Dumansız hava sahası, Seraceddin ÇOM

Transkript

Dumansız hava sahası, Seraceddin ÇOM
DUMANSIZ HAVA SAHASI
Dr. Seraceddin ÇOM
T.C. Sağlık Bakanlığı
Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
1
TÜTÜN KULLANIMI
• Tütün kullanımı - en önemli önlenebilir halk sağlığı sorunu
• Dünyada 15 yaş üzeri nüfusta 1.2 milyar kişi tütün kullanmakta (her üç
erişkinden biri)
• Dünyada tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle yılda 5 milyon
kişi ölmekte (günde 13.700, 6 sn’de 1 kişi)
• Ülkemizde ölümlerin %41.6’sı tütüne bağlı hastalıklara bağlı
(100 000 kişi/yıl, 274 kişi/gün, 1 kişi/5 dk)
• Ülkemizde sigaranın getirdiği mali yük yılda 30 milyar TL (~20 milyar $).
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
2
TÜTÜN KULLANIMI
• Dünya genelinde başlıca ölüm nedenlerinden sadece 3’ünde artış görülmektedir:
HIV-AIDS, şişmanlık ve sigara kullanımı.
• Trend böyle devam ederse 2020 yılında 10 milyon kişi sigaradan ölecektir.
• Eğer etkili önlemler uygulamaya konmazsa bu yüzyılda bir milyar kişi sigara
yüzünden ölecek olup ölümlerin yarısı orta yaşlarda gerçekleşecektir.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
3
TÜTÜN KULLANIM ORANLARI (TÜRKİYE)
60
50
40
30
20
10
0
1993
2004
2006
2008
2010
Kadın
13,5
19,45
16,6
15,2
13,8
Erkek
57,8
52,9
50,6
47,9
40,7
Toplam
33,6
33,79
33,4
31,2
27,1
Kaynaklar:
1993 Sağlık Bakanlığı Araştırması,
2004 Sağlık Bakanlığı Ulusal Hastalık Yükü Çalışması,
2006 Aile Araştırma Kurumu ve TÜİK Aile Yapısı Araştırması
2008 Küresel Yetişkin Tütün Araştırması (SB, TÜİK, DSÖ, CDC)
2010 Türkiye Yetişkin Tütün Araştırması (SB, TUİK, DSÖ)
Kadın
Erkek
Toplam
4
TÜRKİYEDE
TÜRKİYEDE TÜTÜN
TÜTÜN KULLANIMI
KULLANIMI (BİN
(BİN TON)
TON)
Yabancı sigara fabrikalarının kurulması
Amerikan sigaralarının ithalatı ve satışı
5727 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi
4207 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi
5
Kaynak: Tekel ve TAPDK verileri ÜLKEMİZDE TÜTÜNLE MÜCADELE
1996
Tütün Mamullerinin
Zararlarının
Önlenmesine Dair Kanun
21 Mayıs 2003
TKÇS ‘nin kabulü
2004
TKÇS TR
2006
Tütün Kontrolü Ulusal
Programı (TKUP)
2007
İl Tütün Kontrol
Kurulları
İlk yasal düzenleme 1996 yılında yapıldı ancak
yeterince takip edilmediğinden etkisi sınırlı kaldı.
Tütünle mücadelede ilk uluslararası anlaşma olan
Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi DSÖ’nün 56.
Dünya Sağlık Asamblesinde kabul edildi.
TKÇS; Sağlık Bakanımız Prof. Dr. Recep AKDAĞ
tarafından imzalanmasının ardından
TBMM’de kabul edilerek yürürlüğe girdi.
Yapılacak çalışmaların planlanması ve tütün
tüketiminin kontrol altına alınması için hazırlanan
program Başbakanlık Genelgesi ekinde yayımlandı.
TKUP’un bütünüyle uygulanması ve takibi ile
ilgili faaliyetlerin illerde yürütülebilmesi için
6
İl Tütün Kontrol Kurulları kuruldu.
ÜLKEMİZDE TÜTÜNLE MÜCADELE
2007
Daire Başkanlığı
kurulması
Çalışmaların daha etkili ve sürdürülebilir olabilmesi
amacıyla TSHGM bünyesinde Tütün ve Bağımlılık Yapıcı
Maddelerle Mücadele Daire Başkanlığı kuruldu.
2007
Eylem Planı
“Ulusal Tütün Kontrol Programı Eylem Planı” Sayın
Başbakanımızın katılımları ile kamuoyuna tanıtıldı.
03 Ocak 2008
5727 Sayılı Kanun
“Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair
Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”
3 Ocak 2008 tarihinde kabul edildi.
19 Mayıs 2008
Kanunun
Yürürlüğe Girmesi
Pasif içicileri korumak ve dumansız bir Türkiye
oluşturmak için tüm kapalı alanlara yönelik
“Dumansız Hava Sahası” kampanyası başlatıldı.
19 Temmuz 2009
Tüm Kapalı Alanların
Yasaya Dahil Olması
Türkiye’de tüm kapalı alanlar dumansız hale geldi.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
7
4207 sayılı TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN
ZARARLARININ ÖNLENMESİ ve
KONTROLÜ HAKKINDA KANUN
Amaç:
Kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve
herkesin temiz hava soluyabilmesini sağlamaktır.
Bu Kanunla ülkemiz, tütün kontrolü konusunda yasal düzenlemesi olan
sayılı ülkeler arasına girdi, hatta önderlik yapar hale geldi.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
8
M-POWER STRATEJİLERİ
MONITOR: Tütün kullanımını ve koruyucu çalışmaları TAKİP ET (TAMAM)
• Bu madde ile “Yetişkinleri ve gençleri temsil eden yakın tarihli araştırma” yapılması istenmektedir.
• 2008 yılında Küresel Yetişkin Tütün Anketi, 2003 ve 2009 yıllarında Küresel Gençlik Tütün Anketi
yapılmıştır.
•2010 yılı Aralık ayında Dünyada ilk ülke olarak Küresel Yetişkin Tütün Araştırmasının tekrarı yapılmış
olup analizler Şubat ayı içerisinde tamamlanmıştır.
PROTECT: Pasif sigara dumanı etkileniminden KORU (TAMAM)
• Bu madde ile “kamuya açık alanlarda sigara kullanımının yasaklanması” istenmektedir.
• 19 Temmuz 2009 itibarıyla 4207 sayılı Kanun yürürlüğe girmiş ve istisna kılınan birkaç mekân dışında
kamuya açık tüm kapalı alanlarda tütün ve tütün ürünü kullanımı yasaklanmıştır.
• Bu yasakların uygulanmasını takip etmek amacıyla ülke genelinde İl Tütün Kontrol Kurulları
oluşturulmuştur.
• Kurullarımız illerde geniş katılımla düzenli toplanmakta ve yapılan çalışmalar koordine edilmektedir.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
9
M-POWER STRATEJİLERİ
OFFER: Sigarayı bırakmak için UYGUN yardım öner (TAMAM)
• Bu madde ile “herkesin ücretsiz ulaşabileceği bir danışma hattı” “sigara bırakma tedavilerinin
birinci basamağa yaygınlaştırılması” ve “sigara bırakma tedavilerine ulaşılabilirliğin
kolaylaştırılması” istenmektedir.
• Sigara Bırakma Danışma Hattı çalışmaları tamamlanmış ve kullanıma açılmıştır. 171’i 5 ay içinde
yaklaşık 1 milyon kişi aramıştır.
• Akademisyenlerin katkılarıyla sigara bırakma tedavilerinde “Ulusal Rehber” niteliğinde bir kitap
hazırlanmış, tüm birinci basamak hekimlerine dağıtılmıştır.
• İllerimizde 183 olan sigara bırakma polikliniği sayısı artırılmış, 232’ye çıkarılmıştır.
• Sigara bırakma tedavisinde kullanılan ilaçların geri ödeme kapsamına alınmasına ilişkin
çalışmalarımız devam etmektedir. 250.000 kişiye Bakanlığımızca ücretsiz ilaç dağıtımı çalışmaları
başlatılmıştır.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
10
M-POWER STRATEJİLERİ
WARN: Sigaranın zararları konusunda toplumu EĞİT (EKSİK)
• Bu madde ile “sigara paketlerinin geniş yüzeylerinde %50’den fazla oranda birleşik uyarı
olması” istenmektedir.
• 1 Mayıs 2010 tarihinden itibaren sigara paketleri üzerinde birleşik uyarılar yer almaktadır.
• Mevcut resimlerin geliştirilmesi, Türk halkına daha fazla hitap eden ve caydırıcılık niteliği daha fazla
olan resimlerin yer alması için çalışmaların tekrarlanması gerektiği düşünülmektedir.
• DSÖ resimli uyarıların her iki görünür yüzde ortalama %50 olarak (çerçeve hariç) uygulanmasını
istemektedir. Ülkemizde bu oran %47,5’tir. Oran yükseltilebilirse bu kategoride de şartları yerine
getirmiş olacağız.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
11
M-POWER STRATEJİLERİ
ENFORCE: Tütün ürünlerinin reklâm, tanıtım ve sponsorluğunu
kısıtlama konusunda VAR OLAN mevzuatı güçlendir (EKSİK)
• Bu madde ile “direkt ve indirekt reklâmın yasaklanması” istenmektedir.
• 4207 sayılı Kanun gereği tütün ürünlerine yönelik her türlü reklâm, sponsorluk ve tanıtım
yasaklanmıştır.
• Bu konuda satış noktaları düzenlemeleri ile ilgili Yönetmelik çalışmaları TAPDK tarafından
tamamlanmıştır. Bu Yönetmeliğe ya da Kanuna “marka paylaşımı” ve “marka genişletilmesi”
hususunda madde eklenirse ilgili kategoride de ülke olarak şartları yerine getirmiş olacağız.
RAİSE : Tütün üzerindeki VERGİYİ arttır (TAMAM)
• Bu madde ile “tütün ürünlerindeki verginin %75’ in üzerine çıkarılması” istenmektedir.
• Maliye Bakanlığımız tarafından 1 Ocak 2010’dan itibaren tütün ürünleri üzerindeki vergi oranı %80’e
çıkarılmıştır.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
12
TOPLUMSAL SAĞDUYU HAREKETİNİN
KAZANIMLARI
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
13
EN BÜYÜK ÖDÜLÜMÜZ
%95
Yasaya gönüllü kabul ve
uyum oranı
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
14
ÖDÜLLERİMİZ
Sağlık Bakanımız
Prof. Dr. Recep AKDAĞ’a
“DSÖ Sigarayla Mücadele Ödülü"
Galatasaray Üniversitesi
“En 2008” Ödülleri
En İyi Sosyal Sorumluluk Projesi
15
Ödülü
ÖDÜLLERİMİZ
“DSÖ Genel Direktörlüğü
Küresel Sigara ile
Mücadele
2010 yılı Özel Ödülü”
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
16
ÖDÜLLERİMİZ
Farmaskop Sağlık İletişimi Yaratıcılık Ödülleri 2009 BAŞARI ÖDÜLÜ
ve
SAĞLIK BAKANLIĞI ONUR ÖDÜLÜ
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
17
ÖDÜLLERİMİZ
10. Altın Pusula Halkla İlişkiler Ödülleri
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
Büyük Ödül (2011)
18
NE DEĞİŞTİ ?
Tütün ve tütün ürünleri ile mücadelenin etkinliğini tespit etmek
amacı ile çeşitli araştırmalar yapıldı.
1) Sağlık Çalışanları Anketi
2) Bakanlığımız merkez Teşkilatı Çalışanları Anketi
3) Küresel Yetişkin Tütün Araştırması 2008
4) 81 İl LOT Kalite Araştırması
5) Kapalı Ortam Hava Kalitesi Ölçümleri (HASUDER)
6) Türkiye Yetişkin Tütün Araştırması 2010
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
19
NE DEĞİŞTİ ?
 Dumansız Hava Sahası uygulaması ile birlikte halkımızın tütün ve tütün
ürünlerinin zararları konusundaki farkındalığı arttı.
Halkımızın;
%94’ü çalışanların sigaradan korunma hakkı olduğunu,
%93,8’i devletin vatandaşlarını sigaradan koruması gerektiğini,
%94,8’i sigaranın rahatsız edici etkisi olduğunu,
%95,3’ü sigaranın doğrudan sağlığımızı tehdit ettiğini,
%86,7’si yeni yasanın genel anlamda kabul gördüğünü ve
onaylandığını düşünüyor.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
20
NE DEĞİŞTİ?
Dumansız Hava Sahası uygulaması gerek sigara içen gerekse
içmeyen vatandaşlarımızdan büyük bir destek görmüştür.
Halkımızın;
%96,1’i kamu kurumları ve banka gibi yerlerde
% 97,3’ü toplu taşıma araçlarında
%96,8’i restoranlarda
%82,1’i kahvehanelerde
%90,4’ü alışveriş merkezlerinde sigara içilmemesini
destekliyor.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
21
NE DEĞİŞTİ ?
Kapalı ortamlarda hava kalitesini değerlendirmeye yönelik ölçümlerde
Dumansız Hava Sahası uygulaması ile birlikte havadaki partikül
miktarlarında;
Kamusal alanlarda %57,1 - %97,2
Hastanelerde %75,4
Alışveriş merkezlerinde %88,7
Özel işletmelerde %77,6 - %90,3 azalma tespit edildi.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
22
NE DEĞİŞTİ ?
Dumansız Hava Sahası uygulaması ile birlikte;
2010 yılında yapılan Türkiye Yetişkin Tütün Araştırmasının
sonuçları, 2008 yılında yine TÜİK tarafından yapılan aynı
araştırmanın sonuçları ile kıyaslandığında:
Sigara kullanma sıklığı toplum genelinde %4,1 azaldı.
(Azalma; Erkeklerde: %7,2, Kadınlarda: %1,4)
2008 yılına göre yaklaşık 2 milyon 200 bin kişi sigarayı bıraktı.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
23
NE DEĞİŞTİ?
2006 yılına (%33,4) göre sigara kullananların %19’u,
2008 yılına göre %13’ü sigarayı bıraktı.
Kapalı alanlarda sigara dumanına pasif maruziyet %60
azaldı.
Kapalı ortamda çalışan yetişkinlerin %14,9’u işyerlerinde
sigara dumanından pasif olarak etkilenmektedir (2008:
%38,5).
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
24
NE DEĞİŞTİ ?
Sigara içenlerden;
Çalışanların %44’ü mesai saatleri içerisinde sigara içme
sayısını azalttı,
Yasak olmamasına rağmen evlerinde sigara içenlerin oranı
2008’ e göre %35 azaldı.
%21’lik kesim sadece balkonda sigara içmeye devam ediyor.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
25
NE DEĞİŞTİ?
19 Temmuz 2009 – 1 Temmuz 2010 arasında,
İstanbul’da Bakanlığımıza bağlı hastanelere astım krizi, üst
ve alt solunum yolu enfeksiyonu gibi 11 çeşit hastalık
nedeniyle yapılan başvurular Marmara Üniversitesi
uzmanlarınca incelendi.
Araştırma sonuçlarına göre; solunum yolu enfeksiyonu
ve astım krizi nedeniyle başvurularda %20 azalma tespit
edildi.
İlaçlardan yapılan tasarruf; İstanbul’da 12 milyon TL,
Türkiye genelinde ise 96 milyon TL'dir.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
26
SAHA DENETİMLERİ
01 OCAK – 31 ARALIK 2009
19 TEMMUZ – 31 ARALIK 2009
01 OCAK – 31 ARALIK 2010
Denetim
Sayısı
Düzenlenen
Tutanak
Sayısı
Ceza
Sayısı
Denetim
Sayısı
Düzenlenen
Tutanak
Sayısı
Ceza
Sayısı
Denetim
Sayısı
Düzenlenen
Tutanak
Sayısı
Ceza
Sayısı
Kamu
Binası
30.906
1.173
221
19.061
403
127
98.778
1.848
3.554
Özel
Hukuk
Kişilerine
Ait
İşletme
293.581
11.800
4.591
266.939
9.330
4.326
558.540
18.563
26.541
Toplu
Taşıma
Aracı
13.296
230
300
10.552
118
299
35.707
1.144
374
TOPLAM
337.783
13.203
5.112
296.552
9.851
4.752
693.025
21.555
30.469
 19 Temmuz – 31 Aralık 2008 arasında 52.083 denetim, 144 ceza
 81 İlimizde Temmuz 2009’da denetim ekibi sayısı 1571, görevli personel sayısı 4167 iken
27
Mart 2011 itibarı ile denetim ekibi sayısı 2848, bu ekiplerde görevli personel sayısı 9696’dır.
DENETİMLER
Denetim faaliyetlerinin daha etkin yürütülebilmesi için yapılan çalışmalar:
1. Kapalı alan tanımı yeniden yapılmış, açılır-kapanır sistemi olan mekanlar
kapalı alan olarak değerlendirilmiştir.
2. Denetimlerde ihtiyaç duyulan araçların temini için TAPDK tarafından
Bakanlığımıza aktarılan 10 milyon TL ve Bakanlığımız kaynaklarından 2,5
milyon TL olmak üzere toplam 12,5 milyon TL illerin hesabına aktarılmış ve
ihale işlemleri başlatılmış, bazı illerimizde araçlar hizmete girmiştir.
3. 6111 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler sonrasında Bakanlık Genelgemiz
yeniden düzenlenmiş, veri toplama işlemleri yeniden organize edilmiştir.
4. Denetimlerin elektronik ortamda takip edilmesine yönelik bilgisayar
yazılımı çalışmaları devam etmektedir.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
28
6111 SAYILI KANUN İLE GELEN
DEĞİŞİKLİKLER
• Yasakların uygulanması ve tedbirlerin alınması ile ilgili yükümlülüklerini
yerine getirmeyen işletme sorumluları, denetimi yapan yetkililer
tarafından yazılı olarak uyarılır.
• Uyarıya rağmen verilen sürede yükümlülüklerini yerine getirmeyenler,
Mahalli Mülki Amir (Vali ya da Kaymakam) tarafından 2011 mali yılı için
1000 TL’den 5000 TL’ ye kadar idarî para cezası ile cezalandırılır.
• Daha önce belediye encümenince işletmelere verilen uyarılar geçerli
olup bu işletmeler ihlal tekrarında uyarılmayacak, gerekli idari para cezası
uygulanacaktır.
• İhlalin tekrarı durumunda idari para cezası bir kat artırılarak uygulanır.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
29
6111 SAYILI KANUN İLE GELEN
DEĞİŞİKLİKLER
• Tütün ürünlerine benzeyecek veya markasını çağrıştıracak şekilde
sakız, şeker, çerez, oyuncak, kıyafet, takı, aksesuar ve benzeri
ürünler üretilemez, dağıtılamaz ve satılamaz.
• Bunları üreten, dağıtan ve satanlar Mahalli Mülki Amir (Vali veya
Kaymakam) tarafından 24.607 TL’den 123.036 TL’ye kadar (2011
mali yılı için) idarî para cezası ile cezalandırılır.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
30
SİGARA TÜKETİMİ
YILLAR
2000
NÜFUS
SİGARA TÜKETİMİ
SİGARA TÜKETİMİ
(milyon adet)
(Kişi başına, adet)
111.710
67.844.903
70.586.256
1.646
107.455
2007
SİGARA SATIŞ RAKAMLARI
2008
2009
2010
71.517.100
72.561.312
72.561.312
1.522
107.859
1.508
107.550
1.482
93.380
1.286
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
31
2005 – 2010 SİGARA SATIŞ RAKAMLARI KARŞILAŞTIRMASI (milyon adet)
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
20.009
1. Çeyrek
25.225
23.638
24.208
24.330
25.585
20.426
2. Çeyrek
28.479
28.437
26.886
27.778
29.529
24.711
3. Çeyrek
29.069
28.883
28.821
28.608
25.707
24.236
4. Çeyrek
23.944
26.950
27.540
27.143
26.729
24.007
TOPLAM
106.717
107.908
107.455
107.859
107.550
93.380
 19 Temmuz 2009’da yürürlüğe giren Kanun sonrasında, Türkiye’de son onbeş yılın en
düşük sigara tüketimi gerçekleşti.
2010 yılında;
 2008 yılına göre 724 milyon paket, 2009 yılına göre 678 milyon paket daha az sigara
içildi.
 Satışlar 2010 yılında, 2009’a göre %15 azaldı.
 Bu verilere göre vatandaşlar sigaraya, 2008 yılında göre 3,73 milyar TL, 2009 yılında
göre 3,65 milyar TL daha az para harcamış oldu.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
32
SİGARA BIRAKMA FAALİYETLERİ
• İllerimizde faaliyet gösteren sigara bırakma polikliniklerinin sayısı
232’ ye yükseltildi.
• Birinci basamakta görevli tüm hekimlere Bakanlığımızca hazırlanan
“Tütün Bağımlılığı ile Mücadele El Kitabı” dağıtıldı.
• Bakanlığımızca sigara bırakma tedavilerinde kullanılan ilaçlardan
satın alınarak sigara bırakma polikliniklerinde endikasyon konulan
bağımlılara ücretsiz olarak verilmektedir.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
33
SİGARA BIRAKMA FAALİYETLERİ
ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı
27 Ekim 2010 tarihi itibarıyla 15 operatör ile 3 vardiya halinde 24
saat esaslı olarak faaliyete geçti.
Operatör sayısı Ocak 2011’de 45’e,
Şubat 2011’de 120’ye, Nisan 2011’de 200’e çıkarıldı.
Sigara Bırakma Danışma hattı 90 hat kapasitesindedir.
Nisan ayı sonuna kadar toplam 1.039.569 çağrı gelmiştir,
Günlük ortalama çağrı sayısı 7000’dir.
Çağrıların ortalama bekleme süresi 0,4 dakika ( 25 sn),
Ortalama çağrı başına konuşma süresi 2,5 dakikadır.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
34
TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMALARININ
İKRAM SEKTÖRÜ İŞLETMELERİNE
EKONOMİK ETKİSİ
• 4207 sayılı Kanun hükümlerinin yürürlüğe girmesinden sonra
bazı işyeri sahipleri müşteri kaybedecekleri, zarar edecekleri,
iflas edecekleri şeklinde açıklamalar yaptılar.
Ancak ekonomik veriler bu açıklamaları desteklememektedir.
• Tütün kontrolüne ilişkin düzenlemelerin uygulamaya
girmesinden sonra, özellikle ikram sektörü işletmelerinin
sayısında ve kârlılığında artış olduğu gözlendi.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
35
TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMALARININ
İKRAM SEKTÖRÜ İŞLETMELERİNE
EKONOMİK ETKİSİ
Maliye Bakanlığı verilerine göre;
2008 yılı Temmuz ayında 931.531 olan ikram sektörü işletme
sayısı, 2010 yılı Aralık ayında 974,429’a yükseldi.
Yemek sektörü %6,
Alkollü içecek sektörü %20,
Alkolsüz içecek sektörü %2,
Genel olarak ikram sektörü %4 büyüdü.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
36
İKRAM SEKTÖRÜ YILLARA GÖRE AÇILAN İŞLETME SAYILARI
2005
2006
2007
2008
2009
Yemek sektörü
25.282
24.495
25.970
27.414
32.993
Alkollü içecek
sektörü
1.716
1.552
1.378
1.425
1.590
Alkolsüz içecek
sektörü
31.625
27.879
26.642
26.859
30.747
TOPLAM
58.623
53.926
53.990
55.698
65.330
İKRAM SEKTÖRÜ YILLARA GÖRE KAPANAN İŞLETME SAYILARI
2005
2006
2007
2008
2009
Yemek sektörü
21.686
21.059
21.267
22.834
19.408
Alkollü içecek
sektörü
1.610
1.493
1.261
1.217
760
Alkolsüz içecek
sektörü
30.705
30.915
26.046
25.353
19.809
TOPLAM
54.001
53.467
48.574
49.404
39.977
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
37
EKONOMİK ETKİLER
•
2010 yılı toplamında ikram sektöründe 38.274 işletme kapanmış buna
mukabil 57.624 işletme açılmıştır.
Buna göre 2010 yılında;
Yemek sektöründeki işletme sayısı 11.314 ,
Alkollü içki servisi olan işletme sayısı 4.498 ,
Alkolsüz içecekli işletme sayısı 3.538,
Toplamda ikram sektöründeki işletme sayısı 19.350 artmıştır.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
38
EKONOMİK ETKİLER
• Bu işletmelerde çalışan personel sayısı Ağustos 2008’de 584.082 iken,
Ağustos 2010’da 714.279 oldu.
• TÜİK’in “Dönemler İtibariyle GSYH” verilerine göre;
2009 yılının üçüncü çeyreğinde Türkiye’nin GSYİH’sı %3,3 azalırken otel,
restoran ve kahvehanelerin de içinde bulunduğu ikram sektöründe
%5,2’lik gelir artışı oldu.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
39
EKONOMİK ETKİLER
İkram sektörü işletmelerinin KDV matrahları, 2008 yılı Ağustos – Kasım
dönemine göre 2010 yılının aynı döneminde %41 artmıştır.
2009 yılının aynı döneminde KDV matrahındaki artış oranı:
Yemek sektöründe %13,
Alkolsüz içecek servisi yapan işletmelerde %10
2010 yılının aynı döneminde KDV matrahındaki artış:
Yemek sektöründe %44,
Alkollü içecek servisi yapan işletmelerde ise 5 kat olarak
gerçekleşmiştir.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
40
YARGI DESTEĞİ
• Tütün kontrol çalışmalarının işletmelere zarar ettirdiği gerekçesiyle İzmir
Kahveciler Odası tarafından İPTAL istemiyle açılan davada Anayasa
Mahkemesince 06.01.2011 tarihinde RET kararı verilmiştir.
Kararda özetle;
•Kahvehane gibi işletmelerin kapalı alanlarında tütün ve tütün ürünlerinin
tüketilmesinin yasaklanması suretiyle kişilerin yaşamlarını sağlıklı bir
şekilde sürdürmelerinin sağlanmasının amaçlandığı,
•Kahvehanelerin kapalı alanlarında tütün ve tütün ürünlerinin
tüketilmesinin yasaklanmasının, Devletin yükümlülüklerinin bir sonucu
olup kişilerin özel teşebbüs kurma haklarını zedeleyen bir yönünün
bulunmadığı vurgulanmıştır.
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
41
DUMANSIZ HAVA SAHASI
Sonuç olarak;
tütün kontrol çalışmalarından zarar
gören tek sektör
tütün sektörü
olmuştur!
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
42
DUMANSIZ HAVA SAHASI
http://www.globalsmokefreepartnership.org/ficheiro/report.pdf,
raporuna göre Türkiye Tütünsüz Kanunu olan 13 ülke arasında.
19 Temmuz 2009 tarihinden itibaren, Bermuda, Yeni Zelanda,
Uruguay, İngiltere ve İrlanda ile birlikte
TÜRKİYE Dünya’daki 6., Avrupa’daki 3. ülke oldu.
(tarih sıralamasına göre)
5. Sigara ve Sağlık Ulusal
Kongresi Kocaeli-2011
43

Benzer belgeler

Dumansız Hava Sahası, Dr. Hüseyin İLTER

Dumansız Hava Sahası, Dr. Hüseyin İLTER TÜTÜN KULLANIMI • Dünya genelinde başlıca ölüm nedenlerinden sadece 3’ünde artış görülmektedir: HIV‐AIDS, şişmanlık ve sigara kullanımı. • Trend böyle devam ederse 2020 yılında 10 milyon kişi siga...

Detaylı