Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çözeltiler Konusundaki Kavram

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ÇÖZELTİLER KONUSUNDAKİ KAVRAM
YANILGILARI VE BU YANILGILARIN KAVRAM HARİTASI TEKNİĞİ İLE
GİDERİLMESİ
Sevilay KARAMUSTAFAOĞLU, Alipaşa AYAS, Bayram COŞTU
KTÜ, Fatih Eğitim Fakültesi. OFMAE Bölümü, Kimya Eğitimi A.B.D., TRABZON
ÖZET: Fen bilimleri eğitiminde kavram yanılgılarının tespit edilmesinde ve giderilmesinde birçok strateji
kullanılmaktadır. Bunların öğretim yöntemi olarak ele alınıp etkililiğinin araştırılması gerekmektedir. Bu yöntemlerden biri
olan kavram haritası tekniği; öğrencilerin nesneler, fikirler veya insanlar arasındaki ilişkileri nasıl anladıklarını göstermeye
yardımcı olan araçlardır. Kavram haritalama öğrencilerin nasıl öğrendikleri ile ‘anlamlı öğrenme’ arasında ilişki kuran bir
öğrenme- öğretme stratejisidir. Bu çalışma; ilköğretim sınıf öğretmenliği adaylarının çözeltiler konusundaki kavram
yanılgılarını belirlemek ve bu yanılgıların kavram haritası tekniğinin kullanılmasıyla ne derece giderilebileceğini ortaya
koymak amacıyla yapılmıştır. Bu programda öğrenim gören 40’ar kişilik iki sınıf deney ve kontrol grubunu oluşturacak
şekilde yürütülmüştür. Kimya derslerinde yer alan ‘Çözeltiler’ konusu deney grubuna kavram haritası tekniği kullanılarak
öğretilirken, kontrol grubuna ise düz anlatım yöntemi ile sunulmuştur. Konuyla ilgili 20 maddeden oluşan kavram testi
hazırlanarak, her iki gruba öntest ve sontest olarak uygulanmış ve elde edilen verilerin analizi sonucunda kavram
haritalarının düz anlatım metoduna göre öğrencilerin yanılgılara düşmeden kavramları anlamalarında daha etkili olduğu
ortaya çıkmıştır.
1. GİRİŞ
Öğrenciler ders ortamına gelmeden öğrendikleri yanlış bilgiler ve çevrelerinde meydana gelen
olayları yanlış yorumlamalarına bağlı olarak zihinlerinde bazı kavram yanılgıları oluşturdukları
bilinmektedir (Hewson & Hewson, 1984; Palmer, 2001; Coştu, Ayas & Cerrah, 2002). Yapılan
çalışmalar öğrencilerde varolan yanılgıların kendilerine sunulan konunun anlaşılmasını olumsuz yönde
etkilediği ve konunun öğretilmesinden sonra da birçok durumda devam ettiğini göstermektedir
(Hewson & Hewson, 1984; Treagust, 1988). Ayrıca kavram öğretiminin etkili olarak yapılabilmesi
için öğrencilerin zihinlerinde var olan kavram yanılgılarının tespit edilip bunların bertaraf edilmesi
amacıyla bir takım öğretim stratejilerinin geliştirilip uygulanmasına yönelik çalışmalar gün geçtikçe
artmaktadır.Fen bilimleri eğitimi alanında kavram yanılgılarının tespit edilmesinde ve giderilmesinde
birçok strateji kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden biri olan kavram haritası tekniği; öğrencilerin
nesneler, fikirler veya insanlar arasındaki ilişkileri nasıl anladıklarını göstermeye yardımcı olan
araçlardır (White & Gunstone, 1992). Özellikle öğrencilerin mevcut bilişsel yapısı ile yeni
öğrendikleri bilgiler arasında ilişkilerin kurulmasını sağlaması, bu yöntemin anlamayı artırmada
kullanılması açısından önem kazanmaktadır (Kinchin & Hay, 2000). Aynı zamanda öğrencilerin kalıcı
öğrenmelerine önemli katkılar sağlamaktadır. Ayrıca öğretmenler tarafından kullanılması kolay ve
kısa süre gerektirmesi öğretimde uygulanmasını da kolaylaştırmaktadır (White & Gunstone, 1992;
Kinchin & Hay, 2000).
Son zamanlarda kimya eğitimi alanında yapılan çalışmalar, kimyanın birçok konusunda
öğrencilerin yanlış anlamalara sahip olduğunu ortaya çıkarmaktadır (Ayas & Coştu, 2001; Ayas, 2001;
Ebezener & Erickson, 1996). Bu konulardan biri olan çözeltilerle ilgili kavramların anlaşılamaması
veya yanlış anlaşılması, bununla bağlantılı diğer konuların da anlaşılmasını olumsuz yönde etkileyerek
öğrenci başarısını önemli derecede azaltmaktadır (Prieto, Blanco & Rodrigues, 1989; Smith & Metz ,
1996). Bu nedenle öğrencilerin çözeltiler konusuyla ilgili kavram yanılgılarını ortadan kaldırmak
gerekmektedir. Bu araştırma; ilköğretim sınıf öğretmenliği adaylarının ‘Çözeltiler’ konusundaki
kavram yanılgılarını belirlemek ve bu yanılgıların kavram haritası tekniğinin kullanılmasıyla ne derece
giderilebileceğini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır.
2. YÖNTEM
Çalışmanın örneklemini; KTÜ, Fatih Eğitim Fakültesi, İlköğretim Sınıf Öğretmenliği
programında öğrenim gören 80 üçüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmadaki
araştırmacılardan biri deney grubundaki öğrencilere kavram haritalama tekniği ile eğitim
verirken, diğeri de kontrol grubundaki öğrencilere düz anlatım metodunu kullanarak eğitim
vermiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak çözeltiler konusuna yönelik yabancı ve Türkçe
kaynaklardan yararlanılarak geliştirilen 20 test maddesinden oluşan bir kavram testi
kullanılmıştır.Yapılan pilot çalışma sonrasında testin güvenilirlik katsayısı KR-20 formülüyle
hesaplanarak 0.85 bulunmuştur. Bu test KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi Kimya Eğitimi Anabilim
Dalında görev yapan öğretim elemanlarına incelettirilerek soruların geçerliliği sağlanmıştır.
Bu araştırma ‘Quasi-experimental (Yarı Deneysel) Yöntem’ kullanılarak yürütülmüştür. Bu
yöntem; kişilerin deney ve kontrol gruplarına gönderilmesinde rasgele dağılımın kullanılamadığı bir
deneysel araştırma yaklaşımıdır ( Campbell & Stanley, 1963). Bu yaklaşımda her iki gruba ön test
uygulanır, deney grubu deneysel müdahaleye uğrarken kontrol grubu özel bir müdahaleye tabi
tutulmaz, son olarak da her iki gruba sontest uygulanarak çalışma tamamlanır. Bu çalışmada; öncelikle
geçerlilik ve güvenilirliği hesaplanmış olan çözeltiler konusundaki kavram testi her iki gruba ön test
olarak uygulamış ve elde edilen verilere göre iki grup arasında başarı açısından anlamlı bir fark
olmadığı görülmüştür. Soruların analizinden elde edilen verilerden; her iki gruptaki öğrencilerinde de
bu konuyla ilgili oldukça fazla kavram yanılgısı ve yanlış anlamaların olduğu tespit edilmiştir.
Konunun öğrencilere sunumunda ise; deney ve kontrol grubuna iki farklı yöntem uygulanarak eğitim
verilmiştir. Deney grubu öğrencilerine kavram haritalama tekniğini önceden öğrendikleri için unutmuş
olmaları ihtimaline karşılık uygulamadan önce 2 ders saatinde bu teknik anlatılmış ve değişik
konularda bireysel ve 2’şerli gruplar halinde kavram haritaları yaptırılmıştır. Çözeltiler konusuna
evlerinde kabaca bakıp gelen öğrencilerle 2’şerli gruplar halinde araştırmacının da önderliğinde
tartışma ve soru-cevap yöntemleriyle kavram haritası hazırlatılmıştır. Gruplar tarafından hazırlanmış
olan kavram haritaları gruplar arasında karşılıklı değiş tokuş yapılarak incelettirilmiş, varsa
yanlışlıklar nedenleriyle birlikte ifade edilmiştir. Son olarak her bir grubun yaptığı kavram haritaları
birleştirilerek çözeltiler konusunda en kapsamlı ve en genel bir kavram haritası ortak bir çalışma ile
hazırlanmıştır. Kontrol grubu öğrencilerine ise diğer araştırmacı geleneksel, düz anlatım metodunu
kullanarak çözeltiler konusunu öğretmiştir. Uygulama tamamlandıktan bir hafta sonra aynı test her iki
gruba sontest olarak uygulanmış ve aldıkları puanlar karşılaştırılmıştır.
3. BULGULAR
Bu bölümde çözeltiler konusu kavram testinin uygulamalarından elde edilen bulgular
verilmiştir. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin öntest olarak uygulanan çözeltiler konusu kavram
testine verdikleri cevaplar Tablo 1’ de verilmiştir.
Tablo 1. Çözeltiler Konusu Kavram Testine Öğrencilerin Ön Testte Verdikleri Cevaplar
Sorular
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
D 10 12 14 6 9 7 11 11 12 6 13 10 14 4 7 14 8
% 25 30 35 15 22 18 28 28 30 15 33 25 35 10 18 35 20
Deney Grubu Y 15 20 17 16 23 22 25 17 12 23 21 12 18 26 22 21 18
N=40
% 38 50 43 40 58 55 63 43 30 58 53 30 45 65 55 53 45
B 15 8 9 18 8 11 4 12 11 11 6 18 8 10 11 5 14
% 38 20 23 45 20 28 10 30 28 28 15 45 20 25 28 13 35
D 8 12 10 5 9 8 10 9 9 10 13 12 15 6 5 12 10
% 20 30 25 13 23 20 25 23 23 25 33 30 38 15 13 30 25
Kontrol Grubu Y 20 22 15 18 27 20 21 19 15 22 25 21 13 25 23 19 21
N=40
% 50 55 38 45 68 50 53 48 38 50 63 53 33 63 58 48 63
B 12 6 15 17 4 12 9 12 16 8 2 7 12 9 12 9 9
% 30 15 38 43 10 30 23 30 40 20 5 18 30 23 30 23 23
18
12
30
20
50
8
20
10
25
17
43
13
33
19
15
38
25
63
15
38
14
35
11
28
20
13
33
16
40
11
28
11
28
20
50
9
23
D: Doğru, Y: Yanlış, B: Boş ve yüzdeler hesaplanırken virgülden sonraki rakamlar tam sayıya dönüştürülmüştür.
Tablo 1’den de görüldüğü gibi deney grubu öğrencilerinin doğru cevap yüzdesi % 10-38
arasında değişirken kontrol grubu öğrencilerinin % 13-38 arasında değişmektedir.Doğru cevap dışında
çeldirici seçeneklerin oranı ise deney grubunda % 30-63 arasında, kontrol grubunun ise % 35-68
arasındadır. Bu oranlar söz konusu çözeltilerle ilgili hem deney hem de kontrol grubunda yanılgıların
olduğunu göstermektedir. Her iki grubun da sahip olduğu kavram yanılgıları sayfa sınırlamasından
dolayı sadece çözelti, çözücü ve çözünen temel kavramlarına yönelik olarak gruplandırılmış ve topluca
Tablo 2’de verilmiştir. Bu yanılgılar sorularda çeldirici olarak verildiği için öğrencilerin yanlış
cevapların yüzdeleri kavram yanılgılarının yüzdeleri olup yukarıda verilmiştir.
Tablo 2. Öğrencilerin Çözeltiler Konusundaki Kavram Yanılgıları
Kavramlar
Çözelti
Çözücü
Çözünen
Kavram Yanılgıları
-Çözelti, çözücünün içerisine bir miktar çözünen madde atılarak elde edilen yeni bir maddedir.
-Çözelti, katı maddelerin sıvı maddelere dönüşmesiyle yani katıların erimesiyle oluşur.
-Çözelti, bir katının sıvı içerisinde daha küçük parçalara ayrılmasıdır.
-Çözelti, bir maddenin başka bir madde içerisinde bileşenlerine ayrılmasıyla oluşur.
-Çözelti, 100oC deki çözücüyü doygun hale getiren madde miktarıdır.
-Çözücü, sadece sıvı olabilir.
-Çözücü, bir maddeyi iyonlarına ayıran sıvıdır.
-Çözücü, çözeltideki çözünenin erimesini sağlayan maddedir.
-Çözücü, bir maddenin moleküllerine ayrılmasını sağlar.
-Çözücü, 100 g çözünenin çözünmesini sağlayan maddedir.
-Çözünen, iyonlarına ayrılan maddeye denir.
-Çözünen, herhangi bir katı veya gaz maddedir.
-Çözünen, bir sıvı içerisinde çözünen maddedir.
-Çözünen, 100cm3 suda çözünen maddedir.
-Çözünen, çözücü içerisinde kaybolan maddedir.
Kavram testinde 20 tane çoktan seçmeli soru bulunup her bir soru 5 puan olacak şekilde 100
üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin öntestten aldıkları
puanlar hesaplanmıştır. Deney grubu öğrencilerinin öntestten aldıkları puanların ortalaması 28 iken,
kontrol grubu öğrencilerinin ise 24.13 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin başlangıç seviyeleri aldıkları
puanlar kullanılarak t testi ile karşılaştırılmıştır. t testi sonuçları Tablo 3’de verilmiştir.
Tablo 3. Çözeltiler Konusundaki Kavram Testinin Öntest Uygulamasına İlişkin t Testi
Sonuçları
Grup
N
Xort
sh
sd
t
P
Deney
40
28.00
10.91
78
1.68
.098
Kontrol
40
24.13
9.73
Tablo 3’den de görüldüğü gibi, yapılan analiz sonucunda çözeltiler konusu kavram testi öntest
uygulamasında deney ve kontrol grubu öğrencilerinin başarıları arasında [ t(78)=1.68 , p>0.05 ] anlamlı
bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Çözeltiler konusu kavram testi deney ve kontrol grubuna çözeltilerle
ilgili konu işlendikten sonra sontest olarak uygulanmıştır. Sontest uygulamasında deney ve kontrol
grubu öğrencilerinin sorulara verdikleri cevaplar Tablo 4’de verilmiştir.
Tablo 4. Çözeltiler Konusu Kavram Testine Öğrencilerin Son Testte Verdikleri Cevaplar
Sorular
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
D 26 18 21 24 26 25 20 28 24 34 32 26 27 21 15 21 22 20 19
% 65 45 53 60 65 63 50 70 60 85 80 65 68 53 38 53 55 50 48
Deney Grubu Y 6 10 8 5 9 9 10 9 11 6 8 6 9 10 12 9 8 10 11
N=40
% 15 25 20 13 23 23 25 23 28 15 20 15 23 25 30 23 20 25 28
B 8 12 11 11 5 6 10 3 5 - - 8 4 9 13 10 10 10 10
% 20 30 28 28 13 15 25 8 13 - - 20 10 23 33 25 25 25 25
D 10 18 20 15 11 19 18 10 11 19 15 11 14 15 18 19 21 24 21
% 25 45 50 38 28 48 45 25 28 48 38 28 35 38 45 48 53 60 53
Kontrol Grubu Y 11 14 18 9 10 20 19 15 6 7 19 10 9 11 12 14 10 12 9
N=40
% 28 35 45 23 25 50 48 38 15 18 48 25 23 28 30 35 25 30 23
B 21 8 2 16 19 1 3 15 23 14 6 19 17 14 10 7 9 4 10
% 53 20 5 40 48 3 8 38 58 35 15 48 43 35 25 18 23 10 25
D: Doğru, Y: Yanlış, B: Boş ve yüzdeler hesaplanırken virgülden sonraki rakamlar tam sayıya dönüştürülmüştür.
20
21
53
9
23
10
25
28
70
12
30
-
Sontest uygulamasından sonra her iki grubun sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar
karşılaştırılmıştır. Deney grubu öğrencilerinin doğru cevap yüzdesi % 38-85, kontrol grubunun ise
%25-70 arasında değişmektedir. Çeldirici olan diğer seçeneklere verdikleri cevap yüzdeleri ise, deney
grubu % 13-30, kontrol grubu % 15-50 arasında değişmektedir. Görüldüğü gibi deney grubu
öğrencilerinin doğru cevap yüzdesi artarken yanlış cevap yüzdesi azalmıştır; bunun yanında kontrol
grubu öğrencilerinin de doğru cevap yüzdeleri artmasına rağmen düşüktür.
Sontest uygulamasından elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucu her bir öğrencinin aldığı
puan hesaplanmıştır. Deney grubu öğrencilerinin sontest uygulamasından aldıkları puanların
ortalaması 56.88, kontrol grubu öğrencilerinin puanlarının ortalaması ise 36 olarak hesaplanmıştır.
Öğrencilerin sontest puanlarının karşılaştırılması t testi ile yapılmış ve sonuçları Tablo 5’de
verilmiştir.
Tablo 5. Çözeltiler Konusundaki Kavram Testinin Sontest Uygulamasına İlişkin t Testi Sonuçları
Grup
N
Xort
sh
sd
t
P
Deney
40
56.88
17.93
78
5.81
.000
Kontrol
40
36.00
13.96
Tablo 5’den de görüldüğü gibi, yapılan analiz sonucunda çözeltiler konusu kavram testi sontest
uygulamasında deney ve kontrol grubu öğrencilerinin başarıları arasında [ t(78)=5.81 , p<0.05 ] anlamlı
bir fark olduğu tespit edilmiştir.
4. SONUÇLAR VE ÖNERİLER
Çözeltilerle ilgili olarak hazırlanan kavram testinin ön test uygulanmasından elde edilen
bulgular (Tablo 1) incelendiğinde, deney ve kontrol grubunun doğru cevap yüzdelerinin sırasıyla %
10-38, % 13-38 olup yanlış cevap yüzdelerinin ise % 30-63, % 35-68 olduğu görülmektedir. Bu
bulgulardan her iki grup öğrencinin sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevapların yüzdelerinin
birbirine yakın olduğu sonucuna varılmaktadır. Ayrıca ön test uygulamaları sonunda her iki gruptaki
öğrencilerin birtakım kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir (Tablo 2). Öntest sonuçlarının
kullanılmasıyla yapılan t testi karşılaştırılmalarında çıkan sonuç deney ve kontrol grubu öğrencilerinin
başarıları arasında [ortalama 28 (deney)-24.13 (kontrol), t(78)=1.68 , p>0.05 ] anlamlı bir fark olmadığı tespit
edilmiştir.
Farklı öğretim yöntemlerinin gruplara uygulanması ve uygulama sonunda yapılan sontest
sonuçları, her iki gruptaki öğrencilerinin doğru cevap yüzdelerinde farklı oranlarda artış olduğunu
göstermektedir (Tablo 3). Her iki grubun öntest ve sontest sonuçları karşılaştırıldığında deney grubu
öğrencilerinde doğru cevaplama yüzdesi kontrol grubuna göre daha fazla olduğu görülmektedir.
Ayrıca, her iki gruptaki öğrencilerin testteki sorulara verdikleri yanlış cevap yüzdeleri açısından
karşılaştırmaları deney ve kontrol grubunda farklılıklar olduğunu tespit etmek mümkündür. Deney
grubundaki öğrencilerin yanlış cevap yüzdesi düşerken, kontrol grubundaki düşüş deney grubundakine
nazaran daha yüksektir. Yapılan t testi karşılaştırmaları deney ve kontrol grubu öğrencilerinin
başarıları arasında [ortalama 56.88 (deney)-36 (kontrol), t(78)=5.81 , p<0.05 ] anlamlı bir fark olduğunu ve
kavram haritalama yöntemi ile eğitim gören grubun daha başarılı olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular,
düz anlatım yönteminin kontrol grubundaki öğrencilerde var olan kavram yanılgılarını gidermede
kavram haritalama yöntemi kadar etkili olmadığı sonucunu ortaya çıkarmıştır. Farklı konulara yönelik
yurt içi ve yurt dışında yapılan çalışmalar (Kulaberoğlu & Gürdal, 2001; Uzuntiryaki, Çakır & Geban,
2001; Smith & Metz , 1996); bu çalışmadan elde edilen sonuçlara benzer olarak kavram haritalama
yönteminin öğrencilerdeki kavram yanılgılarını giderme açısından başarılı bir yöntem olduğunu
belirtmektedirler. Bu sonuçtan yola çıkarak, öğrencilerin anlamakta zorluk çektikleri ve kavram
yanılgılarına düştükleri konu ya da kavramların öğrencilere sunulmasında bu yöntemin yaygın olarak
kullanılması gerektiği önerilebilir. Ayrıca kavram haritalama yöntemi, öğretilecek kavramla ilgili
diğer kavramlar arasında ilişki kurulmasını sağlayan yöntem olması (Horton, Mcconney, Gallo,
Woods, Senn & Hamelin, 1993) uygulamadaki etkisini de artırmaktadır.
Sınıf öğretmen adaylarının, öğrencilerin öğrenme ortamına gelmeden zihinlerinde yapılandırmış
oldukları kavram yanılgılarının bertaraf edilmesinde ve etkili kavram öğretiminin sağlanmasında
önemli yeri dikkate alındığında, öğretmen adaylarının öğretimleri süresince temel fen kavramlarını
yanılgılardan uzak bir biçimde öğrenmelerinin önemi ortaya çıkmaktadır. Bunun yanında şu anda
görevlerini yapmakta olan sınıf öğretmenlerinin de öğrencilerin yanılgılara düştükleri konu ya da
kavramlarla ilgili alanlarda hizmet içi kurslara alınması etkili öğretim sağlanması açısından önemlidir.
Ülkemizde öğretmenlerin çoğunluğu derslerinde konuların öğrencilere sunulmasında düz
anlatım metodunu yaygın olarak kullandığı bilinmektedir. Fakat bu çalışmada ve yapılan diğer
çalışmalarda fen kavramlarının öğrencilere anlatılmasında bu yöntemin başarısının düşük olduğu tespit
edilmiştir. Kavramsal problemlerin yaşandığı konularda bile öğretmenlerin bu yöntemi seçmesi
literatürde var olan yöntemlerin nasıl uygulandığını tam olarak bilmemesinden kaynaklanabilir. Bu
amaçla her ne kadar öğretimleri süresince aldıkları derslerde bu yöntemlerin kullanılması kendilerine
uygulamalarla birlikte öğretilse de, Kavram Haritalama, Tahmin-Gözlem-Açıklama, Çizimler,
Kelimelerle İlişkilendirme ve daha birçok yöntemlerin uygulamalarının artırılması gerekmektedir.
Benzer bir uygulama olarak, literatürdeki yöntemlerin şu anda Milli Eğitim Bakanlığı’nda görev yapan
öğretmenlere de ulaştırılması bakanlık tarafından düzenlenecek hizmet içi kurslarıyla yapılması
gerekir.
KAYNAKLAR
Ayas, A. & Coştu, B., (2001-a) Lise 1. Öğrencilerinin Buharlaşma, Yoğunlaşma ve Kaynama
Kavramlarını Anlama Seviyeleri, Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi
Sempozyumu, Maltepe Üniversitesi, 7-8 Eylül, İstanbul.
Ayas, A., (2001-b) Students’ Level of Understanding of Five Basic Chemistry Concepts, Boğaziçi
University Journal of Education, Vol: XVIII, 19-33.
Campbell, D. T. & Stanley, J.C., (1963) Experimental and Quasi-experimental Design for Research on
Teaching, In N.L. Gage (Ed), Handbook of Research on Teaching, Chicago: Rand, McNally.
Coştu, B., Ayas, A. & Cerrah, L., (2002) Öğrencilerin Fen Kavramlarını Anlama Seviyelerinin Ve
Yanılgılarının Belirlenmesinde Grup Mülakatlarının Önemi, 2000’li Yıllarda I. Öğrenme ve
Öğretme Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, 29-31 Mayıs, İstanbul.
Ebenezer, J.V., Erickson, G.L.,(1996) Chemistry Students Conceptions of Solubility: A
Phenomenography, Science Education, 80(2): 181-201.
Hewson, P. W. & Hewson, M. G. (1984) The Role of Conceptual Conflict in Conceptual Change and
the Design of Science Instruction, Instructional Science, 13, 1-13.
Horton, P.B., Mcconney, A.A, Gallo, M., Woods, A.L., Senn, G., & Hamelin, D. (1993). An
Investigation of The Effectiveness of Concept Mapping as an Instructional Tool. Science
Education, 77(1), 95-111
Kinchin, I.M. & Hay, D.B. (2000). How a Qualitative Approach to Concept Map Analysis Can Be
Used to Aid Learning by Illustrating, Educational Research, 42 (1), 43-58.
Kulaberoğlu, N. & Gürdal, A., (2001) Fen Bilgisi Derslerinde Kavram Haritaları Yönteminin Öğrenci
Başarısına Etkisi, Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu,
Maltepe Üniversitesi, 7-8 Eylül, İstanbul.
Palmer, D., (2001) Students’ Alternative Conceptions and Scientifically Acceptable Conceptions
About Gravity, International Journal of Science Education, 23 (7): 691-706.
Prieto, T., Blanco, A., Rodriges, A., (1989) The Ideas of 11 to 14 Year- old Students About to Nature
of Solutions, International Journal of Science Education, 11(4): 451-463.
Smith, K.J. Metz, P.A., (1996) Evaluating Student Understanding of Solution Chemistry Through
Microscopic Representations, Journal of Chemical Education, 73(3): 233-235.
Treagust, D. F., (1988) Development and Use of Diagnostic Tests to Evaluate Students’
Misconceptions in Science, International Journal of Science Education, 10 (2): 159-169.
Uzuntiryaki, E., Çakır, Ö. S. & Geban, Ö., (2001) Kavram Haritaları ve Kavramsal Değişim
Metinlerinin Öğrencilerin Asit Bazlar Konusundaki Kavram Yanılgılarının Giderilmesi, Yeni
Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Maltepe Üniversitesi, 7-8
Eylül, İstanbul.
White, R.T. & Gunstone, R.F. (1992) Probing Understanding, The Falmer Press, London.