buyoloji-satınalma çılgınlığı bilimi - subliminal mesajlar asıl nerde gizli
Transkript
buyoloji-satınalma çılgınlığı bilimi - subliminal mesajlar asıl nerde gizli
BUYOLOJİ-SATINALMA ÇILGINLIĞI BİLİMİ - SUBLİMİNAL MESAJLAR ASIL NERDE GİZLİ Yemek zorunlu bir ihtiyaçtır ama etin pırasaya tercih edilmesi öğrenilmiş bir davranıştır. Su ihtiyacı zorunludur ama coca-cola, bira veya meyve suyu ile susuzluğu giderme tavrı öğrenilmiş tip davranışa girer. Su içme şeklindeki çözüm susama problemini giderirken alkol içme şeklindeki çözüm sadece semptomu (su içme isteğini) ortadan kaldırır. Zaten FMRI çalışmalarında da beyne verilen görüntü ile aynı görüntüyü hayal etmesi istenen kişilerde beynin aynı bölgelerinin aktif hale geldiği saptanmıştır. (J.R.Palmatier,P.H.Bornstein; Effects of subliminal stimulation of symbiotic merging fantasies on behavioral treatment of smokers) Buyoloji isimli kitabın(Buyology: Truth and Lies About Why We Buy) yazarı Martin Lindstrom bir market çalışması için Warwick Univercity Neurosense Bölümünden Dr Gemma Colvert,Prof.Dr R.Silberstein öncülüğünde SİGARA KUTU LARI üzerindeki resimlerin etkisini Fmrı ile araştırmasını ister. Araştırma sonucu bu resimlerin içerdiği yüksek ölüm çağrışımı nedeni ile aksi etki yaparak güçlü bir subliminal baskı yaratarak NUCLEUS ACCUMBUS’u uyardığını ortaya çıkarmıştır. NUCLEUS ACCUMBUS beynin bir nevi arzu noktasıdır.Vücut bağımlılık yaratan bir şeyi(alkol,kumar,nikotin, sex,tırnak yeme isteği,uyuşturucu,bilgisayar oyunları,telefonla konuşma isteği gibi) istediğinde çalışan uzman nöronlar içerir.Sözkonusu bölgenin uyarılmasının tam mekanizması bilinmemekle birlikte uyarılma dozununun her defasında bir kademe daha yukarı tırmandığı saptanmış durumda; yani bu bölgede işler hiç iyiye gitmiyor. Cortex bu arzulara bir dereceye dek cevap veriyor veya karşı koyuyor.Cortexin devre dışı olduğu durumda ise beyin tamamen NA’nın emrine giriyor.Özellikle subliminal mesajlar Amigdala ve NA’nın uyarılması yolu ile buna yol açıyor. Hatırlama ve bilginin geri getirilmesi için geçmişte alınan bilinç-altı mesajın hafızadaki bağlantılarının(yani Sinapsların) fazla olması gerekir.Bu durum ancak her insanda yer alan,insan soyunun ortak hafızasındaki temel duygular düzleminde mümkün olur.(DOĞUM,ÖLÜM,SEKS,KORKU,AÇLIK VB. ) Yani temel beyin programı ile gelen herhangi bir uyarı arasında bir rezonans olabilmesi için her insanın geçmiş yaşantısı farklı ve tıpkı parmak izi gibi tek ve eşsiz olduğu için mesaj yerini ancak her insanda ortak olan TEMEL ARKETİPLER kanalı ile bulabilmektedir.Acımasız piyasa kurtları da bunu tepe tepe kullanmaktadır. Form of neural or Type of reinforcer(Güçlendirici kaynakları) Sources behavioral plasticity (Nöral ve davranışsal Opiates esneklik) Psycho- High fat or Sexual Physical Environmental stimulants sugar food reward exercise enrichment Fizyolojik Yüksek yag Cinsel stimulan ve şeker faaliyet uyuşturucu (aerobic) Fiziksel Çevresel zenginlik eksersiz ΔFosB expression in ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ [4] nucleus accumbens D1type MSNs Behavioral plasticity davranışsal esneklik Escalation of intake Yes Evet Yes Yes Yes Not Yes [4] Alım yükselişi Psychostimulant cross-sensitization Yes Attenuated Attenuated [4] ↓ [4] applicable zayıf Psikostimulanların uygulanamaz çapraz hassasiyete girmesi Psychostimulant self-administration Psikostimulanların özyönetimi ↑ ↑ ↓ ↓ Psychostimulant ↑ ↑ ↑ ↑ ↓ ↑ ↓ ↑ [4] ↓ ↓ [4] ↓ ↓ [4] conditioned place preference Stimulanların koşullu yer tercihi Reinstatement of drugseeking behavior İlaç arayışı davranışına geri dönme nörokimyasal esneklik Neurochemical plasticity ↓ ↓ ↓ No Yes No Altered striatal ↓DRD2, ↑DRD1, ↑DRD1, dopamine signaling ↑DRD3 ↓DRD2, ↓DRD2, ↑DRD3 ↑DRD3 CREB phosphorylation in the nucleus accumbens CREB fosforilizasyonu Sensitized dopamine Yes [4] response in the nucleus accumbens Dopamin duyarlılığı ↑DRD2 ↑DRD2 [4] No change No change [4] Beynin bazal ganglionlarından nucleus caudatus, nucleus lentiformis ve bunları birbirinden ayıran capsula internadan oluşan, transversal kesitlerde çizgili görülen telencephalonun bir bölümünün dopamine duyarlı hale gelmesi Altered striatal opioid ↑μ-opioid ↑μ-opioid ↑μ-opioid ↑μ-opioid signaling receptors receptors receptors receptors Beynin bazal ↑κ-opioid ganglionlarından nucleus receptors caudatus, nucleus lentiformis ve bunları birbirinden ayıran capsula internadan oluşan, transversal kesitlerde çizgili görülen telencephalonun bir bölümünün uyuşturuculara duyarlılığı Changes in ↑dynorphin ↑dynorphin ↓enkephalin ↑dynorphin ↑dynorphin [4] striatal opioid peptides Striatal bölümün peptitlere duyarlılığı Mesocorticolimbic synaptic plasticity Number of dendrites in ↓ ↑ ↑ [4] ↓ ↑ ↑ [4] the nucleus accumbens Dendrit sayısı Dendritic spine density in the nucleus accumbens Dendritik açısal momentum yoğunluğu