gündem - Makine Sanayii Sektörü Platformu

Transkript

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi
Haziran 2010 >> SAYI: 25
Haziran 2010 >> SAYI:
25
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi
GAZ‹ANTEP’TEN TEK SES:
YERL‹ MAK‹NE KULLAN!
ÇEL‹K DÖKÜMÜNDE
DEVLER L‹G‹NDEY‹Z
YILDIZLI PROJELER’10
ANA SPONSORU MTG
H‹DROL‹K VE
PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ
KÜNYE
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI
‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ADINA SAH‹B‹
Özkan AYDIN
Kocaeli’nde
makine sektörü
YAYIN KURULU BAfiKANI
Adnan DALGAKIRAN
YAYIN KURULU
Adnan DALGAKIRAN, Merih ESK‹N,
Kutlu KARAVEL‹O⁄LU
Sevda Kayhan YILMAZ, Serol ACARKAN,
Hasan BÜYÜKDEDE, Hüseyin DURMAZ, Ali
EREN, Tamer GÜVEN, Ferdi Murat GÜL Ali
R›za OKTAY, Özkan AYDIN, Dr. ‹smet YALÇIN
S. Tansel KÜNB‹, Esra ARPINAR, Sevgin
UTLUG‹L
2009 y›l› verilerine göre Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i
ifltigal alan› itibariyle Kocaeli makine ihracat›nda 6. önemli il konumunda olup,
bu sektörde Kocaeli’nden ihracat yapan firma say›s› 345’tir. ‹lin ihracat›nda 5.
önemli sektör konumundaki makine ve aksamlar› sektörü; 220 milyon dolara
yak›n bir de¤ere sahip olmas›yla dikkat çekiyor.
YAYINA HAZIRLAYANLAR
Free Birds Yay›n Çözümleri
YAYIN D‹REKTÖRÜ
SORUMLU YAZI ‹fiLER‹ MÜDÜRÜ
Tugay SOYKAN ([email protected])
MUHAB‹R
Handan KAZANCI ([email protected])
Emel ALTAY ([email protected])
KATKIDA BULUNANLAR
Selçuk OKTAY
Yasemin DAfiAR
SANAT YÖNETMEN‹
Ersin KARATA⁄ ([email protected])
FOTO⁄RAF
Candan YAfiARTAfi
YAYIN ADRES‹
Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1
Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL
Tel: 0212 269 25 23 – 24
Faks: 0212 269 25 27
YAYIN TÜRÜ
Süreli Yerel Dergi
REKLAM VE PAZARLAMA
OA‹B Genel Sekreterli¤i
ADRES
Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1
Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL
Tel: 0212 269 25 23 – 24
Faks: 0212 269 25 27
BASKI VE C‹LT
D‹ASAN
Tel: 0212 858 21 41 (pbx)
www.diasan.com.tr
OA‹B GENEL SEKRETERL‹⁄‹
Mahatma Gandhi Cad. No:103 G.O.P 06700
Çankaya Ankara
Tel: 0312 447 27 40
Faks: 0312 446 96 05
OA‹B MOMENT EXPO Dergisi, Freebirds Yay›n
Çözümleri taraf›ndan T.C. yasalar›na uygun
olarak yay›nlanmaktad›r. “Moment Expo
Dergisi” ibaresi kullan›larak al›nt› yap›lmas›
izne ba¤l›d›r.
OA‹B Moment Expo Dergisi Orta Anadolu
Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin
7.500 adet bas›lan ücretsiz süreli yay›n›d›r.
Tugay SOYKAN
Can ERÇAKICA
Kocaeli; 1,5 milyon kiflilik nüfus yo¤unlu¤u ile 11. s›rada yer al›yor. ‹l; ülke nüfusunun yaklafl›k yüzde 2’sini bar›nd›r›yor. Kocaeli, güçlü sanayisine ba¤l› olarak yaratm›fl oldu¤u katma de¤er ve istihdam aç›s›ndan ülke ekonomisi için
tart›fl›lamayacak bir öneme sahiptir. Bu yönüyle; yarat›lan katma de¤er dikkate
al›nd›¤›nda Kocaeli’nin, ‹stanbul, Ankara ve ‹zmir’den sonra dördüncü s›rada
yer almas› sürpriz de¤ildir. Kocaeli’nin GSY‹H’ya olan katk›s› TÜ‹K taraf›ndan
en son 2001 y›l›nda aç›klanan verilere göre yüzde 5,1’dir.
‹hracatç› Birlikleri kay›t rakamlar›na göre Kocaeli’nin ihracat›, 2008 y›l›nda 2007 y›l›na göre
yüzde 41,1 büyüyerek 8,2 milyar dolara ulaflt›. 2009 y›l›nda
ise küresel kriz nedeniyle genel ihracattaki düflüfle paralel
olarak yüzde 19 geriledi ve 6,6
milyar dolar oldu. 2009 y›l›nda
Türkiye ihracat›n›n yüzde
6,8’ini gerçeklefltiren Kocaeli ili
ülkemiz sanayi ve ihracat› aç›s›ndan geliflen illerimiz aras›nda yer al›yor. ‹lin ihracat›nda
AB ülkeleri önemli olup, 2009
y›l›nda ‹talya yüzde 8,3 pay ile
ilk s›rada yer ald›. Birleflik Arap Emirlikleri, Singapur, Rusya Federasyonu, Güney Afrika Cumhuriyeti, Almanya ise ihracatta önde gelen ülkelerdendir.
Kocaeli’nin sektörel ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009 y›l›nda “Sanayi” ihracat›n›n 6,4 milyar dolar ve yüzde 96’l›k oran ile en büyük paya sahip oldu¤u
görülüyor. “Sanayi Mamulleri” ihracat›ndan ald›¤› yüzde 64 pay ile “Tafl›t
Araçlar› ve Yan Sanayi” en önemli kalemi olufltururken, “Elektrik-Elektronik,
Makine ve Biliflim” ile “Demir Çelik Ürünleri” onu takip ediyor. ‹lin ihracat›nda
5. önemli sektör konumundaki makine ve aksamlar› sektörü 220 milyon dolara
yak›n bir de¤ere sahip olmas›yla dikkat çekiyor.
TÜ‹K verilerine göre 84. fas›l olarak tan›mlanan makine ve aksamlar› sektöründe Kocaeli’nin ihracat› 2008 y›l›nda bir önceki y›la göre yüzde 40,4 art›fl gösterirken, 2009 y›l›nda genel ihracattaki yüzde 30 gerilemeye karfl›n, yüzde 19,7
oran›nda art›fl kaydedildi. Bununla birlikte, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›nda yer alan GT‹P’ler baz›nda ilin 2009 y›l›
makine ihracat› incelendi¤inde ihracat de¤erinin 2009 y›l›nda yüzde 20 oran›nda geriledi¤i görülüyor. Alt mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde tüm mal
gruplar›nda gerileme olmufl, özellikle “Vanalar” ile “Endüstriyel Is›t›c›lar ve F›r›nlar” ihracat›nda büyük düflüfller meydana geldi. 2009 y›l› verilerine göre Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Kocaeli makine ihracat›nda 6. önemli il konumunda olup, bu sektörde Kocaeli’nden ihracat yapan firma say›s› 345’tir.
“ TÜ‹K verilerine göre 84. fas›l
olarak tan›mlanan makine ve
aksamlar› sektöründe Kocaeli’nin
ihracat› 2008 y›l›nda bir önceki y›la
göre yüzde 40,4 art›fl gösterirken,
2009 y›l›nda genel ihracattaki yüzde
30 gerilemeye karfl›n, yüzde 19,7
oran›nda art›fl kaydedildi.”
‹Ç‹NDEK‹LER
34
Baflkandan
8
K›sa k›sa
Gaziantep’teki dev buluflmada tek
bir ses: Yerli makine kullan!
20
Y›ld›zl› Projeler’10 ana sponsoru MTG
22
Mehmet Büyükekfli yeniden
T‹M Baflkanl›¤›na seçildi
24
Otomobil devlerine kal›p üretiyor
28
Hal› makinesi üretiminde öncü firma: Örnek Makine
2
32
Ünlü Tar›m Aletleri
34
Kapak: Hidrolik ve Pnömatik sektörü
42
Çelik dökümünde devler ligindeyiz
46
Makine ihracat›m›z›n en büyük 3. pazar›, Fransa
52
‹hracatç› Birliklerine üyelik ifllemleri
54
Çorum ilinde makine sanayi
56
Rotas›n› baflar›ya çevirenler, Aile fiirketleri
60
Kocaeli’nde makine sektörü
68
Sadece mühendis de¤il giriflimci yetifltiren,
Dumlup›nar Üniversitesi
expo
10
moment
4
“ Hidrolik ve Pnömatik sektörü”
60
“ Kocaeli’nde makine sektörü”
Göstergeler
73
‹hracat Rakamlar›
84
Ürünler
88
S›k kullan›lanlar
89
Bilgi hatt›
90
Yaflam› de¤ifltiren icatlar 1
92
Fuarlar
94
‹letiflim
96
73
expo
“ Makine ihracat›m›z›n
en büyük 3. pazar›, Fransa”
3
moment
46
BAfiKANDAN
>>ADNAN DALGAKIRAN
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu Baflkan›
expo
Katur kutur makineleri
t›k›r t›k›r al›n
demiyoruz
moment
4
B‹Z KATUR KUTUR MAK‹NELER YAPALIM, S‹Z DE B‹ZDEN TIKIR TIKIR ALIN DEM‹YORUZ. B‹Z ULUSLARARASI
STANDARTLARDA MAK‹NELER ÜRET‹YORUZ; ÜRETT‹⁄‹M‹Z MAK‹NELER‹N YÜZDE 60’INI DA GEL‹fiM‹fi ÜLKELERE ‹HRAÇ
ED‹YORUZ. TÜRK‹YE’N‹N 2023’TE 500 M‹LYAR DOLAR ‹HRACAT VE K‹fi‹ BAfiINA 30 B‹N DOLAR GEL‹RE ULAfiMA
HEDEF‹NE ER‹fiEB‹LMES‹ ‹Ç‹N BUNUN ALTININ MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN GEL‹fi‹M‹ ‹LE DOLDURMASI GEREKT‹⁄‹ HERKESE
ANLATMAYA ÇALIfiIYORUZ.
29 May›s 2010 tarihinde Gaziantep’te Türk Makine Sanayi ve
Kamu Al›c›lar› Buluflmas› düzenledik. Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›’n›n himayesinde ve Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin katk›s› ile gerçeklefltirilen etkinli¤imize büyük bir ilgi vard›. Bu etkinlikte önce kendi evimizde
güçlü olmam›z gerekti¤ini kamunun ve özel sektörün üst düzey yöneticileri ile di¤er ilgililerine aktarmaya çal›flt›k. Kamunun ve özel sektörün al›mlar›nda Türk makinelerini tercih etmesini talep ettik. Çünkü bu konuda baz› psikolojik engellerin y›k›lmas› gerekti¤ine inan›yoruz. Öncelikle Türk makine
sanayisinin dünya standartlar›nda makineler üretti¤inin fark
edilmesi gerekiyor. Çünkü sanayimiz, üretti¤i makinelerin
yüzde 60’n› dünyan›n geliflmifl ülkelerine ihraç ediyor. Türkiye’nin küresel bir güç olma, 2023’te 500 milyar dolar ihracat
ve kifli bafl›na 30 bin dolar gelire ulaflma hedefine eriflebilmesi için bunun alt›n›n doldurulmas› gerekiyor. Bunun alt›n›
doldurmada birincil önemdeki sektörde makine sektörüdür.
Ayr›ca Türkiye’nin 25 milyar dolarl›k makine ithalat›n›n yüzde 70’i Türkiye’de üretildi¤i halde ithal ediliyor. Bu da 17 milyar dolarl›k bir d›fl ticaret aç›¤› yarat›yor. Türkiye’nin d›fl ticaret aç›¤›n›n ikinci en büyük kalemi makine ithalat›ndan kaynaklan›yor. Bu nedenle özel sektörden evvel kamu sektörünün al›mlar›n› yerli makine üzerinden yapmas› gerekir.
Kamunun Türk makinelerini tercih etmesinin Türkiye için
stratejik öneme sahip oldu¤u anlafl›lmal›. Örne¤in Çin’in
1992’de makine ihracat›n›n 3 milyar dolarken 2008’de 270
milyar dolara ç›kt› ve dünyada birinci s›raya yükseldi. Çünkü
teknoloji üretmenin önemini biliyorlard› ve ülkede seferberlik
ilan ettiler. Türkiye’de Çin’de oldu¤u gibi makine sektörünü
stratejik olarak görmeli ve buna göre planlar oluflturmal›. Kamu kurumlar› da al›mlar›nda t›k›r t›k›r çal›flan Türk makinelerini tercih etmeli.
KISA KISA
Durmazlar’›n vagonlar›
Baflbakan’dan onay ald›
expo
YÜKSEK TEKNOLOJ‹ ÜRÜNÜ TRAMVAY VAGONLARINI ÜRETMEYE HAZIRLANAN DURMAZLAR
HOLD‹NG, 6 HAZ‹RAN PAZAR GÜNÜ BAfiBAKAN RECEP TAYY‹P ERDO⁄AN’I A⁄IRLADI.
moment
8
Baflbakan Erdo¤an’›n ziyareti s›ras›nda bir konuflma yapan Durmazlar Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Hüseyin Durmaz, dünya
genelinde toplu tafl›ma çözümlerine yönelen ve her geçen gün
artan talebin Türkiye için bir f›rsat olarak görülmesi gerekti¤ini
söyledi. Türkiye’nin ve özellikle de Bursa’n›n bu üretim ihtiyac›n›
karfl›layabilecek teknik yeterlili¤e sahip oldu¤unu dile getiren
Hüseyin Durmaz, Durmazlar Makine olarak uzun y›llar içinde kazand›klar› deneyim ve yüksek teknoloji vizyonunun bu proje için
seferber edildi¤ini sözlerine ekledi.
ÜRET‹M‹N MERKEZ‹ BURSA
Durmazlar Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Hüseyin Durmaz
konuflmas›nda ayr›ca Bursa’n›n günden güne geliflen bir metro
hatt›na sahip oldu¤unu, Bursa Büyükflehir Belediyesi’nin, Bursa’y› tramvay üretim merkezi yapma hedefinin bir dünya projesi
olarak kabul gördü¤ünü, bu projede her biri kendi alan›nda
önemli bir yere sahip olan proje ortaklar›yla birlikte çal›flt›klar›n›
da vurgulad›. Durmazlar Makine’nin kurucusu Ali Durmaz’›n bir
otomobil fabrikas› kurma hayaline dikkat çeken Hüseyin Durmaz
konuflmas›n› “Bugün, kurucumuz ve babam›z Ali Durmaz’›n çok
uzun y›llar önce edindi¤i, engelleri ve imkâns›zl›klar› yok sayan
vizyonuna bir defa daha hayranl›k duyuyorum. Vagon üretimiyle
onun hayaline bir ad›m daha yaklaflt›k” sözleriyle tamamlad›.
TEK SEFERDE 92 KONTEYNER DOLUSU ‹HRACAT
Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n Durmazlar Makine’nin bitmifl
ürün park›ndaki çok say›daki konteyner ile ilgili sorusu üzerine
konu hakk›nda bilgi veren Durmazlar Makine Yönetim Kurulu
Baflkan Yard›mc›s› Fatma Durmaz Y›lbirlik; Durmazlar Makine’nin tüm dünyaya ihracat yapt›¤›n›, konteynerlarda Meksika’ya
gönderilen makinelerin bulundu¤unu vurgularken Türkiye’de ilk
kez bu boyutta bir ihracat gerçeklefltirildi¤ini, yaklafl›k 1.500 ton
a¤›rl›¤a sahip olan ve 92 konteyneri dolduran teknoloji ürününün
Türkiye’de ilk kez tek seferde ihraç edilece¤ini, bunun bir rekor
oldu¤unu da söyledi.
Durmazlar Makine Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Fatma
Durmaz Y›lbirlik konuflmas›nda ayr›ca Durmazlar›n Türk makine
sektöründe Ar-Ge Merkezi’ne sahip ilk ve tek firma oldu¤unu belirtirken bu birimdeki araflt›rma ve gelifltirme çal›flmalar› sonucunda art›k makine üreten firma konumundan her sektöre fabrika kurulmas› konusunda çözüm sistemleri üreten bir dünya kuruluflu haline geldi¤ini de dile getirdi.
ODTÜ Makine
Günleri
‹fl makineleri
Ankomak’ta
gücünü gösterdi
Bu y›l kuruluflu ile birlikte, birçok farkl› üniversiteden kat›l›m
sa¤lanan ‘Üniversite Sanayi ‹flbirli¤i Ö¤renci Kurultay›’n› düzenlemifl olan ODTÜ Makina ve ‹novasyon Toplulu¤u, etkinliklerine
bir yenisini daha ekleyerek ‘ODTÜ Makina Günleri’ni düzenledi.
ODTÜ ‹novasyon Toplu¤u Görevlisi Kadir Çelik, 26-27-28 May›s
2010 tarihlerinde yap›lmas› beklenen etkinli¤in, gerek ö¤rencilerin s›nav dönemlerinin yaklaflmas› gerekse son zamanlarda
‘Savunma Sanayi’ konusunda artan hassasiyet nedeniyle gelecek
e¤itim ö¤retim y›l›na ertelendi¤ini söylüyor. “Yine de etkinli¤in
üçüncü gün etkinlikleri ertelenmemifl ve yo¤un kat›l›m ile gerçeklefltirilmifltir.”
Etkinlik kapsam›nda en çok sesi ‘fiükrü Er ile Devrim Arabalar›’
söyleflisinin getirdi¤ini belirten Çelik flöyle devam ediyor:
“Ülkemizin önemli projelerinden biri olan Devrim Arabalar›n›n
neden devam ettirilmedi¤ini, ülkemizde yaflanan buna benzer
olaylar› ve bu olaylardan ç›kar›lmas› gereken dersleri, ODTÜ
ö¤rencilerine anlatan etkinlik ile, ö¤rencilerde milli üretim bilinci
uyand›rmak, sanayileflmede özkaynaklar›m›z ve yeteneklerimiz ile
yapabileceklerimizi göstermek amac›yla gerçeklefltirilen söylefli
beklenen etkiyi uyand›rm›fl, topluluk kapsam›nda gerçeklefltirilecek teknik projelere önemli kat›l›m sa¤lanm›flt›r.”
2. ODTÜ Makina Günleri, Nisan 2011'de gerçeklefltirilecek.
Etkinlik kapsam›nda ifl ve staj baflvurular› yap›labilecek, ö¤rencilerin mezuniyet projeleri anlat›lacak, böylece ODTÜ ö¤rencileri
ile sektör aras›nda bir köprü kurulmufl olacak.
9
moment
26-28 MAYIS TAR‹HLER‹ ARASINDA
YAPILMASI PLANLANAN ODTÜ MAK‹NE
GÜNLER‹, BU YIL TEK GÜNDE
GERÇEKLEfiT‹R‹LD‹. 2011 YILINDA ‹K‹NC‹S‹
DÜZENLENECEK OLAN ETK‹NL‹⁄‹N TEMASI
‘OTOMOB‹L VE KARA ARAÇLARI’ OLACAK.
Avrasya’n›n en büyük Avrupa’n›n dördüncü büyük ifl makineleri fuar› olan Ankomak, kapal› ve aç›k alan olmak üzere
toplam 70.000 metrekarelik bir alanda, 5 gün boyunca sektörün önde gelen firmalar›n› profesyonel ziyaretçilerle buluflturdu. Uluslararas› Fuarlar Birli¤i (UFI) taraf›ndan onayl›
ANKOMAK, Türkiye ‹fl Makinalar› Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i (‹MDER)’in de deste¤iyle her geçen y›l daha da
büyüyerek sektörün en önemli fuar› haline geldi.
Fuar›n aç›l›fl›n› Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün gerçeklefltirdi. Aç›l›fl törenine ‹MDER Yönetim Kurulu Baflkan›
Cüneyt Divrifl de bir konuflma yapt›.
Bakan Ergün öncelikle, fuar›n önemine de¤indi¤i konuflmas›nda flunlar› söyledi: “Kendi alan›nda Avrupa’n›n dördüncü
büyük fuar› olan Ankomak 2010’da 250 firma ve 500 uluslar
aras› marka ile bir araya gelmifl bulunuyoruz. Krizin etkilerini en aza indirmek için mevcut pazardaki konumumuzu güçlendirmek, krizden karl› ç›kabilmek için yeni pazarlara girme
çal›flmalar›n› yürütmek hayati bir ihtiyaç haline gelmifltir. Bu
ihtiyac› karfl›lamak için öncelikle fuarlar potansiyel ortak ve
rakiplerle yüz yüze buluflmalar›n› sa¤lar. ‹stanbul’un do¤u ve
bat› aras›nda bir kesiflme noktas› olmas›n›n bu fuar›n ekonomik gücünü art›rd›¤› gibi sosyal ve kültürel önemini de art›rd›¤› görülmektedir.”
Aç›l›flta konuflma yapan isimlerden biri de ‹mder (Türkiye ‹fl
Makineleri Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i) Yönetim
Kurulu Baflkan› Cüneyt Divrifl oldu. Divrifl, Türkiye ifl makineleri sektörünün Avrupa’n›n en büyük beflinci pazar›, dünyada en h›zl› büyüyen üçüncü pazar›, Avrupa’n›n en büyük
10. imalatç› ülkesi ve beko-loder pazar›nda ise dünyan›n en
büyük 12’inci pazar› konumunda oldu¤unu söyledi. Sektörel
aç›dan en büyük sorunun e¤itim konusu oldu¤una de¤inen
Divrifl, Türkiye’nin h›zl› büyüyen bir ülke oldu¤unu ve kurduklar› e¤itim komisyonuyla e¤itimi destekleyen çal›flmalar
yapt›klar›n› aç›klad›. Ayr›ca sektörün kalk›nmas› amac›yla
etik rekabeti gelifltirme çal›flmalar› yapt›klar›n› da belirtti.
Divrifl, kriz sonras› iyiye do¤ru giden büyüme hacimleri konusunda Bakan Ergün’e teflekkürlerini sundu.
expo
ANKOMAK, 18. ULUSLARARASI ‹fi
MAK‹NALARI, YAPI ELEMANLARI VE ‹NfiAAT
TEKNOLOJ‹LER‹ FUARI, 09 – 13 HAZ‹RAN 2010
TAR‹HLER‹ ARASINDA ‹STANBUL FUAR
MERKEZ‹NDE GERÇEKLEfiT‹R‹LD‹.
expo
GÜNDEM
moment
10
Gaziantep’teki dev buluflmada tek bir ses:
Yerli makine kullan!
SANAY‹ VE T‹CARET BAKANLI⁄I H‹MAYES‹NDE, ORTA ANADOLU MAK‹NE VE
AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹, MAK‹NE TANITIM GRUBU VE MAK‹NE SANAY‹
SEKTÖR PLATFORMU ‹fiB‹RL‹⁄‹YLE DÜZENLENEN ''TÜRK MAK‹NE SANAY‹ VE KAMU
ALICILARI BULUfiMASI'' TOPLANTISINDA BAfiTA SANAY‹ VE T‹CARET BAKANI N‹HAT
ERGÜN OLMAK ÜZERE, MÜSTEfiARLAR, GAZ‹ANTEP VAL‹S‹ VE BELED‹YE BAfiKANI ‹LE
ADNAN DALGAKIRAN VE MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN TEMS‹LC‹LER‹ TEK B‹R SES OLUP,
“YERL‹ MAK‹NE KULLAN VE TÜM DÜNYAYA TÜRK MAK‹NES‹N‹ ‹HRAÇ ET” DED‹LER.
bunu 17 milyar dolar oldu¤una dikkati
çekti.
Türkiye’nin d›fl ticaret aç›¤›n›n ikinci kaleminin makine ithalat›ndan kaynakland›¤›na iflaret eden Dalgak›ran, “Özel
sektörden evvel kamu sektörünün al›mlar›n› yerli makine üzerinden yapmas›
gerekir. Biz meydan okuyoruz, ne üretti¤imizi çok iyi biliyoruz” dedi.
Çin’in 1992’de makine ihracat›n›n 3 milyar dolarken 2008’de 270 milyar dolara
ç›kt›¤›n› ve dünyada birinci s›rada oldu¤unu bildiren Dalgak›ran, “Çünkü teknoloji üretmenin önemini biliyorlard› ve
expo
T
ve siyasi dönüflümünün lokomotifli¤ini
yapaca¤›n› söyledi.
Dalgak›ran konuflmas›na flöyle devam
etti: “T›k›r T›k›r Kampanyas›n› da yaparken flu flekilde yola ç›kmad›k; biz katur
kutur makineler yapal›m, siz de bizden
t›k›r t›k›r al›n demiyoruz. Diyoruz ki, biz
uluslararas› standartlarda makineler
üretiyoruz, üretti¤imiz makinelerin yüzde 60’›n› geliflmifl ülkelere ihraç ediyoruz, hatta onlardan bir k›sm›n› tekrar yabanc› bir marka ad› alt›nda sizler sat›n
al›yorsunuz.”
Türkiye`nin küresel bir güç olma, 2023’te
11
moment
ürk Makine Sanayi ve Kamu
Al›c›lar› Buluflmas› Sanayi ve
Ticaret Bakanl›¤›’n›n himayesinde ve Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar›
Birli¤i’nin katk›s› ile 29 May›s 2010 tarihinde Gaziantep’te gerçeklefltirildi. Büyük ilginin oldu¤u toplant›da Sanayi ve
Ticaret Bakan› Nihat Ergün baflta olmak üzere Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›
Müsteflar› Ali Bo¤a, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i
Yönetim Kurulu Baflkan› Adnan Dalgak›ran, Gaziantep Büyükflehir Belediyesi
Baflkan› As›m Güzelbeyaz, Gaziantep
Valisi Süleyman Kamç› birer konuflma
gerçeklefltirdiler.
Toplant›n›n ikinci bölümünde düzenlenen panelde ise Müsteflar Ali Bo¤a,
Kamu ‹hale Kurumu Baflkan› Dr. Hasan Gül, Savunma Sanayi Müsteflar›
Murad Bayar, Devlet Malzeme Ofisi
Genel Müdür Yard›mc›s› Gazi Kapan,
‹ller Bankas› Genel Müdür Yard›mc›s›
Bahaettin Kaptan, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu Üyesi Ali Eren ve Mahalli
‹dareler Genel Müdür Yard›mc›s› Yavuz Selim Köflker kamunun yerli makine kullan›m›n›n yayg›nlaflt›r›lmas› ve
günümüzdeki durum üzerine bilgiler
verdiler.
Panelin ard›ndan Sanko Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Abdülkadir Konuko¤lu ev sahipli¤inde Sanko Makine
tesislerine gezi düzenlendi. Sanko Makine tesislerinde çeflitli makine üreticileri standlar kurarak ürünlerini sergilediler.
“KAMUNUN TÜRK MAK‹NELER‹
TERC‹H ETMES‹ STRATEJ‹K
ÖNEME SAH‹PT‹R”
Toplant› da konuflma yapan Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar›
Birli¤i (OA‹B) Yönetim Kurulu Baflkan›
Adnan Dalgak›ran, Türkiye`de kamunun ve özel sektörün al›mlar›nda Türk
makinelerini tercih etmesini isteyerek,
“Biz katur kutur makineler yapal›m, siz
de bizden t›k›r t›k›r al›n demiyoruz. Biz
uluslararas› standartlarda makineler
üretiyoruz, biz meydan okuyoruz” dedi.
Dalgak›ran, Türkiye’nin teknoloji üretmesinin ve kendi teknolojisine sahip
ç›kmas›n›n, ülkenin ekonomik, sosyal
500 milyar dolar ihracat ve kifli bafl›na 30
bin dolar gelire ulaflma hedefine eriflebilmesi için bunun alt›n›n doldurulmas›
gerekti¤ini ifade eden Dalgak›ran, bunun alt›n› doldurmada birincil önemdeki
sektörün makine sektörü oldu¤unu söyledi.
Türkiye’de çok yüksek bütçelerle ithal
makineler al›nd›¤›na iflaret eden Dalgak›ran, Türkiye’nin 24-25 milyar dolarl›k
makine ithalat›n›n yüzde 70’inin Türkiye’de üretildi¤i halde ithal edildi¤ine,
ülkede seferberlik ilan ettiler ”diye konufltu.
Dalgak›ran, kamunun Türk makinelerini
tercih etmesinin Türkiye için stratejik
öneme sahip oldu¤unu kaydetti.
“YERL‹ MALI YURDUN MALI
BÜTÜN DÜNYA BUNU
KULLANMALI”
Türk Makine Sanayi ve Kamu Al›c›lar›
Buluflmas›’ndaki konuflmas›na Yerli Mal›
Haftas›na gönderme yaparak bafllayan
GÜNDEM
Nihat Ergün: “ Bizim birço¤unu geliflmifl
ekonomilere ihraç etti¤imiz makinelerimiz, son
derece kaliteli ürünlerdir. Bu ülkenin makine
sektörünün üretim kalitesine flahit oldu¤umuz için
makine al›mlar›nda yerli mal› kullan›ls›n istiyorum.
Dünyan›n her yerine satt›¤›m›z bu makineleri
özellikle kamu al›mlar›nda ön plana ç›karmal›y›z.”
expo
Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün,
eskiden kalma al›flkanl›klarla, d›flar›ya
kapal› yaklafl›mlarla ve kendi kabu¤umuza çekilerek güçlü bir sanayi kurmam›z›n mümkün olmad›¤›n› ifade etti.
Eskiden yerli mal› haftalar› yap›l›rd›.
moment
12
“Yerli mal› yurdun mal›, herkes bunu
kullanmal›” diye okula portakal, elma,
muz ne varsa götürürdük. Art›k böyle
bakm›yoruz, “yerli mal› yurdun mal›,
ama bütün dünya bunu kullanmal›” diyen Bakan Ergün, art›k sadece narenci-
ye ihraç eden, kuru incir ihraç eden bir
ülke de¤iliz. ‹hracat›m›z›n yüzde 90`n›
sanayi ürünleri oluflturuyor. Türkiye sanayisi çok önemli bir yere geldi, dedi.
Bu toplant›n›n amac›n›n, sektörü korumak de¤il sektörü güçlendirmek oldu¤unu vurgulayan Bakan Ergün, flunlar›
kaydetti: “Bu sektörün güçlenmesi için
yap›lmas› laz›m gelenleri yapmak mecburiyetindeyiz. Elimizde hukukun verdi¤i imkânlar var, kendi fiyat›m›z›n, kalitemizin verdi¤i imkânlar var. Bu imkânlar›
kullanarak sektörümüzü güçlendirmeliyiz. Burada yapt›¤›m›z ifl romantik, modas› geçmifl bir milliyetçilik de¤ildir. Burada yapt›¤›m›z ekonomik ve gerçekçi
bir davran›flt›r.”
Türkiye’nin 2023 y›l›nda 500 milyar dolarl›k ihracat yaparak dünyan›n en büyük 10 ekonomisinden birisi hedefine
ulaflmak için sanayimizin rekabet gücü-
expo
nü ve verimlili¤ini art›rmak, istihdam
sorununu çözmek, yüksek katma de¤erli
ve ileri teknoloji ürünlere geçifli sa¤lamak gerekti¤ini ifade eden Ergün, “Türkiye sanayi stratejisinin uzun dönemli
vizyonu, orta ve yüksek teknolojiye dayal› ürünlerde Avrasya’n›n üretim, hizmet ve bilgi üssü olmakt›r. Bu vizyonu
hayata geçirmek için flu anda güçlü oldu¤umuz veya potansiyelimizin yüksek
oldu¤u sektörlere ciddiyetle e¤ilmek durumunday›z” fleklinde konufltu.
Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün,
Türkiye’nin makine ve aksamlar› ihracat›n›n küresel krizin yafland›¤› 2009 y›l›nda bile 8 milyar dolar› aflt›¤›n› vurgulayarak, “Ancak bu kadar baflar›l› oldu¤umuz ve dünya kalitesinde üretim yapt›¤›m›z bir sektörde, 10 milyar dolara yak›n d›fl ticaret aç›¤›n› izah etmek mümkün de¤il” dedi.
Ergün, “dünyan›n her yerine satt›¤›m›z
Türk makinelerini özellikle kamu al›mlar›nda ön plana ç›karmam›z” gerekti¤ini
belirtti. Bakan Ergün, “Türk Makine Sanayi ve Kamu Al›c›lar› Buluflmas›” toplant›s›nda, makine imalat sanayinin bütün dünyada oldu¤u gibi ülkemizin sa-
moment
13
expo
GÜNDEM
moment
14
nayileflmesinin de itici gücü ve gelifliminin temel tafl› olaca¤›n› söyledi.
''TÜRK MAK‹NELER‹
TIKIR TIKIR ‹fiL‹YOR''
Kalite kayg›s›yla yap›lan ithalat› makul
karfl›lamad›klar›n› ifade eden Bakan Ergün, flöyle devam etti: ''Zira Türk Maki-
neleri t›k›r t›k›r ifllemektedir. Türk sanayisi, ürünlerinin yaklafl›k 60’›n› AB ve
ABD'ye satarak kalitesini kan›tlam›flt›r.
136 ülkeye sanayi ürünü ihraç ediyoruz
ama her ne hikmetse, kendi ürettiklerimizi kendimiz kullanm›yoruz. Bu sektörde ithal edilen ürünlerin büyük bir ço¤unlu¤unun Türkiye'de de üretilen veya
rahatl›kla üretilebilecek olan ürünler oldu¤unu görüyoruz. Bu nedenle, makine
al›mlar›n›n yurt d›fl› yerine yurt içinden
yap›lmas›n› sa¤layacak baz› ad›mlar atmal›y›z. Bu ad›mlar›n bafl›nda, toplum
genelinde yerli ürün kullan›m›yla ilgili
bir bilinç oluflturmak geliyor.
Bizim birço¤unu geliflmifl ekonomilere
expo
''MAK‹NE ‹THAL EDEREK,
HALKIMIZIN ‹fiS‹Z KALMASINA
YOL AÇIYORUZ''
Türkiye'nin ihtiyac› olan sanayi ürünlerinin yerli üretimle karfl›lanmas›n›n, ülkemizin d›fla ba¤›ml›l›¤›n› azaltmaya yönelik öncelikli hedeflerinden birisi oldu¤unu söyleyen Nihat Ergün, 4734 say›l› Kamu ‹hale Kanunu'nun ''kamu al›mlar›nda bütün yerli istekliler lehine yüzde 15
oran›na kadar fiyat avantaj› sa¤lanmas›na'' imkan verdi¤ini vurgulad›.
ihraç etti¤imiz makinelerimiz, son derece kaliteli ürünlerdir. Bu ülkenin makine
sektörünün üretim kalitesine flahit oldu¤umuz için makine al›mlar›nda yerli mal› kullan›ls›n istiyorum. Dünyan›n her
yerine satt›¤›m›z bu makineleri özellikle
kamu al›mlar›nda ön plana ç›karmal›y›z.''
Bu konuda, kamu al›m› yapan tüm kurum ve kurulufllara büyük sorumluluk
düfltü¤ünü belirten Ergün, baz› belediyelerin kendi flehirlerinde üretilen otobüsler almak yerine ithal otobüsleri,
hastanelerin ithal asansörleri tercih etti¤i örneklerini verdi.
Sanayi ve Ticaret Bakan› Ergün, flunlar›
kaydetti: “Türkiye dünyan›n en önemli
makine üreticilerinden oldu¤u halde d›flar›da üretilmifl makineler tercih ederek,
sanayicimizin zor durumda kalmas›na
Ali Bo¤a: “ Amac›m›z, makine sektörünü bir fanus
içine al›p korumak de¤il, sektörü yenilemek,
gelifltirmek ve daha fazla üretim yapabilecek bir hale
getirebilmektir. Türkiye’nin makine sektörünü mutlaka
güçlendirmek gerekir. Amac›m›z, makine sektörünü
Avrupa Birli¤i (AB) ülkeleri aras›nda 3., dünyada ise
5. s›rada yerini almas›n› sa¤layabilmektir.”
moment
15
expo
GÜNDEM
moment
16
Adnan Dalgak›ran: “ Türkiye küresel bir güç olma,
2023’te 500 milyar dolar ihracat ve kifli bafl›na 30
bin dolar gelire ulaflma hedefine eriflebilmesi için
bunun alt›n›n doldurulmas› gerekiyor. Bunun alt›n›
doldurmada birincil önemdeki sektör ise makine
sektörüdür.”
ve halk›m›z›n iflsiz kalmas›na yol aç›yoruz. Ülkemizin Avrasya'n›n üretim ve
hizmet üssü olmas›, ihracat gelirlerimizin yükselmesi, ekonomik ve sosyal gücümüzün artmas› için yerli makineleri
kullanmay› art›rmal›y›z.”
''SANAY‹ STRATEJ‹ BELGES‹
HAZIRLIKLARI TAMAMLANDI''
Türkiye'yi Avrupa ve Avrasya'n›n üretim ve teknoloji merkezi haline getirmek
amac›yla Sanayi Strateji Belgesinin haz›rl›klar›n› tamamlad›klar›n› da belirten
Ergün, sözlerini flöyle tamamlad›: “ArGe Kanunu, San-Tez Program›, teknopark teflvikleri gibi uygulamalarla ülkemizin üretim kalitesini ve rekabet gücünü art›rmay› hedefliyoruz. Reel sektörü-
müz bu dönüflümü tam anlam›yla baflard›¤›nda, dünya standartlar›nda üretim
yapt›¤›nda, halk›m›z da yerli ürünleri
daha fazla tercih edecektir. Makine sektöründe bu baflar›y› yakalad›¤›m›z için
bugün rahatl›kla 'gelin, yerli makine kullanal›m” diyoruz.
“AMACIMIZ TÜRK MAK‹NE
SEKTÖRÜNÜN ÜRET‹M‹N‹
ARTTIRMAK”
“Türk Makine Sanayi ve Kamu Al›mlar›”
konulu panelin aç›l›fl›nda konuflan Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› Müsteflar› Ali Bo¤a, “Türk beyin gücünü öne ç›kartmak,
katma de¤eri yüksek ürünleri üretmek
zorunday›z” dedi. Bo¤a makineleflmenin
hayati önem tafl›d›¤›na dikkat çekerek,
flöyle konufltu: “fiahinbey’in memleketi
Gaziantep’te, makine sektörünün temsilcilerini bir araya getirmek, bir mekânda
buluflturmak çok önemli bir olayd›r. Ma-
Kamu ‹hale Kurumu Baflkan› Dr. Hasan
Gül, panelde yapt›¤› konuflmada, kamu
al›mlar›nda temel ilkelerin saydaml›k,
rekabet ve eflit muamelede bulunmak
oldu¤una iflaret etti.
Gül, kamu al›mlar›n›n hacmi ve önemi,
Türkiye’de kamu al›m sistemleri, kamu
al›mlar›nda temel ilkeler, kamu al›mlar›nda yerli istekli lehine uygulamalar ve
kamu al›nlar›nda rekabetin sa¤lanmas›
konular›nda detayl› bilgiler verdi.
Kamu al›m sürecinin, ihtiyaç tespiti ile
gerekli kayna¤›n sa¤lanmas› dahil al›m›n planlanmas› ile bafllad›¤›na vurgu
yapan Gül, sözlerine flöyle devam etti:
“Bunu ihtiyac›n tan›mlanmas› ve ihtiyac›n temininde uygulanacak usulün seçilmesi izler. Daha sonraki aflama ise al›m›n gerçeklefltirilmesi sürecini içerir.
Son aflama ise sözleflme yönetimini kapsar. Günümüzde kamu al›mlar› ülkemiz
Gayri Safi Milli Has›las›`n›n (GSMH)
yüzde 10ùndan fazlas›n› oluflturmaktad›r. Kamu al›mlar› ekonomik ve sosyal
politikalar›n en önemli araçlar›ndan birisidir. Kamu al›mlar› alan›nda sa¤lanacak
etkinlik ve verimlilikle ülkenin geliflme
h›z› aras›nda yak›n bir iliflki vard›r. Etkin
bir kamu al›m sistemi, kurumsal kapasite ve eyi bir mevzuata sahip olma yan›n-
17
moment
“KAMU ALIMLARIMDA YERL‹
MAK‹NE LEH‹NE YÜZDE 15
AVANTAJ VAR”
expo
kine sektörü, Türk ekonomisi için çok
önemli. Bu sektörde, Türk beyin gücünü
öne ç›kartmak, katma de¤eri yüksek
üretim yapmak zorunday›z. Türkiye’nin
d›fl ticaret aç›¤›n›n kapat›lmas›nda da
makine sektörü son derece önemli bir
yere sahip. Makine sektörünü gelifltirerek, d›fl ticaret aç›¤›m›z› da kapatabiliriz.
Amac›m›z, makine sektörünü bir fanus
içine al›p korumak de¤il, sektörü yenilemek, gelifltirmek ve daha fazla üretim
yapabilecek bir hale getirebilmektir.
Türkiye’nin makine sektörünü mutlaka
güçlendirmek gerekir. Amac›m›z, makine sektörünü Avrupa Birli¤i (AB) ülkeleri aras›nda 3., dünyada ise 5. s›rada yerini almas›n› sa¤layabilmektir. Makine
sektöründe yerli sektörlere öncelik vermeliyiz. ‹halelerde yerli mal› üretimi öne
ç›kartmal›y›z. Bu arada, kamu sektörünün yan› s›ra özel sektör de yerli üretimi
tercih etmelidir.”
expo
GÜNDEM
moment
18
da, piyasalar›n yap›s›na ve geliflmiflli¤ine ba¤l›d›r. Kamu al›mlar›nda belediyeler birinci s›rada yer al›yor. Belediyeleri
s›ras›yla Kamu ‹ktisadi Teflekkülleri
(K‹T), Sa¤l›k Bakanl›¤› ve Milli E¤itim
Bakanl›¤› takip ediyor.”
Kamu al›mlar›nda yerli istekliler lehine
yüzde 15 fiyat avantaj› sa¤land›¤›n› anlatan Dr. Gül, flunlar› kaydetti: “Örnek bir
uygulama olan `Buy American Act` ile
tüm yerli isteklilere yüzde 6 fiyat avantaj›, küçük iflletmeler ile iflsizli¤in yo¤un
oldu¤u bölgelerdeki iflletmelere yüzde
12 fiyat avantaj›, askeri ekipman al›nlar›nda yüzde 50 fiyat avantaj› uygulanabilmektedir. Hizmet al›mlar› ve yap›m ifl-
lerinde bütün yerli istekliler lehine,
mal al›mlar›nda ise yerli mal› olarak
belirlenen mallar› teklif eden yerli istekliler lehine, yüzde 15 oran›na kadar
fiyat avantaj› sa¤lanmas› hükümleri
konulabilir.”
Dr. Gül, kamu al›mlar›nda yerli istekli
lehine yap›lacak uygulamalara iliflkin
olarak da flu önerilerde bulundu: Fiyat
avantaj› uygulamas› konusunda ülkenin makro ekonomik politikalar›yla
ba¤lant›l› oldu¤undan, yüzde 15è kadar fiyat avantaj›n›n idarelerce nas›l
uygulanaca¤›na iliflkin düzenleme yap›labilir. Fiyat avantaj› uygulamas›nda
sektörel ayr›ma gidilebilir (genç en-
düstriler tezi), Oligopolist piyasa yap›s›na sahip endüstrilerin korunmas›
kaynak da¤›l›m›n› daha da bozar. Eflik
de¤erin alt›nda, ihalenin yabanc› isteklilere kapat›lmas› yerine yerli mal›na
yönelik fiyat avantaj› uygulamas› yolu
tercih edilebilir. Yüzde 15è kadar fiyat
avantaj› uygulan›r demek yerine sabit
oranlar tespit edilebilir. Yerli ürün kullan›m› konusunda kamu yöneticileri ve
vatandafllar›m›z nezdinde, zihniyet ve
alg›lamada olumlu bir de¤iflim için etkin kampanyalar yürütülmeli.”
PANELDEN NOTLAR
Savunma Sanayi Müsteflar› Murad Ba-
Panel’in bitiminin ard›ndan Abdülkadir
Konuko¤lu ev sahipli¤inde Sanko Makine tesislerine gezi düzenlendi. Tesiste
Gaziantep’in önde gelen makine firmalar›n›n da ürünleri sergilendi. Sanayi ve
Ticaret Bakan› Nihat Ergün firma standlar›n› gezerek ürünler hakk›nda bilgi ald›. Gaziantep’te tüm Türkiye’nin makine
sektörü tek bir ses olarak yerli makine
kullanman›n önemini vurgulad›.
expo
mik alanda geliflmesinin, özel ve kamu
sektörünün birlikte çal›flmas›na ba¤l› oldu¤unu kaydetti.
Panel sonras›nda ise panelistler, kat›l›mc›lar›n sorular›n› cevaplad›.
Panel sonunda bir konuflma yapan Sanko Holding Yönetim Kurulu Baflkan›
Abdulkadir Konuko¤lu, Türk makine sanayinin gelifltirilmesi daha fazla desteklenmesinin gerekli oldu¤una iflaret etti.
19
moment
yar ise savunma sanayi gelifltirme politikalar›na iliflkin bilgiler verdi. Bayar,
Türk Silahl› Kuvvetleri (TSK) için gerekli olan ekipmanlar› almak ve ayn›
zamanda da Türk Savunma Savunma
Sanayini gelifltirmek için çal›flmalar
yapt›klar›n› dile getirdi. Bayar, Türk
Silahl› Kuvvetleri için tank, gemi, uçak
yap›m› konusunda çok önemli projeleri bulundu¤unu anlatt›. Bayar, silah
sanayinde, sadece yapman›n de¤il, tasar›m›nda çok önemli olu¤unu, bunun
içinde uzun süreli çal›flma ve teknoloji
gelifltirme gerektirdi¤ini ifade etti.
Devlet Malzeme Ofisi (DMO) Genel
Müdür Vekili Gazi Kapan, 1926 y›l›nda
kurulan DMO`nun, günümüze kadar
olan tarihsel süreçte, faaliyetleri, teflkilat yap›s› ve görevleri hakk›nda bilgi
verdi.
Kapan, flöyle konufltu: “DMO olarak,
stok amaçl› al›mlar yap›yoruz. Katalog
sözleflmesi ile tedarik yap›yoruz. Protokol sözleflmesi ile tedarik yap›yoruz.
Müteferrik al›mlar yap›yoruz. 2009 y›l›nda 719 milyon liral›k al›m yapt›k, sat›fl›m›z›n tutar› ise 823 milyon lira. Kamu al›mlar›nda, yüzde 3,5 oran›nda
bir paya sahibiz.”
‹çiflleri Bakanl›¤› Mahalli ‹dareler Genel Müdür Vekili Yavuz Selim Köflker
ise Türkiye`de bulunan 2954 belediyenin kamu al›nlar›nda en büyük paya
sahip oldu¤una vurgu yapt›. ‹ller
Bankas› Genel Müdür Yard›mc›s› Gazi
Kapan da yerel yönetimlerin kentsel
ihtiyaçlar›n› karfl›lamak için finansman
deste¤i verdiklerini dile getirdi.
Kaptan, yerel yönetimler için projeler
gelifltirdiklerini, projelerin finansman›n› temin ettiklerini, dan›flmanl›k ve
teknik hizmet verdiklerini ve yerel yönetimlere kaynak sa¤lad›klar›n› kaydetti.
Kaptan, 2005 y›l›ndan günümüze kadar olan süreçte, ifl makinesi ve hizmet arac› al›m› için yerel yönetimlere
(belediyeler) 560 milyon lira finansman sa¤lad›klar›n› anlatt›. Kaptan,
Türkiye`de bulunan 2954 belediyenin
1635ìne kredi deste¤i verdiklerini, 81
il özel idaresinden ise 29ùna kredi
sa¤lad›klar›n› sözlerine ekledi.
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar›
‹hracatç›lar Birli¤i Yönetim Kurulu
Üyesi Ali Eren de Türkiye’nin ekono-
expo
GÜNDEM
moment
20
Y›ld›zl› Projeler’10
ana sponsoru MTG
MAK‹NE TANITIM GRUBU’NUN (MTG) ANA SPONSORLU⁄UNU YAPTI⁄I VE
YILDIZ TEKN‹K ÜN‹VERS‹TES‹’N‹N DÜZENLED‹⁄‹ YILDIZLI PROJELER
YARIfiMASI’10’UN EN ÖNEML‹ KISMI OLAN PROJE SERG‹S‹N‹N DE YER ALDI⁄I
ÖDÜL TÖREN‹ 25 HAZ‹RAN’DA.
diyor. YTÜ IEEE Kulübü, vizyon sahibi
üniversite ö¤rencilerini teflvik etmek,
çal›flmalar›na destek vermek amac›yla
2009 y›l›nda ‘Göster Enerjini’ slogan›
ile gerçeklefltirdi¤i ‘Y›ld›zl› Projeler’
proje yar›flmas›n›n bu y›l ikincisini düzenliyor
›ld›z Teknik Üniversitesi IEEE
Ö¤renci Kulübü taraf›ndan
organize edilen Y›ld›zl› Projeler Yar›flmas›, ö¤renciler, akademisyenler ve sanayiciler taraf›ndan sürekli dile getirilen üniversitesanayi iflbirli¤ine somut bir ad›m atmak
amac›yla ilk defa 2009 y›l›nda gerçeklefltirildi. Ald›klar› olumlu dönüfller sonucunda yar›flmay› Türkiye geneline yaymay› hedeflediklerini söyleyen Y›ld›zl›
Projeler Yar›flmas›'10 koordinatörü Bilge
Tan, “Yar›flmam›z›n henüz ikincisini düzenlememize ra¤men, proje baflvurular›n›n ço¤unlu¤unu ‹stanbul d›fl›ndaki üniversitelerden alarak bu amaç için büyük
bir ad›m atm›fl bulunmaktay›z. ‹flte bu
durum da bizi, yar›flmam›z› uluslararas›
platforma tafl›mak için cesaretlendirmifl
ve bu yönde çal›flmalar›m›z h›zlanm›flt›r”
Y
ANA TANITIM SPONSORU MTG
Yar›flma de¤erlendirmeleri yüzde 50 sanayi kurulu ve yüzde 50 bilim kurulundan olmak üzere yap›l›yor. Sanayi jürisinde flu ana kadar netleflen isimler ise;
Merih Eskin, Hasan Büyükdede, Uran
Tiryakio¤lu, Dr. Hayrettin Karc›, Ahmet
Birlefltirici, Deniz Akaya, Serhat Özdemir ve Ömer Ayd›n.
Yar›flma; Yenilenebilir Enerji Kaynaklar›,
Enerji Verimlili¤i ve Kalitesi, Mekatronik, Robotik ve Otomasyon Uygulamalar›, Elektronik, Haberleflme ve Yaz›l›m
Uygulamalar› ve Mekanik, Malzeme
ve ‹malat Uygulamalar› fleklinde 4 kategori ve bunlar›n alt bafll›klar›ndan olufluyor. Projeler, Bilim Kurulu ve Sanayi
Kurulu taraf›ndan bilimsel ve teknik yeterlili¤i, yenilikçi özellikleri ve uygulanabilirli¤i, benzer çal›flmalardan üstünlü¤ü, ergonomik yönleri, tasar›m› vb. kriterler ile de¤erlendiriliyor.
Birinci olan proje 3 bin TL, ikinci olan
proje 2 bin TL ve üçüncü olan proje
1000 TL ile ödüllendirilecek. Ayr›ca dereceye giren üç projeye dizüstü bilgisayar hediye edilecek.
Ana Tan›t›m sponsorunun Makine Tan›t›m Grubu oldu¤unun söyleyen Tan,
“Ayr›ca Alt›n sponsorumuz Gersan
Elektrik, Gümüfl Sponsorumuz Amper
Elektrik. Sponsorluk için görüflmelerimizin devam etti¤i bir kaç firma daha
var. Organizasyonumuz için bizden önerilerini ve desteklerini esirgemeyen Türk
Patent Enstitüsü, YASED, TTGV ve Kent
Patent’e de teflekkürlerimizi sunuyoruz”
diyor. Yar›flman›n en önemli k›sm› Proje
Sergisi oldu¤u için 25 Haziran’daki Ödül
Töreni’ne büyük bir sanayici kat›l›m›
beklediklerini söyleyen Tan, “Bunu sa¤lamak için çal›flmalar›m›z devam ediyor.
Yar›flmam›zdan haberdar olan ve Ödül
Töreni’ne gelebilecek olan sanayicilerimizin kat›l›m›n› beklemekteyiz” diye konufluyor.
21
moment
Mühendislik ö¤rencilerinin, mezun olabilmek için bitirme projesi yapmak zorunda olduklar›na de¤inen Tan, “Bu
projeler bizlere sektörün ihtiyac› olan
konularda verildi¤i takdirde bizler daha
ö¤rencilik y›llar›m›zda istedi¤imiz sektörün ihtiyaçlar›na yönelik çal›flmalar yaparak, kendimizi pratik e¤itimde gelifltirmifl oluruz” diye konufluyor. ‘Peki sektörün bu durumdan kazanc› nedir?’ sorusunu ise flöyle cevapl›yor Tan, “Öncelikle teorik e¤itimin yan›nda pratik e¤itimle de donanm›fl bir mühendis aday›n› ifle
alacaklar. ‹kinci olarak ise ö¤rencilerle ifl
birli¤i yapt›klar› zaman genç beyinlerin
projelerinden ve fikirlerinden faydalanmak ve flirketlerinde bu projelerin gelifltirilmesi için f›rsat do¤acak. Hem zamandan hem de paradan tasarruf edecekler.” Tan ayr›ca “Daha nitelikli mezunlar vermenin yan›nda okullar da fazladan aç›lan ofisler yerine daha çok teknolojiyle donanm›fl laboratuvarlara sahip olacaklar” diyor.
Uzun vadede ise hem üniversitenin hem
de sanayinin ihtiyaçlar›n› karfl›layacak
projelerin ortaya konmas› ve bu projelerin hayata geçirilmesinin sa¤lanmas›n›
planlad›klar›n› söyleyen Tan, “‹nan›yoruz ki, sanayinin ihtiyaç duydu¤u Ar-Ge
çal›flmalar›n›n büyük bir k›sm› da bu
yolla üniversiteler taraf›ndan karfl›lanacakt›r. Bir di¤er plan›m›z ise yar›flmay›
uluslararas› platforma tafl›y›p fikir al›flveriflinin uluslar aras› boyutta olmas›n›
sa¤lamakt›r” diyor.
expo
“TEOR‹N‹N YANINDA
PRAT‹K DE GEREKL‹”
GÜNDEM
Mehmet Büyükekfli
yeniden T‹M Baflkanl›¤›na seçildi
expo
S‹YASET VE ‹fi DÜNYASINI B‹R ARAYA GET‹REN T‹M 17. OLA⁄AN GENEL KURULU
SONUNDA, ‹HRACATÇILAR DÖRT YIL DAHA MEHMET BÜYÜKEKfi‹ ‹LE DEVAM ETME
KARARI VERD‹.
moment
22
Haziran Perflembe günü Ankara Rixos Otel’de gerçekleflen
T‹M Genel Kurulunda 40 bini
aflk›n ihracatç› firman›n örgütlendi¤i 13 genel sekreterlik ve
61 ihracatç› birli¤inden seçilen delegelerin oylar›yla, T‹M’in dört y›ll›¤›na görev
bafl›nda olacak Baflkan› ve Sektörler
Konseyi belirlendi. Geçen y›l 3 Temmuz’da TBMM’den geçen T‹M ve ‹hracatç› Birlikleri Yasas›’n›n ç›kmas›n›n ard›ndan yap›lan bu ilk Genel Kurul’da
3
374 T‹M delegesi oy kulland›. Mehmet
Büyükekfli’nin yeniden T‹M Baflkanl›¤›na seçildi¤i Genel Kurul çerçevesinde
ayr›ca, her sektör kendi içinden birer kifliyi 24 kiflilik T‹M Sektörler Konseyi’ne
seçti.
CAR‹ AÇI⁄I KAPATMANIN
YÖNTEMLER‹
17. Ola¤an Genel Kurul’un aç›l›fl konuflmas›n› yapan T‹M Baflkan› Büyükekfli,
2008 öncesine bakarak, yeni dönemde
Türk Liras›n›n de¤erlenmesine ra¤men,
ihracatta kuvvetli art›fllar beklemenin
mümkün olmad›¤›na de¤indi. Yüksek
cari aç›¤› sürdürülebilir k›lan finansal
bolluk döneminin geride kald›¤›n› vurgulayan Büyükekfli rekabetçi kur isterken, kurun tek bafl›na uzun vadede ihracatç›lar› rekabetçi k›lamayaca¤›n›n da
fark›nda olduklar›n› vurgulad›. Kuru
oluflturan faktörlerin bafl›nda küresel
sermeye hareketlerinin geldi¤ine de¤inen Büyükekfli, bu noktada Türkiye’nin
KR‹ZE RA⁄MEN
1,5 M‹LYON ‹ST‹HDAM
Bakan Ça¤layan ise hükümetin ekonomi
politikalar›ndan bahsetti. Türkiye’nin
kronik bir iflsizlik sorunu oldu¤unu söyleyen Ça¤layan, Türkiye’nin her sene
nüfusunun yüzde 1,5 artt›¤›n› ve her sene 700 bin insan›n›n iflgücü piyasas›na
girdi¤ini belirtti. Ça¤layan dünyadaki
sanayi yap›s›n›n ve sanayi teknolojisinin
istihdam odakl› olmaktan ç›kt›¤›n› dile
getirerek, yaflanan küresel krizi ra¤men
1 milyon 530 bin kifliye istihdam sa¤land›¤›n› kaydetti. Sosyal Güvenlik sisteminin yozlaflmas›n›n istihdam yüklerinin
iflgücü maliyetlerinin bu kadar yüksek
olmas›n›n tek sebebi oldu¤unu söyleyen
Ça¤layan, “Bu Türkiye’yi 38 yafl›nda
genç emekli cennetine çevirenlerin ortaya ç›karm›fl oldu¤u sorundur.” dedi.
Ça¤layan, Türkiye özel sektörünün verilen desteklerle büyük bir ilerleme kaydetti¤ini ve özel sektör odakl› ihracat
gerçeklefltirdi¤inin net bir flekilde ortaya
konuldu¤unu ifade etti. Ça¤layan göreve geldi¤i günden beri kendisinin 51 ülkeye gitti¤ini ve 330 bin kilometrelik yol
yapt›¤›n› belirterek bu yolculuklar›n so-
do¤ru yapal›m aray›fl› içine girdik.” dedi.
Bugün Türkiye’yi ithalat cennetine çeviren, Türkiye’de üretimi aksatan, üretimi
düflüren istihdam› azaltan tek sorumlunun Merkez Bankas› oldu¤unu vurgulayan Ça¤layan, faiz politikas›n›n döviz
kuru üzerinde bask› yaratt›¤›n› bunun
Türkiye’yi ithalat hedefine çevirdi¤ini
kaydetti: “Yeni de¤erlendirme kurulunda Merkez Bankas›n›n bizzat oyunun içine sokarak ilgili kurulufllar ilgili bakanl›klar sivil topluk kurulufllar› en baflta
T‹M olmak üzere beraber bir araya gelerek inflallah bundan sonras›nda yönetim
ihracat odakl› stratejisiyle yeni bir strateji gerçeklefltirece¤iz”
expo
nuçlar›n› ihracatç›larla birlikte ald›klar›n›
ifade etti. Zafer Ça¤layan, yeni bir sanayi stratejisi oluflturduklar›n› ve bununla
ilgi olarak da de¤erlendirme kurullar›
kurduklar›n› kaydetti. Ça¤layan, ihracatç›larla birlikte Türkiye’de aramal› ithalat›
yapmak yerine Türkiye’nin kendi iç üretimiyle kendi kaynaklar›yla üretim yapabilecek bir sistemi tart›flmaya bafllad›klar›n› belirtti. Kurduklar› de¤erlendirme
kurulunun içinde Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›’nda oldu¤unu söyleyen Ça¤layan, “Bugün Türkiye’nin bu kadar ithalat›n›n artmas›n›n ana arteri olan Merkez Bankas›’n› da bu iflin içine koyarak
hiç olmazsa politikalara bundan sonra
23
moment
kendisine yönelik sermaye ak›fl›nda regülasyon mekanizmalar›n› devreye sokmas› gerekti¤inin alt›n› çizdi. Büyükekfli,
s›cak paray› ihracat›n art›fl›na ve do¤rudan yabanc› sermaye yat›r›mlar›n› oluflturacak ortam›n finansman›na katk› koyan bir hale getirmeyi önerdiklerini kaydetti. Bu amaçla bir kur istikrar fonu kurulmas›n› önerdiklerini dile getiren Büyükekfli, bu fonun kayna¤›n›n k›sa vadeli
yabanc› sermaye girifli kazançlar›ndan
yüzde 1 oran›nda kesilecek stopaj geliri
olabilece¤ini ifade etti.
Son sekiz y›lda dünya ticareti içinde
Türkiye’nin pay›n› binde 5’ten binde 9’a
getirdiklerini söyleyen Büyükekfli, flimdi
de dünya ekonomisindeki genel büyümeden daha yüksek bir büyümeyi hedeflediklerini dile getirdi. Türkiye’nin tasarruf aç›¤›n› kapatarak, GSMH’sinin
dörtte birini yat›r›ma dönüfltürmesi ve
toplam üretiminin de en az beflte birini
d›flar› satmas› gerekti¤ini söyleyen Büyükekfli, “Ancak böylesi bir denklemde
cari aç›¤› kapatabilece¤iz. Gelir art›fl›n›
sa¤layaca¤›z ve refah düzeyimizi art›raca¤›z.” diye konufltu.
expo
SEKTÖRDEN
moment
24
Otomobil devlerine
kal›p üretiyor
eleman ve finansmana kolay ulaflabilmek de teknolojiye adaptasyon ad›na
firmalar› motive edici olacakt›r. Giriflim
heyecan› oldukça önemli.”
“‹MAL ETT‹⁄‹M‹Z KALIPLARI
JAGUAR VE PORSHE G‹B‹ DEV
MARKALARA SATIYORUZ”
Mustafa Sar›gözo¤lu
Sar›gözo¤lu A.fi. Genel Müdürü
“Ülkemizin kendi otomobilini üretmesi
gerek. Yabanc› ortakla ya da yüzde yüz
yerli sermaye ile sektörde yeni bir ç›¤›r
aç›labilir. Çünkü art›k bu sinerjiyi
oluflturma noktas›na geldik.”.”
de gelen markalar›yla çal›flmaya bafllad›k. ‹hracat›m›z› art›rmak ve ileride daha büyük hedeflere ulaflmak, kal›c› olabilmek, geliflen teknolojiden yararlanmak için sürekli bir yat›r›m hamlesi ve
Ar-Ge çal›flmas› içindeyiz. Nitelikli ara
Sar›gözo¤lu Genel Müdürü Mustafa Sar›gözo¤lu, flirketlerinin yeni yat›r›mlar›
hakk›nda da bilgi verdi. Sar›gözo¤lu:
“Ford, Volkswagen, BMW, Fiat, Mercedes-Daimler, Audi, Peugeot ve Renault
gibi ana müflterilerine kal›p ve parça
üretimine devam eden gurubumuzla
2010 y›l›nda yeni yat›r›m›m›z ile Bursa’da da üretime bafll›yoruz. ‹mal etti¤imiz kal›plar› Jaguar ve Porsche dahil 10
markan›n kullan›yor olmas› bizlere güç
kat›yor. Bu güçle birlikte Bursa üretimimizde, G-1 Pres hatt› gerek boyutlar›,
gerek teknolojik özellikleri bak›m›ndan
otomotiv yan sanayi taraf›ndan sahip
olunan ilk ve tek pres hatt› olacakt›r.
Aksaray fabrikam›zda da devreye alm›fl
oldu¤umuz Türkiye’nin en büyük 5 bin
tonluk tandem flasi presiyle Mercedes
kamyon flasileri d›fl›nda, M.A.N otobüs
flasilerinin üretimini, flasi ile kabin parça
imalat›n› da gerçeklefltiriyoruz.”
Mustafa Sar›gözo¤lu; flirketlerinin hedeflerini anlatmaya flu sözlerle devam
ediyor: “Otomotiv Sanayi’nde yaflanan
25
moment
O
tomotiv ve beyaz eflya sektörü için kal›p ve sac parça üretimi yapan Sar›gözo¤lu Hidrolik Makina ve Kal›p Sanayi
Afi. 1957 y›l›nda ‹smail Sar›gözo¤lu taraf›ndan ‹zmir’de kuruldu. ‹zmir, Bursa ve Aksaray’›n yan› s›ra Manisa’da 2 fabrikas› bulunan firman›n bugün üretti¤i kal›plar ve sac parçalar,
aralar›nda Jaguar, Porsche gibi markalar›n da bulundu¤u 10 markan›n Avrupa’daki fabrikalar›nda kullan›l›yor.
Türkiye'nin geldi¤i noktada art›k kendi
otomobilini tasarlamak ve üretmek için
u¤raflmas› gerekti¤inin alt›n› çizen Sar›gözo¤lu sözlerine flöyle devam ediyor:
“Ülkemizin kendi otomobilini üretmesi
gerek. Yabanc› ortakla ya da yüzde yüz
yerli sermaye ile sektörde yeni bir ç›¤›r
aç›labilir. Çünkü bu sinerjiyi oluflturma
noktas›na art›k geldik. Örne¤in bizler
1957 y›l›nda ‹zmir'de üretime bafllam›fl
bir aile olarak kal›p konusunda önemli
bir deneyime sahibiz. Türk otomotiv ve
beyaz eflya sanayisinin geliflimine paralel, kendimizi gelifltirdik. Grup olarak 10
y›l öncesine kadar, kal›p üretimini, sac
parça üretimini desteklemek üzere kulland›k. Bu alanda özellikle otomotiv sanayindeki talebi iyi de¤erlendirerek
yüksek teknoloji ve tasar›ma dayal› geliflim sergiledik. Türkiye'nin nitelikli iflgücünü iyi de¤erlendirerek dünyan›n ön-
expo
OTOMOT‹V VE BEYAZ EfiYA SEKTÖRÜ ‹Ç‹N KALIP VE SAC PARÇA ÜRET‹M‹ YAPAN
SARIGÖZO⁄LU H‹DROL‹K MAK‹NA VE KALIP SANAY‹ A.fi.; ARALARINDA JAGUAR,
PORSCHE G‹B‹ MARKALARIN DA BULUNDU⁄U 10 MARKANIN AVRUPA'DAK‹
FABR‹KALARINA ‹HRACAT YAPIYOR.
SEKTÖRDEN
“ Sar›gözo¤lu A.fi.; Ford, Volkswagen, BMW, Fiat,
Mercedes-Daimler, Audi, Peugeot ve Renault gibi ana
müflterilerine kal›p ve parça üretimine devam ediyor.
Firma; imal ettikleri kal›plar› Jaguar ve Porsche dahil
Avrupa’n›n en önemli 10 markas›na pazarl›yor.”
expo
umut verici geliflmeler ›fl›¤›nda, Sar›gözo¤lu A.fi. olarak Bursa yat›r›m›m›z›n
tamamlanmas›yla birlikte yurt içi ve
yurt d›fl›ndaki müflterilerimize üst düzeyde hizmet verecek lojistik avantaja ve
geliflmifl teknolojik düzeye ulaflm›fl olaca¤›z. Temennimiz 2010’da da üretimin
artmas› ve hurda indirimi ile de bu hareketlenmenin desteklenmesi.”
moment
26
“‹RAN, ROMANYA VE RUSYA
G‹B‹ ÜLKELERDE ÜRET‹M
ALANLARI KURMA
HEDEF‹NDEY‹Z”
Türkiye’nin otomotivde sadece ucuz
emek cenneti oldu¤u için tercih edilmedi¤ini söyleyen Mustafa Sar›gözo¤lu,
Türkler’in milletçe sahip oldu¤u yetene¤i, genç, dinamik, e¤itimli ve nitelikli ifl
gücü sayesinde baflar›l› oldu¤unu söylüyor. “Avrupa’da yaz tatili döneminde
bir ay boyunca telefonlara sadece yönetici asistanlar› cevap verir. Bazen o bile
yoktur. Bizde dur durak bilmeden çal›flan, saat mefhumunu unutmufl arkadafllar›m›z var. Kendini adam›fll›k, baflar›ya duyulan açl›k ve istek çok fazla.”
Yat›r›m karar› ald›klar› 2008 y›l›nda da
kriz riskinin bulundu¤unu belirten
Mustafa Sar›gözo¤lu, devam ediyor:
"Bu riski göze alarak krizi f›rsata çevirmek için yat›r›ma karar verdik. Global
kriz nedeniyle müflteri taleplerinin azald›¤› bir dönem yafland›, hala da eskisi
kadar olmamakla birlikte yaflan›yor. Ancak uzun vadede otomotiv ülkesi olan
Türkiye'de bunun geri dönüflünü alaca¤›z. Otomotiv sektörünün y›ll›k 2 milyon
adetlik araç üretim hedefinin birkaç y›ll›k gecikmeyle birlikte gerçekleflece¤ine
inan›yoruz. Sar›gözo¤lu A.fi. olarak Türkiye d›fl›nda, Türkiye’nin komflusu M›-
s›r, ‹ran, Romanya ya da Rusya gibi ülkelerde üretim alanlar› kurmak yak›n
gündemimiz içindedir.”
“HÜKÜMET HURDA TEfiV‹⁄‹
KONUSUNDA ILIMLI OLMALI”
Kuzey ‹rlanda, Belçika, ABD, Almanya,
Fransa, ‹ngiltere ve ‹talya'ya ihracat
gerçeklefltirdiklerini belirten Sar›gözo¤lu, ihracat› art›rmak için sürekli bir yat›r›m hamlesi ve Ar-Ge çal›flmas› içinde
olduklar›n› vurgulad›.
‹hracat›n artt›r›lmas› için yap›lmas› gerekenlerin bafl›nda hükümetin hurda
teflvi¤i konusunda ›l›ml› olmas›n›n geldi¤ini söyleyen Mustafa Sar›gözo¤lu,
uygulanacak hurda teflvi¤i ile ilave bir
talep yarat›lmas› gerekti¤ine dikkat çekti. "Türkiye yafll› bir bir araç park›yla
karfl› karfl›ya. 10 milyondan fazla arac›n
ne güvenli¤i ve teknolojisi ne de çevreye duyarl›l›¤› bugün üretilen araçlarla
bir. Tabi burada, hurda indirimi nedeniyle ötv indiriminin de korunmas› elzem bir nokta. ‹hracat›m›z› art›rmak ve
ileride daha büyük hedeflere ulaflmak,
kal›c› olabilmek, geliflen teknolojiden
yararlanmak için sürekli bir yat›r›m
hamlesi ve Ar-Ge çal›flmas› içindeyiz.”
Genel Müdür Sar›gözo¤lu; firmalar›n›n
üretim ve ihracat de¤erlerini artt›rmak
için izleyecekleri yolu flu sözlerle ifade
etti: “‹hracat›m›z› art›rmak ve ileride da-
expo
ha büyük hedeflere ulaflmak, kal›c›
olabilmek, geliflen teknolojiden yararlanmak için sürekli bir yat›r›m hamlesi
ve Ar-Ge çal›flmas› içindeyiz. Nitelikli
ara eleman ve uzun vadeli düflük faizli
finansmana kolay ulaflabilmek de teknolojiye adaptasyon ad›na firmalar›
motive edici olacakt›r.
Firmam›z Ford, Volkswagen, BMW,
Fiat, Mercedes-Daimler, Audi, Peugeot ve Renault gibi ana müflterilerine
kal›p ve parça üretimine devam edecektir.”
Sar›gözo¤lu Manisa’da yer alan 2 fabrikan›n üretim ve ihracatlar›yla ilgili
bilgi verdi: “Manisa Pres Metal Fabrikas›’ndaki üretimimizle Ford Otosan,
Fiat-Tofafl, Mercedes Benz Türk, Ege
Fren A.fi., gibi kurulufllar›n yan› s›ra
Bosch markas› ile Manisa, Almanya ve
Fransa’ya dek uzan›yoruz. Ayn› flekilde 120 çal›flan› olan Manisa Kal›p Fabrika’s›nda da üretti¤imiz ürünleri de
Schüller, August Lapple ve Algaiger
markalar›yla Almanya’ya,
Matrici ile ‹spanya’ya ihraç ediyoruz.
“ANA SANAY‹; ALTERNAT‹F
ÜLKE ARAYIfiLARINA G‹RD‹”
Genel Müdür Sar›gözo¤lu; ana sanayinin art›k alternatif ülke aray›fl› içine girdi¤ini söylüyor. Sar›gözo¤lu: “Ana sanayi klasik bat› pazar›na ek olarak h›zla
alternatif ülkelere yöneldi. Buna paralel
olarak biz de öncelikle ‹ran pazar›n› ele
ald›k. Son y›llarda ciddi olarak izlemeye
ald›¤›m›z ‹ran otomotiv pazar›ndan ilk
olarak Mercedes kamyon flasileri konusunda sonuç alma aflamas›nday›z. Kal›plar, Sar›gözo¤lu A.fi. taraf›ndan tasarlan›p üretildikten hemen sonra flasi
ana kollar› ‹ran ‘a bu y›l›n son aylar›nda
ihraç edilmeye bafllanacak. Çamurluk
ve sa¤-sol kayar kap› mekanizmalar›n›n
kal›p, fixtür ve aparatlar›n tasarlan›p
ürettikten sonra yeni Bursa fabrikam›zda iflletmeye ald›k. Robotlu tandem G-1
hatt›nda üretilen bu parçalar yine robotlar marifetiyle ön montaj ifllemlerinden sonra müflterimize sevk edilmektedir.” Büyük bir h›zla geliflen teknolojiyle
birlikte otomobil sektöründe de yeniliklere ayak uydurman›n önemine de¤inen
moment
27
Sar›gözo¤lu; fiirketlerinin elektrikli otomobil üretimine kat›larak bu sürece dahil oldu¤unu söyledi: “Elektrikli otomobil üretimi Türkiye için kartlar›n yeniden da¤›t›ld›¤› yeni ve f›rsat dolu bir sürecin bafllang›c›. Tasar›mdan üretime,
vergisel avantajlardan akü flarj de¤iflim
örgütüne var›ncaya kadar bu alanda
ciddi bir ifl potansiyeli mevcut. Sar›gözo¤lu bu sürece katk› olarak yeni nesil
hafif malzemelerden üretilmifl araçlara
kal›p tasar›m› ve kal›p üretimi ile bafllam›fl oldu. En k›sa süre içinde iç ve d›fl
taleplerin yayg›nlafl›p olgunlaflmas›na
paralel olarak seri parça üretimini de
planl›yoruz. Bu konuda özel hammaddeler gelifltiren global partnerimiz ile
stratejik iflbirli¤i anlaflmam›z çerçevesinde ortak projelere imza atmaya bafllad›k.” Kriz döneminde yat›r›mlar› frenlemeden ve hiç personel ç›karmadan
yollar›na devam ettiklerini dile getiren
Sar›gözo¤lu; profesyonel yönetimi flirketlerine yerlefltirerek dünyaya hitap
edebilen bir kurulufl olmak için çal›flmalara devam ettiklerini söyledi.
expo
SEKTÖRDEN
moment
28
Hal› makinesi üretiminde öncü firma:
Örnek Makine
MD-50 48 FR‹EZE HEAT-SET MAK‹NES‹ ÜRET‹C‹S‹ OLAN ÖRNEK MAK‹NE; GÜÇLÜ
AR-GE BÖLÜMÜNDE ÜRETT‹KLER‹ “FR‹EZE” VE “SHAGGY” HALI ÜRET‹M‹NDE
KULLANILAN MAK‹NELER‹YLE, HALI SEKTÖRÜNDE DÜNYANIN SAYILI F‹RMALARI
ARASINDA YER ALIYOR.
Mehmet Daban›yast›; Örnek Makine’nin faaliyetlerinde Ar-Ge mant›¤›n›
benimsemesinin firmaya katt›¤› art›lara
de¤iniyor. Daban›yast›: “Faaliyetlerinde Ar-Ge mant›¤›n› benimseyen Örnek
Makine, 2003 y›l›nda ilk olarak MD 2548 halatl› düz Heat-Set makinesini Tubitak Ar-Ge destek kapsam›nda yapm›fl
ve bu projesiyle hem yurt içinde hem
de yurt d›fl›nda yapt›¤› sat›fllarla cirosunda çok büyük bir ilerleme kaydetmifltir, akabinde bu proje ile “VI.Türkiye Teknoloji ve Baflar›” ödülüne lay›k
görülmüfltür. Yine 2007 y›l›nda Tubitak Ar-Ge destek kapsam›nda yap›lan
MD 50-48 Frieze Heat-Set makinesiyle
‘’VIII. Teknoloji ve Baflar› Ödülü’’ ne
kat›larak finale kalm›flt›r.”
Örnek Makine Yönetim Kurulu Baflkan›
Mehmet Daban›yast›; ürettikleri yerli
makinelerde kulland›klar› yenilikler
hakk›nda bilgi veriyor: “Örnek Makine;
Ar-Ge bölümünde müflteri taleplerini
an›nda de¤erlendirerek, mekanik tasar›m ve otomasyon konusunda sürekli
makinelerini gelifltiriyor. Yap›lan Ar-
Örnek Makine Yönetim Kurulu Baflkan›
“Avrupa’da makine imalatç›lar›na devlet
taraf›ndan sa¤lanan ticari politikan›n
ülkemizde de oluflturulmas› ihracat
rakamlar›n›n artmas›n› sa¤lar.
Unutulmamal›d›r ki metal sanayinin
geliflmifl oldu¤u ülkelerde, ekonomi de
geliflmifltir.”
Ge çal›flmalar› ve iyilefltirmelerle günlük üretim kapasitesi Avrupa yap›m›
makinelerin üzerinde olan makinemiz,
teknik ve teknolojik olarak büyük bir
h›zla ilerlemektedir. Otomasyon konusunda yap›lan yeniliklerle kablolu ve
kablosuz olarak fabrikalar›n a¤lar›na
dahil edilip makineye gerek iflletme
içerisinden, gerekse internet üzerinden
uzaktan eriflim sa¤lanabilmekte bu da
iflletmecinin takibini büyük anlamda
kolaylaflt›rmaktad›r.”
“FR‹EZE ‹PL‹K HEAT-SET
MAK‹NEM‹Z TÜM DÜNYADAN
‹LG‹ GÖRÜYOR”
Daban›yast›; dünya hal› sektöründe büyük ilgi gören “Frieze” ve “Shaggy” hal›
üretimlerinin ülkemizde de ayn› taleple
karfl›laflt›¤›n› söylüyor. Mehmet Daban›yast›: “fiu an dünyada çok yo¤un talep
gören, “Frieze” hal› ve “Shaggy” hal›
üretiminde kullan›lan ve literatürde
Frieze iplik olarak geçen k›v›rc›k form
kazand›r›lm›fl iplik üretimi ülkemizde de
ayn› ilgiyi görmektedir. ‹plikte büküm
sabitlemenin yan› s›ra k›v›rc›k bir form
da kazand›ran Frieze iplik Heat-Set makinesi, Tubitak Ar-Ge deste¤i kapsam›n-
da yap›l›p ürün gam›m›za kazand›r›lan
projemizdir. Hal› ipli¤inde önemli olan
büküm sabitleme, ipli¤e kazand›r›lan tufle ve Frieze iflleminin kal›c›l›¤› yönünden rakiplerine göre çok avantajl› hale
getirilen makinemiz yurt içinde ve yurt
d›fl›nda birçok firma taraf›ndan kabul
görmüfltür. 2008 itibar›yla üretimine
bafllanan makinemizle hedeflerimizin
çok üzerinde bir sat›fl rakam›na ulaflt›k.
Dünya hal› piyasas›n›n kalbi niteli¤inde
olan Gaziantep’ te ve yurtd›fl›nda sat›fllar› gerçekleflen Frieze Heat-Set makinemizin imalat›n› sürdürüyoruz. Hal› ipli¤i ve el örgü ipli¤inde hedefledi¤i baflar›y› sa¤layan firmam›z, tekstil sektöründe triko ipli¤i olarak kullan›lan ince
iplikleri Fikse yapan makineleri de imal
ederek yine ülkemizde bir ilki gerçeklefltirmifltir.”
“YILLIK C‹ROMUZUN YÜZDE
5 ‘L‹K KISMINI AR-GE
HARCAMALARINA AYIRIYORUZ”
Örnek Makine; otomasyon ve kontrol
sistemleri ile ilgili yaz›l›mlar›n› kendi
Ar-Ge sisteminde yürütüyor. Yönetim
Kurulu Baflkan› Daban›yast› Ar-Ge faaliyetleri hakk›nda flunlar› söylüyor:
“Örnek Makine 2003’ te Fikse makineleri imalat›na bafllad›¤›nda ilk makinemiz
olan MD 25-48 Heat-Set makinemizi Tübitak deste¤i kapsam›nda ve ÜniversiteSanayi iflbirli¤i içerisinde gerçeklefltirdik. Ar-Ge birimimizde o dönemde hayata geçirilerek yap›lan firma içi reformlarla tasar›m ve teknolojinin makinelerimize yans›mas›nda çok önemli bir
29
moment
AR-GE ‹LE GELEN BAfiARI
Mehmet Daban›yast›
expo
1
963 y›l›nda kurulan Örnek Makine, kuruldu¤u günden bu yana tekstil makineleri imalat› konusunda çal›flmalar›n› sürdürüyor.
Örnek Makine, 2003’ ten bu yana hal›
ipli¤i üretiminde son süreç olan büküm
sabitleme ve hacimlendirme ifllemini
gerçeklefltiren, ‹plik Fikse makineleri
imalat›n› yap›yor. Örnek Makine Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Daban›yast›; firman›n üretimini yapt›¤› makineler hakk›nda flunlar› söylüyor: “Örnek
Makine, 2003’ ten bu yana hal› ipli¤i
üretiminde son süreç olan büküm sabitleme ve hacimlendirme ifllemini gerçeklefltiren, ‹plik Fikse makineleri imalat›n›
yapmaktad›r. BCF ve Akrilik ipliklerin
Fikse ifllemini gerçeklefltiren makinelerimiz hal› iplik üretimi yapan fabrikalara
hitap etmektedir. Ayr›ca el örgü ve triko
ipliklerin fiksesinde de kullan›lan makinelerimiz son y›llarda hayata geçirilmifltir. El örgü kek sar›m makineleri, laboratuar tipi iplik fikse makineleri imalat›
da yap›larak, Ülkemizde iplik fikse makinesi konusunda özgün tasar›mlar›n›
müflteriye sunmaya devam etmektedir.”
SEKTÖRDEN
ma gibi fiziksel özellikler kazand›rmaktad›r. Kurdu¤umuz makine hatt›nda ifl kazalar›na karfl› tedbirler azami derecede
düflünülmüfl, çal›flan insan hatalar›na
karfl› güvenli hale getirilmifltir.”
expo
“GAZ‹ANTEP’TE BULUNMAMIZ
HALI SEKTÖRÜNDE D‹⁄ER
F‹RMALARA GÖRE BÜYÜK
AVANTAJLAR SA⁄LIYOR”
moment
30
yol ald›k. Solidworks kat› model tasar›m
programlar›n› kullanan firmam›z, son
projemiz olan MD-50 48 Frieze Heat-Set
makinemizle birlikte Ar-Ge birimimize
al›nan analiz programlar›yla mekanik ve
ak›flkan analizleri yap›lmaya baflland›.
Otomasyon ve kontrol sistemleri ile ilgili yaz›l›mlar›n› da kendi Ar-Ge’ sinde
gerçeklefltiren Örnek Makine bu konuda gerekli yaz›l›m ve ekipmanlar› tedarik ederek her y›l Ar-Ge birimine yeni
yaz›l›mlar katmaktad›r. Bilimsel geliflmeler sürekli takip edilmekte ve Ar-Ge
birimimiz e¤itimlerle sürekli dinamik
tutulmaktad›r. Y›ll›k ciromuzun yüzde 5
‘lik k›sm›n› Ar-Ge harcamalar›na ay›rmaktay›z.”
“FUARLAR PAZAR PAYINI
ARTTIRMADA EN ÖNEML‹
FAKTÖRLERDEN B‹R‹”
Örnek Makine; MD 25-48 halatl› düz fikse makineleri ihraç ediyor. ‹hracatlar›n›
a¤›rl›kl› olarak Suriye, ‹ran, Özbekistan
gibi ülkelere gerçeklefltiriyor.
Daban›yast›: “Son projemiz olan Frieze
Heat-Set makinemizle d›fl dünya pazar›na biraz daha aç›larak bu ülkelerin yan›
s›ra Brezilya ve Çin gibi ülkelere de sat›fl
gerçeklefltirilmifltir. Amerika ve çeflitli
Avrupa ülkeleri ile sat›fl görüflmeleri halen sürmektedir.”
Örnek Makine’nin tan›t›m ve fuarlara
kat›lmay› oldukça önemsedi¤ini söyleyen Daban›yast›; özellikle fuarlar›n, pazar pay›n› artt›rmada büyük rol oynad›-
¤›n›n alt›n› çiziyor. Daban›yast›: “Örnek
Makine; yurt içi fuarlar›n yan› s›ra Almanya, Çin, M›s›r, Özbekistan, Dubai,
‹ran gibi ülkelerde kat›ld›¤› fuarlarda
beklenen ilgiyi görerek dünya pazar›nda
tan›t›m gerçeklefltirdi. 2011’de gerçeklefltirilecek olan günümüz pazar›n›n en
büyük fuar organizasyonu olarak nitelendirilen “ITMA Barcelona Tekstil Makineleri” fuar›na da kat›l›m gerçeklefltirilip dünya pazar›ndaki pay› art›rma çal›flmalar› devam etmektedir.”
Örnek Makine’nin çevre duyarl›l›¤›na
sahip bir firma oldu¤unun alt›n› çizen
Daban›yast› üretimini yapt›klar› makinelerde azami oranda çevre ve insan sa¤l›¤›na önem verdiklerini söylüyor. Daban›yast›: “Üretimini yapt›¤›m›z makine,
hammaddeden üretim yapan bir sistem
de¤ildir, üretilmifl olan ipli¤e hacimlendirme, büküm sabitleme, k›v›rc›kland›r-
Daban›yast›; üretimini yapm›fl olduklar›
teknolojik yat›r›mlarla, ülke içi ve d›fl piyasayla rekabet edecek ve önemli bir konumda bulunacak seviyede olduklar›n›
söylüyor. Daban›yast›: “Üretmifl oldu¤umuz Heat-Set makineleri, biri Almanya
di¤eri Fransa olmak üzere dünyada iki
firma taraf›ndan daha üretilmektedir.
Yurt içinde bu konuda ciddi manada
üretim yapan tek firma olarak, hal› dokuma ve hal› ipli¤i üretiminde dünyada
önemli bir yeri olan Gaziantep’te bulunmam›z nedeniyle bu konuda di¤er firmalara göre teknik geliflim yönünden büyük avantajlar sa¤lamaktay›z. Kuruldu¤u
günden bu yana yurtd›fl›na makine ihracat› yapan Örnek Makine, bu konuda gerekli tecrübeye sahiptir. Kurulan Ar-Ge
altyap›s› ve kurumsal bir yap› ile yurtd›fl›ndaki müflterilerine gerek yedek parça
gerekse servis yönünden yeterli deste¤i
verebilecek bir yap› firmam›zda mevcuttur. Makine imalat parkurumuz geliflen
ve de¤iflen dünya teknolojisine ayak uyduracak düzeydedir.” Daban›yast›; yurtd›fl› firmalar›yla olan iliflkileri hakk›nda
flunlar› söylüyor: “Ürünlerimizi satt›¤›m›z
yurtd›fl› firmalar›, bulunduklar› ülkelerde
hal› ve hal› ipli¤i üretimi yapan tesislerdir. Son projemizle birlikte biraz daha
aç›ld›¤›m›z dünya pazar›nda kat›ld›¤›m›z
Örnek Makine; Dünya hal› piyasas›n›n kalbi say›lan
Gaziantep’ te ve yurtd›fl›nda sat›fllar› gerçekleflen
Frieze Heat-Set makinelerinin imalat›n› sürdürüyor.
Hal› ipli¤i ve el örgü ipli¤inde hedefledi¤i baflar›y›
sa¤layan firma, tekstil sektöründe triko ipli¤i olarak
kullan›lan ince iplikleri Fikse yapan makineleri de imal
ederek ülkemizde bir ilki gerçeklefltirdi.
expo
moment
31
fuarlarda çeflitli firmalardan birlikte çal›flma konusunda teklifler ald›k. ‹ran ve
Çin’ de temsilcilikler kurduk. Amerika’
da Heat-Set yedek parçalar› üretimi yapan bir firmayla ortak üretim gerçeklefltirmek için görüflmelerimiz anlaflma aflamas›ndad›r. Örnek Makine olarak hedefimiz, yurtiçinde gösterdi¤imiz baflar›y›
yurtd›fl›nda da göstererek dünya çap›nda geldi¤imiz pozisyonu daha ileri bir
noktaya tafl›makt›r.”
Daban›yast›; ihracat yapt›klar› yabanc›
firmalar›n, Örnek Makine’nin ürün kalitesinden her zaman memnun kald›klar›n› ifade ediyor: “Makine ihraç etti¤imiz
yabanc› ülkelerle sürekli diyalog halinde
bulunmaktay›z. Sat›fl yapt›¤›m›z ülkelerde gerek direkt olarak gerekse temsilcilerimiz arac›l›¤›yla gelen müflteri talepleri de¤erlendirilmektedir. Yap›lan ziyaretler ve fuarlarda gerçeklefltirdi¤imiz görüflmelerde çok olumlu bir tablo meydana ç›kmaktad›r.
“AVRUPA’DA MAK‹NE
‹MALATÇILARI ‹Ç‹N YÜRÜTÜLEN
T‹CAR‹ POL‹T‹KA ÜLKEM‹ZDE DE
OLMALI”
Makine sektöründeki ihracat rakamlar›na da de¤inen Daban›yast›; rakamlar›
yeterli bulmad›klar›n› söylüyor. Örnek
Makine Yönetim Kurulu Baflkan› Daban›yast›: “Avrupa’da makine imalatç›lar›na devlet taraf›ndan sa¤lanan ticari politikan›n ülkemizde de oluflturulmas› bu
rakam›n artmas›na olumlu etkiler yaratacakt›r. Metal sanayinin geliflmifl oldu¤u ülkelerde, ekonominin ilerde oldu¤u
göz önündedir. Ülkemizde de bu konuda düzenlemeler yap›lmal›; do¤ru ve
uygun krediler, Ar-Ge destekleri, ihracat› destekleyici politikalarla metal sanayi desteklenmelidir. Ar-Ge desteklerinin yo¤unlaflt›r›lmas› ve Kobi’lerin bu
konuda bilinçlendirilmesiyle ilgili at›lacak ad›mlar, yap›lmas› önem arz eden
çal›flmalard›r.
Makine imalat sektörü, kendiyle birlikte
birçok alt yan sanayi kuruluflunu da çal›flt›ran ve istihdama önemli ölçüde katk›lar› olan bir sektördür.
Bu konuda çal›flan personelin iyi yetiflmifl olmas› makine sektörü için önümüzdeki y›llarda büyük bir kazanç olacakt›r. Kalifiye eleman ve ara eleman
yetiflmesinin zorlu¤u, üniversitelerle sanayi aras›ndaki kopukluktan dolay› bilimin üretime aktar›lamamas› çok ciddi
eksikliklerdir.
Bilimle sanayinin desteklenmesi için
devletin bu konuda kurmufl oldu¤u kurulufllar›n faaliyetlerini art›rmalar› ve
geliflmekte olan firmalara Ar-Ge çal›flmalar›nda destek olmalar› gerekir. Di¤er yandan piyasadaki vadeli sat›fllar›n
artmas›yla öz sermayesi yetersiz kalan
firmalar›n kendi maddi güçleriyle bu
potansiyeli karfl›layamaz hale gelmeleri
de büyümelerinin önünde büyük bir engeldir.”
expo
SEKTÖRDEN
moment
32
Ünlü
Tar›m Aletleri
ÜRET‹M‹NE MAN‹SA’DA DEVAM EDEN ÜNLÜ Z‹RAAT ALETLER‹, YILLIK TOPLAM
ÜRET‹M‹N‹N YÜZDE 35’L‹K ORANINI, YUNAN‹STAN, ROMANYA, IRAK, ÖZBEK‹STAN,
SUDAN VE FRANSA G‹B‹ ÜLKELERE ‹HRAÇ ED‹YOR.
Ünlü Ziraat Aletleri A.fi. Genel Müdürü
Çiftçiye devlet deste¤inin artt›r›lmas›
gerekmektedir.
lanmakta ve gezici servisimiz 7 / 24
hizmet vermektedir. Y›ll›k toplam üretimimizin yüzde 35’lik oran›, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Slovenya,
‹ran, Irak, Suriye, Özbekistan, Sudan,
Cezayir, K.K.T.C. ve Fransa gibi ülkelere ihraç edilmektedir.”
“ISIL ‹fiLEM TEKNOLOJ‹S‹
KULLANIYORUZ”
Tar›m aletleri üzerine çal›flmalar yürüten Ünlü Ziraat Aletleri A.fi. Genel
Müdürü Halit Ünlü, eksantrik pulluk,
profil pulluk, döner kulakl› pulluk, kültivatör, çizel, çekili profil ve çekili döner kulakl› pulluklar ürettiklerini söylüyor. Ünlü, ürünlerinde sunduklar› teknolojik yenilikleri ise flöyle anlat›yor:
“Üretmifl oldu¤umuz ürünlerimizde
geliflmifl teknoloji kullanarak ürünümüzün tüm parçalar›n› ›s›l ifllem teknolojisine tabi tutup k›r›lganl›¤›n› önleyip
dayan›kl›l›¤›n› artt›rarak ürünümüzün
uzun y›llar kullan›lmas›n› amaçlamaktay›z.” Firman›n Genel Müdürü Ünlü,
son dönemde piyasa sürdükleri ürün-
“Ç‹FTÇ‹YE DESTEK VER‹LMEL‹”
Türkiye tar›m makineleri sektörünün
yaflad›¤› s›k›nt›lara da de¤inen Ünlü,
flöyle konufluyor: “Çiftçiye devlet deste¤inin artt›r›lmas› gerekmektedir.
Ürün ayr›m› yap›lmadan her ürüne
devlet teflvi¤i ç›kar›lmal›d›r.” Bir endüstri geliflemiyorsa ve de¤erini art›ram›yorsa modern dünyada elveriflsiz
olarak görünece¤ini söyleyen Ünlü,
“Üretimin tüm geliflme tarihi genel
olarak yeni ürün ve yeni teknoloji ile
meydana gelmesine ba¤l›d›r.
Ünlü firmas› pulluk üretiminde yerel
pazar alan›nda lider firmalardan biridir; 37 y›ldan fazla zaman diliminde oldu¤u gibi. Bu zaman diliminde firmam›z Ünlü, teknik alanda mükemmel ve
anlaml› baflar›lar elde etmifltir.
expo
Halit Ünlü
leri hakk›nda ise flöyle konufluyor: “En
son yapm›fl oldu¤umuz ürün 350 hp
traktörler için üretilmifl olan 13’lü hidrolik ayarl› çekili tam otomatik pulluk
ve 8’li hidrolik ayarl› tam otomatik
pulluk olmufltur.”
Ar-Ge çal›flmalar›ndan söz eden Ünlü, o y›l içinde üretilecek olan yeni
ürünün akibetine göre yeteri kadar
kaynak ay›rmaya çal›flt›klar›n› söylüyor. Firma ihracat›n› a¤›rl›kl› olarak
Bulgaristan, Yunanistan, ‹ran, Irak,
Romanya, Sudan, Özbekistan, Kazakistan ve Rusya gibi ülkelere yap›yor.
Kulland›klar› teknolojinin d›fl pazarlarda rekabet edebilecek güçte oldu¤una da vurgu yapan Ünlü, ürünlerini daha çok distribütörler arac›l›¤›yla
satt›klar›n› aktar›yor. Yurt d›fl›ndaki
bütün distribütörlerinin ve ürün kullan›c›lar›n›n ürünlerinden memnun
olduklar›n› da belirten Ünlü, “Son
kullan›c›lardan her zaman olumlu
sözler duyuyoruz. Bu sayede her y›l
ihracat›m›z› art›rmaktay›z” diye konufluyor. Üretmifl olduklar› ürünlerde
kanunlara, yasalara ve yönetmeliklere
uygun olarak üretim yapt›klar›n› da
sözlerine ekleyen Ünlü, çevre duyarl›l›¤›n› ön planda tuttuklar›n› ekliyor.
Türkiye’deki kaliteli makine üretimi
yapan firmalar›n ihracatlar›n›n her
zaman iyi oldu¤unu belirten Ünlü,
“Bunun geliflmesi için daha birçok
firman›n kalitesini artt›rmas› gerekmektedir” diyor.
33
moment
1
971 y›l›nda Manisa’da üretimine bafllayan Ünlü Ziraat, 15
bin metrekare kapal›, toplam
30 bin metrekare alana sahip
fabrikas›nda üretimine e¤itimli ve tecrübeli personeli ile devam ediyor. Tüm sektörel yenilikleri; fuarlar,
kataloglar ve internet arac›l›¤› ile takip
eden firma, müflteri isteklerini 3 boyutlu ortamda tasarlayarak, tecrübeli ve
e¤itimli personeli taraf›ndan projelendiriyor. Ürünlerinde kulland›klar› hammaddelerin, Türkiye’nin say›l› firmalar›n›n ürünleri oldu¤unu belirten Ünlü,
ürünlerinin tümünün sertifikal› ve istenilen kalite flartlar›nda oldu¤unu belirtiyor. “Firmam›z, ayr›ca proje çal›flmalar› sonucu ortaya ç›kabilecek her türden hammaddeyi temin edebilecek potansiyele sahiptir. Üretim sürecinin her
aflamas›nda, teknolojik yeniliklerin takip edilmesi ve fabrika içerisinde uygulanmas›, müflterilerimize iyi hizmet
verebilme kabiliyetimizi her geçen gün
artt›rmaktad›r. Dünyada uygulamas›
olan, henüz Türkiye pazar›nda üretilmemifl ürünler, Ar-Ge ekibimiz taraf›ndan sürekli takip edilmekte ve üretimi
için flartlar oluflturulmaktad›r. Bunlar›n
neticesinde, 2005 y›l› içerisinde gelifltirdi¤imiz bir proje, TÜB‹TAK taraf›ndan onaylanm›fl ve üretimi gerçeklefltirilerek Türkiye pazar›na kazand›r›lm›flt›r. Afl›nmaya maruz kalacak tüm parçalar›m›z proje aflamas›nda deneyimli
ekibimiz taraf›ndan önceden saptanarak ›s›l ifllem sürecinden geçirilmektedir. Bu da, ürünlerimizin daha uzun
süreler müflterimize hizmet vermesini
sa¤lamaktad›r. Firmam›z bünyesinde
elektrostatik yafl boya tesislerimiz mevcut olup, boya kalitemizi ve çevre duyarl›l›¤›m›z› sürekli artt›rma hedefindedir. Tüm parçalar, boya öncesi korozyonu önlemek ve görüntüyü daha iyi
k›labilmek için kumlama operasyonundan geçirilmektedir.
Müflteri hizmetlerini an›nda karfl›layabilmek aç›s›ndan, tüm ürünlerimizden
istatistiksel bilgiler do¤rultusunda, dönemsel stoklar yap›lmaktad›r. Ayr›ca
satt›¤›m›z ürünler, kullan›m k›lavuzu
ve 2 y›l garanti belgesi ile birlikte teslim edilmektedir. Türkiye’nin tüm bölgelerinde bayilerimiz olup, nihai kullan›c›lar›m›z›n problemleri an›nda karfl›-
KAPAK
Hidrolik ve
expo
Pnömatik sektörü
moment
34
expo
5 YILLIK DÖNEMDE YÜZDE 40 ORANINDA BÜYÜYEREK 2008 YILINDA 450
M‹LYON DOLARLIK T‹CARET HACM‹NE ULAfiAN TÜRK‹YE H‹DROL‹K VE
PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ, 2009 YILINDA 131 ÜLKEYE ‹HRACAT
GERÇEKLEfiT‹RD‹. 2009’DA SEKTÖR ‹HRACATINDA EN BÜYÜK PAYI ALAN
‹LK 20 ÜLKE ARASINDA ‹HRACAT ARTIfiI ESAS ALINDI⁄INDA; YAKLAfiIK
120 KAT ARTIfi ‹LE ‹SV‹ÇRE’N‹N ‹LK SIRADA YER ALDI⁄I GÖRÜLÜYOR.
moment
35
KAPAK
expo
A
moment
36
k›flkan gücü, bas›nçl› ak›flkanlar›n, ister s›v› ister gaz
halinde olsun, enerjilerinden faydalanarak elde edilen güçtür. S›v› veya gaz, ya
da somut olarak su veya hava, ancak
aralar›nda bas›nç fark› olan iki ortam
aras›nda ak›flkan davran›fl› gösterirler.
Bu bas›nç fark›ndan meydana gelen
ak›fl, ayn› zamanda bir enerji de tafl›maktad›r. Endüstride yayg›n kullan›m›ndan hareket edersek bas›nçl› ya¤›n
enerjisinden faydalan›lan sistemler
hidrolik, bas›nçl› havan›n enerjisinden
faydalananlar ise pnömatik sistemler
olarak ifade edilmektedir. (Latincede
‘hydro’ ve ‘pneu’ kökenli su ve hava
kelimelerinden türemektedir.)
Sistem olarak ak›flkan gücü, hidrolik ve
pnömatik sistemler en genifl çerçevede; güç transfer üniteleri(pompa, kompesör), flartland›r›c›lar (filtre, regülatöre vb.), ifl elemanlar› (hidrolik silindirler vb.), ak›fl kontrol elemanlar› (valfler
vb.) ve ba¤lant› elemanlar›ndan oluflur.
Hidrolik pnömatik sektörü, 1980'li y›llardan itibaren geliflmeye bafllayan çok
genç bir sektör. ‹lk y›llarda, komponent ithalat› ve yedek parça sat›fl› konular›nda faaliyet gösteren firmalar,
devam›nda geliflen makine imalat sektörüne paralel olarak hidrolik silindir
imalat›na bafllad›lar. Bunu ise, hidrolik
sistemlerin projelendirilmesi ve güç
üniteleri üretilmesi ile devam edildi.
Dünya hidrolik pnömatik pazar›n›n
toplam büyüklü¤ü ise 35 milyar dolar
seviyelerinde. Bu miktar›n büyük bir
bölümü Almanya ve ABD'de, geri kalan k›sm› ise AB, Japonya ve Çin’de
üretiliyor. ABD, AB ve Japonya tüm
dünya için bu malzemeleri üreten en
büyük üreticiler. Hidrolik ve pnömatik
komponentler otomasyon ekipmanlar›
olmakla birlikte, otomatik ve otomasyon a¤›rl›kl› olmaya bafllayan makine
imalat› ve üretim hatlar› gibi hatlarda
kullan›m› çok büyük oranlarda art›yor.
Geliflen teknoloji ile özellikle kalk›nm›fl
ülkeler ve teknoloji a¤›rl›kl› üretim
stratejilerinde hidrolik ve pnömatik
komponentler önem kazan›yor. Türkiye
hidrolik pnömatik pazar büyüklü¤ü
tam olarak belirlenemese de 500 milyon dolar seviyelerine yaklaflt›¤› tahmin ediliyor.
2008’DE ‹HRACAT
YÜZDE 21,3 ARTTI
2008 y›l›nda Türkiye’nin hidrolik-pnömatik sektör ihracat› yüzde 21,3 oran›nda artarak 110,3 milyon Dolara, ithalat› ise yüzde 15 oran›nda artarak
353,2 milyon’a yükseldi. Ayn› y›l sektör ihracat›, Türkiye’nin toplam makine ve aksamlar› ihracat› içinde çok küçük bir pay ald› (yüzde 0,08). 2009 y›l›nda Türkiye’nin hidrolik-pnömatik
sektörü ihracat› yüzde 15,1, ithalat› ise
yüzde 29,2 oran›nda düflüfl gösterdi.
Türkiye’de makine imalat› yapan firmalar›n makinelerinde kulland›klar›
sistemleri ve üretim hatlar› yat›r›mla-
r›nda kullan›lacak hidrolik ve pnömatik
sistemleri sektör firmalar›na yapt›rmalar› önem tafl›yor. Hidrolik pnömatik
gibi yard›mc› bir sektörün tek bafl›na
geliflmesi oldukça zor. Ancak makine
imalat sektörü, otomotiv ve demir çelik
gibi ana sektörlerin hidrolik-pnömati¤i
tan›mas› ile bu ilerleme gerçekleflebilir.
Türkiye’de hidrolik-pnömatik sektörü
ithalat a¤›rl›kl› olarak bafllam›fl, ancak
gün geçtikçe yedek parça aksam sat›fl›na paralel olarak hidrolik silindirleri
imalat› süreciyle geliflmeye bafllam›fl,
bunu takiben de hidrolik sistemlerin
projelendirilmesi ve güç ünitleri üretimi ile sektör kendini gelifltirmektedir.
Sektör, 5 y›ll›k dönemde yüzde 40 oran›nda büyüyerek 2008 y›l›nda 450 milyon dolarl›k ticaret hacmine ulaflm›flt›r. Hidrolik pnömatik sektörününde
çözüm bekleyen önemli konular›n bafl›nda haks›z rekabetin önlenmesi, kalifiye personel ihtiyac›, standardizasyon
ve akreditasyon olarak belirtilmektedir.
Hidrolik ve pnömatik sektörü, kontrol
ve otomasyon teknolojileri arac›l›¤›yla
pek çok üretim alan›nda, nitelikli hizmet üretiminde önde gelen uygulamalar aras›nda yer almaktad›r. Ülkemizde hidrolik pnömatik sektörünün teknoloji kullan›m› ve projelendirme aç›-
Hidrolik pnömatik sektörü tüm di¤er
ana sektörlere destek veren yard›mc›
bir sektördür. Demir Çelik, otomotiv
gibi a¤›r sektörlerde hidrolik pnömatik
daha yo¤un olarak kullan›lmakla birlikte tüm di¤er sektörlere girmifl olup
makineden, tekstile, çimento ve kimya
sektöründen cam sektörüne kadar irili
ufakl› birçok sektörde uygulama alan›
buluyor. 2008 y›l›nda 110 milyon Dolar
ihracat gerçeklefltiren sektör ihracat›,
2009 y›l›nda yüzde 15,1 oran›nda gerilemifl ve 93,6 milyon Dolar seviyesine
indi. Türkiye’nin 2009 y›l›ndaki sektör
ihracat› ürün baz›nda incelendi¤inde,
29,2 milyon Dolar ile birinci s›rada
‘Do¤rusal Hareketli Hidrolik Güç Motorlar› (Silindirler)’ kaleminin yer ald›¤›
görülür.
2008-2009 y›llar›nda ihracat art›fl oran›
aç›s›ndan incelendi¤inde genel makine
sektörü ve hidrolik-pnömatik sektörü
ihracat›nda gerileme yaflanmas›na ra¤men ‘Di¤er Hidrolik Güç Motorlar›
(yüzde 94,1)’, Parçalar ve Di¤er Do¤rusal Deplasmanl› Pompalar (Pozitif Hareketli) (yüzde47), Makineleri, Di¤er
Motor, Kuvvet Üreten Makinelere Ait
Aksam (yüzde 35,7) ürün gruplar›nda
art›fllar göze çarpmaktad›r.
Ayn› dönemde ihracat›nda en çok düflüfl kaydedilen kalem ise ‘Hidrolik/Pnömatik Alet Ve Cihazlar’ (yüzde
47,9) olmufltur.
Hidrolik-Pnömatik sektörü 2009 y›l› ihracat›m›zda Almanya 17,4 milyon Dolar ile birinci konumda yer ald›. Bu ülkeyi 11,8 milyon Dolar ile ‹ran ve 10,5
milyon Dolar ile Avusturya’n›n takip
etti¤i görülür. Sektörde en büyük ithalatç› konumunda olan ABD, Türkiye’nin sektör ihracat›nda da yüzde
0,025’lik pay ile 8. s›rada yer al›yor.
2009’da ihracatta düflüfl yaflayan sektör, 2009 y›l›nda (serbest bölgeler dahil
olmak üzere) 131 ülkeye ihracat gerçeklefltirdi.
Birleflmifl Milletler (BM) ‹statistik Bölümü verilerine göre,
2007 y›l›nda yaklafl›k 28 milyar Dolar olan sektör ihracat›
yüzde 19,8 oran›nda art›fl göstererek 2008 y›l›nda 33,4 milyar Dolar de¤erine ulaflt›. 2007 y›l›nda tüm ülkelere yap›lan
ihracat de¤eri baz›nda, en yak›n rakibinin üç kat› kadar paya sahip olan Almanya’n›n 2008 y›l› ihracat› yüzde 21,6 artarak 9,9 milyar Dolar seviyesine ulaflt›. Bu ülkeyi 3,8 milyar
Dolar ile ABD ve 2,9 milyar Dolar ile Japonya takip etti.
Hidrolik pnömatik sektörün ihracat›nda ilk 20 ülke aras›nda
en fazla ihracat art›fl›n› yüzde 85 ile Danimarka göstermifl
ve Meksika (- yüzde 3,7) ile Tayvan (-yüzde 2,5) d›fl›ndaki
tüm ülkeler sektördeki ihracat paylar›n› art›rm›fllard›r. Türkiye 2008 y›l›nda gerçeklefltirdi¤i 110 milyon Dolar ihracat ile
sektörün dünya ihracat›ndan yüzde 0,3 pay alm›fl ve s›ralamada 23. konuma yerleflti.
2009 y›l›nda sektör ihracat›m›zda en
büyük pay› alan ilk 20 ülke aras›nda ihracat art›fl› esas al›nd›¤›nda; yaklafl›k
120 kat art›fl ile ‹sviçre’nin ilk s›rada
yer ald›¤› görülmektedir. Bu ülkeyi 41
kat art›fl oran› ile Ürdün ve yüzde
544,1 art›fl oran› ile Özbekistan takip
ediyor. Söz konusu dönemde ihracat›m›zda en büyük düflüfl ise Sudan’da
(yüzde 75,7) gerçekleflti.
2009’DA SEKTÖRDE
DARALMA YAfiANDI
2008 y›l›nda 353 milyon dolar seviyelerinde olan hidrolik-pnömatik sektörü
ithalat›, 2009 y›l›nda genel makine ve
aksamlar› ithalat›nda kaydedilen yüzde
24,3 oran›ndaki daralmadan daha büyük bir oranda azalarak (yüzde 29,2)
250 milyon Dolar olarak gerçekleflti.
Türkiye’nin 2009 y›l›nda ithal etti¤i hidrolik-pnömatik sektörü, G.T.‹.P. baz›nda incelendi¤inde; 71,8 milyon Dolar
ile birinci s›rada ‘Di¤er Döner Deplasmanl› Pompalar’ kaleminin yer ald›¤›,
bu ürünü 66,3 milyon Dolar ile ‘Ya¤l›
Hidrolik/Pnömatik Transmisyon Valflar›’ ve 33,2 milyon Dolar ile ‘Di¤er Do¤rusal Deplasmanl› Pompalar (Pozitif
Hareketli)’ grubunun izledi¤i görülür.
2009 y›l›nda sektör ithalat›nda 6’l›
G.T.‹.P. baz›nda tüm kalemlerde gerileme kaydedildi. En büyük düflüfller s›ras›yla yüzde 44,4 ile ‘Ya¤l› Hidrolik/Pnömatik Transmisyon Valflar›’ kaleminde,
yüzde 43 ile ‘Di¤er Do¤rusal Deplasmanl› Pompalar (Pozitif Hareketli)’ ve
expo
SEKTÖRÜN
TÜRK‹YE’DEK‹ DURUMU
ALMANYA’NIN 2008 ‹HRACATI
9,9 M‹LYAR DOLAR
37
moment
s›ndan oldukça iyi bir yerde olmas›na
ra¤men üretim aç›s›ndan istenilen düzeye ulafl›lamam›flt›r. Ayr›ca ülkemiz
makine üretiminin yerli devre ve otomasyon sistemlerini kullan›m› yeterli
seviyede bulunmamaktad›r.
KAPAK
expo
yüzde 39,5 ile ‘Do¤rusal Hareketli (Silindirler) Pnömatik Güç Motorlar›’da
kaydedildi. 2009 y›l›nda hidrolik-pnömatik sektörü ithalat›m›zda önemli yer
tutan ülkeler aras›nda ilk üç s›ray› Almanya (65,8 milyon Dolar), ‹talya (41,4
milyon Dolar) ve Fransa (27,3 milyon
Dolar) ald›.
2009 y›l› ithalat›m›zda ilk 10 firman›n
de¤iflim oranlar› esas al›nd›¤›nda; genel olarak ithalat oranlar›nda azal›fl yafland›¤› kaydedilmesine ra¤men yüzde
164,4 ile ‹spanya’dan ithalat art›fl› dikkat çekmektedir. En büyük düflüfl ise
yüzde 62,8 ile Hollanda’dan ithalat›m›zda kaydedilmifltir.
moment
38
H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ
‹HRACATINDA BAfiLICA ÜLKELER
SIRA
ÜLKE
2007
2008
Almanya
8.111.840.000
9.860.118.000
De¤iflim
07-08
21,6
1
2
Amerika Birleflik Devletleri
3.254.703.000
3.781.956.000
16,2
3
Japonya
2.489.667.000
2.946.969.000
18,4
4
Çin
1.266.922.000
1.646.362.000
29,9
5
‹talya
1.824.896.000
1.961.025.000
7,5
6
‹ngiltere
1.152.249.000
1.264.202.000
9,7
7
Kanada
1.007.039.000
1.111.455.000
10,4
8
Fransa
1.009.358.000
1.111.380.000
10,1
9
Danimarka
839.165.000
1.552.423.000
85,0
10
‹sveç
806.391.000
971.657.000
20,5
“DÜNYA SIRALAMASIN ‹LK 4
F‹RMA ARASINDAYIZ”
11
‹sviçre
592.770.000
674.733.000
13,8
12
Belçika
450.828.000
592.237.000
31,4
Araç üstü ekipmanlar› sektöründe faaliyette bulunan Galipo¤lu Hidromas
Yurt ‹çi Sat›fl Müdürü Mustafa Özkavak, Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde 10 bin metre kapal› alana kurulu
fabrikas›nda 160 çal›flan› ile silindir,
pompa, valf, PTO ve hidrolik kit olmak
üzere befl ana grupta üretim yapt›klar›n› söylüyor. “Bu ürünler baflta damper
dorse olmak üzere kasa damper çöp
araçlar› araç üstü vinçler presler ve sabit platformlarda kullan›lmaktad›r.
Hidromas A.fi. Avrupa’da ve Türkiye’de kendi alan›nda entegre üretim
yapan tek firma konumundad›r. Kaliteli
ürün anlay›fl›, genifl ürün yelpazesi, rekabetçi fiyat uygulamas› ve güçlü da¤›-
13
Avusturya
492.838.000
512.278.000
3,9
14
Meksika
326.611.000
314.612.000
-3,7
15
Finladiya
207.908.000
281.177.000
35,2
16
Güney Kore
274.652.000
279.581.000
1,8
17
Norveç
241.342.000
306.902.000
27,2
18
Singapur
194.943.000
278.420.000
42,8
19
Tayvan
203.004.000
197.850.000
-2,5
20
Rusya
143.512.000
165.059.000
15,0
21
Brezilya
156.191.000
183.976.000
17,8
22
Bulgaristan
176.676.000
205.120.000
16,1
23
Türkiye
Di¤er
Toplam
90.990.000
110.356.000
21,3
2.614.072.000
3.162.694.000
21,0
27.935.258.000
33.472.541.000
19,8
Kaynak: BM ‹statistik Bölümü
“ Yetiflmifl eleman sorununun en önemli sorun
olarak her zaman ön s›raya koyan AKDER - ‹stanbul
Sanayi Odas› Vakf› (‹SOV) aras›nda imzalanan
protokol hayata geçirildi. Akatlar’da bulunan
‹SOV-D‹NÇKÖK Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde,
Dernek öncülü¤ünde Ulusal Ak›flkan Gücü E¤itim
Merkezi (UAGEM) kuruldu. ‹stanbul’daki bu e¤itim
merkezimize özellikle OA‹B Makine Tan›t›m Grubunun
maddi deste¤ini de ifade etmek ve teflekkürlerimizi
sunmak isteriz. ”
t›m a¤› ile kendi sektöründe dünya s›ralamas›nda ilk dört firma içerisinde
yer almaktad›r.”
Hidromas olarak befl ana grupta üretim yapt›klar›n› aktaran Özkavak, “Baflta teloskobik silindir olmak üzere hidrolik pompa Güç aktarma kutusu (PTO)
valf ve hidrolik kit üretmekteyiz” diyor.
Üretilen bu ürünlerin gerek ba¤lant›
flekli olarak gerek kapasite olarak birçok çeflidi bulundu¤unun alt›n› çizen
Özkavak, “Yo¤un olarak damperli araçlar›n silindir ve pompa ihtiyaçlar›n›
karfl›lamaktay›z. Ancak Hidromas olarak araç üstü ekipmanlarda hidrolik
sistemin güvenli¤i, birbiri ile uyumlulu¤u vearaç üstü imalat›n verimlili¤i
aç›s›ndan müflterilerimize hidrolik kit
tavsiye etmekteyiz” diye konufluyor.
Araç üstü imalat sektörünün hidrolik
ihtiyaçlar›n› karfl›lad›klar›n› söyleyen
H‹DROL‹K PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ ‹THALATINDA BAfiLICA
ÜLKELER DÜNYA ‹THALATI ($)
SIRA
ÜLKE
1
Amerika Birleflik Devletleri
4.537.604.000.000
5.989.950.000.000
De¤iflim
07-08
32,0
2
Çin
2.798.837.000.000
3.959.149.000.000
41,5
3
Almanya
3.143.134.000.000
3.721.874.000.000
18,4
4
Fransa
1.447.549.000.000
1.582.226.000.000
9,3
5
Kanada
1.097.844.000.000
1.191.988.000.000
8,6
6
‹ngiltere
1.322.340.000.000
1.355.151.000.000
2,5
7
‹talya
1.246.351.000.000
1.334.106.000.000
7,0
8
Meksika
534.927.000.000
667.894.000.000
24,9
9
Japonya
680.192.000.000
785.269.000.000
15,4
10
Güney Kore
514.079.000.000
616.335.000.000
19,9
11
Brezilya
524.480.000.000
707.684.000.000
34,9
12
Belçika
621.314.000.000
696.615.000.000
12,1
13
Rusya
575.777.000.000
759.946.000.000
32,0
14
Avusturya
645.277.000.000
700.830.000.000
8,6
15
‹sveç
562.553.000.000
642.086.000.000
14,1
16
Norveç
330.583.000.000
458.649.000.000
38,7
17
Avustralya
289.062.000.000
390.744.000.000
35,2
18
‹sviçre
367.527.000.000
434.054.000.000
18,1
19
Danimarka
382.465.000.000
440.835.000.000
15,3
20
Türkiye
Di¤er
Toplam
Kaynak: BM ‹statistik Bölümü
2007
2008
307.225.000.000
353.233.000.000
15,0
6.096.365.000.000
7.430.374.000.000
21,9
28.247.295.000.000
34.218.992.000.000
21,1
Sektör olarak geçen y›l›n telafisi için
çal›fl›yoruz.”
“KAL‹TEYLE ‹LG‹
YATIRIMLAR
DURDURULDU”
“Hidrolik sektörünün bize
göre en önemli sorunu kaliteye iliflkin yaklafl›mlar” diyen Özkavak
flöyle devam ediyor: “Sektörde özellikle
yaflanan krizden sonra kaliteye iliflkin
yap›lan yat›r›mlar durdurularak yerini
ürün maliyetlerini afla¤› çekmek için
yap›lan çal›flmalara b›rakt›. Sektöre
katma de¤er sa¤lamak ve ürün kalitesini Avrupa standartlar›na ulaflt›rma için
Kalite anlay›fl›n›n yerleflmesi ve ürünlere yans›mas› aç›s›ndan kalite yat›r›mlar›na devam edilmesi gerekir”.
‹hracat›n yeni pazar çal›flmalar› yeni
yat›r›mlar gerektirdi¤ini de belirten
Özkavak flöyle devam ediyor: “Özellikle
Pasifik bölgesindeki üst yap› pazar›n›
de¤erlendirmek için yapt›¤›m›z çal›flmalar 1,5 y›la yak›n bir süre devam ettikten sonra Hindistan’da üretim tesisi
kurulmas›na karar verdik. Yaklafl›k 15
Milyon dolarl›k bir yat›r›m ile kurdu¤umuz yeni fabrikada 2010 y›l›n›n temmuz ay›nda ilk silindir banttan ç›km›fl
olacak. 9 bin metrekare alana kurulu
bulunan fabrikam›zda sadece silindir
üretimi yapaca¤›z. Buradan Hindistan,
Bangladefl, Nepal, Malezya, Endonezya, Filipinler, Avusturalya gibi ülkelere
ihracat yapaca¤›z. Yap›lan yat›r›m›n 4
y›l içerisinde geri dönüflünü hedefliyoruz.”
2010 y›l›n›n araç üstü ekipman üreticilerinin toparlanma ve yeni yat›r›mlara
bafllama y›l› oldu¤unu sözlerine ekle-
expo
2009 araç üstü
imalat sektörü için
kay›p y›l oldu diyebiliriz.
Krizin etkilerini biranda ortadan kald›rmak, 2009 y›l›n›n kay›plar›n› telafi etmek flüphesiz kolay olmayacak. Ancak 2010 y›l›ndan ümitliyiz.
39
moment
Özkavak, araç üstü imalata yönelik de¤erlendirmelerini ise flöyle yap›yor:
“2008 y›l›n›n son çeyre¤inde yaflanan ifl
daralmas› sektördeki birçok firman›n
küçülmesine sebep oldu.
‹fl daralmas›na ba¤l› olarak yaflanan
mali s›k›nt›lar iflleri daha da zorlaflt›rd›.
KAPAK
yen Özkavak, “Kay›p y›l olan 2009’un
telafi edilmesi için sektör yo¤un bir
mesai haz›rl›¤›nda. Hidromas olarak
bu döneme destek veriyor ve bizde
çal›flmalar›m›za bu do¤rultuda yön
veriyoruz” diye konufluyor.
expo
“SEKTÖR SON 10 YILDA
GEL‹fiME GÖSTERD‹”
moment
40
Akon Hidrolik Pazarlama Müdürü
Ça¤lar Çelikbilek ise sektörün durumunu flöyle de¤erlendiriyor: “Hidrolik
pnömatik sektörü birçok sanayi dal›nda oldu¤u gibi özellikle son 10 y›lda
ciddi geliflmeler gösteren bir sektör.
‹thalata çok ba¤›ml› olan bu sektör
son y›llarda yerli üretimin de geliflmesiyle ciddi rakamlarda ihracat da yapabilen bir hal ald›. Bugün hidrolik silindir, hidrolik pompa, hidrolik hortum, kumanda kollar›, valfler, rekorlar
gibi birçok hidrolik ve pnömatik eleman Türkiye’de baflar›yla üretilip hem
yerli üreticilerin hizmetine sunuluyor
hem de birçok ülkeye ihraç ediliyor.
ÜLKELERE GÖRE SEKTÖR ‹HRACATI $
(2009 YILINA GÖRE DE⁄ER SIRALI)
SIRA
ÜLKE
2007
2008
2009
De¤iflim % De¤iflim %
07-08
08-09
-21,7
12,4
19.772.877
22.223.126
17.409.347
6.810.807
12.204.637
11.768.267
79,2
1
ALMANYA
2
‹RAN
3
AVUSTURYA
10.519.318
13.579.872
10.548.041
29,1
-22,3
4
‹TALYA
1.036.988
1.043.306
6.244.693
0,6
498,5
5
IRAK
2.659.362
2.369.056
3.683.182
-10,9
55,5
6
JAPONYA
69.721
69.870
3.121.038
0,2
4366,9
7
SUUD‹ ARAB‹STAN
4.980.290
4.151.234
3.027.557
-16,6
-27,1
8
A.B.D.
4.454.782
5.626.079
2.712.977
26,3
-51,8
9
‹NG‹LTERE
8.453.954
9.564.240
2.406.669
13,1
-74,8
10
SUR‹YE
1.452.180
2.243.540
2.290.811
54,5
2,1
D‹⁄ER
30.780.633
37.281.449
30.458.524
21,1
-18,3
TOPLAM
90.990.912
110.356.409
93.671.106
21,3
-15,1
-3,6
Kaynak: TÜ‹K
Tüketici de art›k daha bilinçli. Sadece
ucuz oldu¤u için kalitesiz ithal ürünleri
tüketmekten art›k sak›n›yor ve kalite-fiyat oran› daha uygun olan ürünlere yö-
neliyor. Bu da sektörde genel olarak
kalite bilincini yükseltiyor ve üreticileri
daha kaliteli üretmeye, ithalatç›lar› da
daha kaliteli markalarla ilgilenmeye
yönlendiriyor. Ayr›ca sektörün müflterileri yani makine imalatç›lar› makinalar›n›n, dolay›s›yla hidrolik pnömatik
sistemlerinin bak›mlar›na daha fazla
önem vermelerini sa¤l›yor. Daha iyi
bak›m› yap›lan makinelerin ömürleri
hidrolik-pnömatik aksamlar›n›n ömürleri uzayarak kaliteli ürünle kalitesiz
aras›ndaki fark›n daha anlafl›l›r olmas›n› sa¤lamaktad›r.”
Ucuz ve kalitesiz ürün ithalat›n›n sektörün en önemli sorunlar›ndan biri oldu¤unu aktaran Çelikbilek, “Ancak artan
kalite bilinci tüketicileri gittikçe daha
kaliteli ancak pahal› olmayan ürün yada hizmetlere yönlendiriyor” diyor. Çekilbilek’e göre sektördeki bir di¤er s›k›nt› ise yetiflmifl yetkin eleman bulman›n zorlu¤u. “Ülkemizde hidrolik pnömatik sektörü artan üretim kapasitesiyle üniversite sanayi iflbirli¤i için önemli
sektörlerden biri olmaya adayd›r, dolay›s›yla bu konuya verilecek önem ve
yap›lacak yat›r›mlar›n karfl›l›¤›n›n fazlas›yla al›naca¤›n› böylece bu sektörün
ihracat potansiyelini çok daha iyi de¤erlendirebilece¤ini düflünüyoruz.
Bence bir baflka sorun sektörde çok
fazla yeni distribütör firman›n kuruluyor ve büyüklü¤ü belli olan pastadan
pay almaya çal›fl›yor olmas›d›r. Reka-
bet güzeldir ama teknik ve pazar altyap›s› çok kuvvetli olmadan kurulan firmalar sadece fiyat rekabetine a¤›rl›k
vermek zorunda kalarak bazen sektöre
zarar verebiliyorlar. Bizim gibi ihracat
yapan firmalar için bir di¤er s›k›nt› döviz kurunda son zamanlarda yaflanan
istikrars›zl›klard›r. Ancak bu malum sadece bu sektörü de¤il her sektörü yak›ndan etkileyen bir durumdur.”
Son y›llarda sektördeki üretici firmalar›n, artan Uzakdo¤u rekabetine karfl›
en büyük avantajlar›n›n kalite ve teslimat oldu¤unun bilinciyle baflar›l› yat›r›mlar ve çal›flmalar yapt›klar›n› da
sözlerine ekleyen Çelikbilek flöyle devam ediyor: “Bu sektör genel olarak
makine sektörlerine ara ürün tedarik
eden bir konumda oldu¤u için ve Türkiye’nin sürekli artan makine ihracat›
da düflünüldü¤ünde üreticiler de kaliteli malzeme seçiminin ne denli önemli
oldu¤unun bilincine daha çok var›yorlar. Örne¤in biz kendi ürünlerimizi ihraç etti¤imiz gibi iç piyasadaki birçok
müflterimiz de bizim ürünlerimizi kulland›klar› makineleri ihraç ediyorlar.
Böylece asl›nda kolektif olarak ülkeye
birlikte döviz girdisi sa¤lam›fl oluyoruz.
Bu da art›k makine üreticilerinin ithal
ürünlere çok yüksek bedeller ödemeden ama kaliteden de ödün vermeden
üretim ve ihracat yapmalar›n› sa¤l›yor.”
‹MALATÇI VE
D‹STR‹BÜTÖRLER B‹R ARADA
AKDER Ak›flkan Gücü Derne¤i Yöne-
“MTG’YE TEfiEKKÜRLER”
Hidrolik-Pnömatik sektörünü ve Türkiye’yi bekleyen en önemli sorunlardan
birinin kalitesiz, standart d›fl› yeterince
test edilmemifl Uzakdo¤u ürünlerinin
Türkiye pazar›na elini kolunu sallayarak girmeleri oldu¤una de¤inen Kürtöz, “Bu konu ile ilgili gerek ithalatç›
arkadafllar›m›z gerekse kullan›c›lar›m›z
bilinçlendirilmeli ve bu tür ürünlerin
kullan›lmamas› sa¤lanmal›d›r” diyor.
Ayr›ca devlet aç›s›ndan bak›ld›¤›nda
bu tür ürünlerdeki haks›z rekabeti önlemek amac› ile geliflmifl ülkelerin dahi
uygulad›¤› bir tak›m engelleme politikalar›n›n devreye sokulmas›n›n gereklili¤ine de vurgu yapan Kürtöz flöyle
devam ediyor: “Örne¤in bu tür ürünlerle ilgili gümrüklerin ulafl›m› daha
zor ve maliyeti artt›r›c› bölgelerde kurulmas› gibi tedbirler al›nabilir. Bir di¤er sorun ise gene haks›z rekabete neden olan kalite ve standart olarak, olmas› gerekti¤i gibi olmayan merdiven
alt› üretim dedi¤imiz üretime çözüm
bulunmas› gerekmektedir. Standartlara
uymad›¤› gibi kay›t d›fl› çal›flan bu tür
üreticilerin standarda uygun üretim
yapmalar› konusunda denetleyecek
mekanizmalar›n kurulmas›n›n yan›nda
kay›t içine al›nmalar› da gerekmektedir. Devlet aç›s›ndan bak›ld›¤›nda ise
her ne kadar liberal ekonomi dense de,
bu kriz bizlere bir kez daha göstermifl-
SEKTÖR ‹THALATI YÜZDE 21,1 ARTTI
2008 y›l›nda sektör ithalat› yüzde 21,1 artarak 34,2 milyar
Dolara yükseldi. ABD 6 milyar Dolara aklaflarak dünya s›ralamas›nda lider konumunu korudu. ABD’yi 4 milyar Dolarla
Çin, 3,7 milyar Dolar ile Almanya ve 1,6 milyar Dolar ile
Fransa izledi. 2008 y›l›nda, hidrolik-pnömatik ithalat›nda ilk
20 ülkenin verileri incelendi¤inde; yüzde 41,5 art›fl ile Çin
en fazla art›fl kaydeden ülkeler aras›nda ilk s›rada yer ald›¤›
ve bu ülkeyi Norveç (yüzde 38,7) ile Avustralya’n›n (yüzde
35,2) takip etti¤i görülür. Bu ülkeler aras›nda ithalat›nda düflüfl kaydedilen ise olmad›. 2008 y›l› sektör ithalat›nda 20.
s›rada bulunan Türkiye, 2007 y›l›nda 307,2 milyon Dolar
de¤erinde ithalat› yüzde 21,9 oran›nda artarak 2008 y›l›nda
353 milyon Dolar seviyelerine ulaflt›. Dünya geneli ithalattan
ise yüzde 1 pay ald›.
tir ki sanayi politikalar›n›n genel çerçevesi belirlenmeli ve önemli sektörler
bu konuda desteklenmelidir.
Öncelikle devlet ihalelerinde yerli üretimi teflvik etmek amac› ile ülkemizde
üretilmifl ürünlerin kullan›m› ve al›m›
tercih edilmeli, baz› ihalelerde belirtilen ithal ürün tercih edilir ibaresi kald›r›lmal›d›r.” Tüm sanayide di¤er ülkeler
ile rekabet edici istihdam politikas› uygulanmas› gerekti¤ini vurgulayan Kürtöz, istihdam üzerindeki a¤›r yüklerin
azalt›lmas›n›n yan› s›ra kredi maliyetlerinin de düflürülmesi gerekti¤ini söylüyor. Yetiflmifl eleman sorununun en
önemli sorun olarak her zaman ön s›raya koyan AKDER- ‹stanbul Sanayi
Odas› Vakf› (‹SOV) aras›nda imzalanan
protokol hayata geçirildi. Akatlar’da
bulunan ‹SOV-D‹NÇKÖK Teknik ve
Endüstri Meslek Lisesinde, Dernek öncülü¤ünde Ulusal Ak›flkan Gücü E¤itim Merkezi (UAGEM) kuruldu ve Nisan-May›s aylar›nda 2 adet e¤itim gerçeklefltirildi. Bu merkezin kurulmas›nda yer tahsis eden, baflkaca birçok konuda da desteklerini esirgemeyen ‹stanbul Sanayi Odas› ve ‹stanbul Sanayi
Odas› Vakf› yöneticilerine teflekkür
eden Kürtöz flöyle devam ediyor: “‹stanbul’daki bu e¤itim merkezimize
özellikle OA‹B Makine Tan›t›m Grubunun maddi deste¤ini de ifade etmek ve
teflekkürlerimizi sunmak isteriz.
Kaynaklar:
- Türkiye ‹statistik Kurumu
- International Trade Center (ITC) www.trademap.org
- Ak›flkan Gücü Derne¤i (AKDER) www.akder.org
expo
Hidrolik-Pnömatik sektörü 2009 y›l› ihracat›m›zda Almanya
17,4 milyon Dolar ile birinci konumda yer ald›. Bu ülkeyi
11,8 milyon Dolar ile ‹ran ve 10,5 milyon Dolar ile
Avusturya’n›n takip etti¤i görülür. Sektörde en büyük ithalatç› konumunda olan ABD, Türkiye’nin sektör ihracat›nda da
yüzde 0,025’lik pay ile 8. s›rada yer al›yor. 2009’da ihracatta düflüfl yaflayan sektör, 2009 y›l›nda (serbest bölgeler
dahil olmak üzere) 131 ülkeye ihracat gerçeklefltirdi. 2009
y›l›nda sektör ihracat›m›zda en büyük pay› alan ilk 20 ülke
aras›nda ihracat art›fl› esas al›nd›¤›nda; yaklafl›k 120 kat
art›fl ile ‹sviçre’nin ilk s›rada yer ald›¤› görülmektedir. Bu
ülkeyi 41 kat art›fl oran› ile Ürdün ve yüzde 544,1 art›fl
oran› ile Özbekistan takip ediyor. Söz konusu dönemde
ihracat›m›zda en büyük düflüfl ise Sudan’da (yüzde 75,7)
gerçekleflti.
tim Kurulu Baflkan› Mehmet Kürtöz ise
sivil toplum kurulufllar›n›n yönetimlerde daha etkin oldu¤u bu dönemde,
Türkiye’nin Hidrolik ve Pnömatik Sektörü imalatç› ve distribütörlerinin bir
araya gelerek kurduklar› derne¤in,
kendi alan›nda önemli çal›flmalar yapt›¤›n› söylüyor. “Sektörümüz esas olarak
makine ve tesis tasar›m ve imalatç›lar›
ile çal›flmakta olan makine ve tesislerin
yedek parça ve bak›m hizmetlerini desteklemektedir. Bu hizmetler aras›na askeri makine ve teçhizatlar girdi¤i gibi,
özellikle de ihracat yapan makine imalatç›lar› önemli bir müflteri kitlesi olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r. Derne¤imiz
bu sektöre ait; ekonomik ve ticari istatistik, teknik standartlar, sektörsel de¤erler ve dayan›flma, kamu yönetimi ile
gerekli olan iliflkilerin yürütülmesi vb.
konularda sektörü temsil etmektedir.”
41
moment
‹HRACATIMIZDA ALMANYA B‹R‹NC‹
SEKTÖREL ÖRGÜTLER
Çelik dökümünde
expo
devler ligindeyiz
moment
42
TÜRK‹YE’DE DÖKÜM SEKTÖRÜ 2008 YILI ÜRET‹MLER‹ ‹LE ALMANYA, FRANSA,
‹TALYA VE ‹SPANYA’YI TAK‹BEN AVRUPA’DA 5. SIRADA YER ALIYOR. TÜDOKSAD
GENEL SEKRETER‹ KUB‹LAY DAL, ÖNÜMÜZDEK‹ 10 YIL ‹Ç‹NDE TÜRK ÇEL‹K DÖKÜM
SANAY‹N‹N KÜRESEL REKABETTE C‹DD‹ B‹R POZ‹SYONA YERLEfiECE⁄‹N‹ SÖYLÜYOR.
“2009’DA SEKTÖR YÜZDE 50
KAPAS‹TE ‹LE ÇALIfiTI”
Türkiye’deki de¤iflik yap›daki döküm iflletmelerinin ço¤unun 2009 y›l›nda yüzde 50 kapasite ile çal›flt›¤›n› da sözlerine
ekleyen Dal, “Türk Döküm sektörü Avrupa’da elde etti¤i baflar›y› dünyan›n di¤er bölgelerine de ulaflt›rma hedefindedir. Ancak sektörün temel müflterisi ana
Kubilay Dal
TÜDOKSAD Genel Sekreteri
Son on y›l içinde çelik döküm sektöründe üretim profili büyük geliflme
göstermifl, teknolojisi ve katma de¤eri
daha yüksek alafl›mlar›n ve malzemelerin
dökümü hedeflenmifltir.
üretim sanayidir. Sektör ana sanayinin
kuvvetli oldu¤u ülkelerde pazar bulabilmektedir” diyor. Döküm sektörünün di¤er üretim metotlar›na göre üstünlükleri ve geliflen modern teknolojiler ile
hem dünyada hem de Türkiye’de uzun
y›llar önemini koruyaca¤›n› da aktaran
Dal, her y›l artan dünya üretim rakamlar›n›n da bunun ifadesi oldu¤unu söylüyor. Döküm ürünleri a¤›rl›k/k›ymet
oran› düflük ürünler oldu¤undan navlun ürünün d›fl ticaretinde önemli bir
maliyet kalemi oldu¤unu aktaran Dal,
“Verimli demiryolu ve denizyolu tafl›mac›l›¤› sektörün rekabet gücünü art›racakt›r” diyor.
Son dönemde, sektördeki küçük boyutlu döküm atölyelerinin kapanmakta oldu¤u, bunlar›n yerine teknolojisi yüksek
yeni fabrika boyutunda dökümhanelerin devreye girdi¤ini ifade eden Dal
flöyle devam ediyor: “Tesisler modernize edilerek, toplam üretim kapasitesinin
artt›¤› görülüyor. Bu e¤ilim tüm dünyada da yayg›nlaflmakta. Co¤rafi da¤›l›m
itibariyle özel sektöre ait fabrikalar›n
büyük k›sm› ‹stanbul, Kocaeli, Bursa,
Eskiflehir, Bilecik, ‹zmir, Ankara ve
Samsun yörelerinde bulunuyor. Küçük
atölyeler ise, baflta ‹stanbul, Bursa, Eskiflehir, Ankara, Konya ve Gaziantep olmak üzere, tüm illerimize da¤›lm›fl durumda. Aluminyum Döküm Sanayi sektöründe faaliyet gösteren yaklafl›k 200
“ALUM‹NYUM DÖKÜM
SANAY‹ HENÜZ GENÇ”
TÜDOKSAD Genel Sekreteri Dal, Türk
Sanayi için genç konumda olan
aluminyum döküm sanayinde; özellikle
yerli otomotiv sanayinin geliflmesi ve
döküm ihracat›nda talep art›fl› nedeniyle önemli ilerleme beklenilmekte oldu¤unu söylüyor. “Aluminyum döküm ile
beraber Zamak Dökümü de geliflme
göstermektedir. Aluminyum Döküm
sektörünün yurt içinde en önemli kullan›m alanlar›: Otomotiv sanayi (Alafl›ml›
jant, diflli kutular›, silindir kafalar›), elektrikli ve elektronik sanayinde (elektrik
motor gövde ve kapaklar›, buvat kutular›, cep telefonlar›, tv, video, müzik sistemleri ), mobilya sanayi ( masa ve koltuk ayaklar›), beyaz ve kahverengi eflya
(diflli kutular› kapaklar, kulplar). Döküm
Sektöründe, Türkiye aluminyum döküm
expo
K
firma bulunuyor. 50 kadar firma orta
boyutta iflletmeler olup 30 – 100 kifli aras›nda iflçi çal›flt›r›yorlar. Bununla beraber 120 civar›nda da küçük atölyeler
fleklinde aile iflletmeleri mevcut. Zamak
dökümde ise 220 civar›nda iflletme ço¤unlu¤u KOB‹ ve mikro iflletmeler fleklinde üretim yapmaktad›rlar.”
2000 y›l›ndan itibaren yerli otomotiv sanayinin, montaj a¤›rl›kl› geliflme içerisine girmesi sebebiyle, yan sanayinin yeterince geliflemedi¤ini ve döküm sektöründeki üretim art›fl›n›n kald›¤›n› söyleyen Dal flöyle devam ediyor: “Bununla
beraber modern dökümhaneler yurt d›fl› sat›fllar› ile kapasitelerini doldurmaya
çal›flmaktad›rlar. Ancak geliflmekte olan
ülkelerden gelen devlet sübvansiyonlu
mamuller, çok ucuz fiyatlar› ile dünya
pazarlar›nda oldu¤u gibi, Türkiye pazar›n› da tehdit etmektedir. Çelik döküm
uzun süredir Türkiye’nin önde gelen sanayi alanlar›ndan olmufltur. Yüksek tecrübeye sahip kurulufllar›n yeni yat›r›mlar ile yurt içine ve d›fl›na ciddi üretimler gerçeklefltirdikleri gözlenmektedir.
Son on y›l içinde çelik döküm sektöründe üretim profili büyük geliflme göstermifl, teknolojisi ve katma de¤eri daha
yüksek alafl›mlar›n ve malzemelerin dökümü hedeflenmifltir. Önümüzdeki 10
y›l içinde Türk Çelik Döküm Sanayi küresel rekabette ciddi bir pozisyona yerleflecektir.”
43
moment
uyumculuktan, a¤›r sanayi
tezgâhlar›na, silahlardan gemi makinalar›na kadar çok
de¤iflik alanlarda döküm
yöntemi ile üretilen malzemeler kullan›l›yor. Bugün döküm sanayi
özellikle makine sektörüne göbek ba¤›
ile ba¤l›. Türkiye makine sektörünün
geliflmesi ayn› zamanda Türk döküm sanayinin de geliflmesi anlam›na geliyor.
Türkiye’de döküm sektörü 2008 y›l› üretimleri ile Almanya, Fransa, ‹talya ve ‹spanya’y› takiben Avrupa’da 5. s›rada
yer al›yor. Moment Expo’nun sorular›n›
yan›tlayan Türkiye Döküm Sanayicileri
Derne¤i (TÜDOKSAD) Genel Sekreteri
Kubilay Dal, Türkiye döküm sanayinde
1200 civar›nda kurulufl bulundu¤unu ve
2009 y›l›nda 2,6 Milyar Dolar k›ymetinde 1 milyon 30bin üretim yap›ld›¤›n›
söylüyor. Dal, “Türkiye ayr›ca 1,9 Milyar
Dolar üzerinde ihracat gerçeklefltirmifl
ve 25 bin kifliye istihdam yaratm›flt›r”
diyor. Dal flöyle devam ediyor: “Döküm
sektörü temel metalurjik özelliklerine
göre Pik/Sfero/Temper; Çelik; Bak›r
Alafl›mlar› ve Aluminyum Alafl›mlar›
dökümü olmak üzere dört grupta incelenebilir. Bununla beraber iflletmenin
yat›r›m sahas›na ba¤l› olarak de¤erlendirilirse otomotiv dökümhaneleri yüksek miktarda seri üretim yapmak üzere,
makine ve di¤er alanlarda daha düflük
serilerde üretim yapacak iflletmeler ise
daha farkl› teknolojiler ile kurulmufllard›r. Çelik dökümhanelerimizin ço¤unlu¤u çimento ve altyap› sanayine afl›nma
parçalar› üretmekte olup 4 tane firmam›z büyük çelik parça dökümü konusunda uzmanlaflm›fllard›r. Aluminyum
döküm temel olarak yüksek bas›nç ve
alçak bas›nç olmak üzere ikiye ayr›l›r.
Yüksek bas›nçl› döküm yat›r›mlar› yüksek kapasiteli tesisler olup otomotiv ve
beyaz eflya sanayine üretim yapmaktad›rlar.”
expo
SEKTÖREL ÖRGÜTLER
moment
44
“ Almanya, verimsiz eski dökümhanelerini
kapatmaktad›r. Ancak açt›¤› her yeni dökümhane,
kapatt›¤› 10 dökümhanenin tonaj›n› yapmakta ve ifl
gücü tecrübe ve e¤itiminde çok iyi olmas› nedeniyle,
maliyetleri navlun fark› ile birlikte, Türk ürünleriyle
baflabafl noktaya gelmektedir”
sektörü, Avrupa s›ralamas›nda gerilerde yer almaktad›r. Ancak e¤ilim k›sa
süre içinde Avrupa’da bu alanda da
söz sahibi haline gelece¤imiz fleklinde
de¤erlendirilebilir.”
Dal, “AB ve di¤er bat› ülkeleri döküm
sektörünün zorlu¤u, katma de¤erinin
düflüklü¤ü, eme¤e dayal› olmas› nedeniyle, bu sektörde yeni yat›r›mlar yap›lmay›p ihtiyaçlar do¤u Avrupa, Türkiye,
Çin, Hindistan gibi ülkelerden temin
edilme yönüne gidilmektedir” diyor.
Hammadde fiyatlar›ndaki dalgalanma-
lar, enerji fiyatlar›n›n yüksekli¤i ve
Çin/Hindistan ve Do¤u Avrupa ülkelerinden gelecek rekabetin sektördeki büyümeyi etkileyebilecek faktörler oldu¤una vurgu yapan Dal, “Türkiye’deki enerji (elektrik, do¤algaz, akaryak›t) fiyatlar›n›n yüksekli¤i, 1 ton aluminyum döküm
parçan›n üretimi için gerekli olan 4500
kws (eflde¤er) enerji maliyetini yükseltmekte ve ayn› enerjiyi 5 ~ 6.5 kws bedelle kullanabilen Do¤u Avrupa ülkelerine göre rekabet gücümüzü azaltmaktad›r. Bunun yan›nda, tüm AB müflteri-
lerinin J‹T (Just in time/zaman›nda teslimat) sistemi ile çal›flmalar› nedeniyle
saatlik, günlük teslimat› sa¤lamak için
yerinde depo ve h›zl› nakliye bedelleri
maliyetleri art›rmaktad›r.”
Dal, döküm sektörünün güçlü yönlerini
flöyle s›ral›yor: “1 milyon 500 bin tonluk
kurulu kapasite, Bin 200 Milyar Dolarl›k
yat›r›m, modern teknolojiye uyan tesisler, genç ve yetiflmifl insan gücü, Türkiye’deki co¤rafi da¤›l›m›n uygunlu¤u,
ekonomik kriz dönemlerinde ayakta kalabilme gücü, yabanc› dil bilgisi ve bilgisayar kullan›m›n›n yo¤unlu¤u, kalite
sertifikasyonlu tesis say›s›n›n yayg›nl›¤›,
ihracat arzusu ve bilgisi.” Sektörün zay›f
yönleri ise flunlar: “Pazar da¤›l›m›n›n
otomotiv sektörü yo¤unluklu olmas›,
yurt içi hammadde üretimi yetersizli¤i,
sermaye yetersizli¤i ve finansman maliyetlerinin yüksekli¤i, Ar-Ge faaliyetlerinin yetersizli¤i, küçük iflletmelerin k›r›lgan yap›s›, Orta ve büyük iflletmelerin
büyüme zorunlulu¤u, ana sanayi, komponent ve alt sistem üretim yat›r›mlar›n›n yetersizli¤i, AB çevre standartlar›na
expo
uyum konusundaki eksiklikler, yurt içi
tesis, ekipman ve servis üretiminin yetersizli¤i.
Döküm sektörünün en önemli s›k›nt›lar›
aras›nda yeni yat›r›m için arazi temini
geldi¤ini belirten Dal, “Sektörün a¤›r ve
genifl sahalara olan ihtiyac› sanayinin
yo¤un oldu¤u büyük flehirlerde ve sanayi bölgelerinde sanayi arazilerinin bedellerinin çok yükselmesi nedeniyle dökümhane yat›r›mlar› imkans›z hale gelmektedir” diyor. Dal ayr›ca, bölge sanayicilerinin yeni organize sanayi bölgelerine ihtiyaç duyduklar›n› aktararak flöyle devam ediyor: “En önemli örnek ‹zmir ilimizde yaflanmaktad›r. Bölge dökümcüleri ihtisas organize sanayi bölgesinin hayata geçirilmesini heyecanla
beklemektedirler. Sektörün di¤er
önemli sorunu ise nakliyedir. Gerek
hammaddelerin gerek mamulün nakliyesi önemli bir maliyet teflkil etmektedir. Verimli demiryolu tafl›mac›l›¤› da
sektörün hevesle bekledi¤i bir geliflme
olacakt›r. Döküm sektörü metal ergitmede yüksek miktarda elektrik enerjisi
kullanmaktad›r. Serbest piyasa koflullar›n›n hala oluflmad›¤› enerji piyasas›nda
sektör “büyük kullan›c›” olman›n avantaj›n› beklemektedir.”
moment
45
“ALMANYA VER‹MS‹Z
DÖKÜMHANELER‹ KAPATIYOR”
Döküm sektörünün, zorluk ve çevre koflullar› nedeniyle AB taraf›ndan terk edilip Türkiye gibi geliflmekte olan ülkelere
kayd›¤› düflünüldü¤ünü sözlerine ekleyen Dal, “AB içerisindeki döküm tesis
yat›r›mlar›na ve tonajlar›na bak›ld›¤›nda, durumun böyle olmad›¤› anlafl›lmaktad›r. Almanya, verimsiz eski dökümhanelerini kapatmaktad›r. Ancak
açt›¤› her yeni dökümhane, kapatt›¤› 10
dökümhanenin tonaj›n› yapmakta ve ifl
gücü tecrübe ve e¤itiminde çok iyi olmas› nedeniyle, maliyetleri navlun fark›
ile birlikte, Türk ürünleriyle bafla bafl
noktaya gelmektedir” diyor. Dökümün,
di¤er üretim metodlar›na göre üstünlükleri ve geliflen teknikler ile hem dünya, hem de Türkiye’de uzun y›llar önemini koruyaca¤›n› söyleyen Dal flöyle
devam ediyor: “Bu her y›l artan dünya
üretim rakamlar› ile de kendini belirgin
flekilde göstermektedir. A¤›rl›kl› olarak
yerli otomobil sanayinin geliflmesine
paralel olarak döküm sektörü büyümesini sürdürebilecektir. Bu büyüme rekabet flans›n›n daha fazla oldu¤u yo¤un
iflçilik gerektiren döküm parça üretiminde daha fazla olabilir. Üretilen döküm parçalar›n›n yaklafl›k yüzde 75’i ihraç edilecektir. Katma de¤eri çok yüksek olan bu sektörde en önemli girdiler
yerli hammaddeler, enerji ve iflçiliktir.
Dolay›s›yla, enerji ve iflçilik fiyatlar›nda
yap›lacak tasarruflar rekabet gücünü
olumlu yönde etkileyecektir. Al›nacak
kararlarda enerji, iflçilik ve nakliye konular›na özel önem verilmesi gerekmektedir. K›ymeti düflük olan döküm ürünü
üzerine nakliye bedelleri yüzde 15-20
aras›nda ilave ihracat maliyeti getirmektedir. Avrupa’ya demir yolu tafl›mac›l›¤›
mutlaka verimli hale getirilmelidir.
KR‹Z SONRASI
ALINAN TEDB‹RLER
Dal, sektör olarak 2008 krizi sonras› ald›klar› tedbirleri ise flöyle s›ral›yor:
“Üretiminin yüzde 50’sini otomotiv ve
iliflkili sektörlere satan döküm sektörü,
özellikle bu müflterileri ve di¤er pazarlarda yaflanan daralma ile yüzde 30 – 40
aras› küçülme yaflamaktad›r. Bu daralma, birçok küçük döküm fabrikas›n›n
kapanmas›na, orta ve büyük fabrikalarda ise önemli say›da personel azalt›lmas›na neden olmaktad›r. Sektörde 2009
y›l›nda 6 bin direkt, 5 bin endirekt personel daralmas› yaflanm›flt›r. Sektör, bu
daralmaya en az hasarla atlatabilmek
için kendi bünyesinde birçok tedbir alarak, kriz sonras› için rekabet gücünü
artt›rmay› hedeflemektedir.”
ÜLKELERDEN
Makine ihracat›m›z›n en büyük 3. pazar›,
expo
Fransa
moment
46
TÜRK‹YE, 2009 YILINDA FRANSA’YA 6,2 M‹LYAR DOLAR DE⁄ER‹NDE ‹HRACAT
VE 7,09 M‹LYAR DOLAR DE⁄ER‹NDE ‹THALAT GERÇEKLEfiT‹REREK FRANSA’NIN
‹THALAT VE ‹HRACATINDA 14. SIRADA YER ALDI. MAK‹NE VE AKSAMLARI
SEKTÖRÜ ‹SE; 2009 YILI RAKAMLARINA GÖRE FRANSA’YA ‹HRACATIMIZDA 549
M‹LYON DOLAR ‹LE 3. SIRADA KONUMLANDI.
expo
moment
47
F
ransa, Avrupa’n›n iktisadi aç›dan güçlü ülkeleri aras›nda yer
al›yor. Tar›m ürünleri bollu¤u
ve çeflitlili¤i ile Avrupa Ekonomik Toplulu¤u içinde birinci,
süt ürünleri aç›s›ndan ise dünyada dördüncü s›rada yer alan Fransa, sanayi
yönünden de oldukça güçlü bir ülkedir.
Endüstri, ülke gelirinin çeyre¤ini ve ticaret kazanc›n›n yüzde 80’inden fazlas›n› karfl›l›yor. Di¤er birinci dünya ekonomileri gibi Fransa ekonomisi de a¤›rl›kl›
olarak hizmet sektörüne dayan›yor. Ülke sanayinde ve ihraç mallar› aras›nda
önemli bir konuma sahip olan otomotiv
sektörü, birçok kifliye istihdam sa¤l›yor.
Ülkede iflsizlik oran› mevcut durumda
yüzde 10,1 seviyesinde seyrediyor. Enflasyon oran›n›n ise 2009 y›l›na göre yüzde 0,1 artarak 2010 y›l› için yüzde 1,1
olarak gerçekleflmesi bekleniyor.
Fransa’da milli gelire sektörlerin katk›lar› incelendi¤inde, hizmetler sektörünün yüzde 56 ile bafl› çekti¤i görülüyor.
Bu sektörü yüzde 23 ile kamu hizmetleri, yüzde 13 ile sanayi ve yüzde 6 ile de
inflaat sektörleri izliyor.
2009 y›l› tahmini rakamlar›na göre
Fransa’n›n GSMH rakam›, 2.545 milyar
dolar olarak iken kifli bafl›na GSMH ise
45.678 dolar olarak kay›tlara geçti. 2008
y›l›nda Fransa‘n›n Reel Gayrisafi Milli
Has›las› 2007 y›l›na k›yasla 0,4 puan
yükseldi.
2009 y›l›nda ise GSMH, tahminen yüzde
-2,2 seviyesinde geriledi. Bu düflüflte
2008 y›l› son çeyre¤indeki yüzde 1,4 ve
2009 y›l› ilk çeyre¤inde gerçekleflen yüzde 1,2’lik daralmalar›n etkisi büyük oldu.
Fransa’da imalat sanayinin bölgelere
göre belli alanlarda yo¤unlaflt›¤› gözleniyor. Kuzey Do¤u Fransa; demir-çelik,
çeflitli metal sanayileri ve otomotivde
öne ç›k›yor. Lyon bölgesi kimya sektöründe, Toulouse bölgesi havac›l›k ve
uçak üretiminde, Paris ve Alsace bölgeleri de a¤›rl›kl› olarak KOB‹ düzeyinde
expo
ÜLKELERDEN
moment
48
çok çeflitli hizmet ve üretim dallar›nda
faaliyet gösteriyor.
Fransa’da 2009 y›l›nda sanayi sektöründe yaklafl›k olarak yüzde 7 oran›nda daralma yaflan›rken, en büyük düflüfl motorlu araç, aksam ve parçalar› üretiminde görüldü. 2006 y›l›nda 3,6 milyon araç
üretimi yapan Fransa’da bu say› 2008
y›l›nda 2,1 milyona kadar geriledi. 81,9
milyon turist say›s› ile dünyan›n en çok
ziyaret edilen ülkelerinden olan Fransa;
ABD ile ‹spanya’n›n ard›ndan 39,6 milyon dolar ile turizm gelirleri aç›s›ndan
üçüncü s›rada yer al›yor. Ülkenin geliflmifl turizm sektöründe yaklafl›k olarak
894 bin kifliye istihdam sa¤lam›yor.
2008 senesinde Fransa’da moda ve lüks
sanayi sektörü, 20 kifliyi aflk›n personeli
bulunan 1500 flirkette toplam 160 bin
çal›flan ile yaklafl›k 32 milyar euro ciro
yapt›. Fransa, kozmetik ve parfüm ihracat›nda dünya birincisi konumundad›r.
2008 y›l›nda, 145 milyar euro ciro ile g›da iflleme sanayisi Fransa’n›n sanayi
sektöründe birinci, dünyada ise
ABD’nin ard›ndan ikinci s›rada bulunuyor. Kozmetik sanayi; makine sanayisinden sonra Fransa’n›n en çok ifl sa¤layan
sanayisi olarak say›l›yor.
MAK‹NE VE AKSAMLARI; ‹HRAÇ
ÜRÜNLER‹NDE ‹LK SIRADA
BM verilerine göre; bir önceki y›la k›yasla Fransa’n›n ihracat› yüzde 21,9 azalarak 2009 y›l›nda 464 milyar dolara
düfltü. Ülkenin genel ihracat›nda en çok
pay› alan ilk üç ülke s›ras›yla Almanya,
‹talya ve ‹spanya oldu.
Fransa’n›n ihracat›nda en büyük pay›
alan ilk 20 ülkeye yönelik ihracatta gerileme kaydedilmifl olup bu ülkeler aras›nda en az daralma gösteren ülke ise
yüzde -6,8’luk pay ile; Birleflik Arap
Emirlikleri’dir. Türkiye, 2009 y›l›nda
Fransa’n›n ihracat›nda 6,2 milyar dolar
ile 14. s›rada yer ald›.
2009 y›l›nda Fransa’n›n önemli ihraç
ürünleri incelendi¤inde ilk üç s›ray›
“makine ve aksamlar›”, “motorlu kara
tafl›tlar›, traktör, bisiklet, motosiklet ve
di¤er” ile “elektrikli makine ve cihazlar,
aksam ve parçalar›” kalemlerinin ald›¤›
görülüyor.
Fransa’n›n ithalat› yüzde 22,2 azalarak
2009 y›l›nda 540 milyar dolar oldu. Ayn›
y›lda ülkenin genel ithalat›nda en çok
pay› alan ilk üç ülke s›ras›yla Almanya,
Belçika, ‹talya’d›r. Türkiye ihracatta oldu¤u gibi ithalatta da 14. s›rada yer al›yor.
Önemli ithal kalemleri ise “mineral yak›tlar, mineral ya¤lar ve müstahsallar›,
mumlar”, “makine ve aksamlar›”, “motorlu kara tafl›tlar›, traktör, bisiklet, mo-
“ TÜ‹K verilerine göre; 2009 y›l›nda ülkemizin 84.
fas›l itibariyle makine ve aksamlar› sektörü ihracat›nda
3. s›rada bulunan Fransa, sektör ihracat›m›zdan yüzde
6,7 pay ald›. Fransa’dan ithalat›m›z da yüzde 0,57
oran›nda artarak 1.357 milyon dolara ç›kt›”
tosiklet ve di¤er”dir. Makine ve aksamlar› ithalat›, 2009 y›l›nda yüzde 24 oran›nda geriledi.
TÜRK‹YE; FRANSA’NIN
‹THALAT VE ‹HRACATINDA
14. SIRADA YER ALIYOR
Fransa ile Türkiye aras›ndaki ticari ve
ekonomik iliflkilerin yasal altyap›s›n›n
büyük ölçüde tamamland›¤›n› görülüyor. Ticaret ve Ödeme Anlaflmalar› 1946
y›l›nda, Uluslararas› Kara Ulaflt›rma Anlaflmas› 1969 y›l›nda, Sosyal Güvenlik
Konusunda Genel Sözleflme 1972’de,
Karma Ekonomik Komisyon Kurulmas›na ‹liflkin Protokol 1987’de, Çifte vergilendirmenin Önlenmesi Antlaflmas›
1989 y›l›nda, Türkiye-Fransa 2000 Antlaflmas› 1998’de, Yat›r›mlar›n Karfl›l›kl›
Teflviki ve Korunmas› Anlaflmas› ise
2006 y›l›nda imzaland›.
Hazine Müsteflarl›¤› verilerine göre,
2008 y›l›nda Türkiye’de Frans›z yat›r›mlar› 679 milyon dolar, 2009 y›l›nda ise
593 milyon dolar düzeyinde gerçekleflti.
Fransa’dan 2002-2009 döneminde ülkemize giren UDY girifli toplam 4.362 milyon dolar düzeyinde olurken, Fransa;
tüm dünya ülkeleri aras›nda Hollanda,
ABD, Yunanistan, Belçika ve Lüksemburg’un ard›ndan 6. s›rada yer ald›.
Türkiye’de yerleflik Frans›z firmalar›n›n
FRANSA’NIN ÜLKELER BAZINDA ‹THALATI (B‹N $)
FRANSA’YA ‹HRACATIMIZDA
MAK‹NE VE AKSAMLARI;
3. SIRADA
2009 y›l› verileri bir önceki y›l ile k›yasland›¤›nda Fransa’ya ihracat›m›zda yüzde 6,2 oran›nda, Fransa’dan ithalat›m›zda ise yüzde 21,4 seviyesinde bir azal›fl
gerçekleflti¤i görülüyor.
Türkiye ile Fransa aras›ndaki ticaret
hacmi 2009 y›l›nda yüzde 14,9 gerileyerek 13.301 milyon dolar seviyesinde
2006
2007
2008
2009
2008/09
De¤iflim %
88.206.760
-22,56
1
Almanya
81.703.992
86.144.464
101.710.832
113.901.584
2
Belçika
38.438.920
44.144.972
50.697.120
59.139.864
44.696.188
-24,42
3
‹talya
41.127.492
44.828.368
52.210.576
56.530.104
42.981.560
-23,97
4
Çin
25.949.320
30.102.976
38.728.292
45.461.944
41.252.584
-9,26
5
A.B.D.
28.100.924
31.805.570
35.571.996
38.295.740
34.722.668
-9,33
6
‹spanya
33.837.472
36.359.196
42.665.916
45.316.840
34.255.168
-24,41
7
‹ngiltere
27.866.768
32.478.402
33.410.532
33.670.664
25.172.286
-25,24
8
Hollanda
19.664.484
21.641.200
25.010.184
28.179.660
22.853.692
-18,90
9
‹sviçre
11.145.187
12.114.829
14.010.041
15.699.978
13.725.119
-12,58
10 Rusya Feder.
10.067.573
12.588.663
15.135.157
20.159.584
12.938.862
-35,82
11 Japonya
12.889.946
12.909.259
13.987.373
13.998.663
10.767.919
-23,08
12 ‹rlanda
8.950.530
8.123.677
8.929.598
8.983.380
8.389.467
-6,61
13 Polonya
4.800.455
6.206.823
7.428.753
9.549.717
7.788.092
-18,45
14 Türkiye
5.887.816
7.239.952
7.849.700
9.022.015
7.092.516
-21,39
15 Norveç
8.029.679
8.538.360
8.660.117
12.381.513
6.629.929
-46,45
16 ‹sveç
6.009.888
6.499.936
7.976.562
9.297.559
6.497.835
-30,11
17 Çek Cumhuriyeti
3.982.711
5.154.866
6.214.037
6.891.627
5.875.979
-14,74
18 Portekiz
4.561.731
4.957.008
5.647.642
6.030.559
5.012.945
-16,87
expo
önemli bölümü büyük ölçeklidir. Yat›r›m yap›lan sektörlerin bafll›calar› ise:
otomotiv ve yan sanayi, perakende da¤›t›m, sigortac›l›k, g›da ve çimento sektörleridir.
2002–2009 döneminde Fransa’daki Türk
yat›r›mlar› ise 42 milyon dolar seviyesinde gerçekleflti.
Fransa, makine ithalat›nda yo¤unlukla
yüzde 0 ila yüzde 2,7 aras›nda gümrük
vergisi uyguluyor. ‹lgili ürün için vergi
oranlar› http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds/cgi-bin/tarchap?Lang=EN adresinden belirlenebilir.
Türkiye, 2008 y›l›nda Fransa’ya 6,6 milyar dolar de¤erinde ihracat ve 9,02 milyar dolar de¤erinde ithalat gerçeklefltirerek Fransa’n›n ithalat ve ihracat›nda
14. s›rada yer ald›.
2005
19 Avusturya
4.298.789
4.534.061
5.339.687
5.997.335
4.738.808
-20,98
49
moment
SIRA ÜLKE
20 Kore
4.519.196
5.222.406
5.451.962
5.743.523
4.400.112
-23,39
Di¤er
95.517.008
110.254.766
126.008.256
151.945.728
112.577.150
-25,91
475.856.802
529.902.260
611.364.436
695.004.296
540.502.287
-22,23
TOPLAM
Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri)(2009 verileri halen güncellenmektedir.)
gerçekleflti. ‹ki ülke aras›nda dalgal› bir
seyir izleyen d›fl ticaret dengesi 2008 y›l›nda yüzde 28,2 oran›nda artmas›na
ra¤men 2009 y›l›nda Türkiye lehine yüzde 63,3 oran›nda rekor bir azalma gösterdi.
2009 y›l› ihracat›m›zda yüzde 6.08 pay
ile 2. s›rada bulunan Fransa, ayn› y›l ithalat›m›zda yüzde 5 pay alarak 6. s›rada
konumland›.
Fransa’ya ihracat›m›zda Makine ve Aksamlar› sektörü 549 milyon dolar ile 3.
s›rada yer ald›. 2009 y›l›nda an›lan ülkeye yönelik sektör ihracat› yüzde 15 oran›nda azald›.
Fransa’dan ithalat›m›zda Makine ve Aksamlar› sektörü 2009 y›l›nda 1.3 milyar
dolar ile 1. s›rada yer al›yor.
2009 y›l›nda “makine ve aksamlar›”
ürün grubu Fransa’n›n toplam ihracat›ndan yüzde 12,1 pay ald›. Fransa’n›n
2009 y›l›nda makine ihracat› yüzde 26
azalarak 56,2 milyar dolar seviyesinde
gerçekleflti. Makine ihracat›nda ilk s›ra-
da yer alan ülkeler Almanya, ABD, ‹spanya, ‹ngiltere ve ‹talya’d›r. Fransa’n›n
makine ve aksam ihracat›nda 1. s›rada
yer alan Almanya; Fransa’n›n makine
ihracat›nda yüzde 16 paya sahiptir. Ülkenin 2009 y›l› toplam makine ihracat›
yüzde 26,96 azal›fl göstererek 56,25 milyar dolar olarak kay›tlara geçti.
Fransa’n›n makine ve aksam ihracat›nda “turbojetler, turbopropeller ve di¤er
gaz türbinleri” 1. s›rada yer al›rken, onu
“dizel ve yar› dizel motorlar” takip ediyor. “Otomatik bilgi ifllem makineleri,
üniteleri” ise 3. s›rada yer al›yor. Bu 3
ürün grubunun ihracat de¤erleri s›ras›
ile 9.3 milyar dolar, 3.5 milyar dolar ve
2.9 milyar dolar seviyesindedir.
2009 YILINDA FRANSA ÜLKEM‹ZDEN 596 M‹LYON DOLARLIK
MAK‹NE ‹HRAÇ ETT‹
2009 y›l›nda Fransa’n›n genel ithalat›nda makine ve aksamlar›n›n pay› yüzde
11,9 seviyesinde kaydedildi. Fransa’n›n
ÜLKELERDEN
FRANSA’NIN BAfiLICA FASILLAR BAZINDA ‹THALATI (B‹N $)
G.T.‹.P. G.T.‹.P. TANIMI
2007
2008
2009
2007/08 De¤iflim %
1
27
Mineral yak›tlar,mineral ya¤lar ve müstahsallar›, mumlar
81.855.208
117.496.800
71.975.424
-38,74
2
84
Makine ve aksamlar›
78.959.760
85.215.496
64.491.256
-24,32
3
87
Motorlu kara tafl›tlar›,traktör, bisiklet, motosiklet ve di¤er
66.228.220
70.983.880
53.143.376
-25,13
4
85
Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçalar›
53.205.752
56.442.316
47.246.968
-16,29
5
30
Eczac›l›k ürünleri
19.557.892
22.172.244
24.538.936
10,67
6
39
Plastik ve plastikten mamul eflya
23.819.280
25.260.936
20.022.004
-20,74
7
90
Optik,foto¤raf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazlar›, t›bbi alet
16.408.564
18.433.252
16.703.628
-9,38
8
88
Hava tafl›tlar›,uzay araçlar›,aksam ve parçalar›
14.950.542
16.145.149
16.190.394
0,28
9
29
Organik Kimyasallar
17.982.072
18.442.380
15.360.449
-16,71
10
72
Demir veya çelikten eflya
19.943.730
22.228.764
11.406.940
-48,68
Di¤er
218.453.410
242.183.067
199.422.919
-17,66
TOPLAM
611.364.430
695.004.284
540.502.294
-22,23
expo
Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri)
moment
50
84. fas›l baz›nda makine ithalat› 2009 y›l›nda bir önceki seneye göre yüzde 24,3
oran›nda azal›fl göstererek 64,5 milyar
dolar oldu. Almanya, Çin, ABD, ‹talya
ve Japonya; Fransa’n›n makine ithal etti¤i bafll›ca ülkelerdir. Türkiye ise yüzde
0,92 pay ile 20. s›rada yer al›yor.
Fransa’n›n makine ve aksam ihracat›nda oldu¤u gibi ithalat›nda da Almanya
en önemli partneridir. Fransa’n›n bu ülkeye yönelik makine ihracat› 9,4 milyar
dolar iken, bu ülkeden ithal etti¤i makine 13,2 milyar dolard›r. Fransa’n›n Türkiye’den makine ithalat› azalmakla birlikte, azalma oran› ülkenin ithalat›ndaki
ilk 10 ülkeye nazaran daha düflük seviyede oldu. Türkiye 2009 y›l›nda Fransa’n›n makine ithalat›nda 20. s›rada yer
ald›. 2009 y›l› itibariyle Fransa ülkemizden 596 milyon dolarl›k makine ithal et-
mifltir. 2009 y›l›nda, Fransa’n›n makine
ve aksamlar› ithalat›ndaki bafll›ca kalemler aras›nda ilk s›ray› “Otomatik bilgi ifllem makineleri, üniteleri” al›yor. Bu
kalemi; “Turbojetler, turbo-propeller,
di¤er gaz türbinleri”, “matbaac›l›¤a
mahsus bask› makineleri, yard›mc› makineler” takip ediyor.
Fransa’n›n 2009 y›l›nda gerçeklefltirdi¤i
makine ve aksamlar› ithalat›nda en çok
pay alan ilk 20 pozisyon aras›nda; ithalat› en çok artan alt grup; yüzde 5,65 ile
nükleer reaktörler, reaktörler için yak›t
hücreleridir.
‹thalat›nda en çok düflüfl görülenler ise
s›ras›yla; yüzde -45 ile a¤›r ifl makine ve
cihazlar›n›n aksam›, parçalar›, yüzde 35,64 ile dizel ve yar› dizel motorlar ve
yüzde -35,18 ile Transmisyon milleri,
kranklar, yatak kovanlar›, diflliler, çark-
lar oldu. BM verilerine göre 2009 y›l›nda Fransa’n›n makine ihraç etti¤i ülkeler aras›nda 11. s›rada yer alan Türkiye,
Fransa’n›n makine ithal etti¤i ülkeler
aras›nda ise 20. s›rada bulunuyor.
TÜ‹K verilerine göre; 2009 y›l›nda ülkemizin 84. fas›l itibariyle makine ve aksamlar› sektörü ihracat›nda 2. s›rada
bulunan Fransa, sektör ihracat›m›zdan
yüzde 6,7 pay ald›. An›lan y›lda Fransa’ya makine ve aksamlar› ihracat›m›z
yüzde 14,8 azalarak 549 milyon dolara
geriledi. Fransa’dan ithalat›m›z da yüzde 0,57 oran›nda artarak 1.357 milyon
dolara ç›kt›
Fransa ile Türkiye aras›ndaki makine ve
aksamlar› d›fl ticaret hacmi 2009 y›l›nda
yüzde 4,4 gerileyerek d›fl ticaret dengesi
808 milyon dolar ile ülkemiz aleyhine
aç›k verdi.
TÜRK‹YE – FRANSA MAK‹NE VE AKSAMLARI DIfi T‹CARET‹ ($ - 84. FASIL)
‹hracat
‹thalat
Hacim
Fark
De¤er
De¤iflim %
De¤er
De¤iflim %
De¤er
De¤iflim %
De¤er
De¤iflim %
Kaynak: TÜ‹K verileri
2005
2006
2007
2008
2009
288.179.903
372.287.224
521.777.451
644.391.990
549.084.062
20,94
29,19
40,15
23,50
-14,79
832.131.022
939.445.343
1.017.031.056
1.349.590.539
1.357.285.130
-0,75
12,90
8,26
32,70
0,57
1.120.310.925
1.311.732.567
1.538.808.507
1.993.982.529
1.906.369.192
4,05
17,09
17,31
29,58
-4,39
-543.951.119
-567.158.119
-495.253.605
-705.198.549
-808.201.068
9,36
-4,27
12,68
-42,39
-14,61
TÜRK‹YE’N‹N FRANSA’YA MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATINDA BAfiLICA KALEMLER (84.FASIL-$)
GT‹P
MADDE ADII
2007
2008
2009
De¤iflim %
145.306.960
146.677.475
142.308.637
-2,98
1
8418
BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SO⁄UTUCULAR, ISI POMPALARI
2
8409
‹ÇTEN YANMALI, P‹STONLU MOTORLARIN AKSAM-PARÇALARI
59.532.832
105.034.276
118.360.265
12,69
3
8450
ÇAMAfiIR YIKAMA MAK‹NELER‹
82.568.864
78.055.609
77.129.859
-1,19
4
8422
YIKAMA, TEM‹ZLEME, KURUTMA, DOLDURMA VB. ‹fiLER ‹Ç‹N MAK‹NE
23.497.677
42.545.885
69.390.680
63,10
5
8411
TURBOJETLER, TURBO-PROPELLER, D‹⁄ER GAZ TÜRB‹NLER‹
43.522.750
48.282.698
13.717.172
-71,59
6
8419
ISI DE⁄‹fi‹KL‹⁄‹ YÖNTEM‹ ‹LE MADDELER‹ ‹fiLEMEK ‹Ç‹N C‹HAZLAR
15.802.529
15.558.147
12.605.718
-18,98
7
8480
METAL DÖKÜMÜ ‹Ç‹N KASALAR, PLAKALAR, KALIP MODELLER‹
7.701.951
12.940.277
9.350.220
-27,74
8
8483
TRANSM‹SYON M‹LLER‹, KRANKLAR, YATAK KOVANLARI, D‹fiL‹LER, ÇARKLAR
9
8482
HER NEV‹ RULMANLAR
9.100.327
-10,48
14.829.615
8.515.678
-42,58
10 8413
SIVILAR ‹Ç‹N POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLER‹
7.231.784
10.123.544
7.795.660
-22,99
11 8451
DOKUMA MADDELER‹N‹ YIKAMA, KURUTMA, ÜTÜLEME MAK‹NE VE C‹HAZLARI
8.615.158
9.733.427
7.452.610
-23,43
12 8421
SANTR‹FÜJLE ÇALIfiAN KURUTMA, F‹LTRE, ARITMA C‹HAZLARI
4.704.009
4.795.534
7.382.126
53,94
13 8403
BUHAR KAZANLARI DIfiINDA KALAN MERKEZ‹ ISITMA KAZANLARI
2.128.584
7.167.037
6.738.441
-5,98
14 8462
METALLER‹ DÖVME, ‹fiLEME, KESME, fiATAFLAMA PRESLER‹, MAK‹NELER‹
4.404.783
5.734.526
6.381.987
11,29
15 8481
MUSLUKÇU, BORUCU EfiYASI-BASINÇ DÜfiÜRÜCÜ, TERMOSTAT‹K VALF DAH‹L
10.552.687
11.607.318
6.256.275
-46,10
16 8431
A⁄IR ‹fi MAK‹NE VE C‹HAZLARININ AKSAMI, PARÇALARI
17.765.936
19.147.544
5.873.835
-69,32
17 8414
HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ, VANT‹LATÖR, ASP‹RATÖR
6.843.374
7.987.243
4.925.117
-38,34
18 8471
OTOMAT‹K B‹LG‹ ‹fiLEM MAK‹NELER‹, ÜN‹TELER‹
3.264.327
7.121.969
4.702.867
-33,97
expo
10.165.300
19 8479
KEND‹NE ÖZGÜ FONKS‹YONLU MAK‹NE VE C‹HAZLAR
3.313.244
9.284.774
4.619.698
-50,24
51
20 8433
HASAT, HARMAN, B‹ÇME; ÜRÜNLER‹ AYIRMA, TEM‹ZLEME C‹HAZLARI
moment
6.100.274
10.535.162
D‹⁄ER
TOPLAM
8.107.518
9.724.392
3.904.278
-59,85
50.277.048
67.875.400
22.572.612
-66,74
521.777.451
644.391.990
549.084.062
-14,79
Kaynak: TÜ‹K Verileri
84. fas›l itibariyle sektör ihracat›nda
önemli yer tutan kalemler pozisyon
baz›nda incelendi¤inde 2009 y›l›nda;
ilk s›rada “Buzdolaplar›, dondurucular,
so¤utucular, ›s› pompalar›”, ikinci s›rada “içten yanmal›, pistonlu motorlar›n
aksam ve parçalar›”, üçüncü s›rada ise
“çamafl›r y›kama makineleri” nin yer ald›¤› görülüyor.
2009 y›l›nda pozisyon baz›nda Türkiye’nin Fransa’dan 84. fas›l itibariyle en
fazla ithal etti¤i ürün gruplar› s›ras›yla,
“Alternatif-rotatif k›v›lc›m atefllemeli, içten yanmal› motorlar“, “içten yanmal›,
pistonlu motorlar›n aksam ve parçalar›”
ve “dizel, yar› dizel motorlar” oldu.
Fransa’dan ithalat›m›zda yüzde 254
oran ile “metalleri haddeleme makineleri ve silindirleri”, yüzde 159 oranla
“matbaac›l›¤a mahsus bask› makineleri,
yard›mc› makineler” ve yüzde 86 oranla
“içten yanmal›, pistonlu motorlar›n aksam ve parçalar›” en çok art›fl gösteren
ürün gruplar› oldular.
KAYNAKLAR:
• BM ‹statistik Bölümü Verileri
• TÜ‹K Verileri
• DTM Verileri
• Müflavirlik Raporlar›
• CIA, The World Factbook
BELGELER
‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹NE
ÜYEL‹K ‹fiLEMLER‹
Yasal Dayanak; “Hazine Müsteflarl›¤› ile D›fl Ticaret
flarl›¤›’n›n olumlu görüflü al›nmak kayd›yla
melerinin onaylanmas›nda birli¤in onay›
Müsteflarl›¤› Teflkilat ve Görevleri Hakk›nda 4059
Müsteflarl›k(D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›) taraf›n-
aranmaktad›r. Birliklerden birine üye olan
Say›l› Kanun”un 6. Maddesinin (c) f›kras›na göre;
dan belirlenir hükümleri ifade edilmektedir.
ihracatç› di¤er birliklerin ifltigal alan›na giren maddeleri de üyelik flart› aranmaks›z›n
‹hracatç› Birlikleri, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›n›n
ba¤l› kurulufludur.
5910 say›l› Kanun’a istinaden yay›mlanan
ihraç edebilmektedir. Ancak, sadece üyesi
06.06.2006 tarih ve 26910 say›l› Resmi Gazete’de
“Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile ‹hracatç› Bir-
oldu¤u birli¤in hizmetlerinden yararlan›r
yay›nlanan ‹hracat Yönetmeli¤i’nin 4. Maddesi’nin
liklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Yö-
ve genel kuruluna kat›labilir.
(e) f›kras›nda; ihracatç›: “‹hraç edece¤i mala göre
netmelik”in üyelikle ilgili 6.Maddesi flu flekil-
‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterliklerin-
ilgili ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤ine üye
dedir;
ce, ilgili birli¤in ifltigal alan›na giren sektördeki, ihracatç› firmalar› ilgilendiren,
expo
olan, vergi numaras›na sahip gerçek veya tüzel ki-
moment
52
fliler ile tüzel kiflilik statüsüne sahip olmamakla bir-
1- ‹hracat yapacak gerçek veya tüzel kiflile-
mevzuattaki ve ihraç pazarlar›ndaki son
likte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden
rin, ihraç edecekleri mal›n ait oldu¤u sektörde
geliflmeler, ticaret heyetleri, al›m heyetle-
hukuki tasarruf yapma yetkisi tan›nan ortakl›klar”
faaliyet gösteren ve ticaret sicilinde kay›tl›
ri, fuarlar gibi konular söz konusu birli¤e
olarak tan›mlanmaktad›r. Buna göre; fatura düzen-
merkez veya flube adreslerinin birinin bulun-
üye firmalara duyurular (sirküler) fleklinde
leyebilmek için gerekli olan, Vergi Mükellefiyet
du¤u en yak›n birli¤e üye olmalar› ve Kanun-
gönderilmektedir. Bunun d›fl›ndaki tüm
kayd› yapt›r›lmak flart›yla, gerçek kifliler de ‹hra-
da belirtilen ödemeleri yapmalar› zorunludur.
sektörleri ilgilendiren konularla ilgili duyu-
catç› Birliklerine üye olarak ihracat yapabilmekte-
Birliklerden birine üye olan ihracatç› di¤er
rular ise tüm üye ihracatç› firmalara Genel
dir.
birliklerin ifltigal alan›na giren maddeleri de
Sirküler olarak gönderilmektedir.
‹hracat Yönetmeli¤i’nin 5. Maddesi’nde ise; “‹h-
üyelik flart› aranmaks›z›n ihraç edebilir. An-
Ayr›ca; 2009/5 say›l› “Yurt D›fl›nda Gerçek-
racat iflleminin bafllamas› için ihracatç›lar›n, ‹h-
cak, sadece üyesi oldu¤u birli¤in hizmetlerin-
lefltirilen Fuar Kat›l›mlar›n›n Desteklenme-
racatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤ine onaylat-
den yararlan›r ve genel kuruluna kat›labilir.
sine ‹liflkin Tebli¤”in 13. Maddesi’nin 1.
f›kras›nda; “Bu Tebli¤ kapsam›ndaki des-
t›klar› gümrük beyannamesi ile ihracat›n yap›laca¤› gümrük idaresine baflvurmalar› gerekir”
2- Birli¤e üye olan gerçek ve tüzel kifli ihra-
teklerle ilgili gerekli tüm bilgi ve belgeler
ifadesi bulunmaktad›r.
catç›lar diledikleri zaman yaz›l› olarak müra-
fuar›n bitifl tarihini müteakip en geç üç ay
caat etmek suretiyle birlik üyeli¤inden ayr›la-
içerisinde; yurt d›fl› fuar organizasyonla-
bilirler. Üyelikten ayr›lanlar›n, ayr›ld›klar› tari-
r›nda; kat›l›mc› ve/veya organizatör tara-
he kadar olan yükümlülükleri ortadan kalkm›fl
f›ndan Müsteflarl›kça belirlenecek ‹hracatç›
say›lmaz. Birlikten ayr›lan üyenin yeniden üye
Birlikleri Genel Sekreterliklerine, bireysel
olmak istemesi halinde varsa di¤er genel sek-
düzeyde uluslararas› fuar kat›l›mlar›nda
reterliklere ba¤l› birliklerdekiler de dahil ol-
ise; kat›l›mc› taraf›ndan kat›l›mc›n›n üretim
mak üzere eski borçlar› ilgili birlik ad›na tahsil
konusuyla ilgili üye oldu¤u ‹hracatç› Bir-
olunur.
likleri Genel Sekreterliklerine intikal ettiri-
5910 SAYILI “TÜRK‹YE
‹HRACATÇILAR MECL‹S‹ ‹LE
‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹N‹N
KURULUfi VE GÖREVLER‹
HAKKINDA KANUN”UN
4. MADDES‹’NDE;
1- ‹hracatç›lar›n ilgili birli¤e üye olmalar› ve ka-
lir. Fuar›n bitifl tarihini müteakip en geç üç
nunda belirtilen ödemeleri yapmalar› zorunlu-
3- Üyeler; Kanun ve yönetmeliklerde üyelikle
ay içerisinde müracaatta bulunmak kay-
dur. Birliklerden birine üye olan ihracatç›, di¤er
ilgili olarak belirtilen görevleri yerine getir-
d›yla, eksik bilgi ve belgelerin tamamlan-
birliklerin ifltigal alan›na giren maddeleri üyelik
mekle, birliklerin amaçlar›na ayk›r› harekette
mas›n› teminen ilave süre verilir. ‹lave sü-
flart› aranmaks›z›n ihraç edebilir.
bulunmamakla, birlik yetkili organlar› taraf›n-
renin ne kadar olaca¤› Müsteflarl›kça belir-
dan istenecek bilgi ve belgeleri zaman›nda,
lenir” ifadesi bulunmaktad›r.
2- Üyeler; birli¤in kararlar›na uymak, birli¤in
tam ve do¤ru olarak vermekle, birlik kararla-
Buna göre; bireysel düzeyde uluslararas›
amaçlar›na uygun davranmak, yetkili organlar
r›na uymakla, birlik veri taban›nda yer alan
fuar kat›l›mlar›nda kat›l›mc› firmalar›n Fu-
taraf›ndan istenecek ihracatla ilgili bilgi ve belge-
adres, telefon, faks, elektronik posta adresi ve
ar Deste¤inden yararlanabilmesi için ser-
leri zaman›nda ve eksiksiz olarak vermekle yü-
internet adresi baflta olmak üzere iletiflim bil-
giledi¤i ürün/ürünlerle ilgili, üyesi oldu¤u
kümlüdür, istedi¤i zaman üyelikten ayr›labilme
gilerinin güncelli¤ini sa¤lamakla, birli¤e kay›t
‹hracatç› Birli¤ini bünyesinde bar›nd›ran
hakk›na sahiptir.
s›ras›nda girifl aidat› ve her y›l için y›ll›k aidat
‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤ine
ödemekle yükümlüdür.
baflvurmas› gerekmektedir.
3- Gümrük idarelerince gümrük beyannamele-
Buna göre; ihracat yapacak olan gerçek veya
‹stanbul, ‹zmir, Bursa, Ankara, Mersin,
rinin onaylanmas›nda birli¤in onay›n›n aranmas›
tüzel kiflilerin ilgili birli¤e üye olmalar› zorun-
Antalya, Gaziantep, Denizli, Erzurum, Gi-
ve buna iliflkin usul ve esaslar, Gümrük Müste-
ludur. Gümrük idarelerince gümrük beyanna-
resun ve Trabzon’da olmak üzere 11 ilde
toplam 13 Genel Sekreterlik ve ihracatç›ya yerin-
2- Taahhütname (Genel Sekreterlikler, irtibat
Ayr›ca üyelik s›ras›nda Girifl Aidat› al›nmakta-
de hizmet vermek üzere, Genel Sekreterliklere
bürolar› ve Genel Sekreterlik web sayfalar›n-
d›r. Üyeli¤in yap›ld›¤› y›l Y›ll›k Aidat ödenmez-
ba¤l› irtibat bürolar› faaliyette bulunmaktad›r.
dan temin edilebilir.)
ken üyeli¤i takip eden y›ldan itibaren bafllamak
Gümrük beyannamesi ‹hracatç› Birlikleri onay› ve
üzere, y›l›n ilk üç ay› içerisinde
üyelik ifllemlerini, Genel Sekreterlikler birbiri ad›-
3- Vergi mükellefiyet yaz›s›. (‹lgili vergi daire-
(01 Ocak-31 Mart tarihleri aras›nda) Y›ll›k Aidat
na yapabildi¤inden, herhangi bir birli¤e üye ol-
si tasdikli - Fotokopisi) Gerçek Kifliler için (TC.
ödenmektedir.
mak isteyen gerçek ya da tüzel kifli, bulundu¤u
Kimlik Numaras›n›n yer ald›¤›)Nüfus Cüzdan›
Üyelik Formu ve Taahhütname’nin kaflelenme-
yere en yak›n Genel Sekreterlik veya irtibat büro-
Fotokopisi
si ve imzaya yetkili firma temsilcisi taraf›ndan
suna giderek üyelik ifllemini yapt›rabilmektedir.
dat›, Genel Sekreterlikler ya da irtibat bürolar›rilerek üyelik ifllemi yapt›r›labilmektedir (‹mza-
(Fotokopisi), Ortak Giriflim, Joint-Venture, ‹fl
ya yetkili kiflinin flahsen baflvurmas› gerekli
1- Üyelik Formu (Genel Sekreterlikler, irtibat bü-
Ortakl›klar›, Adi ‹fl Ortakl›klar› ve Konsorsi-
de¤ildir.
rolar› ve Genel Sekreterlik web sayfalar›ndan te-
yumlar için durumlar›n› belirtir ortakl›k sözlefl-
‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterlikleri ve irti-
min edilebilir.)
mesi.
bat bürolar› iletiflim bilgileri, ‹hracatç› Birlikleri
üyelik formlar› ve konuyla ilgili detayl› bilgi
için, Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel
Sekreterli¤i Genel Mevzuat ve Bilgi Dan›flma
Servisiyle irtibata geçebilirsiniz
(www.oaib.gov.tr)
expo
na herhangi bir firma yetkilisi taraf›ndan geti-
5- Tüzel Firmalar için: Ticaret Sicil Gazetesi
53
moment
ÜYEL‹K SIRASINDA
‹STENEN BELGELER
imzalanmas› gerekmekte, belgeler ve üyelik ai-
4- ‹mza Sirküleri (Fotokopisi)
MAKALE
expo
ÇORUM ‹L‹NDE
MAK‹NE SANAY‹
Ç
moment
54
orum Orta Karadeniz Bölgesinde Ankara’ya 244 km ve en
yak›n liman flehri Samsun’ a
175 km uzakl›kta olan bir ilimizdir. Yaklafl›k 550.000 nüfusu ile Çorum ili karayolu ulafl›m imkanlar›n›n geliflmifl olmas› ve özellikle Ankara’ya olan yak›nl›¤› ile Türkiye’nin
önemli sanayi flehirlerinden birisi olma
yolunda çok önemli ad›mlar atm›flt›r.
1970’ li y›llardan itibaren imalat sanayisi
yerel kaynak kullanan toprak sanayisine
(tu¤la-kiremit) dayal› bir geliflme göstermifl, otomasyona dayal› üretime geçifl ve
devam eden yat›r›mlar ile bu sektör bölgeye yüksek istihdam sa¤lar konuma
gelmifltir.
Çorum ilinde istihdam ve üretim baz›nda öne ç›kan bir di¤er sektör ise g›da
sektörüdür. Bölgenin tar›msal potansiyeline ba¤l› olarak 1930’lu y›llarda de¤irmenlerle un üretimine bafllanan Çorum
ilinde 1980’ li y›llara gelindi¤inde un
fabrikalar›n›n kurulmas›na bafllanm›flt›r.
Bu iki sektörün ihtiyaçlar›n› karfl›lamak
amac›yla 1960’l› y›llarda küçük atölyelerde bak›m amaçl› olarak bafllayan makine
sanayi bugün ilin sanayi yap›s› içerisinde çok büyük bir paya sahiptir. 1990’l›
y›llarda bafllayan AR-GE çal›flmalar›yla
ivme kazanan Çorum makine sektörü
BANU KARSIALAN
bölgenin ihtiyac›n› karfl›layan üretimden
ulusal ve uluslararas› konuma geçmifltir.
Bugün Çorum ilinde biri merkezde di¤eri Sungurlu ilçesinde olmak üzere iki
adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktad›r. Çorum Organize Sanayi Bölgesi Karma Organize Sanayi bölgesi
olup bölgede makine, g›da, seramik, oto
yan sanayi, tekstil, metal sanayi, döküm
sanayi gibi tesisler bulunmakta ve genel
olarak ço¤unlu¤unu makine sektörü
oluflturmaktad›r. Bunlar›n yan› s›ra biri
merkezde olmak üzere 6 ilçede de küçük
sanayi siteleri bulunmaktad›r.
Çorum Ticaret ve Sanayi Odas›na kay›tl›
kapasite raporuna sahip 378 firmadan
makine sanayisinde faaliyet gösteren 83
firma yaklafl›k 1600 kifliye istihdam sa¤lamaktad›r.
Anahtar teslimi un ve yem fabrikalar› ile
yine anahtar teslim üretilen tu¤la, kiremit fabrikalar› makine sektörünün lokomotifini oluflturmaktad›r. Siparifl üzerine
üretim yapan firmalar›n büyük bir k›sm›
ihracat yapmakta ve genellikle kendi
markalar›n› kullanmaktad›r.
Sektörel bazda ihracat incelendi¤inde
Çorum’un 2009 y›l›nda 74,462,000 dolar
olan sanayi mamülleri ihracat›nda makine ve aksamlar› 41,846,293 dolar ve
%56 pay ile ilk s›rada yer almaktad›r.
2008 y›l› ile de mukayese edildi¤i ve global krizin etkileri göz önüne al›nd›¤›nda
makine ve aksamlar› ihracat›nda
43,575,336 ile %3,96 tutar›nda bir düflüfl
söz konusudur. (Veri: T‹M ) ‹lin istatistiklerinde yer almayan, firmalar›n arac› vas›talar›yla yapm›fl olduklar› ihracat ise
20,000,000 dolar civar›ndad›r. ‹hracat yap›lan bafll›ca ülkeler aras›nda Almanya,
‹ngiltere, ‹talya, Fransa, Yunanistan, M›s›r, Suriye, Irak, ‹ran, Tunus, Azerbaycan, Libya, Romanya, Rusya, Türkmenistan yer almaktad›r. 2006 y›l›nda
26,609,731 dolar olan makine ve aksam-
“TU⁄LA, K‹REM‹T VE UN FABR‹KALARINI ANAHTAR TESL‹M OLARAK ÜRETEN F‹RMALAR
ÇORUM MAK‹NE SANAY‹S‹N‹N DÖRTTE ÜÇÜNÜ OLUfiTURMAKTADIR. BU F‹RMALARIN
DIfiINDA SEKTÖRDE TARIM MAK‹NELER‹, YOL SÜPÜRME MAK‹NELER‹, BORU ‹MALAT
MAK‹NES‹, PVC ‹fiLEME MAK‹NELER‹ G‹B‹ ÜRET‹M YAPAN F‹RMALAR DA MEVCUTTUR.”
BANU KARSIALAN - Çorum AB‹GEM Direktörü
bi bir miktar›n›n Çorum ili içerisinde
kullan›lmakta oldu¤u ve bunun yan› s›ra
bölgede ihtiyaç olarak ortaya ç›kan çelik
döküm imalat›n›n da makine sektöründeki geliflmeye paralel olarak büyümekte oldu¤u da gözlenmifltir.
Baz› tu¤la-kiremit fabrikalar› üreticileri
dünyadaki de¤ifliklikleri göz önünde bulundurarak ürün çeflitlendirme yoluna
gitmekte ve konvansiyonel teknolojilerden otomasyona geçmektedirler.
Çorum Esnaf ve Sanatkarlar Odalar›
Birli¤i taraf›ndan ise 2008 y›l›nda “Çorum ‹linde Makine Sanayi Sektörünün
Rekabet Analizi Araflt›rmas›” yapt›r›lm›flt›r. Bu araflt›rma kapsam›nda 58 firma ile görüflülmüfl, istihdam yap›lar›,
kapasite kullan›mlar›, biliflim altyap›lar›,
marka stratejileri ve firmalar›n Ar-Ge
yap›lar› gibi konularda bilgiler toplanarak sektörün SWOT(GZFT) çal›flmas›
gerçeklefltirilmifltir. Çal›flmada ilin gelecekte yönelece¤i hedeflere ›fl›k tutacak
güçlü yönler tespit edilerek makine sanayi sektörünün ithalat, ihracat, kurumsallaflma, markalaflma, istihdam, e¤itim,
kalite yönetimi gibi konularda yaflad›¤›
sorunlarla iliflkili zay›f yönler belirlenerek al›nabilecek gereken tedbirler ortaya
konulmufltur.(Çorum ilinde Makine Sanayi Sektörünün Rekabet Analizi Araflt›rmas› -2008)
2007 y›l›nda resmi olarak uygulamaya
konulan ve 2009 y›l› Mart ay›nda tamamlanan araflt›rman›n temel amac›
Türkiye’nin uluslararas› piyasalarda rekabet edebilirli¤ini artt›rmak olan “Ulusal Kümelenme Politikas›n›n Gelifltirilmesi” projesi çerçevesinde “Bölgesel
Rekabet Edebilirlik Operasyonel Progra-
m› (BROP)”kapsam›nda öne ç›kan 11 pilot kümeden biri olan Çorum ili makine
sektörü için kümelenme analizleri yap›lm›fl, mevcut durumu ile kümelenme alan›nda ihtiyaç duydu¤u temel hususlar
ortaya konulmufltur. Yap›lan saha çal›flmas›, ilde makine imalat kümesinin eksikliklerinin giderilmesi durumunda, kümenin geliflebilece¤i ve rekabet gücünün artabilece¤i yönünde umut vermifltir. (Ulusal Kümelenme Politikas›n›n gelifltirilmesi-Çorum Makine ‹malat› ‹fl Kümesi-2009)
Makine sanayi Çorum iline de¤er katmaktad›r. ‹lin makine sanayisi yukar›da
belirtildi¤i üzere birçok kurum taraf›ndan incelenmifl, sektörün rekabet edebilirli¤inin artt›r›lmas› amac›yla yol haritas› ç›kart›lm›flt›r. Tar›m flehrinden sanayi
flehrine dönüflümünde çok önemli yollar
kat etmifl, makine imalat kültürünün art›k kan›ksanm›fl oldu¤u Çorum ilinde
Türkiye genelinde bir çok sektörde de
eksikli¤i hissedilen ortak çal›flma platformlar›na ihtiyaç duyulmaktad›r. ÇOM‹S‹AD (Çorum Makine ‹malatç›lar› ve
‹fladamlar› Derne¤i)’ ›n 2009 y›l›nda kurulmas› bu yolda at›lm›fl önemli bir
ad›md›r. Firmalar›n know-how birikimi,
ISO kültürü, öz sermaye a¤›rl›kl› yat›r›m
yapma, giriflimcilik, ucuz iflgücünün varl›¤› gibi büyük avantajlar› bulunmaktad›r. Ortak çal›flma ve kurumsallaflma bilincinin geliflmesi ile rekabet güçlerinin
artaca¤› çok aç›kt›r.
Bunun d›fl›nda AR-GE faaliyetlerinin
artt›r›lmas› dolay›s› ile inovasyona verilecek önemle de ürün çeflitlili¤i, katma
de¤eri yüksek ürünlerin pazara sunulmas›na imkan tan›yacakt›r.
55
moment
lar› ihracat› 2009 y›l›na gelindi¤inde %
57 tutar›nda bir art›fl yakalam›flt›r. ‹hracat konusunda ilin yaflam›fl oldu¤u en
büyük s›k›nt›lardan birisi ilde gümrük
müflavirlik hizmetlerinin olmay›fl›d›r. Bu
eksikli¤in giderilmesi konusunda da gerekli çal›flmalar yap›lmaktad›r.
2009 y›l›nda Çorum’ da makine imalatç›s› ve sanayicilerini bir çat› alt›nda toplamak amac›yla Çorum Makine ‹malatç›lar› ve Sanayicileri Derne¤i (ÇOMISIAD)
kurulmufl ve makine sanayisinin envanter çal›flmas› yap›lm›flt›r.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤inin
lehdar› oldu¤u Türk Avrupa Birli¤i ‹fl
Gelifltirme Merkezlerinin Yayg›nlaflt›r›lmas› projesi kapsam›nda 2009 y›l› içerisinde Çorum AB‹GEM taraf›ndan Çorum ili makine sektörü için bir “De¤er
Zincir Analizi” çal›flmas› yapt›r›larak sektörün “De¤er Zincir Haritas›” ç›kart›lm›flt›r. Bu çal›flma kapsam›nda tedarik,
üretim, pazarlama ve sevkiyat gibi sektörün faaliyetlerini oluflturan tüm de¤er
yaratan süreçler birbirleriyle iliflkileri de
dikkate al›narak incelenmifltir. Tu¤la, kiremit ve un fabrikalar›n› anahtar teslim
olarak üreten firmalar Çorum makine
sanayisinin dörtte üçünü oluflturmaktad›r. Bu firmalar›n d›fl›nda sektörde tar›m
makineleri, yol süpürme makineleri, boru imalat makinesi, pvc iflleme makineleri gibi üretim yapan firmalar da mevcuttur. Yap›lan analiz sonucunda sektörün girdilerinin büyük bir k›sm›n›n yerel
üretici ve distribütörlerden tedarik edildi¤i ve bölgesel yeterlili¤e sahip olundu¤u gözlemlenmifltir. Özellikle elektrikli
motor, ba¤lant› elemanlar›, boya gibi
ürün tedarikçilerinin sat›fllar›n›n %90 gi-
expo
‹stanbul do¤umlu, 1986 Bo¤aziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümünden mezun olan Banu Kars›alan ayn› y›l ‹ktisat Bankas›’nda meslek hayat›na
bafllam›fl olup Ekinciler D›fl Ticaret A.fi. , Atakafl-fiahin Grubu ve Habafl S›nai ve T›bbi Gazlar ‹stihsal Endüstrisi A.fi. gibi Türkiye a¤›r sanayisinin
önde demir-çelik flirketlerinde 20 y›l süreyle üst düzey yöneticilik yapm›flt›r. Son y›llarda Avrupa Birli¤i projelerinde de görev alan Banu Kars›alan
halen Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤inin lehdar› oldu¤u bir Avrupa Birli¤i projesi olan “Avrupa Birli¤i Türkiye ‹fl Gelifltirme Merkezleri A¤›n›n
Yayg›laflt›r›lmas›” projesi kapsam›nda Çorum AB‹GEM’ de direktör olarak görev yapmaktad›r.
ARAfiTIRMA
expo
Kaynak: Deloitte Türkiye
moment
56
Rotas›n› baflar›ya çevirenler:
Aile fiirketleri
fi‹RKETLER‹N PAZAR DE⁄ER‹
Halka aç›k ve halka aç›kl›k oran› yüksek bir flirket yönetiminin tek bir amac›
vard›r: fiirketin piyasa de¤erinin artmas›. Hissedarlar da hem flirket de¤e-
rinin artmas›n›, hem de nakit olarak
yüksek temettü almay› arzular. Türkiye’de hala etkisinin hissedildi¤i krizle
beraber flirket al›m ve sat›mlar s›n›rl›
say›da olsa da Deloitte’un Mart 2010’da
yay›nlad›¤› “Private Equity Confidence
Survey” bulgular›na göre önümüzdeki
alt› ayda yat›r›m piyasalar›nda hareketlili¤in artaca¤› anlafl›lmaktad›r. fiirket
sat›n alma ve birleflmelerin yo¤unlaflmas› halinde flirket sahiplerinin flirketlerinin pazar de¤erleri ve bu de¤eri nas›l art›rabilecekleri hakk›nda daha net
bir fikir sahibi olmalar›n›n kaç›n›lmaz
oldu¤unu düflünmekteyiz.
Bunun için yap›lmas› gereken ilk ifl,
Kurumsal Finansman alan›nda hizmet
veren flirketler taraf›ndan yap›lacak de¤erleme çal›flmalar›d›r. Böylece flirket
sahipleri ve yöneticileri; firmalar›n›n
mevcut performanslar› ve ileriye dönük potansiyellerinin flirketleri için nas›l bir de¤er oluflturdu¤unu anlayabilirler. Sonras›nda ise flirket sahipleri,
flirketlerini k›sa ve uzun vadede daha
cazip k›lmak için strateji, insan kaynaklar›, süreç ve teknoloji alanlar›nda al›nacak aksiyonlar› belirleyebilirler.
Araflt›rmaya kat›lan Aile fiirketleri Yöneticilerine flirketlerinin pazar de¤erlerini sordu¤un da, yaklafl›k üçte biri flirketlerinin de¤erinin 500 milyon TL’den
fazla oldu¤unu belirtmifltir. Bunu yaklafl›k dörtte birlik bir oranla (%23), 200500 milyon TL aras› olarak de¤erlendirenler takip etmifltir. fiirketlerinin pazar de¤erlerini 10 milyon TL’den az görenler sadece %2 iken araflt›rmaya kat›lan Aile fiirketleri Yöneticilerinin
%4’ü ise Pazar de¤erlerini bilmediklerini ifade etmifllerdir.
POTANS‹YEL
fiirket sahiplerinin büyük bir ço¤unlu¤u (%86) flirketlerinin henüz tam potansiyeline ulaflmad›¤›na ve ifllerini
ciddi ölçüde gelifltirebileceklerine
inand›klar›n› ifade ederken, %4’lük bir
bölüm emin olmad›klar›ndan bu soruya “belki” diyerek cevap vermifl ve sadece %10’luk bir grup potansiyellerine
tam olarak ulaflt›klar›na inand›klar›n›
ifade etmifllerdir.
DAHA NE KADAR
DE⁄ER ÜRETEB‹L‹R?
fiirket de¤erlerinin uzun vadede daha
ne kadar artabilece¤i soruldu¤unda ise
flirket sahiplerinin %42’sinin %100’ün
üzerinde bir art›fl öngördü¤ünü anl›yoruz. Yöneticilerin %28’i ise %50-99 aras›nda bir art›fl›n olabilece¤ini düflünüyor. Bütün bunlar bizlere, araflt›rmam›za kat›lan aile flirketlerinin büyük bir
57
moment
A
ile fiirketleri araflt›rmas›,
fiubat 2010’da Türkiye’nin
önde gelen aile flirketlerinin üst düzey yöneticileri
ile elektronik olarak gerçeklefltirilmifltir.
Araflt›rmaya kat›lan firmalar›n büyük
bir ço¤unlu¤unun merkezi ‹stanbul’da
olmakla beraber Adana, Denizli, ‹zmir
ve Kayseri’den de firmalar›n araflt›rmaya kat›ld›¤› gözlenmifltir.
Firmalar›n büyük bir ço¤unlu¤u üretim sektöründe faaliyet gösterirken, çal›flan say›lar› da 1000’in üzerinde olanlar a¤›rl›kta yer almaktad›r.
Araflt›rmaya kat›lan firmalar›n kurulufl
y›llar›na bakt›¤›m›zda ise 1980-2000 y›llar› aras›nda kurulan firmalar ço¤unluktad›r.
Yönetimde ikinci kufla¤›n a¤›rl›kl› olarak hakim oldu¤u gözlenirken, birinci
kuflak da hemen arkas›ndan ikinci kufla¤› takip etmektedir. Yönetimde aile
mensubu kiflilerin say›s›n›n ise genel
olarak 1-3 kifli aral›¤›nda oldu¤u anlafl›lmaktad›r.
expo
DELO‹TTE TÜRK‹YE’N‹N fiUBAT 2010’DA YAPTI⁄I A‹LE fi‹RKETLER‹
ARAfiTIRMASINDA TÜRK‹YE’N‹N ÖNDE GELEN A‹LE fi‹RKETLER‹N‹N ÜST DÜZEY
YÖNET‹C‹LER‹NE ANKET SORULARI YÖNELT‹LM‹fi VE A‹LE fi‹RKETLER‹N‹N
POTANS‹YELLER‹, KORKULARI, BÜYÜME STRATEJ‹LER‹ VE BEKLENT‹LER‹
ORTAYA KONMUfi.
ARAfiTIRMA
S‹ZDEN SONRASI TUFAN MI?
Aile flirketlerini belki onlar yaratt›lar,
kurdular ya da baflka birinin kurmufl
oldu¤u kuruma liderlik ediyorlar. Bugün sahip olduklar› ifle bak›nca flirketlerinin herhangi bir insan ömründen
daha uzun bir gelecek vaat etti¤ini düflünüyorlar.
Ancak araflt›rmalar aile flirketlerinin
%35’inin ikinci kuflaklara ve yaln›zca
%15’inin üçüncü kuflaklara geçebildi¤ini göstermektedir. Biz de araflt›rmam›za kat›lan Aile fiirketleri Yöneticilerine, onlardan sonraki nesillere planl›
olarak ifllerin devredilebilmesi ve iflletmelerinin süreklili¤inin sa¤lanabilmesi
için oluflturulmufl bir aile anayasalar›n›n olup olmad›¤›n› sordu¤umuzda
yaklafl›k %70’i böyle bir aile anayasalar›n›n olmad›¤›n› belirtmifltir.
expo
YÖNET‹M KURULU
moment
58
ço¤unlu¤unun üretilebilecek ek de¤erin yüksek bir düzeyde olaca¤›na iliflkin inançlar›n› göstermektedir.
A‹LE fi‹RKETLER‹ NASIL FAZLA
DE⁄ER YARATAB‹L‹R?
Günümüz ifl dünyas›nda Aile fiirketleri,
uzun vadeli sürdürülebilir büyüme ihtiyac›, azalan flirket karl›l›¤›, flirketi çevreleyen risk ve belirsizlik gibi karmafl›k
sorunlar ile mücadele etmektedir.
Bu sorunlara uygun çözümlerin hayata
geçirilmesi amac›yla, tüm çal›flanlar›n
ve hissedarlar›n ayn› vizyon ile ortak
hedeflere koflmalar›n›n sa¤lanmas› ve
kaynaklar›n etkin kullan›lmas› için uygulanabilir stratejilerin belirlenmesi
önem arz etmektedir.
Aile fiirketlerine yönelik olarak organizasyon ve operasyon stratejilerinin be-
lirlenmesi, uygulanmas› ile uzun vadeli büyüme elde edilmesi, flirket karl›l›¤›n›n artt›r›lmas›, hedeflere uygun
ürün portföy stratejilerinin belirlenmesi ile kal›c› de¤er yarat›lmas›, flirketi çevreleyen risklerin belirlenmesi
ve önlenmesi için uygulanabilir kurum stratejilerinin belirlenmesi gerekti¤ini düflünüyoruz.
Bir yönetim kurulu, genel kurulda hissedarlar taraf›ndan kendisine verilen
yetki ile, hissedarlar›n menfaatini gözetecek flekilde flirketi yönetir ve yönetimin baflar›s›n› de¤erlendirir.
Yönetim kurulunun bu belirtilen esas
görevlerini yerine getirebilmesi için
flirket stratejilerini yönlendirmesi ve faaliyetlerin çerçevesini oluflturmas› gerekir. fiirkete yön veren yönetim kurulu, performans hedeflerini de belirleyerek bu do¤rultuda kaydedilen aflamay›
sürekli izler ve icray› denetler. Menfaat
sahiplerinin farkl› ve zaman zaman birbiriyle çeliflebilen ç›karlar›ndan do¤abilecek çat›flmalar› dengeleme sorumlulu¤u da, flirketi temsil eden en yetkili
organ olarak yönetim kuruluna aittir.
Yönetim kurulunun bu kritik görevleri
baflar›yla yerine getirebilmesi, uygun
bir yap›da oluflturulmufl olmas›na ba¤l›d›r. Bu yap›, yönetim kurulunun uz-
“ Aile flirketlerinin karfl›laflt›klar› zorluklar›
inceledi¤imizde, k›sa vadede “insan kaynaklar› ve
yetenek bulmak – ifle almak/tutmak” öne ç›karken,
uzun vadede ise “büyümenin devaml›l›¤›”n› sa¤lamak
aç›k ara farkla en s›k belirtilen zorluk olmufltur. ”
A‹LE fi‹RKETLER‹N‹ BÜYÜTEN
STRATEJ‹LER
A‹LE fi‹RKETLER‹ ARZULANAN
PERFORMANSI
YAKALAYAB‹L‹YOR MU?
Aile fiirketleri yöneticilerine flirketlerinin de¤erini art›rd›¤›na inand›klar›
stratejileri ne kadar baflar› ile uygulad›klar›n› sordu¤umuzda, performanslar›n›n hiç de arzu ettikleri düzeyde olmad›¤›n› gözlemliyoruz.
Örne¤in, Aile fiirketlerinin %71’i “yönetim ekibinin becerilerini gelifltirme”yi önemli bir strateji olarak iflaret-
expo
Baflar›l› ve sürdürülebilir büyümeyi
sa¤layan firmalarda yetenek yönetimi
ve yeteneklerin gelifliminin sa¤lanmas› gittikçe önem kazan›yor.
Araflt›rmam›za kat›lan aile flirketleri
yöneticilerinin %71’i de flirketlerinin
de¤erlerini art›rmada yönetim ekibinin becerilerinin gelifltirmeyi en
önemli strateji olarak belirtmifltir.
Her gün dünyada binlerce yeni ürün
ve hizmet piyasaya sunuldu¤u göz
önünde bulunduruldu¤unda, “ürün
yenili¤i” en fazla öne ç›kan ikinci strateji olmas› flafl›rt›c› de¤ildir.
Pazar birbirine benzeyen ürün ve hizmetlerle kalabal›klaflt›kça markalar
flirketlerin kendilerini farkl›laflt›rabilecekleri, tüketicinin kendilerini tercih
tafl›maktad›r. Bunlara ilave olarak,
araflt›rmaya kat›lan aile flirketlerinin
hemen hemen yar›s› yat›r›mlar›n daha
verimli kullan›lmas›n› ve teknolojiden
daha fazla yararlan›lmas›n› flirket de¤erinin artmas›nda önemli stratejiler olarak belirtmifllerdir.
59
moment
manl›k alanlar› birbirini tamamlay›c›
nitelikte olan üyelerden oluflturulmas›
ve yeterli say›da ba¤›ms›z üyeye yer
verilmesi ile kurulabilir.
Yönetim kurulunun flirket iflleriyle ilgili
konularda nesnel yarg›da bulunabilmesi ve tepe yönetimden ba¤›ms›z olmas›, flirket yönetiminin denetlenmesi
görevini sa¤l›kl› bir biçimde yerine getirmesi için büyük önem tafl›maktad›r.
Biz de Aile fiirketleri yöneticilerine rol
ve sorumluluklar› aç›k ve net bir flekilde tan›mlanm›fl bir yönetim kurullar›
olup olmad›¤›n› sordu¤umuzda sadece
% 57’si böyle bir yönetim kuruluna sahip olduklar›n› belirtmifltir.
‹flin gelece¤ini garanti etmek için kesinlikle planlama yapmak gerekir. Aile
fiirketleri yöneticilerinin yerlerine kimin atanaca¤› konusu, zaman› gelince
düflünülecek bir husus olmamal›. Bu,
sorular sormay›, strateji gelifltirmeyi,
planlar yapmay› ve uygulamay› gerektiren bir süreçtir.
Bu süreç her büyüklükteki ve yap›daki
tüm flirketler için kar›fl›kt›r; iyi bir planlama ile hatan›n maliyeti önlenebilir.
Bunun için Aile fiirketleri yöneticileri
kendilerine flu sorular› sormal›d›r; Sizden sonra flirket yönetimini devralacak
kifli
hangi bilgi, beceri ve tecrübeye sahip
olmal› ki sizin iflinizi gelece¤e tafl›yabilsin? Aileden ifli devralacak kifli siz
emekli olmak istedi¤inizde ifli almaya
haz›r olacak m›, yoksa geçifl sürecinde
d›flar›dan bir yöneticiye mi ihtiyac›n›z
olacak? Aileden ifli devralacak kifliyi
nas›l belirleyeceksiniz? Yönetimin devir sürecinde yap›lacak iflleri kime dan›flacaks›n›z?
A‹LE fi‹RKETLER‹N‹N KORKULARI
Aile fiirketlerinin karfl›laflt›klar› zorluklar› inceledi¤imizde, k›sa vadede “‹nsan Kaynaklar› ve yetenek bulmak – ifle
almak/tutmak” öne ç›karken, uzun vadede ise “büyümenin devaml›l›¤›”n›
sa¤lamak aç›k ara farkla en s›k belirtilen zorluk olmufltur. K›sa vadede “rekabet”, “büyümenin devaml›l›¤›” ve
“yeni pazarlar” aile flirketlerini zorlarken, “kanun ve düzenlemelere uyum”
ile “Çin ile rekabet” di¤er unsurlara k›yasla önemli bir zorluk olarak de¤erlendirilmemifltir.
etmesini sa¤layan en önemli varl›klar›
haline gelmektedir. Büyüme f›rsatlar›ndan faydalanmak için uluslararas›
pazarlara aç›lan flirketler için bir yandan Uzakdo¤ulu üreticiler fiyat ve
marjlar üzerinde tehdit olufltururken,
di¤er yandan köklü uluslararas› flirketlerin güçlü markalar› ile karfl›lafl›lmaktad›r.
Dolay›s›yla uluslararas› pazarlarda
büyümeye bafllayan aile flirketleri için
global pazarlarda etkili olabilecek bir
markaya sahip olunmas› kritik önem
lerken yaln›zca %4’ünün bu alandaki
performanslar›ndan memnun olduklar›n› görmekteyiz. Ayn› flekilde Aile fiirketlerinin %55’i “ürün yenili¤i”nin çok
önemli
bir stratejileri oldu¤unu belirtirken yaln›zca %15’inin bu alandaki performanslar›ndan tatmin oldu¤unu anl›yoruz. Bunlara paralel olarak, aile flirketlerinin geliflmeye aç›k di¤er alanlar›
“yat›r›mlar›n daha verimli kullan›lmas›”
ve “teknolojiden daha çok yararlanmak” olarak öne ç›kmaktad›r.
SANAY‹ fiEH‹RLER‹
Kocaeli’nde
expo
makine sektörü
moment
60
2009 YILI VER‹LER‹NE GÖRE ORTA ANADOLU MAK‹NE
VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI
‹T‹BAR‹YLE KOCAEL‹ MAK‹NE ‹HRACATINDA 6. ÖNEML‹
‹L KONUMUNDA OLUP, BU SEKTÖRDE KOCAEL‹’DEN
‹HRACAT YAPAN F‹RMA SAYISI 345’T‹R. ‹L‹N
‹HRACATINDA 5. ÖNEML‹ SEKTÖR KONUMUNDAK‹
MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ; 220 M‹LYON
DOLARA YAKIN B‹R DE⁄ERE SAH‹P OLMASIYLA
D‹KKAT ÇEK‹YOR.
K
ocaeli; 1,5 milyon kiflilik nüfus yo¤unlu¤u ile 11. s›rada
yer al›yor. ‹l; ülke nüfusunun yaklafl›k yüzde 2’sini
bar›nd›r›yor. Kocaeli, güçlü
sanayisine ba¤l› olarak yaratm›fl oldu¤u katma de¤er ve istihdam aç›s›ndan
ülke ekonomisi için tart›fl›lamayacak
bir öneme sahiptir. Bu yönüyle; yarat›lan katma de¤er dikkate al›nd›¤›nda
Kocaeli’nin, ‹stanbul, Ankara ve ‹zmir’den sonra dördüncü s›rada yer almas› sürpriz de¤ildir. Kocaeli’nin
GSY‹H’ya olan katk›s› TÜ‹K taraf›ndan
en son 2001 y›l›nda aç›klanan verilere
göre yüzde 5,1’dir.
‹hracatç› Birlikleri kay›t rakamlar›na
göre Kocaeli’nin ihracat›, 2008 y›l›nda
2007 y›l›na göre yüzde 41,1 büyüyerek
8,2 milyar dolara ulaflt›. 2009 y›l›nda ise
küresel kriz nedeniyle genel ihracattaki
düflüfle paralel olarak yüzde 19 geriledi
ve 6,6 milyar dolar oldu. 2009 y›l›nda
Türkiye ihracat›n›n yüzde 6,8’ini gerçeklefltiren Kocaeli ili ülkemiz sanayi
ve ihracat› aç›s›ndan geliflen illerimiz
aras›nda yer al›yor. ‹lin ihracat›nda AB
ülkeleri önemli olup, 2009 y›l›nda ‹talya
yüzde 8,3 pay ile ilk s›rada yer ald›. Birleflik Arap Emirlikleri, Singapur, Rusya
Federasyonu, Güney Afrika Cumhuriyeti, Almanya ise ihracatta önde gelen
ülkelerdendir.
Kocaeli’nin sektörel ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009 y›l›nda “Sanayi”
ihracat›n›n 6,4 milyar dolar ve yüzde
96’l›k oran ile en büyük paya sahip oldu¤u görülüyor. “Sanayi Mamulleri”
ihracat›ndan ald›¤› yüzde 64 pay ile
“Tafl›t Araçlar› ve Yan Sanayi” en
önemli kalemi olufltururken, “ElektrikElektronik, Makine ve Biliflim” ile “Demir Çelik Ürünleri” onu takip ediyor.
‹lin ihracat›nda 5. önemli sektör konumundaki makine ve aksamlar› sektörü
220 milyon dolara yak›n bir de¤ere sahip olmas›yla dikkat çekiyor.
TÜ‹K verilerine göre 84. fas›l olarak tan›mlanan makine ve aksamlar› sektöründe Kocaeli’nin ihracat› 2008 y›l›nda
bir önceki y›la göre yüzde 40,4 art›fl
gösterirken, 2009 y›l›nda genel ihracattaki yüzde 30 gerilemeye karfl›n, yüzde
19,7 oran›nda art›fl kaydedildi. Bununla
moment
61
expo
yana ayl›k bazda yap›lan anket sonuçlar› sektörel k›r›lmalara göre de de¤erlendirilmektedir. Buna göre, makine
sektöründeki firmalar›m›z›n kapasite
kullan›m oranlar›nda, 2009 y›l› son çeyre¤inde, krizin de etkisiyle, yüzde 56’lara varan düflüfller görülmüfltür. 2010
y›l› Nisan ve May›s aylar›nda ise, Türkiye ile paralel olarak sektörde, kapasite kullan›m oranlar› art›fla geçerek yüzde 73 seviyelerine kadar ç›km›flt›r.”
“KAMU ‹HALELER‹NDE YERL‹
MAK‹NE KULLANILMASINA
ÖNEM VER‹LMES‹ GEREK‹YOR”
Ayhan Zeytino¤lu
expo
Kocaeli Sanayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan›
moment
62
“Türkiye’nin ihracat› en h›zl› artan sektörü olarak makine ve aksamlar› sektörünün bu yönde daha cesur giriflimlere
ihtiyac› var. Özellikle, kamu ihalelerinde
yerli makine kullan›lmas›na önem verilmesi gerekti¤ini düflünüyorum.”
birlikte, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›nda yer alan GT‹P’ler baz›nda ilin
2009 y›l› makine ihracat› incelendi¤inde ihracat de¤erinin 2009 y›l›nda yüzde
20 oran›nda geriledi¤i görülüyor. Alt
mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde
tüm mal gruplar›nda gerileme olmufl,
özellikle “Vanalar” ile “Endüstriyel Is›t›c›lar ve F›r›nlar” ihracat›nda büyük düflüfller meydana geldi. 2009 y›l› verilerine göre Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›
itibariyle Kocaeli makine ihracat›nda 6.
önemli il konumunda olup, bu sektörde Kocaeli’nden ihracat yapan firma
say›s› 345’tir.
KOCAEL‹ SANAY‹ ODASI:
“MAK‹NE SEKTÖRÜ;
SANAY‹LEfiMEN‹N
LOKOMOT‹FLER‹NDEN B‹R‹”
Kocaeli Sanayi Odas› Yönetim Kurulu
Baflkan› Ayhan Zeytino¤lu; makine sanayinin sanayileflmenin lokomotif sektörlerinden biri oldu¤unu söyledi. Kocaeli ili aç›s›ndan makine sektörünün
önemine de de¤inen Ayhan Zeytino¤lu
sözlerine flöyle devam etti: “Makine
sektörü, yüksek katma de¤er üreten ve
di¤er sektörleri de harekete geçiren,
gelifltiren temel bir sektör olmas› özelli¤iyle, sanayileflmenin lokomotifi olan
bir sektör. Kocaeli’nde makine sektörünü ve yan sanayini oluflturan üyelerimizin hemen hemen tamam›n› KOB‹’ler oluflturmakta. Bu sektörde faaliyet gösteren yaklafl›k 150 üyemiz bulunuyor.”
Kocaeli Sanayi Odas› Yönetim Kurulu
Ayhan Zeytino¤lu; Kocaeli’nde makine
sektörünün daha da gelifltirilmesi için
yap›lmas› gerekenler hakk›nda flunlar›
söyledi: “Di¤er ülkelerdeki Eximbanklar›n daha uygun koflullarda kredi sa¤l›yor olmalar›, ithalat› teflvik etmekte ve
yerli üreticilerimizi zor duruma düflürmektedir. ‹hracat aç›¤›m›z›n en önemli
kalemlerinden olan makine sektörümüzün geliflmesi ve d›fl pazarlarda rekabet
gücünü art›rmak için ülkemizde de daha uygun koflullarda orta ve uzun vadeli ihracat kredileri sa¤lanmal›. Bu
kapsamda, Eximbank’›n uzun vadeli ve
düflük faizli sistemleri gelifltirmesi
önemli. Türkiye’nin ihracat› en h›zl› ar-
Türkiye ihracat›n›n yüzde 6,8’ini gerçeklefltiren
Kocaeli ili; ülkemiz sanayi ve ihracat› aç›s›ndan
geliflen illerimiz aras›nda yer al›yor. 2010 y›l› Nisan
ve May›s aylar›nda, makine sektöründe, Türkiye ile
paralel olarak kapasite kullan›m oranlar› art›fla
geçerek yüzde 73 seviyelerine kadar ç›kt›.
Baflkan› Zeytino¤lu; Kocaeli’ndeki sanayi sektöründeki geliflmelerin ve de¤iflmelerin takip edilmesi amac›yla her
ay bir anket düzenlediklerini söyledi.
Zeytino¤lu: “‹limizde her ay düzenli
olarak Kocaeli Sanayi Odas› taraf›ndan
Sanayi Kurulufllar›n›n Durumunu ve
Beklentilerini Belirleme Anketi yap›yoruz. 2008 y›l›n›n son çeyre¤inden bu
tan sektörü olarak makine ve aksamlar›
sektörünün bu yönde daha cesur giriflimlere ihtiyac› var.
Özellikle, kamu ihalelerinde yerli makine kullan›lmas›na önem verilmesi gerekti¤ini düflünüyorum. Yerli mal›na
yönelik fiyat avantaj› uygulamalar›,
yerli makinelerin kullan›m›n› art›racakt›r.”
expo
moment
63
“TÜKET‹C‹N‹N YERL‹ SANAY‹
MALLARINI TERC‹H ETMES‹;
ÜRET‹C‹Y‹ TEfiV‹K ED‹YOR”
Tüketicinin son dönemlerde yerli sanayi mallar›n› tercih etmesini, üretici için
teflvik edici bir geliflme olarak yorumlayan Zeytino¤lu; sözlerine flöyle devam ediyor: “Ayr›ca, yerli girdi oran›n›n çok yüksek oldu¤u sektörün son
teflvik sistemimizde 12 stratejik sektörden biri olarak belirlenmesinin de sektör aç›s›ndan sevindirici bir geliflme oldu¤u söylenebilir.
Tüm bunlar›n yan› s›ra, Kocaeli’nde
makine sektörünü temsil eden firmalar›m›z›n sorunlar›na da k›saca de¤inmek istiyorum. Firmalar›m›z aç›s›ndan,
düflük kurlar›n sat›fl fiyatlar› üzerinde
oluflturdu¤u dayan›lmaz bask› ve düflük kur kaynakl› ithal ikame ile rekabet
güçlü¤ü sektörde ciddi bir s›k›nt› yaratmakta. Hammadde fiyatlar›n›n dün-
ya pazarlar›na göre daha yüksek oranlarda artmas›yla birlikte enerji maliyetlerinin yüksek oluflu da sektörümüz
üzerindeki di¤er önemli bask› unsurlar›ndan. Bütün bunlara ek olarak meslek lisesi ve meslek yüksek okulu mezunlar›n›n niteliklerinin yetersiz olmas›
ve sektör beklentilerini karfl›layamamalar› da önemli bir sorun olarak karfl›m›za ç›k›yor.”
“SEKTÖRLER‹M‹Z‹N YEREL
SORUNLARINI
TARTIfiAB‹LECEKLER‹
PLATFORMLAR OLUfiTURDUK”
Ayhan Zeytino¤lu; Sanayi Odas› olarak
Kocaeli’nde makine sanayinin geliflmesi için yapt›klar› destek ve faaliyetleri
flu sözlerle ifade etti: “Kocaeli’nde makine sektörünün temsilcileriyle belli
dönemlerde yapt›¤›m›z toplant›larla
sektörün sorunlar›n› ve önceliklerini
belirlemeye çal›fl›yoruz. 23. ve 26.
Meslek Komitelerimiz her ay düzenli
olarak bir araya geliyor.
Ayr›ca, sektörlerimizin yerel sorunlar›n› tart›flabilecekleri “Bölge Toplant›lar›” ad› alt›nda platformlar oluflturuyoruz.
Bunun yan› s›ra, Kocaeli Sanayi Odas› öncülü¤ünde, her y›l PricewaterhouseCoopers Türkiye ve CNN Türk
iflbirli¤inde "Sanayi Kurulufllar› Sektörel Performans De¤erlendirme"
araflt›rma çal›flmas› düzenliyoruz.
Bu organizasyona makine sektörü de
dahil olmak üzere çeflitli sektörlerden
kat›lan firmalar›m›z, sektördeki yerlerini, rekabetteki avantajlar›n› ve iyilefltirme yapmalar› gereken noktalar›
gösteren yol haritalar›na sahip oluyorlar.
Bu seneki organizasyonumuzda, söz
konusu çal›flman›n s›n›rlar›n› TR42
Steven Young
Bosch Rexroth A.fi. Murahhas Aza ve Genel Müdürü
expo
“Türkiye’ye yap›lan do¤rudan yat›r›mlar
yerli üretim kapasitelerini art›rmakta ve
sanayinin geliflip canlanmas›na, gelecek
yat›r›mlara yol açmak ad›na katk›da
bulunmaktad›r.”
moment
64
kapsam›ndaki illeri de dahil ederek,
geniflletmeyi planl›yoruz.”
BOSCH REXROTH A.fi. 80’DEN
FAZLA ÜLKEDE ÜRÜN VE S‹STEM
GEL‹fiT‹R‹YOR
Bosch Rexroth; tahrik ve kontrol teknolojileri alan›nda dünyan›n önde gelen uzman firmalar› aras›nda say›l›yor.
Firma; mobil uygulamalar›n yan›nda
endüstriyel ve fabrika otomasyonunda
kullan›lan makinelerin tahrik, kontrol
ve hareket ettirilmesi konusunda 500
binden fazla müflteriye Rexroth markas› ile özel çözümler üretiyor. The Drive
& Control Company slogan› ile Bosch
Rexroth, 80’den fazla ülkede ürün ve
sistemler gelifltiriyor, üretiyor ve sanayiye sunuyor. Bosch Grubu’na dahil
olan firma 2009’da yaklafl›k 34.200 çal›flan› ile yaklafl›k 4,1 milyar Avro ciro elde etmifltir.
1976’da Türkiye’de bafllayan faaliyetlerini art›rarak devam ettiren Bosch Rexroth A.fi. , 2009 y›l› içerisinde hem
Gebze’deki yeni genel müdürlük binas›
hem de Bursa’daki seri üretim tesisi ile
Türkiye’deki s›n›rlar›n› geniflletti.
Gebze’deki yeni fabrika; hidrolik güç
üniteleri, hidrolik silindirler, hidrolik
bloklar ve didaktik setler üretim yeri ve
ayn› zamanda servis merkezi olarak
hizmet veriyor. Yeni merkez binas›n›n
yer ald›¤› TOSB (Taysad Organize Sanayi Bölgesi) modern altyap›s› ve stratejik lokasyonu ile firmaya çeflitli avantajlar sa¤l›yor. Özellikle sanayinin metropolün d›fl›na kaymas›yla beraber flehirden uzaklaflan Türk sanayicilerine
bölgenin karayollar› ve liman alt yap›s›
ile daha kolayl›kla ulafl›labiliyor.
Bosch Rexroth A.fi. Murahhas Aza ve
Genel Müdürü Steven Young, makine
üssü olma yolunda ilerleyen Kocaeli’nde yer alman›n kendi firmalar›na
getirdi¤i art›lara de¤indi. Young: “Hizmet verdi¤imiz sektörlerin ayn› bölgede faaliyet göstermesi müflterilerimize
daha yak›n olmam›z› sa¤l›yor. Müflterilerimize yak›nlaflt›kça onlar›n ihtiyaçlar›n› daha yak›ndan takip edebiliyor, ta-
leplerini daha h›zl› karfl›layabiliyoruz.
Böylece Türk sanayi ve sanayicisinin
vazgeçilmez ifl orta¤› olma ad›na
önemli bir ad›m daha atm›fl oluyoruz.”
“20 YILDIR HOLLANDA’DA
ÜRET‹LEN S‹L‹ND‹RLER ARTIK
TAMAMEN GEBZE’DE
ÜRET‹L‹YOR”
Bosch Rexroth A.fi. Genel Müdürü
Steven Young; üretim ve ihracatlar›n›
art›rmak için yapt›klar› çal›flmalar hakk›nda bilgi verdi. Genel Müdür Young:
“Bosch Rexroth Türkiye, Avrupa ve
Dünya’n›n çeflitli bölgelerine ihracat
yapmaktad›r. 2009’da Bosch Rexroth
taraf›ndan yap›lan at›l›mlardan bir tanesi silindir pazar›ndad›r. Bosch Rexroth Hollanda’da 20 y›ld›r üretilen silindirler, Bosch üretim standartlar›na
expo
sahip bir fabrikada de¤er katarak üretilme f›rsat› ç›k›nca tamamen Gebze
fabrikas›nda üretilmeye bafllanm›flt›r.
Buna göre Hollanda’da özellikle mobil
hidrolik olmak üzere, endüstriyel presler, madencilik ve hatta deniz taban› tarama gibi çok özel alanlarda üretim yapan müflterilerin ihtiyaçlar› Türkiye’den karfl›lanmaya bafllam›flt›r.
Benzer bir di¤er olumlu geliflme de
“Golden Horn” ad›yla an›lan Bosch
Rexroth didaktik set mühendisli¤i ve
üretiminin Almanya merkezden Türkiye’ye kademeli geçiflinin gerçeklefltirilmesidir.
Her iki proje de özellikle e¤itim setlerinin Türkiye’de üretilip ihraç edilmesi
Türk Sanayisi ad›na takip edilmesi gereken iki önemli at›l›md›r. Bu flekilde
Türkiye’ye yap›lan do¤rudan yat›r›mlar
moment
65
yerli üretim kapasitelerini art›rmakta
ve sanayinin geliflip canlanmas›na,
gelecek yat›r›mlara yol açmak ad›na
katk›da bulunmaktad›r.”
Genel Müdür Young; firma olarak
2010 y›l› hedeflerinin büyümeye devam etmek oldu¤unu söyledi. Young:
“2009 kriz y›l›nda dünya çap›nda belirgin ölçüde düflen ticaret hacminin
kriz öncesi seviyeye dönüflü, zaman
alacakt›r. Frankfurt'ta düzenlenen 2009
ticaret y›l› firma rakamlar›n›n sunumunda Bosch Rexroth AG Yönetim
Kurulu Baflkan› Dr. Albert Hieronimus’un da belirtti¤i gibi, "Önümüze
bak›yoruz ve 2010 y›l›nda Bosch Rexroth olarak yeniden büyüme kaydece¤iz.".
expo
moment
66
S‹SMAT A.fi. 50 ÜLKEYE
‹HRACAT YAPIYOR
Sismat; 30 y›ld›r su ve at›k su ar›tma tesisleri, su alma yap›lar› ve çamur su-
suzlaflt›rma ekipmanlar›n›n tasar›m ve
üretimini gerçeklefltiriyor. Sismat; Kocaeli-Gebze bölgesinde ar›tma tesisi
ekipmanlar› üreten ilk firmalar aras›n-
da yer al›yor. Sismat Genel Müdürü
Osman Türüdü; makine sektörünün
Kocaeli’ndeki geliflimi hakk›nda bilgi
verdi. Genel Müdür Türüdü: “Bölgenin
bölgesini ar›tma tesis ekipmanlar›
üreticilerinin merkezi olarak adland›rmak yanl›fl olmaz.”
Türüdü; Sismat’›n ihracat yapt›¤› ülkelerin bafl›nda Avrupa Birli¤i üyesi
ülkelerin geldi¤ini söyledi. Türüdü:
“Sismat 50’den fazla ülkeye ihracat
yapmaktad›r. A¤›rl›kl› olarak Avrupa
Birli¤i üyeleri ana ihracat yapm›fl oldu¤umuz ülkelerdir bununla birlikte
son dönemde Arap Yar›madas› ve
Kuzey Afrika pazar›nda büyük geliflmeler kaydetmekteyiz.”
Genel Müdür Türüdü; iç pazar›n; firmalar›n›n cirolar›n›n sadece 15’ini
oluflturdu¤unu ve amaçlar›n›n bu
oran› art›rmak oldu¤unu söyledi.
sanayileflmesine ve Türkiye’de çevre
sektörünün büyümesine paralel olarak
bölgemizde konumuzla ifltigal pek çok
firma faaliyette bulunmaktad›r. Gebze
Sismat A.fi. Genel Müdürü
““Bölgenin sanayileflmesine ve
Türkiye’de çevre sektörünün büyümesine
paralel olarak Gebze bölgesini ar›tma
tesis ekipmanlar› üreticilerinin merkezi
olarak adland›rabiliriz.”
expo
Kocaeli’nin makine üretim yapan firmalar için art› ve eksilerini de¤erlendiren Türüdü; Kocaeli’nin geliflmifl
sanayi alt yap›s›n›n önemli bir art›
unsur oldu¤unun alt›n› çizdi. Türüdü:
“Kocaeli bölgesinin geliflmifl sanayi
alt yap›s› ile do¤ru ve iyi tedarikçiler
bulma di¤er bölgelere göre büyük bir
art› unsurdur. Geliflmifl sanayiye sürekli yak›n olmak pazar bilgilerini
güncel ve geliflmeleri daha yak›ndan
takip edebilme imkan› sunmaktad›r.
Kaliteli personel bulabilme, di¤er bölgelere göre daha kolay olmaktad›r.
Sismat’›n üretmifl oldu¤u ürünler hacim olarak oldukça büyüktür. Fakat
bölgemiz bu ekipmanlar›n lojisti¤i
için bir avantajd›r.”
Genel Müdür Türüdü; bölgenin eksi
yönleri hakk›nda ise flunlar› söyledi:
“Kocaeli’nin makine sektörü aç›s›ndan dezavantajlar› ise; özellikle bölgenin de¤erlenmesi ve maliyetlerin yükselmesi ile daha yüksek katma de¤erli
ürünler üretme konusunda sürekli bir
bask› oluflturmaktad›r. ‹flletmemizde
ihtiyaç duydu¤umuz fazla alan›n veya
depo sahalar›n›n maliyeti yüksek olmaktad›r.”
Sismat Genel Müdürü Türüdü; üretim
ve ihracat›n art›r›lmas› için yap›lmas›
gerekenleri flu flekilde ifade etti: “Çal›flmalar›m›z hem makro hem de mikro düzeyde olmal›d›r. Sismat olarak
mikro düzeyde önceli¤imiz çal›flt›¤›-
Osman Türüdü
m›z firmalarda tam memnuniyeti sa¤lamakt›r. Müflterilerimizden ald›¤›m›z
geri dönüfller ile özellikle ifl süreçlerimizde ve ürün kalitemizde iyilefltirmeler için flu anda 2 ayr› proje yürütmekteyiz. Daha sonra yeni ülkeler ve
müflterilere hizmet amac› gütmekteyiz.
Bu amaçla bu y›l ihracat yapt›¤›m›z
ülkelere 5 yeni ülke eklemeyi planl›yoruz ve belirlemifl oldu¤umuz bu ülkelere ziyaret programlar›n› gerçeklefltiriyoruz.
Ayr›ca Sismat olarak her y›l ürün grubumuza 1 yeni ürün ekleyerek müflterilerimize vermifl oldu¤umuz hizmetleri geniflletmeyi planl›yoruz.
Bununla birlikte özellikle makro düzeyde yap›lmas› gereken konular vard›r. Öncelikli olarak Türk markalar›n›n imaj›n›n art›r›lmas›, ihracatç› teflviklerinin KOB‹ düzeyinde daha aktif
olmas›, ihtisas sektörlerin belirlenerek, bu sektörlere yönelik bölgesel alt
yap›lar›n oluflturulmas›, uzman ara
eleman ve mühendis yetifltirilmesi ve
tabii makro ekonomik ölçekte özellikle kredi faizleri ve döviz kuru politikas›n›n kabul edilebilir bir düzeyde
olmas›, ihracat›m›zda büyük fayda
sa¤layacakt›r.”
67
moment
“KOCAEL‹’N‹N GEL‹fiM‹fi
SANAY‹S‹NE YAKIN
OLMAK EN BÜYÜK ARTIMIZ”
ÜN‹VERS‹TELERDEN
Sadece mühendis de¤il giriflimci yetifltiren:
expo
Dumlup›nar Üniversitesi
moment
68
Ö⁄RENC‹LER‹M‹ZE MEZUN OLDUKLARINDA ‹fi ARAYAN,
‹fi BULMAK ‹Ç‹N ÇABA SARF EDEN K‹fi‹LER DE⁄‹L DE ‹fi
KURMA VE ‹fi VERME KONUSUNDA ÇALIfiAN B‹REYLER
OLMALARINI VE BU KONUDA DA KEND‹LER‹NE
GÜVENMELER‹N‹ VE G‹R‹fi‹MC‹ OLMALARINI
Ö⁄ÜTLÜYORUZ D‹YEN PROF DR. RAMAZAN KÖSE,
SADECE MÜHEND‹S DE⁄‹L G‹R‹fi‹MC‹
YET‹fiT‹RD‹KLER‹N‹ SÖYLÜYOR.
ilim ve teknoloji alan›nda çok
h›zl› geliflim ve de¤iflim yafland›¤›n› söyleyen Dumlup›nar
Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisli¤i
Bölüm Baflkan› Ramazan Köse, “Bu aflamada Türkiye makine sektörü her geçen
y›l karl›l›¤›n› art›ran bir sektör konumunda olmas›na ra¤men ABD ve AB ülkeleri ile yar›flabilecek konumda de¤ildir” diyor. Prof. Dr. Köse, öncelikle üretim üzerine büyüyen bir ülke olmak için
üretkenli¤imizi nas›l art›raca¤›m›z› ve
daha rekabetçi bir Türkiye için neler
yapmam›z gerekti¤i üzerinde çal›flarak
bir model oluflturulmas› gerekti¤ini söylüyor. Prof. Dr. Köse flöyle devam ediyor: “fiu andaki mevcut durumda, hangi
ifl sektöründe, hangi düzeyde ve nitelikte ne kadar yetiflmifl insan gücüne ihtiyaç duyuldu¤u ile ilgili bir planlama
yok. Bu durum mühendislik e¤itiminin
düzenlenmesinde, gelifltirilmesinde ve
istihdam›nda önemli sorunlara neden
olmaktad›r. Sonuç olarak sektörün ABD
ve AB ülkeleri ile rekabet edebilmesi
için; son teknolojilerin takibi, Ar-Ge çal›flmalar›na yat›r›mlar yap›lmas› ve sektörünün teknolojiyi öne ç›karan bir üretim modeline geçmesi gerekiyor.”
“HAMMADDE
MAL‹YETLER‹ YÜKSEK”
Prof. Dr. Köse, “Bugün dünyada, daha
çok devletlerin ve özel sektörün görevleri aras›nda yer alan konular›n (iflsizlik,
ekonomik ve sosyal kriz, yoksulluk, küresel terör, iklim de¤iflikli¤i, çevre kirlili¤i, altyap› yat›r›mlar›n›n yetersizli¤i vb)
expo
B
moment
69
Ramazan Köse
Dumlup›nar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina
Mühendisli¤i Bölüm Baflkan›
Türkiye’de üniversite-sanayi iflbirli¤ine
yeterince önem verilmiyor. Bunun
temelindeki neden taraflar›n birbirlerini
yeterince tan›mamas›. Üniversite e¤itimö¤retim programlar›n›n sanayiye dönük
olmamas› flart. Ayn› zamanda mali kaynak ve iflbirli¤ini düzenleyecek bir organizasyon oluflturulmas› da gerekiyor.
çözümü için sektörlerin bir araya gelip
güç oluflturmas› gerekiyor” diyor. Prof.
Dr. Köse flöyle devam ediyor: “Ülkemizde mühendislik ve iflçilik maliyetleri düflük olsa da enerji ve hammadde maliyetleri yüksek oldu¤undan di¤er ülkelerle rekabet flans›m›z azd›r. Dolay›s›yla
öncelikle bu konularda iyilefltirmeler yap›lmal›, yeni yat›r›mlara gidilerek, bu giderler azalt›lmal›d›r. Ayr›ca hammadde
ve enerji üretimini teflvik eden yasa reformlar›n›n yap›lmas› gerekti¤i gerçe¤i
de unutulmamal›d›r. Ancak sektörel
planlama, bilimsel araflt›rma ve teknoloji
gelifltirme altyap›s› kurulmaks›z›n, sade-
expo
moment
70
edilen kaynaklar› rasyonel ve verimli
kullanmal›, yeni projeler için kaynak yaratarak imkânlar›n› üniversite ve kamu
yarar› için de¤erlendirme konusunda
hassas davranmal›d›r.”
“YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹
KAYNAKLARI ÜZER‹NE
ÇALIfiIYORUZ”
ce bir teflvik mekanizmas›na ba¤l› olarak
ülkemizdeki ABD ve AB ülkeleri ile yar›flmak mümkün olamamaktad›r. Bu hususta, sanayi kurulufllar› Ar-Ge faaliyetlerini art›rmal› ve bu yolda üniversite
deste¤ini mutlaka almal›d›r.”
Üniversitelerin e¤itim-ö¤retim yan›nda
yapmas› gereken di¤er bir görevlerinin
de disiplinler aras› bilimsel araflt›rmalara ba¤l› olarak teknoloji üreterek, bu
teknolojinin kullan›m›na öncülük yap-
malar› oldu¤una de¤inen Prof. Dr. Köse,
“Bu ba¤lamda; üniversite sanayi iflbirli¤i
ile Ar-Ge çal›flmalar›n›n yap›lmas›, son
teknolojilerin takibi ve yeni teknolojilerin bulunmas› gerekmektedir” diye konufluyor. Prof. Dr. Köse’e göre, üniversitelere bu konuda düflen görev ise sektörün ihtiyaç duydu¤u kalifiye ifl gücünü
yetifltirmek ve teknoloji gelifltirme çal›flmalar›nda sektöre yard›mc› olmak. “Bu
nedenle üniversiteler kendilerine tahsis
Üniversiteler yak›n çevreleri ile vazgeçilmez bir etkileflim içerisindeyken, ça¤dafl
üniversite yaklafl›m›nda, yak›n çevrenin
sorunlar›na çözüm aramak art›k bir zorunluluk haline geldi. Prof. Dr. Köse
Makine Mühendisli¤i Bölümü’nün de,
18 y›ll›k geçmifli boyunca bölge ve ülke
ekonomisine katk›da bulundu¤unu söylüyor ve flöyle devam ediyor: “Ülkemizde ve dünyada artan enerji talebinin
karfl›lanmas› ve bilinen enerji üretim
yöntemlerinin oluflturdu¤u çevre problemlerinin azalt›labilmesi amac›yla, yenilenebilir enerji kaynaklar› üzerinde araflt›rmalar yap›lm›flt›r. ‹limizdeki kamu ve
özel kurulufllar ile birlikte ortak projeler
gerçeklefltirilmifl, yap›lan çal›flmalara
katk›da bulunulmufl ve bu çal›flmalar› isteklendirici etkinlikler gerçeklefltirilmifl-
tir. Bu ba¤lamda; Jeotermal enerji, Rüzgar Enerjisi, Günefl Enerjisi ve Sanayi
Kurulufllar›n›n Ekonomiklik ve Enerji
Analizleri, Hava Kirlili¤i, Sistem ve Ekipman Optimizasyonu, Üretim ve ‹malat
ile ilgili lisans üstü düzeyinde çal›flmalar
yap›lm›flt›r. Bu alanlarda, 92 adet tez tamamlanm›fl olup 45 adet tez ise devam
etmektedir.”
Üniversite-Sanayi iflbirli¤i kapsam›nda
bölümde birçok projenin hayata geçirildi¤ine de de¤inen Prof. Dr. Köse, “Projeler TÜB‹TAK, DPT ve Dumlup›nar
Üniversitesi Bilimsel Araflt›rma Projeleri
fiubesi taraf›ndan desteklenmektedir.
Kütahya Dumlup›nar Tasar›m Teknoloji
Gelifltirme Bölgesi projesi 28 Temmuz
2009 tarihli Resmi gazetede yay›nlanarak
resmiyet kazanm›flt›r. Kütahya Organize
Sanayi Bölgesi içinde gerçeklefltirilecek
söz konusu teknopark alan› içinde DPT
taraf›ndan kabul edilen DPÜ Araflt›rma
ve Tasar›m Merkezi bulunacakt›r” diyor.
“KAMU VE ÖZEL SEKTÖRLERE
E⁄‹T‹M VER‹YORUZ”
Kütahya Genç ‹fl Adamlar› Derne¤i ile
yapt›klar› ifl birli¤i protokolü çerçevesinde Kütahya merkezindeki iflletmelerin
sorunlar›n› çözme ve verimlili¤ini artt›rma çal›flmalar› yürüttüklerini de belirten
Prof. Dr. Köse, Kütahya’da bulunan kamu veya özel sektör kurulufllar›nda çal›flanlara ihtiyaç duyacaklar› konularda
e¤itim vermek amac›yla Sürekli E¤itim
Merkezi’nin çal›flmalar›na devam etti¤ini
söylüyor. “Ayr›ca Kütahya Sanayi ve Ticaret Odas› ve KOSGEB deste¤iyle, üniversite-sanayi iflbirli¤i ba¤lam›nda ArGe projeleri yürütülmektedir. Çevre illerde Sanayi ve Ticaret Odalar›n›n dü-
zenledi¤i proje pazarlar›na katk› verilmekte olup en son Eskiflehir’de May›s
ay›nda Ticaret odas›n›n düzenledi¤i pro-
expo
deste¤iyle, üniversite-sanayi iflbirli¤i ba¤lam›nda Ar-Ge
projeleri yürütüyoruz. Çevre illerde Sanayi ve Ticaret
Odalar›n›n düzenledi¤i proje pazarlar›na katk› verdi¤imiz
gibi, en son Eskiflehir’de May›s ay›nda Ticaret odas›n›n
düzenledi¤i proje pazar›na bölüm olarak 4 proje ile
kat›ld›k. ”
71
moment
“ Kütahya Sanayi ve Ticaret Odas› ve KOSGEB
je pazar›na bölüm 4 proje ile kat›lm›flt›r.
Yine May›s ay›nda bölüm ö¤rencileri
sektörün önde gelen firmalar›n›n kat›ld›¤› kariyer günlerini gerçeklefltirmifltir.”
Bölümün akademik kadrosu, fiziki yap›lanmas› ve laboratuarlar›n›n nitelikli e¤itim-ö¤retim için yeterli düzeyde oldu¤unu vurgulayan Prof. Dr. Köse,, “Bölümde lisans e¤itimi yan›nda Yüksek Lisans
ve Doktora e¤itimi verilmekte olup kadrolu 20’nin üzerinde ö¤retim üyesi
( 2 Prof., 2 Doç.17 Yrd.Doç, 2 Ö¤r.Gör, 5
Arfl.Gör, 2 Teknisyen) görev yapmaktad›r” diyor. Prof. Dr. Köse flöyle devam
ediyor: “Bölüm akademik kadrosu, ulusal ve uluslararas› düzeyde bilimsel yay›nlar yapman›n yan› s›ra kongre, çal›fltay vb. bilimsel organizasyonlar düzen-
expo
moment
72
leme yetkinli¤ine sahiptir. Mevcut
laboratuarlarda 5-10 kiflilik ö¤renci
gruplar› rahatça çal›flabilmekte, ayr›ca 4. s›n›f ö¤rencileri bölümdeki 14
adet laboratuarda ö¤retim elemanlar› nezaretinde çal›flarak bitirme projelerini tamamlamaktad›rlar. Bölümlerin altyap›lar›n›n güçlendirilmesinde üniversite-sanayi iflbirli¤i çok
önemlidir. Bu noktada, ihtiyaç duyulan istihdam›n yeterli bir flekilde donat›labilmesi için, gerek ortak projelerde gerekse staj konusunda üniversite ve sanayi birlikte hareket
ederek hedeflerini belirlemelidirler.”
Makine sanayi temsilcilerinin yetiflmifl eleman bulmakta zorluk çekmelerine de de¤inen Prof. Dr. Köse,
“Yetiflmifl eleman bulmakta zorland›¤›n› söyleyen firmalar tecrübeli eleman aramaktad›rlar. Yeni mezun olmufl mühendisler, tecrübeli mühendislere göre ö¤renmeye ve bilgiye
daha hevesli olurlar. Maalesef dina-
mizm ve üretkenlik aç›s›ndan daha verimli olan yeni mezun mühendislere ifli
ö¤retmek ve faydalanmak zaman ald›¤›ndan sektör tecrübeli insanlara yöneliyor ve bu da ülkemizin mühendislik gücünü köreltiyor” diyor.
Teknik eleman›n gerek ifl yaflam›nda gerekse sosyal yaflam›nda giriflimci ve sosyal olmas› gerekti¤ine de de¤inen Prof.
Dr. Köse, “Bizler ö¤rencilerimize mezun
olduklar›nda ifl arayan, ifl bulmak için
çaba sarf eden kifliler de¤il de ifl kurma
ve ifl verme konusunda çal›flan bireyler
olmalar›n› ve bu konuda da kendilerine
güvenmelerini ve giriflimci olmalar›n›
ö¤ütlüyoruz” diye konufluyor.
“ÜN‹VERS‹TE - SANAY‹
‹fiB‹RL‹⁄‹ ÖNEML‹”
Türkiye’de üniversite-sanayi iflbirli¤ine
yeterince önem verilmedi¤ini ifade eden
Prof. Dr. Köse, bunun temelinde birçok
neden bulundu¤unu söylüyor: “Taraflar›n birbirlerini yeterince tan›mamas›,
üniversite e¤itim-ö¤retim programlar›n›n sanayiye dönük olmamas›, mali kaynak ve iflbirli¤ini düzenleyecek bir organizasyonun olmamas› gibi. Tüm bu sorunlar›n yan›nda taraflar› mali aç›dan
veya di¤er konularda iflbirli¤ine zorlay›c› tedbirlerin olmamas›, üniversite-sanayi iflbirli¤ini engelleyen sorunlar›n bafl›nda gelmektedir. Üniversite-sanayi iflbirli¤ini koordine edecek ve yürütecek
finans anlam›nda gerekli deste¤i sa¤layacak bir kurum olmal› ve iki kurum
aras›ndaki ba¤› güçlendirmelidir.”
“Kurumlar›n karfl›l›kl› iflbirli¤ine kurumlar zorlanmal›d›r!” diye konuflan Prof.
Dr. Köse, üniversite ve sanayi kurulufllar›n› bir araya getiren toplant›lar düzenlenmesi, gerekti¤ini söylüyor. Prof. Dr.
Köse, “Hâlihaz›rda birkaç kuruluflun
yapm›fl oldu¤u yar›flma ve teknoloji pazar› gibi etkinlikler art›r›lmal›d›r. Ancak,
tüm etkinlikler yerel düzeyde kalmamal›,
ulusallaflt›r›lmal› hatta globallefltirilmelidir” diye konufluyor.
Prof. Dr. Köse, Dumlup›nar Üniversitesi
Makine Mühendisli¤i Bölümü'nün flu
anda gerçeklefltirdi¤i faaliyetlerden de
bahsediyor: “Dan›flman ö¤retim elemanlar› nezaretinde bölüm ö¤rencilerinin dizayn etti¤i günefl arabas› 2008 y›l›nda TÜB‹TAK taraf›ndan organize edilen Formula-G yar›fl› Ankara etab›nda
46 üniversite arac› aras›ndan finale kalm›flt›r. Bu baflar›, yar›flmaya ilk defa kat›lan üniversiteler aras›nda en iyi derece
olmufltur. Arac›m›z yar› finalde 9.(46
Üniversite aras›nda) finalde ise 16. (22
Üni. Aras›nda) olmufltur. Ö¤rencilerimiz, flu anda araç dizayn› üzerinde çal›flmakta olup Temmuz ay›nda ki yar›fllara
kat›l›p iyi bir derece yapmay› hedeflemekteler. Bölümümüzün en önemli misyonu olan, Atatürk ilke ve ink›lâplar›na
ba¤l›, vatan›n ve milletin bölünmez bütünlü¤ünü savunan, demokrat, lâik, insan haklar›na, hukukun üstünlü¤üne ve
baflkalar›n›n özgürlüklerine sayg›l›, toplumsal sorumluluk bilincine ve ekip ruhuna sahip, araflt›rmac› ve sorgulay›c›,
rekabetçi, sosyal iliflkileri güçlü, toplumun de¤erini bireysel menfaatlerinin
önünde tutan, bilimin peflinde koflan, sadece yapt›klar›ndan de¤il yapamad›klar›ndan da sorumlu olan mükemmel e¤itimli bireyler yetifltirme hedefine kararl›
ve emin ad›mlarla yürümektedir.”
göstergeler
göstergeler
göstergeler göstergeler
GÖSTERGELER
expo
Y›l›n ilk 5 ay›nda
4 milyar dolar
makine ihracat›
MAK‹NE SEKTÖRÜ TOPLAMI 84. FASLIN TAMAMI
VE 84. FASIL DIfiI ORTA ANADOLU MAK‹NE VE
AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL
ALANI TOPLAMINDAN OLUfiAN MAK‹NE
SEKTÖRÜNÜN TAMAMININ ‹HRACATI 2009 YILI
OCAK-MAYIS DÖNEM‹NDE 3 M‹LYAR 334 M‹LYON
DOLAR ‹KEN, BU RAKAM 2010 YILI AYNI
DÖNEM‹NDE YÜZDE 19,2 ORANINDA ARTARAK 3
M‹LYAR 974 M‹LYON DOLARA YÜKSELD‹.
moment
74
rta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i
ifltigal alan›na giren
GT‹P’ler kapsam›nda belirlenen Türkiye geneli ihracat
kay›tlar›na göre; 2009 y›l› Ocak-May›s
dönemi ihracat kay›t rakam› 2 milyar
216 milyon dolar iken, bu rakam 2010
y›l›n›n efl zaman diliminde yüzde 12,6
oran›nda yükselerek 2 milyar 494 milyon dolar olarak gerçekleflti.
Makine sektörü toplam›, 84. fasl›n tamam› ve 84. fas›l d›fl› Orta Anadolu
Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle 2010 y›l›n›n
ilk 5 ay›nda önceki y›l›n ayn› dönemine k›yasla yüzde 19,2 artarak 3 milyar
974 milyon dolar olarak kaydedildi.
Mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde
ise; 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde,
ihracat›nda en yüksek art›fl gerçekleflen kalemler ise yüzde 175,3 ile motorlar, aksam ve parçalar›, yüzde134,2
ile di¤er endüstriyel y›kama ve kurutma makineleri, yüzde 79,0 ile deri iflleme ve imalat makineleri, yüzde 70 ile
O
ambalaj makineleri aksam ve parçalar›, yüzde 56,3 ile rulmanlar olmufl.
2010 y›l› Ocak-May›s dönemi ihracat›nda en fazla gerileme görülen mal
gruplar› ise; % 18,9 ile hadde ve döküm makineleri, kal›plar, aksam ve
parçalar›, yüzde 18,4 ile savunma sanayi için silah ve mühimmat, yüzde
17,3 ile yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme
makineleri, yüzde 8,0 ile büro makineleri,
yüzde 4,8 ile g›da sanayii makineleri, aksam ve parçalar› olarak s›ralan›yor.
OA‹B ifltigal alan›na giren ürünler itibariyle, mal gruplar›n›n sektör ihracat›ndan ald›klar› paylar incelendi¤inde ise;
2010 y›l› Ocak-May›s döneminde; yüzde
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE
‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹R‹LEN ‹LK ON ÜLKE (2009-2010 YILLARI OCAK-MAYIS DÖNEM‹)
ÜLKE
ALMANYA
‹RAN
A.B.D.
IRAK
‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
RUSYA
AZERBAYCAN
L‹BYA
D‹⁄ER
TOPLAM
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
2009 YILI
Miktar
29,696,283
17,157,814
13,377,269
23,053,004
19,032,480
15,539,111
12,640,092
10,914,092
9,022,080
10,707,406
196,421,144
357,560,774
De¤er
192,415,625
107,439,609
148,198,964
110,350,636
83,161,413
82,282,778
72,272,030
76,247,897
54,981,895
55,166,147
1,233,937,298
2,216,454,291
2010 YILI
Miktar
30,112,679
27,974,774
14,187,534
27,269,675
24,748,314
16,378,664
14,126,195
11,859,953
10,095,556
12,207,648
217,110,285
406,071,278
De¤er
208,433,246
154,436,295
152,459,175
150,293,306
107,964,741
92,514,863
81,633,751
79,434,023
69,653,976
66,816,899
1,331,056,712
2,494,696,987
(%) DE⁄‹fi‹M
Miktar
1.4
63.0
6.1
18.3
30.0
5.4
11.8
8.7
11.9
14.0
10.5
13.6
De¤er
8.3
43.7
2.9
36.2
29.8
12.4
13.0
4.2
26.7
21.1
7.9
12.6
MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜNÜN TAMAMINA ‹L‹fiK‹N ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI
13,8 pay ile Endüstriyel Klimalar ve
So¤utma Makineleri birinci, yüzde
11,2 pay ile ‹nflaat ve Madencilikte
Kullan›lan Makineler ikinci ve yüzde
9,5 pay ile Pompa ve Kompresörler
üçüncü s›rada yer al›yor.
2010 OCAK-MAYIS
DÖNEM‹NDE ‹LK 10 ÜLKEYE
DE MAK‹NE ‹HRACATIMIZ
YÜKSELD‹
Ülkeler itibariyle ihracat kay›t rakamlar›na bak›ld›¤›nda; 2010 y›l›
Ocak-May›s döneminde en fazla ihracat yap›lan ilk üç ülke Almanya,
‹ran ve ABD olarak s›ralan›yor. Söz
konusu dönemde ilk on ülke aras›nda en büyük ihracat art›fl›n›n yüzde
43,7 ile ‹ran’a yönelik oldu¤u görülüyor. An›lan ülkeye ihracat›m›z 154,4
milyon dolar olarak gerçekleflmifl.
2010 y›l› Ocak-May›s döneminde en
fazla makine ihracat› yapt›¤›m›z ilk
10 ülkede de ihracat›m›z›n yükseldi¤i
görülüyor. Bu dönemde en fazla makine ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz ülke
OCAK-MAYIS 2010
(%) De¤iflim
Miktar Kg
13,457,552
5,385,889
De¤er ($)
96,682,479
89,181,570
Miktar kg
-14.1
12.1
De¤er ($)
4.9
0.5
162,750,118
28,887,699
236,140,262
31.0
45.1
97,239,076
620,106,738
14,138,353
157,017,370
123,713,586
735,316,922
15.4
16.8
27.2
18.6
88,212,534
11,648,830
107,698,913
-0.6
22.1
120,598,149
143,038,652
15,362,580
21,748,456
97,748,930
136,187,552
-10.7
-1.4
-18.9
-4.8
138,624,393
37,589,512
168,066,953
14.6
21.2
68,487,451
10,825,285
56,650,500
-8.9
-17.3
251,305,005
74,771,017
280,207,982
15.8
11.5
18,786,852
3,491,212
21,927,008
66.7
16.7
324,699,510
121,787,795
401,837,745
21.8
23.8
75
84,641,248
22,433,380
108,607,420
30.8
28.3
2,084,032
747,799
3,730,308
37.8
79.0
27,997,128
3,052,562
30,973,435
0.4
10.6
192,609,269
198,571,127
30,890,164
36,926,915
198,694,377
230,506,177
2.8
30.3
3.2
16.1
380,362,606
33,050,998
591,919,601
47.5
55.6
33,705,289
21,874,094
150,409,225
1,267,631
3,247,098
4,868,662
54,760,496
34,183,070
122,802,159
3.3
21.1
-12.5
62.5
56.3
-18.4
27,712,522
1,703,788
47,108,786
25.4
70.0
3,334,714,886
654,300,548
3,974,646,233
16.0
19.2
Not: 12'li GT‹P baz›nda ihracat kay›t rakamlar›na "www.makinebirlik.com" web sitesinin "‹statistik" bölümünden ulaflabilirsiniz.
olan Almanya’ya 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 192 milyon 415 bin dolarl›k makine ihracat› yapan firmalar›m›z
2010 y›l›na gelindi¤inde bu de¤eri yüzde
8,3 oran›nda artt›rarak 208 milyon 433
bin dolarl›k makine ihracat› yapm›fllar.
Makine ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
ikinci ülke olan ‹ran’a ise 2009 y›l›n›n ilk
5 ayl›k döneminde 107 milyon 439 bin
dolar ihracat söz konusu iken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 43,7 art›flla 154 milyon 436 bin dolarl›k ihracat kaydedilmifl. Üçüncü büyük
ihracat pazar›m›z ABD’de de yükselifl
moment
De¤er ($)
92,184,620
88,715,247
expo
OCAK-MAYIS 2009
Miktar Kg
REAKTÖRLER VE KAZANLAR 15,667,296
TÜRB‹N, TURBOJET,
4,805,777
H‹DR.S‹L‹ND‹R AKS. PRÇ.
POMPALAR VE
22,056,686
KOMPRESÖRLER
VANALAR
12,251,717
KL‹MALAR, SO⁄UTUCU
134,449,714
VE DONDURUCULAR
ISITICILAR VE FIRINLAR
11,720,503
HADDE VE DÖKÜM MAK.,
KALIPLAR,AKS. VE PRÇ.
17,212,042
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, 22,065,878
AKS. VE PARÇ.
TARIM VE ORMANCILIK
32,811,279
MAK‹NELER‹
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA
11,879,435
VE ‹ST‹FLEME MAK.
‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K
64,573,497
MAK‹NELER‹
KA⁄IT ‹MAL‹NE VE
2,093,726
MATBAACILI⁄A MAHSUS MAK.
D‹⁄ER YIKAMA, KURUTMA 100,004,001
MAK‹NELER‹
TEKST‹L VE KONFEKS‹YON 17,148,664
MAK‹NELER‹
DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT
542,801
MAK‹NELER‹
KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K
3,039,165
‹fiLEME MAK‹NELER‹
TAKIM TEZGAHLARI
30,040,234
D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM 28,335,969
VE PARÇALAR
MOTORLAR, AKSAM VE
22,410,218
PARÇALARI
BÜRO MAK‹NELER‹
1,226,892
RULMANLAR
2,681,046
SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH
5,561,593
VE MÜH‹MMAT
AMBALAJ MAK‹NELER‹,
1,358,489
AKSAM VE PARÇALARI
TOPLAM
563,936,623
GÖSTERGELER
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹HRACAT
KAYIT RAKAMLARI
expo
OCAK - MAYIS 2009
moment
76
OCAK - MAYIS 2010
(%) De¤iflim
MAL GRUBU ADI
Miktar (Kg)
De¤er ($)
$/KG
Miktar (Kg)
De¤er ($)
$/KG Miktar
REAKTÖRLER VE KAZANLAR
TÜRB‹N, TURBOJET, H‹DR.S‹L‹ND‹R
AKS. PRÇ.
POMPALAR VE KOMPRESÖRLER
VANALAR
ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA
MAK.
ENDÜSTR‹YEL ISITICILAR VE FIRINLAR
HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR,AKS.
VE PRÇ.
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, AKS. VE
PARÇ.
TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME
MAK.
‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹
KA⁄IT ‹MAL‹NE VE MATBAACILI⁄A
MAHSUS MAK.
D‹⁄ER ENDÜSTR‹YEL YIKAMA,
KURUTMA MAK.
TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹
DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT MAK‹NELER‹
KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME
MAK‹NELER‹
TAKIM TEZGAHLARI
D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM VE
PARÇALAR
MOTORLAR, AKSAM VE PARÇALARI
BÜRO MAK‹NELER‹
RULMANLAR
SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH VE
MÜH‹MMAT
AMBALAJ MAK‹NELER‹, AKSAM VE
PARÇALARI
TOPLAM
15,667,296
4,805,777
92,184,620
88,715,247
5.9
18.5
13,457,552
5,385,889
96,682,479
89,181,570
7.2
16.6
-14.1
12.1
4.9
0.5
22,056,686
12,251,717
56,946,729
162,750,118
97,239,076
273,891,464
7.4
7.9
4.8
28,887,699
14,138,353
71,908,649
236,140,262
123,713,586
343,326,239
8.2
8.8
4.8
31.0
15.4
26.3
45.1
27.2
25.4
9,782,674
17,212,042
77,677,155
120,598,149
7.9
7.0
9,449,324
15,362,580
96,255,987
97,748,930
10.2
6.4
22,065,878
143,038,652
6.5
21,748,456
136,187,552
6.3
-1.4
32,811,279
11,879,435
138,624,393
68,487,451
4.2
5.8
37,589,512
10,825,285
168,066,953
56,650,500
4.5
5.2
14.6 21.2
-8.9 -17.3
64,573,497
2,093,726
251,305,005
18,786,852
3.9
9.0
74,771,017
3,491,212
280,207,982
21,927,008
3.7
6.3
15.8
66.7
265,823
3,297,262
12.4
262,330
7,722,671
29.4
17,148,664
84,641,248
4.9
22,433,380
108,607,420
4.8
30.8
28.3
542,801
3,039,165
30,040,234
2,084,032
27,997,128
192,609,269
3.8
9.2
6.4
747,799
3,052,562
30,890,164
3,730,308
30,973,435
198,694,377
5.0
10.1
6.4
37.8
0.4
2.8
79.0
10.6
3.2
24,570,052
73,693
132,478
2,681,046
5,561,593
170,708,552
167,878
1,654,898
21,874,094
150,409,225
6.9
2.3
12.5
8.2
27.0
31,559,703
140,766
149,498
3,247,098
4,868,662
192,800,994
462,197
1,522,521
34,183,070
122,802,159
6.1
3.3
10.2
10.5
25.2
28.4 12.9
91.0 175.3
12.8 -8.0
21.1 56.3
-12.5 -18.4
1,358,489
27,712,522
20.4
1,703,788
47,108,786
27.6
25.4
70.0
357,560,774
2,216,454,291
6.2
406,071,278
2,494,696,987
6.1
13.6
12.6
De¤er
-3.4 23.9
-10.7 -18.9
-4.8
11.5
16.7
-1.3 134.2
gözleniyor. ABD’ye geçti¤imiz y›l›n ilk
5 ay›nda 148 milyon 198 bin dolarl›k
makine ihracat› varken 2010 y›l›n›n ilk
5 ay›nda ise yüzde 2,9 yükseliflle 152
milyon 459 bin dolarl›k ihracat söz konusu.
ABD’nin ard›ndan en fazla makine ihracat› yapt›¤›m›z ülke olan Irak’a da
makine ihracat›m›z geçti¤imiz y›l›n
Ocak-May›s dönemine göre 2010 y›l›n›n ayn› zaman diliminde yüzde 36,2
oran›nda yükselmifl. Irak’a 2009 y›l›n›n
ilk 5 ay›nda 110 milyon 350 bin dolarl›k makine ihracat›m›z söz konusu
iken bu sene bu rakam 150 milyon 293
bin dolara ulaflm›fl.
Makine ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
ilk 10 ülkenin di¤erlerine bakt›¤›m›zda beflinci s›rada olan ‹ngiltere’ye
yüzde 29,8, ‹talya’ya yüzde 12,4, Fransa’ya yüzde 13, Rusya’ya yüzde 4,2,
Azerbaycan’a yüzde 26,7 ve Libya’ya
yüzde 21,1 oran›nda makine ihracat›m›z›n artt›¤› görülüyor.
MAL GRUPLARINA GÖRE EN
FAZLA ‹HRACAT YAPILAN
ÜLKELER
2010 y›l› Ocak-May›s döneminde mal
gruplar› baz›nda en fazla ihracat yap›lan ülkeler ise, ‹nflaat ve Madencilik
Makinelerinde; Almanya, Libya ve
Ege Serbest Bölgesi; Endüstriyel Klimalar ve So¤utucularda; ‹ngiltere,
Irak ve Fransa, Tak›m Tezgâhlar›nda;
Irak, ‹ran ve Almanya, Pompa ve
Kompresörlerde; Almanya, ABD ve
Romanya, Tar›m ve Ormanc›l›k Makinelerinde; ABD, Fas ve Irak, G›da ‹flleme Makinelerinde; Almanya, ‹ran ve
Irak, Vanalarda; Almanya, Irak, ‹ran,
Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde;
‹ran, Hindistan ve M›s›r, Hadde ve
Döküm Makinelerinde; ‹ran, ‹talya ve
Rusya, Reaktör ve Kazanlarda; ‹stanbul Deri Serbest Bölgesi, ‹ngiltere ve
‹spanya, Türbin, Turbojet ve Hidrolik
Silindirlerde; ABD, Japonya ve Belçika, Yük Kald›rma, Tafl›ma ve ‹stifleme
Makinelerinde; Azerbaycan, ‹ran ve
Irak, Kauçuk, Plastik, Lastik ‹flleme
Makinelerinde; Rusya, ‹ran ve Ürdün,
Rulmanlarda; Almanya, Fransa ve
‹talya, Ambalaj Makinelerinde ise;
Irak, M›s›r, ‹talya olmufl.
77
moment
Ülkemiz ambalaj makineleri ihracat› 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde geçti¤imiz y›l›n ayn›
zaman dilimine göre yüzde 70
oran›nda yükselerek 27 milyon
712 bin dolardan 47 milyon 108
bin dolara ulaflt›.
Ambalaj makineleri ihracat›m›z
ülkeler baz›nda incelendi¤inde
ise Irak’›n ilk s›rada yer ald›¤›
görülüyor. Söz konusu ülkeye
2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 9 milyon 644 bin dolarl›k
ambalaj makineleri ihracat›
gerçeklefltirilmifl. Irak’›n ard›ndan ambalaj makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u ikinci
ülke ise M›s›r. Bu ülkeye 2009
y›l›n›n Ocak-May›s aylar› aras›nda 1 milyon 37 bin dolarl›k
ambalaj makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde
681,7 oran›nda yükseliflle 8 milyon 111 bin dolarl›k ihracat
gerçeklefltirilmifl. Ambalaj makineleri ihracat›m›z›n en fazla
oldu¤u üçüncü ülkenin ise ‹talya oldu¤u görülüyor. ‹talya’ya
expo
AMBALAJ
MAK‹NELER‹
2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 3 milyon 961 bin dolarl›k
ambalaj makineleri ihracat› var-
AMBALAJ MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE
(2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi)
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
IRAK
150.665
MISIR
37.921
‹TALYA
188.797
‹RAN
37.378
ÖZBEK‹STAN
17.125
A.B.D.
4.673
ROMANYA
7.880
AZERBAYCAN
75.040
RUSYA
39.409
SUR‹YE
159.657
De¤er ($)
2.234.685
1.037.604
3.961.411
1.089.696
294.177
58.672
225.961
1.520.009
933.776
1.612.518
2010 YILI
$/kg
14,8
27,4
21,0
29,2
17,2
12,6
28,7
20,3
23,7
10,1
Miktar (Kg)
187.399
142.154
288.690
55.496
57.355
35.758
40.401
45.361
29.114
52.281
De¤er ($)
9.644.852
8.111.148
7.608.423
1.946.804
1.291.160
1.212.867
1.201.504
907.073
876.351
772.489
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
51,5
57,1
26,4
35,1
22,5
33,9
29,7
20,0
30,1
14,8
Miktar
24,4
274,9
52,9
48,5
234,9
665,2
412,7
-39,6
-26,1
-67,3
De¤er
331,6
681,7
92,1
78,7
338,9
431,7
-40,3
-6,1
-52,1
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE AMBALAJ MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
(2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s)
OCAK-MAYIS 2009 YILI
M‹KTAR (kg)
1.358.489
DE⁄ER (dolar)
27.712.522
M‹KTAR (kg)
1.703.788
DE⁄ER (dolar)
47.108.786
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
25,4
DE⁄ER (dolar)
70,0
ken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 92,1
oran›nda de¤er art›fl› ile 7 milyon 608 bin dolarl›k ihracat
kaydedilmifl.
Nuriye fiener
Yaz›c› Makine Sat›fl ve ‹hracat Müdürü
“Hareketlilik bafllad›”
Her ne kadar sektörde genel olarak bir hareketlilik yaflan›yor olsa
da di¤er aylara göre ihracatta
yüzde 80’lik bir düflüfl var. 2010
y›l›n›n ilk 6 ay›nda yapt›¤›m›z ihracat 2009 y›l›n›n ilk 6 ay›nda
yapt›¤›m›z ihracattan çok daha
düflük. Yurt d›fl›ndan getirip, sonra tekrar yurt d›fl›na sat›lan ürünler üzerinden ihracat› de¤erlendirmek çok yanl›fl bence. Yüzde 100
yerli imalatç›lar›n yapt›klar› baz
al›nmal›. Benim için real imalatç›lar›n rakamlar› önemli. Sektör
olarak ihracat›m›zdaki düflüflün
en önemli sebeplerinden biri de
yurt d›fl›ndan ürünlerin Türkiye’ye çok rahat girebilmesi. Ayr›ca yine 2. el makine ihracat› çok
kolay yap›labiliyor. Özellikle ihracat konusunda konusunda çok
dertliyiz.
Cezayir’le ihracat gerçeklefltiriyoruz ancak akredite flart› konuyor
ve ifllemler her iki taraf için de
zorlafl›yor. Özellikle art›k Türkiye’de üretilen ürünler Avrupa kalitesinde olmas›na ra¤men, yerli
imalatç›lar desteklenmiyor, bütün makineler yurt d›fl›ndan getiriliyor. 2010 Ocak-May›s dönemiyle ilgili genel olarak sektöre
bakt›¤›m›zda ise 47 milyon 108
bin dolard›. Bu rakam geçti¤imiz
y›l›n ayn› döneminde ise 27 milyon 712 bin dolard›. Bu da genel
olarak sektörde yüzde 70’lik bir
ihracat art›fl› oldu¤unu söyleyebilirim.
GÖSTERGELER
expo
ENDÜSTR‹YEL
KL‹MALAR VE SO⁄UTMA
MAK‹NELER‹
moment
78
Ülkemiz endüstriyel klimalar
ve so¤utma makineleri ihracat›m›z 2009 y›l›n›n OcakMay›s döneminde 273 milyon 891 bin dolar iken 2010
y›l›n›n ayn› zaman dilimine
gelindi¤inde yüzde 25,4 oran›nda yükselerek 343 milyon
326 bin dolar olmufl.
Endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ‹ngiltere’nin ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz
konusu ülkeye 2009 y›l›n›n
Ocak-May›s döneminde 34
milyon 317 bin dolarl›k endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n OcakMay›s dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde 14,9
oran›nda yükselerek 39 milyon 444 bin dolara ulaflm›fl.
‹ngiltere’nin ard›nda en fazla
endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›
gerçeklefltirdi¤imiz ikinci ülke ise Irak olmufl. Bu ülkeye
2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 28 milyon 771 bin dolarl›k endüstriyel klimalar ve
so¤utma makineleri ihracat›
yapan firmalar›m›z 2010 y›l›-
ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
‹NG‹LTERE
9.016.929
IRAK
7.182.317
FRANSA
4.553.332
‹RAN
2.052.399
ALMANYA
1.855.228
RUSYA
1.399.437
ROMANYA
2.559.994
UKRAYNA
1.000.266
‹TALYA
1.260.028
KAZAK‹STAN 1.027.385
De¤er ($)
34.317.350
28.771.244
19.639.034
10.160.629
12.098.472
7.060.107
11.410.758
4.325.415
6.562.115
5.441.501
2010 YILI
$/kg
3,8
4,0
4,3
5,0
6,5
5,0
4,5
4,3
5,2
5,3
Miktar (Kg)
9.696.808
7.348.176
5.679.836
3.906.889
2.164.193
2.693.226
2.289.449
1.738.997
1.771.472
1.648.502
De¤er ($)
39.444.944
30.782.132
23.679.920
19.073.652
14.582.768
12.784.279
10.117.041
8.742.426
8.187.937
8.012.751
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
4,1
4,2
4,2
4,9
6,7
4,7
4,4
5,0
4,6
4,9
Miktar De¤er
7,5 14,9
2,3 7,0
24,7 20,6
90,4 87,7
16,7 20,5
92,5 81,1
-10,6 -11,3
73,9 102,1
40,6 24,8
60,5 47,3
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
OCAK-MAYIS 2009
M‹KTAR (kg)
56.946.729
DE⁄ER (dolar)
273.891.464
OCAK-MAYIS 2010
M‹KTAR (kg)
71.908.649
DE⁄ER (dolar)
343.326.239
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
26,3
DE⁄ER (dolar)
25,4
n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 7 oran›nda
de¤er art›fl› sa¤layarak 30
milyon 782 bin dolarl›k ihracat yapm›fllar. Endüstriyel
klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülke ise Fransa.
Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde
19 milyon 639 bin dolarl›k
endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n OcakMay›s dönemine gelindi¤inde ise yüzde 20,6 yükselifl ile
23 milyon 679 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmifl.
Gülay Öztürk
‹mas A.fi. ‹thalat ‹hracat Sorumlusu
“Türki Cumhuriyetlerle
iliflkilerin artmas›
ihracat›m›z› artt›rd›.”
Biz firma olarak ihracat alan›nda yeniyiz. May›s ay›nda ‹ran’a
30 bin euro de¤erinde bir ihracat
gerçeklefltirdik. Genel olarak Türki
Cumhuriyetler, Afganistan, K›br›s,
Irak gibi ülkelerle ihracat iliflkisi
içerisindeyiz. Genel ihracat rakam›m›z›n ayl›k 20bin ila 45 bin euro aras›nda de¤iflti¤ini söyleyebilirim.
Örne¤in 2010’un Mart ay›nda
Gürcistan’a 36 bin euroluk so¤utma tesisi satarken 2009’un Aral›k
ay›nda ihracat›m›z 46 bin euroyu
buldu. Özellikle Türki Cumhuriyetlerle Türkiye aras›ndaki iliflkilerin
gün geçtikçe geliflmesi bizim ihracat rakamlar›m›z› da olumlu etkiliyor. Daha önce böyle bir talep
yokken flimdi ayl›k ihracatlar›m›z
olmaya bafllad›. Biz firma olarak
ihracat›m›z› artt›rmak için herhangi bir faaliyette bulunmuyoruz. Ama ilerleyen zamanlarda
yurt d›fl› fuarlar›na a¤›rl›k vererek,
yabanc› ülke firmalar›yla iliflkileri
s›k› tutarak ihracatta da bir aç›l›m
yapabiliriz. .
79
dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› yap›lm›flken
2010 y›l›n›n ayn› dönemine
gelindi¤inde yüzde 79,8 oran›nda art›flla 11 milyon 970
bin dolarl›k ihracat gerçek-
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
ALMANYA
622.364
‹RAN
1.320.811
IRAK
2.048.892
KAZAK‹STAN 2.023.041
L‹BYA
779.489
SUR‹YE
1.185.467
AZERBAYCAN
574.483
MISIR
981.317
CEZAY‹R
1.017.299
UKRAYNA
205.098
De¤er ($)
8.674.317
6.656.447
9.565.175
9.724.665
3.884.287
8.594.605
6.046.215
6.895.984
5.239.484
887.031
2010 YILI
$/kg
13,9
5,0
4,7
4,8
5,0
7,2
10,5
7,0
5,2
4,3
Miktar (Kg)
884.302
2.628.476
1.865.441
1.576.084
1.405.200
1.014.392
956.021
1.428.570
437.311
687.421
De¤er ($)
13.833.845
11.970.104
10.537.948
8.507.303
7.724.013
7.392.588
7.241.449
5.225.078
3.364.388
3.216.244
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
15,6
4,6
5,6
5,4
5,5
7,3
7,6
3,7
7,7
4,7
Miktar
42,1
99,0
-9,0
-22,1
80,3
-14,4
66,4
45,6
-57,0
235,2
De¤er
59,5
79,8
10,2
-12,5
98,9
-14,0
19,8
-24,2
-35,8
262,6
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
OCAK-MAYIS 2009
M‹KTAR (kg)
22.065.878
DE⁄ER (dolar)
143.038.652
OCAK-MAYIS 2010
M‹KTAR (kg)
21.748.456
DE⁄ER (dolar)
136.187.552
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
-1,4
DE⁄ER (dolar)
-4,8
lefltirilmifl. G›da sanayii makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülkenin
ise Irak oldu¤u görülüyor.
Irak’a 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 9 milyon 565
bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› söz konusu
iken 2010 y›l›n›n efl zaman
dilimine gelindi¤inde yüzde
10,2 oran›nda de¤er art›fl› ile
ihracat rakam› 10 milyon
Elif Selbes
Alapala ‹hracat Yöneticisi
“Fiji’ye bile makine
sat›yoruz”
2010 y›l› Ocak-May›s döneminde toplamda 5 milyon 500 bin
dolarl›k ihracat gerçeklefltirdik.
2009’a göre çok daha iyi bir rakam bu. Siparifllerimiz geçti¤imiz y›la oranla çok daha iyi.
Aç›kças› yetifltiremiyoruz, atölyelerimiz tamamen dolu. E¤er tüm
sipariflleri yetifltirebilseydik, ihracat›m›z 7 milyon dolar› bulabilirdi. Komple de¤irmen makineleri ihracat› yap›yoruz. ‹hracat
gerçeklefltirdi¤imiz en önemli ülkelerden biri ‹talya, Libya’da di¤er önemli ülkelerden biri. Önümüzdeki A¤ustos ay›nda 2 tane
de Dubai’ye teslim edece¤iz. Tek
tek makine gönderdi¤imiz ülkelerde de var. Özellikle Fransa’ya
tek bafl›na çok fazla makine
gönderdik. Müflterilerimiz bazen
sadece internet aramas›yla buluyor bizi ve ‘‹nternette gördük,
çok be¤endik. fiu makineyi istiyoruz” diyorlar. Bu flekilde Fiji’ye bile makine gönderdik. Genel olarak sektöre bak›ld›¤›nda
ise 2010 Ocak-May›s döneminde
136 milyon 187 bin Dolarl›k ihracat gerçeklefltirdi. Geçti¤imiz
y›l›n ayn› döneminde ise 143
milyon 38 bin dolarl›k ihracat
gerçeklefltirilmiflti. Bu da sektörde yüzde 4,8’lik bir düflüfl oldu¤u anlam›na geliyor.
moment
Ülkemiz g›da sanayii makineleri ihracat› 2009 y›l›
Ocak-May›s döneminde
geçti¤imiz y›l›n ayn› zaman
dilimine göre yüzde 4,8 oran›nda gerileme göstererek
143 milyon 38 bin dolardan
136 milyon 187 bin dolar seviyesine düflmüfl.
G›da sanayii makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤›
görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s
döneminde 8 milyon 674 bin
dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat›m›z söz konusu iken 2010 y›l›n›n OcakMay›s döneminde ise yüzde
59,5 oran›nda art›flla 13 milyon 833 bin dolarl›k ihracat
rakam› yakalanm›fl. Almanya’n›n ard›ndan g›da sanayii
makinelerinde en fazla ihracat yapt›¤›m›z ikinci ülke ise
‹ran olmufl. Bu ülkeye 2009
y›l›n›n Ocak-May›s aylar›
aras›nda 6 milyon 656 bin
expo
GIDA SANAY‹‹
MAK‹NELER‹
GÖSTERGELER
expo
‹NfiAAT VE
MADENC‹L‹K
MAK‹NELER‹
moment
80
Türkiye inflaat ve madencilik
makineleri ihracat› 2009 y›l›n›n
milyon 305 bin dolar iken 2010
y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 11,5 oran›nda
yükselerek 280 milyon 207 bin
dolar olmufl.
‹nflaat ve madencilik makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda
incelendi¤inde ise Almanya’n›n en fazla ihracat gerçeklefltirdi¤imiz ülke oldu¤u görülüyor. Söz konusu ülkeye 2010
y›l›n›n Ocak-May›s aylar› aras›nda 31 milyon 162 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› yap›lm›fl. Almanya’n›n ard›ndan en fazla
inflaat ve madencilik makineleri ihracat›m›z olan ikinci ülke
ise Libya. Bu ülkeye geçti¤imiz
y›l›n ilk 5 ayl›k döneminde 18
milyon 227 bin dolarl›k inflaat
ve madencilik makineleri ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 18 oran›nda de¤er art›fl› yakalanarak 21 milyon 515
‹NfiAAT VE MADENC‹L‹KTE KULLANILAN MAK‹NELER TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
ALMANYA
8.876.259
L‹BYA
4.270.492
EGE SER. BÖL. 673.555
‹RAN
2.601.174
CEZAY‹R
5.491.813
‹NG‹LTERE
3.429.831
IRAK
3.468.722
AZERBAYCAN 1.898.448
RUSYA
1.958.640
‹TALYA
3.549.287
De¤er ($)
35.806.566
18.227.011
2.388.411
10.602.083
26.379.451
6.379.503
9.977.540
8.373.763
8.520.390
10.642.688
2010 YILI
$/kg
4,0
4,3
3,5
4,1
4,8
1,9
2,9
4,4
4,4
3,0
Miktar (Kg)
7.940.047
4.976.236
4.269.248
3.878.190
3.296.120
7.337.315
3.581.005
1.500.830
2.279.187
3.549.822
De¤er ($)
31.162.855
21.515.648
17.555.676
17.237.001
15.071.925
12.646.362
11.887.919
10.157.886
9.654.183
9.503.506
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
3,9
4,3
4,1
4,4
4,6
1,7
3,3
6,8
4,2
2,7
Miktar
-10,5
16,5
533,8
49,1
-40,0
113,9
3,2
-20,9
16,4
0,0
De¤er
-13,0
18,0
635,0
62,6
-42,9
98,2
19,1
21,3
13,3
-10,7
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
M‹KTAR (kg)
64.573.497
DE⁄ER (dolar)
251.305.005
M‹KTAR (kg)
74.771.017
DE⁄ER (dolar)
280.207.982
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
15,8
DE⁄ER (dolar)
11,5
bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl.
Ege Serbest Bölgesi ise inflaat
ve madencilik makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
üçüncü pazar konumunda.
Ege Serbest Bölgesi’ne geçti¤imiz y›l›n ilk 5 ayl›k döneminde 2 milyon 388 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman
dilimine gelindi¤inde bu de¤eri yüzde 635 oran›nda yükselterek 17 milyon 555 bin dolarl›k inflaat ve madencilik
makineleri ihracat› gerçeklefltirmifller. ‹nflaat ve madencilik
makineleri ihracat›m›z›n en
fazla oldu¤u dördüncü pazar
konumundaki ‹ran’a ise 2009
y›l›n›n Ocak-May›s dönemin-
de 10 milyon 602 bin dolarl›k
inflaat ve madencilik makineleri ihracat› söz konusu iken bu
de¤er 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 62,6
oran›nda yükselerek 17 milyon
2010 y›l›n›n ilk 5 ayl›k döneminde en fazla inflaat ve madencilik makineleri ihracat›
kaydedilen beflinci ülkenin ise
Cezayir oldu¤u görülüyor. Cezayir’e 2009 y›l›n›n Ocak-May›s
dolarl›k inflaat ve madencilik
makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n ayn› dönemi içerisinde yüzde 42,9 oran›nda de¤er düflüflü ile 15 milyon 71 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirmifller.
POMPA VE
KOMPRESÖR
expo
Ülkemiz pompa ve kompresörler ihracat› 2009 y›l›n›n
Ocak-May›s aylar› aras›nda
162 milyon 750 bin dolar
iken 2010 y›l›n›n ayn› zaman
dilimine gelindi¤inde yüzde
45,1 oran›nda yükselerek 236
milyon 140 bin dolar olmufl.
Pompa ve kompresörler ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤›
görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s
döneminde 31 milyon 426
bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s
dönemine gelindi¤inde yüzde 72,5 oran›nda yükseliflle
54 milyon 211 bin dolarl›k ihracat kaydedilmifl.
Almanya’n›n ard›ndan en
fazla pompa ve kompresörler
ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz
ikinci ülke ise ABD olmufl.
Bu ülkeye 2009 y›l›n›n OcakMay›s döneminde 7 milyon
867 bin dolarl›k pompa ve
moment
81
POMPA VE KOMPRESÖR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
ALMANYA
3.283.895
A.B.D.
1.058.626
ROMANYA
1.999.958
‹TALYA
1.684.315
‹NG‹LTERE
642.548
IRAK
2.013.454
RUSYA
910.989
‹RAN
532.157
FRANSA
436.889
AZERBAYCAN
462.318
De¤er ($)
31.426.312
7.867.612
10.835.230
10.828.215
5.041.176
7.922.151
6.056.588
4.644.585
3.725.697
4.877.487
2010 YILI
$/kg
9,6
7,4
5,4
6,4
7,8
3,9
6,6
8,7
8,5
10,6
Miktar (Kg)
5.321.655
1.771.836
2.205.084
1.609.061
1.012.125
1.323.436
1.131.162
736.843
648.255
607.281
De¤er ($)
54.211.756
14.805.065
11.835.761
11.526.400
9.809.795
9.559.489
8.428.002
6.862.461
6.779.451
6.717.631
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
10,2
8,4
5,4
7,2
9,7
7,2
7,5
9,3
10,5
11,1
Miktar De¤er
62,1 72,5
67,4 88,2
10,3 9,2
-4,5 6,4
57,5 94,6
-34,3 20,7
24,2 39,2
38,5 47,8
48,4 82,0
31,4 37,7
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE POMPA VE KOMPRESÖR ‹HRACATI
OCAK-MAYIS 2009
M‹KTAR (kg)
22.056.686
DE⁄ER (dolar)
162.750.118
OCAK-MAYIS 2010
M‹KTAR (kg)
28.887.699
DE⁄ER (dolar)
236.140.262
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
31,0
DE⁄ER (dolar)
45,1
kompresörler ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n
Ocak-May›s döneminde ise
yüzde 88,2 oran›nda de¤er
art›fl› ile 14 milyon 805 bin
dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yap›lm›fl.
Pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
üçüncü ülke ise Romanya olmufl.
Romanya’ya 2009 y›l›n›n ilk 5
ayl›k döneminde 10 milyon
835 bin dolarl›k pompa ve
kompresörler ihracat› kaydedilmiflken bu de¤er 2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde
yüzde 9,2 oran›nda yükselerek 11 milyon 835 bin dolar
olmufl. ‹talya ise pompa ve
kompresörler ihracat›m›z›n
en fazla oldu¤u dördüncü
pazar konumunda. ‹talya’ya
geçti¤imiz y›l›n ilk 5 ayl›k döneminde 10 milyon 828 bin
dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yapan firmalar›m›z
2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 6,4 oran›nda
de¤er art›fl› ile 11 milyon 526
bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirmifller.
Pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n beflinci en büyük pazar› konumundaki ‹ngiltere’ye
ise 2009 y›l›n›n Ocak-May›s
dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat›m›z söz konusu
iken bu de¤er 2010 y›l›n›n efl
zaman dilimine gelindi¤inde
yüzde 94,6 oran›nda yükselerek 9 milyon 809 bin dolar olmufl.
GÖSTERGELER
expo
TEKST‹L VE
KONFEKS‹YON
MAK‹NELER‹
moment
82
Ülkemiz tekstil ve konfeksiyon
makineleri ihracat› 2009 y›l›n›n
milyon 641 bin dolar iken 2010
y›l›n›n Ocak-May›s dönemine
gelindi¤inde yüzde 28,3 oran›nda yükselifl göstererek 108
milyon 607 bin dolar olmufl.
Tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise
‹ran’›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye
2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 5 milyon 883 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› yap›lm›flken
2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde yüzde 173 yükseliflle 16
milyon 62 bin dolarl›k tekstil
ve konfeksiyon makineleri ihracat› yap›lm›fl. ‹ran’›n ard›ndan, bu mal grubu için en fazla ihracat gerçeklefltirilen ikinci ülkenin ise Hindistan oldu¤u görülüyor. Hindistan’a
2009 y›l›n›n 5 ayl›k döneminde
7 milyon 370 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri
ihracat› söz konusu iken 2010
y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 26,4 art›fl ile 9
milyon 319 bin dolar ihracat
yap›lm›fl. Tekstil ve konfeksi-
TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
‹RAN
943.372
HINDISTAN
1.953.106
MISIR
2.703.135
ÖZBEK‹STAN 1.490.854
ET‹YOPYA
345.355
SUDAN
421.050
‹NG‹LTERE
1.033.686
SUR‹YE
1.760.196
PAKISTAN
656.532
BANGLADEfi
983.268
De¤er ($)
5.883.435
7.370.803
6.605.144
5.531.281
3.664.704
7.835.930
3.461.624
4.747.028
1.951.856
6.367.151
2010 YILI
$/kg
6,2
3,8
2,4
3,7
10,6
18,6
3,3
2,7
3,0
6,5
Miktar (Kg)
2.043.006
3.108.763
2.359.949
1.603.875
1.340.870
404.444
1.297.314
1.639.423
1.201.024
586.335
De¤er ($)
16.062.271
9.319.998
6.300.499
6.198.410
5.806.255
5.264.813
4.696.988
4.419.630
4.059.543
3.744.796
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
7,9
3,0
2,7
3,9
4,3
13,0
3,6
2,7
3,4
6,4
Miktar
116,6
59,2
-12,7
7,6
288,3
-3,9
25,5
-6,9
82,9
-40,4
De¤er
173,0
26,4
-4,6
12,1
58,4
-32,8
35,7
-6,9
108,0
-41,2
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
OCAK-MAYIS 2009
M‹KTAR (kg)
17.148.664
DE⁄ER (dolar)
84.641.248
OCAK-MAYIS 2010
M‹KTAR (kg)
22.433.380
DE⁄ER (dolar)
108.607.420
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
30,8
DE⁄ER (dolar)
28,3
yon makineleri ihracat›m›z›n
en büyük üçüncü pazar› ise
M›s›r olmufl. Bu ülkeye 2009
y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 6 milyon 605 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon
makineleri ihracat› yapan
firmalar›m›z 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde
yüzde 4,6 oran›nda de¤er
düflüflü ile 6 milyon 300 bin
dolarl›k ihracat gerçeklefltirmifller.
Özbekistan ise tekstil ve
konfeksiyon makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
üçüncü pazar konumunda.
Özbekistan’a geçti¤imiz y›l›n
ilk 5 ayl›k döneminde 5 milyon 531 bin dolarl›k tekstil
ve konfeksiyon makineleri
ihracat› kaydedilmiflken 2009
y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 12,1 oran›nda de¤er art›fl› ile 6 milyon 198 bin dolarl›k ihracat
kaydedilmifl. Tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u dördüncü pazar konumundaki
Etiyopya’ya ise 2009 y›l›n›n
ilk 5 ayl›k döneminde 3 milyon 664 bin dolarl›k tekstil
ve konfeksiyon makineleri
ihracat› söz konusu iken
2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er
yüzde 58,4 oran›nda yükselerek 5 milyon 806 bin dolar
olmufl. Sudan ise tekstil ve
konfeksiyon makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u
beflinci ülke. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 7 milyon 835
bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat›
yap›lm›flken 2010 y›l›n›n
Ocak-May›s döneminde ise
yüzde 32,8 de¤er düflüflü ile
5 milyon 264 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmifl.
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA
VE ‹ST‹FLEME
MAK‹NELER‹
expo
Türkiye yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri
ihracat›m›z›n 2009 y›l›n›n
milyon 487 bin dolar iken
2010 y›l›n›n Ocak-May›s dönemine gelindi¤inde yüzde
17,3 oran›nda gerileme göstererek 56 milyon 650 bin
dolar oldu.
Yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Azerbaycan’›n
ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009
y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 2 milyon 789 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma
ve istifleme makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n
Ocak-May›s döneminde
yüzde 59,7 yükseliflle 4 milyon 454 bin dolarl›k ihracat
yap›lm›fl.
Azerbaycan’›n ard›ndan, bu
mal grubu için en fazla ihracat gerçeklefltirilen ikinci ülkenin ise ‹ran oldu¤u görü-
moment
83
lüyor. ‹ran’a 2009 y›l›n›n 4 ayl›k döneminde 2 milyon 122
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE
ÜLKE
2009 YILI
Miktar (Kg)
AZERBAYCAN
595.247
‹RAN
523.453
IRAK
595.436
A.B.D.
358.902
Ç‹N
425.257
MISIR
308.071
ALMANYA
675.606
L‹BYA
515.020
S. ARAB‹STAN 553.109
TÜRKMEN‹STAN 341.203
De¤er ($)
2.789.320
2.122.931
2.653.520
2.147.028
3.381.396
915.317
3.620.431
1.803.091
3.771.055
1.756.548
2010 YILI
$/kg
4,7
4,1
4,5
6,0
8,0
3,0
5,4
3,5
6,8
5,1
Miktar (Kg)
755.551
713.459
771.623
654.214
435.798
498.822
426.986
453.341
327.987
374.441
De¤er ($)
4.454.281
3.802.917
3.789.130
3.694.066
3.328.817
2.622.196
2.580.349
2.524.067
1.948.849
1.676.262
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
5,9
5,3
4,9
5,6
7,6
5,3
6,0
5,6
5,9
4,5
Miktar
26,9
36,3
29,6
82,3
2,5
61,9
-36,8
-12,0
-40,7
9,7
De¤er
59,7
79,1
42,8
72,1
-1,6
186,5
-28,7
40,0
-48,3
-4,6
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. ‹HRACATI
OCAK-MAYIS 2009
M‹KTAR (kg)
11.879.435
DE⁄ER (dolar)
68.487.451
OCAK-MAYIS 2010
M‹KTAR (kg)
10.825.285
DE⁄ER (dolar)
56.650.500
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
-8,9
DE⁄ER (dolar)
-17,3
bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri
ihracat› söz konusu iken 2010
y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 79,1 yükselifl ile 3 milyon 802 bin dolar
ihracat yap›lm›fl.
Yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z›n
en büyük üçüncü pazar› ise
Irak olmufl.
Bu ülkeye 2009 y›l›n›n OcakMay›s döneminde 2 milyon
653 bin dolarl›k yük kald›rma,
tafl›ma ve istifleme makineleri
ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 42,8 de¤er art›fl›yla 3 milyon 789 bin dolar
rakam› yakalanm›fl. ABD ise
yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z›n
dördüncü büyük pazar› konu-
munda. ABD’ye geçti¤imiz y›l›n›n Ocak-May›s döneminde
2 milyon 147 bin dolarl›k yük
kald›rma, tafl›ma ve istifleme
makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde
yüzde 72,1 de¤er art›fl› ile 3
milyon 694 bin dolarl›k yük
kald›rma, tafl›ma ve istifleme
makineleri ihracat› gerçeklefltirmifller.
En fazla yük kald›rma, tafl›ma
ve istifleme makineleri ihracat›m›z olan beflinci ülke
Çin’e 2009 y›l›n›n Ocak-May›s
dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma
ve istifleme makineleri ihracat› yap›lm›flken 2009 OcakMay›s döneminde yüzde 1,6
azal›flla 3 milyon 328 bin
dolarl›k ihracat yap›lm›fl.
‹HRACAT RAKAMLARI
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANINA G‹REN MAK‹NE ‹HR. BRL. ÜLKE DA⁄ILIMI
expo
ÜLKE ADI
moment
84
ALMANYA
‹RAN (‹SLAM CUM.)
B‹R.DEVLETLER(ABD)
IRAK
BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
RUSYA FEDERASYONU
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
L‹BYA
MISIR
SUUDI ARABISTAN
‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE
BIRLESIK ARAP EMIRLI
CEZAY‹R
K.KIBRIS TÜRK CUMH.
ROMANYA
TÜRKMEN‹STAN
SURIYE ARAP CUM.(SUR
‹SPANYA
BELÇ‹KA
KAZAK‹STAN
BULGAR‹STAN
FAS
EGE SERBEST BÖLGE
POLONYA
HOLLANDA
UKRAYNA
YUNAN‹STAN
GÜRC‹STAN
ÖZBEK‹STAN
Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹
HINDISTAN
ISRAIL
TUNUS
URDUN
SUDAN
LÜBNAN
MALEZYA
AVUSTURYA
BREZILYA
PAKISTAN
MACAR‹STAN
AFGAN‹STAN
PORTEK‹Z
‹SVEÇ
AVUSTRALYA
ET‹YOPYA
DAN‹MARKA
ÇEK CUMHUR‹YET‹
D‹⁄ER
TOPLAM
01 OCAK - 31 MAYIS 2009
De¤er ($)
01 OCAK - 31 MAYIS 2010
De¤er ($)
De¤iflim %
192,415,624.59
107,439,608.74
148,198,963.55
110,350,636.33
83,161,412.91
82,282,778.44
72,272,030.00
76,247,897.46
54,981,894.80
55,166,146.69
60,215,787.05
58,568,194.50
38,214,125.77
23,698,516.21
53,244,803.73
11,734,234.05
46,642,149.74
26,362,792.71
43,598,361.31
34,345,161.38
27,058,021.55
29,088,302.17
35,154,275.68
35,781,371.34
16,794,686.22
22,039,706.13
30,072,749.86
19,125,203.13
25,419,799.20
90,031,739.11
23,208,543.41
10,837,477.85
20,479,289.47
16,860,946.88
13,050,401.31
14,434,362.87
23,305,392.41
9,410,148.18
14,443,239.72
23,577,692.69
9,845,228.61
10,031,810.31
11,847,326.40
7,123,697.02
6,964,093.67
10,610,860.22
8,997,736.60
6,624,995.68
10,806,689.16
7,609,843.55
246,677,541.09
2,463,131,832.54
208,433,246.24
154,436,295.01
152,459,175.22
150,293,306.05
107,964,741.06
92,514,862.79
81,633,751.27
79,434,023.03
69,653,975.92
66,816,898.99
64,662,519.98
57,117,345.70
51,618,767.47
46,787,420.30
46,721,553.61
45,113,407.16
43,981,998.08
43,725,772.06
41,364,550.63
38,283,183.53
37,558,434.63
34,618,237.43
32,698,715.07
32,556,339.15
31,294,358.89
29,093,094.35
26,642,920.09
26,542,161.61
23,717,407.20
23,093,678.75
22,959,222.18
21,105,122.81
20,339,477.46
19,551,854.67
17,351,079.26
17,306,461.73
17,096,902.25
16,901,254.08
16,879,209.90
16,438,173.12
16,030,134.56
14,817,846.04
12,143,237.24
12,086,466.84
11,137,653.04
11,018,129.83
10,905,288.25
10,570,146.14
10,256,468.70
10,190,996.32
248,779,721.41
2,743,476,708.51
8.32
43.74
2.87
36.20
29.83
12.44
12.95
4.18
26.69
21.12
7.38
-2.48
35.08
97.43
-12.25
284.46
-5.70
65.86
-5.12
11.47
38.81
19.01
-6.99
-9.01
86.33
32.00
-11.41
38.78
-6.70
-74.35
-1.07
94.74
-0.68
15.96
32.95
19.90
-26.64
79.61
16.87
-30.28
62.82
47.71
2.50
69.67
59.93
3.84
21.20
59.55
-5.09
33.92
0.85
11.38
ALMANYA
IRAK
‹TALYA
FRANSA
RUSYA FEDERASYONU
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
L‹BYA
MISIR
SUUDI ARABISTAN
CEZAY‹R
ROMANYA
TÜRKMEN‹STAN
‹SPANYA
BELÇ‹KA
KAZAK‹STAN
BULGAR‹STAN
FAS
EGE SERBEST BÖLGE
POLONYA
HOLLANDA
UKRAYNA
YUNAN‹STAN
GÜRC‹STAN
ÖZBEK‹STAN
HINDISTAN
ISRAIL
TUNUS
URDUN
SUDAN
LÜBNAN
MALEZYA
AVUSTURYA
BREZILYA
PAKISTAN
MACAR‹STAN
AFGAN‹STAN
PORTEK‹Z
‹SVEÇ
AVUSTRALYA
ET‹YOPYA
DAN‹MARKA
D‹⁄ER
TOPLAM
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE
01 OCAK - 31 MAYIS 2009
3,671,342,555.38
782,191,270.34
1,112,628,589.48
2,103,932,333.28
1,881,493,656.04
2,121,451,739.72
2,251,176,104.87
1,257,901,177.45
513,256,192.75
696,851,774.84
1,361,912,193.82
640,241,886.57
95,888,329.44
853,419,883.12
857,292,784.38
270,145,303.93
815,669,890.54
306,548,454.45
506,085,530.90
964,250,159.07
678,482,249.86
244,245,273.88
535,935,096.20
229,568,636.17
104,127,491.97
464,577,948.61
815,333,604.31
341,138,688.21
644,230,620.73
305,053,924.17
98,093,582.40
412,337,956.46
162,914,584.24
565,743,775.51
176,696,741.60
150,907,319.94
117,700,686.68
267,003,008.14
32,350,242.76
299,793,669.22
104,853,720.11
58,750,942.75
156,520,924.13
81,560,017.24
124,580,441.81
254,695,922.55
111,846,414.50
79,156,111.39
245,780,116.61
163,085,221.26
4,685,113,699.00
35,775,858,442.79
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE
01 OCAK - 31 MAYIS 2010
4,343,475,016.34
1,004,671,360.23
1,425,387,313.78
2,192,862,643.38
2,564,501,743.97
2,816,577,113.62
2,678,254,407.45
1,696,119,696.31
595,610,734.90
855,633,859.81
1,123,148,809.59
1,014,656,314.83
108,727,612.89
1,003,807,271.74
699,564,053.25
405,155,323.43
1,048,335,607.79
472,690,299.34
717,009,743.97
1,472,565,226.04
818,599,040.69
292,882,120.38
586,872,332.87
300,705,698.14
181,260,907.70
592,457,690.10
979,820,905.08
448,997,618.49
639,662,992.59
267,646,887.93
97,333,116.17
882,950,353.28
198,904,124.02
829,948,544.33
326,856,381.89
211,613,108.04
96,525,901.62
263,609,749.68
88,099,601.55
320,156,912.28
219,321,024.96
102,050,081.72
186,589,625.32
114,565,719.98
207,692,429.21
355,713,569.06
129,797,217.07
70,321,497.50
275,106,909.16
253,192,681.13
5,575,366,136.19
44,153,375,030.77
TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK. TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK.
01 OCAK - 31 MAYIS 2009
01 OCAK - 31 MAYIS 2010
192,415,624.59
107,439,608.74
148,198,963.55
110,350,636.33
83,161,412.91
82,282,778.44
72,272,030.00
76,247,897.46
54,981,894.80
55,166,146.69
60,215,787.05
58,568,194.50
38,214,125.77
23,698,516.21
53,244,803.73
11,734,234.05
46,642,149.74
26,362,792.71
43,598,361.31
34,345,161.38
27,058,021.55
29,088,302.17
35,154,275.68
35,781,371.34
16,794,686.22
22,039,706.13
30,072,749.86
19,125,203.13
25,419,799.20
90,031,739.11
23,208,543.41
10,837,477.85
20,479,289.47
16,860,946.88
13,050,401.31
14,434,362.87
23,305,392.41
9,410,148.18
14,443,239.72
23,577,692.69
9,845,228.61
10,031,810.31
11,847,326.40
7,123,697.02
6,964,093.67
10,610,860.22
8,997,736.60
6,624,995.68
10,806,689.16
7,609,843.55
246,677,541.09
2,216,454,291.45
208,433,246.24
154,436,295.01
152,459,175.22
150,293,306.05
107,964,741.06
92,514,862.79
81,633,751.27
79,434,023.03
69,653,975.92
66,816,898.99
64,662,519.98
57,117,345.70
51,618,767.47
46,787,420.30
46,721,553.61
45,113,407.16
43,981,998.08
43,725,772.06
41,364,550.63
38,283,183.53
37,558,434.63
34,618,237.43
32,698,715.07
32,556,339.15
31,294,358.89
29,093,094.35
26,642,920.09
26,542,161.61
23,717,407.20
23,093,678.75
22,959,222.18
21,105,122.81
20,339,477.46
19,551,854.67
17,351,079.26
17,306,461.73
17,096,902.25
16,901,254.08
16,879,209.90
16,438,173.12
16,030,134.56
14,817,846.04
12,143,237.24
12,086,466.84
11,137,653.04
11,018,129.83
10,905,288.25
10,570,146.14
10,256,468.70
10,190,996.32
248,779,721.41
2,494,696,987.10
TÜRK‹YE
DE⁄.%
MAK‹NE
DE⁄. %
18.31
28.44
28.11
4.23
36.30
32.77
18.97
34.84
16.05
22.79
-17.53
58.48
13.39
17.62
-18.40
49.98
28.52
54.20
41.68
52.72
20.65
19.91
9.50
30.99
74.08
27.53
20.17
31.62
-0.71
-12.26
-0.78
114.13
22.09
46.70
84.98
40.23
-17.99
-1.27
172.33
6.79
109.17
73.70
19.21
40.47
66.71
39.66
16.05
-11.16
11.93
55.25
19.00
23.42
8.32
43.74
2.87
36.20
29.83
12.44
12.95
4.18
26.69
21.12
7.38
-2.48
35.08
97.43
-12.25
284.46
-5.70
65.86
-5.12
11.47
38.81
19.01
-6.99
-9.01
86.33
32.00
-11.41
38.78
-6.70
-74.35
-1.07
94.74
-0.68
15.96
32.95
19.90
-26.64
79.61
16.87
-30.28
62.82
47.71
2.50
69.67
59.93
3.84
21.20
59.55
-5.09
33.92
0.85
12.55
85
moment
ÜLKE ADI
expo
TÜRK‹YE GENEL‹ KARfiILAfiTIRMALI ÜLKE RAPORU (01 OCAK - 31 MAYIS 2009 / 01 OCAK - 31 MAYIS 2010)
‹HRACAT RAKAMLARI
SEKTÖREL BAZDA ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI - 1000 $
MAYIS
expo
SEKTÖRLER
moment
86
I. TARIM
A. B‹TK‹SEL ÜRÜNLER
Hububat,Bakliyat,Ya¤l› Tohumlar ve Mamulleri
Yafl Meyve ve Sebze
Meyve Sebze Mamulleri
Kuru Meyve ve Mamulleri
F›nd›k ve Mamulleri
Zeytin ve Zeytinya¤›
Tütün
Kesme Çiçek
B. HAYVANSAL ÜRÜNLER
Canl› Hayvan,Su Ürünleri ve Mamulleri
C. A⁄AÇ VE ORMAN ÜRÜNLER‹
A¤aç Mamulleri ve Orman Ürünleri
II. SANAY‹
A. TARIMA DAYALI ‹fiLENM‹fi ÜRÜNLER
Tekstil ve Hammaddeleri
Deri ve Deri Mamulleri
Hal›
B. K‹MYEV‹ MADDELER VE MAMULLER‹
Kimyevi maddeler ve Mamulleri
C. SANAY‹ MAMULLER‹
Haz›r giyim ve Konfeksiyon
Otomotiv Endüstrisi
Gemi ve Yat
Elektrik-Elektronik
Makine ve Aksamlar›
Demir ve Demir D›fl› Metaller
Demir Çelik Ürünleri
Çimento ve Toprak Ürünleri
De¤erli Maden ve Mücevherat
Di¤er Sanayi Ürünleri
III. MADENC‹L‹K
Madencilik Ürünleri
TOPLAM
2009
911,063
666,729
249,900
159,382
75,220
73,674
60,058
13,109
30,752
4,634
59,779
59,779
184,555
184,555
6,169,731
575,946
425,799
68,579
81,567
740,127
740,127
4,853,658
989,943
1,214,922
117,167
600,814
455,630
330,750
820,726
244,185
75,024
4,499
180,950
180,950
7,261,743
OCAK-MAYIS
2010 De¤iflim ('10/'09)
1,113,467
826,753
326,952
204,895
80,791
69,749
91,897
13,803
34,027
4,640
65,606
65,606
221,108
221,108
7,614,433
684,045
504,106
85,180
94,759
1,047,465
1,047,465
5,882,923
1,053,411
1,358,028
177,067
768,059
544,599
436,642
1,180,047
268,651
90,636
5,783
341,278
341,278
9,069,178
22.22
24.00
30.83
28.56
7.41
-5.33
53.01
5.29
10.65
0.13
9.75
9.75
19.81
19.81
23.42
18.77
18.39
24.21
16.17
41.53
41.53
21.21
6.41
11.78
51.12
27.84
19.53
32.02
43.78
10.02
20.81
28.54
88.60
88.60
24.89
Pay(10) (%)
12.28
9.12
3.61
2.26
0.89
0.77
1.01
0.15
0.38
0.05
0.72
0.72
2.44
2.44
83.96
7.54
5.56
0.94
1.04
11.55
11.55
64.87
11.62
14.97
1.95
8.47
6.00
4.81
13.01
2.96
1.00
0.06
3.76
3.76
100
2009
4,995,979
3,748,814
1,459,898
812,628
369,101
393,912
320,424
86,891
280,829
25,133
337,583
337,583
909,582
909,582
30,007,204
2,802,485
2,063,342
364,010
375,132
3,242,354
3,242,354
23,962,364
5,055,343
5,254,182
675,151
2,925,087
2,216,455
1,584,733
4,691,453
1,157,603
382,540
19,816
772,677
772,677
35,775,858
2010 De¤iflim ('10/'09)
5,792,235
4,291,800
1,667,617
940,675
409,560
396,517
502,489
96,040
248,283
30,620
375,980
375,980
1,124,456
1,124,456
36,961,903
3,462,487
2,574,687
431,960
455,840
4,826,081
4,826,081
28,673,336
5,810,138
7,296,108
475,153
3,727,476
2,494,697
2,252,293
4,787,978
1,335,952
464,631
28,909
1,399,236
1,399,236
44,153,375
(*) ‹hracatç› Birliklerince 1.1.2009 - 31.12.2009 tarihleri aras›nda kayda al›nan ihracat toplam›n› gösterir.
(**) ‹hracatç› Birliklerince kayda al›nmas› zorunlu olmayan, ancak ihracat say›lan ifllenmemifl de¤erli maden, uçak ve gemilere teslim edilen akaryak›t ve kumanya ile di¤er kalemlerin geçici toplam ihracat tutarlar›d›r.
15.94
14.48
14.23
15.76
10.96
0.66
56.82
10.53
-11.59
21.83
11.37
11.37
23.62
23.62
23.18
23.55
24.78
18.67
21.51
48.84
48.84
19.66
14.93
38.86
-29.62
27.43
12.55
42.12
2.06
15.41
21.46
45.89
81.09
81.09
23.42
Pay(09) (%)
13.12
9.72
3.78
2.13
0.93
0.90
1.14
0.22
0.56
0.07
0.85
0.85
2.55
2.55
83.71
7.84
5.83
0.98
1.03
10.93
10.93
64.94
13.16
16.52
1.08
8.44
5.65
5.10
10.84
3.03
1.05
0.07
3.17
3.17
100
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE RAPORU
3,671,342,555.38
782,191,270.34
1,112,628,589.48
2,103,932,333.28
1,881,493,656.04
2,121,451,739.72
2,251,176,104.87
1,257,901,177.45
513,256,192.75
696,851,774.84
1,361,912,193.82
640,241,886.57
95,888,329.44
853,419,883.12
857,292,784.38
270,145,303.93
815,669,890.54
306,548,454.45
506,085,530.90
964,250,159.07
678,482,249.86
244,245,273.88
535,935,096.20
229,568,636.17
104,127,491.97
464,577,948.61
815,333,604.31
341,138,688.21
644,230,620.73
305,053,924.17
98,093,582.40
412,337,956.46
162,914,584.24
565,743,775.51
176,696,741.60
150,907,319.94
117,700,686.68
267,003,008.14
32,350,242.76
299,793,669.22
104,853,720.11
58,750,942.75
156,520,924.13
81,560,017.24
124,580,441.81
254,695,922.55
111,846,414.50
79,156,111.39
245,780,116.61
163,085,221.26
4,685,113,699.00
35,775,858,442.79
01 OCAK - 31 MAYIS 2010
2010 DE⁄ER (USD
4,343,475,016.34
1,004,671,360.23
1,425,387,313.78
2,192,862,643.38
2,564,501,743.97
2,816,577,113.62
2,678,254,407.45
1,696,119,696.31
595,610,734.90
855,633,859.81
1,123,148,809.59
1,014,656,314.83
108,727,612.89
1,003,807,271.74
699,564,053.25
405,155,323.43
1,048,335,607.79
472,690,299.34
717,009,743.97
1,472,565,226.04
818,599,040.69
292,882,120.38
586,872,332.87
300,705,698.14
181,260,907.70
592,457,690.10
979,820,905.08
448,997,618.49
639,662,992.59
267,646,887.93
97,333,116.17
882,950,353.28
198,904,124.02
829,948,544.33
326,856,381.89
211,613,108.04
96,525,901.62
263,609,749.68
88,099,601.55
320,156,912.28
219,321,024.96
102,050,081.72
186,589,625.32
114,565,719.98
207,692,429.21
355,713,569.06
129,797,217.07
70,321,497.50
275,106,909.16
253,192,681.13
5,575,366,136.19
44,153,375,030.77
De¤iflim %
18.31
28.44
28.11
4.23
36.30
32.77
18.97
34.84
16.05
22.79
-17.53
58.48
13.39
17.62
-18.40
49.98
28.52
54.20
41.68
52.72
20.65
19.91
9.50
30.99
74.08
27.53
20.17
31.62
-0.71
-12.26
-0.78
114.13
22.09
46.70
84.98
40.23
-17.99
-1.27
172.33
6.79
109.17
73.70
19.21
40.47
66.71
39.66
16.05
-11.16
11.93
55.25
19.00
23.42
expo
ALMANYA
IRAK
‹TALYA
FRANSA
RUSYA FEDERASYONU
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
L‹BYA
MISIR
SUUDI ARABISTAN
CEZAY‹R
ROMANYA
TÜRKMEN‹STAN
‹SPANYA
BELÇ‹KA
KAZAK‹STAN
BULGAR‹STAN
FAS
EGE SERBEST BÖLGE
POLONYA
HOLLANDA
UKRAYNA
YUNAN‹STAN
GÜRC‹STAN
ÖZBEK‹STAN
HINDISTAN
ISRAIL
TUNUS
URDUN
SUDAN
LÜBNAN
MALEZYA
AVUSTURYA
BREZILYA
PAKISTAN
MACAR‹STAN
AFGAN‹STAN
PORTEK‹Z
‹SVEÇ
AVUSTRALYA
ET‹YOPYA
DAN‹MARKA
D‹⁄ER
TOPLAM
01 OCAK - 31 MAYIS 2009
2009 DE⁄ER (USD)
87
moment
ÜLKE ADI
ÜRÜNLER
Do¤ufl ‹¤neli vanalar›
expo
Do¤ufl ‹¤neli Vanalar›, tüm klape konumlar›nda dairesel alan yaratmas›ndan dolay› kavitasyon hasar›
düflük, sessiz ve titreflimsiz regülasyon olana¤› sa¤lar. Tam kapal› pozisyonda vana s›zd›rmazl›k sa¤larken tam aç›k konumda damla yap›s›n› alarak bas›nç
kayb›n› minimum seviyeye indirir ve maksimum debi kapasitesi yarat›r. Tübitak destekli gerçeklefltirilen
Ar-Ge çal›flmalar› sonucunda Do¤ufl Vana, ‹¤neli
Vanalar› DN 80 – DN 1200 çaplar›nda üretmekte
olup yak›n bir gelecekte daha yüksek çaplarda üretim planlanmaktad›r. Do¤ufl ‹¤neli Vanalar› tüm
çaplarda yekpare gövdeden imal edilmektedir. Dolay›s›yla vana boyutu ve a¤›rl›¤› düflüktür. Ayr›ca,
damla fleklindeki özel iç gövdesi sayesinde rakiplerine oranla daha yüksek kv de¤erlerine ve daha düflük
bas›nç kay›plar›na ulafl›rlar. Klape, sistem bas›nc›ndan ba¤›ms›z olarak çal›fl›r, özel raylar üzerinde yataklan›r. Böylelikle büyük çaplarda dahi vana açma
kapamas› için çok düflük tork de¤erleri gerekir.
moment
88
Ser-Ma’dan süt endüstrisi
için makineler
Ser-Ma Makina sektörsel bazda yapm›fl oldu¤u incelemeler neticesinde, süt ve süt endüstrisinde bulunan firmalar›n, kullan›lan malzeme ve çal›flma
prensibinin, g›da kodeksine uygun ve hassasiyet
aç›s›ndan verimlili¤i yüksek olan, Özel Elektrostatik Al›c›l› Hava Temizlemeli Yo¤urt Kovas› ‹ç Temizleme Makinelerine ihtiyaç duyuldu¤u ortaya ç›kard›. Konu ile ilgili 1998 y›l›ndan itibaren Flowmeter’li Dolum Sistemleri ve Ambalaj ‹ç Temizleme
Makineleri ile ilgili Türkiye’de tek üretici olan firma, Komple Dolum Hatlar› ve Dolum Makineleri
ile ilgili 10 y›l› aflk›n bir tecrübeye sahip. Firma ayr›ca, Özel Flowmeter Dolum Sistemli, Otomatik
CIP Temizleme Sistemli Ürün Tankl› ve g›da endüstrisindeki süt ve süt ürünlerinin transferinde
kullan›lan, Hijyenik Transfer Pompal› tekli/ikili/dörtlü Dolum ve Özel Elektrostatik Al›c›l› Haval›
Kova ‹ç Temizleme, S›cak/So¤uk Sulu Kova ‹ç Temizleme ve Buharl› Kova ‹ç Temizleme Makineleri
imalat›na devam ediyor.
SIK KULLANILANLAR
Metal Bulletin
www.expodatabase.com
www.metalbulletinstore.com
DÜNYADA DÜZENLENEN FUARLARA
‹L‹fiK‹N B‹LG‹ KAYNA⁄I.
METAL VE METAL ÜRÜNLER‹ SEKTÖRÜ
T‹CAR‹ B‹LG‹ KAYNA⁄I.
expo
International
Tradeshow Directory
•
Merkezi Almanya’da bulunan M+A ExpoDataBase
firmas› taraf›ndan oluflturulmufl, dünya ticaret
fuarlar› veritaban›d›r.
•
Dünyada her y›l düzenlenmekte olan 10 bini aflk›n
ticaret fuar›n›n kayd›n› içermektedir.
•
Sektör, ülke/flehir ve tarih kriterleri verilmek suretiyle
arama yapmay› mümkün k›lmaktad›r.
•
Fuarlara iliflkin istatistiki bilgiler, metrekare fiyatlar›,
aç›l›fl kapan›fl saatleri, halka aç›k olup olmad›klar›,
fuar giriflinin ücretli olup olmad›¤›, düzenlenme
aral›klar›, son baflvuru tarihleri ve ifladamlar› için
di¤er bilgilere eriflim imkan› sunmaktad›r.
•
Hizmet sunulan diller ‹ngilizce ve Almancad›r.
•
Siteye eriflim ücretsizdir.
•
Metal ve metal ürünlerinin dünya borsalar›ndaki fiyat ve
e¤ilimleri, bu konudaki haberler, uzman yorumlar›,
sektörel istatistikler, firma bilgileri ve analizlere yer
verilmektedir.
•
Sektörel firma, toplant› ve fuarlar hakk›nda düzenli bilgi
de sa¤layan veritaban›nda web sitesinin içeri¤i her an
güncellenmekte ve günlük e-posta alarmlar› abonelere
iletilmektedir. Haftada iki kez bas›lan dergisi ücretsiz
gönderilmektedir.
•
Hizmet sunulan dil ‹ngilizcedir.
•
Siteye eriflim ücretsizdir.
moment
89
B‹LG‹ HATTI
expo
‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹
GENEL
SEKRETERL‹KLER‹N‹N
SUNDU⁄U H‹ZMETLER VE
‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹
ÜYELER‹N‹N
YÜKÜMLÜLÜKLER‹
moment
90
Yasal Dayanak ;“Hazine Müsteflarl›¤› ile D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› Teflkilat ve Görevleri Hakk›nda 4059 Say›l› Kanun”un 6. Maddesinin (c)
f›kras›na göre; ‹hracatç› Birlikleri, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›n›n ba¤l›
kuruluflu olarak tan›mlanmaktad›r.
5910 Say›l› “Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile ‹hracatç› Birliklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanun” 03.07.2009 tarih ve 27277 say›l›
Resmi Gazete’de yay›mlanarak yürürlü¤e girmifltir.
5910 say›l› Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile ‹hracatç› Birliklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanunun kapsam›na giren konularda uygulanacak usul ve esaslar, 03.09.2009 tarih ve 27338 say›l› Resmi Gazetede yay›mlanarak yürürlü¤e giren, “Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile
‹hracatç› Birliklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Yönetmelik’te
belirlenmifltir.
SÖZ KONUSU YÖNETMEL‹⁄‹N
6. MADDES‹NE GÖRE;
1- ‹hracat yapacak gerçek veya tüzel kiflilerin, ihraç edecekleri mal›n
ait oldu¤u sektörde faaliyet gösteren ve ticaret sicilinde kay›tl› merkez veya flube adreslerinin birinin bulundu¤u en yak›n birli¤e üye olmalar› ve Kanunda belirtilen ödemeleri yapmalar› zorunludur. Birliklerden birine üye olan ihracatç› di¤er birliklerin ifltigal alan›na giren
maddeleri de üyelik flart› aranmaks›z›n ihraç edebilir. Ancak, sadece
üyesi oldu¤u birli¤in hizmetlerinden yararlan›r ve genel kuruluna kat›labilir.
2- Birli¤e üye olan gerçek ve tüzel kifli ihracatç›lar diledikleri zaman
yaz›l› olarak müracaat etmek suretiyle birlik üyeli¤inden ayr›labilirler.
Üyelikten ayr›lanlar›n, ayr›ld›klar› tarihe kadar olan yükümlülükleri
ortadan kalkm›fl say›lmaz. Birlikten ayr›lan üyenin yeniden üye olmak
istemesi halinde varsa di¤er genel sekreterliklere ba¤l› birliklerdekiler de dahil olmak üzere eski borçlar› ilgili birlik ad›na tahsil olunur.
3-
Üyeler; kanun ve yönetmeliklerde üyelikle ilgili olarak belirtilen
görevleri yerine getirmekle, birliklerin amaçlar›na ayk›r› harekette
bulunmamakla, birlik yetkili organlar› taraf›ndan istenecek bilgi ve
belgeleri zaman›nda, tam ve do¤ru olarak vermekle, birlik kararlar›na
uymakla, birlik veri taban›nda yer alan adres, telefon, faks, elektronik
posta adresi ve internet adresi baflta olmak üzere iletiflim bilgilerinin
güncelli¤ini sa¤lamakla ve birli¤e kay›t s›ras›nda girifl aidat› ve her
y›l için y›ll›k aidat ödemekle yükümlüdür.
Yükümlülüklerini yerine getiren üyeler, her y›l›n Nisan ay› içinde top-
lanan Birlik Genel Kuruluna kat›lma, ihracata yönelik devlet yard›mlar›ndan yararlanma, ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterliklerinin sundu¤u;
ihracat kay›t ve onay ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi, ithal talepleri, ihraç
ve iflbirli¤i teklifleri ile mevzuattaki geliflmelerle ilgili bilgilendirmeler,
fuar organizasyonlar›, ticaret heyeti ve al›m heyeti programlar›, Dahilde
ve Hariçte ‹flleme ‹zin Belgeleri’yle ilgili olarak firma tan›mlamas› ve
kullan›c› yetkilendirmesi ile ihracat taahhüt hesaplar›n›n kapat›lmas› ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi gibi hizmetlerden ve sosyal tesislerden yararlanabilmektedir.
5910 SAYILI “TÜRK‹YE ‹HRACATÇILAR MECL‹S‹ ‹LE
‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹N‹N KURULUfi VE GÖREVLER‹
HAKKINDA KANUN”DA B‹RL‹KLER‹N GÖREVLER‹ fiU
fiEK‹LDE TANIMLANMIfiTIR;
A- D›fl ticarete iliflkin konularda çal›flmalar yapmak, bu kapsamda; kamu kurum ve kurulufllar›, sivil toplum kurulufllar› ve özel sektör kurulufllar› ve ulusal ve uluslararas› kurulufllar nezdinde üyelerinin menfaatlerini ülke ç›karlar› çerçevesinde koruyucu ve gelifltirici çal›flmalar yapmak.
B- ‹hracatç›lar aras›nda mesleki ahlâk ve dayan›flmay› sa¤lamak.
C-
Türkiye ‹hracatç›lar Meclisinin (T‹M) görüflünü ve Müsteflarl›k onay›n› almak kayd›yla sektörü ile ilgili mevcut e¤itim ve ö¤retim kurumlar›na yard›mda bulunmak, yenilerinin kurulmas›na öncülük etmek ve
katk›da bulunmak.
Ç- T‹M’in görüflünü ve Müsteflarl›k onay›n› almak kayd›yla; amaç ve
görevlerini gerçeklefltirmeye yönelik vak›f kurmak veya kurulmufl olanlara ifltirak etmek, bütçe imkânlar› çerçevesinde gerekti¤inde mal ve
hizmet almak, yapt›rmak, satmak, kiralamak, rehin ve ipotek ifllemleri
tesis etmek ve kald›rmak, gerekti¤inde ifltigal sahas› ile ilgili ortak hizmet verecek flirket, dernek, tesis ve iflletmeler kurmak, kurulmufl olanlara ifltirak etmek, laboratuvar, test, muayene ve belgelendirme konular›nda üyelerini desteklemek, fuar, sergi ve tan›t›m faaliyetlerini düzenlemek, düzenlenecek fuar ve sergilere ifltirak etmek ve tan›t›m faaliyetlerinde bulunmak.
D- T‹M taraf›ndan verilecek d›fl ticarete iliflkin di¤er görevleri yapmak.
‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹ GENEL
SEKRETERL‹KLER‹NCE ÜYELERE SUNULAN
H‹ZMETLERDEN BAZILARI
‹hracat prosedürleri, ülke d›fl ticaret mevzuatlar› ve yat›r›m imkanlar›, sektör bilgileri, ihracatta kullan›lan belgeler, devlet yard›mlar›, d›fl taleplere ulaflma, yurt d›fl› ithalatç› adreslerinin ürün-ülke baz›nda temini,
d›fl ticarette uyuflmazl›klar, ihracatta krediler ve finansman, dahilde ve
hariçte iflleme rejimi, ithalat mevzuat› ve prosedürleri, yurtd›fl› müteahhitlik hizmetleri, serbest bölgeler mevzuat› gibi d›fl ticaretle ilgili her konuda gelen bilgi taleplerinin cevapland›r›lmas›.
‹hracat mevzuat›n›n haz›rlanmas› ve ülkemizin uluslararas› düzeydeki
iliflkilerinin düzenlenmesi hakk›ndaki çal›flmalara kat›lmak ve bu konudaki sektör görüfl ve önerilerini D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›, Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ve ilgili di¤er kurum ve kurulufllara iletmek.
Sektörel rapor ve de¤erlendirme notlar›, ülke ve pazar araflt›rma raporlar› haz›rlamak.
6- Bölgenin ve üyelerinin ihracat potansiyelini de¤erlendirmek ve
art›rmak için hedef ülkelerde ürünlere ve pazara yönelik incelemeler yapmak ve sonuçlar›n› üyelerine duyurmak.
Ulusal ve uluslararas› kongre, seminer, sempozyum ve konferanslar› izleyerek üyelerini bilgilendirmek.
Yurt d›fl›ndaki Ticaret Müflavirliklerimiz taraf›ndan periyodik
olarak ulaflt›r›lan ithalat talepleri ve iflbirli¤i tekliflerinin düzenli
olarak üyelere ve di¤er ilgili kurulufllara iletilmesi (söz konusu
bilgiler D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› web sitesinde de
http://www.dtm.gov.tr “D›fl Talepler Bülteni” bölümünde yay›nlanmaktad›r)
DTM koordinatörlü¤ünde al›c› ülke temsilcilerini Türkiye’ye
davet ederek, ilgili ihracatç› firmalarla temasa geçmelerini sa¤lamak, ayr›ca hedef ülkelere ticaret heyeti ziyaretleri düzenleyerek,
ziyaret edilen ülke ifladamlar› ile ihracatç›lar aras›nda birebir görüflmeler gerçeklefltirmek, toplant›, seminer vb. organizasyonlar
yapmak.
Makine sektörüne yönelik olarak ayl›k olarak yay›nlanan “Moment Expo”
dergisi ve buna benzer periyodik yay›nlar ç›kar›lmas›.
Genel Sekreterlikler ve ‹rtibat Bürolar› ile e-Birlik sistemi üzerinden bilgisayar a¤› yard›m›yla ihracat kay›t ve onay ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi,
fiili ihracat sonras› al›c› firma de¤iflikli¤inin yap›lmas›.
Kayda ba¤l›, konsinye ve bedelsiz ihracat ifllemlerini
yerine getirmek.
‹hracat kay›t rakamlar›n› ilgili kurumlara bildirmek.
Performans ve Güvenilirlik Belgesi düzenlemek.
‹hracata Yönelik Devlet Yard›mlar› kapsam›nda; Yurt D›fl›nda Milli ve Bireysel Düzeyde Gerçeklefltirilen Fuar Kat›l›mlar›n›n, Yurt D›fl›nda Ofis-Ma¤aza Açma, ‹flletme ve Marka Tan›t›m Faaliyetlerinin, Çevre Maliyetlerinin,
Pazar Araflt›rmas› ve Pazarlama Faaliyetlerinin Desteklenmesi, Türk Ürünlerinin Yurtd›fl›nda Markalaflmas› Türk Mal› ‹maj›n›n Yerlefltirilmesi ve Turquality®'nin Desteklenmesi ve Tar›msal Ürünlerde ‹hracat ‹adesi ile ilgili ifllemleri yürütmek.
Firmalar›n, fieker Kurumundan ve Toprak Mahsulleri Ofisinden fleker ve
bu¤day al›mlar›n› yapabilmelerini teminen, gerçeklefltirdikleri ihracatlar›n
teyitlerinin al›nmas› ve söz konusu kurumlara bildirilmesi.
‹hracatç›lar›n pazar yaratma çabalar›na yard›mc› olmak amac›yla mevcut pazarlar› gelifltirmek ve hedef pazarlara girebilmek
için hedef ülkelerde düzenlenen fuarlara do¤rudan ulusal kat›l›m
organizasyonu gerçeklefltirmek, firmalar›n ulusal kat›l›m organizasyonuyla ya da bireysel olarak kat›labilecekleri di¤er önemli fuarlar› üyelerine duyurmak.
Dahilde ‹flleme ‹zin Belgesi ve Hariçte ‹flleme ‹zin Belgeleriyle ilgili olarak firma tan›mlamas› ve kullan›c› yetkilendirmesi, ihracat taahhüt hesaplar›n›n kapat›lmas› ve k›smi teminat iadesi ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi.
Yurtd›fl› Ticaret Müflavirlikleri, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›, Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi, di¤er ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterlikleri ya da ilgili kurum ve kurulufllardan ulaflan fuar, ihale, seminer, konferans, heyet programlar› vb. faaliyetlerin, ihraç ürünleri ve pazarlar›yla ilgili geliflmeler ile mevzuattaki de¤iflikliklerin
sektör ayr›m› yap›larak derlenmesi ve sirküler yoluyla üye firmalara duyurulmas›, fuar ve ihale duyurular›n›n genel sekreterlik
web sayfas›nda yay›nlanmas›.
Geri gelen eflyaya iliflkin Birlikler ve Gümrük Müdürlükleri ile yaz›flmalar›n yap›lmas›.
Sektörlerin yurt d›fl›nda daha etkin bir flekilde tan›t›labilmesi,
ihracat›n›n art›r›lmas›, yurt içinde ve yurt d›fl›nda imaj›n›n gelifltirilmesine yönelik faaliyetlerin gerçeklefltirilmesi, markalaflma,
AR-GE ve ortak tan›t›m çal›flmalar›n›n organize edilmesi amac›yla; “Makine Tan›t›m Grubu”, “Seramik Tan›t›m Grubu” gibi sektörel tan›t›m gruplar›n›n oluflturulmas›.
Makine, A¤aç Mamulleri ve Orman Ürünleri, Seramik gibi,
sektörlerin tan›t›m›na katk›da bulunmak üzere web siteleri oluflturulmas›.
‹lk kez Dahilde isleme izin Belgesi müracaat›nda bulunan firmalar›n üretim faaliyetlerinin yerinde tespitinin yap›lmas›.
‹hraç ürünlerine ait gümrüklerden firma baz›nda al›nan k›ymet tespitine
iliflkin taleplerin Yönetim Kurullar›nca görüflülmesini sa¤lamak ve nihai görüflleri ilgili Gümrük Müdürlüklerine göndermek.
2. el makine ithal etmek isteyen firmalar›n baflvurular›na iliflkin olarak,
ilgili üyelerin görüflleri de al›nmak suretiyle oluflturulan nihai görüfllerin
DTM ‹thalat Genel Müdürlü¤ü’ne iletilmek üzere T‹M’e bildirilmesi.
Ülkelerin ulusal güvenlik kayg›s›yla oluflturduklar› iç düzenlemeler yan›nda uluslararas› sorumluluklar›n ve iflbirliklerinin de bir gere¤i olarak d›fl
ticarete konu olan herhangi bir mal, hizmet veya teknolojinin transferinde
uygulanan ihracat kontrolleri, kimyasallar›n kayd›, de¤erlendirilmesi, izni ve
k›s›tlanmas›n› öngören yeni Avrupa Birli¤i mevzuat› (REACH), tekstil ve
konfeksiyon ürünlerinin ithalat›n›n kayda al›nmas› gibi konularda bilgilendirme, yönlendirme ve uygulama görevlerinin yerine getirilmesi.
expo
Hedef ülke ve ürünlerle ilgili olarak ihracatç›lar›n gereksinim
duyaca¤› her türlü bilgiyi derlemek ve dileyen üyelerin kullan›m›na haz›r hale getirmek.
‹hracat›n gelifltirilmesine yönelik olarak, “Makine Sanayii Sektör
Platformu”, “Ortak Sat›nalma Organizasyonu”, “TURQUM
Ürün Uygunluk Markas›” ve benzeri projelerin oluflturularak
yürütülmesi.
91
moment
Firmalar›n ihracat ifllemleri s›ras›nda karfl›laflt›klar› sorunlar›n
çözümüne yönelik olarak ilgili makamlar nezdinde giriflimlerde
bulunmak.
NOSTALJ‹
Yaflam› de¤ifltiren
icatlar 1
BAZI ‹CATLAR SOSYAL VE EKONOM‹K YAfiAMDA KÖKLÜ DE⁄‹fi‹MLER YAfiANMASINI SA⁄LADI.
SOSYAL YAfiAMI ETK‹LEYEN EN ÖNEML‹ ‹CATLARDAN B‹R‹ fiÜPHES‹Z TELEV‹ZYONDU. fi‹fiME
LAST‹K, KL‹MA VE FOTOKOP‹ MAK‹NES‹N‹N ‹CADI DA ‹NSANO⁄LUNUN YAfiAMINDA ÖNEML‹
KL‹METRE TAfiLARINDAN B‹R‹ OLDU.
expo
TELEV‹ZYON
moment
92
Televizyonun mucidi ayn› zamanda ilk
video kaydedicinin de mucididir:
1826'da John Logie Baird gramafonla
ayn› ilkeyi kullanarak 25 cm. çap›ndaki
balmumu bir diskin üzerine görüntü
kaydedebilen bir ayg›t›n patentini ald›.
Philips Electronics firmas› Philips Lazervision ile diskin üzerine görüntü
kaydetme fikrini 46 y›l sonra yeniden
icat etti; 1972'de tan›t›m›n› yapt›klar› bu
ayg›t ABD'de 1980'de, Avrupa'da
1982'de piyasaya sürüldü. Ayr›ca Philips ile Sony firmalar›n›n ortak olarak
CD'yi piyasaya sürdükleri tarihtir.
(1982)
Lazer okuyuculu videodisk ve CD, James T. Russell'›n icad› olan optik diskten türemifltir. Russell, vinil plaklar›n
pikap i¤nesi yüzünden afl›n›p y›pranmas›ndan b›km›fl ve 1965'te bilgiyi lazerle okunacak flekilde bir disk üzerine
kaydetme fikrinin patentini alm›flt›. Philips firmas›, Russell'›n fikrini video gö-
rüntülerini kaydedecek flekilde geniflletti ve 1969'da Klaas Compaan ve Piet
Kramer, video uzunçalar›n› gelifltirdi:
30 cm'lik video diskin ilk tan›t›m›
1972'de yap›ld› ve 1980'de Lazervision
ad›yla piyasaya sürüldü. Bu arada,
1975'te Philips'in ses üzerine sürdürülen AR-GE çal›flmalar›n› yürüten mühendislerden Lou Ottens, sesi küçük
bir optik disk üzerine kaydetmek için
çal›flmalar yap›yordu: Sony ile ortak gelifltirme çal›flmas›ndan sonra, 1982'de
yayg›n olarak kullan›lan 4,8 inçlik (12
cm) kompakt diskler piyasaya ç›kt›; bu
bulufl daha sonra da CD-ROM olarak
bilgisayarlara uyarland›.
FOTOKOP‹ MAK‹NES‹
Chester F. Carlson 1906 y›l›nda do¤du¤unda karbon Ka¤›d› ya da ozalit gibi
çeflitli ço¤altma yöntemleri icat edilmiflti. 1903'te George C. Beidler Rektigraf
adl› ilk fotokopi makinesini icat etti,
ama bu ifllem asl›nda belgelerin bask›s›n› yapmaktan ibaretti ve tutulmad›.
1938'de Carlson Elektron foto¤rafç›l›¤›
ad›n› verdi¤i yöntemi bulana dek belgeler Elektrostatik olarak ço¤alt›lam›yordu.
Carlson Amerika'da yaflanan büyük bunal›mdan sonra iflini kaybedinceye dek,
Bell Telephone Labratories'te araflt›rmac› Mühendis olarak çal›fl›yordu. Bunun ard›ndan, önce Patent avukatl›¤›
yapt›, sonra da New York'taki Elektro-
‹LK KL‹MANIN ‹CADI
fi‹fiME LAST‹K
Yapay havaland›rma ve yapay so¤utma
sistemleri art›k ça¤lardan beri kullan›l›yor. Eskiden insanlar kap› girifllerine ›slak has›rlar asarak ya da konutlar›n›(hava ak›mlar›n›, evin içine girmeden önce
avludaki f›skiyelerin aras›ndan geçirmek yoluyla) serinlik sa¤layacak flekilde
tasarlayarak çözüm ar›yorlard›. 19. yüzy›la gelindi¤inde, havay› serinletmek
için buzun önüne vantilatörler yerlefltirilmeye bafllanm›flt›; ama Willis H. Carrier'in icad› olan bilimsel olarak tasarlanm›fl ilk klima için 1902'yi beklemek
gerekti.
Carrier, 1901'de Cornell Üniversitesi
elektrik mühendisli¤i bölümünden mezun oldu; ayn› y›l Temmuz ay›nda Buffalo'daki Buffalo Forge Company'de
çal›flmaya bafllad›. Alt› ay içinde flirke-
fiiflme lastik ayn› zamanda inflaat muhendisi olan mucit Robert Thomson taraf›ndan 10 Aral›k 1845'te icat edildi.
Çok geçmeden patentini ald›. ‹lk tan›t›m›n› yapt›¤› yaz Mechanics' Magazine
dergisinde çok flaflk›nl›k yaratt›. O dönemde yayg›n olarak kullan›lan at arabalar›n›n tekerleklerine uygulanacak bu
lastikler sayesinde inan›lmaz bir sessizlik sa¤l›yordu. Ayn› zamanda istenildi¤i
ölçüde fliflirilebilen bu lastikler her flartta kullan›labiliyordu. 1847 y›l›nda patent haklar›n› Messers. Whitehurst &
Co ad›nda bir flirkete satt›. Bu firma
lastikleri ticari hale getirmeye çal›flt›.
Ancak maliyetin yüksek olmas› nedeniyle çok pahal›yd›lar ve lasti¤in tekerle¤e montaj› için 70 gibi yüksek bir say›da civata gerekiyordu.
expo
Carlson, 20 flirketin kap›s›n› çald›ysa da
bulufluyla ilgilenen ç›kmad› ama 1944'te
Columbus'taki Battelle Memorial Enstitüsü, bir telif hakk› sözleflmesi alt›nda,
fikri gelifltirmek için çal›flmas›n› kabul
etti. Ronald M Schaffert bu süreci gelifltirdi ve sonunda üretim haklar› Haloid Corporation'a sat›ld›. Bu flirket, Carlson’›n buluflunun ad›n› Xerography
olarak de¤ifltirdi. Haloid flirketi, zerografi ilkesiyle çal›flan ilk fotokopi makinesini 1959'da üretti makine öylesine
tutuldu ki, flirket daha sonra ad›n› Xerox Corporation olarak de¤ifltirdi.
93
moment
nik firmas› P.R. Mallory & Co.'nun patent departman›nda ifle girdi. Buradayken dikkatini patent ifllerini h›zland›rmak için bir kopya makinesi icat etmeye yo¤unlaflt›rd›.
New York Halk Kütüphanesi'nde araflt›rma yaparken Paul Selenyi'nin çeflitli
maddelerin elektrik iletkenli¤inin ›fl›¤a
ba¤l› olarak de¤iflti¤ine dair ilkesini
keflfetti. Selenyi'nin ilkesini, kopyalamaya uyarlad› ve bu de¤iflken iletkenli¤i, kopya edilecek belgenin sabit bir
gölgesine dönüfltürmek üzerine deneyler yapt›. 8 Eylül 1938'de elektron foto¤rafç›l›¤› için patent baflvurusunu
yapt› ve ertesi ay bu süreci baflar›yla
uygulayarak yapt›¤› deneyin tarihini ve
yerini cam bir levhadan mumlu ka¤›d›n
üzerine geçirdi: "10-22-39 Astoria"
tin araflt›rma gelifltirme laboratuvar›n›n
bafl›na getirildi. Buradaki ilk projelerinden biri, ›s›tma bobinlerinden oluflan
bir sistemden geçirildi¤inde havan›n
ne kadar ›s› so¤urabilece¤ini belirlemekti; bulgular› flirketin ›s›nma giderlerinde binlerce dolar tasarruf sa¤lad›. ‹lk
projelerinden bir baflkas› da so¤utmaya
yönelikti.; Brooklyn'de Sackett-Wilhelms Lithographing and Publishing
adl› matbaa flirketi, ›s› ve nem de¤iflimleri yüzünden ka¤›d›n genleflmesi ve
büzüflmesi sonucu bask› sürecinde
renklerin donuklaflmas› gib bir sorun
yafl›yordu. Willis H. Carrier; 17 Temmuz 1902'de bu flirket için dünyan›n ilk
klimas›n›n tasar›mlar›n› tamamlad›: Klima, matbaan›n ›s› ve nem oran›n› hassasiyetle denetleyen 30 tonluk bir makinayd›.
FUARLARDAN
MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR
(2010 YILI HAZ‹RAN - TEMMUZ - EYLÜL VE EK‹M AYLARI)
AYLAR
HAZ‹RAN
TAR‹H‹
expo
TEMMUZ
EYLÜL
YER‹
KONUSU
WEB
ORGAN‹ZATÖR
Aquatech China - International Trade Fair for Process,
Drinking and Waste Water
2-4 Haziran 2010
Shanghai, Çin
‹ÇME SUYU-ATIK SU
[email protected]
Amsterdam Rai
JIMEX Uluslararas› Endüstri Makineleri, Elektrik ve
Otomasyon Fuar›
6-9 Haziran 2010
Amman, Ürdün
ENDÜSTR‹YEL MAK‹NELER, ELEKTR‹K,
OTOMASYON
www.tuyap.com.tr
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
InterPart-Exhibition for Design Systems, Rapid Prototyping 8-9 Haziran 2010
and Parts Suppliers for the Automotive and Machine
Construction Industries
Karlsruhe, Almanya
METAL ‹fiLEME, PLAST‹K VE LAST‹K ‹fiLEME, www.cancom.com
KAYNAK, VS. OTOMOTIV, ELEKTRON‹K,
MAK‹NE VE ‹NfiAAT MÜHEND‹SL‹⁄‹
ENDÜSTR‹LER‹
FOOD INDUSTRY / MICROCLIMATE AND COLD / PACKAGING 8-11 Haziran 2010
AND LABEL
International Exhibition for Food Processing, Packaging,
Cooling, Refrigeration
Minsk, Belarus
GIDA ‹fiLEME TEKNOLOJ‹S‹, AMBALAJ,
PLAST‹K VE KAUÇUK TEKNOLOJ‹S‹
www.minskexpo.com
IFWexpo Heidelberg GmbH
MinskExpo, JSC
Canon Communications Deutschland
GmbH, Canon Communications LLC
ANKOMAK International Construction Machinery and
Building Technology Exhibition
9-13 Haziran 2010
‹stanbul, Türkiye
YAPI MALZ.,TEKNOLOJ‹, ‹fi MAK‹NELER‹
[email protected]
ITE GROUP PLC.
E ULUS. FUAR TAN H‹ZM A.fi.
REW ‹STANBUL-Uluslar aras› Geri Dönüflüm, Çevre
Teknolojileri ve At›k Yönetimi Fuar›
10-13 Haziran 2010
ÇEVRE KORUMA TEKN., YEN‹LENEB‹L‹R
ENERJ‹, SU TEKN.
www.tuyap.com.tr
IFO ‹STANBUL FUAR H‹ZM. SAN. T‹C. A.fi.
ASME TURBO EXPO - Land, Sea & Air International Gas
Turbine and Aeroengine Congress and Exhibition
14-18 Haziran 2010
Glasgow, ‹ngiltere
GAZ TÜRB‹NLER‹, EK‹PMANLARI VS.
www.asme.org/igti
ASME International Gas Turbine Institute
CIMES- China International Machine Tool & Tools
Exhibition
14-18 Haziran 2010
Pekin, Çin
TAKIM TEZGAHLARI, METAL KESME VE
‹fiLEME TEKNOLOJ‹LER‹, DÖKÜM
TEKNOLOJ‹LER‹
www.reedces.com.cn
CES- Capital Exhibition Services / Reed
Huayin Exhibitions Beijing
ITM POLAND
Innovations-Technologies-Machines Poland - Exhibition
5-18 Haziran 2010
Poznan, Polonya
TAKIM TEZGAHLARI, METAL SANAY‹,
KAYNAK, H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K, DÖKÜM,
OTOMASYON SANAY‹‹
www.mtp.pl
www.itm-polska.pl
www.oaib.gov.tr
Poznan International Fair Ltd.
OA‹B Milli Kat›l›m›
Bangkok, TAYLAND
GIDA ÜRÜNLER‹ ‹fiLEME, PAKETLEME
TEKNOLOJ‹LER‹
www.propakasia.com
Bangkok Exhibition Services Ltd.
16-19 Haziran 2010
ProPak Asia
International Processing, Filling and Packaging Technology
Exhibition and Conference for the Asian Region
94
moment
FUAR ADI
ITMA ASIA+CITME - International Exhibition of Textile
Machinery
22-26 Haziran 2010
fiangay, Çin
TEKST‹L MAK‹NELER‹
www.itmaasia.com
Beijing Textile Machinery International
Exhibition Co. Ltd.
AGRICULTURAL MACHINERY EXHIBITION
9-12 Temmuz 2010
Tarmstedt, Almanya
TARIM MAK‹NELER‹ VE EK‹PMANLARI
www.tarmstedterausstellung.de
Ausstellungs-GmbH Tarmstedt
PROCESS EXPO International Exposition for Food
Processors
18-20 Temmuz 2010
fiikago, ABD
GIDA ‹fiLEME VE PAKETLEME MAK‹NELER‹
www.fpsa.org
FPSA - Food Processing Suppliers
Association
IMTS - International Manufacturing Technology Show
13-18 Eylül 2010
fiikago, ABD
TAKIM TEZGAHLARI VE AKSAMLARI, CAM
S‹STEMLER‹, B‹LG‹SAYARLI ‹fiLET‹M
S‹STEMLER‹, YAZILIM, VS
www.imtsnet.org
AMT - The Association for Manufacturing
Technology
LABELEXPO AMERICAS International Exhibition for Labels, 14-16 Eylül 2010
Labels Printing and
Production Technology
fiikago, ABD
KA⁄IT, ET‹KETLEME VE ÜRET‹M
TEKNOLOJ‹LER‹
www.labelexpo-usa.com
Tarsus USA Inc.
WATERTECH CENTRAL ASIA- Central Asian International
Water Technology Exhibition and Conference
15-17 Eylül 2010
Almat›, Kazakistan
SU S‹STEMLER‹
www.iteca.kz
ITECA LLP
EXPOFIL Textile Yarns and Fibres Exhibition
14-17 Eylül 2010
Paris, Fransa
TEKST‹L, HAMMADDELER‹, MAK‹NELER‹
www.expofil.com
PVE S.A. / EXPOFIL
World Food Moscow
14-17 Eylül 2010
Moskova, Rusya
GIDA SANAY‹‹
www.world-food.ru/eng
GiMA International Exhibition Group GmbH
& Co. KG ITE Moscow
‹STANBUL AMBALAJ FUARI-Uluslar aras› Ambalaj
Endüstrisi Fuar›
16-19 Eylül 2010
GIDA ‹fiLEME TEKN., AMBALAJ, PLAST‹K VE
KAUCUK TEKN.
www.tuyap.com.tr
IPACK Uluslar aras› Ambalaj, Paketleme ve G›da ‹flleme
Sistemleri Fuar›
23-26 Eylül 2010
GIDA ‹fiLEME TEKN., GIDA, Y‹YECEK ‹ÇECEK,
AMBALAJ, PLAST‹K VE KAUCUK TEKN
www.itf-ipack.com
www.itf-gida.com
ITF ‹STANBUL FUARCILIK A.fi.
SAHARA International Agricultural Exhibition for Africa and 25-28 Eylül 2010
Middle East
Kahire, M›s›r
TARIM, TARIM MAK‹NELER‹ VS.
www.saharaexpo.com
ANCOM GROUP / EXPO
AQUATECH International Exhibition for Water Management 27 Eylül-02 Ekim 2010
and Technologies
Plovdiv, Bulgaristan
SU TEKNOLOJ‹S‹ VE SU YÖNET‹M‹
www.fair.bg
International Fair Plovdiv
ITM INTERNATIONAL TECHNICAL FAIR
27 Eylül-02 Ekim 2010
Plovdiv, Bulgaristan
MAK‹NE VE AKSAMLARI
www.fair.bg
International Fair Plovdiv (OA‹B Milli
Kat›l›m›)
W10
International Woodworking, Machinery and Component
Exhibition
3-6 Ekim 2010
Birmingham, ‹ngiltere
A⁄AÇ KESME VE ‹fiLEME MAK‹NELER‹
[email protected]
W10 LTD.
BI-MU Machine Tools, Robots, Automation
05-09 Ekim 2010
Milano, ‹talya
TAKIM TEZGAHLARI, TAKIM TEZGAHLARI ‹Ç‹N www.bimu-sfortec.com
[email protected]
ELEKTR‹KL‹ VE ELEKTRON‹K YEDEK
PARÇALAR, OTOMASYON
T.I.I.E. Tehran International Industry Exhibition
6-9 Ekim 2010
Tahran, ‹ran
SANAY‹ ÜRÜNLER‹ VE MAK‹NE
www.forumfuar.com
Iran International Exhibitions Co. (I.I.E.C.),
Orient Exhibitions, IDRO International
Trading Co. FORUM FUARCILIK
IRAN HVAC
6-9 Ekim 2010
Tahran, ‹ran
ISITMA, SO⁄UTMA, HAVALANDIRMA
[email protected]
www.forumfuar.com
Nama Negar
Forum Fuarc›l›k Gelifltirme Afi
VIENNA-TEC The International Industrial Trade Fair
12-15 Ekim 2010
Viyana, Avusturya
0TOMASYON, ENERJ‹ TEKNOLOJ‹LER‹,
H‹DROL‹K & PNÖMAT‹K
www.messe.at
Reed Exhibitions Messe Wien
TATEF International Metalworking Technologies Fair
12-17 Ekim 2010
METAL ‹fiLEME VE TEKNOLOJ‹LER‹ (TAKIM
TEZGAHLARI, SAÇ ‹fiLEME MAK, PRESLER,
YÜZEY ‹fiLEME MAK., KES‹C‹ VE TUTUCU
TAKIM VS.)
www.itf-exhibitions.com
[email protected]
‹TF ‹STANBUL FUARCILIK A.fi.
EK‹M
CEU - CENTRO ESPOSIZIONI UCIMU S.p.A.
MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR
(2010 YILI EK‹M - KASIM - ARALIK VE OCAK AYLARI)
KASIM
TAR‹H‹
YER‹
KONUSU
WEB
CANTON FAIR Çin Uluslar aras› ‹thal ve ‹hraç Ürünleri
Fuar›
Oct-10
Guangzhou, Çin
GENEL T‹CARET,‹HT‹SAS FUARI
www.forumfuar.com
www.icecf.com
FORUM Fuarc›l›k Gelifltirme A.fi.
A⁄AÇ ‹fiLEME MAK‹NES‹ FUARI-Uluslararas› A¤aç iflleme
Makineleri, Kesici Tak›mlar, El Aletleri Fuar›
16-20 Ekim 2010
A⁄AÇ ‹fiLEME TEKN., ORMAN ÜRÜNLER‹
www.tuyap.com.tr
SAIE International Building Exhibition
21-24 Ekim 2010
Bologna, ‹talya
YAPI ELEMANLARI ÜRETEN MAK‹NE VE
EK‹PMANLAR, ÖZEL ‹NfiAAT MAK‹NELER‹,
KONTROL VE ÖLÇÜM C‹HAZLARI, KL‹MALAR,
ISITMA S‹STEMLER‹, SO⁄UTUCLAR, SU
ARTITMA EK‹PMANLARI
www.bolognafiere.it
BolognaFiere
EURO-BLECH International Sheet Metal Working
Technology Exhibition
26-30 Ekim 2010
Hannover, Almanya
TAKIM TEZGAHLARI
www.euroblech.de/
Mack Brooks Exhibitions Ltd.
IGATEX Pakistan International Garment and Textile
Machinery and Accessories Exhibition
20-23 Ekim 2010
Karaçi, Pakistan
TEKST‹L MAK‹NELER‹
www.cems.com.sg
CEMS Conference & Exhibition
Management Services Pte. Ltd.,
MACTECH International Exhibition for Machine Tools,
Industrial Tools, Welding and Cutting Equipment
25-28 EK‹M 2010
Kahire, M›s›r
MONTAJ,OTOMOT‹V,YAPI, TES‹SAT
CAD/CAM, CIM VS.
[email protected]
www.forumfuar.com
International Fairs Group
Forum Fuarc›l›k Gelifltirme Afi
BIG 4 SHOW
28-31 Ekim 2010
fiam, SUR‹YE
ÜRET‹M TEKNOLOJ‹LER‹, PLAST‹K, KAUÇUK,
ENERJ‹ VE MATBAA TEKNOLOJ‹LER‹
[email protected]
www.forumfuar.com
Arabian Group for Exhibitions &
Conferences FORUM Fuarc›l›k Gelifltirme
A.fi.
K International Trade Fair Plastics + Rubber
27 Ekim-3 Kas›m 2010
Dusseldorf, Almanya
PLAST‹K VE KAUÇUK TEKN. ‹fiLEME
www.mdna.com/shows/k.html
MESSE DUSSELDORF G m b H
PACK EXPO International
The World of Packaging Technology
31 Ekim-3 Kas›m 2010
fiikago, ABD
PAKETLEME MAK‹NELER‹, MALZEMELER‹ VS. www.pmmi.org
MIDEST International Industrial Subcontracting Exhibition
2-5 Kas›m 2010
Paris, Fransa
METAL ‹fiLEME, PLAST‹K VE KAUÇUK,
ELEKTR‹K-ELEKTRON‹K
Bursa Metal ‹flleme Teknolojileri Fuar›
3-7 Kas›m 2010
Bursa, Türkiye
FABR‹K AOTOM., KAL‹TE KONT. VE TEST ENS., www.tuyap.com.tr
YÜZEY ‹fiLEME, METALÜRJ‹, DÖKÜMCÜLÜK,
DEM‹R DIfiI MADENLER, METAL ‹fiLEME, KAYNAK, ÜRET‹M TEKN.,
EIMA & EIMA GARDEN
International Agricultural Machinery Exhibition
10-14 Kas›m 2010
Bologna, ‹talya
TARIM VE BAHÇE MAK‹NE-EK‹PMANLARI
www.eima.it
UNACOMA Service s.r.l.
EXPO CENTRAL ASIA MACHINERY
17-19 Kas›m 2010
Almat›, Kazakistan
METAL ‹fiL., KAYNAK, ÜRET‹M TEKNOLOJ‹S‹,
TAKIM TEZGAHLARI
www.expocentralasia.com
www.ipekyolu.info
CENTRAL ASIA INTERN. EXB. LTD.-‹PEKYOLU ULUSLAR ARASI FUARCILIK A.fi.
AGRO+FOOD+DRINK+TECH Uluslararas› Ambalaj, G›da,
‹çecek, G›da ‹flleme Fuar›
18-21 Kas›m 2010
Tiflis, Gürcistan
AMBALAJ, GIDA, ‹ÇECEK, GIDA ‹fiLEME VE
EK‹PMANLARI
www.tuyap.com.tr
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k A.fi.
The BIG "5" Show-Trade Fair for the Construction Industry 21-24 Kas›m 2010
in the Middle East
Dubai, BAE
‹NfiAAT SANAY‹ VE MAK‹NE-EK‹PMANLARI
www.dmgdubai.com
dmg world media Dubai Ltd.
Bauma CHINA -International Trade Fair for Construction
Machinery, Building Material Machines, Construction
Vehicles and Equipment
23-26 Kas›m 2010
fiangay, Çin
‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ‹NfiAAT MALZEMELER‹ www.messe-muenchen.de
VE EK‹PMANLARI
WOODTECH ULUSLARARASI MOB‹LYA YAN SANAY‹,
AKSESUARLARI VE MAK‹NELER‹ FUARI
2-5 Aral›k 2010
fiam, Suriye
MOB‹LYA YAN SANAY‹, AKSESUARLARI VE
MAK‹NELER‹
Bursa 9.Metal ‹flleme Teknolojileri Fuar›
2-5 Aral›k 2010
Bursa, Türkiye
www.tuyap.com.tr
METAL ‹fiLEME MAK‹NELER‹, KAYNAK,
KESME, DELME TEKNOLOJ‹LER‹, EL ALETLER‹,
PNÖMAT‹K, H‹DROL‹K
Tüyap Bursa Fuarc›l›k A.fi.
Mechanical Engineering, Metal Working, Kazan
8-10 Aral›k 2010
Kazan, Rusya
MAK‹NE MÜHEND‹SL‹⁄‹ VE METAL ‹fiLEME
ALANINDA TEKNOLOJ‹, ARAÇ VE GEREÇLER,
METAL ‹MAL‹, TAM‹R, TEfiH‹S VE YEN‹LEME
EK‹PMANLARI
www.expokazan.ru
OAO Kazanskaya Yarmarka
INT. FURNITURE EXHIBITION- 2. ULUS. MOB‹LYA, YAN
SANAY‹ VE EV TEKST‹L‹ FUARI
8-11 Aral›k 2010
Tiflis, Gürcistan
www.tuyap.com.tr
MOB‹LYA, MOB‹LYA YAN SANAY‹,
AKSESUARLARI, ORMAN ÜRÜNLER‹, AHfiAP
TEKNOLOJ‹S‹, A⁄AÇ ‹fiLEME MAK‹NELER‹, EV
TEKST‹L‹
TÜYAP
Vending Expo 2010 (4.)
9-12 Aral›k 2010
OTOMAT MAK‹NELER‹ VE OTOMAT ÜRÜNLER‹ www.medyafors.com/
TEDAR‹KÇ‹LER‹ BAY‹L‹K GEL‹fiT‹RME
Medya Fors Fuarc›l›k Ltd.fiti
AfiKABAT AUTOSALON
17-19 Aral›k 2010
Aflkabat, Türkmenistan
OTOMOT‹V&OTOMOT‹V YAN SANAY‹, YEDEK
PARÇA, PETROL,DO⁄ALGAZ, ARAÇ ÜSTÜ
EK‹PMANLAR, ‹fi MAK‹NELER‹ VE YEDEK
PARÇALARI
Tekno/Tube Arabia
8-11 Ocak 2011
International Trade for Industrial Machines, Metalworking,
Machine Tools, Tubes and Pipes
Dubai, BAE
METAL ‹fiLEME MAK‹NELER‹, KAYNAK
www.messe-duesseldorf.de
MAK‹NELER‹, A⁄AÇ ‹fiLEME MAK‹NELER‹,
www.alfajer.net
DÖKÜM MAK‹NES‹, PAKETLEME MAK‹NELER‹,
‹NfiAAT VE YAPI MALZEMELER‹
Messe Düsseldorf GmbH
Al Fajer Information & Services
ARABPLAST, Arab International Plastics and Rubber Trade
Show
Dubai, BAE
PLAST‹K, KAUÇUK HAMMADDELER‹ VE
MAK‹NELER‹
www.messe-duesseldorf.de
www.alfajer.net
Al Fajer Information & Services
HEIMTEXTIL International Trade Fair for Home Textiles and 12-15 Ocak 2011
Commercially Used Textiles
Frankfurt/Main, Almanya
TEKST‹L, HALI VB. VE MAK‹NELER‹
www.heimtextil.de
www.expotim.com
Messe Frankfurt Exhibition GmbH
Expotim
Ima 2011
18-21 Ocak 2011
Nuremberg, Almanya
ULUSLARARASI E⁄LENCE VE MAK‹NELER
www.reedexpo.de/
Reed Exhibitions Deutschland GmbH
IMTEX Indian Metal-Cutting Machine Tool Exhibition with
International Participation
20 - 26 Ocak 2011
Bengaluru, Hindistan
TAKIM TEZGAHLARI, METAL ‹fiLEME
TEKNOLOJ‹LER‹
[email protected]
IMTMA
Enertec
25 - 27 Ocak 2011
Leipzig, Almanya
ENERJ‹ VE GÜÇ S‹STEMLER‹
www.feustelfairs.com.tr
Feustel Fairs & Travel
INTERPLASTICA International Trade Fair Plastics and
Rubber
25 - 28 Ocak 2011
Moskova, Rusya
KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME
www.interplastica.de
www.midest.com
Packaging Machinery Manufacturers
Institute (PMMI)
Reed Expositions France
TÜYAP BURSA Fuarc›l›k A.fi.
95
ARALIK
OCAK
ORGAN‹ZATÖR
expo
EK‹M
FUAR ADI
8-11 Ocak 2011
Detayl› fuar aramas› için www.expodatabase.com ve www.fuarplus.com web siteleri ziyaret edilebilir.
www.expotim.com
www.meridyenfair.com
Messe München GmbH, Munich Trade
Fairs (Shanghai) Co. Ltd.
EXPOT‹M
MER‹DYEN
moment
AYLAR
‹LET‹fi‹M
expo
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar›
‹hracatç›lar› Birli¤i
0312 447 27 40
www.makinebirlik.com
moment
96
Türkiye ‹statistik Kurumu
0312 410 04 10
www.tuik.gov.tr
Makine ‹malatç›lar› Birli¤i
0312 468 37 49
www.mib.org.tr
Makine Sanayii Sektör Platformu
www.makinesektorplatformu.org
Hazine Müsteflarl›¤›
0312 204 60 00
www.hazine.gov.tr
Ostim Organize Sanayi Bölgesi
0312 385 50 90
www.ostim.org.tr
TURQUM
312 447 27 40
www.turqum.com
TÜB‹TAK
0312 468 53 00
www.tubitak.gov.tr
Öncü Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i
0312 395 73 90
www.kilavuz.biz
RESM‹ KURUMLAR
DERNEKLER
Maliye Bakanl›¤›
0312 425 78 16
www.maliye.gov.tr
Ak›flkan Gücü Derne¤i
0212 222 19 71
www.akder.org.tr
Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›
0312 231 95 46
www.sanayi.gov.tr
Ambalaj Makinecileri Derne¤i
0216 545 49 48
www.amd.org.tr
D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›
0312 204 75 00
www.dtm.gov.tr
Anadolu Un Sanayicileri Derne¤i
0312 281 04 68-69
www.ausd.org.tr
Anadolu Asansörcüler Derne¤i
0312 232 06 40
www.anasder.org.tr
Baflbakanl›k Gümrük Müsteflarl›¤›
0312 306 80 00
www.gumruk.gov.tr
Devlet Planlama Teflkilat›
Müsteflarl›¤›
0312 294 50 00
www.dpt.gov.tr
Araç Üstü Ekipman ‹malatç›lar›
Derne¤i
0212-771 44 88
www.arusder.org.tr
‹hracat› Gelifltirme Etüd Merkezi
0312 417 22 23
www.igeme.org.tr
Ba¤lant› Elemanlar› Sanayici ve
‹fladamlar› Derne¤i
0212 613 79 00
www.besiadturkey.com
Makina Mühendisleri Odas›
(TMMOB)
0312 231 31 59
www.mmo.org.tr
Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri
Derne¤i
0216 469 46 96
www.enosad.org.tr
Makine Sektör Meclisi Baflkanl›¤›
(TOBB)
0312 413 83 81
www.tobb.org.tr
‹klimlendirme, So¤utma, Klima
‹malatç›lar› Derne¤i
0216 469 44 96
www.iskid.org.tr
D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu
0212 339 50 00
www.deik.org.tr
‹fl Makineleri Mühendisleri Birli¤i
0312 385 78 94
www.ismakinalari.org
Türk ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Dairesi
Baflkanl›¤›
0312 508 10 00
www.tika.gov.tr
Kazan ve Bas›nçl› Kap Sanayicileri
Birli¤i
0212 222 81 93
www.kbsb.org
Plastik Sanayicileri Derne¤i
0212 425 13 13
www.pagev.org.tr/pagder/main.asp
Sa¤l›k Gereçleri Üreticileri ve
Temsilcileri Derne¤i
0 312 433 77 88
www.sader.org.tr
Tekstil Makine ve Aksesuarlar›
Sanayicileri Derne¤i
0212 552 76 60
www.temsad.com
Tüm Asansör Sanayici ve ‹fladamlar›
Derne¤i
0216 383 09 22
www.tasiad.org.tr
Türk Tar›m Alet ve Makineleri
‹malatç›lar› Birli¤i
0312 419 37 94
www.tarmakbir.org
Türkiye Mermer Do¤altafl ve
Makinalar› Üreticileri Birli¤i
0312 440 83 63
www.tummer.org.tr
Türkiye ‹fl Makineleri Distribütörleri
ve ‹malatç›lar› Birli¤i
0216 477 70 77
www.imder.org.tr
Türk Pompa ve Vana Sanayicileri
Derne¤i
0312 255 10 73
www.pomsad.org.tr
Tüm T›bbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi
Dernekleri Federasyonu
0312 468 69 84
www.tumdef.org

gündem - Makine Sanayii Sektörü Platformu

Transkript

Benzer belgeler

Sami ÜNLÜ 1973 İstanbul Fatih doğumludur. Pertevniyal Lisesini

Nihatl› Villareal flampiyon oldu

KRAV MAGA sporu yükseliyor K›rkp›nar flampiyonu Recep Kara