3.18. Nazik Olun - M.Mesut BANAZILI

3.18. Nazik Olun
Viacom'un CEO'su Summer Redstone, yayıncılık endüstrisinin dev ismi olan
Richard Snyder'i kovmuştu çünkü o daha nazikbirini istiyordu. Snyder yayıncılık
dünyasında Simon and Schuster yayınevini 40 milyon dolarlık bütçeden alıp 2 milyar
dolarlık seviyeye ulaştıran kişi olarak tanınıyordu. Ancak Snyder aynı zamanda hırslı,
başına buyruk, korku ve gözdağı ile yönetmekle tanınıyordu. Kırıcı ve kaba bir yapısı
olmasına karşın üst düzey ekibi tarafından hâlâ destekleniyordu çünkü o işinde çok
iyiydi. Ancak bütün bu iyi oluşa karşın bir noktada ona olan hoşgörü sona erdi, durum
artık kabul edilir değildi.
Şimdi Redstone'un Synder'i kovmasının kulağa hiç de "hoş" gelmediğini
söyleyebilirsiniz. Kibar olmak iş hayatındaki zor kararları almada size engel olacak bir
şey değildir. CEO'lar genellikle en az kibar insanlar olarak üne sahiplerdir çünkü onlar
farklı değerlendirmeler yapmak zorundadır. Onlar farklı düşünceler ve farklı amaçlara
sahip çok sayıda insan ile muhatap olurlar ve şef karar vermek zorunda olan kişi
olduğu için zaman zaman kötü adam olarak anlaşılacaktır.
Kibar olmak yalnızca hoş şeyler yapmak anlamına gelmez. Mükemmele yakın
CEO'lar istenen değil, doğru olan kararı almalıdır. Beğenilsin ya da beğenilmesin
onların yapması gereken şey budur.
Kibar olmak basit bir değer sistemi üzerine temellendirilmiştir. İnsanlara saygı
duyun (sizin için çalışan insanlara ve sizin çalıştığınız insanlara); yaptığınız şey
mutlaka size geri döner; insanlara yardımcı olmak iyi bir iş çıkarmanıza yardım
edecektir.
Mükemmele yakın CEO'lar işinizi iyi ve güçlü bir şekilde yapmanın yanı sıra
sıcakkanlı ve iyi bir üne sahip olunabileceğini kanıtlarlar.
Siz etkin sonuçlar alabilmek için çalışanlar ile içtenlikli bir ses tonu ile
çalışmalısınız ve güler yüzlü olmalısınız. Böylece daha dikkatli dinlenecek ve daha iyi
anlaşılacaksınız, ve insanlar sizin isteklerinizi karşılayacaktır. Diğer taraftan eğer aynı
isteklerinizi bağırarak ve soğuk bir yüz ifadesi ile yaparsanız, insanlar savunmaya
geçeceklerdir ve istediğiniz şeyi yapmayacaklardır.
Alışveriş mağazaları ile ünlü Cafaro ailesi (değeri yaklaşık 600 milyon dolar)
kendi işlerini "Eğer bugün bir dost edinirsen yarın mutlaka bir anlaşma yaparsın,"
temeli üzerine oturtmuşlardır.
Kibar bir yaklaşım büyük bir değere sahiptir. Uyumlu işbirliği ve anlayış iyi
niyetin sürekliliğini sağlayacaktır.-GEORGE SCALIES National SemiconductorBirileriyle uyumlu olarak çalışmak yaptırmak istediklerinizi yaptırmada zorluk
çekeceğiniz anlamına gelmez. Kibar bir tutum içinde olmak karşı taraftaki kişilerin de
size karşı kibar olması sonucunu getirecektir. Karşılıklı saygı sorunların daha kolay
çözülmesini sağlar.
Chryler şirketi satıcıların ve teknikerlerin kibar ve güler yüzlü olmalarını
sağlamak için bir sene içinde 30 milyon dolar eğitim harcaması yapmışlardır.
Bu basittir. İnsanların size karşı nazik olmalarını istiyorsanız ilk önce siz onlara
karşı nazik olmalısınız. Kaba olmak onları sizden uzaklaştıracaktır.
Ben insanlara yakın davranırım ve onlara karşı düşünceli olmaya çalışırım.
Başka bir zaman bir çalışanıma yapıcı bir eleştiride bulunduğumda eleştiri başkan
tarafından yapılmış olduğu için onu kırdığımın farkına varırım. Bu durumda ben geri
adım atıp durumu düzeltmeye çalışırım. Çalışanlarınızla bir şeyler hakkında konuşmak
önemlidir fakat bir yönetici söylediklerinin etkisi hakkında duyarlı olmalıdır.LODWRICK
M. COOK Başkan ve CEO, ARCO.
Ancak durun, siz etrafta kaba olan çok sayıda kişinin olduğunu
düşünüyorsunuz. Doğru, genellikle kısa süreli koşularda ve hatta bazen uzun süreli
koşularda bu insanlar kazanmaktadır. Ancak zamanın çoğunda, özellikle çalışanların
daha az hoşgörülü ve patronlarına karşı daha az sevgi dolu oldukları günümüzde, bu
işe yaramayacaktır. Felaketler genellikle ağızdan çıkan sözcükler ile başlamaktadır.
Karşı tarafın hoş olarak karşılamayacağı böyle bir tutum içinde olun. Kaba bir
davranış ile başlayan ilişkilerin düzeltilmesi çok zor olmaktadır. Böyle bir durumda
yanınızda çalışanlar asla size güvenmeyeceklerdir.
Ancak bazen CEO'ların düşmüş oldukları olağanüstü zor durumlarda ne
yapılabilir? Bir CEO "kibar olma" imajını korumak ve yedi bin çalışanını yönlendirmek
için ne yapabilir. Kaba davranışlar, insanların neler hissettiğini önemsememek çalışanların ve halkın asla unutmayacağı şeylerdir. Yapılması gereken şey herkes için en iyi
olan kibar tutumu göstermektir.
Başarının en son ölçütü şudur: Her şey olup bittiği zaman, sizin kararlarınızın
kaybeden tarafındaki insanlar CEO'yu onurlu, dürüst ve iyi olarak anmakta mıdır?
Kibar olmak budur.
Asansördekilere ya da ayakkabınızı boyayan çocuğa karşı kibar değilseniz,
insanlar buna dikkat edecektir. Başkalarını desteklemek sizi daha fazla başarıya
götürecektir. Hi-Bred uluslararası şirketinin yöneticisi bir arkadaşım olan Michael F.
Scott babasına "Bir CEO olmak için ne yaptın?" diye sorduğunda, aldığı yanıt
"Sekreterlerine karşı kibar ol malısın," olmuştu. Bu, etkinliği ne olursa olsun tüm
kalbinle insanlara karşı saygılı olmalısın anlamına geliyordu.
İnsanlara ismi ile hitap etmek onlara karşı olumlu bir izlenim yaratacaktır. Bu
kibar olmak anlamına gelmektedir.
Eğer gerekli ise kibar olma uygulamaları yapın:
Önemli not: Başkaları için karşılıklı saygı gösterme fırsatlarının çok kısa bir
listesi vardır. Tartıştığınız tüm niteliklerde olduğu gibi, siz tutarlı olmalısınız. Eğer
"kibar olmayı" dönem dönem hatırlarsanız siz gerçekte kibar değilsiniz demektir.
•Birisi sizin programınıza uymak için Kendi yolundan ayrılmışsa, siz onun için
üç kez kendi yolunuzdan ayrılın.
•Çalışanlara, patronlara, astlara karşı kapılarınızı açık tutun.
•Bir toplantı ya da kişisel bir görüşme için randevunuza biraz geç kalacaksanız,
onları büronuza ya da yönetim kurulu toplantı odasına davet edin (burası lobiden
daha prestijli bir yer olacaktır).
•Sekreterinize, yalnızca hoşlandığı kişilere karşı değil, herkese karşı kibar
olması gerektiğini hatırlatın.
•Size karşı olumsuz değerlendirmeler kulağınıza geldiğinde, aynı tarzda yanıt
vermeyeceğiniz şeklinde sessiz bir teşekkür edin.
•Eğer büronun en tanınan kişisi değilseniz Noel partisinde üzerinde adınızın
yazılı olduğu bir kazak giyin. O sizin daha yakın ve ulaşılabilir gözükmenize yardımcı
olacaktır.
•Kendinizi tanıtırken onların sizi zaten tanıdıklarını düşünmek yerine adınızı
söyleyin. Onların ismini aklınızda tutun. Karşı taraftaki kişiyi ismen tanımak aranızda
hoş bir etkileşim olmasını sağlayacaktır.
He kadar güçlü ve saygın iseniz, insanların sizi onaylamasına daha az
gereksinim vardır gibi görünebilir. Yanlış. Ne kadar yukarıya çıkarsanız, sizi o kadar
daha fazla insan görecektir ve daha fazla insanı yönlendirme durumunda kalırsınız.
Bir bölüm yöneticisi patronu olan Borgess Health Alliance başkan ve CEO'su
Tim Stack'ı tanımılarken "Ne kadar yüksek bir seviyede olursa olsun, o halâ son
derece çalışanların kişisel yönleri hakkındla bilgi ve ilgiye sahiptir," ifadesini
kullamıştır.
Etrafta mutluluk ve başarı olduğu zaman cana yakın olmak kolaydır. Ancak
etkin şefler size bunun yeterli olmayacağını söyleyeceklerdir. Siz işler kötü olduğu
zaman da cana yakın olmalısınız.
Yarın, ertesi gün ya da daha sonraki gün değil, bugün salt iyilik olsun diye
normalde yardımda bulunmayacağınız birine yardım edin. Bunu yalnızca uygulama
amaçlı olarak deneyin. Ne olacağını kim bilebilir (Ben iyi olacağı konusunda iddiaya
girerim!)
Kibar olma hakkında iki önlem:
•Bu sizin rol yapacağınız bir zaman değildir. Kibar olmak bir rol olamaz.
•Yasadışı ve etik olmayan etkinliklere karşı kibar ve hoşgörülü olmayın. Böyle
bir durum için "en ufak bir hoşgörü" karşı tarafın bunu kullanmasına ve sonunda sizin
başınızın ağrımasına yol açacaktır.
Başarının kendini beğenme yönü
CEO olmanın hiç de hoş olmayan bir yönü kendini beğenme potansiyelidir.
Burada başarılı olmak için çok çalışan ve şanslı bir şekilde para, güç, saygınlık ve ün
kazanmış olan kişilerden bahsediyoruz. Kendini beğenmişlikten daha kötü hiçbir
nitelik yoktur çünkü genellikle insanlar kendilerinin "yasaların üzerinde" olduğunu
düşünmektedir. Burada "yasa" sözcüğü ile etik, ahlaki ve yasal tutum
kastedilmektedir.
Yayın devi Robert Maxwell'in dul eşi, kocasının yaşamöyküsünde
"megolamanyak eğilimleri olan görkemli bir adam" ifadesini kullanmıştır. Onu tanıyanlar muhtemelen onun zenginlik, güç ve her şeye sahip olma yönündeki tehlikeli
düşlere sahip olmasının onu çöküşe götürdüğü konusunda görüş birliğine sahip
olacaklardır.
Eğer bir dağın tepesine ulaşmak istiyorsanız, ya da şimdi oradaysanız, ailenize,
çalışanlarınıza ve kendinize karşı saygılı olun. Kibirli olmayın.
•Çalışanlarınıza özel hizmetçiniz gibi davranmayın. Her işaret ya da
çağırmanızda sizin yanınıza zıplamaya hazır olduklarını düşünmeyin. Zaman zaman
sıra dışı gereksinimleriniz ya da ricanız kabul edilebilir fakat bunun geri dönüşünü
kibar bir şekilde yapın. Saygılı olmak boyun eğmek demek değildir.
•Çalışanlarınıza özel ayrıcalıklar elde etmeye çalışmayın. Restoranda bir
bekleme listesi varsa herkes gibi adınızı yazdırmakla yetinin, ya da başka bir yere
gidin. Beklemek istememek kibirli olmanızı gerektirmez.
•Masum müşteri ve yatırımcılardan kazanılmamış para almayın. Bu sizin eninde
sonunda hapise girmenize yol açacaktır. Daha da kötüsü ailelerini geçindirmek ve
para kazanmak zorunda olan milyonlarca çalışkan insana karşı bir haksızlık olacaktır.
Siz bir şeyi elde etmek için başkalarını kullanmamalısınız.
Ne yazık ki gazetelerde her gün çeşitli sahtekarlık haberleri görülmektedir.
Bunların etik olmayan etkinlikler olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
•İşinizin ailenizden daha önemli olduğunu düşünmeyin. Neredeyse tüm
CEO'lar emekli olup geriye baktıklarında özel yaşantılarına daha fazla dikkat
etmedikleri için pişmanlık duyarlar. (Eğer geçmişe dönebilseler belki de farklı bir şey
yapmayacaklardır fakat özel yaşantıların daha başarılı olmasını isterler. İnsanların
istedikleri şey ile gerçekte yaptıkları iki farklı şeydir). Üç ya da dört kez boşanmış olan
biri hiç boşanmamış olmayı tercih edeceğini söyleyecektir. Aile üyeleri çalışanlar
değildir; onlar CEO'nun isteğini hemen yapmak zorunda değildir.
Bir CEO'nun eşi bana "Ben insanlara onun ne kadar büyük olduğunu
söylemekten yoruldum. İşyerinde Bay Mükemmel olabilir fakat evde hiç de öyle
değil," demişti.
•Şirket içinde yönetim kurulu toplantısında insanları utandıracak sözler
söylemeyin. Çalışanların dostlarınız ya da iş arkadaşlarınız olduğunu düşünün. Eğer
bazı astlarınıza karşı hoşgörülü davranamıyorsanız, onlara karşı kaba davranma
hakkında sahip olduğunuzu düşünmeyin.
•Karşı cinse karşı mesafeli davranın. Siz güçlü bir konumdasınız. İnsanlar
genellikle güçten etkilenirler ve işlerini kaybetme korkusu ya da kişisel fayda elde
etme umudu ile ödün verebilirler. Bazı kendini beğenmiş CEO'lar karşı cinse karşı
talepkar bir tarzda konuşabilirler. Böyle davranmak insanların size olan saygılarını
yitirmelerine yol açacaktır.
Bir çalışanıyla gönül ilişkisine giren bir CEO kendisine bu konuda soru soran
yönetim kurumu üyelerine karşı "Ben başkanım," demişti. "Açıklama yapmama gerek
yok."
•Siz
söylediklerinizden
sorumlu
tutulamayacağınızı
düşünmeyin.
Söyledikleriniz ile davranışlarınız birbiri ile tutarlı olmalıdır. Bunu yapmamanız
durumunda tepede olmayı hak etmiyorsunuz demektir.
Bir CEO yıllık toplantıda hissedarların önünde şaibeli bir şekilde şirket
hisselerini satmaya çalışmasını inkar etmişti. Birkaç dakika içinde bu iddiasının karşıtı
kanıtlarla karşı karşıya kalmıştı. Yapabileceği tek şey biraz önce yalan söylemiş
olduğunu kabul etmek olmuştu.
Kendini beğenmişlik kovulmanıza ve zirveden uzaklaşmanıza neden olabilir.
Bazen tepedeki insanlar oraya nasıl ulaştıklarını unuturlar ve güçlerini kötü yönde
kullanırlar. Bazen başkalarına karşı saygılarını yitirirler, dostlarını ve iş arkadaşlarını
dinlemezler. Bu hem özel hayatlarında hem de iş hayatında yaşanabilir.
İnsan olmanın gerekleri ne ise, tepedeki insanlar için de bu geçerlidir. Zirvede
olduğunuzda korkunç bir enerji, yaratıcılık, beceri ve bilinç bulacaksınız. Ancak ayrıca
hatalar ve yetersizlikler de bulacaksınız. Siz davranışlarınıza bunları yansıtmamalısınız.