PDF - Journal of Neurological Sciences

Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
Journal of Neurological Sciences [Turkish]22:(3)# 39; 274-282, 2005
http://www.jns.dergisi.org/text.php3?id=45
Research Article
The Evaluation of Blink Reflex Responses and Recovery Curves in Patients With
Blepharospasm
Şevki ŞAHİN1, Meral KIZILTAN2, Devran TAN3
1
T.C Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
3
T.C Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
2
Abstract
Objective: We aimed to study that the change in blink reflex excitability is related to their
clinical presentations in patients with blepharospasm.
Material and Methods: In this study, the data on 39 blepharospasm cases were compared
with 22 healthy persons as control group. For that purpose, the electrical elicited blink reflex
(BR) data of the study and control groups, R1(response 1), R2 (response 2) latency, R2 field
and BR-R2 recovering function parameters resulting from the stimulations with 200-400-600800-1000 ms interstimulus intervals were utilized.
Results: We found that there was no difference in R1 and R2 latency values between the
study and control groups while R2 field was found to increase in the study group compared to
the control group ( R2 field in the study group: 8.17±7.14, in the control group: 3.60±1.6 p
Conclusion: We found that the BR excitability is higher in patients with blepharospasm than
in the control groups. But, this was not related to the patients’ clinical presentations.
Keywords: Blepharospasm, blink reflex, recovery curves
Blefarospazm Olgularında Göz Kırpma Refleksi Yanıtları ve Toparlanma Eğrisinin
Değerlendirilmesi
Özet
Amaç: Blefarospazm olgularında göz kırpma refleksi uyarılabilirliğindeki değişimin,
olguların klinikleri ile ilişkisinin gösterilmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metot: Bu çalışmada 39 blefarospazm olgusu ve 22 sağlıklı bireyin elektriksel
göz kırpma refleksi (GKR) verilerinden, Response 1 (R1) ve Response 2 (R2) latansları ile R2
alanı ve 200–400–600–800–1000 ms aralıklarla ikili uyaran verilerek elde edilen GKR-R2
toparlanma eğrilerinden yararlanılmıştır.
274
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
Bulgular: Çalışmamızda; hasta ve kontrol grubunda R1 ve R2 latans değerleri açısından
anlamlı fark bulunmadı. Buna karşın R2 alanı hasta grubunda ileri derecede büyümüş olarak
bulundu
(Hasta
grubu
R2
alanı:8.17±7.14,
Kontrol
grubu:
3.60±1.6
p
Sonuç: Blefarospazm olgularında kontrollere göre GKR uyarılabilirliği artmış olarak
bulunmuştur. Ancak bu durumun olguların klinik özellikleri ile bağlantısı gösterilememiştir.
Anahtar Kelimeler: Blefarospazm, göz kırpma refleksi, toparlanma eğrisi
Giriş
Blefarospazm (BS); göz çevresi kasların
istem dışı kontraksiyonları ile şekillenen
bir fokal distoni tipidir. Blefarospazm
sekonder
ve
semptomatik
distoni
tablolarıyla birlikte de görülebilir 1.
Sekonder blefarospazm olgularının bir
bölümünün
öyküsünde
nöroleptik
2
kullanımı söz konusudur .
BS’ da multisinaptik bir refleks olan göz
kırpma refleksinin (GKR) elektrofizyolojik
olarak
incelenmesi
hastalığın
etyopatojenezine dair önemli ipuçları verir
15,17
. Supraorbital sinirin elektriksel
uyarımı ile orbikülaris okuli kasından elde
edilen R1 (Response 1); daha stabil olarak
düşünülen,
pons
orta
kısmındaki
oligosinaptik iletinin elektrofizyolojik
karşılığıdır. R2 (Response 2) ise yine
supraorbital sinirin uyarımıyla bilateral
GKR olarak ortaya çıkar. R2; aynı beyin
sapı yarımındaki trigeminal spinal traktus
yoluyla pons ve medulla oblongotanın
dorsolateral kısmı boyunca aşağı inen alt
spinal trigeminal nükleusuna kadar ulaşıp
çapraz yapıp, hem ipsilateral hem de
bilateral fasial sinir motor nöronlar
(FSMN) ile bağlantı kuran bir döngünün
yanıtıdır 12,4.
Daha önce çeşitli distoni tiplerinde yapılan
çalışmalarda
elde
edilen
GKR-R2
alanındaki büyümenin ve toparlanma
eğrisindeki yüksek değerlerin; FSMN’ın
artmış uyarılabilirliğine, bir başka deyişle
FSMN
üzerindeki
suprasegmanter
inhibisyonun azalmasına işaret ettiği
düşünülmüştür. Ne var ki bu bulgular her
kraniofasiyal distoni olgusunda mevcut
değil veya aynı şiddette değildir 6,10.
Bu çalışmada, blefarospazm olgularında,
sağlıklı
kontrollere
göre
GKR
parametrelerindeki değişiklikleri saptamak
ve bunların hastalığın klinik özellikleri
ilişkili olup olmadığının ortaya konulması
amaçlanmıştır.
Metot
Bu çalışmada; 1993–2004 yılları arasında
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi EMG
laboratuvarında incelenen ve hareket
bozuklukları polikliniğince takip ve
tedavileri sürdürülen 39 BS olgusu ile 22
sağlıklı gönüllü deneğe ait veriler
değerlendirilmiştir.
Çalışma
İ.Ü.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Etik Kurulunca
onaylanmış ve hem olgu hem de kontrol
gurubundaki
bireyler
Helsinki
Deklarasyonu normlarına göre hazırlanmış
‘’olur formuyla’’ bilgilendirildikten sonra
çalışmaya alınmıştır.
Çalışma grubu; yaşları 28–70 arasında
değişen 15 erkek–24 kadın olgudan,
kontrol grubu ise; yaşları 22–62 arasında
değişen, 10 erkek–12 kadın sağlıklı
bireylerden
oluşturulmuştur.
Kontrol
grubu; yaş ve cinsiyet dağılımı hasta
grubuna yakın olan ve öncesinde herhangi
bir dahili veya nörolojik hastalığı olmayan
gönüllülerden oluşturulmuştur.
Elektrofizyolojik
incelemeler
klinik
bilgilerden habersiz aynı kişi tarafından;
Dantec
counterpoint
2
MK
275
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
Elektromyografi
(EMG)
aleti
ile
yapılmıştır.
Kayıtlar
sırtüstü
yatar
pozisyonda yüzeyel gümüş-gümüş klorür
elektrotlarla yapılmıştır. Aktif elektrot
Orbicularis Occuli kasının orbital kısmının
ortasına, referans elektrotu ise rima
occulinin 2cm dışına yerleştirilmiştir.
GKR için; supraorbital bölgede cilt
üzerinden, eşik değerin 2,5–3 katı
şiddetiyle (8-14mA) uyarım yapılmış ve
tüm kayıtlar, cihazının veri bankasında
depolanmıştır.
GKR kayıtlarında kullanılan parametreler,
süpürme hızı: 50–200 ms, yüksek frekans
filtresi: 1kHz, düşük frekans filtresi: 20 Hz
ve amplitüd duyarlılığı: 50–100 µV değer
olarak ayarlanmıştır.
Her iki grupta; GKR’ nin R1 ve R2
latansları tek uyarı verilerek ekran
üzerinden kürsorla okunmuştur. GKR
toparlanma değerlerini elde etmek için,
200,400, 600, 800, 1000 ms aralıklarında
iki uyarılar verilerek; birinci (şartlayıcı)
uyarı ile ikinci (test) uyarıya verilen
cevaplar kaydedilmiştir. Her bir uyarı
aralığı için 2- 4 ayrı uyarı verilmiş ve
cevapların ortalamaları alınmıştır. Refleks
uyumunun önlenmesi amacıyla uyarılar
rasgele olarak ve her bir seri için en az 1
sn. beklenerek verilmiştir. Toparlanma
eğrisi; yatay koordinatında; uyarılar
arasında geçen zaman, dikey koordinatında
ise ikinci uyarıyla elde edilen yanıtın, ilk
uyarıyla elde edilen yanıta oranlanmasıyla
elde edilen yüzdesel değerlerin yer aldığı
bir
fonksiyon
doğrusu
şeklinde
oluşturulmuştur (R2 alan:I uyarı / R2
alan:II.uyarı). R2 alan değeri ise; EMG’nin
kürsoru ile ekranda R2 yanıtının genişliği
taranıp, mikrovolt x miliamper (µVxmA)
türünden elde edilmiştir. Resim-I’de bir
olguya ait spontan poligrafik EMG kaydı
ve ikili uyarı sonrası elde edilen R1 ve R2
yanıtları görülmektedir (Resim-I).
Resim 1: A. 66 yaşında 10 yıldır blefarospazm tanısıyla takipli olgunun ( olgu no:26 ) spontan poligrafik EMG
kayıtlarında artmış göz kırpma aktivitesi görülmektedir. B. 800 ms aralığında verilen ikili uyarı ile Sol
Orbicularis occuli ( O oc ) ve sağ O.oc kaslarından kayıtlanan R1 ve R2 ( daire içerisinde gösterilmiştir.)
yanıtları görülmektedir.
Hastalık sürelerine göre olgular 3 yıldan
az, 3–10 yıl arası 10 yıl ve üzeri olmak
üzere 3 gruba ayrılmıştır. Hastaların
maluliyet dereceleri ‘’Görme Fonksiyon
Skalası’’ na göre: 1. Körlük; görme
yetisinin tam kaybı 2. Bağımlı; dış ortamda
yardıma muhtaç 3. Bağımsız; işlevler
zayıf, yalnız dışarı çıkabilir, okuma
imkânsız 4. Bağımsız; orta derecede
işlevsel, kısa süreli okuyabilir, çalışamaz 5.
276
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
uyumsuz; çalışabilir, araba kullanamaz 6.
Normal; tam zamanlı normal aktivite
şeklinde gruplara ayrılarak belirlenmiştir.
GKR’ ne ait elde edilen bu parametreler,
hastaların cinsiyeti, hastalık süreleri,
semptomların dağılımı ve tetikleyici
faktörler (hastalık öncesi dönemde
nöroleptik kullanımı, göze ait geçirilmiş
travma ve enfeksiyon) gibi özellikler ile
karşılaştırılmıştır.
Verilerin değerlendirilmesinde SPSS for
Windows 10.0 istatistik paket
programından yararlanılmıştır.
Karşılaştırmalarda Student’s t, Mann
Withney U ve Fisher Exact testleri
kullanılmış, p
ise 40.8 [SS:12.4] (erkek/kadın: 10/12)
olarak saptanmıştır.
Hastalık sürelerine göre 3 gruba ayrılan
olguların hastalık süresi ortalaması 3.28 yıl
olup süre aralığı, 3 ay–22 yıl arasında
değişmektedir.
Görme Fonksiyon Skalası’na göre
malûliyetleri belirlenen hastaların 7’ sinde
(%17,9) skor 1; 16 ‘ sında (%41) skor 2;
geri kalan 16’sında ise skor 3–4.5 arasında
birbirine yakın oranlarda dağılım
göstermekteydi. Çalışma grubunda 10
olgunun (%25,6) öyküsünde hastalık
öncesi dönemde nöroleptik ilaç kullanımı
vardı. Bir diğer 10’unda (%25,6) ise daha
önceden göze ait geçirilmiş enfeksiyon,
travma vb. öyküsü mevcuttu.
Sonuçlar
Çalışma grubunun yaş ortalaması 51.3
[Standart Sapma (SS):10.8], (erkek/kadın:
15/24), kontrol grubunun yaş ortalaması
Çalışma ve kontrol grubu arasında R1 ve
R2 latans değerleri açısından anlamlı
farklılık olmamakla beraber, çalışma
grubunda R2 alanı anlamlı düzeyde büyük
bulunmuştur (Tablo-I).
Çalışma grubunda cinsiyetler arasında; R1
ve R2 latans ve R2 alan değerleri açısından
istatistiksel olarak anlamlı bir fark
bulunmamıştır (Tablo-II).
Hastalık süresi ile R1, R2 latans ve R2 alan
değerleri arasında anlamlı istatiksel ilişki
bulunmamıştır (Tablo-III).
277
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
BS ortaya çıkışından önceki dönemde
çeşitli nöroleptik ilaç alımı öyküsü olan 10
olgu ile olmayan diğer olguların R1 ve R2
latans ve R2 alan değerleri arasında
istatiksel olarak anlamlı bir farklılık
saptanmamıştır (Tablo-IV).
Öyküsünde, gözde kurumayla seyreden
hastalıklar, göze yönelik geçirilmiş travma
ve katarakt operasyonu gibi göz sorunları
olan 10 olgu ve olmayan 29 olgu arasında
GKR parametreleri açısından anlamlı
farklılık saptanmamıştır (Tablo-V).
Otuz fokal, 9 segmental tutulumu olan
(ağız çevresi ve servikal bölgeye yayılım)
olgular arasında R1, R2 latans ve R2 alan
değerleri bakımından istatistiksel olarak
anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (TabloVI).
278
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
Çalışma grubunda 200–400–600–800–
1000 ms uyarı aralıklarında elde edilen R2
alan değerleri, yani toparlanma
yüzdelerinin her biri, kontrollere göre
istatiksel olarak anlamlı derecede yüksek
bulunmuştur. Ortalamalara değerlere
bakıldığında ise hasta ve kontrol grubu
arasındaki bu farkın 200 ms aralığında en
yüksek, 1000 ms aralığında ise en düşük
düzeyde olduğu görülmüştür (Tablo-VII).
Çalışma ve kontrol grupları için ayrı ayrı
GKR-R2 toparlanma eğrileri
oluşturulmuştur. Çalışma grubunda
toparlanma eğrisinin kontrol grubuna göre
yüksek değerlerde seyrettiği izlenmiştir
(Grafik- I).
279
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
Tartışma
Göz kırpma refleksi (GKR) afferentini
trigeminal sinirin efferentini ise fasial
sinirin oluşturduğu ve orbikülaris okuli
kasının
kontraksiyonuyla
oluşan
polisinaptik bir reflekstir. 1989’dan
itibaren elektriksel uyarılmış GKR
çalışmaları,
Kimura’
nın
yaptığı
çalışmalarla beyin sapı internöronlarındaki
artmış uyarılabilirliği yansıtması açısından
önemli bir elektrofizyolojik inceleme
niteliğini kazanmıştır 16.
Fokal distoniler içerisinde %1,3’lük kısmı
oluşturan blefaospazmın (BS) esansiyel
formu; diğer sekonder nedenler
dışlandığında istemsiz göz kapağı
kasılmalarına neden olan en önemli
hastalıktır 7,14,18,21. Esansiyel
blefarospazma %49 kuru göz, %8 oranında
ise diğer nörolojik hastalıklar eşlik
edebilir. Grandas ve ark. larının 264 BS
olgusundan oluşan geniş serilerinde, %5.3
oranında nöroleptik kullanımını etiolojik
neden olarak düşünmüşler ve bu olguları
tardiv BS olarak sınıflamışlardır 13. Bizim
serimizde 39 olgunun 10’da (%25.6)
nöroleptik kullanımı sorumlu faktördür. Bu
oran yüksek olmakla birlikte vaka sayısının
az olması nedeni ile genel oranı
vermeyeceği açıktır.
BS’ın oluşum mekanizmasında bu gün için
kabul edilen teori; bazal gangliyonlardan
ve beyin sapı fasial motor nöronlarından
(FSMN) eksitatör çıktıların bozulması
şeklindedir3,5,8,11. Blefarospazmda GKRR2 yanıtının boyutlarındaki büyüme
FSMN’ın artmış uyarılabilirliğine, ikili
uyaranla elde edilen toparlanma
fonksiyonundaki artışın ise GKR döngüsü,
dolayısıyla da FSMN üzerine olan
suprasegmanter inhibisyonun azalmasına
bir kanıt olarak gösterilmiştir. Diğer bir
deyişle, aynı taraf R2 alan değerlerindeki
büyümenin GKR döngüsü içinde yer alan
FSMN’ın, toparlanmasındaki artışın bu
döngü üzerinde etkili olan internöronların
yönlendirici nitelikleri ile ilgili olduğu ileri
sürülmektedir 24. Ancak bu bulgular her
kraniofasiyal distoni olgusu için geçerli
değildir 6,10. Bizim çalışmamızda R1,R2
latanslarında kontrol grubuna göre fark
bulunmamıştır. Bu veri GKR döngüsünün,
dolayısıyla bu yol boyunca yer alan
oluşumların BS olgularında yapısal olarak
etkilenmediğini, yani bu döngülerin sağlam
olduğunu göstermektedir. FSMN’ın artmış
uyarılabilirliğini yansıttığı düşünülen R2
alanı ise çalışma grubunda kontrollere göre
ileri derecede büyümüş olarak
bulunmuştur. Berardelli ve ark. 16 olgu ve
10 normal bireyi karşılaştırdıkları
çalışmalarında blefarospazmı olan
bireylerde GKR, R1 ve R2 latanslarını
normal bulmalarına karşılık, bu cevapların
genlik ve sürelerinin (boyutlarının) kontrol
grubuna göre büyük olduğunu
belirtmişlerdir 4. Benzer bulgu diğer
araştırıcılar tarafından da belirtilmekle
beraber Eekhof ve ark. olgularının ancak
2/3’de bu durumu saptamışlardır 6,10.
Çalışmamızda öyküsünde nöroleptik
kullanımım olan (tardiv olgular) ve diğer
olgular iki ayrı grup olarak GKR
parametreleri açısından karşılaştırılmış ve
iki grup arasında anlamlı fark
saptanmamıştır. Literatürde olguları bu
açıdan karşılaştıran bir çalışmaya
rastlanmamıştır.
Hastalık süresi, maluliyet derecesi ile de
GKR parametreleri arasında anlamlı ilişki
tespit edilmemiştir.
GKR’ nin ikili uyaran tekniği ile elde
edilen toparlanma fonksiyonunun
incelendiği çeşitli çalışmalara bakıldığında
geniş bir nörolojik bozukluk yelpazesi
görülmektedir. Parkinson hastalığında,
fokal, segmental veya jeneralize
distonilerin içinde yer aldığı çeşitli
tablolarda, hemifasiyal spazm, düzelmemiş
periferik yüz felci, Gilles de la Tourette
sendromu, olivo-ponto-serebellar atrofi
gibi hastalıkların yanısıra küme
başağrılarında da R2 yanıtının hızla erken
toparlandığı bildirilmiştir 8,9,10,11,14,20,22,24.
Bizim çalışmamızda ikili uyaranlarla;
280
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
kontrol grubundaki bireylerde şartlayıcı
uyarıdan sonra verilen test uyarı ile
inhibisyon oluşmuş, bu inhibisyonun ancak
1000 ms. gibi büyük uyarı aralıklarında
azalıp başlangıç düzeyine yaklaştığı
görülmüştür. BS olgularında ise incelenen
tüm uyarı aralıklarında kontrol grubuna
göre anlamlı olarak inhibisyonun çok
azaldığı bir başka deyişle R2 alanlarının
daha erken toparlandıkları görülmüştür.
Çalışma grubu tek tek değerlendirildiğinde
39 olgunun 34 ‘ünde (%87,1) erken
toparlanmanın olduğu ve sadece 5 olguda
(%12,8) bu durumun olmadığı
görülmüştür. Nakashima ve ark. GKR
toparlanma eğrisi yöntemini uyguladıkları
çalışmalarında artmış internöronal
eksitabilitenin varlığına işaret etmişler ve
bu durumun tortikollisde saptanabilirken,
kol distonilerinde saptanmadığını
bildirmişlerdir. Bu bulguyu GKR üzerinde
modüle edici etkisi olan internöron ağının
sadece BS’da değil diğer bazı distonilerde
de belirli ölçülerde bozulabileceği
yorumuyla açıklamışlardır 19.
Kaynaklar
1) Albin RL, Young AB. The functional
anatomy of basal ganglia disorders. Trends
Neurosci 1989; 12: 366-375.
2) Berardelli A, Rothwell CJ, Day BL,
Marsden
CD.
Pathopyshiology
of
Blepharospasm
and
Oromandibular
Dystonia. Brain 1985; 108: 593-608.
3) Berardelli A, Accornero N, Crucci G.
The orbicularis oculi response after
hemispheral damage. J Neurol Neurosurg
Psychiatry1983;46: 837-843.
4) Berardelli A, Crucci G, Kimura J. The
orbicularis oculi reflexex.In: G.Deuchl, A.
Eisen.Recommendation for the practice of
clinical neurophysiology:Guidelines of the
international
federation
of clinical
neurophysiology. 2nd edth. Netherlands:
Elsevier,1999;52:251-258.
5) Caraceni T, Avancini G, Spreaafico R,
et al. Study of the excitabilitiy cycle of the
blink reflex in Huntington’s chorea. Eur
Neurol 1976; 14: 465-472.
6) Carella F,Ciano C, Musicco M, Scaioli
V. Exteroceptive reflexes in dystonia: A
study of the recovery cycle of the R2
component of the blink reflex and of the
exterocepive suppression of the contracting
sternocleidomastoid
musle
in
blepharospasm and torticollis. Mov Disord
1994;9:183-187.
7) Castelbuno A, Miller NR. Spontaneous
Remission in Patients With Essential
Blepharospasm and Meige Sydrome.
Neuro-ophthalmology 1998; 432-591.
8) Cohen LG, Ludlow CL, Warden BS.
Blink reflex excitability recovery curves in
patients with spasmodic dysphonia.
Neurology 1989;39:572-577.
9) Deuschl G, Seifert C, Heinen F, Illert
M, Luecking CH. Reciprocal inhibition of
forearm flexor muscles in spasmodic
torticollis. J Neurol Sci 1992;113:85-90.
10) Eekhof JLA, Aramideh M, Bour LJ, et
al. Blink reflex recovery curves in
blepharospasm torticolis spasmodica and
hemifacial spasm. Muscle Nevre 1996; 19:
10-15.
11) Esteban A, Giménez-Roldan S. Blink
refleks in Huntington’s chorea and
Sonuç olarak, BS olgularında; GKR’de
saptadığımız bulguları literatür bilgileri ile
birleştirdiğimizde FSMN’nın
uyarılabilirliğinin arttığını ve
suprasegmentrer düzeyde inhibisyonun
azaldığını; bu değişikliklerin hastalık
süresi, hastalık şiddeti, cinsiyet, yaş gibi
klinik parametreler ile belirgin etkileşim
göstermediğini söyleyebiliriz.
Elektrofizyolojik olarak GKR çalışılırken;
ikili uyaranla elde edilen toparlanma
eğrileri ve R2 alanlarının değerlendirilmesi
hastalığın etyopatojenezine yönelik önemli
ipuçları vermektedir. Ancak kesin verilere
ulaşmak için daha çok sayıda olguyu
içeren yeni çalışmaların planlanması
gerekmektedir.
281
Journal of Neurological Sciences
2005;22(3)
Parkinson’s disease. Acta Neurol Scand.
1975; 52:145-157.
12) Esteban A. A neurophysiological
approach to brainstem reflexes.Blink
reflex. Neurophysiol Clin. 1999,29:7-38.
13) Grandas F, Elston J, Quinn N, Marsden
CD. Blepharospasm: a review of 264
patients.
Neurol
Neurosurg
Psych
1988;51:767-772.
14) Kızıltan M.E, Kızıltan G.Hemifasial
spazm ve beyin sapı refleksleri.Parkinson
Hast. Hareket Boz. Der. 2000;3:24-31
15) Kimura J. Disorder of interneurons in
parkinsonism. The orbicularis oculi reflex
to paired stimuli. Brain 1973; 96:87-96.
16) Kimura J. The Blink Reflex as a
Clinical
Test.
In:
Aminoff
MJ.
Electrodiagnosis in Clinical Neuorology.
NewYork:Churchill
Livingstone,1992;13:369-402.
17) Lyon LW, Kimura J, William F,
Cormick MC. Orbicularis oculi reflex in
coma clinical, electrophyological, and
pathological correlations. J Neurology
Neurosurgery and Psychiatry 1972; 35:
582-588.
18)Marsden
CD.
Blepharospasm
/oromandibuler
dystonia
syndrom
(Breughel’s
syndrome).
J
Neurol
Neurosurg and Psychiatry 1976; 39: 10241029.
19) Nakashima K, Rothwell JC, Thompson
PD, Berardelli A. The blink reflex in
patients with idiopatic torsion dystonia.
Arch Neurol 1990;47:413-416.
20) Napolitano A, et al. Different effects of
levodopa and apomorphine on blink reflex
recovery cycle in essential blepharospasm.
Eur Neurol 1997; 38 (2): 119-122.
21) Schicatano EJ, Basso MA, Evinger C.
Animal model Explains the origins of the
Cranial Dystonia Bening Essential
Blepharospasm.
The
Journal
of
Neurophysiology 1997; 77: 2842- 2846.
22) Syed NA, Delgado A, Sandbrink F. ed
all. Blink reflex recovery in facial
weakness. Neurology 1999;52:834-842.
23) Talosa E, Montserrat L, Bayes A.
Blink reflex studies in patients with focal
dystonias. In: Fahn S et al.Dystonia 2. New
York: Raven,1988;50:517-521.
24) Valls-Sole J, Tolosa ES. Blink Reflex
excitability cycle in hemifacial spasm.
Neurology 1989; 39: 1061-1066.
İletişim
The Online Journal of Neurological
Sciences (Turkish) 1984-2005
This e-journal is run by Ege University
Faculty of Medicine, Dept. of Neurological
Surgery, Bornova, Izmir-35100TR as part
of the Ege Neurological Surgery World
Wide Web service.
Comments and feedback:
E-mail: [email protected]
URL: http://www.jns.dergisi.org
Journal of Neurological Sciences (Turkish)
ISSNe 1302-1664
Şevki ŞAHİN
T.C Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul, Turkey
e-mail: [email protected]
Geliş tarihi: 19.07.2005
Düzeltme ve kabul : 06.09.2005
282