GÜ Çalıştay Sonuç Bildirgesi - Fen Bilimleri Enstitüsü

GAZİ ÜNİVERSİTESİ’NİN DÜNYA BİLİME KATKISI,
DÜNYADAKİ YERİ, DURUM ANALİZİ VE YAPILMASI
GEREKENLER ÇALIŞTAYI
SONUÇ BİLDİRGESİ
Gazi Üniversitesi ve Elseviers’in ortaklaşa düzenlediği, 24 Mayıs 2013 tarihinde Gazi
Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Konferans Salonunda yapılan “Üniversitemizin
Dünya Bilime Katkısı, Dünyadaki Yeri, Durum Analizi ve Yapılması Gerekenler”
Çalıştayına 50’ye yakın akademisyen katılmış ve çalıştay başarıyla tamamlanmıştır.
Açılış konuşmasını, Gazi Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Mehmet TÜRKER
yapmıştır. Prof. TÜRKER konuşmasında; 80 bin öğrenci ile ön lisans, lisans ve
lisansüstü eğitim-öğretim faaliyetlerini sürdüren Gazi Üniversitesinin, ülkemiz için
kalifiye eleman yetiştirmesinin yanında ülkemizin gerek bilimsel gerekse sosyal ve
kültürel gelişimine de büyük katkı sağlamış ve sağlamaya da devam ettiğini, DAHA
İYİ BİR GAZİ için çalışmaya devam ettiklerini, göreve başladıklarından bugüne kadar
Gazi
Üniversitesi’nin
bilimsel
kalitesinin
yükseltilmesi,
bilimsel
çalışma
ve
araştırmaların özendirilmesi yönündeki çalışmaları desteklediklerini, buna göre
yönetmelikleri güncelledikleri, farklı kurumlara projeler sunduklarını ve yapılan
girişimler neticesinde gerek binaların yenilenmesi gerekse altyapıların gözden
geçirilmesi çalışmalarına başladıkları, Tübitak’tan Teknoloji Transfer Ofisi’ne (TTO)
10 Milyon TL destek kazanan kurumlardan birisinin Gazi Üniversitesi olduğunu,
Fikirden İcraata, Teknoloji ve Sanayi Tezleri Yarışması, Bilim Şenliği Proje Yarışması
gibi etkinlikler ile başarıyı ödüllendirdiklerini ve çalışmaları özendirdiklerini, artık
Üniversitemizde sadece yapılan endeksli makalelerin yanında patentlere de destek
vermeye başladıklarını, Üniversitemizin bilimsel seviyesini artırmak, bilimsel altyapıyı
geliştirmek için çalışmalar yaptıklarını, son dönemde ise üniversitemiz bünyesinde
bulunan 23 bilimsel dergilerimizi elektronik ortama taşıma projesi başlatıldığı ve
Üniversitemizin yapmış olduğu bu projenin ülkede büyük ses getirdiği ve şu anda tüm
dergilerin elektronik ortama taşınması için yapılan ulusal çalışmalara Üniversitemizin
danışmanlık yaptığını ve Gazi’nin geliştirdiği bu örneğin tüm ülkeye model olduğunu
konuşmalarında belirtmişlerdir.
Ayrıca, Gazi Üniversitesinin dışarıdan nasıl görüldüğünü tartışmak, kendimize
ayna tutmak ve Gazi’nin geleceğini tekrar planlamak için ise bu çalıştayın
düzenlediğini, çalışmaların artarak devam edeceğini ve tüm akademik birimlerimizin
ve akademisyenlerimizin her zaman bilimsel normlar çerçevesinde desteklemeye
devam edeceklerini belirtmişlerdir. Çalıştay’ın başta üniversitemiz olmak üzere ülke
biliminin gelişmesine katkılar sağlamasını ve hayırlara vesile olmasını dileyerek,
sözlerini bu çalıştayın yapılmasında bizimle işbirliği yapan ELSEVIER'in Uluslararası
Bölge Direktörü Tayfun BAŞAL beye, diğer konuşmacılara Prof. Dr. Şeref
SAĞIROĞLU ve Prof. Dr. Metin SALAMCI ve düzenleyenlere teşekkür ederek
tamamlamıştır.
Moderatörlüğünü GÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Şeref SAĞIROĞLU
yapmış olduğu Çalıştayda;

Elsevier Bölge Direktörü Tayfun BAŞAL “Gazi Üniversitesi Bilimsel
Performansı, Tanınırlığı ve Bilinirliğine Ulusal ve Uluslararası Genel
Bakış” ile “GÜ Bilimsel Performans, Tanınırlık, Bilinirlik Canlı Demo”

GÜ
Mühendislik
Fakültesi
Dekanı
Prof.
Dr.
Metin
SALAMCI
“Gazi
Üniversitesi Ülke Bilimine ve Sanayine Nasıl Katkılar Sağlar” ve

GÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Şeref SAĞIROĞLU “Bundan
Sonra Yapılması Gerekenler”
2
konularında bildiriler sunmuşlar ve sonuç bölümünde de soru-cevap ve tartışma
oturumu yapılmıştır. Bu çalıştay’da aşağıdaki sorulara cevaplar aranmıştır.

GÜ hangi alanlarda ülke/dünya lideridir? Hangi alanlarda zayıftır?

GÜ’nün diğer üniversitelerle karşılaştırıldığında durumu nedir?

Ulusal/uluslararası işbirliği seviyesi nedir?

Üniversitemizin güçlü veya zayıf yanları nelerdir?

Potansiyel işbirlikleri artırımı nasıldır? Bunun için ne yapılmalıdır?

Bir öğretim üyesi veya tüm öğretim üyeleri ulusal/uluslararası bilim camiasında
nasıl değerlendiriliyor?

Bireysel/Kurumsal
olarak
öğretim
üyelerimizin
ulusal
ve
uluslararası
saygınlıkları/bilinirlikleri/tanınırlıkları nasıldır?

Gazideki bazı Bölüm/ABD/Program’ın ulusal/uluslararası bilinirliği/tanınırlığı
nedir?

BİLİM DÜNYASINDA bir öğretim üyesi, bir bölüm, bir fakülte veya bir
üniversite ulusal/uluslararası bilinirliğini, tanınırlığını ve/veya saygınlığını nasıl
geliştirebilir?
Elsevier Bölge Direktörü Tayfun BAŞAL “Gazi Üniversitesi Bilimsel Performansı,
Tanınırlığı ve Bilinirliğine Ulusal ve Uluslararası Genel Bakış” konulu
konuşmasında;
Gazi Üniversitesinin dışarıdan nasıl göründüğünün resmini ortaya koymak için,
SCOPUS veri tabanını temel alarak bir inceleme yaptığını ve sonuçlarını
katılımcılarla paylaşacağını konuşmasının başında vurgulamıştır. Konuşmasında;

Gazi Üniversitesinin 2007-2011 yılları arasında 6513 makale ürettiği ülkemizde
4. sırada olduğu, makale üretmede büyüme hızının %5.03 olduğu ve bu hızla
biraz daha gayret gösterirse 2. veya 3. sıraya Gazi’nin kolaylıkla oturabileceği,

Diğer
üniversitelerle
ulusal
ve
uluslararası
işbirliğinde
ise
sırasıyla
yüzdeliklerinin 46.10 ve 9.44 olduğu ve bunun da diğer üniversitelerle
karşılaştırılınca düzeyinin düşük olduğu,
3

Makale başına alınan atıf değerinin ise makale sayısındaki derecelendirmeki
seviye gibi iyi olmadığı ve GÜ’nün bu sıralamada 33. sırada olduğu, ilk 4
sıralamada olan üniversitelerin sıralamasının 30-33 arasında olduğu,

Makale başına alınan atıf değerinin %23.28 olduğu ve bunun ise Ankara’daki
üniversiteler içerisinde makalelerine en fazla atıf alan üniversite olduğu,

GÜ’nün 6513 makale ürettiği ama makalelerinin uluslararası düzeyde 87
alanda Gazi Üniversitesinin dünya bilimine katkılar sağladığını, bunun 37’sinin
Tıp, %11’inin Mühendislik, 9’u Kimya, 8’inin Malzeme Mühendisliği, 7’sinin
Biyoloji, 7’sinin Fizik, 7’sinin Diş Hekimliği, 4’ünün Kimya Mühendisliği, 3’ünün
Çevre Mühendisliği, 3’ünün Enerji Mühendisliği, 2’sinin Matematik, ve diğer
alanlarda olduğu, (Önemli Not: Toplamın 87’den fazla olması sizleri
şaşırtmasın. Bunun sebebi disiplinler arası çalışmalar olmasındandır.)

Gazi Üniversitesinde en fazla yayın üreten birimlerin Tıp ve Mühendislik
Fakülteleri olduğu,

Etki değeri en yüksek makalelerin Mühendislik alanında üretildiği, daha
spesifik olarak etki değeri en yüksek makalelerin, Fizik, Kimya Mühendisliği,
Enerji alanlarında olduğu,

Sosyal bilimler alanında dünya bilimine yüksek katkılar sağlandığı,

Gazi
Üniversitesinin
makale
üretiminde
üniversite/enstitülerin sayıları aşağıda verilmiştir.
4
dünyada
işbirliği
yaptığı

Gazi Üniversitesinin en çok işbirliği yaptığı ulusal üniversitelerin sırasıyla
Ankara, Kırıkkale, Hacettepe, Selçuk ve Ortadoğu Teknik Üniversiteleri
olduğu,

GÜ’nün en rekabetçi olduğu bilimsel alanlarda 2011 yılı Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
dikkate alındığında dünya ve Türkiye’ye göre durumu aşağıdaki şekilde
verilmiştir (Not: burada tüm birimler analiz edilememiştir. Bununla ilgili detay
çalışma kısa sürede tamamlanacaktır.). GÜ’nün Sosyal Bilimler, Fizik ve
Astronomi, Mühendislik, Bilgisayar ve Malzeme Mühendisliği gibi alanlarda
hem ülkemizde hem de dünyada çok iyi bir konumda olduğu,

GÜ’nün en rekabetçi olduğu bilimsel alanlarda Avrupa ve Kuzey Amerika ve
Türkiye’ye
göre
durumu
(Alan
Ağırlıklı
Atıf
Etkisi-2011
yılı)
değerlendirildiğinde, GÜ’nün Sosyal Bilimler, Eğitim, Fizik ve Astronomi,
Mühendislik, Bilgisayar ve Malzeme Mühendisliği gibi alanlarda hem
ülkemizde hem de Kuzey Amerika ve dünya ölçeğinde durumunun iyi olduğu,
5

GÜ’nün en rekabetçi olduğu bilimsel alanlarda Hacettepe’ye ve Dünya’ya göre
durumu (Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi-2011 yılı) değerlendirildiğinde, GÜ’nün Sosyal
Bilimler, Fizik ve Astronomide başı çektiği,

GÜ’nün en rekabetçi olduğu bilimsel alanlarda İstanbul Üniversitesi ve
Dünya’ya göre durumu (Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi-2011 yılı) değerlendirildiğinde
ise GÜ’nün Sosyal Bilimler, Eğitim, Fizik ve Astronomi, Bilgisayar Mühendisliği
gibi alanlarda başı çektiği,
6

GÜ’nün en rekabetçi olduğu bilimsel alanların 2009-2011 yılları arasında Alan
Ağırlıklı Atıf Etkisi dikkate alınarak yapılan değerlendirmede her alanın
başarısının kararlı olarak gelişmesi ve büyümesinin sevindirici olduğunu
Sn. Tayfun Başal yaptığı konuşmalarda ve sunumlarda yukarıdaki grafiklerde verilen
sonuçları aktarmışlardır. Gazi Üniversitesinin bundan sonraki süreçte daha stratejik
davranarak, iyi olunan alanlarda kendisini daha da geliştirerek kısa sürede bilinirliğini
ve tanınırlığını artırabileceğini, uluslararası saygınlığı yüksek bilim insanlarını veri
tabanlarından takip ederek kadrosuna almasının bu süreci hızlandıracağı, dergilerin
elektronik ortama aktarılmasının önemli bir adım olduğu ve bundan sonraki
7
süreçlerde ise bu veritabanlarının uluslararası veritabanlarına dâhil edilmesiyle
tanınırlığın daha da artacağını konuşmalarında katılımcılarla paylaşmıştır.
GÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Metin SALAMCI “Gazi Üniversitesi Ülke
Bilimine ve Sanayine Nasıl Katkılar Sağlar” konulu konuşmasında;

Gazi
Üniversitesi’nin
akademik
çalışmalarının
veritabanları
yardımıyla
dışarıdan nasıl görüldüğüne dair -birisi Thomson Reuters, diğeri Elsevier veri
tabanlarını kullanarak- iki analiz yapıldığını, bunlardan ikincisinin birincisinde
elde edilen verilere paralel şekilde Gazi Üniversitesi’nin uluslararası akademik
ortamdaki yerini daha da netleştirdiğini,

Gazi Üniversitesi’nin akademik ortamdaki algısının yanında bir de ülkemiz
nezdinde
algısının
olduğunu,
bu
algının
ise
üç
ana
başlıkta
toparlanabileceğini,
o Birinci algının; Gazi Üniversitesinin Ankara’da yer alan köklü ve
güvenilir bir Kamu Üniversitesi olması sebebiyle, resmi kurumlara
“bilirkişilik”, “kamu kurumlarına görevde yükseltme veya çeşitli amaca
yönelik test soruları hazırlama” ve “2547 sayılı Kanun’un ilgili
maddelerine göre resmi kurumlarda görevlendirme” başlıklarında
hizmet verdiğini veya vermek zorunda bırakıldığını,
o İkinci algının; özellikle akreditasyon sürecinde yapmış oldukları paydaş
anketlerinde mezunlarının insan ilişkileri yüksek bireyler olduğu,
mezunlarından çokça politikacı, bürokrat, sanayici ve saha elemanı
yetiştiği,
o Üçüncü algının ise, mezunlarının Ar-Ge yönlerinin diğer bazı üniversite
mezunlarına nazaran zayıf olduğu, bu nedenle sanayi kuruluşlarında
Ar-Ge birimlerinde görevlendirilenlerinin sayısının sınırlı olduğunu,

Ülkemizdeki son on yıl içerisinde açılan üniversitesi sayısına bakıldığında Gazi
Üniversitesinin bugüne kadar üstlendiği resmi kurumlara -yukarıda bahsedilen
türden- destek verme misyonundan ve algısından kurtulması gerektiğini,
çünkü resmi kurumlara verilen bu hizmetlerin hiçbirisinin akademik değerinin
olmadığını (non-academic duties), biraz da yeni açılan üniversitelere resmi
kurumlara destek olma görevinin kaydırılması gerektiğini,
8

Gazi Üniversitesinin toplumdaki algısının artık “bilim” ve “teknoloji” olarak yer
etmesi, bunun için bundan sonra yapılacak çalışmaların da olabildiğince
sadece akademik içerikli olması, akademik olmayan çalışmalarla zaman
kaybetmemek gerektiğini,

Tam da ülkemizin güncel üniversite-sanayi işbirliği politikasına paralel olarak,
bundan sonra akademisyenlerin yapmakta olduğu akademik çalışmalarını
sanayi ile bütünleştirmesinin artık elzem olduğunu,

Yapılacak sanayi işbirliğinin hem akademisyenin bilimsel çalışmalarını toplum
yararına olmasını sağlayacağını hem de yayınların özellikle atıf etkisini çok
hızlı bir şekilde yükselteceğini, bunun analizlerde açık bir şekilde görüldüğünü,

Sanayi işbirliğinin diğer bir faydasının ise patent geliştirmedeki eksikliğimizi
giderebileceğini, bugüne kadar Gazi Üniversitesi kaynaklı çok sayıda yayın
olmasına rağmen henüz birkaç patente sahip olmasının dikkate değer
olduğunu,

Sanayi işbirliğinde, günümüzdeki teknik-teknolojik sorunların birçoğunun tek
bir akademisyen ile çözülemeyecek derecede karmaşık olduğunu, bu nedenle
sanayi işbirliklerinin bireysel çabalar yerine daha çok kurumsal olarak ele
alınması gerektiğini,

Kurumsal/akademisyen grubu çalışması ile sanayiciye sorununu tamamen
çözecek yaklaşım içerisinde olunması gerektiğini, aksi takdirde bu kez
sanayici nezdinde çok yanlış bir Gazi Üniversitesi algısının oluşabileceğini,

Kurumsal çalışmalarda, başarının tek başına sahiplenmek yerine, gruba ait
(kurumsal) bir başarı olarak sahiplenmesinin çok daha kalıcı etki bırakacağını,
bu nedenle “birlikte çalışma kültürünün” öncelikle kurum içinde yerleşmesi
gerektiğini, daha sonra –analizlerde açıkça zayıflığımız görülen- uluslar arası
işbirliklerine doğru yansımasını sağlamak gerektiğini,

Üniversitemizin akademisyen ihtiyacı belirlenirken artık diğer bir parametre
olarak,
bölüme/fakülteye
alınacak
akademisyenin
“sanayiciye
ne
verebileceğinin” sorgulanması, hem akademik yetkinlik hem de tecrübi
yanlarının dikkate alınması gerektiğini,

Yapılacak “bilim” odaklı çalışmaların Gazi Üniversitesini çok daha ileri bir
dereceye taşıyacağının aşikar olduğunu
ifade etmişlerdir.
9
GÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Şeref SAĞIROĞLU “Bundan Sonra
Yapılması Gerekenler” konulu konuşmasında;

Dünyanın bir değişim süreci içerisinde olduğu, teknolojinin insan hayatını
kolaylaştırdığı, teknolojiyi doğru kullanan toplumların arzuladıkları hedeflere
kısa sürede ulaştıkları,

Bilimsel çalışma yapan üniversitelerin uluslararası tanınırlığı, bilinirliği ve
saygınlığının ise mevcut veritabanları kullanılarak yapıldığını, bu ortamlarda
verisi, bilgisi, çalışması, yayını olmayan öğretim elemanlarının da uluslar arası
olarak görülmediği,

Günümüzde üniversitelerin mevcut verileri belirli kriterlere göre analiz ederek
geleceklerini
planladıkları
ve
buna
göre
uluslararası
saygınlıklarını
arttırdıklarını,

Başarı odaklı çalışmaların ancak başarılı akademisyenlerle yapılabileceğinin
farkında olarak alanındaki başarılı kişilerle üniversitelerin çalıştığı, bu tür
akademisyenleri bünyesine çekmek için çalıştıkları,

Google, Elsevier, Thomson-Reutors gibi veri tabanlarını analiz edilerek kişiler,
birimler, kurumlar, yapılan çalışmalar, çalışmaları yapan kişiler, kişiler arası
işbirlikleri, kişilerin çıkar ilişkileri, kişilerin çıktılarının kalitesinin belirlenmesi,
yayınlar arası benzerlik, alınan atıflar, yapılan çalışmanın yayımlanan derginin
saygınlığına veya derginin saygınlığının bilim insanının saygınlığına kadar pek
çok hususun kolaylıkla bu tür sistemlerden öğrenilebileceğini, bu tür
teknolojiler
kullanılarak
yöneticilerin
kararlarını
daha
objektif
olarak
alabileceklerini,

Üniversitemizde Fen Bilimleri Enstitüsünün düzenlemiş olduğu bu ikinci
çalıştayın, daha önce yapılan ve çıktıları kamuoyu ile paylaşılan BİLİMSEL
DERGİLERİMİZ VE ULUSLARARASI iNDEKSLERDEKİ YERİ ULUSAL
ÇALISTAYI’nın bir devamı olduğu, burada dergilerin katkılarından ziyade
makalelerin
üniversitenin
gelişimine
ve
dünya
bilimine
katkılarına
odaklanıldığı, iki unsurunda aslında birbirinin devamı olduğu ve birbirini
desteklediğini,

Bundan sonraki süreçte bilim insanlarımızın daha stratejik olmaları gerektiğini,
akademik
atama
ve
yükseltmelerde,
10
teşviklerde,
desteklerde
bu
tür
teknolojilerin bundan sonraki süreçlerde daha sık kullanılacağının farkında
olunması,

Akademik kariyerde ilerlerken mutlaka belirlenen bir strateji doğrultusunda
hareket edilmesi gerektiğini, çalışılacak konu seçiminden ortak çalışmalar
yapılacak ekiplere, çalışılacak danışmanlardan yayın yapılacak dergilerin
uluslararası saygınlığının araştırılarak yayın gönderilmesine kadar pek çok
konuda daha seçici davranılması gerektiği,

Sonraki süreçlerde akademik atama ve yükseltme kriterleri ile işe girme, iş
değiştirme veya işe son verme konularında yapılan yayınların veya
yayımlanan
eserlerin
akademisyenlerin
öneminin
kariyerde
daha
da
yükselmede
artacağını
kolaylarla
ve
veya
buna
göre
zorluklarla
karşılaşılabileceğinin hatırda tutulması gerektiği,

Gelecek süreçlerde gerek akademisyenlerin gerekse birim ve kurumların
başarı odaklı tercihler yapacağını, bunları yapmak için gerekli araçların
günümüzde var olduğu, bu hususlara dikkat edilerek çalışmaların, seçimlerin,
yükseltilmelerin yapılması gerektiği,

Üniversitelerde yapılan lisansüstü çalışmalardan ve tezlerden daha çok yayın
üretildiği, üniversitelerin uluslararası saygınlığının belirlenmesinde enstitülerin
kilit rol oynadığı, üretilen yayınların kalitesinin üniversitelerin saygınlığını
belirlendiği, Gazi Üniversitesinin de ar-ge üniversitesi olması için lisansüstü
eğitim-öğretimde öğrenci sayısını arttırıp diğer alanlarda özellikle önlisans
seviyesinde kalifiye eleman yetiştirme işinin diğer üniversitelere kaydırılması
gerektiği,

Bilimsel araştırmaların laboratuarlarda yapıldığı üniversitemizde bulunan
laboratuarların merkezileştirilmesi hedefinin çok doğru bir hedef olduğu ve
bununda kısa sürede hayata geçirilmesinin önemli olduğunu,

Lisansüstü alanlarda çalışma yapılacak ise öğrenciye verilecek çalışma
konusu ile ilgili olarak öncelikle ülkemizin veya sanayimizin bir problemini
çözecek konularda tezler verilmesi gerektiği, farklı konularda tez verilmesi
gerekiyorsa da danışmanın uzmanlık alanınında dikkate alınarak uluslararası
veritabanları ve literatür araştırıldıktan sonra konuların verilmesi veya
seçiminin yapılmasının bilimsel saygınlığı ve katkıyı daha sistematik olarak
arttıracağı,
11

Bölümlerin/birimlerin öğretim elemanı alırken, bölüme katkı sağlayacak
öğretim elemanlarını tercih etmesi ve bunun içinde mevcut veritabanı
sistemlerinden faydalanılarak bölümde akademik katkısı yüksek elemanların
seçilmesiyle de uluslararası tanınırlığın/bilinirliğin/saygınlığın kısa sürede
arttırılabileceği,

Akademik personelin çok yönlü olması gerektiği, dersi en iyi vermenin
yanında, iyi bir araştırmacı, iyi bir projeci, iyi bir danışman, iyi bir patentçi
olması, ulusal ve uluslararası işbirliği yapabilmesi ve her konuda olduğu gibi
bu meslekte de akademik etiğe uygun davranması gerektiği,

Yeni hazırlanacak yönetmeliklerde öğrenci seçme, danışman atama, tez
konusu seçme veya kabul etme, jüri üyesi belirleme gibi konularda da bilimsel
veritabanlarından faydalanılmasının yerinde olacağı,

Akademisyenin verdiği ders, yaptırdığı tez konuları, yaptığı yayımlar, yayım
yapılan dergilerin saygınlığı, yaptığı projeler, alacağı patentler, katıldığı veya
düzenlediği toplantı seminer, çalıştay, sempozyum veya konferanslar ve bu
ortamlarda tanıştığı akademisyenler, işbirliği içerisinde bulunduğu kurum ve
kuruluşlar gibi konulara her zamankinden daha fazla dikkat etmesi ve bu
konulara daha çok önem vermesi gerektiği,

Bölümlerin, Dekanlıkların, YO’ların veya MYO’ların sonuçta üniversitelerin
öğretim elemanı alırken veya yükseltirken akademik veritabanı sonuçlarını da
değerlendirerek elemanları alması veya yükseltmesinin yerinde olacağı,

Bilimsel etik çerçevesinde iş ve işlemlerin yürütülmesinin her zamankinden
daha önemli olduğunun bilinciyle çalışmalarına devam etmesi,

Uluslararası indekslerde taranan dergilerin editörlerinin bundan sonraki
süreçlerde kişilerin yayınlamış oldukları diğer eserlere bakarak ta önceden bir
yayının kabul edilip edilmemesi konusunda editörlerin yazarlar hakkında
önceden fikir sahibi olabileceğinin de farkında olunması ve buna göre
geleceğe kendimizi hazırlamamız gerektiği,

Dergilerin teknolojileri kullanarak, yazar-yazar, yazar-atıf, atıf-atıf arası ilişkileri
veya
haritalandırılmasının
dikkate
alınabileceğini,
olumsuzluklarla
karşılaşılmaması için varsa gerekli adımların şimdiden atılması gerektiği,
12
Çalıştay sonucunda Üniversitemizin Dünya Bilime Katkısı, Dünyadaki Yeri,
Durum Analizi ve Yapılması Gerekenler ile atılması gereken adımlar konuşmacılar
ve katılımcıların katkılarıyla derlenmiş ve aşağıda özetlenmiştir. Bunlar:
1. Dünya değişiyor, gelişiyor ve elektronikleşiyor. Buna paralel olarak ta bilim
dünyası da hızla değişiyor ve gelişiyor. Bilim dünyası artık elektronik
olduğunun, bugün sunulan bilgilerin tamamen elektronik ortamlardan elde
edildiğinin ve elde edilen milyonlarca bilginin analiz edilerek bilinen veya
bilinmeyen pek çok hususu ortaya çıkardığı, bu analizlerden faydalanarak
gerek öğretim elemanları gerekse yönetimler olarak bunlardan gereken
dersleri çıkarmalı ve Gazi Üniversitesini hedeflenen başarıya ulaştırmak için
başarı odaklı, hedefli ve beraberce, elektronik ortamlardan elde edilen bilimsel
çıktılar dikkate alınarak bundan sonraki süreçler planlanmalı ve çalışılmalıdır.
2. Dergilerimizin elektronik ortama geçirilmesinin önemli bir adım olduğu ama
bunun yanında dergi veritabanlarının da uluslararası bilinirliği olan veri
tabanlarına dahil edilmesinin Gazi Üniversitesinin bilimsel çıktılarının daha iyi
değerlendirilmesi ve uluslararası tanınırlığı/bilinirliği/saygınlığının daha da
artmasına katkılar sağlayacağı değerlendirilmektedir.
3. Gazi Üniversitesinin 23 bilimsel dergisinin elektronik ortama taşınması
projesinin hayata geçirilmiş olmasının önemli bir adım olduğu, dergilerin
elektronik
ortamlara
aktarılmasıyla
erişilebilirliğinin
kolaylaşacağı,
dergilerimizin bilimsel katkılarının daha kolay sorgulanabileceği, ulusal ve
uluslararası bilinirlik ve takip edilebilirliğinin artacağını, İngilizce yapılan
bilimsel yayınların yanında Türkçe yapılan yayınlarında değerlendirilmesinin
kolaylaşacağı, bu dergilerde yayımlanan eserler ve bu eser sahipleri de
belirtilen değerlendirmelere katılabileceklerinden Gazi’nin bilinirliği /tanınırlığı
/saygınlığı daha hızlı artacaktır.
4. Elsevier’in sunduğu SCIVAL ve Thomson-Reutors’un sunduğu WoS, Web ISI
gibi hizmetlerin, Gazi Üniversitesi Akademik Personelinin / Bölümlerin /
Programların / Yüksek Okulların / Fakültelerin / Enstitülerin kullanımına
sunulması hem öğretim elemanlarının hem de ilgili birimlerin kendilerine
bilimsel olarak ayna tutması ve gelişmelerine katkılar sağlayacaktır.
5. Gazi Üniversitesi ülkemizde kurumlara ve kuruluşlara en çok katkı sağlamış ve
sağlamakta
olan
kurumların
başında
13
gelmektedir.
Bunların
ülkemizin
kalkınmasına büyük katkılar sağladığı değerlendirilmekle birlikte DAHA İYİ BİR
GAZİ için bu katkılardan ziyade GAZİ’nin bir AR-GE üniversitesi olmasının
ülkeye uzun dönemde daha çok katkı sağlayacağı, bunun ülkemizin ve
GAZİ’nin tanınırlığına /bilinirliğine /saygınlığına daha çok katkılar sağlayacağı,
6. GAZİ’nin köklü geçmişi ve sahip olduğu bilimsel kültür ile ülkemizin ileri
teknoloji geliştirilmesine hızlı çözüm sunabilecek bir üniversite olması bu
düşünceyi desteklemektedir.
7. Büyük verilere sahip olmayan ve bu verileri işleyip buradan gelecek strateji ve
politikaları belirlemeyen ülkelerin geri kalmış olduğu anlaşıldığından, Gazi
olarak ürettiğimiz tüm eserleri mümkün olduğunca Gazi veritabanlarımızda
toplamalı ve bunları başta ülkemiz olmak üzere mümkün olduğunca ve
gerektiği kadar bu dokümanları ülkeye ve dünyaya açmalıyız. Açık erişim
arşivleri, dergilerin elektronikleştirilmesi gibi mevcut projeler buna eklenerek
genişletilmeli, sadece uluslararası düzeyde değil, ulusal yayınlarında analizini
yapabilecek yeni ve farklı projeler üretilmelidir.
8. Ülkelerin/üniversitelerin gelecek bilim politikaları ve stratejilerinin daha sağlıklı
olarak
belirlenmesi,
ancak
ve
ancak
ulusal/kurumsal
verilerin
değerlendirilmesiyle mümkün olabilmektedir. Ülkemiz bilimine katkı sağlayan
bilim insanlarının eserlerinin, Web ISI veya SCOPUS gibi veri tabanlarında
çoğunlukla bulunmaması, ülkemiz üniversitelerinin veya üniversitemizin ulusal
gelişime katkıları sağlıklı olarak değerlendirilememektedir. Gazi Üniversitesi
yönetiminin bu hususu da dikkate alarak yeni bir sıralama sistemi
geliştirilmesine yönelik çalışması çok yerindedir. Konuyla ilgili olarak bir
komisyon oluşturup yeni bir ulusal ve uluslararası sıralama (ranking) sistemi
oluşturulması çalışmasının kısa sürede sonuçlandırılması faydalı olacaktır.
9. Bilim insanlarının atama, yükseltmelerinde ve teşvik edilmesinde uluslararası
indekslemelerde kullanılan veritabanları bundan sonraki süreçlerde daha çok
dikkate alınmalıdır.
10. Üniversitemizin bilimsel seviyesinin, mevcut uluslararası indeksler dikkate
alınarak gözden geçirilmesi; üniversiteler, fakülteler, bölümler, bilim insanları
ve çalışma alanları ile ilgili olarak sundukları istatistiklerin, çıktıların, raporların,
vb. dokümanların ülke, üniversite, fakülte ve bölüm değerlendirilmesinde
dikkate alınması ve buna göre stratejiler belirlenmesinin daha faydalı olacağı,
14
birimlerin ve kurumların kendilerini daha objektif değerlendirmelerine katkılar
sağlayacağı değerlendirilmektedir.
11. Dünya geneline bakıldığında yapılan çalışmaların arkasında proje destekleri
vardır. Bugün için hükümetimizin bilimsel ve akademik çalışmalara en fazla
destek verdiği bir dönemdeyiz. Gazi öğretim elemanlarının bu destekler
konusunda daha hassas olması, bu destekleri alma konusunda isteklerinin
artması/arttırılması gerekmektedir. Bunun içinde proje yapan veya yapmak
isteyen öğretim elemanları özellikle teşvik edilmelidir. Projelere sağlanan
destekler daha da artırılmalı ve destekli projelerden yayın çıkarılması
özendirilmelidir.
Destekleyen
birim
veya
kurumlara
teşekkür
ifadesi
makalelerin sonuna mutlaka eklenmelidir.
12. Her bilim dalının ve dergilerinin kendi içerisinde değerlendirmesinin daha
doğru olacağı, hem dergiler hem de yazarlar için bunun daha hakkaniyetli
olacağı, “h-indeks”, “etki oranı (impact factor)”, “kullanım oranı (usage factor)”
gibi faktörlere dikkat edilmesinin öğretim elemanlarının ve bölümlerin/birimlerin
daha sağlıklı olarak değerlendirilmesine katkılar sağlayacaktır.
13. Yapılan yayınlarının, Gazinin bilimsel saygınlığı kadar ulusal saygınlığında
arttırılmasında çok önemli olduğu, gelecekte daha çok önemli olacağı,
dergilerde yayın yapan her araştırmacının bu hususlara dikkat ederek bilimsel
etik kurallar çerçevesinde çalışmalarını hazırlamaları ve dergilere sunmaları
gerekmektedir. Etik ve estetik kurallara uyulmadan yapılan her yayının ülke
bilim saygınlığına dolayısıyla da Gazi’nin saygınlığına gölge düşüreceği
unutulmamalıdır.
14. Türkçe yapılan yayınların ülke ekonomisine ve sanayisine aktarılması ve
uygulamaya geçirilmesi konularında daha çok çalışmalar yapılmalıdır. Gazi’de
TTO’nun kurulmuş olması ve TÜBİTAK’tan 10 Milyon TL destek alınması çok
önemlidir. Bu ofisinde Gazinin bilimsel tanınırlığına ve Gazi’nin ülke
ekonomisine katkısını kısa sürede daha da arttıracağı değerlendirilmektedir.
15. Bu
çalıştay
kapsamında
değerlendirilen
2007-2011
yıllarında
yapılan
yayınlardan, Gazi Üniversitesinin ulusal ve uluslararası işbirliği seviyesinin
beklenen
düzeyde
olmadığı,
üniversitemizin
uluslararası
bilinirliğin
arttırılmasına yönelik olarak stratejiler ve politikalar geliştirmesi, uluslararası
işbirliğini arttırıcı çalışmalara ağırlık verilmelidir.
15
16. Bu çalıştay kapsamında değerlendirilen 6513 makale ile ülkemizde en çok
bilimsel çalışma yapan üniversiteler arasında 4. sırada oluşumuz, Yapılan
yayınlara Ankara Üniversiteleri içerisinde en çok atıf alan üniversite olmamız
sevindirici ise de bu yayınların etki değerlerinin genel olarak düşük olduğu
belirlendiğinden, bundan sonraki süreçlerde etki değeri yüksek yayınlara daha
çok önem verilmesi, bu tür çalışma yapan öğretim elemanlarına daha çok
teşvik verilmesi veya verilen teşviklerin arttırılması gerekmektedir.
17. Bu çalıştay kapsamında değerlendirilen 6513 makalede, 87 bilim dalında
dünya bilimine katkılar sağlandığımız belirlenmiştir. Gazi Üniversitesinin
tanınırlığının /bilinirliğinin /saygınlığının arttırılması için bu 87 alana daha çok
yatırım yapılmalı veya bu alanda çalışan öğretim elemanlarının sahip olduğu
laboratuarlar/imkanları ihtiyaç var ise geliştirilmeli veya desteklenmelidir.
18. Akademik personel alımlarında, bilimsel kriterlerine daha çok uyulması,
akademik liyakatin daha öne çıkarılması, üniversitemizin ulusal ve uluslararası
bilinirliğinin/saygınlığının daha hızlı artmasına katkılar sağlayacaktır.
19. Bundan sonraki süreçte üniversitemizin akademik seviyesinin yükseltilmesi,
bilinirliğinin ve saygınlığının arttırılması gibi hususlar düşünülerek kararlar
alınmalı, bu yönde alınan kararlar desteklenmelidir.
Saygılarımızla.
Gazi Üniversitesi Çalıştay Düzenleme Komitesi
16