar.
Bunlardan başarı gösterenler lüzumu kadar süre kıta görevlerinde bırakılabilirler.
d. Kıta hizmeti içerisinde :
(1) İzin, tedavi, istirahat, hava değişimi veya beraat, meni muhakeme, tahkikata mahal olmadığı, amme
davasının düşmesi ile neticelenen mevkufiyet, hükümlülük ve açıkta geçen sürelerin her sicil yılı içinde 4 aya
kadarı kıta hizmetinden sayılır.
2) (Değişik RG-14.08.2004-25553) Teğmen, üsteğmen ve yüzbaşı rütbelerinde bulunan subayların Türk
Silâhlı Kuvvetleri nam ve hesabına olmak üzere eğitim ve öğretimde geçen sürelerinin toplam olarak üç yılı, kıt'a
görevinden sayılır.
Madde 21 - Öğretmenlik görevi, subaya yeni bilgiler kazandırır; şahsi ve mesleki vasıflarını geliştirerek
kendisine olan güvenini artırır. Bu bakımdan kabiliyetli subaylara öncelik tanınmak suretiyle, imkan nispetinde çok
sayıda subay, öğretmenlik görevlerine atanmalıdır.
Madde 22 - Meslek programlarını aksatmamak bakımından, emir subaylığı görevlerine subaylar, Yzb., ile
daha üst rütbelerde birer defa olmak üzere en fazla 2 defa atanabilirler. Her defasında görev süresi (3) yılı
geçemez.
Ancak, Cumhurbaşkanı, Genelkurmay Başkanı, Milli Savunma Bakanı, Kuvvet Komutanları ve Jandarma
Genel Komutanının emir subayları hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.
Madde 23 - Bakanlar Kurulu Kararı ile, Silahlı Kuvvetler dışındaki hizmetlerde görevlendirilecek subaylar
için görev süresi, 2 yıldır. Bu süre Genelkurmay Başkanlığının teklifi ile kısaltılabilir veya uzatılabilir.
BÖLÜM IV
Öğrenim ve eğitim
Madde 24 - Subaylar aşağıda gösterilen öğrenim ve eğitime tabi tutulurlar.
a. TEMEL ÖĞRENİM VE EĞİTİM:
(1) (Değişik: RG-07.03.2006-26101) Harp Okullarından mezun olan subaylar; Teğmen ila Üsteğmen
rütbelerinden birinde veya hizmet gerekiyorsa her ikisinde; ihtisas kurslarına, Deniz Kuvvetlerinde ve Sahil
Güvenlik Komutanlığında da buna benzer temel ve görev başı kurslarına,
(2) Fakülte ve Yüksek Okullardan mezun olanlar önce subaylığa nasbedilerek, nakledildikleri sınıfları ile
ilgili bir göreve atanırlar. Bunlar nasbedildikleri rütbede ilk açılacak sınıfları ile ilgili subay sınıf okulları temel
eğitimine, sınıfları ile ilgili subay sınıf okulları olmayanlar ise, özel askeri eğitime tabi tutulurlar. Başarı
gösteremeyenler görevlerine dönerek sonraki dönem eğitimine katılırlar. İkinci dönem eğitimde de başarı
gösteremeyenler görevlerine iade edilirler. Bunlardan;
- Astsubay kaynağından subay nasbedilenler yeniden eğitime tabi tutulmazlar. Bu gibilerin nasbedildikleri
rütbeye ait bekleme süreleri bir yıl uzatılır.
- Fakülte veya yüksekokulları bitirerek muvazzaf subay nasbedilenler ile yedek subay kaynağından
muvazzaf subay nasbedilenlerin, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 14 ncü maddesi uyarınca
Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilir.
b. TEKAMÜL KURSU:
Subaylar daha yüksek sorumluluklar taşıyan görevleri ifa edebilmek için, lüzumlu bilgilerle teçhiz edilmek
ve yeni gelişmelere intibak ettirilmek maksadıyla; Kd.Yzb., Kd.Bnb. rütbeleri arasında, sınıflarının tekamül
kurslarına tabi tutulurlar.
c. İHTİSAS KURSU:
Sınıfı ile ilgili veya sınıfının dışındaki değişik görev yerlerinde daha başarılı olarak kullanılmalarını veya
ihtisas sahasında daha derin bir ihtisaslaşmayı sağlamak maksadıyla seçilen subaylar, yüzbaşı rütbesinin sonuna
kadar ihtisas kurslarına gönderilir.
d. İNTİBAK TEMEL KURSU :
Herhangi bir sebepten sınıfı değiştirilen subaylar, yeni sınıfına ait bilgilerin verilmesi için bu kursa tabi
tutulurlar.
e. İNTİBAK EĞİTİMİ:
Yardımcı sınıflara mensup subaylar, temel mesleki gelişim devresinde muharip birlikleri tanımak, temel
askeri vasıflarını geliştirmek, silah ve gereçlerin kullanılmalarını, öğrenmek maksadıyla, lüzum görüldüğü takdirde
sınıfları ile ilgili muharip sınıf okulları, eğitim merkezleri veya birliklerinde intibak eğitimine tabi tutulurlar.
f. YABANCI DİL KURSLARI :
(Değişik :Değişiklik Yayımlanmamıştır.) Yabancı bir dili gerektiren görev ve kurslar ile yabancı dil bilen
subay adedini artırmak maksadıyla seçilen subaylar kıta ve kurumlarda T.S.K. Yabancı Diller Okullarında veya
yurt dışında yabancı dil kurslarına tabi tutulurlar. Yüksek kademede yabancı dil bilme zorunluluğu bulunan
görevlere getirilecek olanlar hariç, yabancı dil kurslarına Bnb. rütbesinin üzerinde bulunan subaylar gönderilmez.
Subayların hangi rütbelerde bu kurslara tabi tutulacağı Kuvvetlerin Meslek Programları Yönergesinde
gösterilir.
g. KISA SÜRELİ KURS - SEMİNER VE KONFERANSLAR :
İleri ve nihai mesleki gelişim devresindeki subaylardan seçilenler, menejman, komptrolörlük, iktisat,
işletmecilik, devletler hukuku, andlaşmalar v.s. konularda seminer, konferans ve kısa süreli kurslara tabi tutulurlar.
h. ORYANTASYON KURSLARI :
Sevk ve idare, teşkilat, taktik, teknik konularla harp silah ve araçlarındaki yeni gelişmeler hakkında bilgi
verilmek ve alıştırmak maksadıyla seçilen subaylar, oryantasyon kurslarına tabi tutulurlar.
i. (Değişik: RG-07.03.2006-26101) Her yıl açılacak kursların yeri, zamanı süresi konusu, kontenjanı ve
katılacak subaylarda aranacak nitelikler, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik
Komutanlığınca hazırlanacak kurslar planında gösterilir.
Madde 25 - Stajlar
Fakülte ve yüksek okul mezunu subaylar özel kanunlarına göre staja tabi tutulurlar.
Madde 26 - Harp Akademilerinde öğrenim ve kurslar
a. Subaylar özel kanuna göre Harp Akademilerindeki öğrenimlere katılırlar.
b) (Değişik: RG-14.08.2004-25553) Komutanlık ve Karargâh Subaylığı Öğrenimi:
Bu kursun amacı, kuvvet harp akademisi giriş hakkı sona ermiş kurmay subaylar dışındaki subayların
Kara Kuvvetlerinde tabur dahil daha üst (Deniz Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve
Sahil Güvenlik Komutanlığında eşidi) birliklerin sevk ve idaresi ile tümen ve eşidi karargâhlarla, daha yüksek
karargâhlardaki görevlere hazırlamak ve söz konusu personelin kendi sınıflarında gelişmelerini sağlayıcı vasıfları
kazandırmaktır.
Komutanlık ve karargâh subaylığı öğrenimine katılma şartları aşağıda belirtilmiştir:
1) Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu hükümlerine göre lisansüstü öğrenim kıdemi almak için gerekli
şartları sağlamak,
2) Yapılacak sınavlarda başarılı olmak,
3) Genelkurmay Başkanlığı tarafından hazırlanan komutanlık ve karargâh subaylığı öğrenimine ait özel
yönergede gösterilen diğer şartları sağlamak.
Kursa katılma şartları şunlardır:
(1) K.K.K.lığında (Jandarma dahil) Bölük, Tabur ve eşidi (Deniz ve Hava Kuvvet Komutanlığında eşidi)
birlik komutanlığını başarı ile yapmış olmak.
(2) Sınıf tekamül ve eşidi kurslarını çok iyi veya iyi derece ile bitirmiş bulunmak.
(3) Albay rütbesinde bulunanlar için binbaşılık, yarbaylık ve albaylıkta almış oldukları; yarbay rütbesinde
bulunanlar için binbaşı ve yarbay rütbelerindeki, sicil notları toplamının muteber sicil adedine bölünmesi sonucu
ortaya çıkacak sicil notu, sicil tam notunun % 70 ve daha yukarısında olmak, binbaşı rütbesinde bulunanlar için
ise yeterlik derecesi bakımından kendi sınıfı içerisinde üst sıralarda olmak.
(4) Albaylık rütbesinin birinci ve ikinci yılında bulunmak veya binbaşı, yarbay rütbelerinden birinde olmak.
(5) Sıralı sicil üstlerinin ittifakı ile teklif edilmiş ve Kuvvet Komutanının onayı ile seçilmiş bulunmak.
Fakülte ve Yüksek Okullarda öğrenim
MADDE 27 – (Değişik :RG-07.03.2006-26101)
Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının lüzum görmesi
halinde, mesleki bilgilerini artırmak veya ihtiyaç duyulan konularda yetiştirilmek üzere, izin Yönetmeliği ve ilgili
mevzuat esaslarına göre, seçilen subaylar, yurtiçi veya yurtdışındaki fakülte veya yüksek okullara öğrenime
gönderilirler.
Madde 28 - Mesleki Bilgi ve Görgü Artırma Eğitimi
Mesleki bilgi ve görgülerini artırmak maksadıyla, izin Yönetmeliğindeki esaslara göre Bnb. ve daha üst
rütbelerindeki subaylardan seçilenler yurtdışına eğitime gönderilirler.
Madde 29 - Silahlı Kuvvetler hesabına veya izinli olarak yurtiçinde veya yurtdışında her çeşit öğrenim kurs
ve staja gönderilen subaylar, öğrenim kurs veya stajlarını aşağıdaki belirtilen sürelerde bitirmek zorundadırlar.
a) Dört yıl veya daha uzun süreli lisans düzeyinde eğitim-öğretim yapan kurumlarda, normal öğrenim
süresinden (hazırlık sınıfı hariç) iki yıl daha fazla süre içerisinde, (sömestre şeklinde öğrenim yapanlara 4 yarı yıl
ek süre tanınır.)
b) Yüksek lisans ve doktora için 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu gereğince çıkarılan Lisans üstü
öğretim Yönetmeliğinde gösterilen süre içinde,
c) Sağlık nedeniyle devamsızlık veya sınava girmeme hallerinde bu durumun tevsik edilmesi şartıyla (a) ve
(b) bendlerinde belirtilen sürelerden bir yıl daha fazla süre içerisinde, (sömestre şeklinde öğrenim yapanlara 2 yarı
yıl ek süre tanınır.)
d) Üç aydan fazla süreli kurslarda, iç ve dış kurs planlarına gösterilen süreler içinde,
e) Silahlı Kuvvetler hesabına veya izinli olarak yukarıdaki bendler dışında kalan her çeşit öğrenime
gönderilen veya görgü ve bilgisini arttırma amacı ile yurtdışında veya yurtiçinde eğitim ve öğrenime tabi tutulan
subaylar, gönderme onay emirlerinde belirtilen süreler içinde,
(Değişik ikinci fıkra:RG-07.03.2006-26101) Yukarıdaki fıkra bendlerinde belirtilen süreler sonunda eğitimöğretim, kura stajlarını başarı ile bitirenler, ilgili öğrenim kurumlarından aldıkları belgeleri Kuvvet Komutanlıklarına,
Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına ibraz ederler. Silahlı Kuvvetlere ait kurumlarda
okuyanların belgeleri bu kurumlarca Kuvvet Komutanlıklarına, Jandarma Genel Komutanlığına ve Sahil Güvenlik
Komutanlığına gönderilir. Şayet sınav yapılmıyor ise öğrenimleri sonunda veya yurda dönüşlerinde gönderilme
gayelerine uygun yeterli bilgiyi edinip edinmediklerinin tespiti için Kuvvet Komutanlığınca, Jandarma Genel
Komutanlığınca veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca sınava tabi tutulabilirler. Bu şekilde yapılan sınavda alınan
netice şahsi özlük dosyalarında muhafaza edilir. Bu sınavların nasıl, nerede ve kimlere yapılabileceği Kuvvet
Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı meslek programları yönergelerinde
gösterilir.
Öğrenime gönderilen subaylar, öğrenime gönderildikleri fakülte ve yüksek okullar ile kabul edildikleri
öğrenim dallarını kendiliklerinden değiştiremezler.
Yukarıda belirtilen süre ve şartlar içinde öğrenimlerini bitiremeyenler hakkında 926 Sayılı Türk Silahlı
Kuvvetleri Personel Kanununun 36 ncı madde (b) fıkrası, yabancı uyruklu kişilerle evlenenler hakkında 112 nci
yükümlülükleri hakkında 113 üncü madde hükümleri uygulanır.
BÖLÜM V
Tatbikatla ilgili görev ve sorumluluklar
MADDE 30 – (Değişik:RG-07.03.2006-26101)
Meslek programlarının maksada uygun bir şekilde tatbikinden subayın bizzat kendisi, ilk ve müteakip
amirleri ile Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı sorumludur.
Madde 31 - Subayın kendisine ait sorumlulukları :
Her subay kendi mesleki planlamasına aşağıdaki şekillerde iştirak etmekle sorumludur.
a. Kendisine uygulanan öğretim ve eğitimde başarı sağlamak.
b. Görevlerini en iyi biçimde yerine getirmek,
c. Mesleki bilgi, genel kültür, tecrübe ve ihtisasını geliştirmek için gayret göstermek,
Madde 32 - İlk ve müteakip amirlerin sorumlulukları :
a. Atanmada planlı değişimin emrindeki subaylara uygulanması.
b. Astlarını yetiştirmesi.
c. Subayların mesleki gelişimlerini sağlamada faydalanılacak olan şahsi gelişme kartları, sicil belgeleri,
evsaf kartları ve meslek programları ile ilgili diğer kayıtların doğru tanzim ve idamesi.
Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının
sorumlulukları
Madde 33 – (Başlığıyla birlikte değişik:RG-07.03.2006-26101)
a. Kimin, hangi yetenekler için öğrenim göreceğini tespit etmekten ve gerekli kayıtların tutulmasından,
b. Personele kazandırılacak bilgi ve yeteneğin neler olduğunun tespitinden, bu bilgi ve yeteneğin ne
zaman, nerelerde, ne kadar süreli öğretim ve eğitim ile sağlanması gerektiğini belirlemekten,
c. Öğretim ve eğitimin icrasından, eğitilen personeli bilgi ve beceri yönünden kontrol ve denetlemekten,
d. Subayın yetiştirme esas ve usullerinin geliştirilmesi ve uygulanmasından,
e. Bu Yönetmelik esaslarına ve Kuvvetlerin özelliklerine göre, Kuvvetlerine ait meslek programları
Yönergesini hazırlamak ve yürütmekten sorumludurlar.
Madde 34 - Kuvvet yönergelerinin kapsamı
Kuvvet Komutanlıklarınca hazırlanacak meslek programları yönergelerinde aşağıdaki hususlar tespit edilir.
a. Sınıfların özellikleri ve kadro hizmetlerine göre subayların gelişimine, eğitim faaliyetlerine rehberlik
edecek olan sınıf/branş gelişme planlarının hazırlanması ve tatbikatı ile ilgili esaslar.
b. Atanmada planlı değişimi uygulama esasları.
c. Subayların sınıf/branş gelişme planındaki durumunu gösteren şahsi gelişme kartlarının hazırlanması ve
tatbikiyle ilgili esaslar ile bu yönetmeliğin uygulanması ile ilgili diğer hususlar.
Ek Madde 1 - (Ek:RG-04.09.1973-14645)
Aşağıda yazılı kurslar, 926 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi (c) bendinin öngördüğü özel nitelik isteyen
kurslardır.
Bu kurslarda başarısızlık halinde aleyhe nasıp düzeltilmesi yapılmaz.
a. Pilot temel kursları,
b. Pilot kursu,
c. Pilotların ve uçuş ekibinin uçuş eğitimi ile ilgili tüm kursları,
d. Deniz Havacılığı ile ilgili uçak ve helikopter uçuş kursları,
e. Paraşüt temel kursu,
f. Paraşütle atlama kursu,
g. Atlayıcı öğretmen kursu,
h. Komando kursu,
i. Komando ihtisas ve dağ kursu,
j. Savaş beden eğitimi kursu,
k. EOD (Patlayıcı maddeleri zararsız hale getirme) kursları,
l. Denizaltı kursu,
m. Dalgıç kursu,
n. Kurbağa adam kursu,
o. UDT (Sualtı tahrip timi) kursu.
Ek Madde 2 -(Ek:RG-04.09.1973-14645)
8 Ağustos 1968 tarih ve 12971 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Subay Meslek
Programları Yönetmeliğinde geçen "Müşterek Komuta Kursu" deyimi, "Özel Komuta ve Karargah Hizmetleri
Kursu" olarak değiştirilmiştir.
BÖLÜM VI
Geçici hükümler
Geçici Madde 1 - Bu yönetmelik hükümlerine tabi olmadan yetişen subaylar, bu yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihte, rütbelerinin karşılığına tekabül eden devrelere dahil edilerek Kuvvetlerin özellikleri gözönünde
tutularak çıkarılacak yönergelerin yayımını müteakip bu yönetmelik hükümlerine göre yetiştirilirler.
Geçici Madde 2 - Subayların kıta hizmetleri yeri ve süresi bakımından 926 sayılı Kanunun ilgili geçici
madde hükümleri saklıdır.
Geçici Madde 3 - 20 nci madde de gösterilen Teğmenlere ait kıta süresi, Harp Okulları Kanunu yürürlüğe
girip bu statüde yetiştirilenler subay nasb edilinceye kadar, Teğmenlik kıta hizmetini sağlık ve eğitim gibi
sebeplerle bir yıl yapanların terfileri sağlanır, ancak geri kalan kıta hizmeti diğer rütbelerinde tamamlattırılır.
Geçici Madde 4- (Ek:RG-29.11.1986-19296) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce Silahlı Kuvvetler
hesabına veya izinli olarak yurtiçinde veya yurtdışında her çeşit öğrenim kurs veya staja gönderilen subaylar
hakkında bu yönetmeliğin 29 uncu maddesinin değişiklikten önceki hükümleri uygulanır.
Madde 35 - Yürürlük
Bu yönetmelik Resmi Gazete'de yayınlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.
Madde 36 - Yürütme
Bu Yönetmeliği Milli Savunma ve İçişleri Bakanı yürütür.