Business Model Canvas

Transkript

SEVESO II
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL
KAZALARIN KONTROLÜ
ve ETKİLERİNİN
AZALTILMASI HAKKINDA
YÖNETMELİK
2014
BÜYÜK KAZA
Herhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında,
• kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve
• kuruluş içinde veya dışında çevre ve insan sağlığı için anında
veya daha sonra ciddi tehlikeye yol açabilen
• bir veya birden fazla tehlikeli maddenin sebep olduğu büyük bir
emisyon, yangın veya patlama olayıdır.
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL
KAZALAR
Dünya ve Ülkemizden Bazı
Örnekler
FLIXBOROUGH 1974
• Siklohekzan oksidasyonu
yapan bir fabrikada
patlama…...
• 28 kişi hayatını kaybetti.
• Tesis ve çevresinde geniş
tahribat oldu
SEVESO 1976
1976'da İtalya Seveso'da bir fabrikadaki patlamada 1.3 kg
tetra kloro dibenzo dioksin (pestisit) ortama yayıldı. Tesis
yakınında, kuşlar, hayvanlar ve bitkilerin hepsi öldü.
MEXICO CITY 1984
Doğal gaz patlaması
• 500 kişi hayatını
kaybetti
• 4000 kişi yaralandı
KIRIKKALE 1997
Mühimmat deposunda
patlama
• 3 ölü
• 20 yaralı
• 200.000 tahliye…
TÜPRAŞ 1999
Doğal Felaket sonucu oluşan
endüstriyel kaza
AKÇAGAZ 2002
LPG Dolum Tesisinde
patlamanın yol açtığı zarar 3
Trilyon TL, 5000 kişi evlerinden
tahliye edilmiş, 10 ev
kullanılmaz hale gelmiş,
Madeni yağ tesisi yanmıştır…
TUZLA 2012
Kayalar Kimya Fabrikasında Patlama
BÜYÜK
ENDÜSTRİYEL
KAZALARIN
KONTROLÜ ve
ETKİLERİNİN
AZALTILMASI
HAKKINDA
YÖNETMELİK
SEVESO YÖNETMELİĞİ
AB: 96/82/EC sayılı Tehlikeli maddeleri içeren Büyük Kaza Risklerinin
Kontrolüne İlişkin Direktif (Seveso II Direktifi)
TR 1: Çevre ve Orman Bakanlığı; 18 Ağustos 2010 tarih ve 27676 sayılı
Resmi Gazete- Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında
Yönetmelik
TR 2: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı; 30 Aralık 2013 tarih ve 28867 sayılı
Resmi Gazete- Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü ve Etkilerinin.
Azaltılması Hakkında Yönetmelik
AMAÇ:
• Endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanan büyük endüstriyel kazaların
Kontrolü ve Etkilerinin azaltılması
• Kazalara karşı hazırlıklı olma,
• Kazanın gerçekleşmesi durumunda müdahale edebilme
1. İşletmecinin Yükümlülükleri
SEVESO Yönetmeliği
Kısaca
(Başlıklar ve Tarihler)
2. Bildirim (Tüm) -1/1/2014
3. QRA (Kantitatif Risk Analizi) Alt/Üst 1/1/2016
4. ALARP Seviyesi (Mümkün olan en yüksek önlem
seviyesi 10^4 – 1/1/2017
5. Büyük Kaza Önleme Politikası (BKÖP) Alt/Üst
1/1/2016
6. Güvenlik Yönetim Sistemi (GYS) 1/1/2016 – 6Yıl
Denetimlerle İzlenir
7. Güvenlik Raporu (Üst) – 5 Yılda Bir – 1/1/2016
8. Dahili Acil Durum Planı (Üst) – 3 Yılı Aşmaz 1/1/2016
9. Harici Acil Durum Planı (Üst) – 3 Yılda Bir 1/1/2017
10. Domino Etkisi (Konsorsiyum Çalışması)
11. Kamunun Bilgilendirilmesi (Il Afet Md)
12. Kaza Bildirimi (Belediye,Valilik, Bakanlık,
Başbakanlık,- Mülki Amirler)
Görece (Relatif) Oluşma Sıklığı
SEVESO Direktifinin Odak Noktası
Minör (Önemsiz)
Riskler
Yasa,Tüzük,
Yönetmeliklerle
belirlenmiş
(regüle edilmiş)
İSG riskleri
Risk
değerlendirmesi
yapıldıktan sonra
ortadan
kaldırılması
gereken çok
yüksek riskler
Oluşma sıklığı az fakat
sonuçları açısından
Katastropik olan riskler
Seveso Direktifi temel
olarak bunlarla ilgilenir
Sonuçların Şiddeti
YETKİ VE SORUMLULUKLAR
Merkezi Düzeyde;
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Yerel Düzeyde;
• Valilikler (İl Özel İdareleri, İl Çevre ve Orman
Müdürlükleri)
• Belediyeler
• İtfaiye
Firma Düzeyinde;
• Bildirim sistemine kayıt olup, bildirimini yapmak,
• Kantitatif Risk Analizi Yapmak,
• Güvenlik Raporu Hazırlamak.
•Güvenlik Yönetim Sistemi Kurmak ve Büyük Kaza Önleme Politikasını
oluşturmak, Halkın ulaşımına açık olacak bilgi için prosedür oluşturmak,
• Dahili Acil Durum Planlarını hazırlamak
•Büyük kaza sonrası kaza hakkında yetkili otoritelere bilgi vermek
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı;
•
Bildirim sistemi kurmak, resmi kayıt sistemi oluşturmak,
•
İşletmeciler tarafından büyük kaza önleme politikasının
hazırlanmasını sağlamak,
•
Dahili acil durum planlarının işletmecilerce, Harici acil durum
planlarının yerel yönetimlerce hazırlanmasını sağlamak,
•
Domino etkisine sahip risk grubu kuruluşların belirlenmesi için
bir sistem oluşturulmasını sağlamak,
•
İşletmecilerin, büyük kazalar hakkında yetkili otoritelere bilgi
vermesini sağlamak,
•
Büyük kazaların araştırılması için prosedürler oluşturmak,
•
Halkın ulaşımına açık olacak bilgi için prosedür oluşturmak,
•
Etkin bir denetleme ve yürürlüğe sokma/uygulama sistemini
kurmak,
•
Raporlama sistemini kurmak ve raporlamayı sağlamak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı;
•
Kazaları incelemek,
•
Domino etkisini incelemek ,
•
Güvenlik
raporlarının
değerlendirilmesi,
onaylanması, bu doğrultuda işletmeciye bilgi
verilmesi,
•
İşletmecilerin, büyük kazalar hakkında yetkili
otoritelere bilgi vermesini sağlamak,
•
Etkin
bir
denetleme
ve
sokma/uygulama sistemini kurmak
yürürlüğe
Yerel Yönetimler
(İl Özel İdareleri, Belediyeler)
•Harici acil durum planlarını hazırlamak,
•Risk arz eden kuruluşlar ya da kuruluş gruplarının
belirlemek için bir sistem kurmak,
•İşletmecilerin, büyük kazalar hakkında yetkili
otoritelere bilgi vermesini sağlamak,
•Halkın ulaşımına açık olacak bilgi için prosedür
oluşturmak
SÜREÇ
Ü
01/01/2016
K/A
Ü
+1 yıl
01/01/2017
01/01/2016
Ü
K/A
+1 yıl
01/01/2017
01/01/2016
Ü
01/01/2016
01/01/2017
SÜREÇ
• Sanayicilerin Çevre Bakanlığına bildirimde bulunması
sonrasında,
• Tesisin yönetmelik kapsamında Alt, Üst veya Tehlikesiz
olarak sınıflandırılması,
• Alt ve Üst Seviyeli kuruluş olarak belirlenen tesislerin
yönetmelik kapsamında belirtilen hazırlıkları yaparak bakanlığa
bildirmeleri gerekmektedir.
TEHLİKELİ KİMYASALLAR
Toksik
Oksitleyici
Patlayıcı
Alevlenir
Çevre için zararlı
Yönetmelik
kapsamına giren
tehlikeli
kimyasallar
SEVESO DİREKTİFİ
BILDIRIM
Tehlikeli
Kimyasalların
Miktarı
SEVESO
kapsam dışı
ALT SEVİYELİ
ÜST SEVİYELİ
Kantitatif Risk Analizi
Güvenlik Yönetim Sistemi
BKÖP Hazırlanması
Toplumun Bilgilendirilmesi
Kaza Bildirimi
Güvenlik Raporu Ve Acil Durum Eylem Planları.
(dahili/harici)
Yaptırımlar/İdari Tedbirler
•
İşletmeci tarafından alınan önlemlerin yetersiz
olduğunun tespiti durumunda,
• dahili acil durum planının ve güvenlik raporunun
süresinde teslim edilmediği durumlarda
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve/veya Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kuruluşu veya tesisi
kapatır veya ilgili bölümlerin işletilmesini
durdurur.
Kapatma veya durdurma kararı, nedenleri ve
alınması gereken tedbirlerle birlikte işletmeciye
bildirilir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı
1
2
3
• 01.09.1971 tarihli
• 1475 sayılı İş Kanunu
• 10.06.2003 tarihli
• 4857 sayılı İş Kanunu
10.06.2003 tarihli
• 30.06.2012 tarihli
• 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu :Madde 29
Güvenlik Raporu veya
Büyük Kaza Önleme Politikası
İşletmeye başlanmadan önce, büyük endüstriyel
kaza oluşabilecek işyerleri için, işyerlerinin
büyüklüğüne göre büyük kaza önleme
politika belgesi veya güvenlik raporu işveren
tarafından hazırlanır.
Güvenlik raporu hazırlama yükümlülüğü bulunan
işveren, hazırladıkları güvenlik raporlarının
içerik
ve
yeterlilikleri
Bakanlıkça
incelenmesini
müteakip
işyerlerini
işletmeye açabilir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Yaptırımlar
İdari Para
Cezası
İSG Kanunu Madde 26
İşin
Durdurulması
İSG Kanunu Madde 25
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu : Madde 25
İşin Durdurulması
•
İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma
yöntem ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında
çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus
tespit
edildiğinde; bu tehlike giderilinceye
kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu
tehlikeden
doğabilecek
riskin
etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate
alınarak, işyerinin bir
bölümünde
veya
tamamında iş durdurulur.
•
Ayrıca çok tehlikeli sınıfta yer alan maden,
metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla
çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel
kazaların
olabileceği
işyerlerinde,
risk
değerlendirmesi yapılmamış olması durumunda
iş durdurulur.
6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu: Madde 26
İdari Yaptırımlar
•
Büyük
kaza
önleme
politika
belgesi
hazırlamayan işverene 53.900 Türk Lirası,
•
Güvenlik raporunu hazırlayıp Bakanlığın
değerlendirmesine sunmadan işyerini faaliyete
geçiren,
işletilmesine
Bakanlıkça
izin
verilmeyen işyerini açan veya durdurulan
işyerinde faaliyete devam eden işverene
86.240 Türk Lirası,
•
İşin durdurulması yükümlülüklerine
göre
işyerinin bir bölümünde veya tamamında
verilen
durdurma
kararına
uymayarak
durdurulan işi yönetmelikte belirtilen
şartları yerine getirmeden devam ettiren
işverene fiil başka bir suç oluştursa dahi
on bin Türk Lirası,
SEVESO II Yönetmeliği’nin Öğeleri
A. Büyük Kaza Önleme Politikası
B. QRA
C. ALARP
D. Organizasyon & Personel GYS
E. Büyük Kazaların Belirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
F. İşletim Kontrolü
G. Değişimin Yönetimi
H. Acil Durum Hazırlığı
I. İzleme Performansı
J. Denetleme & Değerlendirme
•
Modüllerin
tamamını
prosedürler var mı?
karşılayan
•
Prosedürler içerik olarak yeterli ve
tatmin edici mi?
•
Alınan önlemler ile uyumlu mu?
•
Uygulamaya ne kadar geçilmiş? Ne
kadarı kağıt üzerinde kalmış?
•
Uluslararası standartlara ne kadar
uyum var?
BİLDİRİM (Madde 7)
1. Ek-1, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesine göre, herhangi bir kuruluşta tehlikeli
maddelerin bulunduğu durumda uygulanır ve yönetmeliğin ilgili maddelerinin
uygulanmasını belirler.
2. Karışımlar ve müstahzarlar, yüzde oranı veya bir açıklamanın özellikle verilmemiş
olması halinde, Bölüm 2, Not 1'de verilmiş olan yönetmelikte yer alan özelliklerine
göre belirlenmiş konsantrasyon sınırları içerisinde kalmaları şartıyla, saf maddelerle
aynı koşullara tabi olurlar.
3. Bölüm 1 ve Bölüm 2’de belirtilmiş olan niteleyici miktarlar, her bir kuruluş için
geçerlidir.
4. Yönetmeliğin ilgili maddelerinin uygulanmasında göz önüne alınan miktarlar
herhangi bir zamanda, mevcut olan veya olması muhtemel en yüksek
miktarlardır. Bir kuruluşta, yalnızca ilgili niteleyici miktarın % 2’sine eşit veya daha
az miktarda bulunan tehlikeli maddeler, kuruluşun başka bir yerindeki büyük bir
kazaya neden olma ihtimali olmayan herhangi bir yerde bulunması hâlinde, mevcut
toplam miktarın hesaplanmasında ihmal edilir.
BİLDİRİM
BİLDİRİM REHBERİ
BİLDİRİM
Tanklar İçin Özel Durum
SSS Madde 14
Tehlikeli Maddeyi tank içinde depolayarak elinde
bulundurun kuruluşların kuruluşların herhangi bir
zamanda bulundurduğu mevcut en yüksek miktar
nasıl belirlenir:?
Depolama yapılan tankın kullanılabilir maksimum
kapasitesi, tankta depolanan madde için herhangi bir
zamanda bulundurulan en yüksek miktar olarak
alınır.
Kantitatif risk değerlendirmesi
(Madde 8 )
Kantitatif risk değerlendirmesi
MADDE 8 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki alt ve üst seviyeli kuruluşlarda büyük endüstriyel kaza
tehlikelerinin belirlenmesi ve bu tehlikelerden kaynaklanacak risklerin değerlendirilmesi amacıyla kantitatif
metotlarla risk değerlendirmesi yapılır.
(2) Kantitatif risk değerlendirmesinde, büyük kazaya yol açabilecek tehlikeler ve aşağıda belirtilen hususlar
dikkate alınır:
a) Tehlikeli kimyasalların sınıflandırılması, bu kimyasalların miktarları ve karşılıklı etkileşimleri.
b) Kimyasal maruziyetin insan ve/veya çevre açısından değerlendirilmesi.
c) Patlayıcı ortamlar ve bu ortamların kalıcılığı, patlayıcı ortam sınıflandırması ve bu alanlarda kullanılacak
ekipmanların uygunluğu.
ç) Proses içerisindeki tehlikeli ekipmanların belirlenmesi ve gruplandırılması.
d) Proses tehlikeleri ile proses ekipmanlarının ve/veya enstrümanlarının karşılıklı etkileşimleri.
e) Proses enstrümanlarının ve acil durum kapatma sistemlerinin güvenilirlik değerlendirmesi ve sertifikasyonu
f) Bakım ve onarım işlerinde güvenilirlik verisi.
g) Güvenilirlik merkezli gerçekleştirilecek bakım ve risk temelli kontrol yöntemleri.
ğ) Büyük kaza senaryolarının kök neden ve sonuç analizi.
h) Geçmişte yaşanan kazalar ve bu kazaların nicel tekrarlanma olasılıkları.
ı) İnsan hataları ve güvenilirlik analizi.
Kantitatif risk değerlendirmesi (devam)
(3) İşletmeci, kantitatif risk değerlendirmesinde kullandığı güvenilirlik verisi ile büyük kaza senaryolarında
kullandığı olasılık verilerini, bakım kayıtları, kaza analizleri veya enstrümantasyon güvenlik sertifikasyonu gibi
hangi veri bankalarından aldığı konusunda ayrıntılı bilgi verir.
(4) Üst seviyeli kuruluşun işletmecisi, hazırlanan risk değerlendirme belgelerini güvenlik raporuyla birlikte dijital
ortamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderir.
(5) Bu madde kapsamında yapılan risk değerlendirmesinde, 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliğinin,
bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
ALARP
"as low as reasonably practicable"
Mümkün olan en yüksek önlem
seviyesi
MADDE 9 – (1) İşletmeci, kantitatif
risk değerlendirmesine göre
belirlediği tehlikeli ekipmanlar için
senaryo edilen her bir büyük kazanın
her türlü sonucunun meydana gelme
frekansını 1x10-4 (On binde bir)
seviyesine veya bu seviyeden daha
küçük bir seviyeye indirmek zorundadır.
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARI ÖNLEME
POLİTİKASI (BKÖP)
Aslında en son hazırlanan ...
BKÖP (BEKÖP) NEDİR?
İşletmeci büyük kaza tehlikelerine yol açacak
- faaliyetlerin yapısını
- çalışanlarına, komşularına ve çevreye olan
yükümlülüklerini
- bunlar için gerekli kaynakların
sağlanabilirliğini
gösteren BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARI
ÖNLEME POLİTİKASI belgesini hazırlar
ve belirtilen politikayı uygular.
BKÖP
MADDE 10 – (1) Alt seviyeli kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek3’te belirtilen bilgileri içerecek şekilde bu maddenin beşinci
fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğdeki formatı ve formattaki
bilgileri dikkate alarak kazaların önlenmesi ile ilgili politikasını
belirten büyük kaza önleme politika belgesini hazırlar veya
hazırlatır. İşletmeci bu belgeyi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
bildirim sistemine yükler, aslını ise kuruluşta muhafaza eder.
Az laf çok farkındalık....
BKÖP
MADDE 10
(3) Büyük kaza önleme politika belgesi;
a) Kuruluşta büyük bir kazaya neden olabilecek; kazaya ramak kalma
veya kullanılan prosesin, mevcut tehlikeli maddelerin niteliğinin,
miktarının veya depolama şeklinin değiştirilmesi,
b) Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sisteminde bir değişiklik yapılması
durumlarında,işletmeci tarafından gözden geçirilir ve gerekirse
güncellenir.
c) Kuruluşta yapılan güvenlik yönetim sisteminin denetimi esnasında
kuruluşta uygulanan güvenlik yönetim sisteminin büyük kaza önleme
politika belgesinde belirtilenden farklı olduğunun tespit edilmesi
durumunda geciktirmeksizin, işletmeci tarafından gözden geçirilir ve
güncellenir.
(4) İşletmeci hazırlanan büyük kaza önleme politika belgesinde belirtilen
politikayı uygular.
(5) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
büyük kaza önleme politika belgesi ile ilgili bir tebliğ yayımlar.
KİM HAZIRLAR?
ALT SEVİYELİ KURULUŞLAR:
BKÖP’ü hazırlar ve muhafaza eder.(10. madde)
ÜST SEVİYELİ KURULUŞLAR:
Büyük kaza önleme politika belgesinin ve bunun uygulanması için
güvenlik
yönetim
sisteminin
yürürlüğe
konduğunu
GÜVENLİK RAPORU’nda gösterir.(11. madde)
hazırlayacağı
GÜVENLİK RAPORU
Zor kısım ..
GÜVENLİK RAPORU (Madde 11)
MADDE 11 – (1) Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi,
asgari olarak Ek-2’de belirtilen bilgileri içermek kaydıyla bu
maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğdeki
formatı ve formattaki bilgileri dikkate alarak bir güvenlik
raporu hazırlar veya hazırlatır.
Güvenlik raporu;
kuruluşun, kuruluşun çevresinin, kuruluşta yürütülen
faaliyetlerin ve proseslerin tanıtımının yapıldığı, Ek-3’te
belirtilen ilkeleri içerecek şekilde kuruluşta uygulanan
güvenlik yönetim sistemi ile ilgili bilgilerin ve işletmecinin
taahhütlerinin bulunduğu bir belgedir.
Yönetmelikten ...
GÜVENLİK RAPORUNDA
HANGİ BİLGİLER YER ALIR?
•
Tesisin Tanıtımı ve Yürütülen Faaliyetler
•
Risk Değerlendirmesi (Kantitatif Risk Analizi)
•
•
Tehlikelerin ve majör kazaların tespit edilmesi
Risk kontrol önlemleri
•
•
Organizasyon ve Personel
•
Büyük Kazaların Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi
•
Acil Durum Müdahale Planı
•
İmkan ve Kabiliyetlerin Gösterilmesi/Kanıtlanması
•
İşletim Kontrolü
•
Değişimin Yönetimi
•
Performansın İzlenmesi
•
Denetleme ve İnceleme
Güvenlik raporunun bileşenleri
•
•
•
•
Acil Durumlar için Planlama
•
İşletim Kontrolü
•
•
•
Güvenlik raporunun diğer bileşenleri
•
•
•
Acil Durumlar için Planlama
•
İşletim Kontrolü
•
•
•
SÜREÇ- Güvenlik Raporu
Üst Seviyeli Kuruluş
Madde miktarındaki artışla
kapsama girdiyse 1 yıl
Mevcut
faaliyetler için
yönetmelik
yürürlük
tarihine kadar
ÇSGB İş Teftiş Kurulu
Başkanlığına gönderir
Diğer durumlarda,
kuruluş çalışmaya
başlamadan önce
GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ (GYS)
Büyük Endüstriyel Kazaların
Önlenmesi için Kuruluşun
• İlkelerini
• Prosedürlerini
• Uygulamalarını
Yönetmeye ve Sürekli Olarak
Geliştirmeye Yönelik Bir GÜVENLİK
YÖNETİM SİSTEMİ
ÜST
YÖNETİMİN
TAAHHÜTÜ
GÜVENLİK
BİLGİLENDİRME
VE UYARI
SİSTEMİ
GÜVENLİK
EĞİTİMİ, ÖDÜL
SİSTEMİ VE
TATBİKATLAR
GÜVENLİK
YÖNETİM
SİSTEMİ
GÜVENLİK,
KAZALARIN
ÖNLENMESİ,
DANIŞMANLIK İÇİN
ORGANİZASYON
GÜVENLİK
KOMİTESİ
RİSK
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMA
KAPASİTESİ
En Önemli Konu
MADDE 11 – (1) Üst seviyeli bir
kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek2’de belirtilen bilgileri içermek kaydıyla
bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca
çıkarılacak tebliğdeki formatı ve
formattaki bilgileri dikkate alarak bir
güvenlik raporu hazırlar veya hazırlatır.
Güvenlik raporu; kuruluşun, kuruluşun
çevresinin, kuruluşta yürütülen
faaliyetlerin ve proseslerin tanıtımının
yapıldığı, Ek-3’te belirtilen ilkeleri
içerecek şekilde kuruluşta uygulanan
güvenlik yönetim sistemi ile ilgili
bilgilerin ve işletmecinin taahhütlerinin
bulunduğu bir belgedir
ACİL DURUM PLANI
Dâhili acil durum planı
MADDE 13 – (1) Üst seviyeli bir
kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek4, Kısım 1 ve Kısım 2’de belirtilen
bilgileri içermek kaydıyla, bu maddenin
on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak
tebliğdeki formatı ve formattaki bilgileri
dikkate alarak bir dâhili acil durum planı
hazırlar veya hazırlatır.
ACİL DURUM PLANLAMASI
-
Oluşturulan kaza senaryoları için
acil durum planlarının
hazırlanması
-
Denetlenmesi
-
Gözden geçirilmesi için
düzenlemeler yapılması
-
Tüm personele eğitim verilmesi
Acil Durum Planlama Süreci
Acil servis hizmetleri ile
ilgili düzenlemeler gibi
her bir alt-planı da içeren
tüm acil durum
müdahalelerinin ne
şekilde koordine
edileceğinin belirlenmesi
Acil durum müdahalesi ve
müdahale ile ilgili
sorumlulukların
belirlenmesi
Gerek örgütlenme
gerekse teknik açıdan acil
durum müdahale
hedeflerinin tespit
edilmesi
Büyük kaza senaryoları
için belirlenen acil durum
müdahale kaynaklarının
yeterliliğinin belirlenmesi
Rutin prosedür ve
kaynakların, uygun ve
yeterli olmadığı
durumların belirlenmesi
ve bunların yerine ne
yapılması gerektiğinin
tanımlanması
Acil durum müdahalesi
için ihtiyaç duyulan
unsurların tanımlanması
(prosedür, görev
talimatları ve kaynaklarbilgisayar donanım ve
yazılımı)
Kilit pozisyondaki
kişilerin rollerinin,
uzmanlıklarının ve
kapasitelerinin
tanımlanması
Planın tasarlandığı
şekilde uygulanmasının
sağlanması için gereken
unsurların belirlenmesi
Kazanın kaynağı, çeşidi,
büyüklüğü ve
sonuçlarının
tanımlanması
Acil Durum Planının Bileşenleri Nelerdir?
•
Acil servis hizmetleri ile iletişim?
•
Acil durum müdahalesi ile ilgili prosedürler?
•
İhtiyaç duyulacak özel ekipmanlar?
•
Kaynakların mevcudiyeti ve ulaşılabilirliği?
•
Kişiler kolayca nasıl tanınacak ve birbirlerini nasıl tanıyacak?
•
Buluşma noktaları ve haberleşme?
•
Acil durum planlamacılarının eğitimi?
•
Plan ile ilgisi olan kişilerin eğitimi?
•
Tatbikat ve güncelleme?
•
Değişiklikler ve çıkarılan dersler?
•
Yeniden inceleme, gözden geçirme ve düzeltmeler?
ACİL DURUM PLANLARININ TATBİKATI
Acil durum planları tatbikatı en az üç yılda bir yapılmalıdır.
• Tatbikat çalışmaları, güvenlik raporunda belirtilen muhtemel kaza
senaryolarına dayandırılmalıdır.
• Harici ve dâhili acil durum planlarının tümü veya bazı bölümleri
aynı anda tatbik edilmelidir.
Güvenlik Yönetim Sistemi-BKÖPGüvenlik Raporu ve DADP İlişkisi
Güvenlik
Raporu
Güvenlik
Yönetim
Sİstemi
Büyük Kaza
Önleme
Politikası
Dahili Acil
Durum
Planları
SÜREÇ- Dahili Acil Durum Planları
Üst Seviyeli Kuruluş
Madde miktarındaki artışla
kapsama girdiyse 1 yıl
Mevcut
faaliyetler için
yönetmelik
yürürlük
tarihine kadar
ÇOB,ÇSGB,
TADYGM,
Belediye/Valilik
Diğer durumlarda,
kuruluş çalışmaya
başlamadan önce
Harici Durum Planları
Üst seviyeli kuruluş için;
Yazılı
talimat
ÇŞB
Belediye/Valilik
TADYGM
Taslak Plan 30 Gün
için Kamuya açılır
Peki Nasıl Yöntemler?
Karmaşadan Bütüne
Büyük Kazaların Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi:
•Normal ve normal olmayan işlemlerden kaynaklanan
büyük tehlikelerin, sistematik bir şekilde belirlenmesi için
prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması ve bu
tehlikelerin olasılığı ve şiddetinin değerlendirilmesidir.
•Senaryolar, Modellemeler, vs..
1. Tehlikeli Madde
Bilgileri
• Tehlikeli Ekipman
Gruplandırma,
• Kimyasal
Maruziyet
değerlendirme 2. İşletim Kontrolü
•Proses Tehlike
Analizi,
6.Büyük Kaza
Senaryoları
Tesiste veya
proseste meydana
gelebilecek
Katastrofik Olayların
Değerlendirilmesi
HAZOP, HAZID, Proses
FMEA vb.
•ATEX Direktifleri
Uygulanması
3. Güvenilirlik
Prosesteki
Güvenlik
Sistemlerinin
Değerlendirilmesi
1.
2.
EN 61508,
EN 61511
SIS, SIL
3.
4.
4. Güvenli Bakım
Bow-Tie Modelleme,
Büyük Kaza
Senaryosunun
Şablona geçirilmesi,
ALARP veya ALARA
seviyesi (kantitatif)
Yangın, Patlama,
Toksik Yayılım
RCM, RBI vb.
Bakım çalışmaları
için risk
değerlendirmesi 5. Olay ve Kaza
Analizi
yapılması
Geçmiş
kazalardan
öğrenme
Olay Ağacı
Analizi,
Hata Ağacı
Analizi vb.
WP1
Senaryo
Tanımlama
WP0
Proje
Yönetimi
WP2
Risk Önem
Değerlendirme
si
WP6
Yaygınlaştırma
&
Yayma
WP3
Önleme
Yönetimi
Verimliliği
WP4
Çevre
Güvenlik
Açığı
WP5
Risk Seviyesi Karakterizasyonu ve Vaka Çalışmaları ile
Doğrulama
WP7
Paralel Yeniden
Gözden
Geçirme
KAZA TANIMLANMASI VE
SENARYOLAR İÇİN
MODELLER/
METODLAR
Büyük Kaza Senaryoları
Tesiste veya proseste meydana gelebilecek Katastrofik Olayların
Değerlendirilmesi
Bağımsız Koruma Tabakaları
(Independent Protection Layers)
Nasıl belirlenmiş?
Tüm koruma seviyeleri
düşünülmüş mü?
Risk Değerlendirme Metodu
Risk değerlendirme metodu olarak QRA (QUANTITATIVE RISK
ASSESSMENT: Kantitatif Risk Değerlendirmesi) metodu
kullanılmaktadır. QRA kullanımı ile;
•Ne yanlış gidebilir?
TEHLİKE TANIMLANMASI !
•Bu yanlışın gerçekleşme olasılığı nedir?
•Sonuçları nelerdir?
soruları cevaplanmaktadır.
istenmeyen olaylar?
gerçekleşme mekanizmaları?
Risk Analiz Diagramı
Potansiyel
istenmeyen olayların
tanımlanması
İstenmeyen
olayların
olasılığı
Potansiyel fiziksel
etkilerin
tanımlanması
Fiziksel
etkilerin
olasılığı
Potansiyel
hasarların
tanımlanması
Hasar
Olasılığı
Riskin tanımlanması
Riskin hesaplanması
Risk
parkının
olasılığı
Tehlike Tanımlanması ve Hata Senaryolarının
Geliştirilmesi
Tehlike tanımlanması; çalışana, topluma, çevreye zarar verebilecek veya
finansal kayba yol açacak birçok ciddi arızanın tanımlanmasıdır.
Hata senaryolarının tanımlanması metodları
Kalitatif analiz metotları:
•Güvenlik gözden geçirme
•Kontrol listeleri (Operasyonel ve tehlike için)
•İlk aşama tehlike analizi
•Neden-Sonuç (What- If) analizi
•Etki, FMEA, FMCEA (hata modları, etkileri ve kritiklik analizi)
•Tehlike ve işletme analizi (HAZOP)
•Kritiklik Analizi
Kantitatif analiz metodları
•Hata Ağaç Analizi
•Markov Prosesleri
•Vaka/Olay Ağaç Analizi
•Monte Carlo simülasyonu
İstenmeyen
olaylar
İstenmeyen olayların 1
yıl içinde gerçekleşme
sıklığı
QRA-PARÇALARIN SEÇİM METODU
Hesaplama
noktası seç
Başlama
Tesisi ayrı
parçalara böl
Bütün parçalarda
seçim sayısı S’yi
hesapla
Parçalardan birini
seç
Parçaları seç
İndikasyon sayısı
A’yı hesapla
HAYIR
Bütün hesap
noktaları
HAYIR
Bütün
Bütünparçalar
parçalar
EVET
İndikasyon sayısı A: seçilen parçanın gerçek tehlike ölçütü
Seçim Sayısı S: belirli lokasyondaki parçanın tehlike ölçütü
EVET
Bitiş
Tehlike Tanımlanması ve hata senaryolarının geliştirilmesi
Tehlike ve işletme analizi (HAZOP)
HAZOP kimya endüstrisi için geliştirilmiş, tüm tesisteki işletme ve tehlike
sorunlarını tanımlayan sistematik bir tekniktir.
•Tesis sistem/cihaz (nodelara) parçalarına ayrılır
•Çok disiplinli HAZOP çalışma takımı oluşturulur
•Tesisteki ilgili tüm veriler toplanır.
•Rehber kelimelerden yararlanarak her sistem/cihazın sapmaları istenmeyen
olaylar olarak tanımlanır.
•HAZOP çizelgeleri oluşturulur
Metodun başarısı verilerin ve çizimlerin doğruluğu, takımın yetkinliği, takımın
metodu bir yardımcı olarak kullanması, tehlikelerin ciddiyetle
tanımlanmasına bağlıdır.
Tehlike ve işletme analizi (HAZOP) örneği
Bileşen: Pompa
Görev: Akış yaratmak
Rehber
Kelime
Sapma
Olası Sebepler
Değil/Hayır Akış yok 1. Besleme maddesi
yok
2. Pompa arızası(çeşitli
nedenlerle)
Sonuçlar
Gerekli Aksiyon
Polimer çıktısı
azalacak
a) Operatörle iyi iletişim
kurulduğundan emin ol
b) Çökme tankında düşük
seviye alarm ver
1. Deki gibi
b) Deki gibi
3. Hat tıkanıklığı veya
1. Deki gibi
Her pompaya devir daim
vana hatalı olarak
Pompa ısınacak hattı kur
kapandı veya kontrol
vanası hatada kapadı
Hata Ağacı Analizi
Bir çok görev gerçekleştirilir. Kronolojik sırada bu görevler;
Kalitatif analizler:
•Sistem tanıma
•Tepe olayın tanımlanması ve hata ağacının oluşturulması
•Minimal kesme-setlerinin belirlenmesi
Kantitatif analizler:
•İlgili tüm hata, onarım, test ve bakım verisinin toplanması
•Minimal kesme-setlerinin sayısallaştırılması
•Sonuçların hesaplanması
Risk Analizi
Hata Ağacı Analizi: Analiz edilecek güvenlik sistemi
Enerji beslemesi, E1
Son eleman 1
Son eleman 1
PROCESS
Mantık
Sensor 1
Sensor 2
Enerji beslemesi, E2
Hata Ağacı Analizi: Örnek
Bileşenlerin hata modları:
Sensorlar: Verilen yüksek sıcaklık için arıza sinyali yarat
Mantık: Sensörlerden bir veya iki sinyal alınması durumunda son elemanlar
için arıza sinyali yarat
Son elemanlar: Talep durumunda aksiyon yapma
Enerji Beslemesi: Çıktı yok
TEPE OLAY: Talep durumunda güvenlik cihazları açılmaz
Risk Analizi
Hata Ağacı Analizi:
Örnek
ÖRNEK: PVC Reaktörü
ÖRNEK: PVC Reaktörü- Olay/Vaka Zinciri
PVC Reaktörü- Kaza Zinciri Hata Ağacı Analizi
PVC Reaktörü- 2.Kademe Hata Ağacı Analizi
PVC Reaktörü- 3.Kademe Hata Ağacı Analizi
MODELLEME
Risk değerlendirme modelleme programları ile yapılmaktadır.
•Toksik ve/veya parlayıcı kimyasalların muhtelif kaza senaryolarının
fiziksel etkilerini hesaplar,
•Tablo ve grafiksel dokümantasyon haline çevirerek coğrafik
haritaları ile birlikte raporlar.
Kimyasalların
•stoklanması,
•taşınması,
•kaçak- buharlaşma- dispersiyon modellemelerini,
•yangın, patlama ve hasar vb.
senaryoları üzerinden ayrı ayrı geliştirilmiş modelleri otomatik olarak
yaparak raporlamaktadır.
Değerlendirilmesi
Etki Modelleri (Effects Models) (1/2)
Kullanılan modelleme programları:
Kaçak/Salınım Modelleri (Release)
•Gaz kaçağı/salınımı modelleri
•Sıvılaştırılmış Gaz ve çift faz kaçakları/salınım modelleri
•Sıvı kaçak/salınım modelleri
•Birleşik Kaçak/Salınım modelleri
Atmosferik Dağılım Modelleri
Birikinti (Pool) Evaporasyon modeli
Isı Radyasyonu/Yanma Modelleri
Patlama Modelleri
Etki Modelleri (Effects Models) (2/2)
Kombine Modeller (Combined Models):
•Gaz LOC senaryo modelleri (Anlık kaçak, 10 dakika içinde oluşan
kaçaklar, sürekli kaçaklar)
•Sıvılaştırılmış Gaz LOC senaryo modelleri (Anlık kaçak, 10 dakika
içinde oluşan kaçaklar, sürekli kaçaklar)
•Sıvı LOC senaryo modelleri (Anlık kaçak, 10 dakika içinde oluşan
kaçaklar, sürekli kaçaklar)
Patlama Hasarları
•
Bireyleri etkileyen sonuçlar
•
Yapıları etkileyen Sonuçlar
Hasar Modelleri (Damage Models)
Isı Radyasyonu Hasarları
• Bireyleri etkileyen sonuç modeli
• Popülasyonu/grupları etkileyen sonuç modelleri
• Yapıları etkileyen kritik ısı birikim sonuç modelleri
• Kritik sıcaklığa gelme zamanlaması modellemeleri (Çelik ve Cam aksamlar)
Toksik Hasarlar
•Kapalı alanlarda korunma modelleri (sürekli ve yarı süreli kaçaklar)
•Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerden çevirim modelleri
•Bireylere direk etki modelleri
Değerlendirilmesi
Değerlendirilmesi
Değerlendirilmesi
Değerlendirilmesi
İŞLETİM KONTROLÜ
Proses Tehlike Analizi
Reaktörler söz konusu ise;
Thermal runaway tehlikesinin modellenmesi gereklidir
Termal Bilanço Nedir?
Proses Tehlike Analizi
1 ila 5 arasında reaktör tehlike sınıfı belirlenir. Bu sınıfa göre temel proses üzerine
güvenlik bariyerleri çalışması yapılır (SIS, rupture disk vb.)
ATEX Direktifleri Uygulanması
Güvenilirlik
Prosesteki Güvenlik Sistemlerinin Değerlendirilmesi
• TS IEC EN 61508; bütün endüstri kolları için uygulanan çerçeve standarttır.
(Aygıtların sağlayıcıları ve üreticileri ile ilgili standart),
• TS IEC EN 61511; ise endüstriyel prosesler için uygulanan standarttır, (Güvenlik
enstrümanlı sistemlerin tasarımcıları, integratörleri ve kullanıcıları ile ilgili standart)
Güvenilirlik
Güvenli Bakım
Bakım çalışmaları için risk değerlendirmesi yapılması
Güvenirlik Merkezli Bakım; sistematik olarak şu sorulara cevap
vermelidir:
• Fonksiyonel Sistemler hangileridir,
• Fonksiyonel Arıza nedir,
• Arıza Modları nelerdir,
• Etkiler,
• Sonuçlar,
• Görevler.
Örneğin;
Proses
FMEA
kullanılarak
Güvenli Bakım
Bakım çalışmaları için prosedürler
• Bakım sırasında güvenli çalışma sistemi, Çalışma izni,
Güvenlik Denetimi vb. var mı?
• Çalışanlar ve müteahhitlerle iletişim ve bilgilendirme var
mı?
• Tescil ve belgelendirme işlemleri düzgün bir şekilde
yapılmış ve muhafaza ediliyor mu?
• BKÖP ile tutarlı mı?.
Olay ve Kaza Analizi
Kazalardan Öğrenmek
• İşyerinde veya başka işyerlerinde, geçmişte
meydana gelen kazalardan neler öğrenildi?
• Firma bu tür kazaları ve nedenleri takip ediyor
mu?
• Bu konu ile ilgili yeterli bilgiye sahip yeterli eleman
var mı?
Olay ve Kaza Analizi
Geçmiş Kazalardan Öğrenmek
Hangi proseslerde kaza meydana geldi? Hangi
proses parçasında kaza meydana geldi?
Tekrarlama olasılıkları nedir?
Kaza analizleri için hangi teknikler kullanılıyor?
(Olay Ağacı Analizi, Hata Ağacı Analizi vb…)
DOMİNO ETKİSİ
DOMİNO ETKİSİ
• Belediye veya il özel idaresi, gönderilen güvenlik
raporlarındaki bilgileri kullanarak, kuruluşların konumu ve
bulundurduğu tehlikeli maddeler sebebiyle domino
etkisine sahip kuruluşları veya kuruluş gruplarını tayin
eder.
• Domino etkisi grubunda yer alan komşu kuruluşların
işletmecileri arasında uygun bilgi alışverişi sağlanır.
KAMUNUN BİLGİLENDİRİLMESİ
KAMUNUN BİLGİLENDİRİLMESİ
Üst seviyeli kuruluş:
•Kuruluşta alınan
güvenlik tedbirleri,
•Büyük bir kaza
durumunda yapılması
gereken hususlar,
•En uygun yöntemler
kullanarak ve düzenli
olarak kamunun bilgisine
sunulacaktır.
Etki alanı; kuruluşta meydana
gelebilecek büyük bir kazanın
etkileyebileceği alandır.
BÜYÜK KAZA SONRASINDA İŞLETMECİ
TARAFINDAN SAĞLANMASI GEREKEN BİLGİLER
İşletmeci, kuruluşta büyük bir kaza meydana geldiği takdirde,
mümkün olan en kısa sürede en uygun araçları kullanarak,
•
Belediye veya il özel idaresini,
•
Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığını
•
Çevre ve Şehircilik Bakanlığını
•
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını bu kazadan derhal haberdar
eder.
•Kazanın oluşumu ve gelişim seyri,
•İlgili tehlikeli maddeler ve miktarları,
•Kazanın insan ve çevre üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi için
gerekli olan mevcut veriler,
•Alınan acil durum önlemleri konusunda bir rapor hazırlanır.
DENETLEME VE İNCELEME
BKÖP ve GYS nin
periyodik
değerlendirilmesi,
gözden geçirilmesi ve
güncellenmesi
Neden INERCO DORUK ?
INERCO : 300’ün üzerinde Güvenlik raporu, 3o yıllık tecrübe, 300’den fazla deneyimli profesyonel
DORUK : Türkiye’nin kimyasal güvenlikte en deneyimli firması, Yerel endüstriyel tecrübe, yüksek
potansiyel proje ekibi, tüm ilgili yönetmeliklere hakimiyet
INERCO & DORUK : Sonuç odaklı iş teslim garantisi
www.seveso.com.tr
(........ emin adımlarla
en yüksek farkındalık.......)
100’den fazla uluslararası ve 300’den fazla yerli firmanın seçimidir DORUK SISTEM
TEŞEKKÜR EDERİZ
www.seveso.com.tr
www.doruksistem.com.tr
www.inerco.com

Business Model Canvas

Transkript

Benzer belgeler

PathFinder PF

"Kazaya Yatkınlık" Tanımı Yapılabilir mi, "Riskli Sürücü"ler Kimlerdir?

PTV VISUM Safety Broşür

0-14 Yaş Arası Çocuklarda Önlenebilir Nitelikteki

Acil Sağlık Hizmetleri Alanı- Acil Tıp Teknisyenliği Dalı

teminat ve teminat tutarı değişiklik formu

PathFinder - bekab kablo

türkiye`de trafik kazalarında bir savaştan daha çok can gidiyor!

HAYES LEMMERZ İNCİ JANT SAN. A.Ş. (ALÜMİNYUM JANT

AB Seveso II Direktifi (96/82/EC) Düzenleyici Etki