BİR FİNANSAL PERFORMANS GÖSTERGESİ OLARAK ÇALIŞAN

BİR FİNANSAL PERFORMANS GÖSTERGESİ OLARAK ÇALIŞAN BAŞINA
YARATILAN KATMA DEĞER: İÇ ANADOLU BÖLGESİ KÜÇÜK VE ORTA
ÖLÇEKLİ SANAYİ İŞLETMELERİNDE SEKTÖREL BİR KARŞILAŞTIRMA
Dr. Orhan SAVAŞ
Erciyes Üniversitesi, [email protected]..
Yrd. Doç. Dr. Gökhan ÖZER
Gebze Yüksek teknoloji Enstitüsü, [email protected].
Son yıllarda Türk KOBİ'leri ili ilgili olarak yapılan çalışmaların bir kısmına [Canbaş,
1989],[Erkan, 1990], [Müftüoğlu, 1993], [TOBB, 1996],[Koçak ve Başmanav, 1997],
[Özgökçe,1999], [Ban, 1999] ve [Karadal ve Savaş, 2001] örnek olarak gösterilebilir.
Türk KOBİ'leri ile ilgili olarak yapılan hemen hemen tüm çalışmaların ortak vurgusu; ülke
istihdamına önemli katkıları ancak yaratılan katma değer itibarıyla sayıları ile mütenasip
önemlilikte olmayışlarıdır [Aydemir, 2000, ss.18-20], [Özgökçe,1999, s.68]. Türkiye'deki
işletmelerin % 99.2 sini oluşturan KOBİ'lerin, yaratılan katma değer içindeki payları
ancak % 38'de kalmaktadır [Ban, 1999, s. 133].
Türk KOBİ'lerde oluşturulan istihdam ve katma değerin sektörel dağılımı irdelendiğinde,
en önemli payın küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinde [KOSİ] olduğu görülmektedir
[Aydemir, 2000, s.19]. İç Anadolu bölgesi – Marmara ve Ege bölgesinden sonraKOSİ'lerin yoğun olarak bulunduğu bir bölgemizdir. Bölge KOSİ'leri üzerinde yapılan bir
araştırma, çoğu işletme sorunlarının aslında finansal kökenli olduklarını ortaya
koymaktadır [Ban, 1999, s. 136]. Acaba bölge KOSİ'lerinin finansal performansları
hangi düzeydedir?
Bu araştırmanın amacı; İç Anadolu bölgesi illerindeki KOSİ'lerin finansal performanslarını
“ çalışan başına yaratılan katma değer” ölçütüne göre ölçmek ve bu ölçüte göre bölge
KOSİ'leri arasında sektörel karşılaştırmalar yapmaktır.
Çalışan başına yaratılan katma değer; her bir bölge KOSİ'nde yaratılan katma değerin
çalışan sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanmış; araştırmamızın verileri –genel olarakKOSGEB, DPT ve DİE yayınlarından sağlanmıştır.
Araştırmamızın ilk sonuçları, hem her bir işletme hem de sektörel bazda bölge KOSİ'leri
arasında ciddi katma değer farklılıkları olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmeleri, Katma Değer, Finansal
Performans.
YARARLANILAN BAZI KAYNAKLAR
Aydemir, A. R. (2000). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Taşımacılığın Tedarik Zinciri
Yönetimindeki Rolü ve Gebze Civarında bir Uygulama, Basılmamış yüksek lisans Tezi, GYTE
sosyal bilimler enstitüsü.
Ban, Ü. (1999). İç Anadolu Bölgesinde İmalat Sanayinde Faaliyette Bulunan Küçük ve Orta
Ölçekli İşletmelerin Sorunlarına Finansal Açıdan Bir Yaklaşım, MÖDAV, Muhasebe Öğretim
Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı Dergisi, Cilt 1, Sayı:3, ss.131-150.
TOBB. (1996). Türkiye Ekonomisinde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler.
Müftüoğlu, T. (1993). Türkiye'de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler: Sorunlar-Öneriler, Desen
Ofset A. Ş., 3. Baskı, Ankara.
Canbaş, S. (1989). Küçük ve Orta Sanayi İşletmelerinin Finansal Sorunları ve Türkiye'de ve
Avrupa'da Küçük ve Orta Boy Sanayi İşletmelerine Sağlanan Finansal Destekler, 3.Ulusal
İşletmecilik Kongresi, Kapadokya Ardık.
Özgökçe, H.(1999) . Türkiye'de KOBİ'lerin Genel Durumu ve KOSGEB, Yenilik, GYTE
yayınları, No: 5, Gebze.
Erkan, M. (1990). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Finansman Sorunu ve Dış Kaynaklı
Krediler, Afyon İ.İ.B.F yayınları, No:7. Afyon.
Koçak , S., Başmanav, S. (1997). İç Anadolu Bölgesinde Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi
İşletmeleri Profili, KOSGEB yayınları, Göstergeler Dizisi, 2, Ankara.
Karadal, H., Savaş, O. (2001). KOBİ'lerin Uluslar arası Pazarlarda Rekabet Güçleri ve Sorunları
Üzerine Bir Araştırma, 6. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiriler Kitabı, Erzurum.