Kurumumuz Risk Yönetimi ve Gözetim Teknikleri Dairesi tarafından

Transkript

Kurumumuz Risk Yönetimi ve Gözetim Teknikleri Dairesi tarafından
YENİ SERMAYE YETERLİLİĞİ
UZLAŞISI (BASEL II) VE
GEÇİŞ SÜRECİNE İLİŞKİN YOL
HARİTASI
Risk Yönetimi ve Gözetim
Teknikleri Dairesi
R
RYGTD
Türkiye Bankalar Birliği
Bilgilendirme Toplantõsõ
12 Aralõk 2003
Özkaynak Yeterliliği Normlarõnõn Temel
Taşlarõnõ Oluşturan 3 Yapõsal Blok
1.Yapõsal Blok : Risklerin belirlenmiş olan
yöntemler kullanõlarak hassas bir biçimde
ölçümü ve risklere daha duyarlõ asgari düzeyde
özkaynak tahsisi
2.Yapõsal Blok : Denetsel gözden geçirme
3.Yapõsal Blok : Saydamlõğõn sağlanmasõ ve
kamuoyunun daha fazla aydõnlatõlmasõ, piyasa
2
disiplininin arttõrõlmasõ
Özkaynak Yeterliliği Normlarõnõn Amacõ,
Hedefleri ve Kapsamõ
! Bankalar ve bankacõlõk gruplarõ için iyi kurumsal
yönetim yapõsõnõn, risk ve kontrol kültürünün tesisi
! Bankalar ve bankacõlõk gruplarõnõn denetim ve
gözetimlerinin risk odaklõ ve proaktif olarak
gerçekleştirilmesi ve bu konuda uluslararasõ işbirliğinin
güçlendirilmesi
! Finansal sistemde istikrarõn ve etkin piyasa
disiplininin sağlanmasõ
3
! Özkaynak Yeterliliği Normlarõnõn Kapsadõğõ Kuruluş
Yapõlarõ
1
Ayrõşmõş Finansal Grup
2
Holding
Konsolidasyonu
Holding Firmasõ
3
Bankacõlõk Grubu
Konsolidasyonu
Uluslararasõ Alanda Aktif Banka [1]
4
4
Uluslararasõ Alanda
Aktif Banka [2]
Alt finansal grup
Konsolidasyonu
Uluslararasõ Alanda
Aktif Banka [3]
5
Solo Kurum
Yerel
Banka [4]
Sermaye
Piyasasõ Aracõ
Kurumu
4
1.Yapõsal Blok : “Risklerin” hassas ölçümü ve
riskler karşõlõğõ asgari düzeyde özkaynak tahsisi
! Kredi Riski :
"Standart Yöntem (SA)
" İç Derecelendirme Tesisi Yöntemi (FIRB)
" Gelişmiş İç Derecelendirme Yöntemi (AIRB)
! Piyasa Riski : (1996’da belirlenen esaslar geçerlidir.)
" Standart Yöntem (SA)
" İç Modelleme Yöntemi (MA)
! Operasyonel Risk :
" Temel Gösterge Yöntemi (BIA)
" Standart Yöntem (SA)
" Gelişmiş İçsel Ölçüm Yöntemi (AMA)
5
#Yapõsal Bloklarõn Uygulanabilmesi
Gerekli Temel Sistemler
İçin
" Kurum Çapõnda Entegre Etkin Risk Yönetimi Sistemleri
" Etkin İç Kontrol Sistemleri
" Risk Odaklõ Muhasebe ve Yönetim Bilgi Sistemleri
" Risk (kredi, piyasa, operasyonel, diğer) Veri Tabanlarõ
Yönetim Sistemi
" Kurum Çapõnda Özkaynak Değerlendirme Sistemleri
" Risk Provizyonu Ayõrma ve Teminat Değerlendirme Sistemleri
" Stratejik Planlama Sistemi
" Kamuyu Aydõnlatma Sistemi (Hesap Verebilirlik)
" Kurumsal Yönetim Uygulamalarõ Değerlendirme Sistemi
" Risk Odaklõ Denetim Sistemi (Bağõmsõz Dõş Denetim ve
Otoritenin Kamusal Denetimi)
6
#Asgari Özkaynak ve “Riskliliğe” Bağlõ Gerekli
Asgari Özkaynak Seviyesi
[ Ana Sermaye + Katkõ Sermaye
- İndirimler ] = Özkaynak
[ Kredi Riski + Piyasa Riski +
Operasyonel Risk ]
= Min % 8
Bilanço Faiz Oranõ
Riski (stres testleri)
+ Diğer Faktörler
(Denetim Otoritesi)
Gerekli Asgari Özkaynak
Seviyesi (%8 + X)
7
#Basel II Özkaynak Yeterliliği Normlarõ
Çerçevesinde Kredi Güvencelerinin Yönetilmesi
! Kredi Güvenceleri:
+ Teminatlar (Maddi)
+ Garantiler ve Kefaletler (Gayri Maddi)
+ Sigorta
! Emniyet Marjõ Uygulamasõ
! Değerleme Esaslarõ (Rayiç Değer - UMS ve en iyi
uygulamalar)
8
#Basel II Özkaynak Yeterliliği Normlarõ Kapsamõnda Kredi
Riski İçin Uygulanacak “Standart Yöntem”de Dikkate
Alõnan Kalemlere İlişkin Kategoriler
$ Devletlerden Alacaklar
$ Kamu Sektörü Teşebbüslerinden Alacaklar
$ Çok Taraflõ Kalkõnma Bankalarõndan Alacaklar
$ Bankalardan Alacaklar
$ Aracõ Kurumlardan Alacaklar
$ Firmalardan Alacaklar
$ Perakende Krediler Portföyü
$ İkamet Amaçlõ Gayri Menkuller ile Teminatlandõrõlan Alacaklar
$ Ticari Gayri Menkuller ile Teminatlandõrõlan Alacaklar
$ Vadesi Geçmiş Krediler
$ Yüksek Risk Kategorisindeki Alacaklar
$ Diğer Varlõklar
9
$ Bilanço Dõşõ Kalemler
#Basel II Özkaynak Yeterliliği Normlarõ Kapsamõnda Kredi
Riski İçin Uygulanacak “İç Derecelendirme Yöntemi”nde
Dikkate Alõnan Bankacõlõk Hesaplarõna İlişkin Risk
Kategorileri
$ Firmalara Riskler
5 özel Kredilendirme Kategorisi;
-Proje Finansmanõ
-Nesne(obje) Finansmanõ
-Mal/Emtia Finansmanõ
-Gelir Yaratan Gayri Menkul Finansmanõ
-Yüksek Volatiliteye Sahip Ticari Gayri Menkul Finansmanõ
$ Devletlere Riskler
$ Bankalara Riskler
$ Perakende Riskler
-İkamet Amaçlõ Gayri Menkullerle Teminatlandõrõlan Riskler
-Döner Özelliğe Sahip Nitelikli Perakende Riskler
-Diğer Perakende Riskler
10
$ Ortaklõk Hisse Riskleri
#Basel II Özkaynak Yeterliliği Normlarõ Kapsamõnda
Operasyonel Riskler İçin İzlenecek “Standart Yöntem”in
Uygulanmasõnda Tanõmlanmasõ Gerekli “İş Kollarõ”
$ Firmalarõn Finansmanõ
$ Alõm-Satõm ve Satõş Faaliyetleri
$ Perakende Bankacõlõk
$ Ticari Bankacõlõk
$ Ödemeler, Takas ve İşlem Sonuçlandõrma Faaliyetleri
$ Temsilcilik/Acentalõk Hizmetleri
$ Varlõk Yönetimi Faaliyetleri
$ Perakende Komisyonculuk/Brokerlik Faaliyetleri
11
#Basit Yaklaşõmda Yer Alan Geçerli Finansal
Teminatlar
"Nakit Niteliğindeki Mevduat veya Kredi Veren Bankanõn
Çõkardõğõ Benzeri Enstrümanlar
"Altõn
"Geçerli Bir Kredi Dõş Derecelendirme Kuruluşu Tarafõndan
Derecelendirilmiş Borçlanmayõ Temsil Eden Menkul Kõymetler
(Devletler, Devlet gibi kabul edilen KİT’ler için en az BB-, diğerleri için en az
BBB- veya A-3/P-3)
"Geçerli Bir Kredi Dõş Derecelendirme Kuruluşu Tarafõndan
Derecelendirilmemiş Borçlanmayõ Temsil Eden Menkul Kõymetler
(Bir banka tarafõndan çõkarõlmõş, geçerli bir borsada kote edilmiş, birinci sõradan
bir borç olarak kabul edilmiş ve aynõ banka tarafõndan yapõlan benzer ihraçlar
geçerli bir dõş derecelendirme kuruluşu tarafõndan en az BBB- veya A-3/P-3 ile
12
derecelendirilmiş olmasõ,
#Basit Yaklaşõmda Yer Alan Geçerli Finansal
Teminatlar (Devam)
menkul kõymetleri teminat olarak tutan bankanõn bunlara ilişkin
derecelendirmenin BBB- veya A-3/P-3 ün altõnda olduğuna dair bir bilgiye
sahip bulunmamasõ, denetim otoritesinin menkul kõymetin piyasa likiditesi
hususunda yeterince emin olmasõ durumlarõnda mümkündür.)
"Temel indekse dahil edilmiş ortaklõk paylarõ
"Transferi mümkün menkul kõymetler(UCITS) üzerindeki ortak
yatõrõmlara ve yatõrõm fonlarõna ilişkin yüklenimler (Birim fiyatõ
günlük olarak kamuya açõk bir biçimde listelenmiş ve bu enstrümanlar sadece
yukarõda teminat olarak sõralanan finansal varlõklara yatõrõmõ sağlõyorlar ise
mümkündür.)
13
#Gelişmiş Yaklaşõmda Yer Alan Geçerli Finansal
Teminatlar
"Basit Yaklaşõmda Belirtilen Enstrümanlarõn Tamamõ
"Temel indekse dahil edilmemiş ancak geçerli bir borsada kote
edilmiş ortaklõk paylarõ
"Bu ortaklõk paylarõnõ ihtiva eden transferi mümkün menkul
kõymetler(UCITS) ve yatõrõm fonlarõ
# Teminatlõ bir işlemde risk azaltõmõndan sonraki risk tutarõ şu
formül ile hesaplanõr:
E* = { 0, [ E x (1+He) – C x (1 – Hc – Hfx) ] }
E* = Risk azaltõmõndan sonraki risk miktarõ/değeri
E
= Riskin cari değeri
He = Risk miktarõna uygun emniyet marjõ
14
C = Elde edilen teminatõn cari değeri
Hc =Teminata uygun emniyet marjõ
Hfx=Teminat ve risk miktarõ arasõndaki para cinsi uyumsuzluğuna
uygun emniyet marjõ
Emniyet Marjõ Oranlarõ :
Dereceler
Devlet Riskleri
(%)
Diğer
(%)
1 Yõl ve 1 Yõldan Az
0,5
1
5 Yõl ve 5 Yõldan Az
2
4
5 Yõldan Fazla
4
8
A+-BBB- /A-2/A-3 ve belli
şartlarõ taşõyan
derecelendirilmemiş menkul
kõymetler
1 Yõl ve 1 Yõldan Az
1
2
5 Yõl ve 5 Yõldan Az
3
6
5 Yõldan Fazla
6
12
BB+-BB-
Hepsi
AAA-/AA-/A1
Vadeye Kalan Süre
15
Endekse Dahil Hisse Senetleri ve Altõn
15
Borsaya Kote Edilmiş Diğer Hisse Senetleri
25
UCITS/Yatõrõm Fonlarõ
En yüksek emniyet marjõ uygulanõr
Aynõ Döviz Cinsinden Nakit
0
Kurum Tarafõndan İzin Verilecek Belli Teminatlar
0
Emniyet marjlarõnda günlük piyasa fiyatõ, günlük yeniden marjlama
marjlama ile
10 iş günlük elde tutma süresi kullanõlmõştõr. Hfx = %8
15
BASEL II KOMİTELERİ
"Basel II’ye geçişte bir yol haritasõ oluşturulmasõ,
"Basel II’de öngörülen hususlarõn uygulanmasõyla ilgili gerekli
altyapõnõn tesisi,
" Basel II’de belirlenen yöntemlerin ülkemiz koşullarõnda ele
alõnarak tartõşõlmasõ,
"Genel bir maliyet/fayda analizinin yapõlmasõ,
"Risklerin daha etkin ölçüm ve yönetimini sağlayacak model ve
tekniklerin geliştirilmesine yönelik olarak sektör içerisinde her
türlü işbirliği ve bilgi paylaşõmõnõn teşvik edilmesi,
"İlgili tüm kurum ve kuruluşlarõn bu sürece aktif katõlõmõnõn
sağlanmasõ
gibi konularda bir platform oluşturulmasõnõ teminen, “Türkiye
Bankalar Birliği” bünyesinde çeşitli komite ve/veya çalõşma
16
gruplarõnõn oluşturulmasõ kararlaştõrõlmõştõr.
BASEL II YÖNLENDİRME KOMİTESİ
"Sözkonusu çalõşmalara, öncelikle Basel II’ye yönelik temel
stratejileri ve yol haritasõnõ belirlemek üzere bankalarõn risk
yönetimi grubuna dahil birim/komitelerin konuya vakõf yetkilileri ve
BDDK Risk Yönetimi ve Gözetimi Teknikleri Dairesi yetkililerinden
oluşan “Yönlendirme Komitesi” ile başlanõlmõştõr. Komite Mart
2003’ten itibaren düzenli aralõklarla bir araya gelmektedir.
"Komite çalõşmalarõnõn belli bir aşamaya gelmesi ile birlikte,
Uzlaşõya ilişkin birinci yapõsal blokta (Pillar 1) belirtilen, kredi riski,
piyasa riski ve operasyonel risklere yönelik komitelerin oluşturulmasõ,
daha sonra ise Uzlaşõnõn ikinci ve üçüncü yapõsal bloklarõnõ (Pillar 2
ve Pillar 3) oluşturan, denetimsel gözden geçirme ile kamuyu
aydõnlatma yükümlülüklerine ilişkin olarak getirilen kurallarõn
görüşülüp
tartõşõlacağõ
diğer
komitelerin
oluşturulmasõ
17
hedeflenmektedir.
1. YAPISAL BLOK (Pillar 1)
Bankalarca Risklerin Mümkün Olduğunca Hassas
Ölçümü ve Ölçülen Riskler Karşõlõğõ Asgari Düzeyde
Özkaynak Tahsisi
#Mart 2003’den 31 Temmuz 2003’ e kadar :
"Yeni Sermaye Uzlaşõsõ’na (Basel II) ilişkin olarak “Bankacõlõk
Denetimine İlişkin Basle Komitesi”nce (BCBS) hazõrlanan “3.
İstişari Doküman”da (CP-3) belirtilen hususlarla ilgili ülke
görüşünün hazõrlanmasõ;
-“Ulusal Uygulama Tercihleri”nin (National Discretions) herbir
maddesi dikkate alõnarak görüş oluşturulmasõ.
-Ülke olarak Basel II’ye ilişkin önerilerimizin oluşturulmasõ.
"Türk Bankacõlõk Sisteminin (TBS) BDDK tarafõndan seçilmiş
bankalarõ için 2003 Haziran ayõ sonu verilerine dayalõ katõlõmõ
18
zorunlu 1. “Sayõsal Etki Çalõşmasõ”na başlanõlmasõ.
#30 Kasõm 2003’ e kadar :
"İş
kollarõnõn Basel II’ye göre tanõmlanmasõ çalõşmalarõna
başlanõlmasõ.
"Risklerin daha sağlõklõ olarak ölçülebilmesi amacõyla iş kollarõ
dikkate alõnarak hesap ve kayõt düzeninde (muhasebe altyapõsõnda)
yapõlacak gerekli ayarlamalarõn planlanmasõ.
"Türkiye’de “Kredi Riski” ve “Piyasa Riski” ile ilgili istatistiki
bilgilerin toplanmasõ ve bu risklerin hassas bir biçimde ölçülmesi
amacõyla bankalarõn yapmalarõ gereken işbirliği ve bilgi toplama
kaynaklarõnõn merkezileştirilmesi çalõşmalarõna ilişkin esaslarõn
belirlenmesi ve planlama yapõlmasõ.
19
"“Operasyonel
Risk” ile ilgili olarak istatistiki bilgilerin
toplanmasõ amacõyla bankalarõn yapmalarõ gereken işbirliği ve bilgi
toplama kaynaklarõnõn merkezileştirilmesi çalõşmalarõna ilişkin
esaslarõn belirlenmesi ve planlama yapõlmasõ.
"Basel II’ye geçişte bankalarõn ve ilgili diğer taraflarõn eğitim
ihtiyacõnõn belirlenmesi ve planlama hazõrlõklarõna başlanõlmasõ,
banka eğitim ve insan kaynaklarõ birimlerine konuya ilişkin
önerilerde bulunulmasõ.
20
#1 Ocak 2004’ e kadar :
"Basel II’nin uygulanõşõ için Basel Komitesi (BCBS) bünyesinde
kurulan “Uzlaşõ Uygulama Grubu” (AIG) ve başlõca kredi dõş
derecelendirme kuruluşlarõnõn yetkilileri ile temasõn sağlanmasõ ve
görüş alõş verişinde bulunulmasõ.
"Bağõmsõz kredi dõş derecelendirme kuruluşlarõnõn Ülkemizde
kurulabilmelerine yönelik olarak, bunlara ilişkin mesleki standartlar
ve kurumsal yapõlanma şekilleri de dahil olmak üzere, bu
kuruluşlarõn kuruluş ve faaliyetleri ile ilgili bir düzenleme taslağõnõn
yabancõ ülkeler ve kuruluşlar dikkate alõnarak hazõrlanmasõ, bu
Kuruluşlara uygulanacak Basel II kabul edilebilirlik ölçütlerinin
oluşturulmasõ hususlarõnda çalõşmalara başlanõlmasõ.
"1. “Sayõsal Etki Çalõşmasõ”nõn tamamlanmasõ.
21
#31 Mart 2004’ e kadar :
"2004’ten başlamak üzere her üç aylõk aralarla bankalarõn Basel II
normlarõna uyumu için yaptõklarõ çalõşmalarõn incelenmesi (BDDK ve
T.Bankalar Birliği - TBB tarafõndan gerçekleştirilecektir);
Uygulamalardaki yeknesaklõğõn sağlanmasõ amacõyla gerekli
önlemlerin alõnmasõ ve tavsiyelerde bulunulmasõ.
"Basel II’ye geçiş çalõşmalarõ õşõğõnda reel sektör, kamu sektörü ve
ilgili diğer taraflarõn bilgilendirilmesi amacõyla geniş katõlõmlõ bir
“Sempozyum”un düzenlenmesi. Bu çerçevede, Basel II’nin finansal
sisteme, reel sektöre, kamu kesimine ve ilgili diğer taraflara
etkilerinin ayrõ oturumlarda tartõşõlmasõ ve çõkan neticelerin rapor/
yayõn haline getirilmesi.
"İş kollarõnõn Basel II yaklaşõmõ dikkate alõnarak tesis edilmesi
çalõşmalarõnõn gözden geçirilmesi.
22
"Mevcut risk ölçümü ve yönetimi sistemlerinin iç limitleme ve
risk azaltõmõ bakõmõndan geliştirilmesi için planlama yapõlmasõ.
"Basel II’ye uyumlu risk provizyonu ayõrma ve içsel özkaynak
değerlendirme
sistemlerinin
geliştirilmesi
hususundaki
çalõşmalarõn sürdürülmesi.
#30 Haziran 2004’ e kadar :
"“Ulusal Uygulama Tercihleri”nin (National Discretions)
tartõşõlmasõnõ teminen tüm taraflarõn katõlacağõ sempozyum ve
toplantõlar düzenlenmesi ve ulaşõlan sonuçlarõn rapora bağlanmasõ.
"Kredi riski için FIRB ve AIRB yöntemlerini uygulamayõ
hedefleyen bankalar için mevcut kredi skorlama sistemlerinin iç
derecelendirme yaklaşõmõ çerçevesinde
iyileştirilmesine
başlanõlmasõ.
23
"Piyasa riski için iç model yöntemlerini; opearsyonel risk için SA
ve AMA yöntemlerini uygulamayõ hedefleyen bankalar için mevcut
alt yapõnõn iyileştirilmesine başlanõlmasõ.
"Tanõmlanan iş kollarõ dikkate alõnarak hesap ve kayõt düzeninde
(muhasebe altyapõsõ) yapõlmasõ gerekli ayarlamalarõn tamamlanmasõ
ve deneme uygulamalarõna başlanõlmasõ.
"Basel II’ye uygun
sistemlerinin tesisi.
teminat
sõnõflandõrma
ve
değerleme
"Basel II’ye uygun operasyonel zarar olaylarõ sõnõflandõrma ve bilgi
toplama sistemlerinin etkin olarak çalõştõrõlmasõ.
24
#30 Eylül 2004’ e kadar :
"Basel II’ye konsolide bazda uyum sağlanabilmesi sürecinde Basel
Komitesi(BCBS), Uluslararasõ Menkul Kõymet Komisyonlarõ Birliği
(IOSCO) ve Uluslararasõ Sigorta Denetçileri Birliği (IAIS)’e bağlõ
“Joint Forum” tarafõndan önerilen diğer yöntemlerin gözden
geçirilmesi ve gerekli görülmesi durumunda mevcut düzenlemelere
uyarlanmasõ.
"Kredi
dõş
derecelendirme
kuruluşlarõ
(başlõcalarõ)
ile
değerlendirmeler yapõlmasõ ve Türkiye’de yerleşik kredi dõş
derecelendirme kuruluşu kurulmasõ (yurtdõşõ ana ortağõn iştiraki ya da
yerel) için fizibilite çalõşmalarõnõn tamamlanmasõ.
"Gerekli veri tabanlarõnõn ve “Yönetim Bilgi Sistemleri”nin (MIS)
bankalarõn bünyesinde tesisi için çalõşmalara başlanõlmasõ.
"Basel II’ye uygun risk provizyonu ayõrma ve içsel özkaynak
değerlendirme sistemlerinin asgari düzeyde deneme 25amaçlõ
çalõştõrõlmasõ.
#1 Ocak 2005’ e kadar :
"FIRB yöntemini uygulamayõ hedefleyen bankalar için BDDK
tarafõndan Bankacõlõk Sistemi genelinde kullanõlmak üzere LGD (Loss
Given Default-Temerrüt Halinde Kayõp) ve EAD (Exposure at
Default-Temerrüt Halinde Risk Tutarõ) değerlerinin belirlenmesi için
gerekli çalõşmalara başlanõlmasõ.
"Türkiye’de kredi riskinin istatistiki olarak ölçülmesinin
kolaylaştõrõlmasõ amacõyla merkezi bir veri tabanõnõn kurulmasõ için
fizibilite çalõşmalarõnõn tamamlanmasõ.
"Türkiye’de piyasa riskinin istatistiki olarak ölçülmesinin
kolaylaştõrõlmasõ amacõyla belirli bir ölçeğe sahip bankalarõn ihtiyaç
duyabilecekleri merkezi bir veri tabanõnõn kurulmasõ hususunda
fizibilite çalõşmalarõnõn tamamlanmasõ. (Böyle bir merkezi veri
tabanõna ihtiyaç bulunmamasõ halinde fizibilite çalõşmasõ
26
yapõlmayacaktõr.)
"Operasyonel risk verisi toplayan uluslararasõ kuruluşlar (başlõcalarõ)
ile değerlendirmeler yapõlmasõ ve Türkiye’de yerleşik bir veri tabanõ
kurulmasõ için fizibilite çalõşmalarõnõn tamamlanmasõ.
"“Hazine Müsteşarlõğõ” ile Basel II geçiş stratejisi üzerinde fon yönetimi
bakõmõndan mutabakat sağlanmasõ, piyasa yapõcõsõ bankalarõn Basel II
karşõsõndaki durumlarõnõn değerlendirilmesi.
"“Meslek Kuruluşlarõ” ile Basel II geçiş ve izlenecek kredilendirme
stratejisi üzerinde fon akõmlarõnõn yönü bakõmõndan mutabakat
sağlanmasõ.
"Bağõmsõz kredi dõş derecelendirme kuruluşlarõna ilişkin düzenlemelerin
tamamlanmasõ, bu kuruluşlara uygulanacak Basel II kabul edilebilirlik
ölçütlerinin kesinleştirilmesi ve uygulamaya konulmasõ.
"“Belirgin Düzeyde Faaliyete Sahip Bankalar”õn (significant banks)
belirlenmesine ilişkin seçim kriterlerinin kesinleştirilmesi ve
27
yayõnlanmasõ.
#30 Haziran 2005’e kadar :
"“Ulusal Uygulama
kesinleştirilmesi.
Tercihleri”nin
(National
Discretions)
"Türk Bankacõlõk Sistemi için 2004 Yõlõ Sonu verilerine dayalõ
katõlõmõ zorunlu 2. “Sayõsal Etki Çalõşmasõ”nõn yapõlmasõ.
"“Belirgin Düzeyde Faaliyete Sahip Bankalar”õn belirlenmesi.
"Belirgin düzeyde faaliyete sahip bankalar dõşõndaki bankalara
uygulanacak özkaynak yeterliliği normlarõnõn (Basel I veya daha sõkõ
normlar) ve diğer tedbirlerin planlanmasõ.
"İş kollarõnõn Basel II’ye göre tesis edilmesi çalõşmalarõnõn
tamamlanmasõ ve bu çerçevede,
hesap ve kayõt düzeninde
(muhasebe altyapõsõ) deneme uygulamalarõndan kesin uygulamalara
geçilmesi.
28
"İhtiyaç duyan bankalar için asgari düzeyde bilgi sağlayacak ortak bir
veri tabanõnõn tesisi ve faaliyete geçirilmesi. (ticari krediler veri tabanõ
ve/veya “küçük ölçekli işletme kredileri veri tabanõ, piyasa riski veri
tabanõ, operasyonel riskler veri tabanõ)
#1 Ocak 2006’ ya kadar :
"Kredi riski için FIRB ve AIRB yöntemlerini; piyasa riski için iç
model yöntemini; operasyonel risk için SA ve AMA yöntemlerini
kullanacak bankalarõn belirlenmesi.
"Münferit banka bazõnda (solo) test amaçlõ (pilot) uygulamalara
geçilmesi.
29
#30 Haziran 2006’ya kadar :
"Test amaçlõ (pilot) konsolide uygulamalara geçilmesi.
"Basel II’ye uyum düzenlemelerinin tamamlanmasõ.
"“Bankacõlõk Faaliyet (Oyun) Alanõ”nõn belirlenmesi. (Tüm
unsurlarõyla)
#31 Aralõk 2006’ya kadar :
"Belirgin düzeyde faaliyete sahip bankalar dõşõndaki bankalara
uygulanacak özkaynak yeterliliği normlarõnõn (Basel I veya daha sõkõ
normlar) ve diğer tedbirlerin tam anlamõyla uygulamaya konulmasõ.
30
#31 Aralõk 2006’dan “Geçiş Süresi” sonuna kadar :
"İlave geçiş süresinin belirlenmesi. (İlave geçiş süresi koşullar ve
sürecin gelişimi dikkate alõnarak daha önce de belirlenebilir.)
"Bankalardan büyüme ve sermayelendirme planlarõnõn
istenilmesi. (Kredi Riski, Piyasa Riski ve Operasyonel Risk için ayrõ
ayrõ hesaplanacak)
"“Ulusal Uygulama Tercihleri”ne (National Discretions) nihai
halinin verilmesi.
"Kesin uygulamalara geçilmesi.
31
2. YAPISAL BLOK (Pillar 2)
Denetsel Gözden Geçirme ve
İlave Sermaye Gereğinin Belirlenmesi
Risk Profiline Bağlõ “İçsel
Özkaynak Değerlendirme
Mekanizmasõ” ve Bunun
Gözden Geçirilmesi
Asgari Özkaynak
Yükümlülüğünden Fazla
Sermaye İstenilmesi ve
Müdahale Mekanizmasõ
32
#Mart 2003’den 31 Temmuz 2003’ e kadar :
"Bankalarõn bünyesinde ve BDDK içinde “Risk Odaklõ Denetim
Sistemi” (RODS) tesisi ve bu sistemin uygulanma usul ve esaslarõnõn
belirlenmesi çalõşmalarõnõn sürdürülmesi.
"Risk Odaklõ Denetim Sistemine (RODS) dayalõ bir özkaynak
müdahale mekanizmasõnõn bankalarõn bünyesinde ve BDDK içinde
tesisi üzerinde çalõşmalara başlanõlmasõ.
#30 Kasõm 2003’ e kadar :
"8 Şubat 2001 tarihli Resmi Gazete’de yayõmlanan “Bankalarõn İç
Denetim ve Risk Yönetimi Sistemleri Hakkõnda Yönetmelik”
hükümlerine uygun olarak bankalarõn iç sistemlerinin ve risk profillerinin
gözden geçirilmesi.
"Risk odaklõ iç denetime ilişkin alt düzenlemenin (1 sayõlõ Tebliğ) ve
bankalarõn risk ölçümü modellerinin değerlendirilmesine ilişkin
alt
33
düzenlemelerin (1 iç genelge ve 1 dõş genelge) yürürlüğe konulmasõ.
#1 Ocak 2004’ e kadar :
"8 Şubat 2001 tarihli Resmi Gazete’de yayõmlanan “Bankalarõn İç
Denetim ve Risk Yönetimi Sistemleri Hakkõnda Yönetmelik”
hükümlerine uygun olarak bankalarõn iç sistemlerin büyük ölçüde
çalõştõrõlmasõnõn sağlanmasõ.
"Bankalar ve BDDK ’da uygulanacak “Risk Odaklõ Denetim
Sistemi”nin (RODS) Kurumca belirlenen asgari unsurlarõnõn tesisi ve
bunlarõn uygulanmasõna başlanõlmasõ. (Banka risk matrislerinin
değerlendirilmesi ve denetim planlamasõ ve müdahale belirleme
aracõ olarak kullanõmõ)
"Risk Odaklõ Denetim Sistemine (RODS) dayalõ bir özkaynak
müdahale mekanizmasõnõn bankalarda ve BDDK’da tesisine ilişkin
çalõşmalarõn geliştirilmesi ve yapõlacak ilave çalõşmalarõn tespiti.
34
#31 Mart 2004’e kadar :
"Risk yönetimine ilişkin alt düzenlemenin (2 sayõlõ Tebliğ)
yürürlüğe konulmasõ.
"Aktif / pasif yapõsõna ilişkin “Yapõsal Faiz Oranõ Riski”nin
ölçümüne ve yönetilmesine ilişkin alt düzenleme çerçevesinde ilave
özkaynak bulundurma potansiyelinin ilgili banka ve BDDK
tarafõndan stres testlerini de dikkate alarak değerlendirilmesi
sürecinin oluşturulmasõ için çalõşmalara başlanõlmasõ.
"Aktif / pasif yapõsõna ilişkin “Yapõsal Faiz Oranõ Riski”nin
ölçümüne ve yönetilmesine ilişkin alt düzenlemenin yürürlüğe
konulmasõ.
"Operasyonel riskin ölçümüne ve yönetilmesine ilişkin alt
düzenlemenin yürürlüğe konulmasõ.
35
"Basel II “Risk Azaltõm Yöntemleri”ne (Teminatlandõrma Şekilleri,
Emniyet Marjõ Tespiti vb.) ilişkin standartlarõn bankalarda ve
BDDK’da uygulanacak “Risk Odaklõ Denetim Sistemi”ne (RODS)
ilişkin değerlendirme süreçlerinde tanõmlanmasõ.
#1 Ocak 2005’e kadar:
" -Mevcut kredi skorlama sistemlerinin Basel II iç derecelendirme
yaklaşõmõna uyarlanma sürecinin;
-Basel II’ye uygun teminat sõnõflandõrma ve değerleme
sistemlerinin;
-Basel II’ye uygun risk provizyonu ayõrma ve içsel özkaynak
değerlendirme sistemlerinin
“Risk Odaklõ Denetim Sistemi” (RODS) çerçevesinde risk
matrisleri kapsamõnda denetlenmesi ve değerlendirilmesi.
36
#30 Haziran 2005’e kadar:
"“Belirgin Düzeyde Faaliyete Sahip Bankalar” için risk
profiline bağlõ “İçsel Özkaynak Değerlendirme Mekanizmasõ”na ve
bunun gözden geçirilme usul ve esaslarõna son şeklinin verilmesi,
deneme amacõyla uygulamalara geçilmesi.
#31 Aralõk 2006’ya kadar :
"Risk profiline bağlõ “İçsel
Mekanizmasõ”nõn kesin olarak
mekanizmanõn gözden geçirilmesi
başlanõlmasõ.
Özkaynak Değerlendirme
faaliyete geçmesi ve bu
faaliyetlerine tam anlamõyla
"Risk Odaklõ Denetim Sistemine (RODS) dayalõ özkaynak
müdahale mekanizmasõnõn tam anlamõyla faaliyete başlamasõ.
#Geçiş Süresi sonuna kadar :
"Uygulamalarõn gözden geçirilmesi.
37
3. YAPISAL BLOK (Pillar 3)
Saydamlõğõn Sağlanmasõ ve Kamuoyunun
Aydõnlatõlmasõ
! “Uluslararasõ Muhasebe Standartlarõ”(UMS) ve
“Bankacõlõk Denetimine İlişkin Basel Komitesi”(BCBS)
Saydamlõk Normlarõna Uyum
#Mart 2003’den 30 Kasõm 2003’ e kadar :
"Risk profillerinin, risk yönetimi sistem ve faaliyetlerinin ve riske
dayalõ özkaynak yeterliliği oranlarõna ilişkin unsurlarõn
Uluslararasõ Muhasebe Standartlarõ (UMS) ve Basle Komitesi
(BCBS) ilkelerine uygun olarak kamuya açõklanmasõ uygulamasõna
geçilmesi amacõyla mevcut durumun / uygulamanõn tespiti ve uyum
planlamasõ çalõşmalarõna başlanõlmasõ.
38
"Risk profillerinin, risk yönetimi sistem ve faaliyetlerinin ve riske
dayalõ özkaynak yeterliliği oranlarõna ilişkin unsurlarõn
Uluslararasõ Muhasebe Standartlarõ (UMS) ve Basle Komitesi
(BCBS) ilkelerine uygun olarak kamuya açõklanmasõ
uygulamalarõnõn G-10 ülkelerinde nasõl yapõldõğõnõn ve Basel II’ye
geçiş için neler planlandõğõnõn araştõrõlmasõ.
#1 Ocak 2004’ e kadar :
"Basel II’nin “3. Yapõsal Blok”u çerçevesinde belirlenen
bilgilerin kamuya açõklanmasõ uygulamasõna geçilmesini teminen
Ülkemizde kamuya açõklanan bilgiler çerçevesinde mevcut
durumun / cari uygulamalarõn tespiti ve Basel II uyum planlamasõ
çalõşmalarõnõn tamamlanmasõ.
39
#31 Mart 2004’e kadar :
"Kamuya açõklanacak bilgilerin nitelik ve formatlarõ ile
açõklanma sõklõğõnõn ve açõklama kanallarõnõn belirlenmesi.
#30 Haziran 2005’e kadar :
"Risk profillerinin, risk yönetimi sistem ve faaliyetlerinin ve
riske dayalõ özkaynak yeterliliği oranlarõna ilişkin unsurlarõn
Uluslararasõ Muhasebe Standartlarõ (UMS) ve Basle Komitesi
(BCBS) ilkelerine uygun olarak kamuya açõklanmasõ
uygulamasõna ülkemizde geçilmesi hususunda yapõlan
çalõşmalarõn ve alõnan mesafenin gözden geçirilmesi, gerekli ilave
tedbirlerin alõnmasõ.
40
#31 Aralõk 2006’ya kadar :
"Risk profillerinin, risk yönetimi sistem ve faaliyetlerinin ve riske
dayalõ özkaynak yeterliliği oranlarõna ilişkin unsurlarõn
Uluslararasõ Muhasebe Standartlarõ (UMS) ve Basle Komitesi
(BCBS) ilkelerine uygun olarak kamuya açõklanmasõ
uygulamasõna tam anlamõyla geçilmesi. (BDDK tarafõndan
belirlenecek bazõ bankalarca bu şart geçiş süresi sonu itibariyle
sağlanabilir.)
41
BASEL II ALT ÇALIŞMA GRUPLARI
! Basel II’ye geçiş için hazõrlanan yol haritasõnda belirtilen süreçlere
ilişkin çalõşmalarda bulunmak amacõyla, aşağõda belirtilen konularda
çalõşma gruplarõ (7) oluşturulmuştur:
"[İş kollarõ] İş kollarõnõn Basel II normlarõna göre tanõmlanmasõ ve
tasarõmlarõnõn yapõlmasõ
"[Muhasebe] Risklerin daha sağlõklõ olarak ölçülebilmesi amacõyla
iş kollarõ dikkate alõnarak hesap ve kayõt düzeninde gerekli
ayarlamalarõn yapõlmasõnõn planlanmasõ
"[Kamuya açõklama] Risk profillerinin, risk yönetimi sistem ve
faaliyetlerinin ve riske dayalõ özkaynak yeterliliği oranlarõna ilişkin
unsurlarõn UMS ve Basle Komitesi ilkelerine uygun olarak kamuya
açõklanmasõ uygulamalarõnõn G-10 ülkelerinde nasõl yapõldõğõnõn
araştõrõlmasõ, sözkonusu bilgilerin kamuya açõklanmasõ uygulamasõna
geçilmesini teminen Ülkemizde kamuya açõklanan bilgiler
42
çerçevesinde mevcut durumun tespiti
"[Veri yönetimi ve paylaşõmõ] Risklerin istatistiki olarak ölçülmesi
amacõyla bankalarõn yapmalarõ gereken işbirliği, bilgi paylaşõmõ ve bilgi
toplama kaynaklarõnõn merkezileştirilmesine yönelik esaslarõn
belirlenmesi ve planlama yapõlmasõ
"[Eğitim] Basel II’ye geçişte bankalarõn ve ilgili diğer taraflarõn eğitim
ihtiyacõnõn belirlenmesi ve planlama hazõrlõklarõna başlanõlmasõ, banka
eğitim ve insan kaynaklarõ birimlerine konuya ilişkin önerilerde
bulunulmasõ
"[Dõş derecelendirme] Bağõmsõz kredi dõş derecelendirme
kuruluşlarõnõn ülkemizde kurulabilmelerine yönelik olarak, bunlara
ilişkin mesleki standartlar ve kurumsal yapõlanma şekilleri de dahil
olmak üzere, bu kuruluşlarõn kuruluş ve faaliyetleri ile ilgili yönetmelik
taslağõnõn yabancõ ülkeler ve kuruluşlar dikkate alõnarak hazõrlanmasõ
"[Tanõtõm/bilgilendirme] Basel II’ye geçiş çalõşmalarõ õşõğõnda reel
sektör, kamu ve ilgili diğer taraflarõn bilgilendirilmesi amacõyla bir
“Sempozyum”un 2004 Ocak ayõ itibariyle düzenlenmesi
43
AB Sermaye Yeterliliği Direktifi-3 (CAD-3)
"Avrupa Birliği, mevcut sermaye yeterliliği direktifini (CAD-2)
Basel II’ye uyumlu hale getirebilmek için hazõrlõklarõnõ
sürdürmektedir.
"Yeni Direktifin (CAD-3) çok küçük değişikliklerle Basel-II ile
paralel olmasõ beklenmektedir.
"Basel II uluslararasõ alanda faaliyet gösteren bankalarõ kapsarken,
AB ülkelerindeki tüm kredi kurumlarõnõn (bankalar ve yatõrõm
şirketleri) CAD-3’e tabi olmasõ hedeflenmektedir (Basel
düzenlemelerinin tavsiye niteliğinde olmasõna karşõn AB Direktifleri
Üye Ülkeleri bağlayõcõ niteliktedir). CAD-3 hükümlerinin daha kesin
kurallar içermesi ve uygulama farklõlõklarõnõ asgariye indirmesi
beklenmektedir.
"AB üyesi ülkelerin CAD-3’e uyum sağlamalarõ için öngörülen en
44
yakõn tarih 2007 yõlõ başõdõr. Haziran 2004 kritik karar tarihidir.
SAYISAL ETKİ ÇALIŞMASI (QIS-TR)
KAPSAM
"23 Banka
$17 Özel Mevduat Bankasõ
$3 Kamu Bankasõ
$2 Kalkõnma&Yatõrõm Bankasõ
$1 Türkiye’de Kurulu Yabancõ Banka
"Aktif Büyüklüğü açõsõndan sektörün %93’ü (Haziran 2003)
"57 İrtibat Yetkilisi
45
SAYISAL ETKİ ÇALIŞMASI (QIS-TR)
FAALİYETLER
"Çalõşma Süresi (28.7.2003-31.12.2003)
"Çalõşma Sistematiği
$6 Yardõm Masasõ Bankasõ
$Bilgilendirme Toplantõsõ
$Çalõşmaya İlişkin İnternet Sayfasõ (www.bddk.org.tr/rygtd)
$Sõkça Sorulan Sorular ve Diğer Dokümanlar
"Gizlilik
"Son İşlemler
$Kontroller
$Değerlendirmeler
$Toplulaştõrõlmõş Sonuçlar
46
SAYISAL ETKİ ÇALIŞMASI (QIS-TR)
İZLENİMLER
"Yardõm Masasõ ve Katõlõmcõ Bankalarca Yürütülen Özverili
Çalõşmalar
"Problemler
$Yöntemlerin Anlaşõlmasõ
$Konsolide Bazda Veri Toplanmasõ
$Bazõ Alanlara İlişkin Eksik Veriler
"Öneriler
$Yardõm Mekanizmasõnõn Daha Etkin Kullanõmõ
$Raporlama Sayfasõnõn Kontrolü
$Değerlendirmeler
47
CP-3’E (Basel II) İLİŞKİN ÜLKEMİZ DENETİM
OTORİTESİNİN GÖRÜŞÜ
"Kredi Dõş Derecelendirme Kuruluşlarõ
"Basel-II Kurallarõna Tabi Olacak Bankalarõn Belirlenmesi
"Gelişmekte Olan Ülkelere Özel Durumlar ve Yüksek Maliyet
"Sermaye Yeterliliği-Muhasebe İlişkisi
"Banka Dõşõ Mali Kesime Yönelik Sermaye Yeterliliği Normlarõ
"Basel-II’nin Uygulanmasõ ve AIG İle İşbirliği
"Kabul Edilmeyen Teminatlar
"Çeşitlendirme Etkisi
"Transfer Fiyatlamasõ
"Faaliyet Kollarõna İlişkin Detaylõ Tanõmlar
"Çeşitli Teknik Değişiklik Önerileri
48
Teşekkürler
RYGTD
R
RYGTD
49

Benzer belgeler