Prefabrik Yapıların tanımı:

Transkript

01.10.2012
Öğr.Grv.Mustafa KAVAL
Prefabrik Yapıların tanımı:
Yapı değişik elemanlardan meydana getirilir. Bu
elemanlar yapının inşası sırasında ve yerinde imal
edilir. ANCAK inşa zorluklarını ortadan kaldırmak,
işin bitirilmesine çabuk ve hızlı bir şekilde sağlamak
için, yapı elemanları şantiyede veya şantiyeden uzak
yerde fabrikasyon olarak imal edilirler. Bu tür
imalatlara denir.
Pre: Ön
Fabrik: imalat
ÖNİMALAT kelime anlamı
Tanım: Önceden imal edilmiş elemanların birbirine
uygun bir şekilde birleştirilmesi ile inşa edilen yapılara
Prefabrik Yapılara denir.
Prefabrik Yapılar-I
Öğr. Grv. Mustafa KAVAL
1
01.10.2012
Prefabrik Olarak İmal Edilen
Yapı Elemanları
Yapıların döşemeleri,
Çatı plakları
Kirişler
Kolonlar
Rijit Çerceveler
Duvar Panoları
Kemerler
Kubbeler
Taşıyıcı duvarlar
… gibi elemanlar prefabrik olarak yapılabilir.
Prefabrik Yapılar-I Öğr. Grv. Mustafa KAVAL
Prefabrik yapılarla her türlü
Sanayi yapıları
Konutlar
Ticari yapılar
Sanat yapıları
Liman elemanları
İstinat duvarları
Yardımcı tesisler
…….vb inşa edilir
Yapının tamamı prefabrik inşa edilebileceği gibi, bir
kısmı yerinde, bir kısmı prefabrik olarak inşa edilebilir.
2
01.10.2012
Prefabrikasyonun sağladığı faydalar.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
İnşaat süresi kısalır ve yapının kısa sürede kullanılır hale gelmesi sağlanır.
(4mevsim yapılabilir.)
Yapım metotlarında ve yapı elemanlarında standardizasyonu sağlar.(Düzenli
yapılaşma olur.)
İnşaat faaliyetlerinin, iklim, hava şartları ve dış etkinliklerden kurtarılmasını
sağlar.
Beyin gücü, iş gücü, makine ve teçhizatın en verimli şekilde kullanılmasını, atıl
kapasitenin en aza indirilmesini, bu güçlerdeki performans düşürücü sebeplerin
en aza indirilmesini sağlar.
Malzeme, iş gücü ve enerji kayıpları en aza indirir.
Yapıda kaliteye düşüren rötre, kötü imalat, bozuk yüzeyler gibi şartları ortadan
kaldırır.
Her türlü malzemenin taşıma ve depolanmasının en aza indirir.
Uygulamanın her safhasını önceden görecek ve kapsayacak planlamaların
yapılıp uygulanabilmesine imkan verecek yapım metotlarının seçimini sağlar.
Elemanları istenen kalitede yapmak mümkündür.
Uygun şartlarda daha ekonomik yapılar yapmak mümkündür.
Prefabrikasyonun sakıncaları
1. Elemanların bir birine montajı şeklinde
ekleme güçlüğü vardır.
2. Elemanların taşıma güçlüğü vardır.
(ağırdırlar)
3. Her zaman kalifiye eleman ihtiyaç gösterir.
4. Prefabrik yapıların inşasında, prefabrik
elemanı imal eden firma veya fabrikanın
özel imalat tekniklerine uymak gereklidir.
3
01.10.2012
Prefabrik Elemanların Yapımında
Uyulması Gereken Hükümler
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Elemanların monte edileceği yer düzgün olmalıdır.
Kullanılacak beton en az BS16 betonudur.
Ebadı 8 cm veya küçük olan elemanlarda çakıl büyüklüğü 15
mm den fazla olmamalıdır.
Ek yerleri çimento harcı ile doldurulur.
Beton ve Betonarme +5 C2nin üstündeki havalarda
dökülmesi uygundur.
Nakliye, indirme ve bindirmelerde çok dikkat edilmelidir.
Beton , beton santrallerinde yapılmalıdır.
Kalıplar takviyeli olmalı, +5 C’nin üzerinde olmak kaydı ile
en az 3 gün kalıplama yapılmalıdır.
Prefabrik Elemanların Yapımında Uyulması
Gereken Hükümlerine DEVAM
9. Paspayları açıkta 1.5cm, içeride(kapalı yer) 1cm’ye indirilir.
10. Serbestçe duran direklerde minimum kalınlık 15 cm, donatı
en az Ø10’luk seçilmelidir.
11. Beton ve betonarme prefabrik elemanlar için kullanılacak
atelye kum, çakıl, çimento siloları, çelik deposu, hareketli
vinçler, beton makineleri, vibrasyon ve kurutma masaları,
mahallin rutubet ve ısısını ayarlayan cihazlar bulunmalıdır.
12. Kalıp olarak çelik profiller kullanmak uygundur. Seri imalatta
her parça üzerine imal tarihi ve basınç kısmı yazılır.
13. Hazır elemanlar, sertleşme süresi olan 4 hafta süresince
donma tesirinden korunmalıdır.
14. Nakliyeleri özel transportlarla veya karayolunda lastik
tekerlekli taşıtlarla veya demiryolu ile taşınarak yapılmalıdır.
4
01.10.2012
Prefabrike Elemanların Kullanımında
Dikkat Edilecek Hususlar
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Prefabrike eleman fabrikası, inşaat sahasına en çok 500-600km
mesafede bulunmalıdır.
Projede, fabrikada imal edilen standart kesitler kullanılmalıdır.
Elemanların şantiyeye nakli ve yerine montajına engel hususlar
bulunmamalıdır.
Birleşme noktalarındaki kuvvetler etüt edilmelidir.
Birden fazla prefabrike elemanın aralarına derz kayma mecburiyeti
vardır.
Standardizasyonu sağlamak için aynı birleşim şekli mümkün
oldukça çok kullanılmalıdır.
Birlşeme noktalarının yüklerden, kopma, kırılma, kapasite
azalması gibi tesirlerden etkilenmemesi için düktil (yumuşak çelik
vb) yapılması gerekir.
Öğr.Grv.Mustafa KAVAL
5
01.10.2012
PREFAPRİK AHSAP YAPILAR
Yapı endüstrisindeki hızlı gelişmeler, binaların inşası
esnasındaki bir çok el işlerinin makine ile yapılmasına, daha
küçük kesitlerde, dayanıklı ve güzel malzemelerin
kullanılmasına olanak sağlamaktır.
Günden güne artan işçilik ücretleri, makinenin insanın
yapabileceği işlerin büyük bir kısmını yapar hale gelmesi, yeni
tekniklerin uygulanmasını zorunlu kılmaktır.
Ayrıca yapıların kısa zamanda tamamlanması isteği prefabrik
sistemin gelişmesini hızlandırmaktadır.
Ülkemizde özellikle yer sarsıntılarına karşı dayanıklılığı
nedeniyle önem kazanan bu tip binalar, nakliyesinin kolaylığı,
çabuk kurulması, ses, ısı ve rutubete karşı izole edilmiş olması,
estetik güzellik sağlaması gibi faktörlerden dolayı benzer
tiplerde küçük ve özellikle tek katlı binaların seri olarak
yapılması gerektiğinde prefabrike inşaat tarzı tercih edilir.
Tanımı
Üst yapı eleman uygulama projesine göre fabrikalarda
panolar halinde hazırlandıktan sonra, taşıma araçları
ile yerine götürülüp, alt yanı üzerine monte edilerek,
kısa zamanda inşa edilen bina yapılarıdır.
Prefabrik ahşap binalar genellikle bodrumsuz, tek katlı
olarak inşa edilir. Gerektiğinde ve özellikle meyilli
arazilerde bodrumlu olarak yapılabilir. Bu tip
binalarda çatı işçiliğinin kolay olması için, beşik çatı
arasında kalan hacimlerden de yararlanabilir, tavan
yüksekliği daha az ve bir kısmı meyilli olan odalar
tanzim edilebilir.
6
01.10.2012
Bu bölümün yazılmasında, Tepe Ağaç , Metal ve Makine Sanayi Limited Şirketi Đmalat
Müdürü Sayın Mehmet Ceylan, Đmar ve Đskan Bakanlığı, Afet Đşleri Genel Müdürlüğü
Prefabrik Đmalat Başkanlığı Atelye Şefleri Sayın Ahmet Arduç ile Sayın Nuri Türk’ün
tecrübe ve görüşlerinden yararlanıldı.
Yapılışı
Prefabrik ahşap binaların seri olarak inşa edilebilmesi için tip projeler
hazırlanır. Bu yapıların proje çalışmalarına çok önem verilir, binayı
meydana getiren tüm elemanlar ile birleşme şekilleri dikkatle incelenir
ve ayrıntılarını gösterecek şekilde çizilir. Şekil : 9 – 2 .
Binanın metrajı yapılır, her elemanın fabrikada yapılmasında ve yerine
monte edilirken kullanılacak, malzemelerin listesi hazırlanır.
Bir binanın fabrikada yapılan elemanları ile birlikte montaj malzemesi
gönderilir.
Bina projeleri, prefabrik bina yapan işletmelerin amaç ve isteklerine
uygun bir şekilde verilen özel adlarla veya çoğunlukla uygun bazı simge
ve numaralarla belirlenir.
Kullanılan harf ve numaralar bina türünü kolaylıkla belirleyecek
şekilde tanzim edilir. Örneğin TPK – A – 3 – 54 simgesi, 3 odalı ve 54 m2
oturma alanı bulunan bina ifade edilir.
Bu tip yapılarda kullanılan ahşap malzemenin çürümeye ve haşerelere
karşı dayanıklı olması için empreyne edilmiş olması tercih edilir.
7
01.10.2012
Ahşap Prefabrik Yapılar
Afyon Meslek Yüksekokulu
15
Temeller
Prefabrik binalarda temeller kagir malzemelerle
projeye uygun olarak yapılır.
Üzerine gelecek yük az olduğundan, duvarların
altında devam eden betonarme temel şekline
uygun olanıdır.
Temel üzerine oturtulacak yastık kirişi veya pano
alt başlığının temelle bağlanabilmesi için ankraj
çubukları projede belirtilen yerlerde konur.
Görünüşün güzel olması istenildiğinde subasman
kısmı işlenmiş taşlarla kaplanır veya sıva yapılır.
Şekil : 9 – 3
8
01.10.2012
17
Temel elemanlarının da hazır olması istendiğinde,
bina boy ve arka genişliğince ön gerilmeli beton ile
subasman yüksekliğinde 20 – 25 cm genişliğinde temel
elemanı hazırlanır.
Köşe birleşmeleri veya saplamalarda iki temeli
birleştirmek üzere cıvata veya kaynakla bağlantı
yapabilmek üzere uygun bağlantı parçaları konur.
Tesviye edilmiş zemin üzerine doğrudan doğruya veya
yapılan kagir temel üzerine oturtulur ve birbirine
bağlanır. Şekil : 9 – 4 .
9
01.10.2012
19
Duvarlar
Dış ve iç duvarlar, üzerine gelecek yükleri taşıyacak
sağlamlıkta panolar halinde hazırlanır.
Panolar genellikle 120 – 360 cm genişlikte, kat yüksekliği
kadar 240 – 280 cm uzunlukta iç panolar 4–10 cm, dış
panolar 8 – 15 cm kalınlıkta yapılır.
Panolar yanlarda dikmeler, alt ve üst kısımlarda başlıklar ve
en çok 100 cm ara ile yatay konulan boyunduruklarla
geçmeli iskelet haline getirilir.
Kapı ve pencere boşluğu bırakılacak panolarda dikme, alt
ve üst başlıklarda gerekirse profiller açılır.
Panolar yerine konduktan sonra, iki pano dikmesi
arasındaki aralığı kapatacak çıtayı yerleştirmek üzere bir
kiniş açılır.Şekil : 9– 5 .
10
01.10.2012
21
Panoların, dış ve iç yüzeylerine eternit, kontrplak,
duralit veya sunta gibi levha halindeki malzeme
kaplanır.
Ses ve ısıya karşı izole edilebilmesi için dış ve iç
kaplama arasına ses ve ısı yalıtkanı konur.
Yalıtkan olarak cam yünü kullanıldığında ısı
değişmelerinden etkilenmemesi için, iç yüzeye naylon
gerildikten sonra cam yünü konur.
Dış yüzeye düz veya delikli lif levha çekilir.
Delikli levha üzerine dik doğrultuda 25 – 35 cm
aralıklarla 3×3 cm lik çıtalar çakılır ve dış yüzey
kaplaması bu çıtalara vidalanır. Şekil : 9 – 6 .
11
01.10.2012
23
Diğer bir kaplama şekli, pano iskeletinin her iki yüzeyine
eternit veya sunta yapıştırıldıktan sonra dikmelerin yan
taraflarında bırakılan deliklerden, özel makinelarla
poliüretan sert köpük doldurulmasıdır. Şekil : 9 – 7 .
Yan yana gelen panolara birleştirme parçaları konur.
Birleştirme cıvata veya çatal geçme ile yapılır.
Çatal geçmede, panoların birine çatal lama diğerine geniş
başlı ağaç vidası çakılır. Şekil : 9 – 8 .
Cıvata ile eklemede, dikmelerden birine lamaya
kaynatılmış somun çakılır. Diğer dikmede açılan delikten
geçirilen cıvata , pano iç yüzeyinde açılan boşluktan
geçirilen anahtarla çevrilir ve sıkılır.
Şekil : 9 – 8 .
12
01.10.2012
25
Panolar fabrikada hazırlandıktan sonra iç kısımlardaki yüzeyler
boyaya hazırlanır ve dış yüzeylere akrilik esaslı sıva astarı yapılır.
Bina montajı tamamlandıktan sonra panoların ek yerleri ahşap veya
alüminyum profil ile kapatılır.
İç Yüzeyine yağlı boya yapılır veya duvar kağıdı veya duvar kağıdı
kaplanır, dış yüzeylerine akrilik esaslı hazır renkli sıva yapılır.
Panoların ek yerlerine ahşap veya alüminyum profil çakılarak
kapatılır.
Prefabrike ahşap yapılarda pencere doğramaları genellikle bir
panonun iç genişliği kadar açıklıkta, tek veya çift kanatlı olarak
yapılır.
Ahşap veya alüminyum pencere doğramaları, duvarların montaj işi
tamamlandıktan sonra yerine konur.
Kapılar genellikle ahşap pres kapı şeklinde yapılır.
13
01.10.2012
Döşemeler ve Tavanlar
Prefabrike binaların yapılacağı yerde, zemin tesviye edildikten sonra
temeli yapılır.
Çalışmaları kolaylaştırmak için zemin kat döşemesinin blokajı yapılır
ve grobeton dökülür.
Panolar yerleştirildikten, binanın montaj işi tamamlandıktan sonra
döşeme kaplaması yapılır.
Grobeton üzerine 3 – 5 cm kalınlığında şap yapıldıktan sonra izole
edilmesi için asfalt esaslı yalıtkanlar veya stropor kullanılır.
Vinil asbest levhalar, parke veya karo ile kaplanır.
Bodrum veya çatı katı yapıldığında, döşeme elemanı, duvarlarda
olduğu gibi panolar halinde hazırlanır.
Pano genişliği normal 120 cm olup, uzunluğu oda genişliği kadar ve
en çok 360 cm boyunda yapılır.
Duvar panolarında olduğu gibi bir birine bağlanır.
Panoların döşeme yüzeyi 10 mm kontrplak veya 19 mm sunta ve tavan
yüzeyi pano duvarlarının iç kaplama malzemesi ile kaplanır.
Döşemede ses ve ısının geçmesinin önlenmesi için kaplanan yüzeyler
arasına yalıtkan konur. Şekil : 9 – 9 .
28
14
01.10.2012
oYalnız tavan kaplaması olarak yapıldığında, panonun alt
yüzeyi iç kaplama malzemesi ile kaplanır.
oBağlantının sağlanabilmesi için metal bağlantı araçları
kullanılır.
oÇatı katı yapılan binalarda, tavanın düz kısmı ayrıca pano
halinde hazırlanabildiği gibi, çatı tamamlandıktan sonra
yerinde tavan kirişlemesi ve kaplaması yapılır.
oTeras yapılması istendiğinde, döşeme yapay veya doğal taş
bloklarla kaplanır.
oKonulacak dikmelerin alt uçlarının çürümesini önlemek
üzere saç pabuç veya lama demirleri ile döşemeye bağlanır.
30
15
01.10.2012
Çatılar
Prefabrik ahşap binaların çatıları sisteme uygun olarak
kolay inşa edilebilmesi için çoğunlukla beşik, nadiren
kırma veya mansard şeklinde yapılır.
Çıta makastan açıklığa ve kar yüküne göre 60 – 120 cm ara
ile ve pano dikmeleri üzerine gelecek şekilde tanzim edilir.
Makaslar kafes şeklinde fabrikada yapılıp nakledildiği gibi,
bazı hallerde kafes parçaları fabrikada işlenir, numaralanır
ve şekline uygun olarak binanın yapıldığı yerde hazırlanır.
Çatı örtüsü genellikle oluklu çinko, galvanizli saç, eternit
gibi levha veya normal kiremit ile yapılır.
Çatı elemanları cıvata, ağaç vidası ve tel çivi ile birbirine
32
16
01.10.2012
Saçaklar
genellikle
sarkan saçak
tipinde ve
kaplamasız
bazı hallerde
sarkan veya
düz kaplamalı
olarak yapılır.
Yağmur oluk
ve boruları
sert plastikten
veya çinkodan
yapılır. Şekil :
9 – 12 .
Merdivenler
Bodrum veya çatı katı olan
prefabrike binalarda,
merdivenler genellikle bina
içinde ahşaptan rıhtlı ve
rıhtsız yapılır.
Merdiven projeye uygun
olarak hazırlanıp fabrikada
yapıldıktan sonra serenler
alt ve üst uçlarında döşeme
pano kirişleri üzerine
oturtulur, cıvata veya
bağlantı parçaları ile
17
01.10.2012
Tesisatlar
Isıtma ve havalandırma tesisatı , klima sisteminde
yapılabilir.
Klima cihazı dışarıdan aldığı temiz havayı ısıtarak bina
içi bölmelerine, genellikle pencere altlarında
döşemeden verilir.
Isıtma soba ile yapılıyorsa hafif betondan yapılan veya
saçtan yapılarak etrafı izole edilen bacalar kullanılır.
Bacalar yan taraflarına yerleştirilen bağlama parçaları
ile duvar ve çatı elemanlarına bağlanır.
Çekişi kolaylaştırmak yağmur ve kar sularının
girmesini önlemek üzere üstlerine külah yapılır.
Su tesisatının kolaylıkla yapılabilmesi için bina
planında mutfak, banyo ve tuvaletin yan yana veya
yakın olmasına dikkat edilir.
Temiz ve pis su tesisatı boruları projesine uygun
olarak panolar içine yerleştirilir, ek yerleri
birleştirme parçaları ile bağlanır.
Elektrik tesisatı boru, buat, duy ve anahtar, tesisat
projesine uygun biçimde panolar içine yerleştirilir.
Bina inşaatı tamamlandıktan sonra teller çekilerek
tesisat tamamlanır.
18
01.10.2012
Şekil 1. Kavak Ağaçları
37
Şekil 2. Đğne Yapraklı Ağaç
38
19
01.10.2012
Şekil 3. Geniş Yapraklar
39
Şekil 4. Ağacın baş, damar ve öz kesiti
Şekil 5. Tahtalarda çekme ve kamburlaşma
40
20
01.10.2012
Şekil 6: Ahşap koruyucular
Şekil 7. Lata halinde biçilmiş,
emprenye (Koruyucu ile doyurulmuş)
edilmiş ahşap
41
Şekil 8. Ahşap ev iskeleti
42
21

Prefabrik Yapıların tanımı:

Transkript

Benzer belgeler

Fiyat Listesi - Yapı Center | Yapı Marketiniz