İnternet ve Sosyal Paylaşım Güvenli ve Bilinçli Kullanım
Transkript
İnternet ve Sosyal Paylaşım Güvenli ve Bilinçli Kullanım
Seminerleri Internet ve Sosyal Paylaşım Güvenli & Bilinçli Kullanım Yrd. Doç. Dr. Tuğba Bulu Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Dijital toplum • Dijital yerliler / Dijital jenerasyon • Dijital göçmenler Dijital yerliler / Dijital jenerasyon Dijital yerliler / Dijital jenerasyon Chat & anlık mesaj Ödev SMS mesaj TV Internet AVRUPA ÇEVRİMİÇİ ÇOCUKLAR PROJESİ (EU KIDS ONLINE) İnternet kullanmaya başlama yaşı Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A., Ólafsson, K. (2010). Risks and safety on the internet: The perspective of European children. Initial Findings. LSE, London: EU Kids Online. İnternet’e nereden erişiyorlar? Okul Oturma odası Arkadaşının evi Kendi odası Akrabasının evi Internet kafe Kütüphane veya Ortak alan 63 % 60 % 51 % 48 % 41 % 14 % 12 % Türkiye’de evde İnternet kullanımı % 49 % 33 kendi odasında % 16 ortak alanda Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A., Ólafsson, K. (2010). Risks and safety on the internet: The perspective of European children. Initial Findings. LSE, London: EU Kids Online. Çevrimiçi.. Olmak yada Olmamak? İnternet’e nasıl erişiyorlar? Ortak Bilgisayar Özel Bilgisayar Televizyon Cep telefonu Oyun konsolu Özel Laptop Ortak Laptop 55 % 34 % 31 % 28 % 24 % 23 % Diğer (Ipod Touch, iPhone) 55 % 23 % Türkiye’de mobil ve handheld ile bağlananlar % 13 Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A., Ólafsson, K. (2010). Risks and safety on the internet: The perspective of European children. Initial Findings. LSE, London: EU Kids Online. İnternet’i ne sıklıkla kullanıyoruz? Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A., Ólafsson, K. (2010). Risks and safety on the internet: The perspective of European children. Initial Findings. LSE, London: EU Kids Online. İnternet’i hangi amaçlarla kullanıyorlar? • • • • • • • • Sosyal paylaşım siteleri Sanal dünyalar Anlık iletişim Oyun oynama Müzik dinleme/indirme Video izleme Blog Araştırma & Okul Sadece tüketen değil Aynı zamanda üreten How many friends does one person need? Robin Dunbar ve Dunbar sayısı Prof. Dr. Robin Dunbar (Antropolog, Oxford Üniversitesi) • Kişinin kararlı ilişkiler sürdürebileceği bireylerin sayı sınırı: Sosyal paylaşım siteleri Kaç tane arkadaşınız var? Sosyal paylaşım siteleri De-friend • Facebook, MySpace ve benzeri sosyal paylaşım sitelerinden arkadaş silmek Sosyal paylaşım siteleri Facebook Twitter MSN, livespace MySpace Formspring Sosyal paylaşım siteleri Sosyal paylaşım ağlarına üye olan çocuk yüzdesi 100 90 80 70 Weighted average = 57% 60 50 40 78 76 75 74 72 71 71 30 66 66 65 63 63 62 58 57 55 54 54 53 51 50 47 47 IT ES EL FR BG DE TR RO 20 10 0 NL SI LT DK CZ EE PL FI HU UK BE SE AT PT IE Facebook üyeliği (%85) Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A., Ólafsson, K. (2010). Risks and safety on the internet: The perspective of European children. Initial Findings. LSE, London: EU Kids Online. Sosyal paylaşım siteleri • Profilleri “herkese açık” olanlar (% 44) • Adres bilgilerini ve telefon numarasını paylaşanlar (% 22) • Yaşını doğru belirtmeyenler (% 18) Çocukların üçte biri 13 yaşının altında Sanal dünyalar Club Penguin Webkinz Poptropica Neopets Sanalika Bloglar – Ağ Günlüğü İnternet ve riskler • Çevrim içi arkadaş edinme & çevrimdışı görüşme • Tanımadığı kişilerle çevrimiçi konuşma (% 18) • Yüz yüze görüşme (% 3) • Cinsel içerik ve mesaj • Cinsel içerikli mesaj alan (+11 yaş) (% 14) • Cinsel içerikli mesaj gönderen (+11 yaş) (% 4) • Cinsel içerikli fotoğraf gören (%13) Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A., Ólafsson, K. (2010). Risks and safety on the internet: The perspective of European children. Initial Findings. LSE, London: EU Kids Online. İnternet ve riskler • Siber zorbalık “Bir bireyin veya grubun bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak kasıtlı, sürekli, düşmanca davranışlar ile başkalarına zarar vermeye çalışması” (Bill Bersey) http://www.cyberbullying.org/ İnternet ve riskler • Siber zorbalık – Kişisel şifrelerin çalınması – İzinsiz şekilde e-postaların okunması – İzinsiz resim paylaşılması – Utandırıcı resimler çekilmesi ve yayılması – Hakaret ve tehdit içeren mesajların atılması – Dedikoduların yayılması – Karalayıcı kişisel sayfalar İnternet ve riskler • Siber zorbalığa maruz kalmış çocuğunuzun davranışlarında değişiklikler olabilir: – Bilgisayarı ve cep telefonunu kullanmayı bırakması – E-posta veya mesaj aldığında tedirgin olması – Okula gitmek istememesi – Aile ve arkadaşlarından uzaklaşması Ebeveynlere öneriler Seminerleri Çocuğunuzu eğitin Çocuğunuzu gözlemleyin Kendinizi eğitin ve geliştirin Çocuğunuzla İletişim Kurun Sorumluluk alın Çocuğunuzu eğitin Seminerleri – İnternette gördüğü her şeye inanmamasını – Şifre ve kişisel bilgilerini paylaşmamasını – Güvenlik ayarlarını yapmasını – Tanımadığı kişileri arkadaş listesine eklememesini ve görüşmemesini – Tanımadıkları kişilerden gelen e-postaları açmamasını Çocuğunuzu Çocuğunuzu eğitin eğitin – Arkadaşlarına saygılı olmasını – Uygun olmayan yorumlarda bulunmamasını – Kızgın olduğu zaman mesaj göndermemesini Seminerleri Çocuğunuzu eğitin Seminerleri – Siber zorbalık yapan birine cevap vermemesini – Siber zorbalık yapan kişiyi engel listesine eklemesini – Kanıtları kaydetmesini – Size ve de yetkili kişilere haber vermesini Çocuğunuzla İletişim Kurun Seminerleri – Açık ve güvene dayalı bir iletişim kurun. – Ona İnternet’te neler yaptığını sorun. – Sanal zorbalığa maruz kalıp kalmadığını sorun. – Başka birine kaba davranıp davranmadığını sorun. – Yasaklar koymayın, aşırı tepkiler vermeyin. – İnternet süresi ve zamanı gibi bazı kurallar koyun. Çocuğunuzu gözlemleyin Seminerleri – Çocuğunuzun sosyal ağ üyeliklerini izleyin • Kimlerle konuşuyorlar? • Ne konuşuyorlar? • Ne tür yorumlarda bulunuyorlar? Sorumluluk alın Seminerleri – Bilgisayarı ortak oturma alanına koyun. – Çocuklarınıza model olun. – Alternatif faaliyetlere yönlendirin. – Birlikte kaliteli zaman geçirin. – Filtreleme ve güvenlik yazılımları kullanın. – Yetkilileri bilgilendirin. Kaynaklar • Livingstone, S., Haddon, L., Görzig, A., Ólafsson, K. (2010). Risks and safety on the internet: The perspective of European children. Initial Findings. LSE, London: EU Kids Online. • http://www.bullying.org • http://guvenliweb.org.tr/