öteki bakış - Saints Moda Kilisesi

Rev. Dr. Turgay Üçal
MÜJDELEME ADINA
MÜJDELEYEMEME
EVANGELISM THAT
DOESN’T EVANGELIZE
1
GDK YAYIN NO: 175
KİTAP: Müjdeleme Adına Müjdeleyememe
Evangelism That Doesn’t Evangelize
YAZAR: Rev. Dr. Turgay Üçal
İNGİLİZCE ÇEVİRİ: Scott DeVries, Nick Libassi
ISBN: 978-605-4684-04-5
Sertifika No: 16231
© Gerçeğe Doğru Kitapları
Davutpaşa Cad. Emintaş Kazım Dinçol San.
Sit. No: 81/87 Topkapı, İstanbul - Türkiye
Tel. (0212) 567 89 92
Fax: (0212) 567 89 93
E-mail: [email protected]
www.gercegedogru.net
Baskı: Anadolu Ofset – Tel: (0212) 567 89 93
Davutpaşa Cad. Kazım Dinçol San. Sit. 81/87
Topkapı, İstanbul
Kasım 2012
2
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ ………………………………………….…. 5
BÖLÜM I
MÜJDELEME ADINA …………………...……. 12
BÖLÜM II
MÜJDELEYEMEME ……………………….….. 26
INTRODUCTION ……………………………… 89
CHAPTER I
IN THE NAME OF GOSPEL
PROCLAMATION ……………………………... 97
CHAPTER II
INABILITY TO PROCLAIM THE GOSPEL ... 111
3
4
GİRİŞ
Genelde kişinin kendisine dışarıdan bakabilmesi hiç kolay değildir. Hele hele eleştiri alıp o
eleştirilerin en azından doğru mu diye bir değerlendirmesini yapmak ise büyük olgunluk isteyen bir iştir. Bu bağlamda Mesih’in “kendi
gözündeki merteği gör” (Matta 7:3) şeklindeki
öğretisi hakikaten her bir samimi Mesih İnanlısı
için çok önemlidir.
Mesih’in kurtuluş Müjdesi elbette bütün insanlık içindir. Ama her konuyu yozlaştırma eğiliminde olan insanlar ne yazık ki Mesih İsa’nın
kurtarışını, öğretilerini de bir yere kadar yozlaştırmayı başarmışlar hatta amacın dışına taşırmışlardır. İnsanlar artık “kilise” adı altında birçok birbirinden farklı inanç, ibadet ve görüşlere
sahip kurum ve kuruluşlar görmektedirler. Ve
daha ilk bakışta Yaratan’ın Mesih İsa’daki o
muhteşem kurtuluş Müjdesi önünde adeta kalın
bir duvara çarpmaktadırlar.
5
Müjde, Mesih İsa’nın sadeliği ve saydam kişiliğinde ilahi kurtarış eli olarak ilk yüzyıllarda
özellikle geleneklerine bağlı ve dindar olan Museviler içinde yürek değiştiren bir hareket olarak gelişmiştir. Bu gelişimde toplu ibadethanelerin, bu ibadethanelerde ibadet eden kişilerin
bütün bu manevi konuları konuşabilmelerinin
ve elbette aile ve toplum olarak da Musevi öğretişlerde öğrendikleri birlikte hareket edebilmenin, birbirine güvenmenin çok büyük bir rolü
vardır. Ama daha sonra başka milletlerden insanların da Mesih İsa’yı efendileri ve kurtarıcıları olarak kabulleri sonucu bu birliktelik biraz
daha farklı boyutlara doğru gelişmeye, karşılıklı
kişilerin birbirlerini aynı inanç içinde kabul
edebilme çekişmesine girmelerine neden olmuştur.
Sonuçta, bu karşılıklı uyum sağlamaya ve Mesih İsa’nın Müjdesi’nde, kurtarış, öğretiş ve yaşamında uyum sağlamaya çaba gösteren kişiler
yavaş yavaş insani düşünceleri kaynaklı ve dönemin gelenekleriyle de irtibatlı bir biçimde bir
takım yeni bakış açıları, uygulamalar ve hatta
inanç açıklamaları oluşturmaya ve birbirlerine
kendi tarzlarına uygun anladıklarını savunmaya
6
kalkmışlardır. İşte bu süreç içinde de yavaş yavaş Mesih İsa’nın otantik, o asıl temel öğretişleri yavaş yavaş imparatorluklarla ya da medeniyetlerle, kültürler ve dillerle törpülenmeye başlamıştır.
Ve bu durum savaşlar altında inim inim inleyen
dünyanın 17. yüzyıl reform hareketlerinden
sonrasına kadar gelmiş ve ondan sonra da biraz
rahatlayan ve kendi inandıklarını başkalarına da
kabul ettirebilme fırsatları olduğunun farkına
varan bazı Hristiyanlar misyon hareketlerine
başlamışlardır. Aslında kurumsallaşan kilise
içinde bir başka kurum daha doğmuştur. Her ne
kadar bu yeni oluşum “kiliseye yardımcı bir yan
grup” olarak kendini isimlendirmiş olsa da
aslında gelişimine ve büyüklüğüne bağlı olarak
zaman zaman tamamen kiliseden bağımsız,
kendi başına buyruk, hatta kendisini kilisenin
üzerinde gören bir kurum ve kuruluş olarak
kendisini ortaya koymuştur. Bu yeni doğan
kurumlar her ne kadar Roma Katolikliği içinde
var olmuş ve gelişmişse de günümüz Protestanlığı neredeyse misyon kurum ve kuruluşlarıyla
adeta kucak kucağa bir durumdadır. Batı ve
Doğu Ortodokslarının büyük bir çoğunluğu ise
7
maalesef milliyetçiliklerin kıskacı altında bir
din-milliyet-kültür üçlemesi arasında kendi iç
alemlerine sıkışıp kalmışlar ve Mesih’in evrensel mesajını bir anlamda birçok tutucu Musevi’nin yaptığı gibi maalesef bir tekel zihniyetine
bağlamışlardır. Elbette bütün bunları söylerken
Mesih’e tabi ve inançlarında samimi ve insan
kardeşlerine gönüllerini açmış birçok batı ve
doğu Ortodokslar’ını ve Roma Katolikleri’ni,
samimi Protestanları, samimi ve inancı bütün
birçok mezhep mensuplarını bu ele alıp olumsuzluklarını değerlendirdiğimiz aşırı bakış açıları ve tutumları yapan kişi, kurum ve kuruluş
davranışlarının dışında tuttuğumuzu da açıkça
beyan etmek isteriz.
21. yüzyıl ise adeta yepyeni bir dünya imparatorluğu getirmiştir. Dünya globalleşmeye devam etmekte, teknoloji ise en uzak yerleri tamamen yanımıza taşımaktadır. Özellikle bu büyük
imparatorluğu yöneten belli başlı ülkelerin refahını paylaşan bazı dini kurum ve kuruluşlar da
bundan aldıkları cesaretle Mesih’in kilise kavramının çok ötesinde global bir dini hareket hedeflemektedirler. İlginç olanı bu kurum ve kuruluşların birçoğunun Papalığa karşı bayrak aç8
mış olan Protestan kurum ve kuruluşları olmasıdır ve aslında fark edilsin ya da edilmesin her
biri kendi başına küçük bir “papalık” oluşturmuşlardır. Ve onlara göre de en etkin, en doğru
hizmeti ancak kendileri sunar bir haldedirler.
Mesih ve elçileri sonrası tarih, bilhassa 5. yüzyıl ilahiyat tartışmaları ve kargaşalarından sonra
bir anlamda Orta Doğu’nun dışında ve özellikle
Batı’da geliştiği için bugün Hristiyan inancı
daha çok Mesih’in hayatı, öğretişleri ve kurtarış
Müjdesi’nden ziyade bir anlamda ve tabiri caizse Batı’nın dini anlayışı ve maneviyat algısını
yansıtmaktadır...
Durum böyle olunca, temel inanç prensipler
Mesihi çağda kalmak kaydı ile artık ortada ister
kabul edilsin ya da kabul edilmesin adeta bir
“beşinci İncil” söz konusudur. Bu “beşinci İncil” bir anlamda baskın olarak görülen birçok
Hristiyan mezhebinin ne yazık ki, inandığı ve
uyguladığı İncil’dir. Mesih İsa’nın o sade, bütün insanlığın anlayabileceği, insanlar arasında
dil, ırk, kültür farkı tanımayan müjdesinin çok
dışında bir “İncildir bu İncil.” Bu “beşinci İncil” aslında bir manada eski tarihlerde olduğu
gibi modern, endüstriyelleşmiş dünyayı da bir
9
imparatorluk gibi görürsek güçlünün elinde şekillenmiş bir “İmparatorluk İncil’idir.” Bu elbette elimizdeki Kutsal Yazılar dışında bir yazılı metin şeklinde anlaşılmamalıdır. Bu eldeki
Kutsal Yazılar’a bakılırken, Mesih’in öğretileri
çalışılırken, Müjdesi duyurulurken takılan bir
düşünce biçimi, anlayış, yorumlama gözlüğüdür. Bu gözlüğün nasıl bir şey olduğunu anlamak için Batı tarihinin değerlendirilmesi gerekmektedir. O zaman Mesih’in bakış açısı, öğretiş
açısının dışında artık bu açıyı değerlendiren, bu
açıya yön veren başka bakış açıları, başka değerlendirmeler vardır. Yani anlayacağımız Mesih İsa’nın göğe yükselişinden günümüze “köprünün altından çok sular geçmiştir.”
Dolayısıyla bu tarz bir müjde anlayışı, bu tarz
bir müjde yaşamı özellikle son çağın kişiselciliği ve bencilliği ile de birleşince artık tamamen
Mesih İsa’nın kurtaran mesajından uzaklaşmış
sadece “öyleymiş gibi görünen” ve arkada
“benlerin çarpıştığı” “mezheplerin çakıştığı”
“kültürlerin ve milliyetlerin kendini daha üstlere çıkartma” kaygısı taşıdığı bir biçim insanlığa
ve dünyaya sunulur bir hale gelmiştir.
10
Bununla birlikte Mesih İnancını duru bir biçimde, Müjde’yi has, sade haliyle, esas otantik
haliyle göremeyen, duyamayan hissedemeyen
dünya da, elbette bu tarz kurum ve kuruluşların
yaklaşımlarından her zaman tedirginlik duymakta ve zaman zaman da elden geldiğince bu
gibi kurum ve kuruluşlardan uzakta durmaya
çalışmaktadırlar.
Samimi Mesih İnanlıları ise farklı mezheplerde
de olsalar, farklı ülkelerde de olsalar bu olup
bitenin farkında samimi dua, ibadet ve imanları
ile ellerinden geldiği kadar otantik Müjde’yi
yaşamaya, yansıtmaya çalışmaktadırlar. Onlar
karşılıklarını eninde sonunda RAB’den ve hatta
ürün veren olarak, hem çevrelerindeki iman ve
hem de insan kardeşlerinden de bol bol alacaklardır hiç kuşkusuz ve Müjde adını kullanıp
müjdeleyemeyenler de bunun sonuçlarına eninde sonunda kavuşacaklardır. Hatta tarihe baktığımızda birçoğu kavuşmuşlardır da.
Umarız “gözümüzdeki merteği görme” (Matta
7:3) amaçlı bu kısa değerlendirmelerimiz bizi
Mesih’in Otantik Müjdesi’ne biraz daha yaklaştırır ve bizi biraz daha O’nun gibi bütün insanlığa “ışık olmaya” doğru yönlendirir.
11
BÖLÜM I
MÜJDELEME ADINA
Mesih’in “yüce görevi” (Matta 28:19) olarak nitelendirilen sözlerinden hareketle birçok samimi
Mesih İnanlısı müjdeleme adına yola çıktılar.
Hiç kuşkusuz birçoğunun niyeti oldukça paktı.
Ve imanı tamdı. Bu birçokları içinde bazıları
hakikaten Mesih İsa’ya yaraşır bir iman yaşamı
ve ihsan yaşamı sundular. Onlar dağlarda, çöllerde, ilkel toplumlar içinde Yaratan’ın Mesihi’nde sunduğu kurtuluşu vaaz ettiler. Onlar
gerçekten sonsuzluğu Baba’nın muhteşem planında Mesih’in aydınlığında ve Ruh’un rehberliğinde kucakladılar. Ama küçük ilah olan insan
her şeyi bir yolunu bulup her şeyi kendine benzetmeyi kolaylıkla becerebildiği için elbette
Mesih adına yola çıkanlarla birlikte yola çıkan
“bencillikler” de zaman içinde “müjdeleme adına” yola çıktılar. Ve o samimi imanlıların verdiği manevi ürünler gibi ürünler veremediler.
12
Veremedikçe daha çok maddeye bağlandılar ve
sonra daha çok ve daha çok. Sonuçta ürünsüzlüklerinde kendilerini aklayacak formülleri de
yine Müjde üzerinden buldular ve “bütün suç
karanlığındı, kötünündü” ve “gücü onun elinden
almak için bir başka güce yani insanın dua gücüne, plan, proje, bütçe gücüne ihtiyaç vardı.”
Onlar ne üretirlerse üretsinler maalesef kendi
yapabilirliklerinde kaldıkları sürece ve Mesih’e
dönüp değişmeyi içe almadıkları sürece hep
“müjdeleme adına” “müjdeleyemeyeceklerini”
görecekler
Güçlü olan kim?
Genelde kiliselerde ve misyon kuruluşlarında
yaygın olan inanç Mesih’in Müjdesi’nin dünyanın bazı yörelerinde oldukça zor kabul gördüğü
inancıdır. Hatta Mesih’in Müjdesi’ni kabul etmede zorlanmanın en büyük nedeni olarak da
Şeytan’ı göstermektedirler. Hiç kuşkusuz Şeytan’ın her birimizin benliği üzerinde ayartıcılığı
ve Tanrı karşıtlığı söz konusudur ama bu genelde özellikle bazı kilise ya da misyon kuruluşlarınca oldukça abartılı bir hale getirilmektedir. Hatta öylesine abartılır ki, sanki Şeytan
13
Tanrı’dan ve O’nun Mesih’te sunduğu kurtarıştan çok daha güçlüymüş gibi bir konuma getirilir. Bu durumda da dualarımızın çok ateşli,
çok yoğun olması önerilmeye başlanılır. Çünkü
bu tarz yörelerdeki insanların Şeytan’ın etkisi,
köleliği, tahakkümü altından kurtulması için
bizim hararetle dua etmemize ihtiyaç vardır.
Görüldüğü gibi yanlış, yanlışa bilet kesip durmaktadır. Yani Tanrı bizim hararetli dua edip
etmeyişimize göre harekete geçecekmiş gibi bir
görünüm sergilenmektedir. Kısacası çok güçlü
olan Şeytan’ın gücünü kırıp Yaratan’ın Mesih
İsa’daki Müjdesi’ni bu tarz yörelerin içinde etkin hale getirmek bir anlamda bize bağlanmıştır.
Bütün bu ve benzeri bakış açıları aslında 20.
yy’da iyice gelişmiş ve 21. yy’a taşınmış son
dönem Protestan gruplarından bazılarının düşünceleridir. Bu düşünceler ne yazık ki Kutsal
Yazılar’ın uzağında teolojik hatalarla dolu düşüncelerdir.
Bu yanlış bakış açıları Yaratan’ın görkemini,
“Alfa ve Omega” olmasını yani “başlangıç ve
son olmasını” (Vahiy 1:8) ve Mesih’in kurtarışının gücünü adeta alaşağı eden görüşlerdir.
14
RAB Allah her zaman kadir olan olarak bütün
alemin efendisidir. “Her diz çökecek, her dil
diyecek” (Romalılar 14:11) ilkesi kapsamında
kendi “kelimesini” dünyaya bahşetmiştir. Ve
Ruhu ile de yüreklerde çalışıp dururken diğer
taraftan da Kendine iman etmiş, samimi inananları da bir anlamda Kendi ihsanları için bir
vasıta olarak görmekte ve kullanmaktadır.
Yani Kutsal Yazılar’da açıkça ifade edildiği gibi hizmetin sahibi kendisidir. Çağıran, aklayan,
kutsayan Kendisidir ve elbette gönderen Kendisidir. O zaman aslında işin sahibi bir yolla kurtardıkları ile henüz kurtarmadıklarını ve kurtarılacak olanların yüreklerini hazırlayarak birbirine yakınlaştırmaktadır.
Bize düşen bu muhteşem planda kendi yerimizi
almamızdır. Yani biz bu iki taraflı işleme katılırsak bereket alanlar olarak bu hizmetten büyük
bir ruhsal kazanım edinmiş olacağız. Ama bilinçli olarak katılmazsak elbette kaybedenlerden
yani bu muhteşem Allah hizmeti bereketini kaybedenlerden olmuş olacağız. Ama çoğu zaman
bizler başlangıçta söylediğimiz gibi yanlış teolojilerle yönlendirilirken yanlış bir hizmet anla15
yışına da ulaşmış oluyoruz. Sanki işi biz yapmazsak üzerinde Şeytan’ın eli olan karanlık
içindeki insanlar, halklar kurtarılamayacakmış
gibi bir sanıya kapılıyoruz. Kısacası kendimize
hizmette “Allah ile ortak olma” payını çıkardığımız gibi hatta daha çok “Allah’tan çok Allah
olma rölünü üstlenip” insanlar üzerinde kararlar
vermeye, onlar için sanki Yaratan rolüne soyunmaya başlarız. Böylelikle otomatik olarak bir
başka kötü teoloji batağına daha saplanmış oluruz. Ve bu teolojik açıdan yanlış inançlarımızı
da şöyle maddeler halinde sıralamamız mümkündür:
a) Bazı bölgelerin adeta Yaratan’ın elinden
alınarak sadece Şeytan’ın hükümranlığına verilmiş olduğu inancı.
b) Bu bölgelerin tamamen kötünün tahakkümünden kurtulması için bizim sürekli
yalvarış ve dua içinde bulunmamızın şart
olduğu inancı.
c) Biz olmaksızın Yaratan’ın kurtarma işini
pek de tam olarak yerine getiremeyecek
olduğuna olan inanç.
16
Hangimiz kurtarıcı?
Daha misyon hizmetine girişmeden önce gelinen bu teolojik yanlışlar noktası elbette hizmetin yanlış temeller üzerine kurulmasına neden
olmuş olacaktır. Kutsal Yazılar’dan ve Mesih’in
esaslı öğretilerinden uzak bir misyon hizmeti de
dünyasal anlamda ne kadar planlı programlı da
olsa, ne kadar ekonomi anlamında güçlü de olsa
elbette ilahi manada sonuç vermeyecektir.
Çünkü “kuvvetle ve kudretle değil ancak O’nun
ruhuyla” öğretisini ve “dünyayı öyle sevdi ki
biricik Oğlu’nu verdi” (Yuhanna 3:16) şeklindeki tek yönlü ihsanı unutmamız, hizmeti de
O’nun suretinde değil kendi düşmüş suretimizde anladığımız, kendimize benzettiğimiz anlamına gelmektedir.
Bu ne yazık ki, bugün böyledir. Yani hizmet
tamamen insanların kültürel, sosyo-ekonomik
durumlarının adeta bir yansıması halindedir.
Binlerce samimi Mesih İnanlısı Yaratan’ın o
muhteşem kurtaran gücünde, ibadet eder gibi
milletlere ışık olmak yerine “bencil” yaklaşımlarla kendilerini kurtarıcı rolünde görmeye başlamışlardır.
17
Işığın kaynağından alıp yansıtmak yerine, ışık
olmaya kalkmak, her bu tarz düşünen kiliseyi
daha bir kurumsallaşmaya itmiş ve daha da ötesi “ben ve programım” temelli “kilise yan hizmet kuruluşu” organizasyonlarının kurulmasına
yol açmıştır.
Bugün Hristiyan olduğunu söyleyen birçok kurum ve kuruluş Mesih İsa’nın adıyla en güzel
hizmeti kendisinin verdiği edasıyla hizmet ettiğini dünyaya ilan etmekte ve hatta bir manada
ruhsal fatihlik rolünü üstlenmektedir. Oysa Mesih’in hizmet anlayışında “kendini alçaltan yükseltilecek” (Matta 23:12) ilkesi esastır, Mesih
İsa’nın öğretilerinde dünyanın madde gerçeği
yoktur Yaratan’ın mana gerçeği vardır. Mesih
İsa’nın hizmet anlayışında “birinciler sonuncu
sonuncular birincidir” (Matta 19:30). Anlayan
için bu önemli noktalarda oldukça büyük hikmetler vardır. O zaman bu sorular şablonu altında bu kurum ve kuruluşların kendilerini takdim
edişlerini değerlendirmek önemlidir. İşte o zaman gerçekten kimin hakikaten Mesih’in adı ile
hizmet yolunda olup olmadığı ortaya çıkacaktır.
18
Kilise kime ait?
Kilise aslında Mesih’e ait bir cemaattir. Yani
maddenin üstünde Mesih’le manaya yükselmiş,
kurtuluşu gönenmiş insanların bulunduğu yerdir. “Orada bu insanlar Mesih’te göklerdeki Baba’ya tapınırlar.” Ruh’un önderliğinde elçisel
öğretileri çalışırlar, dua edip ilahi söylerler, ekmek kırarlar ve yaşamlarını paylaşırlar (Elçilerin İşleri 2:41-42). Kilise Yaratan’dan alınan
kurtuluş ihsanını alıp halka dağıtma mekanıdır.
Böyle bir camia için her şey manevi olarak Yaratan’la yaşamak içindir ve böyle bir yaşamda
da ibadet temeldir.
Oysa bugün bazı kilise adını kullanan kurumlar
ne yazık ki, plan, program ve bütçe ile çalışan
büyük iş yerlerine dönüşmüştür. İşini kaybetme
korkusu altındaki önderler Allah’ı hoşnut etme
yerine insana göre hareket etmeye başlamışlardır. Bununla birlikte “Efendimiz İsa’nın adı”
ağızlarından hiç düşmemektedir. Bu kadar sıklıkla kullanılan “Mesih İsa’nın adı” ne yazık ki,
bu tarz yerler için sadece çıkarlar için ve maddi
manada güç sahibi olabilmek için kullanılan bir
isim olmuştur. Yeni Antlaşma yazıları arasında
yer alan “Elçilerin İşleri” bölümünde Simon da
19
İsa Mesih’in ismini doğaüstü bir güç olarak
görmüştü ve aynı o şekilde yalnız kendi çıkarı,
kendi ismi, kendi yüceliği için Mesih’in yüceliğini kullanmak istemişti (Elçilerin İşleri 8).
Bazı kiliselerse ne yazık ki, ilahiyatlarının ne
kadar tarihi, elçisel inancın çok sağına yahut
çok soluna kaydığının bile farkında değillerdir.
Bunlardan “evangelical” yani “müjdeci” olduğunu ifade eden gruplar arasından bazıları ise
neredeyse “üçlü birlik” ilahiyatını bile artık neredeyse sadece “İsa birlik” ilahiyatı olarak değiştirmiş durumdadırlar. Yine bunlardan “karizmatik” yani “armağanlara sahip” olduğunu ifade eden bazıları ise neredeyse “üçlü birlik” ilahiyatını artık “Ruh birlik” ilahiyatı ile değiştirmiş durumdadırlar.
Bu bahsettiğimiz konular elbette samimi bir
biçimde Mesih İsa’ya ve Müjdesi’ne tabi Yaratan’ın yolunda yürüyen ve Kutsal Yazılar’a
sımsıkı sarılmış saygıdeğer inananların, kiliselerin, kilise kurum ya da kuruluşların hiç olmadığı şeklinde bir sonuca varmamız anlamında
değildir. Aksine bu tarz samimiyetle iman yolunda devam edenlerin birçoğu samimiyetle
Efendimiz Mesih’in öğretilerine tabi oldukları
20
için hizmetlerini zaten dünyaya reklam etmemektedirler. Onlar zaten Mesih’in gerçek izleyicileri ve imanın tanıklarıdır. Onlar sayesinde
Yaratan’ın kurtuluş planı günümüze dek taşınmış ve yarına da taşınacaktır. Ama burada ele
alınan örnekler ne yazık ki, çok önde görünen,
çok reklam yapan ve yine ne yazık ki, farklı
inançlardaki insanların da en çok gördüğü örneklerdir.
Müjde nedir?
Ortada yaygın biçimi ile var olan veya birçok
farklı Hristiyan televizyon kanallarından fışkıran insan “egosundan” kaynaklı olduğu gayet
belli ve “reklam” zihniyeti ile karışık müjdeleme faaliyetlerine doğal olarak göz atan birçok
Müslüman tabii ki İsa Mesih’i bu tarz, “Mesih
adına hizmet yaptığını” söyleyen kurum ve
kuruluşlarda görebilme durumu ile yüz yüzedir
ya da böyle bir gayret içindedir. Ve esas üzücü
olan bu “müjdeleme” yaptığını sanan kişilerin
oluşturdukları olumsuz görüntünün farkında
olmaksızın “neden farklı inanç sahipleri Mesih
İsa’yı bizde göremiyorlar?” şeklinde soru sormaya devam etmeleridir. Çünkü bu soruyu bu
21
kadar ortalıkta gezinen kötü örneklerden sonra
sorabilmek “çok akıllı olduğunu zanneden ama
esasında hakikaten cahil olan” kişilerin konumunda olmak anlamındadır. Bu en azından bu
noktada böyle bir değerlendirmeyi beraberinde
getirmektedir.
Çünkü Mesih İsa’nın yolu esas anlamı ile ele
alınacak olursa ezberleme yolu ile öğrenilebilecek olan bir “dini inanç” yolu değildir. Aksine
bütün öğretiş temelleriyle sabit bir yaşam yoludur. Bir yaşam boyu sürecek mana çalışmasıdır.
Efendimiz İsa ile haçta “benliğimize” ölmek
(Markos 8:34) ve yepyeni bir yaşama “benliğimin Mesih” olduğu bir yaşama dirilmektir. Yine kısaca ifade etmek gerekirse Müjde’nin dışımızda etkin olması öncelikle bizde tam anlamı
ile etkin olmasına bağlıdır.
Hiç kuşkusuz Müjde Yüce Allah’ın Mesih’inde
insanlığa sunduğu manevi bir kurtuluş planıdır.
Sahibi kainatın sahibidir ve elbette birincil olarak Müjde’nin yayılması ve insanlara kurtuluş
sunması O’nun lütfuna tabidir.
Bununla birlikte Mesih’te kurtuluşu gönenmiş
olan inananlara da sorumluluk veren yine “gök22
lerdeki Babamız ve Efendimiz’dir.” “Kutsal
Ruh’un ve Kutsal Kelam’ın” rehberliğinde bu
sorumluluğu özellikle bir ibadet şuuru ve manevi bir sorumluluk olarak taşımakla yükümlü
olan imanlının kendisidir.
Elbette bu sıralamada Yaratan’dan uzak olan ve
kendi “benliği” içinde “düşmüş” olarak yaşayan
her bir insan ister istemez “kötünün” yönlendirişindedir ve bu yönlendirişten de ancak “Mesih
İsa’nın kurtarışında ve bu kurtarış içinde öncelikle Ruh’un yüreği hazırlaması ile” çıkması
mümkündür yani Yaratan’ın ışığının yüreğini
delmesi ile bu yönlendirişten kurtulabilmesi söz
konusudur. Yani yine her şey, her şeye kadir
Olan’ın önerisinde, planında, denetiminde, donatımında ilerlemektedir.
Engel kimden?
O zaman, eğer Müjde’nin anlaşılması zorlaşıyorsa burada “kötünün yüreklerde yaptığı” tahribatın yanı sıra bu Müjde’yi taşıyan, götüren
kişinin de “yüreğindeki tahribatın etkisi vardır.”
Hatta daha ikiyüzlü olduğu için daha da tehlikelidir.
23
İşte biz bu nedenle burada özellikle Müslüman
insan kardeşlerimizin Yaratan’ın İsa Mesih’te
ilan ettiği Müjde’ye tepkili olmalarında bu ikinci unsuru daha etkin görüyoruz. Özellikle “kilise tarihinin” yalnız çok güzel örneklerle değil
içinde insan unsuru olması nedeniyle maalesef
kötü örneklerle dolu olduğunun da bilincinde
bunu rahatlıkla bu şekilde söyleyebiliyoruz.
Efendimiz İsa Mesih’te insanlığa takdim edilen
Müjde bütün sadeliği ile ve esas itibariyle insan
hayatı içindir. Ve Müjde’nin başkalarına bir
mana ifade etmesi ancak bu armağanın orijinal
kabında ve sadeliğinde sunulmasına bağlıdır.
Yani “yaşayarak” sunulmasına bağlıdır. Bu sunuş asla bir gösteri, bir pazarlama, bir meslek
ya da bir dini gururun dile gelmesi şeklinde bir
sunuş olmamalıdır. Fakat durum ne yazık ki,
esastan farklı olan sunuş noktasında olunca o
zaman özellikle Müjde’nin anlaşılmasının önüne Müjde’yi paylaşanlar, farkında olmaksızın
üç büyük engel oluşturmakta, üç büyük duvar
örmektedirler. Ve bu duvarlar özellikle Müslüman insan kardeşlerimizin Mesih’in Müjdesi’ni
algılama konusunda zorlanmalarının en belirgin
üç nedenini oluşturmaktadır. Bu üç engel 1. İla24
hiyat Engeli 2. İbadet Engeli 3. Misyon Engeli’dir. Şimdi sırasıyla bu engelleri inceleyerek
Mesih’in adı ile yola çıkan ve ne yazık ki, Müjde’yi bir türlü müjdeleyemeyenlerin neden bu
duruma düştüklerini birlikte değerlendirelim.
25
BÖLÜM II
MÜJDELEYEMEME
Elbette kimin güçlü olduğunun ayırt edilemediği ve esas kurtarıcının kim olduğu fark edilmediği ve kilisenin ne olduğunun anlaşılmadığı ve
dolayısı ile Müjde’nin de hayatlara oturtulamadığı anlayış içinde “Müjde adına” bir tüccar,
bir pazarlamacı gibi yola çıkmak sonunda
“Müjde adına” “müjdeleyememe” gerçeği ile
yüzleşme mecburiyetini getirecektir... Öyle de
olmuştur. Bu tarz müjdeciler aslında zaferli,
görkemli yüce Yaratıcı’nın Mesih’teki kurtarışının bu kadar zayıf olamayacağı gerçeğine baktıkça ve bir de geldikleri noktaları gördükçe
aslında kendi içlerinde her ne kadar dışarı ilan
etmeseler de büyük bir ikilem yaşamaktadırlar.
Çünkü Mesih İsa’dan uzakta bir manevi yaşam
yaşanamayacağı gibi, Mesih İsa’dan uzakta sadece paranın, eğitimin, kurumsallaşmanın, teknolojinin gücüyle “yüce görev” (Matta 28:19)
26
yapılamayacağı da kesin bir gerçektir. Öyle de
olmuştur zaten. Yaratan insanın kendi gücüyle
oluşturduğu “Babil kulesinde” (Yaratılış 11)
nasıl dilleri karıştırdıysa, Mesih adına Müjde
adına yola çıkanların kendi güçleriyle oluşturdukları “kendi papalıkları” sonucunda da birbirinden farklı yüzlerce, binlerce mezheplerin ortaya çıkmasına izin vermiş ve dillerin karışmasına izin vermesi gibi insanlarının inançlarını da
birbirlerini anlayamayacakları şekilde karıştırmalarına müsaade etmiştir...
Ve yukarda bahsettiğimiz tarzda “müjdeleme
adına müjdeleyemeyen kurum ve kuruluşlar”
bugün Müslüman ya da başka inanç sahiplerinin
Müjde’yi anlayamamasına hayretle bakarken
kendi kendilerine Mesih’in o muhteşem kurtarış
Müjdesi önüne ördükleri o kocaman kocaman
duvarları engelleri bir türlü görememektedirler.
Biz burada şimdi bu engellerin belli başlılarından sadece üç tanesini ele almaya ve kendi
gözümüzdeki merteği biraz daha yakından görmeye çalışacağız. Umulur ki, gittiğimiz yanlış
yollarımızdan tövbe eder ve yalnız Mesih’in ve
Kutsal Ruh’un temel olduğu o esas otantik Yaratan kurtarışına sahip olur hem aydınlanan hem
27
de imanla ve sevgiyle ve insanlara hürmetle
aydınlatanlardan oluruz.
I. İLAHİYAT ENGELİ
Müslüman ilahiyatı genel olarak oldukça sade
ve inancın kuruluşundan beri özellikle çok
önemli temel prensiplerinde pek değişmemiş bir
ilahiyattır. Ve bu ilahiyat bakış açısına göre
“Yaratan yüce Allah tektir” ve bu ilahiyatın öğretisine göre en önemli olan şey öncelikle Allah’ın birliği ve bu birliğe iman etme konusunda hemfikir olmaktır. Mesela Musevilik de
özellikle ilahiyatın en temel noktasını oluşturan
bu konuda nettir. Müslümanlar için hatta Museviler için de peygamberlerin kabulü ve inancın
diğer uygulamaları bu en önemli temel ilahiyat
öğretisinden sonra gelmektedir. Ve halk olarak
inanç üzerinde önemli olan inancı kurcalayıp
sağını solunu çekiştirmek değil, bu sade ilahiyat
üzerinde günlük olarak imanla yaşamak ve düzenli bir biçimde bu “tek Olan’a” samimiyetle
ibadet etmektir... Hiç kuşkusuz bu inançlar içinde de tartışılan konular vardır ama dikkat çeken
özellik bu inançların bütün mezhep ve tarikatlarının asgaride tamamen hemfikir olmaları ve
28
birbirlerini imansız ilan etmemeleridir. Örneğin; İslam dünyasının büyük birçoğunluğu ‘namazın’ farz olduğunda hemfikirdir hatta kılınma tarzında da ve İslam’ın ‘beş şartı’ ve ‘amentüsü’ de hemen hemen istisnalar hariç büyük bir
genel kabüldedir.
Tek din çok ilahiyat
Bu nedenle onlar için dışardan bakıldığında,
yani onların gözleriyle Hristiyan ilahiyatı belli
bir değişkenlik ve mezhepten mezhebe, gruptan
gruba oldukça farklı ve karmaşık görünmektedir. Kilise babalarından günümüze kadar sadece
teoloji tarihine bakarsak gerçekten bu çeşitlilik
ve bu renklilik açıkça görülmektedir. Bu özellikle Musevi ve Müslüman ilahiyatında yetişmiş
kişiler için gerçekten de oldukça kafa karıştırıcıdır.
Reform hareketleri sonrasında da entelektüelliğin ilahiyat alanında etkinliği ile zaman zaman
bu karmaşık ilahiyat daha da zor bir hale gelmiştir. Örneğin, bugün Hristiyan inancını biraz
araştırmaya kalkan bir Müslüman için gerçekten Baptist görüşle, Presbiteryen görüşü ve Pentekostal görüşü karşılaştırmak ve iman bakış
29
açısı ile anlamaya çalışmak oldukça zordur.
Hatta “Kutsal Üçlük’te” bile bu farklı kilise
gelişimlerinin farklı vurgular yapması bu tarz
kişileri oldukça şaşırtmaktadır.
Yukarda da dediğimiz gibi farklı inançlarda da
oldukça farklı mezhepleri, görüşleri görmek
elbette mümkündür. Fakat yine dediğimiz gibi
gerek Musevilikte gerekse İslam’da farklı mezhep görüşlerinde bile en azından ortak olan
“iman esasları ve ibadet sistemi” olması gerçekten bu inançlara oldukça yoğun bir birliktelik
görüntüsü getirmektedir. Bununla beraber daha
ziyade radikal, muhafazakâr, reform şeklinde
inanca bakış açısında farklılıklar görmek elbette
mümkündür. Biraz da gelenek ve göreneklerde
bazı farklılıklar ilahiyatlara da yansımış olabilir.
Ama yine de Hristiyan inancında olduğu gibi
ana iman temellerinde görülen yüzlerce nuans
farkını, algı ve anlayış ve ibadet farkını görebilmek mümkün değildir. Mesela bugün görüldüğü kadarıyla yalnız Amerika’da Protestan mezhebi içinde yüzlerce farklı yol, tarikat, anlayış
söz konusudur. Ve bütün bunlar kendi ilahiyatlarını dosdoğru bir Hristiyan inancı olarak
dünyaya yayma gayreti içindedirler.
30
Herkesin doğrusu farklı
Ayrıca unutulmaması gereken bir nokta da, bir
Protestan kilisesi ile diğer Protestan kilisesi arasındaki ilahiyat farklılıklarının ibadeti ve hatta
dünya görüşünü ve hatta kurtuluş kavramlarını
bile değişterecek bir nitelikte olmasıdır. Birisinin vaftizi su ve ruh vaftizi diye iki vaftiz olarak görmesi diğerinin bunu asla kabul etmemesi
gibi bakış açıları her bir kilisenin bir diğerini
imansızlıkla suçlamasına kadar gidebilmektedir.
Birisi “Kutsal Ruh vaftizi” şartlardan biridir
derken bir diğer kilise buna “kesinlikle hayır”
şeklinde bir cevap verebilmektedir. Bu dolayısı
ile müjdeleyenler aracılığı ile de dünyanın her
toplumuna doğru uzayan bir ilahiyat göstergesidir. Bu da özellikle farklı misyonerlerle görüşen bir Müslümanı ya da Museviyi tamamen
karıştırmaya yetip artmaktadır.
Genelde İrlanda’daki Katolik ve Protestan kavgasında olduğu gibi bazı İslami gruplar arasındaki tartışmalar da çoğu zaman dini nedenlerin
ötesinde daha çok politik nedenlerdendir. Yani
bu çekişen gruplar arasında “tek Tanrı” ve
“Peygamberin belli başlı öğretileri” ve “İslam’ın şartları” gibi temel konularda birbirle31
rine ters/zıt İslami grup ve cemaat bulmak oldukça zordur. Bunlar hiç yoktur demiyoruz ama
gerçekten çok çok az ve marjinaldir. Çünkü
temel konularda ilahiyat anlamında özde büyük
bir fikri ilahiyat birliği söz konusudur.
Ya Mesih’e olan imanımızın birliği!
Her ne kadar bir Protestan Yehova Şahitleri’ni
ve Mormonlar’ı Kutsal Kitap’a tabi olarak kabul etmese ve bu grupları Hristiyanlığa ait gruplar olarak görmese de bu Hristiyan camiası dışında yer alan diğer tek tanrılı dinler için böyle
görülmemektedir. Yani bir Müslüman “Kitab-ı
Mukaddes’i” elinde tutup vaaz eden hemen hemen her kişiyi Hristiyan ve hatta misyoner
olarak değerlendirmektedir. Bu nedenle onların
önünde Hristiyanlık inanılmaz geniş, birbirinden farklı, renkli, kafa karıştıran, karmaşık bir
dindir. Mormonlar’dan tutun da, Pentekost kilisesine ve oradan birçok farklı farklı gruplara ve
birçok tarikatı ile Roma Katolikliğine ve elbette
Batı Ortodoks kilisesinden tutun da doğu Ortodokslarına kadar “tek din kelimesi altında yüzlerce rengi, fikri, ibadet biçimini” kısacası bu
kişiye göre, bu kadar birbirinden farklı ama
32
sanki tek bir bütün dinmiş gibi gördüğü Hristiyanlık dinini ve Hristiyan ilahiyatını bir türlü
kafasına sığdıramamaktadır.
Biz her ne kadar “ama önemli olan Mesih”
“Mesih’i kurtarıcı ve Rab olarak kabul ediyor
hepsi” yani ortak bir temelimiz var şeklinde
imanla cümleler kursakta dışarıdan bakanların
bakış açısı ile durum bu kadar “sade” bu kadar
“kolay” “anlaşılabilir” değildir. Hatta sonradan
iman etmiş olanlar için bile, her ne kadar bunu
dışa ifade etmeseler de onlar için bile kolay değildir. Bazı zamanlar bu durum aileden samimi
Mesih İnanlısı olanlar için bile kolay değildir.
Kısacası birçokları için farklı bakış açılarına
sahip yüzlerce mezhebi olan ve ayrıntılarla dolu
öğretilerinde ve hatta temel öğretilerinde bile
oldukça farklılıklara sahip olan Hristiyan ilahiyatı oldukça karmaşıktır.
Zaten kilise babaları da zamanında Ruh’un Baba ve Oğul’dan mı yoksa sadece “Baba’dan mı”
çıktığı konusunda yaptıkları tartışmalarda dahi
hemfikir olamadıkları her okuyan kişi tarafından görülebilmektedir. “Rab’bin sofrası” ve
“vaftiz” konusunda da kilise sürekli kendisini
33
birbirinden ayırıp durmakta ve “yetkiler” konusunda tartışıp durmakta ve “yetkileri” çok sınırlı
tutmak için elinden geleni yapmaktadır.
Oysa diğer tarafta Efendimiz Mesih İsa’nın “ey
yükleri ağır olanlar bana gelin ben size rahat
veririm” (Matta 11:28) öğretisi çok nettir. Yaratan insanlara ruhsal bir yükseliş, bir esenlik,
bir kurtuluş bahşetmek istemiştir. Oysa kurumsal olarak gelişen kilise yapısı Mesih İsa’da ilahiyatı bir türlü yerli yerine oturtamamış ve birbirine tezat yüzlerce grubun anlayışı ile oluşan
büyük bir mozaik inanç ortaya çıkarılmıştır.
Dolayısı ile bu da Müjde’nin önüne büyük bir
ilahiyat setti çekmektedir.
Kurumsallıkta doktrin çöplüğü
Kurumsallık çoğu zaman kolaylık yerine insanları reddederek, şeytanlara, cinlere teslim ederek, lanetleyerek Mesih’in esas Müjdesi’nin
önüne inanılmaz ve ruhsal bir zorluk setti çekmiştir. Hemen bunun bugün böyle olmadığını
söylemek yine samimi bir imanlı için elbette
mümkündür ama durum böyle değildir. Aynı
yaklaşımın modern versiyonları tekrarlanıp durmakta ve Mesih’in Müjdesi’nden ziyade kişinin
34
içinde bulundukları kiliselerin doktrinlerini harfiyen yerine getirmeleri istenmekte aksi takdirde disipline tabi tutulmaları gibi davranışlarda
bulunulmaktadır.
Özellikle Mesih İsa’nın Müjdesi’ni paylaşma
hazırlığında olan ya da bu hizmeti sunduğunu
düşünen binlercesi Mesih’in pak ve pratik öğretisinden çok uzakta doktrin çöplüğü diyebileceğimiz bir karmaşık yapıyı farklı inançlara sahip
toplumlara aktarmaya çalışmaktadır. Örneğin,
“Kutsal Üçlüğü” reddedip sadece “Mesih’in
tanrılığını” kabul eden bir grup, çoğunluğun
Müslümanlar’ın oluşturduğu bir kentte ayakta
durmaya çalışan küçücük bir kilisede yeni yeni
ibadet etmeye gayret eden yeni imanlıları bile
“hakikate” (yani kendi hakikatlerine) getirme
azmi ve imanı ile bir karşı propoganda kapmanyası içine girebilmektedir. Bu durumu yakından
izleyen ister yeni inanlı kişiler için olsun isterse
bu inancı incelemeye çalışan kişiler için olsun
müjdeleme önünde dağ gibi bir “ilahiyat” seti
çekilmiş olmaktadır. Kaldı ki, diğer tarihi kurumsal kilise ve mezheplerin de birbirlerine ve
Protestanlar’a da bakış açıları ve özellikle millet
kiliselerinin bazılarının kendilerini hep diğerle35
rinden çok üstün görmeleri ve dolayısı ile aynı
gibi görünen kelimeler üzerine inşa edilen çok
büyük doktrin farklılıkları ve ilahiyatı bir şekilde ulaşılmaz kılma girişimleri ve kapıları hep
kapalı tutup Tanrı insan ilişkisi arasında büyük
bir duvarın örülmesi de işleri iyiden iyiye karıştırmaktadır.
Göremediğimiz zorluklar
Hristiyanlar çoğu zaman ilahiyat zorluğu dendiğinde bu zorluğu hep “Kutsal Üçlük” ve “İsa’nın Tanrılığı” gibi Hristiyan ilahiyatının zorlu
öğretileri konusunda zorluk olarak düşünmektedirler. Bu elbette doğrudur ama dikkat edilirse
biz burada bundan da daha zor olan ve Hristiyanlar’ın bir türlü kendilerinde göremedikleri
bir başka zorluğa dikkat çekmeye çalışıyoruz.
Bu zorlukta yukardaki örnekte de görüldüğü gibi sadece “Kutsal Üçlük” ya da “İsa’nın Tanrılığı” gibi öğretileri değil ama her kilisenin, her
irili ufaklı grubun bir anlamda kendi Hristiyanlığını yaratması ve bu kendince yorumun
gayreti ve mücadelesinin getirdiği ve Müjde’nin
önüne bir dağ gibi yükselen ilahiyat engelidir.
36
Bir kilise bir diğer kiliseyi, hatta aynı mezhep
içindeki kilise ve grupların bile birbirini aforoz
edebilecek bir ilahiyata sahip olması “tek Allah’a yürekten iman eden herkesin” eninde sonunda Yaratan’a kavuşacağı şeklinde geniş bir
bakış açısına sahip olan büyük birçoğunluktaki
farklı inanç sahibi kişiler için anlaşılması inanılmaz zor olan bir durumdur.
İlahiyat tartışmanın da bir adabı
Ayrıca genelde Müslüman ilahiyatçıların ilahiyat üzerindeki tartışmaları, çalışmaları çoğu zaman ve genelde ilahiyatçıların kendi akademik
çevresi içindedir. Halka her bir tartışmalı konu
taşınmadığı gibi inancın içinde de bu tartışmaların sürdürülmesine aslında pek müsaade edilmemektedir. Oysa Hristiyan bakış açısında
özellikle “Protestan” çevrelerde “bilen bilmeyen herkes” tarih boyunca yapılan tartışmaları
bile adeta günümüz kilise sıralarına taşımış bulunmaktadır. Bir manada Efendimiz’in o manevi derinliği olan iman ve ibadet hayatı içindeki
kurtuluş bulmuş “yeni yaşam” (Romalılar 6:4)
öğretisi silikleştirilmiş ve doktrin savaşları içinde bir “kendini ispat” gayreti toplantı grupları
37
ortaya çıkmıştır. Bu sıralardan da hizmete çıktıklarını düşünenler gittikleri yerlere, insanlara
kadar “bu tartışmaları” “doktrin çöplüğünü”
adeta her yere hatta “müjdeleme” adına taşımaya gayret etmektedirler…
Zor olan hep gidilen diyarlar mı?
Örneğin, bazı misyon organizasyonlarında farklı mezheplerden gelen Protestanlar bir arada
hizmet vermektedirler. Ama zaman zaman iki
farklı görüşteki aynı organizasyon mensubu
kendilerine öğrenci edindikleri bir yeni imanlının manevi algılarını belli bir zaman içersinde
karıştırabilmektedirler. Bir müddet sonra ister
istemez bu iki samimi imanlı kendi samimi olarak inandıkları mezhebin veya inanç anlayışlarının bakış açılarını mutlak hakikatmışçasına
farkında olarak ya da farkında olmayarak bu
yeni kişiye aktarmaya kalkmaktadırlar. Zaman
içinde de doğal olarak bu inancı sorgulayan ve
hatta bir müddet inandığını da söyleyen kişinin
ortadan kaybolduğu görülmektedir.
Aslında bunlar maalesef her zaman kolaylıkla
görülen şeyler değildir. Genelde gidilen diyarda
ruhsal manada ürün verilmemesi hep gidilen
38
kültürün, ülkenin ya da inançlarının zor olduğuna bağlanıp durulmaktadır. Ve özellikle bu nedenle de çoğu zaman bu diyarlara giden müjdeciler buralarda zorluk içinde olan kişiler olarak
değerlendirilir. Bu hakikaten bazı yerler için
doğrudur ama birçok zaman esasında bu doğru
değildir. Görüldüğü gibi aslında zorluğun kaynağı çoğu yerlerde aslında “Mesih’in Müjdesi’ni duyurmak için yola çıkan kişilerden, gruplardan, onların ilahiyatlarından” kaynaklanmaktadır.
Bir kilise yan kuruluşu bir diğer yan kuruluşun
ilahiyatını, veyahut hangi protestan mezhebinden ya da diğer mezheplerden olursa olsun bir
kilise bir diğer kilisenin ilahiyatını, bakış açısını, ibadetini, geleneklerini beğenmemekte ve
kabul etmemektedir. Ve samimi bir biçimde
imanı ile Efendimiz Mesih İsa’yı izlemek isteyen bir kişi de adeta kapı kapı bu ortamları dolaşıp sorguladıkça, ilahiyatların, bakış açılarının
ve yaklaşımlarının ne denli değişken olduğunu
görmekte ve sonunda da kişi genelde vazgeçmekte ya da en olmayacak bir biçimde ya da bu
değişken ortamın oluşturduğu kaygan zemin
üzerinde oluşmuş sertliklerle oldukça isyankâr
39
bir kişi olarak herhangi bir kilise, mezhep ya da
inanç grubu içinde yerini almakta ve çoğu zaman Mesih’in Müjdesi’ne yarar getirdiğini zanneden ama tam ters bir tutum içinde hareket
eden bir kişi olur çıkar.
Babam istemedikçe...
“Babam istemedikçe...” (Yuhanna 6:44) ifadesi
oldukça nettir. Her şey Yaratan’dandır. Çağrılma, çağrılmama ve aynı zamanda da çağrılan ve
çağrılmayan da Yaratan’a aittir.
Efendimiz Mesih İsa’nın öğretilerine baktığımızda mesela “dağdaki vaaza” baktığımızda
“kurtuluşu gönenen kişinin” sergilemesi gereken yaşamın nasıl bir yaşam olduğu üzerine öğretileri oldukça nettir (Matta 5-7). Sadedir. İnsanı insan yapan ve Mesih İsa’da Kutsal Ruh’la
yaşamla ifade edilecek, tanıklıkta bulunulacak
bir ışık yaşamıdır. Düz bir okumayla görebileceğimiz gibi aslında “göklerdeki Babamız’a”
bizi yönelten ve kendisini bizim için feda eden
Mesih’in kurtarışı ve öğretileri karmaşadan
uzaktır. Ve bizi de Ruh’un rehberliğinde çağdan
çağa taşıyan “kurtuluş öğretileridir.”
40
Mesela vaftiz samimi yürek imanının kişi tarafından ilanında gerçekleşmektedir. Vaftiz dersleri adı altında “illa benim mezhebimi anla öyle” şeklinde bir dayatma öğretiş yoktur. Öğretiler Musevi temel üzerinde yükselirken şekilden
şekle girmemektedir. “Evet, evettir. Hayır, hayırdır” (Matta 5:37).
Oysa bugün multi milyon dolarlık kuruluşların
“Efendimiz’in” adını kullanarak yaptıkları yüzlerce sözde “insani projeler” gibi gösterilen projeler nedense çoğunlukla sonuçsuz kalmaktadır.
Konu iman olduğu için bu kurumlar da kendilerini “biz elimizden geleni yaptık ne yapalım
Şeytan bu yöreleri eline almış, daha çok proje,
daha çok dua ve daha çok para lazım” şeklinde
savunurlar.
Burada sorun “Şeytan” değil, bozulmuş, egoya
esir düşmüş ve dünyasal plan ve projelere mahkûm edilmiş Müjde’nin veriliş şeklidir, ortaya
konulan ilahiyattır. Mesih adı kullanıldığı halde
Efendimiz’in kurtarışından, gerçeklerinden ve
öğretilerinden oldukça uzak yaşamaktır. Elbette
bu söylediklerimiz yürekleri samimi bir Allah
sevgisiyle dolu ve Yaratan’ın Ruh’unda ve Mesih’in kurtarışında büyük bir samimiyetle hiz41
met edenler için değildir. Onlar zaten layık oldukları manevi mevkidedirler.
Doğal olarak yukarıda ifade etiğimiz böyle bir
olumsuz arka plan hakim olduğu sürece de daha
ilk etapta Müjde’nin duyurulmaya çalışıldığı
kişilerin Müjde konusunda kafaları da yeterince
karıştırılmış olmaktadır. Bu kişiler Müjde’yi
tam olarak anlayıp soru sorana kadar birçok
noktadan Müjde’yi paylaşan kişi büyük bir acele ile kendisini, düşüncelerini ve karmaşık ilahiyatını savunmaya geçmiş olur. Dolayısıyla bir
türlü manevi manada bir netlik göremeyen kişi,
kendi yüreğinde çözemediği birçok sorusu ile
birlikte daha karışmış aklının da doğal olarak
baskısı sonucu belli bir müddet sonra çareyi
kendisine Müjde’yi paylaşma gayreti içindeki
şahıstan kaçışta bulmaktadır.
Kanıtlama gayreti
Bir Müslüman için “Kur’an-ı Kerim” tek ve en
temel referanstır. Yani bir anlamda “Kur’an’da
böyle yazıyor” deniliyorsa Müslüman’ın anlayışına göre ikinci bir soruya yer yoktur. Söylenilen tam olarak kabul edilir ve saygı ile sorgulanmaksızın inanılır. Örneğin; Kur-an Mesih
42
İsa’nın “bakireden doğduğunu” yazıyorsa bir
daha bu konu üzerinde kimsenin soru sorması,
fikir yürütmesi, hatta savunması bile söz konusu değildir. Bu, bu inancın ilahiyat anlayışıdır.
Bakış açısıdır. Eğer “Allah bir şey dediyse ve
O’nun dedikleri bir kitap içindeyse” artık bunları sorgulamak bu inanç için yersizdir.
Oysa karşısında Mesih’in Müjdesi’ni getiren insan sürekli bir “kanıtlama” kaygısı içindedir.
Bu da Müjde’nin kendisinden ziyade Müjde’yi
dinleyen bir Müslümanın en rahatsız olduğu
konulardan biridir. “Eğer kitabından bu kadar
eminsen neden Kutsal Üçlüğü kanıtlamaya çalışıyorsun? Neden Mesih’in Rabliğini kanıtlamaya çalışıyorsun?” şeklinde bir düşünce ister istemez Müslümanın kafasında yer alan düşüncedir. Bu dahi Hristiyanın sürekli kendini savunma tarzındaki ilahiyat anlayışının Müjde’nin
önüne bir set oluşturduğunu gösteren güzel bir
örnektir.
Oysa keşke samimi bir imanlı olarak Mesih’in
ışığını yansıtan olarak “RAB’bim böyle diyorsa, öyle inanıyorum” diyebilseydi. Keşke Mesih
İsa gibi insanlara basitçe, insanca kardeşlerine
bakar gibi baksa, onlara merhamet etse ve o
43
insanlardan hiçbir karşılık beklemeden sevebilseydi (Matta 9:36).O zaman RAB’bin Ruh’unda
Mesih’in kurtarış Müjdesi elbette çok samimi
bir imanla tam olarak yürekleri hazır olan her
insana ve elbette “samimi bir Allah inancına
sahip” Müslümanlar’a da Mesih’in Müjdesi çok
daha net bir biçimde ifade edilmiş olacaktı. İşte
o zaman ilahiyat duvarı, tarih içinde İsa Mesih’e büyük bir samimiyetle izlediğini söyleyen
bazı Hristiyan kurum ve kuruluşlarının esasında
belli esaslar dışında birçok nokta için kendi
kendine oluşturduğu ilahiyat duvarı birçok kişinin önünden kalkmış olacaktı.
Bu ve benzeri konular bize istisnai bölgeler ve
ortamlar dışında aslında büyük zorluğun Müjde’nin paylaşıldığı toplumlardan ziyade Müjde’yi paylaşanların kendi arka planları ve elbette sonuç olarak insani yaklaşımları olduğunu
göstermektedir.
II. İBADET ENGELİ
Müjde’yi paylaşırken aslında karşı tarafın Müjde’yi algılayabilmesine mani olan bir diğer engel de ibadet engelidir. Bu gerçekten de pek düşünülen bir engel değildir. Yukarıda da dediği44
miz gibi, birçok Hristiyan daha ziyade diğer
inanç sahipleriyle aralarındaki en büyük anlaşılma zorluğunun “Kutsal Üçlük” ve “Mesih’in
ilahi kişiliği” gibi konular olduğunu ve bu konuların en büyük engeller olduğunu düşünmektedir. Elbette bu bahsedilen konular ilahiyat
zorluğu doğurmaktadır ama çoğu zaman yukarıda da belirttiğimiz gibi Hristiyan müjdecinin o
kadar önem vermediği ve hiç üstünde durmadığı bazı konular bu iki önemli konudan daha da
önemli bir Müjde engeli oluşturmaktadır. Çünkü bu her şeyden önce Hristiyanın düşündüğü
engel değil başka inançta bir kişinin algıladığı
engeldir.
İbadet kelimesiyle anladığımız
Mesela ibadet, bir Müslüman için oldukça
önemli, saygı ile yaklaşılan bir kavramdır. Ve
gün içinde dolayısı ile hayatın içinde sürekliliği
ve önceliği olan bir kavramdır. İbadet akıl, ruh
ve bedenle birlikte yapılan bir kendini teslim
hareketidir. Elbette Hristiyan bakış açısında da
ibadetin önemi büyüktür. Ama iki inanç ibadetten bahsederken aslında farklı farklı şeylerden
bahsetmektedirler. Örneğin, bir Reform kilisesi
45
için ibadet daha ziyade kelam üzerinde bir saat
detaylı vaaz ve birkaç ilahi ile bir dua listesinin
okunması şeklinde algılanırken, bir “bağımsız
müjdeci” kilise için ibadet daha ziyade gitarlar
ve bateri eşliğinde söylenilen ilahiler ve ateşli
vaaz ve dualar olarak algılanmaktadır, bir “karizmatik kilise” için ise ibadet ateşli ilahiler,
yüksek volumlü müzik ve bağırarak dua edenler
hatta düşenler ve kendinden geçenler şeklinde
algılanmaktadır. Klasik kiliselerde ise durum tamamen İsa Mesih’in son akşam yemeği ile
“kurban” olma bağlamındaki o ayinsellik üzerinedir. Ve bu görsel ibadet cemaatten çok ruhbanların aktif katılımındadır. Ve ibadet diğer
yan öğretişleri olsa da temelde bu görünümler
üzerindedir. Burada kesinlikle herhangi bir tarzın doğru ya da yanlış olduğundan bahsetmiyoruz. Müslümanlar açısından ibadet anlayışı ile
Protestan ve doğal olarak diğer Hristiyan mezheplerinin ibadet anlayışı arasında bir fark olduğunu ve bu farkın da Müjde’nin önünde bir duvar, bir engel olduğunu anlatmaya çalışıyoruz.
Evet, her ne kadar Hristiyanlar kendi tapınma
modellerini ibadet olarak algılayıp savunsalar
da bir Müslüman için bu tapınma uygulamala46
rının birçoğunun Allah’a secde etme gibi çok
açık ve sade ve basit ifade edişin yanında tam
anlamı ile bir “ibadet” olarak görülmesi oldukça
zor gelmektedir. O zaman ibadete bakış açısı
gerçekten Müjde’nin anlaşılması önünde bir
engel teşkil etmektedir. Bu gerçekten de engeldir. İbadet kelimesi özellikle modern çağlarda
kilise için artık klasik anlamını bile yitirmeye
başlamıştır. “Topluluk”, “paylaşım”, “tapınma”
gibi kelimeler kullanılarak ibadet (worship)
kavramı adeta modern kültür içinde eritilmeye
başlanmıştır. Oysa İslam’ın doğuşundan beri
var olan düzen içindeki akıl, ruh ve beden bütünlüğü içinde yapılan ve Kadim Antlaşma’daki
örnekleriyle de uyumlu İslami ibadet düzeni
hemen hemen hiçbir değişime tabi olmadan
günümüze kadar ulaşmıştır.
Özellikle bilimin, görselliğin tamamen mekaniğe dönüştüğü çağımızda artık ibadette görsellikle, teknikle, orkestralar ve benzeri cihazlarla buluşturulmuştur. Tabi bütün bunlar mikrofonları,
komplike cihaz kullanımlarını, kayıt ve benzeri
durumları da beraberinde getirmiştir.
Kısacası artık özellikle bir Protestanın tapınması (ki bu kelime dahi ibadet anlayışındaki farkı
47
net bir biçimde ortaya koymaktadır) için belli
donanıma, gitara, piyanoya sahip olunması ve
teknik elemanların görev alması gerekmektedir.
Bu elbette her yerde aynı olmasa da genelde bu
tarz bir eğilim hemen hemen dünyanın birçok
Protestan yapısı içinde hızla yer almaya başlamıştır. Ve elbette Hristiyanlığın belli başlı diğer
mezheplerinde de bu ve benzeri donanımlar ve
aşırı bir müzik odaklanması, görüntü ve ışık
efektleri ortaya çıkmaktadır.
Hatta bu teknik özellikler Amerika gibi ülkelerde gençliği kiliselerde tutmak için bile önemlidir. Daha iyi bir müzik yapabilen, iyi bir orkestrası olan kiliseler bazı yörelerde daha fazla genç
cemaatte demektir. Diğer taraftan birçok kiliselerde de klasik ve modern ibadet şeklinde başlıklar altında Mesih’in öğretilerinin çok uzağında ve oldukça inancın dışında tartışmaların yol
açtığı ikiye ayrılmış ibadet modelleri de söz
konusudur.
Bildiğimiz gibi daha klasik kiliselerde ise ibadet
tamamen tiyatral ve görsele hitap edercesine
rengarenk giysiler şeklinde bir seyir sanatı haline dönüştürülmüştür. Kısacası Mesih İsa’nın o
sade o yüreğin tapınışı, gözlerin bile yukarıya
48
kaldırılamayacağı şekilde alçak gönüllülüğü
içeren ibadet anlayışı (Matta 6:5-15) hemen
hemen olduğu gibi birinci yüzyıla ve hatta ikinci yüzyıla terkedilmiş durumdadır. Oysa İslam
havraların sade ibadet biçimlerini yani bir manada Mesih’in içinde büyüdüğü ve hatta üzerine
kurtuluşu vaaz ettiği ibadet biçimlerini sürdürüp
durmaktadır.
İbadette yürek ve sadelik
Dikkati kişinin yüreğinden Yaratan’a kenetlediği ibadet biçiminden dikkatlerin makinelere,
müziğe, görselliğe yöneltildiği ibadet biçimleri
elbette bir Müslüman için kolay kolay algılanabilecek, aklını başını toplayıp adapte olabileceği
bir ibadet biçimi değildir. Bu nedenle Hristiyan
ibadeti özellikle bazı samimi Müslümanlar’ın
Mesih’in kurtarış Müjdesi’ni duymaları önünde
oldukça büyük bir engel teşkil etmektedir.
Geleneklerine tam sıkı sıkıya bağlı bir Musevi
ve bir Müslüman için Tanrı’nın önünde durmanın klasiği ve çağdaş biçimi yoktur. Salt insanın
“huzura çıkması” yüreğini, aklını, canını Yaratan önüne getirmesi ve bunu derin dua ve düşüncelerle birlikte ellerin kaldırılması ya da sec49
de gibi beden diliyle de ifade etmesi bu inançlar
için ibadet denildiğinde anlaşılan şeydir.
Efendimiz Mesih için de ve İncil’deki ifadelerde de aslında ibadetin bu denli sade ve çok
esaslı bir yürek işi olduğu açıktır. Mabette bir
dindarın görsel ibadeti ile bir vergi görevlisinin
alçakgönüllü saygı ile yapılan sade ibadetinin
karşılaştırmasını yapan da Efendimiz Mesih’tir.
Ayrıca Mesih İsa “Baba’mın evine dua evi denecek” (Markos 11:17) diyerek her türlü dikkati
dağıtacak unsuru aslında mabet içinde bir diğer
değişle ibadet içinde reddetmiş olan da yine
kendisidir.
İbraniler Mektubu’nda da “Yaratan’a korku ve
saygı ile ibadet” (İbraniler 12:28) gerekliliği
net bir biçimde vurgulanmaktadır. Ve “gizlide
olan Baba’ya gizlide tapınma esası” da yine
Mesih İsa’nın öğretileri içindedir. Kısacası
Efendimiz’in öğretileri aslında çok samimi Musevi ve Müslümanlar’ca bir anlamda uygulanmaya çalışılmaktadır. Onlar Mesih İsa’nın kurtarışını kabul etmemekle birlikte “Kutsal Yazılar’a” uygun birçok örneği hala kendi bünyeleri
içersinde korumaktadırlar.
50
Zaten bu nedenle de karşılarında “Müjde hakikati ile” gelenleri “Kutsal Yazılar’a uymayan
birçok tarzlarla” geldiklerini gördüklerinde kafaları oldukça karışmakta ve elbette Müjde’ye
kolay kolay cevap verememektedirler.
Eğer burada “Yaratan henüz yüreklerini açmadıysa ne yapabiliriz ki?” şeklinde bir ifade kullanılırsa o zaman “Yaratan eğer yürekleri açacak diye beklememiz gerekiyorsa niye gidiyoruz ki?” şeklinde de bir soru gelebilir. Aslında
hem yürekleri hazırlayan hem de yüreklere Mesih’in Müjdesi’nin girmesi için diğer imanlıları
hazır yüreklere gönderen “göklerdeki Babamız’dır.” O nedenle herhangi bir bahaneye ya
da kendimizi sorumluluktan sıyırmaya hakkımız yoktur. “Git” buyruğuna uyduk diyorsak
“korku ve saygı ile ibadet” buyruğu ile de gitmemiz esastır. “Barışcı olmaya” “herkese saygı
göstermeye” (1. Petrus 2:17) de tabi olmamız
esastır.
İbadette saygı, ciddiyet ve düzen
Örneğin, bir sinagogta birçok Mezmurlar saygı
ile ve makamla okunduktan sonra cemaat büyük
bir saygı ile üç adım öne çıkar, adeta “kralın”
51
huzuruna çıkmış gibi artık dünya ile ilişkisini
kesmiş gibidir. Yüzünü Yeruşalim yönüne döner ve doğrudan Yaratan’a makamla hazır dualarını okur. Ve sonra üç adım geri huzurdan çıkar. Ve bunu günde üç kez yapmaktadır.
Bir Müslüman da eğer Sünni ise beş kez eğer
Şii ise üç kez yine Yaratan’ın huzuruna aynen
havrada olduğu gibi “huzurda duruşla” ve adeta
dünya ile ilişkisini kesmiş gibi çıkar ve ibadetini bitirdikten sonra geri çekilir. Ve bu ibadet
süresi içinde kimseyle konuşmaz, hiçbir dikkatini bozacak bir etkinlik ibadethanenin içinde
yer almaz.
Thomas Cramwell’in yine Mesih’in kurtarış sevincinde ve Ruh’un rehberliğinde hazırladığı o
güzel “genel dua ve ibadet” kitabında da yine
aynı düzen, sükünet, sadelik ve yüreği Yaratan
huzuruna götüren usülü görmek mümkündür ve
her şeyden önemlisi “genel dua kitabına” göre
dua eden bir kişi aslında Mesih’in kurtarışı,
Müjde’nin o kurtaran sesini de duyabilme şansına sahiptir. Demek ki, samimi bir ibadet aslında
insanlara Müjde’yi daha da etkin bir biçimde ve
yürekten ve Ruh’un esininde duyurma şansına
sahiptir. Kilise tarihinde bu olmuştur.
52
Ama artık özellikle “Batı kilisesinin” ibadet dediği birçok kavram “Kutsal Yazılar’ın” ibadetten anladığı bile değildir. Mesela Pazar ibadetinin ortasında cemaati bir arada tutabilmek için
kamp anonsları, gezi anonsları, çay partileri
anonsları gibi anonslar, gülüşmeler, kilisenin
basket sahasındaki bazı olaylardan bahsetmek
gibi birçok şey aslında dikkatlerin Yaratan’dan
ve Mesih’inin muhteşem lütfundan ve Ruh’un
muhteşem esenliğinden yüz çevirmek anlamındadır. Ve ilginçtir bütün bu şeylerin “ibadeti
saptıran” “ibadet olmayan” şeyler olduğu gerçeğini Protestanlar’ın bazılarının hissetmemesi
ama özellikle paylaşmaya kalktıkları birçok
Müslüman’ın bütün bunları çok iyi bir biçimde
hissetmiş olmasıdır.
İslami adapta “Kur’an ve hatta Kitab-ı Mukaddes” asla belden aşağıya konmaz, bu ister istemez bir tabu gibidir ve önemli bir saygı ifadesidir. Elbette samimi bir Hristiyanın illa bunu
uygulaması beklenemez ama özellikle Müslümanlar’la Müjde’yi paylaştıklarını söyleyenlerin özellikle böylesi hassas bir konuyu senelerce
Müslüman ülkelerde oturdukları halde umursamamaları aslında Mesih İsa’nın Samiriyeli ha53
nıma yaklaşımındaki inceliği bir türlü anlayamadıkları anlamına gelmektedir. Hatta bu durum Mesih İsa’ya yeni iman etmiş ve yerel kiliselere devam eden kişileri bile etkileyen bir
olay olduğu ve birçok kereler dile geldiği halde
her nedense Protestan misyonerlerin bazılarının
inatla “biz Mesih’te özgürüz” tarzında bir “bencil” yaklaşımı kendilerine inanç edinmeleri oldukça şaşırtıcıdır. Ve birçok yeni imanlının
düşmesine ve birçok Müslüman’ın da Müjde’yi
algılaması önünde hakikaten büyük bir duvar
oluşturmaktadır.
Elbette burada inanılmaz bir yanlış anlama söz
konusudur. Mesih’te özgürlük “kişilerin kendi
benlerinden özgür olmaları” “Mesih İsa’da Yaratan suretine dönüşmeleri” konusundadır. Oysa
bu ibadet için toplanılan yerlerde sürekli kişilerin birbirine saygı göstermeksizin espriler yapması, konuşması, gülüşmesi anlamında değildir
(1. Petrus 2:16). Bu yanlış da anlaşılmamalıdır.
Bir dini maske takılması, somurtulması gibi
Mesihi algının bir başka yanlışa da düşmesi konumuz değildir. Ama bahsedilmek istenilen bir
samimi Musevi, bir samimi Müslüman için ibadetin çok ciddi bir yaşam içi değer olduğu ger54
çeğidir. Konu onlara Mesih’in Müjdesi’nin duyurulmasıdır. Eğer Müjde hakikaten samimi bir
imanla tebliğ edilmek isteniyorsa o zaman bu
ayrıntılar önemlidir. Çünkü samimi bir Müslüman hala cami gibi ciddi bir ibadethane algısı
içinde kiliseye uğramakta ya da Hristiyanlar’la
sohbet etmektedir ve bütün bu detaylar onun
için Müjde önünde bir duvardır.
Kutsal Yazılar’a yakından bakılırsa Daniel’in
ve diğer peygamberlerin Kutsal Yazılar’a olan,
ibadete olan yaklaşımlarını görmemek mümkün
değildir (Daniel 6:10). Birileri hemen “Davut’un örneğini” verecektir. Davut’un müzik aletleriyle dans ettiği, ilahiler söylediğini ve ibadeti
böyle ifade ettiğini söyleyecektir. Ama aynı Davut’un Yonatan’dan ayrılırken “üç rekat secde”
ettiğine pek de dikkat etmemiş olacaktır (1. Samuel 20:41). Çünkü çağımız ve çevremiz “Kutsal Yazılar dönemine” tam ve yakından ve bir
de mezheplerimizin üzerinden bakmamızı engellemekteir. Tanrı’nın İlya’ya sükünet içinde
konuşması (1. Krallar 19), bazı peygamberlerin
kül sarıp oturup oruç tutmaları ve her şeyden
önemlisi Mesih İsa’nın ibadete verdiği önem
gözlerimizin önündedir. Bu nedenle gece yarısı,
55
gece duası için öğrencilerini uyandırmaya gayret etmektedir (Matta 26:39-44). Ama biz nedense “çağdaş yaşamı” manevi değerlerle yoğurmak yerine manevi değerleri “çağdaş yaşamla” yoğurmayı daha iyi yapabildiğimiz için
olsa gerek bu esaslı ayrıntıları hep görüp görmemezlikten gelmeyi tercih ediyoruz.
Bütün bunlara bakınca aslında günümüz Hristiyan ibadetinden “Kutsal Yazılar’a” göre çok
şeyin eksildiğini görmemiz mümkündür ve dolayısıyla bütün bunlar da doğal olarak ayaklarımıza dolanmaktadır.
Gerek samimi ve inanç ve ibadetlerinde samimi
Museviler olsun gerekse Müslümanlar olsun
özellikle ibadet uygulamalarının bazı noktalarında gerçekten “Kutsal Yazılar’a” sanki daha
uyumlu olabilmektedirler. Onlar “Kutsal Yazılar’a” yaklaştıkça hakikatin etkisi de doğal olarak hissedilmektedir. Eğer kim esastan uzaklaşıyorsa bunu da hissetmek elbette kolaydır. Elbette bu camialar henüz Efendimiz Mesih İsa’nın kurtaran Müjdesi’nin ne manaya geldiğini
kavrayabilmiş ve kurtarışını gönenmiş değillerdir. Ama azıcıkta olsa Kutsal Yazılar’a yakınlık
bile belli başlı toplumları farklı kılabilmektedir.
56
Keşke Mesih’e ait olduğunu söyleyen kurum ve
kuruluşlar da Mesih İsa’nın o sade, herkesçe anlaşılabilen mesajını, öğretilerini, kurtarışını yine
aynı sadelik ve Kutsal Yazılar’a uygunluk içinde günlük olarak yaşayıp takdim edebilselerdi.
O zaman Müjde’nin önünden de o kalın ibadet
engeli de kendiliğinden kalkmış olacaktı.
Haftadan haftaya İbadet
Bugün birçok kilise binalarının kapıları ne yazık ki, en Hristiyan olduğu düşünülen ülkeler ve
şehirlerinde bile ne yazık ki, günlük ibadete kapalıdır. Elbette istisna yerler vardır ama genelde
böyle bir uygulama söz konusudur. Oysa bir
Müslüman ya da bir Musevi günlük ibadetini
hava limanlarında bile yerine getirirken aslında
kendince kendi inancına bir tanıklıkta bulunmaktadır. İşin acı tarafı da yapılan bu ibadetin
kökeninin yine “Kutsal Yazılar’” olmasıdır. Oysa diğer taraftan ne yazık ki, çok istisnai olarak
birkaç samimi imanlının toplum içinde yemek
dualarına tanık olmak söz konusu olabilmektedir. Aslında Mesih’in kilisesi gerçekten günlük
ibadette oldukça etkindi. Yüceltme, eğilme, tövbe, Mesih’in oluşturduğu “şükran ibadeti” te57
melinde “toplanma gününe” katılım, sabah ve
akşam ibadetleri ve oruç ibadeti samimi bir Mesih imanlısı tarafından sürekli yerine getiriliyordu. Ne yazık ki, istisnai mezhepler ve samimi
ibadet uygulamaları yapanlar dışında birçok
Hristiyan için bunlar hep geride kaldı. Şimdilerde daha ziyade aklı besleyecek şekilde entelektüel düzeylerde İncil çalışması adı altında
belli güncel mezhep ya da grup öğretişleri, seminerler ve konferanslarla, müzik ağırlıklı hareketli yüceltme ve dualar ve uzun ve konferans
ya da siyasi nutuk tarzı vaazlar düzenli ibadetlerin yerini alır hale geldi.
Ayrıca günümüzde kilise, gençleri elinde tutabilmek, bazı insanları tatmin edebilmek için
klasik-çağdaş diye ibadetleri bile ikiye ayırmaya başlamıştır. Buna rağmen insan işi ve arzusu
olan bütün bu çabalar “Kelam’ın ve Ruh’un”
katılımı olmaksızın pek de işe yaramamaktadır.
Oysa bin dörtyüz yıldır yaşlı, çocuk, genç aynı
biçimde ibadet eden İslam böyle bir kaygı taşımadan sürekli olarak devam edebilmekte ve bildiğimiz gibi samimi Musevi toplumunun büyük
bir bölümü yine aynı şekilde asırlardan beri pek
ibadet biçimlerini değiştirmeksizin ibadet ede58
bilmektedir. Bu özellikle doğu kilisesinin bazı
kolları için de geçerlidir. Hatta bu şekilde bir
ibadet anlayışı içindeki Müslüman toplum için
azalma yerine bir artma da söz konusudur. Hem
de ibadetlerinde hiçbir değişime gitmedikleri
çağdaş ya da klasik diye ibadetlerini ikiye ayırmadıkları halde ve birçok gençte bu alışılageldik ibadet sistemine gayet güzel bir biçimde
ayak uydurabilmektedir.
Elbette bütün bunları söylerken Mesih’in Müjdesi’nin zayıf olduğu ve bu dinlerin hakikatlerinin Mesihi Müjde’nin üstünde olduğu gibi
bir anlam çıkarılmamalıdır. Ama temelde Kutsal Yazılar’dan hareketle var olan bütün bu kurum ve kuruluşlar ve mezhep ve uygulamaların
karşılaştırılmasında önümüze çıkan durumların
izahı için bu şekilde bir karşılaştırılmaya gidilmektedir. İlginç olanı gerek Musevilik ve gerekse İslam hala “Kutsal Yazılar’ın” gerçekleri
üzerinde yükselmiş olmalarıdır. Dolayısı ile
kim Yaratan’ın yönlendirişine ve elbette buyruklarına daha yakınsa o kadar etkinliklerini
sürdürebilmektedir. Ne kadar uzaksalar o kadar
etkisizdirler bu elbette Hristiyanlar için de aynıdır. Mesih’in öğretilerine, kurtarışına sımsıkı
59
bağlı olanlarla, bağlı olmayanlar elbette bir değillerdir. Ve Mesih İsa’daki ürünleri de yine aynı şekilde bir değildir.
Maddede ama manada
Mesih İsa’nın “dünyadasınız ama dünyadan değilsiniz” (Yuhanna 17:14-16) şeklindeki öğretisine baktığımızda aslında Efendimiz’in talebi
samimi imanlıların gerçekte dünyanın nimetlerinden istifade etmekle birlikte hiçbir zaman
Yüce Allah’tan olduklarını, Yüce Allah’tan hasıl olduklarını unutmamalarının gerekliliğini hatırlatan bir ifadedir. Oysa ne yazık ki, kilise artık hem Mesihi öğretilerden, hem de etik öğretilerden oldukça yoğun ödünler verir hale gelmiştir. Çağdaşlık adı altında kilise aslında daha
ziyade ruhsal bir tatmin ve psikilojik bir teşvik
merkezi haline geldiği gibi aynı zamanda bir
sosyal kulüp yapılanması tarafı da hiç yadırganamayacak bir durumdadır. Elbette her bir satırın ardında şunu söylemekte büyük fayda vardır. Burada asla samimi Mesih İnanlıları, aklı
başında ve Kelam’a tabi samimi imanlılar, ve
cemaatler kendilerini bu kategoriler altına sokacak değillerdir. Onlar zaten hal ve gidişleriyle,
60
topluma sundukları örnek yaşamlarıyla her zaman kendilerini belirginleştirmişlerdir. Onlar ne
yazık ki, çoğunlukta değil Mesih’in bedenini
oluşturan samimi ve esaslı taraf olmakla birlikte
oldukça azınlıkta kalmışlardır.
Hiç kuşkusuz bilimde, ilimde, teknolojide ilerlemek şarttır, elbette modern hayatın gerekleri
yerine getirilecektir. Ama Mesihi yaşam ve öğreti ve elbette kurtarış şablonu öncelikle modern
hayatın üzerine oturtulmak kaydı ile. Çünkü
Mesih’in “dün, bugün ve yarın” (İbraniler 13:8)
aynı olması gerçeğinde temelli, düzgün, değişmeyen bir ruh bütünlüğünün oluşturulması her
günün de gerçekten bereketli olmasına büyük
bir neden oluşturmaktadır. “Dua ve ibadet” aslında hiçbir zaman değiştirilebilecek bir kavram
olarak öğretilmemiştir. O asırlardır var olması
gerektiği gibi vardır. “Gizlide olan Baba’ya”
(Matta 6:6) gizlide yani yürekten dua ve tapınış
hep yerli yerindedir. Vergi mülteziminin gözlerini bile kaldıramadan ettiği dua ve ibadet esas
ulaşılması gereken alçakgönüllü bir ibadet örneği olarak yüzlerce yıldır hep oradadır (Luka
18:9-14).
61
Mesih İsa “Babamın evine dua evi denecek”
(Matta 21:13) derken “Babamızın evi, biz istediğimizi yaparız” şeklindeki yaklaşım elbetteki
Efendimiz’in duasına esaslı bir cevap değildir.
Aksine bir anlamda kaba tabirle hiç değildir yani aslında “küfürdür.” Ve Müjde’nin muhteşem
kurtarış gücüne bir balta vurmaktır.
Eğer siz bir Müslüman arkadaşınızla bir camiye
gitseniz arkadaşınız ibadeti esnasında sizi bir
köşede bırakıp kendi ibadetini yapıp yanınıza
gelecektir. Oysa bizler çoğumuz müjdecilik adına inanmayan bir arkadaşımızı ibadete götürdüğümüzde esas amaç “onu Hristiyan yapmak”
gibi bir düşünce olduğu için kendimiz dua etmek yerine, hakikaten yürekten ibadet etmek
yerine “o ne anlıyor, anlıyor mu, anlamıyor mu?
İlahiyi gösterelim, birkaç teolojik açıklama yapalım” kaygısı içine giriyoruz. Bu sırada da çoğu zaman hizmetin bizim değil Kutsal Ruh’un
hizmeti olduğunu unutuyoruz ve bu da Tanrı’nın Müjdesi’nin sanki duyulmadığı, engellendiği hissini bize getiriyor ve diğer inançlardaki
insanların bizi anlamadıklarını, zor olduklarını
düşünüyoruz. Ama aslında kendimizin ne kadar
zor olduğunu görmüyor, göremiyoruz.
62
Mesih’in Müjdesi’nin sadece Mesih’i hayatımızda samimiyetle yaşamak olduğunu ve doğal
olarak gittiğimiz her yerde Mesih’i yaşayarak
doğal, çıkarsız, hiçbir şeysiz yaşamamızla, ibadetimizle, işlerimizle göstermemiz gerektiğini
unutuyoruz.
III. MÜJDELEME ENGELİ
İlahiyat ve ibadet konularında aslında Mesih’in
öğretilerinden, bakış açısından oldukça uzaklara
gelip Müjde’ye iki büyük engel oluşturan bazı
Hristiyan kurum ve kuruluşlar Müjde’nin önüne
en büyük engel olarak da “misyon ve misyonerlik” adına yaptıkları işleri koymaktadırlar.
Evrende her bir canlı Yaratan’ın muhteşem eseridir. Hele insan yine inancımıza göre Allah’ın
suretinde yaratılmış muhteşem bir varlıktır. Mesih’in kurtarışı, Mesih’in öğretişleri de zaten
hep bu noktayı vurgulayıp durmaktadır. Mesih
İsa, Yaratan’ın dünyaya olan aşkı sonucunda
dünyaya gönderilmiş ve yine insanın kurtuluşu
için haça çıkmıştır. Mesih’te bizim de bu şekilde “kendimize” ölmemizi istemekte ve kendisiyle sonsuzluğa dirilmemizi istemektedir. Sonsuzluk için Mesih’in Müjdesi’nin dinlenilmesi
63
ve Mesih’le ölüp dirilme gerçeği vardır. Bu samimi bir gönül vermedir. Bu gönlün Yaratan’a
açılmasıdır. Mesih’in yüreğe gelip kalpte Yaratan’ı edinmek için o kalp noktasını açması demektir. Ve bu muhteşem sonsuzluğa açılan kapının mesajı da büyük bir imanla, ibadet ruhuyla, saygıyla, sevgiyle dünyaya bir ışık gibi yansıtılmalıdır. Ama önce kişinin kendisinin bu ışığı alıp yansıtması, yanması esastır.
Demek ki, bu bir iman yaşamı, bir hayat, bir
adanmışlık, bir ruhta ve gerçekte ibadet işidir.
Bunun sonucu da doğal olarak Mesih’i yaşayan
hayatların etrafındakileri Mesih’in ışığına davetleri demektir. Bu davet plansız, programsız,
projesiz yaşanan samimiyetle yaşanan gerçek
bir yaşamdır. Kurumlarla, kuruluşlarla yapılacak işler elbette her zaman boş değildir ama
esas değildir. Esas olan ferden ferda samimi
imanlıların kendi hayatlarıdır. Kendi ışıklarıdır.
Tuz olmalarıdır.
Şimdi yapılan ne?
Her zaman söylediğimiz gibi istisnalar elbette
hiçbir zaman kaideyi bozacak değildir. Samimiyetle yaşamlarıyla Mesih’i ilk yüzyıllardaki
64
gibi ya da daha sonraki yıllarda bazı samimi
imanlıların yaptıkları gibi hayatlarıyla paylaşanlar, tanık olanlar, Yaratan’da Mesih’in kurtarışını gönenip Ruh’un rehberliğinde durmadan
sevenler, ışığı yansıtanlar vardır. Ama bazı kurum ve kuruluşlar hizmet ve Mesih’i müjdelemeyi adeta bir iman yaşamı sonucu, bir ibadet
olmaktan ziyade “benin kanıtlanması”, “benlerin yarışı” ya da “bir profesyonellik” yani “bir
meslek olarak” algılanabilecek bir hale getirmişlerdir.
Mesih’in “yüce görev” sözleri bir kez daha okunursa “Mesih’in öğrettiği her şeyi öğretmeye”
gönderilmiş öğrenciler bu sözlerin muhatabı
olanlardır. “Her şeyi öğretmek” (Matta 28:20)
bazen bir ömür süren bir “öğretmen-talebe” ilişkisi demektir. Bu uzun süreli, meşakkatli, hakikatli bir iştir. Bir yaşam dökme olayıdır. Bu
“hamburger” kültürünün kolaylıkla algılayabileceği bir şey değildir. Diz dibinde öğretilen
maneviyat, Mesih İsa’nın yaşamını giyinme
olayıdır (Galatyalılar 3:27).
Oysa şimdi yapılan “Mesih’i yüreğine aldın mı,
harika hadi şimdi git bir başkasına anlat, hemen
çabuk” şeklinde ve günün sonunda “kaç kişi
65
iman ettirdin” ya da biraz uzun vadede de “kaç
kilise kurdun” tarzında istatistik yaklaşımlardır.
İnsanları birer kelle, birer numara ve kiliseleri
de sanki bir “kahvehane” ya da “restoran” zinciri halinde görmek ve o hale getirmeye gayret
yaklaşımıdır.
Misyon için birçok kişi Pavlus’u örnek aldığını
söylemektedir. Oysa Pavlus imanla uzun yıllar
bir transformasyona, değişime tabi olup, imanı
tam yaşamına özümsedikten sonra gitmiştir
(Galatyalılar 1:11-2:1). On dört yılın ardından
gitmeye başlamış ve gittiği yerlerde de zaten
mevcut olan havralarda, havra ibadet sistemleri
içinde var olan, bilinen kelam bilgisi üzerine
Mesih’in kurtarışını vaaz etmişti. Çoğunlukla
alnının teriyle para kazanarak iman hizmetini
yerine getiren Pavlus ancak cemaatten, eşinden
dostundan hizmetini destekleme talebi geldiğinde zaman zaman işlerini bırakmış ve bütün
vaktini hizmete vermişti.
Oysa bugün misyon ve misyonerlik resmen
birer meslek ve iş haline gelmiştir. Yüzlerce
kişi gerçekten hizmet yapıp yapmadıklarına,
gerçekten hak edip etmediklerine bakılmaksızın
bu hizmetlere hem de bazılarının arkalarında
66
hakikaten onları tanıyan imanda sadık ve sabit
bir kilise olmaksızın gönderilmişler ve gönderilmektedirler.
İlk yüzyıl kilisesine Pavlus’a baktığımızda bu
kişilerin ayrı bir sınıf oluşturmadıklarını görüyoruz. Onlar halkın içinde esnaf olan, alnının
teriyle kazanan kişilerdi. Ancak kilise yani bu
insanlar hakikaten dua edip, oruç tutup bir iki
kişi için karar veriyorlar ve belli süreler için
hizmete gönderiyorlardı. Bu hizmete giden kişilerde küçücük bütçeleriyle yarı aç yarı tok ama
yürekte Ruh’la dolu zengin bir imanla gidiyorlar ve mucizeler yaratıyorlardı (2. Korintliler
6:3-10). İmanlılar ruhsal manada hizmeti canı
gönülden yerine getiriyorlar ve yeteneklerine
göre, gelirlerine göre de ellerinden geleni yapıyorlardı. Ve Elçilerin İşleri’nde okuduğumuz
gibi Yaratan da onlara birçoklarını ekliyordu.
Onlar bir araya geliyorlar, paylaşıyorlar, ekmek
kırıyorlar, ilahi söyleyip dua ediyorlardı. İşte bu
kadar.
Tebliğci ve misyoner farkı
Bu insanlar insan kardeşlerine Müjde’yi paylaştıktan sonra resimler çekip, raporlar yazmıyor67
lardı. İmanları ile sadece Müjde’yi ilan ediyorlardı. Yani aslında tebliğ yapıyorlar, sadece ilan
ediyorlardı. Yani bunu bir “misyon” bir “görev”
ama görev derken bir iş gibi algılamıyorlardı.
Bugün maalesef durum böyle değildir. Şimdi
“misyon ve misyonerlik” artık ruh ve madde
ilişkisinde manayı madde içinde ilana kalkmaktadır. O zaman misyonerlik tanımını, Batı zihniyetinin endüstriyelleşme ve görevi bir sorumluluk, hissiz bir çalışma olarak algılamasından
kaynaklı, planlı, projeli, taktikli bir anlamda
“manevi cihat” olarak tarif edebiliriz...
Çoğunlukla kurum ve kuruluşlarda çalışan misyonerlerin misyonerliklerini birilerine kanıtlama zorunlulukları vardır. Çünkü bu bir tebliğ,
bir imanı ilan değil, bir “sobeleme” görevidir.
Birileri bu iman, gönül, ibadet hizmetini, sorumluluğunu “görev” haline getirmiştir. Hani
“yasa” yoktu diye sorası geliyor insanın. Doğal
olarak kurulan sistemlerde günümüz iş yeri
standartlarında işlemektedir. Ve çalışanların da
hizmetlerini birbirlerine kanıtlamaları ve ürün
getirmeleri gerekmektedir. Aksi takdirde maaş
alamayacaklar, ailelerini geçindiremeyecekler-
68
dir. Çünkü bu dediğimiz gibi artık bir meslek
olmuştur.
Ama bu yapılanlar da gerek Müslüman gerekse
Musevi toplumlarca ve başka inançlara sahip
kişi ve toplumlarca elbette ki net bir biçimde
görülmektedir. Ve bu durum onların saygı duymalarına da oldukça mani bir durum oluşturmaktadır. Oysa birçok misyoner bunu İsa Mesih’te olmalarından ötürü insanların kendilerine
çok saygı göstermedikleri şeklinde ifade etmektedirler. Bu doğru değildir. Özellikle Müslümanlar için en büyük peygamberlerden olan
İsa’ya iman eden bir kişiye bu imanından ötürü
saygısızlık edilmesi düşünülemez. Ama esas
herkes işinde gücünde zor zahmet çalışırken
çoğu zaman evinde ve ailesi ile vakit geçiren ve
gelir düzeyi birçok yöre halkından üstün olan
bu “tuhaf” insanların bu alışılmamış mesleklerinden ötürü yadırganmaktadırlar. İşin esası
budur.
İslam’da tebliğ vardır. Tebliğ emri sadece
imanlının imanını özellikle sözel olarak doğal
olarak ilişki kurduğu bir insan kardeşine parasız, pulsuz sadece “Allah rızası için aktarmasıdır.” Zaten insanların hepsi Allah’a aittirler. Bu
69
nedenle tebliğde Allah’ın birliğine davet ve yalnız O’na ibadet etmeleri gerektiğini aktarma
vardır, dinin diğer seviyeleri ondan sonra anlatılır. İnsanlara genelde belli bir plan ve proje
yapılmaksızın iman ve ibadetleri ile görsel olarak da inancını aktaran Müslüman sadece sözel
olarak tebliğ ile mükelleftir. Büyük kitlesel bir
tebliğ için milletler ve ülkeler üzerinde planlar
yapan bir kurum ve kurumsallaşma çalışması
oldukça az sayıdadır. Ve işin ilginci bu çalışmalar da İslami grupların Batılı kollarında yeni
yeni ortaya çıkmaktadır. Bir manada misyon ve
misyonerlik kurum ve kuruluşlarının etkisi altında yine bir Batı medeniyet etkileşimi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Musevilikte de zaten
herkes Allah’a aittir. Sadece Yaratan’ın daveti
ile belki belli kişiler zahmetli olan Musevilik
için ilahi bir çağrı ile Museviliğe geleceklerdir.
Gelmeseler bile Yaratan her şeyin sahibi olarak
onları kendi manevi yaşamlarına göre değerlendirecektir. Kısacası her iki inançta da normal
olarak, ruhani anlamda zorlama yoktur.
Aslında Pavlus’un da ifade ettiği “duymuyorlarsa nasıl inanacaklar” sözünde olduğu gibi ve
Mesih’in öğrencilerine “benden öğrendiğiniz
70
her şeyi öğretin” ifadesindeki o uzun süreli
öğretmen öğrenci ilişkisi önerisinde de görüldüğü gibi tamamen “tebliğ” esastır. Bir iman
hayatı, bir gönül dökme adanmışlığı vardır. Fakat nasıl cihat kavramı çok uzaklara gittiyse,
nasıl kilise haçlı seferlerini düzenleyebildiyse,
günümüz kilisesi de kurum ve kuruluşlar ve
teknolojiyle, televizyon Hristiyanlığı ile inanılmaz bir hızla Mesih’in öğretişlerinden ve kurtuluş temellerinden çok çok uzaklara doğru yol
almıştır.
Bu uzağa gidiş noktalarına en güzel örneklerden
biri işte özellikle devletlerin dinleri kullanmaya
kalktığı dönemlerdir. Tebliğ üzerine kurulmuş
olan iman, birden bire kendini zorlamaların kollarında bulmuştur. Tabiki bu dinin özünden ziyade dini kullananların yaklaşımlarıdır. Yukarıda da değindiğimiz gibi “cihat” aslında inananın savunması için önerilmişken farklı bir
anlayışa götürülmüştür. Haçlı seferlerine bakarsak bu “hiç savaşa müsaade etmeyen” Mesih’in
öğretişlerinin nerelere çekildiğinin en güzel örneği olarak karşımıza çıkmaktadır. İnançların
esas öğretileri ile insanların o inançları getirdikleri noktalar arasında farklar vardır, zaten
71
anlatmak istediğimiz de budur. Mesih İsa da
eğer öğrendikleri gerçeklere dayanamıyorlarsa
öğrencilerinin de halktan bazıları gibi çekilip
gitmelerini istemişti.
Sorun Mesih değil, Hristiyanlaştırma
Özellikle bugün Müslüman ve Musevi bakış
açısı; misyonerlerin halklar üzerindeki planlarının tamamen kişilerin düşüncelerini değiştirmek olduğu ve bilhassa “Hristiyanlaştırma” niyeti için tamamen planlı, programlı olarak gönderildikleri şeklindedir. Bu onlar için oldukça
iticidir. Kabul edilemezdir. Görüldüğü gibi Müslüman toplumlar için hatta Museviler için kabul
edilmez olan şey kişinin samimi bir Mesih
İnanlısı olması, İncil’i yaşaması ya da yaşayarak, işinde gücünde çalışarak, çoluğu ve çocuğu
ile samimi bir Hristiyan olması değil, bu planlı,
programlı ve bir meslek zihniyeti içinde insanları Hristiyanlaştırmak niyeti ile kişilerin yaşadıkları doğal ortamlara doğal olamayacak bir
biçimde gelmeleridir. İşte rahatsız eden budur.
Ve hakikaten Amerika’da oturup bir milleti nasıl imana getiririz diye toplantılar yapmak, taktikler oluşturmak ve o milletin bütün değerle72
rini, hele hele geçmiş köklü tarihini bile göz ardı ederek sonuçlar elde etmek elbette bu milletlerin önde gelenlerinin, ilahiyatçılarının ve hatta
halkının farkında oldukları şeylerdir. İşte bütün
bunlar Müjde’nin kendisine, özüne, Mesih’in o
güzel, o kurtaran Müjdesi’ne engel oluşturmaktadır. Hem de çok büyük.
Elbette o milletlere ve kendi milletimize ve
dünyadaki bütün insan kardeşlerimize yaşamımızla, mesleğimizde en doğru olarak, örnek bir
aile, örnek bir vatandaş, örnek bir dünya vatandaşı olarak, insan gibi insan olarak Mesih’i en
güzel bir biçimde içselleştirerek hakikaten “ihsan” ederek, “bencillikten” hep dünyayı kendi
kültürümüzden görmek yerine herkesi yerinde
anlamaya çalışarak Mesih’le birlikte insanlara
giderek elbette Müjde’yi samimiyetle paylaşabiliriz, hatta insanların çok daha can kulağı ile
bizleri dinleyip saygı gösterebileceklerini de
görebiliriz. Ama ah işte esas bunları yapmak
yürekten, benimizden vazgeçerek, günlük ibadetlerimizi samimiyetle yerine getirerek ve ibadet eder gibi, Mesih gibi insanlara hizmet götürerek bunları yapmak esas olan ve en zor olan
budur. Bu nedenle bir kuruma girip, ya da bir
73
meslek şuuru içinde misyoner olmak çok daha
kolaydır. Çünkü bir memur gibi belli saatlerde
çalışıp belli kuralları yerine getirmek kolaydır.
Ama bilin ki, bu Mesih’in buyurduğu yüce görev değildir. İşte o nedenle ülkeler, kültürler, insanlar Müjde’ye kapalı gibidirler. Aslında inanın Müjde’ye değil bu zihniyetlere ve bu insanlara, bu tür karşılıklı hizmet edenlere, yani ihsan etmek yerine “ben için alma” merkezli hizmetlerden ötürü insanların yürekleri kapalıdır.
Ama Yaratan Mesih’inde istediği, dilediği her
hangi bir şekilde Ruhuyla her hangi bir yerde ve
zamanda insanlarını sonsuzluğa çekip duracaktır. Yani bizler, yani kurum ve kuruluşlar, hatta
organize kilise misyonları, kurumsal kiliseler
olmaksızın Yaratan zaten bunu hep yapmakta,
hep yapacaktır.
Doğal ortamda yaşayarak doğal paylaşım
Keşke çoğu samimi Mesih inananı bir yere, bir
ülkeye kendi mesleği ile gidebilse ve alnının
teriyle para kazanarak Mesih’te bir yaşam sergileyebilseydi. Bu dünyanın birçok yerinde çok
daha saygıyla karşılanabilecek ve hem de daha
doğal bir ortamda bir samimi Mesih inanlısı
74
olarak insanlarla paylaşma fırsatı verebilecek
bir durumdu. Belki alınlarının teriyle para kazanırken ve diğer taraftan mesleklerini icra ederken de insanlar elbette çok samimi inançlarından ötürü atılabilirler, kovulabilirlerdi ama
bu çok daha mertçe ve çok daha tanıklığa imkan
veren bir durum olmuş olacaktı.
Mesih İsa’nın insanlara bakışı da aslında samimi inananlar için büyük bir rehber olmalıdır.
Hele hele misyoner olarak yola çıkanlar için oysa bu ne yazık ki, herkesin kendi kültürel bagajını taşıdığı bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Oysa İsa Mesih insanlara merhametle ve
onlara iyiliği, iyileştirmeyi sunma arzusu ile
bakıyordu. Daha çok kalbi bir yaklaşımla insanlara yaşadığı yaşamını, tanıklığını taşıyordu.
Günümüzde ise daha çok Mesih İsa’nın kurtarıcılığını, kurtuluş müjdesini kabul ettirmek bile
adeta bir entelektüel paylaşım, pazarlama mahareti olarak ortaya konulmaktadır.
Samimi bir Müslüman ya da Yahudi özellikle
her şeye kadir Yaratan’ı algılarken hep kalbi
algılamaktadırlar. Elbetteki mantık da istenilse
de istenilmese de işin içindedir ama esas algı
kalbidir. Efendimiz’in yaklaşımı bu nedenle
75
“kalbin kapısında durup kapıyı çalmakla” ifadelendirilmektedir. Bu günümüz misyon anlayışında daha ziyade “aklın kapısında durup aklı
çelmek” anlamında algılanmaktadır. Bu noktada bile Mesihi öğretiden, yaklaşımdan sapmış
olmak özellikle Orta Doğu’lular için görülebilecek bir durumdur. Ne yazık ki, Batı dünyası
sürekli akıl ve ego ilişkisindeki ferdi öğretim ve
öğrenim sistemleri nedeniyle bunu algılamakta
bile artık zorluk çekmektedirler.
Eğer yaklaşım akli yerine biraz daha kalbi bir
yaklaşım olsa ve samimi bir Mesihi hayat çıkarsız, beklentisiz sergilenebilse bir Müslüman’ın ya da Musevi’nin Mesihi öğretiye kendisini yakın hissetmemesi mümkün değildir.
Ama ne yazık ki, bakış açıları “akıl” ve “kalp”
gibi iki ayrı noktadan hareket ettiği için bir türlü
ortada buluşmak mümkün olamamaktadır.
Mesela birisi ile biraz yakın olunduktan sonra
bir misyonerin bu kişi için özellikle okumasını
istediği bölüm Yuhanna İncil’idir. Her zaman
dediğimiz gibi muhakkak istisnalar vardır ama
büyük organizasyonların kendi mensuplarına
verdiği öğretim doğrultusunda gerçek budur.
Aslında özellikle Orta Doğu kültürü içindeki
76
kişi için imanı yaşayan fertlerin samimi iman
hayatları çok daha önemlidir. Felsefi yaklaşımlardan, aşırı derin ilahiyat görüşlerinden daha
önemlidir. Bu nedenle örneğin, Elçilerin İşleri
bölümünde İstefan’ın imanı uğruna kendini feda etmesi ve ölürken bile “hayır dua” edebilmesi esas “kalpleri titreten” “insanlık ve imanlı
insan dersi” veren önemli bir noktadır.
Fakat ters yoldan giden bazı Hristiyan kilise ve
grupları ne yazık ki, Efendimiz’in kendisini
başkaları uğruna feda ettiğini ve kendini sevmeyenler için bile ölmeyi öğrettiğini artık çoktan unutmuş gibidirler. Ve birilerinin sadece
mezhebin sınırlarının genişlemesi, projelerinin
yürümesi, başarı elde etmeleri, kiliselerinin büyümesi gibi kaygıları elbette karşı tarafa da karmakarışık duyguları vermektedir. Bütün bu
duygular arasında ve kaygılar arasında ve elbette “benin” var olma çabaları arasında Mesih’in
Müjdesi’nin sadeliği ilk çağ hocalarının çıplak
ayaklarla, tek bir giysi ile üst baş darmadağınık
Allah ve Mesih aşkı ile Ruh’ta yürüyüp ilan
ettikleri şekliyle algılanamamaktadır.
77
Samimi yürek paydaşlığı
İnsanı insan yapan samimi yürek paydaşlığıdır,
muhabbettir. Birileri bir şey olsun, benim dinime dönsün şeklinde bir yaklaşım ister istemez
“ben haklıyım sen yanlışsın” demektir. Aynı
söz size söylense siz de kabul etmek istemezsiniz. O zaman Mesih’in “başkalarının size ne
yapmasını istiyorsanız siz de aynen öyle yapın”
(Luka 6:31) öğretisi doğrultusunda neden düşünmüyoruz?
Önemli olan “sen yanlışsın ben doğruyum zihniyetinde paylaşmak değil” “benim anladığım,
gördüğüm, bildiğim ve yaşadığım kadarıyla hakikat budur” diyebilmektir. Karşı tarafı da dinlemek, anlamak, insan kardeşim olarak görüşlerini algılayabilmek ve hakikaten sahte olmayan gerçekçi bir saygı ile yaklaşmak demektir.
Misyon ve misyoner zihniyetinde “hareket
edenle hareket et” (move with the movers)
zihniyeti aslında insanı insanlığından çıkaran
bir zihniyettir. Çünkü senin benim görüşlerimi
kabulün benim istatistiklerime istatistik notlar
düşmem anlamındadır, aynı zamanda bana tabi
olman gibi bir durum da söz konusudur. Aslın78
da birçok durumda bir misyonerden beklenilen
sürekli “meyve vermesidir” (Yuhanna 15:1-8).
Burada meyve vermek, ruhun meyvelerinde bir
yaşam şeklinde anlaşılmamaktadır. Burada meyve verme insanları inanca döndürme olarak
algılanmaktadır. Oysa İncil’e bakılacak olursa
“meyve verme” insan-ı kamil, Yaratan suretinde olmaktır (Galatyalılar 5:22-23). Sevgi ve ihsan Olan’ı yansıtmaktır. Ama kişi birilerini
inancına getiremezse günümüz genel misyon
algısına göre “meyve vermiyor” demektir. Oysa
beklenti budur. Aksi takdirde hizmetini sürdüremez çünkü kilisesi ya da organizasyonu desteğini keser. Bu da paylaşan kişinin mümkün
olduğu kadar insani ilişkilerinden ziyade programa değer vermesi anlamındadır.
Görüldüğü gibi anlattığımız her bir noktada
Müjde’nin duyulması önüne yeni yeni duvarlar
eklenmiş olmaktadır. Bir Müslüman ülkeye
Müjde paylaşma adına giden kişi hizmet adına
ne yazık ki sadece kendi doğrusunu kabul ettirme gibi bir yanlışa sarılmış durumdadır. Onun
için her şeyden önce bir insan olarak bu Müslüman diyardaki ya da Musevi bölgedeki ya da
başka inançların hakim olduğu bir diyardaki
79
binlerce yıllık birikimi görebilmek kendisi için
de faydalı olabilecek gibi bir düşünce yoktur.
Bu kişinin kendisi için de gittiği yerlerden bir
şeyleri öğrenebilme, hayat dağarcığına katabilme düşüncesi bile yoktur. Sanki 60’lı yılların
gitarlı “çiçek çocuk” mantığı o dönemlerde ortaya çıkan “yalnız İsa” hareketi şimdi bilgisayarlı “çiçek çocuk” mantığına dönüşmüştür.
Bazı toplumlar bu tarz bir dini anlayışı kendilerine yakın hissetmemektedirler ve elbette tepki
göstermektedirler ve tepki gösterildiğinde de bu
kez yirmi birinci yüzyılın çiçek çocukları “İsa
adına zulme uğradıkları” gerekçesiyle bas bas
bağırmaktadırlar.
Aslında elbette ve hakikaten misyon tarihinde
sadece ve sadece imanları uğruna ve hakikaten
yokluk içinde kendilerini feda eden çok samimi
imanlılar olmuştur. Onlar gerçekten Mesih’in
Müjdesi’ni yaymak, ilan etmek ve insanlara aynı zamanda hizmetler sunabilmek için ellerinden geleni karşılıksız olarak yapmışlardır. Bu
ve benzeri Müjde işçilerini elbette bütün bu
söylediklerimizden ayrı tutuyoruz. Elbette onları birer iman abidesi olarak görüyoruz. Fakat bizim “Müjde adına müjdeleyemeyenler” dedikle80
rimiz artık “samimi imanı ve hizmeti birer meslek haline getirmiş ve kendi kültür algılarına
köle etmiş olan ve ne yazık ki gün geçtikçe
imanlı camia arasında çoğalan belli bir kitledir.” Ne yazık ki, en çok bu kitlenin sesi duyulmaktadır. Sanki samimi, hizmeti gönülden ve
yalnız Allah rızasını arayarak yapan yokmuş
gibi gelmektedir ve aslında bu hizmeti gönülden
yürütenler elbette vardır. Zaten bugün eğer kilise imanla ayakta duran haliyle kilise hala ayakta duruyorsa bu gece gündüz sadık dua ve ibadetleriyle materyelizme köle olmamış ve projelerle değil Ruh’la ve imanla yürüyen kitle sebebiyledir.
Müjdeleme adına Müjde’ye zarar verenler
Bu nedenle yazdıklarımız Müjde önüne Müjde
adına set çekenlerin zararlarını ve Müjde’nin
yayılmasına ne kadar engel olduklarını biraz
olsun “müjdelenmeye çalışılan tarafın gözüyle”
vermeye çalıştık ki, daha önce de dediğimiz gibi çuvaldızı kendimize batırabilelim...
Bakın aslında örnekleri anlatmakla bitirmek
mümkün değildir. Ama söylenmesi de gerçekten önemlidir. Bugün dünyanın en gelişmiş ül81
kesinde bile bir misyoner grubu olarak kentin
en merkezi yerlerinden birinde bir konser vermeye kalksanız sizden bir izin belgesi isteyeceklerdir. Bununla birlikte mesela bazı misyon
grupları bu hassasiyeti göstermedikleri bazı ülkelerden sınır dışı edildiklerinde bunu Mesih
adına zulüm görmek gibi değerlendirmekte ve
hatta bunu kendi hizmetlerinin devamı ve daha
fazla destek toplayabilmek için de bir yol olarak
kullanırlar. İşte bütün bunlar yalnızca bazı samimi Hristiyanlar’ı değil Hristiyan olmayanların bile dikkatini çekip üzmektedir. Bu saygısızlık ve hatta sevgisizliktir ve daha da ötesi
“ben” sevgisidir.
İnsanların bazıları için artık misyon ve misyonerlik iyi niyetli bile olunsa bir ekmek kapısıdır.
Gidilen ülkelerin yerel Mesih İnanlıları’ndan
bazıları bir tepki gösterdiğinde bile bu kişi ya
da kuruluşlar bu tepkiyi bir şeytani saldırı olarak değerlendirebilmektedirler. Çünkü artık bu
bir iş kapısıdır. Başarı işin devamlılığı ile paraleldir. Ayrıca grup içinde rutbe almakla da alakalıdır.
Mesih İsa bize zaferli bir kurtuluş hayatı bahşetmiştir. Bütün dünya Yaratan’a aittir ve Ya82
ratan herkese Mesih’in ışığını karşılıksız olarak
sunmuştur. Fakat karanlık insanın kendisinindir.
İnsanın kendi kendine oluşturduğu ilahiyatlara,
kurum ve kuruluşlara kendisini köle kılmasıdır.
Mesih’le arasına duvar ördüğü halde kişi farkında olmadan kendi kendini Mesih’in varisi
kılar, hizmetin sahibi kılar, ne yazık ki, öyle
olmuştur. Oysa Mesih İsa’nın sesi İncil’de çok
net bir şekilde duyulmaktadır: “Biz bütün bu
şeyleri senin adına yapmadık mı?..... sizleri tanımıyorum…” (Matta 7:23).
Materyalizmin zincirine bağlı dünya ile entegre
olmuş Hristiyan ismini taşıyan kurum ve kuruluşlar ve durumun farkında ya da farkında olmayan kişi ya da kişiler ne yazık ki, her gün
Müjde önüne Müjde adına bir taş daha koymakta ve gerçekten dinselliği reddettiklerini söyledikleri halde dinsel karanlığın ve körlüğün içinde kendileriyle birlikte birçoklarını da aşağıya
çekip durmaktadırlar.
Hal böyle olunca, yani kendi hataları yüzünden
başlarına geleni “zulüm olarak” nitelendirip bunu kâra çevirmeye bile kalkışınca elbette binlerce, milyonlarca Müslüman, Musevi ve birçok
farklı inanç algıları olan kişiler için “göklerin
83
egemenliği”, Mesih’in muhteşem kurtarışı, duvardaki ikonalarla, heykellerle, buhurlarla, fotoğraf makinaları, yerlere dağılmış “İsa seni
seviyor” broşürleri ve küçücük harflerle yazılmış, gözle okunamayacak İncil’leri ile ortada
kalacaktır.
“Beni” haçta bırakma
Yapılması gereken şey aslında olması gerekendir. Basitçe tövbe edip kendimizi yani benimizi
Mesih’le hergün biraz daha öldürebilmek ve bütün insanlığı kucaklayan bir sevgi ile insanlara
Mesih’te ve Ruh’un rehberliğinde “Baba’ya
ibadet ederek” iyiyi doğruyu ihsan etmektir.
Sonuçları zor da olsa “evetimiz evet, hayırımız
hayır” olmalıdır. Yani kiliselerimiz bir program
ve proje, milleti eğlendiren bir sosyal kulüp ya
da tiyatral bir İncil şov merkezi değil Mesih’in
dediği gibi her düzeyden insanın gönül rahatlığı
ile girip dua edip ibadet edebildiği, herkese
açık, Yaratan’a dua evleri olmalıdır.
Tarikat kurar gibi misyon teşkilatları oluşturmak yerine kilise olmanın, ibadet etmenin heyecanında herkes yeteneğince işi ile gücü ile ha84
yatın içinde olarak ama her biri Mesih’e hizmet
eder gibi hizmet ederek bulunduğu ortamda ve
gittiği her yerde ışık olabilmelidir.
Misyonerlik bir kazanç ve meslek değil Mesih’in tanıklığı, bir iman ve ibadet işi olmalıdır.
Esas hizmet edecek kişi sadece saatle, randevuyle değil hakikaten insan merkezli, gerçekten
insanları dinleyebilen, onlara zaman ayırabilen
bir kişi olmalıdır.
Plansız ve programsız yalnız imanla
Lidya su başında toplanırken “kilise kurma”
takımı yoktu (Elçilerin İşleri 16:14). “Pavlus da
oraya geldiğinde elinde bütçe ve proje yoktu.”
Elbette doğal olarak insanlar günlük, yerel programlar yapacaklardır elbet. İş dünyası apayrı
planlı programlı olacaktır. İlim, bilim öyle olacaktır. Ama iman, Mesih’le yaşam, insanlık,
bunlar plana, programa sığmayacak çok yüce
ruhsal değerlerdir. Kelam “Ruh’un nereden estiğini bilebilir miyiz?” (Yuhanna 3:8) diye soruyor. Ruh’u pakete koyabilir miyiz? O zaman Elçilerin İşleri’ni hep okumalıyız. Petrus Pentekost gününü planlamadı. Gitti öğrenci yetiştirdi.
Takım oldular. Kağıtsız, kalemsiz, evet hatta iş85
lerde çalıştılar. Akşam üst katta toplandılar kağıtsız kalemsiz, evet tutuklandılar. Ama zulüm
demediler, reklam yapmadılar. İlahi söylediler,
kalemsiz ve kağıtsız.
Taşla öldürüldüler, dua ettiler, plansız programsız (İbraniler 11:32-40). Ama onlar gerçekten
büyüdüler. Dünyaya yayıldılar, kalemsiz kağıtsız.
Sonra ne oldu. İnanç açıklamaları yazıldı. Sonra
ne oldu toplantılar tartışmalar, suçlamalar, sonra ne oldu? Kurumlar kuruldu, bölünmeler oldu.
Sonra ne oldu? Mesih İsa bu nedenle “döndüğümde acaba iman bulabilecek miyim?” (Luka
18:8) diye sormaktadır.
Eğer kainat her şeyin efendisi Yüce Yaratan’ınsa ve Ruh Yaratan’ın işlevi olarak yürekleri
araştırıyor ve hazırlıyorsa ve Mesih muhteşem
kurtarış lütfu ile öncelikle insanları kendi benliklerinden kurtarıyorsa o zaman işi sahibinin
başlaması ve sürdürmesi ve tamamlaması esas
olandır. Ne mutlu bu müthiş hizmette kendisine
küçücükte olsa bir rol verilmiş olanlara.
86
Rev. Dr. Turgay Üçal
EVANGELISM THAT
DOESN’T EVANGELIZE
Identifying Common Barriers to the
gospel of Christ,
particularly for those of Muslim Backgrounds
87
88
INTRODUCTION
It is generally very difficult for any of us to
look at ourselves objectively. Particularly when
we receive criticism real maturity is required to
determine the validity of statements made about
us. In attempting to discern this, our Lord Jesus’
teaching to examine first the log in our own eye
is very important for any follower of Christ
seeking to heed his words (Mt.7:3).
Jesus Christ’s gospel of salvation is of course
meant for all humankind. Unfortunately
however, the human tendency to distort any
given reality has also affected our
understanding of the salvation and teachings of
Christ to a certain degree. His salvation and
teachings have been taken beyond the bounds
of their intended purpose. What people see
around us today as “the Church” is many
institutions with different ideas of faith,
worship, and opinions about “the Church.”
89
Even at first glance, they are confronted with
significant walls surrounding our Maker’s
glorious gospel of salvation in Christ.
The gospel, as the divine hand of salvation in
the simplicity and transparent character of Jesus
Christ, developed especially in the first few
centuries as a heart-changing movement among
religious Jews tightly tied to their traditions.
Their places of corporate worship where
worshippers could discuss spiritual matters
were very conducive to the growth of the gospel
among these Jewish believers. Further, their
ability to act collectively as a family and a
society and to trust each other due to their
common background of Jewish teachings
played a significant part in the growth of the
Christian faith among them. Later however,
when people of many different nations started
to accept Jesus Christ as the Lord and Savior
this unity started to become strained to different
extents in different parts of the world. This soon
resulted in disputes among opponents within the
same faith over whether they could accept each
other as brothers and sisters in Christ.
90
As a result, while trying to find harmony among
themselves, the people who were trying to adapt
themselves to the teachings, way of life, and
salvation in Jesus Christ’s gospel slowly started
adopting new views originating from human
opinions and tied to the traditions of their time.
They started to develop different practices and
even put forth different confessions of faith and
creeds and began to defend the truth of their
own interpretations. It was during this period
that Jesus Christ’s authentic foundational
principles started to erode through the influence
of empires, civilizations, cultures, and
languages.
This continued through the 16th and 17th
century Reformation movements, until which
time Europe had continually suffered from war
and unrest. After these religious and political
struggles had calmed down to a degree, some
Protestant Christians, realizing the opportunity,
started missionary movements to establish their
beliefs among others.
Through these missionary movements another
institution developed within the already
institutionalized church. They called themselves
91
“para-church,” depending upon their size and
development, and often acted independently of
churches and sometimes declared their
independence from churches. At times, these
organizations even proved to be more effective
than churches. Though present and developed
within the Roman Catholic Church these
relatively recently established para-church
organizations and today’s Protestantism go
almost
hand-in-hand
with
mission
organizations. As for some Western or Eastern
Orthodoxy, with most of their churches in the
grip of their country’s nationalism and trapped
inside of a religion-nationality-culture triangle,
they began to focus on their own internal affairs
and developed a monopoly mentality
(somewhat similar to that of Judaism) toward
the universal message of Christ Jesus.
Now the 21st century has virtually brought
about a whole new world empire. While the
world is still continuing to globalize,
technology puts the most distant places right in
front of us. Some religious institutions and
organizations, with the boldness they gain from
their countries’ position as global powers
92
holding the lion’s share of the world’s
prosperity, are aiming at a global religious
movement that goes beyond our Lord Jesus’
concept of the church. It is interesting that most
of these organizations are from Protestant
groups that raise the flag against the Pope.
Whether they realize it or not, each different
organization has formed its own pope.
According to the members of each organization
the most effective and doctrinally correct
ministry is offered only by their individual
pope.
After the period of Jesus and his apostles the
Church’s history developed largely outside of
the Middle East. In particular as it developed in
the West the Christian faith today has gone far
beyond Jesus’ life, teachings, and gospel of
salvation. So the Christian faith today reflects
the West’s religious understanding and
conception of spirituality.
Under these circumstances, since the basics of
the faith developed in Jesus’ time, whether or
not one wants to accept this the issue of a “fifth
gospel” is at hand. In a sense, many of today’s
dominant Christian denominations believe and
93
live by this “fifth gospel.” This so-called
“gospel” falls far from the good news of Jesus
Christ, which is plain enough to be understood
by all people and makes no distinction between
people based on language, race, or culture. If
we see the modern, industrialized world as an
empire this fifth gospel can be seen as a
“Gospel of the Empire” that has been formed in
the hands of the powerful. This gospel should
not be understood as a written text along with
the Scriptures. It is like a pair of eye glasses
that
create
a
particular
perspective,
understanding, and interpretation while looking
at the Scriptures, while studying Jesus’
teachings, and while proclaiming the gospel. To
be able to understand these glasses, the history
of the West must be evaluated. So besides
Jesus’ point of view and the perspective he
taught, there are now various assessments
among those who evaluate his perspective, and
there are different perspectives giving direction
to his teachings. This is all to say that what we
know of the teachings and identity of Jesus
Christ has been greatly affected by a
tremendous amount of water under the bridge
94
between the time of his ascension and our own
day.
Consequently, when this understanding and
experience of the gospel are combined
particularly with the individualism and the selfcenteredness of our day, the saving message of
Jesus Christ is completely abandoned such that
what remains only resembles the reality, and in
the background egos clash and denominations
collide. Unfortunately this, as well as a concern
to elevate one’s own culture and nationality, has
been presented to humanity and the world as
Christianity.
At the same time the world, which can no
longer see, hear, or feel the faith of Jesus in its
pure form and the gospel in its actual, simple
authenticity is always apprehensive at the
approaches of these kind of organizations and
institutions and often tries as much as possible
to keep its distance from these kind of
organizations.
As for sincere followers of Jesus, though they
come from different denominations and
different countries they are aware of all this and
95
through their sincere prayer, worship, and faith
are trying to live and reflect the authentic
gospel as much as they are able. As those
producing fruit, we can know for certain that
they will eventually be rewarded by the LORD
and will even receive great reward from fellow
believers and neighbors around them. In the
same way, those who use the name of the
gospel without giving the good news will
eventually receive due payment for their
actions. When we look at history we see many
who have received their due.
We hope our short assessment with the goal of
“seeing the log in our own eye” (Mt.7:3) will
bring us a little closer to Jesus’ authentic gospel
and lead us a little more toward being “light,”
as he is, for all of humanity.
96
CHAPTER I
IN THE NAME OF GOSPEL
PROCLAMATION
Many sincere followers of Jesus Christ, inspired
by his Great Commission (Mt.28:19), have set
out in the name of sharing the gospel. To be
sure, most of them have had pure intentions and
were full of faith. Some of these offered a real
life of faith and benevolence that becomes our
Lord. On the mountains, in deserts, and among
primitive societies, they preached the salvation
offered by God in Christ Jesus. They took hold
of eternity through the glorious plan of the
Father, the radiance of Christ, and the guidance
of the Spirit. However since humans, being
little gods, are so capable of finding ways to
make everything look like themselves, the selfseeking were naturally also among those who
set out in Jesus’ name to share the gospel.
However they were unable to produce fruit like
97
that of the sincere believers. Since they could
not produce spiritual fruit, they became more
tied to their methods, and as time progressed,
began to cling to it increasingly. Finally, they
figured out how to justify this behavior and
found even their justification in the gospel
itself. They shifted all the blame to darkness
and evil, and in order to take the power from
that evil, another power was needed—the
power of man’s plans, projects, empty prayers
and budgets.
We will not stop them from devising whatever
they will, but they will see that in the name of
gospel proclamation they will not be able to
proclaim the good news unless they return to
the simple basics that our Lord Jesus intended
for them to communicate.
Who holds the power?
The common belief in churches and mission
organizations is that the gospel of Christ is
accepted only with great difficulty in some
parts of the world. The devil is viewed as the
primary cause of this resistance to the gospel.
Of course, Satan’s complete opposition to God
98
and his temptations on top of our selfcenteredness are real issues, but some churches
and missionary organizations have greatly
exaggerated this. It has been so exaggerated that
it is as if the devil has been brought to a place
of greater power than God and the salvation he
offers in Christ. Suggestions begin to be made
that prayers must be very fervent and intense
because we must pray passionately to save
people in these kinds of places from Satan’s
influence, slavery, and rule. As can be seen,
each error continually leads to another. It is
presented as if God will act according to the
fervency of our prayers. In short, in these
difficult places, breaking the great power of the
devil and bringing into effect the gospel of the
Almighty God, is taught as if it ultimately
depends on us.
All of these and similar views, well-developed
during the 20th century and carried into the 21st
century, are beliefs of some of the Protestant
groups of our day. As we’ve seen, these beliefs
unfortunately are full of theology that is far
from scriptural.
These mistaken perspectives essentially seek to
99
detract from the glory of God and the power of
Christ’s salvation and are at odds with the
reality of his being the Alpha and Omega, the
beginning and end (Rev.1:8).
The LORD God is the almighty Master of the
whole universe. He bestowed his own Word on
the world explaining the scope of its reach by
saying, “every knee will bow and every tongue
will confess” (Rom.14:11). At the same time,
while his Spirit continually works in hearts, he
uses sincere believers and sees them as a
vehicle of his own benevolence.
This is to say, as is clearly expressed in
Scripture, that all ministry belongs to God. He
calls, justifies and sanctifies his people, and he
most definitely sends them out. So by preparing
the hearts of the saved, those not yet saved, and
those who will be saved the one Master of this
work brings them together onto one road.
Our part is to take our own place in this
wonderful plan. So if we join in this process of
receiving from the Lord and giving to others as
those receiving a real blessing we will obtain
real spiritual reward from this ministry.
100
However, if we deliberately refuse to join in
this, we will of course be among those who
have lost the glorious blessing of the ministry of
God. However, as we said at the beginning,
when we take our direction from flawed
theology, we usually end up at an improper
understanding of ministry. We fall prey to the
idea that if we do not carry out the work, those
who are in the dark and in the hand of the devil
will not be saved. In short, if we see ministry as
“partnering with God,” we begin increasingly to
usurp God’s role from him and to judge
between people as if we are their God. In this
way, we automatically get stuck in another
swamp of bad theology. We can outline the
problematic beliefs resulting from this faulty
theological perspective as follows:
a) The belief that some regions have
essentially been taken from the hand of
the sovereign God and have been given
over to the devil’s rule.
b) The belief that these regions’ complete
salvation from the rule of evil is
conditional on our continual begging
and prayer.
101
c) The belief that, without us, the saving
work of the almighty God cannot be
completely carried out.
Which of us is the savior?
Those who hold to this kind of theology before
entering into ministry in missions will always
end up with a ministry established on the wrong
foundations. Missionary efforts that forsake the
Scriptures and the basic teachings of Christ, no
matter how well thought-out or planned from
the world’s perspective, no matter how
economically strong they are, will never bear
real spiritual fruit.
Because we forget the teaching “Not by might
nor by power, but by [his] Spirit” and the reality
of his unilaterally bestowed goodness seen in
the truth that “God so loved the world, that he
gave his only begotten Son,” (John 3:16)
ministry is brought to the point that it’s not in
his image, but in our own fallen image. In this
way, we make ministry resemble what we
understand of ourselves.
102
Unfortunately, this describes the current
situation. This is to say that ministry almost
completely reflects human cultural and
socioeconomic status. Instead of being light to
the nations simply by worshipping the Lord and
leaving the work of changing hearts to the allsufficient saving power of God, thousands of
sincere believers with man-centered approaches
have started to see themselves as the savior.
Presuming to be the light rather than taking
light from the source and reflecting it has
pushed all churches with this mindset toward
institutionalization and even beyond that to
forming para-church ministries with a “me-andmy-program” mentality.
Today many institutions and organizations that
call themselves Christian unintentionally or
intentionally announce to the world that the best
ministry being done in the name of Christ is the
ministry that they carry out in their own
particular way. In this sense, they even act as if
they are spiritual conquerors of other
organizations or ministries. Yet in Christ’s
understanding of service, the basic principle is
“whoever humbles himself will be exalted”
103
(Mt. 23:12). In Christ’s teachings, what we see
is the Creator’s spiritual reality, not the world’s
material reality. In Jesus’ concept of service,
“the last shall be first, and the first shall be last”
(Mt. 19:30). For those who understand this,
there is great wisdom in these important points
of Scripture. So it is important to assess how
these institutions and organizations present
themselves, and in making this assessment, we
must use questions based on these truths of
Scripture. Then will it become obvious who is
and is not ministering in the name of Christ.
To whom does the Church belong?
A church, in reality, is a congregation that
belongs to Christ. It is a place for people
rejoicing in salvation and lifted up with Christ,
beyond merely the material, to the spiritual.
There these people worship the heavenly Father
in Christ. In the guidance of the Spirit, they
study the apostolic teachings, they pray and
sing hymns, they break bread together, and they
share their lives (Acts 2:41-42). A church is a
place where the fullness of salvation taken from
104
the Creator is distributed among the people.
Worship is foundational.
Unfortunately today however, some institutions
using the name of “church” have turned into big
businesses focused on their work with plans,
programs and budgets. Leaders afraid of losing
their jobs instead of pleasing God make
decisions that please people. At the same time,
Jesus’ name is constantly on their tongues. The
name of Christ used this often has become a
name used for self-interest and for gaining
material strength. In the same way, in Acts,
Simon saw the name of Jesus as a supernatural
power and wanted to use the glory of Jesus
Christ only for his own interest, name, and
glory (Acts 8).
Unfortunately, some churches are not even
aware that their theologies have shifted far to
one side or the other of the historic apostolic
faith. Some of these who define themselves as
“evangelical” have almost removed the Father
and the Spirit from the doctrine of the Trinity.
In the same way, other churches who define
themselves as “charismatic,” have almost
105
removed the Father and the Son from the
Godhead.
We do not mean to assert that there are no
respectable believers, churches, church
institutions and organizations that have sincere
faith in Christ and his gospel and who cling to
the Scriptures and the ways of God. However,
most of those continuing on this loyal path of
faith, because of the impression of Jesus’
teachings on them, are not interested in
announcing their ministries to the world
anyway. These are those who are the real
followers of Christ and witnesses to the faith.
Thanks to God’s work through them, his plan of
redemption has been carried out up to this point
and will continue to advance tomorrow.
However the examples we are talking about
here are unfortunately those who are often up
front drawing attention to themselves and, even
more disheartening, are the examples most
visible to those of other faiths.
What is the gospel?
Many Jews and Muslims who see evangelism
activities combined with an ego-based
106
“promotion” mentality (which advertising of all
kinds constantly reinforces for all of us) have
difficulty seeing Christ in the organizations and
institutions who take this approach as they
profess to minister in his name. What is even
further disheartening is that the believers in
these organizations continue to ask, “Why do
they not see Christ in us?” For someone to be
able to ask this question after having seen so
many poor examples means they are an
ignorant person counting themselves among the
wise.
The path of Jesus Christ is not a road to a
memorized religious creed. It is a way of life. It
is a lifelong spiritual endeavor. It is dying to
ourselves on the cross with our Lord Jesus and
rising to a new life, where Christ is formed
within us (Mrk. 8:34). To summarize again, the
gospel’s effectiveness outside of us depends
completely on the effect it has first, inside of us.
Undoubtedly, the gospel is the plan of salvation
in Christ offered to humanity by the almighty
God. The owner of the gospel is the owner of
the universe, and of course, its spread and offer
107
of salvation to men depends primarily on his
grace.
At the same time, it is again our heavenly
Father and Lord who gives responsibility to
those rejoicing in salvation in Christ. The
believer himself, in the guidance of the Holy
Spirit and the Word, is the one with the
obligation to consciously live a life of worship
and carry this spiritual responsibility.
Of course, in the same way, anyone far from
God and living according to his own fallen ego
is necessarily oriented towards evil. But only
with the Spirit’s preparation of the heart for
Christ’s salvation, or in other words, with the
Creator’s light penetrating the heart can anyone
be rescued from this orientation. Here again, we
see that everything progresses according to the
counsel, plan, control, and supply of the
almighty One.
From whose side do the obstacles come?
So if the gospel is becoming harder to
understand, we should remember that problems
stem both from the rebellion toward God living
108
in all hearts, as well as from those of us who
carry and convey the gospel. The latter can be
even more dangerous because of the hypocrisy
involved.
For this reason, especially in the reactions of
Muslims and Jews to the gospel, we see this
second component playing a larger role. We can
say this with such confidence knowing that
church history is not filled only with great
examples, but that because of the existence of
the fallen human element it is also filled with
other examples that are quite saddening.
The gospel is plainly for man’s life, and the
gospel’s communication to others is in one way,
dependent on this gift being presented in its
original vessel. It is to be presented by a life
lived, and not lived for show, for marketing, as
a profession, or for religious pride. When it is
not presented through the living of a real life,
those communicating the gospel unknowingly
create three particular obstacles for those with
whom they are sharing truth. This is the
primary reason for the difficulty of the Muslim
world in hearing and apprehending the gospel.
109
We can summarize the three obstacles as
follows:
1. Theology
2. Worship
3. Missions
110
CHAPTER II
INABILITY TO PROCLAIM THE
GOSPEL
There are great consequences to setting out like
a merchant or salesman in the name of the
gospel essentially (though probably not
formally) believing that it cannot be determined
who has ultimate power, that the identity of the
true savior is unknown, that it is not understood
what the church is, and consequently believing
that the gospel cannot settle into people’s lives.
He who trusts his own ability to “sell” the
gospel or puts confidence in anything other than
God himself and in all that he has deemed
sufficient for the growth of his kingdom will
eventually be forced to face the reality that, in
the name of the gospel, he is unable to share the
good news of the gospel. When these “gospel
salesmen” experience this inability in sharing
the gospel, and then look at the reality of the
111
magnificent, victorious salvation of God in
Christ they end up living with this internal
contradiction and pass it on to all those to
whom they’ve brought the gospel.
Just as it is impossible to survive spiritually
apart from Christ, so the Great Commission
(Mt. 28:19) cannot be fulfilled apart from him
no matter how great the power of money,
education, technology, or institutions. Sadly this
work of the Great Commission is often
attempted by faith in these substitutes and apart
from Christ. Just as the construction of the
tower of Babel (Gen. 11) led to the confusion of
the languages of humanity, now there is great
confusion with the hundreds and even
thousands of denominations formed by those
who have gone out in the name of the gospel, in
the name of Christ, and in their self-appointed
papal authority. In short, just as the tongues of
those at Babel were confused, God’s people
today, who seem to be of the same belief, have
come to the point that they cannot understand
each other.
The organizations and institutions that in the
name of giving good news cannot give the good
112
news, while being perplexed that Muslims and
Jews cannot understand the gospel somehow
fail to see the huge walls behind which they
have hidden the glorious saving gospel of
Christ.
Among these walls or obstacles, we will focus
now on the three major ones and try to examine
the log in our own eye a bit closer. It is hoped
that by repentance from the wrong paths we
have gone down and by returning to the
authentic salvation of the Creator through
Christ Jesus and the Holy Spirit he will again
shed his light on us and we will be light to
others as we approach them with faith, love,
and respect.
I. The Obstacle of Theology
Muslim theology is generally quite simple, and
from its inception its fundamental principles
have not significantly changed. The Creator is
mighty and God is one, and the priority is to
agree on that. The Jewish faith regarding that
foundational teaching is clear as well. For
Muslims, and even for Jews, the recognition of
the prophets and other practices of faith
113
followed later. People do not choose to raise
questions on the details of faith but prefer to
live in peace under this simple faith sincerely
and daily worshipping the one, almighty God.
Without a doubt, there are matters of detail
discussed in these two faiths, but it is worth
noting that all denominations and sects have
reached consensus on the fundamental
principles and none of them declares the other
as faithless. For instance, the whole Islamic
world agrees on the obligation of daily ritual
prostration before God. Apart from a few
exceptions, they nearly all accept the same way
of practicing their faith, as well as the five
pillars of Islam and its creed.
One religion, multiple theologies
As Muslims and Jews look at Christianity from
the outside, instead of seeing a general unity of
theology they see glaring and confusing
differences between different denominations or
groups of Christians. If we were to look only at
the development of Christian theology (the
Church’s actions aside) from the time of the
church fathers until today the spectrum of
114
beliefs we would meet with would help us
understand how overwhelming it is for those
from Jewish or Muslim backgrounds to be
introduced to our faith.
Following the Reformation, with the influence
of intellectualism in the field of theology over
time this already complex theology became
even more complicated. For instance, if a
Muslim today wants to get an idea of the
Christian faith, he will have a very hard time
comparing and trying to understand the Baptist
view, the Presbyterian view, the Pentecostal
view and their different perspectives of faith.
Even with a doctrine as foundational and
agreed-upon as the Trinity the varying
emphases of different developments of the
church completely confuse those unfamiliar
with Christianity.
As mentioned above it is possible, and
inevitable, to see differing views and multiple
denominations or sects within any given
religion. However, as also mentioned above,
whether in Judaism or even in the views of
different sects within Islam, the fact that the
fundamentals of the faith and worship system
115
are common to all of them achieves a quite
profound unity within each faith. That being
said, it should be noted that it is possible to see
more differences in perspectives on the faith
between radical, conservative, and reformed
thought within each religion. In addition, some
theological differences may be reflected in local
traditions and customs. Despite all of this
variation, it is not possible to see hundreds or
even thousands of visible nuances, perspectives,
understandings, and worship differences in the
fundamentals of the faith as it is in Christianity.
For example, today the estimated number of
denominations, sects and paths of faith in
American Protestantism alone is around 20,000
— all of which are putting forth great effort to
spread their own theology as the most correct
version of the Christian faith.
Everyone’s truth differs
In addition, it must not be forgotten that
theological differences between one Protestant
church and another are such that they affect
worship and even the worldview and concept of
salvation. We see an example in views on
116
subjects like baptism where one church claims
that the baptism of the Holy Spirit is required
for salvation, and many others vehemently
object. While one considers it one of the
essentials of the faith, another excludes it from
the faith altogether. This can eventually lead to
one church going as far as accusing the other of
heresy or excluding them from the community
of faith. This is just one of many theological
differences contributing to the spectrum of
Christian theology carried by evangelists to
every community in the world. Especially for a
Muslim or Jew who has met different
missionaries this diversity is more than enough
to completely confuse him.
Similar to the Catholic-Protestant disputes in
Ireland, the disagreements between Muslim
groups are more of political origin. Among
Islamic groups and communities, it is very
difficult to find discrepancies in the basics of
their faith such as their belief in one God, the
five pillars of Islam, and the major teachings of
the Prophet. This is not to say that there are no
differences but that they are quite minor. In the
essential theological meaning
of the
117
fundamentals of their faith, there is an extensive
intellectual unity of theology.
What about the unity of faith in Christ?
Though a Protestant does not recognize
Jehovah’s Witnesses and Mormons as
Christians, those of other monotheistic faiths
cannot make this distinction. A Muslim
considers almost everyone holding a Bible and
preaching to be a Christian or even a
missionary. For this reason, in their eyes
Christianity is an incredibly broad, colorful,
confusing and complex religion with many
differences among its adherents. From
Mormonism to all kinds of Pentecostal groups
and endless other Protestant denominations to
Roman Catholicism and then to Eastern
Orthodoxy —with hundreds of colors, ideas and
worship styles under a single title— a nonChristian cannot somehow wrap his mind
around all these incredibly different theologies
and differentiate what is truly “Christian.”
Though we may faithfully and sincerely
emphasize our common foundation by making
statements such as, “Jesus is all that matters” or
118
“accepting Christ as Savior and Lord is all
that’s required,” an outsider cannot see it that
plainly or easily. Even for those who have
recently converted to Christianity, though they
may not express it outwardly this issue can be a
real struggle. Sometimes even for sincere
believers who have grown up in the faith
Christian theology is very complicated with its
hundreds of denominations with different
perspectives and differences whether on
detailed secondary doctrines or even regarding
the most basic teachings of the faith.
Moreover, the early church fathers could not
even agree among themselves in their debates
on various topics, such as whether the Spirit
proceeded from the Father and the Son or only
from the Father. On the subjects of the Lord’s
Supper and Baptism, the church is continually
dividing. Similarly, the church is constantly
disputing the subject of authority and is doing
everything possible to limit the authority of its
leaders.
On the other hand, the teaching of our Lord
Jesus is unmistakably clear, “Come to me, all
who labor and are heavy laden, and I will give
119
you rest” (Mt. 11:28). The Creator intends to
bestow on people spiritual resurrection, wellbeing, and salvation. However the church, with
its structure developing in an institutional way,
has been unable to put Christ’s theology in
place, and what has been brought forth is a
complex mosaic of the faith with hundreds of
contradictory understandings of different
groups. This comprises another significant
theological hindrance to the gospel.
The doctrinal junkyard of institutionalism
Institutionalism, rather than making the path to
the gospel easy, usually puts an incredible
spiritual obstacle of difficulty before our Lord’s
true gospel by rejecting people, delivering them
to devils and demons, and cursing them. It is of
course possible for a sincere believer to
immediately deny that this is true today, but the
situation is not as he sees it. Modern versions of
the same approach are continually repeated, and
rather than Christ’s gospel being used as the
standard, a person is expected to completely
conform to the doctrine of his particular church.
120
If he does not, he could be met with church
discipline or other consequences.
Particularly those in preparation for sharing
Jesus’ gospel and the thousands considering
themselves in ministry often convey to
communities of different faiths a complicated
structure, or “doctrinal junkyard,” which is far
from Jesus’ pure and practical teachings. For
instance, a group of believers who deny the
Trinity and accept only the deity of Christ can,
with faith and determination, begin a counter
propaganda campaign at a very small church in
their Muslim city to bring to their own “truth”
new believers who are beginning to learn to
worship the God of the Bible. For those closely
following this situation, whether new believers
or those trying to examine and consider the
faith, a mountain-like theological barrier is
placed in front of the proclamation of the good
news.
Difficulties to which we are blind
Usually when theological stumbling blocks are
mentioned in this context, Christians assume
the problem to be the Trinity or the deity of
121
Christ. While those are often significant
stumbling blocks, we are trying here to point
out a separate, even more difficult problem that
Christians somehow fail to see in themselves.
This issue, as said above, is not limited to the
Trinity or the deity of Christ but is the fact that
each church or group of any size, in a sense,
exercises freedom to create its own Christianity.
This comprises a nearly insurmountable
theological obstacle to the gospel.
Those in the Muslim world have a broad view
that everyone who believes in one God from the
heart will eventually return to their Creator.
Thus it is quite difficult to fathom the idea that
one church can excommunicate another or that,
even within one denomination, subgroups do
the same to each other.
Propriety in theological debates
In addition, Jewish and Muslim theologians
generally keep their theological works and
discussions or debates among themselves. Just
as every issue in other fields is not brought
before the general public, in faith as well there
is no room for these debates to be continued
122
among all adherents of Judaism or Islam.
However, in the Christian perspective and
particularly in Protestant circles, even centuriesold debates are brought to the pews of today’s
churches without regard for the congregation’s
previous knowledge of or ability to handle these
issues. Then those considering themselves to be
in ministry often strive to carry these centuriesold debates and “doctrinal junkyards” wherever
they go and to everyone they meet.
Is the difficulty only in the places we go?
For instance, sometimes Protestants of different
denominations work together in one mission
agency. However sometimes two members of
the same organization that have different views
can over time confuse a new believer they are
both discipling. Eventually, these two sincere
believers, whether they are conscious of their
denomination’s distinctions, try to move this
new believer toward their own beliefs.
Eventually, the new believer becomes quite
lost.
123
These cases are not always easy to see. When
efforts are not fruitful, it is assumed that the
culture, the country, or the people’s faith is too
resistant, and usually those sharing the gospel
are considered to be living under great
difficulty. This assumption might be true for
some places, but too often it’s not true. As is
seen, the real source of difficulty in most places
is the theologies of the people and groups who
have set out to proclaim Christ’s gospel.
One church or para-church organization, for
example, does not approve of or accept the
theology of another church or para-church
organization. Then, as a new believer (or
someone considering the faith) goes from one
group to another, his opinions change until he
finally gives up altogether, or even worse gets
involved in a church and creates strife in the
congregation, unnecessarily upsetting the peace
of the church.
Unless my Father wills...
The statement “unless my Father wills” (John
6:44) is quite clear. Everything exists because
of the Creator. To him belongs the decision to
124
call people or not, and those called or not called
also belong to him.
When we look at the teachings of our Lord
Jesus Christ, the Sermon on the Mount (Mt. 57) for example, his teachings on the life
required of the person finding his satisfaction in
salvation are quite clear and plain. A life of
light is what makes a man human and what will
testify to and express life in Christ with the
Holy Spirit. As can be seen by a plain reading
of Scripture, the salvation and teachings of
Jesus who points us to the Father in heaven and
sacrifices himself for us are far from complex.
These simple teachings of salvation are those
that carry the Church from age to age in the
guidance of the Holy Spirit.
For example, when a person professes faith
from a sincere heart he is baptized. Under the
heading of pre-baptism instruction, there is no
requirement saying “you must understand my
denomination to be baptized.” The teachings of
Christ that are built on a Jewish foundation
should not be changed or added to over the
years. “Yes” is yes, and “no” is no (Mt. 5:37).
125
Today, however, most of the “humanitarian
projects” managed by multimillion dollar
institutions who make use of our Lord’s name
for the most part somehow lead nowhere in
terms of results. Since it’s a matter of faith,
these institutions defend themselves saying,
“We have done our best, but what can we do?
The devil has taken over these areas. More
projects, more prayer and more money are
needed.”
Here the issue is not Satan, but a gospel and
theology that are filled with problems, fallen
captive to human ego, and doomed by worldly
plans and projects. Though the name of Jesus is
used, this sort of life is far from our Lord’s
salvation, truths, and teachings.
Naturally, as long as this atmosphere
dominates, the minds of others to whom
attempts to communicate the gospel are made
will also be confused at the first step. By the
time these new hearers of the gospel start to
understand and ask questions, the one
communicating the gospel has moved on to
defending himself, his thoughts, and his
complex theology on many different points.
126
Consequently, after a certain time, the confused
listener finds a solution in staying away from
this believer.
Efforts to prove truths
For a Muslim, the Holy Quran is the sole
foundational reference. So in a sense, when it is
said, “The Quran says…,” there is no room for
further questioning in the mind of a Muslim.
What is said in the Quran is fully accepted and
believed with respect and without question. For
example, if the Quran stated that “Christ was
born of a virgin,” no one’s further question,
argument or even defense of that reality would
be an issue to be considered. This is the
understanding and perspective of this faith’s
theology. If God made these statements, and
what he said is in the Book, a Muslim sees no
room for questioning them.
On the other hand, a person who brings Christ’s
gospel is constantly eager to prove a truth or set
of truths. This, rather than the gospel itself, is
one of the issues that most bothers a listening
Muslim. The common reaction in a Muslim’s
mind is, “If you are so sure of your Book, why
127
are you so eager to prove the Trinity?”, or,
“why are you even trying to prove the deity of
Christ?” They have a point — the defense of
Christian theology, especially for this particular
audience, becomes a barrier to understanding
and receiving the gospel.
If only, as a sincere believer reflecting the light
of Christ, one could say, “If my Lord says so —
if he says the Trinity is this way, that’s how I
believe it to be.” If only the Christian could, as
Christ did, look simply and humanly at his
brothers, showing them mercy and loving them
without condition or expecting any return (Mt.
9:36). Then, Christ’s gospel of rescuing sinners
by the Spirit of God along with sincere faith
would most definitely spread with ease as
salvation to all those with fully ready hearts,
including to Muslims with sincere faith in
Allah. Only then would the theology wall which
Christians have built throughout history among
so many people be brought down.
This case and similar others show that the
primary difficulty, apart from regions and
environments very different from our own, is
the human approaches of those sharing the
128
gospel rather than the societies where the
gospel is shared.
II. The Obstacle of Worship
Though generally given less consideration
when discussing obstacles to the gospel,
worship is another significant element
preventing nonbelievers from comprehending
the good news of the gospel being shared with
them. As mentioned above, Christians tend to
consider the doctrines of the Trinity and the
Deity of Christ to be the greatest obstacles for
Muslims. They are difficult but, as also stated
above, the fact that those sharing the gospel
usually dwell on these two subjects has become
a more significant obstacle than these two
important truths themselves. This is the case
primarily because this is not an obstacle in the
minds of Christians, but an obstacle perceived
by the nonbeliever. The same can be said of the
obstacle of worship.
What is understood when we say “worship”
For a Muslim, worship is of utmost importance,
and the practice of worship is approached with
129
great respect. Worship is an act of submitting
themselves to God with their whole person —
mind, body, and spirit. Of course, in the
Christian perspective, worship also holds great
significance. However, when the two faiths talk
about worship they have two very different
things in mind. For example, while a Reformed
church sees worship as an hour of detailed
expository preaching, singing a few hymns and
praying through certain prayers, a free
evangelical church sees it as the singing of
worship songs accompanied by guitars and
drums along with passionate preaching and
prayers. As for a charismatic church, worship is
seen as high-volume, enthusiastic praise songs,
shouting in prayer, and even sometimes fainting
or being “slain in the Spirit.” At this point, we
are definitely not arguing for or against any of
these worship styles. We are focusing on the
significant difference between Islamic worship
and the varied understandings of Protestant
worship and the fact that this difference
constitutes a wall or a barrier to the gospel.
This is a real obstacle. Particularly during
modern times, the word “worship” for a church
130
has even started to lose its historical meaning.
The concept of worship has started to erode
within modern culture through the use of words
like “gathering,” “sharing” and “service.”
Whereas, from its beginning, the system
existing in Islam, made to be practiced in the
unity of mind, body, and spirit and according to
Old Testament examples, has essentially
reached our day without significant change.
Especially in our day where knowledge and the
visual have been completely mechanized,
worship can now be conducted with visual
effects and technology, such as microphones,
recording equipment, and other devices. In
short, for Protestant worship today, certain
equipment is necessary. A church must own at
least a guitar or a piano, and technical personnel
are necessary as well. Of course, while this is
not exactly the case everywhere, this trend has
quickly started to appear among most of the
world’s Protestant expressions of the faith.
In countries like the United States, these
technical features are important even to keep
the youth in a church. In some places, churches
with better music or a good band translates into
131
more youth in the congregation. On the other
hand, in many churches, debates over classical
and contemporary worship styles take place.
Besides being far from the teachings of Christ
and quite outside of the essence of the faith, the
fact that these debates have resulted in two
opposing worship models is a serious issue.
As we know, in certain churches worship has
become a production art, complete with
multicolored costumes as if worship exists to
appeal to the theatrical and visual tastes of an
“audience.” Jesus’ understanding of simple
heart-worship with humility, such that one does
not even raise his eyes, is now almost
completely left in the first and second centuries.
Islam, however, continues to practice the plain
form of worship adapted from that of the
synagogues — the form of worship in which
Jesus was raised and which accompanied his
preaching of salvation.
Heart and simplicity in worship
Since a Muslim is accustomed to a form of
worship where the attention of one’s heart is
fixed on the Creator, he is obviously not easily
132
able to comprehend and adapt to forms of
worship where one’s attention is directed to
machines, music, and visual effects. For this
reason Christian worship, particularly for many
sincere Muslims, obscures the hearing of Jesus
Christ’s gospel of salvation.
For a Muslim or a Jew, there is no traditional or
contemporary way of being in God’s presence.
Entering God’s presence is simply bringing his
heart, mind, and soul before God. Together with
deep meditation and prayer he either raises his
hands or bows to God expressing worship
through the posture of his body. When a
Muslim or Jew hears the word “worship” this is
what comes to mind.
The statements of our Lord Jesus and the whole
of Scripture make it clear that worship is as
plain as that described above and is primarily a
matter of the heart. Our Lord Jesus himself is
the one who compared the religious man’s
display of worship in the temple with the tax
collector’s humble, reverent, plain worship (Mt.
6:5-15). It was also our Lord Jesus who, by
saying “My Father’s house will be called a
house of prayer” (Mrk. 11:17) was rejecting all
133
distracting elements within the temple, or in
other words, in worship.
The Letter to the Hebrews also clearly
emphasizes that we must worship the Creator
“with reverence and awe” (Heb. 12:29). Jesus
taught as well that real worship involves
approaching in secret the Father who is in
secret. In a way, Muslims and Jews are
attempting to put into practice the teachings of
our Lord in the way they approach worship.
Though they do not accept the salvation offered
by Jesus Christ, they still preserve many
scriptural practices.
For this reason, when they meet those bearing
“the true gospel,” they are quite confused when
they see so much in the worship that is out of
line with the Scriptures. Obviously, this makes
it difficult for them to respond positively to the
gospel.
When this happens, some may ask, “What can
we do if God has not yet opened their hearts?”
It could be asked of them, “Why should we go
at all if we have to wait for God to open their
hearts?” Our heavenly Father is, in fact, the one
134
who both prepares hearts and sends his people
out that the gospel can enter the hearts he has
prepared. Because of this reality we have no
right to make excuses or abdicate our
responsibility.
So the going out of God’s people is still
necessary. But if we say we have obeyed the
command to go, the command to worship with
reverence and awe is just as foundational as our
going. Along with the worship we offer to God
when we gather, we offer ourselves as worship
in our daily lives. Our obedience to the
command to go must also not be isolated from
the commands that govern our daily lives such
as those to “seek peace as much as possible”
(Rom. 12:18; Heb. 12:14) and to “show respect
to everyone” (1. Peter 2:17).
Respect, seriousness, and order in worship
For instance, in a synagogue after singing
several psalms as worship, the community takes
three steps forward with great reverence as if
they are stepping into the presence of a
monarch, and from then on it is as if they have
cut ties with the world. They face Jerusalem
135
and sing certain prayers directly to God.
Afterwards they take three steps backward out
of the presence of the Lord. They do all this
three times a day.
In the same way, a Muslim (if Sunni five times
a day, if Shiite three times a day) virtually
breaks contact with the world and enters into
God’s presence, remaining there until, again
after worship, he steps back out of God’s
presence. During worship, they talk to no one,
and no distracting activity takes place inside the
mosque.
In a similar way, in Thomas Cranmer’s Book of
Common Prayer, prepared in the joy of Christ’s
salvation and in the guidance of the Holy Spirit,
we see the same order, quiet, and simplicity in
taking the heart into the presence of God. In
addition, a person who prays according to the
Book of Common Prayer is privileged to hear
the salvation of Christ and the saving voice of
the gospel. That is to say that sincere worship is
very capable of effectively proclaiming the
gospel to people. In worship there is an
opportunity to preach the gospel from the heart
136
and in the inspiration of the Spirit. This has
been seen many times in church history.
However, today especially, many of the
concepts that the Western Church calls
“worship” are not even a part of the Scriptural
understanding of worship. For example,
announcements for camps, field trips, and social
gatherings are made in the middle of Sunday
worship. These announcements, all the laughter
and chatter about various church activities, and
many other similar distractions divert the
attention from the Creator, from the glorious
grace of our Lord Jesus and from the allsurpassing peace of the Spirit. It is also
interesting that some Protestants do not feel that
some of these elements distract from worship or
are not worship at all, but that many Muslims,
who have tried to join this kind of worship feel
quite distracted.
In Islam, the Quran or even the Bible is never
placed or carried below the waist. This is an
important expression of respect, and violating it
is taboo. Of course, they do not expect a sincere
Christian to do the same. But especially for
those who claim to share the gospel with
137
Muslims, the fact that they do not care about
such a sensitive subject though they may have
lived in Muslim countries for years shows that
they somehow do not understand our Lord
Jesus’ tact in his approach with the Samaritan
woman. It is quite surprising to find that this
kind of situation affects even those who have
recently come to faith in Christ and have joined
local churches. Even though these new
believers may start to raise their voices on these
subjects multiple times, some Protestant
missionaries for some reason stubbornly defend
a selfish approach that says “we’re free in
Christ and do not need to respect those kinds of
traditions.” This causes many new believers to
fall and creates a very significant obstacle for
many Muslims’ comprehension of the gospel.
At this point, an incredible misunderstanding is
definitely at issue. Freedom in Christ means
that people are freed from themselves to be
conformed in Christ Jesus to the image of the
Creator. But this does not at all mean that when
gathering for worship, there should be constant
joking, chatter, and laughter without respect for
each other (1. Pet. 2:16). At the same time, this
138
also should not be misunderstood. We do not
want the perception of Christ to fall into another
error that advocates wearing a religious mask or
a seriousness that never smiles. What we mean
is that for a sincere Muslim or Jew worship is a
serious matter, and these details are particularly
important if they are going to hear Jesus’
gospel. When visiting a church or talking with
Christians a sincere Muslim still has a serious
perception of a place of worship similar to his
view of a mosque. All of these details resulting
from a less serious approach to worship
constitute for him a great obstacle before the
gospel.
When we study Scripture closely it is
impossible to miss Daniel’s (Dan. 6:10) and
other prophets’ approach to Scripture and
worship. Some will immediately point to the
example of David saying that his dancing with
musical instruments and singing hymns was his
way of expressing worship. However, those will
fail to note that the same David writes multiple
times of bowing down before the Lord (see Ps.
5:7; 38:6; 138:2), (1. Sam. 20:41). Our current
age and environment significantly affects the
139
way we look at the period covered in the
Scriptures. In the Scriptures we see God
speaking to Elijah in the calm (1. Kings 19),
prophets repenting and fasting in dust and
ashes, and most importantly, the priority that
our Lord gives to worship. For that reason, he
makes the effort to wake up his disciples in the
middle of the night for prayer (Mt. 26:39-44).
When we look at these examples, we can easily
see that, according to Scripture, today’s
Christian worship and attitudes toward worship
have greatly decayed. All of these discrepancies
between Scripture’s concept of worship and the
Church’s current practice of it are entangling
our feet.
Both Jews and Muslims, particularly in some
aspects of worship practice, can sometimes end
up being more in accordance with the
Scriptures than Christians themselves. As they
move closer to the Scriptures, the impact of the
truth is naturally felt. In the same way, if one
drifts away from the truth, the effects of that are
felt as well. It is true that these groups are not
yet rejoicing in the redemption of our Lord, but
even slight proximity to the Scriptures can
140
make a difference in major communities. What
a huge step forward it would be if the
institutions and organizations who claim they
belong to Christ could daily live and present
Jesus
Christ’s
plain
and
universally
understandable message, teachings and
salvation together with that same simplicity and
harmony with the Scriptures. Then this heavy
worship obstacle would automatically be
removed from its place before the gospel.
Week-to-week and daily worship
Today many churches, even those in countries
and cities considered to be very Christian,
unfortunately keep their doors closed during
daily worship. However, when a Muslim or Jew
practices daily worship even in an airport, he
gives testimony to his own faith. The sad part is
that the origin of the daily worship practice lies
in the Scriptures. Jesus’ Church was once quite
active in daily worship. Symbolizing death and
resurrection with Christ, morning and evening
worship —including praise, prostration, and
repentance— were consistently carried out by
sincere believers. Unfortunately, all of these
141
have been left in the past. These days, it is more
that the mind-centered, intellectual Bible
studies, seminars, conferences, sermons, and
prayers based on continually repeated choruses
have almost replaced regular worship.
As mentioned above, the church today, to retain
young people and for the satisfaction of certain
members, has even started to make a distinction
between traditional and contemporary worship.
However, all these efforts, being man-made and
according to human desires rather than the
contribution of the Word and Spirit, usually
prove to be unfruitful.
Islam, however, has been able to continue for
over 1400 years without this anxiety over
changing its single form of worship for adults
of every stage of life and even for children.
Also, as we know, a good number of those in
Jewish communities have continued to worship
for centuries without changing their worship
style. Though the Muslim community has never
changed its form of worship, there is a current
trend of growth in the number of new adherents
to Islam.
142
Of course, it should be not be inferred from this
that Christ’s gospel is lacking. In the same way,
these other faiths should not be considered true
merely because they have borrowed from the
truth. On the contrary, both Judaism and Islam
are still on the rise because of the truth of the
Scriptures. So to the extent that Judaism and
Islam remain close to the commands of the
Creator, they are effective. In the same way,
they lose effectiveness as they move away from
God’s Word. Of course, this is also true for
Christians. Those who are tightly tied to the
teachings and salvation of Christ and those who
are not, can by no means be considered the
same. In the same way, their fruit in Christ
Jesus is also quite different.
Spiritual though material
When we consider Christ’s teachings that we
are in the world but not of it (John 17:14-16),
we see that our Lord requires that sincere
believers benefit from the blessings of the
world but that we should never forget that we
are of God and born of God. Unfortunately
however today we have come to a point where
143
the church has severely compromised both the
teachings of Christ as well as ethics. In the
name of being contemporary, the church has
become more of a center for spiritual
satisfaction and psychological encouragement.
In the same way, the situation is such that its
social club structure is no longer seen as foreign
to the teachings of Scripture.
Again, it is necessary and helpful to continually
reemphasize that sincere believers and sober
minded churches dependent on God’s Word
will never be put in these categories. They are
always setting themselves apart by their
conduct and behavior and by the exemplary
lives they present to society. Unfortunately,
those who make up the sincere side of the body
of Christ are not in the majority but are in a
rather small minority.
Undoubtedly, progress in knowledge, science
and technology is essential, and of course, the
requirements of modern life will be fulfilled.
But the Christian life, teachings and pattern of
salvation have to first be applied to modern life.
The reality that Jesus is the same “yesterday,
today and forever” (Heb. 13:8)forms a
144
permanent, regular, and unchanging unity of
soul that comprises great motivation for daily
fruitfulness of the believer. Prayer and worship
have never been taught as concepts that are able
to be altered. They are as they have existed for
centuries. The secret, or sincere prayer to the
“Father who is in secret” (Mt. 6:6) has always
had its proper place. In the same way, the tax
collector’s prayer and worship without even
lifting his eyes has existed for centuries. The
poverty of spirit shown by the tax collector
must be reached by any believer regardless of
when he lives in history (Lk. 18:9-14).
When Jesus Christ says, “My Father’s house
shall be called a house of prayer,” (Mt.
21:13)we are not to take that to justify an
approach that says, “We will do whatever we
want in my Father’s house.” This is not just a
crude expression, but in a sense blasphemy. It is
a sabotage of the gospel’s magnificent power of
salvation.
If you go to a mosque with a Muslim friend,
your friend will leave you in a corner and will
join you again after he is finished with his
worship. However when most of us bring an
145
unbelieving friend to church, it is in the name of
evangelism. Since we think our main purpose is
to make our friend a Christian, instead of
focusing on our own prayers or genuine heart
worship, we go to worship concerned about our
friend, anxiously wondering: “What does he
understand? Does he understand? Does he not
understand? Let me show him the hymn. I
should give him a theological explanation for
this.” Meanwhile, we forget that ministry
belongs not to us but to the Holy Spirit. These
anxious non-believer-in-church experiences
make us feel that God’s gospel is not being
heard or is being hindered. We also think
people of other faiths do not understand us or
that they are difficult to reach. But we do not
see and cannot see how difficult we are
ourselves.
We forget that to testify to the gospel of Jesus,
we are only to live sincerely and naturally,
having Christ formed in us wherever we go. We
forget that we only have to point people to the
gospel by embodying Christ without show,
without self-interest, and without anything more
than our lives, our worship, and our work.
146
III. The Obstacle of Gospel Proclamation in
Missions
Some of the Christian institutions and
organizations that have wandered far from
Jesus’ teachings and perspective thereby
placing obstacles before the gospel in their
theology and worship have actually created the
most significant hindrance with the work they
have done in the name of “missions.”
Every living creature in the universe is the
glorious work of the Creator. Our faith tells us
further that man is an especially magnificent
creature, being made in the image of God.
Christ’s redemption and teachings also
constantly emphasize this truth. Jesus Christ
was sent to the world because of God’s love for
the world, and he went to the cross for the
salvation of humanity. In the same way, God
wants us also to die to ourselves in Christ and
be raised with him to eternity. For man to lay
hold of eternity, God opens man’s ears to the
gospel and provides the reality of death and
resurrection with Christ. This is man’s sincere
surrender of the heart. This is the opening of the
heart to the Creator. It is Christ coming to the
147
heart in order to bring about and form the
Creator in man’s heart. And this message of the
door being opened to eternal glory should be
reflected to the world like a light with great
faith, with a spirit of worship, with respect and
with love. But first, one must take this light and
reflect it; one must be genuinely burning with it
himself.
Therefore, this is a life of faith — a life, a
commitment, a pursuit of worship in spirit and
truth. As a natural consequence of this, those
living in Christ are the invitations to Christ’s
light for those living around them. This is an
invitation without planning, programs, or
projects but a real life lived in sincerity. Of
course, the work done with institutions and
organizations is not all empty, but it is not the
principal work. The principal work is done by
sincere believers being salt and light in their
own lives.
What is being done now?
Again, there are always exceptions to the rule.
There are those with lives full of sincerity,
doing as those in the first few centuries, sharing
148
Christ and witnessing to him, living fully
satisfied in Christ’s salvation, unrelentingly
loving in the guidance of the Spirit and
reflecting the light of God. However some
institutions and organizations have regarded
ministry and evangelism merely as a
demonstration of status in a life of faith rather
than as an offering of worship. They have
turned it into a way of proving oneself, a
competition of egos, a career, or a profession.
If we read the words of Jesus’ Great
Commission again, we see that the disciples are
sent out to teach others to observe all that Jesus
commanded them (Mt. 28:20). Teaching all that
Jesus commanded them sometimes means a
lifelong student-teacher relationship. This is a
long-term, labor-and-relationship intensive
process requiring great dedication. It is a
process involving the giving of lives. It is not
something easily grasped by a “fast-food
culture.” Spirituality conveyed from one life to
another is a process of being clothed with the
life of Jesus Christ (Gal. 3:27).
What is being done today, however, is more in
the way of statistics-based approaches. “Did
149
you accept Jesus into your heart? Great!
Alright, now, go explain it to someone else!
Hurry! Go now.” Then at the end of the day
there are questions like “How many did you
bring to faith?” or over the long-term, “How
many churches have you planted?” They treat
people as numbers, and churches like coffee
houses or restaurant chains.
In missions, many claim to have taken Paul as
an example. But Paul began ministry only after
many years of immersing himself in the faith
and after significant transformation in his own
life (Gal. 1:11-2:1). After 14 years, he set out
and preached the salvation of Jesus Christ from
the known Word in the existing synagogues and
within the system of worship that existed there.
For the most part, Paul carried out his ministry
using what he earned by the sweat of his own
brow. From time to time, when a congregation,
a colleague or a close friend desired to support
him, he would leave that work and spend all of
his time in ministry.
Today, however, “missions” has officially
become its own profession or field of work.
Hundreds have been sent into missions
150
regardless of whether they actually minister and
regardless of whether they are worthy of the
calling. In addition, some are being sent without
the backing of a stable church that knows them
well.
When we look at Paul’s life and the first
century church we see that these people did not
form a separate class. They were tradesmen
among the people earning a living on their own.
The church would simply choose one or two
among them who were genuinely praying and
fasting and send them into ministry for a certain
period of time. These going into ministry with
very small budgets were half-starved, but they
went with great faith and hearts full of the
Spirit, and they were doing miracles (2. Cor.
6:3-10). These believers, with reliance on the
Spirit, were carrying out their ministry with all
their heart and soul, and according to their
abilities and earnings were doing everything
they could. And as we read in Acts God added
many to their number. They were gathering
with each other, sharing, breaking bread
together, singing hymns and praying. That was
all.
151
The difference between the missionary and
the messenger
These believers, after sharing the gospel with
their brothers, were not taking pictures or
writing reports. They were simply declaring the
good news with faith. That is, they were
announcing it and communicating it. This was a
mission or duty, but though we use the word
“duty,” they didn’t see it as a job.
Unfortunately, this is not the case today. In
terms of the relationship between spiritual and
material, today’s missionaries and mission work
try to proclaim spiritual realities but do so as a
paid profession. In that case, we can define
mission work as a responsibility of a Western
industrialization mentality and duty as an
emotionless task, and from this perspective in a
sense, as a “holy war” complete with plans,
projects, and tactics.
For the most part, missionaries working in
organizations and institutions have to prove
their occupational abilities to each other just as
they would in any other occupation. This is so
because the work, rather than being a
declaration or proclamation of the faith, is more
152
of a competition among coworkers. Some have
turned this ministry and responsibility of faith,
heart, and worship into a “job.” One might ask,
“Is there no law or regulation regarding this?”
Naturally the systems formed are treated under
today’s standards of employment. And
employees have to prove their ministries to
each other and bring about a return for their
work. Otherwise they will not be able to get a
salary and provide for their families because, as
we have said, this has now become a
profession.
All of this is, of course, clearly seen by both
Muslim and Jewish communities. And this
situation comprises quite an obstacle to their
respect for the missionary. However, many
missionaries claim that Muslims and Jews show
them disrespect due to their association with
Christ. This is not always true. It cannot be
thought that Muslims especially, show
disrespect because of the faith of a follower of
Jesus, one of their most important prophets.
Actually, while everyone in a community is
hard at work in their respective jobs, the
missionary who is at home much of the time
153
spending time with their family and still
receiving an income higher than most in their
neighborhood are seen as strange, not because
of Christ, but because of their unconventional
profession. This is the actual source of many
locals’ disdain toward missionaries.
There is proclamation of one’s faith in Islam.
The command of proclamation is simply one
believer naturally, verbally sharing his faith
with his human brother with whom he has a
relationship, not caring for a material return but
connected only to a desire to please God. All
human beings already belong to God.
Therefore, in proclamation listeners are called
only to God’s unity and their worship of him
alone. The other levels of religion are explained
later. Generally without any planning or
projects, a Muslim, conveying his belief
visually with his faith and worship is
responsible only for making the verbal
proclamation to those around him. Among
Muslims, organizations and efforts at
institutionalization with a wide scope for
proclamation in different countries are in a very
small minority. Interestingly, such efforts have
154
just recently started to emerge in the Western
branches of Islamic groups. It seems that this
came about as a result of interaction with
Western
civilization
where
mission
organizations and institutions are quite
prevalent.
Similarly, in Judaism, all human beings belong
to God. Only through the call of the Creator,
can certain people with the divine call to the
faith convert to Judaism. Even if they do not
come, the Creator, as the owner of all will judge
them according to their spiritual lives. In
summary, in these two faiths there is normally
no pressuring of others to accept or believe
spiritual matters.
As seen in Paul’s words “How will they believe
if they do not hear?” and in Jesus’ words to his
disciples “Teach them to observe all that I have
commanded you,” proclamation is completely
fundamental to the long-term teacher-student
relationship. There is a life of faith and heartfelt
devotion. But just as the holy war concept of
the Crusades in Christian history went as far as
it did, today’s church with its organizations,
institutions,
technology
and
televised
155
Christianity has headed far from the teachings
of Jesus and the fundamentals of salvation in an
incredibly short time.
One of the best examples of this straying from
Christ’s teachings is seen when political states
try to use religion. The faith based on
proclamation suddenly finds itself in the arms
of coercion. Of course, these are the approaches
of those using the religion in a way that goes
beyond the religion itself. As mentioned above,
though the Crusades were suggested for
believers’ defense, they were pursued far
beyond that limited objective. If we look at the
Crusades, we can see the best example of the
teachings of Christ, who never promoted war,
being stretched to never-intended places. Our
focus is on the difference between the actual
teachings of a faith and the points to which
people have brought those teachings. If Jesus’
disciples were not able to bear the realities they
were learning, he wanted them, as some did, to
get up and leave him.
156
The problem is not Jesus but
proclamation of the faith in his name
the
Particularly today, Muslims and Jews view
missionaries as sent to completely change
people’s thoughts, ideas, and opinions - in other
words to deliberately and systematically
“Christianize” people. This is incredibly
offensive to a Muslim or Jew. It is
unacceptable. As is seen, for Muslim societies
and even for Jews, the person that they do not
accept is not a sincere believer in Christ living
according to the New Testament, earning his
living, and taking care of his family. On the
contrary, they do not accept the one coming
into people’s natural living environments in a
way that is not and cannot be natural — when
one comes with plans and programs and with
the purpose of his profession being to convert
people to Christianity. This is what bothers
people.
These
countries’
intellectuals,
theologians, and even the general public are
well aware of the meetings in America or other
countries devising tactics on how a nation will
be brought to faith, and how to “achieve
results” while ignoring the “target” nation’s
157
values and even its deep-rooted history. All of
these comprise a massive obstacle to the very
essence of the gospel itself and Christ’s
beautiful, saving good news.
Of course, we can sincerely share the gospel in
foreign nations, within our own people, and
with our fellow human brothers and sisters all
over the world. We can do this through our
lives, in our work, as examples with our
families, as citizens, and as world citizens, by
being really human, by having Christ formed in
us, by blessing each other, and trying to
understand each person where he is rather than
always seeing the world from our own culture
and out of our self-centeredness. By going to
people together with Christ, we can most
definitely share the gospel in sincerity with
them. If we do this, we will even see that people
will listen very carefully to us and show us real
respect. But doing these things from the heart,
forgetting ourselves, carrying out our worship
with sincerity, and as part of that worship,
serving people as Christ did—these are both the
most fundamental and the most difficult things
for the Christian.
158
For this reason, it is much easier to join an
organization or to become a missionary with a
professional mentality—because it is always
easier to work as an employee and carry out
certain tasks during designated hours, treating it
as a nine-to-five job. But remember that this is
not the Great Commission that Jesus
commanded. This is why countries, cultures,
and peoples seem to be closed to the gospel.
Human hearts may not be closed to the gospel,
but they are closed to this self-centered ministry
mentality and to people expecting this kind of
return for their service instead of living to bless
others. However the Creator, in any way that
Christ wants or desires, in any place and at any
time, through the Spirit will continue to draw
his people into eternity. So without us —
organizations and institutions, even organized
church missions, and institutional churches —
the Creator is always doing, and will always do,
this work.
159
Naturally sharing while living in a natural
environment
How great would it be if sincere followers of
Jesus could go to another place or another
country earning their living in their own
profession and exhibiting a life in Christ. If this
were the case, they would be met with much
more respect in many places in the world, and
they would have the opportunity to share with
people as a sincere follower of Christ in a more
natural environment. While earning a living by
the sweat of their brow, while performing their
jobs, they could also potentially be fired
because of their beliefs. This could result in a
situation requiring much more courage and one
which could very well lead to possibilities for
testimony to be given.
The way Jesus Christ views people should also
be an important guide for sincere believers.
Unfortunately, especially for the ones who
become missionaries, we are confronted with a
situation where everyone carries his own
cultural baggage. Jesus Christ, however,
approached people with mercy and with a
desire to offer goodness and restoration. He
160
brought the life he lived and his testimony to
people with a more heartfelt approach. Today
however, even trying to get someone to accept
Jesus Christ as Savior, or the gospel of
salvation, has become a skill in intellectual
sharing or a marketing proficiency.
When a sincere Muslim or Jew perceives God
Almighty he always perceives the Creator from
the heart. Of course, whether we like it or not,
real perception comes from the heart — rational
thinking is only a part of it. For this reason, our
Lord’s approach was expressed as “standing at
the door of the heart and knocking.” On the
other hand, in today’s missions understanding,
this is distorted as “standing at the door of the
brain and persuading.” Even at this point,
particularly Middle Easterners can see diversion
from Jesus’ teaching and approach. It is
unfortunate that the Western world now has
great difficulty even perceiving this reality due
to its individualistic teaching and education
system which has been continually based on the
relationship between the mind and the ego.
If the approach appealed a little more to the
heart instead of the mind and if a sincere
161
Christlike life could be exhibited without return
or expectation of a return, it would be
impossible for a Muslim or Jew to not feel an
affinity with the teachings of Christ.
Unfortunately, since the perspectives come
from two separate places — mind and heart, it
is impossible for them to meet.
For example, after a missionary gets to know a
person to a certain degree, the missionary often
wants him to read the Gospel of John. Of
course, as we have said there are always
exceptions, but according to the way large
agencies train their members this is generally
the case. However the reality for a person of
Middle Eastern culture is that individual
believers’ sincere lives of faith are much more
important. This is more valued than the
philosophical approaches or extremely deep
theological views. For this reason, the life of
Stephen, as outlined in the book of Acts,
sacrificing his life for his faith and even while
dying still being able to pray for those killing
him is an important example causing hearts to
tremble and offering real lessons in humanity
and the life of faith.
162
Unfortunately, some Christian churches and
groups going in the opposite direction of this
seem to have long forgotten that our Lord gave
himself as a sacrifice for others and taught that
one must be able to die even for those who do
not love him. Many of those watching from
outside of Christianity become very confused as
they see these people eager to enlarge the
boundaries of their denomination, advance their
projects, grow their churches, and become
successful. Among all these emotions, anxieties
and of course the efforts of the “self” to prevail,
the simplicity of the gospel of Jesus cannot be
perceived. Compare the efforts of today with
first century teachers of the gospel who were
barefooted with one tattered change of clothes
but who walked and declared the love of God
and Christ together with the Spirit.
Communal ownership with a sincere heart
What makes a man human is love and sincere
heart investment with others. An approach
where one says, “People should be…” or
“People should convert to my faith,” is to
necessarily say, “I am right and you are wrong.”
163
If the same was said to you, you would not
want to accept the person or his ideas either. So
why do we not think according to Jesus’
teaching, “whatever you wish that others would
do to you, do also to them” (Lk. 6:31).
Rather than approaching others with an “I’m
right and you’re wrong” mentality, we must be
able to say, “This is the truth as far as I have
seen, known, understood, and experienced it.”
This means listening to another, understanding
him, being able to perceive his views as coming
from a fellow human brother and approaching
him with genuine, not artificial, respect.
When it comes to missions, a “move with the
movers” (or following after the latest
‘successful’ tactics or gurus) mentality is
dehumanizing because it boils down to meaning
“your acceptance of my views means that I can
add to my statistics.” At the same time, a
situation where one says, “You are dependent
on me,” is also an issue. In most cases, a
missionary is expected to be constantly
“fruitful.” Otherwise, he cannot continue in
ministry because his church or organization will
cut his support. This also means that the person
164
sharing the gospel focuses on programs rather
than valuing personal relationships. Actually to
be “fruitful” does not mean continuously
convert people to the Christianity as a convert
machine. To be fruitful means to have Christlike life (John 15:1-8), (Gal. 5:22-23).
As can be seen in every point so far,
increasingly new walls are being placed in front
of the hearing of the gospel. The one who goes
to a Muslim country to share the gospel in the
name of ministry unfortunately, as he tries only
to get others to accept his own truth, ends up
confined by his own mistakes. Accordingly,
before they start their gospel work, they don’t
even try to first see for themselves the
thousands of years of accumulated background
in this Muslim land or that Jewish region. There
is not even a thought of being able to acquire
some things that will be useful in these foreign
cultures. It is as if the Jesus Movement of the
60s, with its guitar-accompanied hippie
mentality has now turned into a computeraccompanied hippie mentality.
Some societies are not drawn to this kind of
religious understanding, and they naturally react
165
to it. Upon seeing this reaction, the hippies of
the twenty-first century start crying out and this
time they claim, “We are being persecuted in
the name of the Jesus.”
Most definitely, in the history of missions, there
have been sincere believers who have sacrificed
themselves in real poverty only for the sake of
the faith. They did everything within their
ability, without expecting return, to proclaim
and spread the good news of Christ and to offer
real service to people. We of course consider
these and similar gospel-workers as being in a
different class than all those mentioned above
and we see each of them as monuments of the
faith. Unfortunately, those we have mentioned
as “being unable to share the gospel in the name
of the gospel” is a group that is growing daily
among the community of believers. These are
those who have turned sincere faith and
ministry into its own profession and are slaves
to the perspectives of their own culture. It is
also unfortunate that their voices are the loudest
and most heard. At times, it looks as though
there is no one carrying out sincere ministry
from the heart seeking only to please God, but
166
they do still exist. Today, where the church
continues to stand with faith, we owe it to the
ones who faithfully pray and worship day and
night and who have not been slaves to material
wealth. We owe it to those walking with faith
and trusting the Spirit instead of their projects.
Those harming the gospel in the name of
missions
So, we have tried to explain, from the
perspective of those to whom the gospel is
being brought, the harm of those putting
barriers before the gospel in the name of the
gospel and the extent to which these are
blocking the spread of the gospel. As we said
before, let us look at the log in our own eye.
There are too many examples to outline all of
them, but it is important that a few are
mentioned. For example, today even in the most
developed country if a mission organization
wants to give a concert in the city center a
permit from the city is required. Some mission
organizations ignore these rules and when they
are deported from the country consider it
persecution in Jesus’ name. Moreover, they
167
treat this as an opportunity to raise more
support and continue their ministry. Such
attempts attract the attention of and upset not
only sincere Christians but also nonbelievers.
This is disrespect and lack of love, and love of
self.
For some people, mission work, even if done
with good intentions, is still a way of making a
living. Even when some of the local believers in
the host country react negatively, this
missionary or these organizations sometimes
consider this a Satanic attack. This is because
the ministry has become a form of employment,
and success is seen as analogous with the
sustainability of the work - regardless of the
opinions of local brothers and sisters. Similarly,
those in the organization are also concerned
with being promoted within it.
Jesus Christ bestowed on us a victorious life of
salvation. The entire world belongs to the
Creator, and the Creator freely offers the light
of Christ to everyone. However darkness
belongs to man. It is making oneself slave to
man-made theologies, organizations, and
establishments. Though the person has erected a
168
wall between himself and Jesus, without being
aware of this wall, he considers himself an heir
of Christ and one of his ministers.
Unfortunately, this has been the case for many.
However, Jesus’ voice is clearly heard in
Scripture — to those who will say, “Didn’t we
do all these things in your name?” he will say,
“I do not know you” (Mt. 7:23).
Unfortunately,
self-proclaimed
Christian
organizations and institutions as well as
individuals which are all tied to the chain of
materialism and integrated with the world,
aware or unaware of the situation, are daily
putting another obstacle before the gospel in the
name of the gospel. Although they adamantly
claim to reject religiosity, they are continually
heading into a religious darkness and blindness
pulling many others with them along the way.
Under these circumstances, when they
characterize all their problems resulting from
their own mistakes as “persecution” and even
attempt to spin that for their own benefit, be
sure that for millions of Muslims, Jews, and
those of many other faiths the kingdom of
heaven and the magnificent salvation of Christ
169
is bound to remain hidden behind the icons on
the walls, statues, incense, cameras and film
projectors, “Jesus Loves You” brochures
scattered on the floor, and in the Bibles with
print too small to be read.
Leaving “self” on the cross
What must be done is what has to be done.
Simply being able to repent, and through Christ,
being able to mortify our self and our flesh, just
a little more each day, with a love that embraces
all of humanity—to do this in Christ, in the
guidance of the Spirit, and by worshiping the
Father is to bestow goodness and truth to our
fellow man.
Regardless of how hard the consequences may
be, our “yes” should be “yes”, and our “no”
should be “no.” That is, our churches are not
centers for programs and projects, social clubs
for community entertainment, or theatrical
Bible shows. They should be, as Jesus said,
houses of prayer to the Creator open to
everyone, regardless of place in life for prayer
and worship in peace.
170
Rather than forming mission organizations as if
establishing new sects, believers should be
content with being part of a worshiping church,
with each one according to his own talents,
work, and ability serving Christ in the course of
daily life, and by ministering everywhere he is
and everywhere he goes, being light to those
around him.
“Missions” is a paid profession, but witnessing
of Christ must be a work of faith and worship.
The real minister of the gospel works not only
when “on the clock” or by appointment but
should be a person who is other-centered and
can truly listen to them and devote time to them
whenever necessary.
Without plans or programs, by faith alone
When Paul joined Lydia near the river (Acts
16:14), he had no ‘church-planting team’ like
we see today armed with demographics, plans,
projects and budgets. Of course, people will
naturally make their daily, personal schedules.
The working world will have its own separate
plans and programs. Science and technology are
the same way. But faith and life in Christ are
171
spiritual values too great to fit into plans and
programs. Scripture asks if we can even know
from where the wind blows or from where the
Spirit comes (John 3:8). Can we put the Spirit
in a box? We should constantly read Acts. Peter
did not plan the Day of Pentecost. He trained
disciples who, in turn, started working together.
They did their work without even paper or pen.
In the evenings, they met in an upper room, and
that too without paper and pen. While they were
arrested, they did not advertise it. They sang
hymns, again without paper and pen.
They were stoned to death (Heb. 11:32,40).
They prayed without plans or programs, but
they definitely grew. Again, without paper and
pen, they spread throughout the world.
Then what happened? Statements of faith were
written. Meetings, arguments and accusations
ensued. Institutions were formed, and soon
afterwards, they split. Then what? For this
reason, Jesus asked, “Will I find faith on earth
when I return?” (Lk. 18:8).
To be sure, if we leave the real work to him and
simply become part of it, we will see every
172
knee bow. With simple faith, by embracing
participation in Christ, and by taking significant
steps in brotherhood and worship, we can be the
last chapter in the Book of Acts.
173
174