kayseri - 7. Bölge Müdürlüğü

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI
DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
KAYSERİ DOĞA TURİZMİ MASTER PLANI
2013 – 2023
www.ormansu.gov.tr
ÖNSÖZ :
Alternatif turizm arayışı içerisinde olan sektörün daha çok doğal ve korunan
alanlara yönelmesi sonucu ortaya çıkan ve farklı sektörler tarafından farklı şekilde
tanımlanan Doğa Turizmi kavramları bulunmaktadır. Literatürde yapılan tanımlar
yorumlandığında; doğa ile ilişkili yapılan tüm turizm faaliyetlerini “Doğa turizmi” olarak
tanımlamak mümkündür.
Özellikle yoğun şehir-iş yaşamından arta kalan zamanlarını doğayla iç içe geçirmek
İsteyen insanların doğayla buluşma isteklerini gerçekleştirdikleri yegane alanlar ise
çoğunlukla Koruma Statülü alanlar olmaktadır. Alternatif turizm kaynağı olan korunan
alanlarımızın sahip olduğu hassas ekosistemin sürdürülebilirliği açısından buradaki turizm
faaliyetlerinin doğa turizmi anlayışı içerisinde yürütülmesi gerekmektedir. Bu kapsamda,
Koruma Alanındaki biyolojik çeşitliliğe ve ekosistemin bütünlüğüne zarar vermeden planın
ana amaçlarından birisini oluşturan sürdürülebilir doğal kaynak kullanımı ilkesine bağlı
kalarak, yöre halkı için alternatif bir ekonomik gelir yaratan turizm faaliyetinin ekoturizm
ilke ve prensipleri doğrultusunda planlamak, gelişimini sağlamak ve uygulamak amacı ile
“Kayseri İli Doğa Turizmi Master Planı” hazırlanmıştır.
İÇİNDEKİLER
1. Giriş
1.1 Doğal Alanlar, Yöre İnsanının Geleneksel Hayatı, Kırsal Kalkınma, Sürdürülebilir Turizm
Alternatifi Ve Kayseri Vilayetinde Sürdürülebilir Doğa Turizmi
1.2 Doğal Alanlar Ve Sürdürülebilir Kalkınma
1.3 Sürdürülebilir Doğa Turizmi
1.4 Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme Stratejisi
2.Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişimine İlişkin Çalışmalar
2.1 Kaynak Analizi
2.2 Turizm Potansiyeli
2.3 Taşıma Kapasitesi
3.İlgi Grubu Analizi Ve Yerel Organizasyonun Oluşturulması
3.1 İlgi Grupları/Paydaşlar
3.2 İlgi Grubu Kategorileri
3.3 İlgi Grubu Analizi
3.4 Toplum Temelli Yaklaşım
3.5 Yerel Organizasyonun Oluşturulması
4. Kayseri’nin Tarihi, Türkiye Ve Bölgesindeki Yeri, Coğrafi Ve İklim Özellikleri
4.1 İlin Tarihi
4.2 İlin Coğrafi Konumu
4.3 Kayseri Nin Doğa Turizmi Değerleri (Doğa Turizmi Arzı)
5. Kayseri İli Sürdürülebilir Doğa Turizmi Stratejileri
6. Sonuç ve Öneriler
6.1 Kayseri İlinde Doğa Turizmi Faaliyetleri İçin Önerilen Alanlar
1. GİRİŞ
1.1 DOĞAL ALANLAR, YÖRE İNSANININ GELENEKSEL HAYATI, KIRSAL
KALKINMA, SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM ALTERNATİFİ ve KAYSERİ
VİLAYETİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ
Tabiatı korumanın geleceği kırsal alanların geleceğine, kırsal hayatın korunmasına ve sağlıklı
yürüyen bir kırsal ekonomiye bağlıdır. Kırsal alanlardaki düşük ve dağınık nüfus ile beraber
yetersiz gelir söz konusu olduğunda bu alanların turizm köyleri vb. gibi faaliyetler için
kullanılması söz konusu olacaktır. Bu tür girişimlerin önemli bir kısmı korunan alanlarda veya
dışında yapılmaktadır. Bazı etkinliklerin korunan alanlara ve tabiata çok zarar verdiği de
görülmektedir. Bu sebeple tabiatı korumakla görevli olan bizlerin çevremiz ile iyi bir proaktif
ilişkiler içinde olmamız gerekmektedir. Proaktif kişi; ilişkilerde ve faaliyetlerde inisiyatifi
eline alan kişi demektir. Tabiattaki faaliyetlerin kontrolü için Orman ve Su İşleri Bakanlığı
taşra kuruluşlarının kırsal sahalarda doğa turizminin geliştirilmesinde öncü olması doğru bir
harekettir.
Son yıllarda sivil toplum kuruluşları ve diğer kamu kurum ve kuruluşları; statülü korunan
alanlar, doğal alanlar, kırsal kalkınma, kalkınma için işbirliği gibi konuları tamamıyla farklı
bir bakış açısı ile algılamaya başlamışlardır. Tabiat ve geleneksel kültürler üzerinde turizmin
meydana getirdiği olumsuz tesirler ve bunların neticesinde duyulan korkular kitle turizmine
karşı alternatif, çevreye duyarlı turizmi ve tabiatı korumayı öne çıkarmıştır. Sürdürülebilir
doğa turizmi ve ekoturizm tabiatın korunması için bir umut olarak ortaya çıkmıştır.
Algılamadaki bu değişiklik, doğal alanlar, korunan alanlar ve çevresinin bölgesel
planlamasında turizme ilişkin proje ve çalışmaların giderek artmasına yol açmıştır. Bu sayede
turizm, zaman içinde kırsal alanların kalkınmasında, yoksulluğun azaltılması ve yöresel
kültürel zenginliğin korunmasında anahtar bir rol haline gelmiştir.
Sürdürülebilir doğa turizmi, kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi, kırsal nüfus için yeni bir
bakış açısı meydana getirilmesi, yoksulluğun ve kırsal göçün azaltılmasında önemli
seçeneklerden biri olarak görülmektedir. Ancak, turizmin yalnızca yerel ekonomi ile doğru
şekilde bütünleştirildiği takdirde beklentileri karşılayabileceği ve yöre halkı ile diğer ilgi
gruplarına fayda sağlayacağı unutulmamalıdır.
1.2 DOĞAL ALANLAR VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA
1980’li yıllardan itibaren Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), çevre konularına
ilişkin çalışmaları arttırmış, Bu çalışma giderek artan bir etkinin meydana gelmesini
sağlamıştır. Dünya Çevre Kalkınma Komisyonu’nca 1987 yılında tamamlanan çalışmalar
sonunda “ortak geleceğimiz” adlı bir rapor hazırlanmıştır. Gelişmiş ve gelişmekte olan
ülkelerde, çevre ve kalkınma konularına çok farklı yaklaşılması gerektiği bu raporda
vurgulanmıştır. Kalkınmanın ve insanlığın sahip olduğu kaynakların sürdürülebilir olduğuna
vurgu yapılmıştır. Raporda ortaya konulan “sürdürülebilir kalkınma” kavramı, insanların
elinde bulundurduğu ve onlara muhtaç olduğu ekolojik, kültürel ve sosyo-ekonomik
kaynakların nadir ve eşsiz olduğu görüşüne varılmıştır.
Bir sahanın sahip olduğu kaynaklar, çok farklı maksatlar için kullanılabilmektedir. Örneğin,
bir orman, kereste imalatı için kullanılabilirken, üzerindeki ağaçlar kesilerek tarım toprağı
olarak kullanılabilmekte ayrıca korunan alan olarak da ayrılabilmektedir. Alanın ve alanda
yaşayan yöre halkının özelliklerine bağlı olarak bu seçeneklerden bazıları uygulanabilirken,
bazıları ise kesinlikle uygulanamaz. Yalnızca korumacı bir yaklaşım içine girildiğinde doğru
görülen seçenek ormanın el değmemiş eski haline bırakılması olsa da, yöre halkı ve diğer iş
gruplarının bu kaynakların sürdürülebilir kullanımı hayat kalitelerini yükseltmek için
ormandan hak iddia etmeleri mevzubahistir. Bu sebeple yüzde yüz sürdürülebilir kalkınmaya
her zaman ulaşılamasa da bu hedef üzerine yoğunlaşılmalıdır.
Doğal ve korunan kırsal alanlarda, geçmişten günümüze yerel topluluklar ile arazinin
beraberliği çok önemlidir. Korunan alan ağı büyüdükçe korunan alan kavramının anlamı da
değişmeye ve gelişme göstermeye başlamıştır. Bu gelişme içinde yöre insanlarının varlığı ve
faydalanmalarının sürdürülebilirliği de öne çıkmaktadır.
Bir doğal alan ve korunan alanın içinde yer aldığı bölgenin sürdürülebilir kullanımı, turizm,
ekolojik tarım, hayvancılık, yeni bölgesel ürünler, sürdürülebilir ormancılık, hatta enerji
üretimindeki yatırımlarla birlikte düşünüldüğünde daha başarılı olacağı açıktır.
Doğal alanlarda faaliyetlerin açıklanmasında Kırsal alan, Kırsal kalkınma ve Sürdürülebilir
Kalkınma gibi kavramlar değerlendirilmelidir. Bu kavramlara baktığımızda;
Kırsal Alan; Şehir diye tabir edilen yerleşme sahalarının dışında kalan tarımla ilgili
etkinliklerin yapıldığı alanları da içeren köy, mezra, kom vb. adlarla adlandırılan ve anılan
insan yerleşimlerinin var olduğu alanları “kırsal alan” olarak tanımlayabiliriz.
Kırsal Kalkınma Kavramı: Kırsal kalkınma, küçük toplulukların içinde bulundukları
ekonomik, toplumsal ve kültürel şartları iyileştirmek amacıyla giriştikleri çabalarının, devletin
bu konudaki çabalarıyla birleştirilmesi, bu toplulukların tüm ülke insanlarının tümüyle
kaynaştırılması ve ulusal kalkınma çabalarına tam katkıda bulunmalarının sağlanma süreci
şeklinde tanımlanmıştır.
Kırsal Alan Kalkınması; Hem eğitim hem de örgütlenme işi olup, kırsal alan; toplumun
ihtiyaçlarının göz önünde tutulması,
kırsal alan kalkınma politikası ile ilgili planların
alınması sırasında topluma zorla kabul ettirilmemesi gereken bir konudur. Toplum
istediklerini elde etmedikçe kırsal alan çalışmalarına katılmayacaktır. Tarımsal çalışmalar,
beslenme, eğitim, mesleki önderlik ve öğretim, kooperatifler, el sanatları, küçük sanayiler,
sosyal güvenlik çalışmaları, planlama ve sağlık politikaları nitelikleri kırsal alan ve ülke
planları ile bir bütünlük içinde olmalıdır.
Sürdürülebilir Kalkınma: Ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel kaynakların sürdürülebilir
kullanımına dayanmaktadır. Burada ekolojik, ekonomik ve sosyo kültürel sürdürülebilirlik
şartlarının tamamının sağlanması önemlidir.
Kırsal alanlar turizm ve boş zamanların değerlendirilmesinde önemli bir yer tutmaktadır.
Kırsal alan, turistlere sakin ve huzurlu bir seçenek sunmaktadır. 2005 yılında yapılan bir
araştırmada; Fransız vatandaşları tatillerinin, %52’sini ya bir ailenin yanında ya da bir
arkadaşının evinde, %26’sı evlerinde geçirdiklerini ve %9’luk bir kısmı ise kırsal alanda
ikinci bir eve sahip olduklarını ifade etmişlerdir. Kırsal alanlar doğa için önemli role sahiptir.
Tabii kaynakların korunması, biyolojik çeşitliliğin sürdürülmesi, doğal felaketlere karşı
koruma, iyi hayat şartlarının korunması ve doğal manzaranın korunması doğal çevre ile ilgili
hususlardır.
1.3 SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ
Sürdürülebilir kalkınma, ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel kaynakların sürdürülebilir
kullanımına dayanmaktadır.
Sürdürülebilir turizmin gelişimi de sürdürülebilir kalkınma ile bağlantılı bir yaklaşımdır.
Sürdürülebilir turizmin gelişiminde turistlerin ve ziyaret edilen yerlerin bugün kü
ihtiyaçlarının, gelecekteki fırsatları koruyup geliştirerek ve genişleterek karşılanması
amaçlanmaktadır. Bu yaklaşım, ekonomik, sosyal ve estetik ihtiyaçların, kültürel bütünlüğün,
gerekli ekolojik süreçlerin, biyolojik çeşitliliğin ve kırsal hayatı destekleyen süreçlerin
devamını içermektedir. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün tanımına göre
sürdürülebilir bir turizm gelişimi;
Çevresel kaynakların en iyi şekilde kullanılmasını sağlamalı,
Ziyaret edilen toplulukların sosyo-kültürel yapısına, gelenekselliğine saygı göstermeli,
Bütün ilgi gruplarına adil bir şekilde dağıtılan sosyo-ekonomik faydalar ile tutarlı ve uzun
vadeli ekonomik faaliyetler ortaya koymalıdır.
Buna göre sürdürülebilir kırsal/doğa turizminin gelişme ölçütleri;
a. Biyolojik çeşitliliğin korunması,
b. Ekonomik tutarlılık,
c. Kültürel zenginlik,
d. Yöre halkının refahı,
e. İstihdam kalitesi,
f. Sosyal eşitlik,
g. Ziyaretçi memnuniyeti,
h. Yetkinin yerele doğru dağıtılması,
i. Toplumun genelinin refah ve mutluluğu,
j. Fiziki bütünlük,
k. Kaynakların etkin kullanımı,
l. Çevre temizliğidir.
Korunan alanlar açısından; tabiatın seçkin parçaları olan korunan alanlar ile turizm arasındaki
bağ, korunan alanların tarihçesi kadar eskidir.
Korunan alanlar turizme, turizm de korunan alanlara ihtiyaç duymaktadır. Turizm korunan
alanların kurulması ve yönetiminde göz önüne alınması gereken önemli bileşendir.
Turizm; aynı şekilde koruma altında olmayan flora ve faunanın tutunduğu tabiat alanlarına ve
insanın yaşadığı sahalardaki yöresel kültüre de bağımlıdır. Bu bağımlılık doğa ve kültürün
bozulmaması için tedbirleri gerektirir. Bu tedbirlerin neler olacağının “sürdürülebilir kırsal
kalkınma” ilkeleri çerçevesinde tespiti de zorunludur.
Turizmin önemli bir ekonomik faaliyet olması ve tüm göstergelerin bu faaliyetin büyüme
eğiliminde olacağı yönünde olması önemli bir husustur.
Turizmdeki büyümeyle beraber sürdürülebilir turizm, ekoturizm gibi doğayla ilgili turizme
olan talep artmış ve turizm ürünleri ile destinasyonlar çeşitlenmiştir. Turistlerin talepleri de
değişmiş ve çeşitlenmiştir. Turistlerin talepleri konaklamada konforun sağlanması yanında,
yöreye özgü kültürel değerler hakkında bilgi edinme, yöre halkıyla iletişim, bölgenin flora ve
faunası, özel ekosistemler, doğal hayat ve bunların korunması da dahil olmak üzere daha
sorumlu bir seyahat deneyimi kazanmak da söz konusudur.
Beklenen büyüme ve yeni eğilimler turizmi o kadar stratejik bir konuma taşımıştır ki, turizm
eşsiz özellikli doğal veya korunan alanların sürdürülebilirliğinin yanı sıra bu alanların
çevresinde yaşayan yöre halkının kalkınma potansiyeline de müspet etki sağlayabilmektedir.
Bu durumda turizm, doğal alanların korunması ve yöre halkı ile ziyaretçilerin çevre bilincinin
arttırılmasında kullanılabilecek çok önemli bir araçtır. Dolayısıyla turizm sayesinde koruma
çalışmaları için gerekli mali kaynakların kazanılmasının yanı sıra ziyaretçiler ile yöre halkına
yönelik bilinçlendirme ve eğitim programlarının oluşturulması ve uygulanması gibi hedeflere
de kolayca ulaşılabilmektedir.
En önemli hususta; turizm faaliyetlerinin uzun dönemde sürdürülebilir olması için geniş
kapsamlı, dikkatli, katılımcı ve paylaşımcı olarak planlaması, sürecin etkin yönetimi ve
izlenmesi gerekmektedir.
Aksi takdirde, bu faaliyetlerin geri dönüşü mümkün olmayan
olumsuz etkileri ortaya çıkacak ve turizm bu alanları tahrip eden bir faktör haline
gelebilecektir. İşte bu nedenle; “SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ GELİŞME (MASTER)
PLANI” çalışmasına lüzum duyulmuştur.
1.4 SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ GELİŞME STRATEJİSİ
Yukarda da bahsedildiği üzere, insan kullanımı bakımından hassas olan sahalarda turizm söz
konusu olduğunda turizmin iyi planlanması ve yönetilmesi önemli olmaktadır.
Alışılmış turizm stratejileri ile Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme Stratejisi arasındaki fark
şudur; alışılmış yöntemler yukarıdan aşağıya bakış açısı ile uygulanmaktadır.
Yani kararlar merkezden alınmakta ve uygulanması için yerele taşınmaktadır. Yöre halkı
katılımcı olamamaktadır.
Sürdürülebilir turizm ise aşağıdan yukarıya bir yaklaşım için gayret göstermektedir. Bu
yaklaşımda yöre halkının beklentileri ele alınır, yönetime katılmasını sağlayıcı yapı kurulur,
yörenin kalkınma potansiyelini bünyesinde barındıran tabii değerlerin korunması için ortak
kararlar alınır. Karar almanın yanında uygulama ve izleme aşamalarında da yöre halkının
bilgisini, becerilerini, en uygun şekilde kullanmak esastır. Bu yaklaşım yöre halkının, yerel
otorite ve organizasyonların yetkilendirilmesine dayanır.
-Sürdürülebilir turizm gelişim aşamasında doğa ve çevresinin ortak çıkarları söz konusudur.
Konaklama ve diğer turizm altyapıları mümkün olduğunca doğal alan dışında olmalıdır. Bu
durum doğaya ve kültüre zararı en aza indirdiği gibi ev pansiyonculuğu gibi faaliyetlerin
yapılmasıyla yöreye faydayı arttırabilir.
-Yöre halkı ve diğer bölgesel ilgi grupları turizm gelişiminde önemli ortaklardır. Söz konusu
gruplar turiste konaklama imkanı sunacaklar, sunacakları ürünün kalitesinin korunmasında da
sorumluluk alacaklardır.
-Günübirlik ziyaretçiler yerine uzun süreli konaklamaya lüzum duyan turistle hedefleniyorsa,
doğal ve kültürel mirasa dayalı çekim noktaları, el sanatları gibi faaliyetler ortaya konmalıdır.
-Doğal alanlar genellikle çok hassastır, bu sebeple ekolojik değerler, belirli bir saha ile sınırlı
olmayacaktır. Geleneksel hayat, yerel kültür, kırsal, sosyal ekonomik yapılar da aynı zamanda
turizmin temel kaynağı olmaktadır.
- Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı’nın ilimizde/bölgemizde ve ülkemizde
doğa turizmine konu olacak sahaların tüm ilgi grupları için anlamlı ve cazip bir bakış açısına
dayandırılmasına esas olmalıdır.
- Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı’nda turizm; doğayı koruma, kırsal
kalkınma için bir araç olarak ele alındığından, doğa turizmi yönetim planı olarak ele
alınmalıdır. Halihazırda olan turizm etkinlikleri de tartışılmalı, değerlendirilmelidir. İlde
sürdürülemez olan turizm veya gelir getirici faaliyetler de tanımlanmalıdır. Ayrıca iyi bir
yönetim için tehditler ve fırsatlar da ele alınarak bunlardan hareketle ortaya çıkacak fikirler
ortaya konmalıdır.
-Doğaya dayalı turizm yönetiminin entegre bir anlayışla (alan ve çevresinin sahip olduğu
doğal, tarihi ve sosyo-ekonomik kaynakların bütüncül ele alınması) değerlendirilmesi de
önemlidir.
-Turizm gelişimi genel olarak piyasa talebine göre yönlendirilir. Bir alanın turizm
potansiyelinin değerlendirilmesi, rekabetçi özgün ve özellikli bir destinasyon oluşturması için
gerçekçi beklentiler ortaya konulmalıdır. Yüksek ekolojik değerlere sahip olan sahalar yüksek
turizm değeri içermeyebilir. Turizm, ancak doğru pazar ürünlerini hedeflediği zaman başarılı
olabilir. Özellikle hassas tabiat alanlarında taşıma kapasitesi düşük iken, bu alanlardan
beklenen faydalar yüksek olmaktadır. Taşıma kapasitesinin düşüklüğü sınırlı sayıda turist
demektir. Bu sebeple taşıma kapasitesinin değerlendirilmesi de önemlidir.
-Entegre Doğal Alan Yönetimi, Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı ile
doğa ve turizm yönetimi için tüm ilgi gruplarının desteğini almayı hedefler. Tüm ilgi
gruplarının etkin desteği önem taşır. Turizm gelişiminin karmaşık yapısı göz önüne alınırsa,
ilgi gruplarının etkin iş birliği oldukça önemlidir. Planın herkes tarafından sahiplenilmesi
ayrıcalık olacaktır.
-Sürdürülebilir kırsal kalkınma için kapsamlı bir vizyon belirlenmesine de ihtiyaç vardır.
-Pazarlama
Stratejisi; Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı’nın bir
parçasıdır. Kalkınma ve rekabete açık ürün-Pazar kombinasyonu için yaratıcı yaklaşımlar
içermelidir. Pazarlar, hedef gruplar, turist sayısı, ürünler, hizmetler, yaratıcı yaklaşımlar bu
stratejide yer almalıdır.
-Turizm Destinasyonu Yönetimi; Yaygın bir stratejik yaklaşım olup, destinasyonu rekabete
açık hale getirir, bir turizm pazarını iyi bir şekilde yönetmek, pazarlamak, bir destinasyonu
rekabetçi yapabilmek için gereken tüm unsurları içeren bir yaklaşımdır.
-İyi tanımlanmış amaçlar ve göstergelerle mantıksal bir çerçeve kurmak, ayrıntılı bütçe, mali
portre ve ilgi gruplarının tümüne açık görev ve sorumluluklar veren bir iş planı hazırlamak
gereklidir.
-Ziyaretçinin İzlenmesi ve Ziyaretçi Yönetim Planı: Madem ki doğa gibi hassas bir
sistemde çalışılıyor, bu durumda turist ziyaretinin ilkelerini belirleyen bir ziyaretçi yönetim
planı lüzumludur. Aynı zamanda da hem geri bildirim temin etme, hem de taşıma
kapasitesinin kontrolü için izleme programı da olmalıdır.
Geri bildirimler kalitenin arttırılması, sunumların taleplere uygun hale getirilmesi
(iyileştirilmesi), hizmetteki aksamaların ve doğadaki değişimlerin takibi için çok önemlidir.
Şu unutulmamalıdır ki; turizm, doğanın korunması için ortaya konan ana hedeflere ulaşmak
garanti edildiği takdirde teşvik edilmelidir.
2. SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ GELİŞİMİNE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR
2.1 KAYNAK ANALİZİ
Gelişme planı ve stratejisi için öncelikle kaynak analizi yapılması mecburidir. Bir alanın sahip
olduğu kaynaklar, o alanın kalkınması için bir sermaye veya potansiyel oluşturmaktadır. Bu
kaynakların analizi de önemli veri ve bilgi oluşturulmasını temin etmektedir.
Ekolojik ve kültürel kaynakların yanında sosyo-ekonomik özellikler de turizm gelişimi için
önemli bir temel oluşturmaktadır. Örneğin kırsal turizmin, tarımsal faaliyetleri desteklemediği
durumlarda kırsal turizmin gerçekleştirildiği bölge hem kendi sermayesini hem de kırsal olma
özelliğini kaybedecektir.Gerek turizm potansiyeli gerekse taşıma kapasitesi turizm
kaynaklarının mevcut durumuna bağlı olduğundan kaynak envanterinin mutlaka yapılması
gerekir.
2.1.1 Kaynak Analizinde Ele Alınacak Unsurlar
a. Doğal Kaynaklar: turizmin gelişimi için önemli olan yöreye özgü doğal kaynaklardır. Bu
kaynakların hali hazırdaki ekonomik kullanımları, korunma durumları, statüleri, iklim gibi
turizm gelişimi için potansiyel kaynakların envanterini içermektedir.
Seçkin Doğal Kaynaklar: Turizm yalnızca korunan doğa parçaları ile ilgili değildir. Eşsiz
manzaralar, dağlar ve nehirler gibi ve korunmayan türler de turizm için ilgi çekici
olmaktadırlar. Örneğin; ormandaki ağaçların üzerinde gezinen sincapları, konakladığımız evin
penceresinden gözlemlemek son derece çekicidir. Bir orman öncelikli olarak odunculuk
amacıyla kullanılsa da dağ bisikleti gibi bir aktivite için ortamı çekici hale getirebilmektedir.
Seçkin Doğal Kaynakların Halihazırdaki Ekonomik Kullanımlarının Tanımlanması
Doğal kaynakların çok çeşitli kullanımları söz konusudur, ormanların odunculuk, nehirler ve
göllerin sportif balıkçılık, su sporları ve enerji üretmek için kullanımları gibi. Bu
kullanımlardan bazıları gelenekseldir ve düşük etkilere sahiptir. Bazıları ise sürdürülebilir
değildir. Bu sebeple bunlar turizm gelişimi için de uygun değildir.
Kaynağın Korunma Durumu ve Statüsü: Bazı doğal kaynaklar mevcut kanunlarla korunur.
Bunların turizmde kullanımı da bu kanunlara uygun olmalıdır.
İklim; mevsimlerin dağılımı, ortalama sıcaklık, nem ve günlük ortalama optimal güneş ışığı
saatlerine bağlı olarak iklim analizi yapılmaktadır. Burada önemli olan iklimin farklı
mevsimlerde turizm için elverişli olup olmadığıdır.
Turizm Gelişimi İçin Potansiyel Doğal Kaynaklar: Potansiyel kaynakların tespiti turizm
planlaması için önemli ve özellikle yönlendirici olmaktadır. Tüm bu kaynakların envanter
çalışmalarının haritaya aktarılması, turizm ürünleri ve hizmetlerinin gelişmesi ve altyapı ile
tesislerin fiziksel planlaması için önemli olmaktadır.
b. Kültürel Kaynaklar: Kültürel kaynakların envanteri doğal kaynaklara ilişkin çalışmalara
benzerlik göstermektedir. Özellikle doğal ve kültürel kaynaklardan oluşan kombinasyonlar,
turistler tarafından yüksek ilgi ile karşılanmaktadır. Kültürel mirasın korunmasının önemi
konusunda farkındalık meydana getirilebilirse, sürdürülebilir turizm gelişimine ve doğa
korumaya verilen destek artacaktır.
c. Sosyo-Ekonomik Kaynaklar: Altyapı, insan kaynakları ve farklı ekonomik sektörlerin
bileşimini içermektedir. Bu konuda yapılacak envanter çalışması, birbiri ile bağlantılı birçok
farklı unsurlar içermesi ve bu unsurların turizm gelişimi için ilk bakışta kavranamaması
mümkündür. Bölgenin kalkınma potansiyelinde, sosyal ve ekonomik rekabet edebilirlik
unsurları büyük öneme sahiptir. Yerel nüfusun turizme yaklaşımı, turizm sektöründe çalışma
isteği gibi bazı unsurların turizm ile doğrudan ilişkisi bulunmaktadır.
Altyapı: Bir bölgenin turizmde rekabet edebilirliği ve kalkınma seviyesinin tespiti için altyapı
kalitesi önemli bir göstergedir. Altyapının kalitesi, yerel nüfusun hayat kalitesini ortaya
koymanın yanı sıra turizm gelişimi için de zorunlu bir şarttır. Alan, güvenli içme suyu,
donanımlı sağlık tesisleri gibi temel unsurları içermiyorsa turizm gelişimi asla başarılı
olamayacaktır. Altyapının farklı unsurları için şartlar, kalite ve gelecekteki durum
değerlendirilmelidir. Kaynak halihazırda turizm için mi kullanılmaktadır? Sorusu hem
kaynağın turizm gelişimi için önemi konusunda hem de kaynak kalitesi hakkında göstergeleri
ortaya koyabilmektedir.
-
Su kaynaklarına yönelik etütler; kaliteli su kaynağının sağlanması, su kaynağının
sürdürülebilir kullanımı ve su çıkarmanın çevresel etkisini de içerir.
-
İletişim ağına yönelik etütler; turistlerin refahı ve turizm gelişimi için önemli olan cep
telefonları da olmak üzere telefon ve internet ağlarının kalitesine yönelik etütleri
içermektedir.
-
Sağlık hizmetlerinin; kalite, miktar ve coğrafi dağılımı son derece önemlidir.
-
Güç kaynaklarına yönelik etütler; elektrik şebekesi, ısınma ve yemek pişirme için enerji
kaynaklarının varlığı önemlidir. Her ne kadar resmi standartlara göre planlansa ve tehlike
içermese de turistler nükleer santrallerin yakınında konaklamamaktadır.
-
Su ve toprak kirliliği etkisi olan atık su sistemleri önemli olup, bölgeye gelen turistlerin
sayısı ile meydana gelecek atık su miktarı da dikkate alınmalıdır.
-
Katı atıkların düzenli depolaması toplum için olduğu kadar çevre için de önemlidir. Katı
atıkların görüntü kirliliğine de yol açması ayrı bir menfi etkisidir.
-
Yol ağlarının durumu; çoğu turistin tercihlerini yaparken en önemli etkendir.
-
Güvenlik; kamu güvenliğini ve asayişi sağlamak turist güvenliği gibi unsurlar önemli
olmaktadır. Aşırı kar yağışı, kanyon veya dağ kurtarma timlerinin olup olmaması da çok
önemlidir.
-
Politik istikrarsızlık ve suçlar; turist için caydırıcı etki yapmaktadır.
İnsan Kaynakları; Bir bölgenin insan sermayesini ifade eden bu unsur, turizm
gelişiminde anahtar etmenlerden biridir. İnsan kaynakları hem hizmeti hem de manevi
nitelikteki kültür ve kimliği oluşturmaktadır.
İnsan kaynaklarına ilişkin etütler aşağıdaki unsurları içermelidir;
-
Yöre halkının nüfusu,
-
Göç vb. eğilimler,
-
Demografik yapı,
-
Aktif nüfus ve yapısı, eğitim seviyesi, potansiyel bilgi ve beceriler, açık fikirlilik,
geleceğe odaklanma, çalışma ahlakı,
-
Yöreye özgü geleneksel ekonomik faaliyetleri ve yöresel sanatları yapabilme,
-
Turizm gelişimine ilişkin tutum, misafir severlik duygusu, hizmete yönelim,
-
Sosyal tutarlılık, esneklik, mevcut sosyal ilişkilerin kalitesi ve aralarındaki işbirliğini
içeren sosyal yapı,
-
Yerel kurumlar, idareler, yönetişim, bürokrasiden kaçınma vb. hususlarla finansal
kaynaklar ve yönetimleri,
-
Alanın kültürü ve kimliği, alanda etkin görev alacak kişilerin ortak değerleri, ilgileri,
yaklaşımları, algılama şekilleri, özel ilgi ve becerileri, özgün gelenekler, o topluma ait
olma ve o toplumda yaşamaktan onur duyma gibi durumları içerir,
-
Farklı ekonomik sektörler; söz konusu coğrafi bölgeye ve ile yoğunlaşma durumları, firma
sayısı, ölçeği, ortalama karlılık, geleceğe yönelik bakış açısı, pazarları ve dış ilişkileri,
sektörler arası işbirliği son derece önemlidir, tüm sektörler turizm sektörü ile ilişkili
olabilmektedir.
Kaynak analizinin sonuçları; sürdürülebilir turizm yönetimi ve kalkınmada sermayeyi
oluşturan kullanılabilir kaynaklara genel bir bakışı sağlamakla beraber, bölgenin mevcut
kalkınma durumunu ve sürdürülebilirliğini değerlendiremeye yönelik bir resim
sunmaktadır. Analiz aynı zamanda; bölgenin sürdürülebilir kalkınmasına yönelik bir
vizyon oluşturulmasını ve turizm gelişiminin diğer sektörlerle bütünleştirilmesini
sağlayacaktır.
2.2 TURİZM POTANSİYELİ
Yüksek değerlere sahip doğal ekolojik sahalar her zaman yüksek turizm potansiyeli
içermezler;
- Bazı doğa parçaları araştırma yapan uzmanlara, iyi eğitimli ekoturistlere hitap etmektedir.
Bu alanlar sayıca az olduğu için de sınırlı bir turizm potansiyeli içerirler,
- Bazı doğal sahalar, erişim, güvenlik gibi nedenlerle turistler için elverişli olmayan yerlerde
bulunurlar,
- Ekolojik kaynakların kullanımlar karşısındaki duyarlılığı (taşıma kapasitesi), ziyaretçi
girişinde kısıtlamalara sebep olmaktadır,
Bir sahanın daha fazla turist çekebilmesi için ihtimalleri ortaya koyan turizm potansiyeli
önemli bir konudur. Turizm potansiyelinin tespiti için arz ve talebin ortaya konması gerekir.
Bu potansiyel sınırlıysa başarılı bir turizm girişimini başlatmak imkanı olmayacaktır.
Turizm ekonomik bir faaliyet olduğundan ancak turizm pazarında sürdürülebilirliği için bir
talebi karşılaması lüzumludur.
Turizme ilişkin motivasyon ve istekler değişkendir, kaynakların değeri aynı kalırken değişen
tüketici davranışları turizm potansiyelini etkilemektedir. Dolayısıyla turizm potansiyeli
tüketicinin bakış açısı (talebi) ile değerlendirilmelidir.
Turizm potansiyeline ilişkin veri toplarken, istatistiki veriler, anketler gibi yöntemlerle veri
elde edilebilir, ayrıca derinlemesine görüşmeler, katılımcı gözlemleme, olaylar üzerinde
çalışmalar ile veri elde etmek için kullanılan niteliksel araştırma metotları kullanılmaktadır.
Turizm potansiyeli için “turizm talebi” incelemesi aşağıdaki hususların tespiti ile yapılabilir;
-
Halen yapılan turizm,
-
Halihazırdaki turist miktarı,
-
Her bir ziyaretçinin günde harcadığı miktar,
-
Ortalama kalma zamanları,
-
Turist profili,
-
Dürtü analizi; hangi temel etmenlerin turistler için rol oynadığı,(doğa, kültür, sağlık,
güneş, vb.)
-
Benzer bir il veya saha ile kıyaslama yapılması, milli veya milletlerarası bir il ile
kıyaslama yapılması ve neden o ilin tercih edildiği,
-
Gelecekte rakip olacak iller hangileridir, nedeni,
“Turizm arzı” incelemesinde ise aşağıdaki hususlar öne çıkmaktadır;
-
İlimizde bir uluslar arası havaalanı var mıdır veya yakın bir ilden yararlanma imkanı
makul müdür?
-
Alan ulaşım hangi araçlarla olur?(demiryolu, özel taşıt, genel taşımacılık, vd.), bunlara
yaklaşım nasıl olmaktadır (kötü, yeterli, iyi gibi),
-
Alana ulaşma durumu (kolay-rahat, çaba ile, zor ve tehlikeli)
-
İle gelmek için yabancı turistler ülkemizden vize alıyor mu?
-
Sahamızın istikrarlı bir yönetimi var mı?,
-
Güvenlik ve ulaşım açısından ne gibi problemler yaşanabilir?
-
Alt yapı incelemesi; taşımacılık ağı, yerel yolun durumu (toprak, asfalt), anayolla
bağlantısı, demiryolu ağı, yerel genel taşımacılığın yaygınlığı, program, ücretler,
hat/duraklar, döngü patikaları, patikalar, yollar, işaret levhaları, genel enformasyon
levhaları, araç-otobüs park kapasitesi, bilgi alma, tercüme kolaylıkları,
-
Yiyecek içecek ve barınma; restoran sayısı, restoranların sınıflandırılması (iyi-sayısı, orta
iyi-sayısı vb.)
-
Hangi standartta yiyecek sunuluyor? (yüksek, yeterli, kötü)
-
İl ve çevresinde ne tür barınma alanları var? (otel, hotel, yatak kapasitesi, rota üstü
barınma kulübeleri, bungalov, parkları, kamp alanı, diğerleri),
-
Hangi standartlarda barınma sunuluyor? (yüksek, yeterli, kötü),
-
İlinizin seçkin özellikteki doğal alanlarının özellikleri (sundukları ile tek mi?, biraz farklı
mı?, diğer seçkin özellikli yerlere benziyor mu?),
-
Alan turist gezi rotasına girecek şekilde turistlerin ilgisini çekebilecek diğer sahalara yakın
mı? (diğer çekici sahalara yakın, orta derecede potansiyel, düşük veya yakında böyle bir
potansiyel bulunmamakta),
-
İlin alanlarında yaban hayatı; (bayrak tür, ilginç diğer türler, temsil edici yaban hayatı,
farklı yaban hayatı izleme aktiviteleri, yürüyerek, botla, gözlem noktası ile vb.),
-
Yaban hayatı izleme de tatmin edicilik durumu (garanti etme, genellikle, şans veya
mevsime bağlı),
-
Bölgedeki önemli yaban hayatının tanımı,
-
Yardımcı tesislerin durumu (rekreasyonel, spor, diğer; durumu:kötü-yeterli-iyi),
Kaynakların turizm potansiyelinin değerlendirilmesi;
-
doğal değerler: (sahiller, sahil kayalıkları, kumullar, dağlar, ormanlar, korunmuş izole
olmuş alanlar, şelaleler, göller, nehirler, mağaralar, yaban hayatı, hayvan-kuş, deniz
canlıları, iklim, diğerleri),
-
kültürel değerler; (tarihi binalar, tarihi yerler, anıtlar, arkeolojik yerler ve koleksiyonlar,
folklor ve gelenekler, el işleri, müzeler, sahne sanatları, sanayi mirası vb.)
-
Toplumun turizm potansiyeli; (insan kaynakları; aktif nüfusun büyüklüğü ve yapısı, eğitim
düzeyi ve profesyonel bilgi, beceriler, eğitimler, orijinal-karakteristik ve geleneksel
özellikleri, ekonomik faaliyetler-sanatlar profesyonel olmayanlar dahil, resmi olmayan
bilgi ve beceriler, turizm gelişimine yaklaşımlar, misafir severlik anlayışı, hizmet
eğilimleri, yerel kuruluş ve idareler ile yönetişim, alanın kültürü ve kimliği,
-
Ekonomik kaynakların turizm potansiyeli; (tarım, ormancılık, balıkçılık, sanayi ve diğer),
-
Altyapı; (su sistemleri, ulaşım ağları, sağlık imkanları, ulaşım terminalleri, enerji
kaynakları, kanalizasyon sistemleri, katı atık ve yok etme sistemi, caddeler/yollar,
güvenlik sistemleri vb.)
-
İş ve hizmet altyapısı; (fırınlar, kasaplar, bakkallar, süpermarketler, doğrudan satış yapan
çiftlikler, kiralık araç, servis istasyonları, taksiler, otobüsler, kiralık bisiklet, kiralık spor
malzemeleri ve bakımı, postaneler, bankacılık hizmetleri, doktorlar, dişçiler, eczaneler,
kafe ve restoranlar, atm’ler, bankalar, diğer iş ve hizmetler.)
Turizm Talebi; turizmin mevcut durumunun incelenmesi;
Ziyaretçi; boş zamanlarını geçirmek için bir yere gelen kişi olarak tanımlanabilir, turist ise
alanda bir veya daha fazla gece konaklamaktadır. Her turist bir ziyaretçidir, ancak her
ziyaretçi turist değildir. Dolayısı ile turist ve ziyaretçi sayılarının ayrılması gerekmektedir.
Ziyaretçi ve turist ayrımı farklı talepleri sebebi ile yapılmak durumunadır, ayrıca her ikisinin
de farklı etkileri bulunmaktadır. Bir turistin ortalama harcaması alanda daha fazla zaman
geçirdiğinden, konaklamaya, ilave yiyecek ve içeceğe ödeme yaptığından genellikle daha
yüksek olmaktadır.
Turizme ilişkin mevcut durumun ortaya konabilmesi için;
-
Turist ve ziyaretçileri ayrı ayrı sayısı (yıllık, mevsimlik, aylık, haftalık, günlük),
-
Son on yılda turistlerin/ziyaretçilerin değişimi,
-
Ortalama kalış süreleri, konaklama ve ulaşım şekilleri önemlidir.
(Sürdürülebilir doğa turizm gelişme planımızda ana unsur turizm olduğundan;turizme ilişkin
veri kullanılamaz olduğu hallerde ikinci en iyi seçenek olarak ziyaretçilere ait verielr
üzerinden değerlendirme yapılması mecburiyeti doğmaktadır).
-
Turist başına ortalama harcama,
-
Grup hacmi ve düzeni,
-
Turistlerin ağırlıklı yaş grubu,
-
Yaptıkları faaliyetler,
-
Ziyaret edecekleri-ettikleri yere ilişkin seçimleri,
-
Memnuniyeti, deneyimleri ve para harcama şekilleri,
-
İkinci ziyaretlerin yüzdesi ve sayısı,
-
Kullanılabilir ilave veriler.
Talep incelemesinde ilimizi rakip olarak gördüğümüz veya bizimle rekabet eden benzer il
veya illerle karşılaştırmak faydalı ve yerinde olacaktır.
Turizm Arzı:
Konum Faktörü; Bir ilin başka turizm pazarları ile ilişkili olarak nasıl konumlandığını,
bir turistin alana ulaşmak için harcadığı zamanı, parayı/enerjiyi belirtir.
Bir saha ne kadar güzel olursa olsun, hedef grup tarafından kolayca ulaşılabilir değilse asla
başarılı bir turizm gelişimi sağlanamayacaktır. Yerel nüfusun değil turistin algılama durumu
dikkate alınmalıdır. Örneğin bakir alanları ziyaret etmekten zevk alan ve ilkel patika yollarla
ulaşılan yerleri ziyaret etmek isteyen turistler için düşünülen uzak mesafeler için alanın sınırlı
sayıda turist potansiyeli olacaktır.
-
Uzun mesafeden gelen turistler için hava alanına uzaklık çok önemlidir,
-
Tur operatörlerinin çoğu havayolu ulaşımını zorunlu görmektedirler, bu sebeple bağımsız
turistler veya tur operatörleri hedeflenebilir,
-
Tren, otobüs veya özel araçlarla erişim de konum faktörleri içinde önemlidir,
-
Alana ziyaret iklim şartları açısından da kısıtlı imkanlara neden olabilir,
-
İle özgü yapılan bürokratik işlemlerin bıktırıcılığı da önemlidir, sık sık güvenlik birimleri
tarafından kimlik sorulmak, aranmak gibi,
-
Turizm arzında; işaretlemeler, doğru yönlendirmeler, bilgiye ulaşma kolaylığı da önem
arz etmektedir. Haritalar, broşürler, internet imkanı, kılavuz ve rehberler önemli bir arz
faktörüdür.
-
Yiyecek içecek sunumu ve konaklama arzı; Sunumun ürün ve hizmet kalitesi, hijyenik
standartlar, özgünlük/otantik, yöresel olması, yer ve ürünlerin çeşitliliği, ortam ve
konukseverlik önemlidir.
-
Restoranların sınıflaması önceden yapılırsa turist için kolaylık olacaktır.
-
Konaklama tüm türleri içerebilmelidir, ürün ve hizmetlerin kaliteli olması, özellikle
hijyeniklik konaklamada çok önemlidir.
Doğal Alanın Kendine Has Özellikleri; Doğal alanların değer yaratması, kırsal kalkınmada
rol oynaması beklentisi de son yıllarda öne çıkan bir görüştür. Doğal alanların alternatif
kaynak kullanımına dönüştürülmesi için yapılan baskılar sonucu tehdit altında olduğu
yerlerde devamlılığını sürdürebilmeleri, diğer alternatif kaynak kullanımları karşısında
koruma ve kullanma dengesinin uzun dönemli ekonomik değerinin gösterilebilmesine
bağlıdır. Tabiat ve kültürel miras, yaban hayatının gözlemlenmesi, yöreye özgü özellikler ve
korunması gereken öncelikli türler, doğa ile ilgili çalışan ve doğanın kıymetini bilen ekoturistler için son derece önemlidir.
2.3 TAŞIMA KAPASİTESİ
- Belirli bir sürede ( yıl, ay, hafta, gün, saat ) bir bölgenin alabileceği ziyaretçi sayısı veya
bölgenin kaynakları üzerinde istenmeyen veya planlanmamış etkilere sahip olmayan ve
sürdürülebilir kalkınmayı tehdit etmeyecek düzeyde bir alanda aynı anda bulunabilecek
ziyaretçi sayısı,
- Bir bölgenin, hayati önemde olduğu düşünülen değerleri, ekolojik süreç ve koşulları
tehlikeye atmadan ve sürdürülebilir kalkınma imkanlarını azaltmadan belirli bir süre boyunca
destekleyebileceği insan faaliyetlerinin (ağaç kesimi, avlanma, tarım) ve diğer etmenlerin
(örn: iklim değişikliği, kirlenme.vb.) baskısı,
- Ziyaret edilen bir alan veya tesisin sahip olduğu kaynaklar üzerinde koruma amaçlarını
tehlikeye atmadan, istenmeyen ve planlanmayan etkilere neden olmadan belirli bir süre (yıl,
ay, gün, an) boyunca alabileceği ziyaretçi sayısı şeklinde tanımlanmaktadır.
Taşıma kapasitesi, Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planında önemli bir
planlama aracıdır. Turizmin gelişimi ve korunmasında önemli bir kavramdır.
Taşıma
kapasitesinin analizi ve izlenmesi, yönetim kararları yönünden girdi sağlayacaktır. Taşıma
kapasitesi sayesinde kullanımı sınırlamak, en elverişli ziyaretçi sayısını tamamlayarak müspet
etkileri azamiye çıkartmak, olumsuz etkileri en aza indirmek mümkün olabilecektir. Kısaca
Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planındaki “sürdürülebilirlik” taşıma kapasitesinin
aşılmaması ile temin edilir.
Ziyaretçi sayısı ve etkinin büyüklüğü arasında doğrudan ilişki vardır. Ancak alan içinde tek
tehdit unsuru ziyaretçiler değildir. Doğa için önemli olan tehditlerin tümünün birleşik
etkisidir.
2.3.1. Taşıma Kapasitesinin Elemanları;
Sosyal Taşıma Kapasitesi,
Turizm için yerel tolerans limitleri olarak tanımlanmakta olup yöre halkı üzerindeki olumsuz
etkilerinden ve ziyaretçiler ile yöre halkı arasındaki çatışmalardan kaçınılmasını içerir.Bu
unsurun turizm gelişimi içerisinde anahtar rolü vardır. Yöre halkı turizmi desteklemezse
kalkınma asla olmaz.
Yerel kabulü belirleyen temel etmenler, sosyal yapı ve kültürün hassaslığı, toplumun
değişimin üstesinden gelebilme yeteneği, turizmin algılanışı, yöre halkı ile ziyaretçilerin
ilişkileri, kullanıcı grupların davranışları, birbiri ile uyumu ve paydaş olmanın ekonomik ve
toplumsal faydalarıdır.
Ekonomik Taşıma Kapasitesi;
Sürdürülebilir bir turizm gelişiminde turizm, ekonomik yapı ile bütünleşmiştir ve diğer
sektörleri de desteklemektedir.
Ekonomik taşıma kapasitesi; turizm gelişimini sağlayan bir yerel ekonomi ve yerel
ekonominin sürdürülebilirliğini sağlayan bir turizm gelişimi anlamına gelmektedir. Yani
temel kıstas; turizm gelişimi ile yerel ekonomi arasındaki sinerjidir.
Ekonomik taşıma önemli olan iki unsur; Beklenen faydaları temin etmek için asgari turist
sayısı ve ekonominin üstesinden gelebileceği azami turist sayısıdır.
Ekolojik Taşıma Kapasitesi;
Ekolojik taşıma kapasitesi, ziyaretçilerin/turistlerin ziyaret edilen alandaki ekosistemler,
ikamet yerleri ve canlı türleri üzerinde ortaya koyduğu ekolojik zararlardır. Burada, ekolojik
değerlerin, ziyaretçi akışlarının ve davranışlarının uzun süreli ve sistematik olarak izlenmesi
ve veri toplanması önemli olmaktadır.
İdari/fiziki Taşıma Kapasitesi;
Fiziki taşıma kapasitesi aynı anda ve belirli bir zamanda müşteri olarak alınabilecek ziyaretçi
sayısıdır. Bu kapasite, alana uygun insan sayısına, yani alanın büyüklüğü ve diğer fiziki
şartlar (doğal, coğrafi koşullar ve hava şartları) ile turizm altyapısının kapasitesine
dayanmaktadır. Burada temel göstergeler; kalabalık, kuyruklar ve trafik sıkışıklığıdır.
Fiziksel kapasite yönetiminin verimliliği ve etkinliği şu unsurlara bağlıdır;
-
Organizasyon kaynaklarının kapasitesi (insan ve ekonomik kaynaklar vb. gibi),
-
Ziyaretçi yönetiminin kapasitesi,
Fiziksel kapasiteyi değerlendirmek için aşağıdaki bilgiler gerekmektedir;
Bir sahanın ziyaretçi kullanımına/ turizm gelişimine karşı hassas olan kaynakları: Kırmızı
liste ve endemik türlerin habitatları, alanın savunmasız olan diğer kaynakları, göçe hassas
türler,
Ziyaretçi yönetimi de dahil olmak üzere yönetim amaçları ve hedefleri: Genel bir doğa
koruma planı, amaçlar, hedefler ve doğa koruma politikası, tür koruma politikaları, bölgeleme
sistemi, izleme sistemi,
Ziyaretçiler/turistler, turizm gelişimi ve etkileri üzerine veriler; tüm güzergahlar, tesisler,
konaklama ve ziyaretçi/turist için olan etkinlikler ve detaylı haritalar, ziyaretçi sayısı,
özellikleri, akımları, ziyaretçi modelleri, etkinlikler ve mevsime bağlı özelliklere ilişkin
bilgiler vb., ziyaretçiler tarafından özel olarak gerçekleştirilen faaliyetler, ziyaretçi etkilerine
ilişkin veriler, etkilerin izlenmesi ve değerlendirilmesine ilişkin yöntemler, ölçütler ve
göstergeler. Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) teknikleri ile bilgilerin gösterilmesi mümkündür.
Psikolojik Taşıma Kapasitesi;
Psikolojik taşıma kapasitesi bir alanın belirli bir zaman diliminde ziyaretçi deneyimleri
üzerinde olumsuz etkilenmeye sebep olmaksızın kaldırabileceği maksimum ziyaretçi
sayısıdır.
3. İLGİ GRUBU ANALİZİ VE YEREL ORGANİZASYONUN
OLUŞTURULMASI
3.1 İLGİ GRUPLARI/PAYDAŞLAR
İlgi grupları, “belirli bir koruma ve sürdürülebilir kalkınma projesi ile ilgili olarak fayda
sağlayan, projenin içinde yer alan veya söz konusu projeden olumlu ya da olumsuz etkilenen
bireyler, gruplar veya organizasyonlar” olarak tanımlanabilirler.
Paydaşlar, bir problemi çözmek için sürdürülebilir doğa turizmi gelişimine ve amaçlarımıza
ulaşmak için güvenebileceğimiz kişilerdir.
İlgi gruplarının hepsi sürdürülebilir doğa turizmi gelişimine ortak değildir veya olmaları
gerekmez. Çünkü bir ortağın projeye olumlu bir bakışı, tutumu olmalıdır ve amaçlara ulaşmak
için işbirliği yapmalıdır.
Bazen bir ilgi grubu projeye olumsuz bakabilir ve hatta aktif bir tehdit bile olabilir, ilgi
gruplarını işbirliği yapılanlar haline getirmek onlara paydaş değeri verilmesi ile mümkün olur.
3.2 İLGİ GRUBU KATEGORİLERİ
Turizmde ilgi grupları;
-
Yöre halkı, kişiler ve kurumlar,
-
Alana dayalı ilin sorumlu yöneticileri,
-
Bölgesel yetkililer,
-
Ulusal yetkililer,
-
Turizm ofisleri, yerel turizm organizasyonları, konaklama ve hizmet sunanlar,
taşımacılar,
-
Turizmle ilgili sektörler,
-
Tarım, ormancılık ve balıkçılık gibi farklı ekonomik sektörlerin temsil edildiği ticaret
ve sanayi odaları ve el sanatları ile ilgili birimler,
-
İşçi sendikaları, dernekler, STK’lar,
-
Eğitim ile ilgili birimler,
3.3 İLGİ GRUBU ANALİZİ
İlgi grubu analizi sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının ortaya konması ve
uygulamasında yer alan farklı taraflara ilişkin genel bir izlenim sahibi olabilmek, niyet
okumak için kullanılan bir araçtır. Yalnızca bir envanter olarak ele alınmamalıdır,
sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının planlanmasında potansiyel ortaklarımızın kimler
olduğunu ve hangi tarafla çelişkiler yaşayacağımızı bize bildirmektedir. Ayrıca projenin farklı
seviyelerinde destek temini için de son derece elverişli bir analizdir.
İlgi grupları analizine dayalı olarak sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının
yönetiminden sorumlu bir organizasyon oluşturulmalıdır.
Sürdürülebilir doğa turizmi gelişimi için, detaylı bir ilgi grubu analizi ilgi gruplarının;
-
Genel hedeflerini,
-
Turizmden beklediği faydaları
-
Turizmdeki rollerini tanımlamalıdır.
Bu süreç; şu adımlardan oluşur;
1. İlgi gruplarının tanımlanması,
2. Her ilgi grubunun çıkarlarının, önceliklerinin ve değerlerinin belirlenmesi,
3. Her ilgi grubunun davranışlarının belirlenmesi,
4. İlgi grubunun gücünün ve ilgi grupları arasındaki muhtemel koalisyonlarının gücünün
tahmin edilmesi,
5. İlgi gruplarının mevcut ihtiyaçlarının ne düzeyde karşılandığının değerlendirilmesi,
6. İlgi grupları ile birebir iletişimlerin başlatılması ve ilgi gruplarının güveninin
kazanılması,
7. Ortak menfaatler, sinerji ve başarı unsurlarının tanımlanması,
8. Paydaşların bir araya getirilmesi,
9. Ortak hedef ve amaçların ve onlara ulaşmak için gerekli olan stratejinin ortaya
konması,
10. Organizasyon çerçevesinin oluşturulması,
11. Uygulama
(zaman
çizelgesinin
ve
hedeflerin
ortaya
konması,
iletişim
organizasyonunun oluşturulması, ilgi gruplarına somut sorumlulukların verilmesi.)
12. İzleme ve geri bildirimin yapılması
3.4 TOPLUM TEMELLİ YAKLAŞIM
Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme Planı’nın hazırlanmasında toplum temelli yaklaşım
uygulanması neticesinde;
-
Yöre halkı için sürdürülebilir geçim kaynakları ortaya koymak,
-
Toplulukların kendi yapılarını korumalarını teşvik etmek ve
-
Doğal alanların koruma hedeflerinde yerel faydayı oluşturmak mümkündür,
Toplum temelli turizmin en önemli özelliği, doğal kaynakların kalitesi ile alanın kültürel
mirasının bozulmamış ve turizmle güçlendirilmiş olmasıdır. Doğal çevre üzerindeki
olumsuz etkiler en aza indirilmeli ve yerel kültür korunmalıdır. Turizm, insanların kendi
yerel kültürlerini yaşatma ve değerlendirmeye teşvik etmelidir.
3.5 YEREL ORGANİZASYONUN OLUŞTURULMASI
İlgi grubu analizine dayalı olarak, korunan alan ve çevresi için, Sürdürülebilir Doğa Turizmi
Gelişme Planını izlemek veya biçimlendirmek amacıyla, korunan alan yönetimi ve tüm ilgi
gruplarının resmi işbirliğine dayalı bir organizasyon oluşturulmalıdır.
Bu işbirliği imzalanmış resmi bir dökümana dönüşebilir, sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme
Planını uygulamak, desteklemek ve sorumluluklarını, karar verme gibi hususları
düzenleyebilir.
4. KAYSERİ’NİN TARİHİ, TÜRKİYE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ, COĞRAFİ
VE İKLİM ÖZELLİKLERİ
4.1 İLİN TARİHİ:
Dünyanın en eski şehirlerinden biri olan Kayseri (eski Mazaka, Kaisareia), klasik çağlarda
Kapadokya adı verilen bölgededir. Kızılırmağın güneyinde bulunan bu bölge İpek yolu
üzerindedir. Bu nedenle her çağda tüm ulusların ilgisini çekmiş ve pek çok uygarlıkların
beşiği olmuştur. Kayseri, M.Ö. 4000 ile M.S. 2000 olmak üzere 6000 yıllık bir tarihe sahiptir.
Tarihsel Gelişim:
Anadolu’nun, doğu ve batı (Yunan-Roma) medeniyetleri arasında bir köprü vazifesi görmesi
bu bölgede, Anadolu Medeniyetleri denilen muazzam bir medeniyetin doğmasına neden
olmuş. Bu nedenle tarih boyunca Kayseri, bu medeniyetlerin bir bölümünün gözüktüğü ve
Kızılırmak Havzası ile Tuzgölü arasında kalan Kapadokya’nın, önemli bir yerleşim yeri olma
özelliğini korumuş. Bu bölgede bulunan yüzlerce “Höyük” ve “Tümülüs”ler , “Anadolu
Medeniyetleri”nin önemli bulgularını, günümüze kadar taşımış.Hititler’den Osmanlılar’a
kadar bu bölgede yerleşen bütün kavimler, kısa bir zaman içerisinde mutlaka bir siyâsi birlik
kurmuş ve bir güç olarak, tarih sahnesine çıkmış. Kayseri çevresinde bilinen en eski yerleşim
yeri, bugün ki şehre yaklaşık 20 kilometre mesafede bulunan “Kültepe Höyüğü”dür. Bu
höyükte bulunan Kaniş, o günkü Kayseri’nin başşehri olup M.Ö 2800 senesinden Helenistik
Devirlere kadar önemini korumuş. Kaniş’in önemini kaybetmesi üzerine o dönemlerin kutsal
dağı olan Argaios’un (Erciyes) kuzey eteğinde bulunan Mazaka’nın ön plana çıktığını ve
şehrin merkezi olduğunu görmekteyiz. İsminin nereden geldiği tartışılan ve M.Ö XII-IX.
yüzyıllar arasında iskan görmeye başladığı tahmin edilen Mazaka, bir süre sonra Tabal
Devleti’nin başşehri olmuş. Bu devletin yıkılması üzerine Frigler’in eline geçmiş ve daha
sonra da Kimmerler’in sınırları içerisinde kalmış (M.Ö 676).
Kimmerler, Asur ve Lidyalılar tarafından Anadolu’dan atılınca (M.Ö 650) Mazaka, Asur
egemenliğine girmiş ve daha sonra Lidya ve Medler arasında sınır olmuş.Persler’in,
Lidyalılar’ı yenmesi üzerine bütün Anadolu gibi Mazaka da bu devletin hakimiyetine girmiş.
Pers hakimiyeti ile birlikte İran’dan bu bölgeye çok insan gelmiş, kendi ülkelerine
benzettikleri bu bölgelerde, “Ateşgede Kültürü” nü yerleştirmiş. Ve bu “Kültür” yüzyıllarca
bu bölgede egemen olmuş. Hatta bağımsız Kabadokya Kralları bile bu “kültürün” yani “dini
çerçevenin” dışına çıkamamış. Kapadokya krallarından IV. Ariarathes Eusebias, babası III.
Ariarathes tarafından kurulan “Ariarathia” şehrinde bir müddet kalmış ve sonra sarayını
Mazaka’ya taşımıştır. Bunun oğlu V. Ariarathes ise babasının adına izafeten şehre, “Eusebia”
adını vermiş (M.Ö.163-130). Mazaka’nın yanında yeni bir Helen şehri olarak doğan Eusebia,
Kabadokya Kralı Archelaos (M.Ö. 36, M.S. 17) zamanında Roma İmparatoru “Caisar
Avgustus” adına izafeten “Kaisaria” adı verilmiştir. M.Ö 12-8 tarihlerinde basılan bütün
sikkelerde (paralarda) Kaisaria ismine rastlamaktayız. Bu medeniyetlerin yaşandığı dönemleri
kısaca aşağıdaki gibi altbaşlıklarda toplamak mümkündür;
Roma Kolonial Dönemi
Kapadokya’yı, M.S. 17 tarihinden itibaren Roma İmparatorluğu’nun bir şehri olarak tarih
sahnesinde görmekteyiz. Kaisaria, “Konion” denilen bir eyalet meclisi ve bir vali tarafından
yönetilmekteydi. İmparator III. Gordianus zamanında şehir surları yaptırılmış (M.S. 238-244),
surlara rağmen İmparator Valerian zamanında Kaisaria Pers Kralı “Şapor” tarafından işgal
edilmiş. Bu sırada şehrin nüfusunun 400 bin civarında olduğu tarihi kaynaklarca belirtilmekte.
İmparator Julianus Apostota’nın altı yıl sürgün kaldığı Kaisaria, bu dönem “Hristiyanlık
Kültürü”nün, neşet ettiği önemli bir merkez konumundadır. Nitekim, Büyük Busilius, Aziz
Gregorius, Nuziandoslu Gregorius ve Nysalı Gregorius burada yetişen Hıristiyan din
büyükleridir.
İlk İslam Akınları
Doğu Roma (Bizans) toprakları içerisinde bulunan Anadolu, daha Hicret’in ilk asırlarından
itibaren “İslam Orduları” için câzip bir bölge olmuş. İstanbul’un fethi için yapılan birçok
sefer, Orta Anadolu ve özellikle Kayseri üzerinden yapılmıştır. Ve her seferinde de şehir,
“İslam Orduları” tarafından işgal ve tahrip edilmiş. Kayseri, ayrıca İmparator Phokas (M.S.
602-610) zamanında İran Hükümdarı II.Hüsrev tarafından işgal edilmiştir (M.S. 605) Altı
sene Pers işgalinde kalan şehir, İmparator Heraklios (M.S. 610-640) tarafından geri alınmış.
Türk Hakimiyetine Girmesi
Doğu tarihçilerine göre ; Orta Anadolu’ya yayılmaya başlayan Türkler Afşin Bey
komutasında, 1067 tarihlerinde Kayseri’yi fethettiler. 1071 Malazgirt Savaşı ile bütün gücü
kırılan Bizans bu bölgeyi koruyamaz hale geldi ve çekilmeye ve bu çekilmeyi tâkiben de
Anadolu’ya büyük bir Türk göçü gelmeye başladı. 1071 den 15 sene sonra , 1085 yıllarında
Kayseri’ yi artık bir Türk ve Müslüman şehri olarak görmekteyiz. Müslüman Türklerin
hakimiyetinde Kayseri’ nin eski halkı olan Rum ve Ermeniler’ in birer mahallede
toplandıkları, Çarşı, Pazar ve ticarette yavaş yavaş hakimiyetlerini kaybettikleri görülmüştür.
Şehir, süratle yapılan Camii, Han, Medrese , Hamam ve Çeşmelerle kısa bir sürede tam bir
İslam Şehri kimliği kazanmıştır. Bir müddet Danişmendliler’e merkez olan Kayseri özellikle
Selçuklu Sultanı Uluğ Keykubad (1.Alaeddin Keykubad) zamanında Türkiye Selçuklu
Devletinin Konya ve Sivasla beraber üç başşehrinden birisi olmuştur. Danişmendi ve Selçuklu
yönetimleri zamanında yapılan görkemli yapıların en önemlileri olarak; Camii Kebir, Güllük
Camii ve Hamamı, Hunat Külliyesi, Şifaiye–Gıyasiye Medresesi, Hacı Kılıç Külliyesi, Lala
Muhlisiddin Camisi, Sahabiye Medresesi, Kale Surları ve Yoğunburç sayılabilir.
Danişmendliler Dönemi
Alpaslan’ın oğlu Melikşah’ın yeğeni Danişmendli Melik Ahmet (Taylu) Kızılırmak ve
Yeşilırmak bölgelerinde “Danişmedli Beyliği”ni kurdu, Süleyman Şaha’a tâbi oldu.
Danişmendliler döneminde bu bölgelerin Türkleştirilmesi için çok önemli adımlar atıldı.
Anadolu bir Türk Yurdu haline geldi. Ebul Gazi Hasan Bey’i (Turasan) Orta Anadolu’ya vali
tayin eden Danişmendoğlu Sabartia, Kayseri ve Pontus’ta hüküm sürüyordu. Kayseri’nin ilk
valisi olan Hasan Bey, vazifeye başladığı 1082 tarihinden itibaren ölünceye kadar valilik
yapmışve
bir
çok
fetihte
bulundu.
Ahmet
Gazi’den
sonra
Emir
Melik
Gazi
(Pazarören/Pınarbaşı’nda türbesi ve mumyası var), saltanata geçti. Daha sonra Kayseri’yi bir
çok eserle imar eden ve Ulu Cami’yi yaptıran Emir Mehmet ve Zünnun bu bölgeyi idare
ettiler.
Moğol Hakimiyeti
Selçuklu ordusunun, Moğol ordusu ile 1243 tarihinde yapılan Kösedağ Meydan Savaşı ile
Moğol ordusuna yenilmesi , Türk tarihinde bir dönüm noktası olmuş ve artık Anadolu’da
Moğol hakimiyeti başlamıştır. Gönderdikleri Valilerle Anadolu‘yu denetleyen Moğollar, 150
sene
müddetle
Kayseri
ve
Anadolu’nun
bütün
maddi
ve
manevi
kaynaklarını
yağmalamışlardır. Moğol sömürüsü altında ezilen Selçuklu Devleti, bütün gücünü kaybetmiş
ve II. Mesud ‘ dan sonra dağılarak, yerini yeni kurulan beyliklere bırakmıştır.(1308)
Osmanlı Dönemi
Fatih Sultan Mehmet zamanında , Gedik Ahmet Paşa tarafından Karamanoğulları Beyliği’ ne
son verilerek, Karaman, Konya ve Kayseri Bölgeleri Osmanlı toprağına katıldı. (1474)
Kayseri 1476‘dan itibaren Karaman eyaletine bağlı bir sancak merkezi oldu.1839 tarihinde
Bozok Eyaletinde, 1867 tarihinde de bağımsız sancak merkezi olarak Osmanlı idari
taksimatında yerini aldı.
Mütareke’de Durum
Kayseri, Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı yenilgisini belgeleyen Mondros
Mütarekesi (30 Ekim 1918) günlerinde, bağımsız bir sancak olarak yönetiliyordu ve doğrudan
İstanbul’a bağlıydı. Birinci Dünya Savaşı öncesinde birçok Orta Anadolu kentinden farklı
olarak, canlı bir ekonomik yaşamı olan Kayseri, savaş içindeki Ermeni tehciri nedeniyle, bu
özelliğini bir ölçüde yitirmişti.Çünkü, kentin ticari yaşamının gelişmesinde ve ileri düzeydeki
zanaatçılıkta Ermenilerin büyük payı vardı. Hayvancılığa dayalı besin sanayinin doğması
Kayseri’nin pastırmacılık ve sucukçulukta ün kazanması, büyük ölçüde Ermenilerin
çabalarıyla olmuştu. Ermeniler ve kimi Rumlar, ayrıca sarraflıkla da uğraşıyorlardı.
Kayseri’de yerel ekonomik yaşamı denetleyen ve 30.000’i aşkın olan bu Ermeni nüfus,
1915’te Suriye’ye tehcir edilmiş, ancak, Mondros Mütarekesi ile kısa süre içinde yeniden
Kayseri’ye dönmüştü. Nitekim, Kayseri’nin en büyük kazalarından Develi’nin savaş
sonrasındaki nüfusu yarı yarıya Ermenilerden oluşuyordu. Kayseri ve dolaylarının nüfus
yapısını etkileyen bir başka gelişme de, daha savaş yıllarında başlayan göçlerdi. Rus işgalleri
1915-1916 ‘da Doğu Anadolu içlerine doğru uzandığında işgal altına giren kent ve köylerin
halkı yollara dökülmüş ve bunlardan bir bölümü Kayseri’ye gelmişti. Bunu, 1917 Sovyet
Devrimi sonrasında, Kafkasya’dan göçen kimi toplulukların, örneğin Çerkez’lerin gelişi
izlemişti. Kayseri yöresi, Mondros Mütarekesi sonrasında başlayan Fransız işgalleri
döneminde üçüncü bir göçe tanık oldu. 1918 sonrasından başlayarak gelişen Adana ve Maraş
işgalleri nedeniyle, yörenin halkı uğradığı baskılara dayanamayarak yollara düşmüş ve göç
kervanları Kayseri’ye uzanmıştı. Eylül 1919’da gelindiğinde Fransızlar, Çukurova’ya
yerleşmiş. Urfa, Antep, ve Maraş’a girmiş, Kayseri’nin Develi Kazasının 20 km. yakınlarına
dek ilerlemişlerdi. Zamantı suyunu sınır kabul ettiklerini duyuran Fransız işgal yetkilileri,
bugün Develi’ye bağlı olan Bakırdağ Nahiyesini de denetimleri altına almışlardı. Adana’yı
merkez edinen Fransız işgal komutanlığı, güçlerini fazla dağıtmamak için, direnişle
karşılaşmadığı sürece, merkezden uzak bölgelere, asker göndermiyor; denetimi, işgal
birlikleri içindeki Ermeni gönüllü taburlarıyla sağlamaya çalışıyordu. İşgal ettiği bu uzak
kasabaların yönetimi de yörenin Ermeni ileri gelenlerine veriyordu. Bakırdağ (Rumlu)
Nahiyesi’nde de bu tür bir uygulama yapan Fransızlar, Sarkis Efendi atlı bir Ermeniyi nahiye
müdürlüğüne getirmişlerdi. Nahiye merkezi Bakırdağ’ın Kiske köyündeydi. Gerek nahiye
merkezindeki, gerek çevre köylerdeki güvenliği de Ermeni Jandarmaları sağlıyordu.
Kurtuluş Savaşı Dönemi
Kayseri ili, Milli Mücadele Dönemi’nde Develi’ye bağlı Taşçı (Bakırdağ) Bucağı dışında
işgal görmemiştir. Fransızlar’ın koruması altındaki ayrılıkçı Ermeni’lerce gerçekleştirilen
Bakırdağ işgali de bölgeyi etkileme olanağı bulmadan, kısa süre içinde son bulmuştur.
Cumhuriyet Dönemi
Kayseri, Cumhuriyetle birlikte 1924 Anayasası gereği vilayet oldu. 1924 Anayasası ile il
statüsüne
kavuşan
Kayseri’nin
1928’de
Merkez,
İncesu,
Bünyan,
Develi
ve
Aziziye(Pınarbaşı) olmak üzere, 5 kazası (İlçe), 21 nahiyesi (bucak) ve 314 köyü vardı.
Bugün ise Kayseri’nin; 16 ilçesi (Akkışla, Bünyan, Develi, Felahiye, Hacılar, İncesu,
Kocasinan, Melikgazi, Özvatan, Pınarbaşı, Sarıoğlan, Sarız, Talas, Tomarza, Yahyalı ve
Yeşilhisar), 68 belediyesi ve 406 köyü bulunmaktadır. 13 Ekim 1924 te Mustafa Kemal ilk
kez Kayseri’ye geldi. Ekim 1926 da Uçak Montaj Fabrikası, Mayıs 1927 de Ankara-Kayseri
demiryolu hizmete girmiştir. Mart 1930 tarihinde müze açılmıştır. 1935‘te Kayseri Bez
Fabrikası kurulmuştur. 1935 nüfus sayımında Ürgüp’ün Kayseri’ye bağlı olduğunu
görmekteyiz. Ürgüp daha sonra, il olan Nevşehir’e bağlandı. Cumhuriyetle birlikte Kayseri de
sanayi, ticari, eğitim, kültür v.s konularda önemli gelişmeler olmuş ve bu gelişmeler
günümüzde de artarak devam etmektedir
4.2 İLİN COĞRAFİ KONUMU :
Kayseri İçanadolu’nun güneydoğusunda orta Kızılırmak bölümünde yer alır.38 derece 18
dakika ile 37 derece 45 dakika kuzey enlemleri; 36 derece 58 dakika ile 34 derece 56 dakika
doğu boylamları arasında bulunmaktadır. Kuzeyden Yozgat, kuzeydoğudan Sivas, güneyden
Adana, güneydoğudan Kahramanmaraş, batıdan Nevşehir ve güneybatıdan Niğde illeri ile
çevrilidir.
Kayseri İli Haritası
İlin Topoğrafyası ve Jeomorfolojik Durumu:
Kayseri, güneyden ve kuzeyden yüksek dağların ve tepelerin sınırladığı topoğrafik bir çanak
içerisinde yer alır. Şehir; ana eksen Ankara- Sivas karayolu boyunca doğu-batı istikametinde,
daha az yerleşmiş olan ikinci eksen
Erkilet-Talas olmak üzere kuzey-güney yönünde
büyümüştür. Kentin biçimlenmesinde doğal sınırlayıcıların rolü olmuştur. İlk yerleşim bölgesi
güneyindeki dağların yamaçlarına doğru olmuş yakın geçmişte kuzeye düzlüklere doğru
kaymıştır. Şehrin gelişmesi ile sanayi şehir içinde kalmıştır.
Doğal Coğrafya
I. Dağlar :
İl alanını engebelendiren dağlar üç sıra halindedir. Bunlardan ikisi yer kabuğu
hareketleriyle kırılma ve kıvrılmalara uğrayarak yükselmiş dağlardır. Diğer grup ise orta
Torosların ve orta Anadolu’ya kıvrılan bölümün uzantılarıdır. Bu dağlar birbirinden çöküntü
havzalarıyla ve yüksek platolarla ayrılmıştır. Türkiye’nin önemli volkanlarından olan Erciyes
Dağı da il sınırları içindedir.
a. Erciyes Dağı :
Kayseri il merkezinin güneyindedir. 3916 m. yükseklikte devamlı kar
ile kaplı iç Anadolu bölgesinin en yüksek dağı olan Erciyesin tarihini jeologlar 20 milyon yıl
öncesine kadar götürürler. Eskiden bir yanardağ iken şimdi tamamen sönmüştür. Dağcılık ve
kış sporları için ideal bir yer olan Erciyes kayak pisti dünyanın en iyi kayak pistlerinden
birisidir. Tekir kayak pisti uluslararası kış sporları merkezidir. Erciyes yayla turizmi açısından
her geçen gün değer kazanmakta, yurt içi ve yurtdışından gelen konuklar ve il halkı için
önemli bir dinlenme yeri oluşturmaktadır.
b. Korumaz ve Hınzır Dağları :
Bu sıra il alanını engebelendiren birbirine paralel üç dağ
grubundan en kuzeyde olanıdır. Erciyes ile başlayıp Korumaz Dağı ile süren bu dağ sırası son
kabartısını il sınırının kuzeyinde Hınzır Dağı’nda gösterir. Korumaz-Hınzır dağı sırası
üzerinde il ulaşımı açısından önem taşıyan iki geçit vardır. Bunlar Beştepeler ve Laleli beli
geçitleridir.
c. Süvegen- Aygörmez-Köşkerli ve Kepekli Dağları : Bu dağ grubu ilin güneyinde Süvegen
dağı ile başlar. Aygörmez ve Köşkerli dağları ile süren sıra, Kepekli dağı ile Uzun yayla’ya
doğru uzanır.
d. Tahtalı Dağları: İl sınırları içindeki kuzeydoğu-güneybatı uzantılı üç dağ sırasının en
güneyindeki son grubunu oluşturan Tahtalı Dağları, Bakır Dağı, Soğanlı Dağı ve Gövdeli
Dağı gibi kabartılardan oluşmaktadır. Orta Torosların uzantıları olan bu sıra dağın birçok
noktası 2.500 m üzerindedir.
II. Platolar, Yaylalar ve Ovalar: Kayseri il alanının % 49,1 gibi önemli bir bölümü plato
biçimindeki yüksek düzlüklerle kaplıdır. Bunlar kimi yerde akarsularla yarılmış yüksek plato
düzlükleri kimi yerde de dağlar arasında uzanan ve yine derin vadilerle parçalanmış havzalar
durumundadır. Bu tür düzlüklerin bir bölümü Kayseri ve Develi ovalarının çevresinde yer
almıştır. İlde bunların dışında Kızılırmak’ın kuzeyinde ve güneyinde yer alan 16 km
uzunluğunda ve 1.550 m yüksekliğindeki Sultansekisi ve Amarat düzlükleri bulunmaktadır.
a.Uzun Yayla: Pınarbaşı ilçesi hudutlarında dağlarla çevrili ve yüksekliği 1.500-1.600 m.
arasında değişen çok geniş bir havzadır. Üç ırmağın başlangıç yeri Uzun Yayla sularını
Zamantı ırmağı yoluyla Seyhan’a, Tohma çayı ile Fırat’a kuzeydeki küçük derelerde
Kızılırmak’a gönderir.
b.Kayseri Ovası: İl topraklarının kuzeybatısında
Erciyes Dağı’nın kuzeyini kaplayan
Kayseri Ovası yaklaşık 890 km2’lik yüzölçümü ile ilin ve yukarı Kızılırmak bölgesinin en
geniş ovalarından birini oluşturmaktadır. Kayseri Ovası üzerinden demiryolu ve karayolları da
geçmektedir. Ovada yerleşim merkezleri ve sanayi kuruluşlarının yayıldığı alanlar dışında
kalan kesimler kuru tarım ve sebzeciliğe ayrılmıştır.
c. Develi Ovası: İlin ve Erciyes Dağı’nın güneybatısında yer alan Develi Ovası yaklaşık
1.000 km2’lik yüzölçümü ile ilin en geniş ovalarından biridir. Develi-Yeşilhisar ilçeleri
arasında uzanan ovada çevredeki dağlardan inen akarsular ve kar sularının oluşturduğu
taşkınlar sonucu ortaya çıkan Sultansazlığı, Kurbağa, Deve ve Yay gölleri gibi bataklık ve
gölcüklerde vardır. Develi ovası Erciyes Dağı’nın güney Torosların ise kuzey yamaçlarının
sularıyla beslenmektedir.
Kayseri ilinde bu sayılan ovalardan başka ilin kuzeyinde yer alan Gölova (Palas) ve
Sarıoğlan adları ile anılan iki ova birbirinden 1.300- 1.350 m. olan
tepeler ve dalgalı bir
alanla ayrılmıştır. 100 km2 yüzölçümlü Gölova kapalı bir çanak durumunda olup üzerinde
Tuzla adlı bir göl yer almaktadır. 50 km2’lik bir alana yayılan Sarıoğlan Ovası’nın suları bir
boğazdan geçerek Kızılırmak’a dökülür. Bunların dışında Akdölen Ovası, Zamantı Ovası,
Mandal Ovası, Kayseri’nin diğer önemli ovalarıdır.
III. Akarsular:
İlin önemli gölleri Camız Gölü, Çöl Gölü, Sarıgöl, Yay Gölü ve Tuzla Gölüdür. Bunların
yanısıra çeşitli büyüklüklerde barajlar ve göletler vardır. Bunlar Ağcaşar Barajı, Akköy,
Kovalı, Sarımsaklı ve Selkapanı Barajları ile Efkere, Karakuyu, Şıhlı, Tekir ve Zincidere
göletleridir.
İlin önemli akarsularının başında Kızılırmak gelmektedir. Kızılırmak Nehrinin 128
kilometrelik bölümü Kayseri il sınırları içerisinde yer almaktadır. Kızılırmağın kolları olarak
Sarımsaklı Suyu (55 km), Kestuvan Suyu (48 km) ve Değirmendere Suyu (32 km)
bulunmaktadır. Diğer önemli akarsuları Zamantı (250 km) ve Sarız Çayı (60 km) Seyhan
Nehrinin kolu durumundadır.
Jeolojik Yapı :
Kayseri ili sınırları içinde Paleozoik, Mesozoyik ve Senozoyik zamanlarına ait birimler
görülmektedir. Kayseri şehir merkezi ve ilçelerini kapsayan alanlarda; Proterozoyik
(Prekambiriyen), Paleozoyik, Mesozoyik ve Senozoyik (Tersiyer-Kuvaterner) yaşta, karasal
ve denizel ortamlarda oluşmuş, sedimenter (çökel), volkanik (yüzey), plutonik (derinlik),
metamorfik ve ofiyolitik kayaçlar yer alır. Kayseri ve yakın çevresinde Erciyes
volkanizmasının ürünlerini görmek mümkündür. Kayseri ve Develi arasında takriben 30 km
kaide çapında 3916 m. yüksekliğinde bulunan Erciyes Dağı merkezi bir koni ile birçok tali
parazit koniden oluşan sönmüş bir volkandır. Andezit, bazalt, lav ve cüruflardan meydana
gelmiştir. Etrafında daha geniş sahalara yayılmış tüfler mevcuttur. Bunlar takriben 100 km
mesafelere kadar sürüklenerek Neogen gölleri içinde teressüp etmiştir. Alt pliyosen
volkaniklerinden bazalt ve aglomera kalın-orta-ince tabakalaşmalı ve eklemlidir. Bloğumsu
ayrışma gösterir. Tüfler ise ince tabakalıdır ve toprağımsı ayrışma gösterir. Develi ve Yahyalı
arasında engebeli bir topografyaya sahip olan volkanitlerin üzerini uyumsuz olarak üst
pliyosen yaşlı volkanitler örter. Gölsel kırıntılılar içerisinde yer alan tüf ve tüfütler üst
pliyosen volkanizmasına aittir. Üst Miyosen’de başlayan volkanit faaliyetler Kuvaterner’de de
devam etmiş ve Erciyesin son volkanizmasına ait tüf, ignimbirit, bazalt, bimis, aglomera,
volkan külü, volkan çakılları ve volkan bombalarını oluşturmuştur. Bu volkanik birimlere
Erciyes, Ali Dağı, Gesi, İncesu, Develi ve Tomarza yörelerinde rastlanmaktadır.
İklim: Kayseri’de step iklimi görülür, yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır.
Ancak il iklimi yükseltiye göre farklılık gösterir. Buna bağlı olarak ilde iklim, çukurda kalan
bölgelerde daha yumuşakken yaylarlardan dağlık kesimlere doğru gidildikçe sertleşir.
Kayseri’nin ortalama hava sıcaklığı, 10,40C’dir. 2000 yılında ise 10.30C olarak
gerçekleşmiştir. En düşük sıcaklık Ocak ayı içerisinde -8,50C, en yüksek sıcaklık Temmuz ve
Ağustos ayında 32,40C olarak tespit edilmiştir.
Nisbi nem genel olarak %65 iken 2000
yılında %49 olmuştur. Kayseri’nin yıllık ortalama yağışı 375,0 mm iken 2000 yılında 356,5
mm olarak gerçekleşmiştir. Merkezin denizden yüksekliği 1093 m.dir.Hakim rüzgar kuzey
batı, en şiddetli rüzgarlar ve fırtınalar Güney ve Güneydoğu rüzgarlarıdır.
Bitki Örtüsü:Kayseri’de ovalar da olduğu gibi dağ ve tepelik alanlarda da bozkır bitki örtüsü
hakimdir. İlin yüksek kesimlerinde yer yer iyi orman örtüsüne rastlanırsa da ormanlık alanlar
genellikle bozkır bitki örtüsü ve çamlıklar ile kaplıdır.
İlin güney kesiminde Toros
Dağlarının yer aldığı bölümünde karaçam, kızılçam, köknar, ladin, meşe türleri
bulunmaktadır. İyi sayılabilecek nitelikteki ormanlar daha ziyade Yahyalı, Develi ve Sarız
ilçelerinde yer alır. Dağlar arasındaki çöküntülü havzalar ve ovalarda önceleri bozkır bitki
örtüsünün egemen olmasına karşılık bu kesimler daha sonraki geniş ölçüde tarım alanı
durumuna getirilmiştir.
Nüfus:Nüfusun ilçelere göre dağılımında, toplam nüfus açısından Merkez, Kocasinan ve
Melikgazi ilçeleri diğer ilçelerden belirgin olarak ayrılmaktadır. 2000 yılı genel nüfus sayımı
sonuçlarına göre ise; nüfus yoğunluğu dağılımında Kocasinan ilçesi 221 kişi/km 2 ve
Melikgazi ilçesi 686 kişi/km2 ile en yoğun ilçeler olurken, Talas ilçesi de 169 kişi/km2 ile, 88
kişi/km2 olan Türkiye ortalamasına en yakın ilçe olarak tespit edilmiştir. İl merkez nüfus
büyüklüğü esas alındığında; 1990 ve 2000 yılları sayım sonuçlarına göre 17. sırada olan
Kayseri ili, nüfusu artan illerimiz arasında yer almaktadır. 1990 yılı nüfus sayımı kesin
sonuçlarına göre; 943.484 kişi olan Kayseri ili toplam nüfusu, 2000 nüfus sayımı kesin
sonuçlarına göre 116948 kişi artarak 1.060.432 kişi olmuş ve 2008 nüfus sayımı kesin
sonuçlarına göre 123954 kişi artarak 1.184.386 kişi olmuştur. 2011 ADNKS sonuçlarına göre
Kayseri il nüfusu 1.255.349’dur.
Toplam nüfusun % 87’si il ve ilçe merkezlerinde, % 13’ü de belde ve köylerde
yaşamaktadır. Kentleşme süreci özellikle il merkezinde büyük oranda gerçekleşmiş denebilir.
1980 nüfus sayımı dışında kalan tüm sayımlarda Kayseri ilinin kentleşme oranı Türkiye
ortalamasının üzerinde seyretmiştir ve 2000 yılı sayım sonucu da bu sürecin devam ettiği
görülmektedir.
Kayseri İl ve İlçelerindeki Nüfusun Yıllara Göre Gelişimi
Kayseri
Bünyan
İlçelere göre il/ilçe merkezi ve belde/köy nüfusu – 2011
İl/ilçe merkezleri
Belde/köyler
Toplam
Erkek
Kadın
Toplam
Erkek
Kadın
Toplam
11.974
5.901
6.073
18.997
9.507
9.490
30.971
Toplam
Erkek
15.408
Kadın
15.563
Develi
37.348
18.796
18.552
27.560
13.887
13.673
64.908
32.683
32.225
Felahiye
1.840
953
887
5.284
2.594
2.690
7.124
3.547
3.577
İncesu
19.336
9.795
9.541
4.435
2.240
2.195
23.771
12.035
11.736
Pınarba
şı
Sarıoğla
n
Sarız
11.160
5.613
5.547
16.583
8.424
8.159
27.743
14.037
13.706
3.202
1.596
1.606
12.690
6.347
6.343
15.892
7.943
7.949
3.784
1.922
1.862
7.447
3.686
3.761
11.231
5.608
5.623
9.952
5.077
4.875
16.587
8.427
8.160
26.539
13.504
13.035
20.114
8.956
10.116
4.396
9.998
4.560
17.768
7.800
8.985
3.919
8.783
3.881
37.882
16.756
19.101
8.315
18.781
8.441
1.998
999
999
4.954
2.463
2.491
6.952
3.462
3.490
Talas
Kocasin
an
Melikga
zi
Hacılar
101.664
356.159
52.795
177.798
48.869
178.361
5.897
13.113
3.020
6.591
2.877
6.522
107.561
369.272
55.815
184.389
51.746
184.883
488.497
245.278
243.219
3.516
1.791
1.725
492.013
247.069
244.944
11.584
5.746
5.838
896
465
431
12.480
6.211
6.269
Özvatan
2.962
1.409
1.553
1.292
629
663
4.254
2.038
2.216
Toplam
1.090.530
548.190
542.340
164.819
82.975
81.844
1.255.349
631.165
624.184
Tomarz
a
Yahyalı
Yeşilhis
ar
Akkışla
Ulaşım: Kayseri İli sınırlarında 685 km’si il yolu, 466km’si devlet yolu olmak üzere toplam
1151km yol ağımız bulunmakla birlikte bunun 437km’si bölünmüş yol olarak yapımı
tamamlanmış durumdadır.
Araçların kullanıldığı trafik yolları ve yaya yollarının toplam planlanan alan içindeki
oranı %40’dır. En küçük yol genişliği 12-15 metre olup %25’dir. En geniş yol genişliği 50-70
metre olup toplam yolun %5’dir. 20-50 metre arası yolların toplamı %10’dur. Büyükşehir’e
ait kent içi yol 100 km.dir.
Kayseri, karayolunda olduğu gibi, demiryolu ulaşımında da önemli kavşak
noktalarından birindedir. İstanbul ile Ankara' nın Doğu ve Güney Doğu Anadolu
Bölgesindeki illerle bağlantısı Kayseri üzerinden gerçekleşmektedir.Afyonkarahisar - Konya Karaman ile Güneyde Mersin - Adana' dan gelen demiryolu hatları, İl merkezinin Kuzey
batısındaki Boğazköprü istasyonunda Ankara hattına bağlanmaktadır. Havaalanının şehire
olan uzaklığı 5 km. civarındadır.
Toprak Yapısı: İl toprakları bünye olarak %72 ince %28 kaba malzemeden oluşmaktadır.
Toprak reaksiyonu olarak %37 kalevi, %62 nötr ve %1 ise asit özelliklidir. Kireç yönünden
%63 oranında orta ve yüksek durumdadır. Yine ilimiz toprakları organik maddece %44 orta,
%56 ise fakir durumdadır. Yaklaşık 80.932 Ha.lık alanımız ise çorak toprak olup, ilimiz arazi
varlığı toplamının %5,33 dür.
Yörenin Turistik Değerleri: Kayseri, insanlığın varoluşundan itibaren çeşitli uygarlıkların
yaşadığı yer olması, olağanüstü doğal güzellikleri ve coğrafi konumu itibariyle, ülkemiz
turizmi açısından ayrıcalıklı bir konumda bulunmaktadır. Bu özelliği nedeniyle de turizm
alanında ortaya çıkan tüm yeni beklentilere cevap verebilecek bir potansiyele sahiptir. Bu
potansiyelin iyi değerlendirilmesi, dünya pazarından ülkemize ve ilimize yönelik turizm
talebinin artırılması, ülkemiz ve ilimiz her zaman aranan bir turizm cenneti haline getirilmesi
ve olumlu imajının sürekli gündemde tutulması önem taşımaktadır.
İlimiz, Orta Anadolu’da 3916 metre yüksekliğindeki Erciyes Dağı eteklerinde
kurulmuş, Anadolu’nun eski tarihini yazılı belgelerle kanıtlayan Kültepe-Kaniş-Karun’uyla,
en eski yerleşme yerlerinden biridir. İslami devirde Selçuklulara. başkentlik yapmış,
Osmanlılardan sonra Cumhuriyet döneminde büyük bir atağa kalkarak imar çalışmalarına
girişmiş, sanayi ve ticaretiyle kendisini ispatlamıştır
Kayseri merkezinde bulunan özellikle Selçuklu eserleri, medreseler, camiler, çeşmeler,
kümbetler, hanlar ve çevresinde bulunan , üzerinde dört mevsim karı eksik olmayan, yazın
dağ ve doğa yürüyüşü, kışın ise Tekir Yaylası’ndaki kayak merkezi, 10.000 hektarlık alanı
kaplayan yüzlerce kuş türünün barındığı Sultan Sazlığı, bir doğa harikası olan Kapuzbaşı
Şelaleleri, Soğanlı Vadisi ve Kervansaraylar ilimizin başlıca turizm potansiyelleridir.
Geniş caddeleri, adım başı tarihi eserleri, pastırması, sanayi ve ticareti ile kendini
dünya çapında kabul ettirmiş, muhteşem Erciyes’e sahip Kayseri yeni yapılan uluslar arası
sivil hava alanı ile İlimize ve Kapadokya’ya gelen yerli ve yabancı ziyaretçilere hizmet
vermektedir.
İlin Önemli Turizm yerleri
Genel Tarımsal Yapı:Orta Anadolu’nun Yukarı Kızılırmak bölümünde yer alan Kayseri
1.691.750 hektarlık yüzölçümü ile Ülke topraklarının %2.2 sini kaplamaktadır. Mevcut
nüfusun %47 ‘i geçimini tarımdan sağlamaktadır. Tarım genellikle kurak alanda yapılmakta
olup, bitkisel sahada hububat, (buğday ağırlıklı) hayvancılıkta koyunculuk üretimi ilk sırayı
alan tarımsal faaliyetlerdir. İlde tarım işletmeleri genellikle bitkisel ve hayvansal üretimi
birlikte yapmakta ve bu işletmelerin oranı da %78’i bulmaktadır. Bu işletmeleri sırasıyla
%15’le yalnızca bitkisel üretim yapan işletmeler ve %7’yle yalnızca hayvansal üretim yapan
işletmeler izlemektedir.Tarım arazisinin %97’si (652.673 hektar) tarla alanı olarak
kullanılmakta tarla alanının ise yaklaşık %58’i ekilmekte %42’si ise nadasa bırakılmakta %3
gibi oldukça düşük bir kısmı sebzelikler meyvelikler ve bağlık alanlardan oluşmaktadır. Tarla
alanı olarak kullanılan arazinin 320.921 hektarlık bölümünde tahıllar 6.698 hektarlık
bölümünde yemeklik baklagiller, 19.301 ha’lık bölümünde endüstriyel bitkiler(Şeker
Pancarı), 18.914 hektarlık bölümünde yem bitkileri, 4.170 hektarlık bölümünde çerezlik
ayçiçeği ve 4.769 hektarlık alanda yumru bitkiler (patates) üretimi yapılmaktadır. İlde toplam
sulanan tarım alanı 87.941 hektar olup, toplam tarım alanının %14 ini oluşturmaktadır.
Sulanan tarım alanının 83.891 hektarı devlet sulamaları, 4.050 hektarı da halk sulamaları
yöntemi ile sulanmaktadır.
Hayvansal Üretim:Kayseri ekonomisinde hayvancılık önde gelen faaliyetlerden biridir.
Tarımsal üretimden elde edilen gelirin yetersizliği yöre çiftçisini tarımın yanı sıra diğer
ekonomik uğraşlardan hayvancılığa itmiştir. Ayrıca İlimizde faaliyet gösteren et kombinaları
süt işleyen fabrikalar ile pastırma ve sucuk imalathanelerinin çokluğu hayvancılığınbesiciliğin önemini artırmaktadır. Gelişen teknolojiden ve kredi imkanlarından yararlanılması
neticesinde büyük ve modern tavuk çiftliklerinin sayısı devamlı artış göstermektedir.
Hayvancılıkta daha çok küçükbaş hayvan ( koyun) yetiştirilmekte ve beslenmektedir. İlin
koyun varlığı 405.066 dır. Kayseri İli sığır varlığının ancak %30’si saf kültür, %52’i kültür
melezi ve %18 de yerli ırktan oluşmaktadır.
Madencilik:Kayseri ilinde çok sayıda endüstriyel hammadde ve metalik maden yatağı ve
zuhuru ortaya çıkarılmıştır. Bunların en önemlileri pomza, demir ve kurşun-çinko yataklarıdır.
Bunların dışında krom zuhur yatakları, tuğla-kiremit hammaddeleri, kum-çakıl ve diyatomit
oluşumları da bulunmaktadır.Türkiye'de Divriği'den sonra en önemli demir yatakları
Kayseri'de bulunmaktadır. Bölge daha ziyade yüksek tenörlü direkt şarja uygun cevherler
içermekte ve yıllardan beri var olan demir-çelik fabrikalarına önemli miktarlarda cevher
vermektedir. Türkiyenin yaklaşık % 7 demir cevheri bu bölgededir.
Sanayi:İç Anadolu Platosunun güney doğu kesiminde bulunan Kayseri, ülkemiz karayolu
demiryolu ve havayolu ulaşım ağının önemli bir kavşak noktasıdır. Ulaşım sektörü ise ticaret
ve sanayi faaliyetlerini geliştiren ve sürekliliğini sağlayan faktörlerin başında gelir. Tarihi
boyunca büyük bir kültür ve sanat ve ticaret merkezi olan Kayseri, bugün güçlü bir sanayi
merkezidir. 7.3 milyon m² alan üzerine kurulmuş olan 1. Organize Sanayi Bölgesinin ihtiyaca
cevap verememesi ve yoğun talep üzerine 1inci , 2inci , 3üncü genişleme alanlarıyla yeni
sanayi parselleri oluşturulmuş , ancak bunun da ihtiyacı karşılamaması üzerine 4. genişleme
alanı ve Hacılar Organize Sanayi Bölgesi ile birleşmesi sonucunda Organize Sanayi
Bölgesinin alanı 21.995.000. m² olmuştur. olmuştur. Mimarsinan ve İncesu Organize Sanayi
Bölgeleri ile birlikte İlimizde Organize Sanayi Bölgelerinin toplam alanı 34.135.000. m² ‘ye
ulaşmıştır.1995 yılında kuruluşu gerçekleştirilen Kayseri Serbest Bölgesinde de firmalar
fiilen ticari faaliyet yapmaktadır. Daha ziyade muhtelif tekstil ürünleri, halı, dayanıklı,
tüketim malları makine sanayi, marangozluk,mobilya sanayi, gıda sanayi madencilik
sektörlerinde yoğunlaşan sanayi grupları her geçen gün güçlenerek ihtiyaca yönelmektedirler.
4.3 KAYSERİ nin DOĞA TURİZMİ DEĞERLERİ (DOĞA TURİZMİ ARZI)
Kayseri, eski yerleşim ve medeniyet merkezlerinden birisi olması, doğal güzellikleri ve
coğrafi konumu itibariyle, ülkemiz turizmi açısından ayrıcalıklı bir konumda bulunmaktadır.
Bu özelliği nedeniyle de turizm
alanında ortaya çıkan tüm yeni beklentilere cevap
verebilecek bir potansiyele sahiptir. Kayseri’de yazın dağ ve doğa yürüyüşü, kışın ise Erciyes
Dağındaki kayak merkezi, yüzlerce kuş türünün barındığı Sultan Sazlığı, Alternatif Turizm
ve Doğa Cenneti; Aladağlar Milli Parkı, bir doğa harikası olan Kapuzbaşı Şelaleleri ve
Soğanlı Vadisi ilimizin başlıca doğa turizmi potansiyelleridir.
Bu çalışma, kapsam itibariyle doğaya yönelik aktiviteleri detaylı incelemek ve geliştirme
stratejisini oluşturmak için yapıldığından özellikle sürdürülebilir doğa turizmi gelişimi için
uygun yerler ve faaliyetler ele alınacaktır.
Kayseri Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi’nde (2023) “Kapadokya Kültür
Turizmi Gelişim Bölgesi” içerisinde yer almıştır. Dolayısıyla bu doğa turizminin
desteklenebileceği düşünülerek bir avantaj olarak değerlendirilmektedir.
Kayseri Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi’nde (2023) “Kapadokya Kültür
Turizmi Gelişim Bölgesi içerisinde yer almıştır
Kayseri İlinin Doğa Turizmi (Arzı) Değerleri ve Bilinirlik Değerlendirmesi
Değerin bilinirliği; Bölgesel seviyede B, Ülke seviyesinde T,
Milletlerarası seviyede: M
1-Milli Park ve benzeri sahalar
Adı
İlçesi
Bilinirlik
Sultan Sazlığı Milli Parkı (MP)
ve Ramsar Alanı
Develi,Yahyalı,Yeşilhisar
M
Aladağlar Milli Parkı ( MP)
Yahyalı
M
Derebağ Şelalesi Tabiat Parkı
(TP)
Yahyalı
B
Kayseri Milli Park ve benzeri sahalara ait SWOT Analizi
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
- A kategorisinde bir doğal yaşam alanı olan
Sultan Sazlığının MP bu niteliğinden dolayı
uluslararası
“RAMSAR
Sözleşmesi”
kapsamına alınan önemli sulak alanlar
arasında yer alması,
- Sultan Sazlığı MP’nın Afrika, Asya ve
Avrupa kıtaları arasında süregelen iki kuş
göç yolu üzerinde bulunması,
-Sultan Sazlığı MP’nın Step ekosisteminde
eşine az rastlanan tatlı ve tuzlu su
ekosistemlerini bir arada bulundurması,
- Sultan Sazlığı MP’nın kayda değer
miktarda nadir, nesli tehlikeye düşebilir veya
tehlike altındaki bitki ve hayvan türlerini
barındırması;
- Sultan Sazlığı MP’nın flora ve fauna
özellikleri ile step ekosistemi içerisindeki bu
sulak alanın ekolojik ve genetik çeşitliliğini
sürdürebilecek değere sahip olması;
- Sultan Sazlığı MP’nın 20.000 ‘nin üzerinde
su kuşunu düzenli olarak barındırması,
-Sultan Sazlığı MP’nın sahip olduğu
ekosistem çeşitliliği ile kuşlar için farklı
kuluçka, beslenme, üreme, konaklama ve
sığınma yerini sağladığından, Avrupa’da
turna,
flamingo,
akbalıkçıl,
kaşıkçı
kuşlarının bir arada kuluçkaya yattığı tek
alan olması,
- Sultan Sazlığı MP’ında tespit edilen 48
endemik bitki türü içerisinde yer alan
Puccinellia bulbosa (Grossh.) subsp.
Caesaria Kit Tan türünün ise dünyadaki tek
yayılış alanının olması,
-Sultan Sazlığı Milli Parkı ve Ramsar Alanı
Uzun Devreli Gelişme Planı ve Yönetim
Planının olması
- Sultan Sazlığı MP’nın yöresel mimari ile
uyumlu, Kayseri taşı ve çatıda saz bitkisi
uygulaması ile yapılmış olan Ziyaretçi
Tanıtım Binası, Kuş Rehabilitasyon Merkezi,
ahşap yürüyüş patikası ve kuş gözlem
kulübelerinden oluşan İdare ve Ziyaretçi
Tanıtım Merkezi Kompleksinin faaliyete
geçmiş olması
- Sultan Sazlığı MP’nda su kuşlarının yoğun
bulunduğu üç noktada yerleştirilen CCTV
kamera sistemi ile alınan alan içinin canlı
görüntüleri
yansıtılarak
,
interaktif
projeksiyon ile de zeminde sulak alan sanal
olarak ziyaretçilere yaşatılması,
- Sultan Sazlığı MP’nda 1056 metrelik ahşap
- İşbirliğine dayalı ekoturizm geliştirme
olmayışı
- Ekoturizm konusunda deneyimin yetersiz
olması
-Yöre halkı ekoturizmin getirilerinin farkında
olmaması
-Ekoturizm
için
gerekli
olanakların
yetersizliği
- Bölgenin kaynak değerlerinin yeterli kadar
tanınmaması
-Gelen Ziyaretçilerin alanın biyolojik
çeşitliliğinin farkında olmaması
-Seyahat acentalarının özel ilgi turları
organizasyonları eksikliği
-Ekoturizmle ilgili bilinç yetersizliği
-Özellikle yabancı turistlerle ilgili yöre
halkının yabancı dil bilgisinin yetersizliği
-Turistik faaliyetlerin çok kısa süre olması
-Profesyonel olarak ekoturizm faaliyeti yapan
kurum, kuruluş ve şirketin çok az olması
-Doğa turizmi bölgelerindeki köylü profilinin
bilgi eksikliği
yürüyüş patikası ile gelen ziyaretçilerin su
kuşlarının yoğun bulunduğu Eğrigöl ve
Bağınaltı göllerinin kenarında iki adet kuş
gözlem kulübesine sazlık ve bataklık alan
içerisinde ulaşımının sağlanması,
- Sultan Sazlığı MP’nda Alandaki ziyaretçi
yönetimine yönelik 11 kişiye alan
kılavuzluğu eğitiminin verilmiş olması
- Sultan Sazlığı MP’nda Yerel pansiyonların
konaklama imkânı sunması
- Sultan Sazlığı MP’nın Ülkemizin en önemli
turizm merkezlerinden birisini oluşturan
tarih ve doğanın kucaklaştığı Kapadokya
Bölgesinin içerisinde yer alması ve sahip
olduğu doğal kaynak değerleri ile bölgeye
gelen ziyaretçilere alternatif turizm fırsatı
sunması.
- Zengin tarihi ve kültürel miras değerleri
- Dört mevsim ekoturizm imkanı
-Sultan Sazlığı MP’nda birçok bilimsel
çalışmanın yapılmış olması ve halen bilimsel
çalışmaya yönelik potansiyel bulunması.
-Sultan Sazlığı MP’nın sahip olduğu
olağanüstü doğal yaşam değerinin yanı sıra
bitki örtüsü, iklimi ve jeopolitik ortamı
sayesinde ekoturizm, doğa fotoğrafçılığı ve
doğa araştırmacıları içinde önemli bir yere
sahip olması
- Kireç, toprak ve sazdan yapılan yöredeki
evlerin büyük çoğunluğunun ve kültürel
değerini muhafaza etmesi,
-Sultan Sazlığı MP’ında yöre halkı
tarafından kontrollü bir şekilde otantik
yöntem ile yapılmakta olan saz kesimi
-Aladağlar MP’nın, derin vadileri, eşsiz
zirveleri, dik ve sarp buzul kayalıkları,
görkemli
kanyonları,
yaban
hayatı,
ormanları, yüksek platoları, yaylaları,
akarsuları, pınarları, doğal manzarası debisi
ve düşüş yüksekliği ile Türkiye’nin en büyük
ve ilgi çekici pınar takım şelalelerini, şifalı
bitki ve suları ile, dağcıların, tur
kayıkçılarının, rafting, kano, dağ bisikleti,
yamaç paraşütü ve jeep safari yapanların,
doğa yürüyüşü meraklılarının, fotoğraf
sevdalılarının, manzara aşıklarının doğa ile
ilgili her aradıklarını en kolay şekilde
bulabilecekleri tek “Alternatif Turizm ve
Doğa Cenneti; olması,
-Aladağlar MP’nın Uzun Devreli Gelişme
Planının olması
-Derebağ Şelalesi TP’nın sarp kayalıklardaki
iki mağara içinden çıkan ve 30 m
yükseklikten şelale şeklinde dökülen temiz
ve berrak kaynak sularına sahip olması, bazı
mevcut tesisler ile saha işletmecilik
anlamında ziyaretçilere açık olması, derenin
her iki yanı yürüyüş yolları ve seyir
teraslarıyla donatılmış olması,
Fırsatlar
Tehditler
-Türkiye Turizm Stratejisinde (2023)
Kayseri’nin “Kapadokya Kültür Turizmi
Gelişim Bölgesi içerisinde yer alması
-Türkiye Turizm Stratejisi Eylem planında
hızlı tren hatları projesinde Ankara-Kayseri
hattının bulunması
-Ulus
ve
Uluslararası
havaalanının
bulunması
-Ekoturizmle, bölgesel acente ve birliklerin
geliştirilmesi
-Ekoturizm ile yaşanacak kırsal kalkınma
-Popülerliği sonucu ekoturizme yönelik artan
ilgi
-Bölgedeki bir çok ekoturizm değeri
-Bölgeye ulaşım kolaylığının olması.
-Yöre halkının alan çevresinde yaşamaya
devam ediyor olması
-Sultan Sazlığı MP’nda Alandaki ziyaretçi
yönetimine yönelik 11 kişiye alan
kılavuzluğu eğitiminin verilmiş olması
-Sultan Sazlığı Milli Parkı ve Ramsar Alanı
Uzun Devreli Gelişme Planı ve Yönetim
Planının olması
-Aladağlar MP’nın Uzun Devreli Gelişme
Planının olması
- Yoğun turizm ile ekolojik ve çevresel
zararlar
-Ekoturizm planlamasında olası başarısızlıklar
-Firmaların ortak bir stratejiye sahip
olmamaları
-Ekoturizimden beklentinin yüksek olması
-Alana
Yönelik
Turizm
Yatırım
Faaliyetlerinin Artış Göstermesi
-Korunan Alan yönetiminde karşılaşılacak
güçlükler
-Biyolojik Çeşitliliğin Zarar Görmesi
-Su kaynaklarının bilinçsiz kullanılması
-Ekoturizm konusunda bilinçsiz ziyaretçi
potansiyeli
- Bölgenin taşıma kapasitesinin aşılması
sonucu, yaban hayatında davranış bozukluğu,
stres, yer değiştirme.
-Doğallığın bozulması, estetik değerlerin
azalması ve görsel kirlilik
-Doğal hayatın zarar görmesi, bitki örtüsünün
bozulması
-Doğal ve kültürel değerlerin tahribi ve
bozulması
Milli Park ve benzeri sahalara dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha
geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin
önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- Bu kaynakların ilimizde yapılmakta olan diğer turizm destinasyonlarına entegre edilerek
bu destinasyonlara zenginlik katılmasının uygun olacağı,
2- Kaynakların kullanımında ekolojik sürdürülebilirlik ilkelerine dikkat edilmesi,
3-Kırsal kalkınma maksadıyla, yöre insanının faaliyetlerden daha fazla pay almasına dayalı
uygulamaların geliştirilmesi,
4-Korunan alanların kaynak değerlerinin zarar görmemesi için gerekli altyapı
eksikliklerinin, ekoturizm uygulamasına başlanmadan önce belirlenmesi ve tamamlanması
5-Ekoturistlerin alana girmeden önce ziyaretçi alanlarında toplanıp, bilgilendirilmeleri
6- Alanda yapılan bilimsel çalışmaların arttırılması için teşvikte bulunmak
7- Alanlarda rehber olmaksızın ziyaretçi kabul edilmemesi
8-Ekolojik koruma alanları ve kültür alanları farklı olarak belirlenmelidir. Hepsinin
değeri ve getirisi ayrı olacaktır.
9.Turizmin etkilerinin izlenmesi için, izleme birimlerince göstergelerden yararlanılması
10. Alanların taşıma kapasiteleri belirlenmeli ve bu kapasiteye uygun olarak turist sayısı
belirlenmeli ve fazlası kabul edilmemeli
11. Çevresel, ekonomik, Sosyal ve kültürel tüm etkilerin incelenmesi
2-Yaban Hayatı Geliştirme Sahaları (YHGS)
Adı
İlçesi
Aladağlar Yaban Hayatı
Geliştirme Sahası
Bilinirlik
Yahyalı
M
Kayseri Yaban Hayatı Geliştirme sahalarına ait SWOT Analizi
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
- Alan içerisinde dik kayalık yamaçlar -Alanın yerleşim merkezlerine uzak olması,
mevcut olup görsel açıdan bir zenginlik
-Ulaşımın güç olması,
Oluşturması,
-Alanın sarp kayalıklardan oluşması,
- Manzara Seyir Terasından Yaban Hayatı
Gözlemciliği (Yaban Keçisi , Urkeklik
,Vaşak gibi fauna türleri)
-1600 metreden 3700 metreye kadar bir
yükseltiler arasında olması nedeniyle birçok
bitki türünü barındırması
-Alanın güneyinde ise yaz aylarında sıcaklar
bastırınca, insanların serinlemek için
kullandıkları yaylaların mevcut olması,
-Av turizmi
- Dört mevsim ekoturizm imkanı
-Jeopolitik ortamı sayesinde ekoturizm, doğa
fotoğrafçılığı ve doğa araştırmacıları içinde
önemli bir yere sahip olması
Fırsatlar
Tehditler
-Türkiye Turizm Stratejisinde (2023)
Kayseri’nin “Kapadokya Kültür Turizmi
Gelişim Bölgesi içerisinde yer alması
-Ulus
ve
Uluslararası
havaalanının
bulunması
-Bölgedeki bir çok ekoturizm değeri
-Aladağlar Yaban Hayatı Geliştirme Sahası
Yönetim ve Gelişme Planının Planının
olması
-Biyolojik Çeşitliliğin Zarar Görmesi
-Yaban Keçilerinin üreme amaçlı kullanmış
oldukları alanların zarar görmesi
-Ekoturizm konusunda bilinçsiz ziyaretçi
potansiyeli
-Bölgenin taşıma kapasitesinin aşılması
sonucu, yaban hayatında davranış bozukluğu,
stres, yer değiştirme.
-Doğallığın bozulması, estetik değerlerin
azalması ve görsel kirlilik
-Doğal hayatın zarar görmesi, bitki örtüsünün
bozulması
Yaban Hayatı Geliştirme Sahalarına dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha
geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin
önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- Bu kaynakların ilimizde yapılmakta olan diğer turizm destinasyonlarına entegre edilerek
bu destinasyonlara zenginlik katılmasının uygun olacağı,
2- Kaynakların kullanımında ekolojik sürdürülebilirlik ilkelerine dikkat edilmesi,
3-Yaban Keçilerinin üreme amaçlı kullanmış oldukları alanların ( mağaralar,
kanyonlar, sarp yamaçlar) ekoturizm faaliyetlerinden korunması,
3-Sulak Alanlar ve Barajlar
Adı
İlçesi
Bilinirlik
Hürmetçi Sazlığı Sulak Alanı
Hacılar ve İncesu
T
Tuzla (Palas) Gölü Sulak Alanı
Sarıoğlan
T
Yamula Barajı
Kocasinan
T
Kayseri Sulak Alan Sahaları ve Barajına ait SWOT Analizi
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
- Hürmetçi Sazlığı’nın Avrupa, Asya ve
Afrika kuş göç yolu üzerinde olması
nedeniyle kuş gözlem imkanı, Eski Karpuz
Sekisi Mimari Yapısı (teraslarda tarım,
yüksek oksijen), Geleneksel mandacılık
Geleneksel hayvansal ürünler (manda
yoğurdu , kaymak, tereyağı), Yılkı Atları,
İnsan-leylek-köy bütünleşik değeri, Karataş
mevkiindeki sodalı su, acı sudaki çamurun
mantar hastalıklarına iyi gelmesi, doğal
mantarın bulunması (kuzu mantarı),
-Tuzla (Palas) Gölü alanının tarihi değerleri,
sağlık turizmi (çamur banyoları), kuş gözlem
imkanı,
-Kızılırmak nehri üzerine kurulmuş 82
milyon metrekarelik bir yüzeye 65
kilometrelik bir kulvara ve 3 milyar
metreküp bulunan bir su kütlesi olan Yamula
-Alanların tanıtımına yönelik mekanizmalarda
eksiklik
-Sulak Alanlarda ziyaretçi merkezi ve kuş
rehabilitasyon merkezinin yoksunluğu
- Doğal ve kültürel bütünleşik değerlerde
farkındalığın zayıflığı
-Alanlarda alan eğitimine hizmet edecek
düzenlemelerin yapılmamış olması
Barajı üzerinde teknelerle baraj turları
yapılabilmesi
-Yamula Barajındaki rüzgarın
yelken
yarışları için uygun olması nedeniyle yelken
yarışları düzenlenmesi,
-Yamula Barajı, yerel nüfusun mesire ve
piknik alanları
-Yamula Barajında sportif amaçlı amatör
olta balıkçılığı yapılabilmesi
Fırsatlar
-Türkiye Turizm Stratejisinde (2023)
Kayseri’nin “Kapadokya Kültür Turizmi
Gelişim Bölgesi içerisinde yer alması
-Ulus
ve
Uluslararası
havaalanının
bulunması
-Bölgedeki bir çok ekoturizm değeri
-Hürmetçi Sazlığı Sulak Alanı Yönetim
Planının olması
-Tuzla (Palas) Gölü Sulak Alan Yönetim
Planı Projesi Sulak Alan Alt Havzası
Biyolojik Çeşitlilik Araştırma Alt Projesinin
yapılmış olması,
-Tuzla
(Palas)
Gölünde
Karahıdırlı
bölgesine özgü domates yetiştirilmesi,
Tehditler
-Biyolojik Çeşitliliğin Zarar Görmesi
-Ekoturizm konusunda bilinçsiz ziyaretçi
potansiyeli
-Bölgenin taşıma kapasitesinin aşılması
sonucu, yaban hayatında davranış bozukluğu,
stres, yer değiştirme.
-Doğallığın bozulması, estetik değerlerin
azalması ve görsel kirlilik
-Doğal hayatın zarar görmesi, bitki örtüsünün
bozulması
-Hürmetçi Sazlığında Organize Sanayi
Bölgesinin atıkları, karbondioksit çıkarım
tesisleri tarafından karbondioksit çıkarıldıktan
sonra suyun mera alanlarına bırakılması
hayvanların bu sudan içmesi, Köylerin alt
yapı ve kanalizasyon sorunu, su kaynaklarının
azalması, manda sayısının azalması, çim
sökülmesi,
-Tuzla (Palas) Gölü’nde habitat bozulması ve
kaybı, su seviyesinde değişim (su kuyularının
açılması ve yaz aylarında aşırı buharlaşma),
Göl suyunda kirlilik (düzenli bertaraf
edilmeyen evsel ve tarımsal atıkların göle
deşarj edilmesi, kuş habitatlarının olumsuz
etkilenmesi (çamur banyosu ve tuz çıkarımı
gibi
faaliyetlerin
ekosistemi
olumsuz
etkilemesi), alt yapı yetersizliği, -Tuzla
(Palas)
Gölünde
ürünlerin
yeterince
pazarlanamaması (kooperatifleşmenin yetersiz
olması)
Sulak Alan Sahalarına dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha
geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin
önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- Bu kaynakların ilimizde yapılmakta olan diğer turizm destinasyonlarına entegre edilerek
bu destinasyonlara zenginlik katılmasının uygun olacağı,
2- Kaynakların kullanımında ekolojik sürdürülebilirlik ilkelerine dikkat edilmesi,
3-Tanınırlık ve bilinirlik yönünden çalışmaların yapılması,
4- Kırsal kalkınma maksadıyla, yöre insanının faaliyetlerden daha fazla pay almasına dayalı
uygulamaların geliştirilmesi,
5-Korunan alanların kaynak değerlerinin zarar görmemesi için gerekli altyapı
eksikliklerinin, ekoturizm uygulamasına başlanmadan önce belirlenmesi ve tamamlanması
6-Ekoturistlerin alana girmeden önce ziyaretçi alanlarında toplanıp, bilgilendirilmeleri
7- Alanda yapılan bilimsel çalışmaların arttırılması için teşvikte bulunmak
8- Alanlarda rehber olmaksızın ziyaretçi kabul edilmemesi
9-Ekolojik koruma alanları ve kültür alanları farklı olarak belirlenmelidir. Hepsinin
değeri ve getirisi ayrı olacaktır.
10-Turizmin etkilerinin izlenmesi için, izleme birimlerince göstergelerden yararlanılması
11- Alanların taşıma kapasiteleri belirlenmeli ve bu kapasiteye uygun olarak turist sayısı
belirlenmeli ve fazlası kabul edilmemeli
12- Çevresel, ekonomik, Sosyal ve kültürel tüm etkilerin incelenmesi
4-Dağlar
Adı
İlçesi
Erciyes Dağı
Bilinirlik
Melikgazi
M
Kayseri Erciyes Dağına ait SWOT Analizi
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
- Erciyes Dağı Kış Sporları Turizm -Tanıtıma yönelik mekanizmalarda eksiklik
Merkezinin
Planlama
çalışmaları
çerçevesinde uluslararası bir kayak merkezi
oluşturarak dünya, ülkemiz insanlarının
yararlanabileceği yüksek standartlı bir
merkez
oluşturmak
amacı
ile
projelendirilmesi,
- Yerel nüfus ve turistlerin esenliğinin
gelişimi için yaz ve kış için imkanlar ve
eğlence programları sunması, ve turistler,
doğal
manzaralı
bölgelere
kurulmuş
lokantaların manzaraları, iyi dizayn edilmiş
dağ yolları, kayak pistleri, dağ yürüyüşleri ve
benzerleri sayesinde harika manzarayı
tecrübe edebilmeleri,
-Master Plan Kapsamında Planlanan Kış
Sporları Aktiviteleri; Alp Tarzı Kayak,
Snowboard (Kar Sörfü), Telemark (Dönüş
Kayağı), Serbest Stil Kayak, Kayak Turları,
Helikopter Kayağı, Cross Country (Kuzey
Disiplin Kayağı), Biathlon, Kar Uçutması,
Kar Kızağı, Snow Tubing (Şişme Plastik
Kızak), Kar Raftingi, Kar Motoru, Buz
Pateni, Kar Ayakkabılı Arazi Yürüyüşü
-Master Plan Kapsamında Planlanan Yaz
Sporları Aktiviteleri; Golf, Dağ Yürüyüşü
/Trekking, Tırmanma, Dağ Bisikleti,
Paragliding & Hang-gliding (Uçurtma),
Paraşüt, At sırtında Gezinti, Yaz toboggan
(kızak) yolu, Dağ Planörü, Uçurtma sörfü
-Kayak pisti yüzey alanı 747 hektara çıkması
-19.700 kişinin aynı anda kayak yapabilme
imkanı
-3.000 kişiye de kayak haricinde restoranda,
dağ kulübesinde yemek yeme, yürüyüş
yapma ve güneşlenme gibi farklı aktiviteler
imkanı
-Günlük kapasite yaklaşık 30.000 kişi
- Dört mevsim ekoturizm imkanı
Fırsatlar
Tehditler
-Türkiye Turizm Stratejisinde (2023)
Kayseri’nin “Kapadokya Kültür Turizmi
Gelişim Bölgesi içerisinde yer alması
-Ulus
ve
Uluslararası
havaalanının
bulunması
-Bölgedeki bir çok ekoturizm değeri
-Biyolojik Çeşitliliğin Zarar Görmesi
-Ekoturizm konusunda bilinçsiz ziyaretçi
potansiyeli
-Doğallığın bozulması, estetik değerlerin
azalması ve görsel kirlilik
-Doğal hayatın zarar görmesi, bitki örtüsünün
bozulması
Erciyes Dağına dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha geliştirilmesi, güçlü
yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin önlenmesine ve doğa
turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- Bu kaynakların ilimizde yapılmakta olan diğer turizm destinasyonlarına entegre edilerek
bu destinasyonlara zenginlik katılmasının uygun olacağı,
2- Kaynakların kullanımında ekolojik sürdürülebilirlik ilkelerine dikkat edilmesi,
3-Tanınırlık ve bilinirlik yönünden çalışmaların yapılması,
Felahiye İlçesi
Hacılar İlçesi
İncesu İlçesi
Kocasinan İlçesi
Melikgazi İlçesi
Özvatan İlçesi
Pınarbaşı İlçesi
Sarıoğlan İlçesi
Sarız İlçesi
Talas İlçesi
Tomarza İlçesi
Yahyalı İlçesi
Yeşilhisar İlçesi
Değerler toplamı
Develi İlçesi
Aktivite/değer
Akkışla İlçesi
Bünyan İlçesi
KAYSERİ İLİ ve İLÇELERİNİN ÖNE ÇIKAN DOĞA TURİZMİ DEĞERLERİ MATRİSİ
-
9
-
6
3
2
3
-
4
2
2
5
5
25
9
1
Rafting (R)
X
X
Canyoning/kanyon
yürüyüşü (C)
Mağaracılık (M)
X
Dağ bisikletçiliği (DB)
Dağ-yayla gezisi imkanı (
DG)
Peyzaj
güzelliği/fotosafari (PF)
X
X
Düzenlenmiş doğa gezisi
rotası(DGR)
Pansiyonculuk(P)
X
Kır
havasında
şehir
merkezleri(KHŞM)
Aktif yaylacılık(AY)
X
Kelebek
gözlemciliği
imkanı(KeG)
Kuş
gözlemciliği
imkanı(KuG)
Sportif olta balıkçılığı
imkanı(SOB)
Milli
park
vb
sahalar(MP)
Milli park vb. nde
konaklama(MPK)
Kış
sporları
potansiyeli(KSP)
Aktif
kış
sporları
merkezi(KSM)
Estetik şelale bulunan
yerler(EŞ)
Estetik göl/baraj olan
yerler(EGB)
Tescilli avlak sahası
(AvS)
Yabana hayatı geliştirme
sahası(YHGS)
Garantili yaban hayatı
gözlemi(GYHG)
Endemik
Bitkilerin
Gözlemi (EBG)
Köy
Pazarları(Orman
meyvelerinden
reçel
X
X X
X X
X X
X X X X X
X
X
X X
X
X
X X
X X
X X
X X
X
X
X X
X
X
X X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X
X
X
X X
marmelat,
kurutulmuş
meyve
satılması
kaydıyla) (KP)
Çayır
şeklinde
gruplanmış dağ çiçekleri
gezisi (görselliği yüksek
olacak) (DÇG)
Bakir doğa parçaları
keşif gezisi(Bakir vadi ve
bakir orman gibi gizli
kalan değerleri keşfetme
gezileri) (BDPKG)
Yaya gezi imkanı (Y)
X
X
X
X
Tarihi eserler, sit alanı
(Ts)
Şelale görme imkanı (Ş)
X X
X
X
Peyzaj değeri yüksek
yerler,fotoğrafik yerler
(P)
Motorlu gezi imkanı (M)
Jeolojik ve jeomorfolojik
değerler (Jm)
Kanyon görme imkanı
(Cn)
Atla geziye uygun (At)
X
X
X
X
X
X
Harita 3.Kayseri’nin doğa turizmi değerleri öne çıkan ilçeleri
X
Sultan Sazlığı Milli Parkı ve Ramsar Alanının Turizm Talebi Değerleri tablosu
Halihazırda ki ziyaretçi Sahayı gezmek maksatlı gelen ve konaklayan: 400 kişi (tahmini)
sayısı
Ziyaretçi (konaklamayanlar) : 3000 kişi
Para harcama
Ziyaretçi Profili
Gelişlerinin İlk 5 Sebebi
Konaklama, yeme-içme, yanında yöresel el sanatı ve yöresel
kurutulmuş veya konserve ürünler alınarak para ödeme şekilleriyle
Kişi başına ortalama en az 10 TL harcama yapılmaktadır
Bireysel gezginler : % 30
Eşler: %5 Aileler : %5
Tur grupları (tanıdık ve benzer talepteki kişilerin bir araya gelmesi
şeklinde) : % 50
Diğerleri : %10
1-Yaban Hayatı ve Kuş Gözlemciliği (fauna gezileri),
2-Doğa Eğitimi Programları
3-Fotosafari,
4-Doğa Gezileri,
5-Botanik gezileri,
Kıyaslanabileceği saha
Diğer Sulak Alanlar
Ulaşılabilirlik Analizi
Sahanın Uluslararası
havaalanına yakınlığı
Alana Ulaşım
Ulaşım için problemler:
Altyapı Analizi
Taşımacılık ağı
Yerel ağ(toprak, asfalt)
Anayollara bağlantı
Yerel genel taşımacılık
Programlar
Ücretler
Ring patikaları
İşaret levhaları
Genel yer işaret
levhaları
Bilgi panoları
Araçlar için park
kapasitesi
Bilgi alma ve tercüme
kolaylıkları
Restoran sayısı
Orta derecede yakın; 3 saat (2-4 saat arasında)
Özel taşıt
(x)
Toplu taşıma
( )
Diğerleri
( )
(Bisiklet, motosiklet, yürüyüş,
atlı vb.)
Yetersiz
Yeterli
x
x
x
x
x
x
x
x
İyi
X
X
X
Ziyaretçinin Genel ulaşım
kanaati:
Açıklama
Yeme içme konaklama analizi
Restoranların durumu
Yemek Standartları
Barınma imkanları
Kategori
Sayısı
Açıklama
Turistik
1
Ovaçiflik Köyünde
Yerel
Yüksek standartlı yemek sunanlar :
Yeterli ve yöresel standartta yemek sunanlar: x
Kötü standartta yemek sunanlar :
Kategori
Kuruluş Sayısı
Yatak Sayısı
(iyi-kötü-orta)
Oteller
Hosteller (Misafirhaneler)
Yatak&kahvaltı oteli
Rota üstü kulübeler
Bungalov tarzı
Kamp alanı
Diğerleri: Pansiyon
Orta
2
40
Var-Yok
Neler?
-Tatlı
ve
tuzlu
ekosistemin
birlikteliği
-Endemik
tür
içerisinde yer alan
Puccinellia bulbosa
(Grossh.)
subsp.
Caesaria Kit Tan
türünün
ise
dünyadaki tek yayılış
alanının olması,
Zengin biyoçeşitlilik
Sahanın kendine has seçkin ve diğer önemli özellikleri
Sunduğu değerlerden
Alan turist ziyaret
döngüsüne girecek
şekilde turistlerin
ilgisini çekecek diğer
alanlara yakın mı?
Alandaki yabanıl
varlıklar
Tek-eşsiz olanlar
var mı?
Var
Biraz farklı ama
değerli olanlar
Diğer ilgi çeken
yerlere benzer
olanlar
Evet-Hayır
Evet
Bayrak türler
Diğer ilginç yaban
hayatı (fauna)
Hangi Sahalar
Kapadokya
Erciyes
1.
1.
Sunduğu özellikleri
2.
2.
Kelebekler
….. tür
Endemik bitkiler,
……. tür
Tatmin edici yaban hayatı izleme imkanı (Varsa)
Tatmin edici yaban
hayatı izleme imkanı
Garanti edilen türler var
mı?
Genellikle rastlanma
ihtimali
Şans veya mevsime
bağlı olanlar
Alanda bulunan tesisler
Sahadaki tesisler
Rekreasyonel tesisler
Spor tesisleri
Diğerleri
Memeliler
Kuşlar
x
x
x
x
x
x
Yetersiz
Yeterli
x
Açıklama
İyi
Durum Açıklaması
Taşıma Kapasitesi Analizi
Sosyal ve ekonomik taşıma kapasitesi Değerlendirme Şekli: 1- Tamamen Sağlanabiliyor, 2- Genel
Olarak Sağlanıyor, 3- Veri Yok, 4- Çoğunlukla Sağlanamıyor
5- Hiç Sağlanamıyor
Göstergeler
Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eşit pay alırlar
Tüm ilgi grupları turizm gelişimine oranlı bir miktar para
yatırımı yapabilir
Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır
Turizm gelişimiyle ilgili paydaşların ihtiyaç,istek ve önerileri
ele alınıyor
Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor
İlgi gruplarının birbiriyle olan ilişkileri iyi
Beraber çalışmanın önemi biliniyor
İyi bir işbirliği içindeler
Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor
Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi
Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi
Diğer sektörler de turizm gelişimine fayda sağlıyor
Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor
Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm gelişiminden
sonra gelişme gösterdi
Turizm gelişimi istihdamı artırma beklentilerini karşılıyor
Yerel halk, özellikle gençler için yeni iş imkanı ortaya çıktı
Kendi turizm işini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor
Turizm işi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor
Planlı turizm uygulaması yapılıyor
Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar
görmemiştir.
Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır
Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir
Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor
Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor
Turizm gelişimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor
Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor
Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor
Turizm hayat kalitesini artırıyor
1
2
3
x
4
5
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ekolojik taşıma kapasitesi analizi
Etki
Faaliyet
Genel
etkiler
Müspet
/menfi
Korunan alan
üzerindeki etki
Kabul
edilebilir
Kabul
edilemez
Kabul edilebilir
ancak;
Kamping&piknik
sınırlı
x
Ahşap Hediyelik
eşyaların satılması,
Dağcılık,trekking
Su sporları
Rafting
Olta balıkçılığı
Normal spor
etkinlikleri
Yeme içme
x
Doğa yürüyüşü
x
Mağaracılık
Kanyoning
Yaban hayatı
x
gözlemi
Bilimsel geziler
x
1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlış, 5- Hiç yok,
Ekolojik taşıma kapasitesinin etkileri;
Ekolojik göstergeler
Bitkiler turizm artışından etkilenmemektedir
Yürüyüş yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar
veriyor
Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana
gelmektedir
Korunan alanın suları gözle görünür şekilde kirlenmektedir
Turizm gelişimi sebebi ile balık miktarı azalmıştır
Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir
Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür
Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıştır
1
2
3
4
5
x
x
x
x
x
x
x
x
Fiziki/idari Taşıma Kapasitesi İncelemesi ve Değerlendirmesi;
(1-Akıcı, Yeterli 2- İyi, 3- Fena Değil, 4- Kötü, 5- Çok Kötü)
Fiziki/idari taşıma kapasitesi
Altyapı
Park girişi
Park yeri imkanları
Bilgi imkanları
Yer
Kapasite 1
Korunan alana giriş yolları
x
Korunan alandaki yol ağı
x
Korunan alan içindeki toplu
taşıma araçları
Park etme
x
akış
x
Yer sayısı
x
Biletleme
x
yönlendirme
x
İşaret levhaları
x
Yetkililer
x
2
3
4
5
Ziyaretçi merkezi
Ofisler
Basılı ve görsel materyal
Tedarik
Seçenekler
Yiyecek içecek temini
Ticaret
Kolaylık tesisleri
Patika ağı
Yaban hayatı izleme noktaları
Aktiviteler
Çalışanlar
x
x
x
x
x
Tuvaletler
Atıkların toplanması
Yeterlilik durumu
Sayısı ve uygunluğu
seçenekler
Paket doğa turları
Bisiklet kiralama
Araç kiralama
At-katır kiralama
Yeterli sayıda
Donanımlı
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Psikolojik Taşıma Kapasitesi: ( Göstergeler; turistlerle kavga olayları var mı? Sürekli mi?
Turistler hakkında genel kanı-Olumlu/olumsuz vb. göstergeler) -Olumlu
Kapuzbaşı Şelalelerinin Turizm Talebi Değerleri tablosu
Halihazırda ki ziyaretçi Sahayı gezmek maksatlı gelen ve konaklayan: 3000 kişi
sayısı
Ziyaretçi (konaklamayanlar) : 49000 kişi
Para harcama
Ziyaretçi Profili
Gelişlerinin İlk 5 Sebebi
Konaklama, yeme-içme, yanında yöresel el sanatı ve yöresel
kurutulmuş veya konserve ürünler alınarak para ödeme şekilleriyle
Kişi başına ortalama en az 10 TL harcama yapılmaktadır
Bireysel gezginler : % 5
Eşler: %20 Aileler : %60
Tur grupları (tanıdık ve benzer talepteki kişilerin bir araya gelmesi
şeklinde) : % 10
Diğerleri : %5
1- Doğa Gezileri
2- Fotosafari
3- Botanik gezileri
4- Bakir Orman Gezileri,
5-Doğa Eğitimi Programları
Kıyaslanabileceği saha
Ulaşılabilirlik Analizi
Sahanın Uluslararası
havaalanına yakınlığı
Alana Ulaşım
Orta derecede yakın; 3 saat (2-4 saat arasında)
Özel taşıt
Toplu taşıma
(x)
( )
Ziyaretçinin Genel ulaşım
kanaati:
Diğerleri
( )
(Bisiklet, motosiklet, yürüyüş,
atlı vb.)
Ulaşım için problemler: Yollar bozuk
Yetersiz
Yeterli
İyi
Altyapı Analizi
Taşımacılık ağı
x
Yerel ağ(toprak, asfalt)
x
Anayollara bağlantı
x
Yerel genel taşımacılık
x
Programlar
x
Ücretler
x
Ring patikaları
İşaret levhaları
x
Genel yer işaret
x
levhaları
Bilgi panoları
x
Araçlar için park
x
kapasitesi
Bilgi alma ve tercüme
x
kolaylıkları
Restoran sayısı
x
Yolun uzaklığı,yol ağının bozuk
olması
Açıklama
Yeme içme konaklama analizi
Restoranların durumu
Yemek Standartları
Barınma imkanları
Kategori
Sayısı
Açıklama
Turistik
Çok az
Yerel
az
Yüksek standartlı yemek sunanlar :
Yeterli ve yöresel standartta yemek sunanlar: x
Kötü standartta yemek sunanlar :
Kategori
Kuruluş Sayısı
Yatak Sayısı
(iyi-kötü-orta)
Oteller
Hosteller (Misafirhaneler)
Yatak&kahvaltı oteli
Rota üstü kulübeler
Bungalov tarzı
orta
1
40
Kamp alanı
iyi
4
120
Orta
20
200
Diğerleri: Pansiyon
Sahanın kendine has seçkin ve diğer önemli özellikleri
Sunduğu değerlerden
Tek-eşsiz olanlar
var mı?
Biraz farklı ama
değerli olanlar
Diğer ilgi çeken
yerlere benzer
olanlar
Var-Yok
var
var
var
Neler?
şelale
Hacer Boğazı
Yedigöller
Aksu Vadisi
Alan turist ziyaret
döngüsüne girecek
şekilde turistlerin
evetilgisini çekecek
diğer alanlara yakın mı?
Alandaki yabanıl
varlıklar
Evet-Hayır
Evet
Bayrak türler
Diğer ilginç yaban
hayatı (fauna)
Hangi Sahalar
Kapadokya
Erciyes
Sultan Sazlığı Milli
Parkı
1.
1.
Sunduğu özellikleri
2.
2.
Kelebekler
….. tür
Endemik bitkiler,
……. tür
Tatmin edici yaban hayatı izleme imkanı (Varsa)
Tatmin edici yaban
hayatı izleme imkanı
Garanti edilen türler var
mı?
Genellikle rastlanma
ihtimali
Şans veya mevsime
bağlı olanlar
Alanda bulunan tesisler
Sahadaki tesisler
Rekreasyonel tesisler
Spor tesisleri
Diğerleri
Memeliler
Kuşlar
x
x
x
x
Açıklama
Yaban Keçisi
Ur Kekliği
Vaşak
Kaya Kartalı
Sincap
x
Yetersiz
İyi
x
Yeterli
Durum Açıklaması
Taşıma Kapasitesi Analizi
Sosyal ve ekonomik taşıma kapasitesi Değerlendirme Şekli: 1- Tamamen Sağlanabiliyor, 2- Genel
Olarak Sağlanıyor, 3- Veri Yok, 4- Çoğunlukla Sağlanamıyor
5- Hiç Sağlanamıyor
Göstergeler
Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eşit pay alırlar
Tüm ilgi grupları turizm gelişimine oranlı bir miktar para
yatırımı yapabilir
Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır
Turizm gelişimiyle ilgili paydaşların ihtiyaç,istek ve önerileri
ele alınıyor
Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor
İlgi gruplarının birbiriyle olan ilişkileri iyi
Beraber çalışmanın önemi biliniyor
İyi bir işbirliği içindeler
Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor
Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi
Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi
Diğer sektörler de turizm gelişimine fayda sağlıyor
Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor
Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm gelişiminden
sonra gelişme gösterdi
Turizm gelişimi istihdamı artırma beklentilerini karşılıyor
Yerel halk, özellikle gençler için yeni iş imkanı ortaya çıktı
1
2
x
3
4
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
5
Kendi turizm işini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor
Turizm işi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor
Planlı turizm uygulaması yapılıyor
Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar
görmemiştir.
Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır
Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir
Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor
Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor
Turizm gelişimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor
Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor
Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor
Turizm hayat kalitesini artırıyor
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ekolojik taşıma kapasitesi analizi
Etki
Faaliyet
Genel
etkiler
Müspet
/menfi
Korunan alan
üzerindeki etki
Kabul
edilebilir
Kabul
edilemez
Kabul edilebilir
ancak;
Kamping&piknik
Olumsuz
x
Ahşap Hediyelik
Olumlu
x
eşyaların satılması,
Dağcılık,trekking
Olumlu
x
Su sporları
Rafting
Olta balıkçılığı
Olumlu
x
Normal spor
etkinlikleri
Yeme içme
Olumlu
x
Doğa yürüyüşü
Olumlu
x
Mağaracılık
Olumlu
x
Kanyoning
Olumlu
x
Yaban hayatı
Olumlu
x
gözlemi
Bilimsel geziler
Olumlu
x
1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlış, 5- Hiç yok,
Ekolojik taşıma kapasitesinin etkileri;
Ekolojik göstergeler
Bitkiler turizm artışından etkilenmemektedir
Yürüyüş yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar
veriyor
Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana
gelmektedir
Korunan alanın suları gözle görünür şekilde kirlenmektedir
Turizm gelişimi sebebi ile balık miktarı azalmıştır
Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir
Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür
Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıştır
1
2
3
4
5
x
x
x
x
x
x
x
x
Fiziki/idari Taşıma Kapasitesi İncelemesi ve Değerlendirmesi;
(1-Akıcı, Yeterli 2- İyi, 3- Fena Değil, 4- Kötü, 5- Çok Kötü)
Fiziki/idari taşıma kapasitesi
Altyapı
Park girişi
Park yeri imkanları
Bilgi imkanları
Yiyecek içecek temini
Ticaret
Kolaylık tesisleri
Patika ağı
Yaban hayatı izleme noktaları
Aktiviteler
Çalışanlar
Yer
Kapasite 1
Korunan alana giriş yolları
Korunan alandaki yol ağı
Korunan alan içindeki toplu
taşıma araçları
Park etme
akış
Yer sayısı
Biletleme
yönlendirme
İşaret levhaları
x
Yetkililer
Ziyaretçi merkezi
Ofisler
Basılı ve görsel materyal
Tedarik
Seçenekler
2
Tuvaletler
Atıkların toplanması
Yeterlilik durumu
Sayısı ve uygunluğu
seçenekler
Paket doğa turları
Bisiklet kiralama
Araç kiralama
At-katır kiralama
Yeterli sayıda
Donanımlı
x
x
3
x
4
5
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Psikolojik Taşıma Kapasitesi: ( Göstergeler; turistlerle kavga olayları var mı? Sürekli mi?
Turistler hakkında genel kanı-Olumlu/olumsuz vb. göstergeler) -Olumlu
5.KAYSERİ İLİ SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ STRATEJİLERİ
5.1.Gelişme Stratejileri
Strateji 1.
“Doğa turizmi yatırım projelerine uygulanmak için teşviklerin sağlanması ile Kayseri’de turizm
sektöründe yatırımların arttırılması”
Strateji 2.
“Sürdürülebilir doğa turizmi ürünlerinin, turistik kalkınma sürecinde zarar görmek yerine, faydalı
olan yerel çevre, toplum ve yöre kültürüyle uyum içinde işlenmesi”
Strateji 3.
“Yüksek potansiyele sahip ilçelerde yerel kalkınmada turizmin güçlü bir araç olarak öne
çıkarılması”
Strateji 4.
“Ürün çeşitliliğini artırma yoluyla, gelirlerin artırılmasının sağlanması”
5.2. Pazarlama Stratejisi
Strateji 1.
“Milletler arası, ülke geneli, bölgesel ve yerel ölçekte markalaşmanın hedeflenmesi, ülke çapında
tanıtım ve pazarlamaya ek olarak varış noktaları bazında tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine
başlanması”
Strateji 2.
“Toplumun farklı kesimlerine uygun fiyatta, kaliteli turistik ürün alternatiflerinin sunulması,
faydalandırmada yüksek ekonomik güç sahibi olmanın gerekmemesi ”
5.3. Ziyaretçi Yönetimi Stratejisi
Strateji 1.
“Koruma ilkelerinin yaygınlaştırılması, bunun yanında, müşteri beklentilerine de dayalı
sürdürülebilir ziyaretçi yönetiminin sağlanması”
5.4. İzleme ve Değerlendirme Stratejisi (Turizmin etkilerinin ve sürdürülebilirliğin
izlenmesi)
Strateji 1.
“Turizmin etkilerinin izlenmesi için, izleme birimlerince göstergelerden yararlanılması”
5.1 .KAPASİTE GELİŞTİRME Amaç: ilgili paydaşların doğa turizmi (ekoturizm) açısından kapasitelerini geliştirmek
Eylem
Açıklama
Yapacak kişi ve
kuruluşlar
İşbirliği
ortakları
Süresi
Eylem no
Öncelik
Başlangıç
tarihi
1
1
Ekoturizm eğitimi
Yerel halkının eko-turizm hakkında eğitimi,
Ekoturizme sunulabilecek ürünlerin
geliştirilmesi .Bu konuda plan süresince 25
kurs açılarak 450 kişinin eğitilmesi
sağlanacak.
İl Kültür ve
Turizm Müd
(İKTM)., Orman
ve Su İşleri Müd
(OSİ).,
Belediyeler
(B),
Muhtarlıklar
(M) Ekoturizm
Dernekleri
2013
2
1
Hizmet ve Ürün
Kalitesinin
geliştirilmesi
Kaymakamlıklar
(Ky),İKTM, OSİ,
Belediyeler (B)
Özel girişimciler
(ÖG),
B, M
2013
3
1
Doğa koruma eğiticileri
yetiştirmek
Eko-turizm hizmetlerinin kademeli olarak
geliştirilmesi için bir yerel nitelikler
standardı oluşturulması, Geleneksel köy
evlerinin
pansiyona
dönüştürülmesi
projelerinin yapılması, Geleneksel düğün
kompozisyonunun
canlandırılması
/yaygınlaştırılması,
Doğa
eğitimi
için
görev
alacak
eğitimcilerin eğitilmesi,
OSİ,.
Üniversiteler (Ün)
, İl Milli Eğitim
Müd (MEM).,Sivil
Toplum
Kuruluşları(STK)
Doğa Koruma
Milli Parklar
Genel
Müdürlüğü
(DKMPGM)
2013
4
1
Yöre halkının doğa eğitimi
Doğayı anlatmak için yöre halkın
eğitilmesi, ayrıca çocukların eğitimi,
Ky, OSi,
Ün.,MEM, STK
M, B,
2013
5
2
Gönüllülük sisteminin
oluşturulması
Doğa gönüllülerinin seçimi
Ky, B, OSİ,
Ün.,MEM, STK
2013
6
2
Deneyim paylaşımı
Deneyim
paylaşım
programları
oluşturulacaktır, kıyaslama bölgeleri ile ve
ülke düzeyinde deneyim paylaşımı için
karşılıklı gezi düzenlenecektir.
Yöre halkı, Ky,
İKTM, ÖG,
2014
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
Bütçesi ve
Finans kaynağı
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Göstergeler
7
2
Rehber eğitimi
Kayseri genelindeki alanlara yönelik
tamamı yöre halkından olmak üzere plan
döneminde rehber yetiştirilmesi
OSİ, ÜN, B, Ky,
MEM, İKTM
2014
8
2
Haritaların oluşturulması
Ekoturistler için rotaların yer
haritaların oluşturulması ve basımı
İKTM, OSİ, Ky,
Ün
2013
9
2
Üniversitelerle işbirliği
Her türlü faaliyetin planlanma, geliştirme
ve uygulama safhalarında Kayseri’deki
üniversitelerden bilimsel destek alınması
için işbirliği yapılacaktır,
OSİ, İKTM,Ün
10
Yerel profesyonel av klavuzu
eğitimi
Av
turizmine
sağlanacaktır.
yaklaşım
OSİ,Ün ,
2013
11
Yabancı dil eğitimi
Yabancı
ziyaretçilerle
sağlanacaktır.
iletişim
OSİ,Ün.
2013
profesyonel
aldığı
Dernekler
2013
5.2. FİZİKSEL ALTYAPININ OLUŞTURULMASI Amaç; altyapıyı güçlendirmek veya geliştirmek,
Eylem
Eylem no
Öncelik
1
13
1
14
1
Turizm Bilgilendirme
Merkezleri kurulması
15
1
Patika düzenlemeleri
(trekking yol ağı oluşturma
ve düzenleme)
16
2
18
Yapacak kişi ve
kuruluşlar
İşbirliği
ortakları
Süresi
Başlangıç
tarihi
12
17
Açıklama
Atık yönetimi
Hizmet üniteleri
geliştirme
Dağ bisikleti
parkurları
Kırsal kesimlerdeki yol
kalitesinin arttırılması
Yürüyüş
platformlarının
yapılması
Katı atıkların yönetimi konusunda, vahşi
depolama yapılması engellenecektir.
B,
Dernekler( D)
Çevre ve
Şehircilik md
(ÇŞM)
2014
Favori seçilen ilçelerde alan içinde kalan,
atıl binaların onarımı ve turizmde
kullanımı, sağlanacaktır.
Ky, OSİ,
ÖG,İKTM,B,
D;
2014
Favori ilçelerde bilgilendirme merkezleri
kurulacaktır, Bu merkezlerin atıl okul
binaları veya köy evlerinin kiralanması
veya restorasyonu ile oluşturulması.
3.Bölümde Trekking güzergahı olarak
tespiti edilen tüm sahalarda patika
düzenlemeleri ve her türlü tanıtıcı,
bilgilendirici elemanların yapımı ve yerine
konması
Favori ilçelerde Dağ bisikleti patikası ağı
için altyapı, araştırma ve organizasyonun
tamamlanması,
Ky, OSİ, İKTM,B,
Dernekler
2014
Ky, OSİ, İKTM,B,
Dernekler
2014
OSİ; İKTM, Ky,
B,
Dernekler
2014
Köy ulaşım yollarının ve orman yangın
yollarının iyileştirilmesiyle ziyaretçilere
kaliteli ulaşım imkanı sağlanacaktır.
B, OSİ, Ky,
2014
Alanlarda yürüyüş platformlarının ve
işaretlemelerin
yapılması
ziyaretçi
güvenliğini sağlayacaktır.
OSİ,Ky,
2014
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
Bütçesi ve
Finans kaynağı
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Göstergeler
19
Atıksu Yönetimi
Özellikle belediyeler ve atıksu oluşturan
tüm evsel ve endüstriyel atıksular oluşturan
işletmelerden kaynaklı atıksular arıtılacak
ve turizm alanları korunmuş olacaktır.
B, Turizm ve
Sanayi
İşletmeleri, OSİ
ÇŞM,
20
Sportif olta balıkçılğına
uygun iskelelerin yapılması
Sportif olta balıkçılığı meraklılarına ve
sportif olta balıkçılığı turizmine altyapı
oluşturulmuş olacaktır.
OSİ, İl Gıda
Tarım
Hayvancılık Müd
(GTHM)
2013
21
Kuş gözlem kulelerinin
yapılması
Uygun sulak alanlara kuş gözlem kuleleri
yapılarak kuş gözlemciliği ve kuş
gözlemciliğine dayalı turizm altyapısı
oluşturulmuş olacaktır.
OSİ
2013
22
Turizm alanlarına manzara
seyir noktası ve seyir
terasları yapılması
Turizm alanlarında seyir noktası ve seyir
terasları yapılarak cazibe arttırılacaktır.
B,Ky, OSİ
2013
2013
5.3. ENVANTER, ÜRÜN OLUŞTURMA, ÜRÜN ÇEŞİTLENDİRME VE GELİŞTİRME, SERTİFİKALANDIRMA, TANITIM VE PAZARLAMANIN YAPILMASI Amaç: mevcut ekoturizm
ürünlerinin ortaya çıkarılması, geliştirilmesi, tanıtımı ve pazarlamasını yapmak.
Eylem no
Öncelik
Eylem
23
1
Açıklama
Yapacak kişi ve
kuruluşlar
İşbirliği
ortakları
Süresi
Başlangıç
tarihi
Kültürel ürün envanteri
ürünleri sunuma hazır hale
getirme
Geleneksel hayat tarzı, kültüre ilişkin
olarak doğadan toplanan, üretilen gıda
maddeleri veya doğal materyalden üretilen
el sanatları vb. Değerlerin tespiti,
satılabilir hale getirilmesi, sözlü değerlerin
envanteri, bunların turizme sunulabilir hale
İKTM, OSİ, Ky,
GTHM
D, Ün,
2014
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
Bütçesi ve
Finans kaynağı
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Göstergeler
getirilmesi.
24
1
Milli ve Milletlerarası
seviyede tanıtım
Sunuma ve tanıtıma ait senaryonun
katılımcılıkla oluşturulması ve çerçevede
Milli ve Milletlerarası düzeyde tanıtım
materyallerinin basımı(1 WEB sitesi, yeterli
miktarda broşür, rota haritası, CD, 2
tanıtım filmi vb.)
OSİ; Ky, B, İKTM
2014
25
1
Ev pansiyonculuğu
Favori ilçelerde aynı kalite standardındaki
Pansiyonların pazarlama ağı içine alınması
sağlanacak,
İKTM; B, Ky, ÖG
2014
26
Tur opreratörlerine saha
tanıtımı ve Ekotur
destinasyonları
İKTM, OSİ; B,
27
Eko köyler
28
Avlaklarda av sayısının
arttırılması
Tur opartörlerine sahanın gezdirilerek
tanıtımı, görüşlerinin alınması, isteklerinin
değerlendirilmesi, destinasyon
şekillendirmelerinin yapılması,bu
destinasyonlar üzerinde hizmet kalitesi ağı
kurulması, destinasyonları destekleyici,
olumlu etkileyici eklerin tespiti.
Saha içinde doğal ve kültürel değerleri
bozulmamış veya küçük bir çaba ile bu
değerlerinin sunumu ve korunması kolayca
başarılabilecek ve ekolojik uygulamaların
sürdürülebilirliği sözkonusu olan köyün ve
benzer her ilçede 1 olmak üzere köylerin
Ekoköy olarak dizaynı ve sunulması,
Avlaklarda av potansiyelini artıracak ve av
turizminin cazibesini arttıracaktır.
OSİ,
2014
Kuş gözlemciliği gruplarından
faydalanarak alanların kuş envanterinin
çıkarılması sağlanacaktır.
Kuş Gözlemciliği
STKları, OSİ, Ün,
2014
29
Kuş
envanterlerinin
çıkarılması
İKTM, OSİ; Ky,
D, İKTM
M,
2014
2014
5.4 . iZLEME VE DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK EYLEMLER Amaç: ekoturizm faaliyetlerinin izlenmesine ilişkin kriterlerin belirlenmesi, izlemenin yapılması, raporlama, değerlendirme ve
geri bildirimlerin yapılması.
Açıklama
Yapacak kişi ve
kuruluşlar
İşbirliği
ortakları
30
Süresi
Başlangıç
tarihi
Öncelik
Eylem no
Eylem
Değişimin sınırlarının
belirlenmesi
Doğal ve kültürel değerleri etkileyen tüm
turizm faaliyetlerinin kabul edilebilir
değişimin sınırlarının belirlenmesi, bu
çalışmanın hedefi yöresel düzeyde kabul
edilebilir sınırların tespitidir.
OSİ, İKTM, Ün,
D,
2014
31
1
Çevresel etkilerin izlenmesi
indikatörlere göre izlenecektir.
ÇŞM OSİ B
D,
2014
32
1
Ekonomik etkilerin izlenmesi
indikatörlere göre izlenecektir.
GTHM, İKTM,
Ky, B, Tic Od.
San Od.
D, Ün,
2014
33
1
Sosyal ve kültürel etkilerin
izlenmesi
indikatörlere göre izlenecektir.
OSİ, İKTM, Ün,
D,
2014
34
1
Sürdürülebilirliğin izlenmesi
indikatörlere göre izlenecektir.
OSİ, ÇŞM,
D,
2014
35
1
Uyumun izlenmesi
Kurallar sistemine uyumun izlenmesi,
uyumsuzluğun sözkonusu olduğu hususları
inceleme, uzlaşma arayışı, çözüm
geliştirme, raporlama ve değerlendirme,
yaptırım uygulama,
OSİ, İKTM, ÖG,
D,
2014
36
1
İzlemenin raporlama,
değerlendirme ve geri
bildirimlere dönüştürülmesi
Doğal ve kültürel değerlere etki yapan
Faaliyetlerin sınırlara göre durumunun
izlenmesi ve raporlama, değerleme ve geri
bildirimlerinin yapılması,
OSİ, İKTM, Ün,
D,
2014
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
Bütçesi ve
Finans kaynağı
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Göstergeler
6. SONUÇ VE ÖNERİLER:
Kayseri ili için hazırlanan bu master plan İçindeki doğa turizmi ile ilgili bilgiler doğa
turizmi konusunda yapılacak yeni çalışmalar için önemli bir kaynak niteliğindedir. Bundan
sonra yapılacak çalışmalarda, Swot analizleri göz önünde bulundurularak faaliyet
maddelerinin uygulanmasıyla başarılı sonuçlar elde edilebilecektir.
Söz konusu master plana göre Kayseri İlinde doğa turizmi faaliyetleri yapılabilecek
alanlar aşağıda önerilmiş olup, önerilen alanların sahip olduğu hassas ekosistemin
sürdürülebilirliği açısından buradaki turizm faaliyetlerinin alandaki biyolojik çeşitliliğe ve
ekosistemin bütünlüğüne zarar vermeden planın ana amaçlarından birisini oluşturan
sürdürülebilir doğal kaynak kullanımı ilkesine bağlı kalarak yürütülmesi gerekmektedir.
6.1 KAYSERİ İLİNDE DOĞA TURİZMİ FAALİYETLERİ İÇİN
ALANLAR:
ÖNERİLEN
6.1.1-SULTAN SAZLIĞI MİLLİ PARKI VE RAMSAR ALANI
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Doğa Gezileri
2-Fotosafari
3-Botanik gezileri
4-Yaban Hayatı ve Kuş Gözlemciliği (fauna gezileri)
5-Doğa Eğitimi Programları
6-Atla Gezi İmkanı
7-Kayık Turları
Alanla İlgili Bilgiler:
Sultan Sazlığı, Kayseri ili Yeşilhisar, Develi ve Yahyalı ilçesi üçgeninde bulunmakta
olup, tamamen düz kapalı bir havzadır. Erciyes Dağı’nın güneybatısındaki Develi Ovası’nın
en alçak kesimlerinde yer almaktadır. Sultan Sazlığı Milli Parkı’nın sahip olduğu harikulade
doğa oluşumu tarih boyunca beğenile gelmiştir.
Step ekosisteminde eşine az rastlanan tatlı ve tuzlu su ekosistemlerini bir arada
bulundurması Afrika ile Avrupa arasındaki göçmen kuşların kullandığı iki ana göç yolunun
bu alanda kesişmesi nedeniyle ülkemizdeki en önemli sulak alanlardan biridir. Sultan
Sazlığı’nı oluşturan göl ve bataklıklar, kurak mevsimlerde daralır, yağışlı mevsimlerde
genişler. Bu göller Erciyes ve Orta Toroslar’dan inen sularla beslenir.
Alan Tuz Gölü’nden sonra İç Anadolu Bölgesi’ndeki en büyük ikinci göl-step karışımı
habitatlara ev sahipliği yapar. Bu sebeple, İç Anadolu tuzcul steplerine özgü pek çok önemli
bitkinin de aralarında bulunduğu oldukça zengin bir bitki örtüsünü içinde barındırır.
Yahyalı ilçesine 24 km., Yeşilhisar ilçesine 18 km., Develi ilçesine 35 km., Kayseri’ye
90 km uzaklıktadır. Sahanın genel alanı 24.523 hektar olup en büyük göl 3.650 hektarlık tuzlu
su ekosistemine sahip Yay Gölü’dür. 5.200 hektarlık alanı ise tatlı su ekosistemine sahip
sazlık alandır. Sultan Sazlığı; Güney ve Kuzey Sazlıkları, Tuzlu Göller (Yay Gölü ve Tuzla
Gölü),Tatlı Su Gölleri (Eğrigöl, Bağınatlı Gölü, Sarp Gölü, Kanlıgöl), Çayırlıklar, Tuzcul
bozkırlardan oluşmaktadır.
Sultan Sazlığı, 21.04.1988 tarihinde “Tabiatı Koruma Alanı” ve 17.03.2006 tarihinde
ise Bakanlar Kurulu kararınca “Milli Park” ilan edilmiştir.
A kategorisinde bir doğal yaşam alanı olan Sultan Sazlığı bu niteliğinden dolayı
uluslararası “RAMSAR Sözleşmesi” kapsamına alınan birkaç önemli sulak alan arasında yer
almaktadır. 1994 yılında Ramsar Alanı olarak ilan edilmiştir.
• Step ekosistemi içerisinde tatlı ve tuzlu su ekosistemini bir arada sahip olması
nedeniyle Temsilci veya Nadir Sulak Alanlar İçin belirtilen kriterlere,
• Kayda değer miktarda nadir, nesli tehlikeye düşebilir veya tehlike altındaki bitki ve
hayvan türlerine barındırması; sahip olduğu flora ve fauna özellikleri ile step ekosistemi
içerisindeki bu sulak alanın ekolojik ve genetik çeşitliliğini sürdürebilecek değere sahip
olması; endemik bitki ve hayvan türlerini barındırması nedeniyle Bitki ve Hayvanlar
Temelinde Getirilen Genel Kriterlere,
• 20.000 ‘nin üzerinde su kuşunu düzenli olarak barındırması ve popülasyonları
hakkında veri edinmenin mümkün olması nedeniyle de Su Kuşları Temelinde Getirilen Özel
Kriterlere uyması nedeniyle Sultansazlığı RAMSAR Sözleşmesi kapsamında Uluslar arası
Öneme Sahip Bir Sulak Alandır.Tespit edilen 48 endemik tür içerisinde yer alan Puccinellia
bulbosa (Grossh.) subsp. Caesaria Kit Tan türünün ise dünyadaki tek yayılış alanının
Sultansazlığı olması bu alanın önemini daha da artırmaktadır.
Sultan Sazlığı, sahip olduğu olağanüstü doğal yaşam değerinin yanı sıra bitki örtüsü,
iklimi ve jeopolitik ortamı sayesinde ekoturizm, doğa fotoğrafçılığı ve doğa araştırmacıları
içinde önemli bir yere sahiptir.
Bölgenin sahip olduğu düşük eğim (%2) ve etrafını çerçeveleyen dağ formasyonları,
etkileyici bir panorama oluşturur. Nadir türler barındıran florası farklı türlerdeki su ve sazlık
oluşumları manzara fotoğrafçıları için geniş olanaklar tanır.Bölgenin
panoramasında en
önemli yere sahip öğe olan Erciyes Dağı yılın her dönenimde farklı bir güzellikle
görülebilmektedir.
Yarı kurak iklim karakterine sahip olan yörede step ya da bozkır bitkileri hakimdir.
Havza tabanında seyrek bitkilerden oluşan bir bozkır manzarası vardır. Yay Gölü çevresinde
ve güneydeki Örtülüakar Sazlığı’nda bataklık bitkileri geniş yer tutmaktadır. Havzadaki
bozkır bitkilerinin büyük ekosistemleri, çayır ve meralar, tarım alanları ve stepler gibi farklı
ekolojik karakterdeki habitatların varlığı, alanda zengin bir floranın oluşmasını sağlamıştır.
Tepecikler, su birikintileri, farklı karakterlerdeki taş ve su oluşumları, çeşitli su
bitkileri ile bir araya gelerek zengin kombinasyonlar meydana getirir.Yaklaşık 4 km
yüksekliğindeki Erciyes Dağı ve 1 km yüksekliğindeki sazlık olağanüstü kompozisyonlar
oluşturur.Çevreleyen dağların ve sazlığın farklı iklim koşulları zaman zaman fantastik bulut
görüntüleri oluşmasına sebebiyet verir. Sultan Sazlığı Milli Parkı ve Ramsar Alanı Ziyaretçi
Tanıtım Merkezinden, Alandaki kuş gözlem kuleleri, yürüyüş patikaları ve kulübeleri ile
gözlem yapılabilmektedir. Hem zengin biyoçeşitliliği görme şansı, hem de Erciyes Dağının
eteklerinde eşsiz bir manzara seyir keyfi sunmaktadır.
Sultan Sazlığı Milli Parkı ve Ramsar Alanı İdare ve Ziyaretçi Tanıtım Merkezi
Kompleksinde; Ziyaretçi Tanıtım Binası, Gözlem Kulesi, Kuş Rehabilitasyon Merkezi inşaatı
ve ahşap yürüyüş patikası ve kuş gözlem kulübeleri bulunmaktadır.
İdare ve Ziyaretçi Tanıtım Merkezi kompleksinde bulunan Ziyaretçi Tanıtım Merkezi
Binası 2008 yılında GEF II projesi kapsamında yöresel Mimari ile uyumlu, Kayseri taşı ve
çatıda saz bitkisi uygulaması ile yapılmıştır. İdari ofis, çok amaçlı salon ve CCTV kamera
sistemi ve projeksiyon odası bölümlerinden oluşmakta olup, Ziyaretçilere tanıtım bu
merkezde yapılmaktadır.
Milli Park alanı içerisinde su kuşlarının yoğun bulunduğu üç noktada yerleştirilen
yüksek görüntü kalitesine sahip güneş enerjisi ile beslenen ve merkezden kumanda edilebilen
CCTV kamera sistemi ile alınan görüntüler Ziyaretçi Merkezi içerisindeki iki adet 15 metre
karelik projeksiyon panolarına yansıtılmakta, alan içinin canlı görüntüleri alınmaktadır.
Projeksiyon sistemine ilave olarak interaktif projeksiyon ile de zeminde sulak alan sanal
olarak ziyaretçilere yaşatılmaktadır. İdare ve Ziyaretçi Tanıtım Merkezi kompleksinde alanla
ilgili gözlem imkanı sunmak amacıyla yapılan 3 katlı çelik konstrüksiyon üzerine ahşap
uygulama ve saz bitkisinden çatı uygulamasına sahip, özellikle engelli ziyaretçilerin
faydalanabilmeleri için çıkış ve iniş rampaları bulunmaktadır.
Sultan Sazlığı Milli Parkı İdare ve Ziyaretçi Merkezi içerisinde bulunan çok amaçlı
salonda alan ile ilgili bilgiler alınabilir. Alanda bulunan kuş türlerinin nerede ve nasıl
görüleceği ve nasıl gözlem yapılacağı hakkında bu merkezden bilgi alınması ve alan kılavuzu
almaları gerekmektedir.
Sultan Sazlığı Milli Parkı ve Ramsar Alanı içerisinde su kuşlarının yoğun bulunduğu
Eğrigöl ve Bağınaltı göllerinin kenarında yapılacak iki adet kuş gözlem kulübesine sazlık ve
bataklık alan içerisinde ulaşımı sağlayan 1056 metrelik ahşap yürüyüş patikası gelen
ziyaretçilerin sulak alan içlerine girmesi ve kuş gözlemi yapabilmelerine olanak
sağlamaktadır.
Yerel pansiyonlar konaklama imkânı sunmakta, güney sazlıklarının içinde kuş gözlemi
için kayık turları düzenlenmektedir.
Soysallı günübirlik kullanım alanı çevre düzenleme, kır lokantası ve WC yapılacaktır.
Her yıl geleneksel foto safari ve fotoğraf yarışması yapılmaktadır.Ayrıca 2013 ve devamı
yıllarda alan içerisinde atlı gezi turları düşünülmektedir.
Sultan Sazlığı, çevresinde yer alan önemli yerleşim alanlarından Niğde iline 60 km.,
Nevşehir iline 80 km., Kayseri iline 90 km mesafededir. Kayseri-Niğde karayolundan
gidilebileceği gibi Kayseri-Develi karayolundan da gidilebilmektedir. Alana gelecek olan
ziyaretçilerin Ovaçiftlik köyünde bulunan ziyaretçi tanıtım merkezine uğramaları ve alan
kılavuzu(ziyaretçi yönetimine yönelik 11 kişiye alan kılavuzluğu eğitimi verilmiştir.) almaları
gerekmektedir.
6.1.2-ALADAĞLAR MİLLİ PARKI
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Doğa Gezileri
2-Botanik Gezileri
3-Fotosafari
4-Yaban Hayatı Gözlemciliği
5-Doğa Eğitimi Programları
6-Günübirlik piknik alanları (Kapuzbaşı Şelaleleri)
7-Dağcılık (Buzul ve kaya tırmanışı)
8-Rafting (Zamantı Irmağı Yahyalı Bölgesinde)
9-Trekking
10-Kamping alanı (Yedigöller)
11-Yamaç Paraşütü (Yedigöller)
Alanla İlgili Bilgiler:
Kayseri, Niğde ve Adana İl sınırları içerisinde yer alan 54.524 Ha. lık alanda
kurulmuştur.21.04.2005 tarihli RG. İle Milli Park ilan edilmiştir.Aladağlar Milli Parkı gerçek
anlamda bir jeomorfolojik açık hava müzesidir. Yedigöller, Hacer Ormanı ve Kapuzbaşı
Şelaleleri’nin bulunduğu bölge Akdeniz iklimi ile İç Anadolu’nun step iklimi arasında bir
geçiş bölgesinde yer almaktadır. Dağ, flora ve fauna bakımından oldukça zengin bir çeşitlilik
gösterir.
Aladağlar Milli Parkı içerisinde ve yakın çevresinde; derin vadileri, eşsiz zirveleri, dik
ve sarp buzul kayalıkları, keşfedilmeyi bekleyen mağaraları, görkemli kanyonları, yaban
hayatı, ormanları, yüksek platoları, yaylaları, akarsuları, pınarları, doğal manzarası debisi ve
düşüş yüksekliği ile Türkiye’nin en büyük ve ilgi çekici pınar takım şelalelerini, şifalı bitki ve
suları ile, dağcıların, tur kayıkçılarının, rafting, kano, dağ bisikleti, yamaç paraşütü ve jeep
safari yapanların, doğa yürüyüşü meraklılarının, fotoğraf sevdalılarının, manzara aşıklarının
doğa ile ilgili her aradıklarını en kolay şekilde bulabilecekleri tek “Alternatif Turizm ve Doğa
Cenneti; Aladağlar” dır.
Aladağlar Milli Parkı son derece zengin doğal kaynak değerlerine sahip, doğa turizmi
ve doğa sporları açısından Türkiye coğrafyasından en görkemli, florası bakımından en zengin,
peyzaj olarak en güzel ve ilgi çekici doğal alanımızdır. Aladağlar, dağcılık ve trekking için
Toroslar’ın en uygun bölümüdür.
Aladağlar Milli Parkı 730 rakımdan 3756 rakıma kadar yaklaşık 3000 m.lik rakım
farkıyla muazzam bir bioçeşitlilik örneği sergiler. Derin vadileri, eşsiz zirveleri, dik ve sarp
buzul kayalıkları, mağaraları, görkemli kanyonları, yüksek platoları, doğal manzarası, yaban
hayatı, ormanları, yaylaları ile alpin bitki kuşağı içinde kalan Aladağların, bitki türleri
bakımından zengin ve ilgi çeken bir yöre olduğu bilinmektedir.
Kaya Pınarları, debisi ve düşüş yüksekliği bakımından Türkiye’nin en büyük ve ilgi
çekici Takım Şelaleleri ile doğaseverlerin her aradıklarını bulabilecekleri bir cazibe alanı,
doğa cennetidir.
Dünyanın en yüksek kaynak şelalelerinden biri olan Kapuzbaşı Şelalelerine;
Kayseri’nin halılarıyla ünlü Yahyalı İlçesinden yola çıktıktan sonra orman içinde virajlar
yaparak ilerleyen iki yol vardır. Her ikisi de sizi Kapuzbaşı Takım Şelalelerine götürür.
Kapuzbaşı Şelaleleri, 500 m2 bir alan içerisinde 5 tanesi büyük 2 tanesi küçük 7
şelaleden oluşmakta olup; Ensenin tepe (1056m) adı verilen kayadan çıkan şelalelerin beşi
tepenin doğusunda, ikisi güneyinde yer almaktadır. Aladağ zirvelerinde bulunan kar ve
buzulların erimesiyle beslenen, yaz-kış suları hiç kesilmeyen Şelalelerden doğudaki 3
şelale Takım Şelale adını alırlar ve yükseklikleriyle tanınırlar. Elif Şelalesi ile yayvan ve
dağınık olup çevresi manzara seyir yeridir. Kapuzbaşı Şelalelerinin suyu Aladağ-Aksu suları
ile birleşerek Zamantı Irmağı’na, oradan Seyhan Nehri’ne karışmaktadır.
Zamantı Irmağı Türkiye'nin rafting yapılan en önemli akarsularından biridir.
Kayseri'nin Yahyalı İlçesi'nden geçen Zamantı Irmağı, uzunluğu, su debisi, yeraltı geçişleri ve
kanyonlarının yanı sıra, profesyonel ve amatör raftingcilerin kullanabileceği parkurları olması
nedeniyle son zamanlarda ilgi odağı bir rafting parkuru durumuna geldi. İki yıldan beri rafting
turizmine kazandırılması için çalışma yapılan Zamantı Irmağı, su düzeyinin en yüksek olduğu
bahar aylarında özellikle yurt dışından gelen rafting gruplarını kendine çekmeye devam
ediyor. Zamantı Irmağı'nınnın Yahyalı İlçesi sınırları içinde kalan Yeşilköy'den başlayan
rafting parkuru, 18 kilometre uzunluğa sahip. Su debisi de rafting için oldukça elverişli olan
Zamantı, dev kanyonlar arasından geçiyor ve rafting için bu ırmağı tercih edenlere eşsiz doğal
güzellikleri görme olanağı sağlıyor. Biri 78, dişeri 92 metre uzunluğundaki iki doğal
köprünün de altından geçen parkur, rafting yapanlara ayrı bir heyecan vererek Kapuzbaşı
Şelaleri'nde son buluyor.
Seyhan Nehri'nin Toros Dağları arasında akan kolu Zamantı Irmağı'nın zorluk seviyesi
3. Irmağın Yahyalı ilçesinden geçen kısmında son yıllarda zorluk seviyesi 5-6 olan bir parkur
belirlenmiş. Bu parkur, profesyonel raftingçilere hitap ediyor. Aynı zamanda Zamantı
Kanyonu'nun mavi sularını, coşkulu şelalelerini eski su değirmenlerini keşfedebilirsiniz.
Zamantı Irmağı, Nisan-Eylül arasında rafting sporuna elverişli. Sağlık problemi olmayan 15
yaş ve üzeri herkes Zamantı'da rafting yapabilir. Ayrıca, Kayseri Valiliği Yahyalı ilçesinde
her yıl Rafting şenliği düzenleniyor.
( http://www.raftingturlari.net/zamanti_irmagi_rafting.html )
Hacer Ormanı 2750 hektar civarında olup çanak şeklinde ve kalkerli toprak yapısına
sahip olup; İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesi arasında geçiş bölgesini oluşturmaktadır. Kuzey
ve güneyinde son derece dik ve yüksekliği 3000 metrenin üzerinde genç buzul ve kayalıklar
ile çevrili vadi içerisinde Karaçam, Göknar, Sedir, Titrek kavak, Meşe türleri ile kaplı
ülkemizin en iyi doğal ormanlarındandır. Karaçam bu alanda en iyi gelişimini yaparak
literatürlere giren pos karaçam ormanını oluşturur.
Hacer Ormanında bulunan 4 su kaynağının en önemlisi orman merkezinde bulunan ve
çevresi kamp alanı olarak değerlendirilen Soğuk Pınar’dır.Yeşilin bin bir tonunun hakim
olduğu eşsiz ormanları ve jeolojik yapısı ile Hacer Ormanı ve Hacer Vadisi, doğa tutkunları
için dağ yürüyüşü, mağaracılık ve dağcılık gibi doğa sporlarında ilgi çeken merkezlerden
biridir.
Hacer Vadisinden hemen sonra ulaşılan 3000-3500 metre rakımlı bir vadide bulunan
Yedigöller; Aladağların en yüksek, en geniş ve en güzel platosu ve peyzaj alanıdır. Adını
plato üzerinde bulunan 7 buzul gölünden almıştır. Göller yağmur, kar ve buzul suları ile
beslenmektedir. Yedigöller, Türkiye’nin en önemli doğa yürüyüş alanlarından biridir. Yüksek
dağ bitlileri buzul ve buzul kayacıkları, çepeçevre dağ zirveleri ve buzul gölleriyle Yedigöller,
yaz mevsiminde eşsiz bir dağ manzarası ortaya koyar.Yedigöller Mevkiinde önce
buzullaşmanın, daha sonra da eriyebilen taşların etkisi sonucu küçük çukurlar meydana
gelmiştir. İlkbahar sonu ve yaz başlarında gerek karların erimesi, gerekse yağmur yağışları ile
burada çok sayıda göl oluşmaktadır.Yedigöller, buzul ve kaya tırmanışı, doğa yürüyüşü,
yamaç paraşütü, kamping alanı ve turizm ekonomisi açısından çok güçlü bir potansiyele
sahiptir.
Yaban hayatı sakinleri olarak yörede yaban keçisi, vaşak, sansar, tilki, kurt gibi
hayvanlara, kuş türü olarak ur kekliği, kınalı keklik, kartal, şahin gibi türlere rastlanmaktadır.
Her yıl geleneksel foto safari ve fotoğraf yarışması yapılmaktadır. Ziyaretçi yönetimi
kapsamında 19 kişiye alan kılavuzluğu eğitimi verilmiştir.
Aladağlar, dağcılık ve trekking için Torosların en uygun bölümüdür. Tırmanışlar için
en uygun yollar Çamardı ilçesindeki Demirkazık ve Çukurbağ köylerinden başlar. Emli
Vadisi ve Sokulupınar durak yerlerinde kurulan çadırlarda konaklanır. Çelikbuyduran yokuşu
ve Yedigöller platosu aşıldıktan sonra Hacer vadisi- Soğukpınar ve Kapuzbaşı Şelaleleri ile
son bulan yürüyüş ve tırmanışlar ortalama 4-5 gün sürmektedir. Ayrıca Kapuzbaşı
Şelalelerinde Günübirlik Kullanım Alanı bulunmaktadır.
Kayseri-Kapuzbaşı Şelaleleri 175 km dir. Aladağlar Milli Parkı Kapuzbaşı Şelaleleri
bölgesine ulaşım Kayseri İli Yahyalı İlçesinden minibüsler ile sağlanabilir. Ayrıca Aladağlar
Milli Parkında helikopter iniş pisti bulunmaktadır.
6.1.3-DEREBAĞ ŞELALESİ TABİAT PARKI
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Piknik Alanı
2-Manzara Seyir
3-Doğa yürüyüşü
Alanla İlgili Bilgiler:
Tabiat parkı; Kayseri’nin güneyinde kurulmuş olan Yahyalı ilçesinin Derebağ
Kasabası Çağlayan mahallesinde bulunmaktadır Orta Toroslar’ın Orta Anadolu’ya uzandığı
mevkide bulunan Derebağ Kasabası’nın üç tarafı dağlarla çevrilidir. Bu yönü ile Derebağ
Kasabası, Akdeniz bölgesinin bittiği İç Anadolu Bölgesinin başladığı yerlerden birisidir.
Yahyalı ilçesinin Derebağ kasabasının etrafı dağlarla çevrili olup, kuzey ve
kuzeybatısında Niğde (Çamardı-Dündarlı), güney ve güneybatısında orta Toroslar
(Aladağlar), doğusu ve kuzeydoğusunda ise Yahyalı ve bulunmaktadır. Tabiata parkı yeri
mevki olarak Yahyalı ilçesinin 10 km güneybatısında yer almaktadır. 11.07.2011 tarihinde
tabiat parkı ilan edilmiştir.
Saha üç tarafı dağlarla çevrili bir vadi içerisinde yeralmaktadır. Sınırları ormanlık ve
sarp kayalık araziyle çevrilidir .Planlama alanı büyüklüğü 17,00 Ha olarak tespit edilmiştir.
Kullanım alanı içerisinde en yüksek rakım 1430 m ile manzara seyir noktasının bulunduğu
alan, en alçak rakım ise 1300 m ile dereden geçmektedir.
Şelalenin debisi mevsime bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Kar sularının
erimesiyle ilkbahar ortalarından sonbaharın ortasına kadar yüksek debiyle akan şelale, kış
aylarında çok düşük bir debi göstermektedir.
Tabiat parkında içme ve kullanma suyu olarak kullanılacak olan şelale suyu ihtiyacı
fazlasıyla karşılamaktadır. Planlanan tesislerin su ihtiyacı öncelikli olarak bu kaynaktan
sağlanacaktır.
Bazı mevcut tesisler ile saha işletmecilik anlamında ziyaretçilere açıktır. Derenin her
iki yanı yürüyüş yolları ve seyir teraslarıyla donatılmıştır.
Tabiat parkına yerine sadece Yahyalı ilçesi üzerinden ulaşım mümkündür. Tabiat
parkı-Yahyalı arasındaki ulaşım vadiden veya dağ eteğinden devam eden asfalt yol ile
sağlanmakta ve bu yol üzerindeki sapaktan devam edilerek sahanın girişine ulaşılmaktadır.
Sahaya Kayseri merkezden iki farklı yolla ulaşılabilir: Erciyes Dağı-Develi İlçesi
güzergahından 93 km, İncesu İlçesi-Yeşilhisar İlçesi güzergahından ise 118 km mesafededir
6.1.4-HÜRMETÇİ SAZLIĞI SULAK ALANI
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Kuş gözlem imkanı
2-Geleneksel hayvansal ürünler (Manda yoğurdu, kaymak, tereyağı)
3-Yılkı Atları, İnsan-leylek-köy bütünleşik değeri gözlemleme imkanı,
4-Doğa Fotoğrafçılığı
5-Doğa Gezileri
Alanla İlgili Bilgiler:
Hürmetçi Sazlığı Kayseri İli Hacılar ve İncesu İlçeleri sınırları içerisinde
kalmaktadır.Kayseri İlinin 13 km batısındadır.Güneyinde Erciyes Dağı, güneybatısında ise
Sultan Sazlığı yer almaktadır.
Ekolojik Alan 2616 ha, Özel Hükümlü Alan 4209 ha, Sulak Alan 408 ha, Tampon
Alan 15712 Ha’dır. 20.06.2006 tarihinde Sulak Alan ilan edilmiştir.
Hürmetçi Sazlığı sazlıklar, bataklık, ıslak çayırlar gibi önemli sulak alan ekosistemleri
ile Karasal ekosistemlerden oluşmaktadır.
Sulak alan habitatı mevsimsel olarak suyun bulunduğu alanın daralıp genişlediği sığ
bir tatlısu gölü, sulak çayırlar ve sazlıklardan oluşmaktadır.Alan gerisinde geçmişte daha
geniş yer kaplayan su yüzeyinin suyun gerilemesi ile oluştuğu tahmin edilen tuzcul bozkırlar
yer almaktadır.Ayrıca civardaki tepelerde bozkır habitatı yer almaktadır.Göl kısmı gerek su
kuşlarının temel habitatlarından birisini oluşturması gerekse bu kuş türlerinin besinleri olan
balıkların üremesi için uygun habitatlar oluşturan su içi bitkilerini barındırması açısından
önemlidir.Alanda yer alan diğer bir habitat tipi ise sulak çayırlardır.Bunun yanısıra alan içinde
yerleşim yerleri, tarım alanları, ve sanayi sitesi gibi arazi kullanımları mevcuttur.
Hürmetçi Sazlığı, eski yöresel adıyla Karasaz, sazlık, bataklık ve ıslak çayırlar gibi
önemli sulak alan ekosistemlerinden oluşmaktadır. Avrupa, Asya ve Afrika kuş göç yolu
üzerinde bulunmasından dolayı da Dünya ölçeğinde küresel öneme sahiptir. nesli tehlike
altında olan türler arasında bulunan toy, turna, kara leylek, angıt, kaşıkçı, bıyıklı sumru,
mahmuzlu ve sürmeli kızkuşu türlerinden bir kısmı bölgede göç döneminde görülmekte, bir
kısmı ise bölgede üremektedir. Hürmetçi Sazlığı, Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları
listesinde yer almaktadır.Yaban hayatı açısından ise; yılkı atı, gelengi, kurt, tilki, porsuk,
gelincik, kır tavşanı gibi memelilerin bölgede üremesi ve barınması bölgenin önemini daha da
artırmaktadır. Bölgenin bu doğal yaşam özelliklerinden dolayı her yıl birçok yerli ve yabancı
kuş ve kelebek gözlemcisi, bilim adamı ve doğaseverler Hürmetçi Sazlığını ziyaret
etmektedir.
Hürmetçi Sazlığı Sulak Alanı ve çevresinde Bakanlığımızın «Leylekler Yuvasız
Kalmasın Projesi» kapsamında 32 adet yapay leylek yuvası bulunmaktadır.
Kayseri İlinin 13 Km. güneybatısında yeralmaktadır. Hürmetçi Sazlığı içerisinden,
Kayseri Organize Sanayi Bölgesi’ni kestirme bir şekilde Niğde-Adana karayoluna bağlayan
yolun(Kayseri Güney Çevreyolu) inşaat çalışmaları devam etmektedir.
6.1.5-TUZLA (PALAS) GÖLÜ SULAK ALANI
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Kuş gözlem imkanı
2-Doğa Fotoğrafçılığı
3-Çamur Banyosu (Haziran-Temmuz-Ağustos Ayları)
4-Doğa Gezileri
5-Geleneksel tuz çıkarımı gözlemleme imkanı,
Alanla İlgili Bilgiler:
İç Anadolunun tek tuzlu gölüdür.25-35 km’lik büyüklüğüyle Tuzla gölü Kayseri’nin
40 Km kuzeydoğusunda bulunan Sarıoğlan İlçesindeki Palas Ovasının (Gölova-ÜzerlikÖmerhacılı Köyleri), bir parçasıdır. Barındırdığı önemli biyoçeşitliliğiyle 1993 yılında
1.derecede sit alanı statüsü kazanan Tuzla (Palas) Gölü ve çevresi,M.Ö. 2000 yılının başından
itibaren günümüze Hititlerden Osmanlılara kadar bir çok medeniyetin önemli ticaret yollarını
ve yerleşme alanlarından birini oluşturmuştur. Günümüze kadar ayakta kalmayı başarmış olan
Sultanhanı gibi birçok han, kervansaray cami ve külliyenin de bölgede bulunması, sit alanı
statüsü kazanmasının önemini doğal güzelliği ile beraber artırmıştır.
Küçük ada parçalarıyla çok geniş bir alana yayılan göl, kuzeyinde büyük bir set gibi
duran tepeleriyle Kızılırmak’tan ayrılmaktadır. Bu kadar geniş ve farklı yaşam alanlarına
sahip olmasıyla göl, zengin bir biyoçeşitliliği oluşturmaktadır. Çöküntü ovası karakterinde
olan Palas Ovası kendisini çevreleyen tepeler nedeniyle de kapalı havza özelliğindedir.
Tuzla gölünün çevresi çamurluk alan, tuzcul bitki bozkırları, tatlı su düzlükleri, sazlık ,
bataklık, kayalık ve tepelerle çevrilidir. Tuzla Gölü ve çevresinde farklı ekosistemlerin bir
arada bulunması, birçok ekoturizm faaliyetlerinin bölgede gelişmesini olanaklı kılmıştır.Bir
çok yerli ve yabancı kuş ve kelebek gözlemcisi,bilim adamı ve doğasever, kuşları,
kelebekleri, memeli hayvanları ve bitkileri gözlemlemeye Tuzla Gölü ve çevresine
gelmektedir.Bölgede bunun yanında doğa fotoğrafçılığı ve doğa sporları gibi ekoturizm
olanakları da bulunmaktadır.
Öte yandan Selçuklular zamanından kalmış Ulu Cami, Sultan Hanı, Kızılırmak
üstünde yer alan Şahruh Köprüsü ve Girinci Köyü’nün
yaylasındaki mağaralar turizm
olanakları sunmaktadır.Bu tarihi mekanlar ve çamur banyosunu kapsayan bir turizm turunun
halka yeni gelir getirebileceğini yöre halkı tarafından ifade etmişlerdir.Haziran,Temmuz ve
Ağustos aylaraında yapılabilen çamur banyosu için yöre halkı, gölün batısındaki çamurluk
alanları tercih etmektedir.çamurdan yararlanmak üzere 10 adet 20 yatak kapasiteli bungalov
evleri inşaat yapım aşamasındadır.Dolayısıyla konaklama imkanı bulacak olan tesis aynı
zamanda lokanta,toplantı salonu, sosyal tesis alanı, aile park alanı, 2 adet çamur banyo
havuzları ve duş kabinleri, şelale, dinlenme alanları, çocuk oyun alanları, spor alanlarının
bulunmasıyla ziyaretçilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek kapasitededir.Ayrıca bulunduğu
sosyal dinlenme alanı, bambu evleri,kuş gözetleme kuleleri ve otopark hizmetlerini de
sunmaktadır.
Tuzla Gölü kayseri Sarıoğlan karayolunun ve demiryolunun kuzeybatısında
kalmaktadır. Ayrıca Kayseriye hava ulaşımını sağlayacak bir adet havaalanı (Erkilet
Havaalanı) da mevcuttur
6.1.6-ALADAĞLAR YABAN HAYATI GELİŞTİRME SAHASI
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Doğa Gezileri
2-Manzara seyir terasından yaban hayatı gözlemciliği (Yaban Keçisi, Ur Keklik, Vaşak)
3-Fotosafari
4-Av turizmi
5-Botanik Gezileri
6-Trekking
7-Dağcılık
Alanla İlgili Bilgiler:
Aladağlar Yaban Hayatı Geliştirme Sahası Toros Dağlarının kuzey ,Kayseri İlinin ise
güney kısmında kalmaktadır. Aladağlar YHGS ortalama rakımı 2200 m. civarında olup,
derin vadilerden ve tepelerden oluşmaktadır. En yüksek yeri 3761 m. rakımlı tepe , en düşük
yeri ise 1600 m. ile Köşk Deresidir .Saha genelde sarp ve kayalık olup, yer yer sarp derin vadi
ve tepelerden oluşmaktadır.
Alan içindeki farklı yükseklikler, sert ve yalçın topografya sebebiyle zengin flora ve
faunadan oluşan habitat çeşitliliği meydana gelmiştir.Saha Yaban Keçisi , Urkeklik ,Vaşak
gibi fauna türleri ile1600 metreden 3700 metreye kadar bir yükseltiler arasında olması
nedeniyle birçok bitki türünü barındırmaktadır.Alan içerinde dik kayalık yamaçlar mevcut
olup göresel açıdan bir zenginlik oluşturmaktadır.
Kayseri İl Merkezine (Erciyes Dağı-Develi-Yahyalı üzerinden) 100 km., Yahyalı
İlçesine 25km., Kayseri-Adana Devlet Karayoluna (D 805) 135 km. mesafededir.
6.1.7-ERCİYES DAĞI
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Kış Sporları Aktiviteleri (Alp Tarzı Kayak, Snowboard (Kar Sörfü), Telemark (Dönüş
Kayağı), Serbest Stil Kayak, Kayak Turları, Helikopter Kayağı, Cross Country (Kuzey
Disiplin Kayağı), Biathlon, Kar Uçutması, Kar Kızağı, Snow Tubing (Şişme Plastik Kızak),
Kar Raftingi, Kar Motoru, Buz Pateni, Kar Ayakkabılı Arazi Yürüyüşü)
2- Yaz Sporları Aktiviteleri; (Golf, Dağ Yürüyüşü /Trekking, Tırmanma, Dağ Bisikleti,
Paragliding & Hang-gliding (Uçurtma), Paraşüt, At sırtında Gezinti, Yaz toboggan (kızak)
yolu, Dağ Planörü, Uçurtma sörfü)
3- Doğal manzaralı bölgelere kurulmuş lokantalarda manzara seyir imkanı,
4-Doğa fotoğrafçılığı
Alanla İlgili Bilgiler:
Kayseri il merkezinin güneyindedir. 3916 m. yükseklikte devamlı kar ile kaplı iç
Anadolu bölgesinin en yüksek dağı olan Erciyes’in tarihini jeologlar 20 milyon yıl öncesine
kadar götürürler. Eskiden bir yanardağ iken şimdi tamamen sönmüştür.
Erciyes Dağı Kış Sporları Turizm Merkezi Planlama çalışmaları çerçevesinde
uluslararası bir kayak merkezi oluşturarak dünya, ülkemiz ve şehir insanlarının
yararlanabileceği yüksek standartlı bir merkez oluşturmak amacı ile projelendirilmiştir.
6.1.8-YAMULA BARAJI:
Gerçekleştirilebilecek Doğa Turizmi Faaliyetleri:
1-Baraj üzerinde teknelerle baraj turları yapılabilme imkanı,
2- Barajdaki rüzgarın
düzenlenmesi,
yelken yarışları için uygun olması nedeniyle yelken yarışları
3-Mesire ve piknik alanları,
4- Barajda sportif amaçlı amatör olta balıkçılığı yapılabilme imkanı,
Alanla İlgili Bilgiler:
Kayseri Şehir Merkezinin 30 km kuzeybatısında Kızılırmak nehri üzerine kurulmuş
enerji ve sulama amaçlı Türkiye’ nin önemli projelerinden birisidir. Yamula Barajı 82 milyon
metrekarelik bir yüzeye 65 kilometrelik bir kulvara ve 3 milyar metreküp bulunan bir su
kütlesidir