Kosova - Prizrenliler Kültür ve Yardımlaşma Derneği

Transkript

Kosova - Prizrenliler Kültür ve Yardımlaşma Derneği
Kosova’da Türkçe
Eðitime Iþýk Doðdu
KDTP Mamuþa Þubesi
Kosova Milletvekili
Adayý Rifat Krasniç
K
K
osova Demokratik Türk Partisi Mamuþa
Þubesi’nde 28.08.2007 tarihinde yapýlan toplantýda, 17 Kasým 2007 tarihinde Kosova’da yapýlacak
seçimlerde Milletvekili adayý olarak Sn. Rifat Krasniç oy
birliði ile seçilmiþtir. Milletvekili Sn. Rifat Krasniç’in bu
güne kadar çaslýþmalarý deðerlendirilerek (Mamuþa Pilot
Belediye Birimi’nin kurulmasýnda, Dil Yasasý’nýn onaylanmasýnda, Mamuþa-Pirana yolunun yapýlmasýnda,
Mamuþa Ýlköðretim okul binasýnýn inþaatýnda), bir çok
alanda yapmýþ olduðu çalýþmalarla Kosova Türk
Toplumuna ve Kosova’nýn en güzel bir yere gelmesi için
elinden geldiði mücadeleyi vermiþtir.
KDTP Mamuþa Þubesi
Yönetim Kurulu
KOSOVA TÜRKLERÝ`NÝN ÝLK BAÐIMSIZ GAZETESÝ
Bir Zafer Bayramý daha
coþkuyla kutlandý
SAYI: 393
YIL: 9
Perþembe, 6 Eylül 2007
Fiyatý: 0.50
Kosova’da da 30 Aðustos Zafer Bayramý “Sultan Murat” Kýþlasýnda düzenlenen resmi
tören ile akþam saatlerinde Prizren merkezi Þadýrvan’da düzenlenen
Halk Konseriyle görkemli bir þekilde kutlandý.
30
Aðustos Zafer Bayramý töreni sabah
saatlerinde “Sultan Murat” kýþlasýnda Çok Uluslu Güney Tugayý
Komutaný Tuðgeneral Uður Tarçýn ve Kosova
Türk Taburu Komutaný Kurmay Yarbay Kerim
Acar tarafýndan Atatürk büstüne çelenk kon-
masý ve düzenlenen resmi törenle baþladý. Yerel
ve uluslararasý çok sayýda davetlinin katýldýðý
resmi tören Ýstiklal Marþýnýn okunmasýyla
devam etti.
Türkiye Cumhuriyeti
Genelkurmay Baþkaný Orgeneral
Yaþar Büyükanýt’ýn 30 Aðustos
Zafer Bayramý dolayýsýyla yayýnladýðý mesajdan bölümler okundu.
Okunan mesajda, Türk ordusunun
yüksek kudret ve kahramanlýðýnýn
bir göstergesi olan 30 Aðustos
Zaferi’nin, ayný zamanda ulusal birlik ve beraberliðin ne kadar büyük
ve zinde bir güç olduðunu da ortaya
koyduðu belirtilen Orgeneral Yaþar
Büyükanýt’ýn mesajýnda “Türk
ulusunun zayýf zannedildiði
dönemde kazanýlan bu zafer,
Türkiye Cumhuriyeti’nin temel
dayanaklarýnýn ne derece saðlam ve sarsýlmaz
olduðunun en açýk ifadesidir.” dendi.
de v a m ý s a y f a 7 ’ d e
Mehmetçik’ten eðitime destek
K
osova Barýþ Gücü bünyesinde görev
yapan Türk KFOR’u Prizren’de yaz
tatili süresince üç okulda gerçekleþtirdiði bakým ve onarým çalýþmalarýný
baþarýyla tamamladý.
3 Eylül Pazartesi günü yeni eðitim yýlýnýn
baþlangýcý nedeniyle onarým yapýlan okullarýn
açýlýþý törenli bir þekilde gerçekleþtirildi.
d e v a m ý sa y f a 6 ’ d a
osovalý Türklerin uzun zamandýr beklediði Türkçe okul
kitaplarý nihayet çýkmaya baþladý. Uzun dönem öðretmenlerin kitap sýkýntýsý olduðu için genelde öðrencilere
ya dikte, ya da eski kitaplarla çalýþmak zorundaydýlar. Savaþtan
sonra, Kosova Türk Taburu Görev Kuvvet Komutanlýðý
Türkiye’den yardýmcý ders kitaplarý getiridi. Bu da bizim öðrenciler için bir nebze olsa bile kiataplara kavuþmak demekti.
Kosova Eðitim Bakanlýðýnýn Türkçe kitaplarý basmasý gerekiyordu ve nihayet bu da oldu. Yeni kitaplarýmýz bu eðitim yýlýna
yetiþtirildi. Kosova Eðitim Bakanlýðý Türkçe Sorumlusu Nazan
Safçi þunlarý söyledi. “Ýlkokul için basýmdan çýkan kitaplarýn 1,
2, 6 ve 7 sýnýflarýn tüm kitaplar (alfabe hariç) çýktý. 3, 4 ve 8
sýnýflar için ise kitaplarýn basýmdan çýkmasý bekleniyor. Bu kitaplarý “Libri Shkollor”, “Dukagjini” ve Albas yayýn evlerinde
basýlmýþtýr. Bu yayin evleri ile çalýþan tüm kýrtasiyelerde bu kitaplarý bulabilrsiniz” dedi.
Türkçe eðitimi
için yeni bir
ýþýk doðdu.
Artýk çocuklarýmýz
okullarýna
sadece
defterele
deðil, kitaplarý
ile birlikte
gidecektir. Bu
bizim eðitimimize büyük
katký saðlayacak ve eðitimimiz çok daha saðlýklý bir þekilde yapýlacaktýr.
Mevcut öðretmenlerimiz dýþýnda yeni öðretmen kadrolarý da
yetiþti. Türkiye’de mezun olan öðrencilerin çoðu eðitimde çalýþmaya baþladý. Bu da demektir ki Kosova’da Türkçe Eðititmde
hem kalite hem daha uzun dönem Türkçe Eðitimin ayakta
kalmasý anlamýna gelir. Bununla birlikte de Türkçe Eðitimindee
taleb artýkça, Türkiye Cumhuriyeti üniversitelerine gidecek
öðrencilerimizin kontenjanýn artýrýlmasý demektir. Türkçe
eðitimde ne kadar daha fazla öðrenci olursa, Türkiye Üniversitelerine gidecek öðrenci kontenjaný da o kadar artýrýlacaktýr.
Türkçe eðitimine kaydolan bir çocuk Türkiye Üniversitelerine
gitme þansý daha fazla olacaktýr. Çünkü Arnavut öðrenciler için
kýsýtlý kontenjan veriliyor, Oysa Türkçe eðitimde okuyan bir
öðrencinin gitme þansý çok yüksektir. Türkçe sýnýflar artýkça da,
Kontenjan da artacaktýr!Türkçe eðitim Kosova’da varoldukça,
Türkçe de her zaman varolacaktýr!
17 Kasým’da sandýk
baþýnda buluþalým
UNMIK Yöneticisi Yoakim Rüker Kosova’da yerel ve
merkezi seçimlerin 17 Kasým’da yapýlmasý için yeþil ýþýk
yaktý. Danimarkalý UNMIK Yöneticisi Soren Yesen
Petersen geçen yýl Kosova statüsünün belirlenmesini göz
önünde bulundurarak seçimlerinin yapýlmasýna
izin vermemiþti.
A
lman diplomatý Yoakim Rüker seçim kararýný verdi. Rüker,
müzakere ekibi üyeleri ile bir araya gelerek bu kararý
alýrken, Kosova statüsünün belirlenmesi yüzünden bu tarihi ilerideki bir döneme ertelenebileceði olasýlýðýný ortaya attý.
Rüker ve Müzakere ekibi üyeleri yaptýklarý açýklamalarda bu tarihin kesin olmadýðýný, statü yüzünden deðiþebileceðini belirtiler.
Toplantýda ayrýca partilerin talepleri göz önünde bulundurarak
parti adaylarýn listeleri 7 Eylül’den 12 Eylül tarihine ertelenmesi
kararý alýndý.
UNMIK Yöneticisi Yoakim Rüker Müzakere ekibi üyeleri ile
toplantý iki buçuk saat sürdü. Rüker, Baþkan Seydiu ve PDK
Baþkaný Haþim Thaçi’nin yer aldýðý toplantý ardýndan yaptýklarý
açýklamada, kararlarýn oy birliði ile alýndýðýný bildirdiler. Rüker,
“Müzakere ekibinin 15 Aðustos’ta ortaya attýðý öneriyi göz önünde
bulundurarak yerel ve merkezi seçimlerin 17 Kasým’da yapýlmasýna kararlaþtýrdýk” dedi. Rüker, Müzakere ekibi ile ayrýca
Kosova’da gerçekleþecek olan iki önemli süreçten, statü sürecine
daha çok önem vermesi için anlaþtýklarýný söyledi.
Kosova
Perþembe, 6 Eylül 2007
2
Almanya, Fransa ve Ýsviçre Savunma
Kosova
Bakanlarý Kosova’nýn
parçalanmayacak
Viyana görüþmelerine katýlan Kosova Müzakere
parçalanmasýna karþý
ekibi Perþembe öðleden sonra döndü. Öðleden
A
lmanya Savunma
Bakaný Franc Jozef
Yung ve Fransa
Savunma Bakaný Herve
Morin, Priþtine’de Cuma
günü düzenlenen KFOR
birlikleri komutanlýðýnda
yapýlan devir teslim törenine katýldýlar. Priþtine
KFOR merkezinde düzenlenen devir teslim
töreninde Alman General
Roland Kater görevini
Fransýz General Kvasie Dý Marnaka devretti.
Almanya ve Fransa Savunma Bakanlarý Baþkan
Fatmir Seydiu ve Baþbakan Agim Çeku ile de ayrý
görüþmelerde bulundular.
Alman Savunma Bakaný Frans Jozef Yung,
Kosova üst düzey yetkilileriyle yaptýðý görüþme
ardýndan Kosova’da her tür þiddet olaylarýna karþý
olduklarýný belirtirken, Kosova statüsünün 10 Aralýk
yada daha öncesinde netleþeceðini söyledi. Yung,
“NATO ve AB tüm bakanlarý Kosova statüsünün
Marthi Ahtisari tarafýndan hazýrlanan paket önerisi
çerçevesinde çözülmesinden yanadýr. Kosova’nýn
parçalanmasý istikrarsýzlýða yol açacak” dedi.
Baþkan Seydiu Alman bakanýn ortaya attýðý fikri,
Viyana görüþmeleri sýrasýnda üçlü heyette açýklandýðýný söyledi. Sýrbistan ile Kosova’nýn baðýmsýzlýðý gibi konularý görüþmeyeceklerini belirten
Baþkan Seydiu, iyi komþuluk iliþkilerini görüþmeye
hazýr olduklarýný vurguladý.
Baþbakan Agim Çeku da ayný tutumu ortaya
atarak Kosova’nýn 10 Aralýk sonrasýný beklemeyeceðini, baðýmsýzlýðý ilan edeceklerini söyledi.
Baþbakan Çeku, bu yüzden Almanya’dan
Kosova’nýn baðýmsýzlýðýnýn tanýmasý için öncü
olmasý isteminde bulundu.
K
Fransa Kosova’nýn uluslararasý denetimli baðýmýsýzlýðý
destekliyor. Fransa Dýþiþleri
Bakaný Herve Morin ise
Kosova üst düzey yetkilileriyle
yaptýðý görüþme ardýndan
gazetecilere yaptýðý açýklamada, Kosova’nýn uluslararasý birliði denetimindeki bir baðýmsýzlýktan yana olduðunu söyledi.
Herve, “Biz Kosova’nýn uluslararasý birliði denetiminde
baðýmsýzlýðýný destekliyoruz.
Bu baðýmsýzlýk yalnýz Kosova’lý Sýrplarýn güvenliðinin saðlanmasý, dini eserlerinin korunmasý ve
topluluklarýn güvenliðinin saðlanmasýyla gerçekleþebilir” dedi. Fransa’nýn Kosova’nýn parçalanmasýna
karþý olduðunu belirten Herve, bu sorunun çözülmesi
için olanaklar aradýðýný söyledi. Herve, “Fransýz
hükümeti 10 Aralýk’tan önce Kosova statüsünün
belirlenmesi için çaba gösterecek” dedi. Herve,
Fransa’nýn Kosovalýlarýn sabrýný anlamlý olarak nitelendirdiðini, “Sürekli olarak onlardan sabýrlý
olmalarýný istedik. Gayemiz AB üyeleri arasýnda
ortaklaþa tutumu saðlamaktý” dedi.
Schmid: “Ýsveç Kosova sorununun çözümünden
yana”
Baþkan Fatmir Seydiu Priþtine’ye gelen Ýsveç
Savunma Bakaný Samuel Schmid’i kabul etti.
Kosova’nýn baðýmsýzlýðýný ilk günden destekleyen
Ýsveç, bu tutumunu Priþtine’de de sürdürdü. Ýsveç
Savunma Bakaný Samuel Schmid, Ýsveç’in
önümüzdeki hafta ve aylarda Kosova’nýn baðýmsýzlýðýnýn kazanmasý çözümünden yana olduðunu belirtirken, bu çözümün ileride barýþ ve istikrarý saðlayacaðýný ifade etti. Ýsviçre nüfusunun %10’nu
Kosovalýlarýn oluþturduðunu belirten Bakan Schmid,
bundan dolayý bu konuyla ilgilendiklerini söyledi.
Kosova 10 Aralýkta
baðýmsýz olacak mý?
10 Aralýk için geri sayým baþladý. Uluslararasý yetkililer konu ile ilgili
farklý açýklamalarda bulunuyorlar.
osovalýlar 10 Aralýk tarihini
sabýrsýzlýkla beklerken, son
günlerde konu ile ilgili
yapýlan açýklamalar Kosova baðýmsýzlýðýna 10 Aralýk’tan önce kavuþacaðý belirtiliyor. Kosova’da KFOR
komutanlýðý devri teslim törenine
katýlan Almanya Savunma Bakaný
Franz Jozef Yung Kosova’nýn 10
Aralýktan önce baðýmsýzlýðýna
kavuþabileceði açýkladý.
Avusturya Dýþiþleri Bakaný Ursula
Plasnik, 10 Aralýk Kosova statüsüsnün çözümü için
son tarih olduðunu belirtirken, bu tarihten sonra
görüþmelerin yapýlmayacaðýný söyledi. Plasnik, “Ýki
tarafýn durumun ciddiyetini anlamalarýný ve bunu
gerekli þekilde kullanmalarý gerekir” dedi. Plasnik
açýklamasýnýn devamýnda, Kosova statüsünün
Balkanlarýn AB’ne üye olmasý için engel olmamasý
gerektiðini söyledi. Plasnik, “Kosova AB ortaklaþa
diþ siyasettinin olgunluk testi deðil, ayný zamnanda
AB’nin Belgrad ve Priþtine için olgunluk testi olacaktýr” dedi.
Sýrbistan Baþbakaný Voyislav Koþtuniça hükümetinin 100 günlük etkinliði hakkýnda sunduðu raporda,
BM Güvenlik konseyinde Kosova
ile ilgili yeni bir düzenleminin kabulu için tehlikenin ortadan
kaldýrýldýðýnýn altý çizildi. Sýrbistan
Radikal Partisi Baþkaný Tomislav
Nikoliç, gazetecilere yaptýðý açýklamada Kosova’nýn baðýmsýzlýðý
Aralýk ayýnda tanýnacaðýný söyledi.
Nikoliç, “Aralýk ayýna dek hiç bir
þey beklemiyorum. Bu görüþmeler
yeni birþey getirmeyecektir” dedi.
Sýrbistan’ýn Kosova statüsü
çözümünü beklemesi gerektiðini belirten Nikoliç,
“Arnavutlar Viyan’ya özerkliði kabul etmeye
gitmediler. Arnavutlar baðýmsýzlýk dýþýnda hiç bir
çözümü kabul etmeyecekler. Bizim için her çözüm
faciadýr” dedi.
Sýrbistan hükümeti Kosova’dan sorumlu bakaný
Slobodan Samarciç, 10 Aralýk ile Kosova görüþmeler
süreci tamamlanmayacaðýný söyledi. Samarciç,
“Görüþmeler beklendiði bir þekilde sürmüyor. 10
Aralýktan sonra da devam edeceði bellidir. Bunu 10
Aralýkta görüþme sürecinin tamamlanacaðýna inanan
bir çok ülke de farkýnda olacaktýr” dedi.
önce üçlü heyet ile bir araya gelen Kosova
Müzakere ekibi, Kosova ile ilgili tutumunu
bir daha tekrarladý.
Ü
çlü heyet Kosova Müzakere ekibi ardýndan
öðleden sonra Sýrbistan Müzakere ekibi ile
ayrý ayrý bir araya geldi. Viyana’da gerçekleþen görüþmeye müzakere ekibi tam heyet
katýlýrken, Sýrbistan ise görüþmelere bakanlar
seviyesinde katýldý.
Taraflar önceleri ortaya attýklarý tutumlarýna sadýk
kaldýlar. Kosova baðýmsýzlýðýnýn tanýmasýný istedi,
Sýrbistan ise özerklikten fazla bir adým atmadý.
Kosova Müzakere Ekibi, üçlü heyet ile yaptýklarý
görüþmede, Sýrbistan’dan BM Kosova Özel temsilcisi Marthi Ahtisari’nin hazýrladýðý Kosova’nýn
baðýmsýzlýðýnýn tanýmasý isteminde bulundu. Üçlü
heyet ile yapýlan görüþme ardýndan Müzakere ekibi
öðleden sonra Priþtine’ye dönerek Priþtine hava
limanýnda bir basýn toplantýsý düzenledi. Müzakere
ekibi üyeleri yaptýklarý açýklamalarýnda,
görüþmelerin devamýnda yapýcý olacaklarýný ve
baðýmsýzlýk dýþýnda hiç bir çözüm þeklini kabul
etmeyeceklerini belirttiler.
Baþkan Seydiu açýklamasýnda Kosova’nýn geleceði
için kabul edilecek tek çözümün baðýmsýzlýk
olduðunu vurguladý. Baþkan Seydiu, “Kosova’nýn
baðýmsýz ve egemen bir devlet olarak tanýnmasý için
tutumumuzu ortaya attýk. Meclis toplantýlarýnda
Kosova’nýn baðýmsýzlýðý, toprak bütünlüðü ve Marthi
Ahtisari’nin paket önerisinin tartýþýlmayacak tutumunu ortaya atmýþtýk” dedi. Baþkan Seydiu açýklamasýnýn devamýnda Kosova tarafýnýn Sýrbistan ile iyi
dostluk iliþkilerin kurulmasý için esas olacak bir
doküman öneride bulunduklarýný söyledi.
Baþbakan Çeku, Kosova Müzakere heyettinin
Kosova’nýn baðýmsýzlýðýndan mada ek süreçten
neller bekledikleri görüþünü ortaya attýklarýný dile
getirdi. Çeku, “Bu sürecin 10 Aralýk’ta tamamlanmasýný bekliyoruz. Bu tarihten sonra baðýmsýzlýðýn
tanýmasýný bekliyoruz” dedi.
PDK Baþkaný Haþim Thaçi Kosova için tek çözüm
baðýmsýzlýk olduðunu belirtirken, uluslararasý birliðinden Kosova’nýn baðýmsýzlýðýnýn tanýmasý istedi.
Kosova Müzakere heyeti üyeleri Kosova’nýn baðýmsýzlýðýndan bahsederken, “Kosova’nýn 2007 yýlýnda
baðýmsýzlýðýna kavuþacak mý?” sorusuna açýklama
yapmadýlar. Baþkan Seydiu ve Baþbakan Çeku
soruyu yanýtsýz býraktýlar.
Baþkan Seydiu, taraflar arasýndaki yeni
görüþmelerin Eylül ayýnýn sonunda yapýlacaðýný
belirtirken, görüþme yeri ve tarihi hakkýnda hiç bir
açýklama yapmadý. Baþbakan Çeku, üçlü heyet ile
görüþme öncesi Kosova’daki mevcut durumla ilgili
bir malzeme daðýttýðý açýkladý.
Belgrad Kosova’ya yeniden özerklik önerdi
Belgrad Viyana’da Üçlü ile yaptýklarý görüþmede
tutumunda hiç bir deðiþiklik olmadý. Belgrad
medyasý tarafýndan yapýlan açýklamada Sýrbistan
heyetti Kosova’ya geniþ özerklik tanýmaya hazýr
olduðunu bir daha tekrarladý. Viyana’da Sýrbistan
heyetti baþkaný ve Sýrbistan Hükümetinin Kosova
sorumlusu Bakan Sobodan Samarciç, Sýrp tarafýnýn
Kosova ile ilgili tutumunu dile getirdiklerini söyledi.
Bakan Samarciç, “Kosova’ya tarihinde hiç bir zaman
sahip olmadýðý geniþ özerklik tanýmaya hazýrýz” dedi.
Sýrbistan Dýþiþleri bakaný Vuk Yeremiç ise
görüþmeyle ilgili yaptýðý açýklamada, Priþtine ile
görüþmelerin bire bir yapýlmasý için üçlü heyetiyle
anlaþtýklarýný söyledi.
3
3
Perþembe, 6 Eylül 2007
Yeni eðitim yýlý
grevsiz baþladý
Eylül Pazartesi günü Kosova’nýn
tüm ilk ve orta okullarýnda
2007/2008 okul yýlý baþladý. 400
bin kadar ana, ilk ve orta okul öðrencisi
üç aylýk bir aradan sonra sýnýf
arkadaþlarýyla okullarýnda bir araya
geldiler.
Kosova Eðitim Bakaný
Agim Veliu 2007/08 yeni
okul yýlýnýn baþlanmasý
için tüm öðrenciler,
öðretmenlere ve velilere
baþarýlar diledi.
2007/08 eðitim yýlýnda
959 okulda 400.000
kadar öðrenci eðitim
görecek. 36 bin öðrenci
de birinci sýnýflara
baþladý.
2007/08 okul yýlý
öncesinde Kosova Eðitim
Sendikasý eðitimcilerin
maaþlarýna zam yapýlmasý talebinde
bulundu. Uzun süren görüþmeler ardýndan çözüm bulundu. Kosova
Eðitimciler Baðýmsýz Sendikasý,
Kosova’da statü görüþmelerini göz
önünde bulundurarak hükümetin önerisini kabul etti. Kosova hükümeti
%20’lik bir zammý önerirken, Kosova
Baðýmsýz Eðitimciler Sendikasý bu
Kosova
Boþ bir çuvalýn dik durmasý zordur.
zamýn %50 olmasýný istedi. Sonunda
Kosova eðitimcilerinin maaþlarýna 20
euro zam yapýldý.
Ýki taraf arasýnda imzalanan anlaþmaya
göre eðitimcilerin maaþý 200 euro olacak.
Hükümet ile Baðýmsýz Eðitim
Sendikasý arasýnda imzalanan anlaþmaya göre, ayrýca sosyal durumu aðýr
olan öðrencilere 300 bin avro yardýmda
bulunulmasý kararlaþtýrýlmýþtý.
Kosova’da eðitim görülen ortamda bir
öðrenci baþýna 2.5 metre kare düþüyor.
Bu yetersiz rakam yanýnda okullarýn
çoðunun onarýlmasý gerekiyor.
Rusya Kosova’nýn
parçalanmasýndan yana
Haftalardan beri gündemden bir türlü düþmeyen Kosova’nýn parçalanma senaryolarý hala tartýþýlmaya devam ediliyor. Kosova’nýn parçalanmasýný ilk defa Fransa Dýþiþleri Bakaný Bernard Kouchner dile getirmiþti. Zamanla Kouchner’i, Ýþinger ile diðer siyasiler izledi. Bütün bu
siyasiler bu konuda yaptýklarý açýklamalarýn çarpýtýldýðýný ifade ederek,
kendilerini savunmaya çalýþtýlar. Kosova’nýn parçalanmasý ile ilgili
verilen demeç kervanýna Kosova’ya geçen hafta gelen Hollanda
Dýþiþleri bakaný da katýldý.
K
G ü ze l s ö zl e r
osova’Nýn parçalanma senaryolarý ile ilgili son geliþme Rusya’dan
geldi. Rusya Dýþiþleri Bakaný
Sergey Lavrov, Güney Kore
Dýþiþleri Bakaný ile yaptýðý görüþme
ardýndan ilk defa Kosova’nýn
parçalanma olanaðýný dýþlamadý.
Lavrov, Moskova’da
düzenlediði basýn toplantýsýnda Belgrat ile Priþtine
arasýnda var olabilecek her
tür anlaþmayý kabul etmeye
hazýr olduklarýný ifade etti.
Lavrov, “Temas Artý gurubu
Üçlüsünün esas amacý taraflar
arasýnda bir anlaþmanýn varýlmasýna
yardým etmektir. Bundan dolayý da biz
taraflar arasýnda var olacak her tür
anlaþmayý kabul etmeye hazýr olduðumuzu sürekli dile getiriyoruz. Bize göre Kosova’nýn kaderini taraflarýn
kendileri çözmelidir” dedi. Üçlünün üslendiði görevi de deðerlendiren
Lavrov, “Üçlünün esas görevi, taraflara zoraki bir çözümde bulunmak
deðil, onlar arasýnda anlaþmalarý için yardýmda bulunmaktýr. Bizim açýmýzdan Belgrat ile Priþtine arasýnda bir anlaþmaya varmak çok önemlidir”
dedi.
(BENJAMÝN FRANKLÝN)
Partiler seçimlere ve
koalisyonlara
hazýrlanýyor
UNMIK Yöneticisi Yoakim Rüker Kosova’da yerel ve merkezi seçim
kararýný imzaladý. Rüker, ayný zamanda sertifikalarýn yapýlmasý ve partilerin seçim adaylarýn sunulmasý tarihini
7 Eylül’den 12 Eylül’e kadar uzattý.
R
ükerin kararý ardýndan Kosova siyasi partileri kollarýný sývayarak seçim çalýþmalarýna baþladýlar. Kasým ayýnda seçimlere katýlacak olan siyasi partiler bu hafta
içinde seçimlerle ilgili çok sayýda kararýn almasý bekleniyor. Partiler özellikle
seçim kampanyasý mekanizmalarýný, adaylarýn seçimi gibi çalýþmalarýný sürdürecekler. Bu
güne dek hiç bir Kosova siyasi partisi sertifikasýný yapmazken aday listelerini de Seçim
komisyonuna sunmadýlar.
Kosova seçimlerine katýlacak olan büyük siyasi partiler seçimlerle ilgili yaptýklarý açýklamalarda seçimlere hazýr olduklarýný ve zamanýnda seçim çalýþmalarýný tamamlayacaklarýný
belirttiler.
LDK Basýn sözcüsü Vehbi Miftari, bu günlerde yapacaklarý Baþkanlýk divaný toplantýsýnda
bu konuyu masaya yatýracaklarýný
kaydetti. Sözcü Miftari, “Seçim
mekanizmalarýndan baþlayarak,
sertifika teknik kriterleri ve aday
listelerin yapýlmasý gibi konular”
görüþülecek.
Sözcü Miftari’ye göre, LDK
önümüzdeki günlerde yerel ve
merkezi seçimler için en kaliteli
adaylarýnhý seçerek, seçim platformunu tamamlayacak.
LDK’nin birçok siyasi öznelerle
iþbirliði yapmaya hazýr olduðunu
belirten Sözcü Miftari, seçimlerde
sonra koalisyonlarda bulunacaklarýný söyledi.
Kosova’nýn en büyük muhalefet partilerinden bir olan PDK seçimleri kazanacaðýna
inanýyor. PDK yetkilileri seçimleri kazanacaklarý ve iktidarý ele alacaklarýna inanýyorlar.
PDK Basýn Sözcüsü Vlora Çitaku, partisinin bir kaç ay önce yerel ve merkezi seçim hazýrlýklarýna baþladýðýný söyledi. Partisinin aday listelerinin daha önce sunmasý için hazýr
olduðunu belirten Sözcü Çitaku, aday listelerinin 5 Eylül sonrasýna ertelenmesinin adaylarýn yeniden gözden geçirilmesi fýrsatýný yarattýðýný ifade etti.
Cumartesi günü bir araya gelen AAK Baþkanlýk Divaný da seçim hazýrlýklarýný masaya
yatýrdý. AAK Basýn sözcüsü Besnik Tahiri, partisinin merkezde ve sahada çök iyi örgütlü
bir parti olduðunu belirtirken, seçimlere hazýrlýklý olarak katýlacaklarýný söyledi.
Partisinin seçimlerden sonra koalisyona hazýr olduðunu belirten Sözcü Tahiri, görevde
bulunan LDK+AAK+ ve 6+ en iyi bir koalisyon olduðunu söyledi.
LDD partisi tarafýndan yapýlan açýklamada ise seçim hazýrlýklarýnýn bir yýldan fazla
sürdüðü vurgulandý. LDD Basýn Sözcüsü Besa Gaceri, partisinin seçimlere hazýr olduðunu
ve seçimlerle katýlacaðýný söyledi. Sertifika dönemi ve aday listelerin sunulmasý için
zamanýn daraldýðýný belirten Sözcü Gaceri, partisinin seçimlere katýlacaðýný bildirdi.
Becet Pacoli’nin Kosova Yeni Birlik partisi de seçim hazýrlýklarýna hazýr olduðunu açýklamadý. Bu partinin de Kosova’da üç büyük parti arasýnda yer almasýný bekleniyor.
Kosova
Emekliler: “Sadece Türk
KFOR’u bize sahip çýktý”
Kosova Emekliler ve Malûller Derneði, Kosova Türk Taburunu ziyaret etti
Saðlýk taramalarýyla ve ücretsiz ilaç yardýmýyla emeklinin umudu
Türk askeri, haftada iki gün gerçekleþtirdiði taramalar zincirine
Mitroviça, Výçýtýrýn ve Skenderay’ý da ekledi.
K
osova Emekliler ve Malûller
Derneði, 31 Aðustos Cuma
günü Kosova Türk Taburu
Görev Kuvvet Komutanlýðýnýn
konuþlandýðý “Sultan Murat”
Kýþlasýný ziyaret etti. Dernek baþkaný
Ýliyaz Kurteþi’nin önderlik yaptýðý
Mustafa Coþkun baþkanlýðýnda
gerçekleþtirilen koordinasyon toplantýsýnda, Emekliler Derneði ile
Kosova Türk Taburunun son üç ay
içerisinde gerçekleþtirilen faaliyetler
deðerlendirilirken, Eylül ayýndan
itibaren tekrar Pazartesi ve Perþembe
heyette dernek sekreteri Þaban
Kaytazi, derneðin Priþtine þubesi
baþkaný Hamit Haliti, Maliþova þubesi baþkaný Çerim Gaþi, Yakova þubesi baþkaný Tahir Hoca, Rahovça
þubesi baþkaný Cemali Bayra, Gilan
þubesi baþkaný Ramiz Blatsa,
Výçýtýrýn þubesi baþkaný Samir Ýmeri,
Mitroviça þubesi baþkaný Hamdi
Ýbiþi, Prizren þubesi baþkaný Hüsni
Rugova, Prizren þubesi sekreteri
Musa Yorganciu, þube kadýnlar kolu
temsilcisi Sebahat Kiseri ve
Výçýtýrýn’dan Agim Deva yer aldý.
Tabur revirinde Tabip Yüzbaþý
günü devam edecek saðlýk taramalarýnda izlenecek plan ve tarih
programý düzenlendi. Dernek tarafýndan gelen istem üzerine saðlýk taramalarý zincirine Mitroviça, Výçýtýrýn
ve Skenderay’ý da eklendi.
Konuyla ilgili açýklamada bulunan
Tabip Yüzbaþý Mustafa Coþkun, son
üç ay içerisinde toplam 1380 emeklinin muayene edildiðini, 406 hastanýn revirde muayene gördüðünü,
yardýma muhtaç ve þehit ailelerinden
toplam 1709 çocuðun sünnet
edildiðini, bu süre zarfýnda Türk
askeri doktorlarý tarafýndan 3813
çocuðun saðlýk
hizmeti verildiðini
vurguladý. Yüzbaþý
Coþkun, Kasým
ayý sonuna kadar
bu sayýyý ikiye
katlamayý hedeflediklerini söyledi. Yüzbaþý
Coþkun,
“Önümüzdeki
dönemde bütün
ihtiyaçlarýnýza
daha iyi yanýt
: 3 93
ý
y
a
S
KOSOVA TÜRKLERÝ’NÝN ÝLK BAÐIMSIZ GAZETESÝ
Haftalýk gazete
Sahibi ve Genel Müdürü:
Mehmet BÜTÜÇ
Ýç Haberler: Fevzi KARAMUÇO
Kültür: Ýskender MUZBEG
Yayýn Koordinatörü:
Taner GÜÇLÜTÜRK
Balkan ve Ankara Muhabiri:
Erhan TÜRBEDAR
Gilan Muhabiri: Celal MUSTAFA
Mamuþa Muhabiri: Suphi MAZREK
Kadýn: Sezen HASKUKA
Gençlik: Sinem ÞÝÞKO
Çocuk Sayfasý: Eda BÜTÜÇ
Spor: Ýsmail MAKASÇÝ
Luan MORÝNA
Mizanpaj: Eren BÜTÜÇ
Perþembe, 6 Eylül 2007
verebileceðimiz inanýyoruz” dedi.
Toplantý ardýndan Kosova Türk
Tabur Komutaný Kurmay Yarbay
Kerim Acar’ý makamýnda ziyaret
eden Emekliler Derneði heyeti,
bugüne kadar maddi, manevi ve
saðlýk yönünden bütün katký ile
desteklerinden dolayý Türk askerine
teþekkür etti. Výçýtýrýnlý emekliler
adýna konuþan Agim Deva, Türk
Taburu doktorlarý tarafýndan 540
kadar çocuðun sünnet edildiðini,
kendilerine gýda yardýmlarý yanýnda
saðlýk taramalarý desteðinin sunulduðunu ifade etti.
“Bugüne kadar göstermiþ
olduðunuz hassasiyet, destek ve
yardýmlarýn deðeri çok büyüktür.
Ýþbirliðimizin
þimdiye kadar
olduðu gibi þimdiden sonra da
devam edeceðini
umuyoruz” dien
Kosova
Emekliler ve
Malûller
Derneði Baþkaný
Ýliyaz Kurteþi,
Yarbay Kerim
Acar’ýn Kosova
ve Türkiye’deki
görevleri sýrasýnda baþarýlar diledi. Emeklilerin
aldýðý 40
euroluk sosyal
yardýmýn kimi hasta emeklilerin
ilaçlarýný bile tedarik etmeye
yetmediðinin altýný çizen Kurteþi,
Kosova nihai statüsüyle birlikte
emekli maaþý sorunun da çözüleceðine inandýðýný vurguladý.
“Bugüne kadar sadece Türk KFOR’u
sahip çýktý” diyen Kurteþi, Türk taburuna minnettar olduklarýný söyledi.
Kurteþi, “Bu, bir insanýn bir insana
muamele etmesi gerektiði þeklin
örneðidir. Bu da Türk insanýnýn
baþlýca özelliðinin bir göstergesidir”
dedi.
Emeklilerin Türk Taburunda kendi
evlerindeymiþ gibi hissetmelerini
isteyen Kosova Türk Taburu Görev
Kuvvet Komutaný Kurmay Yarbay
Kerim Acar, “Bilhassa çocuklar ve
emekliler olmak üzere her iki kesime
yönelik yürüttüðümüz faaliyetlerin
baþlýca amacý, her iki kesimin de
gerçekten yardýma ihtiyacý olduðu
içindir” dedi. Bu iki kesimden gelen
taleplere hayýr dememeye çalýþtýklarýný ifade eden Yarbay Acar,
Emekliler Derneðinden gelen saðlýk
taramalarý talebine desteklerinin
süreceðini vurguladý.
Yazýlarda ortaya atýlan
fikirler, yazarlara
aittir. Gazetemizin resmi
görüþü deðildir.
Yazýlarýn sorumluluðu
yazarlara aittir.
e-mail:
[email protected]
[email protected]
Adres: Adem Yaþari No: 8,
Prizren/Kosova
Tel. 029 623 503
Fax: + 381 (0)29 623 503
4
Ýþinger: “Kosova’nýn
parçalanmasý söz
konusu deðil”
Ýþinger, “Taraflardan hiç biri görüþmelerde bu konuyu ortaya atmadý. Bundan
dolayý bu konunun ileride de görüþülmesi için gereksinim görmüyorum” dedi.
Ü
çlü AB temsilcisi Alman Diplomatý
Wolfgang Ýþinger, “Der Standart”
gazetesine verdiði demeçte, Kosova ile
ilgili son günlerde ortaya atýlan bazý sorularý
yanýtladý.
Kosova’nýn parçalanmasýna deðinen Ýþinger,
bu sorunun görüþmelerin temeli olmadýðýný
söyledi. Ýþinger, “Taraflardan hiç biri
görüþmelerde bu konuyu ortaya atmadý.
Bundan dolayý bu konunun ileride de
görüþülmesi için gereksinim görmüyorum”
dedi.
10 Aralýk tarihinin taraflar arasýndaki
görüþmelerin son günü olduðunu belirten
Ýþinger, bu tarihten sonra Kosova statüsü ile
ilgili karar alýnmasý gerektiðini söyledi.
Üçlü üye arasýndaki iliþkilere deðinen Ýþinger,
bu iliþkinin Marthi Ahtisari’nin planý kabul
edilmemesi üzerine zorunlu olarak ortaya çýktýðýný ve þimdiye kadarki görüþmelerin iyi
gerçekleþtiðini söyledi. Ýþinger, “Bana AB
temsilcisi olarak üçlü heyette önemli bir rol
düþüyor. Onun “primus inter pares” rolü
vardýr. Çünkü bu Kosova’nýn Avrupa sorunu
olduðundan kaynaklanmaktadýr. Kosova için
bir Avrupa çözümü gerekiyor. Bunun için AB
bunu gerçekleþtirmelidir. Bu gerçeði iki taraf
da kabul ediyor” dedi. Ýþinger, Avrupa
Birliði’nin Kosova’ya yardýmda bulunacaðýný
söyledi. Avrupa Birliði’nin Kosova statüsünün
belirlenmesi için bir çözüm hazýrlanmasý
gerektiðini kaydeden Ýþinger, aksi takdirde
alternatif bir çözüme hazýrlanýlmasý gerektiðinin altýný çizdi. Ýþinger, “Bu konunun Üçlü
heyet arasýnda parçalanmasýna izin vermemeliyiz. Bu yönde yoðun çalýþmalar yapýyoruz. Bazý devletlerde konuyla ilgili sorunlarýn
yaþandýðýný kabul ediyorum” dedi.
Banka:
Raiffeisen Bank
Yeni Dönem
Hesap No:
1502001000171635
Baský:
“SIPRINT” basýmevi
Prizren
“Yeni Dönem”
Kosova Türk Medyasý
yayýnýdýr.
Yeni Dönem KTM Þirketi
Danýþma Kurulu:
Fikri Þiþko (Ýl Mahkeme Yargýcý)
Refki Taç (Avukat, Uluslararasý Hukuk
Uzmaný)
Cemil Luma (Esnaf ÝE Derneði
Baþkaný)
Zeynel Beksaç (Türkçem Dergisi
Sahibi)
Agim Rifat Yeþeren (Belediye Kamu
Avukatý)
Levent Koro (UNDP Ekonomi Uzmaný)
Elsev Brina (Türk Dili Öðretmeni)
5
Kosova gündemi
U
Kosova
Perþembe, 6 Eylül 2007
Sencar Karamuço
Seçmen, 17 Kasýmda
sandýk baþýna
zun zamandan beri alýnmasý beklenen seçim
kararý nihayet alýndý.
Alýnan karar gereði bu yýl genel
ve yerel seçimler birlikte 17
Kasým günü yapýlacak. Bununla
uzun zamanda beri tartýþýlan
seçim ve statünün ayný anda
yürüyüp yürümeyeceði karmaþasý
da son bulmuþ oldu. UNMIK
Yöneticisi, geç de olsa bu karmaþaya son veren kararý aldý.
Rucker, bu karar ile topu siyasi
partilere atmýþ oldu. Siyasi partiler, resmi seçim kararýnýn alýnmasýndan hemen sonra seçim
çalýþmalarýna start verdiler.
Partiler, bu kýsa zamaný en iyi
þekilde deðerlendirmek için birbiri ile tatlý bir rekabete
baþladýlar. Partiler, bir taraftan
önümüzdeki haftaya kadar sun-
malarý gereken listeler üzerinde
çalýþýrken, diðer taraftan da seçim
çalýþmalarýný yürütmek için mesai
harcýyorlar. Önümüzdeki günlerde siyasi partilerin seçim ile
ilgili seçim programýný açýklamalarýndan sonra seçim arenasý
daha da kýzýþacak. Demokrasinin
vazgeçilmezi olarak kabul edilen
seçimlerin, Kosova’ya neler
getireceðini 17 Kasým seçimleri
sonrasýný beklememiz gerekecek.
***
Taraflar arsýnda Viyana’da
gerçekleþen statü ek görüþmeleri
beklendiði biçimde sonuçlandý.
Taraflar görüþmelerin baþýndan
beri çizmiþ olduklarý çizgide
yürümeye devam etmeleri durumunda Kosova statüsü taraflarýn
uzlaþacaðý bir anlaþma ile
sonuçlanmasý hayalden baþka bir
þey deðil. Taraflar görüþme sonrasýnda da yaptýklarý açýklamalarýnda görüþmeler sonuna
kadar karþý tarafa hiçbir taviz
verilemeyeceðini dile getirdiler.
Bu açýklamalarý dikkate aldýðýmýz
zaman taraflarýn yýllarca dahi
sürse hiçbir þekilde bir analaþmaya varamayacaklarý gözlerden
kaçmamaktadýr. Bu da Kosova
statü sürecinin tatlý bir sonlar bitmeyeceðinin kesin bir kanýtý. Bu
süreç sonucunda büyük bir ihtimalle bir taraf maçý kazanacak,
diðer tarafta otomatik olarak
kaybedecek.
***
Görüþmelerin 10 Aralýkta
sonuçlanmasýndan sonra Kosova
statü süreci ile ilgili nasýl bir yol
izleneceði hala muðlak. Priþtine,
görüþmeler nasýl sonuçlanýrsa
sonuçlansýn baðýmsýzlýk ilan etme
taraftarý. Belgrat ise ortak bir
çözüme kavuþana kadar
görüþmelerin devam etmesinde
ýsrar ediyor. Kosova’nýn
görüþmeler sonrasýnda baðýmsýzlýðýný ilan etme olasýlýðýný ABD
ve AB’nin lokomotif üyelerinin
dýþlamadýðý gözlerden kaçmamaktadýr. Batýlý ülkeler,
Kosova’nýn süreç sonunda tek
taraflý da olsa baðýmsýzlýðýný ilan
etmesi gerektiðini, açýk bir þekilde dile getirmeseler de yaptýklarý dolaylý açýklamalarda bu
gerekliliðe iþaret ediyorlar.
Sorunun BM çerçevesinde
çözümünün imkansýzlýðýnýn
farkýnda olan Batýlý ülkeler, AB
geleceði ile Balkanlarýn
istikrarýný göz önünde bulundurarak, Kosova’ya AB denetimi
altýnda bir baðýmsýzlýk tanýma
üzerinde çalýþýyorlar. Rusya ve
Sýrbistan bu tür olasýlýðý düþünmek bile istemiyor. Rusya,
Kosova’nýn ancak Sýrbistan’ýn
kabul etmesi durumunda baðýmsýz olabileceðini diretmeye
devam ediyor. Yani Kosova ile
ilgili uluslararasý toplum açýk bir
þekilde bölünmüþ durumda.
lar,
nı
Kosova
Fevzi Kar am uç o
V
Viyana’da günahlarý
çýkarmak
alserler kenti olarak
bilinen Viyana
yeniden taraflarý bir
araya topladý. Uzun bir aradan
sonra Priþtine ile Belgrad temsilcileri Viyana’da bir araya
geldiler. Ama Viyana valserleri ritminde yapýlan
görüþmeler uzun sürmedi.
Yine gündemde Kosova
sorunu vardý. Ama bu defa
görüþmeyi yönetecek ekipler
deðiþti. Ahtisari’nin yerini
Üçlü heyet aldý. Dünyanýn en
güçlü devlet ve birliklerini
temsil eden üçlü Kosova sorununa çözüm bulmak için
taraflarý yanlarýna çaðýrdýlar.
BM Kosova Baþ Müzakerecisi
Finlandya eski baþbakaný
Marthi Ahtisari’nin baþkanlýðýnda yapýlan16 ay süren
görüþmeler Rusya veto tehdidi
yüzünden baþarýsýz sonuçlandý. Kosova sorunun
çözümünü üslenen Temas Artý
gurubu taraflar arasýnda
görüþmeleri Avusturya’nýn
baþkenti Viyana’da yapýlmasýný kararlaþtýrdý.
Ama geçen görüþmelere
kýyasen bu defa taraflar Üçlü
ekibi ile ayrý ayrý görüþtüler.
Geçen görüþmelere kýyasen
görüþmeler bir gün sürdü.
Viyana’yý gezme fýrsatý bulamayan taraflar kýsa bir süre
sonra evlerine döndüler.
Viyana yolculuðu uzun
sürmedi. Pazar günü
Viyana’ya giden Müzakere
heyetti pazartesi yaptýklarý
kahvaltý ardýndan Üçlü
önünde olgunluk sýnavýna çýktýlar. Ama taraflar sýnavý nasýl
savundular kesin baþarý
sonuçlarý yapýlmadý. Yapýlmýþ
olsaydý da Üçlü önünde ödevlerini eskisi gibi ayný þekilde
yanýtladýlar. Ahtisari ile ayný
kentte süren16 ay görüþmelerde verdikleri yanýtlara
kýyasen hiçbir deðiþme yoktu.
Sorular ayný yanýtlar da aynýydý. Üçlü ekibi önünde sýnava
çýkan taraflar bu güne dek
ortaya attýklarý “ödevlerini”
yeniden tekrarladýlar. Priþtine
ne de Belgrad ileri bile bir
adým atmadýlar.
Kosova tarafý ilk olarak öðleden önce sýnava çýktý. Sýnav
tamamlandýktan sonra, öðle
yemeði yaptýktan sonra ilk
uçakla Priþtine’ye döndüler.
Priþtine hava limanýnda
gazetecilere düzenledikleri
basýn toplantýsý ardýndan
akþam yemeðini Badovca
yakýnlarýnda bir restoranda
yaptýlar.
Kosova tarafý sýnav
hakkýnda hiçbir açýklama yapmazken eski sorulara ayný
yanýt verdiler. Görüþmeye
katýlan Müzakere heyetti
Sýrbistan’dan Kosova’nýn
baðýmsýzlýðýnýn tanýmasý isteminde bulundu. Baþkan
Seydiu konu ile ilgili yaptýðý
açýklamada Kosova tarafýnýn
Sýrbistan ile dostluk iliþkileri
anlaþmasý önerisinde bulunduklarýný söyledi. Baþkan
Seydiu “bununla ilgili hiçbir
dokuman önerisinde bulunmadýk. Normal olarak diðerlerin yardýmý ile iki taraf
arasýnda anlaþma imzalanmalýdýr. Bu görüþmelerin sonu
ne olacaðýný tahmin edemem
ama bir dokuman ile görüþlerimizi ortaya atacaðýz. Bunun
dýþýnda þimdiye dek hiçbir þey
yapmadýk” dedi.
Kosova tarafý önceleri
ortaya atýðý tutumunu savundu. Kosova’nýn baðýmsýzlýðý,
toprak bütünlüðü ve
Ahtisari’nin planý için tartýþmayacaklarý ilkelerini bir daha
ortaya attýlar.
Sýrp tarafý da Kosova ile
ilgili tutumunda bir adým bile
ileri atmadý. Sýrplar Üçlüye
Kosova tarihinde hiçbir
zaman sahip olmadýðý bir
özerkliði tanýmaya hazýr
olduklarýný belirtiler. Onlar
Kosovalýlara sosyalist
Yugoslavya’dan daha çok ve
Miloþeviç rejiminin
Arnavutlara verdiði özerklikten daha çok vermeye hazýr
olduklarýný belirtiler.
Kosova Müzakere ekibi
Üçlü heyeti ile yaptýklarý
görüþmelerde kurulacak olan
yeni baðýmsýz Kosova için
açýklamada bulunduklarýný
belirtiler.
Viyana görüþmelerinde
Kosova’nýn parçalanmayacaðý
hakkýnda açýklýk yapýldý.
Viyana’dan dönem Kosova
Müzakere ekibi üyeleri
Priþtine hava limanýnda
düzenledikleri basýn toplantýsýnda Kosova’nýn parçalanmayacaðý hakkýnda açýklamada bulundular.
Üçlü AB temsilcisi Ýþinger
Kosova’nýn parçalanmasý
Kosovalýlara ne de Sýrbistan’a
bir çözüm olmadýðýný söyledi.
Ýþinger “Kosova’nýn parçalan-
masý Üçlünün gündemde
hiçbir zaman deðildi. Bu
sorun hiçbir taraftan ortaya
atýlmadý” dedi.
Görüþme ile ilgili açýklamada bulunan Ýþinger “ Üçlü
tarafýndan yönetilen süreç
sýrasýnda süreci engelleyecek
sert açýklamalar yapýlmamalarý içi taraflar anlaþtýlar
dedi.
Son görüþmeye komple
Kosova Müzakere ekibi
katýlýrken Sýrbistan
görüþmelere bakanlar
seviyesinde katýldý. Sýrbistan
güçlü takýmla daha yüksek
seviyede yapýlacak
görüþmelere katýlmaya hazýrlanýyor.
Baþbakan Agim Çeku kýsa
süren Viyana görüþmeleri
sýrasýnda boþ durmadý.
Viyana’da bulunan yabancý
diplomatlara Kosova ile ilgili
bir malzeme daðýttý.
Malzemede Kosova
statüsünün belirlenmesi,
Kosova’nýn kýsa tarihi,
Sýrbistan tarafýndan
Kosova’nýn özerkliðinin alýnmasý bu güne dek yer olaylar
yer almaktadýr.
Üçlü tarafýndan baþlatýlan
oyun 10 Aralýða dek sürecek.
Üçlü taraflarý önümüzdeki
yapýlacak görüþmeye bir
getirmeye hazýrlanýyor. Yeni
görüþmelerin bu ayýn sonunda
yapýlmasý bekleniyor. Ama
tutumlarýný bu güne dek
deðiþtirmeyen taraflar bu ayýn
sonuna dek deðiþtirecekler mi
sorusu ortaya çýkýyor. Bunu
önümüzdeki görüþmeler
gösterecek.
Perþembe, 6 Eylül 2007
Mehmetçik’ten
eðitime destek
6
“Emin Durak” Ýlkokulunda Türk KFOR’u tarafýndan 16 derslik, spor salonu ve okul koridorlarýnýn bakýmý yapýldý. 16 adet
dersliðin zemin döþemesi tamir edilirken, pencere ve kapýlarý
dahil olmak üzere bakýmlarý yapýldý ve boyandý. Ayrýca okul
koridorlarý, (okul müdürlüðünce temin edilen boyayla) ve Türk
Taburunun desteðiyle boyandý.
“Çiryazi Kardeþler” Ýlkokulunda 24 dersliðin duvarlarýnýn
bakýmý,152 masa ve sýra tamiri ve okulun 4 tuvaleti, okul
yönetimi “Balkan Newco” fabrikasýnýn baðýþlarý sayesinde
tümüyle döþenmiþ ve bakýmý yapýlmýþtýr. Bu okulun da koridorlarý (Milli Eðitim Müdürlüðünce temin edilen boyayla) ve
Türk Taburunun desteðiyle boyandý.
Türk KFOR’u çoðunluk olarak Boþnaklarýn yaþadýðý
Restelica Ýlkokulu’nda da 17 derslik ve okul bahçesindeki
çocuk parkýnýn onarýmýný gerçekleþtirdi.
“Çiryazi Kardeþler” ve “Emin Durak” Ýlkokullarýnda
gerçekleþtirilen çalýþmalar ve yeni eðitim yýlýnda hizmete veriliþleri nedeniyle düzenlenen törene öðrenciler, öðretmenler,
veliler, Çokuluslu Güney Tugayý Komutanlýðý, Kosova Türk
Taburu, KDTP, Türk Eþgüdüm Bürosu, Türkiye Diyanet Ýþleri
Kosova Temsilciliði, Türk Sivil Toplum Kuruluþlarý ile yayýn
basýn mensuplarý katýldý.
Yeni eðitim yýlýnda öðrencilere baþarý dileklerini ileten Çok
Uluslu Güney Tugayý Komutaný Tuðgeneral Uður Tarçýn,
“Bugün iki mutluluk bir arada yaþanýyor. Biri yeni eðitim
yýlýnýn baþlangýcý, diðeri de onarýmý gerçekleþtirilen
okullarýnýzýn açýlýþýdýr. Hepinizin yüzünden bu mutluluðu
okuyorum. Bu mutluluðu sizlerle paylaþmaya geldim” dedi.
Önümüzdeki dönemde söz konusu okullarýn merkezi ýsýtma
sistemi TÝKA tarafýndan yapýlmasý bekleniyor.
Özerk
Kosova
sız
Bağım a
v
Koso
7
Perþembe, 6 Eylül 2007
Güncel
Prizren Türk Tiyatrosu yeni tiyatro sezonunu yeni oyunla açtý
“Haybeden Gerçeküstü
Konuþmalar” oyunu
büyük beðeni topladý
Oyun, Ýstanbul’daki Kosova Prizrenliler Kültür ve Yardýmlaþma Derneðinin
40. kuruluþ yýldönümü kutlamalarýna ithaf edildi.
P
rizren “Cemali Beriþa” Kültür Evi
bünyesinde faaliyetlerini sürdüren “Nafiz
Gürcüali” Türk Tiyatrosu, seyirci karþýsýna çýktýðý yeni oyunla Prizren seyircisinin
büyük beðenisini topladý. Yýlmaz Erdoðan’ýn
yazdýðý “Haybeden Gerçeküstü Konuþmalar”
oyunu yönetmen Nafiz Gürcüali tarafýndan sahneye konulurken, oyunda genç tiyatro
sanatçýlarýmýz Gençer Tatar ve Didem Cibo rol
aldý. Çok sayýda davetlinin izlediði oyunun
galasý 1 Eylül Cumartesi akþamý, tekrarý ise 2
Eylül akþamý Prizren seyircisinden tam not aldý.
Yýlmaz Erdoðan’ýn Gürbüz Vural takma
adýyla gazetelerde yayýnlanan makalelerinden
Ç
oluþan, daha sonra kitap halinde de
basýlan oyunda evli bir çiftin iliþkileri komik bir dille ele alýnýyor.
Türkiye’de de “Haybeden
Gerçeküstü Aþk” baþlýðýyla büyük
beðeni toplayan, Demet Akbað ile
Yýlmaz Erdoðan’ýn rol aldýðý oyunun yoðun bir çalýþmayla on sekiz
günde sahneye konduðunu belirten
oyun yönetmeni Nafiz Gürcüali,
oyunun önümüzdeki dönemde
Kosova’nýn deðiþik yerlerinde ve
Türkiye’de de sergilemeyi planlaþtýrdýklarýný ifade etti.
Dekorunu Etem Kazaz, müziðini
de Deniz Dadale hazýrladýðý oyunun
reji asistanlýðýný Hayrullah Þkurtak yaptý.
Bunun yanýnda çok sayýda tiyatro üyesinin
sahne arkasýnda görev aldýðý oyun, dakikalarca
ayakta alkýþlandý. Oyundan önce tiyatroyu
ziyaret eden Çok Uluslu Güney Tugayý
Komutaný Tuðgeneral Uður Tarçýn, oyuncularla
bire bir görüþerek tiyatro çalýþmalarýndan bilgi
aldý.
Rumeli Türk Tiyatro Sanatçýlar Derneði
Baþkaný Etem Kazaz, bu oyunun desteklerini
hiçbir zaman esirgemeyen Ýstanbul’daki Kosova
Prizrenliler Kültür ve Yardýmlaþma Derneðinin
40. kuruluþ yýldönümü kutlamalarýna ithaf
edildiðini söyledi.
Bir Zafer Bayramý daha
coþkuyla kutlandý
ok Uluslu Güney Tugay Komutaný
Tuðgeneral Uður Tarçýn ise konuþmasýnda, Zafer Bayramýnýn 85.
yýldönümünün kutlandýðý bu günün tarihin
altýn sayfalarýndan biri ve Türk milletinin
özgürlük ile var olma zaferi olduðunu vurguladý. Tuðgeneral Uður Tarçýn, Türkiye ve
Kosova arasýnda dostluk iliþkilere dikkati
çekerek Türk halkýnýn Kosovalýlara temennilerini iletti. Tuðgeneral Tarçýn, Türk birliklerinin 1999’dan beri Kosova’da barýþ huzur
ve güvenliðin tesisi için diðer ülke silahlý
kuvvetleriyle çalýþtýðýný ve baþarýyla görevlerini icra etmekte olduklarýný hatýrlatarak,
“Tarihi ve kültürel ortak deðerlerin destek-
lediði Türkiye-Kosova dostluk ve kardeþliðini geliþtirmek temel amaçlarýmýzdan biridir.
Türk halkýnýn dostluk ve kardeþliðe dayalý iyi
dileklerini Kosovalýlar’a iletmekten büyük
mutluluk duyuyorum” dedi.
Törenin son bölümünde askeri birliklerinin tüfekli hareketler gösterisi, jandarma
ve Türk helikopterlerinin gösterisi büyük ilgi
topladý. Törenin sonunda efelerin dansý
eþliðinde davetlilere kokteyl verildi. Törene
Türkiye’den ve Kosova genelinden olmak
üzere yerel ile uluslararasý çok sayýda davetli
katýldý.
Halk konseri Þadýrvan
meydanýný doldurdu
30 Aðustos Zafer Bayramý
kutlamalarý çerçevesinde ayný
günün akþamýnda Prizren’in
Þadýrvan meydanýnda halk konseri sunuldu. Konserde folklor
gösterileri, Mehmetçik
Orkestrasý, Kosovalý ses sanatçýsý
Besnik Nurkollari ve TRT
sanatçýlarý Latife Eraslan ile
Adnan Çilesiz sahne aldý. Havai
fiþek gösterileri konsere ayrý bir
renk kattý.
Baltam dergisinin
6. sayýsý çýktý
M
erkezi Prizren’de bulunan Balkan Türkoloji
Araþtýrmalarý Merkezi, mevcut imkanlarý çerçevesinde
çalýþmalarýný tüm hýzýyla sürdürüyor. Merkezin
amaçlarýndan biri sayýlan ve Türkoloji’yle ilgili yapýlan bilimsel
araþtýrmalarý yayýnlamak hedefi doðrultusunda “BAL-TAM
Türklük Bilgisi” dergisi çýkmaya devam ediyor. Hafta içerisinde
derginin altýncý sayýsý gün yüzünü görürken, baþka hiçbir yerde
yayýnlanmamýþ ve içerisinde yer alan konularla Balkanlar ve
Türokoloji bilimi sahasýnda yine kendini ispatlamaya devam
ediyor.
Derginin tarih bölümünde Halil Ýnalcýk’ýn “Sultan Murat 1
Hüdavendigar”, Bayram Bayraktar’ýn “An Evalnations on the
Clainýs About Cemal Pasha the Senior
Comander of Syrian Front in World War I”, Harid Fedai’nin
“Sürgünler Yeri Magosa ve Kale-Ýçi, Kale-Dýþý Mahkûmlarý”,
Bilge Ercilasun’un “Ziya Paþa’nm Kýbrýs’taki Faaliyetleri”,
Mehmet Ýbrahimgil’in “Balkanlarda Türk Kültürü”, Ýrfan Ü.
Nasrattinoðlu’nun “Romaya’da Türk Kültürü Ýzleri”, Taner
Güçlütürk’ün
“Gora’da Çanakkale
Türküsü Efsanesi”,
Cengiz Hakov’un
“Büyük Türk
Bilgini ve
Diplomatý Bilal
Þimþir” konulu yazý
ve araþtýrmalarý yer
alýyor.
Dil bölümünde,
Mehmet Aydýn’ýn
“Türk Dilinin
Özleþmesi Ýçin Bir
Öneri”, Enis
Kervan’ýn “Yanova
Türk Aðzýnýn
Baþlýca Özellikleri”,
Cem Topsakal’ýn
“Kosova’da Türk
Eðitim
Kurultaylarý”,
Hayriye Memova —
Süleymanoðlu’nun
“Sofya ÜniversitesiTürk Filolojisi Açýlýþý”, Selim Selim’in “Arnavut Dilinde
Türkçe’nin Etkisi” baþlýklý yazýlarýna yer ayrýlmýþ.
Derginin edebiyat bölümünde Ý. Nurmagambetova’nýn “Türk
Edebiyatýnda Dede Korkut”, Gönül Ayan’ýn “Ahmet Yesevi’den
Rabguzi’ye Yusuf Kýssasý”, Nimetullah Hafýz’ýn “Eski
Yugoslavya’da Mevlana”, Sadettin Koç’un “Kýrgýz Edebiyatýnda
Bir Þaheser “Kýrslan Kýlýç” Romaný”, Nane Lee’nin “Benim
Adým Kýrmýzý’nýn Kore’deki Yankýlarý” , Numan Yusuf Aruç’un
“Makedonya Türk Kültürü ve Edebiyatýnda Fahri Kaya” konulu
yazýlarýna yer verilmiþ. Halk Bilimi bölümünde Ýsmail Görkem’in
“Tair Alangunun Balkan Folkloru Üzerine Çalýþmalarý”, Ayten
Aydýnkýzý’nýn “Muasir Türk Bedii Nesrinde At Kultu”, Hayrettin
Ývgin’in “Anadoluda Geleneksel Aba Güreþi”, Nail Tan’ýn
“Osmanlý Dönemi Halk Eðlenceleri” ve Elmira Edilbekova’nýn
“Özbeklerde Yemek Kültürü” konulu araþtýrmalarý yer alýyor.
Derleme-Tarama bölümünde Zenun Mandak’ýn “Brod, Gora
Aðzýnda Türk Osmanlý Sözcükleri”, Olaylar — Yayýnlar
bölümünde ise, “Ý. Ü. Nasrattinoðlu’nun “Bulgaristan Katýlýmlý
Sempozyumu”, Arda Akýn’ýn “Türk Halk Kültürüne Hizmet
Ödülleri”, Mevlüt Özhan’ýn “UNIMA Türkiye Milli Merkezi’nin
Karagöz Konusundaki Çalýþmalarý”, Nevin Balta’nýn “Bal-Tam
Dergisi”, Hüseyin Ayan’ýn “BAL-TAM’dan Ýki Önemli Yayýn:
Ömer Lütfý, Semi Divaný Kitabý”, Taner Güçlütürk’ün “I.
Uluslararasý Balkan Türkolojisi Sempozyumu Bildirileri
Yayýnlandý” ve “Çevren” Dergisi’nin Balkan Türkleri
Edebiyatýndaki Yeri ve Edebi Etkinlikleri (1973-1992)” baþlýklý
yazýlarý yer alýyor.
Derginin zengin içerikli yeni sayýsýnýn temini Balkan
Türkoloji Araþtýrmalarý Merkezinden, [email protected] internet
adresi üzerinden yada +381 29 631 108 numaralý telefon irtibatýyla ýsmarlama üzerine yapýlabilir.
Kültür/ Sanat
Gebze 9. Geleneksel Uluslararasý
Eskihisar Şiir Şöleni
Perþembe, 6 Eylül 2007
Güya vardılar
8
Kurşuna dizdiler uyumu
Yollar sağırlaştı
Cepte metelik etmez beyin
Derisini soydular hoşgörünün
Üflediler lamba ışığındaki aydınlığı
Hoparlör gibi adamdılar
Afişte geviş getiren
Şinanay halkım benim
Şinanay
Bit pazarından çerçeve aldılar
Kopya suratlar boy pos gülümsedi
duvarlardan
Papaz yahnisi okullu abiler
Kedi kuyruğunda
Teneke şakırtması
Şinanay halkım benim
Şinanay
Bozuk paraydılar zaten aslında
Kendi çöplüklerinde saksafon resitali
Vardılar yok gibi
Her adımları
Yok gibi
Ölüydüler yaşarken
Güya yaşar gibi
Vardılar
Burunlarından bir karışöteyi
göremeden
Güya vardılar
Güya yaşadılar
G
Zeynel BEKSAÇ
ebze, giderek benim
yaþamýmda özel bir yer
ediniyor. Önce, resim onu
tanýmama vesile oldu. Yýl 2005.
Gebze belediyesinin sembol ismi,
Türk resim sanatýnýn geliþmesinde
öncü role sahip olan Ressam Osman
Hamdi Bey’in anýsýna “Gebze”
konulu resim yarýþmasý düzenlendi.
Biz de yaðlý boya olarak iþlenmiþ ve
ebatlarý 168x80 cm olan “Hünkar
Çeþmesi” adlý eserimizle 5. ödüle
sahip çýktýk. Osman Hamdi Bey’in
adýný taþýmýþ olmasý bize özel bir
kývanç oldu. Derken, bir yýl sonra ,
yani 2006 yýlýnda Gezbe
Belediyesi’nce düzenlenen 8.
Geleneksel Uluslararasý Eskihisar Þiir
Þöleni’ne davet edildim. Gebze ile
aramýzdak bað biraz daha sýcak oldu.
Bu yýl da sizi yeniden aramýzda
görmek istiyoruz, diye Ertuðrul
Ateþ’in davetine evet, diyerek, gene
Gebze’de kendimizi bulduk…
Bilinen ilk ulus göçü de
M.Ö.XII.Yüzyýlýn baþlarýndadýr. Bu
ulus yunan kökenli Frikler´dir. Boðaz
(Bosforos)yolu ile Anadolu´ya
inmişlerdir
XII yüzyýla kadar Trakya´dan
Ýzmit dolaylarýna göçler devam
etmiþtir. Fakat bu dönemde eski
Gebze´nin yerine dair hiç bir bilgi
edinilememiştir. Kýsaca antik çað
Gebze´sinin yeri kesinlikle
bilinememektedir.
Bugün Gebze´nin olduðu yerde
M.Ö. 281.246 yýllarýnda kral
1.nicomede´nin egemelindeki Bitinya
krallýðý dönemindeki Dakipyza ve
Libyssa adýnda yerleþmeler
vardýr.Eski Gebze´nin yerine dair
söylenenler, iþte bu tarihlere aittir.
Daha eski tarihlere ait bilgiler ise
çelişkilidir.
Bu yerleþim alanlarýnýn
araþtýrmalara konu olmasýný en önemli
nedeni ise, ünlü Kartacalý komutan
Hannibal´ýn krallýk döneminde burada
yerleþmiþ olmasýdýr.
Gebze şiir şöleninin örgüt işlerinden sorumlu
Ertuğrul Ateş ve Musa Öztürk beraber görülüyor
Gebze nasýl bir yer? Önce tarihine bir
göz gezdirelim.
Gebze´nin de içinde bulunduðu
eski Yunanlýlar ve Romalýlar´ýn
Bitinya (Bithynie) dedikleri coðrafi
bölgenin bilinebilen en eski
tarihi,M.Ö XII yüzyýla kadar dayanýr.
Bölge özellikle Kocaeli yarým
adasý, coðrafi konumunun öneminden
dolayý tarihin hemen hemen bütün
dönemlerinde birçok ulusa yurt
olmuþtur. Asya ile Avrupa kýtalarý
arasýndaki kýtalarýn en önemli geçit
yeri olan Kocaeli Yarýmadasý ya bir
çok ulusun yurdu, yada gelip
geçtikleri, medeniyetlerinden izler
býraktýðý bir yer olmuþtur.
Hannibal zaman harbindeki
yenilgisinden sonra ülkesinden ve
Bitinya kralýnla iltica etmek zorunda
kalmýþtýr.Bitinya krallarý I.ve II.
Prusias´ýn savaþ danýþmanlýklarýný
yapmýþtýr.
II. Prusiasýn ihaneti sonucu
düþmanýn eline eline düþmemek için
intar etmiþ ve Lybissa gömülmüþtür.
Ýþte birçok tarihçin ve
araþtýrmacýnýn eski Gebze olduðu idda
edilen bu yeri araþtýrmasýnýn en büyük
nedeni budur.Hannibal´ýn burayý
seçmesinin bir çok nedeni vardýr.
Devamlý izlenme kuþkusu,nicomedia
baþkent olduðu için gelenin gidenin
çok olmasý ve tanýnma ihtimalinin
Zeynel Beksaç
fazla olmasý, yönetime güvenmemesi
bu nedenlerin baþlýcalarýdýr.
Roma kuvvetlerinden gizlenen
Hannibal,korunaklý,kaçýþý kolay ve
denizle iliþkili bir yer aramýþtýr.
Sonunda bu özelliklere haiz libyssayý
seçmiþtir.
O dönemde libyssa´nýn
kurulduðu yer,hem denize hem de
karaya hakim bir tepe üzerindedir.
Tepenin bulunduðu yer körfezin en
dar yeridir.
Türk Dönemi
1330 yýlýnda Osm anlýlarla
Bizans arasýnda yapýlan savaþtan
sonra Gebze´nin de içinde bulunduðu
bölge Osmanlý idaresine dahil
edilmiþtir.
Bugünkü Gebze´nin kurucusu
Orhan Gazi´dir.Gebze´de kendi adýna
damgasýný vuran ilk Türk büyüðüdür
.Orhan Gazi,bölgenin imarý ve
yaþamasý için büyük çabalar
göstermiþtir. Bu amaçla iþletmeler
kurup,onlara vakýflar tesis etmiþtir.
Osmanlýlarýn devlet olma
çabalarý sýrasýnda, Gebze yine
ordugah yerleþimi olarak
kullanýlmýþtýr.
Osmanlý Beyliðinin
kurulmasýnda büyük emekleri geçen
Akçakoca Bey´in oðlu olan Ýlyas
Çelebi de hem Gebze´nin fethinde
hem de kuruluþunda büyük rol
oynamýþtýr. Gebze Osmanlý
imparatorluðunun son yýllarýna kadar
kimi zaman Ýstanbul´a daha çok da
Kocaeli´ye baðlý bir kaza
olarak,önemli bir yer niteliðini uzun
yýllar korur.1. Dünya Savaþý‘nda
Osmanlý imparatorluðunun yenik
düþmesi üzerine Anadolu ve
Trakya´nýn birçok yöresi gibi
Gebze´de düþman kuvvetleri
tarafýndan iþgal edilmiþtir.
1920 yýlýnda ingilizler´in
bölgeyi iþgaline,1921 yýlýnýn
baþlarýnda yunanlýlar da
katýlmýþlardýr. Daha sonra Anadolu
içerisinde yenilgiye uðrayan yunan
kuvvetleri amaçlarý ulaþamamanýn
üzüntüsü ile geldikleri yoldan geriye
kaçmýþlardýr.
Bu yýllarda Gebze, Anadolu´nun
en dikkate deðer yerlerinden biridir.
Türk kuvvetlerinin biraz ilerisinde
Ýngiliz askerleri bulunmaktaydý.
18-19 Ocak 1923 tarihli
Hakimiyeti Milliye-Ankara
Gazetesi´nde Atatürk´ün bölgeyi ve
Gebze´yi ziyaret etiðinden bahsedilir.
Atatürk Gebze´deki askeri birliklerin
durumundan memnun kalarak
dönmüþtür. Ýstanbul´un terk
edilmesinden sonra Gebze ve çevresi
tamamen emniyet altýna alýnmýþtýr.
Cumhuriyet´in ilanýna kadar kimi
Ünlü şair Bahaettin Karakoç ve şairimiz
Zeynel Beksaç şiir şöleninde
zaman Ýstanbul, kimi zaman da
Kocaeli´ye baðlý bir kaza olan Gebze,
Cumhuriyet´in ilanýndan sonra yeni
iller kanuna göre il olan Ýzmit´e
baðlanmýþtýr.
Bu yýlki þiir þölenine dönelim þimdi
de. Þiir þöleni Gebze belediyesii
þemsiyesi altýnda düzenleniyor. Ancak
örgüt yükü artýk kadim dostlarýmýz
olan Ertuðrul Ateþ ve Musa Öztürk’te.
Gebze’ye 24 Aðustos öðlen sonrasý
Datça’dan geldim. Datça, bu yýl ilk
kez bir uluslararasý düzeyde þiir
þölenine evsahipliði yaptý. Türkiye’yi
bir ucdan bir uca þiir sayesinde
gezmek doðrusu apayrý bir mutluluk.
Bir yerde þiir de para ediyor demek
ki!
Gebze’ye vardýðýmýzda þair dostlarý
Osman Hamdi Bey Müzesi’nin
yanýndaki lokantada bulduk. Geçen yýl
da orda görüþmüþtük. Gebze Belediye
Baþkaný Ýbrahim Pelivan yaný sýra;
Bahaettin Karakoç, Harid Fedai,
M.Atilla Maraþ, M.Önal Mengüþoðlu,
Nurettin Durman, Recep Garip, Sabri
Alagöz(Bulgaristan’dan), S.Selim
Babullaoðlu(Azerbaycan’dan),
Þemsettin Küzeci(Irak
Türkmenlerinden), Altýnbek
Ýsmailov(Kýrkýsiztan’dan), Ahmet
Mercan, Erdal Sarýçam, Ferman
Karaçam, Özcan Ünlü, Þerysn
Ali(Kýrým’dan) dostlar þiir için
Gebze’deydiler. Makedonya’dan Avni
Engüllü kardeþimiz de proðramda
vardý. Ancak rahatsýzlýðý nedeniyle
gelememiþti. Gelemiyenler
arasýnda(eþinin rahatsýzlýðý nedeniyle)
Yavuz Bülent Bakiler de bulunuyordu.
Þiir Þöleni ayný akþam Eski Hisar’da
düzenlendi. Ay da bizimleydi o
akþam. Sanki þiir gizemini bizle
paylaþmak istercesine. Þölen Harid
Fedai’nin GAZEL adlý þiirinin
okunmasýyla baþladý.: Salýn da gel,
þölen var, ipek kuþaðý sar da/ Þiirler
okunacak yine Eski-Hisar’da/ Dört
Bucaktan þair var, elde divan
gelecek/ Söyleþir, dem çekeriz, þâd
oluruz coþar da/ Nedim’I
kýskanýrýz…Lâle Devri’ne hasret/
Kurduðumuz hayaller, Kaf daðýný
aþar da/ Sâkilerdir, dört dönen bir
masadan masaya/ Sunulan ‘âb-ý
hayât, piyâleden taþar da/ “Aský
asýlacaktýr!” diye haber salanda/
Aþýklar tek tek gelir, peþimizden
koþar da/ Sâz ü söz, aþk u sohbet,
surer tâ fecre kadar/ Ardýndan,
bâd-ý sabâ gönülleri okþar da/ Bu
meclisi kuranlar, bin yaþasýn
Haridâ/ Sesimize ses versin, bu kez
Eski-Hisar’ da.
“Şiir bu mu yoksa?” konulu son
derece ilginç bir sinevizyon izlendi
ardýndan. Çok ta güzel hazýrlanmýþtý.
Baþta Ertuðrul Ateþ olmak üzere bunu
hazýrlayanlara yüreksel selamlar.
Sonra þairler faslý baþladý. Dost
þairlerin dizeleriyle Gebzeliler mest
oldu. Gebze’de artýk þiire gerçek
anlamda bir saygý ve bir sevgi var.
Buna tanýk olmak bizleri gerçekten
mutlu ediyor. Þiirin yaþýyor olmasý,
þiirin hala güzellik, dostluk, barýþ,
kardeþlik gibi konularýnda nöbete
durmasý sevindirici bir olgu.
Tabii, önce Gebze Belediye Baþkaný
Ýbrahim Pehlivan’ý selamlamak gerek.
Bu þiir serüveninin yarýnlara taþýnmasý
konusundaki desteði için. Örgütün
düzeyli geçmesi için çýrpýnan,
yüreklerini zamanlarýný ortaya koyan
Ertuðrul Ateþ ve Musa Öztürk’ü
kutluyoruz. Bunca þairi bir araya
getirip, þiir güzelliðini yaþatan herkese
selam olsun.
9
Perþembe, 6 Eylül 2007
Ýseini, Makedon hapishanesinden firar ettikten
sonra tekrar yakalandý
M
Balkan
akedonya Ýçiþleri Bakanlýðý’na baðlý özel güçler, Komutan Cezmi
Ssej olarak bilinen Cemail Iseini’yi, yaklaþýk on gün önce
Üsküp’teki Idrizovo hapizhanesinden firarý sonrasýnra 2 Eylül
Pazar sabahý yakaladýlar. Iseini, polisin ABD yapýmý bir roketatar ile altý adet
bomba bulduðu Lojane kasabasýndaki evinde tutuklanmýþtý. Ýçiþleri Bakaný
Gordana Jankulovska’ya Pazar günü düzenlediði basýn toplantýsýnda
Iseini’nin arkadaþlarý ve akrabalarýnýn Baþbakan Sergey Staniþev ve bazý
diðer bakanlara yönelik tehditleri soruldu. Jankulovska yanýt olarak, bu gibi
tehditlerin hepsinin soruþturulacaðýný söyledi. Iseini, Makedonya’da çeþitli
yerlere bomba yerleþtirmekten 2005 yýlýnda yedi yýl hapse mahkum edilmiþti.
Þ
Yunanistan’da yangýnlar sönerken
kuzey sellerle boðuþuyor
iddetli yaðmurlar, 2 Eylül Pazar günü Yunanistan’ýn Halkidiki bölgesindeki Kassandra yarýmadasýndaki yollarý kapattý ve evlerde su baskýnlarýna yol açtý. Selanik’e yaklaþýk 85 kilometre uzaklýktaki yarýmadada,
arabalar sel sularýnda yüzerken bazýlarý da sulara kapýlarak denize döküldü.
Hasar verici düzeyde dolu yaðýþý da bildirildi. Dedeaðaç’ýn da bazý kesimleri
sellerden etkilendi ve elektrik kesintileri meydana geldi.
Bu arada itfaiyeciler Mora yarýmadasýna doðru ilerleyen bir cephenin
buradaki yýkýcý orman yangýnlarýnýn sönmesine yardýmcý olmasýný umut ediyorlar. Bir kiþinin yanýklardan kaldýrýldýðý hastanede can vermesi sonrasýnda
yangýnlarýn ölüm bilançosu 65’e yükseldi.
A
Arnavutluk, kimyasal silah stokunu
imha eden ilk ülke oldu
rnavutluk Baþbakaný Sali Beriþa, Arnavutluk’un kimyasal silahý
bulunmayan ilk ülke haline geldiðini söyledi. Lugar-Nunn
Eþgüdümlü Tehdit Azaltma programýnýn yaratýcýlarý olan eski ABD’li
Senatör Sam Nunn ve ABD’li Senatör Richard Lugar ile 1 Eylül Cumartesi
günü bir araya gelen Beriþa, senatörlere Arnavutluk’a bu amaca ulaþmasýnda
yardým ettikleri için teþekkür etti. Senatörler, konuyla ilgili bir konferansa
katýlmak üzere Tiran’da bulunuyorlar. Senatörler, ABD’nin Tiran Büyükelçisi
John L. Withers ile birlikte Cumhurbaþkaný Bamir Topi ve Savunma Bakaný
Fatmir Mediu ile de bir araya geldiler.
D
BH, savaþ suçu zanlýlarýnýn mal
varlýklarýný dondurmaya çalýþýyor
nevni Avaz gazetesi 1 Eylül Cumartesi günkü haberinde, savunma
bakanlýðýnýn BM savaþ suçlarý mahkemesi tarafýndan aranmakta olan
dört önemli kaçaðýn mal varlýklarýna tedbir koyma amaçlý bir tedbir
hazýrlamakta olduðunu bildirdi. Mahkemenin görevlerini destekleme
yasasýnýn olanak saðladýðý söz konusu tedbirde, söz konusu kaçaklara yardým
etmek suç sayýlýyor ve savcýlýða soruþturma sýrasýnda malvarlýklarýna tedbir
koyma yetkisi veriliyor.
Söz konusu tedbir Ratko Mladiç, Radovan Karadziç, Stojan Zupljanin ve
Goran Haciç’in varlýklarýna uygulanacak. bir haftadan az bir süre önce,
Yüksek Temsilci Baþ Yardýmcýsý Rafi Gregoryan kaçaklarýn tutuklanmasýnýn
ancak malvarlýklarýna tedbir koymakla mümkün olabileceðini belirtmiþti.
Ü
Hýrvatistan, ölen yedi itfaiye eri için yasta
lkede, geçen hafta Kornati adalarýnda çýkan yangýnlarla mücadele
ederken hayatlarýný kaybeden yedi itfaiye eri için 3 Eylül Pazartesi
günü bir günlük yas ilan edildi. Baþvbakan Ývo Sanader, yangýnlar
kundak sonucu çýkmýþsa sorumlularýn tespit edilip cezalandýrýlacaklarýna söz
verdi. Sanader, itfaiyecilerin memleketi Sibenik’te düzenlenen bir törene
katýlýyor. On diðer itfaiyeci de alevler arasýnda kaldý. Bunlardan dördünün
durumu hala kritik.
A
Sýrp Radikaller Seselj davasýnýn
canlý yayýnlanmasýný istiyorlar
þýrý miliyetçi Radikal Parti (SRS) 2 Eylül Pazar günü yaptýðý açýklamada, SRS genel baþkaný Vojislav Seselj’in Lahey’de yapýlacak
duruþmasýnýn ulusal televizyondan naklen yayýnlanmasýný talep edeceðini açýkladý. Seselj, 1990’lardaki ihtilaflar sýrasýnda Sýrp harici uyruklulara
yönelik bir cinayet, iþkence ve alý koyma planýnda yer almakla suçlanýyor.
SRS, bir dilekçe yazýp canlý yayýn lehinde 1 milyon imza toplayacaðýný
söylüyor.
E RH A N
T ÜR B E DA R
Ankara
Mektubu
E-posta:[email protected]
1
Kýbrýs’ta Rum Mezalimi
963-1974 yýllarý arasýnda Kýbrýslý
Türklere karþý Rumlar tarafýndan bir
katliam programý uygulandý. Yaþlý,
kadýn, çocuk demeden, köylerde yaþayan
Türk sivil halk kurþuna dizilerek, toplu
mezarlara gönderildi. Kýbrýs’ta Rum
mezaliminin tarihi aslýnda 1820’li yýllara
kadar geriye uzanýr. Ancak, Kýbrýslý
Türklerin daha sistemli katliamýna,
Kýbrýs’ý Yunanistan’a baðlamayý
amaçlayan ve kýsa adýyla EOKA olarak
bilinen, “Kýbrýslý Savaþçýlar Milli
Organizasyonu”nun 1955’te kurulmasýyla
baþladý. EOKA mensuplarý Türkleri
pusuya düþürülerek öldürülüyor, Türk
köylerine saldýrýyordu. Sadece 1955-1958
dönemi içinde EOKA yüzlerce Kýbrýslý
Türkü katletti, 28 köyden 1350’ye yakýn
Türkü göçe zorladý. Bütün bunlarla
amaçlanan, Kýbrýs’ýn Yunanistan’a
baðlanmasýydý. Bu yüzden, adanýn
Türklerden arýndýrýlmasý için bilinçli politikalar izlendi.
Rum-Yunan ikilisi, adanýn Yunanistan
topraklarýna katýlmasýndan önce, ilk aþamada bir Kýbrýs Rum devletinin kurulmasý gerektiðini düþünüyordu. Bu yüzden, 1959-1960 antlaþmalarý ile, Kýbrýs’ta
eþit iki siyasi taraf arasýnda, siyasi eþitlik
temelinde bir “Kýbrýs Cumhuriyeti”nin
kurulmasýna evet denildi. Kurulan bu
cumhuriyet Türkiye, Ýngiltere ve
Yunanistan’ýn garantisi altýna alýnmýþtý.
Kýbrýs Cumhuriyeti kurulur kurulmaz,
Rum liderliði iki yönde hazýrlýklara
baþlar. Birincisi, Kýbrýs Türklerine tanýnan haklarý ve gerekirse Türk toplumunu
ortadan kaldýrmak; ikincisi, Kýbrýs
Anayasanýn ve antlaþmalarýn, özellikle de
garanti ve ittifak Antlaþmalarýnýn uygulanmasýna engel olmak. Birinci hedefin
gerçekleþtirilmesi için, dönemin Rum
toplumu lideri Baþpiskopos Makarios,
“Akritas Planý”ný hazýrlattý. Akritas Planý
özetle, Kýbrýs’ta yaþayan Türkleri imhayý
hedef alan bir plandý. Nitekim, Rumlar,
adanýn tamamýna sahip olmak amacýyla
planladýklarý anayasa deðiþikliði için
Türklerin onayýný alamayýnca, önce 1963
yýlýnda bir darbe ile devlet mekanizmasýný ele geçirdiler ve Türkleri yönetimden tamamen attýlar. Bundan sonra ise
Akritas Planý’nýn uygulanmasýna baþlanmýþ ve bu çerçevede Türklere karþý 11 yýl
sürecek olan bir sindirme ve etnik temizlik hareketi sürdürülmüþtür.
Akritas Planý çerçevesinde Rumlar 21
Aralýk 1963 tarihinde Türk halkýna karþý
taarruzlar baþlattý. “Kanlý Noel” adý altýnda tarihe geçen bu olaylarla, Kýbrýs’ýn her
tarafýna daðýlmýþ Türk köylerine ve
büyük kasabalarda bulunan Türk bölgelerine karþý silahlý saldýrýlara hýz verildi. Tahtakale katliamý, Ayvasýl katliamý,
Arpalýk katliamý, Baf katliamý, Aydýn
katliamý, Amarget katliamý, Aksu katliamý
ve Yeþilova katliamý, Rumlarýn gerçekleþtirdiði katliamlarýn sadece birkaçýdýr.
Rumlar saldýrdýklarý bütün yerlerde,
oralarda yaþayan Türk halkýný, emsali
olmayan vahþetle, çocuk, kadýn, yaþlý
demeden katletti.
Kýbrýslý Türkler öldürülmekle kalmadý.
Evleri yakýlýp yýkýldý, mallarý talan edildi.
Türk bölgelerinin yok edilmesinde zýrhlý
araçlar, dozerler, tanklar, makineli tüfekler ve havan toplarý bile kullanýldý.
Rumlarýn bu yakýp-yýkma eylemlerinin
amacý ise, Türklerin bir daha bu yerlere
dönmeleri olanaðýný ortadan kaldýrmaktý.
1965 yýlýndan itibaren Rum saldýrýlarý
azaltýlmýþ olmakla beraber, yollardan
Türklerin alýp götürülmeleri ve bunlarýn
bir daha izine rastlanmamasý ve Türk bölgelerinde insanca yaþama olanaklarýnýn
ortadan kaldýrýlmasý gibi uygulamalar
kesintisiz sürdürüldü. Kýbrýs Türkleri,
Rumlarýn bu mezalimi altýnda en acý günlerini yaþarken, Türkiye dýþýnda hiçbir
ülke onlarýn yardýmýna koþmadý. Türkler,
yaþadýklarý kantonlarda, dünyadan adeta
tamamen tecrit edilmiþ olarak bir açýk
hava hapishanesindelermiþ gibi, Rumlarýn
merhametine terk edilmiþlerdi.
Türklere yönelik uygulanan kademeli
etnik temizleme politikalarý ardýndan,
Rumlar, Türkleri Adadan toptan atmayý
hedefleyen 15 Temmuz 1974 darbesini
gerçekleþtirdi. Darbeyi ise, Atina’da
1967’den beri iktidarda bulunan bir
askeri cunta yönlendirdi. Bu darbe üzerine Türkiye 1959 ve 1960
Antlaþmalarýnýn kendisine verdiði müdahale hakkýný kullanarak, 20 Temmuz
1974’te Kýbrýs’a müdahale etti. Neticede
ada Aðustos 1974’ten itibaren fiilen ikiye
bölündü. Kýbrýslý Türkler önce “Kuzey
Kýbrýs Türk Federe Yönetimi”ni oluþturdu. Rumlar Türk tarafýný hep azýnlýk
olarak düþünüyor ve Türklere verilecek
olan azýnlýk haklarý ile sorunun
çözülmesini talep etmeleri üzerine,
adadaki Türkler bir adým daha ileri gidip,
1983’te Kuzey Kýbrýs Türk
Cumhuriyeti’ni ilan ettiler.
Rumlarýn uyguladýklarý bütün mezalime, kaynaklýk ettikleri bütün zor
koþullara ve her türlü yokluklara raðmen
Türk halký, Kýbrýs’taki varlýðýný koruyabildi. Kýbrýs Türk halkýnýn 1963-74 yýllarý
arasýnda verdiði varoluþ mücadelesi neticesinde gelen özgürlüðün en büyük
garantörü ise, yine Türkiye
Cumhuriyeti’dir. Adadaki Türklere
gelince, uðradýklarý mezalime karþýn
Rumlarla birlikte yaþama arzusunu kaybetmeden daima uzlaþmacý taraf oldular...
Dünya Turu
AB 16 Komşusuyla Biraraya Geliyor
Avrupa Birliði, ‘’komþularý’‘ ile biraraya
geliyor. Avrupa Birliði ve komþu ülkeler
arasýndaki iliþkileri ele alan geniþ katýlýmlý
toplantýda, Avrupa Birliði temsilcileri ile 16
komþu statüsündeki ülke yetkilileri buluþuyor. Avrupa Birliði’nin üyelik perspektifi tanýmadýðý, ancak iliþkilerini güçlendirmeyi planladýðý 16 Kafkas, Ortadoðu ve Kuzey Afrika
ülkesinin katýldýðý “komþuluk politikasý”
toplantýsýnda, Birlik kaynaklarýndan yararlanýlmasý için ilgili ülkelerden beklentiler
masaya yatýrýlýyor. Bu baðlamda, enerji,
güvenlik, insan haklarý ve demokrasi, Avrupa
Birliði’nin ilerleme saðlamayý beklediði alanlar olarak öne çýkýyor.
Kuzey Kore, ABD Listesinden Çýkýyor
Kuzey Kore Dýþiþleri Bakanlýðý, Amerika
Birleþik Devletleri’nin Kuzey Kore’yi terörizmi destekleyen ülkeler listesinden çýkarmaya
karar verdiðini bildirdi. Kuzey Kore Resmi
haber ajansý, Amerika’nýn Kuzey Kore’yi
terörizmi destekleyen ülkeler listesinden
çýkarma ve düþman ülkelerle ticaret konusundaki yasa çerçevesinde konulan yaptýrýmlarý
tamamen kaldýrmak gibi, siyasi ve ekonomik
tedbirler almayý kabul ettiðini duyurdu. Ýki
ülke arasýnda hafta sonunda yapýlan ikili
görüþmelere katýlan Amerikan Dýþiþleri
Bakan Yardýmcýsý Christopher Hill, Kuzey
Kore’nin yýl sonuna kadar nükleer programýný
açýklamayý ve nükleer tesislerini kullaným
dýþý býrakmayý kabul ettiðini açýklamýþtý.
Ýran’dan PKK’ya Operasyon
Ýran ile terör örgütü PKK arasýnda sýcak
çatýþma yaþandý. Ýran Devrim Muhafýzlarý’nýn
verdiði bilgiye göre, PKK’lý teröristler, sýnýrýn
Ýran tarafýna sýzdýlar. Ýran Devrim Muhafýzlarý
da teröristleri pusuya düþürerek operasyon
düzenledi. Operasyonda 3 PKK’lý terörist ölü
olarak ele geçirilirken, yanlarýnda bulunan
uydu telefonlarý, silahlar ve gece görüþ dürbünlerine el konuldu. Ýran Devrim
Muhafýzlarý, PKK’lý teröristlerin hangi sýnýrdan girdiði ve kaç kiþi olduklarý konularýnda
ise bilgi vermedi. Ýran, Irak sýnýrýnda terör
örgütü PKK’nýn uzantýsý olan PEJAK ile
çarpýþýyor.
Bush’tan Irak’a Sürpriz Ziyaret
Washington’da Irak’tan çekilme tartýþmalarý
kritik bir dönemece gelirken, ABD Baþkaný
George Bush da bu ülkeye sürpriz bir ziyaret
gerçekleþtirdi. Bush’u Avustralya’daki AsyaPasifik zirvesine taþýyan uçak Baðdat’ý
atlayýp Anbar bölgesindeki bir Amerikan
üssüne kýsa süreli indi. Bush’un Baðdat’ý
atlamasý, “Beyaz Saray’ýn Irak yönetimine bir
uyarýsý”, uçaðýn Sünni direniþin büyük ölçüde
kýrýldýðý Anbar bölgesine özellikle indirilmesi
ise, “Kongre’ye Irak’ta iþlerin o kadar da
kötü gitmediði mesajýný vermek” olarak
yorumlandý.
Chavez, Seçmenden Zaman Ýstedi
Venezuela Devlet Baþkaný Hugo Chavez,
reformlarýn kabul edilmesi halinde 20 yýl
daha görevinde kalabileceðini söyledi.
Chavez, devlet baþkanlýðý görevine tekrar
gelmesini saðlayacak reformun oylanacaðý
referandumda seçmenlerden, kendisine daha
fazla zaman istedi. Chavez, seçmenlerden
oylarýný, Venezuela’da sosyalist ekonomik
modelin uygulanmasý için kullanmalarýný
Ý
Dünya
‘Ýngiltere Hindular
üzerinde hardal
gazý denedi’
ngiliz ordusunun 1930’lu yýllarda yüzlerce Hindu asker
üzerinde hardal gazýnýn etkilerini araþtýran denemeler yaptýðý
bildirildi. Guardian gazetesinde yeni ortaya çýkan Ýngiltere
Ulusal Arþiv belgelerine dayanýlarak verilen haberde, þu anda
Pakistan sýnýrlarý içinde kalan Ravalpindi’de 1930’larýn baþýnda
baþlayan kimyasal silah denemelerinin 10 yýldan fazla sürdüðü
belirtildi. Gazetenin aktardýðý 1942 tarihli bir belgede, denemelere katýlan askerlerin vücutlarýnda aðýr yanýklar oluþtuðu ve
askerlerin hastaneye kaldýrýldýðý belirtiliyor. Guardian
Ravalpindi’deki denemelerin, kimyasal silahlarýn insanlar
üzerindeki etkilerini araþtýran
daha geniþ
çaplý bir programýn parçasý
olduðunu
yazdý.
Ýngiltere
Savunma
Bakanlýðý’nýn
Ýngiltere’nin
güneybatýsýndaki Porton
Down araþtýrma merkezinde 1989’a kadar sürdürülen araþtýrmalarda,
yüzlerce Britanyalý kadýn ve erkek asker üzerinde kimyasal
silah denemeleri yapýlmýþ, denemelere katýlanlarýn bazýlarýnýn
üzerinde hardal gazý ve sinir gazý ile LSD gibi halisünasyon
yapýcý ilaçlar denenmiþti.
Denemeler katýlanlarýn bazýlarý kendilerinin kandýrýlarak
denemelere katýlmalarýnýn saðlandýðýný ileri sürmüþ, az sayýda
kiþi de Ýngiliz hükümeti hakkýnda tazminat davasý açmýþtý.
Denemelerde ölenlerin bazýlarý ile ilgili olarak açýlan soruþturma 2003’te sonuçlanmýþ ve ceza davasý açmak için yeterince
kanýtýn olmadýðý sonucuna varýlmýþtý. Ancak 2006’da
hükümetin kurduðu bir komisyonun yaptýðý araþtýrmada
kimyasal silah denemelerinin ahlaki standartlardan ciddi
biçimde uzaklaþtýðý belirtilmiþti. Ýngiltere Savunma Bakanlýðý,
haberle ilgili olarak Pazartesi’den önce açýklama yapamayacaklarýný bildirdi.
A
ABD’de Bir Irak
Raporu Daha
merikan Kongresi’ne baðlý bir birim tarafýndan hazýrlanan
rapora göre, Irak hükümeti, Kongre tarafýndan belirlenen hedeflere ulaþmada baþarýsýz oldu. Associated Press ajansýnýn ele
geçirdiði rapora göre, Irak hükümeti, siyaset ve güvenlik konularýnda
belirlenen 18 hedeften 11’ine ulaþamadý. Raporda, 4 hedefe kýsmen,
üçüne ise tamamen ulaþýlabildiði yazýlýyor. Bush yönetimine siyasi
tavsiyelerde
bulunulmadýðý,
bununla birlikte
Kongre’ye ileriki tarihlerde
Irak’a iliþkin
daha ayrýntýlý
raporlar sunulmasýnýn önem
taþýdýðý vurgulanýyor. Öte yandan Baþkan Bush’a destek veren Cumhuriyetçiler,
Irak’taki askerlerinin çekilmesine karþý tutumlarýný sürdürüyor. Ancak
Cumhuriyetçiler arasýnda soru iþaretlerinin arttýðý ve Irak’ta bu ay
içinde önemli ölçüde ilerleme görmek istedikleri kaydediliyor.
Perþembe, 6 Eylül 2007
10
talep etti. Chavez, “Bunu gerçekleþtirmek
için devlet baþkaný olarak daha fazla zamana
ihtiyacým var. 2020 veya 2027’ye kadar
görevde kalabilirim’‘ þeklinde konuþtu.
Chavez’in sözünü ettiði reformun, iki-üç
hafta içinde, parlamento tarafýndan kabul
edilmesinin ardýndan halkýn oyuna sunulmasý
bekleniyor. Muhalifler tarafýndan þiddetle
karþý çýkýlan reform, devlet baþkanlýðý
görevinin ayný kiþiye tekrar verilebilmesinin
yaný sýra, görev süresinin 6 yýldan, 7 yýla
çýkarýlmasýný öngörüyor.
Kopenhag savaþ alanýna döndü
Danimarka’nýn baþkenti Kopenhag,
“otonom” olarak adlandýrýlan anarþist görüþlü
gençlerle polisin saatler süren çatýþmalarý
sonucunda savaþ alanýna döndü.
Kopenhag’da yabancýlarýn yoðunlukta oturduðu “Nörrebro” semtinde bulunan Gençlik
Evi’nin bundan 6 ay önce yýkýlmasýný anmak
ve yýkýmý protesto etmek amacýyla burada
toplanan 1000’den fazla genç, polise
kaldýrým taþlarý ve molotofkokteyleri attý.
Bölgede bulunan birçok dükkânýn ve
bankalarýn camlarý da kaldýrým taþlarýyla
kýrýlarak yaðmalandý. Gece boyunca süren
çatýþmalar sonunda 63 gencin gözaltýna
alýndýðý bildirildi.
Dünya Yanýyor
Kazakistan’da perþembe günü öðleden sonra
baþlayan yangýn, 4 bin hektar ormanlýk alanda devam ediyor. Yangýn söndürme çalýþmalarýna 2 bin 200 kiþi, bir helikopter ve 125
yangýn söndürme aracýnýn katýlmasýna karþýn,
bölgedeki aþýrý sýcak ve zaman zaman çýkan
rüzgar, yangýnýn denetimini güçleþtiriyor.
Yangýnlarýn büyük zarara ve can kaybýna yol
açtýðý Yunanistan‘da ise ölü sayýsý, Eðriboz
adasýnda alevler arasýnda kalan bir kiþinin
daha hastanede ölmesiyle 65’e çýktý. Üç
büyük yerdeki yangýnýn kontrol altýna
alýndýðý ülkede Peloponese bölgesinde küçük
yeni yangýnlarýn çýktýðý haber veriliyor.
ABD’de ise Idaho ve Kalifornia eyaletlerinde
çýkan çalýlýk ve orman yangýnlarý ise yüzbin
hektardan fazla bir alanda etkili oluyor.
Afganistan’da Patlama
Afganistan’da yol kenarýna yerleþtirilen iki
bombanýn patlamasý sonucu 7 güvenlik
görevlisi öldü. Ülkenin doðusundaki Kunar
bölgesinde meydana gelen olayda yol kenarýna yerleþtirilen bombalarýn patlamasý sonucu,
NATO kuvvetlerine askeri malzeme taþýyan
iki kamyon da havaya uçtu. Taliban ve El
Kaide militanlarýnýn kalesi durumundaki
Kunar bölgesinde, sýk sýk NATO kuvvetlerine ve Afgan birliklerine saldýrýlar düzenleniyor.
Karayipler’de ‘Feliks’ Endişesi
Orta Amerika’da Granada’da çok sayýda yerleþim birimine zarar veren ve enerji hatlarýný
kullanýlamaz hale getiren Felix, Karayip
ülkelerini tehdit etmeye devam ediyor.
Honduras ve Belize’ye doðru yönelen kasýrganýn saatteki hýzý 270 kilometreye ulaþtý.
Kasýrganýn, felaket düzeyi olarak nitelenen 5.
alarm seviyesine çýktýðý bildirildi.
Amerikan Kasýrga Dairesi, havayolu þirketlerini uyararak bölgede uçaklarýn sefer yapmamasýný istedi. Feliks’in geçen haftalarda
Dean Kasýrgasý’ndan aðýr zarara uðrayan
Meksika sahillerine yönelerek, bölgeye ikinci
bir darbe vurmasýndan endiþe ediliyor.
Dünya Turu
11
Perþembe, 6 Eylül 2007
Türkiye kısa kısa
Sezer, Hükümet
Programýný Eleþtirdi
Demokratik Sol Parti
(DSP) Genel Baþkaný
Zeki Sezer, hükümet programýnda hiçbir ciddi
iddiaya yer verilmediðini
söyledi. Parlamento’da
basýn toplantýsý
düzenleyen Sezer, yeni
hükümet programýnda
birçok konunun yasak
savma ile geçiþtirildiðini
iddia etti. Sezer,
“Program, yapýlacak
iþlerden çok, yapýlan
iþleri, yani icraatý anlatan
bir metne benziyor.
Programda 5 yýllýk yeni
bir hükümet dönemi için
ciddi bir iddiada bulunulmuyor” dedi.
Üniversite Kayýtlarý
Baþladý
Üniversitelerde kayýtlar
baþladý. Bir yükseköðretim programýna girmeye
hak kazanan öðrenciler,
10 Eylül’e kadar kayýtlarýný yaptýrabilecek. Bir
yükseköðretim programýna girmeye hak kazanan
adaylar kayýtlarýný yaptýrabilecek.
Yükseköðretim programlarýna kayýtlar 10 Eylül’e
kadar sürecek. Öðrenci
yurtlarýnda kayýt iþlemlerine de baþlandý.
Yurtlara asýl listeden
girmeye hak kazanan
öðrencilerin kayýtlarý 14
Eylül’e kadar yapýlacak.
Yurtlara yedek listeden
öðrenci alýmýna ise 17
Eylül Pazartesi günü
baþlanacak.
Dünya Barýþ Günü
1 Eylül, insanlýk tarihinin
en kanlý ve kirli
savaþlarýndan biri olan
2’nci Dünya Savaþý’nýn
baþladýðý gün. O
dönemde yaþanan
vahþetin ve trajedinin
tüm insanlýða ders olmasý
için Birleþmiþ Milletler;
bu tarihi Dünya Barýþ
Günü olarak ilan etti.
Soykýrýmla anýlacak,
ülkelerin ekonomilerini
çökertecek ve insanlýðýn
atom bombasýyla tanýþacaðý kirli ve acýmasýz 5
buçuk yýllýk bir sürecin
baþlangýcýydý 1 Eylül
1939... Bir süre sonra bu
acýlarýn tekrarlanmamasý
ve unutulmamasý için, 1
Eylül, Dünya Barýş Günü
ilan edildi.
A
Türkiye
AB ‘take off’
AKP Baþkaný milletvekillerine
iyi uyarýlar yapýyor!
bekliyor
vrupa Birliði, “Temel hedefimiz Türkiye’yi take-off’a,
kalkýþa geçirmek” diyen Baþbakan Erdoðan liderliðindeki
yeni hükümetin, AB reformlarýnda da ataða geçmesini
bekliyor. Seçim sürecinin gerginlik dozunu yükseltmemek
amacýyla aylardýr Türkiye’nin üzerine gelmeme politikasý izleyen
Avrupa Birliði (AB), Ankara’nýn iç siyaset dinamikleri gerekçesiyle ertelediði reform adýmlarýný hayata geçirmesini bekliyor.
Seçim sonuçlarý sonrasýnda sürecin canlandýrýlmasýný engelleyecek bir “bahane” kalmadýðý görüþünde olan Brüksel, Ýlerleme
Raporu’nun yayýmlanmasýnýn öngörüldüðü 7 Kasým’a kadar
kararlýlýk göstergesi olarak birkaç adým atýlmasýný istiyor.
Hükümetin seçildikten sonra AB vurgusunu güçlü bir þekilde
yapmasý, Türkiye açýsýndan önemli alanlarda atýlacak adýmlarýn
AB’yle iliþkilendirilmesi ve 2013’e kadar uygulanacak uyum
programýnýn altýnýn bir kez daha çizilmesi Brüksel’i, özellikle de
süreçte Ankara’nýn en önemli destekçisi olan Komisyon’u memnun etti. Bununla birlikte sözün eyleme dönüþmesi yönünde
önemli bir beklenti hâkim. Bu, Fransa ve onun arkasýna
gizlenerek Türkiye’ye yönelik nokta atýþlarý yapan çevrelerin
elinin zayýflatýlmasý için de gerekli görülüyor. AB’nin beklentileri
Türkiye açýsýndan
sürpriz içermiyor.
Konuyu deðerlendiren
bir AB yetkilisi,
“Geçen yýldan bu
yana reform alanýnda
adým atýlmadý. Son
Ýlerleme Raporu’na
bakýldýðýnda ne istediðimiz rahatlýkla
görülür. Ekstra bir
talep söz konusu
deðil” dedi.
Baþmüzakereci olarak
atandýðýnda düþük bir
profil çizen ve ekonomi konularý dýþýnda zorlanacaðý yorumlarýnýn yapýlmasýna neden
olan Ali Babacan’ýn yeni hükümette Dýþiþleri Bakaný olarak
görev yapacak olmasý Brüksel’de, “Yerinde bir seçim” yorumuyla
deðerlendiriliyor. Babacan’ýn, Dýþiþleri Bakaný olmasýnýn yaný
sýra Baþmüzakereci etiketini korumasý da Türk hükümetinin
Avrupa Birliði (AB) sürecine verdiði önemin göstergesi olarak
algýlanýyor. “Babacan’ýn AB kurumlarýnda yaptýðý ilk konuþmayý
hatýrlarsýnýz. Son derece sýkýcý ve rutindi. Ancak kýsa sürede
doysa hâkimiyetini en üst düzeye çýkardý ve baþarýlý bir performans sergiledi” diyen Birlik yetkilileri, Babacan’ýn Dýþiþleri
Bakaný olarak süreci teknik olarak olduðu kadar siyasi anlamda
da olumlu yönde etkileyeceðini düþünüyorlar.
Yeni Anayasa
Taslaðý Açýklanýyor
A
dalet ve Kalkýnma Partisi (AK Parti), yeni Anayasa
taslaðýný kamuoyuna açýklamaya hazýrlanýyor. AK Parti
Genel Baþkan Yardýmcýsý Dengir Mir Mehmet Fýrat,
parti genel merkezinde düzenlediði basýn toplantýsýnda,
Anayasa taslaðý çalýþmalarýna iliþkin bilgi verdi. Buna göre,
parti bünyesinde oluþturulan komisyon ile Bilim Kurulu, gelecek hafta içinde, taslak üzerinde düþünülen deðiþiklik, yeni
madde önerileri ya da açýklýða kavuþturulmasý istenen konularý
ele alacak. Bunun ardýndan taslak kamuoyuna açýklanacak ve
üniversiteler ile sivil toplum kuruluþlarýnýn görüþleri alýnacak.
Fýrat: “Yeni Anayasa Mutlaka Referanduma
Sunulmalý”Anayasa taslaðýnýn, bu sürecin ardýndan tasarý
haline getirilerek Meclis’e sunulacaðýný anlatan Dengir Mir
Mehmet Fýrat, “Hangi sayýyla geçerse geçsin mutlaka bu
Anayasa’nýn referanduma sunulmasý gerektiði kanýsýndayýz”
dedi. Fýrat, “Sivil bir anayasa olacak. Halkýn yapmýþ olduðu
bir anayasa olacak, bence en önemli özelliði bu. Ýkincisi,
özgürlükleri çok net ve açýk þekilde tarif eden bir anayasa olacak. Sýnýrlamalarý, mümkün olduðu kadar katý kurallara
baðlayan bir anaysa olacak” diye konuþtu.
AKP
milletvekillerinin TBMM’deki grup
toplantýlarý salý günleri yapýlýyor. Bu
toplantýlar AKP Genel Baþkaný’nýn konuþmasýyla açýlýyor. Grup toplantýlarýný bazý TV kanallarý ve radyolar
naklen yayýmlýyor.
Geçen dönemin sonuna doðru bu toplantýlar meydan mitingi
havasý görünümü vermeye baþlamýþtý. Toplantýyý izleyen çok
sayýda partililer sloganlar atýyor, baðýrýp çaðýrýyor, pankart açýyor,
alkýþ tutuyordu.
Seçimlerden sonra ilk grup toplantýsý dün TBMM’de yapýldý.
AKP Genel Baþkaný Sayýn R. T. Erdoðan’ýn konuþmasýný radyodan izledim. Sayýn R. T. Erdoðan milletvekillerine uyarýlarda
bulundu.
Dünkü uyarýlar Sayýn R. T. Erdoðan’ýn ilk uyarýsý deðil. Daha
önce 4 Eylül’de seçimlerden hemen sonran AKP Genel
Merkezi’nde bir araya gelen milletvekillerine uymalarý gerekli
kurallarý sýraladý. Uyarýnýn ötesinde, talimat verdi.
Dedi ki,
Cep telefonlarýnýzý 24 saat açýk tutun.
En fazla 15 günde bir seçim bölgelerinize gidin.
Teþkilatla, birbirinizle ve mülki idari amirlerle çatýþmaya
girmeyin.
Valiler ve kaymakamlarýn amiri deðilsiniz. Buna göre hareket
edin. Hepinizin rolü ayrý.
‘Sorunlarýn takipçisi olun’
Ýllerde sýkýntý istemiyorum. Birbirinizle ve teþkilatla çatýþmayýn.
Uyumlu olun.
Ýlinize ve ilçenize sahip çýkýn. Ýlinizdeki bir sorunun takipçisi
olun. Bulunduðunuz bölgedeki bir sorunu ilk sizler duymalýsýnýz.
Bireysel talepleri boþ verin. Gücenenler olabilir, boþ verin. Halk
ve “hak” gücenmesin yeter. Hortumcular öyle iþini biliyor,
manevralar yapýyorlar ki þaþýrýp kalýrsýnýz. Sizi nerede olursanýz
olun bulurlar.
Geçmiþ dönemde TBMM’ndeki çalýþmalarda ‘karar yeter’ sayýsý
bulmakta bazý sýkýntýlar yaþandý. Yeni dönemde böyle sýkýntýlar
olmasýn.
Meclis çalýþmalarýna mutlaka katýlýn. Halk boþ koltuk görmek
istemiyor, hoþlanmýyor. Bunu da seçimlerde gösterdi.
Sayýn R. T. Erdoðan seçimden sonra yaptýðý bu uyarýlara dün
yenilerini ekledi. TBMM’de AKP Grup Salonu’nda toplanan
AKP milletvekillerine dedi ki,
Milletvekilleri arasýnda, milletin sesine saðýr, insanlarýmýzýn
ihtiyaçlarýna duyarsýz, ülkemizin gerçeklerine yabancý tek bir
arkadaþýmýz olduðuna ihtimal vermiyorum.
Biz asla milletimizi hayal kýrýklýðýna uðratamayýz. Milletle
aramýza duvar öremeyiz, perde çekemeyiz. Bizim vicdanýmýzýn
baþ köþesinde taþýmamýz gereken hakikat budur.
‘Halkýn sorunu sizin sorununuz...’
Sizlerden Ankara siyasetçisi olmanýzý deðil, Türkiye büyüklüðünde bir siyasetin temsilcileri olmanýzý özellikle istiyorum.
Sizlerden Ankara’nýn, Türkiye’nin her köþesine eþit yakýnlýkta
duran, duyarlý bir baþkent haline gelmesine katkýda bulunmanýzý
bekliyorum.
Bu ülkenin çözülmesi gereken daha pek çok problemi var. Bu
problemlerden her biri kiþisel gündeminizin en aðýrlýklý maddeleri
arasýnda olmalýdýr.
Hepimiz, Türkiye’nin meseleleri, milletimizin beklentileri ve
gelecek hedeflerimiz noktasýnda, ilgili, bilgili, donanýmlý, etkin
ve yetkin siyasetçiler olmak durumundayýz
AKP Genel Baþkaný’nýn uyarýlarý sadece kendi partisinin milletvekilleri için deðil, tüm milletvekilleri için önem taþýyordu.
Milletvekilleri bu uyarýlara uyarlarsa, TBMM daha iyi çalýþýr.
(Güngör URAS imzalý bu yazý Milliyet gazetesinden alýnmýþtýr)
Söyleşi
Perþembe, 6 Eylül 2007
12
“7 öðrenci ile de bir sýnýf eðitime devam edebilir”
Kosova Eðitim Bakanlýðý Prizren Eðitim Dairesi..Topluluklar Uzmaný Sayýn BEDRETTÝN KORO ÝLE SÖYLEÞÝ
Yeni eðitim öðretim yýlýnda okullar kapýlarýný öðrencilere açtýlar. 3 Eylül sabahý çalan zil ile sýralarýný dolduran öðrenciler, öðretmenlerini ayakta
karþýlayarak özlem giderdiler. Türkçe eðitim ile ilgili sorun ve geliþmeleri Kosova Eðitim Bakanlýðý Prizren Eðitim Dairesi Topluluklar Uzmaný
Sayýn Bedrettin Koro’dan aldýk. Koro’ya ayrýca Tarih 8 ders kitabý ve “Kosova’da Yaþayan Türkçe Eðitim” kitaplarý ile ilgili sorular yönelttik.
Sayýn Bedrettin Koro bu hafta yeni
öðretim yýlý baþladý. Yeni öðretim yýlý
ile ilgili ne gibi hazýrlýklar yapýldý?
Yeni 2007/08 öðretim yýlý ile ilgili
baþta Eðitim, Bilim ve Teknoloji
Bakanlýðý olmak üzere Bakanlýðýn
Kosova’daki yedi Bölge Eðitim
Daireleri ile 30 Belediye Eðitim
Müdürlükleri gereken hazýrlýklarý yaptýlar. Kosova’da daha 2002/03 öðretim
yýlýnda eðitimde raformdan geçirildi.
Bu reform çerçevesinde ilköðretimde
zorunlu eðitimi 8 yýldan 9 yýla
çýkarýldý. Bunun yanýnda 4+4+4 eðitim
sistemi yerine 5+4+3-4 eðitim sistemi
uygulanmaya baþlandý. Bu yeni eðitim
ve öðretim yýlýnda ilk ve orta eðitimde
bu reformun uygulanmasýna aðýrlýk
verilecek. Baþka bir deyiþle bu yeni
öðretim yýlýnda ilköðretimin 5. sýnýflarý
için yeni plan ve program uygulanacak.
Öðretim yýlý baþlamazdan önce beþinci
sýnýflarda çalýþan öðretmenlere tanýtým
seminerleri düzenledik. Bu seminerler
çerçevesinde 5. sýnýflarda çalýþan Türk
öðretmenlere 30 Aðustos tarihinde
“Mati Logoretsi” ilköðretim okulunda
Türk eðitim uzmanlarý tarafýndan
tanýtým semineri düzenlenmiþtir. Yeni
eðitim yýlý ile ilgili Belediye Eðitim
Müdürlükleri öðretmen kadrosu için iþ
ilanlarý (Konkur) yayýnladý. Ýþ ilanlarýna katýlan adaylara 20-28 aðustos tarihlerinde mülakat yapýlarak, bu iþ yerleri
ile ilgili öðretmen alýmý yapýldý. Yaz
döneminde ilk ve orta okullarýmýzda
badana, temizlik gibi alt yapý çalýþ-
malarý da yapýldý. “Con Buzuku” lisesi
ile “Lusiano Matroni” saðlýk lisesinde
(birincisi onarýlýyor, ikincisinde ek bina
inþa ediliyor) çalýþmalar devem etmektedir. Bu adý geçen okullar tamiratlar
ekim ayýnda tamamlanacaktýr.
Sayýn Bedrettin bey bu yeni öðretim
yýlýnda Türkçe eðitimin son durumuna, özellikle de kadro sorununa
deðinirmisinin. Bu sorunlarýn çözümleri için ne tür çalýþmalar yürütülüyor?
Bilindiði gibi Kosova’da Türkçe eðitim
Prizren, Mamuþa, Priþtine, Gilan ve
Mitroviça belediyelerinde yapýlmaktadýr. Son 15 yýl zarfýnda Türk
toplumu, özellikle KDTP, Öðretmenler
Derneði, Belediye Müdürlük ve Eðitim
Bakanlýðý’nda çalýþan Türk uzmanlarýnýn titiz ve planlý çalýþmalarý sonucu, özellikle Prizren ve Mamuþa
belediyelerinde kadro sorunu çözülme
aþamasýna gelmiþtir. Prizren ve
Mamuþa’da kadro sorununun % 9095’lik bir diliminin çözüldüðünü
söyleyebiliriz. Prizren ve Mamuþa’da
aðustos ayýnda yapýlan mülakatlar
sonucu 7. üniversite mezunu sýnýf
öðretmeni yaný sýra Yurttaþlýk dersi için
iki Sosyal Bilgiler üniversite mezununu
iþe alýnmýþtýr. Bunlarýn yaný sýra ayrýca
Teknoloji dersi için bir Bilgisayar
mühendisi ile çeþitli dersler için de
öðretmenler iþe alýnmýþtýr.
Prizren ve Mamuþa’daki liselere Fizik,
Beden Eðitimi ile Mamuþa’ya matematik dersi için iki
öðretmen,
coðrafya dersi
için bir öðretmen,
resim ve müzik
dersi için de birer
öðretmen kadrosuna ihtiyaç
duyulmaktadýr.
Baþka bir deyiþle
öðretmenlerimizin büyük bir
bölümü kalifiyeli
eðitimcilerdir. Biz
bu memnun edici
duruma 1992
yýlýnda baþlayan
“Büyük öðrenci
projesi” sayesinde
ulaþmýþ bulunuyoruz. Bundan
dolayý da Türkiye
Cumhuriyeti
yönetim organlarýna ve 15 yýl
bu uðurda çalýþan
Kosovalý Türk
aydýnlarýmýza
müteþekkiriz.
Kitap konusuna gelince; Kosova’da
2002/03 yýlýnda ilk ve orta eðitimde
yeni eðitim sistemi ile yeni öðretim
programlarýnýn basamak basamak
uygulanmaya konulmasý ile önceden
kullanýlan ders kitaplarý kullaným
deðerini kaybetti. Yeni eðitim sistemi
ile öðretim programlarýnýn uygulanmasý için yeni kitaplara ihtiyaç duyulmaktadýr. Yürürlükteki mevcut yasaya
göre, Kosova’da ders kitaplarý, Eðitim
Bakanlýðýn denetiminde, belli
prosedürden geçirildikten sonra yayýn
evleri tarafýndan hazýrlanýp basýlmasý
gerekir. Ama Kosova’da Türkçe öðrenci sayýsýnýn az olmasý ve buna paralel
olarak da bunun kazançsýz bir iþ
olmasýndan dolayý Türkçe ders kitaplarýn basýmýna yayýnevleri ilgi göstermemektedir. Milli ayrým yapýlmaksýzýn
eðitimde eþitliðin saðlanýlmasý için,
yasalar Türkçe öðrenim gören çocuklar
için de ders kitaplarýnýn temin edilmesi
için olanaklar yaratmaktadýr. Eðitimde
eþitliðin saðlanmasý için Kosova
Eðitim, Bilim ve Teknoloji Bakanlýðý
2005 ve 2006 yýllarýnda Türkçe ve
Boþnakça ilköðretimin I, II, VI, ve VII.
sýnýflarý için ders kitaplarý yayýnlamýþtýr. Belirttiðim yýllarda ister özgün
Türk yazarlarýndan, ister de
Arnavutça’dan tercüme olarak belirttiðim sýnýflar için kitaplar (toplam 24
ders kitabý) yayýmlanmýþtýr. 2007/08
öðretim yýlý ile ilgili Bakanlýk olarak
ilköðretimin III., IV. ve VIII. sýnýflarý
için ders kitaplarýnýn yayýnlanmasýný
planladýk. Bu hedef ile Türkçe, Tarih,
Resim ve Müzik dersleri için özgün
ders kitaplarýnýn yanýnda Matematik,
Doða ve Ýnsan, Yurttaþlýk Eðitimi,
Biyoloji, Fizik, Kimya, Coðrafya,
Teknoloji gibi dersler için
Arnavutça’dan ders kitaplarý tercüme
edilmiþtir. Bu kitaplarýn bir bölümü þu
anda basýmdan çýkmýþken, bir kýsmý da
yayýndan çýkmak üzeredir. Bir kýsým
kitapta ilk yarý yýlýn sonuna kadar
öðrencilerin ellerine ulaþacaktýr. Bu
projenin gerçekleþmesinden sonra
ilköðretim çerçevesinde sadece V. ve
IX . sýnýflar için ders kitaplarýna ihtiyaç
duyulmaktadýr. V. ve IX. sýnýflar için
gerekli olan ders kitaplarýn yayýmlanmasý için TÝKA’ya bir proje sunulmuþtur. Ancak, bu güne kadar TÝKA’dan bu
konu ile ilgili bizlere hiçbir bilgi verilmemiþtir. Ders kitap sorunumuz
olduðundan sürekli dert yanýyoruz.
Ama yayýndan çýkmýþ olan kitaplar,
13
Perþembe, 6 Eylül 2007
ebeveyninler tarafýndan satýn alýnmýyor.
Bu özellikle Mamuþa’da görülmektedir.
Ebeveyninler ile öðretmenlerin bu
konuda daha duyarlý olmaya davet
ediyoruz.
Prizren’de Türkçe eðitimin ne durumda. Bu yýl Prizren genelinde geçen yýllara oranla öðrenci sayýsýnda bir azalmadan söz ediliyor. Sizin bu konuyla
ilgili düþüncelerinizi alabilir miyim?
Yeni öðretim yýlý bu hafta yeni
baþladýðýndan dolayý Türkçe I. sýnýflara
kaç öðrencinin kayýt yaptýðý ile ilgili
kesin bir bilgi elimizde bulunmamaktadýr. Prizren’de eskiden de þahit
olduðumuz gibi ebeveynlerin bazýlarý
öðretim yýlý baþladýktan sonra çocuklarýný I. sýnýfa kaydetmektedir. Öðrenci
sayýsý ile ilgili kesin bilgiler, 15
Eylülden sonra elimize geçecektir.
“Abdül Fraþeri” ilköðretim okulunda
IX sýnýflar ile ilgili bir mekan sorunu
yaþandý. Bu olayla ilgili herhangi
baþka bir geliþme var mý?
Bu sorunu Belediye Eðitim
Müdürlüðü’nde ve Bölge Eðitim
Dairesi’nde çalýþan topluluk uzmanlarý
araþtýrýp, okul yöneticileri ile
görüþüldükten sonra soruna çözüm
bulunmuþtur. Daha doðrusu Belediye
Eðitim Müdürlüðü, Türkçe öðrenim
gören öðrencilerin ara devirlerde, boþ
olan bir derslikte, öðrenime devam
etmeleri ile ilgili karar almýþtýr.
Söyleşi
Aldýðýmýz bilgilere göre ayný okulda 7
öðrenci kaydýný yapmýþ. Kaydýný yaptýrmak için gelen velilere, yeterli öðrenci olmadýðý için, adý geçen okul
bünyesinde bu yýl Türkçe eðitimin açýlmamasý dile getirilmiþ. Böyle bir olayýn
varlýðýndan haberdar mýsýnýz? Bu
soruya baðlý olarak Türkçe eðitimin
kapanmamasý için baþka okullardan
takviye söz konusu olabilir mi?
“Abdül Fraþeri” ilköðretim okulunda
kaç öðrenci kayýt yaptýðýna dair ve
buna baðlý söylentiler hakkýnda hiçbir
bilgim olmadýðýný söyleyebilirim.
Açýkça bu Türkçe eðitime karþý yapýlan
bir propagandadýr. “Abdül Fraþeri”
ilkokulunda I. sýnýfýn kapanmasý söz
konusu olamaz. Çünkü, “Abdül
Fraþeri” ilköðretim okulunda Boþnakça,
bizden daha az öðrenci ile eðitime
devam etmektedir. Dolayýsýyla 7 öðrenci ile de bir sýnýf eðitime devam edebilir. Takviye konusuna gelince; her
büyük belediyelerde okullar ayrý bölgelere ayrýdýr. Öyle ki öðrenciler kendi
bölgesinde (yakýn çevresinde) bulunan
okullara kayýtlarýný yapmaktadýr. Kurila
semtinde yaþayan altý yaþýnda bir
öðrenciyi, Ortakol okuluna nasýl
takviye edebilirsiniz. Bu mümkün
deðildir. Bu takviye daha çok
Priþtine’de karþýmýza çýkmaktadýr.
Bildiðimiz üzere Priþtine’de sadece
“Elena Cika” ilköðretim okulunda
Türkçe eðitim verilmektedir. Öyle ki
“Elena Cika” ilköðretim okulunda uzak
semtelerde
yaþayan
velilerin
büyük bir
bölümü
çocuklarýný
bu okulun ne
anaokuluna
ne de I.
sýnýfýna kaydetmemektedir. Ben,
Öðretmenler
Derneði’nin
son kurultayýnda
Priþtine’da
yaþayan
Türk öðrencilerin okula
Türkçe kaydolmalarý
için belediye
yada
vakýflarýn
maddi
desteðiyle
bir okul taþýtýnýn temin edilesi fikrini
ortaya attým. Yýllardýr bu soruna çözüm
bulunamamasýndan dolayý Priþtine’de
öðrenci sayýsý gün geçtikçe daha da
azalmaktadýr. Buna baðlý bir þey daha
ilave etmek istiyorum. Daha temmuz
ayýnda, Prizren’de I. sýnýflarla ilgili
öðrencilerin kayýt sorunu, dernekler ve
KDTP ile görüþüldü. Bu toplantýda her
okulda kayýtlar esnasýnda kayýt iþleri ile
uðraþacak çalýþma guruplarýnýn kurulmasý kararlaþtýrýldý. Özellikle “Abdül
Fraþeri” ilkokulu çalýþma gurubunun bu
yýlki kayýtlar esnasýnda neler yaptýðýný
sormamýz gerekiyor. Açýkça belirtmek
gerekirse, bu gurup üstüne düþen
görevleri yerine getirmekte etkisiz
kalmýþtýr.
2007 yýlýnýn Aðustos ayýnda “Libri
Þkolor” yayýmevinde Tarih alt seviye
ortaöðretim 8. sýnýflar için ders
kitabýnýz yayýmlandý. Bununla ilgili
neler söyleyebilirsiniz?
Daha önceden belirttiðim gibi Kosova
Eðitim, Bilim ve Teknoloji Bakanlýðý
2007/08 öðretim yýlý için ilköðretim
III., IV. ve VIII. sýnýflar için Türkçe ve
Boþnakça ders kitaplarýný yayýnlama
kararý almýþtý. Ben diðer yazarlardan
daha önce Tarih 8 ders kitabýný hazýrladýðým için, benim bu kitabýmýn basýlmasýna karar verildi. Belirtmem
gerekirse bu kitabý deðerlendiren
komisyon arasýnda Kosova’da misafir
öðretim üyesi olan Türkiye
Cumhuriyeti tarih uzmaný Dr. Ebubekir
Sofuoðlu ile kitabýn yayým sorumlusu,
lektör ve düzeltmeni Dr. Cem Topsakal
bulunmuþtur. Benim yýllardan beri
arzuladýðým, Kosova ve Türkiye
uzmanlar arasýnda iþbirliði bu kitap ile
gerçekleþmiþtir.
Yayýndan yeni çýkan Tarih 8 ders kitabý
1815-1918 yýllarý arasýndaki dönemi
kapsayan 10 üniteden oluþmaktadýr.
Ders kitabýnda Dünya, Balkan uluslarý,
Arnavut ulusu ile ulusal Türk tarihi ile
ilgili bölümler yer almaktadýr.
Sayýn Bedrettin bey, birkaç gün önce
elime “Kosova’da Yaþam Türkçe
Eðitim” isimli yeni kitabýnýz elime
geçti. Kitap nerede ve ne zaman
yayýmlandý?
Kitap, temmuz ayýnda Bay yayýnlarýndan çýktý. Kitabý ben ve Dr. Cem
Topsakal birlikte hazýrladýk. Bu kitabý
Kosova literatürüne kazandýrmýþ
olmaktan çok mutluyum. Çünkü, ben
1983 yýlýndan beri Prizren Pedagoji
Kurumu’nda Türkçe eðitim danýþmaný
olarak çalýþtýðým. Bugüne kadar
devamlý Türkçe eðitimi ile ilgili bilgi,
belge ve araþtýrmalar yaptým.
Bunlardan bazýlarýný makale halinde
çeþitli dergi ve gazetelerde yayýmladým.
Bazý yazýlarým “Yeni Dönem”de de
yayýmlandý. Bu kitabý çok saydýðým ve
deðer verdiðim arkadaþým Sayýn Dr.
Cem Topsakal ile yoðun bir yýl çalýþmanýn ardýndan çýkarmayý baþardýk.
Kitap 11 bölümden oluþmaktadýr.
Kitapta; Kosova’da Türkçe eðitimin
kýsa tarihçesi, Kosova’da bugünkü
eðitim yönetim ve sistemi, öðrencilerin
durumu, T.C. nin öðrenci getirme projesi, eðitim plan ve programlarý, ders
kitaplarý ile yardýmcý araç ve gereçleri,
kadro, hizmetçi eðitim, Kosova Türk
toplumunun eðitim sorunlarýna yaklaþýmý ve çözüm önerileri, eðitimin on
yýllýk stratejisi ile Kosova’da Türkçe
eðitim-öðretimin geleceði ile ilgili
konular irdelenmiþ ve bugünkü eðitimöðretim sorunlarýna bilimsel çözüm
önerileri sunulmuþtur.
Deðerli zamanýnýzý Yeni Dönem
okurlarýna ayýrdýðýnýz için size teþekkür
ediyor, çalýþmalarýnýzda baþarýlar diliyoruz.
Asýl ben, sizlere teþekkür eder, çalýþmalarýnýzda baþarýlar dilerim.
Sencar Karamuço
Kültür
Perþembe, 6 Eylül 2007
14
ÝZLENÝMLER
Mevlana’nýn Sarayova’da Yayýnlanan Mesnevi’sine
Çeviri Açýsýndan Genel Bir Bakýþ - IV
Ýstanbul’da Mevlana’yý Yaþamak
UNESCO’nun 2007 yýlýný Dünyada
Mevlana Hoþgörü Yýlý olarak kutlama kararý Mevlana’nýn, dolayýsýyla
Türk kültürünün dünyada tanýtýlmasý
için bir fýrsattýr.
Hoþgörüye muhtaç dünyamýzda
Mevlana hoþgörüsünün — Mevlana
felsefesinden yayýlan huzur verici
aydýnlýðýn paslanmýþ kalplere, hýrslý
beyinlere yeni, 21. yüzyýla özgü bir
biçimde hitap etmesinin çok yönlü
yararlarý olacaktýr.
Kosova Türk aydýnlarý, dernekleri
ve kuruluþlarý olarak bu Mevlana
Hoþgörü Yýlý’nda etkinliklerimizi
Mevlana’nýn kendi aramýzda olduðu
gibi, iç içe yaþadýðýmýz diðer
toplumlar arasýnda da tanýtýlmasý
alanýnda çalýþmalýyýz.
2007 Haziranýnýn sonu. Ýstanbul’da
sýcaklýk derecesi kýrk’ýn üstünde.
Palmiyeler adeta gülüyor bu sýcaklýða. Ana ülkelerinden buraya
geldiklerinden beri belki ilk gülüþü
bu palmiyelerin…
Anlaþalým, bu bir þiir deðil, bu bir
izlenim.
Ýstanbul’a her geliþimde bir baþka
duyguya — sözle anlatýlamaz bir
duyguya kapýlýrým; düþüncelere
dalar, esinlenir, birkaç mýsra
yazarým. Bu mýsralar benim en
kýymetli Ýstanbul hatýralarýmdýr:
Benim Topkapý Günlüðüm, Ýstanbul
Çeþitlemelerim bu türden
hatýralarýmdýr.
Bu kez Ýstanbul’da, bu haziran
sonu sýcaklarýnda ben her adýmda
Mevlana ile adeta karþýlaþýyordum.
Yeraltý Çarþýsý’na inerken,
Eminönü’nde Kadýköy vapuruna
binerken kalabalýklarýn geçtiði yerlerde gençlerin Mevlana Mercan
Dede Konseri davetiyelerini büyük
bir sevgi ve ilgi ile gelene geçene
vermesi bende bir baþka duyguyu
uyandýrýyordu.
… Ve ben Ýstanbul’da
Mevlana’yý yaþarken hatýralarýmda
onlarca yýl önceye gittim, 80’li yýllarýn baþlangýcýndan itibaren
Mevlana’nýn sevgi ve hoþgörü ile
þiirimize girdiðini, yýllar boyunca
Mevlana konulu þiir saatlerini büyük
SÝNAN PAÞA CAMÝÝ
Kosova’da Osmanlı Mimari Şaheserlerinden... (5)
S
Raif VIRMÝÇA
inan Paþa Camiinde
uzun yýllar ibadet yapýlmamýþtýr. 1991 yýlýndan
baþlayarak bu camide iki yýl
yalnýz Ramazan aylarýnda
ibadetler ve teravi namazlarý
kýlýnmaktaydý. Çünkü sýralý
olarak ibadetlerin yapýlmasý
için þartlar yoktu, onarým yýllarýndan cami içinde kalan
inþaat çatýlarý buna engel oluyordu. Bura Türk halkýnýn ýsrarý
üzere 1993 ve 1994 yýllarýnda
bu camide uzun yýllardan
sonra ilk olarak Türkçe vaazlar
yapýlmaya baþlanmýþtýr. Bu
yýlda Türk Demokratik Birliði
talebi üzere, TC Diyanet
Baþkanlýðý aracýlýðýyla
Prizren’e, Ramazan boyunca
Türkçe vaaz yapmak üzere
Türkiye’den bir dini görevli
tayin edilmiþti. Cami Ramazan
öncesi Türk cemaati ve öðrencileri tarafýndan temizlenip
ibadet için hazýrlanmýþtýr.
Böyle durum birkaç yýl sür-
müþtür. Daha sonraki yýllarda
Ramazan için Türkiye’den
hocalar bu camide deðil,
Emin Paþa Camiinde görev
yapmýþlardýr.
Savaþ Sonrasý
Kosova Ýslam
Birliði ile T.C.
Diyanet
Baþkanlýðýnýn yapmýþ olduklarý bir
anlaþmaya göre,
Prizren’de Türkiye
Kosova Diyanet
Dairesi açýlýyor ve
kýsa bir zaman sonra, Prizren’e
bir ve Mamuþa’ya bir olmak
üzere uzun vadeli iki dini
görevlin tayin edilmiþtir. Öyle
ki bu camide 2000 yýlýndan
baþlayarak günümüze kadar
sýralý olarak namazlar
Türkiye’den gelen dini görevli
tarafýndan kýldýrýlmaktadýr.
Vaazlar ise Türkçe yapýlmaktadýr.
Toplam olarak cami 800 kiþiyi
cemaat olarak kabul etme
durumundadýr. Cemaatin
Ý S K EN D ER M UZ B EG
bir titizlikle hazýrladýðýmýzý hatýrladým.
Her þeyden önce þairimiz Necati
Zekeriya’yý hatýrladým. Necati
Zekeriya’ya göre “Mevlana bugün
her ülkede, bizde de, ortaya koyduðu ebedi erdemleri yüzünden her
mevsim meyve veren bir aðaç
gibidir. Sabah onunla uyanmalýyýz,
yamalýyýz onunla…”
Sonra 1987’de bana Mevlana
konulu þiirlerini gönderen þairlerimizi (Necati Zekeriya, Ýlhami Emin,
Hasan Mercan, Avni Engüllü,
Zeynel Beksaç, Fahri Mermer,
Osman Baymak, A.R. Yeþeren’i)
teker teker saygýyla hatýrladým.
Hatýralar beni neden sonra
1997’de Prizren’de “Ve Sanat”
Sanatçýlar Kulübünde” düzenlediðimiz Mevlana konulu toplantýya
götürdü: O yýllarda “Ve Sanat”
Prizren’in kültür etkinliklerinin dallanýp budaklandýðý önemli merkezlerimizden biriydi. Mevlana gecesi’nde Mevlana hakkýnda konuþanlar
arasýnda benden baþka Türkiyeli
konuðumuz hoca efendi Orhan Genç
de vardý, sanatçý dostumuz Aluþ Nuþ
da. Konuðumuz Orhan Genç
“Mevlana’da Allah Sevgisi”, Aluþ
Nuþ kardeþimiz de “Mevlana ve
Müziðimiz” konusunda birer konuþma yapmýþlardýr.
Malumunuz, aradan yýllar geçti.
çoðunu Türk, Arnavut,
Müslüman ve Romlar teþkil
etmektedir. Türkiye dini
görevlisinin gelmesinden önce
bu camiin çok az bir cemaati
vardý. Fakat Türk hocasýnýn
gelmesiyle bu camide cemaat
sayýsý çok artmýþtýr, öyle ki
Cuma namazlarýnda kýlýnacak
yer yoktur. Bu özelliklere
sahip olmasýna raðmen Sinan
Paþa Camiinin tuvaleti ve
aptes çeþmeleri yoktur.
Toplam olarak camiin büyüklüðü 3.150 m2 (cami 671, avlu
2.479 m2). Cami avlusu moloz
taþ duvarla sarýlýdýr ve uzun
zaman çok bakýmsýzdýr. Lakin
cami cemaatinin talebi üzere,
Prizren’de görev yapan
KTTGKK - Mehmetçikler
tarafýndan avluda uzun yýllar
Mevlana belki giderek daha çok
girdi içimize ama bizde Mevlana
konulu bildirili toplantýlar pek
düzenli yapýlmadý. Yine de önemli
olan, Mevlana þiirinin, Mevlana
felsefesinin hayatýmýza girmesidir.
Artýk rahatça þu gerçeðin altýný
çizmek mümkün: Mevlana sesi ulu
bir sestir. Doðudan yüzyýllarca gelen
bu ses bizi hem sosyal hem de
bireysel olarak etkilemektedir, esinlendirmektedir.
Doðu’ya kulak vermeliyiz.
Çünkü Doðu’ya kulak verirsek,
þimdi, þu anda bile Mevlana’nýn
“gel, gene gel… burasý ümitsizlik
kapýsý deðildir” gibi güçlü sesini
iþitebiliriz.
Mevlana’nýn o
okþayýcý, o huzur verici sesi aramýzdadýr, içimizdedir. Bu ses okþayýcý
olduðu kadar birleþtirici de
olmalýdýr. Yeter ki biz bu sese hem
topluluk olarak hem de bireyler
olarak kulak verelim, gönülden
baðlanalým.
Ben, bu haziran ayý sonunda 40
derecenin üstünde bir sýcaklýðýn
yakýp kavurduðu Ýstanbul’da
Mevlana’yý kendime göre yaþadým.
Mevlana’yý ve bizi yaþayarak birkaç
yeni dize yazabildim. Bir baþka fýrsatta bu dizelerimi de sizlerle paylaþacaðým.
Ýstanbul’dan Mevlanaca selamlar
sunar, hoþgörülü günler dilerim.
mevcut olan çimenler ve diðer
çöplükler temizlenerek cami
avlusu temizlenmiþtir.
Sinan Paþa Camiin
Kitabesi
Tarihi bina
Misal’i cennet
Sene 1024
Kitabe mihrap eyvaný
üzerindeki sol tarafta bir çiçek
süslemesi içinde, kare biçiminde çevrelenmiþ bir alan
içinde yazýlmýþtýr. Bu kitabe
yaný sýra camii banisini
belirten daha bir kitabenin de
zamanýnda mevcut olduðu
anlaþýlmaktadýr. Birinci kitabe
karþýsýnda ve ayný süs
örneðinin merkezinde yer alan
kare içinde “Sâhib...”
sözcüðün yazýldýðý ve diðer
harflerin silindiði görülmektedir. Oysa gelenek halini almýþ
bu tür kelimenin devamýnda
“Sâhibu’l-hayrât Sinân Pâþâ”
kelimesinin yazýldýðý açýkça
anlaþýlmaktadýr. Her iki kitabe
sülüs ile yazýlmýþtýr. Kitabe
neþredilmiþtir.
(Sürecek)
15
G
Güncel
Türkçenin Kosova’sý
Ýþlenen cinayetler
DÝL VE
protesto edildi
Perþembe, 6 Eylül 2007
Priştine’de sokaklara dökülen binlerce kiþi, iþlenen
cinayet ve artan suç olaylarýný kýnadý.
eçtiðimiz günlerde Kosova Polisi
Özel Tim Amiri Triumf Rýza’nýn
öldürülmesi üzerine bir gösteri
düzenleyen Kosovalýlar, ülkede her
geçen gün artan faili meçhul cinayetlere
dur denmesini istedi. Cinayetleri kýnamak için bir araya gelen vatandaþlar,
yetkili devlet organlarýný göreve çaðýrdý.
28 yaþýndaki polis mensubu Rýza ve
diðer faili meçhul cinayetlerin aydýnlatýlmasý ve faillerin bir an önce adalet önüne
çýkarýlmasýný isteyen vatandaþlar,
Kosova’nýn adým baþý insanlarýn
cinayetlere kurban gittiði bir ülkeye
dönüþmemesi için tedbir alýnmasýný talep
etti. Kosova Baþbakaný Agim Çeku, Ýçiþleri Bakaný Blerim Kuqi ve diðer yetkililerin katýldýðý protesto yürüyüþü,
Rýza’nýn öldürüldüðü Dardanya semtimde vatandaþlarýn toplanmasýyla
baþladý. Daha sonra Priþtine caddelerinde
yürüyen protestocular, ellerinde “suç
olaylarýna son”, “cinayetlere son” gibi
pankartlar taþýdý. Kosova Polisi merkez
binalarýnýn bulunduðu
caddede ise öldürülen
Rýza’nýn anýsýna meslektaþlarý ile amirler selam
duruþunda bulundu.
Binlerce protestocu daha
sonra Priþtine Ýl
Mahkemesi binasýna
yöneldi. Bina önünde
duran protestocular,
Kosova’da adaletin
iþlemediði gerekçesiyle
sýrtlarýný binaya döndü.
Bu sýrada protesto
yürüyüþüne katýlanlarýn
taþýdýðý “30 Aðustos’ta Kosova’da adalet
ölmüþtür” pankartý dikkat çekti. Daha
sonra protestocular olaysýz daðýldý.
Kosova’da son yýllar içinde 18 emniyet
mensubu, faili meçhul cinayetlerin kurbaný oldu.
Bulmaca No: 18
Hazýrlayan: Abdülhadi Taduþka
Soldan Sağa
1. Birinci ligde oynayan Konya futbol
takımı
2. Yönden kalın ve kabakumaş - kadın
ismi
3. nanadiyum’um kısaltması Düşüncesizce herişe atılan - Hakan
4. Argon - El işinin veya bir anat yapmaya yarayan araç - International Boks
5. Dil, Zeban - Türkiye’nin denizi
6. Adana futbol takımı
Yukarıdan Aşağıya
1. Yunanistan’da bir tatil yeri
2. Göçebelerin konak yeri, çadırı -
“Internat of demaographic”
3. Natriyumun kısaltması - Baston yerine kllandıkları sopa
4. Yılan - Orman içinde düz ve ağaçsız
yer, meydan
5. Elektromanyetik dalgaları nı yükselten cihaz, duyarga, alıcı
6. Vakit, zaman - Sinem
7. Kalın demir veya dokme boru, maça
- “Electro Progon”
8. Gösterme sıfatı, Gerçeklenme imkanı
- Rus yazar viktor.
9. Kılavuz, birinin doğruya bulmasına
yardımcı olan.
Geçen haftaki
bulmacanın çözümü : 17
Banu Alkan, üst, balta, la, sade, d, e,
diba, mi, nokta, vud, telemetre.
M
AÝLESÝ
iladýn çok çok öncesinde...
Bundan binlerce yýl önce...
Ben diyeyim 5000, siz deyin
8000 yýl önce. Dünyanýn dört bir yanýna
yayýlacak olan ve çok sayýda kola
bölünecek olan büyük bir dil vardý. Daha
yazýdan söz edilmemiþken; sözün ölümsüzleþmesi için resimler kullanýlýrken bir
konuþma aracý vardý. Yýllar geçti,
hanedanlar geldi geçti. Dönemler deðiþti;
coðrafyalar deðiþti. Karýþýklýklar da oldu,
müreffeh dönemler de. O dil deðiþerek,
evirilerek ve geliþerek dönemleri aþtý ve
bugüne geldi.
Bugün dünyada Ural-Altay dil grubu
olarak adlandýrýlan dil grubu kabaca iki
kola ayrýlýr. Ural ve Altay olarak iki kola
ayrýlan bu grubun Ural kolu da yine FinOgur ve Samoyed olmak üzere ikiye
ayrýlýr.
Fin-Ogur kolunda ise dallarý ile Fince,
Macarcayý da içine alan Ugurca ve
Permce vardýr. Samoyed koluna ise
çeþitli kollarý ile Samoyedce girer.
Altay kolunda ise þu diller vardýr:
Mançuca, Moðolca, Korece, Japonca ve
kolun en büyük dili Türkçe. Bu diller
içinde Türkçeye en yakýn olaný
Moðolcadýr. Gruplamayla ilgili bir
teoriye göreyse Türkçe kendi baþýna bir
kol olabilecek kadar büyük bir dildir.
Tarihten itibaren Türkçe merkezli bir
yapýlanmanýn olduðu düþünülür. Bu tarz
düþüncelerin sebebi Türkçenin derin tarihi ve yapýsýdýr.
Yukarýdan da anlaþýlabileceði gibi,
bugün birçok kiþi tarafýndan hayal dahi
edilemeyen bazý dil ve topluluklarla
Türkçenin akrabalýk irtibatý olmuþtur.
Macarca, Fince bunlardandýr. Son
araþtýrmalarla ispatlanan Kore ve Japon
dilleri de bunlardandýr.
Bu yapýlanma ve daðýlým bugünkü
yaþayan diller cephesine göredir.
Tarihten günümüze gelemeyen dillerle
Türkçenin iliþkisi konusunda çeþitli
düþünceler vardýr. Birçok dil Türkçenin
içinde tarih boyunca erimiþ gitmiþtir.
Yukarýda bahsettiðim sýnýflandýrmayý
daha yakýndan da yapabiliriz. Burada da
bu sefer Türkçenin daha yakýn dönemde
geliþen dallanma durumlarýna rastlarýz.
Bildiðiniz gibi, diðer akrabalarýný devre
dýþý býraksak bile Türkçenin coðrafyasý
oldukça geniþtir. Tarihte bu coðrafya
daha da geniþti. Günümüzde Türkçenin
aleyhine bazý geliþmeler olmuþ; coðrafya
daralmýþtýr. Siyasî, kültürel ve coðrafi
sebeplerden ötürü bugün birçok
Türkçeden söz etmek durumundayýz.
Balkanlar ve Türkiye coðrafyasýný
düþününce birbirinden çok küçük farklarla ayrýlan bir Türkçe bölgesi
görülmektedir. Azeri Türkçesi ve
Türkmen Türkçesi, bu ilk coðrafi kýsmýn
yanýnda onlara en yakýn öbeklerdendir.
Doðuya doðru ilerledikçe Özbek
Türkçesi, Kazak Türkçesi, Kýrgýz
Türkçesi, Uygur Türkçesi, Yakut
Türkçesi, Altay Türkçesi, Tuva Türkçesi,
Hakas Türkçesi, Þor Türkçesi ve daha
birkaç Türkçe kýsmýyla karþýlaþabiliriz.
Karadeniz’in kuzeyinde de Gagavuz
Türkçesi, Kýrým Türkçesi, Tatar
Türkçesi, Baþkýrt Türkçesi, Çuvaþ
Türkçesini bulacaðýz. Kabaca düþünüp
saydýðýmýzda bile bu kadar çok Türkçe
bölgesiyle karþýlaþtýk. Saymadýðým daha
Alpay
ÝÐCÝ
birkaç bölge de var. Saysam da saymasam da durum ortaya çýkýyor. Türkçe
denilen dünya koskocaman bir dünyadýr
ve bugün için maalesef tek parça
deðildir. Mitroviça’dan yola çýkan bir
Türk, Bakü’ye hatta Aþkabat’a kadar
anlaþarak geçer. Taþkent’te de aþinalýk
duyar ama sonrasýnda sýkýntýlar baþlar.
Türkçe eski; coðrafya büyük...
Türkçenin bu hâli bir bakýma doðaldýr
ama bir yere kadar doðaldýr. Haritayý
önünüze alýn ve Kosova’nýn herhangi bir
þehrini parmaðýnýzýn biriyle tutun. Diðer
parmaðýnýzla da mesela Kazakistan’ýn
Astana’sýný tutun. Ki Kazakistan’ýn
ötesinde de bir sürü Türkçe bölgesi
vardýr. Aradaki mesafe basit bir haritada
bile epeycedir.
Türkçenin bu kadar çeþitli olmasýnýn
sebeplerini kýsmetse baþka bir yazýmda
belirtirim. Þimdilik durumu üstten üstten
anlatmakla yetineceðim. Türkçenin durumu bize birçok þeyi gösteriyor. Ben her
Türk Dünyasý coðrafyasýna baktýðýmda
binlerce þeyi görüyorum. Ýnsanlýk adýna
çok þeyi içinde barýndýrýyor bu topraklar.
Dil adýna da çok þey var. Mesela tarihte
Soðutça diye bir dil vardý. Bu dil Ýran’ýn
hemen doðusunda ve Türkmenistan,
Tacikistan civarýnda konuþulurdu ve bu
dili konuþan Soðutlar, ticaretle ünlü bir
Ýran halkýydý. Bugün kendileri yok; dilleri de. Dilleri varken Türkçe de vardý.
Soðutça gitti Türkçe hâlen konuþuluyor.
Soðutlar da zaten Türklerin içinde benzeþip tarihe karýþtýlar.
Kosova’ya ve bugünümüze gelelim.
Kosova’da sular durulmuyor zira yapýlmasý gereken çok þey var. Türklerde
sular durulmuyor çünkü yapýlmasý
gereken çok þey var. Arkadaþlarýmla
konuþuyorum. Kosova Türklerinin,
bizim durumumuzdan bahsediyoruz.
Nüfusumuz ne iken ne oldu. Ne kadar
azaldýk ama hâlen fire vermeye devam
ediyoruz. Þimdi, yazýmýn baþýný düþünme zamaný. Ural-Altay dil grubu vardý.
Bu grup kocamandý ama bu grup içinde
sadece Türkçeyi alýnca bile muazzam bir
coðrafya göz önünde oluyordu. Bugünse
Türkçe tek parça deðil. Dünyada kabul
gören Ýngilizce, ada dili iken bugün
hemen her taþýn altýnda; yabani ot misali.
Bizimse 200 milyondan fazla konuþuru
olan Türkçemiz var. Peki, Türkçeyi
dünya dili yapabildik mi? Yapamadýk
çünkü biz tek parça olup dünya sahnesine çýkamadýk. Çýktýðýmýz zamanlar
oldu. O zamanlarda da zaten Türkçe,
dünyanýn merkezindeydi. Umarým bundan sonra da yeniden ayný þey olur.
Artýk, birbirimizi daha iyi tanýmaya
baþladýk. Ýrtibatlarýmýz arttý. Çalýþmalarýmýz arttý. Meyvelerini toplamaya
baþlamalýyýz. Bir de Kosova’daki biz
akýllansak...
Kimseye söylenecek bir sözüm yok.
Hem Kosova Türkleri olarak hem de
Kosova geneli olarak sýkýntýlarýmýz var.
Bunlar çözmek lazým ama bizde hâlâ birlik yok. Hiç kimseyle alýp veremediðim
yok. Derdim mantýkla. Daha epeyce çýrpýnacaðým bizi tek parça yapmak için
ama býrakmayacaðým! Çünkü artýk bu iþ
sýrtýmýzda kamburdur. Çoktandýr bu
böyle. Ýsimler deðil cisimlerle daha
güçlü günlere...
Kültür
D
ünyaya
gelen
bebeðin
raðbetli ve
kýymetli olmasý
için annenin
RAÝF VIRMÝÇA sað memesinden altýn yüzük içinden süt emzirilir.
Doðumdan üç gün sonra yapýlan
ziyafette sofraya oturan misafirler
çocuðu elden ele taþýr ve sonunda rafa
kaldýrýrlar. Bu davranýþla erkek çocuðun
kýymetli ve raðbetli, kýz çocuðun da
uðurlu olacaðýna inanýlýr. Çok daha
önceleri haþlama ziyafeti olarak
adlandýrýlan bu olayýn gerçekleþmesi, bir
annenin çok çocuk sahibi olacaðýna da
inanýlmaktadýr.
Doðan çocuðun nafakalý olmasý için ilk
yýkandýðýnda teknenin kenarýna para
konulur, yýkanacak suya ise metal para
atýlýr ve bebe yýkanmaktan sonra bu paralarla ekmek satýn alýnýr. Çocuða ilk süt
verildiði anda, anne bu ekmeði çocuðun
baþýna sürdürür. Çocuðun ezilmesin ve
öksüz kalmamasý için ana ve baba
arasýnda yatýrýlmaz. Bunun için önceleri
doðacak olan çocuk için beþik yaptýrýlýr
ya da satýn alýnýr ve çocuk
beþikte uyutulur. Çocuðun
sevda1ý, hoþ ve sempati olmasý
için ilk üç gün yýkandýðý suya
bir avuç tuz ve bir avuç þeker,
yumurta da atýlýr.
Doðan çocuðun adsýz ölmesinden korkulduðundan dolayý,
çocuða üç gün içinde isim
konulur, çünkü adsýz ölen
çocuk imansýzdýr. Anne-baba,
çocuðuna adýný kendileri koymaz, aile büyüklerine býrakýrlar. Ad, ailenin en yaþlý kiþisi
tarafýndan, üç tekbirden sonra
koyulur. Erkek çocuða ilkin
peygamberin adý, kýz çocuða
ise Fatime ananýn adý verilir.
Bundan sonra ise çocuða hayat
boyunca taþýyacaðý isim verilir. Ýsim
çocuðun kulaðýna söylenerek verilir.
Doðan ilk erkek çocuða büyük atasýnýn
yani dedesinin, kýz çocuða ise büyük
annesinin yani ninesinin adý koyulur.
Daha önceleri ölmüþ atalarýn adlarý verilirken günümüzde yeni adlar verilmektedir: Özlem, Özgür, Sevgi, Barýþ, Umut,
Yeþim, Pýnar, Irmak, Deniz, Hülya vb.
gibi adlar konmaktadýr. Eski ve geleneksel Osman, Murat, Ali, Fatma, Veli,
Gülsüm, Emine, Zeynep, Hasan,
Hüseyin gibi isimler daha az konmaktadýr.
Daha önce çocuklarý ölen annenin yeni
doðan çocuðuna dayanýklýlýk, güçlülük,
yiðitlik anlamýna gelen ve bunlarý
belirleyecek olan isimler konulur nice ki:
Yaþar, Durmuþ, Kurtiþ, Dursun, Arslan
gibi isimler koyulur. Arife gününde
doðan erkek çocuða Arif, kýz çocuða
Arife adý koyulur. Bayram gününde
doðan erkek çocuða Bayram,
Ramazan’da doðan çocuða Ramadan
veya Ramazan, kadir gecesinde ise
doðan çocuða Kadir veya Abdülkadýr vb.
isimler takýlýr. Önceki çocuklarý kýz olan
anneler, oðlan doðursun diye kýzlarýna,
Yeter, Soner, Songül gibi adlar verir.
Yeniden kýz doðarsa Kýsmet adý verilir.
Aynýca hep kýz doðuran bir anne çocuk
doðursun diye son doðan kýzýn göbeðini
Perþembe, 6 Eylül 2007
16
Gelenek ve Göreneklerimiz
Tefrika (18)
Doðumla ilgili adet, inanma ve gelenekler - 3
(düþtükten sonra) pazar günü, pazarda
buðdaylar içine satýlmak için sokar.
Satýlsýn diye þöyle niyet eder: “Kýzlarý
satýyorum oðlanlarý satýn alýyorum”. Ýlk
defa doðum yapan ve kýz çocuðu doðuran annenin, ikinci çocuðunun erkek
olmasý için, doðumdan kýrk gün sonra
armut aðacý altýnda yýkanýr ve doðan
çocuðu koruyan göbek baðýnýn bir
parçasýný ekmekle birlikte yer. Çocuðu
yaþamayanlar ise doðan çocuklarýna,
Durmuþ, Dursun adý verirler.
Ölü doðan çocuða da imansýz gitmesin
diye ad verilir ve yýkandýktan sonra
topraða defnolur. Vakitsiz doðan çocuk
evin temeline gömülür ki genç annenin
vücudunda yeni bir çocuk temelinin
tutulacaðýna veya kýsa zamanda gebe
kalacaðýna inanýlmaktadýr.
Önceleri yapýlan doðumlardan hemen
sonra doðan çocuða sarýlýk hastalýðý
belirir, öyle ki bebeðin ilk günlerde
geliþmesi için bu hastalýk onu sýkar. Bu
hastalýðýn ortadan kaldýrýlmasý için
çocuk, soðan kabuklarýnýn atýldýðý su ile
bir dönem yýkanýlýr. Sarýlýk hastalýðý
daha geniþ çapta ve aðýr ise, o zaman
ölen bir kadýndan kalan miras küpeleri
suya atýlýr ve bu su ile yýkanan çocuktan
sarýlýðýn çekileceðine inanýlmaktadýr.
Aynýca yeni doðan çocuðun sarýlýða
kapýlmamasý yönünde, anne, kýrk gün
sýrtýný çocuða çevirmez.
Önceki doðumlarda bazen normal
olmayan çocuklar da doðardý. Fakat bunlar uzun yaþamazdý. Bu ab normal
doðumlardan “kanat veya kâinat
çocuðu” örnek olarak gösterilebilir.
Normal doðmayan bu bebeðin özellikle
kollarý yerine kanat biçiminde bir vücut
kýsmý vardýr. Bu çocuðun vücudu annesi
ve nunasýndan baþka hiç kimseye gösterilmez, çünkü bu doðan çocuðun vücudunu gören diðer kiþilerin ölümle
karþýlaþacaklarýna inanýlýr. Bu çocuk
kanatlarý olduðuna kadar yaþar,
öðrendiðinde hemen ölür fakat yaþadýðý
zaman diliminde korku nedir bilmez ve
üstün bir güce sahiptir.
Prizren’de yeni bebek doðuran kadýna
loðusa denir. Doðumdan önce loðusa
yataðý özel olarak hazýrlanýr. Bu yatak
genelde doðuran kadýnýn evlilikte getirmiþ olduðu çeyizleriyle el iþiyle yapýlan
tentene, nakýþ, yelpaze, çarþaf, yastýk
örtüsü, yorgan ve yorgan örtüsü gibi
süslerle donatýlýr. Loðusanýn gebelikten
önceki durumuna veya vaziyetine gelmesi için, üç gün sonra pirinç ve kantar
topuzunun batýrýldýðý su ile yýkanýr.
Doðumdan sonra loðusaya karný
büyümesin diye çok su verilmez, artý
karný bir çarþafla sýkýlýr ve baðlanýr.
Loðusa bu bað ile birkaç gün kalýr. Eðer
loðusanýn karnýnda aðrý olursa ona arpa
unu, soðan, kepek yoðurarak yaký edilir
ve karnýna baðlanýr. Prizren’de loðusa
annesi için “40 gün mezarý açýktýr” diye
denilir, bu yüzden loðusa annenin bu
kýrk günde hastalanmamasýna, bilhassa,
loðusa döneminde “uðramasýna” yani
cinlere çarpýlmasýna çok dikkat edilir.
Bu yüzden Prizren Türk toplumunda
doðum sonrasý gelecek devreye büyük
önem verilir. Bu dönemde yeni doðum
yapmýþ kadýný ve çocuðunu çevreden
gelebilecek her türlü zararlý etkilerden
korumak için birtakým tedbirler alýnýr.
Özellikle doðumdan sonraki kýrk gün
içerisinde; anne ve çocuk için çeþitli dinsel ve büyüsel adetler uygulanýr.
Sütü kaçmasýn diye loðusa kýrk gün
evden ve evin eþiðinden dýþarý çýkmaz,
aðýr kaldýrmaz, ayrýca 40 günlük süre
içerisinde eþiyle yatmaz, odada yalnýz
býrakýlmaz. Deneyimli bir kadýn
“görümce, kaynana, anne” gibi kiþiler
hep yanýnda
bulunurlar. Çünkü
bunlar Çocuðun
beslenmesi, temizliði, saðlýðý ve
annenin saðlýðýyla
ilgilenirler.
Eðer dýþarýya mutlak
çýkmasý gerekirse
baþýný baþlýkla örter.
Kýrk gün uzaklara ve
daðlara bakmaz,
yüzüne makyaj yapmaz, ayna önüne çýkmaz. Ziyaretçilere ve
misafirleri “güle
güle” diyerek uðurlamaz, þahsen eþyasý
da baþka bir kimseye
verilmez. Çünkü bu durumlar karþýsýnda
loðusanýn sütünün kaçacaðýna inanýlmaktadýr. Aynýca sütün kaçmamasý için,
ilk kere gittiði evlerde loðusaya tuz,
þeker, soðan, yumurta ve bir parça
ekmek verilir. Eðer süt kaçmýþsa,
sütünün gelmesi için loðusaya mýsýr ve
buðday kaynatýlýp yedirilir. Bu da yeterli
deðilse Kýrkpýnar’a gidilir ve oradaki 40
pýnardan en azýndan yedi pýnar suyuna
simit batýrýlýr ve bu batýrýlan simit
loðusaya yedirilir, buradan alýnan su da
içirilir. Aynýca bir parça ekmek akþamleyin dere köprüsü altýna konulur ve
bütün gece burada kaldýktan sonra
sabahleyin buradan alýnýr ve loðusaya
yedirilir. Loðusanýn sütü çok geliyorsa,
sütünün kaçmamasý için fazlalýk veya
artan süt bir meyve gövdesine veya saksýya saðýlýr.
Loðusa anneyi ve bebeði kutlamak için
galen misafirlere loðusa lokumu ve þerbeti verilir. Doðum yapan loðusa anneyi
kurtulduðu ve dünyaya yeni bir çocuk
getirdiði için yakýn akrabalarý, komþularý, arkadaþlarý, meslektaþlarý ve hatýrýný
sayan kiþiler ziyaretine gelirler. Gelen
misafirler loðusaya ve bebeðe hediyelik
getirir, yataðýn bir kenarýna “saçýlýk”
yani para atar. Saçýlýk parasýndan uzun
ömürlülüðün simgesi olan bakýrdan,
gümüþten veya altýndan bir kap veya süs
eþyasý satýn alýnýr. En büyük bahþiþi ve
saçýlýðý nuna verir. Bu bahþiþte en çok
loðusaya ve bebeðe akabinde de bebeðin
babasýna, dedelerine, anneannelerine,
teyzelerine, halalarýna, dayýlarýna,
amcalarýna hediyeler yer alýr.
Kýrk gün sonra loðusa bebekle ve aile
üyeleriyle birlikte Nunanýn daveti üzere
ilk ziyaretine ve ziyafetine giderler. Kýrk
günlük bebek, ilk kere gittiði nuna
evinin un sandýðýna götürülür ve ellerle
baþ üstüne kaldýrýlýr, arkasýna da yumurta, tuz, seker, soðan ve bir parça ekmek
verilir. Nunadan sonra loðusa kýz çocuðu
doðurmuþsa bebekle ve ailesiyle birlikte
koca soyundan gelen akrabalara ziyafete
çaðýrýlýr ve gider. Erkek evlat doðurmuþsa kendi yani ana-babasý akrabalarýna ziyafete çaðýrýlýr. Daha sonra bu tür
ziyafetler diðer aile yakýnlarý tarafýndan
da gerçekleþir.
(Sürecek)
17
Perþembe, 6 Eylül 2007
Din ve
Toplum
Ý
To p l u m
Azablardan
kurtulmak için
“ikindi vakti” olabileceðini
ran’ýn Þirvan þehrinde yaþayýp
söylemiþlerdir, buyurdu.
orada vefat eden evliyâdan
[email protected]
Ve sordu onlara:
Þeyh Amr Rabbânî hazretleri,
M. Tevfik Yücesoy
[email protected] bir gün cemaatine;
- Siz bu âný yakalamýþ olsanýz
Allahü tealadan ne isterdiniz?
- Âhirette azablardan kurtulmak,
Kimi;
ancak ve yalnýz Muhammed
aleyhisselâm’a tâbi olmaya baðlýdýr, - Evlenmek isterdim, dedi.
Kimi zengin olmayý,
buyurdu. Onun gösterdiði yolda
Kimi þehit olmayý,
giden, Allahü teâlânýn sevgisine
Hazýrlayan:
Kimi de, son nefeste îmanla ölmeyi
kavuþur. Ona tâbi olan, Allaha
Prof. Ahmed YARDIM
isterdim, dediler.
sâdýk kul olmak saadetine erer.
kalacaðý anlaþýlmaktadýr. Yanî
Bu arada bir talebe;
Şöyle devam etti:
þefâ’at istemeðe hakký
- Hocam siz ne isterdiniz? diye
- Dünyâya gelmiþ olan
azý kimseler birtakým hatalarý yapýyor,
olmayacaktýr.
sordu.
yüzyirmidört binden ziyâde
günahlarý iþliyor, sonra da ‘bilmiyordum’ diyHadîs-i þerîfte, “Altý kimse, altý
Cevabýnda;
Peygamberin en büyükleri, Ona
erek kendilerini mazur göstermek istiyorlar.
þeyden hesâba çekilip, mahþer
- Allah dostlarýyla sohbet etmeyi
Gerçekten de insanlar günah iþledikten sonra ‘bilmiy- tâbi olmayý istemiþtir.
yerinde azâb gördükten sonra,
isterdim, buyurdu.
Cehenneme gireceklerdir: Devlet
ordum’ diyerek sorumluluktan kurtulabilirler mi?
Mûsâ aleyhisselam bile!..
reîsleri
zulümden, Arablar
Yani bilmemek günah iþlemek için özür sayýlýr mý?
Þaþýrdýlar.
Hased edenin
kavmiyyet gayretinden, köy
Ayrýca sarhoþluk da mazeret olarak kabul edilir mi?
- Öyle mi efendim?
muhtarlarý kibirden, tüccâr
Sarhoþ adam, ‘ayýk deðildim’ diyerek iþlediði suçun
ömrü kýsa olur!
- Evet. Meselâ Mûsâ aleyhisselâm
hýyânetten, köylüler cehâletten,
vebalinden kurtulabilir mi? Gelin yüksek Ýslam
Onun zamanýnda bulunsaydý, O
âlimler hasedden” buyuruldu.
ahlakýndan bazý maddeleri Ömer Nasuhi Bilmen
Süfyân-ý Sevrî hazretleri, hased
büyüklüðü ile berâber Ona tâbi
Hocaefendi den dinleyelim.
etmeyenin zihni açýk olur, demiþtir. Fahreddîn-i Râzî hazretleri buyurdu
olmayý severdi.
ki: “Hased on kýsýmdýr. Bunlarýn
Madde bir:
Hiçbir hasedçi murâdýna
Ve ekledi:
dokuzu din adamlarýnda bulunur.
-Ýslam ülkesinde yaþayan hiçbir mümin dinî, ahlakî
kavuþmamýþtýr. Kimseden hürmet
- Îsâ aleyhisselâm’ýn gökten inip,
vazifelerini bilmemekten dolayý mazur sayýlamaz!..
görmemiþtir. Hased, sinirleri bozar. Dünya sýkýntýlarý on çeþittir.
Onun Ýslâmiyeti yolunda
Bunlarýn dokuzu sâlihlerde bulunur.
-Neden mazur sayýlamaz? Çünkü Ýslam memHased edenin ömrü kýsa olur.
yürüyeceðini herkes bilir.
Þehvet
on kýsýmdýr. Dokuzu
leketinde bunlarý sorarak, okuyarak, çevresinde görEsma’î hazretleri buyurdu ki: Bir
Şöyle bitirdi:
kadýnlarda,
biri erkeklerdedir.”
köylüye rastladým. Yüzyirmi
erek öðrenmesi çok kolay ve pek mümkündür.
- Onun ümmeti olan Müslümanlar,
Kalbin
bozulmasý
altý þeydendir:
yaþýnda idi. Çok yaþamasýnýn sýrrýný
Nitekim iþlediði suçlardan dolayý kanun karþýsýna
Ona tâbi olduklarý için, bütün
1) Allahü teâlânýn rahmetine
sordum. “Çünkü, hiç hased
çýkan suçlu da, ‘suç olduðunu bilmiyordum’ diyerek
insanlarýn hayýrlýsý ve en iyileri
güvenerek tevbeyi terk etmek.
etmedim” dedi.
cezadan kurtulamadýðý gibi... Yani bilmemek, suç
oldu. Cennete gireceklerin çoðu
2) Ýlmi ile amel etmemek.
Ebülleys-i Semerkandî hazretleri
iþleme imtiyazý saðlamaz, cahil kalmayý tercih eden
bunlar oldu ve Cennete herkesten
3) Amelinde ihlâs sâhibi olmamak.
buyurdu ki: “Üç kimsenin duâsý
insana.
önce gireceklerdir.
kabûl olmaz: Harâm yiyenin, gýybet 4) Allahü teâlânýn ihsân buyurduðu
Madde iki:
rýzký yiyip, þükretmemek.
edenin, hased edenin.”
-Sarhoþluk da suç iþleme imtiyazý saðlamaz sarhoþ
Ne dua ederdiniz?
5)
Allahü teâlânýn taksimine râzý
Peygamber efendimiz buyurdu ki:
Bir gün de þunu anlattý
adama.
olmamak.
“Müslümanlar hayýrlý olur. Hased
sevdiklerine:
-Neden sarhoþluk da suç iþleme imtiyazý saðlamaz
6) Vefât edenleri kabrine defnedip,
edince hayýr kalmaz” “Hased,
Büyük velîlerden biri, bir gün talesarhoþ adama? Çünkü sarhoþ olmak irade ile olur.
onlardan ibret almamak.
nemîme ve kehânet sahipleri
belerine:
Ýradesiyle sarhoþ olan adam, isteðiyle suç iþlemeye
Mâlik bin Dînâr hazretlerinin vecîz
benden deðildir”. Nemîme, fitne
- Cuma günü, duâlarýn kabul
yönelen adam demektir. Bu sebeple sarhoþluk hali,
sözleri çoktur. Bunlardan bazýlarý
çýkarmak için, ara açmak için,
iþlediði suçun cezasýný kaldýrmak þöyle dursun, azalt- edildiði bir an vardýr ki, o anda
þunlardýr:
insanlar arasýnda söz taþýmaktýr.
maz bile. Ancak cinnet halinde iþlenen suçun durumu yapýlan dualarý Allahü teala kabul
“Amellerin en güzeli, ihlâsla
Bilinmeyen þeyleri haber veren
eder, buyurdu.
ayný deðildir. Çünkü cinnet hali, irade ile elde edilen
yapýlandýr.”, “Ýlmiyle amel etmeyen
falcýlara (Kâhin) denir. Kâhine
Gençler;
bir hal deðildir. Onda istek ve irade devre dýþýdýr.
âlimin nasîhatleri, yalçýn kayalara
inanmamalýdýr. Bu hadîs-i þerîften,
- O an hangi vakittir? dediler.
Madde üç:
yaðan yaðmur gibi akýp gider,
hased edenin þefâ’atten mahrûm
- Belli deðil, ama bazý büyükler,
-Ýçtiði ilaçtan haberi olmadan sarhoþ olmak, isteðiyle
gönüllere te’sîr etmez.”
sarhoþ olmak gibi sayýlmaz. Ýrade dýþýnda (bayýlma)
Biricik oðlumuz ve kardeþim
gibi kabul edildiðinden bir sorumluluk yüklenmez...
Madde dört:
-Bir kimse iþlediði günahtan dolayý sadece kendisi
sorumlu olur, anne-baba gibi yakýnlarýna sorumluluk
yüklenemez. Ayette, “Herkes kendi günahýndan
Doðumunun 25. yýldönümünde
sorumlu tutulur, birinin günahýndan ötekine sorumlurahmetle anýyoruz.
luk yüklenemez.” burulmuþtur. Yani günahlar þahRuhun þad, mekanýn Cennet olsun.
sidir, ama sevaplar þahsi kalmaz, sirayet edebilir.
Babasý Cemil, annesi Meseret, kardeþi Taner.
Bundan dolayýdýr ki, bir kimse yaptýðý iyilik ve hayýrlarýn sevaplarýný anne-baba gibi yakýnlarýna
baðýþlayabilir. Evlatlar geçmiþlerine okuduklarý
Doðum günün bugün sensiz kutlanýr.
Kur’an’larýn, iþledikleri hayýr hasenat sevaplarýný
baðýþlayabilirler. Onlar da bu baðýþtan faydalanýr,
Ardýndan aðlarsa anam aðlar durur
varsa azaplarý azalýr, yahut kalkar, yoksa dereceleri
25 yaþýný görmeden gitmek niyedir?
yükselir.
25 gülün goncasý sevgine hasret duymaktýr Babam acýný sineye gömüp üzülür
Madde beþ:
Kardeþin sensizliðe eser sürünür
Acýnýn böylesi bize çiledir
-Bir iyiliðin iþlenmesine sebep olan, o iyiliði bizzat
Yaþanmayan sevdan yalnýza mahkumdur.
kendisi yapmýþ gibi sevap alýr. Bir kötülüðün iþlenDestanlar kaderini dillendirse çare var
mesine sebep olan da o kötülüðü bizzat kendisi
mýdýr?
iþlemiþ gibi vebale girer.
Kutlu olsun evlat, kutlu olsun yirmi beþin
Öyle ise hep iyiliklere sebep olmaya çalýþmalý,
Baharýný görmeden vedasý zordur bu iþin
kötülüklere sebebiyet vermekten ciddi þekilde kaçýnÖzlemin diner dediler, bitmek bilmedi
Servi boyuna, mavi gözüne yoktur eþin
malýdýr ki, sebep olduðu iyilikleri iþlemiþ gibi sevapYolunu gözler olduk, dönüþün olmadý
lar alsýn, kötülüðü de kendisi iþlemiþ gibi günaha
Cennet olsun kardeþ, Cennet olsun gidiþin.
Eylüllerin altýsý yasta, hüznü dinmedi
girmesin.
B
Yüksek Ýslam
Ahlakı’ndan
Maddeler
Tamer Güçlütürk’ü
Kardeþe aðýt
Gençlik
Erkekleri mutlu eden 10 özellik
E
rkeklerin beðenilerinin
karmaþýk olduðunu
düþünenler çok yanýlýyorlar. Klasik erkek davranýþlarý
göz önünde tutularak oluþturulan “Onlarý mutlu eden 10
özellik” listesi, standart erkek
profili hakkýnda size daha çok
bilgi verecek ve belki de artýk
“Niye beni deðil de onu seçti”
demekten kurtulacaksýnýz!
Çekicilik Bir erkeðin sizi fark
etmesini saðlayan ilk nokta dýþ
görünüþünüzdür. Onu etkilemeniz için gereken ilk þey de
haliyle biraz çekiciliktir!
Bunun için olaðanüstü bir
çabaya gerek yok. Bakýmlý ve
kendinden emin bir ifadeye
sahip olmanýz, siziyeteri kadar
çekici kýlacaktýr çünkü...
“Kendinden emin” tanýmýný
kesinlikle ukalalýk ya da havalý
davranmak olarak algýlamayýn.
Mesela aranýzda kendinizi
ifade etmenizi engellemeyecek
kadar mesafe býrakýn. Gizemli
durmanýzda ve her þeyi apaçýk
konuþmamanýzda yarar var.
Ýdeal vücut
Karþýnýzdaki erkeðin sizde
ikinci olarak dikkat edeceði
þey vücut hatlarýnýzdýr.
Göðüsleriniz, kalçanýz ya da
boyunuzun uzunluðu onu
cezbedebilir. Ýdeal vücut hatlarý olarak yorumladýklarý 9060-90’a yaklaþabiliyorsanýz,
zaten birçok rakibinizi geride
býraktýnýz demektir. Ancak
unutmayýn ki bazý erkeklerde
ideal vücut anlayýþý deðiþir.
Kýsa boylu, küçük göðüslü ya
da çok uzun boylu olmanýz tercih sebebi olabilir; o da sizin
þansýnýza kalmýþ!
Güzel bir yüz
yapmanýz büyük dezajantaj!
Erkekler böyle bir hareketi
saygýsýzlýk olarak yorumlar.
Gözündeki deðerinizin azalmasýný istemiyorsanýz, ona
baþkalarýnýn yanýnda saygýlý
davranmalý, hatta arada bir
pohpohlamalýsýnýz.
Espri anlayýþý
Sýra geldi yüzünüze...
Tanýþtýðýnýz erkeðin yavaþ
yavaþ incelemeye baþladýðý
yüzünüzün doðal bir güzelliðinin olmasý, gözlerinizin,
kulaklarýnýzýn ve burnunuzun
yüzünüzle orantýlý olmasý, sizi
bu elemeden geçirecektir.
Gözlerinizin ve dudaklarýnýzýn
güzelliði, bu aþamada ayrý bir
önem taþýr. Dudak kalýnlýðýnýz,
konuþurken kullandýðýnýz
mimikler, gözlerinizin iri ya da
ufak olmasý yine tercihleri etkileyecektir.
Karþýnýzdaki erkeðin yüzünü
güldüren her þeye iyi bir tepki
vermelisiniz. Eðer çok þakacý
bir insan deðilse, zaten bu
kadar gülümsemesine saygý
göstererek sizin de gülmeniz
bir jesttir. Hele de yaptýðý kötü
esprilerde bile ona iyi tepkiler
vermeniz, kendisini yanýnýzda
rahat hissetmesini saðlayacaktýr. Eðer güldüren kiþi sizseniz,
arkadaþlarýnýn en sevdiði insan
olabileceðinizden sizi asla
yanýndan ayýrmayacaktýr.
Bunca adýmdan sonra partneriniz sizden tutku ve þehvet de
bekleyecektir. Kendisine pozitif yaklaþmanýz, birlikte
olduðunuzun her aný keyifli
kýlmanýz iyi olur. Bu þartlar
altýnda yanýnýzdaki erkek, en
mutlu erkek sayýlabilir.
Zeki kadýn genellikle erkekler
için problemdir, ama bu sadece
kýsa süreli iliþkiler için geçerlidir. Eðer karþýnýzdaki erkek
uzun süreli bir iliþki arayýþýndaysa, zeki olmanýz ve kendinize güvenmeniz sizi daha
çekici kýlacaktýr.
Tutku
Saygý
Diðer hemcinslerinin yanýnda
onu küçük düþürecek þakalar
Zeka ve kendine güven
Dürüstlük ve güven
Karþýnýzdaki adamýn uzun süre
yanýnýzda olmasýný istiyor-
sanýz, önce ona
güvenmeli ve
kademeli olarak
dürüst olmalýsýnýz.
Bu kelimeden
kasýt, eskide kalan
iliþkilerinizi ve
kötü anlarýnýzý ilk
günlerde anlatmamak, birbirinizi
tanýyýp ne kadar
güvenebileceðinizi
anladýktan sonra aþama aþama
paylaþmaktýr. Erkek kendine
güvenen ve dürüst bir kadýnla
birlikte olmaktan mutlu olacak, hatta size söylemese de
sizinle gurur duyacaktýr.
Altýn gibi bir kalp
B
18
mutluluðu yakalarken, çoðu
erkek ise aþk arar. Kendisine
sadýk, çekici, tutkulu, güzel,
güvenilir, þefkatli ve en önemlisi kendisine aþýk bir kadýn
bulduklarýnda, aradýklarý mutluluðu bulmuþ olurlar. Ancak
bunlarýn hepsinin bir arada
bulunduðu bir kadýn bulmak
oldukça zor olduðundan,
genellikle karma 5 þýk ile uzun
süre hayatlarýna devam ederler!
Erkeklerin kötü günlerinde
kadýnlar genellikle gündelik
planlarýný uygulamaya devam
ederler. “Ne,
neden, niçin,
Yeni bir iş teklifiyle karşılaşabilirsiniz. Süpriz
gelişmeler olabilir. Birkaç işi birarada yapmak
neyin var”
zorunda kalabilirsiniz. Zaman zaman karamgibi sorularý
sarlığa kapılsanız da sizi üzen ve düşündüren
kullanmadan
olaylar iyi bir şekilde noktalanacak.
21 Mart - 20 Nisan
kendilerini
anlayacak bir Bir an önce işlerinizi bir düzene koymalısınız. Çevreniz sizden bir cevap bekliyor.
kadýna ihtiyaç Onlar her konuda yardımınıza hazır. Parasal
duyan erkek- konularınızın çözümü de vereceğiniz karar21 Nisan - 20 Mayýs
ler, böyle biri- lara bağlı.
ni bulduklarýnCanınız şu sıralar çok sıkılıyor. Bunun
nedeni sizin karamsarlığınız. Moralinizi
da ise asla
yüksek tutun. Maddi durumunuzu sorun
býrakmak isteetmeyin. Birazcık çaba ile bunun üstesinden
mezler.
gelebilirsiniz.
21 Mayýs - 21 Haziran
bugün sizin için olumlu anlaşVe tabii ki aşk! Çalışıyorsanız
malar yapmak için en uygun zaman. Bu
anlaşma sayesinde başarıya gideceksiniz.Para
Bazý erkekler konusunda akılcı olmalısınız. Çünkü beklenilk üç maddede medik harcamalar çıkacak.
Kafein melek mi yoksa þeytan mý ?
ir bardak kahve olmadan güne baþlayamýyor
musunuz? Gözünüzü açar açmaz su ýsýtýcýsýný
çalýþtýrýyor ve kahve aromasýný mý hayal ediyorsunuz veya iþe giderken en yakýn kahve dükkanýndan en
büyük boy kahve mi satýn alýyorsunuz?Ülkemizde
sabah çay tüketimi hala birinci sýrada olmasýna raðmen
kahve severlerin sayýsý da
pek az deðil. Bazý
Avrupa ülkeleri ve
Amerika’da kahvaltýda tüketilen
en popüler içecek
kahve. Uyarýcý
olarak kafein
dünyada en fazla
kullanýlan maddelerden biri. Kafein
yüzyýllardýr günlük yaþamýn bir
parçasýolmuþtur.
Kahve kafeinin
esas kaynaðýdýr
ama bazý meþrubatlarda içerdiði
miktar ikinci sýrada yer alýr. Bazý
kiþiler için ölçülü miktarlarda kafein fiziksel bir rahatsýzlýða neden olmuyor. Ama bazýlarý için aþýrý kafein
sinirliliðe, baþ aðrýsýna, bulantýya, mide tahriþine yol
açabilir. Kafeinli içecek içmenin bir riski var mý?
Birçok çalýþmada kafeinle bazý saðlýk problemleri
arasýnda bir baðlantý bulunmuþtur. Kanser, kalp
Perþembe, 6 Eylül 2007
hastalýklarý ve osteoporozla iliþkilendirilme yapýlan bu
çalýþmalarýn hiçbiri kesin kanýt denilebilecek çalýþmalar
deðildir. Kafein bir diüretik (idrar söktürücü) gibi etki
gösterir. Ama kahve içerisindeki su, diüretik etkisini
dengelemeye çalýþýr.
Kafein sinir sistemini hafif uyaran bir uyarýcý gibi
davranýr ve kafeinsiz kahveler mideyi irrite edebilirler.
Kafein yorgunlukla baþ edebilen, durum ve performansý
artýran bir uyarýcýdýr. Ama saðlýk üzerine ne
gibi etkileri olduðu konusunda sürekli
araþtýrmalar farklý sonuç verebiliyor.
Kafein ayrýca aðrý
kesici olarak da
görev yapar ve tip
2 diabete, parkinson
hastalýðýna karþý
koruyucu olabilir.
Ama kafeinin
hastalýk önleyici
olduðunu ileri
sürmek için daha fazla
çalýþma gerekiyor.
Ne kadar kahve ve kafein? Kahve
duyarlýlýðýnýz, ne kadar kahve içtiðinize, içme sýklýðýnýza, aðýrlýðýnýza, fiziksel kondisyonunuza, ve diðer
faktörlere baðlýdýr. Saðlýklý kiþiler için günde 200 300mg. kafein yeterlidir. Bu da 2 - 3 kupa kahveye
denk gelir.
23 Temmuz - 22 Aðustos
Bugün sizin için melankolik bir gün. Siz
zaman zaman böyle zamanlar geçiriyorsunuz. Düşünceleriniz karmakarışık.
Önünüze gelene akıl danışmanız işinizi
kolaylaştırmaktan çok zorlaştırabilir.
Bugünlerde aşırı hassaslığınız yüzünüzden
okunuyor. Yoğun duygularınızla başınız dertte.
Neden herşeyi biraz oluruna bırakmıyorsunuz?
Yaşadığınız anlardan keyif alın. Etrafınızda
zevk alacağınız çokşey var.
23 Eylül - 22 Ekim
22 Haziran - 22 Temmuz
23 Aðustos - 22 Eylül
Bu günlerde sizi yeni ve özel bir arkadaşlık
bekliyor. Bu arkadaşlık önceden hiç
olmadığı kadar iyi olacak. İlişkinizde şüphe
ve kıskançlığa yer vermediğiniz müddetçe
herhangi bir sorunla karşılaşmayacaksınız.
İşte problem yaşayabilirsiniz. Bu da sizin
yeterince çalışmamanızdan. Kendinizi
tümüyle işinize veremiyorsunuz. Yoksa işinizi
mi sevmiyorsunuz? Öyleyse hiç durmayın
işinizi değiştirin.
23 Ekim - 21 Kasým
22 Kasým - 20 Aralýk
Yakında kendinizi zirvede bulacağınızdan hiç
kuşkunuz olmasın. Şu günlerde sevgilinizden
size karşı daha tutkulu davranmasını
bekleyeceksiniz. Yalnızsanız artık utangaçlığı
bırakın. Biraz cesaret çok işinize yarayacak.
20 Ocak - 18 Þubat
Yoğun bir iş temposu sizi bekliyor. Ekip çalışmaları gündemde. Zamanınızın çoğunu işinize
ayıracaksınız. Bunun sonucunda maddi ve
manevi açıdan rahatlık kazanacaksınız. Uzak
bir yerden gelen biriyle tanışacaksınız.
Herşey yolunda gidecek. Yeni bir insan hayatınıza girebilir. Ve yaşamınızı değiştirebilir.
Agresif tavırlardan vazgeçip uyumlu olmaya
çalışmalısınız. Aşk, sizi derinden etkileyen bu
olguyla karşılaşmak, dengenizi bozuyor.
Bu günlerde sizi yeni ve özel bir arkadaşlık
bekliyor. Bu arkadaşlık önceden hiç olmadığı
kadar iyi olacak. Fakat karşınızdaki insanı
iyice tanımadan özel hayatınıza ortak etmeyin.
Kafanızda birtakım yatırım planları var.
21 Aralýk - 19 Ocak
19
G
Perþembe, 6 Eylül 2007
Kaç Çeþit Gül Vardýr?
ül, yüzyýllardýr herkesin en gözde
çiçeðidir. Bütün ülkelerde ve bütün
yaþlarda yazýlan þiirlerde baþka
hiçbir çiçek onun verdiði anlamý verememiþtir.
Gül, her zaman tarihte yer almýþtýr.
Ýngiltere’de York ve Lancaster meclisleri güç için savaþtýklarý zaman, beyaz ve kýrmýzý gülleri amblemleri olarak seçtiler.
Çiçekler yüzünden bu savaþýn adý Güller
Savaþý diye tarihe geçti.
Güller yüzyýllardýr yetiþtirilmektedir. Sayýlamayacak kadar çok çeþidi
vardýr. Tahminen 30 ile 20’den fazla
çeþidi vardýr. Gül herhangi bir ülke ile sýnýrlý
deðildir.
Güllerin renkleri beyazdan, pembenin tüm tonlarýna, sarý, kavuniçi, en koyu kýrmýzý ve kýzýla
kadar deðiþir. Küçük düðme þeklindeki güllerden, özel olarak yetiþtirilmiþ olanlarýna kadar
birçok çeþidi vardýr.
Hemen hepsi, sýký çalýlýk veya sarmaþýk þeklindedir. Gövdeleri genellikle
dikenlidir. Bu dikenler gülü lezzetli bir
yiyecek olarak gören çeþitli hayvanlardan
korumak içindir. Özel yetiþtirilen gülleri iki
kýsýmda toplayabiliriz. Yaz gülleri genellikle
yazýn baþýnda bir kere açarlar ve kalýcý
güllerdir. Bunlar sezon boyunca, sonbaharýn sonuna kadar birçok defa açarlar.
Yaz gülleri dayanýklý, eski tarzda
güllerdir. Damasklar, yosun gülleri, sarmaþýklar ve yaban gülleri gibi.
Kalýcý güller genellikle daha az dayanýklýdýr. Çin
gülü, misk, yaprak dökmeyen güller de bunlardan
bazýlarýdýr.
irpilerin kafasýnýn ve vücudunun daha
üst bölümleri kýsa sarýmsý dikenlerle
kaplýdýr. Yetiþkinlerin 5000 den fazla
dikeni olabilir. Diðer kýsýmlarý kahverengi
kürk ile kaplýdýr ve kýsa bir kuyruklarý vardýr.
Tüm Avrupa’da bulunurlar ve çoðunlukla
bahçelerde yaþarlar. Ormanlýk,
bodur çalýlýk yada iþlenmiþ alanlarý tercih ederler.
Kirpiler yalnýz
yaþayan hayvanlardýr. Yiyecek
aradýklarýnda, sümüklü böcek, salyangoz,
iri böcekler ve solucanlarýn daha bol
bulunduðu çok yaðýþlý gecelerde hareketli
olurlar. Bazen de kuþ yumurtalarý ve yerde
yuva yapmýþ kuþlarýn yavrularýyla beslenirler.
Yazýn, kirpiler gün boyu geçici olarak yapraklardan, yosun ve çimenlerden yaptýklarý sýðýnaklarýnda kalýrlar. Kasýma kadar çoðu kýþ
uykusuna yatar. Yapraklardan ve yosundan yol
kenarlarýnýn aþaðýsýnda, eski tavþan
çukurlarýnda ve çürümüþ organik maddelerin
altýna yuva yaparlar. Seçtikleri yere yuva
yapacaklarý gereçleri aðýzlarýnda taþýrlar ve
gerekli büyüklükte bir yýðýn yaptýklarýnda,
içeri doðru bir çukur kazarlar ve rahat bir
barýnak yapýncaya dek
çevresinde dönerler.
Gelecek mart yada nisana
kadar kýþ uykusuna yatarlar
ve bu süre içinde kalp atýþlarý
dakikada 190 dan 20 ye kadar
düþer ve vücut ýsýlarý yaklaþýk 10
derece azalýr. Kirpilerin çoðu kýþ uykusu
sýrasýnda ölür. Görüþü zayýftýr, fakat koku
alma ve iþitme duyularý çok iyidir. Ýyi týrmanýr ve yüzebilirler. Dikenlerinin sýklýðý,
rahatsýz edildiðinde ona yardýmcý olur. Top
gibi yuvarlanarak baþýný ve yumuþak kýsýmlarýný korur. Ne yazýk ki, dikenleri onlarý
insanlardan gelen tehlikelerden korumaz.
Çoðunlukla bahçelerdeki su çukurlarýna düþerler, ezilirler, çim biçme makineleri yada böcek
zehirleri veya çöpler yüzünden ölürler.
K
Kirpileri Tanýyalým...
B
Büyük Mercan
Resifi
üyük Mercan Resifi Avustralya’nýn en önemli güzelliklerinden birisi olmakla beraber dünyanýn yedi
harikasýndan da bir tanesidir. Ayný zamanda en geniþ
resif sistemi ve yaþayan organizmalar tarafýndan yapýlmýþ en
büyük yapýdýr.
Nedir?
Avustralya’nýn kuzeybatý
kýyýsýnda 2000 km’den daha
büyük bir mesafe boyunca
uzanan Büyük Mercan Resifi
dünyadaki en büyük mercan
kayalýðýdýr. Mercan kayalýðý
aþýnmaya karþý dayanýklýdýr ve
mercan, su yosunu, magnezyum
ve kalsiyum karbonat gibi maddelerin birikerek tortu yaratmasýyla oluþmuþtur. Bu yapýsýyla binlerce hayvan ve bitkiye ev sahipliði yapmaktadýr.
Nerededir?
Avustralya’da Queensland adý verilen sahile paralel olarak
uzanmaktadýr ve Avustralya Hükümeti tarafýndan deniz parký
olarak korunmaktadýr. Daha çok kuzey-güney yönünde akmaktadýr. Büyük Mercan Resifi uzaydan görünen tek doðal organizmadýr!
Göç Eden Kuþlar
Yönlerini Nasýl
Buluyorlar?
Y
az sonunda dünyanýn çeþitleri bölgelerindeki birçok kuþ
evlerini býrakarak kýþ için güneye uçmaktadýr. Bazen
binlerce kilometre uçarak baþka kýtalara göç ederler.
Bir dahaki baharda ise ayný kýtaya geri gelmekle kalmayýp
yuvalarýna kadar gelirler! Peki yollarýný nasýl buluyorlar?
Bu duruma cevap bulmak için çeþitli çalýþmalar yapýlmýþtýr.
Bu çalýþmalardan birisinde bir grup leylek sonbaharda göç
zamanýndan önce yuvalarýndan alýnýp baþka bir yere
götürülmüþtür. Bu yeni
yerden kýþýn
beslenebilmek için
baþka bir yere gitmeleri gerekirken eski
yuvalarýna doðru yol
alýrlar! Kýþ yaklaþtýðýnda uçacaklarý yönü
bilmeleri doðuþtan
gelen bir içgüdü olarak
tanýmlanabilmektedir.
Baþka bir çalýþmada da
kuþlar uçakla
yuvalarýndan alýnýp
uzaða götürülmüþ ve serbest býrakýldýklarýnda yuvalarýna geri
dönmüþlerdir. Yuvaya dönmenin içgüdü olduðunu söylemek
bu gizemli durumu yeterince açýklamaya yetmiyor. Yavru
kuþlara ailesi tarafýndan yollarýn öðretilmediðini biliyoruz
çünkü yýllýk göçlerde ilk olarak aileler uçmaya baþlar. Yuvasýna
uçan kuþlar genellikle geceleri uçarlar bu nedenle de onlara
yolu hatýrlatacak herhangi bir þeyi göremezler.
Baþka bir teoriye göre kuþlar dünyayý çevreleyen manyetik
sahayý hissedebilirler. Manyetik sýnýrlar kuzeyden güneye
doðru uzanýr. Belki de kuþlar bu sýnýrlarla yönlerini buluyorlardýr ama bu teori hiçbir zaman ispatlanmamýþtýr.
Tarihte kuþ göçleriyle ilgili bir örnek vardýr. Colombus
Amerika kýtasýna yaklaþýrken güneybatýya uçan bir kuþ
sürüsünü görmüþtür. Bu karanýn yakýn olduðu anlamýna geldiði
için Colombus yönünü deðiþtirerek güneybatýya doðru ilerlemiþtir. Ýþte bu yüzden Colombus Florida yerine Bahama
kýyýlarýna varmýþtýr.
Reklam
Perþembe, 6 Eylül 2007

Benzer belgeler