leatherwall

FIKIH KÖŞESİ YAZILARI
1. Abdestsiz ve başı açık şekilde, bilgisayardan Kur'ân-ı Kerîm okumak günah
mıdır?
Normal halde Kur’an-ı Kerim’e dokunmak için abdestli olmak farzdır. Kur’an ayetlerinin
kağıt, deri, duvar veya bir nakit para üzerinde yazılı olması da, elle tutma açısından aynı hükme
tabidir. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurulmuştur: “Ona ancak iyice temizlenenler dokunabilir”1
Hadis-i şerifte de şöyle işaret edilmektedir: “Kur’an’a ancak temiz olan dokunabilir.”2 Ancak
Kur’an’a el ile dokunmadan ve uzaktan bakılarak okunması için abdestli olmak menduptur.3
Buna göre, el değmeden bilgisayardaki Kur’an’ı abdestli okumak menduptur. Kur’an okumak,
adeta Allah Teala ile konuşmak anlamınadır. Dolayısı ile mümkün mertebe edep ve terbiye
kuralları içerisinde bulunmak güzel olur.
2. Çantada Kur’an taşınabilir mi? Kur’ân-ı Kerîm’i belden aşağı tutmanın ve
Çantayı yere koymanın hükmü nedir?
Kur’an-ı Kerim’in çanta içinde taşınması caizdir. Onu göbek altında tutma veya yere
koymayı yasaklayan bir ayet veya bir hadis yoktur. Fakat bizim toplumumuzda Kur’ân ve
ekmek gibi nimetlerin göbek altında tutulması veya yere konulması, onlara saygısızlık anlamı
taşır ve böyle yapanlar hoş görülmez. Bu durum yanlış değildir. Ancak Kur’an’a saygı, onu
okumak, anlamını anlamak ve gereklerince yaşamakla olur.
3. Abdestsiz Kur’an meali okunur mu?
Kur’an-ı Kerim’in mealini okumak, tefsirlerinden bilgi edinmeye çalışmak ta ibadet sayılır
ve bunları yapanlara sevap verilir. Ancak meal, Kur’an sayılmaz. Dolayısı ile meal kitaplarını
abdestsiz tutmakta vebal olmayabilir. Fakat abdestlilik hali hem madden hem de manen
temizlik demektir. Kur’an meali okumak, Kur’an’dan ilim ve feyiz almak demektir. Bunun tam
bir temizlik ve engin bir ruh haletinde elde edilmesi daha uygundur. Dolayısı ile biz abdestli
iken Kur’an meali okunmasının daha güzel olacağını ifade ediyoruz.
4. Bilgisayarda sesli okunan Kur'ân-ı Kerîm’i dinlemekle hatim indirilmiş
olunur mu?
Cenab-ı Hak, “Kur'an okunduğu zaman onu dinleyin ve susun ki size merhamet edilsin.”4
buyuruyor ve okunan Kur’an’ı dinlemenin bir ibadet olduğunu ifade buyuruyor. Yani Kur’an
dinleyen insan ibadet yapmış sevabı alır. Hatim ise, Kur’an’ı yüzünden veya ezbere baştan sona
okuyarak tamamlamak demektir. Bilgisayardan dinlenen Kur’an baştan sona dinlense de hatim
yapılmış sayılmaz. Fakat Kur’an’ı dinleme sevabı elde edilmiş olur.
5. Kadın, yabancı erkeklerin bulunduğu ortamda, sesli olarak Kur’an okuyabilir
mi?
Kadının sesi asıl itibariyle haram değildir. Haram olan kadın sesi, “Gizlemekte oldukları
ziynetleri anlaşılsın diye ayaklarını yere vurmasınlar (Dikkatleri üzerine çekecek tarzda
yürümesinler).”5 ve “Evlerinizde oturun, eski cahiliye adetinde olduğu gibi açılıp
saçılmayın.”6 ayetlerinde işaret olunan ve erkekleri işkillendiren ve cahiliye döneminde olduğu
gibi, cinselliği öne çıkaracak tarzda hareket etme veya konuşma anında çıkarılan sestir. Bundan
dolayıdır ki, bizim toplumumuzda ve örfümüzde Müslüman kadınların Kur’an okuma da dahil
her türlü meşru durumlarda yüksek sesle konuşmaları, gülmeleri hoş karşılanmaz ve doğru
görülmez. Biz de bunun doğru olduğunu ifade ediyoruz.
6. Üzerinde ayet yazan takvim yapraklarını çöpe atmanın hükmü nedir?
Vakıa, 56:79
Şevkani, Neylü’l Evtar, 1/205
3
Zuhayli, El-Fıkhu’l İslami ve Edilletuhu, 1/210-212
4
A’raf, 7:204
5
Nur, 34:31
6
Ahzab, 33:33
1
2
1
Üzerinde ayet metni veya meali bulunan takvim yapraklarını çöpe atmak mekruhtur. Böyle
takvim yaprakları çok küçük parçalar halinde yırtılır veya tüm olarak, temiz şeylere sarılır; ayak
altına gelmeyen boş bir toprak parçasına gömülür. Kur’ân sayfalarının yakılmasını Fıkıh
alimlerimiz pek münasip görmemiştir. Fakat Kur’ân dışındaki dinî kitapları, tefsir, hadis gibi
eserleri yakmakta mahzur yoktur.
7. Kur’an okurken bir bayan nasıl giyinmeli, kısa kollu kıyafetle Kur’an okumak
caiz midir?
Kur’an’ı okumak isteyen kişi ister erkek, ister kadın olsun abdestini almalı, kemal-i
edeple giyinmeli, kadın ise, baş, kol ve bacaklarını kapatmalı ve öylece Kur’an’ın başına
oturmalı ve öylece okumalıdır.
8. Güneş doğduktan sonra, yani kerahat vaktinde Kur’an okumak caiz midir?
Alimlerimiz, güneş doğarken ve namaz kılınması mekruh olan diğer vakitler girdiğinde
Kur'an okuma yerine tesbihatta bulunma, salavat getirme ve evrad okumanın daha faziletli
olduğunu ifade ederler. Fakat bu vakitlerde Kur’an okunmasını faziletli görerek cevaz veren
alimler de vardır. Burada bir husus önemlidir. O da okunacak secde ayetinin kerahet vakti
çıktıktan sonra yapılmasının uygun olduğudur.
9. Kur’an okurken, bütün gayretlerime rağmen, kelimeleri tam telaffuz
edemiyorum. Kur’an okumam sahih oluyor mu? Okumaya devam etmem mi, yoksa
bırakmam mı gerekir?
Kur’an okumak, her harfine en az on hasene verilen bir ibadet olduğu ifade edilen bir kitaptır.
Elbette en güzeli, sünnete uygun bir Kur’an tilavetidir. Ancak bunun elde edilmesi her zaman
ve herkese nasip olmuyor. Bunu elde etmek için gayret etmek gerekir. İnsanın ses ve hançeresi
de Kur’an eğitiminde önemlidir. Dört dörtlük bir Kur’an okuma seviyesini yakalayamadım diye
Kur’an okumayı terk etmek caiz değildir. Zorlanarak ta olsa Kur’an okumaya devam etmek
gerekir. Kur’an okuyanın, meleklerle beraber olacağı ve zorlanarak ta olsa Kur’an okumaya
devam eden kimsenin iki kat mükafat kazanacağı hadis-i şeriflerde bildirilmiştir. Bundan
dolayıdır ki, Kur’an okumaya devam etmek gerekir.
2