5_BITKILER UZAYDA_TAM METIN

1
Bitkiler Uzayda
Öğretmen Notları
Bilme ve Anlama

Işık olduğunda yeşil bitkiler fotosentez yapar.

Fotosentezde ışık enerjisi bazı bitkilerde kloroplastta yer alan klorofil tarafından emilir.

Işık enerjisi karbondioksit ve suyu glikoz halindeki şekere çevirmek için kullanılır.

Oksijen son ürün olarak salınır.

Fotosentez oranı düşük sıcaklıkta, az CO2 ve ışık düzeyinde azalır.

Bitkilerin sağlıklı bir şekilde büyümesi için birtakım mineraller gerekir.

İnsan vücudunun sağlıklı kalması için dengeli bir diyete ihtiyacı vardır.

Daha aktif bir yaşam süren insanlar daha fazla karbonhidrat ve yağa ihtiyaç duyarlar.
Giriş
Bu özde öğrenciler bir üniversitenin bioastronomi bölümünde çalışan bilim insanları rolü
yüklenirler. Öğrencilerden Mars’a gönderilmek üzere olan bir uzay aracına, uzayda
mürettebatın hayatının sürdürülmesini desteklenmesi üzerine bir tasarım yarışması için ön
ürünler oluşturması istenir. Bununla birlikte öğrencilerden fotosentezin çeşitli yönlerini göz
önünde bulundurarak hangi bitkilerin en iyi şekilde uzayda yaşamı desteklemek için
yetiştirilebileceğini bulmaları istenir. Ek olarak öğrencilerden bitkilerin fotosentezin uzayda
yolculuk esnasında insan fizyolojisine uygun olarak nasıl oksijen ve besin maddesi
üretebileceğini araştırmaları istenir.
Öz rotası:
Araştırma-Sorgulama Temelli Fen Eğitimi Bağlantıları

Bilimsel fikir ve modelleri olguyu açıklamak için ve bu fikirleri yaratıcı bir biçimde
teorileri test etmek ve üretmek için geliştirmek,
2

Gözlemlerden ve deneylerden elde edilen delilleri eleştirel bir biçimde analiz etme ve
değerlendirme,

Çeşitli bilimsel metotları ve teknikleri fikirleri ve açıklamaları geliştirmek ve test
etmek için kullanma,

Pratik ve araştırmacı aktiviteleri planlama ve gerçekleştirme,

Birincil ve ikincil kaynaklardan çeşitli verileri elde etme, kaydetme, analiz etme ve
bilimsel açıklamalara delil sağlamak için bunları kullanma,

Uygun metotları bilimsel meseleler üzerine olan tartışmalara katkıda bulunmak ve
bilimsel bilgi toplulukları ile iletişme girmek için kullanma.
Bu aktivite ek olarak öğrencilere şu fırsatları sunulmaktadır:

Araştırma, deney, tartışma ve argümanlar geliştirme,

Bilim hakkında daha fazla bilgi edinme için gerçek yaşamdan örnekler kullanma.
Ön bilgi
Bu özün yapılandırabilmesi için öğrencilerin fotosentezle ve fotosentez oranının
ölçümlenmesi ile ilgili temel kavramların kavramış olması gerekiyor, ancak bunlar uygulama
esnasında da öğretilebilir.
Aktivite süreci
A. Öğrenciler bu aktivite sonucunda gruplar halinde çalışırlar. Öneriler aşağıdaki gibidir:
Ön bilgilendirme, e-mail ve basın bildirisi
Tüm sınıf, öğretmen konuyu ve uygulama
için bağlamı ve süreci tanıtır
Artalan makalesi: Yaşam Birimi Yarışması
Küçük ve büyük grup tartışması
Araştırma ve diğer sorgulamaların yapılması
Çiftler, üçlüler veya dörtlüler (ekipmanların
durumu ile değişkenlik gösterebilir)
Rapor ve sunum
Bireysel veya küçük gruplar, her grup
sonuçlarını tüm sınıfa sunar
3
B. Zamanlama
Bu öz öğrencilerin bir takım araştırmaları gerçekleştirmesini içerir. Bu süre 3 ile 5 saat ders
süresini ne kadar sayıda sorgulama ve araştırma yapılabileceğini içerebilir.
C. Etkinlikler
Öğretmen öğrencilere bu süreçle ilgili ne yapmaları gerektiğini içeren bir öğrenci etkinlik
kâğıdı verebilir. Ötesinde bir kontrol listesi öğrencilerin kendi süreçlerini izleyebilmeleri için
verilebilir.
Araştırma koordinatörü olarak öğretmen, araştırmacı olacak öğrencileri konu hakkında e-mail
ve yazılı yayınlarla bilgilendirir. Bu öğrencilerin çalışacağı bağlamın çizgilerinin
belirtilmesini sağlar. Yardımcı makale bu sürecin sonunda (Yaşam Destek Birimi Yarışması)
sonrasında öğrencilere verilmelidir. Öğretmen ve öğrenciler Mars görevine giden
astronomlara nasıl bir yaşam destek ünitesi kurgulanabileceğini sorun olarak ortaya koyan bu
makaleyi beraber gözden geçirip, tararlar. Makalenin olduğu kâğıdın kenarına yazılmış notlar
öğrencilerin belli bir sıra ve rasyonel ile yapacağı araştırmayı ve sorgulamaları desteleyecektir.
Etkinlik fotosentez konusu üzerine bir takım anahtar sorgulamaların çoğunu kapsamaktadır.
İlgili sorgulamaların hemen sonrasında öğrencilerden kendi veya gruplarınca bir rapor
yazmaları istenmektedir. Etkinlik sonunda her gruptan bir üye tüm sınıfa araştırmaları ile
ilgili geri dönütler, bilgiler vermelidir.
D. Sorgulama detayları
Temel sorgulama fotosentezin etkilendiği faktörler üzerinden gerçekleştirilecektir.
Öğrencilere verilen makale aydınlatıcı LED’ler kullanarak bitkilerin ışığa maruz bırakılması
ile ilgili bir araştırmadan bahsetmektedir. Bu bağlamda öğrenciler ışığın renginin (ışığın dalga
boyunun) fotosentez oranına nasıl etki ettiğini araştırmak durumundadırlar. Bu safhada
LED’ler kırmızı, yeşil, mavi ve sarı olduğunda fotosentez oranına nasıl etkidiği araştırılır. Bu
türde LED’ler kullanılarak Elodea bitkisi ışık uyumlu bir filtre ile aydınlatılır. Farklı gruplar
farklı renklerle bu deneyi yaparlar. Bu deneyleri yapmadan önce öğrenciler standart bir metot
tasarlarlar, böylelikle farklı grupların hem bulgu hem de yöntemleri karşılaştırılabilir. Önemli
bir faktör olarak her bitkinin eşit düzeyde ışık miktarına maruz kaldığı test edilebilir.
4
Yapılması gereken diğer görevler ve sorgulamalar:

Uzay görevindeki 8 kişinin diyet analizinin yapılması; bu ikincil kaynakların
araştırılması ile gerçekleştirilebilir.

Suyun çevrimi için yöntemler; öğrenciler suyun yoğunlaşmasının ve buharlaşmasının
yollarını araştırırlar. Sıkı bir biyolojik sorgulama olmasa da, bu süreç su döngüsü ile
bağlam temelli bir yaklaşım sunabilir.

Fiziksel aktivitelerin oksijen tüketimi ve de karbondioksit üretimini nasıl etkilediğinin
belirlenmesi; bu bir solunum-ölçerle ya da nefes torbası ile yapılabilir ve burada amaç
solunum oranının ve tidal hacminin bazal metabolizma ve çeşitli aktivitelerin
yapılması esnasında ölçümlenmesi ile ilgilidir.

Sağlıklı bitki gelişimi için gereken besin maddeleri kombinasyonunun sağlanması; bu
hidroponik deneylerin gerçekleştirilmesi için bir bağlam sağlayacaktır.

Işık yoğunluğunun fotosentez oranı üzerine etkisi; farklı ışık türleri altında Elodea
bitkisi yetiştirilir.

Işıklı ve ışıksız dönemlerin bitki gelişimi üzerine etkisi; ışıklı ve ışıksız dönemlerde
bitkilerin çiçek açma dönemleri üzerindeki etkisinin belirlenmesi için taranması;
karanlık dönemlerin oksijen üretme potansiyelini nasıl etkilediğinin belirlenmesi.

CO2 derişiminin ve sıcaklığın bitki büyümesi üzerine etkisi; su içindeki Elodea
bitkilerine CO2 sağlayacak fazlaca sodyum hidrojen karbonat içeriği verilir. Buz
banyoları kullanarak sıcaklık değişken hale getirilebilir.

Çeşitli türdeki bitkilerin protein üretimi ve etkili fotosentezi arasındaki dengenin
kurulması; bu aslında uzun bir uzay yolculuğu sırasında astronomlar için iyi bir
diyetin oluşturulması içindir. Eğer uzay aracında mürettebata besin maddeleri
sağlamak için bitkiler alınacaksa en dengeli diyetin oluşturabilmesi için gereken
bitkiler hangileridir? En iyi dengeli diyet verilerinin yer aldığı ikincil bir kaynak
taraması veya uzmana danışma türünde bir araştırmayı içerir.
Makalenin sonundaki bir notta öğrencilere bu araştırma için farklı ve araştırmayı öteye
taşıyan önerilerinin olup olmadığı sorulur. Öğrenciler çeşitli bitkilerden hangisinin fotosentez
oranının daha yüksek olduğunu test etmek için kullanılabileceğini söyleyebilirler. Bu aslında
5
anlamlı bir öneri değildir, ancak bu denemeye değer. Başka bir öneri de kapalı bir alanda
karbondioksitin indikatörü olarak değişik bitki yapraklarının aydınlatılması olabilecektir (en
taze olduğu esnada).
E. Güvenlik önlemleri

Öğretmenler kendi risk değerlendirmelerini bu süreç içinde yer alan pratik işler için
özenle yapmalıdırlar.

Bağımsız çalışacak öğrenciler için güvenlik bağlamında birtakım öneriler özde yer
alabilir. Bütün öğrenci planları risk açısından öğretmen tarafından öğrenciler
tasarımlarını veya deneylerini işletmeden analiz edilmelidir.
Bitkiler Uzayda
Öğrenci etkinlik kâğıdı
Giriş
Sen bir üniversitenin bio-astronomi bölümünde araştırmacı olarak çalışıyorsun. Mars’a
yapılacak bir uzay yolculuğu için Yaşam Destek Ünitesi tasarımı için bir yarışmanın içinde
yer alan araştırma grubunun üyesisin. Sen ve meslektaşların fotosentez üzerine bazı
araştırmalar yapacaksınız. Bununla birlikte astronotların uzay görevleri esnasında diyet
gereklilikleri ve enerji gereksinmeleri üzerine ikincil bir araştırma yapacaksınız. Daha
sonrasında ise bulduklarınızı bir seminerde yazılı rapor olarak sunacaksınız.
Öğrenciler bu aktivitede şunları öğrenebileceklerdir:

Işık olduğunda yeşil bitkiler fotosentez yapar,

Fotosentezde ışık enerjisi bazı bitkilerde kloroplastta yer alan klorofil tarafından
absorbe edilir,

Işık enerjisi karbondioksit ve suyu glikoz halindeki şekere çevirmek için kullanılır,

Oksijen son ürün olarak salınır,

Fotosentez oranı düşük sıcaklıkta ve az CO2 ve ışık düzeyinde azalır,

Sağlıklı bir şekilde bitkilerin büyümesi için birtakım mineraller gerekir,
6

Bir vücudun sağlıklı kalması için dengeli bir diyete ihtiyacı vardır,

Daha aktif bir yaşam süren insanlar daha fazla karbonhidrat ve yağa ihtiyaç duyar.
Kazanım kontrol listesi
Siz takım halinde bir ya da daha fazla sorgulama ya da yazılı halde görevler
gerçekleştireceksiniz, sonrasında bulgularınızı içeren yazılı bir rapor hazırlayacaksınız.
Bu aktiviteler aracılığı ile aşağıda yer alanları kurgulayacaksınız:
 Basın duyurusu ve yardımcı/artalan makalesi
 Araştırma/sorgulama planı
 Araştırma/sorgulama raporu
 Sunum
BİYO-ATSRONOMİ BÖLÜMÜ
Kimden: Daphne Jefferson
Kime: Araştırma Takımı
Konu: Uzay Ajansı ‘Yaşam Destek Ünitesi’ Tasarım Yarışması
Elime yeni ulaşan, uzay koşulları için yaşam destek ünitesi geliştirmek ve olası gelecek uzay
uçuşlarında da kullanabilmek üzere bir uzay ajansı projesinin detayları var. Anlaşılan Uzay
Ajansı dünya çapında uzay araçlarında uzun süren görevlerde yaşamı desteklemek için en iyi
tasarımın nasıl yapılması gerektiğine yönelik bir yarışma başlatmış. 2 yıl ve daha fazla süren
uzay yolculuklarında astronotlar besine, suya ve oksijene ihtiyaç duyuyorlar. Kazanan
araştırma takımı tasarımın yapılması için işi alacaklar; hem de bununla ilgili teknolojiyi
geliştirecekler. Bence bir yerden işe başlamalısınız, çünkü bizim elimizde iyi, yaratıcı ve
çalışkan bir ekip var. Eminim sizinle bu ekibi buluşturmak bizler içinde iyi bir şans olacaktır.
Sizin işiniz bazı biyolojik konular (maksimum oksijen ve besin üretimini uzay aracındaki
bitkiler aracılığıyla sağlamak ve bunları mürettebatın ihtiyaçları ile ilişkilendirmek) hakkında
bizlere fikirler ve tavsiyelerde bulunmanızdır. İlgili proje internette yazılı olarak ilan
edilmiştir. Size bu e-mailimde detayları bir dosya olarak ekliyorum. Bununla birlikte bir de
yardımcı makaleyi ekte görebilirsiniz.
7
Bahsettiğim makaleye baktım ve kâğıdın kenarlarına olası araştırma ve alan çalışması ile ilgili
notlar yazdım. Bu notlar bize tasarıma başladığımızda ne gibi problemlerle
karşılaşabileceğimize yönelik fikirler vermektedir. Belki bunlar araştırma takımının
üyelerince paylaşılıp, tartışılabilir. Senin ihtiyaç duyacağın şeyler aşağıdaki gibidir:

İlgili basın haberlerini ve alan çalışmasını okumak,

Tarafımca belirtilmiş olan bir ya da daha fazla sorunu seçmek ve gerekli olan
araştırma ya da sorgulamaları yapmak,

Bulguların yer aldığı bir rapor hazırlamak,

Tüm araştırma sonuçlarının paylaşıldığı bir toplantıya katılıp, tasarımları tartışmak.
Basın duyurusu
Uzay ajansı Mars ve ötesine yapılacak uzay yolculuklarında
mürettebatın kullanımı amacıyla Yaşam Destek Birimi Tasarımları
için bir teklif çağrısı yapmaktadır!
Uzay Ajansı tüm araştırma enstitülerine açık, iki yıldan çok sürdürülebilecek, uzay
yolculuğuna çıkan astronotların kullanımına sunulacak bir Yaşam Destek Birimi geliştirme
konusunda yarışma duyurusu yapmaktadır. Yarışma en fazla 10 farklı tasarımın
karşılaştırılması ve en iyi tasarımın seçilmesi süreçlerden oluşmaktadır. Bu tasarımları
oluşturan bilim insanlarının ve mühendislerin yaratıcılığı ve yetenekleri halka bir yıl boyunca
sergilendikten sonra bir seçim gerçekleştirilecektir. En iyi tasarım uluslararası bir bilim
insanları ve mühendislerin oluşturduğu komite tarafından seçilecektir. Kazanan tasarım
serginin son günü bir basın bülten ile duyurulacaktır. Kazanan takım ile ileri araştırmalar
yapmak üzere bir anlaşma yapılacaktır ve bu sayede Yaşam Destek Ünitesi’nin bir prototipi
oluşturulacaktır.
Yaşam Destek Ünitesi’nin tasarım haline getirilmesi Mars’a yolculuk yapacak astronotlar için
başarıya giden yolda ilk adım olacaktır. 1958’de Mars’a gönderilen ilk uzay aracının ardından
1969’da ilk kez insanlar aya iniş yaptı, bundan sonra uluslararası uzay istasyonu aracılığıyla
2012’de Curiosity Mars’a başarılı inişi gerçekleştirdi ve insanın Mars’a gitmesi onun uzay
araştırmaları tarihinde bir kilometre taşını temsil etmektedir.
8
Bu makale yaşam destek biriminin çözmesi gereken temel sorunları içermektedir!!!
‘Yaşam Destek Ünitesi Tasarımı’ Yarışması
Mars ve ötesine yapılacak uzay yolculuklarında mürettebatın kullanımı amacıyla en etkili
yaşam destek birimi tasarımlarının üretimi! Şimdilerde Mars’a yapılacak uzay yolculuğu
planlanma aşamasında! Bu 2033 yılında Avrupa Uzay Ajansının ve 2037 yılında ise
NASA’nın Mars’a insan göndermeye yönelik uzun ölçekli süreleri kapsayan vizyonunun
içermektedir!
***Mars görevinde yer alacak astronotlar için bir Yaşam Destek
Birimi geliştirme***
1. Giriş
Her uzay görevinde olduğu gibi astronotların uzayda yaşamlarını
sürdürebilmesi için (besin, su, oksijen) bazı besin maddeleri
mürettebatla birlikte yollanmaktadır. Büyük kütleleri dünyanın
çekiminden kurtarmak oldukça pahalıdır. Ne kadar uzun bir göreve
8 astronota, 800 gün yetecek,
besin maddesi oranlarını, gereken
enerji miktarlarını analiz eden bir
tam bir diyet analizine ihtiyacımız
var. Toplam miktarları (gereken
enerji miktarı, besin maddesi
oranları vb.) etkileyen faktörlerin
bir listesini yapınız.
giderseniz, o kadar fazla finansal kaynak ayırmanız gerekir.
Dolayısıyla tüm oksijen ve besin maddelerinin (su geri dönüştürülüyor)
uzay aracının mürettebatı ile gönderilmesi, araç içinde kendi kendini
sürdüren bir sistemin kurulmasından çok daha pahalıya geliyor! İki
yıla kadar bu tip sistemlerin kendi masrafını çıkarabileceği
düşünülüyor. Bu zamandan daha az olan uçuşlar için, daha ucuza
besin maddesi ve oksijenin astronotlarla beraber gönderileceği
düşünülüyor.
İki yıldan daha uzun uçuşlar için bahsedilen sistem daha da ucuza
mal edilebiliyor. Uzay Ajansı Mars’a yolculuk için hazırlıkları iki
yılda tamamlamayı planlıyor. Bundan dolayı Uzay Ajansı
dengelenmiş bir ekosistem döngüsünü (?) uzay araçlarına yerleştirme
konusunda oldukça ciddi görünüyor veya bir yaşam destek birimi
tasarlanıyor ki bu tüm yolculuk boyunca tüm mürettebatı hem oksijen
hem de besin sağlayabilir. Bu tarzda bir ekosistemi tamamen kontrol
edebilmek hayati önem taşımaktadır ki bu sistem hatırı sayılır
Suyun uzayda geri
dönüşümünün yollarını
düşünebilir ve birçok başka
yöntem deneyebilirsin.
9
miktarda enerjiyi astronotlara sağlayabilir. Bundan dolayı çok az bir
enerji boşa harcanmış olabilir ve bitkilerden çok az miktarda ışık ve
mineralle böyle bir amaçla kullanmak üzere en yüksek miktarda besin
ve oksijen sağlanabilecektir.
2. UZAYDA BİTKİLERİ BÜYÜTMEK
A. Büyüme ortamı
Fiziksel aktivitelerin oksijen tüketimi
ve karbondioksit üretimini nasıl
artırdığını hesaplayabilir miyiz?
Fiziksel aktiviteden başka oksijen ve
karbondioksit düzeylerini ne(ler)
değiştirebilir?
Yetişkin bir insan günde 602 litre oksijene ihtiyaç duymaktadır.
Bundan dolayı uzay aracında kullanılan bitkiler fotosentezi en etkili
bir biçimde tüm mürettebatın oksijen ihtiyacını karşılayacak bir
düzeyde üretebilmelidirler. Bitkiler toprakta büyütülmemelidir, bunun
yerine toprağın görevini görebilecek bir yapı kullanılabilir. Bu yapı
bitkilerin ihtiyacı olan tüm besleyici maddeleri içermelidir ve bunları
kontrollü bir şekilde bitkiye vermelidir. Böylelikle bunu
gerçekleştirmek bitkiye topraktan daha etkin bir mineral sağlama
Bitkilerin sağlıklı bir biçimde
büyüyebilmesi için hangi
besin maddeleri
sağlanmalıdır? Bununla
birlikte büyüme ortamları
türlerini bitkinin büyümesini
en iyi desteklemesi
bakımından araştırmalısın.
yöntemi olacaktır.
B. Işık
En büyük problem bitkilere yeterli miktarda ışık sağlamak
olacaktır! Yaşam Destek Birimi güneş pilleri tarafından elektrik
üretmek amacı ile güçlendirilebilir. Bu elektriğin bir kısmı bitkileri
aydınlatmak için kullanılabilir. Bitkiler bu yolla üretilen ışık enerjisini
fotosentez yapmak için kullanırlar, dolayısıyla bu astronotlar için
besin ve oksijen kaynağı olabilir.
Bu enerji akışının her safhası maalesef verimsizdir. Işık
öncelikle güneş pilleri tarafından elektrik enerjisine dönüştürülür.
Işık yoğunluğu fotosentez
oranını nasıl etkiler?
Daha sonra bu elektrik enerjisi elektrik lambaları aracılığıyla ışık
enerjisine çevrilir. Son olarak da ışık enerjisi fotosentez boyunca
kimyasal enerjiye çevrilir. Sera gazlarının varlığında dahi ışığın
sadece %7’si bitki yapraklarına fotosentezle ulaşabilmektedir. Bunun
sebebi kısmi olarak yapraktaki bulunan hücrelerdeki klorofil
moleküllerinin bir kerede bir foton yakalayabilmesidir. Eğer bir
klorofile bir foton çarpmışsa diğer gelen foton boşa harcanmaktadır.
24 saatlik gün diliminde
bitkiler büyümek için
karanlık bir döneme ihtiyaç
duyarlar mı? Eğer buna
ihtiyaç duyuyorlarsa bu
oksijen kaynağı açısından
mürettebata ne ima
etmektedir?
10
Avrupa Uzay Ajansı’ndaki bilimciler çok hızlı yanıp-sönen
(saniyede 2.000-12.000 arasında) flaşlar kullanmayı önermekteler.
Böylelikle bu bir klorofil molekülü için diğer fotonu yakalayabilmesi
için zaman kazandıracaktır. Bu hızda yanıp sönen bir ışık kaynağına
ışık yayınlayan diyot denir (LED). LED’ler uzun süre dayanaklıdırlar
ve çok küçük miktarda elektrik enerjisi tüketirler. LED’ler yapıldıkları
maddenin türüne bağlı kırmızı, mavi, yeşil ve sarı ışık yayarlar.
C. Bitki Türü
Yaşam destek birimindeki bitkiler hem besleyici (mürettebatın
sağlıklı olması için doğru besim ürünlerinin sağlanması) hem de
fotosentezde maksimum besin maddesi üretilmesi için etkili olmalıdır.
Hangi ışık spektrumunda
daha fazla fotosentez
yapılır? Sizce Mars’ta
çoğunlukla kırmızı ışık
spektrumuna maruz kalan
bitkiler hayatlarını
sürdürebilirler mi?
Aynı sıcaklık ve ışık verilen
bitkilerden hangisi daha çok
oksijen ve de besin
üretecektir?
1 m2 bitki yetişen bir yerde günde 30-31 litre oksijen açığa
çıkarılabilir. Bilimciler Mars’a yapılacak uzun bir yolculukta bitkilerin
büyüyecekleri en iyi ortamları oksijen üretiminin sağlanması ve
Bitkilerin büyümesi için en
uygun sıcaklık ve ışık
miktarı nedir?
geliştirilmesi için iyi bir şekilde belirlemelidir. Optimum sıcaklık ve
karbondioksit düzeyleri bitkilerin en iyi büyüme göstereceği
durumlara göre ayarlanmalıdır.
Büyük bir olasılıkla bitkilerin sadece sınırlı bir kısmı uzay
aracında büyüyebilir ve bu durum mürettebat için sıkıntı yaratabilir.
İki yıldan uzun süren bir uzay görevi boyunca üç ya da dört çeşit
sebze yemeğini barındıran bir diyet mürettebat için çekici
olmayacaktır. İşte tam da bundan dolayı gıda bilimcileri farklı tatlarda
ve renklerde besin maddesi üretebilecek makineler tasarlamaya
çalışıyorlar. Bu sistem diyetin çok monoton olmasını engellenebilir.
Bitkilerin az bir kısmı uzay
aracında
büyütülebildiğinden
fotosentez ve de üretilen
kullanışlı protein arasında
iyi bir denge kurulmalıdır.
Hangi çeşitte bitkilerin
sence büyütülmesi
gerekmektedir?
11
Sonuç
Kendi kendini sürdüren bir ortamın 8 astronotun iki yıldan
fazla süren Mars yolculuğunda onlara besin-oksijen sağlaması ve
onları dünyaya sağ salim döndürmesi hayli zor bir iş olacaktır.
Dengeler çok hassastır! Bunun alternatifi iki yıllık ve fazlası için
konserve edilmiş besin maddeleri ve şişelenmiş oksijeni uzay aracı ile
birlikte göndermektir. Bunun maliyeti oldukça yüksek olacaktır.
Dolayısıyla besleyici besin maddelerini üretecek bitkilerin uzay aracı
içinde yetiştirilebiliyor olması oldukça önem arz etmektedir. Ancak ve
ancak kendini sürdürebilen bir ekosistem bizlerin güneş sistemi
içerisinde diğer gezegenlere yolculuğumuzu ve onlara güvenli bir
şekilde iniş yapmamızı sağlayacaktır. Ama bu nasıl mümkün
olmaktadır?