we are learnıng turkısh türkçe öğreniyoruz

Transkript

1
WE ARE LEARNING
TURKISH
TÜRKÇE
ÖĞRENİYORUZ
VOLUME 2
CHAPTERS
11 – 20
BEKİRCAN TAHBERER
INSTRUCTOR OF TURKISH AS A FOREIGN LANGUAGE/
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETMENİ
©Bekircan Tahberer 2015 Vancouver – Canada. Tüm Hakları Saklıdır.
İzinsiz kopyalanamaz ve çoğaltılamaz.
© Copyright Bekircan Tahberer, 2015 Vancouver - Canada. All rights reserved.
2
FOREWORD
This is the second volume of We are Learning Turkish (Türkçe Öğreniyoruz), a complete course
in Turkish comprises four volumes. Each volume has 10 chapters that aim to help students
understand, write, read and speak the Turkish language through a step by step approach.
The format of We are Learning Turkish has been modelled after the Lado English Series (©
1980):
1- Each chapter begins with a short conversation and some exercises in order to prepare students
for the context of that chapter.
2- Each chapter contains three to five grammar topics titled Ders, each following with exercises
to help students become familiar with the grammar they have just studied.
3- Each chapter has a short dialog called Konuşma (Speak) that gradually becomes more
extensive for students to read and practise the daily spoken Turkish.
4- Okuma (read) at the end of each chapter offers contextual and some interesting topics about
the Turkish culture, people and country.
The chapters 4 to 12 also include a list of new words to help students concentrate on learning but
after chapter 12, students are encouraged to use a dictionary, which is also an important learning
tool.
The author began to teach Turkish in 1982 using the available text books then. Although the idea
to write a different text book developed shortly after the early years, the project was postponed
until 2007 after the author and his family had immigrated to Canada in 2005. The teaching
method of We are Learning Turkish (Türkçe Öğreniyoruz) was tested through countless students
and the positive feedback encouraged the author to publish it finally.
Bekircan Tahberer
2015 Vancouver, BC
Canada
3
INDEX
11. Bölüm
Page
Conversation: Bir heykeli tanıma ...................................................................................................7
Exercises (Alıştırmalar) ..................................................................................................................7
1. Ders: Numbers (Sayılar) 1 - 20: bir, iki, üç... ............................................................................8
Exercises (Alıştırmalar) ..................................................................................................................8
2. Ders: Numbers (Sayılar) 20 - 1001: yirmi, otuz, kırk... .............................................................8
Exercises (Alıştırmalar) ...................................................................................................................8
3. Ders: Parts of our body (Vücudumuzun parçaları) ...................................................................9
4. Ders: There is / There isn’t (Var / Yok): Masada ne var, ne yok? Nerede, ne var? .................9
Exercises (Alıştırmalar) .................................................................................................................10
Speaking (Konuşma): Bill, Jill ve Davut Vancouver’da arkadaşlardır. ........................................11
Reading (Okuma): Antalya müzesinde bir gezi ............................................................................12
New words (Yeni kelimeler) .........................................................................................................13
12. Bölüm
Conversation: İş hakkında konuşma ..............................................................................................14
1. Ders: Information questions (Bilgi Soruları): İşe nasıl gidersin? ..........................................15
2. Ders: Possesive with proper names (Özel isimlerde iyelik): Ahmet’in arabası var. ..............17
Speaking (Konuşma): 1) Bu senin elbisen mi? 2) Kimin bir İngilizce sözlüğü var? ....................18
3) Burada İngilizce bilen birisi var mı?.....................................................19
Reading (Okuma): 1- Ailem ve ben ..............................................................................................19
Reading (Okuma): 2- John ve Melis Cary’nin Davetinde .............................................................20
New words (Yeni kelimeler) .........................................................................................................21
13. Bölüm
Conversation: Akşam yemeği hakkında konuşma ..........................................................................22
1. Ders: Information questions with ‘when’ (‘Ne zaman’ ile bilgi soruları):
Ne zaman tatile gidersin? .................................................................................................23
2. Ders: Clock time questions (Saat soruları): Saat kaç?.............................................................24
3. Ders: Parts of the day (Günün bölümleri): Biz sabah işe gideriz. ...........................................26
4. Ders: Information questions with ‘what time do you ...?’ (‘Saat kaç’ ile bilgi soruları):
Saat kaçta işe gidersin? .....................................................................................................26
5. Ders: Months of the year (Yılın ayları): Ocak, Şubat, Mart… ................................................28
Speaking (Konuşma): 1) Ankara’ya son tren saat kaçta? 2) Türkiye’ye ne zaman geleceksin? ..28
3) Siz nerelisiniz? .......................................................................................29
Reading (Okuma): 1- Türkiye’de Mevsimler – İlkbahar ve Yaz ..................................................29
Reading (Okuma): 2- Türkiye’de Mevsimler – Sonbahar ve Kış .................................................30
4
14. Bölüm
Conversation: Diş doktoruna gitme ...............................................................................................31
1. Ders: Future Tense (Gelecek Zaman): Ben yarın İstanbul’a gideceğim .................................32
2. Ders: Future Tense: Negative Statements (Gelecek Zaman: Olumsuz Cümleler):
Ben yarın İstanbul’a gitmeyeceğim. .................................................................................33
3. Ders: Future Tense: Questions (Gelecek Zaman: Soru Cümleleri):
Sen yarın İstanbul’a gidecek misin? .................................................................................35
4. Ders: Future Tense: Negative Interrogatives (Gelecek Zaman: Olumsuz Soru
Cümleleri): Sen yarın İstanbul’a gitmeyecek misin? ........................................................36
Speaking (Konuşma): 1- Murat ve Berna: Yarın Ankara’ya gidecek misin? ................................36
2- Koray ve Alice: Bu yaz tatile çıkmayacak mısın? .....................................37
Reading (Okuma): Bir Kayak Gezisi ............................................................................................38
15. Bölüm
Conversation: Bir iş gezisine çıkma ...............................................................................................39
1. Ders: Information Questions in Future Tense (Gelecek Zamanda Bilgi Soruları):
Ne zaman İstanbul’a gideceksin? .....................................................................................41
Speaking (Konuşma): 1- Betty ve Katie: Bugün ne yapacaksınız?
2- Tamer ve Susan: Bugün görüşecek miyiz?.............................................43
Reading (Okuma): Ankaralı Selma ve Mustafa Çifti ....................................................................44
16. BÖLÜM
Conversation: Bir sempozyuma gitme ...........................................................................................46
1. Ders: Affirmative Statements with past of be (Geçmişte devam eden zaman: basit olumlu
cümleler): Geçen hafta Ankara’daydım. ..........................................................................47
2. Ders: Geçmişte devam eden zaman: basit olumsuz cümleler (Negative of be):
Geçen hafta burada değildim. ..........................................................................................49
3. Ders: Geçmişte devam eden zaman: soru cümleleri (Questions with past of be):
Geçen hafta hasta mıydın? ...............................................................................................50
Speaking (Konuşma): 1- Öykü ve İlkay: Sen ve Ahmet geçen Cumartesi evde miydiniz?
2- İlker ve Rachel: Bu akşam ne yapacaksın? ...........................................51
Reading (Okuma): Mary Davis’in Tatili .......................................................................................52
17. Bölüm
Conversation: Bir TV programını tartışma ...................................................................................53
1. Ders: Past Tense: Affirmative Statements (Geçmiş Zaman: Olumlu Cümleler):
5
Geçen hafta ne yaptın? .....................................................................................................55
2. Ders: Past Tense: Questions (Geçmiş Zaman: Soru Cümleleri): Sen dün işe gittin mi? .........57
Speaking (Konuşma): 1- Mustafa ve Halil: Dün televizyon seyrettin mi?
2-Gülay ve David: Cumartesi günü neredeydin? ......................................59
Reading (Okuma): Televizyonda bir belgesel film .......................................................................60
18. Bölüm
Conversation: Bir futbol maçını tartışma ......................................................................................61
1. Ders: Past Tense: Negative Statements (Geçmiş zaman: Olumsuz Cümleler):
Ben dün okula gitmedim. ..................................................................................................62
2. Ders: Past Tense: Negative Interrogatives (Geçmiş Zaman: Olumsuz Soru Cümleleri):
Sen dün işe gitmedin mi? ..................................................................................................64
Speaking (Konuşma): Mehmet ve Jane: Sen bu yaz neredeydin? .................................................66
Reading (Okuma): Gina ve Nuri Topkapı Sarayı Müzesi’nde ......................................................68
19. Bölüm
Conversation: Türkiye Sirki’ne gitme ............................................................................................70
1. Ders: Past Tense: Information Questions (Geçmiş Zaman: Bilgi Soruları):
Sirk ne zaman geldi? .........................................................................................................71
2. Ders: Information questions: What did you do? (Ne yaptın? ile Bilgi Soruları):
Sen dün ne yaptın? ............................................................................................................73
3. Ders: Prepositional Phrases: inside and on (içinde ve üzerinde):
Çiçekler vazonun içindedir. ..............................................................................................74
Speaking (Konuşma): Cennet ve John: Dün gece sirk nasıldı? ....................................................76
Reading (Okuma): Unutkan Adam ................................................................................................77
20. Bölüm
Conversation: Tesadüfen bir arkadaşla karşılaşma ......................................................................79
1. Ders: Past Continuous Tense (Geçmişte devam eden zaman): O Türkçe öğreniyordu. .........81
2. Ders: Past Continuous Tense: Negative Statements (Geçmişte devam eden zaman:
Olumsuz Cümleler): Sen yazmıyordun. ............................................................................83
3. Ders: Past Continuous Tense: Questions (Geçmişte devam eden zaman: soru cümleleri):
Selma geliyor muydu? ....................................................................................................84
4. Ders: Past Continuous Tense: Negative Interrogatives (Geçmişte devam
6
eden zaman: Olumsuz Soru Cümleleri): Selma gelmiyor muydu? ...................................85
Speaking (Konuşma): Hüseyin ve Doğan: Cumartesi günü sizi arabada gördüm. Nereye
gidiyordunuz? ............................................................................................87
Reading (Okuma): Yüzyılın Beyin Cerrahı ...................................................................................88
7
TÜRKÇE ÖĞRENİYORUZ
11. BÖLÜM
BİR HEYKELİ TANIMA
Candice:
Bu nedir?
Rachel:
O ünlü Yorgun Herakles heykelidir.
Candice:
Öyle mi? Bu heykel şimdi nerede?
Rachel:
Antalya Müzesi’nde.
Candice:
Bu harika bir heykel. Onun boyu kaç metre?
Rachel:
Yaklaşık iki buçuk metre.
Candice:
Herakles çok yakışıklı bir adam.
Rachel:
Evet, onun çok güzel sakalları, kolları ve bacakları var.
Candice:
Bence onun bütün vücudu çok güzel.
ALIŞTIRMALAR
1- İpucu kelimeleri kullanarak örnekteki gibi cümleler kurun.
Senin / kaç tane / araba?
bir
Senin kaç tane araban var?
Benim bir tane arabam var.
Onun / kaç tane / ev? ……………………………………………………………………………?
üç
……………………………………………………………………….…….
8
Sizin / kaç tane / kitap?……………………………………………………………………...…….?
yedi
……………………………………………………………………………..
Benim / kaç tane / öğrenci .....………………………………………………………..………..?
Altı
……………………………………………………………………………..
Bizim / kaç tane / kalem?
……………….……………………………………………………?
İki
……………………………………………………………………….…….
1. DERS
Sayılar (numbers): 1 - 20: bir, iki, üç...
Aşağıdaki sayıları öğrenin
0 = sıfır
1
bir
6
altı
11
on bir
16
on altı
2
iki
7
yedi
12
on iki
17
on yedi
3
üç
8
sekiz
13
on üç
18
on sekiz
4
dört
9
dokuz
14
on dört
19
on dokuz
5
beş
10
on
15
on beş
20
yirmi
............................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1- 1’den 20’ye kadar sayın.
2- Aşağıdaki sayıları yüksek sesle okuyun:
3
7
11
15
19
2
6
12
18
14
2. DERS
Sayılar (numbers) 20 - 1001: yirmi, otuz, kırk...
Aşağıdaki sayıları öğrenin
21
yirmi bir
70
yetmiş
205
iki yüz beş
30
otuz
80
seksen
550
beş yüz elli
40
kırk
90
doksan
782
yedi yüz seksen iki
50
elli
100
yüz
1000
bin
60
altmış
101
yüz bir
1001 bin bir
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1- 20’den 100’e kadar sayın.
2- Aşağıdaki sayıları yüksek sesle okuyun:
31
43
55
62
76
88
94
102
205
721 1055
1210
9
3. DERS
Vücudumuzun parçaları: Gözler, burun, kollar…
burun
İki göz
parmak
kulak
ağız
bilek
dirsek
kol
el
bacak
diz
topuk
ayak
ayak parmağı
Onun iki gözü, bir burnu var….
*Continue with the other parts of the body……
............................................................................................................................................................
4. DERS
Var / Yok: Masada ne var, ne yok? Nerede ne var?
Masada ne var?
Masada bir mum var.
Masada bıçaklar var.
Masada bir köpek yok.
Masada kaç (tane) bardak var?
Masada dört (tane) bardak var.
Masada bardaklar var.
Masada kaç (tane) tabak var?
Masada beş tabak var.
Masada tabaklar var.
*Mum, tabaklar ve bardaklar nerede? Onlar masada.
*Masada kitap var mı? Hayır, masada kitap yok.
Masada kaşık yok.
............................................................................................................................................................
10
ALIŞTIRMALAR
1- Resimlere göre cümleleri tamamlayın.
Duvarda bir tablo var.
Masa……üç saat…………..
Tava…..iki yumurta……..
Sepet……bir kedi……..
Yer….bir kitap……….
Koltuk…… bir çocuk…..
Kahraman Ailesi…….beş çocuk….
Angelina….…kucak………..çocuk….
Cüzdan…….para ve kredi kartları….
Antalya..… hava limanı ….
2- a) Aynı alıştırmaları “yok” ile yapın;
b) Resimlerle ilgili sorular sorun: Duvarda ne var? Kim var? Kaç tane var?
11
KONUŞMA
Bill, Jill ve Davut Vancouver’da arkadaşlardır. Bill ve Jill bu hafta Antalya’yı ziyaret ediyor.
Onlar Antalya’yı iyi bilmiyorlar. Bu nedenle Antalya hakkında sorular soruyorlar. Davut cevap
veriyor.
Jill: Antalya’da iyi oteller var mıdır?
Davut: Evet, Antalya’da birçok iyi ve güzel otel vardır.
Bill: Antalya’da yat limanı var mıdır?
Davut: Evet, şehir merkezinde çok şirin bir yat limanı
vardır.
Jill: Orada bir arkeoloji müzesi var mıdır?
Davut: Evet, vardır. Antalya arkeoloji müzesi çok ünlüdür. Müzede sayısız tarihi eser vardır.
Her yıl binlerce turist müzeyi ziyaret eder.
Bill: Antalya’da İngilizce konuşan insanlar var mıdır?
Davut: Evet, Antalya’da birçok insan İngilizce, Almanca, Fransızca ve Rusça konuşur. Çünkü o
ülkelerden Antalya’ya yüz binlerce turist gelir. Herkes Antalya’yı çok sever. Eminim, siz
Antalya’da çok iyi vakit geçireceksiniz.
12
OKUMA
ANTALYA MÜZESİNDE BİR GEZİ
Şimdi Antalya’dayız. Antalya müzesini geziyoruz. Bizim müze rehberimiz Ahmet Beydir. O bize
çok güzel eserler gösteriyor. Müzede büyük ve küçük birçok mermer ve bronz heykel var. Bazı
mermer heykeller üç metre boyunda, bazıları beş santimetre boyundadır. Biz Ahmet Bey’e
sorular soruyoruz. Bu nedir? Şu nedir? Bunlar nelerdir? Ahmet Bey soruları dinliyor ve cevap
veriyor. Bu Roma dönemi bir tanrıça heykelidir. Şu bir mermer lahittir. Bu Herakles heykelidir.
Bu heykelin üst bölümü Amerika’dadır.
Ahmet Bey bize soruyor; Siz antik paraları sever misiniz? Cynthia, ben çok severim, diyor.
Bunlar eski paralar mıdır? Evet, onlar antik Roma paralarıdır. Biz Antalya müzesini çok
beğeniyoruz.
Aşağıdaki sorulara cevap verin:
1- Onlar nereyi geziyorlar?
2- Onların rehberi kim?
3- Rehber onlara neler gösteriyor?
13
4- Müzede heykel var mı?
5- Heykeller kaç metre boyunda?
6- Herakles heykelinin üst bölümü nerededir?
7- Kim antik paraları seviyor?
8- Onlar Antalya müzesini beğeniyorlar mı?
9- Siz Antalya’ya gitmek ister misiniz?
Yeni kelimeler: new words
Heykel: statue
Ağız: mouth
Akıl: mind
Antik: ancient
Arkeoloji müzesi: archaeological museum
Ayak parmağı: toe
Bacak: leg
Bazı: some of…
Bence: in my opinion
Bıçak: knife
Bilek: wrist
Binlerce: thousands of
Bölüm: part
Boy: height
Bronz: bronze
Bu nedenle: therefore, for this reason
Buçuk: half
Bulut: cloud
Burun: nose
Bütün: all
Büyük: big
Cüzdan: wallet
Dirsek: elbow
Diz: knee
Dönem: period
Dudak: lip
Duvar: wall
El: hand
Eminim: I am sure
Gençler: youngsters
Göstermek: to show
Göz: eye
Hakkında: about
Hava: air – sky
Hava alanı (limanı): air port
Herkes: everybody
Kaç metre: how many meters
Kaç tane: how many pieces
Kadar: until, up to
Kol: arm
Konuşan: the one who speaks
Kucak: in the arms
Küçük: small, little
Kulak: ear
Lahit: sarcophagus
Liman: seaport, harbour
Mermer: marble
Öpüşen: the one who kisses
Parça: part
Parmak: finger
Rehber: guide
Rusça: Russian
Saat: clock
Santimetre: centimeter
Sayılar: numbers
Sayısız: countless
Şehir merkezi: centrum
Sepet: basket
Tablo: painting
Tanrıça: goddess
Tarihi eser: historical work of art
Tava: frying-pan
Topuk: heel
Ünlü: famous
Üst: upper
Üstünde: on – above
Üzerinde: on – above
Vücut: body
Yaklaşık: approximately
Yat: yatch
Yumurta: egg
12. BÖLÜM
İŞ HAKKINDA KONUŞMA
Selma:
Merhaba Katie, merhaba Hüseyin. Siz nerede çalışıyorsunuz?
Katie:
Erkek arkadaşım ve ben bir mühendislik şirketinde çalışıyoruz.
Selma:
Orada ne iş yapıyorsunuz?
Katie:
Biz mimarız. Bina tasarımları yapıyoruz.
Selma:
İşe nasıl gidiyorsunuz?
Katie:
Otobüsle gidiyoruz. Sen nerede çalışıyorsun?
Selma:
Ben hemşireyim. Ankara Devlet Hastanesi’nde çalışıyorum.
Katie:
Sen kimle çalışıyorsun?
Selma:
Ben Hülya ile çalışıyorum.
ALIŞTIRMALAR
1- İpucu kelimeleri kullanarak örnekteki gibi cümleler kurun.
Çalışmak?
hastane
Sen nerede çalışıyorsun?
Ben bir hastanede çalışıyorum.
Yemek yemek?
mutfak
……………………………………………………………..……….…….?
…………………………………………………………………...….……..
yaşamak?
Ankara
……………………………………………………………………..……..?
………………………………………………………………………...…..
15
uyumak?
Yatak odası
2iş yapmak?
Proje çizmek
……………………………………………………………………………?
…………………………………………………………………….……….
satmak?
araba satmak
………………………………………………………………….....?
………………………………………………………………….…..
Sen ne iş yaparsın?
Ben proje çizerim.
öğretmek?
İngilizce öğretmek
………………………………………………………………….…….….?
………………………………………………………………..……….…..
okumak?
tarih kitabı
……………………………………………………………….……….…..?
………………………………………………………………..………..…..
3işe gitmek?
Otobüs
İşe nasıl gidersin?
Otobüs ile giderim.
Okula gitmek?
Dolmuş
………………………………………………………………….….?
……………………………………………………….………….…..
Eve gitmek?
Araba
……………………………………………………………………..?
………………………………………………………..……………..
Adana’ya gitmek?
Uçak
…………………………………………………………………..…?
…………………………………………………………………...….
1. DERS
Bilgi Soruları (Information Questions): İşe nasıl gidersin?
Richmond’da mı oturuyorsun?
Nerede oturuyorsun?
Hayır.
Kuzey Vancouver’da oturuyorum.
Ahmet ayakkabı mı satıyor?
Ne satıyor?
Hayır.
Ahmet araba satıyor.
Dilek kötü mü yemek yapar?
Nasıl yemek yapar?
Hayır.
Çok güzel yemek yapar.
Ayşe ile mi çalışıyorsun?
Kim ile (kimle) çalışıyorsun?
Hayır.
Hatice ile çalışıyorum.
Nerede: yer (place).
Ne: nesne (things)
Nasıl: durum (manner)
Kim: kişi (person - people)
..........................................................................................................................................................
16
ALIŞTIRMALAR
1- Resimlere göre aşağıdaki sorulara cevap verin.
Ahmet nerede çalışıyor, bir fabrikada mı yoksa bir mağazada mı?
- O bir mağazada çalışıyor.
Ahmet ne satıyor, ayakkabı mı yoksa elbise mi?
-………………………………………………………………………
Öğle yemeğini nerede yiyor, işte mi yoksa evde mi?
-………………………………………………………………………
Kim ile yemek yiyor, Ali ile mi yoksa Hüseyin ile mi?
-………………………………………………………………………
Ahmet ve Ali ne yemekten hoşlanır, lahmacun mu yoksa çorba mı?
-……………………………………………………………………….
Onlar ne içerler, ayran mı yoksa su mu?
-…………………………………………………………………………
Ali nerede oturuyor, Adana’da mı yoksa Ankara’da mı
-…………………………………………………………………………..
Ali
17
Dolmuş
Ali işe nasıl gider, arabayla mı yoksa dolmuşla mı?
-……………………………………………………………………………….
Mustafa
Ali işe kimle gider, Doğan ile mi yoksa Mustafa ile mi?
- ………………………………………………………………………………….
2Gülay oturma odasında mı yatar?
O nerede yatar?
Hayır, o oturma odasında yatmaz.
O yatak odasında yatar.
Mehmet ve Derya Kanada’da mı yaşar? Hayır, …………………….………...
-Nerede…………………………… …………………………….…………
Hatice süt içer mi? Hayır…………………………………………….………...
-Kim …………………………
Tülay………………………………………….
Tülay
Masada köpek mi var?
-Ne………………………………
Hayır,……………………………………….
…………………………………………
Robert otobüs mü sürer? Hayır,…………………………………………………
Ne………………………………
…………………………………………..
Michael arabayı yavaş mı sürer? Hayır,………………………………………
Nasıl……………………………
………………………………………….
18
2. DERS
Özel isimlerde iyelik (possesive with proper names): Ahmet’in yeşil bir arabası var.
Deniz’in kemanı eskidir.
Ayşe ve Ali’nin çocuğu yoktur.
Mustafa’nın annesi gençtir.
Tuğrul’un kitabı yenidir.
Rachel’ın işi zordur.
Onur’un ayakkabıları pahalıdır.
Ülkü’nün okulu uzaktır.
John’ın eşi Türk’tür.
-ın, -in, -un, -ün after consonants; -nın, -nin, -nun, -nün after vowels.
........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
İpuçlarını kullanarak cümleler kurun.
Onur / kitap / sıkıcı.
Jerry / ev / Marmaris’te
Hatice / baba / yaşlı
Linda / bisiklet / pembe
Doğan / boy / uzun
Mehmet / gözler / kahverengi
Kemal ve Özlem / kız / sevimli
Onur’un kitabı sıkıcıdır.
……………………………………………………..
……………………………………………………..
…………………………………………………..…
……………………………………………………..
……………………………………………………..
……………………………………………………..
KONUŞMA
1Cathy: Bu senin elbisen mi?
Rachel: Hayır, o benim değil. Benim hiç kısa elbisem yok.
Cathy: O zaman, bu elbise kimin?
Rachel: Bu Elif’in elbisesi. O kısa elbise giymekten hoşlanır.
2Deniz: Kimin bir İngilizce sözlüğü var?
Melek: Benim bir İngilizce – Fransızca sözlüğüm var.
Deniz: Benim bir İngilizce – Türkçe sözlüğe ihtiyacım var.
Melek: Öyleyse, Elif’e sor. Sadece onun İngilizce – Türkçe sözlüğü var.
19
3Greg: Burada İngilizce bilen birisi var mı?
Fatih: Hüseyin İngilizce bilir.
Greg: O şimdi nerede?
Fatih: Okulda ama biraz sonra gelir.
Greg: Hüseyin’in İngilizcesi nasıldır?
Fatih: Onun İngilizcesi çok iyidir.
Greg: Başka kim İngilizce bilir?
Fatih: Ben de biraz bilirim ama benim İngilizcem pek iyi değildir.
Greg: Tamam, o zaman Hüseyin’i beklerim. Gecikir mi?
Fatih: Sanmam; yakında gelir. Gel otur, bir çay iç.
OKUMA: 1
AİLEM VE BEN
Benim adım Hasan Ceylan. Ben ailemle birlikte Adana’da Atatürk Bulvarı, 5 Sokak, Güler
Apartmanı, Kat 5, Numara 12’de oturuyorum. Evimizde üç yatak odası, bir salon, bir banyo ve
bir mutfak var. Benim bir erkek kardeşim ve iki kız kardeşim var. Erkek kardeşim ve ben aynı
odada yatarız. Kız kardeşlerim başka bir yatak odasını paylaşırlar.
Babam bir ilköğretim okulu öğretmenidir. O Cumhuriyet İlköğretim okulunda çalışır. Annem bir
muhasebecidir. O büyük bir fabrikada çalışır.
20
Erkek kardeşim, kız kardeşlerim ve ben öğrenciyiz. Erkek kardeşim ilkokula gidiyor. Kız
kardeşlerim liseye gidiyor. Ben bir üniversite öğrencisiyim. Eğitim fakültesi, İngilizce
öğretmenliği bölümünde okuyorum. Ben akşamları bir çeviri bürosunda çalışıyorum.
İngilizce’den Türkçe’ye çeviriler yapıyorum. Haftada yaklaşık otuz beş lira kazanıyorum.
1- Hasan nerede oturuyor?
2- Onların evinde kaç yatak odası var?
3- Hasan ve erkek kardeşi nerede yatar?
4- Hasan’ın babası nerede çalışır?
5- Onun annesi nerede çalışır?
6- Hasan nerede okuyor?
7- O akşamları ne yapıyor?
8- Haftada kaç lira kazanıyor?
OKUMA: 2
JOHN VE MELİS CARY’NİN DAVETİNDE
Ahmet, Selma ve Gülay, John ve Melis Cary’nin davetindeler. John
onların patronudur ve parti onun evindedir. John bir Amerikan
elektronik şirketinin Türkiye temsilcisidir. Melis, kocası ile birlikte
çalışır. Onların iki küçük çocuğu var. Çocuklar henüz okula
gitmiyor. Bu gece çocuklar anneannelerinin evinde kalıyor. John ve
Melis büyük davetlerden hoşlanır. Bugün evlerinde on üç kişi var. Melis gitar çalıyor. Ahmet ve
diğer misafirler dans ediyor. Selma çerez yiyor ve meyve suyu içiyor. John, Gülay’a komik bir
fıkra anlatıyor. Gülay kahkahayla gülüyor. Herkes çok iyi vakit geçiriyor.
21
1- Ahmet, Selma ve Gülay nerededir?
2- John kimdir?
3- Melis kimle birlikte çalışır?
4- Onların kaç çocuğu var?
5- Bu gece çocuklar nerede kalıyor?
6- Kim büyük davetlerden hoşlanır?
7- Melis ne çalıyor?
8- John ne anlatıyor?
Yeni kelimeler: new words
Akşam: evening
Apartman: apartment building
Ayran: liquid yogurt
Banyo: bath
Başka: other
Beklemek: to wait for
Bilgi: information
Biraz: a little
Birlikte: together
Bölüm: part, department
Büro: Office
Cadde: main street (avenue)
Cumhuriyet: republic
Çerez: nuts
Çeviri: translation
Çorba: soup
Eğitim: education
Elektronik: electronic
Fabrika: factory
Fakülte: faculty
Fıkra anlatmak: to tell a joke
Geç kalmak: to be late
Gitar: guitar
Herkes: everybody
Hızlı: fast
İçmek: to drink
İhtiyacı olmak: to need
İhtiyacım var: I need
İlköğretim okulu: elementary school
Kaç: how many
Kahkahayla gülmek: to chuckle, to laugh
loudly
Kalın: thick
Kalmak: to stay
Kazanmak: to earn, to win
Kimle: with whom
Koca: husband
Kullanmak: to use
Lahmacun: Turkish pizza
Lise: high school
Misafir: guest
Muhasebeci: accountant
Mühendislik: engineering
Nasıl: how
Oluşmak: formed of, consist of
Otobüs: bus
Öğlen: at noon
Öğretmenlik: teaching (profession)
Parti: party
Patron: boss
Paylaşmak: tos hare
Sanmam: I don’t think
Satmak: to sell
Sevimli: lovely
Sokak: street
Sözlük: dictionary
Süre: period
Süt: milk
Şirket: company
Tarih: history
Temsilci: representative
Yaklaşık: approximately
Yatmak: to lie down (to sleep)
Yavaş: slow
Zor: difficult
22
13. BÖLÜM
AKŞAM YEMEĞİ HAKKINDA KONUŞMA
Rachel:
Siz Türkiye’de akşam yemeğini saat kaçta yersiniz?
Mustafa:
Biz genellikle akşam yemeğini saat sekizde yeriz.
Rachel:
Şimdi saat kaç?
Mustafa:
Saat altı.
Rachel:
Siz günde kaç saat çalışırsınız?
Mustafa:
Biz günde sekiz saat çalışırız. Siz Kanada’da kaç saat çalışırsınız?
Rachel:
Biz de sekiz saat çalışırız. Siz saat kaçta işe başlarsınız?
Biz sekiz buçukta işe başlarız. Öğle bir buçuk saat ara veririz. Akşam saat beşte
işten ayrılırız.
ALIŞTIRMALAR
1- İpucu kelimeleri kullanarak örnekteki gibi iki satırlık cümleler kurun.
Mustafa:
Akşam yemeği?
sekiz
Sen saat kaçta akşam yemeği yersin?
Ben saat sekizde akşam yemeği yerim.
Öğle yemeği?
On iki
………………………………………………………?
……………………………………………………..…..
bulaşıkları yıkamak?
sekiz buçuk
……………………………………………………....?
………………………………………………….….....
23
………………………………………………..……?
……………………………………………………….
yatmak?
On buçuk
2-
Şimdi saat kaç?
Saat beş.
……………………………………………………………………...............?
…………………………………………………………….………................
……………………………………………………………………..............?
………………………………………………………………………............
3- Ne zaman
Tatil yapmak ?
Yaz
Siz ne zaman tatil yaparsınız?
Biz yazın tatil yaparız.
Kayak yapmak?
Kış
……………………………………………………...….…..?
…………………………………………………...…….……
Yürüyüş yapmak?
Sonbahar
………………………………………………...………..….?
……………………………………………………..……..…
Çiçekler açmak?
İlkbahar
………………………………………………………....…..?
………………………………………………………..…..…
1. DERS
Ne zaman ile bilgi soruları (Information Questions with when): Ne zaman tatile gidersin?
Kışın tatile çıkar mısın?
Hayır.
Ne zaman tatile çıkarsın?
Yazın tatile çıkarım.
Hafta içinde sinemaya gider misin?
Hayır.
Ne zaman sinemaya gidersin?
Hafta sonunda sinemaya giderim.
Her gün spor yapar mısın?
Hayır.
Ne zaman spor yaparsın?
Haftada iki gün spor yaparım.
Use ne zaman to ask questions in general time frames like summer, weekend, month etc.
24
ALIŞTIRMALAR
İpuçlarını kullanarak örnekteki gibi cümleler kurun.
Siz / bize / gelmek
Bu / akşam
Siz ne zaman bize gelirsiniz?
Biz bu akşam size geliriz.
Onlar / okula / gitmek
Her gün
…………………………………………………………......?
…………………………………………………………..…..
Sen / çalışmak
Haftada üç gün
………………………………………………………..……?
……………………………………………………..…….….
Siz / kayak yapmak
Kışın
………………………………………………………….….?
…………………………………………………….…….…..
O / yüzmek
İlkbaharda ve yazın
……………………………………………………………..?
…………………………………………………………..…..
Biz / pikniğe gitmek
Hafta sonunda
…………………………………………………….……….?
…………………………………………………………...….
2. DERS
Saat soruları (Clock time questions): Saat kaç?
Saat bir mi?
Saat kaç?
Hayır.
Saat on iki.
Use saat kaç to ask about clock times.
............................................................................................................................................................
Saat kaç?
Saat beş
Saat bire on var
üç buçuk
Üçe yirmi beş var
altıyı beş geçiyor
On ikiye çeyrek var
dokuzu yirmi geçiyor
Dördü çeyrek geçiyor
25
Use GEÇİYOR until half past the
hour: Üçü beş geçiyor.
Use VAR from half past the hour until
just before the hour: Dokuza yirmi var.
GEÇE - KALA
Selim saat dokuzu beş geçe işe gider.
Leyla beşe on kala eve gelir.
Resmi ve tam saatler için aşağıdakileri kullanın:
6.30
Saat altı otuz.
3.55
üç elli beş.
8.17
Sekiz on yedi.
5.05
beş sıfır beş
......................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Bu Hatice Güler’in günlük programıdır. O saat kaçta hangi işleri yapar?
Kalkmak
Hatice saat yediye on kala kalkar.
Kahvaltı yapmak
………………………………………………..…
İşe gitmek
………………………………………………..
Kahve içmek
………………………………………………….
Öğle yemeği yemek …………………………………………………..
Gazete okumak
……………………………………………………..
26
Eve gitmek
……………………………………………………
Spor yapmak
…………………….…………………………….
Akşam yemeği yemek …………………………………………………..
Yatmak
…………………………………………………...
3. DERS
Günün bölümleri (Parts of the day): Biz sabah işe gideriz
Biz sabah kahvaltı yaparız.
(sabahleyin)
Biz öğle (vakti), öğle yemeği yeriz. (öğlenleyin – öğleyin)
Biz öğleden sonra çay içeriz.
Biz akşam, akşam yemeği yeriz.
(akşamleyin)
Biz gece uyuruz.
(geceleyin)
Sabah = morning, öğle = noon, öğleden sonra = afternoon, akşam = evening, gece = night
....................................................................................................................................................
4. DERS
Saat kaç ile bilgi soruları (Information Questions with what time do you…?): Saat kaçta işe
gidersin?
Sabah saat yedide mi kalkarsın?
Saat kaçta kalkarsın?
Hayır.
Ben sabah saat altı buçukta kalkarım.
Sabah saat dokuzda mı işe gidersin?
Saat kaçta işe gidersin?
Hayır.
Ben saat sekizde işe giderim.
Saat onda mı kahve içersin?
Saat kaçta kahve içersin?
Hayır.
Saat dokuz buçukta kahve içerim.
Use saat kaçta (at what time) for clock time information questions.
.................................................................................................................................................
27
ALIŞTIRMALAR
İpuçlarına göre sorular sorun ve sorulara önce olumsuz sonra olumlu cevap verin.
Saat altıda kalkmak
Saat altıda mı kalkarsın?
Hayır, saat altıda kalkmam.
Saat kaçta kalkarsın?
Yedi
Saat yedide kalkarım.
Öğle yemeğini saat birde yemek
…………………………………………………………..…?
Hayır,………………………………………………………..
Saat kaçta.………………………………………..………...?
On iki
…………………………………………………..……….….
Ellerini yemekten sonra yıkamak
…………………………………………………..…………?
Hayır,………………………………………………………..
Ne zaman……………………………………………… .…?
Yemekten önce
……………………………………………………….…..….
Gazeteyi öğleden sonra okumak
…………………………………………………………..…?
Hayır,………………………………………………………..
Ne zaman………………………………………………..…?
Öğleden önce
………………………………………………………………
Akşam altıda uyumak
……………………………………………………..………?
Hayır,………………………………………………………..
Saat kaçta……………………………………………..……?
Gece on bir
…………………………………………………………...….
Öğleden sonra gitar çalmak
…………………………………………………………..…?
Hayır,………………………………………………….…….
Ne zaman…………………………………………….….…?
Sabah dokuz
…………………………………………………………....…
28
Gece yarısı müzik dinlemek
…………………………………………………………….?
Hayır,…………………………………………………….…
Ne zaman………………………………………………….?
Akşam beş
……………………………………………………………...
Tatile kışın gitmek
………………………………………………………….….?
Hayır,…………………………………………………..……
Ne zaman…………………………………………………..?
Yazın
…………………………………………………………..…..
5. DERS
Yılın ayları (Months of the year): Ocak, Şubat, Mart…
Ocak (January)
Nisan (April)
Temmuz (July)
Ekim (October)
Şubat (February)
Mayıs (May)
Ağustos (August)
Kasım (November)
Mart (March)
Haziran (June)
Eylül (September)
Aralık (December)
Ocak ayında kar yağar.
Nisan’da çiçekler açar.
Ağustos çok sıcak bir aydır.
Eylül ayında hava soğur.
Benim doğum günüm Mart ayındadır.
Ali Ekim’de okula başlıyor.
........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Yılın aylarını sayın.
KONUŞMA
1Eric: Ankara’ya son tren saat kaçta?
Ece: Ankara’ya son tren akşam saat altıya çeyrek kala.
Eric: Şimdi saat kaç?
Ece: Saat altıyı beş geçiyor.
2Mustafa: Türkiye’ye ne zaman geleceksin?
Haydarpaşa Tren İstasyonu
6:05
Rachel: Bilmiyorum. Belki bu yaz gelirim.
Mustafa: Nisan ayında gel. Nisan’da hava çok sıcak değildir.
Rachel: Ben yazın gelmek isterim. Deniz kıyısında güneşlenmek istiyorum.
Mustafa: Öyleyse, Ağustos’ta gel.
Deniz kıyısında
29
3Michael: Siz nerelisiniz?
Gülay: Ben Malatyalıyım.
Michael: Malatya’da hava nasıldır?
Gülay: Yazın çok sıcak, kışın çok soğuktur. Kışın çok kar yağar.
Michael: Kışın kayak yapar mısınız?
Malatya
Gülay: Hayır, Malatya’da kayak tesisi yok.
OKUMA 1
Türkiye’de Mevsimler: İlkbahar ve Yaz
Türkiye’de dört mevsim vardır: İlkbahar, Yaz, Sonbahar ve Kış. Her mevsim üç aydır. İlkbahar
ayları Mart, Nisan ve Mayıs’tır. İlkbahar resmi olarak 21 Mart’ta başlar. Mart ayında hava
genellikle soğuk ve yağmurludur ama güneşli ve ılık günler de vardır. Nisan ayında da yağmur
yağar ama hava soğuk değildir. Mayıs’ta Türkiye çok güzeldir. Bitkiler ve ağaçlar yeşerir ve
rengârenk çiçekler açar.
Yaz mevsimi 19 Haziran’da başlar. Yaz ayları Haziran, Temmuz ve Ağustos’tur. Okullar kapanır
ve tatil başlar. Yazın hava çok sıcaktır. İnsanlar pikniğe, plajlara ve yaylalara giderler. İlkbahar
ve yaz aylarında Türkiye’ye milyonlarca turist gelir. Turistler çoğunlukla Akdeniz ve Ege denizi
kıyılarındaki tatil köylerini tercih ederler. Türkiye tatil için harika bir ülkedir.
1- Türkiye’de kaç mevsim vardır?
2- İlkbahar ne zaman başlar?
3- Mart’ta hava nasıldır?
30
4- Nisan’da yağmur yağar mı?
5- Yaz ne zaman başlar?
6- Yazın hava serin midir?
7- İnsanlar nerelere gider?
8- Turistler nereleri tercih eder?
OKUMA 2
Türkiye’de Mevsimler: Sonbahar ve Kış
Yazdan sonra Sonbahar gelir. Sonbahar ayları Eylül, Ekim ve Kasım’dır. Eylül’de hava güzeldir
ama 11 Eylül’de okullar açılır ve tatil biter. Ekim’de yapraklar renk değiştirir ve sarı, kırmızı ve
kahverengi olurlar. Sonbahar’da renkler çok güzeldir. Ama sonra yapraklar ağaçlardan düşerler.
Kış soğuk bir mevsimdir. Aralık, Ocak ve Şubat Kış aylarıdır. Aralık’tan itibaren hava soğur.
Kuzey ve Doğu bölgelerinde kar yağar. Çocuklar karda oynarlar ve kayak yaparlar. Güney
illerinde pek kar yağmaz ama hava soğuk olur. Güneyde kışın güneşli günler de vardır.
1- Yazdan sonra ne gelir?
2- Sonbahar ayları nelerdir?
3- Okullar ne zaman açılır?
4- Sonbahar’da ağaçlardan ne düşer?
5- Kış nasıl bir mevsimdir?
6- Kış ayları nelerdir?
7- Hangi aydan itibaren hava soğur?
8- Hangi bölgelerde kar yağar?
31
14. BÖLÜM
DİŞ DOKTORUNA GİTME
Handan:
Bugün diş doktoruna gidecek misin?
Hakan:
Evet, öğleden sonra gideceğim.
Handan:
Doktor dişini mi çekecek yoksa tedavi mi edecek?
Hakan:
Hiç biri. O sadece dişlerimi temizleyecek.
Handan:
Diş doktorundan korkar mısın?
Hakan:
Tabii ki hayır. Ben diş doktorundan korkmam.
ALIŞTIRMALAR
İpucu kelimeleri kullanarak örnekteki gibi iki satırlık cümleler kurun.
1Bugün / diş doktoru
Bugün diş doktoruna gidecek misin?
Öğleden sonra /gitmek
Evet, öğleden sonra gideceğim.
Yarın / hastane
Yarın sabah/ gitmek
…………………………………………………............…..?
………………………………………………..............……..
Bu yaz / Türkiye
Haziran’da / Kapadokya gitmek
…………………………………………………............…..?
……………………………………………………............…
Bu yıl / Efes
Ağustos’ta Efes / gitmek
…………………………………………………..............…?
…………………………………………………...........…….
Bu akşam / sinema
Saat yedide / sinema /gitmek
…………………………………….………….........………?
…………………………………………………….......……
Gelecek yıl / Ahmet / okul
Eylül’de /ilkokul / gitmek
………………………………………………………..........?
……………………………………………………........……
32
2doktor / dişlerini çekmek
O / onları temizlemek
Doktor senin dişlerini mi çekecek?
Hayır, o sadece onları temizleyecek.
Berber / saçlarını kesmek
O / onları yıkamak
…………………………….............……………….?
……………………………………..............………..
Ahmet / İngilizce öğrenmek
O / Almanca öğrenmek
………………………………………….........…….?
………………………………………...........……….
Orkun / bu hafta tatilden dönmek
O / bir ay daha tatil yapmak
………………………………………….........…….?
……………………………………………..........…..
1. DERS
Gelecek Zaman (Future Tense): Ben yarın İstanbul’a gideceğim.
Ben Türkçe öğreneceğim.
okuyacağım.
gideceğim.
Sen Türkçe öğreneceksin.
okuyacaksın
gideceksin.
O Türkçe öğrenecek.
okuyacak.
gidecek.
Biz Türkçe öğreneceğiz.
okuyacağız.
gideceğiz.
Siz Türkçe öğreneceksiniz.
okuyacaksınız.
gideceksiniz.
Onlar Türkçe öğrenecek(ler).
okuyacak(lar).
gidecek(ler).
Add –ecek or –acak to verb stem and the appropriate personal ending to form a future tense
sentence in Turkish.
The sharp consonant k of –ecek and –acak becomes soft in first person singular and plural:
-eceğim, -acağız.
Verb stems ending with a vowel take –y as a buffer before –ecek, -acak.
GELECEK ZAMAN İFADELERİ
Yarın öğle
Gelecek hafta
Yarın (sabah)
Yarın öğleden sonra
Gelecek ay
Yarın akşam
Gelecek yıl
Yarın gece
(Gelecek sene)
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Aşağıdaki insanlar yarın ne yapacak?
Arzu / sinema / gitmek.
Arzu yarın sinemaya gidecek.
33
Biz / tiyatro / gitmek …………………………………………………………......
Çocuklar / TV / seyretmek
………………………………………………….…
Vedat / basketbol oynamak
…………………………………………………….....
Ben / gazete okumak
…………………………………………………….....
Sen / uyumak
…………………………………………………….....
Jane ve Ahmet dans etmek
……………………………………………….............
2. DERS
Gelecek Zaman: Olumsuz Cümleler (Future Tense: Negative Statements): Ben yarın
İstanbul’a gitmeyeceğim.
Ben Türkçe öğrenmeyeceğim.
okumayacağım.
gitmeyeceğim.
Sen Türkçe öğrenmeyeceksin.
okumayacaksın.
gitmeyeceksin.
O Türkçe öğrenmeyecek.
okumayacak.
gitmeyecek.
Biz Türkçe öğrenmeyeceğiz.
okumayacağız.
gitmeyeceğiz.
Siz Türkçe öğrenmeyeceksiniz.
okumayacaksınız.
gitmeyeceksiniz.
Onlar Türkçe öğrenmeyecek(ler).
okumayacak(lar).
gitmeyecek(ler).
To make a negative sentence in the future tense, the negative ending –me, or –ma is added to the
verb stem and the buffer –y before –ecek or -acak and the approppriate personal ending.
34
ALIŞTIRMALAR
Aşağıdaki insanlar ne yapmayacaklar?
Orhan ve Hilal şarkı söyleyecek.
Onlar dans etmeyecek.
Melis piyano çalacak. (keman)
…………………………………………………………………………….
Hasan ve Rüya nar yiyecek. (portakal)
……………………………………………………………………..
Ben bir Ankara kedisi alacağım. (Kangal köpeği)
………………………………………………………………………..
Biz Ağustos’ta Türkiye’ye gideceğiz.
……………………………………………………………………………..
Sen karpuz yiyeceksin. (kavun)
……………………………………………………………………………
Siz altıyı beş geçe geleceksiniz. (yedi)
……………………………………………………………………………..
Erol ve biz ayran içeceğiz. (rakı)
……………………………………………………………………………….
35
3. DERS
Gelecek Zaman: Sorular (Future Tense: Questions): Sen yarın İstanbul’a gidecek misin?
Ben Türkçe öğrenecek miyim?
okuyacak mıyım?
gidecek miyim?
Sen Türkçe öğrenecek misin?
okuyacak mısın?
gidecek misin?
O Türkçe öğrenecek mi?
okuyacak mı?
gidecek mi?
Biz Türkçe öğrenecek miyiz?
okuyacak mıyız?
gidecek miyiz?
Siz Türkçe öğrenecek misiniz?
okuyacak mısınız?
gidecek misiniz?
Onlar Türkçe öğrenecekler mi?
okuyacaklar mı?
gidecekler mi?
To construct a question sentence in the future tense, place question word -mi or –mı after –ecek
or -acak and then add the approppriate personal ending to the question word. The question words
-mi or –mı are always written seperated from future tense suffixes –ecek and –acak.
Object and Subject Questions in Future Tense
Siz bu yıl Türkçe mi öğreneceksiniz?
Siz mi bu yıl Türkçe öğreneceksiniz?
O yarın işe araba ile mi gidecek?
O mu yarın işe araba ile gidecek?
Mustafa ve sen futbol mu oynayacaksınız?
Mustafa ve sen mi futbol oynayacaksınız?
Place question word -mi, –mı etc., after the object or subject of the sentence to find out if the
other party’s action is related to it.
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1- Aşağıdaki ipuçlarını kullanarak sorular sorun ve cevap verin.
Sen / işe gitmek / araba ile
Sen işe araba ile gidecek misin?
Evet, ben işe araba ile gideceğim.
Onlar / dolmuşa binmek
…………………………………………………?
Evet…………………………………..………….
Siz / piknik / yapmak
…………………………………….……………?
Evet………………………………………………
Ahmet Amca / üzüm yemek …………………………………………………..?
Evet………………………………………………
36
Biz / Türkçe öğrenmek
…………………………………………………….?
Evet…………………………………………………
2- Aynı alıştırmaları nesne ve özne soruları şeklinde yapın.
4. DERS
Gelecek Zaman: Olumsuz Sorular (Future Tense: Negative Interrogatives): Sen yarın
İstanbul’a gitmeyecek misin?
Ben Türkçe öğrenmeyecek miyim?
Okumayacak mıyım?
Sen Türkçe öğrenmeyecek misin?
Okumayacak mısın?
O Türkçe öğrenmeyecek mi?
Okumayacak mı?
Biz Türkçe öğrenmeyecek miyiz?
Okumayacak mıyız?
Siz Türkçe öğrenmeyecek misiniz?
Okumayacak mısınız?
Onlar Türkçe öğrenmeyecekler mi?
Okumayacaklar mı?
To make a negative interrogative sentence in the future tense, the negative ending –me, or –ma is
added to the verb stem and the buffer –y before –ecek or -acak ; then the question word –mı or –
mi and finally the approppriate personal ending.
............................................................................................................................................................
KONUŞMA
1Murat: Yarın Ankara’ya gidecek misin?
Berna: Evet, yarın gideceğim.
Murat: Otobüsle mi gideceksin?
Berna: Hayır, kendi arabamla gideceğim.
Murat: Saat kaçta yola çıkacaksın?
Berna: Saat beşte yola çıkacağım.
Murat: Dikkatli ol. Hava raporuna göre yarın Ankara’da kar yağacak.
Berna: Tamam dikkatli olurum. Yavaş süreceğim. Sen burada mı olacaksın?
Murat: Evet, ben evde kalacağım ve biraz ders çalışacağım.
Berna: Çok iyi. Ben yarın akşam Ankara’dan seni ararım.
37
Murat: Tamam, telefonunu bekleyeceğim. Sana iyi yolculuklar.
Berna: Teşekkürler, hoşça kal.
2- Koray (Bursa) ve Alice (Vancouver) skype’ta sohbet ediyor.
Koray: Bu yaz tatile çıkmayacak mısın?
Alice: Hayır, bu yaz çalışacağım. Belki gelecek yıl tatil yaparım.
Koray: Ben bu yaz Çeşme’de olacağım. Orada ailemin bir yazlık evi var. Bizi ziyaret etmek ister
misin?
Alice: Sizi ziyaret etmek isterim ama bu yıl olmayacak. Bu yaz çok işim var. Tatil yapacak
zamanım yok.
Koray: Gelecek yıl Türkiye’ye gelecek misin?
Alice: Evet, gelecek yıl mutlaka Türkiye’ye geleceğim. Sen Vancouver’a gelmek ister misin?
Koray: Evet, çok isterim ama bu biraz zor. Uçak bileti çok pahalı. Ayrıca vize almak hiç kolay
değil.
Alice: Anlıyorum. O zaman gelecek yıl Türkiye’de görüşürüz.
Koray: Anlaştık.
38
OKUMA
BİR KAYAK GEZİSİ
Mustafa ve Dilek Ak spor yapmaktan hoşlanır. Onlar yazın denize gider ve kışın kayak yaparlar.
Türkiye’de kayak yapacak birçok dağ vardır. Bursa’daki Uludağ’da çok güzel bir kayak merkezi
vardır ve Uludağ İstanbul’a çok yakındır.
Ak çifti bu hafta sonu için bir kayak gezisi planlıyor ama hava
nasıl olacak, bilmiyorlar. Bugün Cuma, akşam saat 7.30 ve onlar
televizyonda hava raporunu izliyorlar.
“Cuma akşamı hava bulutlu ve soğuk olacak ama yağmur
yağmayacak. Hava sıcaklığı 2 derece civarında olacak.
Gece kar başlayacak ve belki Cumartesi sabah da devam edecek. Cumartesi öğleden
sonra ve Pazar günü hava soğuk ama güneşli olacak.”
Bu çok güzel bir haber. Şimdi Dilek ve Mustafa çok heyecanlanıyor. Bir kayak gezisi için yarın
hava mükemmel olacak. Onlar hemen eşyalarını hazırlıyorlar ve arabaya yerleştiriyorlar. Yarın
sabah erken yola çıkacaklar. Uludağ’da harika bir hafta sonu geçirecekler.
1- Ak çifti ne yapmaktan hoşlanır?
2- Yazın nereye giderler?
3- Kışın ne yaparlar?
4- Bu hafta sonu için ne planlıyorlar?
5- Cuma akşamı yağmur yağacak mı?
6- Hava sıcaklığı kaç derece olacak?
7- Pazar günü hava nasıl olacak?
8- Onlar nasıl bir hafta sonu geçirecekler?
39
15. BÖLÜM
BİR İŞ GEZİSİNE GİTME
Hasan:
Gelecek hafta burada olacak mısın?
Hüseyin:
Hayır, bir iş için Antalya’ya gideceğim.
Hasan:
Ne zaman yola çıkacaksın?
Hüseyin:
Pazartesi sabah.
Hasan:
Nerede kalacaksın?
Hüseyin:
Deniz kıyısındaki bir otelde kalacağım.
Hasan:
Antalya’da kimi göreceksin?
Hüseyin:
Hatice Kahraman’ı göreceğim. Hatice Hanım oradaki şirketin yöneticisidir.
ALIŞTIRMALAR
İpucu kelimeleri kullanarak örnekteki gibi iki satırlık cümleler kurun.
1Gelecek hafta / sen / burada
Gelecek hafta burada olacak mısın?
Bir iş için / Antalya gitmek
Hayır, bir iş için Antalya’ya gideceğim.
Gelecek ay / o / burada
Tatil için/ Fethiye gitmek
……………………………………………………………..?
…………………………………………………………..…..
Yarın /siz / İzmir’de
Bir konferans için/ Adana gitmek
……………………………………………………………..?
…………………………………………………………..…..
40
Bu yaz / onlar / Türkiye
Çalışmak için/ Kanada gitmek
……………………………………………………………..?
………………………………………………………...….…
Gelecek Eylül’de / biz / Ankara
Kazı için / Efes gitmek
………………………………………………………….…?
………………………………………………………..…….
Bu akşam / sen / evde
…………………………………………………….....…….?
Bir Fransız filmi için / sinema /gitmek………………………………………………………….…
2yola çıkmak
Ne zaman yola çıkacaksın?
Pazartesi
Pazartesi günü yola çıkacağım.
varmak
Salı sabahı
……………………………………………………………..?
…………………………………………………………..…..
Akşam yemeği yemek
Saat sekizde
…………………………………………………………..…?
…………………………………………………………...….
Ali’yi görmek
Yarın öğleden sonra, saat 3’te
………………………………………………………….….?
…………………………………………………………...….
3(sen) kalmak
Bir otel
Nerede kalacaksın?
Bir otelde kalacağım.
(o) yatmak
Kanepe
……………………………………………………………?
………………………………………………………….….
(siz) öğle yemeği yemek
Bir kebapçı
…………………………………………………………….?
………………………………………………………….….
(onlar) oturmak
Bir kiralık ev
…………………………………………………………….?
…………………………………………………………..….
4görmek
Hatice Kahraman, yönetici
Kimi göreceksin?
Hatice Kahraman’ı göreceğim. O orada yöneticidir.
ziyaret etmek
Zeynep Taş, kimyager
………………………………………………………….…?
…………………………………………………………..….
konuşmak
Ali Kaya, müdür
……………………………………………………………..?
…………………………………………………………...….
kalmak
Koray Karaca, muhasebeci
……………………………………………………………..?
………………………………………………………………
41
1. DERS
Gelecek Zaman: Bilgi Soruları (Future Tense: Information Questions): Ne zaman İstanbul’a
gideceksin?
Bugün çalışacak mısın?
Hayır.
Ne yapacaksın?
Dinleneceğim.
Yarın İstanbul’a gidecek misin?
Hayır.
Ne zaman gideceksin?
Gelecek hafta.
Bir otelde mi kalacaksın?
Hayır.
Nerede kalacaksın?
Bir arkadaşımda.
Mustafa Kahraman’ı mı göreceksin?
Hayır.
Kimi göreceksin?
Hasan Uslu’yu.
Uçakla mı gideceksin?
Hayır.
Neyle (Nasıl) gideceksin?
Trenle.
Ne, nerede, nasıl, kim, ne zaman, neyle gibi soru kelimeleri ile bilgi soruları sorun.
......................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Ahmet, Hasan, Ali ve Arzu’ya bir oyun öğretecek. İpucu kelimeleri kullanarak sorulara cevap
verin.
Ahmet ne öğretecek? (masa tenisi)
O masa tenisi öğretecek.
Ahmet kime öğretecek? (Hasan, Ali ve Arzu)
………………………………………………
Kim masa tenisi öğrenecek? (Hasan, Ali ve Arzu) ………………………………………………
Çocuklar kimden öğrenecek? (Ahmet)
…………………………………...………….
42
Ahmet nerede öğretecek? (spor salonu)
………………………………………..……..
Ne zaman öğretecek? (hafta sonu)
…………………………………………..…..
Onları spor salonuna kim getirecek? (babaları)
…………………………………………..…..
Spor salonundan ne zaman ayrılacaklar (Saat 5)
…………………………………………..…..
Eve nasıl gidecekler? (araba ile)
…………………………………………..…..
2- İtalik yazılara göre soru cümleleri kurun.
Hüseyin Ağustos’ta tatile çıkacak mı? Hayır.
Ne zaman tatile çıkacak?
O Avrupa’ya gidecek mi? Hayır.
…………….…………………………….…?
O Orhan ile mi tatile gidecek? Hayır.
............……………..……..………………..?
Onlar otobüsle mi seyahat edecek? Hayır.
…………………….……………………….?
Onlar hediye alacaklar mı? Hayır.
………………………….……………….…?
Onlar Sezen’i ziyaret edecekler mi? Hayır.
………………………………………….….?
Sezen bu yaz evde olacak mı? Hayır.
……………………………………………..?
Bu yaz aileni görecek misin? Hayır.
……………………………………………..?
3- Aşağıdaki insanlar her gün ne yapacaklar?
Elif / Pazartesi / ayakkabı / almak
Elif Pazartesi günü ayakkabı alacak.
Ali / Salı / masa tenisi oynamak
………………………………………
Rachel / Çarşamba / sinemaya gitmek
………………………………………
Dr. Dilara / Perşembe / aşı yapmak
………………………………………
43
Verda / Cuma / temizlik yapmak
………………………………………
Onlar / Cumartesi / dansa gitmek
……………………………………....
Leyla / Pazar / uyumak
………………………………………
KONUŞMA
1Betty: Bugün ne yapacaksınız?
Katie: Eşimle birlikte pazara gideceğiz.
Betty: Öyle mi? Pazarda ne alacaksınız?
Katie: Doğrusu özellikle bir şey almaya gitmiyoruz. Sadece
eşim bana pazar yerini gösterecek.
Betty: Türkiye’de ilk defa mı pazara gideceksin?
Katie: Evet, ilk defa gideceğim.
Betty: Heyecanlı mısın?
Katie: Evet, çok heyecanlıyım. Herkes güzel şeyler anlattı o yüzden pazarı çok merak ediyorum.
Betty: Ben geçen yıl Selçuk’ta halk pazarına gittim. Çok güzeldi. Sebzeler ve meyveler çok taze
ve lezzetliydi.
2- (Tamer ve Susan telefonla konuşuyorlar)
Tamer: Alo? Merhaba Susan.
Susan: Merhaba Tamer.
Tamer: Bugün görüşecek miyiz?
44
Susan: Evet, bugün seninle görüşmek isterim. Şimdi neredesin?
Tamer: Ben şimdi Kapalı Çarşı’dayım. Bir saat daha burada işim var. Rachel da seninle birlikte
mi?
Susan: Evet, Rachel şimdi benim yanımda. Biz Kapalı Çarşı’yı hiç görmedik.
Tamer: Öyleyse buraya gelin. Önce size çarşıyı gösteririm sonra da yemeğe gideriz.
Susan: Tamam ama seni orada nasıl bulacağız?
Tamer: Buraya gelince beni cep telefonumdan arayın, ben sizi bulurum.
Susan: Anlaştık. Yarım saat sonra görüşürüz.
Tamer: Harika! Sizi bekliyorum.
OKUMA
Ankaralı Selma ve Mustafa Çifti
Selma ve Mustafa yeni evli bir çifttir. Onlar Ankara’da
yaşarlar.
Onların
henüz
çocukları
yok.
Selma
bir
muhasebecidir ve bir bankada çalışır. Mustafa bir ihracatçıdır.
O sık sık iş seyahatlerine gider. Mustafa seyahate gittiği zaman
Selma Ankara’da yalnız kalır ama o asla sıkılmaz. O yapacak
bir sürü ilginç şey bulur.
Gelecek hafta Mustafa iş için Almanya’ya gidecek. O Pazartesi günü Ankara’dan ayrılacak ve
Cuma günü geri dönecek. Selma gelecek hafta için bir dizi
plan yapıyor. O basketbol oynamayı sever ama Mustafa
basketboldan hoşlanmaz. Onun için Selma Pazartesi günü
arkadaşlarıyla basketbol oynayacak. Mustafa evde film
izlemeyi sever ama Selma sinemaya gitmeyi tercih eder.
O nedenle Selma Salı günü sinemaya gidecek ve yeni
45
çekilen bir Türk filmini izleyecek. Mustafa Türk halk müziği dinler ama Selma klasik müzikten
hoşlanır. O nedenle Selma Çarşamba günü bir senfoni konserine gidecek. Selma arkadaşları ile
sohbet etmeyi sever ama Mustafa kalabalıktan hoşlanmaz. Bu yüzden Selma Perşembe akşamı
bankadan arkadaşları ile buluşacak ve birlikte vakit geçirecekler. Cuma öğleden sonra Selma
işten erken ayrılacak ve havaalanında Mustafa’yı karşılayacak. Akşam yemeği için birlikte bir
balık lokantasına gidecekler. Onlar çok farklı şeylerden hoşlanırlar ama her ikisi de balık
yemeklerine bayılırlar.
1- Selma ve Mustafa nerede yaşar?
2- Onların çocukları var mı?
3- Selma nerede çalışır?
4- Mustafa sık sık ne yapar?
5- Mustafa gelecek hafta nereye gidecek?
6- Kim basketboldan hoşlanmaz?
7- Kim sinemaya gitmeyi tercih eder?
8- Kim Türk halk müziği dinler?
9- Selma Çarşamba günü ne yapacak?
10- Mustafa kalabalıktan hoşlanmaz mı?
11- Perşembe akşamı kim kimle vakit geçirecek?
12- Cuma günü Selma ne zaman işten ayrılacak?
13- Akşam yemeği için nereye gidecekler?
14- Her ikisi neye bayılır?
46
16. BÖLÜM
BİR SEMPOZYUMA GİTME
Volkan:
Geçen hafta neredeydin?
Arzu:
Geçen hafta bir sempozyumdaydım.
Volkan:
Sempozyum burada mıydı?
Arzu:
Hayır, burada değildi. Konya’daydı.
Volkan:
Sempozyum eğlenceli miydi?
Arzu:
Hayır, çok sıkıcıydı. Ama Konya’daki müzeler çok ilginçti.
ALIŞTIRMALAR
1- Örnekteki gibi iki satırlık cümleler kurun. İpucu kelimeleri kullanın.
Geçen hafta
Bir sempozyumda
Geçen hafta neredeydin?
Geçen hafta bir sempozyumdaydım.
Dün
Bir toplantıda
……………………………………………………………..?
………………………………………………………..……..
Dün gece
Sinemada
……………………………………………………………..?
………………………………………………………..……..
47
Geçen ay
Türkiye’de
………………………………………………………..…..?
…………………………………………………………..…
2Sempozyum / burada
Konya’da
Sempozyum burada mıydı?
Hayır, burada değildi. Sempozyum Konya’daydı.
Toplantı / burada
Ahmet’in bürosunda
………………………………………………………..…...?
………………………………………………………….…..
Futbol maçı / İstanbul’da
Ankara’da
………………………………………………………….…?
…………………………………………………………..….
Türkçe dersi / okulda
Bekircan’ın evinde
…………………………………………………………….?
………………………………………………………….…..
3Sempozyum?
Sıkıcı / müzeler ilginç
Sempozyum nasıldı?
Sempozyum sıkıcıydı. Ama müzeler ilginçti.
Toplantı?
Eğitici / konular zor
………………………………………………………….…?
……………………………………………………….……..
Düğün töreni?
Çok gürültülü / danslar eğlenceli
…………………………………………………………….?
…………………………………………………………..….
Film
İlginç / ama çok uzun
…………………………………………………………….?
…………………………………………………………..….
1. DERS
Geçmişte devam eden zaman: basit olumlu cümleler (Affirmative Statements with past of be):
Geçen hafta Ankara’daydım.
(Geçen hafta)
Ben Ankara’daydım.
Ben üzgündüm.
Sen Ankara’daydın.
Sen iyiydin.
O Ankara’daydı.
O sevimliydi.
Biz Ankara’daydık.
Biz çocuktuk. (çocuklardık)
Siz Ankara’daydınız.
Siz hastaydınız.
Onlar Ankara’daydılar.
Onlar açtılar.
The past continuous tense suffix in Turkish is –idi. In most cases the first –i is omitted and if a
word ends with a wovel, the –y buffer is used before -di. After sharp consonants p, ç, t, k, f, s, ş,
h, -idi becomes –iti.
48
Aşağıdaki zaman ifadelerini öğrenin:
Geçmiş Zaman
Dün
Dün sabah
Bu akşam
Dün akşam
Dün öğle
Bu gece
Dün gece
Dün öğleden sonra
Geçen hafta
üç gün önce
Geçen ay
iki hafta önce
Geçen yıl
bir yıl önce
Geçen gün
.........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Aşağıdaki cümleleri geçmiş zamana çevirin.
Şimdiki Zaman
Bugün
Bu sabah
Bu öğle
Bu öğleden sonra
Bu hafta
Bu ay
Bu yıl
okul
Ben bugün evdeyim. (dün)
Dün okuldaydım.
sinema
Biz şimdi bir lokantadayız. (dün akşam)
………………………………….….
Göreme
Katie şimdi Vancouver’da. (geçen ay)
……………………………….……
öğrenci
Onlar şimdi öğretmen. (15 yıl önce)
……………………………………..
mutlu
Ayşe bu hafta üzgün. (geçen hafta)
…………………………...………
tatil
Sen bu yaz çalışıyorsun. (geçen yaz)
…………………………..…………
hasta
Köpeğim Karabaş şimdi iyi. (dün)
…………………………..…………
49
2. DERS
Geçmişte devam eden zaman: basit olumsuz cümleler (Negative Statements with the past of
be): Geçen hafta burada değildim.
(Geçen hafta) Ben Ankara’da değildim.
Ben hasta değildim.
Sen Ankara’da değildin.
Sen iyi değildin.
O Ankara’da değildi.
O ilginç değildi.
Biz Ankara’da değildik.
Biz güçlü değildik.
Siz Ankara’da değildiniz.
Siz komik değildiniz.
Onlar Ankara’da değillerdi.
Onlar sağlıklı değillerdi.
The negative of Past Continuous tense is constructed with değil + (i)di + personal ending.
........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Aslı ve Sacit kardeştir ama onlar hiç geçinemezler. Sacit, Aslı’nın her söylediğinin tersini söyler.
Hayır, öyle değildi,
böyleydi!
Aşağıdaki cümleler hakkında Sacit ne söyler?
Ben geçen yaz Antalya’daydım. (burada)
Hayır, Antalya’da değildin, buradaydın.
Annem geçen hafta nezleydi. (iyi)
……………………………………………………....
Babam eskiden inatçıydı. (iyi huylu)
……………………………………………………....
Geçen Mayıs’ta hava karlıydı. (güneşli)
……………………………………………………....
Tarkan’ın şarkısı hüzünlüydü. (neşeli)
……………………………………………………....
Dün akşamki yemek tatsızdı. (lezzetli)
……………………………………………………....
Eskiden para kazanmak kolaydı. (zor)
……………………………………………………....
50
3. DERS
Geçmişte devam eden zaman: soru cümleleri (Questions with past of be): Geçen hafta hasta
mıydın?
(Geçen ay)
Ben Ankara’da mıydım?
Ben hasta mıydım?
Sen Ankara’da mıydın?
Sen iyi miydin?
O Ankara’da mıydı?
O ilginç miydi?
Biz Ankara’da mıydık?
Biz güçlü müydük?
Siz Ankara’da mıydınız?
Siz uykulu muydunuz?
Onlar Ankara’da mıydılar?
Onlar sağlıklı mıydılar?
Add the question word mı (mi, mu, or mü) after the object and then attach -idi+ personal ending
to the question word to make a question in Past Continuous Tense.
...................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1-İpuçlarını ve resimleri kullanarak cümleleri tamamlayın, sonra soru sorun.
Çocuklar dün evde
Çocuklar dün evde miydi?
Sen geçen ay hasta
……………….……………………………….
Hayriye Nine geçen yıl yaşlı
…………………………………………….…
Ben geçen yıl zayıf
……………….………………………….……
Siz dün gece neşeli
……………..………………………..……
51
2- Geçmişte devam eden zamanda sorular sorun ve cevap verin.
Futbol maçı / dün gece
Futbol maçı dün gece miydi?
Orhan ve Ali / orada
……………………………..……..? Evet, onlar da oradaydı.
Çocuklar / evde
…………………………….………? Hayır, çocuklar sinemadaydı.
Maç / saat dokuz buçukta
…………………………………....? Hayır, sekizdeydi.
Maç / heyecanlı
……………………………………? Evet, maç çok heyecanlıydı.
Maç / uzun
……………………………………? Hayır, tam zamanında bitti.
KONUŞMA
1Öykü: Sen ve Ahmet geçen Cumartesi evde miydiniz?
İlkay: Hayır, biz evde değildik. Bir resim sergisindeydik.
Öykü: Resim sergisi neredeydi?
İlkay: Sanat galerisindeydi.
Öykü: Sergi ilginç miydi?
İlkay: Evet, çok ilginçti. Resimler çok güzeldi.
2İlker: Bu akşam ne yapacaksın?
Rachel: Çin lokantasına gideceğim.
İlker: Gerçekten mi? Ben dün akşam oradaydım.
Rachel: Yemekler nasıldı?
İlker: Yemekler harikaydı. Sebzeler çok tazeydi.
Rachel: Yemekler pahalı mıydı?
İlker: Pahalı değildi ama ucuz da değildi.
Rachel: Bu akşam benimle Çin Lokantasına gider misin?
İlker: Tabii giderim. Ben Çin yemeklerini çok severim.
Hayır, maç Cuma günüydü.
52
OKUMA
Mary Davis’in Tatili
Mary Davis Kanadalı bir doktordur. O her yaz iki hafta tatil yapar. Tatili sırasında genellikle
seyahat eder ve farklı ülkeleri ziyaret eder. Geçen Ağustos’ta o Türkiye’deydi. Türkiye çok
güzeldi ama onun tatili pek güzel değildi. Onun katıldığı turda on şehir vardı ve onlar her şehirde
sadece bir gün kaldılar. Görecek çok fazla müze ve anıtlar vardı ve onlar her zaman telaş
içindeydi. Neredeyse her gün otobüsle seyahat ediyorlardı. Ayrıca Mary yalnızdı ve turdaki
insanlar pek güler yüzlü değildi. Tatilinden sonra Mary yorgun ve rahatsızdı.
Bu yıl Mary yine Türkiye’ye gitmek istiyor ama bu sefer çok farklı bir tatil yapacak. Güneyde bir
şehre gidecek ve sadece bir yerde kalacak. Yakın bir arkadaşı ile birlikte seyahat edecek. Her gün
müzeleri ve anıtları gezmeyecekler. Arada sırada plaja gidecekler ve güneşlenecekler. Bu yıl
tatilinden sonra Mary yorgun hissetmeyecek. O dinlenmiş ve mutlu hissedecek.
1- Mary her yaz ne yapar?
2- Tatili sırasında nereleri ziyaret eder?
3- O geçen Ağustos’ta neredeydi?
53
4- Onun tatili nasıldı?
5- O her gün ne ile seyahat ediyordu?
6- Turdaki insanlar nasıldı?
7- Tatilden sonra Mary nasıldı?
8- Bu yıl Mary nereye gitmek istiyor?
9- O nasıl bir tatil yapacak?
10- O nerede kalacak?
11- Kimle seyahat edecek?
12- Her gün müze ve anıtları gezecekler mi?
13- Arada sırada ne yapacaklar?
14- Mary tatilden sonra nasıl hissedecek?
54
17. BÖLÜM
BİR TV PROGRAMINI TARTIŞMA
Olivia:
Dün gece televizyon izledin mi?
Jim:
Evet, Türkiye hakkında bir program izledim.
Olivia:
Türkiye’nin tarihi ve turistik yerlerini mi tartıştılar?
Jim:
Hayır, Türkiye’deki siyasi ve toplumsal olayları tartıştılar.
Olivia:
Sen geçen yaz Türkiye’ye gitmedin mi?
Jim:
Evet, ben Ege ve Akdeniz bölgelerini gezdim.
ALIŞTIRMALAR
Örnekteki gibi iki satırlık cümleler kurun. İpucu kelimeleri kullanın.
1Dün gece TV izlemek
Dün gece TV izledin mi?
Türkiye hakkında bir program
Evet, Türkiye hakkında bir program izledim.
Dün radyo dinlemek
Eğitim hakkında bir program
…………………………………………………………....?
……………………………………………………………..
Dün gece ders çalışmak
İki saat
………………………………………………………..…..?
……………………………………………………………..
Bugün keman çalmak
Beethoven’dan bir parça
……………………………………………………..……...?
………………………………………………………..….…
55
2.
Onlar / Türkiye tarihini tartışmak
Türkiye’deki politik olaylar
Onlar Türkiye tarihini mi tartıştılar?
Hayır, Türkiye’deki politik olayları tartıştılar.
Sen / dün / voleybol oynamak
Futbol
…………………………………………………………..…?
…………………………………………………….……...…
Siz / geçen yıl Almanca öğrenmek
Türkçe
……………………………………………………………..?
……………………………………………………….......….
Deniz / dün / piyano çalmak
Keman
………………………………………………………….….?
………………………………………………………….…...
3.
Geçen yıl Türkiye ziyaret etmek
Evet / Ege ve Akdeniz bölgesi
Sen geçen yıl Türkiye’yi ziyaret etmedin mi?
Evet, Ege ve Akdeniz bölgesini ziyaret ettim.
Geçen hafta Ankara gitmek
Hayır / Mersin
……………………………………………………….....….?
………………………………………………………………
Dün gece matematik çalışmak
Hayır, coğrafya
……………………………………………………..………?
…………………………………………………………...….
Bu sabah şarkı söylemek
Evet, üç şarkı
……………………………………………………….....….?
…………………………………………………………...….
1. DERS
Geçmiş Zaman: Olumlu Cümleler (Past Tense: Affirmative Statements): Geçen hafta ne
yaptın?
(Geçen hafta) Ben bir Türk filmi gördüm. Biz piknik yaptık.
Sen futbol oynadın.
Siz tiyatroya gittiniz.
O Türkçe öğrendi.
Onlar evde çalıştılar
a – ı = dı
e – i = di
o - u = du
ö – ü = dü
The past tense suffix in Turkish is –di (-dı, -du, -dü). After sharp consonants p, ç, t, k, f, s, ş, h, –di (-dı, -du, -dü) becomes –ti (-tı, -tu, -tü).
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1- Aşağıdaki cümleleri geçmiş zamana çevirin. “Dün” ifadesini kullanın.
Ben her gün okula giderim.
Ben dün okula gittim.
Sen her gün kitap okursun.
………………………………………………………
Biz öğretmene sorular sorarız.
………………………………………………….....
56
Onlar şimdi su içiyorlar.
…………………………………………………….
Siz yarın işe gideceksiniz.
…………………………………………………….
Orhan ve Ece her gün telefon ile konuşur.
………………………………………………….…
Hasan her gün radyo dinler.
……………………………………………………..
Leyla her gün kızına hikaye anlatır.
……………………………………………………..
2- Aşağıdaki resimlere bakarak geçmiş zamanda cümleler kurun. Geçen Cumartesi ifadesini
kullanın.
Ben / ev / kalmak
Ben geçen Cumartesi evde kaldım.
Biz / sinema / gitmek
……………………………………………..….
Rachel / piyano çalmak
…………………………………………………
Sen / tenis oynamak
…………………………………………………
Jayne / yüzmek
…………..………………………………………
Onlar / piknik yapmak
………………………………………………….
57
2. DERS
Geçmiş zaman: Soru Cümleleri (Past Tense: Questions): Sen dün işe gittin mi?
Sen dün bir Türk filmi izledin.
Ben dün bir Türk filmi izledim mi?
Sen dün futbol oynadın mı?
O dün Türkçe konuştu mu?
Biz dün çok güldük mü?
Siz dün okula gittiniz mi?
Onlar mektup yazdılar mı?
Place the question word mı (mi, mu, mü) after constructing the past tense sentence to make a
question in Past Tense.
..........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1. Uygun zaman ifadeleri kullanarak geçmiş zamanda evet / hayır soruları sorun.
Ben bugün çok sıkı çalışıyorum.
Dün de çok sıkı çalıştın mı?
Biz Cumartesi günleri evi temizleriz. ……………………………………………………...…..?
O her Pazar çamaşır yıkar.
…………………………………………………….……?
Doğan ve Ilka her hafta tenis oynar. ……………………………………………………..…...?
Cennet her gün Türkçe bir kitap okur. ..……………………………………………………..…?
Siz her yıl anne ve babanızı ziyaret edersiniz. ..………………………………………………..?
Ben her gün ilacımı içmeyi hatırlarım. .………………………………………………………..?
Sen her gün işe geç gelirsin.
…………………………………………………………..?
2- İpuçlarını kullanarak sorular sorun ve resimlere göre cevap verin.
gitar
Onlar /piyano çalmak
Onlar piyano mu çaldılar?
Onlar piyano çaldılar mı? Hayır, gitar çaldılar.
58
müze
Arzu / sinema gitmek
……………………………? ………………………....……
Türkçe
Sen / Çince öğrenmek
…………………………? ………………………………
Dans etmek
Siz / şarkı söylemek
………………...................? ………….......……………….
Resim yapmak
Ben / şiir yazmak
………………...............…? ……………….......………….
Duvar boyamak
Ali / kapı boyamak
…………………….......…? ………………………………
Çamaşır yıkamak
Ece / bulaşık yıkamak
…………….....…...............? …………………...………….
Kanada
Siz / Çin ziyaret etmek
…………………………..? ……………...............……….
Fotoğraf çekmek
Onlar / video çekmek
…………………….……? ……………............…………
Mektup yazmak
Ben / kitap okumak
…………………….…….? ………............………………
İnternette gezmek
Çocuklar / parkta gezmek
…………….…………….?
………………………
59
KONUŞMA
1Mustafa: Dün televizyon seyrettin mi?
Halil: Evet, dün akşam birkaç saat televizyon seyrettim.
Mustafa: Haberleri izledin mi?
Halil: Hayır, izlemedim. Önemli bir şey var mıydı?
Mustafa: Evet, posta grevi hakkında konuştular.
Halil: Bu çok kötü. Yarın Kanada’ya bir mektup göndermem gerekiyor.
2Gülay: Merhaba David. Cumartesi günü neredeydin? Seni aradım,
telefona cevap vermedin.
David: Merhaba Gülay. Cumartesi Ece’yi ziyarete gittim. Onun
evinde bir Türk filmi izledik.
Gülay: Bütün gün film mi izlediniz?
David: Hayır. Akşam yemeğe gittik ve sonra biraz müzik dinledik.
Gülay: Pazar günü ne yaptın?
David: Pazar günü ben…
Aşağıdaki fiillerle cümle kurmaya devam edin:
dans etmek
evi boyamak
piyano çalmak
yemek pişirmek
şiir yazmak
parti vermek
evi temizlemek
internette gezmek
uyumak
çamaşır yıkamak
kitap okumak
sahilde güneşlenmek
ütü yapmak
ders çalışmak
fıkra anlatmak
60
OKUMA
Televizyonda bir belgesel film
Ayşe Ak Pazar akşamı evdeydi ve o TV’de çok ilginç bir belgesel film izledi. Film Ankara’daki
Anadolu Medeniyetleri Müzesi hakkındaydı. O çok uzun bir filmdi. Film saat sekizde başladı ve
saat on buçukta bitti. Ayşe’nin babası Ahmet Bey tarih programlarını çok sever. O nedenle Ayşe
babasını aradı ve ona filmden bahsetti. Ahmet Bey filmi çok merak etti. Televizyon kanalı, Pazar
günü öğleden sonra aynı filmi tekrar gösterdi. Ayşe babasını ziyarete gitti ve onlar filmi birlikte
seyrettiler. Ahmet Bey filmi çok beğendi. Filmden sonra birlikte yemek pişirdiler ve sohbet
ettiler. Ayşe babasına yeni kitabını gösterdi. Kitap Hitit tarihi hakkındaydı. Ahmet Bey kitabı
Ayşe’den ödünç aldı. O en kısa zamanda kitabı okuyacak ve kızına geri verecek. Ayşe ve babası
tarih kitapları okumaktan çok hoşlanır.
1- Ayşe Ak Pazar akşamı neredeydi?
2- O ne yaptı?
3- Film ne hakkındaydı?
4- Film ne zaman başladı ve ne zaman bitti?
5- Kim tarih programlarını çok sever?
6- Ahmet Bey neyi merak etti?
7- Ayşe filmi kimle birlikte izledi?
8- Ahmet Bey filmi beğendi mi?
9- Filmden sonra ne yaptılar?
10- Ayşe babasına ne gösterdi?
11- Kitap ne hakkındaydı?
12-Ahmet Bey en kısa zamanda ne yapacak?
13- Kim tarih kitapları okumaktan hoşlanır?
61
18. BÖLÜM
BİR FUTBOL MAÇINI TARTIŞMA
Cem:
Dün akşam seni aradım, evde yoktun. Sinemaya mı gittin?
Cumali:
Hayır, bizim takımın maçına gittim.
Cem:
Bizim takım maçı kazandı mı?
Cumali:
Hayır, kazanmadı. Kaybetti.
Cem:
Bizim takım kaç gol yedi?
Cumali:
Bizim takım beş gol yedi ve sadece bir gol attı.
Cem:
İyiki ben maça gitmedim.
ALIŞTIRMALAR
1Dün sinemaya gitmek
Dün sinemaya mı gittin?
Futbol maçına gitmek
Hayır, futbol maçına gittim.
Orada Ahmet’i görmek
Mustafa ile karşılaşmak
…………………………………………………………..?
…………………………………………………………....
Akşam yemeğini stadyumda yemek …………………………………………………….……..?
Evde yemek
………………………………………………….……..…..
Maç sırasında gazoz içmek
Portakal suyu içmek
……………………………………………………….…..?
……………………………………………………….……
62
2.
Bizim takım / kazanmak
Hayır/ kaybetmek
Bizim takım kazandı mı?
Hayır, kazanmadı. Kaybetti.
Maç / zamanında başlamak
Hayır / geç başlamak
………………………………………………………….….?
………………………………………………………………
Maçta / Deniz’i görmek
Kemal’i
………………………………………………………….….?
…………………………………………………………..….
Sen / maçı TV’de izlemek
Hayır / ders çalışmak
………………………………………………………….….?
…………………………………………………………..…..
3.
Bizim takım / çok gol yemek
Onlar / maçı beş bir kaybetmek
Bizim takım çok gol yedi mi?
Onlar maçı beş bir kaybetti.
Dün / sen çok uyumak
Bir buçuk saat uyumak
……………………………………………………….…….?
………………………………………………………………
Halil / partide çok yemek yemek
Üç şiş kebap ve bir köfte yemek
…………………………………………………………..…?
…………………………………………………………...….
Sen tatilde çok kitap okumak
İki kitap bitirmek
……………………………………………………………..?
……………………………………………………………....
1. DERS
Geçmiş Zaman: Olumsuz Cümleler (Past Tense: Negative Statements): Ben dün okula
gitmedim.
Olumlu Cümleler
Olumsuz Cümleler
Ben bir Türk filmi gördüm.
Ben bir Türk filmi görmedim.
Sen futbol oynadın.
Sen futbol oynamadın.
O Türkçe öğrendi.
O Türkçe öğrenmedi.
Biz piknik yaptık.
Biz piknik yapmadık.
Siz tiyatroya gittiniz.
Siz tiyatroya gitmediniz.
Onlar evde çalıştılar
Onlar evde çalışmadılar
Attach negative ending -me or –ma to the verb stem and then add –di or -dı, and the appropriate
personal ending to construct a negative sentence in the past tense.
............................................................................................................................................................
63
ALIŞTIRMALAR
1- Aşağıdaki cümleleri olumsuz olarak tamamlayın.
Ben geçen hafta her gün okula gittim ama Ali her gün gitmedi.
Sen dün kitap okudun ama ben………………………………..………..…………………………..
Biz öğretmene bir soru sorduk ama siz……………………………………………………………..
Onlar dün akşamki partide şarap içtiler ama sen……………………..………………………....….
Siz geçen yaz çalıştınız ama onlar………………………………………………………………….
Kemal ve Ece bu sabah telefon ile konuştu ama biz…………………………..……………………
Veli geçen Pazar radyo dinledi ama Ali…..………………………………………………………...
Melis dün kızına hikaye anlattı ama Cemile.……………………………………….………………
2- Aşağıdaki resimlere bakarak geçmiş zamanda olumsuz cümleler kurun.
evde
Ece / otelde / kalmak
Ece geçen ay otelde kalmadı, evde kaldı.
sahilde
Onlar / bahçede/ güneşlenmek
…………………………………….…..….
balık
Ben / tavuk / yemek
………………………………………………
bir köpek
Biz / bir kedi almak
………………………………………...…
havuzda yüzmek
Jane / denizde yüzmek
………………………………………..……
64
2. DERS
Geçmiş zaman: olumsuz soru cümleleri (Past Tense: Negative Interrogatives): Sen dün işe
gitmedin mi?
Ben dün bir Türk filmi izlemedim mi?
Sen dün futbol oynamadın mı?
O dün Türkçe konuşmadı mı?
Biz dün çok gülmedik mi?
Siz dün okula gitmediniz mi?
Onlar dün mektup yazmadılar mı?
Add the question word mi or mı after constructing the negative past tense sentence with personal
ending.
Subject + verb stem + -me / -ma + -di / -dı + personal ending + mi / mı?
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1. Geçmiş zamanda olumsuz soru cümleleri kurun.
Ben / bugün / çok sıkı çalışmak?
Ben bugün çok sıkı çalışmadım mı?
Siz /Pazar günü / bahçeyi temizlemek? …………………………………....……….……………..?
O / dün / Ahmet’i aramak?
……...………………………………..….…………………?
Mark ve Rachel / bu yaz Türkiye’ye gitmek? ……….………………………………..…………...?
Hakan / geçen gün bir makale yazmak? ……………………………………………..……………?
Biz bu sabah ekmek yapmak?
………....….……………………………………...………..?
Onlar Pazar sabahı kahvaltı yapmak ………………....…………………………………………..?
Sen geçen hafta her gün işe geç gelmek? ..……………………………………………........……..?
2- İpuçlarını kullanarak sorular sorun ve resimlere göre cevap verin.
Gitar çalmak
Onlar /şarkı söylemek
Onlar şarkı söylemediler mi? Hayır, gitar çaldılar.
Sanat galerisine gitmek
Can / çamaşır yıkamak
………………………?……………………….………
65
Fotoğraf çekmek
Sen / resim yapmak
……………………....? ………………………………
motosiklete binmek
Onlar / bisiklete binmek
…………………........? ......……………………..........
resim yapmak
Siz / şiir yazmak
………………………?...………………………..........
evi boyamak
Ali / alışverişe gitmek
………………………..?.....…………………………....
tenis oynamak
Cem / bulaşık yıkamak
………………………...?...............................………….
Türkçe öğrenmek
Biz / Çince öğrenmek
…………………………..?………................………….
erken uyanmak
Sen / geç uyanmak
…………………………? ………………………………
hastaneye gitmek
O / gezmeye gitmek
………………………….?…………………...……...…
İnternette gezmek
Çocuklar / oynamak
…………………………….?….….........…………....…
66
KONUŞMA: Karadeniz Bölgesi
Mehmet: Selam Jane, sen bu yaz neredeydin?
Jane: Merhaba Mehmet. Ben bu yaz yine Türkiye’deydim.
Mehmet: Ne zaman gittin, yine Ağustos’ta mı?
Jane: Hayır, bu sefer Temmuz ayında gittim.
Mehmet: Bu yıl nereleri ziyaret ettin?
Jane: Bu yıl Türkiye’nin kuzey bölgesini ziyaret ettim.
Samsun
Mehmet: Karadeniz bölgesi çok güzeldir. Bu yıl İstanbul’a
gitmedin mi?
Jane: Hayır, bu yıl İstanbul’a uğramadım. Önce uçakla Ankara’ya
ve sonra da otobüsle Samsun’a gittim.
Mehmet: Sadece Samsun’da mı kaldın? Ordu, Giresun ve
Trabzon
Trabzon’u görmedin mi?
Jane: Evet, hepsini gördüm. Ayrıca Rize ve Artvin’i de ziyaret
ettim.
Mehmet: Peki, Amasya ve Sinop’u da ziyaret ettin mi?
Jane: Ben Sinop ve Amasya’ya gitmeyi çok istedim ama bu sefer
vakit yoktu. Belki gelecek yıl giderim. Sen bütün yaz Vancouver’da
Rize
67
mıydın?
Mehmet: Hayır, ben bütün yaz Vancouver’da değildim. Bir hafta için Meksika’ya gittim.
Jane: Öyle mi? Neden Türkiye’ye gitmedin?
Mehmet: Bu yıl başka bir ülkede tatil yapmak istedim. Bir arkadaşım Meksika’yı tavsiye etti.
Jane: Meksika’da hava sıcak mıydı?
Mehmet: İlk iki gün yağmur yağdı ama sonra çok sıcak oldu. Karadeniz bölgesinde hava nasıldı?
Jane: Orada genellikle hava güzeldi. Çok sıcak değildi. Bir kaç kere yağmur yağdı ama soğuk
olmadı.
Mehmet: Gelecek yıl yine Türkiye’ye gidecek misin?
Jane: Evet, gelecek yıl Doğu Anadolu bölgesini gezeceğim. Sen gelecek yıl nereye gitmeyi
planlıyorsun?
Mehmet: Ben de Erzurum’daki ailemi ziyaret edeceğim. Belki birlikte gideriz. Ne dersin?
Jane: Harika!
Doğu Anadolu Bölgesi
68
OKUMA
Gina ve Nuri Topkapı Sarayı Müzesi’nde
Gina ve ben bu sabah saat yedi buçukta kalktık ve güzel bir kahvaltı
hazırladık. Kahvaltıda sucuklu yumurta, beyaz peynir, siyah zeytin ve
vişne reçeli yedik, taze sıkılmış portakal suyu içtik. Saat 9’da evden
ayrıldık ve otobüsle Sultanahmet’e gittik. Gina uzun zamandır Topkapı
Sarayı’nı görmek istiyordu. O nedenle Topkapı Sarayı müzesine gittik.
Müze Salı günleri hariç her gün saat dokuzda açılır ve akşam saat yedide
kapanır. Biz saat 10’u çeyrek geçe müzedeydik. İlk olarak sarayın bahçesini
ve Harem bölümünü gezdik. Harem çok ilginçti. Sonra Hazine
bölümündeki mücevherleri gördük. Kaşıkçı Elması ve Topkapı Hançeri
olağanüstü güzeldi. Sultanların tören elbiseleri muhteşemdi.
Saat birde acıktık ve sarayın lokantasına gittik. İstanbul Boğazı’nı
seyrederek köfte ve salata yedik, ayran içtik. Öğleden sonra Osmanlı
silahları bölümünü gezdik. Gina arkadaşları ve ailesine göndermek için üç tane posta kartı ve
büyük bir poster satın aldı. Ayrıca annesi için bir kolye ve babası için bir tespih satın aldı.
Saat beşte müzeden çıktık ve biraz yürüdük. Saat yedi buçukta eve
döndük. Biz çok yorulduk ama çok iyi vakit geçirdik. Yarın tekne ile bir
İstanbul Boğazı turuna katılacağız. Onun için şimdiden heyecanlanıyoruz.
1- Gina ve Nuri saat kaçta kalktı?
2- Kahvaltıda çay mı içtiler?
69
3- Gina uzun zamandır nereyi görmek istiyordu?
4- Müze saat sekizde mi açılır?
5- Müze Salı günleri açık değil midir?
6- Onlar saat onda müzede miydi?
7- Onlar öğle yemeğinde ne yediler?
8- Gina anne ve babası için neler satın aldı?
9- Saat altıda mı müzeden çıktılar?
10- Yarın ne yapacaklar?
70
19. BÖLÜM
TÜRKİYE SİRKİ’NE GİTME
Ece:
Geçen hafta sonu ne yaptın?
Cemil:
Kardeşim Cemile ile sirke gittim.
Ece:
Gerçekten mi? Sirk mi geldi? Ne zaman geldi?
Cemil:
Geçen Perşembe Türkiye Sirki geldi ama biz Pazar günü gittik.
Ece:
Nasıldı?
Cemil:
Harikaydı. Kardeşim ve ben çok eğlendik.
Ece:
Aslanlar da var mıydı?
Cemil:
Evet, vardı. Aslanları, atları, akıllı köpekleri, boa yılanını, akrobatları ve
palyaçoları büyük bir heyecanla izledik.
ALIŞTIRMALAR
Örnekteki gibi iki satırlık cümleler kurun. İpucu kelimeleri kullanın
1Geçen hafta sonu / sen
Geçen hafta sonu ne yaptın?
Kardeşim ile / sirke gitmek
Kardeşim ile sirke gittim.
Geçen Pazar / o
Mustafa ile / oyun oynamak
……………………………………………………………..?
…………………………………………….………………...
Geçen Cumartesi / siz
Ayşe ile / müzeyi ziyaret etmek
……………………………………………………………..?
………………………………..……………………………..
71
Geçen yaz / Ahmet
Ali ile / bir lokantada çalışmak
2.
Sirk / gelmek
Geçen Perşembe
…………………………………….…………………….....?
………………………………………………………………
Gösteri / başlamak
7:30
……………………………………………………..………?
……………………………………………………....………
Sirk gösterisi / bitmek
10:00
……………………………………………………….…….?
……………………………………………………..….…….
Sen / eve gitmek
11:20
……………………………………………………….…….?
………………………………………………….………..….
3.
Sirk ?
Harika / çok eğlenmek
Sirk nasıldı?
Harikaydı. Biz çok eğlendik.
Palyaçolar?
Çok komik / çok gülmek
……………………………….………………………..…...?
…………………………………………………….……...…
Aslanlar?
Çok büyük / çok etkilenmek
…………………………………………………………..…?
………………………………………………………...…….
Akrobatlar?
Çok cesur / çok şaşırmak
……………………………………………………….....….?
…………………………………………………………...….
Sirk ne zaman geldi?
Geçen Perşembe geldi.
1. DERS
Geçmiş zaman: Bilgi Soruları (Past Tense: Information Questions): Sirk ne zaman geldi?
Dün haberleri seyrettiniz mi?
Neyi seyrettiniz.
Maçta Murat’ı gördünüz mü?
Kimi gördünüz?
Takımlar Ankara’da mı oynadı?
Nerede oynadı?
Maç saat 6’da mı başladı?
Ne zaman başladı?
Takımlar kötü mü oynadı?
Nasıl oynadılar?
Hayır.
Maçı seyrettik. (Ne seyrettiniz?)
Hayır.
Maçta Ahmet’i gördük. (Onu kim gördü?)
Hayır.
Takımlar Afyon’da oynadı.
Hayır.
Saat yedi buçukta başladı. (Saat kaçta başladı?)
Hayır.
Çok iyi oynadılar.
Place question words ne, kim, nerede, ne zaman, nasıl in the first place in questions.
72
ALIŞTIRMALAR
1- İpuçlarını kullanarak ne, nerede, nasıl, kim, ne zaman v.b. ile bilgi soruları sorun ve cevap
verin.
Geçen hafta / Ali gitmek?
(futbol maçına)
Geçen hafta Ali nereye gitti?
Futbol maçına gitti.
Ali / futbol maçına gitmek? ………………………………………………………………….….?
(geçen hafta)
……………………………………………………………………....
Geçen hafta / maça gitmek?
(Ali)
.
Ali / maça gitmek?
(bisikletle)
……………………………………………………………………..?
………………………………………………………………..……..
Bizim takım / oynamak?
(çok iyi)
……………………………………………………………………..?
………………………………………………………………..……..
Ali / maçta yemek?
(kebap dürüm)
……………………………………………………………………..?
………………………………………………………………..……..
……………………………………………………………….…….?
………………………………………………………………..……..
Ali maçta / (ile) karşılaşmak ……………………………………………………………………..?
(Murat ile)
………………………………………………………………………
Maç / bitmek?
(Saat 9.5’ta)
……………………………………………………………………..?
…………………………………………………………………..…..
Ali eve gelmek?
(Saat 11.05)
………………………………..………..…………………………..?
………………………………………………………………..……..
2- Aşağıdaki örnekler gibi kısa diyaloglar kurun. Önce sorulara olumsuz bir cevap verin. Sonra
uygun bir bilgi sorusu sorun ve resimlere göre cevap verin.
Dün akşam sirke gittin mi?
Hayır, sirke gitmedim.
Nereye gittin?
Futbol maçına gittim.
Ayşe ve Hakan Pazar günü film mi seyretti?
Hayır……………………………………………….………………….......
…………………………………………………………….……………..?
Bir tiyatro oyunu……………………………………………………….….
73
Siz dün akşam evde mi yemek yediniz?
Hayır…………………………………………………………………….…
………………………………………………………...............................?
…………………………………………………………………………....
Yemekten sonra çikolatalı pasta mı yediniz?
Hayır……………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………...?
…………………………………………………………………………...
Onlar dondurmayı çatalla mı yediler?
Hayır………………………………………………………………………...
……………………………………………………………………………..?
……………………………………………………………………….……..
Onlar eve saat dokuzda mı geldi?
Hayır………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………..……?
………...…………………………………………………………………….
2. DERS
Ne yaptın? ile bilgi soruları (Information Questions with what did you do?): Sen dün ne yaptın?
Sen dün evde kaldın mı?
Ne yaptın?
Hayır, evde kalmadım.
Sinemaya gittim.
Sen dün basketbol oynadın mı?
Ne yaptın?
Hayır, oynamadım.
Bütün gün kitap okudum.
Sen dün bütün gün çalıştın mı?
Hayır, bütün gün çalışmadım.
Ne yaptın?
Öğleden sonra uyudum.
............................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Örnekler gibi kısa diyaloglar kurun. Resimleri ipucu olarak kullanın.
Geçen hafta çalıştın mı?
Hayır, çalışmadım.
Ne yaptın?
Denize gittim.
denize gitmek
74
sinemaya gitmek
Onlar dün gece erken yattılar mı?
Hayır, …………………………………………………………………..…….
Ne yaptılar?
………………………………………………………….................................
Arabasını tamir etmek
Ali dün havuzda yüzdü mü?
Hayır,…………………………………………………………………………..
Ne yaptı?
…………………………………………………………………………..…….
3. DERS
içinde ve üzerinde (Prepositional Phareses: inside and on): Çiçekler vazonun içindedir.
Çiçekler nerededir?
Çiçekler neyin içindedir?
Çiçekler vazonun içindedir. (içerisindedir)
Vazonun içinde ne var? Vazonun içinde çiçekler var.
Vazo nerededir?
Neyin üzerindedir?
Vazo masanın üzerindedir. (üstünde)
Masanın üzerinde ne var?
Masanın üzerinde çiçek vazosu var.
İçinde (içerisinde) and üzerinde (üstünde) require that the preceding noun be in possesive case:
evin içinde, kitabın üzerinde.
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Örnekteki gibi iki cümle kurun. Resimleri ve ipuçlarını kullanın.
Kutu ve bardak
Ayran kutunun içindedir.
Kutu(nun) ve bardağın içinde ayran var.
75
Ispanak …………………………………………….…
Tencere……………………..ıspanak var.
Tabak……………………………………………………….
Masa…………………………………………..…..tabak var.
Bebek …………………………………………………………….
Su……………………….bir bebek var.
Kalem……………………………………………………….
Kitap…………………………………………..…..kalem var.
Fok………………………………………………………………
Deniz……………………………bir fok var.
Kutu………………………………….hiçbir şey yok.
Resim ……………………………………………………….
Onun cüzdanı……………………………………resim var.
Şarap ……………………………………………………….
Bardak………………………………………şarap var.
76
KONUŞMA
Cennet: Dün gece sirk nasıldı?
John: Çok eğlenceliydi.
Cennet: O büyük bir sirk miydi?
John: Pek büyük değildi ama küçük de değildi.
Cennet: Kimle gittin?
John: Oğlumla gittim. O ilk defa bir sirk gördü.
Cennet: Sen daha önce sirk gördün mü?
John: Evet, ben Kanada’da iki defa sirke gittim.
Cennet: Oğlun gösterileri beğendi mi?
John: Evet, o palyaçoları çok beğendi.
Cennet: Sirk saat kaçta başladı?
John: Yedi buçukta başladı.
Cennet: Vahşi hayvanlar var mıydı?
John: Yaşlı bir aslan ve kocaman bir yılan vardı.
Cennet: Oğlun aslandan korkmadı mı?
John: O aslandan korkmadı ama yılandan çok korktu.
Cennet: Başka ne vardı?
John: Akıllı köpekler, konuşan papağanlar, sihirbaz ve akrobatlar vardı.
Cennet: Akrobatların gösterisi nasıldı?
John: Çok heyecanlıydı.
Cennet: Sirk ne zaman bitti?
John: Saat 11’de bitti. Oğlum ve ben çok iyi vakit geçirdik.
77
OKUMA
Unutkan Adam
Ahmet Bey bir dahî değildi ama aptal da değildi. O sadece unutkan bir adamdı. Bir gün, her
zamanki gibi, saat altıda işten ayrıldı. Dışarıda hava çok soğuk değildi ama Ahmet Bey üşüdü.
Sonra fark etti, ceketini işyerinde unutmuştu. Geri gitti ve ceketini aldı. Ev yolunda kahvehaneye
uğradı. O genellikle Salı günleri orada arkadaşları ile buluşuyordu. Ama o gün hiçbir arkadaşı
orada yoktu. Sonra aklına geldi; o gün Salı değil Çarşambaydı.
Ahmet Bey, saat sekizde eve geldi ama ailesi evde yoktu. Bekledi, bekledi, bekledi. Sonra
endişelendi. Hiçbir şey yemedi. Aç değildi. Sonra bir arkadaşına telefon etti ve ailesini sordu.
Tam o sırada, aklına geldi; çocuklar Çarşamba günü futbol oynuyordu ve anneleri onları
stadyuma götürüyordu. Bugün Salı değil, Çarşambaydı.
Ahmet Bey artık rahatlamıştı. Dolabı açtı, kendine biraz yemek hazırladı ve yedi. Yemekten
sonra çay demledi ve televizyon seyretti. O gün çok yorgundu. Televizyonun karşısında
uyuyakaldı. Sonra bir gürültü duydu. Eve hırsızlar giriyordu. Onlar çok gürültü yapmıyor ve
lambaları açmıyorlardı. Ahmet Bey çok korktu. Önce hiç hareket etmedi. Eline bir sandalye aldı.
Yavaşça ayağa kalktı. Sandalyeyi havaya kaldırdı ve o anda bir ses duydu: Baba, ne yapıyorsun?
Ahmet Bey şimdi fark ediyordu: gelenler hırsız değil, eşi ve çocuklarıydı.
78
1- Ahmet Bey bir dahî miydi?
2- Saat kaçta işten ayrıldı?
3- Ev yolunda nereye uğradı?
4- Ahmet Bey saat kaçta eve geldi?
5- Ailesi evde miydi?
6- O ne yaptı?
7- O kendine ne hazırladı?
8- Yemekten sonra ne yaptı?
9- Eve kimin girdiğini duydu?
10- Eline ne aldı?
11- Gelenler kimdi?
79
20. BÖLÜM
TESADÜFEN BİR ARKADAŞLA KARŞILAŞMA
Emel:
Dün Emniyet Müdürlüğünde ne yapıyordun?
Arzu:
Dayımı bekliyordum.
Emel:
Dayın orada ne yapıyordu?
Arzu:
O çalışıyordu. O bir polis memurudur. Sen de mi oradaydın?
Emel:
Evet, ben de oradaydım.
Arzu:
Sen ne yapıyordun?
Emel:
Ben pasaportumu değiştiriyordum.
ALIŞTIRMALAR
1Sen / Emniyet Müdürlüğünde?
Sen dün Emniyet Müdürlüğünde ne yapıyordun?
Dayım / beklemek
Dayımı bekliyordum.
O / kütüphanede?
Araştırma yapmak
…………………………………………………….……...?
…………………………………………….……….…..…..
Siz / postanede?
Pul almak
……………………………………………………………?
……………………………………………………..………
80
Ali / otobüs durağında?
Rachel’ı beklemek
………………………………………………………….…?
………………………………………………….……….….
Onlar / karakolda?
Kaza raporu vermek
………………………………………………….………….?
…………………………………………………..…….…….
Sen / sahilde?
Güneşlenmek
…………………………………………………….……….?
…………………………………………………..……….….
2Senin dayın / orada?
Çalışmak / polis memuru
Senin dayın orada ne yapıyordu?
Çalışıyordu. O bir polis memurudur.
Senin teyzen / hastanede?
Çalışmak / doktor
………………………………………………………..…....?
………………………………..………………………..…....
Ahmet / okulda?
İngilizce öğrenmek / öğrenci
…………………………………….…………………...…..?
……………………………………………………..……..…
Onun kardeşi / tamircide?
Araba tamir etmek / tamirci
…………………………………………………………......?
…………………………………………………………....…
Sizin amcanız / tapu müdürlüğünde? ………………..……………………………………………?
Ev satmak / emlakçı
…………………………………………………………..…..
Ilka / Vancouver’da
Peyzaj mimarı olarak çalışmak
……………………………………………………..……....?
…………………………………………………………..…..
3Sen / orada?
Evet
Sen de mi oradaydın?
Ben de oradaydım.
Sen / postanede?
Hayır
…………………………………………………………..…?
…………………………………………………………....…
Siz / kütüphanede?
Evet
………………………………………………………….….?
…………………………………………………..…….…….
Mustafa ve sen / maçta?
Hayır
………………………………………………………….….?
……………………………………………………..…….….
Onlar / sirkte?
Evet
……………………………………………………………..?
…………………………………………………………...….
Ercan / askerde
Evet
………………………………………………………….….?
………………………………………………….………..….
81
1. DERS
Geçmişte devam eden Zaman (Past Continuous Tense): O Türkçe öğreniyordu.
Ben Türkçe öğren – iyor– dum.
Sen kitap oku – yor – dun.
O araba tamir ed -iyor – du.
Biz şiir yaz - ıyor – duk.
Siz çamaşır yık – ıyor – dunuz.
Onlar maça gid – iyor – du (gidiyorlardı).
Notice the contrast between Present Continuous Tense and Past Continuous Tense sentences.
Şimdiki Zaman
Geçmişte Devam Eden Zaman
Ben Türkçe çalışıyorum
–
Ben Türkçe çalışıyordum.
Add –yor + du + personal ending to verb stem to construct a past continuous sentence in Turkish.
The past continuous tense indicates activity in progress in the past. O dün gece çalıştı. (Activity
is completed in the past). Dün gece onu aradım ama evde değildi. O çalışıyordu. (Activity is in
progress in the past).
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
1- Dün saat 5’te yağmur yağıyordu. Aşağıdaki insanlar saat 5’te ne yapıyordu?
Cüneyt / bisiklete binmek
Cüneyt bisiklete biniyordu.
Onlar / el ele yürümek
……………………………………………..………..
Ben / pencereden bakmak
………………………………………………………
82
Sen / ıslanmak
………………………………………………….…..
Sergen ve Umut / koşmak
………………………………………………….…..
O / fotoğraf çekmek
…………………………………………….………
Fred / dans etmek
……………………………………………….…..
2- Dün akşam saat sekizde Koç Ailesi evdeydi. Koç Ailesindeki herkes farklı bir şey yapıyordu.
Onlar ne yapıyordu?
Ahmet Bey / yemek pişirmek
Ahmet Bey yemek pişiriyordu.
Hatice Hanım / ütü yapmak
……………………............………………..
Büyükbaba, bebek ve kedi uyumak
……………………….....…………………..
Büyükanne / kazak örmek
……………………………………………..
83
Ece / keman çalmak
………………………………………………..
Ceren / ders çalışmak
…………………………………………...…..
2. DERS
Geçmişte devam eden Zaman: Olumsuz Cümleler (Past Continuous Tense: Negative
Statements): Sen yazmıyordun.
Sen bir mektup yazıyordun ama Ahmet yazmıyordu.
Ben uyu – mu – yordum.
Sen bil – mi – yordun.
O gül – mü – yordu.
Biz çalış – mı – yorduk.
Siz dinle – mi - yordunuz.
Onlar iç – mi – yordu.
Add negative ending -mi (-mı, -mu, -mü) +–yor + -du + personal ending to verb stem to
construct a negative sentence in the past continuous tense in Turkish.
..........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Aşağıdaki cümleleri olumsuz yapın. Resimleri ipucu olarak kullanın.
Ben pencereyi açıyordum.
Kapıyı açmıyordum.
Onlar Tarkan’ı bekliyordu.
Kenan’ı……………….......…………..
84
Güvercin kitap okuyordu.
Gazete …………….……...….….…...
Sen radyo dinliyordun.
TV……………………………......….
Kahve………………………....…….
Biz çay içiyorduk.
Basketbol…………………......….…..
Onlar voleybol oynuyordu.
3. DERS
Geçmişte devam eden Zaman: Soru Cümleleri (Past Continuous Tense: Questions): Selma
geliyor muydu?
Mustafa geliyordu.
Mehmet de geliyor muydu?
Ben anlatıyor mu – y – dum?
Sen susuyor mu – y – dun?
O gülümsüyor mu – y – du?
Biz oturuyor mu – y – duk?
Siz kalkıyor mu – y – dunuz?
Onlar ağlıyor mu – y – du?
To construct a question in the past continuous tense in Turkish follow the formula: verb stem + –
yor + mu (question word) + -y (buffer) + -du + personal ending.
...........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Örnekler gibi soru cümleleri kurun. Resimleri ipucu olarak kullanın.
Ali ayran içiyordu.
Kadir ayran içiyor muydu?
85
Ben mektup yazıyordum.
Sen mavi elbise giyiyordun.
Sen………………………………………………….?
Ece…………………………………………………..?
Biz güneşleniyorduk.
O…………………………………………………….?
Siz kitap okuyordunuz.
Onlar…………………………………………………?
Onlar sahilde yürüyordu.
Siz……………………………………………………?
Ben TV seyrediyordum.
Çocuklar………………………………………………?
4. DERS
Geçmişte devam eden Zaman: Olumsuz Soru Cümleleri (Past Continuous Tense: Negative
Interrogatives): Selma gelmiyor muydu?
Ben bir hikaye anlat - mıyor mu – y – dum?
Sen bir şarkı söyle – miyor mu – y – dun?
O gül - müyor mu – y – du?
Biz yürü - müyor mu – y – duk?
Siz su iç - miyor mu – y – dunuz?
Onlar TV seyret - miyor mu – y – du?
86
Follow the formula to construct a negative interrogative sentence in Past Continuous Tense in
Turkish: Verb stem + –mıyor (-miyor, -muyor, -müyor) + mu (question word) + -y (buffer) + du + personal ending.
..........................................................................................................................................................
ALIŞTIRMALAR
Örnekteki gibi sorular sorun ve cevap verin.
Ali seni beklemek?
Hayır / O Hasan’ı beklemek
Ali seni beklemiyor muydu? Hayır, o beni beklemiyordu. O Hasan’ı bekliyordu.
Sen ders çalışmak?
Hayır / Ben müzik dinlemek
………………………………………………………………………………………………………
Cem ve sen İzmir’e gitmek?
Hayır / Biz Aydın’a gitmek
………………………………………………………………………………………………………
Alisa ve Rachel Almanca öğrenmek?
Hayır / Onlar Türkçe öğrenmek
………………………………………………………………………………………………………
Siz oturma odasında ders çalışmak?
Hayır / Biz mutfakta ders çalışmak
………………………………………………………………………………………………………
Sen akşam yemeğini John ile yemek?
Hayır / Ben Cemil ile yemek
………………………………………………………………………………………………………
Biz şişe suyu içmek? Hayır / Siz çeşme suyu içmek.
………………………………………………………………………………………………………
O İngilizce’den Türkçe’ye çeviri yapmak? Hayır / O Fransızca’dan Türkçe’ye çeviri yapmak
………………………………………………………………………………………………………
Gina ve Nuri trenle seyahat etmek? Hayır / Onlar gemiyle seyahat etmek
………………………………………………………………………………………………………
Sen havuzda yüzmek?
Hayır / Ben denizde yüzmek
………………………………………………………………………………………………………
87
KONUŞMA
Hüseyin: Cumartesi günü sizi arabada gördüm. Nereye gidiyordunuz?
Doğan: Köye gidiyorduk. Yeğenimin düğünü vardı.
Hüseyin: Ablanın kızı mı evleniyordu?
Doğan: Hayır, ablamın oğlu evleniyordu. Onun Kanadalı bir kız arkadaşı vardı. Bu yıl
evlenmeye karar verdiler.
Hüseyin: Çok sevindim. Hayırlı olsun. Onlar nerede tanıştılar?
Doğan: Yeğenim geçen yıl İngilizce öğrenmek için Kanada’ya gitti. Vancouver’da tanıştılar.
Hüseyin: Çok ilginç. Düğün nasıldı?
Doğan: Çok eğlenceliydi. Misafirler dans ettiler, halay çektiler, yemek yediler ve yine dans
ettiler.
Hüseyin: Gelin ve damat heyecanlı mıydı?
Doğan: Evet, her ikisi de çok heyecanlıydı.
Hüseyin: Kızın ailesi de geldi mi?
Doğan: Hayır, kız yalnız geldi.
Hüseyin: Onlar burada mı yaşayacak?
Doğan: Bilmiyorum. Belki burada yaşarlar belki
de Kanada’ya giderler. Kendileri bilir.
Hüseyin: Kız Kanada’da ne iş yapıyor?
Doğan: O bir maden mühendisi. Bir madencilik şirketinde çalışıyor.
Hüseyin: Senin yeğenin de maden mühendisi, değil miydi?
Doğan: Hayır, o bir makine mühendisidir. Babası ile birlikte çalışıyor. Babası tarım makineleri
üretiyor.
Hüseyin: Onların Antakya’da bir fabrikası vardı, değil mi?
Doğan: Evet, onların Antakya’da bir yeri var ama bir fabrika değil, küçük bir işletme.
88
OKUMA
Yüzyılın Beyin Cerrahı
Bir lise öğrencisi olan Hülya geçenlerde internette geziyordu. O
biyoloji ödevi için bilgi topluyordu. Tesadüfen bulduğu bir internet
sayfası dünyaca ünlü beyin cerrahı Gazi Yaşargil’in hayat hikayesini
anlatıyordu:
“Dr. Mahmut Gazi Yaşargil 6 Temmuz 1925’te Diyarbakır’ın Lice
İlçesi’nde doğdu. Doğumundan hemen sonra ailesi Ankara’ya taşındı.
1943'te Lise eğitimini tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi’ne girdi. 1944 yılında
Almanya’ya giderek Friedrich Schiller Jena Üniversitesi’nde tıp eğitimine başladı. İkinci Dünya
Savaşı nedeniyle 1945’te İsviçre’ye gitti ve 1953'te Zürih'te beyin cerrahisi eğitimi aldı. 1953-64
yılları arasında beyin damarları ve anjiyografisi üzerinde çalışıyordu. Beyin ameliyatlarında ilk
defa mikro cerrahi yöntemlerini kullanıyordu. Böylece epilepsi ve beyin tümörlerinin tedavisi
için yeni yöntemler geliştiriyordu. 1965 ve 1967 yılları arasında Amerika’da mikrovasküler
cerrahi alanında çalıştı. Buradaki çalışmalarını tamamlayan Yaşargil, Zürih’e döndü ve 30 Ekim
1967’de, cerrahi mikroskop ve mikrocerrahi tekniklerini
kullanarak
ilk
beyin
bypass
(atlatma)
ameliyatını
gerçekleştirdi.
Beyin Cerrahları Kongresi’nin 1999 yılı toplantısında
“Yüzyılın Beyin Cerrahı” ünvanıyla onurlandırıldı.
Dr. Yaşargil’in keşifleri şimdi dünyadaki milyonlarca insana
yardım ediyor.”
Hülya, Dr. Yaşargil’in hayat hikayesinden çok etkilendi ve doktor olmaya karar verdi.
89
1- Hülya geçenlerde ne yapıyordu?
2- O ne topluyordu?
3- Dr. Yaşargil ne zaman ve nerede doğdu?
4- O ne zaman tıp eğitimine başladı?
5- 1953-64 yılları arasında ne üzerinde çalışıyordu?
6- Beyin ameliyatlarında ilk defa hangi yöntemleri kullanıyordu?
7- Nelerin tedavisi için yeni yöntemler geliştiriyordu?
8- Amerika’da ne alanında çalıştı?
9- İlk beyin pypass ameliyatını nasıl gerçekleştirdi?
10- Dr. Gazi Yaşargil neyle onurlandırıldı?
11- Hülya neden doktor olmaya karar verdi?

we are learnıng turkısh türkçe öğreniyoruz

Transkript

Benzer belgeler

Liebe Eltern

1. “Zamana verdiğimiz değer başarı ve başarısızlığımızı belirler

Rehberlik Servisi Aralık Bülteni

türkçe kuran-ı ker m y.nur öztürk

Alt-Franchise-Başvuru Formu

31 Mart 2016

Kendi kendine test – astım bronşit

TOPLANTI BİLGİLERİ TARİH : 24.06.2014 TOPLANTI SAYISI : 923