Çocukların Yaratıcılık Becerilerini Geliştirebilme

ÖZEL EKİN KOLEJİ
“Bilgi Toplumunun Okulu”
ÖZEL EKİN KOLEJİ P.D.R.H. servisinin ayda bir yayınlanan süreli yayınıdır. Yıl: 4 Sayı: 31. Mayıs. 2006
ÇOCUKLARIN YARATICIIK
BECERİLERİNİ GELİŞTİREBİLME
“ Bundan yirmi yıl sonra yapmadığınız şeylerden dolayı, yaptıklarınızdan daha
fazla pişman olacaksınız. Öyleyse demir alın ve güvenli limanlardan çıkın, rüzgarları
arkanıza alın, araştırın, hayal edin ve keşfedin.”
M. Twain
YAYIN KÜNYESİ
BAŞARILAMAZ OLAN…
PDR YAYINLARI
1
Biri bunun başarılamayacağını söyledi, ama o, gülerek
yanıt verdi: “ Belki başarılamaz”, ama deneyene
kadar başarılamayacağını kabul etmeyecekti.
Böylece yüzündeki gülümsemeyle işe koyuldu.
Kafasına koyarsa yapardı biliyordu.
Başarılamayacak şeylerle uğraşırken şarkılar söyledi
ve başardı.
Biri alay etti; “ Ha ha bunu asla başaramayacaksın;
en azından şimdiye kadar kimse başaramadı.”
Ama o ceketini ve şapkasını çıkardı.
İlk gördüğümüz şey, hiç tereddüt etmeden, yüzündeki
gülümsemeyle kollarını sıvamasıydı.
Başarılamayacak olan şeyle uğraşırken şarkılar söyledi
ve başardı.
Sana başaramayacağını söyleyecek binlerce insan
olacak.
Seni yutmayı bekleyen tehlikeleri,
sana birer birer gösterecek binlerce insan var.
Ama yüzündeki gülümsemeyle,
ceketini çıkar ve yola koyul.
“ Başarılamayan” şeyle uğraşırken şarkılar söyle
sonunda başardığını göreceksin
Genel
Koordinatör
Behçet YAVUZ
Bilim Kurulu
Yavuz GÜNEŞ
Rezan TURHAN
Düzelti
Gülay ÖKTEM
Aylin KAMA
Dizgi-Tasarım
Murat ÖZKAN
Baskı
Habibe
AYDOĞMUŞ
Özel
Ekin
İlköğretim Okulu
İZMİR
Tel:02328447475
Fax:02328447484
www.ekin.k12.tr
[email protected]
©İzinsiz
kullanılamaz,
kaynak
gösterilerek
alıntı yapılabilir.
EDGAR GUEST
Sevgili velilerimiz;
Yaratıcılı becerisi; yani aklı büyütmek, beceriyi büyütmek ve bunu her durumda hep yapıyor
olmak. Bu sayımızda yaratıcı insanın özelliklerinden ve bu özelliği kazanabilmesi için biz
yetişkinlerin hangi tutum içinde olmamız gerektiğinden söz edeceğiz
B. Franklin diyor ki “ Yeteneklerini saklama, onlar kullanmak içindir. Güneş saati gölgede ne işe
yarar.”
Biz de diyoruz ki, bir konuda düşünce üretemezsek başkalarının düşüncelerini kopyalamak
zorunda kalırız.
EMPATİ adına
İÇERİK
•
•
•
•
•
•
Yaratıcılık
Yaratıcı tutum ve davranışların özellikleri
Yaratıcı düşünme becerisi geliştirmek
Oyuncaklar ve yaratıcılık
Yaratıcı olmanın engelleri
Sonuç
İLGİLİ KAVRAMLAR
Yaratıcılık: Mevcut kavramların aralarındaki ilişkilerden yeni kavramlar veya ilişkiler üretmek.
Yetenek: Bir kimsenin bir şeyi anlama ya da yapabilme niteliği, kabiliyet
Beceri: Elinden iş gelme durumu, ustalık.
Merak: Bir şeyi anlamak ya da öğrenmek için duyulan istek.
İlgi:
Belirli bir olay ya da etkinliğe yakınlık duyma, ondan hoşlanma ve ona öncelik tanıma.
Deha: İnsan zekâsının, insan kişiliğinin erişebileceği en yüksek kerte, dahilik.
YARATICILIK
Bu sayımızın konusu çocuklarda yaratıcılık becerisi veya yaratıcılık yeteneği
geliştirebilmesidir. Yaratıcılık çoğunlukla şu soruyu beraberinde getirir. Yaratıcılık doğuştan
getirdiğimiz bir yeterlilik midir, yoksa sonradan kazanılıp geliştirilebilir mi?
Dereceleri farklı olmakla birlikte merak insanın doğuştan getirdiği bir özelliktir. 1,5 – 6 yaş arası
çocuk, özerk ve girişimci bir büyüme gösterir. Eğer bu dönem de gelişim yolunda gidiyorsa, çocuk
aynı zaman da merak ve sorgulama ile yaratıcı olabilmenin temellerini de atabilir. Bize düşen onun
öğrenme merakını önce geriletmemek sonrada hazırlanan programlarla geliştirmektir
Yukarıda da belirttiğimiz gibi tüm bireyler yaratıcı düşünce ve hareketlere yatkındır olarak
doğarlar. Hatta zekâ geriliği ve öğrenme zorluğu olan çocuklarda bile yaratıcı düşünce gelişebilir. Bu
yetenek sadece bazı kişilere özgü değildir. Genel olarak, zekâ ve yaratıcılık arasında pozitif bir
bağlantı vardır ama bu, her zekâsı olan yaratıcı olur anlamına gelmez. Fakat yaratıcılığı yüksek olan
insanlar ortalama zekânın üzerinde olurlar.
Bazı görüşler ise yaratıcılığın zekâ düzeyinden çok duygusal ve kişisel özelliklere bağlı olduğu
doğrultusundadır.
Bir başka görüşte okul notu ile yaratıcılığın arasında doğru bir bağlantının olmadığı ile ilgili. Yine
bu görüşe sahip olanlar; çoğunlukla akademik başarının farklı düşünmekten çok benzer düşünceler
üzerine kurulu olmasından kaynaklandığı düşüncesindedirler. Bir başka deyişle okul başarısı yaratıcı
düşünceye sahip olmaktan çok “ doğru cevap vermekle” ile ilişkilendirilmektedir. Bizim görüşümüze
göre de çocuk karnesine yansıyandan çok daha fazlası olabilir.
Aşağıda Kirschenbaum’ın Yaratıcı Davranış Araştırmasından aldığımız bir dizi sorular listesi
bulacaksınız. Çocuğunuzu tanımak için yararlı olacağını düşünüyoruz.
• Ellerini kullanarak sözlü öyküler anlatıyor mu?
• Bir problemin veya karşılaştığı bir sorunun pek çok çözümünü düşünüyor mu?
• Esnek düşünceli mi?
• Genelde çok soru sorar mı?
• Projelerine ve yaptığı şeylere düşüncelerini katar mı?
• Karmaşık konulardan söz etmekten hoşlanır mı?
• Mevcut koşulları ve yetki sahibi kişileri sorgular mı?
• Öğrenme hevesi ve merakı var mı?
• Genellikle özgüvenli bir tutum sergiler mi?
• Yeni düşüncelere ulaşmayı sever mi?
• Mizahı kullanma becerisi var mı?
• Resmin genelini görürken detayları da gözden kaçırmaz mı?
• Bir engel veya hata onun çabasını yoğunlaştırmasına neden olur mu?
•
•
Serüvenden hoşlanır mı?
Uyumlu ve edilgin kalmaktan hoşlanmaz mı?
Kısaca yukarıda sıraladığımız özelliklerin bir kaçına sahip olan çocuk; “başka” düşünebilen
“ başka düşünceleri ve durumları” oluşturabilen “hayal edebilen”, “farklıyı” oluşturabilmek için
çabalayan çocuktur. Onu tanımanıza yardımcı olan bu soruların yanıtları, onu yönlendirmenizde de
yardımcı olabilir.
Gelişme, değişme, yenilik önce bir ihtiyaçtan doğar. Fark edilen ihtiyaç; insanı bunu
karşılamak için harekete geçirir. Araştıran, seçenekleri gözden geçiren, yeni bilgiler toplayan insan
yaratıcılık sürecini başlatmış demektir.
Aşağıda “ YARATICI TUTUM VE DAVRANIŞLARIN ÖZELLİLLERİ” BÖLÜMÜNDE
Ramazan Yıldırım’ın “ Yaratıcılık ve Yenilik adlı kitabında yaptığımız özeti sunuyoruz.
YARATICI TUTUM VE DAVRANIŞLARIN ÖZELLİKLERİ
Birbiriyle ilgili olmakla birlikte yaratıcı tutum ve davranışları şu başlıklar altında inceleyeceğiz.
1. Farklı Olabilmeyi Göze Alabilmek
2. Yargılamayı geciktirebilmek
3. Esnek düşünebilmek
4. Çabuk düşünebilmek
5. Kavram oluşturabilmek
6. Kavramları ilişkilendirebilmek
7. Hayal gücü
8. Konuya odaklanabilmek
1.Farklı olabilmeyi göze alabilmek; Yaratıcılık, yenilik ve farklılık demektir. Bunu göze
alabilmek her zaman kolay değildir. Riskleri de içerebilen yenilik ve farklılıklarla baş edebilmek için özgüvene
sahip olmak gerekir. Çünkü çoğu zaman yenilikler ve farklılıklar çevreden tepki alırlar. Buna birde iç engeller
eklenirse; yaratıcı yeteneklerimiz olsa bile bunları geliştiremez ve kullanamayız. Olağandır ki bu tutum
çevrenin insanı “ umursamaz” , “ aykırı” , “ uyumsuz” gibi değerlerle adlandırmasına neden olabilir. Ancak
kararlı tutum bu algının yerine başka olumlu değerlerin geçmesini sağlayabilir.
Farklı olabilmenin bir başka engeli de mükemmeliyetçi tutum veya yenilgi kaygısıyla davranarak
çaba göstermemek olabilir. Yüksek beklentiler uzun bir yolculuk olan yaratıcılık çabasını engelleyebilir. Buna
katlanamayan insanlar mükemmelliği çok istedikleri halde, asla ona ulaşamazlar.
2. Yargılamayı Geciktirebilmek; Yaratıcı insanın en önemli özelliklerinden birisi, düşünceleri
yargılamadan, değerlendirmeden veya sonuçlandırmadan önce akılda tutma bekletme becerisidir. Mantığın
daha çalışma bitmeden devreye girmesi yaratıcılığı engelleyebilir. Yani yaratıcı düşünceyi oluştururken
mantığı ikinci sırada tutabilmek gerekir. Yeni düşüncelere yargılamadan, değerlendirmeden önce biriktirmek,
sonuç almadan bekletmektir. Böylece yeni düşünceler, daha önceki bilgilerimizin baskısında, önyargısından
kurtulabilir. Burada zamanlama çok önemlidir. Düşünce olgunlaşmadan yapılan değerlendirme istenilen
sonucun alınmasını engelleyebilir. Yaratıcı düşüncenin en önemli özelliği sonucun, her zaman önceden tahmin
edilemeyeceğidir. Çoğunlukla şu tutumlar yargılama yapmamızı sağlayabilir.
• Doğru/ yanlış mantığı ile hareket etmek
• Belirsizliğe tahammül edememek
• Karmaşaya tahammül edememek
• Çabuk başarma isteğini engelleyememek
A. Esnek düşünebilmek; Yaratıcılık, olaylar ve kavramlar arasında yeni ilişkilerin kurulması
demektir. Yaratıcı insanlar düşünce ve inançlarında daha esnektir. Önceden belirlenmiş, kabul edilmiş veya
bilinen ilişkiler yeni düşüncelere yol açmaz. Bu nedenle bu sınırların dışına çıkabildiğimiz ölçüde yaratıcı
olabiliriz. Düşünce ve inançları katı olan insanlar bunu başaramadıkları için yaratıcı olamazlar.
Esnek düşünebilmek; yeni koşullara uyum sağlayabilmek, başka seçenekler bulabilmek ve daha önceki
olaylar ve kavramlar arasındaki ilişkileri kırabilmek, çıkarılan sonuçlardan vazgeçebilmek veya bunları
yenileri ile değiştirebilmek için önemlidir. Esnek düşünebilmek ile yaratıcılık tanımları arasında ki benzerlik
oldukça fazladır.
• Kalıpların dışına çıkabilmek
• Değişik açılardan bakabilmek
• Değişik yöntem ve araçları kullanabilmek
• Sezgileri de kullanmak
• Mizah
4. Çabuk düşünebilmek; ( Spontanlık ) Hızlı düşünebilmek yaratıcılığın vazgeçilmez
özelliklerindendir. Çabuk düşünerek; daha çok düşünceye sahip olma, Düşüncenin hızlı akışı mantıksal
baskıyı veya mantığa takılıp kalmayı önleyebilir, konuya odaklanmayı ve dağılmayı önler. Çabuk
düşünebilmenin yaratıcılığa üç olumlu etki sağlar.
• Daha çok düşünceye ulaşılabilir.
• Mantıksal düşüncenin baskısı azalabilir.
• Üzerinde çalışılan konuya odaklanmayı ve dağınık düşünceyi engelleyebilir.
5. Kavram oluşturabilmek; Düşünmek çeşitli kavram ve sembolleri birbiriyle ilişkilendirmek,
yaratıcılık ise bu ilişkilerden farklı sonuçlar elde etmektir. Bunun için dil becerisini geliştirmek gerekir.
Ayrıca eylemler ve zihinde görsel düşünceler oluşturmak da önemlidir ( ayrıntılı bilgi için bkz. Ramazan
Yıldırım, Yaratıcılık ve Yenilik kitabı s: 70-87)
6. Kavramları ilişkilendirmek. Ne kadar yaratıcı olduğumuz kavramlar arasında kurduğumuz
“yeni“ ilişkilerin “çeşitliliğine” bağlıdır. Bu konu ile ilgili olarak; beynimizin kavramları nasıl
ilişkilendirdiği, benzerlikler ve zıtlıklar ve zaman, mekan boyutlarındaki sürekliliği de incelemek. Gerekir.
7. Hayal gücü
Genelde iki tür hayal kurarız. Birinci, günlük yaşamın “gerçeklerinden” kaçmaya yarayan hayallerdir.
Gerçek yaşamda arzu edip ulaşamadığımız başarı, ün, konum veya çevreye hayallerimizde ulaşmaya
çalışırız.
İkinci grupta ise gerçekten kaçmak değil, tam tersine gerçeği daha kolay anlayabilmek için kurduğumuz
hayaller yer alır. Bir işe başlar önemli bir karar alır veya geleceğimizi planlarken ortaya çıkabilecek
olasılıkları zihnimizde canlandırır, coşkulanır veya kaygılanırız. Benzer şekilde okuduğumuz veya işittiğimiz
olayları zihnimizde yeniden yaratırız. Bu kavram yerine son zamanlarda “düşlemek” sözcüğü kullanılıyor.
Buna “zihinde canlandırabilmek” de diyebiliriz.
8. Konuya odaklanabilmek; Yaratıcı düşünce kendiliğinden oluşmaz.Bilim ve sanat alanlarında
büyük başarı kazanan kişilerin enerjilerinin büyük bölümünü uğraştığı konuya harcadıkları görülür
Üzerine yoğunlaşırsak okuduğumuz, duyduğumuz veya gördüğümüz birçok şeyi uğraştığımız konuyla
ilişkilendirebilir, yeni çağrışımlar yapabiliriz. Bu tutumu “nereye baksa aynı şeyi görmek” şeklinde
özetleyebiliriz. Böylece yeni ilişkiler ve benzetmeler bulmamız kolaylaşır.
Konuya odaklanabilmek için;
• Önce konu hakkın bilgi sahibi olmak,
• Konunun sınırlarını doğru çizme,.
• İlgi ve çocuksu merakı ayakta tutm,.
• Öz disiplinli olma,.
• Yaratıcılık için gerekli olan gerilimi yakalama,.
• Yeniyi yakalamak gerekir,
YARATICI DÜŞÜNME BECERİSİ GELİŞTİRMEK
OLGUNLAŞMAMIŞ NÖRON
OLGUNLAŞMIŞ NÖRON
Düşünme beynimizin yaptığı bir etkinliktir. Bu nedenle önce beynimizin yapısına bir bakmak
gerekir. Aşağıdaki şekilleri zaman zaman sizlerle bu sayfalarda paylaşıyorum. Öğrenme ve sorun
çözme ile ilgili sayılarımızdan hatırlayabilirsiniz. Öğrenmek, sorun çözme becerilerine sahip olmak
beynimizi geliştiren çalışmalardır. Konuyu biraz daha açarsak, algılamak, kavramak, gözlem
yapmak, bellekte saklama becerilerini geliştirmek, sonuçlar çıkarmak, yorumlamak, yeni
düşünceler üretmek hem beynimizin daha etkin olmasını hem de yaratıcı düşünme becerilerini
geliştirir.
Beyin bu işlemleri yaparken, 100 milyonlarca kullanılmaya hazır nöronları olgunlaştırarak
sınapslara dönüştürür. Snapsların çokluğu öğrenme becerilerinin gelişmesinde, öğrenmenin
gerçekleşmesinde etkili olurlar. Kullanılmayan nöronlar etkisizleşirken kullanılan snapslar gelişip
etkin duruma geçerler. Bazı bilim adamlarına göre de beynin öğrenme ile ilgili bu alt yapısının 12
yaşına kadar tamamlanması gerekiyor.
Yaratıcılığın bu fizyolojik yapısını yanında bir de duygusal yapısı vardır. Yenilikleri, farklıları
yaratmayı istemek, yapabilirim duygusunu yaşamak ve artık bunu yaşam biçimine dönüştürmek
için duygu olarak hazır olmak önemlidir. Bu da çocuğa kazandırılan “yapabilirim “ duygusu ile
gerçekleşebilir. Bilim adamları yaratıcılığın insanlara olağan olarak dağıtılmış bir özellik, bir
yetenek duygusal bir süreç ve sonuçta oluşturulan bir süreç olarak değerlendiriyorlar.
Ayrıca yaratıcılık:
Bilgiye ulaşma becerilerini bilme; Bilgiyi arama merakı, hevesi çocuklarda geliştirilmesi
gereken bir konudur. (Bu konuyu daha önceki sayımızda ele almıştık. Sayı: 25 ) Bilgiye ulaşma
yolculuğunda ilgiyi, merakı sürdürebilme ve sonuçları değerlendirme, yorumlama ile yaratıcılık
becerilerinin gelişimi arasında ki var olan heyecanlarını geliştirmek biz yetişkinlerin önemli eğitimci
görevleri arasında olmalıdır.
Bunun için;
• Ona düşüncelerinin değerli olduğunu hissettirmeyi, düşüncelerine saygı duymakla
öğretmek,
• Katı bir tutum yerine olabilirlilik, esneklik gibi tutumlar içinde olarak model olmak.
• Başkalarının düşüncelerine başvurmak, farklı pencerelere ulaşma isteği içinde olmasını
öğretebilmek.
Gibi konular için çocuğa davranışlar ve tutumlar kazandırmak gerekmektedir.
Seçenekli düşünme; Seçenekli düşünme aynı zamanda sorun çözme becerisi ile de ilgili bir
konudur. Çocuklara, küçük yaşlarda kendi yaşadıkları soruları çözme fırsatı vererek seçenekli
düşünme ve sonuçta da yaratıcı düşünebilmeleri için ortam hazırlamış oluruz.
Açıklık, şeffaflık; Bilginin evrenselliği ve bizim duygularımızdan bağımsız olarak varlığı
çocuklara küçük yaşlarda öğretilebilir.
YARATICILIĞIN ENGELLERİ
Mantıksal düşünceyi ön plana çıkarmak akılcılığı baskın bir tarz olarak seçmek, risklerden
kaçınmak yaratıcılığı önemli düzeyde etkiler. Ayrıca önyargılar veya inançlar, isteklerimiz,
beklentilerimiz, sorgulamadan değerlendirme alışkanlığı bizi hep aynı noktalara yönlendirebilir ve
diğer seçenekleri görmemizi engelleyebilir. Ayrıca eğitim sistemi, fiziksel ve sosyal ortamlarda
yaratıcılığı engelleyebilir.
Anne-babalar, zaman zaman çocuktaki yaratıcılığın ortaya çıkmasını engelleyen tutumlar
sergilerler. Bunların başlıcalar şunlardır:
• Çocuğun oyunlarına karışmak ve onları kendi düşünceleri doğrultusunda yönlendirmek,
• Çocuğun yaptığı çalışmaları eleştirmek “Doğrusu budur.” demek.
• Çocuğun hayal dünyasıyla alay etmek, onu küçümsemek,
• Çocuğun duygusunu anlamamak ve kabul edilmemiş duygusu yaşatmak,
• Çocuğu hiç yeteneği olmayan veya ilgisini çekmeyen bir yöne zorlamak, bu konuda ona
baskı yapmak.
• Çocuğu yaptıklarından dolayı sürekli eleştirmek ve onu doğrular - yanlışlar dünyasına
hapsetmek.
• Çocuğu belli kalıplara sokmaya çalışmak. “Aklın yolu birdir” mantığıyla hareket etmek, çok
senekli düşünme becerisini engellemek.
YARATICI EV ORTAMI VE EVDE ÇOCUĞUN YARATICILIĞININ GELİŞTİRİLMESİ
Yukarıda da söylediğimiz gibi yaratıcılık çocukluğun doğal özelliklerinden biridir. Evde ve
okulda yaratıcılığın teşvik edilmesi geliştirilmesi gerekir. Çünkü zamanımızda artık bilgiyi farklı
kullanan ve böylece farklı bilgilere ulaşarak farklılıklar yaratanlar başarıyı yakalayabiliyorlar. Bilgi
çağında bilgiyi yalnızca bilmek değil farklı bir şekilde kullanabilenler gelişim ve değişimi yakala
biliyorlar.
Yaratıcı öğrenme evde başlar. Çocuklar başkalarını gözlemeyi değer vermeyi ve olasılık
ilişkilerinin sınırlarını kendi ana-babalarından öğrenirler. Ev ortamı ilk ve en güçlü eğitim
kurumudur. Çocukları ile dağlara tırmanan, aynı klasiği defalarca okuyup çocukları ile tartışan anababalar çocuğun ilk öğretmenleridir.
Yaratıcılık iletişim ile başlar. Aileler yaratıcılıklarını aile içi sorunları çözmede kullanarak
yıkıcı enerjini yaratıcı enerjiye dönüştürebilirler. Yaratıcı aileler çocuklarının aileye anlamlı
katkılarda bulunmasını isterler. Ortak aile kararlarında çocuğun bakış açısının da bulunmasını
sağlarlar çocuğun sesinin olmadığı ailelerde yaratıcı ifade gelişmez.
Yalnızca sonuca odaklanmak çocukların yaratıcılığını engelleyebilir. Örneğin not veya
davranış beklentisinde olmak ve bu arada yaşananları ve gelişimi göz ardı etmek
Bireyin yaratıcı yeteneği, insanlığa yardım ve paylaşma duygusu ile birleştiği zaman
umursamazlığı ve bencilliği engelleyecektir, bu da sadece ev ortamında başarılabilir.
Dış dünyayı algılarken ses, koku, tat, ısı ve olayları, nesneleri, düşünceleri değerlendiririz.
Çocuklar özellikle küçük yaşlarda yeni durumlara ilgilidirler. Bu dönemde yetişkinlere sorular
sorabilirler. Onların öğrenme meraklarını desteklemek ve hayal güçlerinin yarattığı düşünceleri
dinlemek gerekir
Zaman içinde çocuğun yaşantılara açık olmaması, ana sınıfından üniversiteye giden tek
boyutlu ikiyüzlü duyguları egemen olduğu kendilerini ve kişilik özelliklerini öğreten dar bir kanala
dönüşmektedir.
Çocuklar için oldukça üzücü bir durum, başkaları ile oynadığı oyunu terk edip kendi
oynamak istediği oyuna gitmekten korkan çocuğun yaşamıdır.
Her zaman yasak, yanlış, kötü ve ayıp değerlendirmeleri ile karşılaşan çocuk, yaratıcı
düşünce ortamlarını hiçbir zaman keşfedemeyecektir.
Gazeteler haritalar kartlar oyun kitapları bilmeceler ve sanat etkinlikleri ile ilgili materyaller
yaratıcı çocuğu geleceğe hazırlamakta en önemli etkinliklerdir.
Oyuncaklar ve yaratıcılık Yapılan araştırmalar, çok fazla oyuncağı olan çocukların
yaratıcılıklarını yeterince kullanamadıklarını göstermektedir. Çocuk -gereğinden fazla oyuncağa
sahipse- zihnindeki ve hayallerindeki küçük dünyaya ulaşmak için hiçbir çaba harcamaz. Varsayın
ki, şu anda istediğiniz her şeye sahipsiniz. Bu durumda yapacağınız iki şey var: Birincisi
doyumsuzluk hissederek sahip olduklarınızın daha da fazlasını arzulamak; ikincisi ise sahip
olduklarınız karşısında rahatlığa kapılıp tembelleşmek. Oysa öyle bir şey olmalı ki hem sizi
ulaşmak istediklerinize motive etsin, hem de kendinizden bir şeyler katarak yenilikler yaratabilsin
ve takdir edilsin. Bu, sizin özgüveninizi geliştirmez mi? Yaratıcılığın gelişmesi emek ister.
Evinizde sanat köşesi oluşturmak. Bunun için boş bir alan ayırmak. Uygun malzemeler
bulundurmak.
Çocuklarınızın yaratıcılığını teşvik etmek amacıyla sorun niteliğinde sorular sormak ve farklı
yanıtlar üretmesini sağlamak olabilir. Bunlarla birlikte yaratıcı etkinlikler hazırlayabilirsiniz. Aşağıda
bunlardan birkaç örnek bulacaksınız.
• Şarkı bestelemek (.......... konulu şarkı. )
• Kısa öyküler yazmak ve oynamak.
• Çeşitli çizgilerden şekil oluşturma çalışması.
• Bir duygu düşünme ve bunu dansla anlatma çalışması.
• Eğer alış-veriş yaptığımız yer bir aylığına kapanırsa ne yapabiliriz? Onun hayal gücünü ve
sorun çözme becerisini destekleyin.
• Sürpriz doğum günü partileri düzenlemek
NELER YAPILABİLİR?
Eğitim, endüstri ve gelişen iş hayatı artık yaratıcı bireyler yetiştirmeye ve onları bu konuda
geliştiren programlar yapmaya yönelmiştir. Bu programlar ev hayatınızda yapacağınız küçük
oyunlarla ve geliştireceğiniz tutumlarla destekleyebilirsiniz..
Çocuklara yaratıcı düşünme öğretilebilir. Bunun için bilgiyi arama, bilgiye sahip olmanın önemi
kavratılabilir. Bilgiyi arama yolculuğunun zevkli hale getirilmesi çocukta bu konu ile ilgili olumlu
geliştirmesini sağlar. Örneğin beyin fırtınası yöntemi bir farklıyı arama, hayal etme yöntemidir.
Çocukların bu yöntemi biliyor ve kullanıyor olmaları onlara her zaman bir kolaylık sağlayacaktır.
Okulumuzda yaratıcılığı teşvik etmek ve geliştirmek amacıyla uyguladığımız programlarımız
şunlardır:
1. Proje çalışmaları.
2. Kulüp çalışmaları.
3. Yaratıcı drama konulu etkinlikler.
4. Yapılandırmacı yöntemle işlenen ünite konuları ve uygulamaları,
5. BSÇ (Ben Sorun Çözebilirim) Programı ile farklı düşünerek farklı çözümler olabileceğini
görmelerini sağladık.
TELEFONLA İLETİNİZ. İŞBİRLİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.
[email protected], [email protected], [email protected]
AYIN ÖNERİLERİ
OKUYABİLİRSİNİZ
Başarıya Giden Aile
Doğan Cüceloğlu
İZLEYEBİLİRSİNİZ
DİNLEYEBİLİRSİNİZ
KAYNAKÇA
Uzm. Dr. B. Nurdan Tekgül (2005)
Adolesan Sağlığı Pratisyen Hkm.Der. Yayını
(2003)
Çocuk ve Kişilik
Kök Yayıncılık
Öz. İlkim
Satir. Virginia
(2001)
Yeniden İnsan Olmak
Beyaz Yayınları
Dinkmeyer. D. ve
McKay Gary D.
( 1994 ) Biz Bir aileyiz
Yapı Kredi yayınları