Axmaq Ki]i - AZERI.org

Axmaq Ki ]i
 Azwrbaycan Na`\llar\. 5 cilddw, 5-ci cild.
Azwrbaycan SSR EA Nw]riyyat\, Bak\ - 1964
Biri vard\, biri yoxdu. Bir axmaq ki]i vard\. Bir g^n o, =z-=z^nw dedi ki, gedib bwxtimi
axtar\b tapaca`am. Mwn dw ba]qalar\ kimi xo]bwxt olaca`am. Sabah\s\ g^n^ o, bwxtini
axtarmaq ^[^n yola d^]d^. Az getdi ^z getdi, dwrw-twpa d^z getdi. Qaranl\q bir mw]wdw
bir ]irw rast gwldi.
}ir soru]du:
—A ki]i, hara gedirswn?
Ki]i dedi:
—Bwxtimi axtarma`a gedirwm.
}ir dedi:
—Wgwr mwnim dw bwxtimw rast gwlswn, ona deywrswn ki, mwn yayda t^k gwtirirwm, q\]da
isw t^k^m^ t=k^rwm. Yayda istidwn, q\]da soyuqdan =l^rwm mwnw bir [arw elwsin.
Ki]i ]ir ilw xudahafizlw]ib yoluna davam elwdi. Bir qwdwr gedwndwn sonra ba`bana rast
gwldi. Ba`ban soru]du:
—A ki]i, hara gedirswn?
Ki]i dedi:
—Bwxtimi axtarma`a gedirwm.
Ba`ban dedi:
—Yax]\ oldu, mwnim dw bwxtimi axtar\b taparsan. Ondan soru]arsan ki, mwnim a`aclar\m
baharda yax]\ g^l a[\r, amma meyvw vaxt\nda bir c\r almaya da hwsrwt qal\ram.
Ki]i:
—Yax]\, soru]aram, — deyib yoluna davam elwdi. Bir qwdwr gedwndwn sonra pad]aha rast
gwldi. Pad]ah soru]du:
—A ki]i hara gedirswn?
—Bwxtimi axtarma`a gedirwm.
Pad]ah dedi:
—Mwnim dw bwxtimi tap\b ondan soru]arsan ki, niyw mwnim ^rwyim he[ a[\lm\r, hwmi]w
qwm-q^ssw i[indwywm?
Ki]i yenw: — yax]\, soru]aram, — deyib yoluna davam elwdi.
Bir qwdwr gedwndwn sonra dwnizin q\ra`\na [atd\, oturub fikirlw]di ki, dwnizin o twrwfinw
necw ke[sin.
Bu zaman naqqa bal\q sudan ba]\n\ [\xar\b dedi:
—A ki]i, hara gedirswn?
Ki]i dedi:
—Bwxtimi axtarma`a gedirwm.
Bal\q dedi:
—Mwnim dw bwxtimi tap\b ondan soru]arsan ki, dwnizin i[indw mwn sudan he[
doymuram.
Ki]i dedi:
—Wgwr mwni suyun o biri twrwfinw aparsan , swnin bwxtini tap\b soru]aram.
Bal\q dedi:
—Gwl min dal\ma.
Ki]i o saat bal\`\n dal\na mindi. Bal\q ki]ini suyun o biri twrwfinw [\xartd\. Ki]i bal\q ilw
sudahafizlw]ib yola d^]d^.
Bir qwdwr gedwndwn sonra bwxtlwr olan yerw [atd\. Wvvwl =z bwxtini axtar\b tapd\. G=rd^ =z
bwxti yerw d^]^b qal\b, tez qald\r\b ayaq ^stw qoydu, sonra gedib ]irin bwxtini tap\b, ]irin
s=zlwrini bwxtinw dedi. }irin bwxti dedi: — Gwrwk ]ir axmaq adam\n beynini yesin, sonra o
q\]da t^k gwtirwr, yayda isw t^k^n t=kwr.
Sonra gedib ba`ban\n bwxtini tapd\. Ona da ba`ban\n s=zlwrini dedi. Bwxt dedi: —
Ba`bana deywrswn ki, onun a`aclar\n\n dibindw xwzinw var. O xwzinwnin twsirindwn a`aclar
meyvw gwtirmir, xwzinwni [\xarts\n, o zaman a`aclar\ meyvw gwtirwr.
Sonra gedib pad]ah\n bwxtini tapd\. Ona da pad]ah\n s=zlwrini dedi.
Bwxt dedi:— Pad]aha deywrswn ki, o q\zd\. Ancaq bu sirrini he[ kwsw demwdiyindwn
hwmi]w q^sswli olur. O gwrwk =z^nw bir yolda] taps\n ki, q^sswdwn xilas olsun.
Sonra gedib bal\`\n bwxtini tap\b bal\`\n s=zlwrini dedi:
Bwxt dedi:— Bal\`\n bo`az\nda bir b=yuk qiymwtli da] var. Onun peyswrinw bwrk vurmaq
laz\md\r ki, da] ba`az\ndan d^]s^n. Ondan sonra o sudan doyar.
Ki]i bu i]lwri qurtard\qdan sonra geri qay\td\, gwlib dwnizin q\ra`\na yeti]di, g=rd^ ki,
naqqa bal\q sudan ba]\n\ [\xar\b onun yolunu g=zlwyir. O dedi:
—Bwxtimi tapd\nm\?
Ki]i dedi:
—Mwni suyun o tay\na ge[ir, sonra deyim.
Bal\q dedi:
—Gwl, min dal\ma.
Ki]i o saat bal\`\n dal\na minib suyun o biri twrwfinw ke[di. Ki]i bal\1\`\n dal\ndan d^]wn
kimi yumruq ilw bal\`\n peyswrinw vurdu. Bal\`\n a`z\ndan da] yerw d^]d^.
Ki]i dedi:
—Indi bundan sonra sudan doyarsan.
Bal\q dedi:
—G=t^r, bu qiymwtli da] swnw laz\m olar.
Ki]i:
—Yox, mwn =z bwxtimi istwyirwm, — deyib yoluna davam elwdi. Bir qwdwr gedwndwn sonra
pad]ah olan yerw [atd\.
Pad]ah dedi:
—Bwxtimi tapd\nm\?
Ki]i dedi:
—Tapd\m, bwxtin dedi ki, o q\zd\, =z^nw bir yolda] taps\n, o zaman q^sswdwn azad olar.
Pad]ah dedi:
—Indi ki, swn mwnim sirrimi bildin, gwl birlikdw ya]ayaq.
Ki]i:
—Yox, mwnw =z bwxtim laz\md\r, — deyib yoluna davam elwdi.
Bir qwdwr gedwndwn sonra ba`ban olan yerw [atd\.
Ba`ban dedi:
—Bwxtimi tapd\nm\?
Ki]i dedi:
—Bwxtin dedi ki, onun a`aclar\n\n dibindw xwzinw var, onu [\xarts\n, a`aclar\ meyvw
gwtirwr.
Ba`ban dedi:
—Gwl xwzinwni [\xardaq, yar\s\ swnin olsun, yar\s\ mwnim.
Ki]i:
—Yox, mwnw =z bwxtim laz\md\, —deyib =z yoluna davam elwdi.
Bir qwdwr gedwndwn sonra ]ir olan me]wyw [atd\.
}ir dedi:
—Bwxtimi tapd\nm\?
Ki]i dedi:
—Bwxtin dedi ki, swn axmaq bir adam\n beynini yeswn, q\]da t^k gwtirwrswn, yayda
t^k^n^ t=kwrswn.
}ir dedi:
—Gwl, swnw bir xwzinw var, onun yerini deyim, [\xart apar.
Ki]i dedi:
—Yox, mwnw =z bwxtim laz\md\. +zgwnin bwxti mwnw laz\m olsayd\, naqqa bal\qdan
qiymwtli da]\ alard\m, pad]ah\ yolda]l\`a qwbul elwrdim, ba`ban\n xwzinwsinin yar\s\n\
alard\m.
}ir dedi:
—Swndwn axmaq adam tapmayaca`am ki,— deyib ki]ini yedi.
________
Veb direktor: Betti Bleyer
Mwtni y\`d\: Nwrgiz Abadi
Veb ^[^n haz\rlad\: &lviyyw Mwmmwdova
AZERI.orga qoyuldu: oktyabr, 2003-c^ il