İ-Treasure İnternette Define Avı İleri Yaştakiler için Öğrenmenin

Transkript

İNTERNETTE DEFİNE AVI
İLERİ YAŞTAKİLER İÇİN ÖĞRENMENİN
ÇEKİCİLİĞİNİ ARTTIRIYOR
Proje numarası 539334-LLP-1-2013-1-ES-GRUNDTVIG-GMP
TEKNİK EL KİTABI
İP3 – Paket sorumlusu: Tecnalia
Bu projenin bütçesi Avrupa Komisyonu tarafından sağlanmaktadır. Bu yayın
sadece yayımlayanın görüşlerini yansıtmaktadır ve bu içeriğin herhangi bir
kullanımından Komisyon sorumlu tutulamaz.
TEKNİK EL KİTABI
TELİF HAKKI
@ copyright 2014 i-Treasure Konsorsiyumu
Konsorsiyum:






Tecnalia Research & Innovation (Tecnalia)
Volkshochschule im Landkreis Cham e.V. (VHS Cham)
Association for Lifelong Learning in Rural Areas (AEPMR)
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi (AHE)
IDEC S.A. (IDEC)
İzmir Valiliği (Izmir Governorship)
Bu kitapta Google Inc., Facebook, Skype™ gibi özel şirketlere ve/veya onlara ait markalara,
internet servis sağlayıcılarına ait bilgiler bulunmaktadır.
Bu şirketler, üçüncü kişilerin bu servis markalarını, ticari isimleri, imzaları, logoları, simgeleri,
sloganları, bannerları, ekran görüntülerini vb. nasıl kullanacağını veya referans göstereceğini
belirlemektedir. Bu sebeple marka telif hakları bakımından bazı uygulamalara dair ekran
görüntüleri İngilizce olarak yer almaktadır.
Bu eser i-Treasure Konsorsiyumunun yazılı izni olmadan hiçbir maksatla kopyalanamaz,
çoğaltılamaz ve bütünü veya belli bir kısmı değiştirilemez. Ayrıca eserin yazarlarının onayı ve
eserin telif sahipleri açıkça belirtilmelidir.
Her hakkı saklıdır.
TEKNİK EL KİTABI
İÇİNDEKİLER
TELİF HAKKI ........................................................................................................................................... 3
İÇİNDEKİLER........................................................................................................................................... 5
İÇERİK .................................................................................................................................................... 7
TEKNOLOJİLER ....................................................................................................................................... 8
Temel alıştırmalar ........................................................................................................................... 9
ALIŞTIRMA 1: Temel bilgisayar kullanımı & bilgileri ................................................................. 9
ALIŞTIRMA 2: Dosya ve Belgeleri Tanıyalım ........................................................................... 10
ALIŞTIRMA 3: USB Sürücüleri Tanıyalım ................................................................................. 11
ALIŞTIRMA 4: İnternet Explorer ve İnternet........................................................................... 11
ALIŞTIRMA 5: Gözden Geçirme .............................................................................................. 11
İleri Seviye Alıştırmaları ................................................................................................................ 12
ALIŞTIRMA 1: Google.............................................................................................................. 13
ALIŞTIRMA 2: Facebook.......................................................................................................... 33
ALIŞTIRMA 3: Tabletler........................................................................................................... 44
ALIŞTIRMA 4: Skype................................................................................................................ 52
ALIŞTIRMA 5: Gözden Geçirme .............................................................................................. 56
MOODLE KULLANIMI........................................................................................................................... 59
Hesaplar........................................................................................................................................ 59
Kursiyer hesaplarının oluşturulması ............................................................................................. 60
Pratik alıştırmalar.......................................................................................................................... 62
Giriş......................................................................................................................................... 62
Eğitim dönemi: ....................................................................................................................... 62
Macera! .................................................................................................................................. 63
Platforma Erişim ........................................................................................................................... 64
Bir Gmail hesabı örneği................................................................................................................. 65
TEKNİK EL KİTABI
İÇERİK
I-TREASURE projesi ileri yaştaki kişilerin etkileşimli internet teknolojisi ve dijital
becerileri öğrenmesi için " Define Avı" oyunu ile desteklenen yenilikçi bir yöntem
sunmaktadır. Bu oyunda cihazların ve web sitelerinin içine bazı ipuçları saklanmıştır.
Kullanan kişinin bütün bu ipuçlarını yeni teknolojileri kullanırken keşfetmesi gerekmektedir.
Yeni teknolojilere yoğunlaşan eğitim kursları ve pratik alıştırmalar, temel ve gelişmiş olmak
üzere iki farklı seviyede gerçekleştirilecektir.
i-TREASURE projesi iki ana gruba yönelik olarak gerçekleştirilmektedir; yetişkinler ( ileri
yaştaki bireyler) ve yetişkin eğitim merkezi öğretmenleri. Proje metodolojik kitabı ile
öğretmenler teknik kitabı birbirine bağlı bilgiler içermektedir. Proje ve amaçları hakkında
daha fazla bilgi edinmek için lütfen metodolojik kitabı da gözden geçiriniz.
Hedef grup olan ileri yaştaki kursiyerlere nasıl öğretileceği ve i-Treasure yaklaşımının
nasıl kullanılacağı detaylı bir biçimde Metodolojik Kitap içerisinde özetlenmektedir. Teknik
kitap ise teknik detaylar ve yöntem ile kullanılacak araçlara yoğunlaşmaktadır. Pratik
alıştırmaların ( hem temel hem de ileri seviye) uygulanması için teknolojik bir temel
gerekmektedir ve bu kitap pratik alıştırmaların uygulanması için gerekli koşulların sağlanması
ve oluşturulması için bir kaynak teşkil etmektedir. Eğitmenlerin pratik alıştırmaları
hazırlarken bu Teknik Kitaptaki talimatları dikkatlice takip etmeleri tavsiye edilmektedir.
Teknik Kitap, herhangi bir sorun oluşması ihtimaline karşın kurs esnasında kullanılabilir.
İÇERİK|7
TEKNİK EL KİTABI
TEKNOLOJİLER
İleri yaştaki bireylerin ilgi alanları ve ihtiyaçlarını yansıtan 2'nci İş Paketi'nde (İP)
yapılan anket sonuçlarına göre (Araştırma aşaması) web platformunda mevcut olan temel ve
pratik alıştırmalar şunları içermektedir:
1. Temel bilgisayar kullanımı (fare, klavye kullanımı, kopyala yapıştır işlemi, belge ve
dosyalar, indirme ve kaydetme),
2. Google,
3. Gmail,
4. Haberler,
5. Facebook,
6. Fotoğraflarla ilgili işlemler,
7. Skype
Çeşitli temel ve ileri seviye alıştırmalarında bu teknolojiler dikkate alınmıştır.
TEKNOLOJİLER |8
TEKNİK EL KİTABI
Temel alıştırmalar
Pratik alıştırmaların istenen şekilde gerçekleştirilebilmesi için aşağıda belirtilen temel
gereklilikler sağlanmalıdır:
 Bilgisayar, açılıp kapandığında sorun oluşturmayacak şekilde muntazam çalışmalıdır.
 Bütün bilgisayarlarda Windows işletim sistemi yüklü olmalıdır ( Windows 7 ve üst
sürüm tavsiye edilmektedir) ve gerekli izinlere sahip kullanıcı profili oluşturulmalıdır.
 Fare, klavye ve yazıcı gibi bilgisayara bağlanan cihazlar ve USB girişleri mükemmel
çalışmalıdır.
 Yer ve yön bulma ile ilgili alıştırmaların yapılabilmesi için internet bağlantısının
sağlanmış olması gerekir.
 İleri yaştaki bireylerin kullanımının kolay olması bakımından masaüstü olabildiğince
sade olmalıdır. Sadece gerekli kısa yollar ve ikonlar kullanılmalı ve i-Treasure pratik
alıştırmalarında öngörülen yeni dosyaların yerleştirilebileceği yeterli alan göz önünde
bulundurulmalıdır (kursiyer için kullanıcı profili oluşturmak iyi bir çözüm olacaktır).
ALIŞTIRMA 1: Temel bilgisayar kullanımı & bilgileri
BLOK 1: ilk kez yüz yüze

“Notepad” veya “Wordpad” yazılımı kurulu olmalı ve muntazam çalışmalıdır.
BLOK 2: açık olan değişik programlar (pencereler) arası gezinme



“Paint” yazılımı kurulu olmalı ve muntazam çalışmalıdır.
“İnternet Explorer” (IE 7 veya üstü) yazılım kurulu olmalı ve muntazam çalışmalıdır.
Tercihen çok fazla eklenti kurulu olmamalıdır. Açılır pencere ve reklamlar kontrol
edilmelidir (Bkz. Resim1).
(“Bilgisayarım”) ikonu masaüstünde mevcut bulunmalıdır, böylece kursiyerler için
kullanımı daha kolay gerçekleştirilir (Bkz. Resim2).
TEKNOLOJİLER |9
TEKNİK EL KİTABI
Resim 1: Doğru bir Microsoft İnternet Explorer ayarı
BLOK 3: “Bilgisayar” bölümünü tanıyalım

Çok fazla cihazın bağlı olmamasına dikkat ediniz
Resim 2: Bilgisayarım ikonu
ALIŞTIRMA 2: Dosya ve Belgeleri Tanıyalım
BLOK 1: bulunması gereken klasörler



“Windows Player” yazılımı kurulu olmalı ve muntazam çalışmalıdır.
“Belgelerim”, “Resimlerim”, “Videolarım”, ve “Müziğim” klasörleri yetişkinlerin
rahat kullanabilmesi için boş olmalıdır (sadece Metodolojik Kitap’ta belirtilen
dosyalar olmalıdır).
“Windows Fotoğraf Görüntüleyicisi” yazılımı kurulu olmalı ve muntazam çalışmalıdır.
BLOK 2: dosya ve klasörlerle ilk temas
Yeni bir gereklilik yok
T E K N O L O J İ L E R | 10
TEKNİK EL KİTABI
BLOK 3: kopyala & yapıştır ile ilk temas
ALIŞTIRMA 3: USB Sürücüleri Tanıyalım
BLOK 1: bilgisayara takma ve keşfetme

Bir adet taşınabilir bellek (boş ve kullanıma hazır) temin edilmelidir.
BLOK 2: “Bilgisayar” bölümünü tanıyalım ve USB sürücüyü kullanalım
ALIŞTIRMA 4: İnternet Explorer ve İnternet
BLOK 1: İnternet Explorer ile ilk temas

İnternetten indirilen bir yazının yazdırılabilmesi sağlanmalıdır. Bu yolla, kursiyerler
yazıcı listesini görecekler ve bu aletlerin, bir çıktı alırken ki temel özelliklerini nasıl
kullanacaklarını öğreneceklerdir.
BLOK 2: kısa görevler
BLOK 3: Sekmeleri tanıyalım
ALIŞTIRMA 5: Gözden Geçirme
BLOK 1: bütün öğrendiklerimizi kullanalım

“Adobe Reader” yazılımı kurulu olmalı ve muntazam çalışmalıdır.
TEKNİK EL KİTABI
İleri Seviye Alıştırmaları
Pratik alıştırmaların istenen şekilde gerçekleştirilebilmesi için aşağıda belirtilen temel
gereklilikler sağlanmalıdır:
 Bütün bilgisayarlarda Windows işletim sistemi yüklü olmalıdır ( Windows 7 ve üst
sürüm tavsiye edilmektedir) ve gerekli izinlere sahip kullanıcı profili oluşturulmalıdır.
 Fare, klavye ve yazıcı gibi bilgisayara bağlanan cihazlar ve USB girişleri mükemmel
çalışmalıdır.
 Yer ve yön bulma ile ilgili alıştırmaların yapılabilmesi için internet bağlantısının
sağlanmış olması gerekir (Tablet alıştırmaları için WİFİ bağlantısı).
 İleri yaştaki bireylerin kullanımının kolay olması bakımından masaüstü olabildiğince
sade olmalıdır. Sadece gerekli kısa yollar ve ikonlar kullanılmalı ve i-Treasure pratik
alıştırmalarında öngörülen yeni dosyaların yerleştirilebileceği yeterli alan göz önünde
bulundurulmalıdır (kursiyer için kullanıcı profili oluşturmak iyi bir çözüm olacaktır).
 Tablet ve araçları ( dokunmatik ekran, kamera, mikrofon vb.) açılıp kapandığında
sorun oluşturmayacak şekilde muntazam çalışmalıdır
 Bütün tabletler Android işletim sistemi kullanıyor olacaktır (versiyon 3.0 veya üstü).
 Google Chrome, Play Store, Google Haritalar vb. gibi çoğunlukla kendiliğinden kurulu
olan uygulamaların yüklü olması gerekmektedir ve bu uygulamaların muntazam
çalışmalı gereklidir.
 Tabletlerde PDF Reader (sadece bu uygulama) yüklü olmalıdır.
Aşağıda belirtilen talimatlar proje içinde kullanılan platform ve hesapların
ayarlanmasında her eğitmenin uygulaması gereken adımlar göz önünde
bulundurularak oluşturulmuştur. Bir bölümün nasıl tamamlanması gerektiğine dair
verilen örnekler oyun içinde kullanılan araçlarla (fotoğraflar, kullanıcı adları vb.)
aynı olmamalıdır, öncelikle Metodolojik Kitaba göz atılması ve orda belirtilen
araçların kullanılmasını tavsiye ederiz.
TEKNİK EL KİTABI
ALIŞTIRMA 1: Google
BLOK 1: Google Arama
BLOK 2: Gmail, Çeviri ve Haritalar

Bu alıştırma için Gmail kullanarak bir “Proje hesabı” oluşturmak (1) ve ayarlamak (2)
gerekmektedir. Daha sonra yeni bir kişi eklemek (3) ve kendisine bir e-posta
göndermek (4) detaylı biçimde anlatılmaktadır. Son olarak Google Çeviri (5) ve
Google Haritalar (6) kısaca tanıtılacaktır.
Her ülkede proje hesabı değişik olacaktır (her eğitmen kendi kursu için bir hesap
oluşturmalıdır). Kitapta verilen örnek kılavuz görevi görmektedir (örnek hesap:
[email protected]). Her ülkede kullanılan dile göre hazırlıklar yapılmalı
(örnek olarak; “konu” ve “posta bölümü” doldurulmalı) ve talimatlar her ülkedeki
kursiyerler için anlaşılır olmalıdır.
(1) Gmail hesabı nasıl oluşturulur?
Yeni hesap oluşturmak için kullanabileceğiniz link aşağıdadır:
https://accounts.google.com/SignUp?service=mail&continue=https%3A%2F%2Fmail.
google.com%2Fmail%2F%3Fpli%3D1&ltmpl=default
TEKNİK EL KİTABI
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır. Gmail™ webmail hizmeti bir Google Inc. markasıdır
Resim 3: Yeni hesap oluşturma
* “ Google Hizmet Şartları …” kısmının işaretlenmesi gerekmektedir
Daha sonra doğrulama yapılması gerekmektedir:
TEKNİK EL KİTABI
Resim 4: Hesabı doğrulamak
(2) Gmail hesabından otomatik cevaplar nasıl ayarlanır?
Otomatik cevap sisteminin ayarlanması gerekmektedir, böylece kursiyerler Proje
hesabına posta gönderdiklerinde içinde gerekli talimatların olduğu bir cevabı
otomatik olarak alacaklardı.
Bunu yapmak için:
a) “hazır yanıt” oluşturmalı
b) Bu “hazır yanıt” için bir filtre oluşturmalısınız
(a) Hazır yanıt oluşturmak:
Öncelikle hazır yanıtları aktif duruma getirmelisiniz. Bunun için Ayarlar Menüsü ->
Labs ve hazır yanıtları etkinleştir seçeneğini kullanmalısınız. Bu özellik kullanılabilir
duruma geldiğinde yeni bir mesaj oluşturabilirsiniz (bir ipucu sormak için posta
gönderdiklerinde bu yanıt otomatik olarak kursiyerlere gönderilecektir) (Bkz.
Resim5)
TEKNİK EL KİTABI
Resim 5: Gmail hesabında yeni mesaj yazmak
Sonrasında şu kısımlar doldurulmalıdır: konu ve posta bölümü. Ardından hazır yanıtları
ayarlamak için (1) ile gösterilen aşağı ok biçimine tıklayınız (Bkz. Resim 6).
Resim 6: Hazır yanıtın konu ve posta bölümü
Hazırlanmış olan yanıtı tercüme etmeniz gerekmektedir. Kursiyerlerin bu ipuçlarına
İngilizce değil kendi dillerinde erişebilmeleri gerekmektedir.
TEKNİK EL KİTABI
Eğer hazır yanıta ekli bir fotoğraf kullanılacaksa:
1. Bu fotoğraf Google Drive’a yüklenmelidir (bu hesabın da Gmail’de olduğu gibi
hali hazırda oluşturulduğunu hatırlatmak isteriz, sadece Google Drive’a
erişmeniz yeterli olacaktır):
Resim 7: Google Drive’da yüklü fotoğraflar
2. Bu fotoğraf hazır yanıta eklenmiş olmalıdır:
Resim 8: Google Drive’dan fotoğraf eklemek
TEKNİK EL KİTABI
Sonrasında hazır yanıtınıza bir isim vermeli ve kaydetmelisiniz:
Resim 9: Hazır yanıtı kaydetmek
Resim 10: Hazır yanıta isim vermek
(b) Filtre oluşturma:
Bu bölümde kursiyerlerin, hazır yanıtın kendilerine gönderilmesi için,
yollayacakları postanın konu bölümüne ne yazmaları gerektiği ayarlanmaktadır.
Öncelikle Resim11’deki gibi Ayarlar-->Ayarlar bölümünü açmanız gerekmektedir:
TEKNİK EL KİTABI
Resim 11: Ayarlar
Daha sonra Filtreler bölümüne tıklayın ve yeni bir filtre oluşturun (Bkz. Resim 12):
Resim 12: Filtre oluşturma
TEKNİK EL KİTABI
Artık gerekli metni Konu bölümüne yazabilirsiniz ve yeni filtreyi (Bkz. Resim 13):
Resim 13: Filtre konusu
Son olarak Hazır Yanıt Gönder seçeneğini (1) açmalı ve ilgili cevabı (2) seçmelisiniz, Resim 14:
Resim 14: Oluşturulmuş hazır yanıtı gönderi olarak ayarlamak
TEKNİK EL KİTABI
Otomatik cevap işleminin düzgün çalışmaması durumunda eğitmen cevabı manuel
olarak gönderebilir.
(3) Yeni kişi ekleme: Gmail  Rehber?
Bkz. Resim15.
Resim 15: Gmail Menüsü
TEKNİK EL KİTABI
Sonrasında, Yeni kişi:
Resim 16: Yeni Kişi Düğmesi
Son olarak, kursiyerler gerekli alanlara kendi bağlantı bilgilerini yazacaklardır (Bkz.
Resim 17):
Resim 17: Yeni kişi formu
TEKNİK EL KİTABI
Bu kişiyi kendi rehberlerine eklemeleri gerekmektedir (bundan sonra “Proje hesabı”
olarak geçecektir): [email protected]. Her kursiyer bu alanlardan hangilerini
dolduracağına kendisi karar verecektir (telefon, adres, doğum günü, URL, notlar).
Ayrıca sayfanın altında bulunan “Ekle” butonunu kullanarak başka alanlar da
ekleyebilirler.
(4) Proje hesabına e-posta nasıl gönderilir: “E-posta yaz”?
Bkz. Resim18.
Resim 18: Yeni E-posta düğmesi
TEKNİK EL KİTABI
İlk önce rehberden kişiyi bulmaları gerekir (eğer e-posta adresini hatırlamıyorlarsa)
(Bkz. Resim 19):
Resim 19: Yeni posta formu
TEKNİK EL KİTABI
Sonrasında rehberden kişi seçebileceklerdir (Bkz. Resim20):
Resim 20: Rehberden kişi seçme listesi
Buradan kişiyi seçerek e-postayı “Gönderirler”.
Bunun üstüne içinde ipucunu içeren şu otomatik cevabı alırlar (yaklaşık 2 dakika):
48.871631, 2.300445, bu koordinatlar Fransa’da “101 Avenue des Champs-Elysees”
adresinin koordinatlarıdır.
(5) Google Çeviri
Soldaki alana ülkenin adı yazıldığında (Bkz. 1 numara), İngilizce çeviri sağdaki alanda
görülür (Bkz. 2 numara) (Bkz. Resim21):
TEKNİK EL KİTABI
Resim 21: Google Çeviri İnternet Sitesi
(6) Google Haritalar
Kursiyerler “101 Avenue des Champs-Elysees” adresinden “La Bastille” adresine
giden yolu tren (metro) kullanarak gitmelilerdir (Bkz. Resim 22):
Resim 22: Google Haritalar Güzergâh
Cevap M1 hattı.
TEKNİK EL KİTABI
BLOK 3: Karışık Alıştırmalar ve Google Çeviri
Bu alıştırma için Google Drive (1) platformuna bir Mısır fotoğrafı yüklemek ve Gmail
“Proje hesabında” ayarlama (2) yaparak bir otomatik hazır yanıt oluşturmak
gerekmektedir. (3) Daha sonra Google Çeviri kullanmaları gerekecektir.
(1) Google Drive
Bir tane Mısır fotoğrafı tespit ediniz (piramitlerin ve Giza’nın olduğu bilindik bir
fotoğraf) ve kendi Google Drive klasörünüze başka bir klasör oluşturmadan doğrudan
yükleyin. Bu fotoğrafa “mısır.jpg” ismini verin (Bkz. Resim23):
Resim 23: Google Drive Sayfası
TEKNİK EL KİTABI
Yükledikten sonra, herkesin fotoğrafı görebilmesi için gerekli izinleri veriniz (Bkz.
Resim24, 25, 26, 27):
Resim 24: Fotoğrafı paylaşma
Resim 25: Fotoğrafı paylaşma
TEKNİK EL KİTABI
Resim 26: Paylaşma seçeneklerini ayarlamak
Resim 27: Bağlantı web üzerindeki herkese açık
Erişimin sadece “Görüntüleyebilir” şeklinde verilmesine dikkat ediniz böylece kişiler dosya ile
ilgili tasarrufta bulunamaz (Değiştirme, Silme vb.)
TEKNİK EL KİTABI
Resim 28: Değişiklikleri kaydetmek
(2) Gmail hesabı nasıl ayarlanır?
Yeni bir otomatik hazır yanıt oluşturmak gerekmektedir çünkü kursiyerler Proje
hesabına bir e-posta gönderdiklerinde otomatik olarak yeni talimatların bulunduğu
bir posta almalıdırlar.
Bunun için:
a) “hazır yanıt” oluşturunuz
b) “hazır yanıt” için bir filtre oluşturunuz
Bu kitap içerisinde Teknolojiler – Temel alıştırmalar - BLOK 2’de açıklanan işlemin
aynısını yapmalı ancak şu değişiklikleri de uygulamalısınız:
 Konu: “i-Treasure: İleri seviye alıştırma 1 ikinci ipucu”
 Posta bölümü: "Merhaba arkadaşım, i-Treasure oyununda doğru yoldasın :-)
Şimdi bu fotoğrafta bulunanın olduğu yeri bulmalısın (ekli)"
 “mısır.jpg” fotoğrafını Ekleyin (Google Drive’da bulunan) (Bkz. Resim29, 30,
31):
TEKNİK EL KİTABI
Resim 29: Google Drive’da bulunan bir dosyayı eklemek
Resim 30: Fotoğrafı eklemek
TEKNİK EL KİTABI
Resim 31: Fotoğraf eklendi

Hazır yanıtı şu şekilde kaydedin: “Hazır yanıt 2”
Bu kitap içerisinde Teknolojiler – Temel alıştırmalar - BLOK 2’de açıklanan işlemin
aynısını yapmalı ancak şu değişiklikleri de uygulamalısınız:
 Konu: “i-Treasure: La Bastilla”
 “Hazır yanıt 2”ye tanımlayınız
Şimdi konu ve e-posta metninin kendi dilinize tercüme edilmesi gerekmektedir.
Kursiyerlerin alıştırmalara İngilizce değil kendi dillerinde erişebilmeliler.
Otomatik cevap işleminin düzgün çalışmaması durumunda eğitmen cevabı manuel
olarak gönderebilir.
(3) Google Çeviri
Soldaki alana ülkenin adı yazıldığında, daha önce yaptığımızda olduğu gibi İngilizce
çeviri sağdaki alanda görülür.
TEKNİK EL KİTABI
ALIŞTIRMA 2: Facebook
BLOK 1: Temel Facebook

Bu alıştırma için, Bir Facebook Projesi hesabının açılması (1), kursiyerlerin bununla
etkileşime girmesi ve 3 resimle bunu tamamlaması gerekmektedir. Daha sonra nasıl
bir bağlantı ekleneceği (2) de detaylandırılmıştır.
Her ülkede proje hesabının farklı olacağını unutmayın ( her eğitimci eğitim oturumu
için bir proje hesabı oluşturacaktır.) Bu yalnızca bu kitapçıkta süreci açıklamak için
bir örnektir. Diller farklıdır ve talimatlar her ülkedeki öğreniciler tarafından
anlaşılmalıdır.
(1) Bir Facebook hesabı nasıl oluşturulur?
Yeni bir hesap oluşturmak için kullanabileceğiniz bir link:
https://www.facebook.com/r.php?next&locale=en_GB&display=page
Adınız “itreasure”, soyadınız ise “proje hesabınız” olacak. E-mail adresiniz ise;
“[email protected]” olacaktır.
Facebook, size hesabınızı doğrulamak için bir email yollayacak. E-mail ile gelen linke tıklayıp
doğruladıktan sonra, kişisel bilgilerinizi doldurmak için üç adımı takip edeceksiniz. Bu
adımları atlayabilirsiniz ya da gerekli bilgileri doldurabilirsibiz. Her halükarda istediğiniz
zaman profilinizi güncelleme şansınız var ( Ancak unutmayınız ki, mevcut şehrinizi “Bilbao”
olarak yazmalısınız.)
TEKNİK EL KİTABI
Sürecin sonunda, hesabınızın durumu şu şekilde görünecektir:
Resim. 32: Bir Facebook Profili
Kursiyerler kendi hesaplarını oluşturduklarında süreç aynı şekilde olacaktır.
Son olarak, duvarınıza üç fotoğraf yükleyeceksiniz. Foto/Video Ekle seçeneğini
kullanarak ve + düğmesini kullanarak her bir fotoğrafı ekleyebilirsiniz.
Daha sonra, duvarınızda yayınlamak için “paylaş” seçeneğine tıklamalısınız.
TEKNİK EL KİTABI
İşte sonuç (Bkz Resim33):
Fig. 33: Facebook Yayınlanan Resimler
TEKNİK EL KİTABI
Lütfen, mevcut şehrinizin Roma (İtalya) olduğunu söylemeyi unutmayın
(Bkz Resim34):
Resim 34: Facebook konum bilgisi
TEKNİK EL KİTABI
(2)Bağlantı nasıl eklenir?
Kursiyerler, “Arkadaşını bul” sekmesine tıklayarak Proje hesabını ekleyebileceklerdir.
(Bkz Resim35):
Resim 35: Facebook “Arkadaşını bul” butonu
Daha sonra, kursiyerler bu alanda Gmail hesaplarını kullanarak Proje bağlantılarını
arayacaklar.
Ardından, eğitmen Gmail hesabından arkadaşlık isteğini kabul etmek ya da
reddetmek için doğrulama e-maili alacak.
BLOK 2: diğer özellikler

Bu alıştırmada, Proje hesabınızı yeniden yapılandırmanız gerekecektir (1), Gmail
içinde başka bir otomatik cevap sistemi. Daha sonra Facebook üzerinde bir not
oluşturmanız (2) ve son olarak da Google Drive’a bir resim yerleştirmeniz (3)
gerekmektedir.
(1) Gmail hesabını yapılandırma
Yeni bir otomatik cevap yapılandırması gereklidir çünkü kursiyerler Proje hesabına bir
mail gönderdikleri zaman, talimatlarla birlikte otomatik bir mesaj almalılar.
Bunun için yapmanız gerekenler:
a) “Hazır cevap” oluşturun
b) “Hazır cevap” ınıza bağlı bir filtre oluşturun.
TEKNİK EL KİTABI
(a) Otomatik cevap oluşturma:
Bu kitapçıktaki Teknolojiler- Temel alıştırmalar- Blok 2’de açıklanan sürecin aynısını
ancak aşağıdaki değişikliklere dikkat ederek takip etmelisiniz:
 Konu: “i-treasure: İleri Seviye Alıştırma 2 için 3. İpucu”
 İçerik: "Selam, dostum, i-treasure’da doğru yoldasın :-) Şimdi, bir fotoğraf
aldın. Bu fotoğraf ünlü bir şehrin ilk kelimesini sana verecek. Facebook’un
Proje bağlantıları notlarında bu ünlü şehrin adının ikinci kelimesini bulacaksın.
Ardından, oyuna devam etmek için çözümü yaz.
 “İlkkelime.jpg” resim dosyasını ekleyin. (Google Drive’da)
 Hazır cevapları : “ Hazır cevap 3” olarak kaydedin.
(b) Filtreyi oluşturmak:
Bu kitapçıkta, “Teknolojiler- Temel Alıştırmalar- Blok 2”de açıklanan sürecin aynısını
şu değişikliklerle takip etmelisiniz:
 Konu: “i-Treasure: Facebook”
 “Hazır cevap 3”e ilişkilendir.
Şimdi, konuyu ve içeriğini kendi dilinize tercüme etmelisiniz. Unutmayınız ki
kursiyerleriniz alıştırmaları kendi anadillerinde anlamalıdırlar.
Otomatik süreçte sorun olması durumunda, eğitmen e-postaları manuel olarak
gönderebilir.
(2) Facebook’da bir not oluşturmak.
İkinci kelime olan “Coliseum” için bir not yayınlamalısınız. (Bkz. Resim36)
Resim 36: Diğer seçenekler
TEKNİK EL KİTABI
Böylelikle not oluşturuldu:
(1) Bir resmi Google Drive’a yüklemek
“The” yazılı bir fotoğraf bulup, her hangi bir alt klasöre koymadan, doğrudan Google
Drive’a yükleyin, herhangi bir dosyanın altına değil. “ilkkelime.JPG” olarak
isimlendirin ve herkesin görebilmesi için izin verin ( Bkz. Resim37)
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır. Google Drive™ online depolama hizmeti Google Inc.markasıdır.
Resim 37: Google Drive Dosya Listesi Görünümü

Kursiyerler, Proje bağlantısına Kolezyum fotoğrafının da ekli olduğu özel bir mesaj
gönderecekler. İlk olarak (1) Kolezyum fotoğrafı bulmak için Google Görseller
kullanacaklar (Bkz. Resim 38). Sonra, (2) bu resimle Facebook üzerinden bu fotoğrafı
da ekleyerek Proje bağlantısına özel bir mesaj gönderecekler.
TEKNİK EL KİTABI
(1) Google Görseller’ den resimlere nasıl bakılır?
Google Görseller linki: https://images.google.com/
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır. Google Images™ arama hizmeti bir Google Inc.markasıdır.
Resim 38: Google Görseller
Resim 39: Google Görseller Websitesi.
TEKNİK EL KİTABI
Kursiyerler, indirmek istedikleri resmi, sağ tuşa basarak “resmi farklı kaydet” diyerek
indirebilirler. ( Bkz. Resim40):
Resim 40: Google Görseller’de indirme eylemi
Örneğin, resmi masaüstüne indirerek, “kolezyum.jpg” olarak adlandırabilirler.
(2) Facebook’dan nasıl özel mesaj gönderilir?
Aşağıdaki resimlere bakınız.
TEKNİK EL KİTABI
Resim 41: Facebook’da mesajlar
Resim 42: Facebook Özel Mesaj
TEKNİK EL KİTABI
Proje bağlantı adının “itreasure” olduğunu unutmayın.
Resim 43: Artık Facebook Özel Mesaj ile masaüstlerinden “kolezyum.jpg” dosyasını seçip mesajı
yollayabilirler.

Kursiyerler daha önce açıklandığı gibi fotoğrafı Facebook duvarlarına yükleyecekler.
TEKNİK EL KİTABI
ALIŞTIRMA 3: Tabletler
BLOK 1: Temel olarak tablet

Bir WIFI bağlantısına ulaşmak için:
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır. Android™ platform bir Google Inc.markasıdır.
Resim 44: Android Ayarlar Paneli
TEKNİK EL KİTABI

Yazı boyutunu ayarlamak için: Android işletim sistemi duyma ya da görme özürlü
bireyler için bir dizi erişme özelliklerine sahiptir. Bilhassa, görme kusurları olanlar
için en kullanışlı özellik, erişilebilirlik altındaki “büyük boyutlu metin” kısmıdır, yazı
boyutunu büyütür. Bu işlem için:
Ayarlar -> Erişilebilirlik -> “Yazı boyutu -> Büyük boyut”.
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır. Android™ platform bir Google Inc. markasıdır.
Resim 45: Android Büyük Boyutlu Yazı Menüsü
TEKNİK EL KİTABI

Kalan pil durumunu kontrol etmek için:
Resim 46: Android’de kalan pil durumu
TEKNİK EL KİTABI

Hafıza durumunu kontrol etmek için:
Resim 47: Android’de hafıza durumu
TEKNİK EL KİTABI

Parlaklık ayarını değiştirmek için:
Ekran parlaklığının açık olması çok fazla pil tüketimine neden olabilir ancak gün içinde
kullanımı kolaylaştırır.
Tabletin ekran parlaklığı ayarlarını değiştirmek için,
Ayarlar -> Ekran - > Parlaklık (Bkz Resim48).
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır.. Android™ platform bir Google Inc. markasıdır.
Resim 48: Android’de parlaklık ayarı
Parlaklığı arttırmak için, kutucuktaki işareti kaldırınız ve sağa doğru kaydırma
butonunu kaydırınız. Daha sonra “OK” tuşuna basın.

Bu alıştırma için, Gmail “Proje hesabınızı” diğer bir otomatik hazır yanıt sistemi için
tekrar yapılandıracak (1) ve Google Drive’a yeni bir resim yerleştireceksiniz. (2)
TEKNİK EL KİTABI
(1) Proje hesabınızı nasıl yapılandırırsınız?
Yeni bir otomatik hazır yanıt ayarı, kursiyerlerin Proje hesabına bir mail
gönderdiklerinde, talimatları içeren bir cevap almaları gerektiği için gerekmektedir.
Bunun için yapmanız gerekenler:
a) “Hazır yanıt” oluşturun.
b) Oluşturduğunuz “Hazır yanıt” ile ilişkilendirilmiş bir filtre oluşturun.
(a) “Hazır Yanıt” oluşturmak:
Bu kitabın Teknolojiler – Temel Alıştırmalar – BLOK 2 kısmında açıklanan
talimatları uygulamalısınız ancak Metodolojik El Kitabında bulunan açıklamaları
dikkate almalı ve İngilizce örnek hesapta ([email protected]) bulunan metni
kullanmalısınız.
Bu kitabın Teknolojiler – Temel Alıştırmalar – BLOK 2 kısmında açıklanan
talimatları uygulamalısınız ancak Metodolojik El Kitabında bulunan açıklamaları
dikkate almalı ve İngilizce örnek hesapta ([email protected]) bulunan metni
kullanmalısınız
Şimdi, konu ve içeriğini kendi dilinize çevirmelisiniz. Kursiyerleriniz alıştırmayı
kendi anadillerinde anlamalılar.
Otomatik süreçte karşılaşılabilecek sorunlar olması durumunda, eğitmen
e-postaları manuel olarak gönderebilir.
TEKNİK EL KİTABI
(2) Google Drive’a resim yükleme
Partenon’a ait bir fotoğraf bulun ve Google Drive’a yükleyin, herhangi bir klasörün
altına değil. “anıt3.jpg” olarak adlandırın. (Bkz. Resim49):
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır. Google Drive™ online depolama hizmeti bir Google Inc. markasıdır.
Resim 49: Google Drive’da dosya görünümü
BLOK 2: diğer özellikler






Eğitmenlerin tablete uygulama yüklemeyi bilmeleri gerekiyor. (Burada Facebook)
Play Store uygulaması aracılığıyla.
Eğitmenlerin tablette Facebook’u kullanmayı bilmeleri gerekiyor.
Eğitmenlerin nasıl fotoğraf çekildiğini bilmeleri gerekiyor.
Tabletlerde Facebook kullanımı bilgisayarlardakine oldukça benzer, daha önce de
anlatılmıştı.
İlk olarak, PDF dosyası açabilen bir uygulama yüklemek gerekiyor. ( Adobe Reader
gibi)
Bu alıştırma için, yeni bir oto-cevap yapılandırması gerekiyor, çünkü proje hesabına
kursiyerler mail gönderdiklerinde talimatları içeren bir cevap almaları gerekiyor.
Bunun için, yapmanız gerekenler:
a) “Hazır yanıt” oluşturmak
b) Hazır yanıt” ile ilişkilendirilen bir filtre oluşturmak
TEKNİK EL KİTABI
 Teknolojiler- Temel alıştırmalar- Blok2 de açıklanan süreci şu değişikliklerle
izlemelisiniz
 Konu: “i-Treasure: İleri düzey alıştırma 3’de 5. ipucu”
 İçerik: "Selam dostum, I-Treasure’da doğru yoldasın. :-) Şimdi, şu videoya
tıkla ve bu şarkının adını bul.
(https://www.youtube.com/watch?v=DVg2EJvvlF8)”
 Hazır yanıtı “Hazır yanıt 5” olarak kaydet.
(b) Filtre oluşturmak:
Teknolojiler- Temel alıştırmalar- Blok2 de açıklanan süreci şu değişikliklerle
izlemelisiniz.
 Konu: “i-Treasure: Video”
 “Hazır yanıt 5” e bağlantı.
Şimdi, konu ve içeriğini kendi dilinize çevirmelisiniz. Kursiyerleriniz alıştırmayı kendi
anadillerinde anlamalılar.
TEKNİK EL KİTABI
ALIŞTIRMA 4: Skype
BLOK 1: Tablette Skype



Eğitmenlerin tablete uygulama yüklemeyi bilmeleri gerekiyor. ( Burada Skype), Play
Store ile.
Eğitmenlerin tablette Skype kullanımı bilmeleri gerekiyor.
Siz bir eğitmen olarak, Skype üzerinde bir hesap açmalısınız.
https://login.skype.com/account/signup-form
Gmail hesabınızı giriş yapmak için kullanabilirsiniz.
Kursiyerler proje hesabıyla etkileşim halinde olacaklar, arayarak, mesaj göndererek,
vs.
Profilinizde doğum gününüzü belirtmeniz gerektiğini unutmayın: 19/02/1983 (Bkz.
Resim50 ve 51)
Resim 50: Skype profili 1
TEKNİK EL KİTABI
Resim 51: Skype profili 2

Skype bağlantısı eklemek:
Resim 52: Skype üzerinde kişi ekleme menüsü
TEKNİK EL KİTABI

Bir kişiyi aramak: Bağlantınızı seçin ve “ara” yazan yere tıklayın. (Bkz.Resim54):
Resim 53: : Skype’da arkadaş listesi
TEKNİK EL KİTABI

Aynı anda birden fazla kimseyle konuşmak için “+” butonunu kullanın. (Bkz Resim54):
Fig. 54: Skype’da arkadaş davet etme
TEKNİK EL KİTABI
ALIŞTIRMA 5: Gözden Geçirme
BLOK 1: Derleme

Bu alıştırma için, yeni bir oto-cevap yapılandırması gerekiyor, çünkü proje hesabına
kursiyerler mail gönderdiklerinde talimatları içeren bir cevap almaları gerekiyor.
Bunun için, yapmanız gerekenler:
c) “Hazır yanıt” oluşturmak
d) Hazır yanıt” ile ilişkilendirilen bir filtre oluşturmak
Bu kitabın Teknolojiler – Temel Alıştırmalar – BLOK 2 kısmında açıklanan talimatları
uygulamalısınız ancak Metodolojik El Kitabında bulunan açıklamaları dikkate almalı ve
İngilizce örnek hesapta ([email protected]) bulunan metni kullanmalısınız.
(b) Filtre oluşturmak:
Bu kitabın Teknolojiler – Temel Alıştırmalar – BLOK 2 kısmında açıklanan talimatları
uygulamalısınız ancak Metodolojik El Kitabında bulunan açıklamaları dikkate almalı ve
İngilizce örnek hesapta ([email protected]) bulunan metni kullanmalısınız.
Şimdi, konu ve içeriğini kendi dilinize çevirmelisiniz. Kursiyerleriniz alıştırmayı kendi
anadillerinde anlamalılar.
TEKNİK EL KİTABI

Kursiyerler soruyu cevaplandırmak için Wikipedia kullanacaklar. (Bkz Resim55):
Resim 55: Wikipedia’da makale görüntüsü
TEKNİK EL KİTABI

Şimdi de şu GPS koordinatlarının hangi şehirde olduğunu Google Haritalardan bakıp
söyleyecekler. “45.463003, 9.170937”
© 2012 Google Inc. Her hakkı saklıdır. Google Maps™ harita hizmeti bir Google Inc. markasıdır.
Fig. 56: Google Haritalarda yer görüntüsü
TEKNİK EL KİTABI
MOODLE KULLANIMI
Hesaplar
Moodle platformunda 3 çeşit hesap kullanılmaktadır:
1. Tecnalia’nın kullandığı mevcut Yönetici hesabı.
2. Her ülke için bir tane olmak üzere mevcut eğitici hesabı:
 ES_MANAGER:
Kullanıcı adı: itreasure_es_mgr
şifre: Itreasure_es_mgr_2014
 DE_MANAGER:
Kullanıcı adı: itreasure_de_mgr
şifre: Itreasure_de_mgr_2014
 TR_MANAGER:
Kullanıcı adı: itreasure_tr_mgr
şifre: Itreasure_tr_mgr_2014
 PL_MANAGER:
Kullanıcı adı: itreasure_pl_mgr
şifre: Itreasure_pl_mgr_2014
 RO_MANAGER:
Kullanıcı adı: itreasure_ro_mgr
şifre: Itreasure_ro_mgr_2014
 EL_MANAGER:
Kullanıcı adı: itreasure_el_mgr
şifre: Itreasure_el_mgr_2014
3. Kursiyer hesapları: kendi hesaplarını oluşturmaları gerekmektedir. Bu işlemin nasıl
yapılacağı Bölüm 2’de açıklanmaktadır.
M O O D L E K U L L A N I M I | 59
TEKNİK EL KİTABI
Kursiyer hesaplarının oluşturulması
Kursiyerler şu adrese
açıklanmaktadır):
gitmelidir
(Buradan
itibaren
İngilizce
versiyon
üzerinden
http://itreasurepracticalexercises.bitnamiapp.com/moodle/login/index.php?lang=en
Giriş sayfasında kendi dillerini seçebileceklerdir:
Resim57: Moodle, dil paneli
Burada, “yeni hesap oluştur” kısmına tıklamalı ve gerekli kısımları doldurmaları
gerekmektedir:


Şifre için gerekli kıstaslar Moodle içinde açıklanmaktadır ve bu aşamada
eğitmenlerin açıklama yapmaları önemlidir.
Muhtemelen kullanmakta oldukları bir e-posta hesapları olmayacaktır, bu yüzden
olmayan bir e-posta adresi yazabilirler, örn. [email protected]
Bu aşamada kursiyerler henüz platforma kaydolmuş değillerdir. Aşağıda gösterilen hata
mesajını dikkate almayınız:
Resim 58: Kaydolma işlemi hata mesajı
TEKNİK EL KİTABI
Kursiyerlerin hesapların aktive edilmesi için eğitmenlerin manuel olarak kursiyer hesabını
onaylamaları gerekmektedir (Ayarlar\Site yönetimi\Kullanıcılar\Hesaplar\Kullanıcılara göz
at):
Resim 59: Kursiyer hesaplarının onayı
Daha sonra, kursiyerler
sağlayabileceklerdir:
giriş
yapabilecekler
ve
Pratik
alıştırmalara
erişimlerini
Resim 60: Oyuna başlamanın adımları (kursiyerler)
Eğitmen olarak kullanmak isterseniz ülke hesabını kullanabilirsiniz. Eğer kursiyer olarak
denemek isterseniz, lütfen yeni bir hesap oluşturunuz ve kaydolma işlemlerini kendiniz
kontrol ediniz.
TEKNİK EL KİTABI
Pratik alıştırmalar
Alıştırmalar 3 bölüme ayrılmıştır:
Giriş
Burada “Bu senin maceran” butonuna tıklayarak hikâyeye erişim sağlanmaktadır.
Resim 61: Tanım ve hikâyenin linki
Eğitim dönemi:
Bu bölüm temel seviye alıştırmalarına tekabül etmektedir. Bu bölümde kursiyerler, 5
alıştırma “bloğunu” tamamlayacaklardır. Her blok tamamlandığında sağda bulunan kutuları
işaretlemeleri gerekmektedir.
Resim 62: 5 alıştırma bloğu ve işaretleme kutuları
Bir alıştırmanın bütün blokları tamamlandığında ve işaretlendiğinde, kursiyerler bu alıştırmanın nişanı ile ödüllendirileceklerdir. Bu şekilde “eğitim döneminin” sonunda
kursiyerler, aşağıda gösterildiği gibi, her bir alıştırma için bir adet olmak üzere 5 değişik nişan
sahibi olacaklardır:
1. Temel bilgisayar kullanımı
TEKNİK EL KİTABI
2. Klasörler ve dosyalar
3. İnternete erişim
4. USB kullanımı
5. Gözden geçirme
Macera!
Bu kısımda da 5 ayrı Bölüm ve nişanları bulunmaktadır.
Örnek olarak Bölüm 1’e bakıldığında kursiyerler ilk olarak “İpucu 1” ve sonrasında da cevabı
bulacaklardır. Daha sonra, eğer kursiyer doğru cevabı işaretlemişse, platform “İpucu 2’ye”
erişim izni verecektir. Sonra, kursiyerler bir sonraki soruya doğru cevabı vererek “İpucu 3’ün”
açılmasını sağlayacaklardır. Son olarak, eğer doğru cevap verilmişse Bölüm 1 tamamlanmış
olacak ve kursiyer bu bölümün nişanını (ilk nişan) kazanmış olacaktır.
Resim 63: Bölüm 1
İleri seviye alıştırmalar bu şekilde çalışmaktadır, eğer daha fazla bilgi edinmek isterseniz; 1)
İçinde hikayenin yer aldığı Metodolojik kitabı, ve 2) konsept belgelerini okuyabilirsiniz.
TEKNİK EL KİTABI
Platforma Erişim
Platformda bütün kullanıcıların ihtiyaç duydukları takdirde kullanmaları için bir erişim
çubuğu bulunmaktadır. Değişik seçenekleri kullanabilmek için “Launch ATbar” tıklanmalıdır.
Resim 64: Erişim çubuğu başlatma adımları
Kullanılabilir seçenekler sıralı biçimde şöyledir:











Bu sayfa ile ilgili bir düzeltme raporu oluşturma (açılır pencere biçiminde)
Yazı puntosunu büyütme
Yazı puntosunu küçültme
Sayfa yazı biçimi ayarlama
Yazım denetimini başlat
Sözlük
Metin okuma
Okunabilir görüntüyü aç
Kelime tahmini
Biçim değiştirici
Arka plan rengi
Platformda ayrıca, her sorunun içinde mevcut olan bir dizi buton daha bulunmaktadır. Lütfen
bu butonların kullanımını soruları çözmeye başlamadan önce kursiyerlere gösteriniz ve nasıl
çalıştıklarını anlamaları için işlevlerinden bahsediniz. Resim 65’de görüldüğü gibi toplam 5
buton vardır. Aşağıda soldan sağa sıralı olarak ne işleve sahip oldukları açıklanmaktadır:

Yukarı ok: bu tuş bütün derslerin listelendiği, platformun açılış sayfasına
yönlendirmektedir.
TEKNİK EL KİTABI




Sol bitiş oku: mevcut dersin başına yönlendirir (Giriş kısmı).
Sol ok: eğer kursiyer parçalı sorunun bir önceki bölümüne cevap vermişse o kısma,
vermemişse kursiyerin cevaplamadığı en son soruya yönlendirir.
Sağ ok: bir sonraki soruya geçer.
Sağ bitiş oku: cevabı henüz verilmemiş son soruya yönlendirir.
Resim 65: Yardımcı butonlar
Bir Gmail hesabı örneği
Macera! için örnek teşkil etmesi bakımından bir Gmail hesabı, otomatik yanıtlar ile beraber
(“hazır yanıt” adı verilen) oluşturulmuştur. Erişim bilgisi:
E-posta: [email protected]
Şifre: itreasureAG2014

İ-Treasure İnternette Define Avı İleri Yaştakiler için Öğrenmenin

Transkript

Benzer belgeler

OBJEKTİFTEN FIRLAYAN FIRÇA DARBELERİ

BÜTÜNLÜK ADiNA SISTEM 8.8.1993 BILGI KITABI VE BERZAH

Business Network Center Turkey Tüm Hakları

Symantec Endpoint Protection Kurulum Kılavuzu