toprak sanatlarında teknik terimler sözlüğü

TOPRAK SANATLARINDA
TEKNİK TERİMLER
SÖZLÜĞÜ
Türkçe Açıklamalı
Almanca - Fransızca - İngilizce Karşılıklı
TÜLİN AYTA - 1983
TOPRAK
S A N A T L A R I N D A
T E K N İ K
T E R İ M L E R
Türkçe Açıklamalı
Almanca/Fransızca/İngilizce Karşılıklı
DOÇ.DR.TÜLİN AYTA
1983
S Ö Z L Ü Ğ Ü
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
SÖZLÜK
KAYNAKÇA
DİZİNLER : Eski Terimler Dizini
AlmancaDizin
Fransızca Dizin
İngilizce Dizin
Maddeler Dizini
ÖNSÖZ
Binlerce yıl öncesinden başlayarak günümüze değin aralıksız sürdürülen toprak eşya yapımı ve kullanımı,
uygarlık tarihi sürecinde insana ve toplumlara en çok hizmet veren uğraşlardan biri olmuştur. Ne mutlu bir
rastlantıdır ki, ülkemiz, bu alandaki en eski ve değerli örneklerin bulunduğu topraklarda yaşamış büyük
uygarlıklar üzerinde kurulmuştur.
Geleneksel Türk seramiğinde toplu-üretime geçilmesi ilk kez Anadolu Selçukluları dönemine rastlamaktadır.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise 17. yy. sonlarına doğru üretim yavaşlamış, 18. yy. da ise tümüyle
duraklamıştır. Öte yandan, 19. yüzyıl Avrupa'sında başlayan endüstrileşme hareketleri arasında seramik
üretimi ise ön sıralarda yer almıştır.
Uzun bir duraklama devresinden sonra, ülkemizde ilk kez 1892'de Saray gereksinimlerinin karşılanması
amacıyla, Fransız mühendisler tarafından İstanbul Yıldız Çini Fabrikasının kurulmasıyla Batılı anlamda üretim
başlatılmıştı. Harp yıllarında üretimine ara verilen Yıldız Çini Fabrikası 1938'de devlet eliyle yeniden işletmeye
açılmış, ileri-ki yıllarda da özel atelye ve fabrikalar birbiri ardınca üretime başlamıştı .
Seramikçilik dalındaki usta-çırak geleneği ise 1929 yılında okul eğitiminin başlatılmasıyla yeni bir döneme
girmişti. Kısaca özetlemeye çalıştığımız seramik ve seramikçilik ortamı, hangi boyut ve biçimlerde olursa olsun
yaşamımızın ayrılmaz bir parçası olarak varlığını sürdürmektedir.
Ancak, ülkemizde çok eski zamanlara uzanan seramik geleneğine karşılık, bireysel olarak yirmibeş yılı aşkın bir
süredir içinde bulunduğumuz seramikçilik mesleğinde, yaptığımız çeşitli araştırma ve eğitim çalışmalarıyla,
henüz mesleki bir dil birliğine varılamamış olduğu gözlendi. Bu dil birliğinin bugüne kadar kuralamamış olması,
özellikle eğitim alanında oldukça önemli düzeyde bir kavram kargaşasına yol açmaktadır.
Kendi ilgi alanımız içine giren dallarda, Batılı anlamda üretim ve teknolojik olanaklara dayalı bir meslek
eğitiminin başlatılması üzerinden henüz çok uzun zaman geçmemiştir. Belki bu nedenledir ki, konularımızla
ilgili yararlı ve yetkili yayın hemen hemen yok denecek düzeydedir. Bunun sonucu, gerek öğrenci gerek
eğitmen gerekse konuyla ilişkili kişi ve kurumlar kaynak olarak yabancı yayınlara başvurmak zorundadır.
Doğaldır ki, eğitmenler de kullandıkları yabancı dil ve dallarına göre belledikleri kavram ve sözcükleri o
dillerdeki karşılıklarıyla aktarma ya da dilimize uyarlama durumunda bulunduğundan, meslek literatüründeki
bu kavram kargaşası giderek daha karmaşık bir hal arzetmektedir.
Dilimize yerleşmiş çok sayıdaki yabancı terim ve sözcük anlam itibariyle her zaman için özdeşlik
taşımamaktadır. Bu durum, sözlü ve yazılı iletişimde olduğu kadar karşılıklı anlama ve anlatmalarda da bir
takım yanlışlara yol açmaktadır. Aynı karmaşa, birbirine yakın ve bağıntılı meslek dalları arasında da
sürmektedir. İşte bu gibi nedenler bizi, mensubu bulunduğumuz seramikçilik mesleğindeki teknik terim ve
sözcüklerin Almanca, Fransızca, İngilizce gibi en çok kullanılan Batı dillerindeki karşılıklarını aramaya ve
derlemeye yöneltti.
Genellikle, Batı kültür ve teknolojisinin benimsenip uygulandığı ülkemizde, doğaldır ki, çok sayıda sözcük,
karşılıkları bulunmadığından yazım ve söyleniş tarzları dilimize uydurularak kullanılagelmiş ve bir bakıma
türkçeleştirilmiştir. Karo, kaolen, frit, pistole, feldis-pat, tünel, filter-presy emaye, fayans, seramik, file, pudra,
mermer vb. gibi.
Ancak, yine pek çok teknik terim ve sözcüğün örneklediğimiz Alm.,Fr., İng. gibi Batı dilleri arasında da, yazım
şekli itibariyle ortaklaşa kullanıldıklarını, yalnızca söyleniş tarzlarının farklılaştıklarını görmekteyiz. Adhesion,
Absorption, Engobe, Emulsion, Pore, Element, Latex, Base, Dimension, Inversion vb. gibi.
Günlük konuşma dilinin ayrılmaz sözcükleri olan bazıları ise, taşıdıkları çok yönlü anlam ve anlatım itibariyle
yanlış anlama ve anlatmalara çok yatkın sözcükler arasındadır. Kaset, fayans, plastik, seramik, emay(e), çini
vb. gibi.
Konumuzun, Türkçemizdeki ilk örneği olan bu çalışmayı başlatırken amacımız, derlenen teknik terim ve
sözcüklerin tümünün, bir seramikçiyi ilgilendiren en kısa, özlü, kapsamlı ve doğru olan tanımlarını vererek,
özellikle eğitim kademelerindeki yazılı ve sözlü iletişime açıklık kazandırmaktır. Ne var ki, tüm çabalarımıza
karşılık, yine de bazı eksiklerin bulunması olağandır. Çünkü, böylesine geniş kapsamlı bir mesleğin dili de
durağan değil, devingen bir nitelik taşımakta; 21. yy. teknolojisine doğru hızla ilerlerken hiç şüphesiz, meslek dili
de aynı hızlı gelişim içinde yenilenerek daima daha zengin bir içerik kazanmaktadır. Bu nedenle, bir başlangıç
olarak kabul ettiğimiz bu çalışmanın ileriki aşamalarında, gerekli ilavelerle daha da zenginleştirilmesi başlıca
amacımızdır.
Maddelerin belirlenmesinde genel olarak değişik ürün çeşitlerinin, temel hammaddelerin, üretimle ilgili araç
ve gereçlerin, fiziksel ve kimyasal yapı özelliklerinin, çeşitli dekor tarzlarının, fırın çeşitlerinin ve pişirim
malzemelerinin tanıtımı yapıldı. Seçilen ayrıntı-lardaki çeşitlilik nedeniyle, yer yer maddeler arası bağlantı
kurulması güçleşebilir. Ancak, çalışmalarını özellikle bilimsel ve teknik alanda yürütenler için, maddeler
arasındaki ilişkinin dikkate alınmasının yararlı olacağı kanısındayız.
Yazım tarzı itibariyle Filter-pres, Medium, Korunt, Şiferton, Sgrafitto, Vitreus gibi yaygın olarak kullanılan
sözcükler aynen alındı. Aventurine, Bone-china, Parian, Roller, Seladon gibi seyrek kullanılan karşılıksız bir
takım sözcükler ise altları çizgili olarak belirtildi.
Ayrıca, örneğin Aim. Rindshaarpinsel (sığır kılı fırçası): Dekor fırçası; Farbstoff (boya maddesi): Renklendirici;
Sandstein (kumtaşı): Pekişmiş çini; Fr. Blanc d'Espagne (İspanya beyazı): Kalsiyum karbonat; Engobe peigne
(taraklanmış angob): Ebru dekoru; Papier de verre (cam kağıdı): Zımpara; İng. Low solubility glaze (düşük
erirlikli sır): Cila; Royal water (kral suyu): Altın suyu; Biscuit firing (bisküvi pişirimi): Hamlama vb. gibi pek çok
deyiş, alışılmış kullanım biçimlerine uyularak, ilgili maddelerle anlamdaş olarak kullanıldı.
Günümüzde pek çok meslek dalı, çağdaş bilimin gereği yalnız kendi uğraş alanları içinde sınırlı kalmayıp, meslekler
arası ortak disiplinler zincirinin birbirine bağlı halkaları arasında yer almaktadır. Buna bağlı olarak da, teknoloji
üreten ülkelerin diğer ülkelerle yaptığı bilimsel ve teknik alış-verişde gerek ürünler gerekse üretim tarzları ile ilgili
deyişler geldikleri ülke diline rahatlıkla yerleşmektedir.
Bu nedenle, bağlantılı meslekler arası bir dilbirliğinin varlığı bilimsel ve teknolojik iletişimin sağlığı açısından,
günümüzde, herzaman olduğundan daha önemlidir.
"Toprak Sanatlarında Teknik Terimler Sözlüğü"nün özellikle, meslek eğitimi yapan ilgili kurum ve kuruluşlar ile
üretim kesiminde çalışanlar, amatörler ve meslekten kişi ve kuruluşlar arasında kurulması zorunlu dil birliğine
yararlı katkıda bulunabilmesini dileriz.
Tülin AYTA
AĞDALIK: Alm.Viskositât, Zahigkeit; Fr.Viscosite; İng.Viscosity -1) Bir akışkanın akıcılığının, moleküllerin yer
değiştirmesi sırasında oldukça güçlü bir moleküler toplaşma ya da iç direnç tarafından yavaşlatılması;
akışkansızlık. 2) Sırların, ergime sıcaklığında akma eğilimine karşı gösterdikleri iç direnç.
AĞI: Alm.Gift; Fr.,İng.Poison-Canlı bir organizmanın yaşamsal işlevlerinin tümünü yok eden ya da bozan
özellikli özdek; zehir.
AĞILI: Alm.giftig; Fr.Toxique; Ing.Toxic- Canlı ya da cansız organizmalar üzerinde ağı etkisi gösteren
özdek; zehirli.
AĞIRLIK: Alm.Gewicht; Fr.Poids; Ing.Gravity, weight- Bir cismin, kütlesine bağlı olarak yerçekimi etkisiyle
aşağı doğru çekilmesi; cisimleri aşağı çeken güç; bu gücün ölçütü; cismin ağır olma hali.
AĞIRLIKLI ÖLÇÜM: Alm.Gravimetrie; Fr.Gravimetrie; Ing.Gravimetry-Katı özdeklerin ve bileşenlerinin
kütlesel ağırlıklarının ölçümü.
AJUR: Alm.Ajourarbeit; Fr.Ajour; Ing.Basket ware, engraving, openwork-Kafes gibi işlemeli, oymalı tarzda
yapılan bir çeşit çiğ hamur dekoru.
AKICI SIR: Alm.Uberlaufglasur; Fr.Glaçure â faible solubilite; Ing. Fluid glaze- Ergime sıcaklığında, alkali ve
kurşun bileşikleri gibi akışkanlığı artıran hammaddelerden yüksek oranda içeren ve akma gösteren sırların
genel adı.
AKIŞKAN: Alm.Fluidum, Flüssigkeit; Fr.Fluide; Ing.Fluid- Sıvıların, gazların ve ergime sıcaklığındaki camsı yapıların
akıcılık hali.
AKITMA DEKORU: Alm.Schüttelmalerei; Fr.Peignage â la plume; Ing.Slip flow- Yaş çömlekçi işleri üzerinde
renkli angoblarla yapılan desenli mermer görünümlü bir çeşit çiğ hamur dekoru.
AKKOR: Alm.incandescent; Fr., Ing.Incandescent- Yüksek ısıya dayanıklı bir özdeğin ısıtılmasıyla ak ya da kızıl
renkli bir ışık oluşması, ışıklı görünmesi.
AKMAZLIK: Bk.Ağdalık.
1-
ALBARELLO: Fr.Albarello; Ing.Albarelli- Eskiden, italya ve Orta Avrupa'da kullanılan, kalay sırlı, üzerleri
mayolika tarzında dekorlarla resimlenmiş ecza kavanozları ile eczane kaplarına verilen ad.
ALBİT: Na 2O . Al2O3 . 6SiO2 ; Alm.Albit, Natronfeldspat; Fr.Albite, feldspath sodique; Ing.Albite, feldspar soda
Yüksek ısılarda pişirilen hamurlar ile sırlara katılan birinci dereceli ergitici. Yüksek oranda sodyum içeriği
bulunan bir çeşit feldspat.
ALÇAK (ISI) PİŞİRİM(İ): Fr.Cuisson de petit feu, feu de moufle- Genellikle, sır-üstü dekorların pişirildiği,
7000C – 8700C dereceler arasında yapılan pişirimler.
ALÇI: CaSO4 . 1/2H2O; Alm. Gips, Kalkgips; Fr.Plâtre de moulage; plâtre de Paris, Ing.Gypsum c ement, plaster of
Paris- Katı haldeyken 2000 C dereceye kadar ısıtıldığında suyunun büyük bir bölümünü kaybederek toz haline
gelen ak renkli madde. Alçı taşının ısıtılmasıyla toz haline getirilen, su ile karıştırıldığı zaman ısınarak kısa
sürede katılaşan kalsiyum bileşiği.
ALÇI MODEL GERECİ: Alm.Abdreheisen, Gipskratzer; Fr.Tournassin; Ing. Stem turning tool - Alçı tornasında
model hazırlamada kullanılan, tahta saplı kesici metal gereçlerin genel adı.
ALÇI TAŞI: CaSO4 . 2H2O; Alm.Gips-stein; Fr.Albâtre, gypse, plâtre; Ing.Alabaster, gypsum - Doğada
kristal halinde bulunan bir çeşit ak renkli mineral; alabaster.
ALET: Alm. Instrument, Werkzeug; Fr.Instrument, outil ; Ing.Instrument, tool - Belirli bir iş, işlem ya da
uygulama yapmaya yarayan basit el gereçleri.
ALKALİ: Bk. Bazlı
ALKALİ METALLER: Alm.Alkalimetalle, alkalische Metalle; Fr.Metaux alcalins; Ing.Alcaline metals- Periyotlar
dizgesinin birinci grubunda bulunan (+1) değerli, hafif, ergime noktaları düşük, hidroksitleri baz özelliği
gösteren, suda çözündüğündü (OH) hidroksil yükü veren,
2-
asitlerle birleştiğinde tuz yapan Na, K, Li gibi metallerin genel adı.
ALTIN: Au, At.ağ.197; Alm.Gold; Fr.Or; Ing.Gold- Su ve havadan etkilenmeyen, levha ve yaprak haline
getirilebilen, haddeden geçirilen, parlak sarı renkli metal.
ALTIN SUYU: Alm.Konigswasser; Fr.Eau regale; Ing.Aquaregia, royal water- 1 kısım HNO ile 3 kısım HCL
karışımından oluşan ve platin ile altın gibi değerli metalleri çözebilen güçlü bir çözücü.
ALÜMİNYUM: AL , At.ağ. 27; Alm., Fr., Ing. Aluminium; aluminum - Doğada yaygın halde bulunan
(litosferin %8'i kadar), hafif, levha halinde şekillendirilir, elektriği ileten ve endüstride demirden sonra en
çok kullanılan ak renkli metal.
ALÜMİNYUM OKSİT: Al 2O3, Alm.Aluminiumoxid, Tonerde ;Fr.Alumine; ing. Alumina- Ergime sıcaklığında
sırların akışkanlığa karşı dayanıklılığını sağlayan, akmazlığı artıran, pişme ısısını yükselten ve bazı hamurlara
katılan kavrulmuş alümin bileşiği; alümin. Bk. Kaolen
AMFOTER: Bk. Dönek.
AMORF: Bk. Şekilsizlik
ANA SIR: Alm. Grundglasur; Fr.Glaçure basique; Ing.Basic glaze- Matlaşma, renklenme, örtücülük gibi
değişimler yapılmasıyla farklı özellikler kazanabilen, bileşimleri sade ve düzenli temel sırlar.
ANATAS: TiO2, Alm.Anatas; Fr.,Ing. Anatase- Sırlarda kılcal çatlama ve asitlere dayanaklılık sağlayan,
mat beyaz ve sarı renklerin elde edilmesinde kullanılan titan bileşiği.
ANGOB: Aim.,Fr.,ing. Engobe- Toprak eşyayı astarlama ya da süsleme amacıyla kullanılan sulandırılmış doğal
killer ve seramik hamurlarına verilen genel ad.
ANGOB FIRÇASI: Alm.Engobepinsel; Fr.Pinceau â barbotine; Ing.Slip-lawn brushe- Angob uygulamalarında
kullanılan özel hazırlanmış, değişik boy ve biçimlerde sert kıllı ya da tüylü fırça.
3-
ANGSTROM: A., Al m.Angstrom; Fr.Angstroem; Ing.Angstrom - 1 cm'nin yüz
milyonda biri (1-8 cm) ya da 1 mm'nin on milyonda biri (1-7 mm) kabul
edilen mikroskopik uzunluk birimi.
ANHİDRİT: Alm.,Fr.,Ing.Anhydrite- Kimyasal bileşiminden su molekülü çıkarılmış bileşikler; yapısında su
bulunan maddelerin susuz hali. Bk. Susuz.
ANIK: Alm.Prâparat; Fr.Préparat; Ing.Preparat- Kimyasal yollarla bireşimi yapılarak elde edilen bileşikler.
ANIKLAMA: Alm.Preparation; Fr.Préparation; Ing.Preparation- 1) Bir karışımı hazırlama işlemi. 2) Bir deneyin
verilerine dayanarak, deneylik koşullarında hazırlanmış değişik özdekler karışımı-, bu karışımı hazırlama işlemi.
ANORGANİK: Alm.anorganisch; Fr .Inorganique; Ing.Inorganic - 1) Cansız organizmaların genel adı.
2) Karbon içeriği bulunmayan kimyasal özdek.
ANORTİT: CaO . Al2O3 . 2SİO2 ; Alm.Anorthit; Fr.Anorthite, feldpath calcique; Ing.Anorthite- Yüksek ısılarda
pişirilen seramik hamurları ile sırlara katılan birinci derecede ergitici bir feldispat çeşidi.
ANTİMON: St, At.Ağ. 122; Alm.Antimon; Fr . Antimoine; Ing.Antimony - Gümüş renkli, kolayca kırılıcı
metalsi element.
ANTİMON OKSİT: Sb2O3 , Sb2O5 ; Alm.Antimonoxid; Fr.Oxyde d'antimoine; Ing.Antimony oxide Örtücü sırlar ile, sarı renkli boyaların ve erguvan kırmızısının elde edilmesinde kullanılan antimon bileşiği.
ARALIKLI FIRIN: Alm.Kammerofen; Fr.Four discontinu ,four intermittent; Ing.Discontinuous kiln, intermittent kiln,
periodic kiln- Pişirimin belirli zaman aralıkları içinde yapıldığı, her pişirimden sonra soğutma, boşaltma ve
yeniden yükleme yapılan fırın tiplerine verilen genel ad. Kamara fırın
ARAP ZAMKI: Alm.Gummiarabikum; Fr.Gömme arabique; Ing.Gum Arabic- Akasya türü ağaçların gövde ve
dallarından akan özsuyun havayla temasında
4-
katılaşmasıyla oluşan bir çeşit zamk. Bazı dekor uygulamalarında kullanıldığında, pişme sırasında yanarak
kaybolur.
ARAYÜZEY: Alm.Phasengrenzflâche; Fr.,Ing.Interface- Pişmiş hamur ile sır tabakası arasında oluşan ve her iki
yüzeyin özelliklerini taşıyarak onları birbirine bağlayan tabaka.
ARAYÜZEY GERİLİMİ: Bk. Yüzey gerilimi
ARDUVAZ KİLİ: Bk. Şiferton
ARITMA: Alm.Reinigung; Fr.Depuration, purification; Ing.Purification-Bir özdeği bileşimindeki yabancı
katışkılardan temizleme, saf hale getirme.
ARTİFİCİAL PORCELAİN (Ing.): Bk. Soft paste (Ing.)
ASBOLİT: Temiz olmayan, katışkılı bir çeşit kobalt filizi. Çin kobaltı.
ASETİK ASİT: CH3 . CO2 H; Alm.Essigsaure; Fr.Acide acétique; Ing.Acetic acid- Özellikle asetat ve asetonların
yapımında kullanılan, renksiz, boğucu kokulu ve aşındırıcı, etilik alkolün oksitlenmesiyle elde edilen bileşik.
ASILTI: Alm.Kolloid; Fr.Colloide; Ing.Colloid- Bir sıvı içinde dağılmış, yapışkanlık özelliği gösteren, tane iriliği
ortalama 1-100 mikron arasında değişen aynı elektrik yüküyle yüklü tanecikler.
ASİT: Alm.SMure; Fr.Acide; Ing.Acid- Sulu çözelti halinde hidrojen yükünü veren hidrojenli bileşik.
ASİT-BORİK: B2O3 . 3H 2O ; Alm.Boricacid, Borsaure; Fr.Acide borique; Ing. Boric acid- Sır bileşiminde sodyum
içeriği istenmediği zaman boraks yerine katılan hidrojenli bir bor bileşiği.
ASİTLİK (PH): Alm.Aziditat, saure, Sâure-grad; Fr.Acidite; Ing.Acidity-Bir yapının su içinde çözündüğünde asit
özelliği göstermesi.
ASTAR: Bk.Angob
5-
AŞINDIRICI: Alm.Schleifer; Fr.,Ing.Abrasive- Zımpara, karborandum gibi, bir yüzeye sürtüldüğünde o yüzeyi
temizleyen, pürüzlerini gideren, cilalayan maddeler.
AŞIRI DOYMA: Alm.Sâttigung; Fr.Sursaturation; Ing.Oversaturation- Bir sıvı ya da çözeltinin belirli bir basınç ve
ısı etkisiyle, çözünmüş bir özdeği en yüksek miktarda içine alması, alabilmesi.
AŞIRI DOYURMA: Alm. sâttigen; Fr.,Ing.Supersaturation- Doymuş bir sıvı ya da çözeltinin sıcaklık ve basınç
etkilerinin değiştirilmesiyle daha fazla çözünmesi.
ATEŞ: Alm.Feuer; Fr.Feu; Ing.Fire- Odun, kömür, saman, akaryakıt gibi yanıcı özdeklerin yanma ile
oluşturdukları ısıl erke ve ışık.
ATEŞ KİLİ: Alm.Feuerton; Fr.Argile a feu; Ing.Fireclay- Özellikle, çok yüksek sıcaklara dayanıklı seramik ürünlerin
yapımında kullanılan doğal kaynaklı refrakter killerin genel adı.
ATEŞ SANATLARI: Alm.Feuergewerbe, künsliches Feuer; Fr.Arts du feu Ing.Fire arts- Çömlek, emaye,
porselen, cam gibi yüksek sıcaklıklarda pişirilmeyle son şeklini alan ürünleri ve bu ürünlerin üretim tarzlarını
kapsayan sanat dallarına verilen ad.
ATEŞ TUĞLASI: Alm.Feuerziegel, Flammsteine; Fr.Brique de fausse sole, brique refractaire; Ing.Fire brick,
flame brick- Bileşiminde yüksek oranda silis ve alümin bulunan, çok yüksek sıcaklıklara dayanıklı, yüksek ısı
fırınlarının iç kaplamalarında kullanılan tuğla çeşidi.
ATEŞE DAYANIKLILIK: Bk. Refrakterlik
ATEŞE DAYANIR: Alm.feuerfest, feuersicher; Fr.Incombustible, refractaire; Ing.Fireproof- Çok yüksek sıcaklıklara
dayanıklı olma. Yanmaz metal (Tungsten), yanmaz tuğla (Ateş tuğlası) ve benzeri refrakter malzemeler gibi
özellikleri bulunma.
ATMA: Bk. Pullanma
ATMOSFER: Bk. Havayuvar
6-
ATOM AĞIRLIĞI: Alm.Atomgewicht; Fr.Masse atomique, poids atomique; Ing.Atom weight- Bir
elementin nötr atomunun, ağırlığı 16 olarak kabul edilen nötr oksijen atomuna göre bağıl ağırlığı.
AVENTURİNE (SIRI): Alm.,Fr.,Ing. : İlk kez Venedikli çömlekçiler tarafından yapılan, bileşimleri yüksek
oranda demir katkısıyla doyurulmuş bir çeşit kristal sırı.
AYGIT: Alm.Apparat, Gerât; Fr.Apparat, appareil; Ing.Apparatus- Bir olguyu gözlemek, ölçümlemek.
uygulamak ya da bir işlevi gerçekleştirmek amacıyla kullanılan birleşik organlar, parçalar topluluğu.
AYGITSAL SAPMA: Alm.Instrumentabweichung. Instrument Irrtum; Fr. Deviation instrumentale;
Ing.Instrumental deviation- Hassas işlemler ya da ölçümlemelerin yapıldığı aygıtlarda görülen normal
işlem dışına çıkma, yanıltıcı sonuçlar verme.
AYIRAÇ: Alm.Reagens. Zusatzmittel; Fr.Reactif; Ing.Reagent- Üst üste uygulanan özdeklerin ısı etkisiyle
kimyasal tepkimeye yol açmasıAYIRICI: Alm.Scheider , Separator; Fr .Separateur; Ing.Separator- Bir karışımın bileşenlerini ayırmaya
yarayan aygıt; su , yağ, buhar ayırıcıları gibi.
AYRIŞMA: Alm.Dissoziation; Fr-Ing.Dissociation^- Kimyasal bir bileşiğin kendini meydana getiren
elemanlarına ayrılması, çözünme.
7-
BADANA: Bk.Angob
0
BAKIR: Cu. At.ağ.64; Alm.Kupfer; Fr.Cuivre; Ing.Copper- Saf halde 1084 C derecede ergiyen.
elektriği ileten, yaprak ve levha haline getirilebilen, haddeden geçirilen kırmızı renkli metal.
0
BAKIR KIRMIZISI: Alm.Kupferrot; Fr.Rouge de cuivre. rouge flamme; Ing.Copper red- 1200 C derece
üstündeki indirgen atmosferli sıcaklıklarda pişirilen bakır oksitli sırlarda elde edilen kızıl kırmızı renk.
BAKIR OKSİT: Alm.Kupferoxid; Fr.Oxyde de cuivre; Ing.Copper oxide-Sırları boyama ve yeşil renkli
boyaların hazırlanmasında kullanılan siyah (CuO) ve kırmızı (Cu2O) renkli bakır bileşiği.
BAKIR PLAK BASKISI: Alm.Kupferumdruck; Fr.Impression de plaque de cuivre; Ing.Impression of cupper
plate- Bakır plaka üzerine çalışılan asitli ya da bürenli gravürden, sır-altı ve sır-üstü dekor boyalarıyla
baskı yapma. Bkz. Çıkartma.
BAKIR SÜLFAT: Alm.Kupfersulfat; Fr.Sulfate de cuivre; Ing.Copper sulphate- Sırları boyama ve boyaların
hazırlanmasında kullanılan beyaz (CuSO4) ve turkuvaz mavi (CuSo4 . 5H2O- Göztaşı) renkli bakır bileşiği.
BALÇIK SIRI: Alm.Lehmglasur; Ing.Slip glaze- Bileşiminde yüksek oranda demirli ve manganlı kil bulunan,
düşük sıcaklıklarda ergiyici bir çeşit kurşunlu çömlekçi sırı.
BALL KİLİ: Alm.,Fr.,Ing.Ball clay- İngiltere'de bulunan, yüksek ısılara dayanıklı, mavi ve siyah renkte, çok
plastik, avrupalı seramikçilerin sık sık kullandıkları kaolinitik bir tortul kil cinsi.
BALMUMU: Alm.Bienenwachs, Wachslicht; Fr.Cire; Ing.Beeswax, wax - Bitkisel ya da hayvansal
salgılardan oluşan yumuşak, sarımtrak renkli madde; mum» Bazı angob, sır-altı ve sır dekorlarının
yapımında, ısıtılarak sıvılaştırılarak suretiyle kullanılır. Pişirim sırasında yanarak kaybolur.
BALSAM: Bk.Pelesenk
8-
BARBOTİN: Alm.Schlicker; Fr.Barbotine; Ing.Slip- 1) Su içinde asıntıda tutulan kil, döküm çamuru.
Bk.Sulandırılmış kil 2) Su içinde asıntıda tutulan öğütülmüş sır.
BARYUM: Ba, At.ağ.137; Alm.Barium; Fr.Baryum; Ing.Barium- Normal sıcaklıkta suyu çözen, gümüş renkli,
sülfat (baritin) ve karbonat (vitherit) halinde bulunan metal, Bk. Vitherit,
BARYUM KARBONAT: BaCO3; Bk.Vitherit
BARYUM SÜLFAT: BaSO4 ; Alm.Schwerspat; Fr.Barytine, sulfate de baryum; Ing.Baryte(ta)- Ergitici olarak sır
bileşimlerine katılan bir barit (BaO) kaynağı.
BASINÇ: Alm.Druck; Fr.Pression; Ing.Pressure- Belirli bir yüzeye uygulanan kuvvet ve güç birimi.
BASINÇLI DÖKÜM: Alm.Druckgiessen; Fr,Coulage sous pression, soufflage; Ing.Pressure casting- Büyük
boyutlu parçaların dökümünde, döküm çamurunun sıkıştırılmış hava ile kalıplara doldurulması.
BASINÇLI KAP: Alm. Autoklav , Druckkessel; Fr. , Ing. Autoclave - Su buharı basıncıyla, içindeki madde ya da
eşyanın yüksek sıcaklıkta ısıtılmasını sağlayan, sıkı kapalı kap.
BAZ: Alm.Alkali, Base; Fr.Alcali, base; Ing.Alkali, base - 18. yüzyıldan bu yana, bazik metal oksitleri ile
hidroksitleri ve amonyum hidroksi-de verilen ad. Kırmızı turnusol kağıdını maviye boyayan, asitlerle
birleştiğinde tuz meydana getiren bileşikler.
BAZALT: Alm.Basalt; Fr.Basalte; Ing.Basalt- Büyük boyda feldspat kristallerinden oluşmuş sert ve siyah
renkli püskürük kayaçlar.
BAZLI: Alm.basisch; Fr .Alcalin(e), basique; Ing.Alkaline- 1) Baz miktarı yüksek olan., baz özellikleri taşıyan. 2)
Kimyasal tepkimelerde baz gibi hareket eden , suya hidroksil yükünü veren , elde kayganlık hissi bırakan
bileşikler.
9-
BELLARMİNE: 16. yy.da Köln/Almanya'da yapılmaya başlanan, armut biçimindeki tuz sırlı pekişmiş-çini
sürahilere verilen ad„ Bk.Tuz sırı
BENTONİT: Alm.Bentonit; Fr.,Ing.Bentonite- Ortalama %75 oranında montmorillonit minerali içeren,
alüminyum, demir, kalsiyum, bazen de sodyum silikattan oluşan bir kil çeşidi. Genellikle, su içinde
çözünerek şişer, Şişmeyen bentonitler ise su içinde berrak bir çözelti verirler.
BEZİR YAĞI: Alm.Leinöl; Fr.Huile de 1in; Ing.Linseed oil- Keten tohumundan elde edilen koyu sarı renkli,
yanıcı ve açık havada süratle kuruyan bitkisel yağ çeşidi.
BİÇİM BOZULMASI: Alm.Deformation , Formlosigkeit; Fr.Déformation; Ing. Deformation- Bir güç ya da basınç
altında, belirli biçimi olan bir kütlenin asıl şeklinin bozulması.
BİÇİMLENDİRME: Alm.Gestaltung; Fr.Formalisation; Ing.Formalization-1) Kullanılmakta olan
biçimlendirme araçlarıyla sanat yapıtının içeriğine biçim verme. 2) Kullanım araçlarının estetiksel tasarıma
dönüştürülmesi. Bk.Tasarım.
BİLEŞEN: Alm.Bestandteil, Komponente ; Fr.Composant, constituant; ing. Component- Bir bileşiğin yapısına
giren, bileşiği oluşturan öğeler.
BİLEŞİK: Alm.Bindung, Verbindung; Fr .Combinaison chimique, compose; Ing.Compound- İki ya da daha
fazla maddenin belirli oranlarda karışımıyla meydana gelen kimyasal tepkimeler sonucu ortaya çıkan yeni
madde.
BİLEŞİM: Alm.Zusammensetzung; Fr.,Ing.Composition- İki ya da daha çok maddenin, yeni bir madde
meydana getirmesi amacıyla, belirli oranlarda karışımı.
BİLEŞKEN: Bk.Bileşen
BİLEŞME: Alm.Verbindung; Fr.Ing.Combination- Bir bileşiği oluşturan atomların, moleküllerin ya da
öğelerin bir araya gelmesi.
10-
BİLİM: Alm.Wissenschaft; Fr.,Ing.Science- "İnsanın kuramsal etkinliğinin en yüksek biçimi. Bu etkinliğin doğa,
toplum ve düşünce yasalarına ilişkin bilgi sistemine bağlı toplumsal bilgi süreci içinde ortaya çıkan
sonuçları."
BİLYA: Alm.Mahlgut; Fr.Bill, boule, boulet; Ing.Ball, pebble- Öğütücü değirmenlerde sürtünme ile öğütme işlevi
gören, düzgün yüzlü, yuvarlak porselen taşlar ve çakıl taşları.
BİLYALI DEĞİRMEN: Alm.Kugelmühle, Muhler, Topfroller; Fr.Tambour a boulets, tambour broyeur; Ing.Ball
mill- Çeşitli hammadde ve bunların karışımlarının öğütülmesi, döküm çamuru, angob ve sır barbotininin
tektürel olarak karıştırılması amacıyla kullanılan mekanik düzenek.
BİNA SERAMİĞİ: Bk.Yapı seramiği.
BİRERİM NOKTASI: Alm.eutektische Punkt, eutektische Temperatur; Fr.Point d'eutectique; Ing.Eutectic pointBelirli sıcaklıklara dayanıklı katı bir karışımının ısıtılmasıyla, bu karışımın bileşenlerinden herbirinin kendi ergime
sıcaklıklarından farklı olarak ergime gösterdikleri ortak sıcaklık.
BİREŞİMSEL: Alm.synthetisch; Fr .Synthetique; Ing.Synthetic- Bir bireşim ya da bileşme yoluyla yapay olarak elde
edilen; sentetik
BİRİNCİL KİL: Alm.primâr Ton; Fr.Argile primaire; Ing.Primary clay-Oluşumundan başlayarak, gelişimini yer
değiştirmeden ana kayacın yakınında tamamlayan ve oldukları yerde yığışarak biriken killerin genel adı.
BİSKÜVİ: Alm.Biskuit; Fr.,Ing.Biscuit- 1) Hamlama yapılmış sırsız toprak eşya. 2) Düşük dereceli sırlarla
sırlanmakla birlikte, yüksek sıcaklıklarda pişirilerek sertleştirilen seramik eşya. 3) Normal sıcaklıkta pişirilerek
pekiştirilmiş sırsız porselen eşya. Bk.Parian porseleni.
BİSKÜVİ İŞİ: Ing.Bisque ware- Bazı Amerikan ve İngiliz seramikçilerin Parian porselene verdikleri ad.
11-
BİSKÜVİ PİŞİRİMİ: Bk.Hamlama
BİTKİSEL KÜL: Alm.vegetarisch Asche, vegetabilische Asche; Fr.Cendre vegetale; Ing.Vegetable ash- Bazı yanıcı
organik özdeklerin, yanma sonucu geride bıraktıkları toz halindeki çok ince kalıntı.
BİTKİSEL YAĞ: Alm.Pflanzenöl; Fr.Huile végétale; Ing.Vegetable oil-Bitkilerin tohum ya da meyvalarından elde
edilen, normal sıcaklıkta sıvı halde, kıvamlı, yanıcı, suda çözünmeyen, büyük moleküllü yağ asitlerinin gliserin ile
meydana getirdikleri tri-esterlerin karışımı.
BİTÜM: Alm.Bitumen, Erdpech; Fr.Bitume; Ing.Bitumen- Koyu kahverengi ve siyah arası değişen renklerde sıvı
ya da katı halde, asfalt ya da brut petrol gibi bir hidrokarbonlar karışımı. Gravür baskılarında kullanılan bir
çeşit zift.
BİZMUT: Bi_, At.ağ.209; Alm.Wismut; Fr.,Ing.Bismuth- Ergiyici alaşımlar oluşturan, parlak kızıl renkte yansımalı,
çok kolay kırılıcı bir metal.
BONE CHİNA: Eskiden, yumuşak İngiliz porselenine verilen ad. Bk.Soft Paste.
BOR: B, At. ağ.11; Alm. Bor; Fr.Bore; Ing.Boron, Waste land- 19.yy.!da bulunmuş karbona benzer metalsi
element.
BORAKS: Na2 B4 O7 . 10H2O; Alm.,Fr.,Borax; Ing.Borax, tincal- 1) Beyaz, grimsi ya da renksiz kristallerden
oluşan, alkali tadında, suda çözünür doğal sodyum-borat bileşiği. 2) Ucuz ve güçlü bir ergitici olduğundan,
düşük dereceli sırların yapımında çok kullanılan önemli bir sır maddesi.
BORİK ASİT: Bk.Asit borik
BORO-KALSİT: Bk.Kolemanit
BOYA: Alm.Farbe; Fr.Peinture; Ing.Paint- Düzgün yayılabilir şekilde taşıyıcı bir sıvı ile karıştırılmış, sır-altı, sırüstü, mayolika dekorları yapmaya, angob ve sırları renklendirmeye yarayan, renklendirici metal oksitleri ve
bileşiklerinin bazı maddelerle karıştırılmasıyla özel hazırlanmış renk verici özdekler.
12-
BOYA FIRÇASI: Alm.Malpinsel; Fr.Pinceau â peindre (coloriage); Ing. Majolica pencil- El dekorları yapımında
kullanılan çok yumuşak tüylü, özel yapılmış ince uçlu fırça.
BOYAMA ARAÇLARI: Alm.Malwerkzeuge; Fr.Materiels de coloration; Ing. Colouring materials- Çeşitli boyama
ve dekorlama işlemlerinde kullanılan değişik özellikli ve farklı biçimlerdeki araçların tümü.
BOYAR ÖZDEK: Alm.Farbstoff, Pigment; Fr.Pigment; Ing.Dyestuff, pigment-Genellikle, metal, mineral, organik
ya da kimyasal asıllı, uygulandığı yüzeyi dokulara girmeksizin renklendiren ya da bir karışım içinde moleküller
arası tekdüze dağılan renk verici, çözünmez özdek.
BOYASAPTAR: Alm.Beizmittel; Fr.,Ing.Mordant- Boyama işlemlerinde, renklendirici özdeklerin karışımda
tutunmasını sağlayan Al, Fe, Cr, Sn gibi metallerin çözünür tuzları.
BOYUT: Alm.,Fr.,Ing.Dimension- Belirli bir doğrultu ya da büyüklüğe göre ölçülebilir büyüklük; bir bütün
tarafından işgal edilen boşluk parçasının ölçümlenebilir gerçek büyüklüğü.
BOZUKLUK: Alm.defekt; Fr.Defection; Ing.Defect, defection- Bir öğenin ya da öğeler dizisinin, ait olunan bir
şeyi, bir bölümü terketmesiy-le ortaya çıkan yapı değişikliğindeki kusurluluk.
BOZUNMA: Alm.Zersetzung, Zerlegung; Fr.Décomposition; Ing.Decomposition' Bir bütünün kendini oluşturan
elemanlarından ayrılması, parçalanması.
BÖLMELİ DEKOR: Alm.Zerlegen; Fr.Cloisonnement; Ing.Cloissone- 1) Uygulanan deseni kendi içinde bölmelere
ayırma suretiyle yapılan dekor tarzı. 2) Düşük derecelerde ergiyerek akma ve yayılma özelliği gösteren sırlarla
yapılan dekorlamalarda, sırların birbirine karışmasını önleyecek şekilde yapılan parçalı süsleme.
BROM: Br, At.ağ. 80; Alm.Brom; Fr.Brome; Ing.Bromine- Halojenler sınıfından, koyu kırmızı renkli, deniz
suyundan ve tuzlu kayaçlardan elde edilen boğucu kokulu metalsi element.
13-
BUHARLAŞMA: Alm.Verdampfung; Fr.,Ing.Vaporisation- Bir bileşiğin, kimyasal yapısı değişmeksizin sıvı halden
gaz hale geçmesi.
BUHARLAŞTIRICI: Alm.Dampfmaschine; Fr.Evaporateur; Ing.Evaporator- Bazı özdeklerin kurutulması, suyunun
uçurulması işlemlerinde kullanılan aygıt.
BUHARLAŞ(TIR)MA: Alm.Verdampfung, Abdampfung; Fr.,Ing.EvaporationBir sıvının, her sıcaklıkta yüzeyden buhar haline geçmesi,, geçirilmesi.
BULAMAÇ: Alm.Tonschlamm; Fr.Barbotine, pate liquide; Ing.Slip- Döküm yoluyla şekillendirilen seramik
eşyanın yapımında, özel hazırlanan sulandırılmış, akışkan hamur.
BULANIKLIK: Alm.Trübheit, Trübung; Fr.Turbidité; Ing.Turbidity- Bir sıvının, içeriğindeki katı asıltılar nedeniyle,
karışık, çalkalanmış, saydamlığını yitirmiş hali.
BÜKÜLÜR ŞEKİLLENDİRME GERECİ: Alm.Ziehklingen; Fr.Palette flexible; Ing.Oblong steel palette- Tornada ve
elde yapılan şekillendirme çalışmalarında kullanılan, çeşitli biçimler verilmiş, esnek, düz, yassı metal gereç.
BÜKÜLME: Alm.Biegung, durchdrücken; Fr.Cintrage; Ing.Inclination-Esneme yeteneği olan bir nesnenin dış
yüzüne dairesel eğim verilmesi.
BÜK(ÜL)ME DAYANIMI: Bk. Eğilme dayanımı.
14-
CAM: Alm.Glas; Fr.Verre; Ing.Glass- Alkali ve toprak-alkali metallerin ergimiş silikatlarından elde edilen saydam,
sert, şekilsiz, kırılgan özdek.
CAM PLAKA: Alm.Glasplatte; Fr.Palette de verre; Ing.Glass slab- Boya ezmeye yarayan, cilasız, buzlu cam
levha.
CAM SUYU: Bk. Su camı
CAM TOKMAK: Alm.Glasreiber; Fr.Molette; Ing.Glass muller- Cilasız cam plaka üzerinde boya ezmeye
yarayan camdan yapılmış, düz tabanlı, saplı gereç.
CAMLAŞMA: Alm.Glasphase; Fr.,Ing.Vitrification- Bir bileşenin ya da bileşiğin ergime sıcaklığına kadar
ısıtıldıktan sonra soğumasıyla camsı yapı kazanması, cam haline geçmesi.
CAMSI: Alm.Glaskörper; Fr.Vitrifié; Ing.Glassy- Isı etkisiyle ergiye-rek cam gibi olmuş, cam özelliği
kazanmış özdek.
CAMSIZLAŞMA: Alm.Entglasung, glanzlos, Glanzlosigkeit; Fr.Dévitrification; Ing.Devitrification- 1) Camsı özellik
taşıyan bir bileşiğin bu özelliğini yitirmesi, saydamlığın bozulması. 2) Sırların, çeşitli nedenlerle gereği gibi
düzgün, pürüzsüz, kaygan bir yüzey oluşturmaması, donuk, mat ve pürüzlü bir görünüm alması.
CEVHER: Alm.Erz; Fr.Minéral; Ing.Mineral, ore- Yer kabuğunun bileşken-leri; mineral kimyasının, içlerindeki
metal ya da yarı metallerin ay-rılabildiği doğal haldeki cansız bileşenleri ya da bileşikleri.
CHİNA: Yumuşak Avrupa porselenine verilen ad. Bk. Yumuşak porselen.
CHINA CLAY (Ing.): Bk.Çin(i) kili
CHINESE SOFT PASTE (Ing.): Steatit ya da talk katkısıyla yapılmış bir çeşit porselen; yumuşak hamurların
düşük ısılarda pişirilmesiyle elde edilen porselene benzer eşya. Bk. Soft paste (Ing.)
CİLA: Alm.Töpferglasur; Fr.Vernis; Ing.Low solubility glaze- Özellikle, düşük ısılarda pişirilen çömlekçi işlerini
sırlamada kullanılan, ergime
15-
dereceleri çok düşük, yüksek oranda kurşun bileşikleri içeren, ince bir tabaka halindeki saydam sırlara
verilen ad. Bk. Parlatıcı
CİMENT: Bk. Şamot
CORNİSH-STONE (Ing.): Fr.Pierre de Cornouailles, stone; Ing.China-stone, Cornwall-stone- İngiltere'de Cornwall
(Kelt) yöresinden elde edilen, granitin bozunmasıyla oluşmuş, pegmatite benzeyen, öğütülmesi daha kolay
feldispatik bir kayaç türü; İngiliz feldispatı. Bk. Pegmatit
CREAM İŞİ: Ing.Cream ware- 1) Bileşimindeki demir oranı çok düşük olduğundan, beyaza yakın açık renkte
pişen bir ingiliz kili. 2) Bu gibi killere kuvars, feldispat, bazen de bir miktar kaolen katılarak hazırlanan
hamurlarla, ilk kez Wedgwood tarafından üretilen ince fayans eşyaya verilen genel ad. İngiliz fayansı.
ÇAKMAK TAŞI: Si02; Alm.Feuerstein, Flint, Silikastein; Fr.Silex; Ing. Flint, silex- Seramik hamurları ile sırlara katılan
doğal bir silis kaynağı.
ÇAMUR KESME TELİ: Alm.Schneidedraht; Fr.Fil â couper la terre; ing. Clay cutter- Belirli büyüklükteki seramik
hamurunu daha küçük parçalara bölme, dilimleme ve düzgün levha haline getirme işlemlerine yarayan,
naylon ya da çelik telden yapılmış basit gereç.
ÇAMUR MAKİNASI: Alm.Tonschneider; Fr.Malaxeur, pug mill; Ing.Pug mill-Su katkısıyla yumuşatılmış kil ve
hamurların tektürel karışımını yapan, havasını gideren ve düzgün biçimli kalıp halinde kullanıma hazırlayan
mekanik aygıt.
ÇANAK-ÇÖMLEK: Bk.Seramik
ÇARK: Bk.Çömlekçi tornası
ÇEKİCİ: Alm.anziehend; Fr.Attirant; Ing.Attractive- Bir yapıda, tanecikleri birbirine yaklaştırma, yakınlaşmalarına
neden olma gücü.
16-
ÇEKİM: Alm.Anziehung, Attraktion; Fr.,Ing.Attraction- Bir yapının taneciklerini birbirine yaklaştıran,
yakınlaşmalarına neden olan güç.
ÇEKME: Alm.Aufwerfen, Verziehen; Fr.Retrait; Ing.Shrinkage- Özlü killerin ve hamurların, kuruma ve pişme
sırasında fiziksel ve molekül suyunu kaybederek kütlesi ile küçülmesi, daralması.
ÇEVİKTİM: Alm.Konversion; Fr.,Ing.Conversion- Kimyasal türlerin başka türlere dönüştürülerek değişime
uğratılması.
ÇIKARTMA: Alm.Abziehbild; Fr.Chromo, decalcomanie; Ing.Ing.Decal, decalcomania, transfer paper- 1) Çeşitli
desen ve görüntülerin boyalı olarak üzerine aktarıldığı, akrilik reçina ile kaplanmış kağıt tabaka. 2) Bu gibi özel
kağıtlardaki baskının cam, tahta, seramik vb. gibi yüzeylere geçirilmesi işlemi.
ÇİÇEKSİME: Alm.Ausblühung, Effloreszenz; Fr.,Ing.Efflorescence- Bazı kimyasal tuzların hava etkisiyle örüt
suyunun bir bölümünü kaybederek, oluştukları yüzeyde tozlaşmaya uğramaları, toz haline gelmeleri. Çiçeklenme.
ÇİĞ PARÇA: Alm.Grüne Ware, Rohware, ungebrannt; Fr.Piece crue; Ing. Green body, green wareŞekillendirilip kurutularak sertleştirilmiş, ancak henüz pişmemiş ham toprak eşya.
ÇİN KIRMIZISI: Alm.China-Rot; Fr.Sang de Boeuf; Ing.Red-China- 1200°C derecenin üstündeki sıcaklıklarda
pişirilen sırlar ile indirgen atmosferde elde edilen porselen sırlarında koyu kırmızı renk; "öküz kanı kırmızısı".
ÇİNİ: Bk.Fayans
ÇİN(İ) KİLİ: Yaklaşık formülü: Al2O3.2Sİ02.2H20; Aim.China clay, Englischer kaolin; Fr.China-clay; Ing.China
clay- Granitik kayaçlarm bozunmasıyla, silis ve alüminden oluşan ak renkli, yüksek ısılara dayanıklı bir çeşit
birincil kil; İngiliz kaoleni, porselen kili olarak da anılır. Çoğu hamur hazırlamada, bazen de yüksek ısı sırlarında
silis ve alümin kaynağı olarak kullanılır. Bk. Kaolen.
17-
ÇİNKO: Zn, At. Ağ . 65; Alm. Zink; Fr., Ing.Zinc- Mavimsi ak renkli oldukça sert bir metal.
ÇİNKO BEYAZI: Alm.Zinkweiss; Fr.Blanc de zinc; Ing.White opaque tin-Yüksek oranda çinko-oksit katkısıyla
hazırlanan sırlarda mat, beyaz renkli, örtücü görünüm; çinko matı beyazlık.
ÇİNKO-OKSİT: ZnO; Alm.Zinkoxid; Fr.Oxyde de zinc; Ing.Zinc oxide-11000C dereceye kadar pişirilen sırlara
yapılan 0.05- 0.2 molekül arasındaki katkılar parlaklık verdiği halde», 0.3 molekülden daha yüksek katkılarla
mat sırlar elde edilen ve örtücü sırların yapımında kullanılan çinko bileşiği.
ÇİNKO ÜSTÜBECİ: Bk. Çinko oksit
ÇİZGE: Alm.Diagramm, Schaubild; Fr.Diagramme; Ing.Diagram- Bir olgunun çeşitli evrelerini, değişimlerini,
gelişimini çizgisel yolla anlatma, çizimle açıklama.
ÇİZGİSEL: Alm.linear, liniert; Fr.Lineaire; Ing.Linear- Çizgilerden oluşmuş; çizgili.
Ç0KTÜREL: Alm.heterogen; Fr.Heterogene; Ing.Heterogeneous- Farklı yapıdaki öğelerden oluşan
dizgeler topluluğu.
ÇÖKELEK: Alm.Niederschlag; Fr.Précipité; Ing.Precipitate- Fiziksel ya da kimyasal bir çökelme ortaya çıktığında
dipte toplanan, dibe çöken.
ÇÖKELME: Alm.Failung, niederschlagen; Fr.Précipitation; Ing.Precipitation- Fiziksel ya da kimyasal bir olgunun
ardından, çökelek denilen erimeyen yapının sıvı içinde çözünmeden katı halde kalması.
ÇÖMLEK: Alm.Gefâss, Keramik, Scherbe, Tongefâss, Topf; Fr.Céramique, poterie; Ing.Ceramic, pottery- Pişmiş
topraktan sırlı ve sırsız çeşitli mutfak eşyası, kap-kacak.
ÇÖMLEKÇİ: Alm.Geschirrhandler, Töpfer, Töpfermeister; Fr.Potier; Ing. Potter- Çanak-çömlek yapımıyla
uğraşan, çömlek yapan; çömlekçi ustası.
18-
ÇÖMLEKÇİ BIÇAĞI: Alm.Arbeitsmesser; Fr.Couteau céramique; Ing.Potter's knive- Toprak eşya yapımında yarı
yaş hamuru kesme işinde kullanılan keskin sivri uçlu, kalın sırtlı ve tahta saplı küçük bıçak çeşidi.
ÇÖMLEKÇİ İŞİ: Alm.Irdengut, Irdenware, Tonware, Topferware; Fr.Poterie; Ing.Earthenware, pottery- 1)
Porselen ve pekişmiş çini ürünleri dışında kalan sırlı ve sırsız seramik eşyanın genel adı. 2) Ortalama
9000 C-11500 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda pişirilen, gözenekli ve renkli hamurlardan yapılmış sırlı ve sırsız
eşyanın genel adı.
ÇÖMLEKÇİ TOPRAĞI: Alm.Töpferton; Fr.Terre â potier; Ing.Potter's clay-Genellikle düşük sıcaklıklarda pişirilen,
yüksek oranda demir ve mangan içerikli, özlü, plastik killerin genel adı.
ÇÖMLEKÇİ TORNASI: Alm.Töpferdrehbank, Töpferscheibe, Töpfertisch; Fr.Tour â taper, tour de potier;
Ing.Kickwheel, potter's whell- El, ayak ya da mekanik olarak hareket ettirilen metal ya da ahşap bir disk üzerine
yerleştirilmiş kilin şekillendirilmesine yarayan düzenek; çömlekçi çarkı.
ÇÖMLEKÇİLİK: Alm.Töpferei, Töpfergewerbe, Töpferkunst; Fr.Art du potier, ceramique; Ing.Pottery- Pişmiş
topraktan sırlı ve sırsız kap-kacak yapma sanatı. Çömlek yapma, çömlek işiyle uğraşma.
ÇÖMLEKHANE: Alm.Töpferei, Topferwerkstatt; Fr.Maison de potier; ing. Green house- Çanak çömlek yapılan
imalathane. Çömlek yapımıyla uğraşan çalışma yeri.
ÇÖZELTİ: Alm.Lösung; Fr.,Ing.Solution- 1) Katı bir özdeğin bir sıvı içinde erimesi, çözünmesi, 2) İki ya da
daha fazla türden molekülün tek bir evre oluşturan tektürel karışımı.
ÇÖZGEN: Alm.Lösungsmittel; Fr.Dissolvant, solvant; Ing.Solvent-1) Bir bileşiğin çözünmesine yol açarak çözeltiyi
oluşturan; kimyasal tepkime sonucu bir yapıyı çözen. 2) Çoğunlukla, sıvı halde olan ve bir takım özdekleri çözme,
eritme yeteneği bulunan özdek.
19-
ÇÖZMEK: Alm.auflösen; Fr.Dissoudre; Ing.Dissolve- Bir organizmayı ya da zerrecikler kümesini parçalayarak
bozunmasına yol açmak, çözeltiye sokmak.
ÇÖZÜCÜ: Bk. Çözgen
ÇÖZÜMLEME: Aim.,Fr.Analyse; Ing.Analysis- Bir karışımın bozunmasına yol açarak bileşenlerine ayırma; bir
bileşimi oluşturan öğeleri araştırma, katkı oranlarını belirleme.
ÇÖZÜNME: Alm.Lösung; Fr.Dissolution; Ing.Dissolution, dissolving- Katı, sıvı ve gaz evresindeki bir organizmanın
ya da zerrecikler kümesinin, kendini oluşturan öğelerin birbirinden ayrılmaları sonucu bozunması.
ÇÖZÜNMEZ: Alm.unlöslich; Fr.,Ing.Insoluble- Çözeltiye girmeyen, çözücü içinde özellikleri bozulmaksızın
erimeden kalan özdek.
ÇÖZÜNÜK: Alm.gelöst; Fr.Dissolu; Ing.Dissolute, dissolved- Bir çözelti içinde bulunan, çözünmeye
uğramış, erimiş olan.
ÇÖZÜNÜR: Alm.auflösbar, löslich; Fr.,Ing.Soluble- Bir sıvı içinde erime, çözünme özelliğine sahib özdek»
ÇÖZÜNÜRLÜK: Alm.Löslichkeit; Losbarkeit; Fr.Solubilite; Ing.Solubility-Çözünebilme özelliğine sahib bir özdeğin
çözgen içindeki birim niceliği, erirliği.
ÇUKURLUK: Alm.Höhle, Höhlung; Fr.Fossette; Ing.Dimple- Düşük dereceli ya da yetersiz pişirimler ile
normalden yüksek ısılarda yapılan aşırı pişirme sonucu sır yüzeyinde patlayan baloncukların doldurularak kapanmaması sonucu oluşan, küçük krater görünümünde delikler.
20-
DAĞILIM: Bk.Serpinme
DAĞLAMA: Alm.Âtzung; Fr.Attaque chimique; Ing.Etching- Asitli gravür ve litogravür dekorlarının
hazırlanmasında olduğu gibi; istenilen desenlerin elde edilmesi için çıplak yüzeyin asitlerle aşındırılması. Bk.
Bakır plak baskısı.
DALDIRMA: Alm.hineintauchen, Tauchen; Fr.Immersion, trempage; Ing. Dipping, immersion- 1) Bir katıyı sıvı
içine batırma. 2) Seramik eşyayı sırlama amacıyla, önceden belirlenen bir süreç içinde belirli yoğunluktaki sır
barbotinine batırarak, parça yüzeyinde gerekli kalınlıkta sır tutunmasını sağlama.
DAMITIK: Alm.Destillat; Fr.Distillat; Ing.Distillate, distilled- Damıtma yoluyla elde edilen özdek.
DAMITMA: Alm.Destination, Umsieden; Fr., Ing.Distillation- Uçmaz bir yapıya karışmış bulunan bir sıvıyı ısı
etkisiyle gaz halinde buharlaş-tırarak uçurma» karışık halde bulunan sıvı özdekleri birbirinden ayırma, özünü
çıkarma, saflaştırma; imbikten geçirme.
DEĞERLİK: Alm.Valenz, Wertigkeit; Fr.Valance; Ing»Valency- Bir eleman ya da bileşiğin elektron alışverişi.
DEĞİRMEN: Alm.Mahlmühle, Mahltopf, Topfroller; Fr.Broyeur a jarre (a boulet); Ing.Grinder, pot millHammeddelerin ince öğütülmelerine, sırların, angobların tektürel karışımlarına yarayan aygıt. Bk. Öğütücü.
DEKALKOMANİ: Özel, taşıyıcı kağıt üzerine seramik boyalarıyla desen ve çeşitli süslemeler basılarak
hazırlanan çıkartmaların genel adı. Bk. Çıkartma.
DEKOR FIRÇASI: Alm.Malpinsel, Rindshaarpinsel; Fr.Pinceau â decor, brosse â caractere; Ing.Majolica pencilSeramik eşyayı dekorlamada kullanılan çok ince ve yumuşak hayvan tüylerinden özel olarak yapılmış, çeşitli
boy ve biçimlerde fırçalar.
21-
DEMİR: Fe, At.ağ.56; Alm.Eisen; Fr.Fer; Ing.Iron- Grimsi renkli, 1500 0C derecede ergiyen, levha haline
getirilen ve haddeden geçen, hematit, limonit, pirit gibi minerallerden elde edilen sert metal.
DEMİR OKSİT: Alm.Eisenoxid; Fr.Oxyde de fer; Ing.Iron oxide - Sarı (Fe2O3 .xH2O), kırmızı (Fe2O),
siyah (FeO, Fe3O4) renklerde, sırları bej, sarı, kahverengi ve şarap kırmızısına boyayan, indirgen pişirimlerde
kül mavisi ve koyu gri renkler oluşturan, antimonlu sırları kızıla döndüren demir bileşiği.
DEMİR SÜLFÜR: Bk. Pirit
DENEY: Alm.Experiment, Versuch; Fr.Expéience, expérimenter; Ing.Experience, experiment- Yeteneklerin,
ilmin ve bilgi alanlarının zenginleşmesi, genişlemesi için birşeyi isbatlamak, doğruluğunu göstermek için
yapılan bilimsel gözlemler ve çalışmaların tümü.
DENEY PLAKASI: Alm.Probekörpern; Fr.Eprouvette; Ing.Test piece- Hamur, sır ve boya gibi malzemelerle ilgili
deneysel araştırmaların küçük boyutlu örnekleri.
DENEYİMSEL: Alm.empirisch; Fr.Empirique; Ing.Empirical- Belirli bir yöntem ya da bilimsel kuralları
dikkate almadan, kişisel ya da kol-lektif deneylerin ve bulguların verilerine dayanan.
DENEYLİK: Alm.Labor; Fr.Laboratoire; Ing.Laborator- Belirli bilimsel araştırma ve deneyler yapmaya uygun
tarzda özel suretle düzenlenmiş alan.
DENEYSEL: Alm.experimentell; Fr.Expérimental; Ing.Experimental- Bilimsel deneyimler, ölçümler, gözlemler,
bulgular, ilkeler ve olgulara dayanma; bu yolla elde edilen verileri yorumlayarak sonuca ulaşma.
DENİZ SÜNGERİ: Alm.Naturschwamm; Fr.Eponge naturelle; Ing.Natural sponge- Şekillendirme sürecinde
gerekli yüzey düzeltmeleri, çapakların temizlenmesi ve sert kenarların yumuşatılmasına yarayan sünger çeşidi.
22-
DENKLİK: Alm.Waage; Fr.,Ing.Balance- Belirli maddelerin ya da çeşitli karışımların incelikli ağırlık ölçümlerine,
tartımlarına yarayan gereç. Kütle ölçümlerine yarayan düzenek, tartaç.
DERİ SERTLİĞİ: Alm.leaderhart; Fr.Dureté du cuir; Ing.Leather-hard-Şekillendirilmiş toprak eşyanın kuruma
sürecinde suyunu kaybederek sertleşmeden önceki yarım yumuşaklık. Kazıma, kesme, oyma gibi işlemlerin
yapımına uygun kıvam.
DERİŞİK: Alm.konzentriert; Fr.Concentré; Ing.Concentrated- 1) İçindeki su oranı azalarak koyulaşmış sıvı.
Eritkeni çok, eriyeni az olan eriyik. 2) Bir çözeltinin birim hacminde niceliği en yüksek olan çözünmüş özdek.
DERİŞİKLİK: Alm.Konzentration; Fr.,Ing.Concentration- Bir çözelti içindeki çözünmüş özdek ya da
özdeklerin, birim hacmindeki sıklığı, yoğunluğu, kütlesi.
DESTEK: Alm.Aufbaustütze, Ofenstützen, Sparstützen; Fr.Des, quille,
support; Ing.Crank, prop, support- Bir fırının doldurulmasında rafların üst üste yerleştirilmesine, oylumlu
parçaların birbirine değmeden istiflenmesine yarayan, refrakter hamurlardan yapılmış, değişik boy ve
biçimlerdeki fırın malzemelerinin genel adı.
DEVİNGEN: Alm.beweglich, dynamisch; Fr.Dynamique, mobile; Ing.Dynamic, mobile- Kendinden hareket
halinde olma. Dışarıdan bir güç gerektirmeksizin bulunduğu yeri ve konumu değiştirebilme.
DEVİNGENLİK: Alm.Beweglichkeit, Mobilitât; Fr.Mobilité; Ing.Mobility-Devingen olma, yer ve durumunu
değiştirebilme yeteneği.
DEVİNİM: Alm.Bewegung; Fr.Mouvement; Ing.Motion- Belirli bir zaman sürecinde boşluktaki yerini,
konumunu, şeklini değiştirme. Kendiliğinden meydana gelen düzgün ve düzenli hareket içinde olma; niteliksel
gelişim halinde bulunma.
DIŞBÜKEY: Alm.konvex; Fr.Convexe; Ing.Convex- Yüzeyi düzgün küresel, tümsek, şişkin, kavisli olan.
23-
DIATOMİT: Bk.Kizelgur
DİNGİN: Alm.trâge; Fr.Inerte; Ing.Inactive, inert- 1) Kendine özgü bir hızı, hareketi olmayan, devinim halinde
bulunmayan. 2) Bazı gazlar ve sıvıların temas halinde olduğu ya da birlikte bulunduğu özdeklerle kimyasal
tepkimeye girmemesi; asal gazlardan Helyum, Neon, Kripton, Argon, Ksenon, Radon gibi atom halinde olup,
kimyasal tepkime göstermeyen.
DİNGİNLİK: Alm.Trâgheit; Fr.Inertie; Ing.Inertia- İçinde bulunulan hareketi, durgunluğu kendi kendine
değiştirme yetisi bulunmama; devinime karşı koyma.
DİŞ PORSELENİ: Alm.Dental-Keramik, Porzellan-zahne; Fr.Porcelaine dentale; Ing.Dental porcelain, toothporcelain- Diş protezlerinin yapımında kullanılan, feldispat (%81), kaolen (%4), kuvars (%15) karışımıyla
hazırlanmış bir çeşit saydam, teknik porselen çeşidi.
DİZGE: Alm.System; Fr.Systeme; Ing.System- Bir bütün oluşturacak şekilde, karşılıklı olarak birbirine bağlı
öğeler topluluğu; bu öğeler arasındaki yapısal ilişki, kurallar dizisi.
DOĞRU ALEVLİ FIRIN: Alm.direktflammofen; Fr.Four â flammes directes; Ing.Open flame kiln- Sırlı ya da sırsız
toprak eşyanın doğrudan doğruya çıplak alevle temas edecek şekilde pişirilmesine uygun tarzda yapılmış
seramik fırınları.
DOLGU: Alm.Füllstoff; Fr.Substance de remplissage; Ing.Filler- Belirli amaçlarla kullanılmak üzere üretilen
birtakım karışımların özelliklerini geliştirmek, yapım harcamalarını azaltmak için bileşime eklenen uygun katkı.
Seramik boyası, frit, sir gibi yapımı pahalı malzemelerin, özelliklerini bozmadan, maliyetlerini düşürmek
amacıyla içlerine katılan düşük fiyatlı özdekler.
DOLOMİT: CaCO3 . MgCO3 ; Alm.Dolomit; Fr.Dolomite, dolomie; Ing.Dolomite - Kalsiyum ve magnezyum
karbonatlarının doğal haldeki minerolojik karışımı. Sırlara kalsiyum ve magnezyumun birlikte girmesini
sağlayan, ikinci derecede ergitici doğal mineral.
24-
DONANIM: Bk.Donatım
DONATIM: Alm.Ausrüstung; Fr.Equipement; Ing.Equipment- üretim amacıyla kurulmuş bir kuruluşa gerekli
üretim araçları ve gereçler topluluğu.
DOYGUN: Alm.satt; Fr.Saturé; Ing.Saturated- Belirli bir ısı ve basınca sahip bir sıvı ya da çözeltinin, içine
konulan bir özdeği artık eritmez hale gelmesi, erimiş özdekten en yüksek miktarda içine alabilmesi.
DOYMA: Alm.Sâttigung; Fr.,Ing.Saturation- Doygun olma; bir çözelti içinde, erimiş özdekten en yüksek
miktarda bulunma.
DOYMA NOKTASI: Alm.Sattigungspunkt; Fr.Point de saturation; Ing. Saturation point- Bir çözeltide,
çözünmüş özdeklerin en çok bulunabilir niceliği, miktarı, doymuşluğun en üst derecesi.
DOYURMA: Alm.sattigen; Fr.Saturer; Ing.Saturate- Bir maddeyi bir başka madde içinde alabildiği kadar
çözmek. İki maddeyi, doyma noktasına kadar birbiriyle karıştırmak, eritmek, doygunluk sağlamak.
DÖKME: Alm.Begiessen; Fr.Arrosage; Ing.Pouring- Tek yüzü, yer yer ya da düzenli şekilde Örtülmek istenen
seramik eşya üzerine angob ya da sır barbotininin dökülmesi suretiyle yapılan uygulama tarzı.
DÖKÜM: Alm.Giess; Fr.Coulage; Ing.Casting- Bk. Döküm çamuru.
DÖKÜM ÇAMURU: Alm.Giessmasse; Fr.Pate de coulage; Ing.Casting slip-Seramik eşyanın, alçı kalıplara
dökmeyle şekillendirilmesine yarayan sulu imalat hamuru; hamur barbotini.
DÖNEK: Alm.amphoter; Fr.Amphotere; Ing.Amphoter- Baz özelliğindeki bileşiklerle olduğu
kadar,.asitlerle de birleşme özelliği gösteren madde: ALO, gibi.
DÖNER FIRIN: Alm.Drehofen; Fr.Four rotatif; Ing.Rotary furnace (kiln)-Frit yapımında kullanılan, içi refrakter
tuğla kaplı, ekseni etrafında döndürülerek çalıştırılan, bir çeşit yüksek ısı fırını.
25-
DÖVÜLÜRLÜK: Alm.Schmiedbarkeit; Fr.Malleabilité; Ing.Malleability-Metal gibi bir özdeğin çekiçle dövülerek,
ezilerek levha ya da ince tabaka haline gelebilmesi özelliği.
DUMAN: Alm.Rauch; Fr.Fumée; Ing.Fume, smoke- 1) Yanmakta olan bir öz-dekten çıkan, değişik renkli,
oldukça yoğun gazlı artık. 2) Hamur ve sırların bileşimlerinde bulunan yanıcı maddelerin pişirim sırasında
gazlaşarak bileşimden ayrılmalarıyla ortama yayılan asıltı.
DURGUN EVRE: Alm.unbeweglichkeitsphase; Fr.Phase immobile; Ing.Immobile phase (stage)- Hareketsiz,
değişmeyen, olduğu yer ve durumda kalan dönem.
DURULTU: Alm.vorsichtiges; Fr.Décantation, décantage; Ing.Decantation-Sıvı bir karışım içindeki tortunun
ayrılması için yapılan durultma sonucu oluşan duruluk hali, berraklık, durulma.
DURULTUCU: Alm.Dekantierapparat,Vorrichtung; Fr.Décanteur; Ing.Decanter- Bir sıvı içindeki asıltılı tortuyu
çöktürmeye yarayan aygıt.
DÜZELTME: Alm.Retuschieren, Uberarbeitung; Fr.Retouche; Ing.Finishing, retouching- Bir bütünün ya da
bütünden bir bölümü, bir parçayı düzeltmek, yeniden elden, gözden geçirmek, yer yer değiştirmek; son el
işleri. Yeni şekillendirilmiş bir seramik eşyaya, kurumadan önce gerekli düzeltmeleri yapmak; sırlı ve dekorlu
seramiklerdeki hataları elden geçirmek.
DÜZENEK: Alm.Apparat; Fr.Appareil; Ing.Apparatus- Belirli bir üretim ya da deney düzeni için gerekli aygıt ve
gereçler topluluğu.
DÜZENLEYİCİ: Alm.Regulator; Fr.Régulateur; Ing.Regulator- Belirli bir ölçüyü, akımı, büyüklüğü, elektrikli ya da
mekanik çalışma düzenini bozarak değiştirebilir nitelikteki aygıtsal sapma, bozukluk ve karışıklıklara karşı
korumaya, işlevi düzenli ve sabit tutmaya yarayan kontrol dizgesi: Isı (termostat), elektrik (transformatör)
düzenleyici aygıtlar gibi.
DÜZENLİ: Alm.ordentlich; Fr.Régulier; Ing.Regular- Bilimsel dizgelere, bulgulara, deneylere, kurallara
uygun biçimde olma.
26-
EBRU DEKORU: Alm.Achatware; Fr.Engobe marbre, engobe peigné; Ing.Marbled ware, marbling- Boyalı
angoblar ya da değişik renkli hamurlarla yapılan damarlı mermer görünümündeki dekorların genel adı.
EĞİLME DAYANIMI: Alm.Biegefestigkeit; Fr.Résistance a la flexion; Ing.Bending strength- Seramik yapıların,
uygulanan güç altında eğilmeye karşı dayanıklılığı.
EL DEKORU: Alm.Handmalerei; Fr.Decoration a la main; Ing.Hand decoration, hand painting- Seramik eşya
üzerine angob, sır-altı, sır, sır-üstü tarzlarında fırça, sünger, tampon, şırınga vb. gibi basit el araçlarıyla yapılan
el işi dekorların genel adı.
ELEK: Alm.Sieb; Fr.Tamis; Ing.Sieve- Hammaddelerin kaba tanelilerini ayırma, döküm çamuru, sır barbotini ya da
bazı sulu ve kuru karışımları süzme işlemlerinde kullanılan basit gereç; süzgü. Naylon, bakır, çelik gibi
dokumalarla hazırlanmış elle kullanılan örnekler olduğu gibi, mekanik işlem gören endüstriyel örnekler de
vardır. Bk. Titreşimli elek.
ELEK BASKI: Alm.siebdruck; Fr.Sérigraphy; Ing.Silk screen- Özel seramik boyaları ve sırlarıyla doğrudan ya da
dolaylı yolla yapılan baskı işlemi; serigrafi.
ELEKTRİK MIKNATISI: Alm.Elektromagnet, Magnetische Reinigung; Fr.Epurateur électromagnétique,
séparateur magnétique; Ing.Electromagnet, iron separator-, magnetic separator- Minerolojik hammaddelerin
yapısında bulunan istenmeyen demir içeriğini ayırmaya yarayan aygıt; manyetik ayırıcı.
ELEKTRİK PORSELENİ: Alm.Elekroporzellan; Fr.Porcelaine éléctrique; Ing.Electro-porcelain- Yeterince
yalıtkan olmayan normal porselene göre alçak ve yüksek elektrik gerilimlerine dayanıklı porselen türü=
100.000 volt üstündeki gerilimlere dayanıklı, yüksek oranda steatit içeriği bulunan porselen hamurlarından
yapılmış özel yalıtım gereçleri. Bk. Steatit.
27-
ELEKTRİKLİ FIRIN: Alm.Elektrobrennofen, Widerstandsofen; Fr.Four â résistance, four éléctrique; Ing.Electric
kiln, resistance furnace-Elektrik erkesiyle çalıştırılan ve gerekli sıcaklık derecelerine kadar ısı sağlayan
seramik fırınları.
ELEME: Alm.sieben; Fr.Tamisage; Ing.Screening- Elekten geçirme. Belirli malzemeleri, karışımları tane iriliğine,
kıvamına göre ayırma, ayıklama, süzme.
EL İLE: Alm.Handwerk, mit der Hand, manuell; Fr.Manuel; Ing.Hand made, handwork, manual- Fiziksel işlevin
esas rolü oynadığı elle yapılan iş. Akıldan daha çok el becerisine dayalı olan işlemler; el işi.
EL TORNASI: Alm.Hand-Drehscheibe, Tischranderscheibe; Fr.Tournette;Ing. Bench whirler, hand wheelSeramik eşyanın elle şekillendirilmesi, düzeltme yapılması ve dekorlama işlemlerinde kullanılan, ayaklı bir mil
üzerine oturtulan döner tabladan oluşan basit el aracı; turnet.
ELLE ŞEKİLLENDİRME: Alm.Handmodellieren; Fr.Modeler a la main; Ing. Hand built, hand building, hand
modelled- Mekanik yollara başvurmaksızın, doğrudan bireyin fiziksel işlevleri ile el becerisine dayanarak
uygulanan biçimlendirme yöntemi.
EKŞİT: Bk.Asit
EMAYE: Alm.Emaille; Fr.Email; Ing.Enamel- 1) Ergime derecesi düşük renkli sırça. Yüksek sıcaklıklarda ergiyen
sert sırların yüzeylerine parlaklık sağlama amacıyla kullanılan renkli cila. 2) Ergitici camsı maddeler ve özel
renklendiricilerin birlikte pişirildikten sonra öğü-tülmesiyle elde edilen metal kaplama örtüsü.
EMDİRME: Alm.Imprâgnierung; Fr.Impregnation; Ing.Imprégnation- Bir katının bütün gözeneklerini akıcı bir
sıvı ile doldurma; derinliklerine kadar sıvıya doyurma.
EMEÇ: Alm.Saugapparat; Fr.Aspirateur; Ing.Aspirator- Havayı, sıvıları, tozları ve tozlaşmış maddeleri emerek
ortamdan çeken aygıt; aspiratör.
28-
ENDÜSTRİ: Alm.Industrie; Fr.Industrie; Ing.Industry- 1) Bir işi uygulama, yapma, yürütme becerisi. 2) Belirli bir
iş ya da üretim kolunda kar amacıyla kurulmuş, toplu-üretim yapımına yönelik faaliyetlerin tümü.
ENDÜSTRİ SIRLARI: Alm.Industrieglasuren; Fr.Glaçures industrielles; Ing.Industrial glazes- Endüstriyel yollarla,
seri halde fabrikalarda üretilen seramik eşyanın sırlanmasında kullanılan bileşimleri düzenli yüzeyleri düz ve
pürüzsüz, çizilmelere, darbelere dirençli, asitlerde çözünmeyen, sürekli sürtünmelere dayanıklı, önceden
belirlenen sıcaklıklarda camlaşan sırların genel adı.
ENDÜSTRİ TASARIMI: Alm.Formgestaltung; Fr.Dessin industriel; Ing.Industrial design- "Endüstri ürünlerinin
hazırlanışı ve ortaya konuşunun özgül yaratıcı süreci. Ürünlerin kullanım değerlerini yükselterek toplumun,
toplumsal ve estetik gerekleri doğrultusunda insanların maddi ve kültürel gereksinimlerine karşılık verecek
üretim özelliklerinin en verimli hale getirilmesi".
ENDÜSTRİYEL: Alm.industriell; Fr.Industriel; Ing.Industrial- 1 Endüstri tarafından üretilmiş mal, eşya, madde
vs. 2) Toplu-üretime uygun tarzda mal üretme.
ENGLİSH CHİNA (Ing.): Bk. Kemik porseleni
ENGLİSH SOFT PASTE (Ing.): Bk. Soft paste (Ing.)
ERGİME: Alm.Schmelzung; Fr.Fusion; Ing.Fusion, melting- Isı etkisiyle erime özelliğine sahip katı özdeklerin
yeterli sıcaklığa kadar ısı-tılmasıyla meydana gelen erime, yumuşama, akışkanlık kazanma hali.
ERGİME ISISI: Alm.Schmelztemperatur, Schmelzwarme; Fr.Chaleur de fusion; Ing.Heat of fusion- Ergime
özelliğine sahip özdeklerin, ergimeleri için gerekli ve yeterli sıcaklık.
ERGİME NOKTASI: Alm.Schmelzpunkt; Fr.Point de fusion; Ing.Fusion point, melting points Ergiyici özdeklerin
tam olarak ergimeleri için gerekli en yüksek sıcaklık derecesi.
29-
ERGİTİCİ: Alm.auflösend, Flussmittel; Fr.Fondant(e); Ing.Flux- Karışımdaki silis içeriğiyle birleşip ergiyici
silikatlar meydana getirerek camlaşmayı sağlayan baz özelliğindeki ergime ısıları düşük maddeler.
ERİRGENLİK: Alm.Schmelzbarkeit; Fr.Fusibilite; Ing.Fusibility- 1) Bazı katıların ısı etkisiyle akıcı hale geçmesi,
sıvılaşması, yumuşaya-rak erimesi. 2) Ergime noktasına kadar ısıtılmış sırların eriyebilme yeteneği.
ERİRLİK: Bk.Erirgenlik.
ERİTKEN: Bk.Çözgen
ERKE: Alm.,Fr.Energie; Ing.Energy- 1) Belirli bir gücün iş yapabilme yetisi, kuvveti, etkinliği. 2) Belirli bir iş
üretmeye yeterli güç: Isıl erke, elektrik erkesi gibi.
ESNEK: Alm.elastisch; Fr.Elastique; Ing.Elastic- 1) Bükülme, eğilme, kıvrılma, katlanma, yayılma, uzayıp kısalma
gibi fiziksel özelliklere
yatkın. 2) Bazı nesneler üzerindeki hareket yeteneğini engelleyen dış güç ortadan kalktıktan sonra ilk şeklini,
biçimini, oylumunu alabilen.
ESNEKLİK: Alm.Elastizitat; Fr.Elasticite; Ing.Elasticity- Bir dış güç altındaki nesnenin üzerindeki etkinin ortadan
kalkmasıyla eski haline dönebilmesi.
ESTER: Alm.,Fr.,Ing.Ester- Asitlerle alkollerin birleşmesinden su molekülünün ayrılmasıyla meydana
gelen bileşik.
ETKİ: Alm.Wirkung, Effekt; Fr.Effet,influence; Ing.Effect, influence-Bir cismin başka bir cisim üzerinde
uyguladığı güç, kuvvet, eylem.
ETKİSİZ: Alm.neutral; Fr.Neutre; Ing.Neuter, neutral- 1) Etkisi olmayan, tepkimelere etkisiz kalan, yansız. 2) Ne
asit ne de baz özelliği gösteren madde.
EUROPEEN SOFT PASTE (Ing.): Bk. Soft paste
30-
EVİRME: Alm.,Fr.,Ing.Inversion- Alışılmış, belirli bir yapının, bir hareketin ya da normal düzenin tersine
dönmesi, yer değiştirmesi.
EVRE: Alm.,Fr.,Ing.Phase- 1) Bir işin ya da olayın gelişmesinde birbiri ardınca görülen değişik durumların her
biri° çeşitli dönemler. 2) Dengeli bir dizge içinde, kesin yüzeylerle sınırlanmış, ortamda kendine özgü
durumunu koruyan, fiziksel özellikleri değişik, birbirinden farklı tektürel bölümlerin herbiri.
EVRE ÇİZGESİ: Alm.Phasendiagramm; Fr.Diagramme de phase; Ing.Phase diagram- Bir özdek ya da karışımın
farklı evrelerinde gözlenen değişimlerin çizgisel yolla kaydedilmesi, çizgiyle gösterilmesi, anlatımı.
EVRE GEÇİŞİ: Alm.Phasenübergang, Phasenumwandlung; Fr.Transition de phase; Ing.Phase transition- Belirli
bir durum ya da dönemin, başka bir durum ya da dönemlere geçmesi. Buzun eriyerek su haline, suyun
buharlaşarak gaz haline geçmesi gibi.
EYLEMSİZ: Bk.Dingin.
31-
FAYANS: Alm.Fayance, Steingut; Fr.Faience; Ing.Earthenware, faience-1) Hamur bileşimlerine göre genellikle,
10000 C – 12000 C dereceleri arasında pişirilen, beyaz ya da açık renkli, gözenekli hamurlardan yapılmış sırlı
süs ve kullanım eşyası ile yumuşak hamurlu sağlık gereçlerinin genel adı. 2) Fayans hamurlarından yapılmış,
beyaz ya da renkli sırlarla örtülü yer ve duvar kaplama karoları; çini.
FELDİSPAT: Alm.Feldspat; Fr.Feldspath; Ing.Feldspar- Feldispatik ka-yaçların bozunmasıyla oluşan, birinci
dereceli eritken olarak seramik hamurları ile sırların bileşimine katılan ak renkli mineral. Bk.Albit; Anortit;
Ortoklas
FIRÇA: Alm.Pinsel; Fr.Pinceau; Ing.Brush- Çeşitli el dekorları, fon boyamaları ve zıh çekiminde kullanılan
değişik boy ve biçimlerde hayvan kılları ve yumuşak tüylerden yapılmış saplı sabit gereç.
FIRIN: Alm.Brennofen, Ofen; Fr.Four; Ing.Furnace, kiln- Toprak eşyanın sırlı ve sırsız pişirilmesine, sertleştirilip
pekiştirilmesine yarayan düzenek. Odun, kömür, akaryakıt, elektrik ve likit gaz gibi değişik
ısı erkeleriyle elde edilen gerekli sıcaklıklara dayanıklı, çeşitli biçim ve boyutlarda yapılır.
FIRIN ARABASI: Alm.Wagen; Fr.Wagonnet; Ing.Kiln car- Pişirime hazır ürünlerin fırına sürülmesine yarayan,
ray üzerinde hareketli raf sistemi.
FIRIN BOŞALTMA: Alm.Ausbauen; Fr.Defournement; Ing.Unloading- Ürünlerin, pişirimden sonra uygun
sıcaklıklara kadar soğutularak fırından dışarı taşı'hması; tünel fırın arabalarının boşaltılması.
FIRIN DOLDURMA: Alm.Beschicken, Einsetzen, setzen; Fr.Enfournement; Ing.Loading- Pişirime hazır
ürünlerin, pişirilmek üzere belirli bir düzene göre fırın içinde istiflenmesi; tünel fırınlarda ürünlerin fırın
arabalarına yerleştirilmesi.
FIRIN GEREÇLERİ: Alm.Brennhilfsmittel; Fr.Matériels d'enfournements; Ing.Kiln furnitures- Toprak eşyanın
pişirilmesinde, parçaların fırına yerleştirilmesine, istiflenmesine yarayan değişik boy ve biçimlerde, refrakter
hamurlardan yapılmış pişirim malzemelerinin genel adı.
32-
FIRIN MAŞASI: Alm.Brennzange; Fr.Pince d'enfournement; Ing.Kiln claw-Sic ak haldeki seramik ya da emaye
eşyanın tutulmasına yarayan özel biçimli basit gereç.
FIRIN RAFI: Alm.Brennplatte, Regalplatte, Schmotteplatte, Setzpiatte; Fr.Plaque d'enfournement, plaque
d'etage; Ing.Setting slab, shelf slab, support- Sırlı ve sırsız seramik eşyanın fırın içinde katlar halinde
istiflenmesine yarayan, yüksek ısılara dayanıklı, özel bileşimli ref-rakter hamurlardan yapılmış değişik
boyutlarda raf plakaları.
FİLE: Bk.Zıh
FILLERS (Ing.): Filint ve kuvars gibi, seramik hamurlarına sertlik ve dayanıklılık veren maddelerin genel
adı.
FİLTER-PRES: Alm.Filterpress; Fr.Filtre-presse; Ing.Clay press, filter press-r 1) Sıvıların basınç altında
süzdürülmesine yarayan aygıt. 2) Toplu-üretimde, sıvılaştırılmış hamurların suyunu süzdürerek yumuşak
levha haline getirilmesine yarayan düzenek.
FİNE CHİNA: Sert Avrupa porselenine verilen ad. Bk. Sert porselen.
FİTİL: Alm.Wurzel; Fr.Colombinage, colombine; Ing.Coil, coil-built, coiling- Oylumlu parçaların elle
şekillendirilmesinde, hamurun elle yuvarlatılıp inceltilmesi; bu yolla hazırlanılan parçaların üst üste eklenmesi
suretiyle yapılan biçimlendirme.
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Alm.physikalische Eigenschaften; Fr.Proprietes physiques; Ing.Physical properties- Bir
özdeğin kimyasal yapı özelliklerinden ayrı olarak sertlik, yoğunluk, erime, kaynama, renk gibi maddesel
özellikleri.
FLUSSMİTTELN (Alm.): Zengin dekorların yapımında kullanılan altın çözeltilerine katılan ergitici maddelerin
genel adı. Bk. Ergitici.
FORMÜL: Alm.Formely Fr.Formüle; Ing.Formula- Bir bileşiği oluşturan öğelerin simgesel ve sayısal
değerlerle belirtilmesi.
33-
FORMÜL-GRAM: Alm.Formelgewicht; Fr.Poids de formule; Ing.Formula weight- Bir bileşiği oluşturan
öğelerin bileşikteki atom ağırlıkları toplamı.
FOSFOR: P, At.ağ.31; Alm.Phosphor; Fr.Phosphore; Ing.Phosphorus- Balmumu kıvamında, yarı saydam,
sarmısak kokulu, zehirli kimyasal element. Kolaylıkla yanıcı olup, doğada serbest bulunmaz; daha çok fosforik asidin tuzları halindedir.
FOSFORLANMA: Alm.Phosphoreszenz; Fr.,Ing.Phosphorescence- 1) Bazı canlı ya da cansız varlıkların, normal
sıcaklığında hissedilir bir artış olmaksızın, radyasyon etkisiyle karanlıkta ışık yayması. 2) Özel bir bileşik üzerine ışık
ışını düştükten sonra ışığın kesilmesiyle bileşiğin bir süre daha ışıması olayı.
FRANSIZ PORSELENİ: Bk.Frit porseleni.
FRİT: Alm.,Fr.Fritte; Ing.Fritt- Sır bileşimine katılan hammeddelerden bazılarının suda çözünmesi, saf halde
kullanımın sağlığa zararlı olması, sır oluşumunda zararlı gaz çıkışları bulunması gibi nedenlerle ön-ergitilmesi.
Silikat ve borat bileşiklerine dönüştürülen bileşimin cam-laştırılması.
FRİT PORSELENİ: Ergime özelliği yüksek hammaddeler ve alkali fritleri-nin kil ile karıştırılmasıyla elde edilen
hamurlarla yapılarak düşük dereceli sıcaklıklarda pişirilen bir çeşit porselen. Bk. Soft paste (Ing.)
FRİTLEME: Alm.Frittebildung; Fr.Frittage; Ing.Fritting- Frit hazırlama, frit haline getirme işlemi. Bk. Frit
FRİTLEME KABI: Alm.Sinterschale; Fr.Gazette pour frittage; Ing.Sintering bowl- Küçük miktarlar ya da deneylik
için frit hazırlama kabı; frit potası.
FÜKÜS: Fr.Fucus- Sır-altı el dekorlarında fırçayla işlemede kayganlık sağlama amacıyla boyalara katılan bir çeşit
deniz yosunu.
34-
GALEN: PbS; Alm.Bleierz, Bleiglanz, Galenit; Fr.Galene; Ing.Galena-Ortaçağ'da yapılan çömlekleri sırlamada
kullanılan, günümüzde hemen hemen terkedilmiş çok güçlü ergitici ve ağı etkili doğal kurşun sülfür.
GAZ FIRINI: Alm.Gasofen; Fr.Four â gaz; Ing.Gas (burning) kiln-Yag yakıt ya da LPG türü sıvı yakıtlar ile ısıtılan
seramik fırınlarının genel adı.
GAZ GİDERİCİ: Alm.Entgaser; Fr.Dispositif de dégazage; Ing.Degassifier-Bir sıvı içinde çözünmüş ya da gözenekli
bir katı tarafından emilmiş, tutunmuş gazların atılmasına, giderilmesine yarayan aygıt.
GAZ GİDERME: Alm.Entgasen; Gasenbefreien; Fr.dégazage; Ing.Outgassing, degassing- Bir sıvı içinde
çözünmüş, ya da gözenekli bir katı tarafından emilmiş gazların atılması, giderilmesi işlemi.
GAZET: Alm.Brennkasette, Tellerkapseln; Fr.Casette, gazette d'assiette; Ing.Sagger, setter- Bazı sırlı porselen
eşyanın pişirilmesinde olduğu gibi, pişme sırasında doğrudan doğruya ısıyla teması sakıncalı olan toprak
eşyanın, içine konularak kapalı kap sisteminde üst üste istif halinde pişirilmesine yarayan, yüksek ısılara dayanıklı
özel bileşim li hamurlardan yapılmış, değişik çap ve boyda fırınlama gereçleri; karo gazeti (kaseti).
GAZLAŞMA: Alm.Verflüchtigung; Fr.Volatilisation; Ing.Volatilization-Bir özdeğin çeşitli yollarla gaz haline
geçmesi, buharlaşarak uçması, gözden kaybolarak yayılması.
GEÇİRGEN: Alm.durchlassig; Fr.Perméable; Ing.Permeable- Sıvıların ve özellikle suyun geçmesine, içine
girmesine elverişli olan, gözenekli yapı.
GEÇİRGENLİK: Alm.Durchlassigkeit; Fr.Perméabilite; Ing.Permeability-Gözenekli yapıların gazları yada sıvıları
geçirmesi; geçirgen yapıların geçirim özelliği.
GEÇİRİMLİ: Bkz.Geçirgen.
35-
GEÇİRİMSİZ: Alm.undurchlassig; Fr.Imperméable; Ing.Impervious, un-permeable- Sıvıların geçmesine, içine
girmesine elverişsiz olan, gözeneksiz yapı.
GEÇİRİMSİZLİK: Alm.Undurchlassigkeit; Fr.Imperméabilite; Ing.Impermeability- Gözeneksiz yapıların gazları
ya da sıvıları geçirmezliği.
GELİŞ(TİR)ME: Alm.entwickeln; Fr.Développement; Ing.Development-1) Bir şeyin gelişimini, büyümesini,
çoğalmasını, yayılmasını, yaygınlık kazanmasını sağlama. 2) Bir hamur ya da sırın ana yapısındaki bazı özellik ya
da bozuklukların kimyasal bileşimde yapılan değişim ve yeni düzenlemelerle istenilene uygun gelişimini
sağlama; yeni bir sır yapma.
GENLEŞİRLİK: Alm.Ausdehnbarkeit; Fr.Expansivité; Ing.Expansivity- Bir sıvı ya da gaz üzerindeki basıncın azalıp
sıcaklığın artmasıyla yüzeysel genişleme, yayılma, oylum büyümesi.
GENLEŞME: Alm.Expansion; Fr.Dilatation; Ing.Expansion- Katı, sıvı ve
gaz halindeki yapıların sıcaklığın artmasıyla, kütlesi ve özellikleri değişmeden oylum büyümesi, yayılması,
şişmesi, genişlemesi.
GENLEŞME KATSAYISI: GK; Alm.Ausdehnungskoeffizient (AK); Fr.Coefficient de dilatation (c.d.d.);
Ing.Expansion coefficient, coefficient of expansion (C.E.)- 1) Birim nicelikte bir özdeğin, ısısının 1⁰ C artmasıyla,
uzunluk, yüzey ya da oylumun büyümesi. 2) Seramik hamurları ve sırların genleşmeleri ise yalnızca ısıl etkenlere
bağlı olmayıp, kimyasal bileşimleri ile kendi içbasmçları arasındaki farklılaşmalara da bağlıdır.
GENLEŞME ÖLÇER: Alm.Dilatometer; Fr.Dilatometre; Ing.Dilatometer- Farklı yapılardaki oylum değişimlerinin
ölçümlenmesine yarayan aygıt.
GEREÇ: Alm.Material; Fr.Matériel; Ing.Material- Bir iş yapılması için gerekli araçlar, aygıtlar, malzemeler
topluluğu.
36-
GERİLİM: Alm.Spannung; Fr.,Ing.Tension- 1) Esnek ya da eğilip bükülür bir maddenin gerginlik hali. 2) Bir yapıyı
oluşturan parçaları, bölümleri birbirinden ayırmaya, uzaklaştırmaya yönelik güçler. Denge halindeki bir yapıyı
sıkıştıran tazyik ya da içbasınç.
GERİLİM ÖLÇER: Alm.Voltmeter; Fr.Manométre, voltmétre; Ing.Manometer, voltmeter- Elektriksel gerilim
güçleri arasındaki farklar ile kapalı buhar ve gaz basıncı ve akıcı bir sıvının basıncını ölçmeye yarayan aygıt.
GLİSERİN: C3 H5 (OH)3 ; Alm.Glyzerin; Fr.Glycérine, glycerol; Ing.Glycerin, glycerol - Bazı boyaların hazırlanması
ve sır-altı dekor uygulamalarında kullanılan renksiz, şurup kıvamında, şeker tadında, alkolde çözünen, yağların
sabunlaşmasıyla elde edilen çok değerlikli bir alkol.
GLİSERİN BOYASI: Alm.Glyzerinfarbe; Fr.Couleur glycérique; Ing.Glycerin colouring- Akışkanlığı az, şurup
kıvamında, ısı etkisiyle gaz halinde kolaylıkla çözünen, renklendirici maden tuzlarıyla elde edilip, hafifçe
ısıtılarak kullanılan bir çeşit sır-altı boyası.
G0M(A)LAK(A): Alm.Gummilack, Schellack; Fr.Gomme-laque; Ing.Shellac-Tropikal Asya'da yetişen Ficus
Religiosa ile Ficus Laccifera ağaçları üzerinde yaşayan Coccus Lacca adlı böceğin salgılarıyla oluşan bir çeşit
reçine. İspirtoda eritilerek boya ve cila işlerinde; seramikçilikte ise altın ve lüsterli sır-üstü dekor hazırlamada
kullanılır; şel-lak.
GÖRSEL SANATLAR: Alm.Bildende Künste; Fr.Arts Plastiques, Arts Visuels; Ing.Plastic Arts- "İnsanın kendi
çevresindeki nesnel gerçeklikle olan yaratıcı, etkin, dönüştürücü ilişkisinin bu tarz ve yolla anlamlı olarak dile
getirilişi...; doğrudan görsel duyular üstünde etki yapacak biçimde, insanların estetiksel duyularını harekete
geçirmeye, yaşantı ve yargılama gücünü uyandırmaya bakar."
GÖRÜNÜR GÖZENEKLİLİK: Alm.Offene Porositât; Fr.Porosité ouverte; Ing. Apparent porosity- Bir yapının gerçek
kütlesinin, görünür kütlesine oranı.
37-
GÖSTERGE(Ç): Alm.Anzeiger, Indikator, Messzeiger; Fr.Indicataur; Ing. Indicator- Değişik ölçü araçlarında,
ölçümlenen niteliğin rakamsal değerlerini gösteren aygıt.
GÖZENEK: Alm.,Fr.,Ing.Pore- Bir yapıdaki boş alanlar, boşluklar, yüzeye açılan gözle görülemeyecek kadar
küçük delikçikler. Canlı ve cansız dokulardaki açık geçitler.
GÖZENEKLİ: Alm.poros; Schwamming; Fr.Poreuse, poreux; Ing.Porous- Çok delikli, süngerimsi, su
geçirimli olma.
GÖZENEKLİLİK: Alm.Porositât; Fr.Porosite; Ing.Porosity- Bir yapının çok sayıda boşluklarla kaplı, sünger gibi
olması. Su ve nem çekicilik gibi geçirgenlik kazanması.
GÖZLEM: Alm.Beobachtung; Fr.,Ing.Observation- Olguların bilimsel olarak araştırılması yöntemi. Ortaya çıkış
biçimiyle, olguları değiştirme amacı taşımaksızın yapılan gerçekliği doğrulama*, dikkatli bir dizgesel
araştırma eylemi.
GÖZTAŞI: CuSO4.5H20; Sırlara bakır kaynağı olarak katılan bakır sülfatın ticaretteki adı. Bk.Bakır sülfat.
GRE (KUMTAŞI): Bk.Pekişmiş çini.
GÜHERÇİLE: KNO3 ; Alm.Kaliumnitrat, Salpeter; Fr.Nitre, salpêtre; Ing. Nitre- Ergime ısısının çok düşük olması
nedeniyle, ergitici olarak alçak dereceli sıcaklıklarda pişirilen sırlara katılan, ak renkli potasyum nitrat.
GÜMÜŞ: Ag, At.ağ.108; Alm.Silber; Fr.Argent; Ing.Silver- 1) Saf olarak damar halinde, galen ve pirit
mineralleri içinde gümüş sülfür halinde, bazen de antimon ve klor ile birlikte bulunan, haddeden geçirilebilen, levha ve yaprak haline getirilen ak renkli metal. 2) Sır-üstü zengin dekorların yapımında, altın ve
platin gibi çözelti halinde kullanılan değerli metal.
38-
HACIMSAL: Bk.Oylumsal
HAM SIR: Alm.Rochglasur; Fr.Glaçure crue; Ing.Raw glaze- Fritlenmek-sizin kullanılan elverişli
hammaddelerin gerekli ölçülerde doğrudan karışımıyla hazırlanmış sırlar.
HAMLAMA: Alm.Biskuitbrand, Erstebrand, Schrühbrand; Fr.Biscuiter, cuisson de biscuit; In.Biscuit
firing- Çiğ hamurların sırlamadan önce bileşimlerine göre, 7500 C-11000C dereceleri arasında yapılan
ön pişirimleri; bisküvi pişirimi.
HAMMADDE: Alm.Rohstoff; Fr.Matiere premiere (primaire); Ing.Raw material- Elle ya da mekanik olarak
henüz işlenmemiş, çalışılmamış, değişime uğramamış malzeme, üretim maddesi ve özdeklere verilen ad.
HAMUR: Alm.Fertigton; Fr.Pâte céramique; Ing.Ceramics body, prepared clay- İstenilen nitelikteki seramik
eşya yapımında kullanılmak üzere doğal killere belirli ölçülerde bazı hammaddeler katılarak özel
suretle hazırlanan karışım.
HARD PASTE (Ing.): Eski İngiliz seramikçilerinin, sert hamurlardan yapılmış feldispatik porselene
verdikleri ad.
HASSAS TERAZİ: Alm.Feinwaage; Fr.Balance de précision, microbalance; Ing.Precision balance- Miligram
yüzdesi cinsinden çok küçük ağırlıkları incelikli tartmaya yarayan deneylik aracı.
HAVA-GİDERME: Alm.Entlüftung; Fr.Désaérage; Ing.De-airing- Hamurların kütlesi içinde sıkışmış hava
boşluklarının giderilmesi. Bu amaçla yapılan hava boşaltma işlemleri. Bk. Yoğurma.
HAVALANDIRMA: Alm.Lufterneuerung, Lüftungsanlage; Fr.Aérage, ventilation; Ing.Aering, ventilation- 1)
Teknik bir işlem süresince fiziksel ya da kimyasal olayların oluşumuna yol açmak ya da oluşumu kolaylaştırmak amacıyla ortamda hava akımı oluşturmak. 2) Yükseltgen pişirimlerde, fırın atmosferine bol oksijen
girişini kolaylaştırma amacıyla, pişirim ortamında oksijenli hava dolaşımını sağlamak.
39-
HAVAN: Alm.Mörser, Reibschale; Fr.Mortier; Ing.Mortar- Bir takım katı özdeklerin ufalanıp öğütülmesine ve
toz haline getirilmesine yarayan, genellikle sert ve dayanıklı metaller ya da porselenden yapılmış çukur
çanak.
HAVANELİ: Alm.Pistille, Stössel, Stosser; Fr.Pilon; Ing.Pestle- Küçük miktarda boyalar ile deney yapımında
bazı maddelerin havanda dövülmesine yarayan sert ve dayanıklı metallerden ya da porselenden yapılmış
saplı basit gereç.
HAVAYUVAR: Alm.Atmosphare; Fr.Atmosphere; Ing.Atmosphere- Bir yapıyı çevreleyen akıcı, hareket
halindeki serbest hava tabakası.
HAZIRLAMA: Bk.Anıklama
HIZ YÖNEYİ: Alm.Geschwindigkeit; Fr.Vitesse; Ing.Velocity- Büyük bir alanı, bir uzaklığı kısa sürede ve belirli
bir yönde katetme ya da katetmeye yetkili olma. Çabukluk, sürat, hız derecesi.
HIZLI PİŞİRİM: Alm.Schnellbrand; Fr.Cuisson rapide; Ing.Fast firing-Roller tipi fırınlarda kısa süreli sır ve
dekor pişirimleri. Bk.Roller fırın.
HİÇLİK: Alm.Nichts; Fr.Nul(le); Ing.Null- Var olmamak, varlığı bulunmamak, hiç olmak.
HİDROKSİL: Alm.Hydroxil; Fr.Hydroxyle; Ing.Hydroxyl- Tek hidrojen ve oksijen atomundan oluşan (-1)
değerlikli kök.
HJSPANO-MAURESQUE İŞİ: Alm.Spanisch-maurische Keramiken; Fr.Hispano-Mauresque; Ing.HispanoMauresque ware- 18. yy. İran seramikleri arasında örnekleri görülen, daha sonra İspanya'ya yerleşen
Moritanya'lı-lar tarafından yaygmlaştırılan metalsi parıltılı seramik eşyaya verilen ad. Arap desenleri ile
bezenmiş bu gibi seramikler indirgeme sırları ile sırlanmış olup, üzerleri özel perdah yöntemiyle cilalanarak
metalsi görünüm kazanır.
HUNİ: Alm.Trichter; Fr.Entonnoir; Ing.Funnel- Akışkan özdekleri doldurma ve boşaltma işlerinde kullanılan,
gövdesi koni biçimli, ince dar boyunlu basit gereç.
40-
ISI: Alm.Warme; Fr.Chaleur; Ing.Heat- Bir özdeğin sıcaklığının artışıyla ilgili erke niceliği.
ISI İLETİMİ: Alm.WSrmeleitfahigkeit, WSrmeleitung; Fr.Conductibilité calorifique, conductibilite thermique,
conduction de chaleur; Ing.Heat conduction, thermal conductivity- Bazı yapıların sıcaklıkla ilgili erke geçirimi.
Sıcaklığı yayma, dağıtma, geçirme niteliği; ısıl iletkenlik; ısının yapı boyunca akış debisi.
ISIL: Alm.thermisch; Fr.Thermique; Ing.Thermal- Sıcaklıkla ilgili erke ve buna bağlı fiziksel tepkimelerin
genel niteliği.
ISIL AĞIRLIKLI ÖLÇÜM: Alm.Thermogravimetrie; Fr.Thermogravimetrie; Ing.Thermogravimetry- Isıtılan
özdeklerdeki ağırlık değişimlerini saptayarak, evre geçişlerini belirleme.
ISIL ARALIK: Bk.Pişme aralığı
ISILÇİFT: Alm.Thermoelement; Fr.Couple thermoelectrique, thermocouple; Ing.Thermo-couples- Platin ya da
rodyumdan iki ayrı telin birleştiği noktadaki yüksek ısıların sıcaklık derecesini saptamaya ve ışıyan erke
gücünü ölçmeye yarayan aygıt.
ISIL GENLEŞME: Alm.Thermische Ausdehnung, Warmeausdehnung; Fr.Dilatation thermique; Ing.Thermal
expansion- Isı etkisiyle, özellikler de-ğişmeksizin oylumun genişlemesi, boyutları büyümesi.
ISIL İLETKENLİK: Bk.Isı iletimi
ISIL ŞOK: Alm.thermischeschock, Thermoschock; Fr.Choc thermique; Ing.Thermal shock- Ani sıcaklık
değişimlerine karşı direnci ölçme; sırların kılcal çatlamalara dayanımını saptama amacıyla, sırlı ve sırsız
örneklerin 100 C-200 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda süratle ısıtılıp, birden soğutulması
deneyi.
ISIL ŞOK(A) DAYANIM(I): Alm.TemperaturwechselbestMndigkeit; Fr.Résistance au choc thermique;
Ing.Thermal shock resistance- Yüksek sıcaklıklarda ısıtılan yapıların ani ısı değişimlerine gösterdiği direnç.
41-
ISITICI: Alm.Heizapparat; Fr.Réchaut; Ing.Heater- İçinde yanıcı bir özdek ya da yakıt bulunan kaptan ibaret, bir
şeyi ısıtmada kullanılan basit gereç.
İÇBASINÇ: Alm.Innendruck; Fr.Tension interne; Ing.Internal pressure-Denge halindeki bir yapıyı içten
sıkıştıran, tazyik eden güç.
İÇBASINÇ ÖLÇER: Alm.Druckmesser; Fr.Manometre; Ing.Manometer- Kapalı bir düzenek içinde sıkıştırılmış
bir sıvı, gaz ya da akışkanın basıncını ölçmeye yarayan aygıt.
İÇBÜKEY: Alm.konkav; Fr.,Ing.Concave- Düzgün küresel iç yüzeyi olan çukurluk.
İÇYAPIŞKANLIK: Alm.kohâsion; Fr.Cohésion; Ing.Cohesion- 1)Maddesel bir özdeğin moleküllerini bir
arada tutan güç. 2)Zerrecikleri arasında düzenli ve dengeli bir birlik bulunan bütün; türdeş yapışma.
İĞNELİ DELİK (İĞNE DELİĞİ): Alm.Nadelstich; Fr.Trous d'épingle; Ing.Pin hole- Öğütme sırasında sır içine
zerrecikler halinde karışan silisyum karbür ya da kalker parçacıkları gibi yabancı maddelerin gaz yayımından,
sırların bileşiminde bulunan sülfat ya da florürlü maddelerden gazlaşarak ayrılan kükürt ve florürlü
gazlardan ileri gelen çok küçük delikler halindeki iğneli yüzey görünümü.
İKİ DEĞERLİKLİ: Alm.zweiwertig; Fr.Bivalent; Ing.Bivalent, divalent-Oksijende olduğu gibi, iki elektron alış
verişiyle başka atom ve köklerle birleşebilme yeteneği olan öğe.
İKİNCİL KİL: Alm.Sekundârton; Fr.Argile secondaire; Ing.Secondary clay- Jeolojik zamanlar sürecinde
yağmur suları ile çözünüp, ilk oluştukları yerden akarsu ve sellerin etkisiyle uzaklara sürüklenerek başka
yerlerde yığışan killer.
İLETKEN: Alm.Leiter; Fr.Conducteur; Ing.Conductor- Isı ve elektrik gibi güçleri iletme özelliği gösteren
ortam, maddesel yapı.
42
İLETKENLİK: Alm.Leitfâhigkeit; Fr.Conductivity Ing.Conductance, conductibility, conductivity- Isı ve elektrik
güçlerini iletme, başka yere aktarma yeteneği.
İLLİT: 0.13Na.1.13K. 3Al . 0.73Fe. 0.8Mg. 3.3(OH); Alm.İllit; Fr.,Ing.IIlite - Doğadaki illitik kayaçların
bozunmasıyla oluşan bir çeşit kil minerali.
İLMENİT: FeO.TiO2 ; Alm.İlmenite; Fr.Ilmenite, titanate de fer; ing. Ilmenite- Renkli ve mat sırlara aynı
zamanda demir girmesini sağlayan bir titan bileşiği.
İNCİ TAŞI: Bk.Perlit
İNDİRGE(N)ME: Alm.Desoxydation, Reduktion; Fr.Reduction; Ing.Reduction- 1)(+) elektrik yüklü atom ya da
atom gruplarını durdurma. 2)Bir bileşik ya da ortamda bulunan oksijen miktarını azaltma ya da belirli bir süre
içinde tümüyle giderme, ortadan kaldırma.
İNDİRGEME SIRI: Alm.Geflammte Glasur; Fr.Glaçure lustree, glaçure reductrice; Ing.Reduction glaze1)İndirgen pişirim yoluyla elde edilen sarlara verilen genel ad. 2)Mavimtrak-beyaz renkli porselen sırı. 3) Çin
kırmızısı, Raku, Seladon gibi yalnız indirgeme yoluyla elde edilebilen özel renkli artistik sırlar.
İNDİRGEN: Alm.Reduktionsmittel; Fr.Réducteur; Ing.Reducing agent, Reductor- Bir bileşik ya da ortamda
bulunan oksijeni ortadan kaldıran, indirgeme oluşturmaya yeteneği olan.
İNDİRGEN ATMOSFER: Alm.reduzierender Atmosphâre; Fr.Atmosphere reductrice; Ing.Reducing
atmosphere- Özellikle bazı özel artistik sırların elde edilmesinde, belirli bir sıcaklıktan itibaren fırın
ortamındaki bol oksijenli hava akımının durdurularak, yoğun CO 'li bir ortam oluşturulması.
İNDİRGEN PİŞİRİM: Alm.Reduzierender Brand; Fr.Cuisson réductrice; Ing.Reduction firing- İndirgen
atmosferde yapılan pişirim.
43
İNGİLİZ KAOLENİ: Bk.Çin(i) kili
İPEK MATI: Alm.seidenmatt; Fr.Mate de soie,- semi-mate; Ing.Satin matt, silky matt- Yüzeysel kristalleşmenin
çok küçük boyutlarda oluşturulması suretiyle elde edilen ipeksi görünümlü, pürüzsüz, yarı mat yarı parlak
sırların genel adı. Bk.Kristal sır.
İVDİRİCİ: Alm.Accelerator, Beschleuniger; Fr.Accélerateur; Ing.Accelerator- 1)Kimyasal bir tepkimeyi
hızlandırıcı. 2)Çok yüksek hızların temel birimleriyle ilişkili olarak, daha yüksek hızlara geçirmeye yarayan
aygıt.
İVME: Alm.Beschleunigung; Fr.Accéleration; Ing.Acceleration- Devinim durumunda bulunan bir cismin çok
kısa bir zaman aralığında, hızında oluşan artırımın, bu zaman sürecine oranı; hızlanma, süratlenme.
JASPER İŞİ: Ing.Jasper ware- İlk kez 1774'de İngiltere'de Wedgwood
tarafından yapılmış olup, günümüzde bazı yapımcılar tarafından üretimi sürdürülen açık renkli hamurlardan
yapılmış, ince pekişmiş çini eşya.
JET İŞİ: Ing. Jetware- 1)Kırmızı topraktan yapılmış, yüksek oranda manganlı siyah renkli sırla örtülü bir
çeşit seramik eşya. 2)Daha çok İngilterede üretilen bir çeşit çaydanlık.
44
KABARCIK: Alm.Blase; Fr.Bulle; Ing.Bubble- Sırlı pişirimlerde, bileşimdeki gaz çıkışı tamamlanmadan pişme
sıcaklığı süratle yükseltildiğinde görülen, ergime ısısında yayılamadan kalan küçük baloncuklar.
KABUKLANMA: Bk.Soyulma
KADMİYUM: Cd, At.ağ.112; Alm.Kadmium, Cadmium; Fr.,İng.Cadmium- Sarı seramik boyaları ile sarı sırların
hazırlanmasında kullanılan, haddeden geçebilen ve levha haline getirilebilen ak renkli metal.
KADMİYUM SARISI: Alm.Cadmiumgelb; Fr.Jaune de cadmium; Ing.Cadmium yellow- Kadmiyum sülfürden
elde edilen açık sarı renk.
KALAY: Sn, At.ağ.119; Alm.Zinn; Fr.Etain; Ing.Tin- 232°C derecede er-giyici, kolaylıkla levha ve yaprak haline
gelebilen grimsi ak renkli metal.
KALAY OKSİT: SnO2; Alm.Zinndioxid; Fr.Oxyde d'étain; Ing.Tin oxide-Beyaz ve örtücü sırların elde edilmesine
yarayan, erirgenliği yükselten, kılcal çatlamalara dayanıklılığı artıran kalay bileşiği.
KALAY SIRI: Alm.Zinnglasure; Fr.Email stannifere; Ing.Tin glaze, stain glaze- Bileşiminde yüksek oranda kalay
oksidi bulunan örtücü beyaz sır.
KALEM PİSTOLE: Alm.Lackierpistole; Fr.Aérographe; Ing.Aerographe, airbruch- Çok küçük, ince ve ayrıntılı bazı
dekor işleri ile birtakım düzeltme işlemlerinin yapılmasına yarayan ufak hazneli, kalem gibi kullanılabilir havalı
püskürtücü.
KALIMLILIK: Alm.BestSndigkeit; Fr.Stabilité; Ing.Stability- Aynı durumda kalmaya yatkınlık; Bir yapının normal
basınçlara dirençli, kopma, kırılma ve yığılma yapmaksızın sürekli denge halinde kalabilme yeteneği.
KALSİNASYON: Alm.Kalzination, Kalzinieren, Kalzinierung; Fr .Calcination; Ing.Calcining- 1)Bir özdeğin ısıtılarak örüt
suyunun giderilmesi işlemi. 2)Bir bileşimin yapısını yüksek ısı etkisi altında değiştirerek toz haline getirme.
Bk.Su giderme.
45-
KALSİYUM: Ca, At.ağ.40; Alm.Calzium; Fr..Ing.Calcium- 810°C derecede ergiyen; yumuşak ak renkli metal.
KALSİYUM FLORÜR: CaF2 ; Alm.Calziumfluorid, Fluorit, Flusspat; Fr.Calcium fluorure; Ing.Fluospar- Sırlara kireç
kaynağı olarak katılan florürlü bir kalsiyum bileşiği; kireç spatı.
KALSİYUM KARBONAT: CaCO3; Alm.Calziumcarbonat; Fr.Carbonate de calcium; Ing.Calcium carbonate;
calcite- Genellikle alçak dereceli sırlara matlık veren, yüksek dereceli sırlarda ise erirgenliği artıran önemli bir
kalsiyum bileşiği.
KALSİYUM METASİLİKAT: Bk.Vollastonit
KALSİYUM OKSİT: CaO; Alm.Calziumoxid; Fr.Oxyde de calcium; Ing.Calcium oxide- Yüksek ısılarda pişirilen
bazı hamur ve sırlara katılan kireç kaynağı.
KAMARA FIRIN: Bk.Aralıklı fırın
KANTAŞI: MnO2 ; Alm.Braunstein; Fr.Oxyde de manganese; Ing.Manganese oxide- Siyah ve kahverenkleri ile
bej ve leylak renklerin elde edilmesine yarayan, siyah renkli kaplama karoları yapımında hamurlara katılan
doğal mineral.
KAOLEN: Al2O3.2SİO2.2H2O; Aim.Kaolin; Fr.Kaolin; Ing.Kaolin(e)- Adını, Çin'de bulunan ilk olarak çıkarıldığı
Kau-Ling (Yüksek-Tepe) dağından alan, yüksek ısılara dayanıklı, pişme rengi beyaz, bir çeşit öz-süz primer kil.
Yapısında kaolinit mineralinin hakim olduğu kaolen, kağıt, ilaç, sabun vb. gibi çeşitli endüstri kolları ile
porselen yapımı ve sır hazırlamada alümin kaynağı olarak kullanılır. Sırlarda kristalleşmeye karşı dayanıklılığı
ve ağdalığı artırırken, pişme ısısını yükseltir.
KAOLİNİT: Al2O3. 2SİO2 .2H20; Alm.Kaolinton; Fr. , Ing.Kaolinite- Killerin ve kaolenin temelini oluşturan,
kaolinitik kayaçlarm bozunmasıy-la meydana gelen en önemli kil minerali.
46-
KAP-KACAK: Alm.Geschirrkeramik; Fr.Vaisselle de céramique; Ing.Household pottery- Yemek yemeye, pişirmeye,
gıdaları saklamaya ve depolamaya yarayan sofra ve mutfak eşyası.
KARANFİL YAĞI: Alm.Nelkenöl; Fr.Huile de girofle; Ing.Oil of carnatin, clove-pink- Sır-üstü boya yapımı ile medium
hazırlamada kullanılan ve karanfil ağacı bitkisinin çiçek tomurcuklarından elde edilen değerli bitkisel yağ.
KARBON:C, At.ağ.12; Alm.Kohlenstoff; Fr.Carbone; Ing.Carbon- Örgen-sel yapıların tümünde, doğadaki cansız
yapıların pek çoğunda bileşikler halinde bulunan, fizik özellikleri birbirinden farklı, çok değişik biçimlere girebilen
metalsi kimyasal öğe.
KARIŞIM: Alm.Gemisch, Mischung; Fr.Melange, mixture; Ing.Mixture-Genellikle sıvı haldeki birden çok kimyasal
özdeğin, özelliklerini kaybetmeden belirli oranlarda karışımı. Karışık haldeki özdeklerin bir arada
bulunabilmeleri.
KARIŞ(TIR)MA: Alm.mischen; Fr.Mixtion; Ing.Mixing- Birden fazla özdeğin karıştırılarak, birbiri içinde dağıtılması.
KARIŞTIRICI: Alm.Agitator, Mischer; Fr.Agitateur, délayeur, mélangeur; Ing.Agitator, mixer- Genellikle sıvı özdeklerin,
çarpıcı bir hareket oluşturarak tektürel karışımlarını sağlayan aygıt.
KARO: Alm.Fliese, Kachel; Fr.Carreau; Ing.Tile, wall tile- Yer ve duvar kaplamalarında kullanılan, değişik hamurlardan
yapılmış, çeşitli boy ve biçimlerde seramik kaplama elemanlarının genel adı; fayans, karo fayans, çini.
KARO GAZETİ: Alm.Brennkapseln, Kapseln; Fr.Echelle carreau; Ing.Tile crank- Kaplama karolarının fırına
istiflenmesinde fazla yer kaplamamaları ve alabildiğince çok sayıda karonun aynı fırında pişirilebil-mesi için
yüksek ısılara dayanıklı hamurlardan özel olarak yapılmış değişik boy ve biçimlerde istifleme gereci.
KASET: Bk.Gazet.
47-
KASILMA: Alm.schrumpfen, Schrumpfung; Fr.,Ing.Contraction- Bir yapının kütlesi değişmeksizin
oylumunun küçülmesi; çekilip toplanma, büzülme, daralma.
KATI: Alm.fest; Fr.Solide; Ing.Solid- 1)Yumuşama gösterebildiği halde sıvılaşmayan; koyu, kıvamlı, sert.
2)Molekülleri birbirine çok sıkı şekilde yaklaşık bulunan, bir genişlemeyle denge durumunda titreşim
yapabilen örütsel yapı.
KATI ASILTI: Alm.,Fr.,Ing.Suspension- 1)Bir sıvı ya da gaz içindeki, çok ince ve küçük parçacıklara bölünmüş
katı maddelerin yüzmesi, yüz-dürülmesi, erimeden kalması. 2)Birbiri içinde çözünmeyen iki cismin dağılma
dizgesi.
KATI ÇÖZELTİ: Alm.feste Lösung; Fr.Solution solide; Ing.Solid solution- 1)İki ya da daha çok molekülden
ancak tek bir evre oluşturan tektürel karışım. 2)Bir katı, sıvı ya da gazın bir başka katı içinde çözünmesi.
KATI EVRE: Alm.feste Phase; Fr.Phase solide; Ing.Solid phase- Basınç altındaki bir katının biçim ve
boyutlarının, belirli koşullar ve zaman içinde ya da sürekli olarak değişmeden kalması.
KATILAŞ(TIR)MA: Alm.Erstarrung; Fr.,Ing.Solidification- Bir yapının, doğrudan doğruya sıvı evreden katı
evreye geçmesi.
KATIK: Alm.Zusatz; Fr.Agent d'addition; Ing.Additive- Bir özdeğe, bir karışıma ya da bir ürüne, özelliklerini
geliştirmek, yeni bileşimler elde etmek için eklenen katkı maddesi.
KATIŞKI: Alm.Unreinigkeit, Verunreinigung; Fr.Impureté; Ing.Impurity-Bir yapının içine doğal etkenlerle ya
da dışarıdan karışmış, az da olsa yapının saflığını olumsuz yönde etkileyen kirlilik, safsizlik.
KATSAYI: Alm.Koeffizient; Fr.,Ing.Coefficient- 1)Bir özelliği ayırd-edici sayı.2)Bir niceliğin kaç katı alındığını
gösteren sayı. 3)Ce-birsel bir niceliğin değerini artıran sayı.
48-
KAVURMA: Alm.Glühen rösten; Fr.Grillage; Ing.Roasting- Kalsinasyon ısısının artırılarak, ergime sıcaklığından
daha düşük ısılarda yapılan pişirim. Kimyasal bir madde ya da doğal bir hammaddenin, oksitlenme
oluşturulması amacıyla oksijenli ortamda ısıtılması.
KAVURMA FIRINI: Alm.Glühofen, Sinterofen; Fr.Four â calciner, four-nette; Ing.Roasting furnace- Kavurma
işlemleri yapılmasına yarayan bir fırın çeşidi.
KAYAR PLAKALAR: Alm.Schubplatten; Fr.Dalles glissantes; Ing.Pusher slabs- 1)Roller tipi fırın plakalarının
genel adı. 2)Teknik seramiklerin pişirimine yarayan, alçak kenarlı levha biçiminde gazet çeşidi.
KAYDIRIM: Alm.übersetzung; Fr.Déplacement; Ing.Displacement- 1)Yer değiştirme; bir nesneyi bir yerden
başka yere geçirme. 2)Bir birimin belirli koşullarda yer ve konum değiştirmesi.
KAYNAMA: Alm.kochen; Fr.Ebullition; Ing.Boiling- 1)Bir sıvı ya da akışkanın ısıtılmasıyla oluşan buhar
basıncının ortamın basıncından daha büyük olduğu gözlenen evre. 2)Sırların, pişirim sürecinde ergimeden
sonra geçtikleri evre.
KAYNAMA NOKTASI: Alm.Siedepunkt, Kochpunkt; Fr.Point d'ebullition; Ing.Boiling point- 1)Basınç altındaki
bir sıvı ya da akışkanın buharlaşmaya başladığı sıcaklık derecesi. 2)Sırlarm, pişirim sürecinde yayılmadan
önce kaynamaya başladığı sıcaklık derecesi.
KAZIMA GERECİ: Alm.Modellierschlinge; Fr.Grattoir en forme; Ing. Modelling tool, stirip tool, turning toolŞekillendirilmiş toprak eşya üzerinde kurumadan önce yapılacak kazıma işlemlerinde ve tornada
şekillendirmede kullanılan özel biçim ve boyutlarda telli kesici basit gereçlere verilen genel ad.
KEMİK KÜLÜ: Alm.Calzium phosphat, Knochenasche; Fr.Cendres d'os; Ing.Bone ash- Çin işi kemik
porseleninin bileşimine katılarak saydamlığı artıran, sırlarda ise kireç kaynağı olarak kullanılan bir kalsiyum
bileşiği: Yaklaşık formülü: Ca3(PO4)2
49-
KEMİK PORSELENİ: Alm.Knochenporzellan; Fr.,Ing.Bone-China- Bileşimine yüksek oranda kemik külü ya da
sentetik kalsiyum fosfat katılarak hazırlanan yarı-saydam ingiliz porselenine verilen ad. English-China
KESİMLEME: Alm.fraktionieren; Fr.Fractionnement; Ing.Fractionation-1)Parçalara bölme, ufaltma. 2)Bir
bileşik içine karışmış bulunan gazların ya da sıvıların ayrılması yöntemi.
KESME: Bk.Yontma
KILCAL ÇATLAK: Alm.Haarrisse, Krackelee; Fr.Craquelé tressaillage; Ing.Crackle, crazing- Hamurlar ile sırlar
arasındaki genleşme farklılıklarından ileri gelen sır çatlağı.
KIRICI:Aim.Breeher; Fr.Concasseur; Ing.Breaker- Kaba ve iri hammaddenin öğütülmesi için yapılan ön
parçalamaya yarar aygıt.
KIRILCA: Alm.Kristali; Fr.Cristal; Ing.Crystal - 1) Cam görünümlü, sert ve doğal mineral; kuvars gibi.
2) Normal cama göre daha ağır, berrak ve saydam kurşunlu cam; billur.
KIRILCAL: Alm.kristallin; Fr.Cristalline; Ing.Crystalline- Atom dağılımının düzenli geometrik biçimler
oluşturduğu katı durumda kırılca hali; örüt biçiminde bulunan, örütleşmiş.
KİRİLİM: Alm.Refraktion; Fr.Refraction; Ing.Refraction- Işık yayan bir ışının ya da elektro-manyetik bir
dalganın kırılması, yön'değiştirmesi, sapması.
KIRINIM: Alm.Diffraktion; Fr.,Ing.Diffraction- Bir ışık demetinin bir delik, yarık ya da saydamsız bir yapının
yakınından geçtiğinde saparak yayılması.
KIVAMLILIK: Alm.Konsistenz; Fr.Consistance; Ing.Consistency- Bir sıvının pelteleşmesi, koyulaşması. Akışkan
bir yapının zerrecikleri arasındaki yapışkanlık, katılık.
50-
KİL: Yaklaşık formül- Al20 . 2Si02.2H 2O; Alm.Ton, Tonerde; Fr.Argile, terre; Ing.Clay- Feldispatik kayaçların
bozunması sonucu oluşan, su geçirmez, su ile karıştırıldığında şekillendirilebilen, tane iriliği 2 mikrondan küçük
toprak bileşiği; sulu alüminyum bisilikat. Bk.Kaolinit
KİMYASAL BİLEŞİM: Alm.chemische Zusammensetzung; Fr.Composition chimique; Ing.Chemical compositionBir maddeyi oluşturan atom türlerini ve oranlarını belirten tanımlama, yazılı anlatım.
KİMYASAL BİLEŞME: Alm.chemische Verbindung; Fr.Combinaison chimique; Ing.Chemical combination- Değişik
özdeklerin bir araya gelmesiyle, kimyasal özellikleri farklı yeni özdekler oluşumu.
KİMYASAL BİREŞİM: Alm.chemische Synthese; Fr.Synthese chimique; Ing. Chemical synthesis- Bir dizi tepkimeler
sonucu kimyasal bir bileşim elde etme.
KİMYASAL ÖĞE: Alm.chemische Element; Fr.Elément chimique; Ing.Chemical element- Kimyasal bileşikleri
meydana getiren, yine kimyasal özelliklere sahip basit bileşen.
KİMYASAL ÖZELLİKLER: Alm.chemische Eigenschaften; Fr .Propriétes chimiques; Ing.Chemical properties- Bir
özdeğin kimyasal yapısı ve başka özdeklerle arasında oluşan tepkimelerdeki davranışlarıyla ilgili özellikler .
KİREÇ TAŞI: Alm.Kalkstein; Fr.Pierre a chaux; Ing.Limeston- Kalsine edildikten sonra sırlara kireç kaynağı olarak
katılan kalsiyum karbonat.
KİREÇLEŞME: Bk.Kalsinasyon
KİREMİT: Alm.Dachziegel; Fr.Tuile; Ing.Roof tile- Mimari yapılarda bir çeşit koruyucu çatı örtüsü olarak kullanılan,
değişik biçim ve boyutlarda pişmiş topraktan yapılmış, bazen renkli ve renksiz sırlarla sırlanmış kaplama
elemanı.
KİRLENME: Alm.Verschmutzung; Fr.,Ing.Contamination, pollution- Fiziksel ve kimyasal özellikleri itibariyle
çevresini bozan, olumsuz etkiler ortaya çıkaran yabancı özdeklerin çeşitli yollarla çevreye bulaşması,
yayılması.
51-
KİRLETİCİ: Aim.Verunreinigung; Fr.Contaminant; Ing.Contaminant, pollutant- İstenmediği halde, çeşitli yollarla
çevreye bulaşan, çevre özelliklerini bozan özdek.
KİTRE: Alm.Tragant; Fr.Gömme adragante; Ing.Gum dragon, gum tragacanth-Geven denilen odunlu bir dağ
bitkisinden çıkarılan beyaz renkli zamk. Suda şişerek pelteleşir. İstenilen kıvamda sulandırılarak, seramik
eşyanın bazı dekor uygulamalarında kullanılır. Pişirim sırasında yanarak kaybolur.
KİZELGUR: Alm.Diatomeenerde, Kieselguhr; Fr.Kieselgu(h)r; Ing.Diato-maceous earth, diatomite, kiselguhrKabuklu deniz hayvanları ve fosillerin ufalanması sonucu oluşan ve yapısında su bulunan hafif ve çok gözenekli
silisyum dioksit. Silisli kil, silisli toprak, diyato-mit; bir çeşit ısı yalıtkanı malzemesi olarak kullanılır.
KLİNKER: Alm.Klinker; Fr.,Ing.Clinker- Kil ve kalkerin belirli oranda karıştırılıp, öğütüldükten sonra ortalama
14000 C derecedeki sıcaklıkta pişirilmesiyle elde edilen bir refrakter cinsi. Alçı taşı ile karıştırılıp öğütülerek
çimento yapımında kullanılır.
KLOR: Cl, At.ağ.35.5; Alm.Chlor; Fr.Chlore; Ing.Chlorine- Boğucu kokulu, yeşilimsi sarı renkli metalsi öğe.
KOBALT: Co , At. ağ.59; Alm.Kobalt; Fr .,Ing.Cobalt- Grimsi ak renkli, normal sıcaklıkta ferromanyetik,
sert metal.
KOBALT OKSİT: Co3O4, Co2O3, CoO; Alm.Kobaltoxid; Fr.Oxyde de cobalt; Ing.Cobalt oxide- Renklendirici
olarak ünlü kobalt mavilerinin elde edilmesinde, bazı özel hamurların renklendirilmesinde, bazı sırların lacivert
renge boyanmasında kullanılan kobalt bileşiği.
KOLEMANİT: CaO . B2O3 . .6H2O ; Alm.Borcalzit, Colemanit; Fr .Colemanite; Ing.Boro-calcite, colemanite - Güçlü bir
ergitici olarak borlu sırlara katılan, sularda çözünmeyen tek doğal borik asit kaynağı olduğundan
fritlenmeksizin kullanılabilen borokalsit.
52-
KOMPAS: Alm.Töpferzirkel; Fr.Compas d'épaisseur; Ing.Calipers-Hacımlı seramik eşyanın kalınlık ve
genişliğini ölçmeye yarayan pergele benzer, tahtadan yapılmış, uçları sivri iki bacaklı basit gereç.
KORDİYERİT: 2MgO.2Al2O3 .5H2O; Alm.Cordierit; Fr .Cordierite; Ing.Cor-dierite- Manyezi içeriği bulunan
porselen hamurlarında kendiliğinden oluşarak örütsü bir yapı meydana getirir.
KORİNDON: Sertlik bakımından elmastan sonra gelen, cam parlaklığında, refrakter endüstrisinde kullanılan,
renkli ve saydam, aşındırıcı taş. Bk.Korunt
KORNİŞ-STON: Bk.Cornish-stone
KORUNT: Alm.Korund; Fr.Corindon; Ing.Corindon, corundum- Renklendiri-ci metal oksitler tarafından doğal
olarak boyanmış değerli bir mineral. Bk.Korindon
KOVUK: Alm.Gasblase, Gasenhohraum; Fr.Cavité; Ing.Cavity- Bir katı içindeki boşluk, çukurluk.
KÖPÜRME: Alm.Aufbrausen; Fr.,Ing.Effervescence- Bazı özdeklerin bir başka özdekle değinmesiyle oluşan
gazlaşmadan ileri gelen kabarcıklı kaynama hali.
KRATER SIRI: Alm.Kraterglasur; Fr.Glaçure â cratere; Ing.Crater glaze- Bileşimi özel olarak değiştirilerek elde
edilmiş, yüzeyi krater benzeri patlak çukurlarla örtülü artistik sır çeşidi.
KRİSTAL SIRI: Alm.Kristallglasur; Fr.Glaçure â effet cristalise (cristalloide); Ing.Crystalline glaze- Soğuma
sırasında yüzeyde değişik şekillerde serpinerek kristalleşmeye yol açan özdekler katkısıyla hazırlanmış çok
güzel görünümlü artistik sırların genel adı.
KRİSTOBALİT: Alm.Cristobalit; Fr.,Ing.Cristobalite- Çatlamaları önleme amacıyla hamurlara ve sırlara katılan,
yüksek sıcaklıkta ısıtılma suretiyle ortalama %17 oylum genişlemesine uğrayan kuvars.
53-
KRİYOLİT: AlF3 . 3NaF; Alm.Kryolit; Fr. ,Ing.Cryolite- Sodyum ve alüminyum kaynağı olarak pekişmiş çini
sırlarına katılan ak renkli mineral.
KROM: Cr, At.ağ.52; Alm.Chrom; Fr.Chrome; Ing.Chromium- Gri renkli, sert, parlak, renklendirici etkisi çok
güçlü bir metal.
KROM OKSİT: Cr2O3, Cr2O3 . 3H2O; Alm.Chromoxid; Fr.Oxyde de chrome; Ing.Chrome oxide- Seramik
boyalarının hazırlanması ve sırların krom yeşillerine boyanmasında kullanılan, çok düşük sıcaklıklarda pişirilen
kurşunlu sırlarda turuncu renk veren, yüksek ısılara dayanıklı, yeşil ve siyah renkli krom bileşiği.
KUM: Alm.Sand; Fr.Sable; Ing.Sand- Çok küçük parçacıklara bölünmüş halde doğada yaygın olarak
bulunan kuvars mineralleri topluluğu.
KURŞUN: Pb, At.ağ.207; Alm.Blei; Fr.Plomb; Ing.Lead- Mavimsi gri renkli, tek başına kolaylıkla ergiyici,
yumuşak ve çok ağır metal.
KURŞUN ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ: Alm.Bleilösbarkeit; Fr.Solubilité du plomb; ing. Lead solubility- Saf kurşun
bileşikleriyle fritlenmeksizin hazırlanmış ham sırlardaki kurşunun asitli ortamlarda ağı etkisi oluşturan
çözünme yeteneği.
KURŞUN OKSİT: Alm.Bleioxid; Fr.Oxyde de plomb; Ing.Lead oxide- Bk. Mürdesenk; Kurşun üstübeci;
Sülyen
KURŞUN SİLİKAT: PbO.Si02; Alm.Bleisilikat; Fr.Silicate de plomb; Ing.Lead silicate- Kurşun bileşikleri ile silis ya
da silisyumlu bileşiklerin birerimiyle oluşmuş, düşük dereceli sıcaklıklarda ergi-yerek camlaşan, çift
bileşenli basit sır(ça).
KURŞUN SÜLFÜR: Bk.Galen
KURŞUN ÜSTÜBECİ: 2PbCO3 . Pb(OH)2 ; Alm.Bleiweiss; Fr.Céruse; Ing.Ceruse, White lead- Düşük
sıcaklıklarda ergime yeteneği yüksek, sırlarda güzel bir parlaklık ve saydamlık oluşturan, fritlenmeksizin
kullanıldığında şiddetli ağı etkisi yapan beyaz renkli bazik kurşun karbonat.
54
KURŞUN ZEHİRLENMESİ: Alm.Bleivergiftung; Fr.Intoxication saturnine; saturnisme; Ing.Lead poisoning- Saf
halde kurşun ve bileşiklerinden içeren fritlenmemiş ham çömlekçi sırlarının uzun süreli kullanımıyla canlı
organizmalarda beliren bir çeşit zehirlenme.
KURŞUNLU SAYDAM FRİT: Alm.Transparente bleihaltige fritte; Fr.Fritte transparente plombeuse;
Ing.Transparent leadbearing fritt- Bileşiminde temel ergitici olarak kurşun bileşikleri bulunan, önergitilmiş,
saydam, camsı sır maddesi.
KURŞUNSUZ SAYDAM FRİT: Alm.Transparente bleifreie fritte; Fr.Fritte transparente non-plombeuse;
Ing.Transparent leadless fritt- Ergitici olarak bileşiminde kurşun bulunmayan önergitilmiş, camsı sır maddesi.
KURŞUNSUZ SIR: Alm.Bleifreie Glasur; Fr.Glaçure non-plombeuse; Ing. Leadless glaze- Bileşiminde kurşun
bileşikleri bulunmayan sır.
KURU(T)MA: Alm.Trocknen; Fr.Sechage; Ing.Drying- Yaş ya da nemli yöntemle şekillendirilmiş hamurların,
pişirimden önce açık hava, kurutma dolabı, kurutma fırını gibi uygun sıcaklıktaki ortamlarda belirli sürelerde
bekletilerek fiziksel suyunun uçması, uçurulması.
KURUTMA DOLABI: Alm.Trockenschrank; Fr.Etüve; Ing.Drying oven, drying stove- Bir takım özdekleri belirli bir
süre düşük sıcaklıkta ısıtarak, içlerindeki su ve nemin giderilmesine yarayan deneylik aygıt.
KURUTMA KABI: Alm.Exsikkator; Fr.Dessicateur; Ing.Dessicator- İnce ölçümlerde camekanlı hassas terazilerin
içine ya da suyu ve nemi giderilmek istenilen özdeklerin içine konulan, içinde nem çekici kimyasal bir özdek
bulunan ve bulunduğu ortamda nem gideren kapaklı cam kap.
KURUTUCU: Alm.Trockner; Fr.Sechoir; Ing.Dryer, drier- Islak ya da nemli maddelerin içindeki suyun
buharlaşmasını hızlandıracak tarzda ısınmasına yarayan aygıt; ısıtılmış kurutma bölgesi.
KUTU FIRIN: Alm.elektrischer Schachtofen; Fr.Four â enfournement par le haut; Ing.Top Loading kilnÜstten açılan kapaktan yükleme yapılan fırın çeşidi.
55-
KUVARS: Si02; Alm.Kuvartz, Quarz; Fr.,Ing.Quartz- Özellikle tortul kayaçlarm tümünde bulunan,
saydam oluşundan ötürü camcılık ve seramikçilikte yaygın olarak kullanılan, ani sıcaklık değişimleri ve
asitlere dayanıklı, silis grubu silikatları tipinde bir mineral.
KUVARS DEĞİŞİMİ: Alm.Umwandlung der Kuvartz; Fr.Modification de quartz, inversion de quartz;
Ing.Quartz inversion- Hamurların pişirimi sırasında, hamurun yapısında serbest kuvars halinde bulunan silisin büyük bölümünün, 5730 C dereceye kadar tridimit ve kristobalit haline dönüşmesi.
KUVERT: Alm.Porzellanglasur; Fr.Couverte; Ing.Cover- Genellikle, pekişmiş çini ve porselen hamurları
üzerinde kullanılan ve bileşiminde kolaylıkla ergiyici maddeler bulunan saydam yüksek ısı sırları.
KÜÇÜLME: Bk.Çekme
KÜL: Alm.Asche; Fr.Cendre; Ing.Ash- 1) Bazı organik özdeklerin yanması sonucu ortaya çıkan toz halindeki
kalıntı. 2) Doğal kül sırları ya da küllü sırların ana maddesi.
KÜKÜRT: S, At.ağ.32; Alm.Schwefel; Fr.Soufre; Ing.Sulphur- Doğada saf halde ya da bileşikler halinde
bulunan sarı renkli basit öğe.
KÜTLE: Alm.,Fr.Masse; Ing.Mass- 1) Bir cismin üzerine uygulanan kuvvet ile o cisimde ortaya çıkan ivme
arasındaki oran. 2) Katı bir öz-değin şekilsiz yığını, en büyük kümesi, tümü.
KÜVE TOPRAK: Kütahya'nın Küve köyünden çıkan, ak renkli plastik bir kil çeşidi.
56-
LADEN YAĞI: Alm.Rosmarinöl; Fr.Huile de romarin; Ing.Pitch-pine oil- Medium hazırlamada kullanılan ve
bir çeşit çamdan çıkarılan zift gibi, siyah ve kokulu zamk.
LASTİK ŞIRINGA: Alm.Engobemalbâllchen, Engobemalhorn, Gummibâlle; Fr.Poire; Ing.Slip trailer- Bazı angob
ve sır dekorlarının yapımında kullanılan kauçuk hazneli, ucu delik ince boyunlu basit gereç; puar.
LATEKS: Alm.,Fr.,Ing.Latex- Bazı bitki gövdelerinin kanal boşluklarında dolaşan, süt görünümlü, yapışkan
özsuyu. Bu özsudan elde edilen yapışkan, lastik gibi esnek madde bazı özel dekorların yapımında kullanılır.
LEPİD0LİT:(LiKNa)2.F(0H)2.Al203.3Si02; Alm.Lepidolith; Fr.Lépidolithe; Ing.Lepidolithe- Daha çok yüksek
sıcaklıklarda pişirilen lityumlu alkali sırlarda lityum kaynağı olarak kullanılan bir mineral.
LİTYUM: Li, At.ağ.7; Alm, Fr ., Ing. Lithium- Gümüş renkli, katılar içinde en hafif alkali metal.
LÜLECİ TOPRAĞI: Bk.Kil
LÜLE-TAŞI: Bk.Sepiyolit
LÜSTER: Alm.Luster; Fr.Lustre; Ing.Lustre, luster- Sırlı seramik eşya yüzeyinde sedef görünümlü, metalik
parıltılı dekorların yapımında kullanılan, pişirildiğinde renkli ve parlak, metalik reçinat eriyiklerinden özel
yollarla elde edilen çözeltilere verilen ad.
57-
MADDE: Alm.Materie, Stoff; Fr.Matiere; Ing.Matter- 1) Değişmeye elverişli bir nesnede sürekli kalıcı olan;
boşlukta yer tutan. 2) Bilimsel ve teknik etkinlikler tarafından kullanılmaya, şekli değiştirilmeye uygun ürün,
malzeme. Bk.Özdek.
MAGNETİK AYIRICI: Bk.Elektrik mıknatısı
MAGNEZYUM: Mg, At.ağ.24; Aim.Magnesium; Fr.Magnésium; Ing.Magnesium-Gümüş gibi ak renkli, yaşam
için gerekli, levha haline getirilebilir, haddeden geçirilir, 651 C derecede ergiyici hafif bir metal.
MAGNEZYUM KARBONAT: MgCO3 ; Alm.Magnesiumkarbonat; Fr.Carbonate de magnesium; Ing.Magnesium
carbonate- Yüksek dereceli sırlara manyezi sağlayan magnezyum bileşiği.
MAKARALI FIRIN: Bk.Roller fırın
MANGAN: Bk.Manganez
MANGAN DİOKSİT: Bk.Kantaşı
MANGANEZ: Mn At.ağ.55; Alm.Mangan; Fr.Manganese; Ing.Manganese- Grimsi ak renkli, sert ve kolaylıkla
kınlıcı, 1200 C derecede ergiyen bir metal; siyah manyezi.
MANÜFAKTÜR: Alm.Manufaktur; Fr.Manufacture; Ing.Manufactory- üretimin el işçiliğine,bireysel bilgi ve
beceriye dayalı olarak yapıldığı endüstriyel kuruluş. Makina kullanmaksızm üretim yapılan fabrika.
MANYEZİ: MgO; Alm.Magnesit; Fr.Magnésie; Ing.Magnesia- Ak renkli, pudra halinde, hafif, suda çok az
çözünür magnezyum bileşiği.
MARN: Alm. Kalziurnkarbonathaltige Tone, Mergel; Fr.Marne; Ing.Calcareous clay, marl- Kil ve kalkerin doğal
karışımıyla oluşmuş bir kil çeşidi; kalkerli kil.
MASSE AUF MASSE (Alm.): Bk.Pate sur pâte (Fr.)
58-
MASTAR: Alm.Kaliber, Schablone; Fr.Calibre; Ing.Profile- Bir kabın iç ya da dış yüzünün yandan görünüşüne göre
kesilmiş metal, tahta vb. gibi kalıp levha; profil; şablon.
MASTARLA KALIPLAMA: Bk.Şablon ile şekillendirme
MAT SIR: Alm.matte Glasur, Steinmatt; Fr.Glaçure matte (mate); Ing.Matt glaze- Yüksek oranda matlaştırıcı
özdekler katkısıyla hazırlanmış, parlaklık göstermeyen, donuk görünümlü sırlar.
MATLAŞTIRICI: Alm.Mattierungsmittel; Fr.Substance cristallisante; Ing. Matting agent- Talk, kemik külü, çinko,
kaolen gibi, normal parlak sırlarda yüzeysel bir kristalleşmeye yol açarak matlık veren özdeklerin genel adı.
MAVİ-BEYAZ: Alm.Blau-Weiss; Fr.Bleu-Blanc; Ing.Blue-and-White- İlk olarak Çin'de, sonraları Avrupa'da
uygulanan, saf kobalt oksit mavisi ile işlenmiş sır-altı dekorlu porselen ve seramiklerin genel adı.
MAYALA(N)MA: Alm.Fermentation, Gârung; Fr.,Ing.Fermentation- Organik asıllı bir maddenin, bir maya etkisiyle
özelliklerini değiştirmesi, tek gözeli diğer organik öğeler tarafından başka maddelere dönüştürülmesi.
MAYOLİKA BOYALARI: Alm.Mayolikafarben; Fr.Couleurs majolique (maiolique); Ing.Majolika coulers- Genellikle,
kalaylı ya da zirkonlu sırlar üzerine pişirimden önce uygulanan ve sır ile aynı derecede gelişerek sır tabakasının
içine giren bir çeşit dekorlama boyası.
MEDIUM (Alm.,Ing.): Toz halindeki sır-üstü boyalara karıştırılan, bu gibi boyaları ezmeye yarayan; sırlı,
kaygan yüzey üzerinde fırçayla kullanılmalarını kolaylaştıran, yanıcı, bitkisel asıllı yağlara verilen genel ad.
MELAS: Alm.Melasse; Fr.Melasse; Ing.Melasses- Pancar ve şeker kamışından elde edilen, şekerin
kristalleşmesinden sonra geriye kalan şurup kıvamında, koyu kahverengi, yapışkan artık.
MERMER: CaCO3 ; Alm.Marmor; Fr.Marbre; Ing.Marble- İnce öğütülmüş, ak renkli pudra halinde, bazı
hamurlar ile yüksek ısı sırlarına tebeşir
59-
yerine katılan bir kalsiyum bileşiği.
METAL: Alm.Metali; Fr.Métal; Ing.Metal- Kimyasal tepkimelerde asitler-deki hidrojenle yer değiştirebilen,
hidroksil köküyle bazları oluşturan, kendine özgü parıltıya sahip, ısı ve elektriği ileten maddelerin genel adı.
MISIR MAVİSİ: Alm.Agyptisch-Blau; Fr.Bleu d'Egypte; Ing.Egyptian blue-Eski Mısır'da yapılmış toprak eşya
arasında çok görülen, turkuvaz mavi rengi andırır parlak canlı mavi renk.
MİKA: Alm.Glimmer; Fr.,Ing.Mica- Volkanik ve metamorfik kayaçların oluşturduğu müskovit, biotit, lepidolit
gibi ince katmanlı mineraller; yüksek sıcaklıkta pişirilen hamurlara katılan, alkali özellikli bir çeşit ergitici olarak
kullanılır. Müskovit- K20 . 3Al2 03 . 6Sİ02 . 2H2 0
MİL: Bk.Kil
MİNERAL: Alm.Mineral; Fr.Minéral; Ing.Mineral- Doğadaki anorganik tepkimeler sonucu oluşmuş, yer
kabuğunu meydana getiren, belirli kimyasal
yapılara sahip doğal öğeler ya da bileşikler.
MİNİLGÖZLER: Alm.Mikroskop; Fr.,Ing.Microscope- Nesnelerin çıplak gözle görülemeyen yapılarını mercekler
düzeniyle belirli oranlarda büyüterek görünür hale getiren deneylik aygıtı.
MODELCİ: Alm.Modellmacher, Modellzeichner; Fr.Modéliste; Ing.Designer of patterns, model-designer- Tek
parça ya da toplu-üretim yapımında özgün model hazırlayan, modeli yaratan sanatçı.
MODLAJ ALETLERİ: Alm.Graviereisen, Modellierhölzer, Modellierschlingen; Fr.Ebauchoir, materiels de modelage,
mirette; Ing.Modelling tools- Seramik eşyanın elle şekillendirilmesine ya da bazı düzeltme işlerine yarayan telli ya
da sert ağaçlardan yapılmış, değişik boy ve biçimlerde basit el araçları.
MODÜL: Alm.Modül; Fr.,Ing.Module- İstenildiği ya da gerektiği kadar üst üste, yan yana tekrarlanabilen ve bu
yolla değişik yüzeysel ya da oy-lumsal bir yapı oluşturabilen birim nitelikli biçim.
60-
MOLEKÜL: Alm.Molekül; Fr.Molécule; Ing.Molecule- Bir öğe ya da bileşiğin tüm özelliklerini taşıyan, tek başına
var olabilen ve atomlardan oluşan en küçük parçası; maddenin temel yapışma ait, fiziksel yollarla
parçalanabilen çok küçük bir bölümü; özdecik.
MOLEKÜL AĞIRLIĞI: Alm.Molekulargewicht; Fr.Poids moléculaire; Ing. Molecular weight- Bir molekülü
oluşturan atomların ağırlıkları toplamı.
MOLİBDEN: Mo, At.ağ.96; Alm.Molybdân; Fr.Molybdene; Ing.Molybdenum-26200C derecede
ergiyen ak renkli sert metal.
MOLİBDEN OKSİT: MoO ; Alm.Molybdanoxid; Fr.Oxyde de molybdene; Ing. Molybdenum oxide- Yüksek
derecelerde elde edilen kristal sırlarının yapımında kullanılan molibden bileşiği.
MURDESENK: PbO; Alm.Bleigiatte; Fr.,Ing.Litharge- En çok 1150°C derecedeki sıcaklıklara kadar pişirilebilen
çömlekçi sırlarının sarı renkli güçlü ergiticisi kurşun bileşiği.
61-
NAFTA: Bk.Neft yağı
NANE YAĞI (RUHU): Alm.Pfefferminzöl; Fr.Huile de menthe; Ing.Pepper-mint-oil- Sır-üstü boyalara katılan,
medium hazırlamada kullanılan, nane yapraklarından elde edilmiş esansNEFT (YAĞI): Alm.Naphtha; Fr.Naphte; Ing.Naphtha- Benzin ile gazyağı arasında damıtılmış, renksiz, uçucu
ve yağ çözücü bir petrol türevi. Sır-üstü-dekor yapımında mediumlu boya inceltici ve eritici olarak
kullanılır.
NEM: Alm.Feuchtigkeit, Gebundenes Wasser; Fr.Humidité; Ing.Humidity, moisture- 1) Havadaki su buharının
niceliği, 2) Su buharı ya da su ile ıslanma, ıslaklık.
NEM ÇEKİCİ: Alm.hygroskopisch; Fr.Hygroscopique; Ing.Hygroscopic, hygroscopical- Havadaki su buharını, ya
da bir maddenin içindeki nemi kendi yapısına alıp tutan, ıslanan kimyasal özdek.
NEM ÖLÇER: Alm.Feuchtigkeitmesser; Fr.Hygrometre; Ing.HygrometerHavadaki nem oranını incelikli olarak ölçmeye yarayan aygıt.
NEMLENDİRME: Alm.Anfeuchtung, Befeuchtung; Fr.Humidification, humec-tation; Ing.Humidification- Bir
özdeğin içine su buharı çektirme, ıslatma, nemli ortamda bırakarak ıslanmasına yol açma, su buharı oranını
artırma.
NEMLİLİK GENİŞLEMESİ: Alm.Feuchtigkeitsdehnung; Fr.Expansion d'humidi-te; Ing.Moisture expansionGözenekli hamurlardan yapılmış seramik eşyanın zamanla su ve nem çekmesinden ileri gelen oylum
büyümesi.
NİKEL: Ni, At. ağ. 59; Alm. ,Fr .,Ing . Nickel- 1452°C derecede ergiyici , gümüş renkli, çok dayanıklı ve kolay bozulmaz,
levha haline gelebilir, haddeden geçirilir bir metal.
NİKEL OKSİT: Alm.Nickeloxid; Fr.Oxyde de nickel; Ing.Nickel oxide-Sırları, bileşimlerine göre sarı, kahverengi
ve yeşil tonlara boyayan, siyah (Ni2 03) ve yeşil (NiO) renkli nikel bileşiği.
62-
NİŞASTA: ( C6 H10 O5 ) x ; Alm.Stârke; Fr.Amidon; Ing.Starch- Bazı bitkilerden elde edilen ak renkli
bir karbonhidrat.
NİTELİK: Alm.Qualitat; Fr.Qualité; Ing.Quality- Canlı ya da cansız ortamlardaki varlıkların özellikleri, yapısal
nitelikleri, diğerlerinden ayrı olan kimlikleri, nicelik dışındaki durumları belirten tanımların, değerlerin,
değerlendirmelerin tümü.
OCAK: Alm.Bergwerk; Fr.,Ing.Mine- Çeşitli mineral ve cevherlerin bulunduğu ve bunların yer kabuğundan
çıkarıldığı mâden yatağı.
ODUN FIRINI: Alm.Holzofen; Fr.Four â bois; Ing.Wood-burning kiln-Odun ateşlemeyle ısıtılan, çeşitli biçim ve
boyutlarda ki geleneksel çömlekçi fırınlarının genel adı.
OKSİJEN: 0, At.ağ.16; Alm.Sauerstoff; Fr.Oxygene; Ing.Oxygen- Atmosferin yaklaşık beşte birini oluşturan,
sıvılaştırılması güç, renksiz,
kokusuz gaz halinde metalsi element.
OKSİT: Alm.Oxid; Fr.Oxyde; Ing.Oxide- Bir yapının oksijenle birleşmesinden ortaya çıkan bileşik.
OKSİT-SERAMİK: Alm.Einstoff-system, Oxidkeramik; Fr.Céramique oxydée; Ing.Oxide ceramics- Asıltılı
maddeler katılarak döküm ya da kuru presleme yoluyla şekillendirilen, saydamsız, sırsız, tek-bileşkenli
seramik sistemler.
OKSİTLEME: Alm.Oxidation; Fr.Oxydation; Ing.Oxidation- Oksit haline getirme, oksijenle birleştirme.
Bk.Yükseltge(n)me.
OKSİTLEYİCİ ATMOSFER: Alm.Oxidierender Atmosphare; Fr.Atmosphere oxydante; Ing.Oxidising
atmosphere- Pişme sürecinde fırın ortamında yüksek oranda serbest oksijen bulunması.
OKSİTLEYİCİ PİŞİRİM: Alm.Oxidierender Brand; Fr.Cuisson oxydante; Ing. Oxidising firing- Oksitleyici
atmosferde yapılan pişirim.
63-
OLUŞUM: Alm.Bildung; Fr.,Ing.Formation- Bir şeyin, bir olgunun şekillenmesi, şekillendirilmesi, gelişmesi.
Çeşitli öğelerin birleşerek bir tarz, bir biçim ortaya çıkarması.
OLUŞUM ISISI: Alm.Bildungwarme; Fr.Chaleur de formation; Ing.Heat of formation- Isı etkisiyle gelişimi
tamamlanan bir oluşum için gerekli ısıl nicelik.
OPAL IŞIMA: Alm.schillernd; Fr..Ing.Opalescence- Opal ya da sedefte olduğu gibi renkleri dağınık ve mat
gösterme özelliği.
ORGANİK: Alm.organisch; Fr.Organique; Ing.Organic- Bitkisel ya da hayvansal kökenli yapı; örgensel.
Bileşimindeki öğelerin büyük ve belirgin bölümü canlı varlıklardan gelen; organik kayaçlar ve killer gibi.
ORTAM: Alm.Mittel; Fr.Milieu; Ing.Medium- Bir varlık, kuvvet ya da nesneyi içinde bulunduran, bir tepkime ya
da devinime neden olan maddesel çevre.
ORTOKLAS: K20.A120 6Si02; Alm.Orthoklas, kalifeldspat; Fr.Orthose,
feldspath potassique; Ing.Feldspar potash- Birinci dereceli ergitici olarak, özellikle yüksek ısılarda pişirilen
hamurlar ile sırlara katılan ve yüksek oranda potasyum içeriği bulunan bir çeşit feldspat.
ORTON PİRAMİDİ: Amerikan pişirim standartlarına göre hazırlanmış bir çeşit ısı kontrol piramidi.
Bk.Seger piramidi.
OYLUM: Alm.Rauminhalt, Volumen; Fr.,Ing.Volume- 1) Bir yapının bir molekül-gramının molekül hacmi. 2) Bir
yapının sahip olduğu üç boyutlu alan.
OYLUMSAL: Alm.bandereich. vielbandig; Fr.Volumetrique, volumineux; Ing.Volumetric- 1) Yüzeylerle sınırlı üç
boyutlu biçimi bulunma. 2) Bir yapıdaki oylumların kesinlik ve doğrulukla saptanmasına ilişkin
ölçümleme dizgesi.
64
ÖĞE: Alm.Element; Fr.Elément; Ing.Element- 1) Aynı cins atomlardan meydana gelmiş basit madde;
bozunamaz kabul edilen varlık. 2) Bir şeyi meydana getiren, oluşturan, bilim ve tekniğin üzerine kurulduğu
başlangıç.
ÖĞÜTME: Alm.mahlen; Fr.Broyage, mouture; Ing.Grinding, milling, powdering- Katıların belirli boyutlarda
ufalanması, parçacıklarının yatay ve dikey doğrultularda bölünerek küçültülmesi.
ÖĞÜTME KABI: Alm.Mahltopf; Fr.Jarre de broyeur; Ing.Grinding pot, porcelain pot- Ortalama 2-8 Lt.
arasındaki karışımların öğütülmesinde kullanılan, sert porselenden yapılmış, değirmen kavanozu.
ÖĞÜTÜCÜ: Alm.Mahlanlage, Mahlend; Fr.Broyeur; Ing.Grinder- Katı seramik hammaddelerini kuru yada
sulu parçalamaya, kırmaya, ufalamaya, ezmeye, pudra haline getirmeye yarayan aygıt.
ÖLÇÜ: Alm.Mass; Fr.Mesure; Ing.Measure- Genişlik, uzunluk, oylum, basınç, ısı, zaman, iş gibi nicelikleri
kendi cinsinden, değişmeyen bir değerle kesin olarak belirleyen birim nicelikli değer.
ÖLÇÜM: Alm.Messung; Fr.Mesurage; Ing.Measurement- Bir niceliği doğrudan ve somut bir tarzda ölçme
eylemi. Nesnelere, belirli kurallara göre nitelikleriyle uygun sayısal değerler verme.
ÖN ISITMA: Alm.Vorwarmen, Vorwarmung; Fr.Prechauffage; Ing.Preheating-Bazı özdekleri kullanımdan
önce yumuşatma, kurutma ya da örüt suyunu çekme amacıyla önceden belirli bir sıcaklıkta ısıtma.
ÖRGÜ : Alm.Gitter; Fr.Reseau; Ing.Lattice- Bir örütün atom, yükün ya da moleküllerinin üç boyutlu düzen
içinde bir kurgu oluşturması.
ÖRNEK: Alm.Probe; Fr.Echantillon; Ing.Sample- Belirli bir özdeğin bütünü üzerindeki tüm özellikleri taşıyan
küçük bir bölümü, bir parçası.
ÖRTÜCÜ MADDE: Alm.deckende Rohstoff; Fr.Opacifiant; Ing.Opacifier-Çinko, titan, kalay, zirkon gibi,
saydam sırlara örtücülük veren, saydamlığı etkileyen ya da ortadan kaldıran özdekler.
65-
ÖRTÜCÜ SIR: Alm.deckende Glasur; Fr.Glaçure opaque; Ing.Opaque glaze-Örtücü katkılar eklenmesiyle
hazırlanmış, saydamlık göstermeyen, üzerini örttüğü hamurun rengini belli etmeyen sırlar.
ÖRTÜLÜ FIRIN: Alm.Muffelofen; Fr.Moufle; Ing.Muffle kiln- Pişme sürecinde, parçaların ateş ve duman ile
temas ettirilmeden pişirimi yapılmasına yarayan, bir çeşit kapalı gazet sistemi porselen fırınlarına verilen
genel ad.
ÖRÜT: Alm.Kristali; Fr.Cristal; Ing.Crystal- Atom ve molekülleri belirli ve bunlar arasındaki açı ve uzaklıkları
değişik, kendine özgü biçimlerde düzenlenmiş katı nesne; kristal.
ÖRÜT SUYU: Alm.Kristallwasser; Fr.Eau de cristallisation; Ing.Crystal water- Bir takım yapıların, sulu çözelti
halinden katı evreye geçerken oluşturdukları örüt yapıya kattıkları su.
ÖRÜTLEN(DİR)ME: Alm.Kristallbildungen, kristallisieren; Fr.Cristallisation; Ing.Crystallization- Çözünmüş,
erimiş ve ergimiş durumdaki bir sıvı, gaz ya da akışkanın düzenli ve kendine özel biçimli katı evreye geçişi.
ÖRÜTSÜ: Alm Kristallite; Fr.Cristallite; Ing.Crystallite- Bir maddenin örüt yapı özelliği göstermesi.
ÖZDECİKSEL YAPI: Alm.Molekülaufbau, Molekülverband; Fr.Structure moléculaire; Ing.Molecular structureÖzdeciği meydana getiren öğe-cikler arasındaki geometrik düzen.
ÖZDEK: Alm.Substanz; Fr.Matiere, substance; Ing.Matter, substance-Somut biçimlerde var olan, belirli bir
kimyasal yapıya sahip varlıkların tümü; cisim. Bk.Madde
ÖZDEŞ: Alm.identisch: Fr,Identique; Ing.Identical- Birbirlerinden ayrı oldukları halde nitelikleri bakımından
aralarında kusursuz bir benzerlik bulunan varlıklar ya da nesneler arasındaki eşitlik.
ÖZEL SIRLAR: Alm.Spezialglasuren; Fr.Glaçures spéciales; Ing.Special glazes- Bileşimleri, renkleri, yüzey
dokuları, pişirimleri gibi bir
66-
takım nitelikleri bakımından alışılmış sırlara benzemeyen ve genellikle sanat sırları kapsamına giren sır
çeşitleri.
ÖZELLİK: Alm.Eigenschaft, Eigenschaftswerte; Fr.Caractéristique, particularity, propriete; Ing.Property, special
feature- Doğadaki tüm varlıkların yapısal nitelikleri, tepkimeleri, karakter ve davranışları ile değişir ve
değişmez değerlerinin tümü.
ÖZGÜL AĞIRLIK: Alm.spezifisches Gewicht; Fr.Poids specifique; Ing.Specific gravity (weight)- Belirli bir sıcaklık ve
basınç altındaki bir özdeğin 1 cm. küpünün ağırlığı; bir özdeğin belirli bir hacimdeki (boyutsuz) kütlesinin, aynı
şartlardaki suyun kütlesine oranı.
ÖZGÜL ISI: Alm.spezifische Warme; Fr.Chaleur specifique; Ing.Specific heat- Bir özdeğin bir gramının ısısını
bir derece yükseltmek için verilmesi gereken ısı.
ÖZGÜL YÜZEY ALANI: Alm.spezifisches Flachenraum; Ing.Specific surface area- Küp şeklinde bir katının bir
gramındaki yüzeylerin toplamı.
ÖZSÜZ KİL: Alm.Kurze, Magerton; Fr.Argile courte, argile maigre; ing. Lean clay- Plastikliği az olmakla birlikte
işlenebilir, şekillendirmeye elverişli killer.
ÖZSÜZLEŞTİRİCİ: Alm.Magerungsmittel; Fr .Dégraissant, matiere non plastique; Ing.Non-plastic material- Bazı
killerin aşırı plastik oluşundan ileri gelen biçim bozulmaları, fazla küçülme, pişme çatlakları gibi uygunsuz
niteliklerin değiştirilmesi amacıyla içlerine katılan kum, şa-mot, mika gibi plastik olmayan maddelere
verilen ad.
ÖZÜMLEME: Alm.,Fr.,Ing.Assimilation- Bir özdeğin içine aldığı bir başka özdek ya da etkinin özünü değiştirerek
kendi yapısına katması, kendine benzetmesi; kendi öğeleriyle özdeş kılması.
67-
PAÇALLAMA: Alm.Mischung; Fr.Mélange; Ing.Blending- Çeşitli maddelerin birbirine karışması, karıştırılması.
Mekanik olarak ayrı kalmakla birlikte, özgül yapılarını koruyan birden fazla öğe ya da maddenin bir bütün
görünümünde karışması, belirli oranlarda birleşmeleri. Bk. Karışım.
PALET BIÇAĞI: Alm.Spachtelpalette; Fr.Couteau â palette; Ing.Palette knive- Bazı boyaları cilasız cam palet
üzerinde ezerek karıştırmaya yarayan tahta saplı esnek, ince metal spatula.
PALİSSY, BERNARD: 1510-1590; Fransa kralı II.Henri'nin karısı Catherine de Medicis tarafından korunan ve
desteklenen ünlü fransız seramikçi , sır ve cam ustası, ressam, yazar, doğa bilgini.
PARÇACIK: Alm.Teilchen; Fr .Particule; Ing.Partide- 1) Bir özdeğin atomlarını meydana getiren bileşkenleri. 2)
Bir yapının çok küçük parçası, zerrecik.
PARİAN PORSELENİ: Alm.Parianporzellan; Fr.Parian; Ing.Parian ware-Hamur yapısı çok ince taneli ve sıkı»
hafif sarımtrak renkli, mermer görünümünde, yüksek ısıda pekiştirilmiş sırsız porselen eşya.
PARLAK SIRLAR: Alm.Glanzglasuren; Fr.Glaçures brillantes; Ing.Brightly glazes, glossy glazes- Yüzeyine gelen
ışık ışınlarını yansıtan, matlık göstermeyen, ışıklı, parıltılı sırların genel adı.
PARLAKLIK: Alm.glânzend; Fr.Brillance, luminance; Ing.Brightness, glossiness, luminescence- Isı
vermeyen ve ateş halinde olmayan bir yapıdan yayılan ışıma.
PARLATICI: Alm.Glanz-, Fr.Vernis; Ing.Glaze- Genellikle, gözenekli hamurlardan yapılan toprak eşyanın
korunması amacıyla, ince bir tabaka halinde uygulanan, düşük ısılarda ergiyici, renksiz, saydam kurşunlu
sırça. Bk.Cila
PÂTE D'APPLİCATİON (Fr.): Bk.Pate-sur-pâte (Fr.)
PÂTE DURE (Fr.): Bk.Hard paste (Ing).
68-
PÂTE-SUR-PÂTE (Fr.): 18.yy. Çin porselenlerinde görülerek Avrupa'da uygulanmaya başlanan beyaz renkli, yarı
akışkan hamur barbotininin porselen üzerinde çalışılmasıyla yapılan bir çeşit kabartma dekoruna verilen ad.
Bk.Masse auf Masse (Aim.)
PÂTE TENDRE (Fr.): Bk.Soft paste (Ing.)
PEGMATİT: Alm.Pegmatit ; Fr.,Ing.Pegmatite- Ergitici olarak hamurlara ve yüksek ısı sırlarına katılan, kuvars ve
feldispatın doğal karışımından oluşmuş, büyük boy minerallere sahip bir granit cinsi. Çok sert kayaç türü.
PEKİŞMİŞ ANGOB: Alm.Sinterengobe; Fr.Engobe endurcie; Ing.Self glazing engobe- Bileşimine belirli oranlarda
ergitici maddeler katılarak pişirildiğinde sertleşen, yarı camsı özellikli, gözenekli hamurlarda su emiciliği
azaltan bir çeşit angob. Bk.Balçık sırı
PEKİŞMİŞ ÇİNİ: Alm.Sandstein, Steinzeug; Fr.Gres; Ing.Stonware- Doğal olarak yoğun şekilde toplaşmış silis
taneciklerinden oluşan tortul
kayaçlarm öğütülmesiyle hazırlanmış hamurlar; bu gibi hamurlardan yapılan su emiciliği çok düşük,
gözeneksiz, 1250 C-1280 C dereceleri arasında pişirilen camsı yapılı seramik eşya; plastik refrakter kil ve ince
öğütülmüş granit karışımıyla hazırlanan gre-seramik.
PELESENK: Alm.Balsam; Fr.Baume; Ing.Balm, balsam- Kendine özgü kokusu olan türlü ağaç ve bitkilerden
çıkarılan bir çeşit kokulu reçine, balsam.
PERDAH(LI) SIR(I): Alm.Lüsterglasur; Fr.Glaçure lustrée; Ing.Lustre glaze- 1) Metalik tuzlar ve karbonatlar
katılarak hazırlanan, yüzeyleri metal gibi parıltılı sırlar. 2) Sır tabakasının, pişirimden sonra gümüş nitrat ya da
bakır oksalatlı bir karışım ile sıvanıp yeniden pişirilerek perdahlanmasıyla elde edilen özel görünümlü bir çeşit
sanat sırı. Bk.Sanat sırları
PERLİT: Aim.Perlit; Fr.,Ing.Perlite- Yapısında genellikle sodyum bulunan ve ısıtıldığı zaman genleşen volkanik bir
silikat kayaç türü.
69-
PETUNZE: Bk.Cornish-stone; Pegmatit
PIEZOELEKTRIK SERAMİK: (PZT); Alm.Titanat-Zirkon-Keramik; Fr.Ceramique de titanate et de zircon;
Ing.Titanate-zircon-ceramics- Ultrasonik uygulama malzemesi ve elektronik alanında algılayıcı, dönüştürücü ve
filtre elemanı olarak kullanılan bir kurşun-zirkonat-titanat bileşiği.
PİRİT: Alm.Eisen Pyrit, Pyrit; Fr.,Ing.Pyrite- 1) Sülfürik asit yapımında kullanılan doğal demir sülfür bileşiği. 2)
Renkli sırlara demir kaynağı sağlayan, ancak ısı etkisiyle bozunma sonucu serbest kükürt çıkartması nedeniyle
kullanımı pek tercih edilmeyen FeS2
PİROLÜSİT: Bk.Magnezi
PİROMETRE: Alm.Pyrometer; Fr.Pyrometre; Ing.Pyrometer- Isı yükseliminin evrelerini belirten aygıt; değişik
ölçü araçlarında, ölçümlenen niteliğin rakamsal değerlerini gösteren düzenek.
PİSTOLE: Alm.Spritzpistole, Spritzapparat; Fr.Pistolet, pulvérisateur; Ing.Spray gun- Seramik eşyanın sırlanması
ile bazı dekorlama işlemlerinde basınçlı havayla sır, angob ya da boya püskürtmeye yarayan aygıt, püskürtücü;
püskürtme tabancası.
PİSTOLE KABİNİ: Alm.Spritzstand; Fr.Cabine de ventilation; Ing.Spray booth- İçinde basınçlı hava ile boyama ve
sırlama işlemleri yapılan püskürtme mahalli.
PİŞİRİM: Alm.Brennen; Fr.Cuisson; Ing.Firing- Sırlı ya da sırsız toprak eşyanın çeşitli yollarla sağlanan ısıl
ortamlarda sertleştirilmesi, son şeklini almasının sağlanması.
PİŞİRİM MALZEMELERİ: Bk.Fırın gereçleri
PİŞME ARALIĞI: Alm.Brennbereich; Fr.Intervalle de cuisson; Ing.Firing range- Sırların, pişirilmeyle normal
gelişime eriştikleri, camlaştık-ları en düşük sıcaklık ile özelliklerini koruyabildikleri en yüksek sıcaklık
arasındaki pişirim evresi: t1 – t20 C
70-
PİŞMİŞ-TOPRAK: Alm.Irdenware, Terrakotta; Fr.Terre-cuite, terracotta; Ing.Terracotta, unglazed ware- Düşük
dereceli sıcaklıklarda pişirilen çömlekçi hamurlarından yapılmış sırsız ya da basit balçık sırlarıyla örtülü toprak
eşya.
PLASTİK KİL: Alm.Fette Ton, Plastische Ton, Töpferton; Fr.Argile grasse, argile plastique; Ing.Fat clay, plastic clayKolaylıkla biçimlendirmeye elverişli, su içeriği yüksek, kuru küçülmesi oldukça fazla özlü, yağlı killerin genel
adı.
PLASTİKLİK: Alm.Plastizitât; Fr.Plasticité; Ing.Plasticity- Bir katının yumuşak, eğilip bükülür olması; istenilen şekli
alabilme özelliği. Bk.Yoğrukluk
PLATİN: Pt, At.ağ.195; Aim.Platin; Fr.Platine; Ing.Platinum- 1773°C derecede ergiyici, grimsi ak renkli değerli
maden.
PORSELEN: Alm.Porzellan; Fr.Porcelaine; Ing.Porcelain- Kaolen, kuvars ve feldispatm uygun oranlarda
karıştırılıp şekillendirilmesinden sonra, ortalama 13000 C ile 10000 C dereceli arasındaki s ıcaklıklarda pişirilen
ak renkli, yarı saydam, su geçirmez, yarı camsı seramik eşyanın genel adı.
PORSELEN KAP-KACAK: Alm.Geschirrporzellan; Fr.Porcelaine de vaisselle; Ing.Domestic porcelain- Porselen
hamurlarından yapılan çeşitli sofra ve mutfak eşyası. Bu amaçla hazırlanmış özel bileşimli porselen eşya.
Bk.Kap-kacak.
POTAS: K2CO3 ; Alm.Pottasche; Fr.Perlasse; Ing.Pearl ash- Potasyum kaynağı olarak sırlara katılan, su da
çözünücü potasyum bileşiği; inci külü
POTASYUM: K, At.ağ.39; Alm.Kalium; Fr.,Ing.Potassium- Tek başına 64°C derecede ergiyici, çok tepkin,
yumuşak, gümüş renkli alkali metal.
POTTERY (Ing.): 1) Fayans, pekişmiş çini, porselen tipinde topraktan yapılmış eşyanın tümü.
2) Seri-üretimde pişirimi yapılmış ürünler. 3) Pekişmiş çini ve porselen dışında, gözenekli ve renkli pişen
hamurlardan yapılmış sırlı ya da sırsız toprak eşya; çömlek.
71-
PUDRA: Bk.Toz
PULLANMA: Alm.Abschâlen, Abschuppen, Schuppe; Fr.Ecaillage; Ing.Peeling-Seramik hamurları ile sırlar
arasındaki genleşme farklılıklarından ileri gelen bir çeşit sır hatası. Hamur GK'sı, sır GK'smdan büyük olduğunda
sır tabakasının pullanarak dökülmesi. Bk. Genleşme Katsayısı
PÜSKÜRTME: Alm.spritzen, Zerstaubung; Fr.Atomisation, pulverisation; Ing.Pulverisation, spraying- Sıvı
özdekleri, püskürtücü bir aygıt kullanarak basınçlı hava ile sulu ince toz haline getirerek serpme.
PÜSKÜRTÜCÜ: Alm.Spritzapparat; Fr.Pulverisateur; Ing.Pulverizer-Basınçlı hava ile sulu ve ince toz haline
getirilen sıvıların içinden geçirilerek bir yüzeye serpilmesine yarayan aygıt: Bk.Kalem pistole; pistole.
QUEEN'S İŞİ: Ing.Queen's ware- Bk.Cream işi
RAF AYAKLARI: Alm.Brennstützen, Stützen; Fr.Pillers; Ing.Supports - Fırın raf
plakalarının katlar halinde istiflenmesine yarayan, çeşitli biçim ve boyutlarda
taşıyıcı desteklerin genel adı.
RAF PLAKALARI: Bk.Fırın rafı
RAKU: Alm.,Fr.Raku; Ing.Raku ware- Kurşun ve boraks bileşikleri katkısıyla hazırlanmış sırlarla örtülü, pişirim
tarzı nedeniyle ısı şoklarına dayanıklı özel bileşimli hamurlardan yapılan bir çeşit Uzak Doğu seramiği.
RASYONEL FORMÜL: Bir hamur ya da sır bileşimine katılan hammaddelerin minerolojik katkı oranlarını
belirten formül.
REÇİNE: Alm.Harz; Fr.Résine; Ing.Resin- Bazı ağaçların yarıklarından salgılanan, kırıldığında camsı görünüm
veren, sarı ya da kahverenkli çoğuz (polimer) madde. Ağaç sakızı
72-
REFRAKTER: Alm.Refraktâr; Fr.Refractaire; Ing.Refractory- En az 15000C derecedeki ısılara dayanıklı
malzemelerin genel adı. Ateş tuğlası, atık su borusu, yüksek fırın kaplamaları gibi en az 18000 C (SK.37)
derecedeki sıcaklıklara dayanıklı malzemeler ise "Üstün refrakter" olarak adlandırılır. Bk.Ateşe dayanır
REFRAKTERLİK: Alm.Feurfestigkeit; Fr .Réfractairité; Ing.Refractoriness-Sıcaklık etkisi ile meydana gelecek
değişimlere dayanıklı olma.
RENK: Alm.Farbe; Fr.Couleur; Ing.Colo(u)r- 1) Işığın eşya üzerine çarpmasıyla yansıyan ışınların niteliğine göre
gözde oluşan duyumlar. 2) Boyama özelliği taşıyan, boyayıcı özdek.
RENKLENDİRİCİ: Alm.Farbstoff; Fr.Colorant, teinture; Ing.Dye, dyestuff-Bir maddeyi boyamak üzere, o maddeye
tutunan, renk veren boyar madde.
RENK ÖLÇÜMÜ: Alm.Farbmessung, Kolorimetrie; Fr.Colorimétrie; Ing.Co-lorimetry- Bir sıvının boyama
derecesinin saptanması işlemi.
ROLLER FIRIN: Alm.Rollofen; Fr.Four â plaque roulante, four Roller; Ing.Roller kiln- Makaralı merdaneler üzerinde
yürüyen refrakter plakaların, programlı zaman aralıkları içinde hareket ettirilmesi suretiyle kısa sürelerde
(30-90 dak.) sır ve dekor pişirimlerinin yapıldığı bir çeşit tünel fırın. Bk. Hızlı pişirim.
RÖTUŞLAMA: Bk.Düzeltme
RUTİL: Ti02; Alm.Rutil; Fr.,Ing.Rutile- Doğada, kızıl kahverengi, sarımsı, mavi ve leylak renklerinde bulunan bir
titan bileşiği, özel mat ve kristal sırların katkı maddesi.
73-
SAFSIZLIK: Bk.Katışkı
SAĞLIK GEREÇLERİ: Alm.Sanitarkeramik; Fr.Céramique sanitaire, installation sanitaire; Ing.Sanitary ware Mimari yapılarda su dağıtımına, kullanımına ve kirli suların atılmasına yarayan aygıt ve düzeneklerin genel
adı. Sıhhi tesisat.
SANAT SIRLARI: Alm.Effektglasuren, Kunstglasuren; Fr.Glaçures â effets; Ing.Effect glazes- Belirli ve düzenli
bileşimleri bulunmayan, endüstri sırlarına göre görünümleri farklı, elde edilmeleri bazen kolay bazende güç ve
karmaşık olan artistik sırların genel adı. Bk.Özel sırlar
SAYDAM: Alm.transparent; Fr.,Ing.Transparent- Üzerine yansıyan ışınları dağıtmadan geçiren ve arkasındaki
nesneleri açıkça gösteren, gösterme özelliğine sahip olan.
SAYDAMLIK: Alm.Transparenz; Fr.,Ing.Transparence- Bazı cisimlerin, ışık ışınlarını geçirmesi özelliği.
SAYDAMSIZ: Alm.deckend; Fr.Opaque; Ing.Non-transparency, opaque- Işığı geçirmeyen örtücü madde.
Saydam olmayan cisimlerdeki örtücülük hali.
SCHLİCKERMALEREİ (Alm.): Deri sertliğindeki parçalar üzerinde, lastik şırınga ile yapılan bir çeşit angob dekoru.
Bk.Barbotin
SEGER PİRAMİDİ: Alm.Segerkegel; Fr.Montre fusible; Ing.Pyrometric cone- Ortalama 6000C-20000 C dereceleri
arasındaki sıcaklıklarda ergime özelliği gösteren, belirli ısı derecelerinde yumuşaması için özel bileşimli
hamurlardan yapılmış, piramit biçimli ısı kontrol çubukları. Avrupa standartlarına göre düzenlenen seger
piramitleri, yerleştirildiği pişme ortamındaki gerçek sıcaklığı en doğru olarak göstermeye yarar.
Bk. Orton piramidi
SELADON: Alm.Seladon; Fn.Ing.Celadon- 1230°C-1300°C dereceleri arasındaki indirgen atmosferli sıcaklıklarda
elde edilen bir çeşit sanat sırı. Uzak Doğu kaynaklı bu gibi demir içerikli sırlarla sırlanmış porselen eşyanın
genel adı.
74-
SELEN KIRMIZISI: Alm.Seienrot; Fr.Rouge de sélénium; Ing.Selenium red-Selenyumlu bileşiklerle elde edilen
parlak canlı kırmızı renk. Kadmi-yumlu renklerle uygun oranlarda karıştırıldığında sarıdan turuncuya kadar
değişen değişik tonlar elde edilir.
SELENYUM: S_e, At.ağ.79; Alm.Selen; Fr.Sélénium; Ing.Selenium- Fizik özellikleri birbirinden farklı, değişik yapılar
gösteren metalsi basit öğe.
SEPİYOLİT: Mg4(OH)2 . Si6O15 . 6H2O ; Alm.Sepiolith; Fr.Ecume de mer, pierre de savon, sepiolite;
Ing.Sepiolite- Doğal magnezyum silikat bileşiği. Bir çeşit kil minerali.
SERAMİK: Alm.Keramik, keramisch; Fr.Céramique; Ing.Ceramics- 1) Porselen, fayans, pişmiş toprak
hamurlarından üretilen kap-kacak. Çömlekçilik sanatı, sırlı ve sırsız toprak eşya. 2) Anorganik ve non-metalik
malzemelerin üretim ve kullanımı.
SERAMİK TARİHİ: Fr.Céramographie; Ing.Ceramography- Eski uygarlıklara ait seramikleri ve tarihsel
gelişimini bilimsel yöntemlerle inceleyen araştırma dalı.
SERAMİKÇİ: Alm.Keramlker; Fr.Ceramiste; Ing.Potter- Genellikle, özgün ve sanatsal nitelikli toprak eşya
yapan kişi.
SERAMİKÇİLİK: Alm.keramische Kunst; Fr.Art de céramique, céramique; Ing.Ceramics arts- 1) Genellikle,
sanatsal nitelikli toprak eşya yapma, bu tarzda çalışma. 2) Toplu üretime yönelik toprak eşya üretme, bu
alanda üretime katılma.
SERPİNME: Alm.Dispersion, Zerstreuung; Fr.,Ing.Dispersion- Asıltılı bir çözeltinin, asıltılı bir ortamda,
çözünmeksizin katı asıltı halinde kalması, dağılması; dağılım.
SERT PORSELEN: Alm.echtes Porzellan, Hartporzellan; Fr.Pâte dure, porcelaine dure, porcelaine a feu; Ing.Hard
paste, hard porcelain-Genellikle kaolen, feldispat, Cornish-stone ve diğer doğal hammaddelerin karışımıyla
hazırlanmış, 13600C-14000 C dereceleri arasındaki
75-
sıcaklıklarda pişirilen sert ve dayanıklı, ısıl iletkenliğe sahip, genleşmesi küçük ve teknik amaçlarla kullanılmaya
elverişli bir porselen çeşidi. Bk.Fine-China
SERTLEŞ(TİR)ME: Alm.Hartsein, Hartwerden, Verhârtung; Fr.Durcissement, endurcir; Ing.Hardening- Bir yapıyı
daha sert ve dayanıklı hale getirme, güçlendirme.
SERTLİK: Alm.Harte; Fr.Dureté; Ing.Hardness- Basınç altında kalmaya dayanıklı, kolayca parçalanmayan, farklı
yapıdaki başka bir güç tarafından uygulanan basıncın etkilerine dayanma niteliği.
SEVR MAVİSİ: Alm.,Fr.,Ing.Bleu celeste, Bleu de Sévres - Kimyacı J.Hellot tarafından 1752 de geliştirilmiş, pişmiş
porselen sırı üzerinde uygulanarak daha düşük sıcaklıkta pekiştirilen saydam, koyu lacivert renkli bir fon
boyama sırı. Bu renkte fon üzerine altın yaldız ve sır-üstü dekor uygulanmış porselen eşyaya verilen ad.
SEYRELTİCİ: Alm.Verdünnungsmittel; Fr.Diluant; Ing.Diluent- Bir özdeği herhangi bir sıvı içinde sulandıran,
seyrekleştirerek karışmasını sağlayan madde; sulandırıcı.
SEYRELTİK: Alm.verdünnbar; Fr.Dilue; Ing.Dilute- Sulandırılmış, inceltilmiş bir karışım içinde az miktarda
bulunan özdek. Birim çözelti niceliği içinde çözünmüş özdeği az olan.
SEYREL(T)ME: Alm.verdünnen; Fr.,Ing.Dilution- Birim çözelti içine daha çok seyreltici katarak derişikliği
azaltma.
SGRAFİTTO: Alm.sgraffito; Fr.Egratigné, sgraffite; Ing.Sgrafitto- Deri sertliğindeki düz ya da angoblu yüzeyler
üzerinde çizgisel kazımalarla yapılan bir dekorlama tarzı.
SICAKLIK: Alm.Temperatur; Fr.Température; Ing.Temperature- Bir maddenin, ısıl etkime ile moleküllerinin
yer değiştirmesi suretiyle ortaya çıkan devingen erke niteliği.
76-
SIKIŞTIRMA: Alm.zusamraendrücken; Fr.,Ing.Compression- Bir şeyin üstüne basınç uygulayarak sıkma;
basınçla oylumu küçültme.
SINIFLANDIRMA: Alm.Klassifizieren, Klassifizierung; Fr.,Ing.Classification- Kendi aralarında bağıntılı öğeler dizisini
sınıflara ayırarak dağıtma; bir konuyu türüne, kökenine, cinsine, şekline vb. gibi niteliklerine göre belirli bir
düzen içinde kümelere ayırma, kümeler arasında gruplama.
SIR: Alm.Glasur; Fr.Glaçure; Ing.Glaze- Gözenekli hamurları geçirimsiz hale getirme, toprak eşyaya sertlik ve
dayanıklılık sağlayarak kullanımı kolaylaştırma ve estetik etkiyi artırma gibi amaçlarla seramik yüzeylere
uygulanan camsı madde. Yüksek ısılara dayanıklı bir çeşit seramik camı.
SIR-ALTI BOYA: Alm.Unterglasurfarbe; Fr.Couleur sous-glaçure; Ing.Underglaze color- Bazı ergitici maddeler
katkısıyla hazırlanarak saydam sırlar altındaki sır-altı dekorların yapımında kullanılan renklendirici karışım.
SIR-ALTI DEKORU: Alm.unterglasurdekoration; Fr.Décoration sous glaçure; Ing.Underglaze decoration Çiğ ve bisküvi yüzeylerde fırça, baskı, püskürtme, çıkartma gibi yöntemlerle elde edilen bir dekorlama tarzı.
Bk.Sır-altı boya.
SIR BOYASI: Alm.Farbekörper; Fr.Colorant céramique; Ing.Glaze stain-En az iki ya da daha çok renk verici metal
bileşiklerinin belirli sıcaklıklarda kavrulması suretiyle elde edilen ve sırların renklendirilmişinde kullanılan
boyalara verilen ad.
SIR DEKORU: Alm.Glasurdekoration; Fr.Décoration a glaçure; Ing.Glaze decoration- 1) Farklı renk ya da
özellikli uygun sırların, çiğ ya da bisküvi yüzeylerde üst üste, yanyana vb. gibi konularak birlikte uygulanması
suretiyle elde edilen bir dekorlama tarzı. 2) Bir ya da birden fazla uygun özellikli sır ile parçanın tüm yüzeyi
örtülmeksizin, istenilen motif ve süslemenin uygulanması tarzı.
77-
SIR FIRÇASI: Alm.Glasurpinsel; Fr.Pinceau â glaçure; Ing.Glaze brushe, mops- Bazı sır dekorları ve elle yapılan
uygulamalarda kullanılan özel biçimli ve el yapması fırça çeşitleri.
SIR HATALARI: Alm.Glasurfenler; Fr.Défauts de glaçure; Ing.Glaze defects- Sırlı yüzeylerde pişirimden önce,
pişme sırasında, pişirimden sonra, bazen de kullanım sürecinde görülen ve istenilmeyen yapı bozuklukları.
SIR-İÇİ BOYA: Alm.Inglasurfarbe; Fr.Couleur sur glaçure crue; Ing. Inglaze color- Yüksek dereceli sıcaklıklarda
elde edilen sır-içi dekorlarının yapımında kullanılan, üzerinde uygulandığı sır ile aynı pişme aralığına sahip
camsı özellikli renklendirici.
SIR-İÇİ DEKORU: Alm.Inglasurdekoration; Fr.Décoration sur glaçure crue; Ing.inglaze decoration Çiğ sırlı yüzeyler üzerinde, sır-içi boyalarının baskı ya da çıkartma yöntemleriyle uygulanması suretiyle elde
edilen bir yüksek ısı dekor tarzı.
SIR PİŞİRİMİ: Alm.Glasurbrand; Fr.Cuisson de glaçure; Ing.Glost firing-Çiğ ve bisküvi parçaların sertlik
kazanmaları için sırlama yapılmasından sonra yüksek dereceli sıcaklıklarda yapılan pişirim; ikinci pişirim.
SIR-ÜSTÜ BOYA: Alm.Aufglasurfarbe, Muffelfarbe, Schmelzfarbe; Fr.Couleur vitrifiable; Ing.Onglaze color,
overglaze color- Sır-üstü dekorların yapımında kullanılan yüksek oranda ergitici özdekler katkısıyla hazırlanmış,
genellikle 6000 C- 8000 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda pişirilen camsı özellikli renklendirici.
SIR-ÜSTÜ DEKORU: Alm.Aufglasurdekoration, Emailmalerei, Scharffeuermalerei; Fr.Décoration de petit-feu
(du moufle); Ing.Onglaze decoration, overglaze decoration- Pişmiş sırlı yüzeyler üzerine fırça, baskı, püskürtme,
çıkartma gibi yöntemlerin uygulanması suretiyle elde edilen bir dekorlama tarzı.
SIRÇA: Bk.Parlatıcı
SIRLAMA: Alm.glasieren, Uberglasen; Fr.Emaillage, glaçage; Ing.Glazing-
78-
Çiğ ve bisküvi eşyaya sır uygulama, sırla kaplama.
SIRLAMA MAŞASI: Alm.Glasierzange; Fr.Pince d'émaillage; Ing.Glazing claw- Özellikle daldırma yoluyla yapılan
sırlama işlemlerinde, parçaları sır barbotinine daldırmaya yarayan özel biçimli basit gereç.
SIRLI PARÇA: Alm.Glasierte Stuck; Fr.Piece émaillé; Ing.Glazed ware-Üzeri camsı tabaka ile örtülü
toprak eşya.
SIVI: Alm.Flüssigkeit; Fr.Liquide; Ing.Liquid- İçinde bulunduğu kabın biçimini alan, molekülleri devinim
halinde, koyuluk göstermeyen akışkan özdek.
SIVI ASILTI: Alm.,Fr.,Ing.Emulsion- Bir sıvının başka bir sıvı içinde çok ince parçacıklar halinde dağılmasıyla
oluşmuş çoktürel ortam.
SIVI EVRE: Alm.flüssige Phase; Fr.Phase liquide; Ing.Liquid phase-İçinde bulunduğu kabın şeklini alan,
molekülleri devinim halinde olmakla birlikte, bir basınç uygulandığında akışkanlığın bozulmadığı evre.
SIVILAŞ(TIR)MA: Alm.Verflüssigung; Fr.Liquefaction; Ing.Liquefaction-Gaz halindeki bir yapıyı sıvı hale
geçirme.
SİLEKS: Bk.Silis
SİLİCA-GEL: Alm.Kieselgel; Fr.,Ing.Silica-gel- Silis özellikli bazı nem çekici ve koku giderici kimyasal
maddelerin genel adı.
SİLİS: SiO2; Alm.Silizium dioxid; Fr.Silice; Ing.Silica- Yer kabuğunun yarıdan çoğunu oluşturan, renksiz ya da
ak renkli, çok sert ve katı bir silisyum bileşiği; çakmaktaşı.
SİLİSYUM: Si, At. ağ. 28; Alm.Silizium; Fr. ,Ing.Silicium- Oksijenli bileşikler halinde doğada yaygın olarak bulunan,
gri renkli metalsi özdek.
SİLİSYUM KARBÜR: SiC; Alm.Karborundum, Siliziumkarbid; Fr.,Ing.Carborundum, silicon carbide
Bk.Korindon
79-
SİMGE: Alm.Symbol; Fr.Symbole; Ing.Symbol- Bir öğeyi ya da basit bir yapıyı belirleyen, tanımlayan bir büyük
harf ya da iki harften ibaret işaret sistemi.
SINTER ANGOB: Bk.Pekişmiş angob
SİNTERLEME: Alm.Sinterung; Fr.Sintérisation; Ing.Sintering- Ön-öğütme-den geçirilmiş bir kütlenin,
malzemenin ya da karışımın uygun sıcaklıkta ısıtılarak, kütlesi daha yoğun olan yeni bir bileşim elde edilmesi
işlemi; pekiştirme.
SİSTRE: Alm.Ziehklinge; Fr.Palette flexible; Ing.Steel palette- Elle şekillendirmede pürüzleri gidermeye,
düzeltme yapmaya yarayan basit gereç.
SODA: Na2CO3; Na2CO3 . 10H2O; Alm.Soda; Fr.Soude; Ing.Soda ash- Boraks ve silis ile birleşerek ergitici
bileşikler oluşturan sodyum bileşiği. Normal sırlarda ergime derecesini düşürür. Alkalili saydam sırların
bileşimine girer.
SODYUM: Na, At.ağ.23; Alm.Natrium; Fr.,Ing.Sodium- Gümüş renkli, 97°C derecede ergiyici, çok yumuşak,
doğada yalnızca bileşikler halinde bulunan alkali metal.
SOFRA EŞYASI: Alm.Tafelzeug; Fr.Vaisselle de table; Ing.Table ware-Yemek yeme, içme ve gıdaların
sunulmasına yarayan seramik ve porselen kap-kacak; yemek (sofra) takımlarının genel adı.'
SOFT PASTE (Europeean) (Ing.): Batı’da kaolenin henüz keşfedilmediği dönemlerde, Çin porselenini taklit
amacıyla, seramik hamurlarına bir miktar frit ya da saydam sır katılarak, düşük dereceli sıcaklıklarda gelişen
porselen benzeri bir hamur elde ediliyordu. Bu gibi hamurlara ve onlarla yapılan eşyaya verilen ad.
SOFT PASTE İŞİ: Ing.Soft paste ware- Soft paste hamurlarından yapılmış yumuşak Avrupa porselenine
eskiden verilen ad.
SOĞUKTA BASINCA DAYANIKLILIK: Alm.Kaltdruckfestigkeit; Fr.Résistance a la compression a. froid; Ing.Cold
cruching strength- Seramik yapılarda
80
donma sıcaklıklarındaki içbasınç dayanımı.
SOĞURMA: Alm.,Fr.,Ing.Absorption- Bir sıvı ya da gazın, başka bir sıvı ya da gaz içinde farklı biçim ve türlere
dönüşerek tektürel dağılımı.
SOYULMA: Alm.Fell; Fr.Pelage; Ing.Peeling- Farklı nedenlerden ileri gelmekle birlikte, genellikle, sır ve hamur
arasındaki gerilimin hamur tarafında büyümesiyle ortaya çıkan, sırın kabuklanarak dökülmesi şeklinde
görülen ender rastlanır bir çeşit sır hatası.
SÖZLEŞMELİ PİŞİRİM: Alm.konventionellen Brand; Fr.Cuisson conventionel-le; Ing.Conventional firing- 1)
Seramik ürünlerin, üretici ülkeler arasında karşılıklı anlaşma ve işbirliği sonucu kabul edilen kurallara uygun
olarak yapılan pişirim tarzları. 2) Alışılmış, geleneksel pişirim tarzları.
STEATİT: Alm.Steatit; Fr.Craie de Briançon, stéatite; Ing.Steatite-İnce, yumuşak ve kaygan toz halinde bir çeşit
talk.
STOKİYOMETRİ: Alm.stöchiometrie; Fr.Stoechiométrie; Ing.Stoechiometry,
stoicheiometry- Aralarında kimyasal bir tepkime oluşturan bir bileşimin bileşenlerinin atom ağırlıkları ve
birbirine oranlarını inceleyen kimya bilimi dalı. Karma bilgisi.
STOKİYOMETRİK FORMÜL: Hamur ve sırların kuramsal kimyasal formüllerini stokiyometri yoluyla
anlatma yöntemi.
STRECKMİTTELN (Alm.): Altın dekorlarının yapımında kullanılan altınlı çözeltilerin inceltilmesine yarayan bir
çeşit ergitici; sulandırma maddesi.
STRONSİYUM: Sr, At.ağ.88; Alm.,Fr.,Ing.Strontium- 771°C derecede ergiyen, gümüş renkli, kurşun gibi
yumuşak bir toprak-alkali metal.
SUCAMI: Na2 SiO3; Alm.Wasserglas; Fr.Verre soluble; Ing.Water glass-Su içinde yoğun bir çözelti oluşturan,
hamur barbotininde yumaklanmayı önleyen, sıvılığı artıran, yapıştırıcı nitelikli bir sodyum silikat bileşiği.
81-
SU GEÇİRGENLİK: Alm.durchdringlich, Durchlâssigkeit; Fr.Absorption d'eau; Ing.Water absorption- Bir
maddenin, sıvıları içine çekme özelliği. Gözenekli yapıların su emme niteliği.
SU GİDERME: Alm.Entwasserung; Fr.Déhydratation; Ing.Dehydratation, Dehydration- Bir bileşik ya da
örütsel yapının suyunu yok etme, kurutma, Bk.Kalsinasyon
SULANDIRILMIŞ KİL: Alm.Angüsse, Begüsse, Engoben, Tonschlicker; Fr., Ing.Barbotine - Bk.Barbotin
SUSUZ: Alm.Wasserfrei; Fr.Anhydre; Ing.Anhydrous- Yapısında su bulunmayan, suyu bitmiş olan.
SU YUNAĞI: Alm.Wasserbad; Fr.,Ing.Bain-marie- Doğrudan ateş üzerinde ısıtılması sakıncalı özdeklerin
ısıtılması için hazırlanmış, içinde ısıtılacak olan özdeğin bulunduğu bir kabın sıcak su doldurulmuş başka bir
kap içine oturtulmasıyla yapılan ısıtma.
SÜLYEN: Pb3O4 ; Alm.Bleimennige; Fr.,Ing.Minium- Düşük dereceli saydam sırların yapımında kullanılan bol
oksijenli, turuncuya bakan parlak kırmızı renkli kurşun bileşiği.
SÜZME: Alm.filtrieren; Fr.Filtrage, filtration; Ing.Filtration- İçinde katı halde katışkılar bulunan sıvı bir karışımı
filtreden geçirerek katışkılarmdan ayırma işlemi.
82-
ŞABLON İLE ŞEKİLLENDİRME: Alm.Schablonenformerei; Fr.Calibrage; Ing. Jiggering- Bir kabı biçimlendirmek
için, kabın içten ya da dıştan çıkarılmış yan görünümü ile, alçı kalıp üzerinde seramik hamuruna mastar çekme,
Bk.Mastarş mastarla-kalıplama.
ŞABLON TORNA: Alm.Schablonendrehbank; Fr.Calibreuse; Ing.Jiggering machine- Şablon ile şekillendirme
yapılan, çeşitli biçim ve tekniklere göre hazırlanmış torna makinalarma verilen genel ad.
ŞAMOT: Alm.Bruchscherben, Schamotte; Fr.Chamotte, ciment; Ing.Grog - Özsüzleştirici olarak, plastikliği
yüksek özlü hamurlara katılan, ancak karışımın kimyasal bileşimini etkilemeyen, karıştırıldığı hamurlara
benzer yapıya sahip öğütülmüş pişmiş toprak.
ŞEKİLLENDİRME: Alm.formen, Formgebungs, modellieren, gestalten, Gestaltungs; Fr.Façonnage, modelage;
Ing.Forming, modelling, shaping-Yumuşak hamurlara istenilen biçimi verme, model hazırlama, biçimlendirme.
Bir maddeye özel şekil vermek için yapılan çalışma.
ŞEKİLLENDİRME GERECİ: Alm.Modellierschlinge; Fr.Mirette, multimirette; Ing.Modelling tool- Yumuşak
hamurlardan model yapımında kullanılan, kazıma ve kesmeye yarayan tahta saplı, özel biçimlendirilmiş telli
basit el gereci.
ŞEKİLSİZ(LİK): Alm.amorph, gestaltlos, Gestaltlosigkeit; Fr.Amorphe; Ing.Amorphous- Belirli bir örüt yapısı ya da
biçimi olmayan katıların yapısındaki düzensizlik; biçimsizlik.
ŞİFERTON: Alm.,Fr.,Ing.Schieferton- Yaklaşık olarak, bileşiminde alumin (Al2O3, silis (SiO2) , demir (Fe2O3),
organik katışkılar ile eser miktarda kalsiyum, magnezyum ve zirkon içeren refrakter bir kil çeşidi. Yoğrukluk
özelliğini kaybetmiş, yüksek ısılara dayanıklı olup, ateş ve şamot tuğlası yapımında kullanılır.
Bk.Ateş kili
83-
TABANCA: Bk.Pistole
TALK: 3Mg0 . 4SiO2 . H20; Alm.Talkum; Fr.,Ing.Talc- İnce pudra halinde öğütülmüş olarak hamur ve sırların
bileşimine katılan, doğada tabakalar halinde yayılmış bir magnezyum silikat bileşiği; Fransız tebeşiri.
TAMKATLAMA: Bk.Stokiyometri
TANE: Alm.Teilchen; Fr.,Ing.Grain- Organik ya da inorganik katı bir kütleyi oluşturan, gözle görülebilir irilikteki en
küçük parçacıklar, zerre.
TANELİ: Alm.Granulat, Kornig; Fr.Granule, granule; Ing.Granule, granular- Küçük taneciklerden oluşan,
tanecikli kütle.
TARAMA: Alm.Kammen; Fr.Peignage; Ing.Combed decoration, combing- Deri sertliğindeki yüzeyler üzerinde
kauçuk, tahta, deri, kemik gibi malzemelerle yapılan taraklı dekorlama tarzı.
TASARIM: Alm.Auslegung, Entwurf, Vorstellung; Fr.Design, representation; Ing.Design representation- Bir
süreci, bir olguyu ya da biçimi zihinsel faaliyetlerle tasarlama, düzenleme, düşüncede canlandırma.
Bk„Biçimlendirme
TEBEŞİR: CaCO3 ; Alm.Kreide; Ing.Craie; Ing.Whiting- Alçak dereceli sırlara çokça katıldığında mat ve pürüzlü
yüzeyler oluşturan, sırı sertleştiren, ergime gücünü azaltan, pekişmiş çini ve porselen sırlarında ise birinci
derecede ergitici olarak kullanılan toprak-alkali kalsiyum bileşiği.
TEK PİŞİRİM: Alm.Einbrand; Fr.Mono-cuisson; Ing.One-firing- özel bileşikli hamurların, bisküvi pişirimi
yapılmaksızın sırlanıp, istendiğinde değişik yollarla dekorlanarak, sertlik kazanması için yalnız bir defada
pişirilmesi.
TEKNİK: Alm.Technik; Fr.Technique; Ing.Technic- "Doğa yasalarının bilgisi ve pratik uygulanışı temelleri
üzerinde çalışma işlevlerinin, deneyin ve bilginin doğa gereçleri halinde nesnelleşmesiyle ortaya çıkan ve buna
bağlı teknolojileri içeren toplumsal etkinliğe ilişkin yapma organlar sistemi “
84-
TEKNİK SERAMİK: Alm.technische Keramik; Fr.Céramique technique; Ing. Fine ceramics, technical
ceramics- Elektrik porseleni, steatit, fer-rit, oksit seramik gibi ürünlerin genel adı.
TEKTUREL: Alm.homogen; Fr.Homogene; Ing.Homogeneous- Benzer ya da eş yapıdaki elemanlardan
oluşan dizgeler, türdeş yapılar.
TEKTÜRELLEME: Alm.Homogenisieren; Fr.Homogeneiser; Ing.Homogenize-Katı yada sıvı, çoktürel bir yapıyı
tektürel hale getirme; iyice karıştırma.
TEPKİME: Alm.Reaktion; Fr.Réaction; Ing.Reaction- İki ya da daha çok sayıdaki varlık arasında kimyasal
değişim ve dönüşümlere yol açan karşılıklı eylem; bir maddenin etkisiyle başka bir maddede beliren
değişiklik.
TEPKİME BOYALARI: Alm.Reaktionsfarben; Fr.Couleurs reactives; Ing. Reactive colours- üzerinde kullanıldığı
sırlarla, ergime sürecinde, ısı etkisiyle karşılıklı tepkimeye girerek artistik görünüm oluşturan özel bileşikli
yüksek ısı boyaları.
TEPKİME ISISI: Alm.Reaktionstemperatur, Reaktionswarme; Fr.Chaleur de reaction; Ing.Heat Of reactionBirlikte bulunan iki ya da daha çok özdeğin arasında oluşan kimyasal tepkimeyi hızlandıran ya da tepkime
için gerekli sıcaklık.
TEPKİME SIRLARI: Alm.Reaktionsglasuren; Fr.Glaçures réactives; Ing. Reactive glazes- Birlikte kullanıldığı
sırlarla, ergime sürecinde, ısı etkisiyle karşılıklı tepkimeye girerek özel görünüm oluşturan artistik sırların bir
bölümüne verilen genel ad. Özellikle, bazı endüstri ürünlerinde alışılmış düz yüzeyler yerine dekoratif
yüzeyler oluşturulması amacıyla kullanılırlar.
TEPKİN: Alm.gegenwirkend, reagens; Fr.Réactif; Ing.Reactive- Kimyasal bir tepkimeye girme ya da fiziksel bir
tepkimeye neden olma.
85-
TERAZİ: Bk.Denklik
TEREBENTİN: Alm.Terpentinöl; Fr.Essence de térébenthine; Ing.Turpentine oil- Terebinthaceae familyasına ait
ağaçlardan elde edilen yarı sıvı bir çeşit reçine. Renksiz ve uçucu olup, sır-üstü dekor yapımında boya inceltici
ve eritici olarak kullanılır.
TERRAKOTTA: Bk.Pişmiş toprak
TERSİNİRLİK: Alm.Umkehrbarkeit; Fr .Réversibilité; Ing.Reversibility-Kimyasal ve fiziksel olgular sonucu, belirli bir
yönde ya da aksi yönde aynı seriden değişimlere uğrama; herhangi bir süreç içinde yön değiştirebilme,
tersinme, geri dönme.
TERSİNMEZLİK: Alm.Irreversibilitât; Fr.Irréversibility; Ing.Irreversibility- Doğal olaylarda olduğu gibi, ancak tek
yönlü olma, zaman içinde tersine dönmeden işleme, tersinme yeteneği bulunmama; ters yönde uygulanan
güç ne kadar büyük olursa olsun tek yönde çalışma, geriye dö-nememe.
TIKSOTROPLUK: Alm.Thixotrophie; Fr.Thixotropie; Ing.Thixotropy- Durduğu zaman katılaşarak, bir güç
uygulandığında yeniden sıvılaşma; jel halindeki bazı özdeklerin hareket ettirildiğinde sıvılaşıp, dinlenmeye
bırakıldığında eski haline dönmesi.
TİTAN: Ti, At.ağ.48; Alm.Titan; Fr.Titane; Ing.Titanium- Genellikle 1800 0C derecede ergiyici, tortul kayaçlar
arasında rastlanılan ak renkli parlak metal.
TİTREŞİMLİ ELEK: Alm.Schwingungsieb, Vibrationssieb; Fr.Tamis vibrant; Ing.Vibrating sieve- Sulandırılmış
seramik hamurları ile sır barboti-nini süzme işleminde kullanılan mekanik süzgü.
TOPLAŞMA: Alm.Assoziation; Fr.Agglomeration, association; Ing.Agglomeration, association- Bir yapıyı
oluşturan özdekciklerin, aralarındaki fiziksel güçler etkisiyle toplu halde bulunmaları.
TOPLU-ÜRETİM: Bk.Endüstri
86-
TOPRAK-ALKALİ METALLER: Alm.Erdalkalimetalle; Fr.Metaux terreux ; Ing.Earth metals- Periyotlar dizgesi
cetvelinin ikinci düşey baş grup öğelerine verilen ad. (2+) değerlikli olup, hidroksitleri orta derecede baz
özelliği gösterir.
TORNACI: Alm.Drechsler, Dreher; Fr.Tourneur; Ing.Turner- Elektrik ya da ayakla döndürülen çarkta (çömlekçi
tornasında) seri olarak çömlek yapan, kili tornada şekillendiren zanaatkar.
TORNADA ŞEKİLLENDİRME: Alm.Abdrehen, drehen, drechseln, Freidrehen; Fr.Tournage; Ing.Throwing,
turning- Plastik, özlü killerle, çömlekçi tornasında yapılan biçim verme işlemi.
TORTU: Alm.Niederschlag, Sediment; Fr.Sédiment; Ing.Sediment- Bir sıvı içinde çözünmeksizin kalan
özdekciklerin, aralarındaki iç devingenlik etkisiyle, toplaşarak dipte oluşturdukları çöküntü.
TORTULAŞ(TIR)MA: Alm.Absetzen, Sedimentation; Fr.Sédimentation; Ing. Sedimentation- Sıvı ya da gaz
ortamda dağılmış ışıltıların, çekim etkisiyle dipte toplaşmaları, çöküntü oluşturmaları.
TOZ: Alm.Pulver; Fr.Poudre; Ing.Powder- Bir katının, daha çok mekanik bir biçimde, yaklaşık bir mikron
büyüklükteki parçacıklara bölünmüş hali; çıplak gözle ayırdedilemez irilikteki parçacık; pudra.
TRUE PORCELAİN (Ing.): Bk.Hard paste (Ing.)
TURNAZEN: Bk. Alçı model gereci
TUZ: Alm.Salz, steinsalz; Fr.Sel; Ing.Salt- 1) Bir asitin hidrojenlerinin tümü ya da bir bölümü metal ya da
köklerle yer değiştirdiğinde oluşan bileşik. 2) Kaya tuzunun (NaCl) ticaretteki adı.
TUZ SIRI: Alm.Salzglasur; Fr.Glaçure au sel; Ing.Salt glaze- Genellikle pekişmiş çini hamurlarından yapılmış
eşyanın hamur pişirimi sırasında, belirli ısılardan başlayarak fırın içine kaya tuzu atılır. Yüksek sıcaklık
nedeniyle bozunarak, hamur bileşimindeki silisle bileşen tuz, parçaların yüzeyinde sır görünümündeki
ince ve saydam
87-
bir sodyum silikat tabakası oluşturur. Bu tarzda, tuzlama ile elde edilen sırlara verilen genel ad.
TÜNEL FIRIN: Alm.Tunnelofen; Fr.Four continu, four tunnel; Ing.Continuous kiln, tunnel kiln- Fırın ağzından
merkeze doğru kademeli olarak ısıtılan, merkezden fırın çıkışına doğru ise yine kademeli olarak sıcaklığı
azaltılan, orta bölümü sabit sıcaklıkta ve aralıksız (kesintisiz) pişirim yapılan endüstri fırınlarının genel adı.
UFAK ÖLÇEKTE: Alm.mikroskopisch; Fr.Microscopique; Ing.Microscopic-Çıplak gözle görülemeyecek kadar
küçük olup, ancak bir minilgözler ile seçilebilen irilikte yapı özelliğine sahip olma.
ULEKSİT: Na20.2Ca0.5B203.12H20; Alm.Ulexit; Fr.Ulexite, Hayesine; Ing.Ulexite- Düşük dereceli sıcaklıklarda
pişirilen, sırlara sodyum ve kalsiyumun birlikte girmesini sağlayan birinci derecede ergitici
alkalili bor bileşiği.
URAN OKSİT: UO2 ; Alm.Uranoxid; Fr.Oxyde d'uranium; Ing.Uranium oxide-Turuncuya bakan kırmızı renkli
sırların boyanmasında kullanılan uran bileşiği.
URANYUM: U; At.ağ.238; Alm.Uran; Fr. ,Ing.Uranium- Doğada radyum ile birlikte bulunan sert ve gri renkli
radyo-aktif öğe.
ÜÇAYAK: Alm.Dreifuss; Fr.Pattes de coq, pernette, trepied; Ing.Stilt - Sırlı parçaların pişme sırasında
yapışmalarını önlemek amacıyla altlarına yerleştirilen, refrakter malzemelerden yapılmış özel biçimli basit
fırın gereci.
ÜRETİM: Alm.Herstellung, Produktion, Produzierung; Fr.Fabrication, production; Ing.Manufacture,
manufacturing, production- Toplumsal gereksinimlerin karşılanması amacıyla gerekli, aynı cinsten
hammadde
88-
ve ürünün çok sayıda toplu halde elde edilmesi, çoğaltılması, yetiştirilmesi; ürün yaratma, üretme olgusu.
Maddenin ve doğal güçlerin insan yararına yeniden düzenlenmesi.
ÜRÜN: Alm.Produkt; Fr.Produit; Ing.Product- İnsan eliyle uygulanan bir işlem sonunda elde edilen ya da
doğal yollardan ve belirli bir süreç içinde kendiliğinden meydana gelen ve getirilen maddesel varlıkların
tümü.
ÜSTÜBEÇ: Bk.Kurşun üstübeçi
VANADYUM: V, At.ağ.51; Alm.Vanadin; Fr.,Ing.Vanadium- Bazaltik killi kayaçlar ile minerallerin çoğunda az
miktarda dağınık halde bulunan ak renkli metal.
VANADYUM OKSİT: V203, V205 ; Alm.Vanadinoxid; Fr.Oxyde de vanadium; Ing.Vanadium oxide Sarı renkli boyaların yapımı ve sırların sarı renge boyanmasında kullanılan vanadyum bileşiği.
VERİ: Alm.Angabe, Daten; Fr.Donnée; Ing.Data- Bilimsel araştırmalarda sonuçlara ve yasalara ulaşabilmek
için gerekli ön bilgi. Bir araştırmaya başlangıç kabul edilen eylemin temeli.
VİTHERİT: BaCO ; Alm.Witherit; Fr.Withérite; Ing.Witherite- özellikle pekişmiş çini sırlarına matlık veren, ağı
etkili doğal baryum karbonat kaynağı.
VİTREUS: Alm.,Fr.,Ing.Vitreous-China- Fiziksel özellikleri bakımından sert fayans, pekişmiş çini ve yumuşak
porselene benzeyen ,hamur yapısı sert, su geçirgenliği çok az, ortalama 12300 C-13000C dereceleri arasındaki
sıcaklıklarda pişirilen bir seramik çeşidi. Dayanıklılığı nedeniyle daha çok otel ve lokanta gibi kullanım
yerlerinde sofra ve mutfak eşyası ile sağlık gereçleri yapımında kullanılır.
VİTREUS İŞİ: Ing.Vitreous ware- Vitreus hamurlarından üretilmiş, darbelere, sürtünmelere, asit ve alkaliler ile
89-
sentetik temizleme malzemelerine dayanıklı kullanım eşyası.
VOLLASTONİT: CaO.SiO2; Alm.Wollastonit; Fr.Wollastonite; Ing.Calsium metasilicate, wollastonite- Bir kalsiyum
kaynağı olarak bazı hamurlara ve sırlara katılan doğal kalsiyum metasilikat.
WEDW00D, JOSİAH: 1730-1795 tarihleri arasında yaşamış olan ünlü ingiliz seramikçi ve toplu-üretimci.
Queen's ware olarak adlandırılan porselen benzeri ince fayans çeşidini yarattı ve üretimini sürdürdü. Kendi
buluşu olan renkli bisküvi işlerini günümüze kadar getiren ve kurucusunun adını taşıyan "Wedwood"
manüfaktürüdür.
YAĞ YAKIT: Alm.Heizöl; Fr.Combustible liquide; Ing.Fuel-oil- Petrolün damıtılmasıyla elde edilen, parlama ve
kaynama noktaları yüksek hidrokarbonlar; akaryakıt.
YAĞLITAŞ KİLİ: Bk.Kizelgur
YAKIT: Alm.Brennstoff; Fr.Combustible; Ing.Fuel- Yanıcı olan ve yandığı zaman ısı veren maddelerin
genel adı.
YALAZ: Alm.,Fr.Flamme; Ing.Flame- Yanma sonucu oluşan kızgın ve ışıklı gaz kütlesi.
YALITIM: Alm. Fr.Isolation; Ing.Insulation- İletken bir yapının çevresi ile bağıntısını kesme, dış ortamla enerji
alış verişini ortadan kaldırma.
YALITKAN: Alm.Isolator; Fr.Isolateur; Ing.Insulator, isolator- üzerinden elektrik akımı geçişine yol vermeyen;
elektrik iletkenliği sıfır ya da çok zayıf olan.
YANMA: Alm.Verbrennung; Fr.,Ing.Combustion- Bileşiminde karbon bulunan yanıcı maddelerin ateşlenmesi
ile ısı ve ışık yayarak gaz ve kül haline dönmesi.
90-
YANMA ISISI: Alm.oberer Heizwert, Verbrennungswarme; Fr.Chaleur de combustion; Ing.Heat of
combustion- Bir özdeğin birim kütlesinin yanmasıyla oluşan ısıl nicelik.
YANSIMA: Alm.Reflexion, Rückstrahlung; Fr.Réflection; Ing.Reflection-Işıklı bir dalganın örtücü bir yüzeye
çarpmasıyla dalga boylarının sapması, yön değiştirmesi.
YANSIZLAŞTIRMA: Alm.Abstumpfen, Neutralisation; Fr.Neutralisation; Ing.Neutralization- Kimyasal bir
tepkimede hidroksil (0H)- ve hidronyum (H3O)+ yükünlerini denkleştirme; bir asidin bir baz tarafından yansız
hale getirilmesi; yansız hale getirme, dengede tutma.
YAPI: Alm.Struktur; Fr.,Ing.Structure- Bir bütünün çeşitli bölümlerinin, parçacık, molekül ve atomlarının toplu
halde gruplaşması, türdeş yapışıklık halinde bulunması.
YAPI SERAMİĞİ: Alm.Baukeramik; Fr.Céramique de batiment; Ing.Achitectural ceramics, structural
ceramics- Mimari yapılarda kullanılan tuğla, kiremit, yer ve duvar kaplamaları ile blok bölme elemanı gibi
seramik malzemelerin genel adı.
YAPIŞKAN: Alm.anhaftend, klebrig, Klebstoff; Fr.Adhésif, collant; Ing.Adhesive- Uygulandığı yere fiziksel güçle
tutunan, yapışık kalan; değişik maddeleri fiziksel ya da kimyasal olarak birbirine bağlayan.
YAPIŞMA: Alm.Adhesion; Fr.Adhésion; Ing.Adhesion- Moleküller arası çekim etkisinde bulunan iki ayrı
maddenin birbirinden ayrılmasına karşı koyan güç.
YARI GEÇİRGEN: Alm.halbdurchlassig, semipermeabel; Fr.Semipermeable; Ing.Semi-permeable- 1) Bir
bölme ya da zarın bazı özdekleri geçirip, bazılarını bırakmaması. 2) Gözenekli ve yarı camsı yapılardaki geçirimliliğin düşük olması.
YARI SAYDAM: Alm.durchscheinend, Transluzent; Fr.Translucidé; ing. Translucent, translucid- Yüzeyine
çarpan ışık dalgalarının bir bölümünü geçirerek arkasındaki nesnelerin açıkça görülmesine engel olan.
91-
YARI SAYDAMLIK: Alm.Durchscheinen; Fr.Translucidité; Ing.Translucency-Yarı saydam olma.
YAYGI: Alm.Schicht; Fr.Couche; Ing.Film- Bir madde ile üst üste gelerek ikinci bir yüzey oluşturmuş ince
öğelerin dağılarak bir tabaka halini alması, bir başka yüzey üzerinde yayılması.
YAYINIM: Alm.,Fr.,Ing.Diffusion- Bir akışkanın ya da katı madde içindeki öğelerin farklı nicelikli bulunduğu
alanlar arasında eşit olarak dağılımı, yer değiştirmesi, temel bileşenlerin yer değiştirerek tek-türellik
kazanması.
YEĞİNLİK: Alm.Intensitat; Fr.Intensité; Ing.Intensity- Bir güç ya da devinimin derecesi, niceliği.
YENİM: Alm.Korrosion; Fr.,Ing.Corrosion- Bazı katıların, kimyasal bir etkime ya da fiziksel çözülmelerle yavaş
yavaş aşınması, kemirilmesi, tahrib edilmesi.
YIĞINSAL YOĞUNLUK: Alm.Raumgewicht; Fr.Masse spécifique, masse volumique; Ing.Bulk density- Kütle
yoğunluğu üzerine basınç uygulandığında değişen yoğunluk; yığın yoğunluğu.
YIĞIŞIK: Alm.Anhaufung; Fr.Aggloméré; Ing.Agglomerate- Çeşitli malzemelerin karışımından oluşmuş düzgün
biçimli ya da gelişi güzel bir araya gelmiş küme. Kütle halinde toplaşma.
YIĞIŞIM: Alm.Aggregat; Fr.Agrégat; Ing.Aggregate- Katı zerreciklerin düzensiz bir şekilde bir araya gelmeleriyle
oluşan çokturel kümeleşme.
YILDIZTAŞI: Bk.Aventurine
YOĞRUK: Alm.plastisch; Fr.Plastique; Ing.Plastic- Katı özdeklerin şekillendirilmeye, bükülmeye,
yumuşatılmaya yatkın özelliği.
YOGRUKLUK: Alm.Plastischlichkeit; Fr.Plasticite; Ing.Plasticity- Esneme ve şekillendirilmeye elverişli, yoğruk
olma. Bk.Plastiklik.
92-
YOĞUN: Alm.dicht; Fr.,Ing.Dense- Bulunduğu evre içinde ya da yerde kütle niceliği fazla, özgül ağırlığı daha
yüksek olma.
YOĞUNLUK: Alm.Dichte; Fr.Densité; Ing.Density- Belirli bir maddenin belirli bir hacimdeki (boyutlu) kütlesi;
birim hacminin ağırlığı.
YOĞUNLUK ÖLÇER: Alm.Araometer, Dichtemesser; Fr.Aréometre, Densimetre; Ing.Areometer, densimeterSıvıların özgül ağırlıklarını, yoğunluğun niceliğini ölçmeye yarayan aygıt.
YOĞURMA: Alm.Kneten; Fr.Petrissage; Ing.Kneading- Yoğruk özellikli killerin havasını giderme, tektürel hale
getirme ve biçimlendirme amacıyla, elle ya da mekanik yöntemlerle her yönde kuvvetle sıkıştırarak ezme
işlemi.
YOĞUNLAŞMA: Alm.Kondensation; Fr.,Ing.Condensation- 1) Bir gaz ya da buharın oylum küçülmesine karşı
yoğunluğunun artması. 2) Bir takım molekül ya da parçacıkların bir araya toplaşarak asıltılı tanecikler
oluşturması.
YOĞUŞMA: Bk.Yoğunlaşma
YONTMA: Alm.Ausschneiden; Fr.Ciseler, tailler; Ing.Carved- Deri sertli-ğindeki bir hamur yüzeyini kesme ve
yontma suretiyle biçimlendirme, dekorlama, son şeklini verme.
YUMAKSI ÇÖKEL(T)ME: Alm.Flockenbildung, Flockung; Fr.Floculation; Ing.Flocculation- Bir çözücü içinde
yumaklaşarak bir araya toplanan asıltılı bir maddenin çözücüden ayrılması, yumak görünümünde dibe
oturması.
YUMURTA KABUĞU: Alm.Eierschale; Fr.Coquille d'oeuf; Ing.Egg shell-Hatalı sır yüzeylerinde görülen iğneli
delikciklere benzer bir bozukluk. Pişirimin yetersiz ya da pişme sıcaklığına göre sırın çok sert oluşundan ileri
gelen çok küçük gözeneklerle örtülü, mat, donuk ve pürüzlü sır yüzeyi.
93-
"YUMURTA KABUĞU" PORSELENİ: Alm.Eierschalenporzellan; Fr.Porcelaine de coquille d'oeuf; Ing.Egg shell
porcelain- Yumurta kabuğu gibi ince ve hafif olduğu kadar, normal porselene göre daha fazla ışık geçirme
özelliğine sahip bir porselen çeşidi.
YUMUŞAK PORSELEN: Alm.Weichporzellan; Fr.Porcelaine tendre; Ing.Soft porcelain- Sert porselenin tersine,
camsı yapı kazanması amacıyla önce 11100 C-12500 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda hamur pişirimi
yapıldıktan sonra daha düşük derecelerde ergiyici sırlarla örtülen, çiziklere, darbelere ve sürtünmelere
dayanıksız bir porselen çeşidi. Bk.China
YUMUŞAMA: Alm.Erweichung; Fr.Ramolissement; Ing.Softening- Bir katının ısı etkisiyle sertliğinin azalması,
gevşek bir hal alması.
YUMUŞAMA ISISI: Alm.Erweichungstemperatur; Fr.Température de ramollissement; Ing.Softening
temperature- Sırların, katı evreden ergime evresine geçmeden önce yumuşamaya başladığı sıcaklık derecesi.
YÜKSEK (ISI) PİŞİRİM(İ): Fr.Cuisson de grand feu- Genellikle porselen eşyanın yüksek ısılarda yapılan sır-altı
dekor ve sır-üstü fon boyamalarının pişirim sıcaklığının tanımı.
YÜKSELTGE(N)ME: Alm.Oxidation; Fr.Oxydation; Ing.Oxidation- 1) Bir bileşik ya da ortamda bulunan oksijen
miktarını artırma. 2) Hamur ve sır pişirimlerinde fırın içinde bol oksijenli bir hava akımı oluşumunu sağlama.
YÜKÜN: Alm.,Fr.,Ing.İon- Genellikle sıvılarda, hareket yeteneğine sahip (+) ve (-) elektrik yüklü
tanecikler.
YÜZDESEL FORMÜL: Alm.Gewichtsantell; Fr.Centésimal formüle; Ing.Weight ratio- Bir hamur ve sır bileşimine
katılan hammaddelerin, ağırlıklarının yüzde oranlarını gösteren sayısal yazım tarzı.
YÜZERME: Aim.,Fr.,Ing.Adsorbtion- Bir takım özdeciklerin fiziksel ve kimyasal güçlerle katı bir yüzeye
tutunmaları.
94-
YÜZEY: Alm.Oberflâche; Fr.,Ing.Surface- Bir yapının dışta kalan ve onu her yönden sınırlayan bölümü.
YÜZEY GERİLİMİ: Alm.Oberflâchenspannung; Fr.Tension superficielle; Ing.Surface tension- Bir yapının molekül
güçleri arasındaki dengesizlikten ileri gelen gerilim.
ZENGİN DEKOR: Altın, gümüş, platin gibi değerli maden çözeltileri kullanılarak yapılan sır-üstü
dekorların genel adı.
ZIH: Alm.Einfassung, Litze, Rândern; Fr.Filet; Ing.Liner- Bazı seramik kullanım eşyasının dekor uygulamalarında
yapılan iplik gibi ince çizgi, şerit, kenar çizgisi.
ZIH FIRÇASI: Alm.Rânderpinsel; Fr.Pinceau â filet, pinceau â sifflet; Ing.Cut liners, square banders, square
liners, sword liners- Zıh çekmeye yarayan, özel biçimli dekor fırçası.
ZIMPARA: Alm.Glaspapier, Sandpapier; Fr.Papier d'émeri, papier de verre; Ing.Sand paper- Pürüzlü ve çapaklı
yüzeyleri aşındırarak düzeltmeye yarayan, üzeri korindon tozu ile kaplı karton kağıt.
ZIMPARA TAŞI: Alm.Schleifscheiben; Fr.Meule abrasive; Ing.Emery disc, grindstone- Mekanik zımpara
çarkı.
ZİRKON: ZrO2 ; Alm.Zirkondioxid; Fr.Zircone; Ing.Zirconium oxide- Özel refrakterlerin yapımı ile, örtücü beyaz
ve renkli sırların hazırlanmasında kullanılan zirkon bileşiği.
ZİRKON SİLİKAT: ZrSiO4; Alm.Zirkonsilikat; Fr.Silicate de zirconium, zircon; Ing.Zirconium silicate- Özel
refrakterlerin hazırlanması ve örtücü sırların yapımında kullanılan silisyumlu zirkon bileşiği.
ZİRKONYUM: Zr, At. ağ. 91; Alm.Zirkon; Fr., Ing.Zirconium- Yer kabuğunda yaygın halde bulunan, metalsi parıltılı,
ak renkli metal; Seylan taşı.
95-
KAYNAKÇA
ALAURENT, L.: Traité Pratique de Décoration Céramique, J.B.Bailliere et Fils, Paris, 1960.
ANNAWERK: Keramishe Betriebe GMBH, Cremer-Gruppe, Rödental, 1985.
ARKUN, Ender: Tuğla ve Kiremit Yapımına Uygun Topraklar, TÜBİTAK, Bilgi Profili No.14.
AYTA, Tülin : Fayans Mamullerin Yapısal Özellikleri Üzerine İnceleme, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, 1977
(Doçentlik Tezi-Basılmadı).
AYTA, Tülin : Toprak Sanatlarında Dekoratif Uygulama Yöntemleri, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, 1976
(Yeterlik Tezi- Basılmadı)
BETTERİDGE, H. : Cassel's Worterbuch, Macmillan Pub. Co., Inc., New York, 1978.
BROCKHAUS ENZYKL0PÂDİE: F.A. Brockhaus, Wiesbaden, 1966.
CERAMİC ENGINEERING: Japan International Cooperation Agency, Japan, 1984.
CLARK, Kenneth: The Potter's Manuel, Macdonald, London, 1983.
ÇALIŞLAR, Aziz : Ansiklopedik Kültür Sözlüğü, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul, 1983DUBOİS, M.M,: Larousse Dictionary, Cardinal, 1955.
EİTEL, Wilhelm: Physical Chemistry of the Silicates, The University of Chicago Press, Chicago, 1954.
ENCYCLOPEDIA BRITANNICA: Encyclopedia Britannica, Inc.,Vol.I-XXIII, U.S.A., 1965.
FRANSIZCA-TÜRKÇE SÖZLÜK, Ahmet Halit Kitabevi, İstanbul, 1945.
GIRARD, Denis : Cassel's Dictionary, Macmillan Pub., Co., Inc., New York, 1981.
GRAND LAROUSSE ENCYCLOPEDIQUE: Librairie Larousse, Vol. I-XX, Paris, 1964.
96-
GREBER, E. : Traite de Ceramique, Sfelt, 1947.
GROSSES DEUTSCH-TÜRKISCHES WORTERBUCH, Istanbul Kanaat Kitabevi, Istanbul, 1947.
GÜNER, Muharrem : Kimya Mühendisliği Teknik Sözcükler Dizini, Bilişim Yayıncılık, İstanbul, 1981.
HAMILTON, David : Manuel of Architectural Ceramics, Thames and Hudson, London, 1978.
HARKORT, Dr.Hermann : Keramisches Praktikum, Verlag des Sprechsaal, Coburg, 1958.
HARRISON MAYER : Catalogue, Stoke-On-Trent, 1980.
HARRISON MAYER : Catalogue, Hayes Ltd., England, 1981.
HARRISON MAYER : The Potter's Catalogue, C.B.Dorey Ltd.,England, 1982.
HAUSSONNE, M. : Technologie Ceramique Generale, J.B. Bailliere et Fils, Vol. I-II- Paris, 1969İHSANOGLU, Ekmeleddin: Açıklamalı Türk Kimya Eserleri Bibliografyası, Beta Yayınları, İstanbul, 1985.
İSKENDER, Can : Perlit, TÜBİTAK. Bilgi Profili, No. 43.
JAGER, Carl: Rohstoffe und Einrichtungs gegenstande für die Arbeit mit Ton, Höhr-Grenzhausen, 1980.
JOURDAIN, A. : La Technologie des Produits Céramiques Réfractaires, Gauthier-Villars Paris, 1966.
KARASAR, Prof.Dr.Niyazi: Araştırmalarda Rapor Hazırlama, Hacettepe-Taş. Kitapçılık Ltd.Şti., Ankara, 1984. (4.
Baskı)
KARASAR, Prof.Dr.Niyazi: Bilimsel Araştırma Yöntemi, Hacettepe-Taş Kitapçılık Ltd.Şti., Ankara, 1984 (2.
Baskı).
KERAMISCHE ZEITSCHRIFT: Verlag-Schmid, Freiburg, 1972.
KİMYA VE KİMYA MÜHENDİSLİĞİ TERİMLERİ KILAVUZU: Kimya Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Dil
Yarkurulu, Ankara, 1977.
97-
KİMYA VE KİMYA MÜHENDİSLİĞİ TERİMLERİ KILAVUZU: T.M.M.O.B. Kimya Mühendisleri Odası, 2.
Basım, Ankara, 1978.
KINGERY, W.D. : Ceramic Fabrication Processes, The Technology Press of Massachusetts Institute of
Technology, Newyork, 1958.
LA GRAND ENCYCLOPEDIE: Societe Anonyme de la Grande Encyclopedie, Paris,
LAROUSSE: Dictionnaire Encyclopedique, Librairie Larousse, Paris, 1952.
LAROUSSE DU 20'éme SIECLE: Librairie Larousse, Paris, 1933LEACH, Bernard: A Potter's Book, Faber and Faber, Londra, 19^4.
LEHNHAUSER, W.: Glasuren und ihre Farben, Knapp, Düsseldorf, 1973.
LOISIRS CERAM: Société d'Etudes et de Diffusion des Moyen et Techniques d'Education Artistique,
Paris, 1972.
MCGRAW-HILL ENCYCLOPEDIA OF SCIENCE AND TECHNOLOGY: McGraw-Hill Book Company Inc.,
U.S.A., 1960.
MORAN, V.: Turkish-English Dictionary, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul, 1945.
TÜBİTAK DOĞA BİLİM DERGİSİ, Mühendislik ve Çevre: Tübitak, Seri: B, Cilt: 9, Sayı:1, Ankara, 1985.
ÖZÖN, M.N. : Osmanlıca-Türkçe Sözlük, İnkilab Kitabevi, İstanbul, 1955
PFOHL, Prof.Ernest: Dictionnaire Brockhaus Illustre, F.A.Brockhaus, Wiesbaden, 1961.
PHANNKUCHE, Bernd: Keramikglasur, Dumont Buchverlag, Köln, 1984.
POTTERY CRAFTS MATERIAL and EQUIPMENT FOR THE CRAFT POTTER: Pottery crafts Ltd., Nederland,
1985.
RADA, P. : Techniken der Kunsttöpferei, Veb Verlag, Berlin, 1960.
REFRAKTER HAMMADDELERİ: T.M.M.O.B. Jeoloji Mühendisleri Odası, No.18, Ankara, 1985.
RENAULT, Pierre: Pour Le Ceramiste, Dunod, Paris, 1941.
98-
REVISED REDHOUSE DICTIONARY : Amerikan Bord Neşriyat Dairesi, Istanbul, 1966.
RHODES, Daniel: Clay and Glazes For The Potter, Greenberg, Newyork, 1957.
RHODES, Daniel: Clay and Glazes For The Potter, Pitman Pub., Great Britain, 1973.
RHODES, Daniel: Les Fours, Dessain-Tolra, Paris, 1976.
RHODES, Daniel: Terre et Glaçures, Dessain-Tolra, Liege, 197*1.
ROBERT, Paul: Dictionnaire, Societe du Nouveau Littre, Paris, 1970.
SANDER, Herbert: Glazes For Special Effects, Watson-Guptill Pub., Newyork, 1975.
SAVAGE, George; NEWMAN, Harold: An Illustrated Dictionary of Ceramics, Thames and Huston, London,
1974.
SERAMİK: T.M.M.O.B. Kimya Mühendisleri Odası, Ankara, 1980.
SERAMİK TEKNİK KONGRESİ BİLDİRİLER KİTABI: Kimya ve Metalürji Mühendisleri Odası, Ankara, 1985.
SİNANOĞLU, Prof.Dr.0ktay: Fiziksel Kimya Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu, Ankara, 1978.
SİNGER, Felix: Les Glaçures Céramique, Publi-Europe, Paris, 1960.
STEUERWALD, K.: Türkisch-Deutsches Worterbuch, Wiesbaden, 1972.
STEUERWALD, K.: Almanca-Türkçe Sözlük, Otto Harrassowitz, Wiesbaden, 1974.
TAŞPINAR, Adnan Halet: Technisches Worterbuch, Taşpınar Verlag, İstanbul, 1971.
TAŞPINAR, Adnan Halet: Technisches Worterbuch, Taşpınar Verlag, İstanbul, 1982.
THE FUNDAMENTALS of THE GLAZE PREPARATION: Japan International Cooperation Agency, Japan,
1984.
THE NEW GROLIER WEBSTER INTERNATIONAL DICTIONARY: Grolier, The English Language Institute of
America Inc., U.S.A. 1975.
99-
THE OXFORD UNIVERSAL DICTIONARY ILLUSTRATED: The Caxton Pub., Co., Ltd., London, 1965.
THORPE, Harold E.: Basic Pottery, Academy Editions, London, 1974.
TUĞLACI, Pars: Büyük Türkçe-İngilizce Sözlük, Sermet Matbaası, Istanbul, 1966.
TUĞLACI, Pars: Büyük Türkçe-Fransızca Sözlük, Sermet Matbaası, İstanbul, 1968.
TUĞLACI, Pars: Okyanus, Ansiklopedik Sözlük, Pars Yayınları, İstanbul, 1972.
TÜRK DİL KURUMU: Türkçe Sözlük, Bilgi Basımevi, 1974.
I.ULUSAL KİL SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ: Çukurova Üniversitesi, Adana, 1984.
II.ULUSAL KİL SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ: Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 1985.
ÜNERİ, Prof.Dr.Saadet; Doç.Dr.Ömer Kuleli; Dr.Osman Gürel: Kimya Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu,
Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1981.
WEBSTER, Noah: Webster's New Twentieth Century Dictionary, The World Pub., Co., Vol. I-XX,
Newyork, 1959.
100-
ESKİ TERİMLER DİZİNİ
Abrasif
Aşındırıcı
Absorbsiyon
Soğurma
Adsorbsiyon
Yüzerme
Akaryakıt
Yağ yakıt
Akseleratör
İvdirici
Aktarım
Durultu
Alabaster
Alçı taşı
Alev
Yalaz
Alkali
Baz
Alkalili
Bazlı, bazik
Alümin
Alüminyum oksit
Amfoter
Dönek
Analiz
Çözümleme
Anhidrit
Susuz
Asit
Ekşit
Aspiratör
Emeç
Astar
Angob
Aşikar porozite
Görünür gözeneklilik
Atmosfer
Hayayuvar
Barbotin
Bulamaç
Ben-mari
Su yunağı
Billur
Kırılca
Bisküvi pişirimi
Hamlama
Bivalan
İki değerlikli
Cam suyu
Su camı
Cihaz
Aygıt, düzenek
Cila
Parlatıcı
Cisim
Özdek
Çark
Çömlekçi tornası
Çevirtim
Evirme
Çömlekçi çarkı
Çömlekçi tornası
101-
Data
Veri
Deformasyon
Biçim bozulması
Dekorapozisyon
Bozunma
Desikatör
Kurutma kabı
Difraksiyon
Kırınım
Difüzyon
Yayınım
Dispersiyon
Serpinme
Distilasyon
Damıtma
Distile
Damıtık
Diyagram
Çizge
Dizayn
Tasarım
Elastik
Esnek
Elastikiyet
Esneklik
Elektro-mıknatıs
Elektrik mıknatısı
Elektro-porselen
Elektrik porseleni
Eleman
Öğe
Element
Öğe
Emülsiyon
Sıvı asıltı
Enerji
Erke
Erime
Çözünme
Erirgen
Çözünür
Erirgenlik
Çözünürlük
Eritken
Çözgen
Eriyik
Çözelti
Etkisizleştirme
Yansızlaştırma
Euteknik
Birerim
Etüv
Kuratma kabı
Fağfur
Porselen
Faz
Evre
Faz diyagramı
Evre çizgesi
File
Zıh
Film
Yaygı
Filtrasyon
Süzme
102-
Fondan
Ergitici
Formasyon
Oluşum
Fosforışıma
Fosforlanma
Granül
Taneli
Geçirimli
Geçirgen
Geçirimlilik
Geçirgerlik
Geçirmez
Geçirimsiz
Geçirmezlik
Geçirimsizlik
Grafik
Çizge
Gravimetri
Ağırlıklı ölçüm
Habbecik
Kabarcık
Hacım
Oylum
Hacımsal
Oylumsal
Hammadde
Hamözdek
Hareket
Devinim
Hareketli
Devingen
Hareketlilik
Devingenlik
Heterojen
Çoktürel
Hız
Hız yöneyi
Hızlandırıcı
İvdirici
Hidroskopik
Nem çekici
Higrometre
Nem ölçer
Homojen
Tektürel
Hususiyet
Özellik
İdantik
Özdeş
İmalat
Üretim
İnbisat
Genleşme
inert
Dingin
İyon
Yükün
İzolatör
Yalıtkan
103-
Kalevi metaller
Alkali metaller
Karıştırma
Paçallama
Katkı maddesi
Katık
Kesafet
Yoğunluk
Kesif
Yoğun
Kırılma
Kınlım
Kıvam
Kıvamlılık
Kirlilik
Katışkı
Kohezyon
İç yapışkanlık, türdeş yapışma
Kolloit
Asıltı
Kompozisyon
Bileşim
Konkav
İçbükey
Konsantrasyon
Derişiklik
Konsantre
Derişik
Konveks
Dışbükey
Konversiyon
Çevirtim
Korozyon
Yenim
Kral suyu
Altın suyu
Kristal
Kırılca, örüt
Kristal suyu
Örüt suyu
Kristalit
Örütsü
Kristalsi
Kırılca, örütsü
Kristalizasyon
Örütlen(dir)me
Kurşun sülfür
Galen
Likit
Sıvı
Laboratuvar
Deneylik
Maden
Metal, mineral, ocak
Malzeme
Gereç
Manometre
İçbasmç ölçer
Mikroskop
Minilgözler
Mikroskopik
Ufak ölçekte
Molekül
Özdecik
Mordan
Boya saptar
104-
Mufl fırın
Örtülü fırın
Mürekkep
Bileşik
Nakil
İletken
Nakletme
İletkenlik
Nar-ı beyza
Akkor
Nebati yağ
Bitkisel yağ
Numune
Örnek
Oksidasyon
Yükseltgenme
Opak
Örtücü, saydamsız
Organik
Örgensel
Otoklav
Basınçlı kap
Palet
Cam plak
Parçalama
Kesimleme
Partikül
Parçacık
Pigment
Boyarözdek
Plastik
Yoğruk
Plastiklik
Yoğrukluk
Plastisite
Plastiklik
Porozite
Gözeneklilik
Preparat
Anık
Primer kil
Birincil kil
Reaksiyon
Tepkime
Reaktif
Ayıraç, tepkin
Redüksiyon
İndirge(n)me
Refrakter
Ateşe dayanır
Regülatör
Düzenleyici
Rotatif
Döner
Rötuşlama
Düzeltme
Rutubet
Nem
Sabuntaşı
Steatit
105-
Saflaştırma
Arıtma
Sanayii
Endüstri
Satine
Perdahlı
Sekonder kil
İkincil kil
Sembol
Simge
Sentetik
Bireşimsel
Separator
Ayırıcı
Seramografi
Seramik tarihi
Seyyal
Akışkan
Sıcaklık
Isı
Sıhhi tesisat
Sağlık gereçleri
Sınıflama
Bölümleme
Sırça
Cila
Sirke asidi
Asetik asit
Sistem
Dizge
Solübilite
Çözünürlük
Solüsyon
Çözelti
Stokiyometri
Tamkatlama
Sühunet
Sıcaklık
Süngerimsi
Gözenekli
Süspansiyon
Katı asıltı
Şebeke
Örgü
Şeffaf
Saydam
Şeffaflık
Saydamlık
Şellak
Gom(a)lak(a)
Şiddet
Yeğinlik
Tahlil
Çözümleme
Tansiyon
Gerilim
Tasnif
Bölümleme
Tazyik
Basınç
Tebahhur
Buharlaşma
Tecrit
Yalıtım
Tecrübe
Deney
106-
Tecrübi
Deneysel, deneyimsel
Teçhizat
Donatım
Tembel
Dingin
Terazi
Denklik, tartaç
Terkip
Bileşim, bileşme
Termik
Isıl
Termo-element
Isıl çift
Termogravimetri
Isıl ağırlıklı ölçüm
Termokupl
Isılçift
Tesir
Etki
Tesirsiz
Etkisiz
Turnet
El tornası
Unsur
Bileşen, bileşken
Vakum-pres
Çamur makinası
Varlık
Özdek
Vasıf
Nitelik
Viskozite
Ağdalık
Voltmetre
Gerilim ölçer
Yapıştırıcı Yer
Yapışkan
değiştirme
Kaydırım
Yoğunlaşma
Yoğuşma
Yokluk
Hiçlik
Zehir
Ağı
Zehirli
Ağılı
107-
ALMANCA DİZİN
Abdampfung
Buharlaştırma
Abdreheisen
Alçı model gereci
Abdrehen
Tornada şekillendirme
Abschâlen
Pullanma
Abschuppen
Pullanma
Absetzen
Tortulaş(tır)ma
Absorption
Soğurma
Abstumpfen
Yansızlaştırma
Abziehbild
Çıkartma
Accelerator
İvdirici
Achatware
Ebru dekoru
Adhasion
Yapışma
Adsorbtion
Yüzerme
Aggregat
Yığışım
Agitator
Karıştırıcı
Agyptisch-Blau
Mısır mavisi
Ajourarbeit
Ajur
Albit
Albit
Alkali
Baz
Alkalimetalle
Alkali metaller
alkalische Metalle
Alkali metaller
Aluminium
Alüminyum
Aluminiumoxid
Alüminyum oksit
amorph
Şekilsizdik)
amphoter
Dönek
Analyse
Çözümleme
Anatas
Anatas
Anfeuchtung
Nemlendirme
Angabe
Veri
Angstrom
Angstrom
Angüsse
Sulandırılmış kil
anhaftend
Yapışkan
Anhâufung
Yığışık
Anhydrite
Anhidrit
108
ânorganisch
Anorganik
Anorthit
Anortit
Antimon
Antimon
Antimonoxid
Antimon oksit
Anzeiger
Gösterge(ç)
anziehend
Çekici
Anziehung
Çekim
Apparat
Aygıt, düzenek
Arâometer
Yoğunluk ölçer
Arbeitmesser
Çömlekçi bıçağı
Asche
Kül
Assimilation
Özümleme
Assoziation
Toplaşma
Atmosphâre
Havayuvar
Atomgewicht
Atom ağırlığı
Attraktion
Çekim
Atzung
Dağlama
Aufbaustütze
Destek
Aufbrausen
Köpürme
Aufglasurdekoration
Sır-üstü dekoru
Aufglasurfarbe
Sır-üstü boya
auflösbar
Çözünür
auflösen
Çözmek
auflösend
Ergitici
Aufwerfen
Çekme
Ausbauen
Fırın boşaltma
Ausblühung
Çiçeksime
Ausdehnbarkeit
Genleşirlik
Ausdehnungskoeffizient
Genleşme katsayısı
Auslegung
Tasarım
Ausrüstung
Donatım
Ausschneiden
Yontma
Autoklav
Basınçlı kap
Aziditat
Asitlik
Ball Clay (Ing.)
Ball kili
109
Balsam
Pelesenk
bandereich
Oylumsal
Barium
Baryum
Basalt
Bazalt
Base
Baz
basisch
Bazlı
Baukeramik
Yapı seramiği
Befeuchtung
Nemlendirme
Begiessen
Dökme
Begüsse
Sulandırılmış kil
Beizmittel
Boyasaptar
Bentonit
Bentonit
Beobachtung
Gözlem
Bergwerg
Ocak
Beschicken
Fırın doldurma
Beschleuniger
İvdirici
Beschleunigung
İvme
Bestandigkeit
Kalımlılık
Bestandteil
Bileşen
beweglich
Devingen
Beweglichkeit
Devingenlik
Bewegung
Devinim
Biegefestigkeit
Eğilme dayanımı
Biegung
Bükülme
Bienenwachs
Balmumu
Bildende Künste
Görsel sanatlar
Bildung
Oluşum
Bildungwarme
Oluşum ısısı
Bindung
Bileşik
Biskuit
Bisküvi
Biskuitbrand
Hamlama
Bitumen
Bitüm
Blase
Kabarcık
Blau-Weiss
Mavi-Beyaz
Blei
Kurşun
Bleierz
Galen
110-
Bleifreie Glasur
Kurşunsuz sır
Bleiglanz
Galen
Bleigiatte
Mürdesenk
Bleilösbarkeit
Kurşun çözünürlüğü
Bleimennige
Sülyen
Bleioxid
Kurşun oksit
Bleisilikat
Kurşun silikat
Bleivergiftung
Kurşun zehirlenmesi
Bleiweiss
Kurşun üstübeci
Bleu celeste (Fr.)
Sevr mavisi
Bleu de Sevres (Fr.)
Sevr mavisi
Bor
Bor
Borax
Boraks
Borcalzit
Kolemanit
Boricacid
Asit borik
Borsaure
Asit borik
Braunstein
Kantaşı
Brecher
Kırıcı
Brennbereich
Pişme aralığı
Brennen
Pişirim
Brennhilfsmittel
Fırın gereçleri
Brennkapseln
Karo gazeti
Brennkassette
Gazet
Brennofen
Fırın
Brennplatte
Fırın rafı
Brennstoff
Yakıt
Brennstützen
Raf ayakları
Brennzange
Fırın maşası
Brom
Brom
Bruchscherben
Şamot
Cadmium
Kadmiyum
Cadmiumgelb
Kadmiyum sarısı
Calzium
Kalsiyum
Calziumcarbonat
Kalsiyum karbonat
111-
Calziumfluorid
Kalsiyum florür
Calziumoxid
Kalsiyum oksit
Calziumphosphat
Kemik külü
chemische Eigenschaften
Kimyasal özellikler
chemische Element
Kimyasal öğe
chemische Synthese
Kimyasal bireşim
chemische Verbindung
Kimyasal bileşme
chemische Zusammensetzung
Kimyasal bileşim
China-Clay (Ing.)
Çin(i) kili
China-Rot
Çin kırmızısı
Chlor
Klor
Chrom
Krom
Chromoxid
Krom oksit
Colemanit
Kolemanit
Cordierit
Kordiyerit
Cristobalit
Kristobalit
Dachziegel
Kiremit
Dampfmaschine
Buharlaştırıcı
Daten
Veri
deckend
Saydamsız
deckende Glasur
Örtücü sır
deckende Rohstoff
Örtücü madde
defekt
Bozukluk
Deformation
Biçim bozulması
Dekantierapparat
Durultucu
Dental-Keramik
Diş porseleni
Desoxydation
İndirge(n)me
Destillat
Damıtık
Destination
Damıtma
Diagramm
Çizge
Diatomeenerde
Kizelgur
dicht
Yoğun
Dichte
Yoğunluk
Dichtemesser
Yoğunluk ölçer
112-
Diffraktion
Kırınım
Diffusion
Yayınım
Dilatometer
Genleşme ölçer
Dimension
Boyut
direktflammofen
Doğru alevli fırın
Dispersion
Serpinme
Dissoziation
Ayrışma
Dolomit
Dolomit
drechseln
Tornada şekillendirme
Drechsler
Tornacı
drehen
Tornada şekillendirme
Dreher
Tornacı
Drehofen
Döner fırın
Dreifuss
Üçayak
Druck
Basınç
Druckgiessen
Basınçlı döküm
Druckkessel
Basınçlı kap
Druckmesser
İçbasmç ölçer
durchdringlich
Su geçirgenlik
durchdrücken
Bükülme
durchl&ssig
Geçirgen
Durchlassigkeit
Geçirgenlik, su geçirgenlik
Durchscheinen
Yarı saydamlık
durchscheinend
Yarı saydam
dynamisch
Devingen
echtes Porzellan
Sert porselen
Effekt
Etki
Effektglasuren
Sanat sırları
Effloreszenz
Çiçeksime
Eierschale
Yumurta kabuğu
Eierschalenporzellan
"Yumurta kabuğu" porseleni
Eigenschaft
Özellik
Eigenschaftswerte
Özellik
Einbrand
Tek-pişirim
113-
Einfassung
Zıh
Einsetzen
Fırın doldurma
Einstoff-system
Oksit-seramik
Eisen
Demir
Eisenoxid
Demir oksit
Eisen Pyrit
Pirit
elastisch
Esnek
Elastizitat
Esneklik
elektrischer Schachtofen
Kutu fırın
Elektrobrennofen
Elektrikli fırın
Elektromagnet
Elektrik mıknatısı
Elektroporzellan
Elektro-porselen
Element
Öğe
Emaille
Emaye
Emaillemalerei
Sır-üstü dekoru
empirisch
Deneyimsel
Emulsion
Sıvı asıltı
Energie
Erke
Englischer kaolin
Çin(i) kili
Engobe
Angob
Engobemalbâllchen
Lastik şırınga
Engobemalhorn
Lastik şırınga
Engoben
Sulandırılmış kil
Engobepinsel
Angob fırçası
Entgasen
Gaz giderme
Entgaser
Gaz giderici
Entglasung
Camsızlaşma
Entlüftung
Hava-giderme
Entwasserung
Su giderme
entwickeln
Geliş(tir)me
Entwurf
Tasarım
Erdalkalimetalle
Toprak-alkali metaller
Erdpech
Bitüm
Erstarrung
Katılaş(tır)ma
Erstebrand
Hamlama
114-
Erweichung
Yumuşama
Erweichungstemperatur
Yumuşama ısısı
Ester
Ester
Erz
Cevher
Essigsâure
Asetik asit
eutektische Temperatur
Birerim noktası
eutektische Punkt
Birerim noktası
Expansion
Genleşme
Experiment
Deney
experimentell
Deneysel
Exsikkator
Kurutma kabı
Fallung
Çökelme
Farbe
Boya, renk
Farbekörper
Sır boyası
Farbmessung
Renk ölçümü
Farbstoff
Renklendirici
Fayance
Fayans
Feinwaage
Hassas terazi
Feldspat
Feldispat
Fell
Soyulma
Fermentation
Mayalanma
Fertigton
Hamur
fest
Katı
feste Lösung
Katı çözelti
feste Phase
Katı evre
Fette Ton
Plastik kil
Feuchtigkeit
Nem
Feuchtigkeitsdehnung
Nemlilik genleşmesi
Feuchtigkeitsmesser
Nem ölçer
Feuer
Ateş
feuerfest
Ateşe dayanır
Feuerfestigkeit
Refrakterlik
Feuergewerbe
Ateş sanatları
feuersicher
Ateşe dayanır
115-
Feuerstein
Çakmak taşı
Feuerton
Ateş kili
Feuerziegel
Ateş tuğlası
Filterpresse
Filter-pres
filtrieren
Süzme
Flamme
Yalaz
Flammstein
Ateş tuğlası
Fliese
Karo
Flint
Çakmak taşı
Flockenbildung
Yumaksı çökel(t)me
Flockung
Yumaksı çökel(t)me
Fluidura
Akışkan
Fluorit
Kalsiyum florür
Flussmittel
Ergitici
Flusspat
Kalsiyum florür
flüssige Phase
Sıvı evre
Flüssigkeit
Akışkan, sıvı
Formel
Formül
Formelgewicht
Formül-gram
Formen
Şekillendirme
Formgebungs
Şekillendirme
Formgestaltung
Endüstri tasarımı
Formlosigkeit
Biçim bozulması
fraktionieren
Kesimleme
Freidrehen
Tornada şekillendirme
Fritte
Frit
Frittebildung
Fritleme
Füllstoff
Dolgu
Galenit
Galen
Gârung
Mayala(n)ma
Gasblase
Kovuk
Gasenbefreien
Gaz giderme
Gasenhohraum
Kovuk
Gasofen
Gaz fırını
116-
Gebundenes Wasser
Nem
Gefâss
Çömlek
Geflammte Glasur
İndirgeme sırı
gegenwirkend
Tepkin
gelöst
Çözünük
Gemisch
Karışım
Gerat
Aygıt
Geschirrhandler
Çömlekçi
Geschirrkeramik
Kap-kacak
Geschirrporzellan
Porselen kap-kacak
Geschwindigkeit
Hız yöneyi
gestalten
Şekillendirme
gestaltlos
Şekilsizdik)
Geştaltlosigkeit
Şekilsizdik)
Gestaltung
Biçimlendirme
Gestaltungs
Şekillendirme
Gewicht
Ağırlık
Gewichtsanteil
Yüzdesel formül
Giess
Döküm
Giessmasse
Döküm çamuru
Gift
Ağı
giftig
Ağılı
Gips
Alçı
Gips-stein
Alçı taşı
Gipskratzer
Alçı model gereci
Gitter
Örgü
Glanz
Parlatıcı
glânzend
Parlaklık
Glanzglasuren
Parlak sırlar
glanzlos
Camsızlaşma
Glanzlosigkeit
Camsızlaşma
Glas
Cam
glasieren
Sırlama
Glasierte Stuck
Sırlı parça
Glasierzange
Sırlama maşası
117-
Glaskörper
Camsı
Glaspapier
Zımpara
Glasphase
Camlaşma
Glasplatte
Cam palet
Glasreiber
Cam tokmak
Glasur
Sır
Glasurbrand
Sır pişirimi
Glasurdekoration
Sır dekoru
Glasurfehler
Sır hataları
Glasurpinsel
Sır fırçası
Glimmer
Mika
Glühen
Kavurma
Glühofen
Kavurma fırını
Glyzerin
Gliserin
Glyzerinfarbe
Gliserin boyası
Gold
Altın
Granulat
Taneli
Graviereisen
Modlaj aletleri
Gravimetrie
Ağırlıklı ölçüm
Grenzflachenwinkel
Ara yüzey
Grundglasur
Ana sır
Grüne Ware
Çiğ parça
Gummiarabikum
Arap zamkı
Gummiballe
Lastik şırınga
Gummilack
Gom(a)lak(a)
Haarrisse
Kılcal çatlak
Handmodellieren
Elle şekillendirme
halbdurchlassig
Yarı geçirgen
Hand-Drehscheibe
El tornası
Handmalerei
El dokuru
Handwerk
El ile
Hârte
Sertlik
Hartporzellan
Sert porselen
Hartsein
Sertleş(tir)me
118-
Hartwerden
Sertleş(tir)me
Harz
Reçine
Heizapparat
Isıtıcı
Heizöl
Yağ yakıt
Herstellung
Üretim
heterogen
Çoktürel
hineintauchen
Daldırma
Holzofen
Odun fırını
homogen
Tektürel
Homogenisieren
Tektürelleme
Höhle
Çukurluk
Höhlung
Çukurluk
Hydroxil
Hidroksil
hygroskopisch
Nem çekici
îdentisch
Özdeş
Illit
İllit
Ilmenit
İlmenit
Impragnierung
Emdirme
Incandescent
Akkor
Indikator
Gösterge(ç)
Industrie
Endüstri
Industriell
Endüstriyel
Industrieglasuren
Endüstri sırları
Inglasur dekoration
Sır-içi dekoru
Inglasurfarbe
Sır-içi boya
Innendruck
İçbasınç
Instrument
Alet
Instrumentabweichung
Aygıtsal sapma
Instrument Irrtum
Aygıtsal sapma
Intensitât
Yeğinlik
Inversion
Evirme
Ion
İyon
Irdengut
Çömlekçi işi
Irdenware
Çömlekçi işi, pişmiş-toprak
119-
Irreversibilitât
Tersinmezlik
Isolation
Yalıtım
Isolator
Yalıtkan
Kadmium
Kadmiyum
Kachel
Karo
Kaliber
Mastar
Kalifeldspat
Ortoklas
Kal i um
Potasyum
Kaliumnitrat
Güherçile
Kalkgips
Alçı
Kalkstein
Kireçtaşı
Kaltdruckfestigkeit
Soğukta basınca dayanıklılık
Kalzination
Kalsinasyon
Kalzinieren
Kalsinasyon
Kalzinierung
Kalsinasyon
Kalziumkarbonathaltige Tone
Marn
Kammen
Tarama
Kammerofen
Aralıklı fırın
Kaolin
Kaolen
Kaolinton
Kaolinit
Kapseln
Karo gazeti
Karborundum
Silisyum karbür
Keramik
Çömlek, seramik
Keramiker
Seramikçi
keramisch
Seramik
keramische Kunst
Seramikçilik
Kieselgel
Silica-gel
Kieselguhr
Kizelgur
Klassifizieren
Sınıflandırma
Klassifizierung
Sınıflandırma
klebrig
Yapışkan
Klebstoff
Yapışkan
Klinker
Klinker
Kneten
Yoğurma
120-
Knochenasche
Kemik külü
Knochenporzellan
Kemik porseleni
Kobalt
Kobalt
Kobaltoxid
Kobalt oksit
kochen
Kaynama
Kochpunkt
Kaynama noktası
Koeffizient
Katsayı
Kohâsion
İç yapışkanlık, türdeş yapışma
Kohlenstoff
Karbon
Kolloid
Asıltı
Kolorimetrie
Renk ölçümü
Komponente
Bileşen
Kondensation
Yoğunlaşma
konkav
İçbükey
Konsistenz
Kıvamlılık
konventionellen Brand
Sözleşmeli pişirim
Konversion
Çevirtim
konvex
Dışbükey
Konzentration
Derişiklik
konzentriert
Derişik
kornig
Taneli
Korrosion
Yenim
Korund
Korunt
Konigswasser
Altın suyu
Krackelee
Kılcal çatlak
Kraterglasur
Krater sırı
Kreide
Tebeşir
Kristali
Kırılca, örüt
Kristallbildungen
Örütlen(dir)me
Kristallglasur
Kristal sırı
kristallin
Kırılcal
kristallisieren
Örütlen(dir)me
Kristallite
Örütsü
Kristallwasser
Örüt suyu
Kryolith
Kriyolit
121-
Kugelmühle
Bilyalı değirmen
Kunstglasuren
Sanat sırları
Kupfer
Bakır
Kupferoxid
Bakır oksit
Kupferrot
Bakır kırmızısı
Kupfersulfat
Bakır sülfat
Kupferumdruck
Bakır plak baskısı
Kurze
Özsüz kil
Kuvartz
Kuvars
künstliches Feuer
Ateş sanatları
Labor
Deneylik
Lackierpistole
Kalem piskole
Latex
Lateks
leaderhart
Deri sertliği
Lehmglasur
Balçık sırı
Leinöl
Beziryağı
Leiter
İletken
Leitfâhigkeit
İletkenlik
Lepidolith
Lepidolit
linear
Çizgisel
liniert
Çizgisel
Lithium
Lityum
Litze
Zıh
Lösbarkeit
Çözünürlük
Löslich
Çözünür
Löslichkeit
Çözünürlük
Lösung
Çözelti, çözünme
Lösungsmittel
Çözgen
Lufterneuerung
Havalandırma
Lüftungsanlage
Havalandırma (aygıtı)
Lüster
Lüster
Lüsterglasur
Perdah(lı) sır(ı)
122-
Magerton
Özsüz kil
Magerungsmittel
Özsüzleştirici
Magnesit
Manyezi
Magnesium
Magnezyum
Magnesiumkarbonat
Magnezyum karbonat
Magnetische Reinigung
Elektrik mıknatısı
Mahlanlage
Öğütücü
mahlen
Öğütme
Mahlend
Öğütücü
Mahlgut
Bilya
Mahlmühle
Değirmen
Mahltopf
Değirmen, öğütme kabı
Malpinsel
Boya fırçası, dekor fırçası
Malwerkzeuge
Boyama araçları
Mangan
Manganez
Manuell
El ile
Manufaktur
Manüfaktür
Marmor
Mermer
Mass
Ölçü
Masse
Kütle
Material
Gereç
Materie
Madde
matte Glasur
Mat sır
Mattierungsmittel
Matlaştırıcı
Mayolikafarben
Mayolika boyalar
Melasse
Melas
Mergel
Marn
Messung
Ölçü, ölçüm
Messzeiger
Gösterge(ç)
Metali
Metal
Mikroskop
Minilgözler
mikroskopisch
Ufak ölçekte
Mineral
Mineral
mischen
Karış(tır)ma
Mischer
Karıştırıcı
Mischung
Karışım, paçallama
mit der Hand
El ile
Mittel
Ortam
Mobilitat
Devingenlik
modellieren
Şekillendirme
Modellierhölzer
Modlaj aletleri
Modellierschlinge(n)
Kazıma gereci, modlaj aletleri, şekillendirme
gereci
Modellmacher
Modelci
Modellzeichner
Modelci
Modül
Modül
Molekül
Molekül
Molekulargewicht
Molekül ağırlığı
Molekülaufbau
Özdekciksel yapı
Molekülverband
Özdekciksel yapı
Molybdân
Molibden
Molybdanoxid
Molibden oksit
Mörser
Havan
Muffelfarbe
Sır-üstü boya
Muffelofen
Örtülü fırın
Muhler
Bilyalı değirmen
Nadelstich
İğneli delik
Naphtha
Neft (yağı)
Natrium
Sodyum
Naturschwamm
Deniz süngeri
Nelkenöl
Karanfil yağı
neutral
Etkisiz
Neutralisation
Yansızlaştırma
Nichts
Hiçlik
Nickel
Nikel
Nickeloxid
Nikel oksit
Niederschlag
Çökelek,-tortu
niederschlagen
Çökelme
124-
oberer Heizwert
Yanma ısısı
OberflMche
Yüzey
Oberflachenspannung
Yüzey gerilimi
Ofen
Fırın
Ofenstützen
Destek
Offene Porositat
Görünür gözeneklilik
ordentlich
Düzenli
organisch
Organik
Orthoklas
Ortoklas
Oxid
Oksit
Oxidation
Oksitleme, yükseltgenme
Oxidierender Atmosphare
Oksitleyici atmosfer
Oxidierender Brand
Oksitleyici pişirim
Oxidkeramik
Oksit-Seramik
Parian-Porzellan
Parian porseleni
Pegmatit
Pegmatit
Perlit
Perlit
Pfefferminzöl
Nane yağı (ruhu)
Pflanzenöi
Bitkisel yağ
Phase
Evre
Phasendiagramm
Evre çizgesi
Phasengrenzflâche
Ara yüzey
Phasenübergang
Evre geçişi
Phasenumwandlung
Evre geçişi
Phosphor
Fosfor
Phosphoreszenz
Fosforlanma
physikalische Eigenschaften
Fiziksel öze l l i k l e r
Pigment
Boyar özdek
Pinsel
Fırça
Pistille
Havan eli
plastisch
Yoğruk
Plastische Ton
Plastik kil
Plastischlichkeit
Yoğrukluk
Plastizitat
Plastiklik
125-
Platin
Platin
Pore
Gözenek
poros
Gözenekli
Porositat
Gözeneklilik
Porzellan
Porselen
Porzellanglasur
Kuvert
Porzellan-zâhne
Diş porseleni
Pottasche
Potas
Praparat
Anık
Prâparation
Anıklama
primair Ton
Birincil kil
Probe
Örnek
Probekörpern
Deney plakası
Produkt
ürün
Produktion
Üretim
Produzierung
üretim
Pulver
Toz
Pyrit
Pirit
Pyrometer
Pirometre
Qualitat
Nitelik
Quarz
Kuvars
Raku
Raku
Randern
Zıh
Randerpinsel
Zıh fırçası
Rauch
Duman
Raumgewicht
Yığınsal yoğunluk
Rauminhalt
Oylum
Reagens
Ayıraç
reagens
Tepkin
Reaktion
Tepkime
Reaktionsfarben
Tepkime boyaları
Reaktionsglasuren
Tepkime sırları
Reaktionstemperatur
Tepkime ısısı
Reduktion
İndirge(n)me
Reduktionsmittel
İndirgen
reduzierender Atmosphare
İndirgen atmosfer
Reduzierender Brand
İndirgen pişirim
Reflexion
Yansıma
Refraktâr
Refrakter
Refraktion
Kınlım
Regalplatte
Fırın rafı
Regulator
Düzenleyici
Reibschale
Havan
Reinigung
Arıtma
Retuschieren
Düzeltme
Rindshaarpinsel
Dekor fırçası
Rohglasur
Ham sır
Rohstoff
Hammadde
Rohware
Çiğ parça
Rollofen
Roller fırın
Rosmarinöl
Laden yağı
rösten
Kavurma
Rutil
Rutil
Rückstrahlung
Yansıma
Salpeter
Güherçile
Salz
Tuz
Salzglasur
Tuz sırı
Sand
Kum
Sandpapier
Zımpara
Sandstein
Pekişmiş çini
Sanitârkeramik
Sağlık gereçleri
satt
Doygun
sâttigen
Doyurma
Sattigung
Doyma
Sâttigungspunkt
Doyma noktası
Sauerstoff
Oksijen
Saugapparat
Emeç
Saure
Asit
saure
Asitlik
Sâuregrad
Asitlik
Schablone
Mastar
Schablonendrehbank
Şablon torna
Schablonenformerei
Şablon ile şekillendirme
Schamotte
Şamot
Scharaotteplatte
Fırın rafı
Scharffeuermalerei
Sır-üstü dekoru
Schaubild
Çizge
scheibe
Camsızlaşma
Scheider
Ayırıcı
Schellack
Gom(a)lak(a)
Scherbe
Çömlek
Schicht
Yaygı
Schieferton
Şiferton
Schleifer
Aşındırıcı
Schleifscheiben
Zımpara taşı
Schlicker
Barbotin
schillernd
Opal ışıma
Schmelzbarkeit
Erirgenlik
Schmelzfarbe
Sır-üstü boya
Schmelzpunkt
Ergime noktası
Schmelztemperatur
Ergime ısısı
Schmelzung
Ergime
Schmelzwarme
Ergime ısısı
Schmiedbarkeit
Dövülürlük
Schmotteplatte
Fırın rafı
Schneidedraht
Çamur kesme teli
Schnellbrand
Hızlı pişirim
schrumpfen
Kasılma
Schrumpfung
Kasılma
Schrühbrand
Hamlama
Schubplatten
Kayar plakalar
Schuppe
Pullanma
128-
Schüttelmalerei
Akıtma dekoru
schwamming
Gözenekli
Schwefel
Kükürt
Schwerspat
Baryum sülfat
Schwingungsieb
Titreşimli elek
Sediment
Tortu
Sedimentation
Tortulaş(tır)ma
Segerkegel
Seger piramidi
seidenmatt
İpek matı
Sekundârton
İkincil kil
Seladon
Seladon
Selen
Selenyum
Seienrot
Selen kırmızısı
semipermeabel
Yarı geçirgen
Separator
Ayırıcı
Sepiolith
Sepiyolit
Setzen
Fırın doldurma
Setzplatte
Fırın rafı
sgraffito
Sgrafitto
Sieb
Elek
sieben
Eleme
Siebdruck
Elek baskı
Siedepunkt
Kaynama noktası
Silber
Gümüş
Silikastein
Çakmak taşı
Silizium
Silisyum
Siliziumdioxid
Silis
Siliziumkarbid
Silisyum karbür
Sinterengobe
Pekişmiş angob
Sinterofen
Kavurma fırını
Sinterschale
Fritleme kabı
Sinterung
Sinterleme
Soda
Soda
Spachtelpalette
Palet bıçağı
Spanisch-maurische Keramik
Hispano-Mauresque işi
Spannung
Gerilim
Sparstützen
Destek
Spezialglasuren
Özel sırlar
spezifische Warme
Özgül ısı
spezifisches Flâchenraum
Özgül yüzey alanı
spezifisches Gewicht
Özgül ağırlık
Spritzapparat
Pistole, püskürtücü
spritzen
Püskürtme
Spritzpistole
Pistole
Spritzstand
Pistole kabini
Starke
Nişasta
Steatit
Steatit
Steingut
Fayans
Steinmatt
Mat sır
Steinsalz
Tuz
Steinzeug
Pekişmiş çini
Stoff
Madde
Stöchiometrie
Stokiyometri
Stössel
Havaneli
Stösser
Havaneli
Strontium
Stronsiyum
Struktur
Yapı
Stützen
Raf ayakları
Substanz
Özdek
Suspension
Katı asıltı
Symbol
Simge
synthetisch
Bireşimsel
System
Dizge
Tafelzeug
Sofra eşyası
Talkum
Talk
Tauchen
Daldırma
Technik
Teknik
technische Keramik
Teknik seramik
Teilchen
Parçacık, tane
Tellerkapseln
Gazet
Temperatur
Sıcaklık
Temperaturwechselbestandigkeit
Isıl şok(a) dayanım(ı)
Terpentinöl
Terebentin
Terrakotta
Pişmiş-toprak
thermisch
Isıl
Thermische Ausdehnung
Isıl genleşme
thermischeschock
Isıl şok
Thermoelement
Isılçift
Thermogravimetrie
Isıl ağırlıklı ölçüm
Thermoschock
Isıl şok
Thixotrophie
Tiksotropluk
Tischranderscheibe
El tornası
Titan
Titan
Titanat-Zirkon-Keramik
Piezoelektrik seramik
Ton
Kil
Tonerde
Kil
Tongefass
Çömlek
Tonschlamm
Bulamaç
Tonschlicker
Sulandırılmış kil
Tonschneider
Çamur makinası
Tonware
Çömlekçi işi
Topf
Çömlek
Topfroller
Bilyalı değirmen, değirmen
Töpfer
Çömlekçi
Töpferdrehbank
Çömlekçi tornası
Töpferei
Çömlekçilik, çömlekhane
Topfergewerbe
Çömlekçilik
Töpferglasur
Cila
Töpferkunst
Çömlekçilik
Töpfermeister
Çömlekçi
Töpferscheibe
Çömlekçi tornası
Töpfertisch
Çömlekçi tornası
Töpferton
Çömlekçi toprağı, plastik kil
Topferware
Çömlekçi işi
131-
Topferwerkstatt
Çömlekhane
Töpferzirkel
Kompas
Tragant
Kitre
trage
Dingin
Tragheit
Dinginlik
Transluzent
Yarı saydam
transparent
Saydam
Transparente bleifreie Fritte
Kurşunsuz saydam frit
Transparente bleihaltige Fritte
Kurşunlu saydam frit
Transparenz
Saydamlık
Trichter
Huni
Trockenschrank
Kurutma dolabı
Trocknen
Kuru(t)ma
Trockner
Kurutucu
Trübheit
Bulanıklık
Trübung
Bulanıklık
Tunnelofen
Tünel fırın
Ulexit
Uleksit
Umkehrbarkeit
Tersinirlik
Umsieden
Damıtma
Umwandlung der Kuvartz
Kuvars değişimi
Unbeweglichkeitsphase
Durgun evre
undurchlâssig
Geçirimsiz
Undurchlâssigkeit
Geçirimsizlik
ungebrannt
Çiğ parça
unlöslich
Çözünmez
Unreinigkeit
Katışkı
unterglasurdekoration
Sır-altı dekoru
Unterglasurfarbe
Sır-altı boya
Uran
Uranyum
Uranoxid
Uran oksit
Überarbeitung
Düzeltme
Überglasen
Sırlama
Überlaufglasur
Akıcı sır
Übersetzung
Kaydırım
Valenz
Değerlik
Vanadin
Vanadyum
Vanadinoxid
Vanadyum oksit
vegetabilische Asche
Bitkisel kül
vegetarisch Asche
Bitkisel kül
Verbindung
Bileşik, bileşme
Verbrennung
Yanma
Verbrennungswarme
Yanma ısısı
Verdampfung
Buharlaş(tır)ma
verdünnbar
Seyreltik
verdünnen
Seyrel(t)me
Verdünnungsmittel
Seyreltici
Verflüchtigung
Gazlaşma
Verflüssigung
Sıvılaş(tır)ma
Verhârtung
Sertleş(tir)me
Verschmutzung
Kirlenme
Versuch
Deney
Verunreinigung
Katışkı, kirletici
Verziehen
Çekme
Vibrationssieb
Titreşimli elek
vielbandig
Oylumsal
Viskositât
Ağdalık
Vitreous-China
Vitreus
Voltmeter
Gerilim ölçer
Volumen
Oylum
Vorrichtung
Durultucu
vorsichtiges
Durultu
Vorstellung
Tasarım
Vorwarmen
Ön ısıtma
Vorwarmung
Ön ısıtma
Waage
Denklik
Wachslicht
Balmumu
Wagen
Fırın arabası
Warme
Isı
Warmeausdehnung
Isıl genleşme
Warmeleitfahigkeit
Isı iletimi
Warmeleitung
Isı iletimi
Wasserbad
Su yunağı
wasserfrei
Susuz
Wasserglas
Sucamı
Weichporzellan
Yumuşak porselen
Werkzeug
Alet
Wertigkeit
Değerlik
Widerstandsofen
Elektrikli fırın
wilder Tiere
Soyulma
Wirkung
Etki
Wismut
Bizmut
Wissenschaft
Bilim
Witherit '
Vitherit
Wollastonit
Vollastonit
Wurzel
Fitil
Zâhigkeit
Ağdalık
Zerlegen
Bölmeli dekor
Zerlegung
Bozunma
Zersetzung
Bozunma
Zerstaubung
Püskürtme
Zerstreuung
Serpinme
Ziehklinge
Sistre
Ziehklingen
Bükülebilir şekillendirme gereci
Zink
Çinko
Zinkoxid
Çinko asit
Zinkweiss
Çinko beyazı
Zinn
Kalay
Zinndioxid
Kalay oksit
134-
Zinnglasur
Kalay sırı
Zirkon
Zirkonyum
Zirkondioxid
Zirkon
Zirkonsilikat
Zirkon silikat
Zusammendrüçken
Sıkıştırma
Zusammensetzung
Bileşim
Zusatz
Katık
Zusatzmittel
Ayıraç
zweiwertig
İki değerlikli
135-
FRANSIZCA DİZİN
Abrasive
Aşındırıcı
Absorption
Soğurma
Absorption d'eau
Su geçirgenlik
Accelérateur
İvdirici
Accelération
İvme
Acide
Asit
Acide acétique
Asetik asit
Acide borique
Asit borik
Acidité
Asitlik
Adhésif
Yapışkan
Adhésion
Yapışma
Adsorbtion
Yüzerme
Aérage
Havalandırma
Aérographe
Kalem pistole
Agent d'addition
Katık
Agglomération
Toplaşma
Aggloméré
Yığışık
Agitateur
Karıştırıcı
Agrégat
Yığışım
Ajour (ee)
Ajour
Albarello
Albarello
Albatre
Alçı taşı
Albite
Albit
Alcali
Baz
Alcalin(e)
Bazlı
Alumine
Alüminyum oksit
Aluminium
Alüminyum
Amidon
Nişasta
Amorphe
Şekilsizdik)
Amphotere
Dönek
Analyse
Çözümleme
Anatase
Anatas
Angstroem
Angstrom
136
Anhydre
Susuz
Anhydrite
Anhidrit
Anorthite
Anortit
Antimoin
Antimon
Apparat
Aygıt
Appareil
Aygıt, düzenek
Aréometre
Yoğunluk ölçer
Argent
Gümüş
Argile
Kil
Argile a feu
Ateş kili
Argile courte
Özsüz kil
Argile grasse
Plastik kil
Argile maigre
Özsüz kil
Argile plastique
Plastik kil
Argile primaire
Birincil kil
Argile sécondaire
İkincil kil
Arrosage
Dökme
Art de céramique
Seramikçilik
Art du potier
Çömlekçilik
Arts Plastiques
Görsel sanatlar
Arts Visuels
Görsel sanatlar
Aspirateur
Emeç
Assimilation
Özümleme
Association
Toplaşma
Atmosphere
Havayuvar
Atmosphere oxydante
Oksitleyici atmosfe
Atmosphere reductrice
İndirgen atmosfer
Atomisation
Püskürtme
Attaque chimique
Dağlama
Attirant
Çekici
Attraction
Çekim
Autoclave
Basınçlı kap
137
Bain-marie
Su yunağı
Balance
Denklik
Balance de precision
Hassas terazi
Ball clay
Ball kili
Barbotine
Barbotin, bulamaç, s
Barytine
Baryum sülfat
Baryum
Baryum
Basalte
Bazalt
Base
Baz
Basique
Bazlı
Baume
Pelesenk
Bentonite
Bentonit
Bill
Bilya
Biscuit
Bisküvi
Biscuiter
Hamlama
Bismuth
Bizmut
Bitume
Bitüm
Bivalent
İki değerlikli
Blanc d'Espagne
Kalsiyum karbonat
Blanc de zinc
Çinko beyazı
Bleu-Blanc
Mavi-Beyaz
Bleu celeste
Sevr mavisi
Bleu d'Egypte
Mısır mavisi
Bleu de Sevres
Sevr mavisi
Bone-China
Kemik porseleni
Borax
Boraks
Bore
Bor
Boule(t)
Bilya
Brillance
Parlaklık
Brique de fausse sole
Ateş tuğlası
Brique réfractaire
Ateş tuğlası
Brome
Brom
Brosse â caracteres
Dekor fırçası
Broyage
Öğütme
Broyeur
Öğütücü
138
Broyeur â boulet
Değirmen
Broyeur â jarre
Değirmen
Bulle
Kabarcık
Cabine de ventilation
Pistole kabini
Cadmium
Kadmiyum
Calcination
Kalsinasyon
Calcium
Kalsiyum
Calcium fluorure
Kalsiyum florür
Calibrage
Şablon ile şekillendirme
Calibre
Mastar
Calibreuse
Şablon torna
Caractéristique
Özellik
Carbonate de calcium
Kalsiyum karbonat
Carbonate de magnésium
Magnezyum karbonat
Carbone
Karbon
Carborundum
Silisyum karbür
Carreau
Karo
Casette
Gazet
Cavité
Kovuk
Celadone
Seladon
Cendre
Kül
Cendre d'os
Kemik külü
Cendre vegetale
Bitkisel kül
Centésimal formüle
Yüzdesel formül
Céramique
Çömlek, çömlekçilik, seramik, seramikçilik
Céramique de batiment
Yapı seramiği
Céramique de titanate et de zircon
Piezoelektrik seramik
Céramique oxydée
Oksit seramik
Céramique sanitaire
Sağlık gereçleri
Céramique technique
Teknik seramik
Céramiste
Seramikçi
Céramographie
Seramik tarihi
Céruse
Kurşun üstübeci
Chaleur
Isı
139-
Chaleur de combustion
Yanma ısısı
Chaleur de formation
Oluşum ısısı
Chaleur de fusion
Ergime ısısı
Chaleur de reaction
Tepkime ısısı
Chaleur specifique
Özgül ısı
Chamotte
Şamot
China-clay
Çin(i) kili
Chlore
Klor
Choc thermique
Isıl şok
Chrome
Krom
Chromo
Çıkartma
Ciment
Şamot
Cintrage
Bükülme
Cire
Balmumu
Ciseler
Yontma
Classification
Sınıflandırma
Clinker
Klinker
Cloisonnement
Bölmeli dekor
Cobalt
Kobalt
Coefficient
Katsayı
Coefficient de dilatation
Genleşme katsayısı
Cohésion
İç yapışkanlık
Colémanite
Kolemanit
Collant
Yapışkan
Colloide
Asıltı
Colombinage
Fitil
Colombine
Fitil
Colorant
Renklendirici
Colorant céramique
Sır boyası
Colorimétrie
Renk ölçümü
Combinaison chimique
Bileşik, kimyasal bileşme
Combination
Bileşme
Combination compose
Bileşik
Combustible
Yakıt
Combustible liquide
Yağ yakıt
140-
Combustion
Yanma
Compas d'épaisseur
Kompas
Composant
Bileşen
Compose
Bileşik
Composition
Bileşim
Composition chimique
Kimyasal bileşim
Compression
Sıkıştırma
Concasseur
Kırıcı
Concave
İçbükey
Concentration
Derişiklik
Concentre
Derişik
Condensation
Yoğunlaşma
Conducteur
İletken
Conductibilité
İletkenlik
Conductibilité calorifique
Isı iletimi
Conductibilité thermique
Isı iletimi
Conduction de chaleur
Isı iletimi
Conductivity
İletkenlik
Consistance
Kıvamlılık
Constituant
Bileşen
Contaminant
Kirletici
Contamination
Kirlenme
Contraction
Kasılma
Conversion
Çevirtim
Convexe
Dışbükey
Coquille d'oeuf
Yumurta kabuğu
Cordierite
Kordiyerit
Corindon
Korunt
Corrosion
Yenim
Couche
Yaygı
Coulage
Döküm
Coulage sous pression
Basınçlı döküm
Couleur
Renk
Couleur glycerique
Gliserin boyası
Couleur(s) majolique
Mayolika boya(lar)
141-
Couleur(s) maiolique
Mayolika boya(lar)
Couleur(s) réactive(s)
Tepkime boyaları
Couleur sous glaçure
Sır-altı boya
Couleur sur glaçure crue
Sır-içi boya
Couleur vitrifiable
Sır-üstü boya
Couple thermoéléctrique
Isıl çift
Couteau â palette
Palet bıçağı
Couteau céramique
Çömlekçi bıçağı
Couverte
Kuvert
Craie
Tebeşir
Craie de Briançon
Steatit
Craquele
Kılcal çatlak
Cristal
Kırılca, örüt
Cristalline
Kırılcal
Cristallisation
Örütlen{dir)me
Cristallite
Örütsü
Cristobalite
Kristobalit
Cryolite
Kriyolit
Cuisson
Pişirim
Cuisson conventionelle
Sözleşmeli pişirim
Cuisson de biscuit
Hamlama
Cuisson de glaçure
Sır pişirimi
Cuisson de grand feu
Yüksek (ısı) pişirim(i)
Cuisson de petit feu
Alçak (ısı) pişirim(i)
Cuisson oxydante
Oksitleyici pişirim
Cuisson rapide
Hızlı pişirim
Cuisson reductrice
İndirgen pişirim
Cuivre
Bakır
Dalles glissantes
Kayar plakalar
Décalcomanie
Çıkartma
Décantage
Durultu
Décantation
Durultu
Décanteur
Durultucu
Décomposition
Bozunma
142
Décoration â glaçure
Sır dekoru
Décoration â la main
El dekoru
Décoration de petit feu
Sır-üstü dekoru
Décoration sous glaçure
Sır-altı dekoru
Décoration sur glaçure crue
Sır-içi dekoru
Défauts de glaçure
Sır hataları
Défection
Bozukluk
Déformation
Biçim bozulması
Défournement
Fırın boşaltma
Dégazage
Gaz giderme
Dégraissant
Özsüzleştirici
Délayeur
Karıştırıcı
Dense
Yoğun
Densimetre
Yoğunluk ölçer
Densité
Yoğunluk
Déplacement
Kaydırım
Dépuration
Arıtma
Des
Destek
Désaerage
Hava giderme
Déshydratation
Su giderme
Design
Tasarım
Dessicateur
Kurutma kabı
Dessin industriel
Endüstri tasarımı
Développement
Geliş(tir)me
Déviation instrumentale
Aygıtsal sapma
Dévitrification
Camsızlaşma
Diagramme
Çizge
Diagramme de phase
Evre çizgesi
Diffraction
Kırınım
Diffusion
Yayınım
Dilatation
Genleşme
Dilatation thérmique
Isıl genleşme
Dilatometre
Genleşme ölçer
Diluant
Seyreltici
Dilue
Seyreltik
143
Dilution
SeyreK t)me
Dimension
Boyut
Dispersion
Serpinme
Dispositif de degazage
Gaz giderici
Dissociation
Ayrışma
Dissolu
Çözünük
Dissolution
Çözünme
Dissolvant
Çözgen
Dissoudre
Çözmek
Distillat
Damıtık
Distillation
Damıtma
Dolomie
Dolomit
Dolomite
Dolomit
Donnée
Veri
Durcissement
Sertleş(tir)me
Dureté
Sertlik
Dureté du cuir
Deri sertliği
Dynamique
Devingen
Eau de cristallisation
Örüt suyu
Eau régale
Altın suyu
Ebauchoir
Modlaj aletleri
Ebullition
Kaynama
Ecaillage
Pullanma
Echantillon
Örnek
Echelle carreau
Karo gazeti
Ecume de mer
Sepiyolit
Effervescence
Köpürme
Effet
Etki
Efflorescence
Çiçeksime
Egratigné
Sgrafitto
Elasticité
Esneklik
Elastique
Esnek
Element
Öğe
144
Elément chimique
Kimyasal öğe
Email
Emaye
Email stannifere
Kalay sırı
Emaillage
Sırlama
Empirique
Deneyimsel
Emulsion
Sıvı asıltı
Endurcir
Sertleş(tir)me
Enérgie
Erke
Enfournement
Fırın doldurma
Engobe
Angob
Engobe endurcie
Pekişmiş angob
Engobe marbré
Ebru dekoru
Engobe peigné
Ebru dekoru
Entonnoir
Huni
Eponge naturelle
Deniz süngeri
Eprouvette
Deney plakası
Epurateur electro-magnetique
Elektrik mıknatısı
Equipement
Donatım
Essence de terebenthine
Terebentin
Ester
Ester
Etage
Fırın rafı
Etain
Kalay
Etuve
Kurutma kabı
Evaporateur
Buharlaştirıcı
Evaporation
Buharlaş(tır)ma
Expansion d'humidite
Nemlilik genleşmesi
Expansivité
Genleşirlik
Experience
Deney
Experimental
Deneysel
Experimenter
Deney
145
Fabrication
Üretim
Façonnage
Şekillendirme
Faience
Fayans
Feldspath
Feldispat
Feldspath calcique
Anortit
Feldspath potassique
Ortoklas
Feldspath sodique
Albit
Fer
Demir
Fermentation
Mayala(n)ma
Feu
Ateş
Feu de mouffle
Alçak ısı pişirimi
Fil a couper la terre
Çamur kesme teli
Filet
Zıh
Filtrage
Süzme
Filtration
Süzme
Filtre-presse
Filter-pres
Flamme
Yalaz
Floculation
Yumaksı çökel(t)me
Fluide
Akışkan
Fondant
Ergitici
Formalisation
Biçimlendirme
Formation
Oluşum
Formüle
Formül
Fossette
Çukurluk
Four
Fırın
Four â bois
Odun fırını
Four â calciner
Kavurma fırını
Four â enfournement par le haut
Kutu fırın
Four â flamme directes
Doğru alevli fırın
Four â gaz
Gaz fırını
Four a plaque roulante
Roller fırın
Four â resistance
Elektrikli fırın
Four continu
Tünel fırın
Four discontinu
Aralıklı fırın
Four éléctrique
Elektrikli fırın
146-
Four intermittent
Aralıklı fırın
Four Roller
Roller fırın
Four rotatif
Döner fırın
Four tunnel
Tünel fırın
Fournette
Kavurma fırını
Fractionnement
Kesimleme
Frittage
Fritleme
Fritte
Frit
Fritte transparente non-plombeuse
Kurşunsuz saydam frit
Fritte transparente plombeuse
Kurşunlu saydam frit
Fucus
Füküs
Fumée
Duman
Fusibilité
Erirgenlik
Fusion
Ergime
Galene
Galen
Gazette d'assiette
Gazet
Gazette pour frittage
Fritleme kabı
Glaçage
Sırlama
Glaçure
Sır
Glaçure â cratere
Krater sırı
Glaçure â effet cristallisee
Kristal sırı
Glaçure a effet cristalloide
Kristal sırı
Glaçures â effets
Sanat sırları
Glaçure â faible solubilite
Akıcı sır
Glaçure au sel
Tuz sırı
Glaçure basique
Ana sır
Glaçure c rue
Ham sır
Glaçure lustrée
İndirgeme sırı, perdah(lı) sır(ı)
Glaçure matte (mate)
Mat sır
Glaçure non-plombeuse
Kurşunsuz sır
Glaçure opaque
Örtücü sır
Glaçure réductrice
İndirgeme sırı
Glaçures brillantes
Parlak sırlar
Glaçures industrielles
Endüstri sırları
147—
Glaçures réactives
Tepkime sırları
Glaçures spéciales
Özel sırlar
Glycérine
Gliserin
Glycerol
Gliserin
Gomme adragante
Kitre
Gomme arabique
Arap zamkı
Gomme-laque
Gom(a)lak(a)
Grain
Tane
Granule(é)
Taneli
Grattoire en forme
Kazıma gereci
Gravimétrie
Ağırlıklı ölçüm
'Gres
Pekişmiş çini
Grillage
Kavurma
Gypse
Alçı taşı
Hayésine
Uleksit
Hétérogene
Çoktürel
Hispano-Mauresque
Hispano-Mauresque
Homogene
Tektürel
Homogeneiser
Tektürelleme
Huile de girofle
Karanfil yağı
Huile de lin
Bezir yağı
Huile de menthe
Nane yağı (ruhu)
Huile de romarin
Laden yağı
Huile vegetale
Bitkisel yağ
Humectation
Nemlendirme
Humidification
Nemlendirme
Humidité, Hygrometre
Nem, Nem ölçer
Hygroscopique
Nem çekici
Hydroxyle
Hidroksil
Identique
Özdeş
Illite
İllit
Ilmenite
İ lmenit
Immersion
Daldırma
Imperméabilite
Geçirimsizlik
Imperméable
Geçirimsiz
Imprégnation
Emdirme
Impression de plaque de cuivre
Bakır plak baskısı
Impureté
Katışkı
Incandescent
Akkor
Incombustible
Ateşe dayanır
Indicateur
Gösterge(ç)
Industrie
Endüstri
Industriel
Endüstriyel
Inerte
Dingin
Inertie
Dinginlik
Influence
Etki
Inorganique
Anorganik
Insoluble
Çözünmez
Installation sanitaire
Sağlık gereçleri
Instrument
Alet
Intensité
Yeğinlik
Interface
Ara yüzey
Intervalle de cuisson
Pişme aralığı
Intoxication saturnine
Kurşun zehirlenmesi
Inversion
Evirme
Inversion de quartz
Kuvars değişimi
Ion
Yükün
Irreversibility
Tersinmezlik
Isolateur
Yalıtkan
Isolation
Yalıtım
149
Jarre de broyeur
Öğütme kabı
Jaune de cadmium
Kadmiyum sarısı
Kaolin
Kaolen
Kaolinite
Kaolinit
Kieselgu(h)r
Kizelgur
Laboratoire
Deneylik
Latex
Lateks
Lépidolithe
Lepidolit
Les arts du feu
Ateş sanatları
Linéaire
Çizgisel
Liquefaction
Sıvılaş(tır)ma
Liquide
Sıvı
Litharge
Mürdesenk
Lithium
Lityum
Luminance
Parlaklık
Lustre
Lüster
Magnesie
Manyezi
Magnésium
Magnezyum
Maison du potier
Çömlekhane
Malaxeur
Çamur makinası
Malléabilite
Dövülürlük
Manganese
Manganez
Manometre
Gerilim ölçer, içbasmç ölçer
Manuel
El ile
Manufacture
Manüfaktür
Marbre
Mermer
Marne
Marn
Masse
Kütle
Masse atomique
Atom ağırlığı
Masse spécifique
Yığınsal yoğunluk
Masse volumique
Yığınsal yoğunluk
Mate de soie
İpek matı
150-
Matériel
Gereç
Matériels de coloration
Boyama araçları
Matériels de raodelage
Modlaj aletleri
Matériels d'enfournements
Fırın gereçleri
Matiere
Madde, özdek
Matiere non-plastique
Özsüzleştirici
Matiere premiere
Hammadde
Matiere primaire
Hammadde
Mélange
Karışım, paçallama
Mélangeur
Karıştırıcı
Mélasse
Melas
Mesurage
Ölçüm
Mesure
Ölçü
Métal
Metal
Métaux alcalins
Alkali metaller
Métaux terreux
Toprak-alkali metaller
Meule abrasive
Zımpara taşı
Mica
Mika
Microbalance
Hassas terazi
Microscope
Minilgözler
Microscopique
Ufakölçekte
Milieu
Ortam
Mine
Ocak
Mineral
Cevher, mineral
Minium
Sülyen
Mirette
Modlaj aletleri, şekillendi gereci
Mixtion
Mixture
Mobile
Mobilite
Modelage
Modeler â la main
Modéliste
Modification de quartz
Karış(tır)ma
Karışım
Devingen
Devingenlik
Şekillendirme
Elle şekillendirme
Modelci
Kuvars değişimi
151
Module
Modül
Molécule
Molekül
Molette
Cam tokmak
Molybdene
Molibden
Mono-cuisson
Tek-pişirim
Montre fusible
Seger piramidi
Mordant
Boya saptar
Mortier
Havan
Moufle
Örtülü fırın
Mouture
Öğütme
Mouvement
Devinim
Multimirette
Şekillendirme gereci
Naphte
Neft (yağı)
Neutralisation
Yansızlaştırma
Neutre
Etkisiz
Nickel
Nikel
Nitre
Gühercile
Null
Hiçlik
Nulle
Hiçlik
Observation
Gözlem
Opacifiant
Örtücü madde
Opalescence
Opal ışıma
Opaque
Saydamsız
Or
Altın
Organique
Organik
Orthose
Ortoklas
Outil
Alet
Oxydation
Oksitleme, yükseltge(n)me
Oxyde
Oksit
Oxyde d'antimoine
Antimon oksit
Oxyde de calcium
Kalsiyum oksit
Oxyde de chrome
Krom oksit
Oxyde de cobalt
Kobalt oksit
152-
Oxyde de cuivre
Bakır oksit
Oxyde d'etain
Kalay
oksit
Oxyde de fer
Demir
oksit
Oxyde de manganese
Kantaşı
Oxyde de molybdene
Molibden oksit
Oxyde de nickel
Nikel oksit
Oxyde de plomb
Kurşun oksit
Oxyde de vanadium
Vanadyum oksit
Oxyde de zinc
Çinko oksit
Oxyde d'uranium
Uranyum oksit
Oxygene
Oksijen
Palette de verre
Cam plaka
Palette flexible
Bükülür şekillendi sistre
Papier d'émeri
Zımpara
Papier de verre
Zımpara
Parian
Parian porseleni
Particularity
Özellik
Particule
Parçacık
Pâte céramique
Hamur
Pâte de coulage
Döküm çamuru
Pâte dure
Sert porselen
Pâte liquide
Bulamaç
Pattes de coq
Üçayak
Pégmatite
Pegmatit
Peignage
Tarama
Peignage a la plume
Akıtma
Peinture
Boya
Pelage
Soyulma
Perlasse
Potas
Perlite
Perlit
Perméabilite
Geçirgenlik
Perméable
Geçirgen
Pernette
Üçayak
Pétrissage
Yoğurma
153
Phase
Evre
Phase immobile
Durgun evre
Phase liquide
Sıvı evre
Phase solide
Katı evre
Phosphore
Fosfor
Phosphorescence
Fosforlanma
Piece crue
Çiğ parça
Piece emailee
Sırlı parça
Pierre a chaux
Kireç taşı
Pierre de Cornouailles
Cornish-stone
Pierre de savon
Sepiyolit
Pigment
Boyar özdek
Piliers
Raf ayakları
Pilon
Havan eli
Pince d'emaillage
Sırlama maşası
Pince d'enfournement
Fırın maşası
Pinceau
Fırça
Pinceau a barbotine
Angob fırçası
Pinceau â coloriage
Boyama fırçası
Pinceau â decor
Dekor fırçası
Pinceau â filet
Zıh fırçası
Pinceau a glaçure
Sır fırçası
Pinceau â peindre
Boyama fırçası
Pinceau a sifflet
Zıh fırçası
Pistolet
Pistole
Plaque d'enfournement
Fırın rafı
Plaque d'etage
Fırın rafı
Plasticite
Plastiklik, yoğrukluk
Plastique
Yoğruk
Platine
Platin
Plâtre
Alçı taşı
Plâtre de moulage
Alçı
Plâtre de Paris
Alçı
Plomb
Kurşun
Poids
Ağırlık
154
Poids atomique
Atom ağırlığı
Poids de formüle
Formül-gram
Poids moleculaire
Molekül ağırlığı
Poids spécifique
Özgül ağırlık
Point d'ébullition
Kaynama noktası
Point d'eutectique
Birerim noktası
Point de fusion
Ergime noktası
Point de saturation
Doyma noktası
Poire
Lastik şırınga
Poison
Ağı
Pollution
Kirlenme
Porcelaine
Porselen
Porcelaine â feu
Sert porcelen
Porcelaine de coquille d'oeuf
"Yumurta kabuğu" porseleni
Porcelaine dentale
Diş porseleni
Porcelaine de vaisselle
Porselen kap-kacak
Porcelaine dure
Sert porselen
Porcelaine electrique
Elektro-porselen
Porcelaine tendre
Yumuşak porselen
Pore
Gözenek
Poreuse
Gözenekli
Poreux
Gözenekli
Porosité
Gözeneklilik
Porosite ouverte
Görünür gözeneklilik
Potassium
Potasyum
Poterie
Çömlek, çömlekçi işi
Potier
Çömlekçi
Poudre
Toz
Préchauffage
Ön ısıtma
Précipitation
Çökelme
Précipite
Çökelek
Préparat
Anık
Préparation
Anıklama
Pression
Basınç
Production
Üretim
155-
Produit
Ürün
Propriété
Özellik
Propriétés chimiques
Kimyasal özellikler
Propriétés physiques
Fiziksel özellikler
Pug mill (Ing.)
Çamur makinası
Pulvérisateur
Pistole, püskürtücü
Pulvérisation
Püskürtme
Purification
Arıtma
Pyrite
Pirit
Pyrometre
Pirometre
Qualite
Nitelik
Quartz
Kuvars
Quille
Destek
Raku
Raku
Ramolissement
Yumuşama
Réactif
Ayıraç, tepkin
Réaction
Tepkime
Réchaut
Isıtıcı
Réducteur
İndirgen
Réduction
İndirge(n)me
Réflexion
Yansıma
Réfractaire
Ateşe dayanır
Réfractairité
Refrakterlik
Réfraction
Kınlım
Régulateur
Düzenleyici
Régulier
Düzenli
Représentation
Tasarım
Réseau
Örgü
Résine
Reçine
Résistance â la compression a froid
Soğukta basınca dayanıklılık
Résistance â la flexion
Eğilme dayanımı
Résistance au choc thermique
Isıl şok(a) dayanım(ı)
Retouche
Düzeltme
Retrait
Çekme
156
Reversibilité
Tersinirlik
Rouge de cuivre
Bakır kırmızısı
Rouge flame
Bakır kırmızısı
Rouge de selenium
Selen kırmızısı
Rutile
Rutil
Sable
Kum
Salpêtre
Güherçile
Sang de Boeuf
Çin kırmızısı
Saturation
Doyma
Sature
Doygun
Saturer
Doyurma
Saturnisme
Kurşun zehirlenmesi
Schieferton
Şiferton
Science
Bilim
Séchage
Kuru(t)ma
Séchoir
Kurutucu
Sédiment
Tortu
Sédimentation
Tortulaş(tır)ma
Sel
Tuz
Sélénium
Selenyum
Semi-mate
İpek matı
Semipermeable
Yarı geçirgen
Séparateur
Ayırıcı
Séparateur magnétique
Elektrik mıknatısı
Sépiolite
Sepiyolit
Sérigraphy
Elek baskı
Sgraffite
Sgrafitto
Silex
Çakmak taşı
Silica-gel
Silica-gel
Silicate de plomb
Kurşun silikat
Silicate de zirconium
Zirkon silikat
Silice
Silis
Silicium
Silisyum
Silicon carbide
Silisyum karbür
157-
Sintérisation
Sinterleme
Sodium
Sodyum
Solide
Katı
Solidification
Katılaş(tır)ma
Solubilite
Çözünürlük
Solubilite du plomb
Kurşun çözünürlüğü
Soluble
Çözünür
Solution
Çözelti
Solution solide
Katı çözelti
Solvent
Çözgen
Soude
Soda
Soufflage
Basınçlı döküm
Soufre
Kükürt
Stabilite
Kıvamlılık
Stéatit
Steatit
Stoechiométrie
Stokiyometri
Stone
Cornish-stone
Strontium
Stronsiyum
Structure
Yapı
Structure moléculaire
Özdeciksel yapı
Substance
Özdek
Substance cristallisante
Matlaştırıcı
Substance de remplissage
Dolgu
Sulfate de baryum
Baryum sülfat
Sulfate de cuivre
Bakır sülfat
Supérsaturation
Aşırı doyurma
Support
Destek
Surface
Yüzey
Sursaturation
Aşırı doyma
Suspension
Katı asıltı
Synthese chimique
Kimyasal bireşim
Synthétique
Bireşimsel
Symbole
Simge
Systeme
Dizge
158-
Tailler
Yontma
Talc
Talk
Tambour â boulets
Bilyalı değirmen
Tambour broyeur
Bilyalı değirmen
Tamis
Elek
Tamis vibrant
Titreşimli elek
Tamisage
Eleme
Technique
Teknik
Teinture
Renklendirici
Température
Sıcaklık
Température de ramolissement
Yumuşama ısısı
Tension
Gerilim
Tension interne
İçbasınç
Tension supérficielle
Yüzey gerilimi
Terracotta
Pişmiş toprak
Terre
Kil
Terre a potier
Çömlekçi toprağı
Terre-cuite
Pişmiş-toprak
Thermique
Isıl
Thermocouple
Isılçift
Thermogravimetrle
Isıl ağırlıklı ölçüm
Thixotropie
Tiksotropluk
Titanat de fer
İlmenit
Titane
Titan
Tour a taper
Çömlekçi tornası
Tour de potier
Çömlekçi tornası
Tournassin
Alçı model gereci
Tournage
Tornada şekillendirme
Tournette
El tornası
Tourneur
Tornacı
Toxique
Ağılı
Transition de phase
Evre geçişi
Translucide
Yarı saydam
Translucidité
Yarı saydamlık
Transparence
Saydamlık
Transparent
Saydam
Trempage
Daldırma
Trepied
üçayak
Tressaillage
Kılcal çatlak
Trous d'epingle
İğneli delik
Tuile
Kiremit
Turbidité
Bulanıklık
Ulexite
Uleksit
Uranium
Uranyum
Vaisselle de céramique
Kap-kacak
Vaisselle de table
Sofra eşyası
Valence
Değerlik
Vanadium
Vanadyum
Vaporisation
Buharlaşma
Ventilation
Havalandırma
Vernis
Cila, parlatıcı
Verre
Cam
Verre soluble
Sucamı
Viscosite
Ağdalık
Vitesse
Hız yöneyi
Vitreous China
Vitreus
Vitrification
Camlaşma
Vitrifie
Camsı
Volatilisation
Gazlaşma
Voltmetre
Gerilim ölçer
Volume
Oylum
Volumétrique
Oylumsal
Volumineux
Oylumsal
Wagonnet
Fırın arabası
Witherite
Vitherit
Wollastonite
Vollastonit
160-
Zinc
Çinko
Zircon
Zirkon silikat
Zircone
Zirkon
Zirconium
Zirkonyum
161-
İNGİLİZCE DİZİN
Abrasive
Aşındırıcı
Absorption
Soğurma
Acceleration
İvme
Accelerator
İvdirici
Acetic acid
Asetik asit
Acid
Asit
Acidity
Asitlik
Additive
Katık
Adhesion
Yapışma
Adhesive
Yapışkan
Adsorbtion
Yüzerme
Aering
Havalandırma
Aerographe
Kalem pistole
Agglomerate
Yığışık
Agglomeration
Toplaşma
Aggregate
Yığışım
Agitator
Karıştırıcı
Airbrush
Kalem pistole
Alabaster
Alçı taşı
Albarelli
Albarello
Albite
Albit
Alkali
Baz
Alkaline
Bazlı
Alkaline metals
Alkali metaller
Alumina
Alüminyum oksit
Aluminium
Alüminyum
Amorphous
Şekilsiz(lik)
Amphoter
Dönek
Analysis
Çözümleme
Anatase
Anatas
Angstrom
Angstrom
Anhydrite
Anhidrit
Anhydrous
Susuz
Anorthite
Anortit
162
Antimony
Antimon
Antimony oxide
Antimon oksit
Apparatus
Aygıt, düzenek
Apparent porosity
Görünür gözeneklilik
Aquaregia
Altın suyu
Architectural ceramics
Yapı seramiği
Areometer
Yoğunluk ölçer
Ash
Kül
Aspirator
Emeç
Assimilation
Özümleme
Association
Toplaşma
Atmosphere
Havayuvar
Atom weight
Atom ağırlığı
Attraction
Çekim
Attractive
Çekici
Autoc lave
Basınçlı kap
Bain-marie (Fr.)
Su yunağı
Balance
Denklik
Ball
Bilya
Ball clay
Ball kili
Ball mill
Bilyalı değirmen
Balm
Pelesenk
Balsam
Pelesenk
Barbotine
Sulandırılmış kil
Barium
Baryum
Baryte(ta)
Baryum sülfat
Basalt
Bazalt
Base
Baz
Basic glaze
Ana sır
Basket ware
Ajur
Beeswax
Balmumu
Bench whirler
El tornası
Bending strength
Eğilme dayanımı
Bentonite
Bentonit
163
Biscuit
Bisküvi
Biscuit firing
Hamlama
Bismuth
Bizmut
Bisque ware
Bisküvi işi
Bitumen
Bitüm
Bivalent
İki değerlikli
Blending
Paçallama
Bleu celeste (Fr.)
Sevr mavisi
Bleu de Sevres (Fr.)
Sevr mavisi
Blue-and-white
Mavi^Beyaz
Boiling
Kaynama
Boiling point
Kaynama noktası
Bone ash
Kemik külü
Bone-China
Kemik porseleni
Borax
Boraks
Boric acid
Asit borik
Boro-calcite
Kolemanit
Boron
Bor
Breaker
Kırıcı
Brightly glazes
Parlak sırlar
Brightness
Parlaklık
Bromine
Brom
Brush
Fırça
Bubble
Kabarcık
Bulk density
Yığınsal yoğunluk
Cadmium
Kadmiyum
Cadmium yellow
Kadmiyum sarısı
Calcareous clay
Marn
Calcining
Kalsinasyon
Calcite
Kalsiyum karbonat
Calcium
Kalsiyum
Calcium carbonate
Kalsiyum karbonat
Calcium metasilicate
Vollastonit
Calcium oxide
Kalsiyum oksit
164-
Calipers
Kompas
Carbon
Karbon
Carborundum
Silisyum karbür
Carved
Yontma
Casting
Döküm
Casting slip
Döküm çamuru
Cavity
Kovuk
Celadon
Seladon
Ceramic
Çömlek
Ceramics
Seramik
Ceramics arts
Seramikçilik
Ceramics body
Hamur
Ceramography
Seramik tarihi
Ceruse
Kurşun üstübeci
Chemical combination
Kimyasal bileşme
Chemical composition
Kimyasal bileşim
Chemical element
Kimyasal öğe
Chemical properties
Kimyasal özellikler
Chemical synthesis
Kimyasal bireşim
China clay
Çin(i) kili
China-stone
Cornish-stone
Chlorine
Klor
Chrome oxide
Krom oksit
Chromium
Krom
Classification
Sınıflandırma
Clay
Kil
Clay cutter
Çamur kesme teli
Clay-press
Filter-pres
Clinker
Klinker
Cloissone
Bölmeli dekor
Cobalt
Kobalt
Cobalt oxide
Kobalt oksit
Coefficient
Katsayı
Coefficient of expansion
Genleşme katsayısı
Cohesion
İç yapışkanlık,
Türdeş yapışma
165
Coil
Fitil
Coil-built
Fitil
Coiling
Fitil
Cold crushing strength
Soğukta basınca dayanıklılık
Colemanite
Kolemanit
Colloid
Asıltı
Colorimetry
Renk ölçümü
Colo(u)r
Renk
Colouring materials
Boyama araçları
Combed decoration
Tarama
Combination
Bileşme
Combing
Tarama
Combution
Yanma
Component
Bileşen
Composition
Bileşim
Compound
Bileşik
Compression
Sıkıştırma
Concave
İçbükey
Concentrated
Derişik
Concentration
Derişiklik
Condensation
Yoğunlaşma
Conductance
İletkenlik
Conductibility
İletkenlik
Conductivity
İletkenlik
Conductor
İletken
Consistency
Kıvamlılık
Contaminant
Kirletici
Contamination
Kirlenme
Continuous kiln
Tünel fırın
Contraction
Kasılma
Conventional firing
Sözleşmeli pişirim
Conversion
Çevirtim
Convex
Dışbükey
Copper
Bakır
Copper oxide
Bakır oksit
Copper red
Bakır kırmızısı
166-
Copper sulphate
Bakır sülfat
Cordierite
Kordiyerit
Corindon
Korunt
Cornwall-stone
Cornish-stone
Corrosion
Yenim
Corundum
Korunt
Cover
Kuvert
Crackle
Kılcal çatlak
Crank
Destek
Crater glaze
Krater sırı
Crazing
Kılcal çatlak
Cream ware
Cream işi
Cristobalite
Kristobalit
Cryolite
Kriyolit
Crystal
Kırılca, örüt
Crystal water
Örüt suyu
Crystalline
Kırılcal
Crystalline glaze
Kristal sırı
Crystallite
Örütsü
Crystallization
Örütlen(dir)me
Cut liners
Zıh fırçası
Data
Veri
De-airing
Hava-giderme
Decal
Çıkartma
Decalcomania
Çıkartma
Decantation
Durultu
Decanter
Durultucu
Decomposition
Bozunma
Defect
Bozukluk
Defection
Bozukluk
Deformation
Biçim bozulması
Degassifier
Gaz giderici
Degassing
Gaz giderme
Dehydratation
Su giderme
167
Dense
Yoğun
Densimeter
Yoğunluk ölçer
Density
Yoğunluk
Dental porcelain
Diş porseleni
Design
Tasarım
Designer
Modelci
Designer of patterns
Modelci
Dessicator
Kurutma kabı
Development
Geliş(tir)me
Devitrification
Camsızlaşma
Diagram
Çizge
Diatomaceous earth
Kizelgur
Diatomite
Kizelgur
Diffraction
Kırınım
Diffusion
Yayınım
Dilatometer
Genleşme ölçer
Diluent
Seyreltici
Dilute
Seyreltik
Dilution
SeyreKt)me
Dimension
Boyut
Dimple
Çukurluk
Dipping
Daldırma
Discontinuous kiln
Aralıklı fırın
Dispersion
Serpinme
Displacement
Kaydırım
Dissociation
Ayrışma
Dissolute
Çözünük
Dissolution
Çözünme
Dissolve
Çözmek
Dissolved
Çözünük
Dissolving
Çözünme
Distillate
Damıtık
Distillation
Damıtma
Distilled
Damıtık
Divalent
İki değerlikli
168-
Dolomite
Dolomit
Domestic porcelain
Porselen kap-kacak
Drier
Kurutucu
Dryer
Kurutucu
Drying
Kuru(t)ma
Drying oven
Kurutma dolabı
Drying-stove
Kurutma dolabı
Dye
Renklendirici
Dyestuff
Boyar özdek, renklendirici
Dynamic
Devingen
Earth metals
Toprak-alkali metaller
Earthenware
Çömlekçi işi, fayans
Effect
Etki
Effect glazes
Sanat sırları
Effervescence
Köpürme
Efflorescence
Çiçeksime
Egg shell
Yumurta kabuğu
Egg shell porcelain
"Yumurta kabuğu" porseleni
Egyptian blue
Mısır mavisi
Elastic
Esnek
Elasticity
Esneklik
Electric kiln
Elektrikli fırın
Electromagnet
Elektrik mıknatısı
Electro-porcelain
Elektrik-porseleni
Element
Öğe
Emery disc
Zımpara taşı
Empirical
Deneyimsel
Emulsion
Sıvı asıltı
Enamel
Emaye
Energy
Erke
Engobe
Angob
Engraving
Ajur
Equipement
Donatım
Ester
Ester
169
Etching
Dağlama
Eutectic point
Birerim noktası
Evaporation
Buharlaş(tır)ma
Evaporator
Buharlaştırıcı
Expansion
Genleşme
Expansion coefficient
Genleşme katsayısı
Expansivity
Genleşirlik
Experience
Deney
Experiment
Deney
Experimental
Deneysel
Faience
Fayans
Fast firing
Hızlı pişirim
Fat clay
Plastik kil
Feldspar
Feldispat
Feldspar potash
Ortoklas
Feldspar soda
Albit
Fermentation
Mayala(n)ma
Filler
Dolgu
Film
Yaygı
Filter press
Filter-pres
Filtration
Süzme
Fine ceramics
Teknik seramik
Finishing
Düzeltme
Fire
Ateş
Fire arts
Ateş sanatları
Fire brick
Ateş tuğlası
Fire clay
Ateş kili
Fireproof
Ateşe dayanır
Firing
Pişirim
Firing range
Pişme aralığı
Flame
Yalaz
Flame brick
Ateş tuğlası
Flint
Çakmak taşı
Flocculation
Yumaksı çökel(t)me
Fluid
Akışkan
170
Fluid glaze
Akıcı sır
Fluospar
Kalsiyum florür
Flux
Ergitici
Formalization
Biçimlendirme
Formation
Oluşum
Forming
Şekillendirme
Formula
Formül
Formula weight
Formül-gram
Fractionation
Kesimleme
Fritt
Frit
Fritting
Fritleme
Fuel
Yakıt
Fuel oil
Yağ yakıt
Fume
Duman
Funnel
Huni
Furnace
Fırın
Fusibility
Erirgenlik
Fusion
Ergime
Fusion point
Ergime noktası
Galena
Galen
Gas (burning) kiln
Gaz fırını
Glass
Cam
Glass muller
Cam tokmak
Glass slab
Cam plaka
Glassy
Camsı
Glaze
Parlatıcı, sır
Glaze bruche
Sır fırçası
Glaze decoration
Sır dekoru
Glaze defects
Sır hataları
Glaze stain
Sır boyası
Glazed ware
Sırlı parça
Glazing
Sırlama
Glazing claw
Sırlama maşası
Glossiness
Parlaklık
Glossy glazes
Parlak sırlar
171-
Glost firing
Sır pişirimi
Glycerin
Gliserin
Glycerin colouring
Gliserin boyası
Glycerol
Gliserin
Gold
Altın
Grain
Tane
Granular
Taneli
Granule
Taneli
Gravimetry
Ağırlıklı ölçüm
Gravity
Ağırlık
Green body
Çiğ parça
Green house
Çömlekhane
Green ware
Çiğ parça
Grinder
Değirmen, öğütücü
Grinding
Öğütme
Grinding pot
Öğütme kabı
Grindstone
Zımpara taşı
Grog
Şamot
Gum Arabic
Arap zamkı
Gum dragon
Kitre
Gum tragacanth
Kitre
Gypsum
Alçı taşı
Gypsum cement
Alçı
Hand built
Elle şekillendirme
Hand building
Elle şekillendirme
Hand decoration
El dekoru
Hand made
El ile
Hand modeled
Elle şekillendirme
Hand painting
El dekoru
Hand work
El ile
Hand wheel
El tornası
Hard paste
Sert porselen
Hard porcelain
Sert porselen
Hardening
Sertleş(tir)me
Hardness
Sertlik
172
Heat
Isı
Heat conduction
Isı iletimi
Heat of combustion
Yanma ısısı
Heat of formation
Oluşum ısısı
Heat of fusion
Ergime ısısı
Heat of reaction
Tepkime ısısı
Heater
Isıtıcı
Heterogeneous
Çoktürel
Hispano-Mauresque ware
Hispano-Mauresque işi
Homogeneous
Tektürel
Homogenize
Tektürelleme
Household pottery
Kap-kaçak
Humidification
Nemlendirme
Humidity
Nem
Hydroxyl
Hidroksil
Hygrometer
Nem ölçer
Hygroscopic
Nem çekici
Hygroscopical
Nem çekici
Identical
Özdeş
Illite
İllit
Ilmenite
İlmenit
Immersion
Daldırma
Immobile phase
Durgun evre
Immobile stage
Durgun evre
Impermeability
Geçirimsizlik
Impervious
Geçirimsiz
Impregnation
Emdirme
Impression of copper plate
Bakır plak baskısı
Impurity
Katışkı
Inactive
Dingin
Incandescent
Akkor
Inclination
Bükülme
Indicator
Gösterge(ç)
Industrial
Endüstriyel
173
Industrial design
Endüstri tasarımı
Industrial glazes
Endüstri sırları
Industry
Endüstri
Inert
Dingin
Inertia
Dinginlik
Influence
Etki
Inglaze color
Sır-içi boya
Inglaze decoration
Sır-içi dekoru
Inorganic
Anorganik
Insoluble
Çözünmez
Instrument
Alet
Instrumental deviation
Aygıtsal sapma
Insulation
Yalıtım
Insulator
Yalıtkan
Intensity
Yeğinlik
Interface
Ara yüzey
Intermittent kiln
Aralıklı fırın
Internal pressure
İçbasınç
Inversion
Evirme
Ion
Yükün
Iron
Demir
Iron oxide
Demir oksit
Iron separator
Elektrik mıknatısı
Irreversibility
Tersinmezlik
Isolator
Yalıtkan
Jasper ware
Jasper işi
Jet ware
Jet işi
Jiggering
Şablon ile şekillendirme
Jiggering machine
Şablon torna
Kaolin(e)
Kaolen
Kaolinete
Kaolinit
Kickwheel
Çömlekçi tor n a s ı
Kieselguhr
Kizelgur
Kiln
Fırın
174
Kiln car
Firm arabası
Kiln claw
Fırın maşası
Kiln furnitures
Fırın gereçleri
Kneading
Yoğurma
Laborator
Deneylik
Latex
Lateks
Lattice
Örgü
Lead
Kurşun
Lead oxide
Kurşun oksit
Lead poisoning
Kurşun zehirlenmesi
Lead silicate
Kurşun silikat
Lead solubility
Kurşun çözünürlüğü
Leadless glaze
Kurşunsuz sız
Lean clay
Özsüz kil
Leather-hard
Deri sertliği
Lepidolithe
Lepidolit
Limeston
Kireçtaşı
Linear
Çizgisel
Liner
Zıh
Linseed oil
Bezir yağı
Liquefaction
Sıvılaş(tır)ma
Liquid
Sıvı
Liquid phase
Sıvı evre
Litharge
Mürdesenk
Lithium
Lityum
Loading
Fırın doldurma
Low solubility glaze
Cila
Luminescence
Parlaklık
Luster
Lüster
Lustre
Lüster
Lustre glaze
Perdah(lı) sır(ı)
175
Magnesia
Manyezi
Magnesium
Magnezyum
Magnesium carbonate
Magnezyum karbonat
Magnetic separator
Elektrik mıknatısı
Majolika colours
Mayolika boyaları
Majolika pencil
Boya fırçası, dekor fırçası
Malleability
Dövülürlük
Manganese
Manganez
Manganese oxide
Kantaşı
Manometer
Gerilim ölçer, içbasmç ölçer
Manuel
El ile
Manufactory
Manüfaktür
Manufacture
Üretim
Manufacturing
Üretim
Marble
Mermer
Marbled ware
Ebru dekoru
Marbling
Ebru dekoru
Marl
Marn
Mass
Kütle
Material
Gereç
Matt glaze
Mat sır
Matter
Madde, özdek
Matting agent
Matlaştırıcı
Measure
Ölçü
Measurement
Ölçüm
Medium
Ortam
Melasses
Melas
Melting
Ergime
Melting point
Ergime noktası
Metal
Metal
Mica
Mika
Microscope
Minilgözler
Microscopic
Ufakölçekte
Milling
Öğütme
Mine
Ocak
176-
Mineral
Cevher, mineral
Minium
Sülyen
Mixer
Karıştırıcı
Mixing
Karış(tır)ma
Mixture
Karışım
Mobile
Devingen
Mobility
Devingenlik
Model-designer
Modelci
Modelling
Şekillendirme
Modelling tool
Kazıma gereci, şekillendirme gereci
Modelling tools
Modlaj aletleri
Module
Modül
Moisture
Nem
Moisture expansion
Nemlilik genleşmesi
Molecular structure
özdekciksel yapı
Molecular weight
Molekül ağırlığı
Molecule
Molekül
Molybdenum
Molibden
Molybdenum oxide
Molibden oksit
Mops
Sır fırçası
Mordant
Boya saptar
Mortar
Havan
Motion
Devinim
Muffle kiln
Örtülü fırın
Naphtha
Neft (yağı)
Natural sponge
Deniz süngeri
Neuter
Etkisiz
Neutral
Etkisiz
Neutralization
Yansızlaştırma
Nickel
Nikel
Nickel oxide
Nikel oksit
Nitre
Güherçile
Non-plastic material
Özsüzleştirici
Non-transparency
Saydamsız
Null
Hiçlik
177-
Oblong steel palette
Bükülebilir şekillendirme gereci
Observation
Gözlem
Oil of carnatin
Karanfil yağı
Oil of turpentine
Neft yağı
One-firing
Tek pişirim
Onglaze color
Sır-üstü boya
Onglaze decoration
Sır-üstü dekoru
Opacifier
Örtücü madde
Opalescence
Opal ışıma
Opaque
Saydamsız
Opaque glaze
Örtücü sır
Open flame kiln
Doğru alevli fırın
Openwork
Ajur
Ore
Cevher
Organic
Organik
Outgassing
Gaz giderme
Overglaze color
Sır-üstü boya
Overglaze decoration
Sır-üstü dekoru
Oversaturation
Aşırı doyma
Oxidation
Oksitleme, yükseltge(n)me
Oxide
Oksit
Oxide ceramics
Oksit seramik
Oxidising atmosphare
Oksitleyici atmosfer
Oxidising firing
Oksitleyici pişirim
Oxygen
Oksijen
Paint
Boya
Palette knive
Palet bıçağı
Parian ware
Parian porseleni
Partide
Parçacık
Pearl ash
Potas
Pebble
Bilya
Peeling
Pullanma, soyulma
Pegmatite
Pegmatit
Peppermint oil
Nane yağı (ruhu)
178-
Periodic kiln
Aralıklı fırın
Perlite
Perlit
Permeability
Geçirgenlik
Permeable
Geçirgen
Pestle
Havaneli
Phase
Evre
Phase diagram
Evre çizgesi
Phase transition
Evre geçişi
Phosphorescence
Fosforlanma
Phosphorus
Fosfor
Physical properties
Fiziksel özellikler
Pigment
Boyar özdek
Pin hole
İğneli delik
Pitch-pine oil
Laden yağı
Plaster of Paris
Alçı
Plastic
Yoğruk
Plastic Arts
Görsel sanatlar
Plastic clay
Plastik kil
Plasticity
Plastiklik, yogrukluk
Platinum
Platin
Poison
Ağı
Pollutant
Kirletici
Pollution
Kirlenme
Porcelain
Porselen
Porcelain pot
Öğütme kabı
Pore
Gözenek
Porosity
Gözeneklilik
Porous
Gözenekli
Pot mill
Değirmen
Potassium
Potasyum
Potter
Çömlekçi, seramikçi
Potter's clay
Çömlekçi toprağı
Potter's knive
Çömlekçi bıçağı
Potter's wheel
Çömlekçi tornası
Pottery
Çömlek, çömlekçi işi, çömlekçilik
Pouring
Dökme
179-
Powder
Toz
Powdering
Öğütme
Precipitate
Çökelek
Precipitation
Çökelme
Precision balance
Hassas terazi
Preheating
Ön ısıtma
Preparat
Anık
Preparation
Anıklama
Prepared clay
Hamur
Pressure
Basınç
Pressure casting
Basınçlı döküm
Primary clay
Birincil kil
Product
Ürün
Production
Üretim
Profile
Mastar
Prop
Destek
Property
Özellik
Pucher slabs
Kayar plakalar
Pug mill
Çamur makinası
Pulverisation
Püskürtme
Pulverizer
Püskürtücü
Purification
Arıtma
Pyrite
Pirit
Pyrometer
Pirometre
Pyrometric cone
Seger piramidi
Quality
Nitelik
Quartz
Kuvars
Quartz inversion
Kuvars değişimi
Queen's ware
Quenn's işi
Raku ware
Raku işi
Raw glaze
Ham sir
Raw material
Hammadde
Reaction
Tepkime
Reactive
Tepkin
Reactive colours
Tepkime boyaları
180-
Reactive glazes
Tepkime sırları
Reagent
Ayıraç
Red-China
Çin kırmızısı
Reducing agent
İndirgen
Reducing atmosphare
İndirgen atmosfer
Reduction
İndirge(n)me
Reduction firing
İndirgen pişirim
Reduction glaze
İndirgeme sırı
Reductor
İndirgen
Reflection
Yansıma
Refraction
Kınlım
Refractoriness
Refrakterlik
Refractory
Refrakter
Regular
Düzenli
Regulator
Düzenleyici
Representation
Tasarım
Resin
Reçine
Resistance furnace
Elektrikli fırın
Retouching
Düzeltme
Reversibility
Tersinirlik
Roasting
Kavurma
Roasting furnace
Kavurma fırını
Roller kiln
Roof tile
Roller fırın
Kiremit
Rotary furnace
Döner
fırın
Rotary kiln
Döner
fırın
Royal water
Altın
suyu
Rutile
Rutil
Sagger
Gazet
Salt
Tuz
Salt glaze
Tuz sırı
Sample
Örnek
Sand
Kum
Sand paper
Zımpara
181-
Sanitary ware
Sağlık gereçleri
Satin matt
İpek matı
Saturate
Doyurma
Saturated
Doygun
Saturation
Doyma
Saturation point
Doyma noktası
Schieferton
Şiferton
Science
Bilim
Screening
Eleme
Secondary clay
İkincil kil
Sediment
Tortu
Sedimentation
Tortulaş(tır)ma
Selenium
Selenyum
Selenium red
Selen kırmızısı
Self glazing engobe
Pekişmiş angob
Semi-permeable
Yarı geçirgen
Separator
Ayırıcı
Sepiolite
Sepiyolit
Setter
Gazet
Setting slab
Fırın rafı
Shaping
Şekillendirme
Shelf slab
Fırın rafı
Shellac
Gom(a)lak(a)
Shrinkage
Çekme
Sieve
Elek
Silex
Çakmak taşı
Silica
Silis
Silica-gel
Silica-gel
Silicium
Silisyum
Silicon carbide
Silisyum karbür
Silk screen
Elek baskı
Silky matt
İpek matı
Silver
Gümüş
Sintering
Sinterleme
Sintering bowl
Fritleme kabı
182-
Slip
Barbotin, bulamaç
Slip flow
Akıtma dekoru
Slip glaze
Balçık sırı
Slip-lawn brushe
Angob fırçası
Slip trailer
Smoke
Soda ash
Sodium
Lastik şırınga
Duman
Soda
Sodyum
Soft paste işi
Soft paste ware
Soft porcelain
Yumuşak porselen
Softening
Yumuşama
Softening temperature
Yumuşama ısısı
Solid
Katı
Solid phase
Katı evre
Solid solution
Katı çözelti
Solidification
Katılaş(tır)ma
SolubilIty
Çözünürlük
Soluble
Çözünür
Solution
Çözelti
Solvent
Çözgen
Special feature
Özellik
Special glazes
özel sırlar
Specific gravity
Özgül ağırlık
Specific heat
Özgül ısı
Specific surface area
Özgül yüzey alanı
Specific weight
Özgül ağırlık
Spray booth
Pistole kabini
Spray gun
Pistole
Spraying
Püskürtme
Square banders
Zıh fırçası
Square liners
Zıh fırçası
Stability
Kalımlılık
Stain glaze
Kalay sırı
Starch
Nişasta
Steatite
Steatit
183
Steel palette
Sistre
Stem turning tool
Alçı model gereci
Stilt
Üç ayak
Stirip tool
Kazıma gereci
Stoechiometry
Stokiyometri
Stoicheiometry
Stokiyometri
Stoneware
Pekişmiş çini
Strontium
Stronsiyum
Structural ceramics
Yapı seramiği
Structure
Yapı
Substance
Özdek
Sulphur
Kükürt
Süpersaturation
Aşırı doyma
Support
Destek, fırın rafı, raf ayakları
Surface
Yüzey
Surface tension
Yüzey gerilimi
Suspension
Katı asıltı
Sword liners
Zıh fırçası
Symbol
Simge
Synthetic
Bireşimsel
System
Dizge
Table ware
Sofra eşyası
Talc
Talk
Technic
Teknik
Technical ceramics
Teknik seramik
Temperature
Sıcaklık
Tension
Gerilim
Terra-cotta
Pişmiş-toprak
Test piece
Deney plakası
Thermal
Isıl
Thermal conductivity
Isı iletimi
Thermal expansion
Isıl genleşme
Thermal shock
Isıl şok
Thermal shock resistance
Isıl şok(a) dayanım(ı)
184-
Thermo-couples
Isılçift
Thermogravimetry
Isıl ağırlıklı ölçüm
Thixotropy
Tiksotropluk
Throwing
Tornada şekillendirme
Tile
Karo
Tile crank
Karo gazeti
Tin
Kalay
Tin glaze
Kalay sırı
Tin oxide
Kalay oksit
Tincal
Boraks
Titanate-zircon-ceramies
Piezoelektrik seramik
Titanium
Titan
Tool
Alet
Tooth-porcelain
Diş porseleni
Top loading kiln
Kutu fırın
Toxic
Ağılı
Transfer paper
Çıkartma
Translucency
Yarı saydamlık
Translucent
Yarı saydam
Transparence
Saydamlık
Transparent
Saydam
Transparent leadbearing fritt
Kurşunlu saydam frit
Transparent leadless fritt
Kurşunsuz saydam frit
Tunnel kiln
Tünel fırın
Turbidity
Bulanıklık
Turner
Tornacı
Turning
Tornada şekillendirme
Turning tool
Kazıma gereci
Turpentine oil
Terebentin
Ulexite
Uleksit
Underglaze color
Sır-altı boya
Underglaze decoration
Sır-altı dekoru
Unglazed ware
Pişmiş-toprak
Unloading
Fırın boşaltma
185-
Unpermeable
Geçirimsiz
Uranium
Uranyum
Uranium oxide
Uranyum oksit
Valency
Değerlik
Vanadium
Vanadyum
Vanadium oxide
Vanadyum oksit
Vaporisation
Buharlaşma
Vegetable ash
Bitkisel kül
Vegetable oil
Bitkisel yağ
Velocity
Hız yöneyi
Ventilation
Havalandırma
Vibrating sieve
Titreşimli elek
Viscosity
Ağdalık
Vitreous-China
Vitreus
Vitreous ware
Vitreus işi
Vitrification
Camlaşma
Volatilization
Gazlaşma
Voltmeter
Gerilim ölçer
Volume
Oylum
Volumetric
Oylumsal
Wall tile
Karo
Waste land
Bor
Water absorption
Su geçirgenlik
Water glass
Sueami
Wax
Balmumu
Weight
Ağırlık
Weight ratio
Yüzdesel formül
White lead
Kurşun üstübeci
White opaque tin
Çinko beyazı
Whiting
Tebeşir
Witherite
Vitherit
Wollastonite
Vollastonit
Wood-burning kiln
Odun fırını
186-
Zinc
Çinko
Zinc oxide
Çinko oksit
Zirconium
Zirkonyum
Zirconium oxide
Zirkon
Zirconium silicate
Zirkon silikat
187-
MADDELER DİZİNİ
Ağdalık
Anıklama
Ağı
Anorganik
Ağılı
Anortit
Ağırlık
Antimon
Ağırlıklı ölçüm
Antimon oksit
Ajur
Aralıklı fırın
Akıcı sır
Arap zamkı
Akışkan
Arayüzey
Akıtma dekoru
Arayüzey gerilimi
Akkor
Arduvaz kili
Akmazlık
Arıtma
Albarello
Artificial porcelain
Albit
Asbolit
Alçak(ısı) pişirim(i)
Asetik asit
Alçı
Asıltı
Alçı model gereci
Asit
Alçı taşı
Asit borik
Alet
Asitlik
Alkali
Astar
Alkali metaller
Aşındırıcı
Altın
Aşırı doyma
Altın suyu
Aşırı doyurma
Alüminyum
Ateş
Alüminyum oksit
Ateş kili
Amfoter
Ateş sanatları
Amorf
Ateş tuğlası
Ana sır
Ateşe dayanıklılık
Anatas
Ateşe dayanır
Angob
Atma
Angob fırçası
Atmosfer
Angstrom
Atom ağırlığı
Anhidrit
Aventurine (sırı)
Anık
Aygıt
Aygıtsal sapma
Bilim
Ayıraç
Bilya
Ayırıcı
Bilyalı değirmen
Ayrışma
Bina seramiği
Birerim noktası
Badana
Biresimsel
Bakır
Birincil kil
Bakır kırmızısı
Bisküvi
Bakır oksit
Bisküvi işi
Bakır plak baskısı
Bisküvi pişirimi
Bakır sülfat
Bitkisel kül
Balçık sırı
Bitkisel yağ
Ball kili
Bitüm
Balmumu
Bizmut
Balsam
Bone China
Barbotin
Bor
Baryum
Boraks
Baryum karbonat
Borik asit
Baryum sülfat
Boro-kalsit
Basınç
Boya
Basınçlı döküm
Boya fırçası
Basınçlı kap
Boyama araçları
Baz
Boyar özdek
Bazalt
Boya saptar
Bazlı
Boyut
Ballarmine
Bozukluk
Bentonit
Bozunma
Bezir yağı
Bölmeli dekor
Biçim bozulması
Brom
Biçimlendirme
Buharlaşma
Bileşen
Buharlaştırıcı
Bileşik
Buharlaş(tır)ma
Bileşim
Bulamaç
Bileşken
Bulanıklık
Bileşme
Bükülür şekillendirme
189
Bükülme
Çinko beyazı
Bük(ül)me dayanımı
Çinko oksit
Çinko üstübeci
Cam
Çizge
Cam plaka
Çizgisel
Cam suyu
Çoktürel
Cam tokmak
Çökelek
Camlaşma
Çökelme
Camsı
Çömlek
Camsızlaşma
Çömlekçi
Cevher
Çömlekçi bıçağı
China
Çömlekçi işi
China clay
Çömlekçi toprağı
Chinese soft paste
Çömlekçi tornası
Cila
Çöblekçilik
Ciment
Çömlekhane
Cornich-stone
Çözelti
Cream işi
Çözgen
Çözmek
Çakmak taşı
Çözücü
Çamur kesme teli
Çözümleme
Çamur makinası
Çözünme
Çanak-çömlek
Çözünmez
Çark
Çözünük
Çekici
Çözünür
Çekim
Çözünürlük
Çekme
Çukurluk
Çevirtim
Çıkartma
Dağılım
Çiçeksime
Dağlama
Çiğ parça
Daldırma
Çin kırmızısı
Damıtık
Çini
Damıtma
Çin(i) kili
Değerlik
Çinko
Değirmen
190-
Dekalkomani
Döküm
Dekor fırçası
Döküm çamuru
Demir
Dönek
Demir oksit
Döner fırın
Demir sülfür
Dövülürlük
Deney
Duman
Deney plakası
Durgun evre
Deneyimsel
Durultu
Deneylik
Durultucu
Deneysel
Düzeltme
Deniz süngeri
Düzenek
Denklik
Düzenleyici
Deri sertliği
Düzenli
Derişik
Derişiklik
Ebru dekoru Eğilme
Destek
dayanımı El dekoru
Devingen
Elek
Devingenlik
Elek baskı
Devinim
Elektrik mıknatısı
Dışbükey
Elektrik porseleni
Diatomit
Elektrikli fırın
Dingin
Eleme
Dinginlik
El ile
Diş porseleni
El tornası
Dizge
Elle şekillendirme
Doğru alevli fırın
Ekşit
Dolgu
Emaye
Dolomit
Emdirme
Donanım
Emeç
Donatım
Endüstri
Doygun
Endüstri sırları
Doyma
Endüstri tasarımı
Doyma noktası
Endüstriyel
Doyurma
English china
Dökme
191
English soft paste
Fitil
Ergime
Fiziksel özellikler
Ergime ısısı
Flussmitteln
Ergime noktası
Formül
Ergitici
Formül-gram
Erirgenlik
Fosfor
Erirlik
Fosforlanma
Eritken
Fransız porseleni
Erke
Frit
Esnek
Frit porseleni
Esneklik
Fritleme
Ester
Fritleme kabı
Etki
Füküs
Etkisiz
Europeen soft paste
Galen
Evirme
Gaz fırını
Evre
Gaz giderici
Evre çizgesi
Gaz giderme
Evre geçişi
Gazet
Eylemsiz
Gazlaşma
Geçirgen
Fayans
Geçirgenlik
Feldispat
Geçirimli
Fırça
Geçirimsiz
Fırın
Geçirimsizlik
Fırın arabası
Geliş(tir)me
Fırın boşaltma
Genleşirlik
Fırın doldurma
Genleşme
Fırın gereçleri
Genleşme katsayısı
Fırın maşası
Genleşme ölçer
Fırın rafı
Gereç
File
Gerilim
Fillers
Gerilim ölçer
Filter-pres
Gliserin
Fine china
Gliserin boyası
Gom(a)lak(a)
192
Görsel sanatlar
Isıl aralık
Görünür gözeneklilik
Isılçift
Gösterge(ç)
Isıl genleşme
Gözenek
Isıl iletkenlik
Gözenekli
Isıl şok
Gözeneklilik
Isıl şok(a) dayanım(ı)
Gözlem
Isıtıcı
Göztaşı
Gre
İçbasmç
Güherçile
İçbasmç ölçer
Gümüş
İçbükey
İçyapışkanlık
Hacımsal
İğneli delik
Ham sır
İki değerlikli
Hamlama
İkincil kil
Hammadde
İletken
Hamur
İletkenlik
Hard paste
İllit
Hassas terazi
İlmenit
Hava giderme
İnci taşı
Havalandırma
İndirge(n)me
Havan
İndirgeme sırı
Havaneli
İndirgen
Havayuvar
İndirgen atmosfer
Hazırlama
İndirgen pişirim
Hız yöneyi
İngiliz kaoleni
Hızlı pişirim
İpek matı
Hiçlik
İvdirici
Hidroksil
İvme
Hispano-Mauresque işi
Huni
Jagper işi Jet işi
Isı
Isı iletimi
Isıl
Isıl ağırlıklı ölçüm
193
Kabarcık
Katışkı
Kabuklanma
Katsayı
Kadmiyum
Kavurma
Kadmiyum sarısı
Kavurma fırını
Kalay
Kayar plakalar
Kalay oksit
Kaydırım
Kalay sırı
Kaynama
Kalem pistole
Kaynama noktası
Kalımlılık
Kazıma gereci
Kalsinasyon
Kemik külü
Kalsiyum
Kemik porseleni
Kalsiyum florür
Kesimleme
Kalsiyum karbonat
Kesme
Kalsiyum metasilikat
Kılcal çatlak
Kalsiyum oksit
Kırıcı
Kamara fırın
Kırılca
Kantaşı
Kırılcal
Kaolen
Kınlım
Kaolinit
Kırınım
Kap-kacak
Kıvamlılık
Karanfil yağı
Kil
Karbon
Kimyasal bileşim
Karışım
Kimyasal bileşme
Karış(tır)ma
Kimyasal bireşim
Karıştırıcı
Kimyasal öğe
Karo
Kimyasal özellikler
Karo gazeti
Kireç taşı
Kaset
Kireçleşme
Kasılma
Kiremit
Katı
Kirlenme
Katı asıltı
Kirletici
Katı çözelti
Kitre
Katı evre
Kizelgur
Katılaş(tır)ma
Klinker
Katık
Klor
194
Kobalt
Kül
Kobalt oksit
Kükürt
Kolemanit
Kütle
Kompas
Küve toprak
Kordiyerit
Korindon
Laden yağı
Korniş-ston
Lastik şırınga
Korunt
Lateks
Kovuk
Lepidolit
Köpürme
Lityum
Krater sırı
Lüleci toprağı
Kristal sırı
Lüle-taşı
Kristobalit
Lüster
Kriyolit
Krom
Madde
Krom oksit
Magnetik ayırıcı
Kum
Magnezyum
Kurşun
Magnezyum karbonat
Kurşun çözünürlüğü
Makaralı fırın
Kurşun oksit
Mangan
Kurşun silikat
Mangan dioksit
Kurşun sülfür
Manganez
Kurşun üstübeci
Manüfaktür
Kurşun zenirlenmesi
Manyezi
Kurşunlu saydam frit
Marn
Kurşunsuz saydam frit
Masse auf Masse
Kurşunsuz sır
Mastar
Kuru(t)ma
Mastarla kalıplama
Kurutma dolabı
Mat sır
Kurutma kabı
Matlaştırıcı
Kurutucu
Mavi-Beyaz
Kutu fırın
Mayala(n)ma
Kuvars
Mayolika boyaları
Kuvars değişimi
Medium
Kuvert
Melas
Küçülme
Mermer
195-
Metal
Oksitleyici pişirim
Mısır mavisi
Oluşum
Mika
Oluşum ısısı
Mil
Opal ışıma
Mineral
Organik
Minilgözler
Ortam
Modelci
Ortoklas
Modlaj aletleri
Orton piramidi
Modül
Oylum
Molekül
Oylumsal
Molekül ağırlığı
Molibden
Öğe
Molibden oksit
Öğütme
Mürdesenk
Öğütme kabı
Öğütücü
Nafta
Ölçü
Nane yağı
Ölçüm
Neft yağı
Ön ısıtma
Nem
Örgü
Nem çekici
Örnek
Nem ölçer
Örtücü madde
Nemlendirme
Örtücü sır
Nemlilik genleşmesi
Örtülü fırın
Nikel
Örüt
Nikel oksit
Örüt suyu
Nişasta
Örütlen(dir)me
Nitelik
Örütsü
Özdeciksel yapı
Ocak
Özdek
Odun fırını
Özdeş
Oksijen
Özel sırlar
Oksit
Özellik
Oksit seramik
Özgül ağırlık
Oksitleme
Özgül ısı
Oksitleyici atmosfer
Özgül yüzey alanı
196
Özsüz kil
Platin
Özsüzleştirici
Porselen
Özümleme
Porselen kap-kacak
Potas
Potasyum
Paçallama
Pottery
Palet bıçağı
Pudra
Palissy
Pullanma
Parçacık
Püskürtme
Parian porseleni
Püskürtücü
Parlak sırlar
Parlaklık
Queen's işi
Parlatıcı
Pâte d'application
Raf ayakları
Pâte dure
Raf plakaları
Pâte-sur-pâte
Raku
Pâte tendre
Rasyonel formül
Pegmatit
Reçine
Pekişmiş angob
Refrakter
Pekişmiş çini
Refrakterlik
Pelesenk
Renk
Perdah(lı) sır(ı)
Renklendirici
Perlit
Renk Ölçümü
Petunze
Roller fırın
Piezoelektrik seramik
Rötuşlama
Pirit
Rutil
Pirolüsit
Pirometre
Safsızlık
Pistole
Sağlık gereçleri
Pistole kabini
Sanat sırları
Pişirim
Saydam
Pişirim malzemeleri
Saydamlık
Pişme aralığı
Saydamsız
Pişmiş toprak
Schlickermalerei
Plastik kil
Seger piramidi
Plastiklik
Seladon
197
Selen kırmızısı
Sıvı
Selenyum
Sıvı asıltı
Sepiyolit
Sıvı evre
Seramik
Sıvılaş(tır)ma
Seramik tarihi
Sileks
Seramikçi
Silica-gel
Seramikçilik
Silis
Serpinme
Silisyum
Sert porselen
Silisyum karbür
Sertleş(tir)me
Simge
Sertlik
Sinter angob
Sevr mavisi
Sinterleme
Seyreltici
Sistre
Seyreltik
Soda
SeyreKt)me
Sodyum
Sgrafitto
Sofra eşyası
Sıcaklık
Soft paste
Sıkıştırma
Soft paste işi
Sınıflandırma
Soğukta basınca dayanıklılık
Sır
Soğurma
Sır-altı boya
Soyulma
Sır-altı dekoru
Sözleşmeli pişirim
Sır boyası
Steatit
Sır dekoru
Stokiyometri
Sır fırçası
Stokiyometrik formül
Sır hataları
Streckmitteln
Sır-içi boya
Stronsiyum
Sır-içi dekoru
Sueami
Sır pişirimi
Su geçirgenlik
Sır-üstü boya
Su giderme
Sır-üstü dekoru
Sulandırılmış kil
Sırça
Susuz
Sırlama
Su yunağı
Sırlama maşası
Sülyen
Sırlı parça
Süzme
198
Şablon ile şekillendirme
Toprak-alkali metaller
Şablon torna
Tornacı
Şamot
Tornada şekillendirme
Şekillendirme
Tortu
Şekillendirme gereci
Tortulaş(tır)ma
Şekilsiz(lik)
Toz
Şiferton
True porcelain
Turnazen
Talk
Tuz
Tamkatlama
Tuz sırı
Tane
Tünel fırın
Taneli
Tarama
Ufak-ölçekte Uleksit
Tasarım
Uran oksit Uranyum
Tebeşir
Tek pişirim
Üçayak
Teknik
Üretim
Teknik seramik
Ürün
Tektürel
Üstübeç
Tektürelleme
Tepkime
Vanadyum
Tepkime boyaları
Vanadyum oksit
Tepkime ısısı
Veri
Tepkime sırları
Vitherit
Tepkin
Vitreus
Terazi
Vitreus işi
Terebentin
Vollastonit
Terrakotta
Tersinirlik
Wedwood, Josiah
Tersinmezlik
Tiksotropluk
Yağ yakıt Yağlıtaş kili
Titan
Yakıt
Titreşimli elek
Toplaşma
Toplu-üretim
199-
Yalaz
Yumuşama
Yalıtım
Yumuşama ısısı
Yalıtkan
Yüksek (ısı) pirişim(i)
Yanma
Yükseltge(n)me
Yanma ısısı
Yükün
Yansıma
Yüzdesel formül
Yansızlaştırma
Yüzerme
Yapı
Yüzey
Yapı seramiği
Yüzey gerilimi
Yapışkan
Yapışma
Zengin dekor
Yarı geçirgen
Zıh
Yarı saydam
Zıh fırçası
Yarı saydamlık
Zımpara
Yaygı
Zımpara taşı
Yayınım
Zirkon
Yeğinlik
Zirkon silikat
Yenim
Zirkonyum
Yığınsal yoğunluk
Yığışık
Yığışım
Yıldıztaşı
Yoğruk
Yoğrukluk
Yoğun
Yoğunlaşma
Yoğunluk
Yoğunluk ölçer
Yoğurma
Yoğuşma
Yontma
Yumaksı çökel(t)me
Yumurta kabuğu
"Yumurta kabuğu" porseleni
Yumuşak porselen
200-