Botanik demo-I-2012
Transkript
Botanik demo-I-2012
Arş.Gör.Uzm.Tuğba GÜNBATAN Farmasötik Botanik Uygulama Prof. Dr. Didem DELĐORMAN ORHAN Arş. Gör. Dr. Nilüfer ORHAN Farmakognozi ABD 3. KAT Prof.Dr.Didem DELĐORMAN ORHAN Arş.Gör.Dr.Nilüfer ORHAN Arş. Gör. Uzm. Tuğba GÜNBATAN Arş. Gör. Ecz. Fatma AYAZ Ecz. Esin BUDAKOĞLU Ecz. Fatma AYAZ Ecz. Esin BUDAKOĞLU Farmasötik Botanik Laboratuvarı DĐKKAT !!! • ? Öğrenci yemekhanesinin bir üst katı • Öğrenci panoları (mavi ve kırmızı) – Ders programı – Malzeme listesi – Sınav sonuçları – Tüm duyurular Program: 13 Hafta Devamsı Devamsızlı zlık: %20 Tek vize Çalış malar 20 puan üzerinden alışmalar değ değerlendirilir Lab içi ortalamanı ortalamanın %60’ %60’ı Vizenin %40’ %40’ı Final Laboratuvar Düzeni Beyaz laboratuvar önlü nlüğü Çizgisiz harita metot defter (Beyaz) – 2 adet fotoğ fotoğraf Yumuş Yumuşak uçlu kurş kurşun kalem, kalem, silgi Lam ve lamel, lamel, pens, toplu iğ iğne, makas Temiz bir tülbent veya gazlı gazlı bez Temizlik bezi FÖY GÜEF Farmakognozi ABD Ücreti Alacakların listesi Kaynak kitaplar: • Nevin Tanker-Ankara Üniversitesi Farmasötik Botanik Uygulama • Hüsnü Çakırlar, Palme Yayıncılık, Açıklamalı Genel Botanik Ve Bitki Anatomisi Atlası 1 Farmasötik Botanik DROG Amacımız; ilaç olarak kullanılan veya ilaç hammaddesi elde etmede kullanılan tıbbi bitkileri tanıma, öğrenme Đlaçların hazırlanmasında kullanılan bitkisel veya hayvansal ? bitkileri tanımlamada kullanılan kavramlar ? bitki ve drogların morfolojik ve mikroskobik özelliklerini inceleme (biyolojik) kaynaklı ilkel maddeler Drogların Adlandırılması DROG Latince binomial adlandırma Bitkinin tamamı tamamı herhangi bir parç parçası ası • Kullanılan kaynağın adı - bitki/hayvan/mikroorganizmanın adı • Kullanılan kısım – yaprak, çiçek, toprak altı gövdesi… • Elde edilen ürün Bitkide doğal veya bir uyarı sonucunda gelişen/ bir işlem ile e.e. – Reçine, zamk, uçucu yağ… Menthae folium Drogların Adlandırılmasında Kullanılan Terimler Drogların Adlandırılmasında Kullanılan Terimler (Bitkinin tamamı veya herhangi bir parçası) (Doğal veya bir uyarı sonucunda gelişen/bir işlem ile elde edilen) Folium/Folia: Yaprak/lar Flos/Flores: Çiçek/ler Fructus: Meyve Semen: Tohum Cortex: Kabuk Radix: Kök Herba: Otsu bitkilerde topraküstü kısmın tümü Stipes/Stipites: Dal/lar Amylum/Amyla: Nişasta/lar Balsamum: Balsam Cera: Mum Gummi: Zamk Oleum: Yağ Pix: Katran Resina: Reçine Succus: Usare 2 Uygulama Programı Programı Mikroskop Mayalar, Mantarlar, Likenler Yaprak Çiçek Meyve ve Tohum Kabuk, Kö Kök Drog Tanı Tanıma Đğne Đğne Yapraklı Yapraklılar Familya Tayini, Herbaryum Drogların Đncelenmesi * Morfolojik Đnceleme * Organoleptik Đnceleme Renk Koku Tat Görünüş * Mikroskobik Đnceleme Mikroskop 1. Mikroskop Ayağı 2. Mikroskop Gövdesi LABORATUVARDA 3. Binoküler Mikr.Tüpü NASIL 5. Makrometrik Vida ÇALIŞMAMALIYIZ??? 7. Mikroskop Tablası 4. Revolver 6. Mikrometrik Vida 8. Şaryo 9. Şaryo Kontrol Vidaları 10.Lamba 11.Potansiyometre 12.Kondansatör 13.Objektif 14.Okuler 15.Diyafram Mikroskopta çalışı rken; alışırken; MĐKROSKOP Temizlik Aynalı ma Aynalı/lambalı /lambalı mikroskopta çalış alışma Preparat hazı hazırlanışı rlanışı NASIL KULLANILMALI??? Görüntü ntüyü bulmak Cismin derinliğ derinliği 3 Mikroskoptaki görüntü; Ters Büyük Gerçek Preparat Hazırlama Mikroskobun büyütme gücü; Oküler büyütmesi X Objektif b. Lam KESĐ Reaktif Materyal Lamel TOZ DROG Isıtma (gerekliyse) Reaktifin tamamlanması Fazla reaktifin temizlenmesi Soğutma Belirteçler Kesi Çeşitleri • Distile su ………………Nişasta • Kloralhidrat……………Folia Flos Enine kesi Boyuna radyal Boyuna teğetsel kesi kesi Yüzeysel kesi • Sartur………………………Radix Cortex Rhizom Semen HÜCRE Hücre çeperi Lümen Protoplazma • Sitoplazma • Çekirdek • Plastidler • Kloroplast • Kromoplast • Lökoplast SOĞAN ZARINDAKĐ BĐTKĐ HÜCRELERĐNĐ ĐNCELEYELĐM 4 Soğan zarı Bitkiler Alemi Bakteriler Mavi Algler Algler ve Su Yosunları Mantarlar Kara Yosunları Eğreltiler Tohumlu Bitkiler MYCOPHYTA Klorofilsiz Gerç Gerçek kök-yaprakları yaprakları yok Heterotrof Parazit veya saprofit Tatlı Tatlı sular ve karada TABAKTA UNUTULAN ÇĐLEKLERE NE OLUR? Sporlarla ürer Hif, Hif, Miselyum Mantarlar; Myxomycetes (Cı (Cıvık Mantarlar) • Vücut hücrelerinde hücre duvarı yok • Myxomycetes (Cıvık Mantarlar) • küf mantarları • Spor hücrelerinde sert hücre duvarı • Phycomycetes (Algimsi Mantarlar) • Eumycetes (Gerçek Mantarlar) 5 Phycomycetes (Algimsi Mantarlar) Eumycetes (Gerç (Gerçek Mantarlar) • karada yaş yan yaşayan, bölmeli hifler taşı taşıyan 1. Ascomycetes 2. Basidiomycetes (Askuslu Mantarlar) (Basidyumlu Mantarlar) askus Mucor sp. Saccharomyces cerevisiae Bira mayası mayası basidyum Aspergillus sp. sp. Penicillium sp. 6 ORMANDA GEZERKEN MANTARLARA RASTLADINIZ MI? Velum partiale Velum Tipleri Şapkalı Mantarların Kısımları Şapka Lameller • Basidiyum • Parafiz Halka (Anulus) Sap Volva Velum universale Velum partiale Velum universale halka Velum kalıntısı . Kav Mantarı Mantarı: Fomes fomentarius 7 Mantarlar hangi renklerde ? Yetiş Yetiştikleri Şekilleri yerler ? ? Mantar: havadaki nemi tutar Alg: fotosentez Liken asitleri; taşları eritip mineralleri e.e. Vejetatif üreme: soredyum (mantar hifleri ile sarılmış alg hücreleri) Eşeysel üreme; mantar sporları çimlenir, alg hücreleri ile birleşerek yeni bir liken m.g. LĐKENLER Kaya, taş taş, ağ ağaçları ların üzerinde, toprak yüzeyinde Çöllerden Çöllerden tundralara kadar, deniz seviyesinden alpin alanlara kadar alg + mantar (ortaklaş (ortaklaşa yaş yaşam)=LĐ am)=LĐKEN Şekil bakımından 1. 2. 3. Çalımsı likenler: Zemine tabanı ile tutunmuş, talusu dik ve dallanmış Yapraksı likenler: Talusu zemin üzerine yayılmış, yaprak gibi loplu veya parçalılar Kabuksu likenler: Talusu zemin üzerine tamamen tutunmuş, kabuk gibi kuru ve yassı 8 E:\FON\tripçi baykuş.jpg 9