Örnek ders planı – Türkçe

Transkript

Örnek ders planı – Türkçe
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
21.12.2011
DERS PLANI
Ders: Türkçe
Ünite: Okuma Yazma Çalışmaları
Konu: sıralı kart okuma, çizgi ve karalama çalışmaları, kesme, sıkma-bırakma, yuvarlama.
Süre : 40’ (09.15-09.55)
Sınıf: 5/A
Öğretmen: Nazan GÜNCÜ
AMAÇLAR:
Mert için belirlenen amaçlar:
1.
Verilen sıralama kartlarındaki cümleleri istendiğine %100 doğrulukta okur.
2.
Verilen sıralı kartları oluş sırasına göre %100 doğrulukta sıralar.
3.
Verilen sıralı kartlardaki cümleleri istendiğine % 100 doğrulukta defterine yazar.
Hakan için belirlenen amaçlar:
1.
Kesik çizgiler üzerinde(resimli çalışma kağıtlarında) istendiğinde %100 doğrulukta
dik çizgi çizer.
2.
Verilen ev eşyalarını ‘eşle’ dendiğinde isimleriyle %100 doğrulukta eşler.
Dilber için belirlenen amaçlar:
1. İstendiğinde sınırlı alanda %100 doğrulukta karalama yapar.
2. Makasla kalın çizgi üzerinden ‘kes’ dendiğinde %100 doğrulukta keser.
3. Eline verilen oyun hamurunu “sık” dendiğinde %100 doğrulukta sıkar.
4. Eline verilen oyun hamurunu “bırak” dendiğinde %100 doğrulukta bırakır.
5. Eline verilen oyun hamurunu “yuvarla” dendiğinde %100 doğrulukta yuvarlar.
Melih için belirlenen amaçlar:
1. İstendiğinde sınırlı alanda %100 doğrulukta karalama yapar.
2. Makasla kalın çizgi üzerinden ‘kes’ dendiğinde %100 doğrulukta keser.
3. Eline verilen oyun hamurunu “sık” dendiğinde %100 doğrulukta sıkar.
4. Eline verilen oyun hamurunu “bırak” dendiğinde %100 doğrulukta bırakır.
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
5. Eline verilen oyun hamurunu “yuvarla” dendiğinde %100 doğrulukta yuvarlar.
Yöntemler(Dilber ve Melih):
Melih ve Dilber için yanlışsız öğretim yöntemlerinden aşamalı yardım ayrık
denemelerle öğretim formatında kullanılacaktır. Kesme, karalama ve sıkma-bırakma açma
becerileri tam fiziksel ipucu kullanılarak öğretilecektir.
Hedef uyaran:
1. Etkinlik (karalama) için “İçini karala!” dır.
2. ‘Çizgiden kes!’(makasla düz çizgi üzerinden gitme).
3. “ hamuru sık” (oyun hamurunu sıkması için verilen yönerge )
4. “ hamuru yuvarla” (oyun hamurunu yuvarlaması için verilen yönerge)
Kontrol edici ipucunun sunulması:
Kullanılacak olan ipuçları, tepki ipucu niteliğindedir. Yani, bireyin doğru tepkide
bulunma olasılığını arttıran ipuçlarıdır bunlar ve aşamalı yardımla öğretim yönteminde,
öğrencilerin özelliklerine göre belirlenir.
Karalama etkinliği için tam fiziksel ipucu(elin üzerinden tutulup karalama yaptırma),
makasla düz çizgi üzerinden keserken de tam fiziksel ipucu kullanılır. Ayrıca oyun hamuru ile
sıkma ve bırakma becerisi çalışırken, yuvarlama yaparken de aynı şekilde tam fiziksel
yardıma ihtiyaç duyulmaktadır. Bir de öğrencilerin oyun hamurunu ağızlarına götürmemeleri
için de tam fiziksel yardım sunulurken ellerin serbest bırakılmaması gerekmektedir.
Öğretim oturumlarının sayısı:
40 dakikalık ders süresince farklı beceriler için ayrı ayrı birer oturum
yaptırılacaktır.(toplam 4 oturum) Karalama etkinliği için ikişer kart hazırlanmıştır. Bu kartlar
bir oturumda yaptırılacaktır. Ara etkinlikten sonra kesme becerisi için de bir oturum üst üste
10 çizgi üzerinden kesme davranışı yaptırılır. 3. oturumda oyun hamuru ile sıkma ve bırakma
becerisi çalışılırken bir diğer oturumda da yuvarlama küçük kas becerisi yaptırılacaktır.
İpucunu Silikleştirme Süreci:
Aşamalı yardımla öğretim yöntemi kullanılırken, öğretime başlamadan önce ipucunun
silikleştirilmesi için bir ölçüt belirlenmez ve uygulamacı öğretim sırasında anlık kararlar
alarak ipucunu sunar ya da silikleştirme yapar. Gerektiğinde, ipucu silikleştirilmeye
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
başlandıktan sonra da daha yoğun ipuçlarının sunulmasına geri dönülebilir. Öğrencilerin
düzeyleri de dikkate alındığında, olası ipucu silikleştirme süreci; sırasıyla tam fiziksel ipucu,
kısmi fiziksel ipucu ve jest ipucu şeklinde devam eder.
Bireyin Tepkilerine Verilecek Yanıt:
a) Doğru Tepkiler: Öğrencinin doğru tepkileri, yiyecek pekiştireci ve sözel/sosyal
pekiştireç kullanılarak pekiştirilir.
b) Yanlış Tepkiler: Aşamalı yardımla öğretimde, bireye yanlış tepkide bulunma fırsatı
verilmez. Uygulamacı, bireyin yanlış tepkide bulunacağını anladığı zaman ya da
yanlış bir girişimde bulunduğu an birey durdurulur ve bireyin doğru tepkide
bulunmasını kesinleştiren yardımı sunar. Tüm önlemlere rağmen birey yanlış tepkide
bulunursa, hata düzeltmesi yapılacaktır.
c) Tepkide Bulunmama: Tam fiziksel ipucu kullanılarak, öğrencilerin doğru tepkide
bulunmaları sağlanacaktır.
Denemeler Arası Süre:
1-5 saniye kadar beklenir ve bir sonraki deneme başlatılır. Bu süre içerisinde
öğrencinin pekiştireci tüketmesi, uygulamacının araç-gereç hazırlaması amaçlanmaktadır.
Uygulamacının bu zaman aralığında karalama kartlarını değiştirmesi ve temizlemesi, oyun
hamurunun farklı rengini eline alması, diğerlerini kutuya koyması gibi işler için de bu süreye
ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca öğrenciyi art arda denemelerle boğmamak arada nefes almasını
sağlamak da gereklidir. Bu süre bunun için oldukça önemlidir.
Yöntemler (Mert ve Hakan için):
Hakan ve Mert için ile sabit bekleme süreli öğretim yöntemleri kullanılacaktır. Hakan
için öncelikli beceri kesik çizgi üzerinden giderek resmi tamamlamasıdır. Bunun için ipucu
kısmi fiziksel olabilmektedir. Nesne isim eşleme becerisi için ise kontrol edici ipucu jestsel
olmalıdır. Hakan ve Mert ile bir önceki derste alınan amaçlar öğrencilerin devamsız olmaları
nedeniyle gerçekleştirilememiştir. Bu nedenle o dersten farklı bir amaç alınmamıştır.
Hedef Uyaran:
Mert için;
1. Çocuk ne yapıyor?
2. Oku!
3. Yaz!
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Hakan için;
1. “ Dik çizgi çiz”
2. “eşle!”
İpucunu Geciktirme Süresi/Yanıt Aralığı: 4 saniye
Kontrol Edici İpucu:
Mert için sözel ipucu kullanmak yeterlidir. Hakan içinse jestsel ipucu kullanılarak
denemeler gerçekleştirilir.
Öğretim Oturumlarının Sayısı:
40 dakikalık ders süresi içinde, Mert için 2 oturum söyleme, 2 oturum okuma, 1
oturum da yazma çalışması yaptırılır. Hakan içinse 1 oturum dik çizgi çizme, 2 oturum da
nesne- isim eşleme çalışılacaktır. Dilber ve Melih içinse her amaç için bir oturum şeklinde
planlanmıştır.
0 saniyeli denemeler: sadece Hakan için bir 0 saniyeli deneme yaptırılacaktır.
Öğrenci Davranışlarına Ne Şekilde Tepkide Bulunulacağı:
Öğrenci;
-
İpucundan önce doğru tepki verirse; sözel pekiştireçle pekiştirilecektir.
-
İpucundan sonra doğru tepki verirse; sözel pekiştireçle fakat kısık sesle ve
coşkusuz olarak pekiştirilecektir.
-
İpucundan önce yanlış tepkide; Öğrenciye beklemesi gerektiği söylenerek, hedef
davranışa model olunacaktır.
-
İpucundan sonra yanlış tepkide; Sözel ve model ipucu kullanılarak hata düzeltmesi
yapılacaktır.
-
Tepkide bulunmama durumunda; yönerge tekrar edilmeden önce öğrencinin dikkati
çekilir(yüzü tutulup çevrilir, göz kontağı kurulur, “buraya bak” denir) . Yönerge tekrar
edilir.
İpuçları:
Mert için sözel ipucu ve Hakan için jestsel + sözel ipucu kullanılacaktır. Melih ve
Dilber içinse tam fiziksel ipucu kullanılacaktır.
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Pekiştireçler ve Pekiştirme Tarifesi:
Öğretim sürecinde öğrencilerin doğru davranışları;
-
“aferin, harikasın, çok güzel”, “çak yapma” ve “başını okşama” gibi sosyal
pekiştireçlerle,
-
Meyve suyu, kraker, bisküvi, jelibon gibi yiyecek pekiştireçleri ile pekiştirilecektir.
Pekiştirme sürekli olacaktır. Fakat Hakan ve Mert için yiyecek pekiştireçleri etkinlik veya
oturum sonlarında olacaktır. Melih ve Dilber için ise bazı becerilerde her denemede yiyecek
pekiştireci kullanılması gerekmektedir.
Hata Düzeltmesi:
Sabit bekleme süreli öğretimde; kontrol edici ipucu sunulur ve diğer denemeye geçilir.
Aşamalı yardımla öğretimde zaten hataya yer verilmez.
ARAÇ-GEREÇLER:
Mert için,
 ‘ Bir gün ‘ adlı sıralı kartlar.
 Defter ve kalem
Hakan için,
 Kesik çizgili resimli kağıtlar
 Okul eşyaları resimli kartları
 Okul eşyaları isimli kartlar
Dilber için,
 Sınırlı alan boyama kartları
 Çizgili kesme kağıtları
 Çeşitli renklerde oyun hamurları
Melih için,
 Sınırlı alan boyama kartları
 Çizgili kesme kağıtları
 Çeşitli renklerde oyun hamurları
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Ara Etkinliklerde Kullanılacak Olan Araç-Gereçler:
Rulo kalemlik yapma çalışması için;
4 adet tuvalet kağıdı karton rulosu
4 adet renkli fon kartonu
8 adet oynayan göz
Farklı renklerde kartondan süs malzemesi
İsim çerçevesi yapma etkinliği için;
İsimlerin yazılı olduğu kenarları delikli karton
Farklı renk ve uzunlukta kalın yün ip
Şarkı etkinliği için uygun kuklalar
Ortam (Kroki):
Sınıf ortamı 2 haftadır bireysel çalışmaya daha uygun halde kullanılmaktadır. Ayrıca
grupça yapılan oyun veya şarkı etkinliklerinde kullanılmak üzere sınıfın ortasının boş olması
da işimizi kolaylaştıran bir diğer faktör haline gelmiştir. En önemlisi ise öğrencilerin dikkatini
dağıtacak durumlar en düşük seviyeye çekilmiştir.
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
İşleniş:
Türkçe dersi çarşamba gününün ilk dersidir. Öğrenciler okula gelmeden önce sınıfta
bulunulur ve gerekli düzenlemeler yapılır. Bu derste tüm öğrencilerle birebir öğretim
yapılacağından ortam resimdeki gibi düzenlenir. Öğrenciler gelmeden hava durumu tablosu
düzenlenir. Çarşamba gününe uygun olup olmadığı kontrol edilir. Araç gereçler masanın
üzerine hazır halde dizilir. Pekiştireç kutusuna seçilen yiyecekler konur. Her öğretmen ders
boyunca tek bir öğrenci ile çalışacağından araç-gereçler de her öğrenci için ayrı hazırlanır ve
dersten önce öğretmene teslim edilir. Tüm etkinlikler yazılmış olan bu plan doğrultusunda
sunulur. Buna göre;
Nazan öğretmen Mert ile;
Tülin öğretmen Melih ile;
Gülistan öğretmen Dilber ile;
Perihan öğretmen Hakan ile çalışacaktır.
Nazan öğretmenin Mert ile çalışmasının sebebi; önceki derslerde sırayla diğer
öğrenciler ile çalışılmış Mert ile çalışmaya sıra gelmiştir.
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Öğretim öncesindeki etkinlikler ile geçiş etkinlikleri tüm sınıfla ortak olacak ve Nazan
öğretmen tarafından yaptırılacaktır. Fakat bu derste genellikle bireysel çalışılması gereken ara
etkinlikler seçilmiştir. Sadece şarkı etkinliklerinde Nazan öğretmen sunuş yapacaktır. Diğer
öğretmenler de öğrencilerin şarkılı etkinliklere katılımını sağlayacaktır.
Öğrenciler sınıfa tek tek girdiklerinde üzerindekileri çıkarıp askıya asmaları istenir.
Askısını asan öğrenciden yerine oturması istenir. Yerine oturan öğrenci selamlanır ve
“günaydın, hoş geldin, nasılsın” denir. El sıkışılır.
Tüm öğrenciler ve öğretmenler sınıfa girdiklerinde derse başlanır. “ Herkes kollarını
bağlasın.” denir ve kollarını bağlamayan öğrenciye yardım edilir. Öğrencilerle kollarını
bağladıkları için ‘çak!’ yapılır. Öğretmen sandalyeleri öğrencilerin karşılarına çekilmeden
önce Nazan öğretmen öğrencilerin karşısına ortaya oturur ve “ herkese günaydın,
yoklamamızı yapalım hemen” denir ve öğrencilerin isimleri sırayla okunur. ‘burada’ diyen
veya elini kaldıran öğrenci sözel olarak pekiştirilir. “ yoklamamız bitti” diyerek sınıf defteri
yerine konur. Daha sonra hava durumuna geçilir. Mert ifade edici dile sahip olduğu için
Mert’e hava nasıl diye sorulur. Doğru tepkileri pekiştirilir. Hava durumu kartlarından uygun
olanı göstermesi istenir. Mert’in gösterdiği kart diğer öğrencilerin önüne konur ve tek tek
bugün hava nasıl göster denerek ve model olarak göstermeleri sağlanır. Daha sonra
öğrencilerden birine kart verilerek tabloda uygun yere asmaları istenir. Derse başlanır.
“Evet çocuklar dersimiz Türkçe, bunlar kullanacağımız araçlar.” Derste kullanılacak
olan araçlar öğrencilere gösterilir. Dokunmaları sağlanır. Araç gereçler masaya geri koyulur. “
dersimize başlamadan önce hep beraber bir şarkı söyleyelim. ‘kırmızı balık’ şarkısını
söylüyoruz” denir ve şarkıya başlaman önce üçe kadar sayılır ve “başla” yönergesi verilerek
şarkıya giriş yapılır. Aşağıdaki ‘kırmızı balık’ şarkısı söylenir.
KIRMIZI BALIK
Kırmızı balık gölde, kıvrıla kıvrıla yüzüyor
Balıkçı Hasan geliyor, oltasını atıyor.
Kırmızı balık dinle, sakın yemi yeme.
Balıkçı seni tutacak, sepetine atacak.
Kırmızı balık kaç kaç kaç.
Bu şarkı sırasında geçtiğimiz hafta hazırlanan akvaryumdaki kırmızı balıklar öğrencilere
gösterilir. Önlerinde dolaştırarak dokunmaları/ kırmızı balığı göstermeleri sağlanır. Şarkı
sınıfın aşina olmadığı bir şarkı olduğundan tekrar edilmesi yararlı olacaktır.
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Ardından kollarını bağlamalarını kolaylaştıran ‘sar sar sar makara’ şarkısı söylenir:
SAR SAR MAKARA
Sar sar sar makarayı (eller içe doğru döndürülür)
Çöz çöz çöz makarayı(eller tam tersi yönde döndürülür)
Bir şöyle bir böyle(eller belde sağa sola sallanılır)
Aslan geliyor
Kaplan geliyor TIP!!! (kollar bağlanır)
Şarkı bittikten sonra “ aferin size çok güzel söylediniz” diyerek öğrenciler sözel olarak
pekiştirilir. Bu şarkı ile beraber tekrar kolları bağla demeye gerek kalmaz.
Öğrenciler kollarını bağladıkları için yiyecek ve sözel pekiştireçle pekiştirilirler. Daha
sonra her öğretmen kendisi için seçilen öğrencinin karşısına oturur. Araç setleri öğretmenlere
teslim edilir. Öğretim oturumlarına geçilir.
1. Öğretim Oturumu:
Nazan öğretmen ve Mert;
Nazan öğretmen Mert’in karşısına gelecek şekilde oturur ve “ Dersimiz Türkçe,
hazırsan başlıyoruz.” der ve öğrencinin hazır olduğuna dair herhangi bir jest, mimik ya da
ipucu alındığında derse başlanır. ‘bir gün’ adlı sıralı kartlar öğrenciye gösterilir. “ bu derste bu
kartları çalışacağız” denir. Öğrenciye “ çocuk ne yapıyor?” diye sorulur. 4 saniye yanıt
vermesi için beklenir. Öğrenci ‘ çocuk uyandı. Yataktan kalkıyor. Sabah oldu’ gibi
cevaplardan herhangi birini verdiğinde sözel olarak pekiştirilir. Cevap vermediğinde ya da
yanlış cevap verdiğinde kontrol edici ipucu sunulur ve diğer denemeye geçilir. Bir diğer kart
(elimi yüzümü yıkarım kartı) öğrenciye gösterilir. Yönerge sunulur. ‘ çocuk ne yapıyor?’. 4
saniye yanıt vermesi için beklenir. Öğrenciden ‘elini yıkıyor, yüzünü yıkıyor ya da yıkıyor
cevaplarından herhangi biri alındığında öğrenci yiyecekle ve sosyal pekiştireçle (çak yapma)
pekiştirilir. Bu şekilde toplam 6 kart için aynı soru/yönerge tekrar edilir. 4 saniye beklenir.
Doğru veya doğru cevaba yakın tepkiler yiyecekle ve sözel olarak pekiştirilir. Böylece birinci
oturum sona erer. Ara etkinliğe geçilir.
Tülin öğretmen Melih ile;
Tülin öğretmen Melih’in karşısına gelecek şekilde oturur ve “ Dersimiz Türkçe,
hazırsan başlıyoruz.” der ve öğrencinin hazır olduğuna dair herhangi bir jest, mimik ya da
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
ipucu alındığında derse başlanır. “ şimdi seninle bu şeklin içini boyayacağız ” der. Şeklin
içinde bulunan renge uygun kalemi seçmesi için öğrenciye fırsat verilir. İki kalem arasından
yuvarlağın içinde bulunan kırmızı rengine uygun olanı alması için yönerge verilir: “ bundan
olanı al” öğrenci doğru kalemi aldığında yiyecekle pekiştirilir. Alamadığında tam fiziksel
ipucu kullanılarak kalemi alması sağlanır. Kullanılan kalemler keçeli kalem olduğundan
kapağı açması için bir süre beklenir. Açamadığında tam fiziksel ipucu ile açması sağlanır. “
içini boya” yönergesi verildikten sonra öğrencinin elinden tutularak şeklin içini boyaması
sağlanır. Bu ilk çalışma tamamlandığında ikinci şekle geçilir. Aynı biçimde şekle uygun olan
renkteki kalem seçtirilir. Karalama çalışması bir öncekinde olduğu gibi tamamlanır. Dilber ile
aynı karalama kartları kullanılacağından bu iki karttan sonra Dilber’in kullandıkları alınır ve
karalı kısım temizlenir. Bu sırada öğrencide kısa bir süre dinlenmiş olur. Kartlar
temizlendikten sonra tekrar uygun kalem seçtirilir. Kapağı açtırılır ve boyaması için tam
fiziksel yardımla çalışma tamamlatılır. Toplam 4 tane kart bu şekilde boyanır/ karalanır. ‘ben
deme/gösterme’ davranışı önceki derslerde olduğu gibi her çalışmada tekrar edilir. Öğrenciye
‘ bunu kim yaptı?’ diye sorulur ve elinden tutularak kendini göstermesi sağlanır. Bu sırada
‘ben’ diyerek ona model olunması şeklinde çalışılır. Ara etkinliğe geçilir.
Gülistan öğretmen Dilber ile;
Gülistan öğretmen Dilber’in karşısına gelecek şekilde oturur ve “ Dersimiz Türkçe,
hazırsan başlıyoruz. Hazır mısın?” diye ve öğrencinin hazır olduğuna dair herhangi bir jest,
mimik ya da ipucu alındığında derse başlanır. “ şimdi seninle bu şeklin içini boyayacağız ”
der. Şeklin içinde bulunan renge uygun kalemi seçmesi için öğrenciye fırsat verilir. İki kalem
arasından yuvarlağın içinde bulunan kırmızı rengine uygun olanı alması için yönerge verilir: “
bundan olanı al” öğrenci doğru kalemi aldığında yiyecekle pekiştirilir. Alamadığında tam
fiziksel ipucu kullanılarak kalemi alması sağlanır. Kullanılan kalemler keçeli kalem
olduğundan kapağı açması için bir süre beklenir. Açamadığında tam fiziksel ipucu ile açması
sağlanır. “ içini boya” yönergesi verildikten sonra öğrencinin elinden tutularak şeklin içini
boyaması sağlanır. Bu ilk çalışma tamamlandığında ikinci şekle geçilir. Aynı biçimde şekle
uygun olan renkteki kalem seçtirilir. Karalama çalışması bir öncekinde olduğu gibi
tamamlanır. Melih ile aynı karalama kartları kullanılacağından bu iki karttan sonra Melih’in
kullandıkları alınır ve karalı kısım temizlenir. Bu sırada öğrencide kısa bir süre dinlenmiş
olur. Kartlar temizlendikten sonra tekrar uygun kalem seçtirilir. Kapağı açtırılır ve boyaması
için tam fiziksel yardımla çalışma tamamlatılır. Toplam 4 tane kart bu şekilde boyanır/
karalanır. ‘ben deme/gösterme’ davranışı önceki derslerde olduğu gibi her çalışmada tekrar
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
edilir. Öğrenciye ‘ bunu kim yaptı?’ diye sorulur ve elinden tutularak kendini göstermesi
sağlanır. Bu sırada ‘ben’ diyerek ona model olunması şeklinde çalışılır. Öğrencinin kendi
kendine ‘ben deme/ kendini gösterme’ davranışını yapmasına fırsat verilir. Bunun için tam
fiziksel ipucu olmaksızın ‘bunu kim yaptı?’ diye sorulur ve tepki vermesi beklenir. Ara
etkinliğe geçilir.
Perihan öğretmen Hakan ile;
Perihan öğretmen Hakan’ın karşısına gelecek şekilde oturur ve “ Dersimiz Türkçe,
hazırsan başlıyoruz.” der ve öğrencinin hazır olduğuna dair herhangi bir jest, mimik ya da
ipucu alındığında derse başlanır. Öğretmen ilk olarak ev resimlerinin olduğu kesik çizgili
kağıdı öğrencinin önüne koyar ve ‘ çizginin üzerinden git’ yönergesini sunar. Öğrenci her bir
ev çizişinde sözel olarak ve yiyecekle pekiştirilir. Çalışma tamamlanıncaya kadar öğrencinin
dikkati kaybolmamalıdır. Bunun için pekiştirme sürekli olmalıdır. Hakan diğer öğrencilere
göre sözel pekiştirece karşı daha olumlu tepkiler vermektedir. Söyleneni anlamaktadır. Bu
şekilde tüm çalışma kağıtları öğrenciye sunulur. çalışmaları tamamlaması ve doğru biçimde
çizgiler çizmesi için sürekli ‘ çizginin üzerinden git, düzgün çiz’ gibi yönergeler tekrar
edilmelidir. Her bir çalışma sonunda geçmiş derslerde olduğu gibi ‘ben deme/ kendini
gösterme’ davranışı çalışılır. Öğrenci tepkileri coşkulu bir ses tonu ile pekiştirilir. Çalışmalar
tamamlandıktan sonra ara etkinliğe geçilir.
Geçiş Etkinliği:
Tuvalet kağıdı rulosu ile kalemlik yapma
Her öğrenciye yukarıda belirtilen araçlar teslim edilir. Bu kalemlik bi ördek şekline
benzeyecektir. Bunun için önceden hazırlanmış olan kartonlar ve rulolar öğrencilere verilir.
Bunun yanına oynayan gözler ve yapıştırıcı da teslim edilir. Her öğrenci bir öğretmen
eşliğinde çalışmayı yapar. Rulonun etrafı kartonla kaplanır. Altını kapamak için de önceden
kesilmiş kalın mukavva yapıştırılır. Sonra kesik halde verilen gaga şeklinde karton da uygun
yere yapıştırılır. En son ibik eklenir ve kalemlik biter. İşe yararlığını görmek adına öğrencinin
boya kalemlerini içine koyması sağlanır.
Not: Yapılan ara etkinliğin yapılış basamakları araç gereç formunda ayrıntılı olarak
anlatılacaktır. Eklenen resimlerle etkinliğin daha iyi anlaşılmasına olanak sağlanacaktır.
2. Öğretim oturumu
Nazan öğretmen ile Mert;
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Mert ile Nazan öğretmen sıralı kartları çalışmaya devam ederler. Bu kez Nazan
öğretmen kartları sırayla öğrenciye gösterir, resme dikkati çekilir (bak denebilir ya da parmak
ile işaret edilebilir.) birinci oturumda olduğu gibi ‘ çocuk burada ne yapıyor?’ diye sorulur ve
öğrencinin tepkisinden sonra resmin altındaki yazı açılır ve ‘oku’ denir. Okuması için 4
saniye beklenir. Öğrencinin tepkileri sözel olarak ‘aferin’ diyerek pekiştirilir. Bir diğer karta
geçilir. O kartta da önce ‘çocuk ne yapıyor?’ diye sorulur. Öğrencinin doğru ya da doğruya
yakın tepkileri sözel olarak pekiştirilir. Daha sonra resmin altındaki yazı açılır ve ‘ oku’ denir.
Öğrenci okuduktan sonra gerekli durumlarda öğretmen yazıyı tekrar okur. Bu şekilde 6 kart
da okunarak çalışma tamamlanır. Daha sonra öğrenciden bu kartları karışık halde verildikten
sonra sıralaması istenir. Doğru davranışları pekiştirilir ve veri kayıt formuna işlenir.
Öğrenciye yaz denir ve önüne konan kağıda sıralı kart cümlelerini okuduktan sonra yazması
istenir. Öğrencinin doğru yazması için rehberlik edilir. Bu çalışmada başlık koyma becerisi de
öğretilmeye çalışılmaktadır. Çünkü Mert okuma yazmada problem yaşamamaktadır. Bu
sebeple bu becerilere yenileri eklenmesi gerekliliği söz konusudur.
Tülin öğretmen ile Melih;
Tülin öğretmen Melih ile birebir çalışmak üzere tekrar aynı yerini alır. Diğer
öğretmenlerde kendileri için seçilen öğrenciyle birebir çalışmak üzere uygun yerlere otururlar.
Öğretmenler kendilerine verilen araçlarla çalışmalarını sürdürürler. Melih ile çalışmadan önce
öğrencinin dikkati çekilir. Önündeki makas ve diğer araçlar gösterilir. Dokunması sağlanır.
Öğrenciye makasla çizgi üzerinden kesme etkinliği için tam fiziksel yardımda bulunabilmek
amacıyla öğrencinin arkasına geçilir ve el bileklerinden tutularak kes yönergesi verilir.
Makası doğru tutması için yardım edilir. Her kartı kestiğinde hemen yiyecekle pekiştirilir. Bu
şekilde 10 kart öğrenciye kestirilir. Öğrencinin yapmak istememesi veya problem davranış
ortaya çıkarması halinde parmak oyunu oynanır veya gıdıklanır. Öğrencinin başka yönlere
bakması halinde kafasından hafifçe tutularak çalışmaya bakması sağlanır. Daha sonra oyun
hamuru sıkma-bırakma küçük kas çalışmasına geçilir. Öğrencinin önüne kapağ kapalı oyun
hamuru kutusu konur ve “aç” denir. Açma becerisi amaçlanmamıştır fakat yeri geldiği için
çalışılması uygundur. Kapağı açan öğrenci sözel olarak pekiştirilir. Bunu yaparken de tam
fiziksel ipucuna gereksinim duyulabilmektedir. Aşamalı yardım yöntemi kullanıldığından
gerekli yerlerde ipucunun azaltılması ve artırımı söz konusu olabilmektedir. Kapağı açtıktan
sonra öğrenciye hamuru çıkarması söylenir ve uygun miktarda hamur konmuş kutudan tüm
hamuru alması sağlanır. Hamur öğrencinin tek bir eline yerleştirilir ve “ sık” diyerek tam
fiziksel ipucu ile sıkması sağlanır. Bir süre sonra” bırak” denerek öğrencinin elini açması için
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
parmaklarından müdahale ile eli açtırılır. Bu şekilde 10 deneme sık ve bırak çalışılır.
Denemelerin sayısı yine öğrencinin durumuna göre belirlenir. Ara sıra sıktığı el değişebilir.
Diğer çalışmalarda da yapıldığı üzere öğrencinin tepkileri veri kayıt formuna işlenir. Sürekli
yiyecek pekiştireci ile öğrencinin çalışmaya katılım davranışının artması sağlanır. Bu
çalışmanın ardından kısa bir oyun etkinliği ile yuvarlama denemelerine geçilir. En az on
deneme olacak şekilde öğrenciye tam fiziksel yardımla oyun hamuru yuvarlatılır. Bir deneme
yaklaşık 10 saniye kadar sürmelidir. Yuvarlanan topa bakarak dikkat çekme denemeler arası
sürede gerçekleşecektir. Her denemede öğrencinin kendinin seçeceği etkili pekiştireçle
(yiyecek pekiştireci) pekiştirilmesi ihmal edilmemelidir.
Not: kesme çalışmalarında ve yuvarlamada da yine ‘ ben deme/ kendini gösterme’ becerisinin
öğretimi unutulmamalıdır.
Gülistan öğretmen Dilber ile;
Gülistan öğretmen Dilber ile birebir çalışmak üzere tekrar aynı yerini alır. Diğer
öğretmenlerde kendileri için seçilen öğrenciyle birebir çalışmak üzere uygun yerlere otururlar.
Öğretmenler kendilerine verilen araçlarla çalışmalarını sürdürürler. Melih ile çalışmadan önce
öğrencinin dikkati çekilir. Önündeki makas ve diğer araçlar gösterilir. Dokunması sağlanır.
Öğrenciye makasla çizgi üzerinden kesme etkinliği için tam fiziksel yardımda bulunabilmek
amacıyla öğrencinin arkasına geçilir ve el bileklerinden tutularak kes yönergesi verilir.
Makası doğru tutması için yardım edilir. Her kartı kestiğinde hemen yiyecekle pekiştirilir. Bu
şekilde 10 kart öğrenciye kestirilir. Öğrencinin yapmak istememesi veya problem davranış
ortaya çıkarması halinde parmak oyunu oynanır veya gıdıklanır. Öğrencinin başka yönlere
bakması halinde kafasından hafifçe tutularak çalışmaya bakması sağlanır. Daha sonra oyun
hamuru sıkma-bırakma küçük kas çalışmasına geçilir. Öğrencinin önüne kapağ kapalı oyun
hamuru kutusu konur ve “aç” denir. Açma becerisi amaçlanmamıştır fakat yeri geldiği için
çalışılması uygundur. Kapağı açan öğrenci sözel olarak pekiştirilir. Bunu yaparken de tam
fiziksel ipucuna gereksinim duyulabilmektedir. Aşamalı yardım yöntemi kullanıldığından
gerekli yerlerde ipucunun azaltılması ve artırımı söz konusu olabilmektedir. Kapağı açtıktan
sonra öğrenciye hamuru çıkarması söylenir ve uygun miktarda hamur konmuş kutudan tüm
hamuru alması sağlanır. Hamur öğrencinin tek bir eline yerleştirilir ve “ sık” diyerek tam
fiziksel ipucu ile sıkması sağlanır. Bir süre sonra” bırak” denerek öğrencinin elini açması için
parmaklarından müdehale ile eli açtırılır. Bu şekilde 10 deneme sık ve bırak çalışılır.
Denemelerin sayısı yine öğrencinin durumuna göre belirlenir. Ara sıra sıktığı el değişebilir.
Diğer çalışmalarda da yapıldığı üzere öğrencinin tepkileri veri kayıt formuna işlenir. Sürekli
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
yiyecek pekiştireci ile öğrencinin çalışmaya katılım davranışının artması sağlanır. . Bu
çalışmanın ardından kısa bir oyun etkinliği ile yuvarlama denemelerine geçilir. En az on
deneme olacak şekilde öğrenciye tam fiziksel yardımla oyun hamuru yuvarlatılır. Bir deneme
yaklaşık 10 saniye kadar sürmelidir. Yuvarlanan topa bakarak dikkat çekme denemeler arası
sürede gerçekleşecektir. Her denemede öğrencinin kendinin seçeceği etkili pekiştireçle
(yiyecek pekiştireci) pekiştirilmesi ihmal edilmemelidir.
Not: kesme çalışmalarında da yine ‘ ben deme/ kendini gösterme’ becerisinin öğretimi
unutulmamalıdır.
Perihan öğretmen Hakan ile;
Perihan öğretmen ile Hakan aynı biçimde yerlerini alırlar. Gülistan öğretmen
öğrencinin hazır olması için kollarını bağlamasını ister ve öğretimde kullanılacak olan resimli
kartları öğrenciye gösterir. ‘şimdi seninle bu araçları isimleriyle eşleyeceğiz’ denir ve
öğrencinin önüne sıra resmi konur. Daha yakınına da sıra ve kalem yazan iki kart konur. Eşle
yönergesinin ardından jestsel ipucu ile 0 saniyeli bir deneme yapılır. Öğrencinin tepkisi için
en fazla 4 saniye beklenir. Doğru tepkisinde sözel olarak pekiştirilir. Yanlış tepkisinde tam
fiziksel ipucu ile öğrencinin elinden tutularak doğru yazı kartını sıra resminin üzerine
koyması sağlanır. Tek bir 0 saniyeli denemenin ardından 4 saniyeli denemeler için bir diğer
araç seti masaya konur. (yapıştırıcı resmi- yapıştırıcı yazan kart ve kalemtraş yazan kart) ‘
Eşle’ yönergesinin ardından 4 saniye beklenir. Öğrencinin ipucundan önceki doğru tepkileri
coşkulu bir ses tonu ile ve yiyecekle pekiştirilir. İpucundan sonraki doğru tepkileri ise kısık
bir ses tonu ile aferin diyerek pekiştirilir. Öğrencinin tepkisiz kalması durumunda tam fiziksel
ipucu ile doğru kart doğru resme doğru elinden tutularak sürüklenir. Tüm kartlarla toplam 10
deneme gerçekleşecek biçimde çalışmalar sürdürülür. Diğer öğrencilerin de durumu göz
önünde bulundurularak onlarla paralel gitmek adına denemeler tekrarlanabilir. Bunun dışında
bir çalışma kağıdı öğrenciye sunulabilir.
Bitiş etkinliği:
Tüm öğrencilere isimlerinin yazılı olduğu delikli kartonlar dağıtılır. Bu deliklerden ip
geçirmeleri sağlanarak isimlerine bir çerçeve yapmaları istenir. Tüm öğrencilerin de çalışmayı
tamamlaması için öğretmenler tarafından yardımda bulunulur. Bu çalışmalar panoya asılır ve
öğrenciler alkışlanır.
Ardından; kedi, köpek, ördek (yapılan ördek şeklindeki kalemlikler kullanılabilir.) ve keçi
oyuncakları kullanılarak “Neyim var?” şarkısı söylenir.
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
NEYİM VAR?
Bir köpeğim var hav hav hav (köpek gösterilir ve hareket ettirilir.)
Beni çağırır beni çağırır
Hiç kızamam hiç ayrılmam
Onu severim onu severim
Bir kedim var miyav, miyav(köpek gösterilir ve hareket ettirilir.)
Beni çağırır beni çağırır
Hiç kızamam hiç ayrılmam
Onu severim onu severim
Bir keçim var meee, meee (köpek gösterilir ve hareket ettirilir.)
Beni çağırır beni çağırır
Hiç kızamam hiç ayrılmam
Onu severim onu severim
Bir ördeğim var vak vak vak (köpek gösterilir ve hareket ettirilir.)
Beni çağırır beni çağırır
Hiç kızamam hiç ayrılmam
Onu severim onu severim
Ardından “İşte dersimiz bitti, her şey çok güzel geçti.”
Aferin, aferin, aferin ……
Şarkısını söyler ve ders bitirilir.
Değerlendirme: Değerlendirme bitiş etkinliğine geçmeden önce melih ve Dilber için
“karala”, “ kes”, “sık-bırak”, “yuvarla” yönergeleri ile birlikte sırasıyla derste uygulanan
sırayla yapılır. Sonuçlar veri kayıt formlarına kaydedilir. Mert için ise kartlar kaşık halde
verilir ve “sıraya koy” yönergesi sunulur. kartlara ait cümleler sorulur. Veri kayıt formuna
kaydedilir. Hakan için ise karışık halde verilen okul eşyalarını ve bu eşyalara ait isimleri “
eşle” yönergesi ile yerine getirmesi istenir. Öğrencilerin doğru tepkileri + yanlış tepkileri –
olarak değerlendirme formlarına ders sonunda kaydedilir.
!!!Ders planının uygulanmasına yönelik açıklamalar(plan uygulandıktan sonra görüş
bildirilecektir):
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Yönetici imzası
Sınıf öğretmeninin imzası
DEĞERLENDİRME FORMU 1
Mert
Ölçüt %100
Bildirimler
Çocuk ne yapıyor?
Çocuk ne yapıyor?
Çocuk ne yapıyor?
Çocuk ne yapıyor?
Çocuk ne yapıyor?
Çocuk ne yapıyor?
Sıralı kartları %100 doğrulukta sıralar.
Sıralı kartları %100 doğrulukta okur.
Sıralı kartları %100 doğrulukta yazar.
Sıralı kartlarla ilgili yazdığı paragrafı %100
doğrulukta okur.
Doğru basamak yüzdesi
1.oturum
2.oturum
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
DEĞERLENDİRME FORMU 2
Hakan
Ölçüt 9/10
Bildirimler
Çizginin üzerinden %100 doğrulukta gider.
Sıra yazısını eşler.
Kalemtıraş yazısını yazısını eşler.
Okul çantası yazısını eşler.
Defter yazısını eşler.
Kitap yazısını eşler.
Silgi yazısını eşler.
Tahta yazısını eşler.
Makas yazısını eşler.
Yapıştırıcı yazısını eşler.
1.oturum
2.oturum
3. oturum
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
Kalem yazısını eşler.
Doğru basamak sayısı
DEĞERLENDİRME FORMU 3
Dilber
Ölçüt %100
Bildirimler
1.oturum
%100 doğrulukta karalama yapar.
%100 doğrulukta düz çizgi üzerinden
makasla keser.
Oyun hamurunu %100 doğrulukta sıkar.
Oyun hamurunu %100 doğrulukta sıkar.
Oyun
hamurunu
%100
doğrulukta
yuvarlar.
Doğru
yapılan
açıklamalar
basamak
sayısı/
2.oturum
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ
DEĞERLENDİRME FORMU 4
Melih
Ölçüt %100
Bildirimler
1.oturum
%100 doğrulukta karalama yapar.
%100 doğrulukta düz çizgi üzerinden
makasla keser.
Oyun hamurunu %100 doğrulukta sıkar.
Oyun hamurunu %100 doğrulukta sıkar.
Oyun
hamurunu
%100
doğrulukta
yuvarlar.
Doğru
yapılan
açıklamalar
basamak
sayısı/
2.oturum
Yrd. Doç. Dr. Emre ÜNLÜ

Benzer belgeler

Örnek ders planı

Örnek ders planı Etkinlik : mutfak resminin olduğu boyama kağıdıöğrenciye verilir ve boyaması için tam fiziksel yardımda bulunulur. Etkinlik bitiminde yine “ben deme/ kendini gösterme” çalışması yaptırılır ve çalış...

Detaylı