sözcük türleri - WordPress.com

Transkript

sözcük türleri - WordPress.com
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
TUTKU YILMAZTÜRK
05.12.2012
BİLGİSAYAR 1
NURAY GEDİK
PROJEYİ HAZIRLAYANLAR: GRUP 6
BİRNUR EKİZ: İSİMLER VE FİİLLER
FİDAN ÇİFTÇİ: ZARF VE EDATLAR
ÖMER BÖLÜKMEŞE: BAĞLAÇ VE ÜNLEMLER
TUTKU YILMAZTÜRK: SIFATLAR VE ZAMİRLER
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
SIFATLAR ....................................................................................... 2
NİTELEME SIFATLARI ............................................................................................. 3
BELİRTME SIFATLARI ............................................................................................. 3
KONU TESTİ ......................................................................................................... 5
ZAMİRLER ...................................................................................... 8
KİŞİ ZAMİRLERİ .................................................................................................... 8
BELİRTME ZAMİRLERİ ...........................................................................................10
BELGESİZ ZAMİRLER ............................................................................................11
SORU ZAMİRLERİ .................................................................................................12
KONU TESTİ ........................................................................................................12
KAYNAKLAR ................................................................................. 15
1
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
SÖZCÜK
TÜRLERİ
SIFATLAR
NİTELEME
SIFATI
BELİRTME
SIFATLARI
ZAMİRLER
KONU
TESTİ
KİŞİ
ZAMİRLERİ
BELİRTME
ZAMİRLERİ
BELGESİZ
ZAMİRLER
A.
SIFATLAR
SORU
ZAMİRLERİ
Sıfatların, anlamlarıyla görevleri birbirlerine sıkı bir biçimde bağlıdır. Çünkü bu öğelerin
bir adın önünde tamlayan olarak görev aldıkları kesindir. Sıfatların adlar önünde bir
niteleme bir de belirtme görevleri vardır. Böylece sıfatlar,
1- Niteleme Sıfatları
2- Belirtme Sıfatları
olarak ikiye ayrılırlar. Buna göre sıfatları anlam ve görev açısından ayrı ayrı örnekleriyle
birlikte inceleyelim
.
2
KONU
TESTİ
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
1. NİTELEME SIFATI
Kendinden sonra gelen adın niteliğini gösteren sıfatlara niteleme sıfatları denir. Bu nitelik
adların büyük, küçük, dar, geniş, düz, yuvarlak, sert, yumuşak, güzel, çirkin, çalışkan, iyi,
kötü, boş, dolu, uzak, yakın gibi özelliklerinden birini, "ak, kara, yeşil, kırmızı" gibi
renklerini ya da başka durumlarını gösterebilir.
Örnekler;
Geniş yüzlü, beyaz dişli, kısa burunlu çocuklar dışarıda oynuyordu.
O, sakin görünüşlü, telaşsız, soğukkanlı insanlardandır.
Yukarıdaki örneklerde olduğu gibi birden fazla sıfat bir adın özelliklerinden bir kaçını
gösterebilir. Birinci örnekte "çocuk" adı kendisinden önce gelen sıfatlarla nitelenerek
ortaya bir tamlama çıkmıştır. Aynı olayı ikinci cümlede de görmekteyiz. "İnsan" adı
kendisinden önce gelen sıfatlarla nitelenerek bir tamlama oluşturmuşlardır.
2. BELİRME SIFATLARI
Adları sayı belirterek, soru sorarak ya da gösterme yoluyla, kimi zaman da belgisiz
olarak belirten sıfatlara denir. Buna belirtme sıfatlarını şu şekilde bölümlendirebiliriz:
1-
Gösterme (İşaret) Sıfatları
2-
Soru Sıfatları
3-
Belgisiz Sıfatlar
4-
Sayı adlarının sıfat olarak kullanılması
Dört bölüme ayırdığımız belirtme sıfatlarını, niteleme sıfatları ile de birlikte görmek
mümkündür. Belirtme sıfatları da niteleme sıfatları gibi tamlama grubu içinde yer alırlar.
Belirtme sıfatlarını ayrıntılı olarak ele alalım:
Gösterme (İşaret) Sıfatları: Adları göstererek belirten sıfatlardır. Bu gösterme genellikle
adlardan önce "bu, şu, o" sözcüklerinin getirilmesiyle olur.
Örnek;
Bu ses, o akşamki sesin aynısı.
Şu adamı ne kadar bu sokakta görmüştük.
3
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
Soru Sıfatları: Adları soru yönünden belirten sözcüklerdir. Bu sözcükler genellikle Ne,
neden, hangi, nasıl, kaç, kaçıncı, kaçar olabilir.
Örnek,
Hangi dağın kurdu öldü?
Kimin ve neyin masrafını kapattı?
Kaç kişi gelecekti?
Belgisiz Sıfatlar: Bir adı, ona kesinlik kazandırmaksızın belirten sözcüklere denir. Bu
sözcükler genellikle, bir, hiç, birtakım, birkaç, birçok, her, biraz, çoğu, kimi, herhangi,
filan, falanca, fazla, bütün, öteki, hep, nice sözcükleridir.
Örnek;
Bir akşam vakti yolumuza çıkmıştı.
Bazı insanlar bu işten hoşlanmayabilir.
Benim de birtakım kuşkularım oluşmuştu.
Sayı Sıfatları: Başka bir adın sayısını, ölçüsünü, sırasını belirtmek üzere kullanılan sayı
adları, sayı sıfatı olarak adlandırılırlar. Bu sıfatları da dört bölümde incelemek olasıdır.
a)
Asıl sayı sıfatları
b)
Üleştirme sıfatları
c)
Kesir sayı sıfatları
d)
Sıra sayı sıfatları
Hemen her dil bilimcinin sayı adlarını sayı sıfatları içinde incelediğini görmekteyiz. Sayı
adlarının çoğunlukla sıfat olarak kullanıldığını kabul etmemiz gerekir. Buna göre sayı
sıfatlarını bölümler halinde inceleyelim:
a) Asıl Sayı Sıfatları: Adların kesin sayılarını belirtmek için asıl sayı adlarının sıfat
olmasıdır.
Örnek;
Burada on iki ayın yarısı yaz, yarısı kıştır.
İki yüz kişi burada olacaktı.
4
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
b) Üleştirme Sıfatları: Adlara bölüştürme anlamı vererek sayılarını belirten sayı adlarına
denir. Sayı adlarına veya sayı ölçü belirten sözcüklere -ar (-şar) ekinin getirilmesiyle
sağlanır.
Örnek;
Sokakta ikişer kişi vardı.
Birer birer dolaşanlar sıkılıyordu.
c) Kesir Sayı Sıfatları: Belirttikleri adların sayılarını kesirli olarak gösteren sıfatlara denir.
Kalma durumu eki almış bir sayı adıyla tamlama ve bu tamlamanın başka bir ada
tamlayan olmasıyla kullanılır. Bu tamlamalarda sözcük sayısı birden fazladır. Kesir sayı
adları genellikle sıfat olarak kullanılır.
Örnek:
Burada çalışanlara yüzde yüz zam yapıldı.
Çocukların üçte biri kimsesizdi.
Çalışmadan beşte üç pay almıştı.
Yüzde yirmi enflasyon hedeflenmişti.
d) Sıra Sayı Sıfatları: Belirttikleri adların sıralarını gösteren sıfatlardır. Asıl sayılara -ncı
ekinin getirilmesiyle kurulmuş sayı sözcüğünün sıfat görevi yaptığı görülür.
Örnek;
Yedinci kez buralardan geçiyordu.
Altıncı yarışmacı için bir şey söylemiyordu.
KONU TESTİ
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "belirtme sıfatı" kullanılmamıştır?
A) Şiir, ateşe tüneyen mavi bir kuştur.
B) Bu aşkı aşk yapan, benim.
C) Aşk, ikinci öğretmendir; hem eğriltir hem eğitir.
D) Bizim aşkımızdan kaç ihanet çıkar, ölçsene usta.
E) Tutkulu insan uçurumun kenarında durur, içinden koşmak gelince de koşar, boşluğa.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sıfat bir isim tamlamasının sıfatıdır?
5
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
A) Akılsız başın cezasını, ayaklar çeker.
B) Bana insanların ortak duygularından bahsetsin, evrensel bir şiir olsun.
C) Küçücük çocuk, kocaman bir koyun sürüsünü katmış, önüne.
D) Geniş bahçeli bir evleri vardı.
E) Bana şu kitap kurdu çocuğu çağırın.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim, birden fazla sıfatla nitelenmiştir?
A) Bu anlamsız savaş, artık bitmeli.
B) Olgun armutları, elmaları birer birer kopardık.
C) Boz tüylü bir tavşan, çalının arasından fırladı.
D) Benim için yalnız ve özgür bir insan olmak, çok tanınmış olmaktan üstündür.
E) iri kar tanecikleri doluştu, saçlarıma.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat, isim tamlamasında tamlayanı
nitelemiştir?
A) Hasta kafanın fikirlerine uygun bir esermiş, bu eser.
B) Sıcak mercimek çorbasını iştahla içti.
C) Dağlarda gezerken kekiğin nefis kokusunu teneffüs ediyorduk.
D) Karşıt, çapraz ve paralel yönlerden zamanı adımlamaya çalıştık, olmadı.
E) Çılgın ve romantik aşk şarkıları çıkmış, önce.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sıfat, birden fazla adı nitelemiştir?
A) Yaşlı; ama dinç bir adamdı, bizim öğretmenimiz.
B) Ayva reçeli ve kompostosu yapardı, annem.
C) "Kırmızı Başlıklı Kız" masalını bilmeyen yoktur.
D) Akşamüstü yağmaya başlayan kar, maçın oynanmasını riske soktu.
E) Masanın üzerinde rengarenk güller, karanfiller vardı.
6. I. Bana şu iki begonyayı ver.
II. Bugün güzel bir iş yaptım; Kitap okudum.
III. Çok güzel sözler söyledi, bize.
IV. Birkaç serüven romanı alıp okudum.
V. Biz bu güzel vatanı çok sevdik.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi ikisinde hem niteleme hem belirtme
sıfat almış bir isim vardır?
6
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
A) I. ve IV.
B) II. Ve IV.
C) II. Ve V.
D) III. Ve IV.
E) III. Ve V.
7. Aşağıdaki altı çizili sözlerden hangisi "sıfat" değildir?
A) İyi biten bütün filmleri severim.
B) Sapsarı, olgun kayısılar, dallara tutunamıyordu.
C) öğrencilerin okul kantinlerinde abur cubur yiyeceklerle beslenmeleri tehlikeli.
D) Gören göze yasak olmaz.
E) Kara kaplı defterine silaha davranır gibi davrandı.
8. "Pahalı" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfattır?
A) Bu kitap pahalıdır.
B) Kitabın pahalısını seçmişsin.
C) Bu kitabı pahalı almışsın.
D) Pahalı bir evde oturuyorum.
E) Pahalının kaliteli olduğu gibi bir kanı var.
9. Sıfatlar isim çekim eki almaz; isim çekim eki alan sıfatlar tür değiştirip isim olur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurala aykırı bir sıfat vardır?
A) Al, malın iyisini; çekme, kaygısını.
B) Düştüğüm şu hale bak, bana yakışıyor mu?
C) Ben güzelden anlarım, İstanbul, şahıdır şehirlerin.
D) İyiyim bu günlerde inşallah hep böyle olur.
E) Ömrüm boyunca iyilerin yanında yer almaya
10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili altı çizili sözcük sıfat değildir?
A) Karşıdaki adamın baktığı yönde deniz var.
B) Akşamki gezintimiz iki saat sürdü.
C) Karac'oğlan geçti, güzel kervanı.
D) Parmakların nice soğukları düşündü.
E) Yak, bütün fotoğrafları.
7
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
Cevap Anahtarı : 1)Ee 2)C 3)D 4)A 5)E 6)C 7)A 8)D 9)B 10)C 11)C 12)A 13)E 14)D 15)E
B.
ZAMİRLER
Tümcede genellikle adların yerini tutan, kişi, soru, gösterme ve belgisizlik kavramları
taşıyan sözcüklere denir. Adıl1 sözcüğü Osmanlıca "zamir" sözcüğünün karşılığıdır.
Adılın başka bir tanımı ise şöyledir: "Tümcede adların, önce geçmiş kavramların yerini
tutan ve söyleyenle kendisine söylenen kimseleri hatırlatan sözcüklerdir." Bir başka
tanıma göre ise "Nesnelerin yerine geçerek veya göstererek karşılayan sözcüklerdir."
Şeklinde tanımlanır. Adıllar Türkçe'de değişmeyen bir söz bölüğüdür. Yalnız adılları yapı
(biçim) yönünden ele almamız mümkün değildir. Çünkü kelimeleri adıl göreviyle türeten
eklerimiz yoktur. Bu nedenle bu sözcük türlerini anlam ve görev açısından incelemek
gerekiyor.
Adıllar ad soylu sözcükler içinde en çok adlara benzerler. Ad durumuna girebilirler ve
iyelik eklerini alabilirler. Bir adla birlikte tamlama da kurarlar. Adıllar tümce içinde adlar
gibi öğe özelliklerini taşıyabilirler. Yine adıllar çeşitli ekler alarak belirteç olarak tümcede
yer alabilirler. İlgi eki -ki kimi zaman adıllarla kullanıldığında tamlamadaki tamlananın
yerini tutar. Benim kitabım yerine benimki sözcüğü kullanılabilir. İlgi eki almış adıllar bu
ekten sonra yine iyelik ve ad durum eklerini alabilmektedirler. Bu da bir bakıma
anlamı daha da güçlendirir.
Adılların çoğu zaman ikileme oluşturdukları da görülmektedir. Elbette ki ikilemelerin
amacı anlamı güçlendirmektir. Bu nedenle, öteki beriki, kendi kendine, senin benim, kimi
kimsesi, falan filan, şuna buna, ötekine berikine gibi ikilemelerin dilimizde sıkça
kullanıldığı görülmektedir. Adıllar ayrıca ilgeçlerle de kullanılır ve tamlama oluşturdukları
görülür. Benim gibi, onun için, benim için gibi. Tümleç oluşturdukları da görülür.
1. KİŞİ ZAMİRLERİ
Kişi adılları, kişi adlarının yerine
kullanılan sözcüklerdir. Dilimizde
kişi adılları tekil kişiler için; ben,
1
Zamir
8
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
sen, o, çoğul kişiler için de biz, siz, onlar sözcükleridir. Bu sözcükler adların yerine
geçince ad durum eklerini alarak çekimlenebilirler.

Beni

Bana

Bende

Benden

Bizi

Bize

Bizde

Bizden
seni
onu
sana
ona
sende
onda
senden
ondan
onları
sizi
size
onlara
sizde
onlarda
sizden
onlardan
Çokluk kişiler için kullanılan biz ve siz sözcüklerine -ler çokluk getirilerek yeniden çokluk
yapılabilirler. Kişi adıllarının iyelik çekimleri ise şöyledir.

Benim
bizim

Senin
sizin

Onun
onların
Üçüncü kişi ve kendi adılları ad durum ekleri aldıklarında adıl n'si (pronominal n, zamir
n'si) adıl ile ek arasına girer. Örnek; kendi-n-i, o-n-a, o-n-lar-a gibi.
Kişi adıllarının saygı ve büyüklük ifade etmek amacıyla teklik adıllar yerine çoğu zaman
çokluk şekillerinin kullanıldığını görmekteyiz.
Örnekler;
Siz daha iyi bilirsiniz.
Beyefendi, bizden şikayetçi oluyormuş.
Kişi adılları içinde "kendi" adılını da incelemek gerekir. Bu da çoğu kez kişi adıllarının
yerine kullanılmaktadır. Kendi adılının kişi adıllarıyla aynı özellikleri taşıdığı görülür. Çoğu
kez kendi adılı kişi adıllarıyla birlikte kullanılarak adılların anlamlarının güçlendirilmesi
amaçlanır.
Örnek,
Benden önce herkes kendi halinde yaşıyordu.
Ben kendi derdimi unuttum.
9
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
Ben kendi dersimi yaptım
Yukarıdaki üçüncü örneği yeniden ele alalım; "kendi dersimi yaptım, Ben dersimi yaptım,
dersimi yaptım" şekillerinde de kullanılması mümkündür. Adılların eşitlik anlamı için
de ben-ce, sen-ce gibi örnekleri kullanılabildiğini görmekteyiz. Adılların ilgeçler tamlama
oluşturması halinde özellikli durumların ortaya çıktığını görmekteyiz.
Örnekler;
Senin kadar
Senin için
Size göre
Bana göre (bu kullanımlar bazen eşiklik anlamı da verebilir.)
benim ile (tamlama) adıl+ilgeç
Benimle
Seninle
senin ile
Onunla
onun ile
Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi adılların ilgeçlerle tamlama oluşturarak daha sonra
da birleşmesi söz konusu olmuş böylece dikkat edilmesi gereken bir konu ortaya
çıkmıştır.
2. BELİRTME ZAMİRLERİ
Varlıkların adlarını genellikle söylemeden, göstererek belirten sözcüklerdir. Bunlara "im
adılları" da denmektedir. Dilimizde gösterme adılları; bu, şu, o ve bunların çoğulları olan;
bunlar, şunlar, onlar sözcükleridir. Bunlar da öteki adıllar gibi ad durum eklerini
alabilirler.

bunu
şunu
onu

Buna
şuna
ona

Bunda

Bundan

Bunları

Bunlara

Bunlarda
şunda
şundan
onda
ondan
Şunları
Şunlara
Şunlarda
onları
onlara
onlarda
10
SÖZCÜK TÜRLERİ

SIFATLAR VE ZAMİRLER
Şunlardan
Bunlardan
05/12/2012
onlardan
Gösterme adılları2 ad durum eklerini aldıklarında adıl ile ek arasına adıl n'si girer.
Yukarıdaki örneklerde de bu açıkça görülmektedir.
Gösterme adılları tamlama oluştururlar. Ancak bu tamlamada mutlaka tamlama eki
alırlar. Çünkü ek almadıklarında daha önce de gördüğümüz gibi gösterme sıfatı olurlar.
Örnek
Bunun evi (adıl)
(sıfat)
bu ev
Bunların dışında dilimizde öteki, beriki sözcüklerinin de gösterme adılı olarak
kullanıldıkları görülmektedir.
Örnek;
Ötekiler de gelmekteydi.
Beriki seni daha çok zorlamıştı.
Kimi zaman böylesi, şöylesi, öylesi, böylesinin, şöylesinin, öylesinin, böyleleri, şöyleleri,
öyleleri gibi sözcüklerinin gösterme adılı olarak kullanıldıkları görülür.
Örnek;
Böyleleri paraya maraya da yanaşmaz.
Şöylesini hiç görmedim.
3. BELGESİZ ZAMİRLER
Kesinlikle bir kişi, bir nesne göstermeksizin adların yerine kullanılan, adları belgisiz bir
biçimde karşılayan adıllardır.
Belgisiz adıllar dilimizde; herkes, kimse, kimi, kimisi, biri, birisi, çoğu, hepsi, bazısı, falan,
filan, birkaçı, birazı, birçoğu, başkası, birtakımı, insan, adam, şey gibi sözcüklerdir. Bu
adılların bazıları iyelik eki almadığı zaman belgisiz sıfat durumundadırlar. Tümcede
2
Belirtme Zamirleri
11
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
sözcüklerin hangi ekleri aldığını ve hangi sözcüklerle hangi birlikleri oluşturduklarına
dikkat etmek gerekir.
Örnekler;
Hepsinin buraya zorla getirilmiş bir durumu vardı.
Adamı ve derdini bilmiyordum, bana öteki söyledi.
Kimse ne olduğunu bilmeyecek.
Senin ne olduğunu kimsecikler anlamaz mı?
Bunların içinde bazısı bu işleri çok iyi yaparlar.
Başkası için tırnaklarını bile kesip atmazlar.
4. SORU ZAMİRLERİ
Soru sorarak adların yerine geçen sözcüklerdir. Dilimizde soru adılları; neye, neyi,
neden, kim, kimi, kaça, kaçtan, hangisi, hangisinin gibi soru sözcükleridir. Bu sözcüklerin
yanıtı da yine bir adıl veya addır. Bu adıllar bir tamlamada hem tamlayan
hem de tamlanan olurlar. Soru adılları, bütün adıllar gibi ad soylu sözcüklerin tüm
özelliklerini taşırlar. Soru adılları da ad durum eklerini alırlar: neyi, neyin, nesi, neye,
neden, kimi, kimin, kime, kimde, kimden, kaçı, kaçta, kaçtan, kaçıncı, kaçıncıya,
kaçıncıdan, hangisine, hangisinden örneklerinde olduğu gibi.
Örnekler;
Alındığını kim fark edecek?
Hamsi para ediyor belki ama kimin elinde?
Ötekiler hangileri olabilir?
Neyimiz kaldı dışarıda çalınacak?
Ben derdimi size anlatamazsam kime anlatırım?
KONU TESTİ
12
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
1. Belki en hülyalısı duyduğun masalların O şafak saltanatı korularda dalların.
Her ufku tek başına bekleyen eski çamlar Bir sır gibi ömründen sızdırılmış akşamlar.
Yukarıdaki dizelerde iyelik zamiri almış kaç tane sözcük vardır?
A)1 B)2 C)3 D) 4 E) 5
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmamıştır?
A) Bu elbiseleri kaça aldın?
B) Bu saatte kapıyı çalan kim?
C) Bunlardan hangisini beğendiniz?
D) Boş boş ne bakıyorsun yüzüme?
E) Yine cebine ne doldurdun?
3. Aşağıdaki cümlelerde geçen zamirlerden hangisi türce diğerlerinden farklıdır?
A) Ondan yıllardır haber alamıyorum.
B) Yanında tanımadığım biri daha vardı.
C) Kimileri insanlardan uzakta yaşamayı sever.
D) Fidanların bazıları kurumuş.
E) Sorunlarımızın birkaçını çözebildik.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "o" sözcüğü diğerlerinden farklı bir türde
kullanılmıştır?
A) Azimli biri olduğunu daha o gün anlamıştım.
B) Buraya geldiğini o da biliyor mu?
C) O soğuk havada saatlerce seni bekledim.
D) Köyün o sakin delikanlısı kavgacı biri oluverdi.
E) O mahalle, şehrin en eski mahallesidir.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmıştır?
A) Neden tüm söylediklerime itiraz ediyorsun?
B) Hangi sokakta oturuyorsunuz?
C) Bu saatte nereye gidiyorsun?
D) Kaç gündür eve uğramıyor?
E) Saatlerdir buralarda ne dolaşıyorsun?
13
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "o" sözcüğü işaret zamiri olarak kullanılmıştır?
A) Onunla ben yıllarca aynı yerde çalıştık.
B) Onu ancak konuşunca tanıyabildim.
C) Onu hemen çantana sakla, yoksa elinden alırlar.
D) Bu yüzük, ondan kalan tek hatıraydı.
E) Arkadaşlarla ona selam yolladım.
7. Aşağıdakilerin hangisinde zamir bir cümlenin yerine kullanılmıştır?
A) Onun sıkıntı çekmesi hepimizi etkiliyor.
B) Seni görmek istemiyorum demişti, bunu hiç unutamıyorum.
C) Beni gördüğü her yerde saygıyla eğilir, bana selam verirdi.
D) Bu, size gönderilmiş bir paket, ben açamam.
E) Şen tabiatıyla herkesin yüzünü güldürdü.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ki" ilgi zamiri olarak kullanılmıştır?
A) Sokaktaki kalabalık bir türlü dağılmıyordu.
B) Dünkü olaylarda birçok araç zarar görmüş.
C) Ev sahibi salondaki konuklarını unutmuş gibiydi.
D) Bu arabanın anahtarı, evinkini getir.
E) Masanın üstündeki kağıtlar, rüzgârın etkisiyle uçuştu.
Yoldan geçen arabalardan birini durdurup bindim. Bu, eski bir minibüstü. Şoför tanıdık
biriydi. Mahallede şoförlüğe heveslenen bir Haydar vardı, belki de oydu.
Yukarıdaki cümlede numaralandırılmış sözcüklerin türleri aşağıdakilerin hangisinde
sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
I II III
A) Kişi zamiri işaret zamiri işaret zamiri
B) Belgisiz zamiri Kişi zamiri Kişi zamiri
C) işaret zamiri Kişi zamiri işaret zamiri
D) Belgisiz zamir Kişi zamiri işaret zamiri
E) Belgisiz zamir işaret zamiri Kişi zamiri
1.D 2.D 3.A 4.B 5.C 6.C 7.B 8.D 9. E 10.A 11.E 12.A 13.D 14.B 15.C 16.C 17.B 18.D
19.A 20. E
14
SÖZCÜK TÜRLERİ
SIFATLAR VE ZAMİRLER
05/12/2012
Kaynakça
Edebi Yol - Sıfatlar. (2012, Aralık Çarşamba). Aralık Çarşamba, 2012 tarihinde Edebi Yol:
http://www.edebiyol.com/sifatlar.html adresinden alındı
Edebi Yol - Zamirler. (2012, Aralık Çarşamba). Aralık Çarşamba, 2012 tarihinde Edebi Yol:
http://www.edebiyol.com/zamirler.html adresinden alındı
Edebiyat Ekibi - Sıfatlar Test. (2012, Aralık Çarşamba). Aralık Çarşamba, 2012 tarihinde Edebiyat Ekibi:
http://www.edebiyatekibi.com/index.php?option=com_content&task=view&id=178&Itemid
=30 adresinden alındı
Soru Cenneti - Zamirler Test. (2012, Aralık Çarşamba). Aralık Çarşamba, 2012 tarihinde Soru Cenneti:
http://www.sorucenneti.net/zamirler/zamirler-test.html adresinden alındı
15

Benzer belgeler

dosyayı indir - ders

dosyayı indir - ders gibi öğe özelliklerini taşıyabilirler. Yine adıllar çeşitli ekler alarak belirteç olarak tümcede yer alabilirler. İlgi eki -ki kimi zaman adıllarla kullanıldığında tamlamadaki tamlananın yerini tut...

Detaylı