çizgi roman`da çağlar 1. bölüm: altın çağ - 01-06-2011

Ç?ZG? ROMAN’DA ÇA?LAR 1. BÖLÜM: ALTIN ÇA? - 01-06-2011
by Tunç PEKMEN - Kay?p Dünya - http://www.kayipdunya.com
Ç?ZG? ROMAN’DA ÇA?LAR 1. BÖLÜM: ALTIN ÇA?
by Tunç PEKMEN - Per?embe, Ocak 06, 2011
http://www.kayipdunya.com/tunc-pekmen/cizgi-romanda-caglar-1-bolum-altin-cag
KAYIP DÜNYA dergisi bana ula??p da çizgi roman yaz? serisi yazmam? istedi?inde, önce Amerikan
çizgi roman?ndaki süper kahramanlardan bahsettim, sonra da süper kahramanlardan. Asl?na i?in
mutfa??na inip nas?l çizgi roman haz?rlan?r gibi yaz?lar yazmay? planl?yordum, ama Amerikan çizgi
romanlar?n (ya da k?sacas? comic) biraz tarihine girmem gerekti?ine fark ettim.
Amerikan çizgi romanlar? 1930l? y?llar?n sonunda ortaya ç?kmaya ba?lam??t?r, ve günümüzde hala
ç?kmaktad?rlar. Bu süper kahramanl? geçen 80 senelik süre, kendi içinde 4 tane “ça?” a ayr?l?r. Bu
ça?lar Alt?n ça?, gümü? ça?, bronz ça? ve de modern ça?’lard?r.
Bu yaz?mda, ilk ça? olan alt?n ça?dan bahsedece?im.
1- Alt?n Ça?
1930'lu y?llardan ba?lay?p 1940'l? y?llar?n sonuna kadar devam eden ça?d?r. Bu ça? “Süper kahraman”
olgusunun yarat?ld??? ve çok geni? bir okuyucu kitlesine hitap edildi?i ça?d?r. Bu ça?da sadece “Süper
kahraman” olgusu yarat?lmam??, çizgi roman?n boyu, sayfa say?s? ve kare adedi gibi art?k
standartla?m?? formatlar ortaya konulmu? ve standardize edilmi?tir. ?lk defa çizgi roman (bundan sonra
k?saca ÇR diye an?lacakt?r), kitap olarak ana yay?nlardan biri kabul edilmi? ve ciddi yazar ve çizerler
bu i?i yapmaya soyunmu?lard?r. Resmi olarak kabul edilen ilk süper kahraman, tabii ki 1938'de ç?kan
“Superman” dir. Süper Kahraman ismi de zaten buradan türemi?tir. Amerika’n?n iki dev yay?nc?s?ndan
biri olan DC; Superman, Batman, Flash, Wonderwoman gibi kült karakterlerini bu alt?n ça?da
yaratm??t?r. Alt?n Ça?’?n ba?lang?ç tarihi, genel olarak Superman karakterinin ilk ortaya ç?kt??? 1938
y?l? olarak kabul edilir.
?kinci dev olan Marvel’se Denizler prensi Namor, Ate? Adam ve Kaptan Amerika gibi kahramanlarla ,
genellikle Amerikan milliyetçili?ini pompalayan çr’leri piyasaya sunmu?tur. Her iki dev de özellikle
dünya sava?lar? zaman?nda bu Amerikan Milliyetçili?ini son haddeye kadar körüklemeyi bilmi?lerdir.
Kahramanlar?n? Mussolini ve Hitler’in yaratt??? süper kötülerle dövü?türmü?ler ve “iyiler her zaman
kazan?r” slogan?n? ortaya ç?karm??lard?r. Bunun esas amac? cepheye iden askerlerin bu çr’leri almas?,
basit konularla kafay? da??tmas? ve de moral bulmas?d?r. Yani alt?n ça?daki hedef kitlenin önemli bir
kesimi genç çocuklar d???nda askerler de olmu?tur.
?u anda yay?ndan kalkm?? olmas?na ra?men o zamanlar Fawcet Comics’in ana karakteri olan Captain
Marvel, en yüksek tiraj elde eden çizgi roman kahraman? olmu?tu. Daha sonra Captain Marvel karakteri,
DC firmas? taraf?ndan sat?n al?nm??t?r. Captain Marvel (ve ailesi) ?u anda hala ara ara DC çizgi
romanlar?nda ç?kmaktad?r.
1/2
Ç?ZG? ROMAN’DA ÇA?LAR 1. BÖLÜM: ALTIN ÇA? - 01-06-2011
by Tunç PEKMEN - Kay?p Dünya - http://www.kayipdunya.com
Alt?n ça?da sadece süper kahraman konulu ÇR’ler de?il, komik hayvanl? ÇR’ler (Örn: Miki Fare),
western’ler, vah?i orman (Örn: Tarzan) ve romantik ÇR’lerde de bir patlama olmu?tur. Özellikle 2.
Dünya sava?? esnas?nda, askerlerin yanlar?nda kolay ta??yabildikleri için çizgi romanlar? tercih
etmeleriyle ve iyilerin kötüleri yendi?i basit öyküleriyle büyük ilgi toplam??t?r. Alt?n ça? 1950'li
y?llar?n ba??nda korku ve bilim kurgu tarz? ÇR’lerin popülerlik kazanmas?yla bitmi?tir. Süper
Kahraman çizgi romanlar? iyice azal?p yok olmaya yüz tutmu?tur.
Alt?n ça??n tam olarak biti? tarihi konusunda de?i?ik fikirler vard?r. Ben bu konuda 1954’te “comics
code”un geli?i olan fikri kabul ediyorum. 1954’te ço?u ÇR, süper kahraman yerine korku ve fantezi
hikayeleri ç?karmaya ba?lay?nca, bu tarz “korkutucu” ÇR’lerin bir denetleme kurulu taraf?ndan
onaylanmas?na gerek duyuldu. Buna da Comics Code Authority (Çizgi roman Kodlar? Otoritesi) ya da
k?saca CCA dendi. CCA’n?n gelmesiyle çr’lerde sansürler ya?and?, bunun sonucu olarak büyük bir
okuyucu kitlesi kaybedildi ve bir sürü çr piyasaya daha farkl? çr’ler sürmek durumunda kald?. ??in
gerçe?i, her zaman oldu?u gibi, o zamanlar da sex ve ?iddet iyi satan elementlerdi. Baz? firmalar bu iki
??kk?n üstüne giderek 1-2 y?l kadar çr ç?kartt?lar, sonra da piyasadan kayboldular. Bunu arka arkaya
4-5 firma yap?nca, CCA devreye girdi, fakat zarar? o k?sa süreli yay?nevlerine de?il, uzun zamand?r çr
ç?kartan firmalara dokundu.
Captain America’n?n okuyucu toplamak için önce korku hikayelerine geçmesi, sonra da 75. say?da
kapat?lmas? Alt?n ça?’In bititi?inin ba?ka bir göstergesidir.
Alt?n ça? bittikten sonra, belli bir süre geçti ve çr’ler tekrar popüler olmaya ba?lad?. Bu ça?a da gümü?
ça? dedi. Gümü? Ça?dan da gelecek yaz?mda bahsedece?im…
Tunç Pekmen
2010 Aral???n son günleri
www.uzunjohn.com
_______________________________________________
PDF generated by Kalin's PDF Creation Station
2/2
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)