“ N N N A “ N N N A “H1N1 INFLUENZA “Domuz Gribi”

““H1N1
N INFLUENZA
N
N A
“Domuz Gribi”
D Y h Laleli
Dr.Yahya
L l li
Grip ve Bizler
Nereden Nereye?
H1N1/A IInfluenze Gribi
H1N1/A Gribi: : Ö
ÖZET
• H1N1/A mevsimsel Grip etkeni ise de yeni etkenin gen yapısı değişiktir. değişiktir
• Klinik bulgular mevsimsel GRİP gibi ise de Meksika, ABD, Kostarika ve Kanada da ölüm gözlenmiştir
ve Kanada da ölüm gözlenmiştir. • 1918 İspanya Gribi pandemisine sebep olan H1N1 neslindense de FARKLI TİP’tir.
FARKLI TİP
tir. • Meksika farklı seyretse ve pandemi için şartlar uygun ise de bugün p
pandemiden bahsetmek erkendir. • Kuzey yarım küre grip sezonu için tedbirli olmalıdır.
• Bugün için ilaç tedavisi mümkün ama aşı yok.
g ç
ç
ş y
• Virüs, 1952’deki yapıda olsa 2 milyon insanın ölümü beklenebilir.
• Temizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi ve Temizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi ve
müteakiben yıkanması, el‐yüz temasının azaltılması koruyucudur.
Kapsam
•
•
•
•
•
•
•
Terminoloji / Tanımı
İnfluenza virüsleri
İnfluenza virüsleri
İnfluenza AH1N1 hikayesi
Meksika’da durum
Dünya’da
Dünya
da durum
durum
Belirtiler‐Tanı,
Riskler ve Korunma
Soğuk Algınlığı/Nezle
Grip ve Boğaz Ağrısı
Soğuk Algınlığı/Nezle:
Rhino virüs (250’den fazla tipi var!) nedenli,burun tıkanıklığı ve
akıntısı konjonktivit,
akıntısı,
konjonktivit Beraberinde görülen üst solunum sistemini
tutan bir hastalıktır. Kırıklık,halsizlik‐hafif ateş gibi sistemik bulgular
ise bu enfeksiyona vücudumuzun cevabıdır.
G i influenza
Grip:
i fl
virüsuyle
i ü l oluşmaktadır
l
kt d (A,
(A B ve C tipleri
ti l i mevcut).
t) Bu
B
virüsün Nezle bulguları yanında ciddi sağlık sorunlarına, pnömoniye
(zatüreye) sebep olabilecek, ateş ve baş ağrısı, kırıklıkla seyreden,
insanı normal aktivitesinden alıkoyan bu reaksiyonlar vucudun
immun cevabına bağlıdır.
Boğaz Ağrısı: Boğaz florasında normal saprofit bakterilerin dengesinin
bozulması sonucu, patojen bakteriler veya virüslerin hakimiyetiyle
ortaya çıkan lokal yangı ve şişmeye bağlı ağrı oluşabilir. Batoljik
kabul edilen bakteriyel enfeksiyonlar (Beta Hemolitik Streptekok
gibi)
ibi) tedavi
t d i gerektirebilir.
kti bili
Tanımlar
Epidemi: Lokal olarak bir grup vak’a.
Pandemi: Dünya çapında epidemi.
Pandemi: Dünya çapında epidemi.
Antijenik sürüklenme/kayma (Drift): Genetik olarak nokta mutasyonu seçimi ile protein yapısı değişimi k
i i il
i
d ği i i
(Her sene aşı değişimi nedeni)
Antijenik değişim/aldatmaca (Shift): Genetik yeniden yapılanmayla protein değişikliği (Yeni
yeniden yapılanmayla protein değişikliği (Yeni virüslerin oluşumu neticesi aşılara cevap vermemesi)
i)
Hayvanlar arasında enfeksiyon yapan virüs nadiren insana da geçebilir.
bl
Gruplar içinde salgın
(pandemi kaçınılmaz)
kaçınılmaz)
Pandemi Kaçınılmaz
ç
Pandemi (WHO 6/6)
A/N1H1 Özelliği
A/N1H1 Özelliği
•
•
•
•
•
Grip hariç sağlıklı insanlarda görülüyor,
Ölümler genç yaşta (7‐54 ağırlık 16 y)
Ölümler genç yaşta (7‐54, ağırlık 16 y)
İnkübasyon 2‐7 gün
y
g
Yeni A/N1H1 subtipi
Yeni alt tip domuz gribi, kuş gribi, Avrupa domuz gribi genetik yapılarından domuz gribi
genetik yapılarından
özellikler taşıyor.
Meksika'daki Yeni A/H1N1 Virüsü
4 farklı influenza virüsü gen yapısı taşımaktadır.
taşımaktadır
•
•
•
•
Kuzey Amerika Domuz
Kuzey Amerika Kuş
Kuzey Amerika İnsan
Kuzey Amerika İnsan
Avrupa/Asya Domuz
M k ik 'd ki 18 k
Meksika'daki 18 vakanın 12 California'daki ile aynı gen yapısında.
12 C lif i 'd ki il
d
Kuş Gribi
Kuş Gribi
• A H5N1 olarak adlandırılan influenza virüsü y
nedenlidir. Bu virüs yabani kanatlılarda (Kuşlarda), onları hasta etmeden bulunur. Besi için yetiştirilen kanatlıya geçtiğinde onları ciddi
için yetiştirilen kanatlıya geçtiğinde onları ciddi şekilde hasta eder. Hayvanlar arası geçiş çok kolaydır insana geçiş ise mümkündür
kolaydır, insana geçiş ise mümkündür.
• Virüs çok kolay mutasyon gösterdiğinden korkulan insandan‐insana geçişin kolay olmasıdır.
“SARS” Severe Akut Respuratory
Severe Akut Respuratory Syndrom
• Etkeni SARS Corono virüsü 2002‐2003 yılları arasında 8 000’den
arasında 8.000
den fazla insanı enfekte etmiş, fazla insanı enfekte etmiş
bunlardan 774’ü ölmüştü (∼ %10). • Çin’in Guangdong bölgesinden başlayıp tüm dünyaya yayılmıştı. Vakaların %50’si
dünyaya yayılmıştı. Vakaların %50
si 65 yaş ve 65 yaş ve
üzeri idi.
• 2006 itibariyle SARS kontrol altındadır 2006 itib i l SARS k t l lt d d
(WHO’nun zaferi)
Domuz Gribi
Domuz Gribi
• A tipi influenza virüsü tarafından domuzlarda ( g
(salgın tarzında görülen) solunum yolu g
)
y
enfeksiyonu
• Domuz gribi normalde insanları etkilemez ama Domuz gribi normalde insanları etkilemez ama
insana hatta insandan insana geçtiği görülmüştür. l
• Genelde domuz çiftlikleri çevresinde insan
Genelde domuz çiftlikleri çevresinde insan‐
insan geçişleri görülür (1976 ve 1988)
Bugünkünün Farkı
Bugünkünün Farkı
• 2005‐2009 Şubat arası A.B.D. de 12 insan ş
vakası var. Ölüm oranı düşük.
• Mart‐Nisan arası Meksika da grip salgını var.
• Nisan 20, California da 2 ayı H1N1 vakasından Ni
20 C lif i d 2
H1N1 k
d
sonra Meksika da ki grip vakalarının (12/18)
aynı genetik kökenli H1N1 nedenli olduğu anlaşılıyor.
• Meksika vakalarında ölüm oranı yüksek.
Farklıı Tiplerin Farklı
Farkl
Farklı Influenza Virüsü
Vir
üsü Vardır.
Mutasyon
Antijenik Kayma/
Kayma/Antijenik Değ
Değişim
Antijenik Değişim
Değişim Havuzu
“DOMUZ”
Epidemi Æ Pandemi
Epidemi Æ
Beklenmedik Enfeksiyonlar
nfeksiyonlar!!
İlk dönüm noktası dünyayı sarsarak uyandıran İlk
dö ü
k
dü
k
d
farklı virüs enfeksiyonu SARS (Severe Akut Respuratory Syndrom) Çin’den 2003’te başladı, 37 Ülkeden 8.000 kişiyi enfekte
3
Ü ede 8 000 ş y e e te ett
etti!. Bu u
enfeksiyondan 770 kişi öldü.
Hükümetler WHO organizasyonunda bir araya g p
gelip bir sonraki “Dünya Hastalığını” önlemek için y
ğ
ç
planlar yaptılar. Hemen arkasından Kuş Gribi çıktı. Tekrar planlama
Tekrar planlama.
H1N1 Nereye Gidiyor ?
H1N1 Nereye Gidiyor ?
• Etkin ve doğru karar verip çok becerikli olmalıyız. ğ
pç
y
Bu virüsün 1 haftada neler yaptığını, nerelerden nerelere sıçradığını gördük Bu virüs değilse bir
nerelere sıçradığını gördük. Bu virüs değilse bir başka virüs!
• WHO aşı gereksinimi ortaya koydu. En iyi k
k d
şartlarla bile güney yarım küre için çok geç.
• Kuzey yarım küre için de hangi virüs kombinasyonu kimin tarafından yapıldığı kimler
kombinasyonu kimin tarafından yapıldığı kimler için kullanılabileceği karşımıza soru olarak çıkacaktır.
k kt
Dr. Michael Osterholm (Univ.of Minnesota)
Birkaç ay içinde ?
Birkaç ay içinde ? • Güney
Güney yarım kürede hızlı ve ölümcül yayılma yarım kürede hızlı ve ölümcül yayılma
olacak mı?
• Aşı yetişirse kimler aşılanacak‐aşılanabilecek?
• Bu son 3
Bu son 3‐5
5 hafta iinde hatta 2 sene öncesinden hafta iinde hatta 2 sene öncesinden
gelişen uluslar arası ilgi ve destek epidemilerde‐
aşısı olsada kontrol mekanizmalarının
aşısı olsada‐kontrol mekanizmalarının çalışacağını gösteriyor. Bizim için benim şüphem var!!
• Önemli olan bu virüsün virulansı değişecek mi? ğş
Daha ölümcül karakter kazanacak mı?
Ne
Ne Kadar Güçlüyüz ?
Kadar Güçlüyüz ?
• 1918 pandemisi gibi bir durumla karşılaşmamak için önümüzde tek şansımız
karşılaşmamak için önümüzde tek şansımız olabilir.
• CDC & Prvention’ın basına verdiği beyan aynen “It's
aynen It s important for people to important for people to
understand that all of these decisions will need to be made with incomplete science”
1917 ve 1976 1917 ve
1917 1976 Domuz Gribi
1976 Domuz
• Başka bir “H1N1” gribi 1917’de yine domuzlardan ş
g
y
insanlara atlamış ve orduda ölümlere neden olduğundan yayın aşılama yapılmıştı
olduğundan yayın aşılama yapılmıştı.
• İspanyol gribi diye anılan 1917 H1N1 enfeksiyonu ilk baharda hafif başlamış sonraki grip sezonunda bütün Dünya’da
bütün Dünya
da milyonlarca insanın ölümüne milyonlarca insanın ölümüne
sebep olmuştur. • Grip laboratuvarı 1918 başlaıngıç etki düzeyini (R0) 1.45, sonbahardaki öldürücü ikinci dalgasını ise 3.75 hesap etmiştir.
Korunma • Şimdiye kadar H1N1 influenza için aşı üretilmiş değil.
• Öksürürken veya hapşırırken ağız ve burnun tek kullanımlık kağıt mendillerle kapatılması, mendilin ğ
p
,
kullanıldıktan sonra atılması.
Ellerin sıkça sabunla yıkanması veya alkol bazlı el
• Ellerin sıkça sabunla yıkanması veya alkol bazlı el dezenfektanları ile temizlenmesi.
• Eli ile burun, ağız ve gözlere dokunmaktan kaçınılması.
Eli ile burun ağız ve gözlere dokunmaktan kaçınılması
• Hasta insanlardan mümkün olduğunca uzak kalınması.
• Hasta olduğumuzda belirtiler başladıktan sonra 7 gün boyunca evde kalınması.
H1N1/A IInfluenze Gribi
H1N1/A Gribi: : Ö
ÖZET
• H1N1/A mevsimsel Grip etkeni ise de yeni etkenin gen yapısı değişiktir. değişiktir
• Klinik bulgular mevsimsel GRİP gibi ise de Meksika, ABD, Kostarika ve Kanada da ölüm gözlenmiştir
ve Kanada da ölüm gözlenmiştir. • 1918 İspanya Gribi pandemisine sebep olan H1N1 neslindense de FARKLI TİP’tir.
FARKLI TİP
tir. • Meksika farklı seyretse ve pandemi için şartlar uygun ise de bugün p
pandemiden bahsetmek erkendir. • Kuzey yarım küre grip sezonu için tedbirli olmalıdır.
• Bugün için ilaç tedavisi mümkün ama aşı yok.
g ç
ç
ş y
• Virüs, 1952’deki yapıda olsa 2 milyon insanın ölümü beklenebilir.
• Temizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi ve Temizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi ve
müteakiben yıkanması, el‐yüz temasının azaltılması koruyucudur.
12.05.2009 H1N1/A
12.05.2009 H1N1/A
• The
The number of laboratory
number of laboratory‐confirmed
confirmed swine flu swine flu
cases has reached 5,251 in some 30 countries around the world with 61 having died from the
around the world, with 61 having died from the disease, the World Health Organization has confirmed.
fi
d
• 45 eyalette 3009 vaka 3 ölüm.
y
• Genelde gözlenen A(H1N1), (H3N2) ve B influenza tipleri görülen vakaların ekseriyetini
influenza tipleri görülen vakaların ekseriyetini teşkil ediyor. Tiplendirilemeyenlerin CDC’ye gönderilmesi isteniyor!