(Microsoft PowerPoint - 19.093.2011 2.ER\335TEML\335 SKUAMLI

Dr. Nihal Kundakcı
Eritemli skuamlı hastalıklar
Psoriasis
Liken Planus
Pitriasis rosea
Seboreik dermatit
Pitriasis rubra pilaris
Sifiliz
Mikozis fungoides
Tinea korporis
..
..
Psoriasis
Pitriasis
rozea
Seboreik
dermatit
Psoriasis
Psoriasis
Liken planus
Kontakt dermatit
Psoriasis
Psoriasis
Allerjik
ekzematöz
kontakt dermatit
Numuler dermatit
Psoriasis
Mikozis fungoides
Psoriasis
Atopik dermatit
Psoriasis
Psoriasis
MF
Kontakt dermatit
Psoriasis
Sifiliz
Psoriasisin klinik tipleri
1. Püstüler psoriasis
2. Nonpüstüler psoriasis ( psoriasis
vulgaris)
Eritrodermik psoriasis
Artropatik psoriasis
13
Psoriasis vulgaris
MORFOLOJĐK
TĐPLER
LOKALĐZASYONA GÖRE
TĐPLER
•Plak tip/numuler
psariasis
•Guttat psoriasis
•Saçlı deri psoriasisi
•Đnvers tip psoriasis
•Palmoplanter psoriasis
14
Psoriasis vulgaris klinik
özellikleri
Elementer lezyon
Lokalizasyon
Subjektif yakınma
Kronisite
15
Psoriasis vulgaris klinik
özellikleri
Elementer lezyon: Canlı parlak kırmızı
renkte eritemli,lamellöz skuamlı , keskin
sınırlı, değişik büyüklük ve şekillerde papül ve
plaklar
Mum lekesi fenomeni +
Auspitz fenomeni +
Köbner fenomeni +
16
Psoriasis vulgaris klinik
özellikleri
Lokalizasyon: Tüm vücut alanlarına lokalize
olabilir.
Predileksiyonu: Dizler, dirsekler, sakral bölge ve
saçlı deri
17
Psoriasis vulgaris klinik
özellikleri
Subjektif yakınma: Kaşıntı +,-
Kronisite: Nüks ve remisyonlarla yaşam
boyu devam eder
18
Guttat psoriasis / Eruptif
psoriasis
Genellikle çocuklarda ve
genç erişkinlerde
1 cm ye kadar büyüklükte,
damla şeklinde ( guttat:
gutta:damla) papüloskuamöz
lezyonlar
Genellikle streptokokkal
farenjit ile birlikte
19
Guttat psoriasis –Ayırıcı Tanı
Pitriasis rosea
Liken planus
Sifiliz II devir papüloskuamöz
lezyonları
Seboreik dermatit
Dijitat dermatoz
Pitriasis likenoides kronika
Đlaç erupsiyonları
20
Psoriasis
Liken planus
Psoriasis vulgaris
Liken planus
Liken Planus
Guttat psoriasis
Psoriasis vulgaris
Liken planus
Psoriasis vulgaris
Liken planus
Pityriasis rosea
sis
a
i
r
pso
tat
t
u
G
Psoriasis
Sifiliz II dönem
Plak tip psoriasis
En sık rastlanan form (%80-90)
Keskin sınırlı eritemli skuamlı
plaklar
Herhangi bir yerde veya daha çok
predileksiyon bölgelerinde ya da
predileksiyon bölgeleriyle birlikte
29
Plak tip psoriasis
30
Plak tip psoriasis
31
Plak tip psoriasis
32
Plak tip psoriasis
Plak tip psoriasis - Ayırıcı tanı
Seboreik dermatit
Atopik dermatit
Numuler dermatit
Liken planus
Liken simpleks kronikus
Mikozis fungoides
34
Psoriasis vulgaris
Seboreik dermatit
Numuler dermatit
Psoriasis vulgaris
Psoriasis vulgaris
Tinea korporis
MF plak
Psoriasis vulgaris
Psoriasis vulgaris
Mikozis fungoides
Dijitat dermatoz
Psoriasis
Psoriasis vulgaris
Mikozis fungoides
43
Psoriasis vulgaris
Mikozis fungoides
44
Đnvers psoriasis
Kıvrım bölgelerini/ intertriginöz
bölgeleri tutar
Perspirasyon, friksiyon, gram
negatif bakteri ve kandida albikans
kolonizasyonu hazırlayıcı faktörler
Obezlerde daha fazla
Seboreik yapılı bireylerde daha sık
Bölge özelliğinden dolayı keskin
sınırlı canlı eritemli bir plak var
fakat skuamlar izlenemiyor.
45
Đnvers psoriasis
46
Đnvers psoriasis
Đnvers psoriasis - Ayırıcı tanı
Tinea inguinalis
Eritrazma
Seboreik dermatit
Kontakt dermatit
Đntertriginöz kandidiasis
Đntertrigo
48
Psoriasis
Seboreik dermatit
Psoriasis
Liken simpleks kronikus
Psoriasis vulgaris
Tinea inguinalis
Liken planus
Psoriasis vulgaris
Saçlı deri psoriasisi
Olguların yarısından
fazlasında saçlı deri
tutulumu var
Pityrosporum ovale
kolonizasyonu ve mekanik
travma hazırlayıcı sebepler
Tutulum
Saçlı deride plaklar
Korona psoriatika
Saçlı deriyi tamamen
tutabilir
53
Saçlı deri psoriasisi
Seboreik dermatit
Kontakt dermatit
Tinea kapitis superfisyalis
Sy II, korona veneris
54
Saçlı deri psoriasisi
Tinea kapitis superfisyalis
Tinea kapitis superfisyalis
Seboreik dermatit
Palmoplantar psoriasis
Palmar, Plantar, palmoplantar
lokalizasyonda
Beraberinde predileksiyonda veya
başka bir vücut alanında psoriasis
lezyonu, tırnak ya da eklem
tutulumu olabilir/olmayabilir
Eritem, hiperkeratoz,ragadlar
mevcut, skuamasyon belirgin değil
Mesleki veya hobi ile ilgili
travmalar
57
Palmoplantar psoriasis –Ayırıcı tanı
Kontakt dermatit
Tinea pedis et manum
Liken planus
Herediter ve edinsel palmoplanter keratodermalar
Keratoderma klimakterikum
Reiter hastalığının keratoderma blenorejikası
Sifiliz II devir palmoplanter papüloskuamöz
lezyonları
Arsenik keratozları
Palmoplanter verrukalar
58
Tinea pedis
Psoriasis palmaris
Tinea pedis
Psoriasis plantaris
60
Kontakt dermatit
Psoriasis
HPPK
Palmoplanter psoriasis
Herediter palmoplanter keratoderma
Sifiliz
Psoriasis
63
Mikozis fungoides
Psoriasis
MF
Eritrodermik psoriasis
Lezyonların vücudun % 80 den fazlasını kaplaması
Hipotermi,Hipertermi, Ateş
Hipoalbuminemi
Ödemler
Kalp yetmezliği
Demir eksikliği anemisi
65
Eritrodermik psoriasis
66
Eritrodermik psoriasis- Ayırıcı tanı
Diğer eritrodermiler
Dermatozlara bağlı
Đlaçlara bağlı
Malignitelere bağlı
67
Eritrodermi - dermatozlar
Dermatitler
Atopik dermatit
Seboreik dermatit
Staz dermatiti
Allerjik kontakt dermatit
Psoriasis
Pitriazis rubra pilaris
Liken planus
Pityriasis rosea
Pemfigus foliaseus
Dermatofitozlar
Norveç uyuzu
Đktiyozis
Toksik epidermal nekrolizis
Stafilokokal haşlanmış deri sendromu
Sezary sendromu
Eritrodermik MF
Eritrodemik
psoriasis
Psoriasisi nasıl tanıyalım?
Öykü
Dermatolojik muayene
Laboratuvar
72
ÖYKÜ
SOR : LOKALĐZASYONU ?
Psoriasis ekstensor yüzeyleri, simetrik olarak seçer
Predileksiyonu: Diz, dirsek,saçlı deri ve sakral bölgedir.
SOR: SEMPTOMATĐK MĐ?
Hastaların % 80 kadarı değişik şiddette kaşıntıdan yakınır.
Bir kısmında yanma hissi olabilir.
SOR: AĐLE ÖYKÜSÜ VAR MI?
Hastaların 1/3 kadarında birinci derece yakınlarında en az bir
tane psoriasis vardır.
SOR: EKLEM AĞRISI VAR MI?
Hastaların %7-21inde psoriatik artrit vardır.
Asimetrik veya simetrik periferal eklem tutulumu veya aksiyel
tutulum
73
DERMATOLOJĐK MUAYENE
PLAKLARIN SAYI, KALINLIK VE DEMARKASYONUNA
DĐKKAT ET!
Psoriasis; genellikle ; üzeri sedef rengi skuamla kaplı , kalın,
eritematöz, keskin sınırlı papül ve plaklarla karakterizedir.
TÜM DERĐ ALANLARINI MUAYENE ET!
Psoriasis , herhangi bir alanda yerleşebilir, en çok saçlı deri, diz,
dirsek, sakral bölgeyi seçer.
TIRNAKLARA BAK !
Yüksük tırnak, oily spots, subungual hiperkeratoz, splinter hemorajiler
görülebilir.
DAHA ÖNCEDEN MĐNÖR TRAVMAYA UĞRAMIŞ BÖLGELERE
DĐKKAT ET!
Skarlar, kaşıma izleri, Köbner fenomeni nedeniyle bu bölgelerde
Psoriasis gelişebilir.
74
LABORATUVAR TESTLER
Psoriasis tanısında kullanılan rutin laboratuvar testleri yoktur
Eritrosit sedimentasyon hızında yükselme
Anemi
Ürik asit yüksekliği
Psoriasis klinik olarak tipik ise histopatoloji de tipiktir.
Psoriasis klinik olarak atipik ise histopatoloji de yardımcı
olmayabilir.
Biyopsi bazı durumlarda ( ekzema, pitiriasis rosea, kutanöz T
hücreli lenfoma ve sekonder sifilizden ayırt etmek için ) yardımcı
olabilir.
HĐSTOPATOLOJĐ:
epidermal tabakada düzenli kalınlaşma,
parakeratoz,
perivasküler inflamatuvar infiltrat,
epidermiste nötrofil lökosit kümeleri
75
Radyolojik testler
Psoriatik artrit için semptomatik eklemlerin
direkt radyografisi
Radyolojik bulgular
Terminal falankslarda erozyonlar, ‘’pencil in
cup’’deformitesi, ankiloz ve eklem aralığında
daralma
76
TANI KRĐTERLERĐ
KARAKTERĐSTĐK MORFOLOJĐ
VE
DAĞILIM
77
PĐTRĐAZĐS
ROZEA
Akut seyirli
Genellikle 8-12 hafta
içinde spontan olarak
gerileyen,
Karakteristik bir
döküntüsü olan
Viral kökenli olduğu
düşünülen papüloskuamöz
bir hastalıktır.
PĐTRĐAZĐS ROZEA
EPĐDEMĐYOLOJĐ
% 013- %014
K/E
1.4 / 1
Çocuklar ve genç
erişkinlerde
sıklıkla 15-40
yaş
PĐTRĐAZĐS
ROZEADA
KLĐNĐK
GÖRÜNÜM
Prodrom: Olguların %5 kadarında
iştahsızlık, bulantı, kusma, ateş,
lenfadenopati, eklem ağrısı gibi
prodromal belirtiler olabilir
Öncü plak gövde, boyun yada
ekstremite köklerinde yerleşen,
2-5
cm çapında, oval yada yuvarlak, ortası
buruşuk görünümde, periferi daha
koyu eritemli ve periferde yakalık
şeklinde ince kepeklenme gösteren
eritematöz bir maküldür.
Öncü plak PR’lı hastaların %50 sinden
fazlasında görülür, birden fazla olabilir
ve atipik lokalizasyonlara yerleşebilir.
PĐTRĐAZĐS ROZEADA
KLĐNĐK GÖRÜNÜM
Öncü plağın çıkışından ortalama
1-2 hafta sonra , gövdede ve
proksimal ekstremitelerde, uzun
eksenleri deri çizgilerine paralel
düzenlenmiş, öncü plağın
minyatür benzerleri şeklinde,
0.5-1.5 cm çapında, çok sayıda
küçük plak ortaya çıkar.
Özellikle çocuklardaki PR’da
plaklar papüler yada urtikaryel
nitelikte de olabilirler.
PĐTRĐAZĐS
ROZEADA KLĐNĐK
GÖRÜNÜM
Plakların bir bölümü santral
kepeklenme gösterirken, bir
bölümünde ise periferde yer alan
skuamların dışa bakan kenarları
deriye yapışık, içe bakan
kenarları ise serbesttir.Bu tür
kepeklenmeye yakalık şeklinde
kepeklenme adı verilir.
Hastaların %75 inde kaşıntı
vardır, %25 olguda ise
şiddetlidir. Kaşıntı irritasyon
oluşturan tedavi yöntemleri ile
ortaya çıkabilir yada alevlenebilir.
PĐTRĐAZĐS ROZEADA
KLĐNĐK GÖRÜNÜM
Dissemine sekonder
erüpsiyondaki oval
plakların uzun eksenleri
deri çizgilerine ve
kaburgalara paralel
olduğu için, PR’nın noel
ağacına benzeyen bir
oryantasyonu vardır.
PĐTRĐAZĐS ROZEADA LOKALĐZASYON
PR çoğunlukla gövde,
kalçalar, boyun ve
ekstremitelerin 1/3
proksimal bölgelerine
yerleşir.
Özellikle çocuklarda yüz
ve saçlı deri yerleşimi de
olabilir.
Oral lezyonlar (%10-16)
Plak, papül,peteşi,bül,ülser
şeklinde görülebilir.
PĐTRĐAZĐS ROZEADA KLĐNĐK
SEYĐR
Genellikle 6-8 haftada
kendini sınırlar, fakat 3-6 ay
da devam edebilir
Lezyonlar gerilediğinde deri
normal görünümdedir
Postinflamatuvar dönemde
hipo veya hiperpigmentasyon
görülebilir
Rekürrens enderdir
PĐTRĐAZĐS ROZEADA
AYIRICI TANI
Đlaç erüpsiyonları
Sekonder sifiliz makülleri
Sekonder sifiliz papülleri
HIV infeksiyonu ekzantemi
Guttat psoriazis
Liken planus
Eritema anulare sentrifigum
Pitriazis likenoides
Seboreik dermatit
Tinea korporis
Tinea versikolor
PĐTRĐAZĐS ROZEADA
LABORATUAR
Sekonder sifilizden ayırmak
için VDRL yada RPR
Anti HIV
Tinea korporisten ayırmak
için direkt mikroskopik
inceleme
Kuşkulu olgularda tanıya
katkı sağlamak için
dermatopatolojik inceleme
LĐKEN PLANUS;
Saçlı ve saçsız deri,
Mukoz membranlar,
Tırnaklarda yerleşen
Viyolase renkte
Poligonal şekilli
Parlak, bazen ince skuamları olan
Kaşıntılı papüller ile karakterize
Đdiopatik inflamatuvar bir hastalıktır
Epidemiyoloji
Erişkin popülasyonda % 0.22 -%1
Her yaşta görülebilir
Hastaların 2/3 si 30-50 yaş
K=E
Liken planus klinik:
Elementer lezyon
1 mm den 1 cm çapa kadar değişik büyüklüklerde,
poligonal, yüzeyi düz, morumsu, parlak papüller ve
plaklarla karakterlidir.
Liken planus lokalizasyon /predileksiyon
Ön kol ve bileklerin
fleksör yüzeyleri
Bacakların ekstensör
yüzeyleri
Lumbosakral böge
Oral mukoza
Glans penis
Vulva
Tırnaklar
Saçlı deri
Liken planusta subjektif yakınma
Kaşıntı hemen her zaman var olan
bir semptomdur.
Dayanılmayacak kadar şiddetli
kaşıntının yanısıra, nadiren
kaşıntısız olgular da bulunur
Hipertrofik lezyonlarda daha
şiddetlidir.
Oral LP lezyonları da kaşıntısızdır.
Liken planusta kronisite
Kutanöz LP lezyonları hastaların
% 50 sinde 6 ay içinde,
% 85 inde 18 ay içinde iyileşir.
Oral liken planusun ortalama
devam süresi 5 yıldır.
Büyük, anüler, hipertrofik ve
oral LP un kronikleşme eğilimi
daha yüksektir.
FOLĐKÜLER LĐKEN PLANUS
(LĐKEN PĐLANOPĐLARĐS)
Foliküler ve perifoliküler yerleşim gösteren,
kepekli ve kaşıntılı, menekşe renginde
papüllerle karakterli
Sıklıkla bir foliküler açıklıktan birden fazla
saçın çıkar (Şişe fırçası görünümü).
Erkeklerde kadınlara oranla daha ender
Tırnak ve eroziv oral mukoza tutulumu daha
sık
En çok saçlı deride yerleşir ve atrofik
lokalize skatrisli alopesiye yol açar.
Liken planusta mukozal tutulum
Oral mukoza
Kutanöz LP olguların % 75
inde mukozal tutulum
Olguların %25 inde
sadece mukozal lezyonlar
Oral LP olguların %10-20
Konjunktival mukoza
Larinks
Özofagus
Tonsiller
sinde daha sonra kutanöz Genital mukoza
tutulum
Mesane
Anus
Oral Liken planus
OLP, oral mukozada
Retiküler (ağ şeklinde) (beyaz
çizgiler
Plak (beyaz plaklar)
Atrofik, (mukozada eritemli
alanlar atrofi),
Papüler ( beyaz papüller)
Eroziv (yüzeyel ülser)
Büllöz /veziküler
Pigmante
En sık bukkal mukoza, dil
ve gingivada yerleşir.
Deskumatif gingivit yapar
OLP’lu erkek hastaların
% 2-4 ünde, kadın
hastaların ise % 25’inde,
birlikte genital liken
planus da bulunur.
Oral Likenoid Kontakt Dermatit
Çeşitli kontakt
allerjenler oral
likenoid kontakt
dermatite yol
açabilirler.
Bunlar arasında en sık
rastlanılanlar
amalgam dolgulardaki
civa
diş macunlarındaki
sinnamatlar
Genital Liken planus
Kutanöz liken planusu olan
erkek hastalarda genital
tutulum daha sıktır
Glans peniste sıklıkla
anüler papüller, daha
nadiren de lineer beyaz
çizgiler şeklindedir.
Vulvada retiküler
papüllerden şiddetli
erozyonlara kadar değişen
LP lezyonları vardır.
Disparani, yanma ve
kaşıntı ile sık karşılaşılır.
Vulvar ve üretral stenoz
gelişebilir.
Liken planusta tırnak bulguları
LP li olguların %10 unda
tırnak tutulumu
Tırnak plağında incelme
Onikoreksi (longitudinal sırt
/ oluk oluşumu)
Pterjium
Anonişi (kalıcı tırnak kaybı)
Subungual hiperkeratoz
Hiperpigmentasyon
Longitudinal melanonişi
Onikolizis (tırnak plağının
tırnak yatağından ayrılması)
Onikoşizi (distal ayrılma)
LĐKEN PLANUSTA AYIRICI TANI
Guttat psoriazis
Pitriasis rosea
Sekonder sifiliz
Pitriazis likenoides kronika
Liken amiloidozis
Liken sitriatus
Liken nitidus
Verruka plana
Keratozis likenoides kronika
Graft-versus- host hastalığı
Likenoid ilaç erüpsiyonu