kernberg günleri ıı - Psikoterapi Enstitüsü

KERNBERG GÜNLERİ II – III
Aktarım Odaklı Psikoterapi
Otto F. KERNBERG, MD, FAPA
Frank E. YEOMANS, MD, PhD
Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları: 60
Kernberg Günleri II-III
Aktarım Odaklı Psikoterapi
ISBN 978-605-5548-59-9
Copyright Özak Yayınevi (Psikoterapi Enstitüsü)
Tüm hakları saklıdır. Yayıncının izni olmaksızın tümüyle veya
kısmen yayımlanamaz, kısmen de olsa çoğaltılamaz ve elektronik
ortamlarda yayımlanamaz.
Birinci baskı: Aralık 2011
Editör: Dr. Tahir Özakkaş
Çeviren ve Yayıma Hazırlayan: Menekşe Arık
Baskı: İklim Ofset
Nişanca Mah. Arpacı Hayrettin Sok. No:21 Eyüp/İstanbul
Tel: 0212 577 77 45
www.iklimmatbaa.com
PSİKOTERAPİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM ARAŞTIRMA SAĞLIK
ORGANİZASYON VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ.
Eğitim ve Kongre Merkezi: Bayramoğlu Mahallesi Fatih Sultan
Mehmet Caddesi Mehtap Koyu Sitesi No285 Darıca-İZMİT
Tel : 0262 653 6699 Fax : 0262 653 6698
Merkez: Bağdat Caddesi İmrençer Apartmanı No: 540/8 BostancıİSTANBUL / TÜRKİYE
Tel : 0216 464 3119 Fax : 0216 464 3102
www.psikoterapi.com - www.psikoterapi.org - www.hipnoz.com
ii
KERNBERG GÜNLERİ II - III
Aktarım Odaklı Psikoterapi
28 Ekim – 2 Kasım 2011
Psikoterapi Enstitüsü
iii
SUNUŞ
Psikoterapi enstitüsü olarak başlattığımız “Aktarım Odaklı
Psikoterapi” eğitiminin 2. ve 3. ayağını da gerçekleştirmekten
mutluluk duyuyoruz. Psikodinamik Psikoterapiye ilgi duyduğumuz
günden bu yana S. Freud ve arkadaşlarından sonra gözümüz üç
büyük bilim devinin üzerinde olmuştur. Bu isimler sizlerinde bildiği
gibi; büyük eğitim amfimize ismini verdiğimiz Otto Kernberg,
küçük eğitim amfimize ismini verdiğimiz Heinz Kohut ve kokteyl
salonuna ismini verdiğimiz James Masterson’ dır.
Ne mutlu bizlere ki üç büyük bilim devin ikisinden eğitim almak
nasip oldu. Otto Kernberg ile kurduğumuz temaslar sonucunda
“Aktarım Odaklı Psikoterapi” nin Türkiye’deki ruh sağlığı
profesyonellerine
öğretilmesine
ve
eğitilmesine
aracılık
edebileceğimizi ifade ettik. Kendileri de Cornell Üniversitesi Weil
Tıp Fakültesi Kişilik Bozuklukları Enstitüsü olarak bu eğitimi
organize
edebileceklerini
belirttiler.
Karşılıklı
mutabakatlaşmalardan sonra “Aktarım Odaklı Psikoterapi”
eğitimini birinci basamağını değerli John Clarkin ile 16 – 17 Ekim
2010’da gerçekleştirdik. Bu eğitimle birlikte dört aşamalı olarak
planlanan eğitimin 2. ve 3. ayağını da gerçekleştirmiş
bulunuyoruz. Eğitimin 4. Etabı olan süpervizyon kısmının da en
kısa sürede gerçekleştirileceğine inanıyoruz.
“Aktarım Odaklı Psikoterapi” nin uğraştığı alan ağırlıklı olarak
kişilik bozukluklarıdır. Kernberg nevrotik ve psikotik tablolar
arasındaki bantta yer olan, bölünmüş nesne ilişkileri özellikleri
taşıyan tüm klinik yapıları “Borderline Kişilik Örgütlenmesi” olarak
tanımlamaktadır.
“Borderline Kişilik Örgütlenmesi”ni yüksek ve düşük seviye olarak
iki kategoriye ayıran Kernberg, kişilik yapılarını da içe dönük ve
dışa dönük olanlar olarak da bir çizgiye yerleştirmektedir. Bu
v
sınıflandırmaya göre; nevrotik seviyedeki kişilik yapılarına
Obsessif Kompulsif, Depressif Mazoşistik ve Histerik kişilik
yapılarını dahil etmiştir. Yüksek seviye Borderline Kişilik
Örgütlenmesi grubuna ise Bağımlı, Sadomazoşistik, Çekingen,
Narsisistik ve Histriyonik kişilik bozukluklarını dahil etmiştir. Düşük
seviye
Borderline
Kişilik
Örgütlenmesi
grubuna
ise:
Hipokonriyakal,
Şizotipal,
Paranoid,
Şizoid,
Hipomanik,
Borderline, Antisosyal ve Malign (Habis) Narsisist kişilik
bozukluklarını dahil etmiştir.
Kişilik Bozukluğu tesbit edilen ve divana alınamayan hastalarla
yüz yüze yapılan Psikanalitik Psikoterapilerle “Aktarım Odaklı
Psikoterapi” uygulanarak şimdi ve burada ilkesi perspektifinde
terapi odasındaki aktarımla çalışılmaktadır. Terapistle canlanan
aktarım Netleştirme, Yüzleştirme ve Yorumlamalarla geçmişle
bağlantılandırılır. Haftada 1-3 seansla yüz yüze sürdürülen ve
yıllarca sürebilecek olan bu terapilerde tam nesne ve tam kendilik
ilişkileri yeniden kurulduğunda danışan nevrotik seviyeye
ulaşmıştır. İkili ilişkiler üçlü ilişkiye dönüşmüştür.
Bu eğitimler bu sürecin kilometre taşlarını bizlere tek tek
göstermek için tasarlanmıştır. Teorik bilginin yanında özellikle
pratik uygulamalar üzerinden yürütülecek bu eğitimler
katılımcılara büyük yararlar sağlayacaktır.
Otto Kernberg’ in başkanlığında Cornell Üniversitesi Weil Tıp
Fakültesi Kişilik Bozuklukları Enstitüsü Ekibi klinik direktör
yardımcısı J. Clarkin ve Frank E. Yeomans, MD, Eve Caligor, MD,
Kevin Meehan, PhD, Monica Carsky, PhD, Mark Lenzenweger,
PhD, Jill Delaney, MSW, Kenneth Levy, PhD, Diana Diamond,
PhD, Mallay Occhiogrosso MD, Eric Fertuck, PhD, Barry Stern,
PhD, Pamela A. Foelsch, PhD, Michael Stone, MD ve Kay Haran,
PhD teşekkürlerimizi borç biliriz.
Dr. Tahir ÖZAKKAŞ
Psikoterapi Enstitüsü Başkanı
vi
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ .......................................................................................... v
ATÖLYE ÇALIŞMASI PROGRAMI ..............................................9
REFERANS OKUMALAR............................................................13
POWER POINT SUNUM
AKTARIM ODAKLI PSİKOTERAPİ
Borderline ve Diğer Kişilik Bozukluklarında AOP........19
Narsisizm ve Borderline Patolojisi ................................89
HAKKINDA ................................................................................131
vii
ATÖLYE ÇALIŞMASI PROGRAMI
KERNBERG GÜNLERİ II
28 Ekim
09:00 – 10:30 Aktarım Odaklı Psikoterapi:
Genel Bakış ve Güncelleme
10:30 – 11:00 Kahve Arası
11:00 – 12:30 Borderline Kişilik Patolojisinin Psikanalitik
Psikoterapisinde Yorumlama Süreci
12:30 – 14:00 Öğle Yemeği
14:00 – 15:30 Borderline Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
15:30 – 16:00 Kahve Arası
16:00 – 17:30 Borderline Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
29 Ekim
09:00 – 10:30 Yapısal Görüşme ve Karşı Aktarım
10:30 – 11:00 Kahve Arası
11:00 – 12:30 Neredeyse Tedavi Edilemez Narsisistik Hasta
12:30 – 14:00 Öğle Yemeği
14:00 – 15:30 Narsisistik Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
15:30 – 16:00 Kahve Arası
16:00 – 17:30 Narsisistik Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
9
KERNBERG GÜNLERİ III
30 Ekim
09:00 – 10:30 AOP Strateji, Taktik ve Teknikleri
10:30 – 11:00 Kahve Arası
11:00 – 12:30 Tedavi Sözleşmesinin Oluşturulması
12:30 – 14:00 Öğle Yemeği
14:00 – 15:30 Borderline Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
15:30 – 16:00 Kahve Arası
16:00 – 17:30 Borderline Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
31 Ekim
09:00 – 10:30 Yorumlama Süreci
10:30 – 11:00 Kahve Arası
11:00 – 12:30 Teknik Tarafsızlığın Korunması
12:30 – 14:00 Öğle Yemeği
14:00 – 15:30 Borderline Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
15:30 – 16:00 Kahve Arası
16:00 – 17:30 Borderline Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
10
KERNBERG GÜNLERİ II - III
1 Kasım
09:00 – 10:30 Karşı Aktarımın Yönetilmesi
10:30 – 11:00 Kahve Arası
11:00 – 12:30 Terapinin Evrimi
12:30 – 14:00 Öğle Yemeği
14:00 – 15:30 Şizoid Savunmalar
Vaka Sunumu
15:30 – 16:00 Kahve Arası
16:00 – 17:30 Şizoid Savunmalar
Vaka Sunumu
2 Kasım
09:00 – 10:30 Narsisizm ve Borderline Patoloji
10:30 – 11:00 Kahve Arası
11:00 – 12:30 Narsisistik Patolojide AOP
12:30 – 14:00 Öğle Yemeği
14:00 – 15:30 Narsisistik Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
15:30 – 16:00 Kahve Arası
16:00 – 17:30 Narsisistik Kişilik Bozukluğu
Vaka Sunumu
Program
11
REFERANS OKUMALAR
Kernberg, O.F.: Severe Personality Disorders: Psychotherapeutic
Strategies. New Haven, CT: Yale University Press. 1984.
Ağır Kişilik Bozukluklarında Psikoterapötik Stratejiler. (Uzm. Dr. Ali
Algın KÖŞKDERE, Çev.) İzmir: Odağ Psikanaliz ve Psikoterapi
Hizmetleri. 2008
Psikiyatri alanındaki sorunlardan birisi de ayırıcı tanıdır ve en büyük
sıkıntı hastada sınırda kişilik bozukluğu olasılığı varsa yaşanır. Sınırda
durumların bir yandan nevrozlardan ve nevrotik kişilik patolojisinden,
diğer yandan psikozlardan, özellikle şizofreniden ve majör duygudurum
bozukluklarından ayrılması gerekir.
Tanıda hem belirtilerin ve gözlemlenebilir davranışların üzerine
yoğunlaşan tanımlayıcı yaklaşım, hem de akıl hastalıklarında hastanın
soygeçmişine dikkati çeken katılımsal yaklaşım önemlidir. Özellikle majör
duygudurum bozuklukları ve şizofrenide ikisinin de yararı görülür. Ama
tek tek ya da beraber bile kullanılsalar, her ikisi de kişilik bozukluklarına
uygulandıklarında yeterince işe yaramazlar.
Sınırda kişilik örgütlenmesi olan hastaların, betimleyici tanıyı temel alan
ölçütlerle birlikte intrapsişik yapısal özelliklerini belirlemenin, tanısan
kesinliği çok artıracağına inanıyorum.
Tanı görüşmesini yapan klinisyenlerin deneyimli ve uygulama yapmış
olması gerektiğinden yapısal tanıyı koymak biraz daha güç gözükse de
ve bazı yöntemsel zorluklara sahip olsa da, nevrotik ya da psikotik
hastalıkların ana sınıflamalarından birine kolayca girmeyen hastalara tanı
koyulmasında yararları vardır.
...
Referans Okumalar
15
Journal of the American Psychoanalytic Association, 55: 503-539,
2007.
Tedavi Edilmesi Neredeyse İmkansız Narsisistik Hasta
Otto F. Kernberg
Weill Cornell Tıp Fakültesi Kişilik Bozuklukları Enstitüsü’ndeki klinik
deneyimler göstermektedir ki, borderline kişilik örgütlenmesi ve narsisistik
kişilik örgütlenmesi olan hastaların seyri borderline düzeyde işlev
gösteren diğer bütün kişilik bozukluklarından daha ciddidir ve üstüne
kayda değer antisosyal davranış gösterenlerin seyri daha da kötüdür
(Clarkin, Yeomans ve Kernberg 1999; Stone 1990). Bu olumsuz eğilimin
sonucunda ortaya antisosyal kişilik bozukluğu olup pratik olarak tedavi
edilemez bir hasta grubu çıkar ve bunlar patolojik narsisizmin en ağır
vakalarını oluşturur. Öte yandan, açık borderline düzeyde işlev gösteren
ve kayda değer antisosyal özellikler sergileyen ama tam olarak antisosyal
kişilik bozukluğu olmayan ağır narsisistik kişilik bozukluğu hastaları
zaman zaman tedaviye yanıt vermekte bazen de vermemektedir. Burada
incelenen bu hastalardır; yardımcı olduğu kanıtlanmış belirli
psikoterapötik tekniklerin yanı sıra bu teknik yaklaşımların sınırlarına da
odaklanılmaktadır.
...
16
KERNBERG GÜNLERİ II - III
Int J Psychoanal, 89:601–620, 2008
Aktarım Odaklı Psikoterapi: Genel Bakış ve Güncelleme
Otto F. Kernberg, Frank E. Yeomans, John F. Clarkin ve Kenneth N.
Levy
Bu makalede ağır kişilik bozuklukları olan hastalar için özel bir psikanalitik
psikoterapi, bu psikoterapinin teknik yaklaşımı ve etkinliğine ampirik kanıt
sunan belli araştırma projeleri anlatılmaktadır. Bu tedavi, Menninger Vakfı
Psikoterapi Araştırma Projesi bulgularından çıkarılmış olup kuramsal
temelinde çağdaş psikanalitik nesne ilişkileri kuramı bulunmaktadır.
Makalede bu tedavinin alternatif psikanalitik yaklaşımlardan, diğer
psikanalitik psikoterapi türlerinden ve standart psikanalizden ve yanı sıra
borderline hastaların tedavisinde yaygın, analitik olmayan üç alternatif
tedaviden farkları anlatılmaktadır, bu üç tedavi diyalektik davranış
terapisi, psikanalitik kurama dayalı destekleyici psikoterapi ve şema
terapisidir. Makalenin sonuç bölümünde, yaklaşımın etkinliğinin ampirik
yönden kanıtlanmasını sağlayan bir dizi araştırma projeleri sırasında
evrimleşmiş klinik deneyimlerden çıkarılmış bu özel terapötik yaklaşımın
endikasyonları ve kontrendikasyonları belirtilmektedir.
...
Referans Okumalar
17
Journal of the American Psychoanalytic Association, 57:271-301,
2009
Borderline Kişilik Patolojisinin Psikanalitik Psikoterapisinde
Yorumlama Süreci
Eve Caligor, Diana Diamond, Frank E. Yeomans and Otto F.
Kernberg
Çatışma alanlarındaki, özellikle aktarım gerilemesi ortamındaki psikolojik
işlevselliklerinde bütün hastalar daha somut hale gelirken, ağır kişilik
patolojisi olan hastaların tedavisinde bu süreç özel bir klinik güçlük
sunmaktadır. Genel olarak ağır kişilik patolojisi, özel olarak borderline
kişilik bozukluğu olan hastaların psikanalitik psikoterapisinde, yorumlama
süreci birden çok işlev görmektedir. Bu süreç, hastayı, öznelliği hakimiyeti
altına alan ve istila eden tek, ayrıntılandırılmamış ve somut aktarım
deneyiminden analistin ayrıntılandırılmış, karmaşık, istikrarlı ve bütünleşik
tasarımlarına ve terapistin hastanın iç dünyasında uyandırdıklarına
götüren bir dizi adım veya evreden oluşur.
...
18
KERNBERG GÜNLERİ II - III
POWER POINT SUNUM
Borderline ve Diğer Kişilik Bozukluklarında
Aktarım Odaklı Psikoterapi
Power Point Sunum / Aktarım Odaklı Psikoterapi
21
22
KERNBERG GÜNLERİ II - III
Power Point Sunum / Aktarım Odaklı Psikoterapi
23