HE-4 - XXVII. Ulusal Biyokimya Kongresi / 3

MEME KANSERİNDE YENİ
BİR BELİRTEÇ:
İnsan Epididymis Proteini 4
(HE-4)
Dr. Nilgün IŞIKSAÇAN
Bakırköy Dr. Sadi Konuk
Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Merkez Biyokimya Laboratuvarı
6.11.2015
Meme kanseri
* Kadınlarda en sık görülen kanser.
* Kadınlarda kanserden ölüm nedenleri
arasında üçüncü (SEER veritabanı)
* Gelişmekte olan ülkelerde teşhis geç
evrelerde
Meme kanseri
* Erken teşhis : temel taşı
* Etkin tarama ve erken tanı, iyileşme
açısından çok önemli
Tümör Belirteçleri
Kanser erken tanısında ve tedaviye yanıtın
değerlendirilmesinde ve prognozu öngörmede
sıkça kullanılmaktadır.
Meme kanserinde Belirteçler
BR 27,29 (CA 27,29), müsin benzeri karsinom
ilişkili antijen (MCA), karbonhidrat antijeni
549 (549, CA) ve CEA dahil olmak üzere
birçok serum markerleri araştırılmış ancak
hiçbiri standart klinik uygulamada gereken
hassasiyet ve özgüllüğe ulaşamamıştır
pratikte rutin kullanılan pek fazla belirteç
bulunmamaktadır.
,
Meme kanserinde Belirteçler
Kanser antijeni 15-3 (CA 15-3) yaygın
kullanılan serum tümör belirtecidir ancak
meme kanserlerinde duyarlılık ve özgüllük
yetersiz
İnsan Epididymis Proteini 4
(HE-4)
İnsan epididimi epitel hücrelerinden
salgılanan bir protein olarak tanımlanmış
ve baştangıçta solunum ve ürogenital
epitelde daha sonra birçok dokuda
gösterilmiştir.
HE4 doku ekspresyonun, özellikle akciğer,
jinekolojik ve gastrointestinal kökenli
malign tümörlerde arttığı gösterilmiştir.
İnsan Epididymis Proteini 4
(HE-4)
Whey acidic four-disulfide core domain
protein 2 (WFDC2) olarak da bilinir.
WFDC2 geni tarafından kodlanan bir
proteindir.
HE-4’nin bu yapısından dolayı antiproteinaz
fonksiyonu olabileceğini düşündürmektedir.
İnsan Epididymis Proteini 4
(HE-4)
LeBleu ve arkadaşları HE-4’ün serin
proteaz Prs35 ve Prss23 aktivitesini
azaltarak serin proteaz inhibitörü olarak
işlev gördüğünü ve böbrek fibrosisinde
biriken tip I kollajen birikimini azalttığını
göstermişlerdir.
Amaç
Bu çalışmanın amacı meme kanserinde
serum HE-4 seviyeleri ölçerek, kan
değerleri ile klinikopatolojik değişkenler
arasındaki ilişkiyi incelemektir.
Gereç ve Yöntem
Bu çalışma prospektif olup, Bakırköy Dr. Sadi
Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Medikal
Onkoloji ve Biyokimya Bölümü’nde
yürütülmüştür.
Bu çalışmayı yerel etik kurul onaylamış ve
çalışmaya katılan gönüllülerden yazılı
“aydınlatılmış onam” alınmıştır.
Gereç ve Yöntem
Çalışmaya 36 meme kanseri ve 11 over
kanseri hastası ile yaş ve vücut kitle
indeksleri (VKİ) eşleştirilmiş 16 sağlıklı
gönüllü olmak üzere toplam 63 kişi
alınmıştır.
Meme ve over kanseri ameliyatı sonrası
kemoterapi veya radyoterapi alan hastalar
ile diğer solid tümörü olan hastalar çalışma
dışı bırakılmıştır.
Meme Hastalarının Sınıflandırılması
Hastaların yaşı, menopoz durumu, histolojik tipi,
tümör boyutu, tümör lenf düğümü metastazı ve
diferansiyasyon derecesi, östrojen reseptörü
(ER), progesteron reseptörü (PR), insan
epidermal büyüme faktörü-2 (HER2) varlığı ile
lenfovasküler ve perinöral invazyonu birlikte
değerlendirilmiştir.
Kanser evrelemesi
“The International Union against cancertumor-node-metastasis (TNM) sınıflaması
yedinci baskısı” temel alınmıştır.
Tümör differansiyasyonu Dünya Sağlık
Örgütü (WHO) sınıflamasına göre
tanımlanmıştır.
Kanser evrelemesi
Tümör boyutu 2 cm, 2-5 cm veya> 5 cm
olarak sınıflandırılmış; hem tümör boyutu ve
lenf nodu metastazı durumu ayrı ayrı
değerlendirilmiştir.
ER, PR ve HER2 verileri patoloji kayıtlarından
elde edilmiştir.
Analizler
Gece açlığı sonrası sabah vakumlu tüplere
alınan venöz kan örnekleri 2000 g’de 10 dakika
santrifüje edilmiş ve serum örnekleri HE4
analizi gerçekleştirilene kadar -80 ° C 'de
saklanmıştır.
Analizler
HE4 analizi üretici talimatları (Shanghai Yehua
Biyolojik Technology, PRC) biyotin bazlı, çift
antikor sandviç teknolojisine dayalı,enzim bağlı
immünosorbent analizi (ELISA) kullanılarak
ölçülmüştür.
Analizler
Kanser Antijenleri 125 ve 15-3 ile
karsinoembriyonik antijen (CEA) serum
örneklerinden Unicell DxI-800 sistemlerinde
2 step sandwich technique yöntemi ile
ticari kitler (Beckman Coulter, CA, ABD)
kullanılarak belirlenmiştir.
Analizler
Referans aralığı:
Ca 125: 0-11,1 U / ml
Ca 15-3: 0-31,3 U / ml.
CEA: 0-3,0 ng / ml
Analizler
EDTA’lı tüplere alınan venöz örneklerinin
tam kan sayımı analizi Coulter LH 750
otoanalizöründe (Beckman Coulter, CA,
ABD) gerçekleşmiştir.
İstatistiksel analiz
NCSS (Number Cruncher Statistical
System) 2007&PASS (Power Analysis and
Sample Size) 2008 Statistical Software
(Utah, USA) programıyla Kruskal Wallis
testi, Mann-Whitney U testi ve Spearman
rho korelasyon analizi kullanılmıştır.
İstatistiksel analiz
Hasta ve kontrol gruplarının klinik değişkenliği
ve HE-4 seviyeleri için ROC analizi yapılmış,
ROC eğrisinde AUC altında kalan kısım anlamlı
bulunarak cut off değer hesaplanmış ve cut off
özgüllük ve duyarlılığı saptanmıştır.
Sonuçlar % 95’lik güven aralığında, anlamlılık
p<0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir.
Bulgular
Yaş ortalaması arasında üç grup arasında
fark bulunmamaktadır.
Meme kanseri: 61.39 ± 12.99 yıl
Over kanseri: 60.0 ± 15.57 yıl
Sağlıklı grup: 58.19 ± 10.88 yıl
(p = 0,739).
Bulgular
HE-4 düzeyleri açısından over ve meme
kanserli hastalar arasında fark
bulunmazken sağlıklı gönüllerde her iki
hasta grubuna göre anlamlı derecede
düşüklük bulunmuştur. ( P = 0,017, p =
0.006) (Tablo 1)
Tablo 1: HE-4 düzeyinin gruplar arası karşılaştırılması
HE-4 :
(pmol/L)
n
Ort±SD
Min-Maks.
Kontrol
grubu
16
11,94±2,19
8,91-16,52
Meme
Kanseri
36
26,83±26,19 10,05-107,37
Over
Kanseri
11
21,12±14,05 10,20-50,05
HE4: İnsan epididim proteini 4, SD: Standart sapma
P değeri
0,013
Bulgular
Meme kanseri HE-4 seviyeleri ile komorbidite,
menopoz, hormon reseptörü, HER-2,
lenfovaskülar invasyon, perinöral invasyon
veya metastaz arasında anlamlı bir ilişki
görülmemiştir (p>0.05).
Ayrıca meme kanserinin histopatolojik alt
grubu, lenf nodu metastazı, evresi arasındada
ilişki kurulamamıştır. (p>0.05) (Tablo 2)
Tablo 2. Meme kanseri hastalarında serum HE4 seviyesi ile klinik özelliklerin karşılaştırılması
Menopozal durum
Post-
%
Ort±SD
Medyan
P değeri
72,2
24,25±26,12
12,54
0,241
27,82±26,67
16,02
31,56±26,44
16,02
23,45±26,12
13,88
31,15±28,89
19,2
25,28±25,48
13,79
PreKomorbidite
(-)
58,3
(+)
Östrojen reseptörü
(-)
65.7
(+)
0,849
0,482
Progesteron reseptörü
(-)
57,1
27,05±21,83
18,16
0,521
Lenfovasküler invazyon
(-)
40
26,55±23,27
16,02
0,538
28,41±31,48
12,62
26,98±25,18
14,63
31,46±31,38
16,8
25,2±23,88
13,79
36,93±39,74
20,25
28,2±24,59
16,27
23,92±33,78
11,84
13,88±-
13,88
(+)
Perinöral invazyon
(-)
37,5
(+)
Metastaz
(-)
13,9
(+)
Histopatolojik tip
IDC
75
Diğer
Grade
İnvazyon derinliği
Lenf nod metastazı
Evre
1
3,2
2
64,5
29,52±30,05
14,58
3
32,3
25,89±22,1
19,21
1
13,9
22,41±15,76
15,38
2
61,1
26,49±26,16
13,83
3
8,3
13,62±3,85
12,79
4
16,7
38,38±37,93
21
0
61,1
27,3±25,04
15,9
1
11,1
11,51±1,26
11,6
2
19,4
26,15±22,62
12,14
3
8,3
45,36±53,81
17,82
1
11,1
25,5±16,35
19,86
2
52,8
26,14±26,63
13,88
3
22,2
22,82±22,27
10,9
36,93±39,74
20,25
4
13,9
SD: Standart sapma , HER2: İnsan epidermal büyüme faktörü 2, IDC: İnvazif duktal karsinoma
0,833
0,191
0,113
0,777
0,655
0,197
0,176
Bulgular
HE-4, CA 15-3 seviyesi yüksek hastalarda da
yüksek bulunmuş ancak CEA ve CA 125 ile
arasında herhangi bir ilişki saptanamamıştır.
Serum HE-4 düzeyi ile lökositoz, anemi ve
trombositoz arasında da herhangi bir ilişki
bulunamamıştır (p>0.05) (Tablo 3).
Tablo 3. HE4 düzeyi ile biyokimya testleri arasındaki ilişki
(-)
%
Ort±SD
Medyan
p değeri
20
26,57±24,76
13,83
0,856
28,6±35,14
15,78
26,77±27,2
13,24
27,29±27,68
16,27
30,34±28,74
14,63
13,51±3,97
11,55
26,79±25,97
13,88
22,09±25,45
10,9
26,66±25,64
13,83
13,96±5,45
13,96
22,17±18,14
13,88
56,97±42,93
56,04
Lökositoz
(+)
(-)
38,2
0,462
Anemi
(+)
(-)
20
0,095
Trombositoz
(+)
Düşük
24
0,274
CEA
Yüksek
Düşük
7,7
0,501
CA 125
Yüksek
Düşük
19,4
CA 15-3
Yüksek
CEA: Karsinoembriyonik antijen, CA 125: Kanser antijeni 125, CA 15-3: Kanser antijeni 15-3, SD: Standart sapma.
0,031
Cut-off
HE-4 ROC eğrileri ile meme kanseri
tahmininde duyarlılık: % 61.11, özgüllük:
% 68.75 PPD: % 81.48; NPD: % 44.0 and
doğruluk %63.46 >13.24 bulunmuştur.
(AUC: 0.740 (%95 CI, 0.604–0.875),
p=0.006) ) (Şekil 1).
Şekil 1: Meme kanseri tanısında
HE-4 ROC eğrisi
HE-4’ün AUC
değeri: 0.740
(p =0.006 ).
Bulgular
HE-4 ve CA 15-3 korelasyon analizi
yapılarak HE-4 ve CA 15-3 arasında pozitif
korelasyon (r = 0,399, p = 0.026) (Şekil
2) belirlenmiştir.
Şekil 2: HEP-4 ile CA 15-3
arasındaki korelasyon
(r=0,399;
p=0,026)
Tartışma
Hastalığın tanıdaki evresi ve tümör
biyolojisi hastalığın prognoz ve riski
belirler.
Temel zorluk erken ve doğru malignite
tanısını koymaktır.
Tartışma
HE-4’ün potansiyel bir tümör belirteci olduğu
görüşü, HE-4’ün özellikle jinekolojik,
pulmoner ve gastrointestinal kaynaklı
malignitelerde upregülasyonunu gösteren bir
çok çalışma ile daha da yaygınlaşmıştır.
Tartışma
HE-4’ün günümüzde over kanserinde belirteç
olarak altın standart olarak kabul edilen CA
125 ile kıyaslandığında daha yüksek bir
sensitivite ve spesifisiteye sahip olduğu da
gösterilmiştir.
Tartışma
Çalışmalar over kanser için HE-4 cut-off
değerinin 70–150 pmol/L arası olduğuna
işaret etmekte, bu değer bizim
çalışmamızda ise meme kanserinde 13.24
olarak bulunmuştur.
Tartışma
Kamei M. ve ark, lenf nodu tutulumu olan
meme kanseri olanlarda artış ve nüks
olası bir öngörü faktörü olduğunu ifade
ettiler.
Beş yıllık hastalıksız sağkalım HE4 pozitif
grupta (% 58.6) negatif grupta (% 85.6)
göre anlamlı kötüydü.
Tartışma
Bu bulgular, HE4 meme kanserinde
önemine işaret etmektedir.
Ancak önceki çalışmalarda HE4 expresyon
seviyesi tanısal ve prognostik potansiyeli
araştırılmamıştır
Tartışma
Bu çalışmada sağlıklı kontrollere göre meme
ve over kanseri olan hastalarda serum HE4
düzeylerinde önemli bir artış görülmüştür.
Çalışmamızda HE-4 serum düzeyi meme
kanserli hastalar olarak sağlıklı
kontrollerden duyarlılığı (% 61,11) ve
özgüllüğü (% 68.75) ayırt edicidir.
Tartışma
Bu bulgular HE-4 meme kanserinin olası bir
belirteci olduğunu düşündürmektedir.
HE-4’ün prediktivitesini belirlemek üzere
daha fazla klinik çalışmaların yapılmasına
ihtiyaç var olup, HE-4 analizinin meme
kanseri tanısına katkısı umut vericidir.
Teşekkürler:
İstanbul Dr. Sadi Konuk Eğitim ve
Araştırma Hastanesi:
- Meral Günaldı – Onkoloji
- Yıldız Okuturlar -Dahiliye
- Hakan Koçoğlu -Dahiliye
Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi:
- Umut Rıza Gündüz – Genel Cerrahi
- Şeyda Gündüz- Onkoloji