Resmi Gazete Tarihi: 18

www.aractiponay.net
MOTORLU ARAÇLARIN VE RÖMORKLARININ BAZI SINIFLARININ KÜTLE VE
BOYUTLARI İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ
(97/27/AT)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca,
araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine
getirmek üzere, motorlu araçların ve römorklarının kütle ve boyutları ile ilgili olarak araçlara AT araç tip onayı
belgesi verilmesine ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 – Bu Yönetmelik, MARTOY kapsamında yer alan M1 sınıfı araçlar hariç olmak üzere, M2,
M3 ve N sınıfı motorlu araçların ve O sınıfı römorkların kütle ve boyutları bakımından araçlara AT araç tip onayı
belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.
Dayanak
Madde 3 -Bu Yönetmelik, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun değişik 29 uncu maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
b) MARTOY : Avrupa Topluluğunun 70/156/AT Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı
Yönetmeliğinin Resmi Gazete’de yayımlanan şekliyle son seviyesini,
c) 96/53/AT: Avrupa Topluluğunun en son 2002/7/AT Yönetmeliği ile değiştirilen, motorlu araçların
ve römorklarının ulusal ve uluslararası trafikte izin verilen azami boyutlarına ve uluslararası trafikte izin verilen
azami ağırlıklarına ilişkin yönetmeliğini,
d) Araç : MARTOY kapsamında yer alan, bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından aşağıda sınıfları
belirtilen motorlu araçları;
e) M Sınıfı Araç : En az dört tekerleği olan, yolcu taşımaya yönelik motorlu araçları;
1) M2 Sınıfı Araç: Sürücü dışında sekizden fazla oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik ve azami
kütlesi 5 tonu aşmayan motorlu araçları,
2) M3 Sınıf Araç: Sürücü dışında sekizden fazla oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik ve azami
kütlesi 5 tonu aşan motorlu araçları,
f) N Sınıfı Araç : En az dört tekerlekli, motorlu yük taşıma araçlarını;
1) N1 Sınıfı:Azami kütlesi 3,5 tonu aşmayan, motorlu yük taşıma araçlarını,
2) N2 Sınıfı Araç: Azami kütlesi 3,5 tonu aşan, 12 ton'u aşmayan motorlu yük taşıma araçlarını,
3) N3 Sınıfı Araç: Azami kütlesi 12 tonu aşan motorlu yük taşıma araçlarını,
g) O Sınıfı Araç (Römork): Römork ve yarı römork motorsuz taşıtlardır.
1) O1 Sınıfı:Azami kütlesi 0,75 tonu aşmayan römorklar
2) O2 Sınıfı : Azami kütlesi 0,75 tonu aşan, 3,5 ton'u aşmayan römorklar,
3) O3 Sınıfı : Azami kütlesi 3,5 tonu aşan, 10 tonu aşmayan römorklar,
4) O4 Sınıfı : Azami kütlesi 10 tonu aşan römorklar,
h) Tip Onayı Belgesi: Bir aracın bu Yönetmelik hükümlerine göre imal edildiğini gösteren belgeyi,
i) AT : Avrupa Topluluğunu,
j) Onay Kuruluşu : Teknik Hizmetler Kuruluşlarını görevlendiren, AT araç tip onayı belgelerini veren
ve gerektiğinde geri alan, diğer onay kuruluşlarıyla muhatap olan ve bunlarla temasları yürüten, imalatçının
üretim uygunluk düzenlemelerine uyup uymadığını belirleyen, yetkili kuruluş olan Bakanlığı,
k) Yetkili Merci: Araçların kütleleri ve boyutları ile ilgili olarak tescil ve kullanımları hususlarında
yetkili olan onay kuruluşunu veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarını,
l) Teknik Hizmetler Kuruluşu (Teknik Servis): Onay Kuruluşunca deneyleri ve kontrolleri yapmak
üzere görevlendirilen kurum veya kuruluşu,
m) İmalatçı: Tip onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalatın uygunluğunun sağlanmasından
Onay Kuruluşuna karşı sorumlu olan, araçların ticari isim veya markasının sahibi olan kişi veya kuruluşu,
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
n) Tanıtım Dosyası : Başvuru sahibi tarafından Teknik Hizmetler Kuruluşuna veya Onay Kuruluşuna
Tanıtım Bildirimi gereğince verilen bilgi, çizim, fotoğraf ve bunun gibi belgeleri içeren dosyayı,
o) Tanıtım Paketi : Tanıtım Dosyası ile Teknik Hizmetler Kuruluşunun veya Onay Kuruluşunun
görevlerini yerine getirmeleri sürecinde tanıtım dosyasına eklemiş oldukları deney raporları ve diğer belgeleri,
p) Tanıtım Paketi Fihristi : Tanıtım Paketi içinde bulunan belgelerin uygun bir şekilde
numaralandırılarak veya bütün sayfaların tanımlanabilmesine imkan verecek şekilde işaretlenerek bir liste
halinde yazılmasını,
r) Üye Ülkeler : Avrupa Topluluğu üyesi ülkeleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama Usul ve Esasları
Tip Onayı Başvurusu
Madde 5- Tip Onayı Belgesi başvurusuna ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Tip Onayı Belgesi başvuruları, tanıtım paketi içinde tanıtım fihristine uygun olarak düzenlenmiş
tanıtım dosyasıyla birlikte imalatçı tarafından Onay Kuruluşu’na yapılır. Tanıtım dosyası başvurudan itibaren
onayın verildiği veya reddedildiği tarihe kadar onay kuruluşunun incelemesine açıktır.
b) Tip Onayı Belgesi başvuruları, ancak bir onay kuruluşuna yapılabilir. Başvuru sahibi, başka bir
ülkenin onay kuruluşuna başvuruda bulunmadığını bir yazı ile Onay Kuruluşu’na bildirir.
c) Onaylanacak her tip için ayrı bir başvuru yapılır.
Tip Onayı İşlemleri
Madde 6- Onay Kuruluşu, bu Yönetmelik hükümlerini ve eklerinde belirtilen şartları yerine getiren
araçlara ağırlıkları ve boyutları bakımından Ek III’deki örneğe uygun AT araç tip onayı belgesi ve AT araç tip
onayı numarası verir.
Yönetmeliğin Uygulaması
Madde 7- MARTOY’a göre ulusal tip onayı belgesi alacak yeni bir tip araç, bu Yönetmeliğe uymak
zorundadır. Aksi takdirde ulusal tip onayı belgesi verilemez.
Araçların tescilde izin verilen azami kütleleri için Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen
sınırlar esas alınır, ancak imalatçının talebi halinde bu kütlelerin tayininde Ek IV'te belirtilen esas ve usuller
uygulanır.
Yetkili Kuruluşlar
Madde 8- Onay Kuruluşu olarak Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulanmasından sorumludur. Deneyleri
yapmaya veya yaptırmaya Teknik Hizmetler Kuruluşu olarak Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve İstanbul
Teknik Üniversitesi (İTÜ) yetkili kılınmıştır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tedbirler, Bildirimler ve Muafiyetler
Tedbirler
Madde 9- Tedbirlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğin eklerinde yer alan aracın kütlesi ve boyutları ile ilgili şartları
sağlayan bir araç tipinin AT tip onayının veya ulusal tip onayının verilmesini reddedemez, bu aracın satışını,
tescilini veya hizmete alınmasını veya kullanımını reddedemez veya yasaklayamaz.
b) Bununla birlikte, Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğe göre tip onayı verilmiş olan araç tipi,
MARTOY’un
9 uncu maddesindeki istisnadan yarar sağlıyorsa ve bu istisna, yürürlükteki ulusal şartlarla
çelişiyorsa, ulusal araç tipinin onayını vermeyi reddedebilir veya aracın satışını, tescilini veya hizmete girişini
veya kullanımını reddedebilir veya MARTOY’un 9 uncu maddesinin (a) bendine göre uygunluk belgesinin
geçerli olmadığını kabul edebilir veya sadece bölünmez yüklerin taşınması için müsaade edebilir.
c) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğe göre onaylanmış olan araçlara ulusal tip onayı verdiğinde veya bu
tür araçların tesciline, hizmete girişine veya kullanımına müsaade ettiğinde, bu araçlarla ilgili olan azami izin
verilen kütlelere göre tescil/kullanım esnasındaki azami müsaade edilen kütleleri verir. Onay Kuruluşu veya
yetkili merciler, imalatçının başvuru yapması halinde tescil/kullanım anında müsaade edilen azami kütlelerin
belirlenmesi için Ek V’de yer alan işlemin uygulanmasını reddedemez.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
d) Onay Kuruluşu, (a) bendindeki hususlardan farklı olarak yüklenebilir veya kaldırılabilir dingiller
için AİTM ve Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümleri aranır. Bununla birlikte, Onay Kuruluşu imalatçının
başvuru yapması durumunda, Ek V’ün madde 3’ünde yer alan teknik şartların uygulanmasını reddedemez.
e) Onay Kuruluşu, Ek ’in madde 2 ve madde 7.3 ’deki hususlardan farklı olarak ve yerine getirilmesi
gereken Ek ’in madde 7.6’sındaki şartları dikkate almaksızın, bu maddelerde yer alan boyutları aşan araçları
onaylayabilir. Farklılığın ayrıntıları bu Yönetmeliğin Ek ’ündeki tip onayı belgesi kapsamında yer alır ve bu
maddenin (b) bendinin hükümleri uygulanır.
Bildirimler
Madde 10- Onay Kuruluşunca yapılan bildirimlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/5.md) Araçların kütleleri ve boyutları ile ilgili
2003/19 ve 2001/85/EC direktifleri ile değişik 97/27/EC sayılı AT direktifine göre hazırlanan bu Yönetmeliğin
uygulamaya konulduğu, AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve AT
Komisyonuna bildirilir.
b) Onaylanan veya reddedilen tip onayı belgelerinin bir nüshası bir ay içerisinde AT üyesi ülkelerin
onay kuruluşlarına, Gümrük Birliği Ortaklık Komitesine ve AT Komisyonuna bildirilir.
Muafiyetler
Madde 11- Muafiyetlere ait esaslar aşağıda belirtilmiştir.
a) Teknolojik olarak gelişmiş motorlu araçların ve römorklarının kütleleri ve boyutlarına ilişkin tip
onayı belgesi talep edilmesi halinde, AT Komisyonuna ve diğer ülkelerin onay kuruluşlarına bilgi verilerek,
Ulusal tip onayı belgesi verilebilir.
b) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce trafiğe çıkmış motorlu araçlara ve römorklarına bu
Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Bu Yönetmeliğin 2003/19/AT seviyesinde aşağıdaki maddeler eklenmiştir:
Ek Madde 1- (Ek: 5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/3.md) Bu Yönetmelik (2003/19/AT), aynı
Yönetmeliğe (97/27/AT) göre verilen onayları geçersiz kılmaz ve 97/27/AT Yönetmeliğine uygun olarak verilen
bu tür onayların kapsam genişletmesini engellemez.
Ek Madde 2- (Ek: 5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/4.md) Bu Yönetmeliğin (2003/19/AT)
yayımı tarihinden itibaren, 2003/19/AT seviyesi ile değişik şekilde 97/27/AT Yönetmeliğinin şartlarına uyan
araçlarda, kütleler ve boyutlardan dolayı;
a) Onay Kuruluşu, M2, M3, N veya O sınıfındaki araçların tipi konusunda AT tip onayını veya ulusal
tip onayını vermeyi reddetmez.
b) Onay Kuruluşu veya yetkili merciler, M2, M3, N veya O sınıfındaki araçların tipi konusunda Ek
IV’e uygun olarak tescil/kullanımdaki kütleleri vermeyi reddetmez.
c) Onay Kuruluşu veya yetkili merciler, bu tür araçların tescilini, satışını veya hizmete girmesini
yasaklamaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Geçici Madde 1 – Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce ulusal tip onayı belgesi alınmış araçlar
için imalatçılar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren bu Yönetmeliğe göre AT araç tip onayı
belgesi almak zorundadır. Aksi takdirde araçların ulusal tip onayı belgeleri iptal edilir. Bu Yönetmeliğin
97/27/AT seviyesinden alınmış araç tip onayı belgeleri de kabul edilir.
Geçici Madde 2 - Ulusal tip onayı almış ya da alacak Ek I madde 2.14’de tanımlanan kaldırma
sistemine sahip araçlar, bu Yönetmeliğin Ek IV madde 3’de belirtilen otomatik ayar sistemine sahip değil ise,
kaldırma sistemi olmadan bu Yönetmelik için tip onayı alabilir.
Ek Geçici Madde 1- (Ek: 5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/Geçici md. 1) 1/10/2004 tarihinden
sonra MARTOY’a göre Ulusal Tip Onayı Belgesi alacak yeni bir tip araç, bu Yönetmeliğe uymak zorundadır.
Yürürlük
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
Madde 12- Bu Yönetmelik 31/8/2003 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ek 
1- Bu Yönetmelik, MARTOY’un Ek II (A)’sında tanımlandığı gibi M 2, M3 ve N sınıfı motorlu araçların ve O
sınıfı römorkların kütle ve boyutlarına uygulanır.
2 - TARİFLER
(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) 70/156/AT Yönetmeliğinin Ek I ve Ek II’de belirtilen tarifler
(dip notlar dahil) bu yönetmeliğe uygulanmalıdır.
Bu Yönetmeliğin amaçları bakımından;
2.1 – “MOTORLU ARAÇ”
MARTOY’un Ek II (A)’sında tarif edildiği gibi herhangi bir güç tahrikli araçtır.
2.1.1 - N Sınıfı Motorlu Araç
2.1.1.1 – “Kamyon”, esas olarak veya özel mal taşımak için tasarlanan ve imal edilen N1, N2 veya N3 sınıfındaki
bir motorlu araçtır. Bu araç aynı zamanda bir römorku çekebilir.
2.1.1.2 - “Çekici Araç” (çekici), esas olarak veya özel olarak römork çekmek üzere tasarlanan ve imal edilen
N1, N2 veya N3 sınıfı bir motorlu araçtır.
2.1.1.2.1 – “Römork Çeken Araç” (karayolu çekicisi), yarı römorklar hariç, esas olarak veya özel olarak
römorkları çekmek için tasarlanan ve imal edilen bir çekici araçtır. Bu araç bir yük kasası ile donatılabilir.
2.1.1.2.2 - “Yarı Römork Çeken Araç” (yarı römork çekicisi), esas olarak veya özel olarak yarı römorkları
çekmek için tasarlanan ve imal edilen bir çekici araçtır.
2.1.1.3 - Diğer çekme araçları ve kamyonlar haricinde N sınıfı tam veya tamamlanmış araçlar özel amaç araçları
olarak kabul edilir.
2.1.2 - M2 veya M3 Sınıfı Motorlu Araçlar :
2.1.2.1- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) “Otobüs ”, 2001/85/AT Yönetmeliğinin Ek I
madde 1’de tanımlanan araçtır.
2.1.2.2- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) Otobüs “sınıfı”, 2001/85/AT Yönetmeliğinin Ek
I madde 2.1.1 ve madde 2.1.2’de tanımlanan araç sınıfıdır.
2.1.2.3- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) “Mafsallı (Körüklü) otobüs ”, 2001/85/AT
Yönetmeliğinin Ek I madde 2.1.3’te tanımlanan araçtır.
2.1.2.4- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/2.md) “Çift katlı otobüs ”,
Yönetmeliğinin Ek I madde 2.1.6’da tanımlanan araçtır.
2.2 - O SINIFI ARAÇLAR :
www.ankatiponay.com
2001/85/AT
www.aractiponay.net
2.2.1 - “Çekilen araç” (römork), bir motorlu araç tarafından çekilmek üzere tasarlanan ve imal edilen kendinden
tahrikli olmayan araçtır.
2.2.2 - “Yarı römork”, yarı römorku çeken araca veya bağlantı (dolly) aksına bağlanmak üzere ve çekilen araç
üzerine veya bağlantı aksına esas olarak düşey yükle yüklemek üzere tasarımlanan çekilen bir araçtır.
2.2.3 - “Tam römork”, en az iki dingili olan, dingillerden en az biri yönlendirilen ve aşağıdaki hususları
sağlayan çekilen bir araçtır.

Düşey olarak hareket edebilen bir çekme tertibatıyla donatılan (römorkla bağlantılı olarak)

Çekici araca önemli derecede statik düşey yük (100 daN’den daha az) aktarmayan.
Bir yarı römork bir bağlantı (doly) aksı ile bağlandığında bu araç çekme demirli römork olarak kabul edilir.
2.2.4 - “Merkez dingilli römork”, çeken araca, sadece römorkun kütlesine karşılık gelen azami yükün %
10’unu geçmeyen veya 1000 daN’luk küçük düşey bir yükün (hangisi küçükse) iletildiği, dingil veya dingillerin
düzgün olarak yüklendiğinde aracın ağırlıklı merkezine yakın olarak konumlandırıldığı sabit çekme demirli bir
römorktur.
2.3 - “Dingiller grubu”, takviyeli dingilin (tayinin) kısmını oluşturan dingillerdir. İkili dingil grubu tandem
olarak ve üçlü dingil grubu üç dingilli takviyeli dingil olarak isimlendirilir. Genel olarak, sadece tek bir dingil bir
dingil grubu olarak kabul edilir.
2.4- “Araç boyutu”, imalatçı tarafından belirtilen aracın yapısına bağlı olan boyutudur.
2.4.1 -“Araç uzunluğu”, ISO 612-1978 standardının terimler bölümünün madde 6.1’ine uygun olarak ölçülen
boyuttur.
Bu standardın hükümlerine ilave olarak araç uzunluğu ölçülürken aşağıdaki tertibatlar dikkate alınmamalıdır.

Cam sileceği ve yıkama tertibatı

Ön veya arka işaretleme levhaları

Gümrük mühürleme tertibatı ve mahfazası

Branda koruma için tertibat ve mahfazası

Aydınlatma donanımı

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Dolaylı görüş için aynalar ve diğer tertibatlar

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) İzleme destekleri

Hava emiş boruları

Sökülebilir kasaların boy dayamaları

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Giriş merdivenleri ve el tutamakları
 (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Dövme kauçuğu ve benzer teçhizat

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Aracın yükleme kapasitesinin artmaması kaydıyla,
300 mm’yi geçmeyen, çalışır durumdaki kaldırma platformları, giriş rampaları ve benzeri teçhizat,

Motorlu araçlar için çeki tertibatı

(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Elektrikle hareket eden araçların enerji bağlantı çubukları

(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Dış güneş siperleri
2.4.2 - “Araç genişliği”, ISO 612-1978 standardının terimler bölümünün madde 6.2’sine uygun olarak ölçülen
boyuttur.
Bu standard hükümlerine ilave olarak araç genişliği ölçülürken aşağıdaki tertibatlar dikkate alınmamalıdır.

Gümrük mühürleme tertibatı ve mahfazası,

Branda koruma tertibatı ve mahfazası,

Lastik arızası ikaz düzenekleri,

Paçalıkların (anti-sprey sistemin) çıkıntı yapan esnek parçaları (91/226/AT Yönetmeliğine bakınız),

Aydınlatma donanımı,

M2 ve M3 araç sınıfları için, çalışır durumdaki araçta, aracın yan tarafından 10 mm’den fazla taşmamak
kaydıyla biniş rampaları , kaldırma platformları ve benzer donatım; rampaların ileriye veya geriye bakan
köşeleri 5 mm’den az olmayacak bir yarıçapa sahip olacak şekilde yuvarlatılmış olmalı; kenarlar 2,5
mm’den az olmayan bir yarıçapa sahip olacak şekilde yuvarlatılmalıdır,
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net






(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Aynalar ve dolaylı görüş için diğer tertibatlar,
Lastik basınç göstergeleri,
Gizlenebilir basamaklar,
Dış lastik yanağının zeminle temas ettiği noktanın hemen üstündeki esneyen kısım.
(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) İzleme destekleri,
(Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Geri çekilme yok ise, otobüslerde ve kılavuz otobüs
sistemlerinde kullanım için tasarlanan otobüslerde geri çekilebilen yan kılavuz tertibatları.
2.4.3 - “Araç yüksekliği”, ISO 612-1978 standardının terimler bölümünün madde 6.3’üne uygun olarak ölçülen
boyuttur.
Bu standard hükümlerine ilave olarak araç yüksekliği ölçülürken aşağıdaki tertibatlar dikkate alınmamalıdır.

Antenler,

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Yükselmiş pozisyonlarındaki pantograflar veya enerji
bağlantı çubukları
Bir dingil - kaldırma tertibatı olan araçlar için, bu tertibatın etkisi dikkate alınmalıdır.
2.4.4 – “Bir yarı römork veya yarı römork çekicisinden hariç bir aracın yükleme oranlarının uzunluğu”,
aracın boylamasına düzleminde yatay olarak ölçülen, aracın yükleme alanının arka uç dış noktasından ön uç dış
noktasına olan mesafesidir.
Bu mesafe, aşağıdaki hususlar dikkate alınmadan ölçülmelidir.

Kabinin arka uç noktasının önüne doğru yükleme alanı,

(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Madde 2.4.1’de belirtilen tertibatlar,

Yükleme alanı veya ön tarafta yerleştirilmiş çıkıntı yapan soğutma üniteleri ve diğer yardımcı tertibatlar.
2.5 – (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Çalışır durumdaki aracın kütlesi”, 70/156/AT
Yönetmeliği Ek I, madde 2.6’da tanımlanan kütledir.
2.6 - “Teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle (M)”, imalatçı tarafından belirtilen aracın yapısına ve
performansına bağlı olarak aracın azami kütlesidir. (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Aracın
sınıfı 70/156/AT Yönetmeliği Ek II’ye uygun olarak belirlenir.
Sadece, teknik olarak müsaade edilen tek bir yüklü kütle tarif edilmek suretiyle, bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki
bilgi dokümanında yer alan maddelerin mümkün olan değerlerinin bir seti ile tarif edildiği şekilde, araç tipinin
verilen teknik yapısına göre belirtilebilir. Bu tarif,

Sadece bir değeri - uygun olduğunda, bu Ekin madde 2.7, madde 2.8, madde 2.10, madde 2.11 ve madde
2.12’nin ilgili teknik şartlarına uygulanır.
2.7 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Teknik olarak izin verilen araç dingili üzerine
düşen azami kütle (m)’’; araç imalatçısı tarafından belirtildiği şekilde ve aracın ve dingil grubunun yapısı esas
alınarak, karayolu yüzeyine araç dingili tarafından uygulanan izin verilen azami düşey statik yüke karşılık gelen
kütledir.
N1 sınıfı araçlarda arka dingile(lere) düşen teknik olarak izin verilen azami kütle %15’i ve hangisi daha küçük
ise, aracın teknik olarak izin verilen azami yüklü kütlesi ise %10’u veya 100 kg’ı geçmemelidir. Sadece araç
çeken çekici araçlarda uygulanmak üzere, çalışma hızı 80 km/saat veya daha az olacak şekilde sınırlanmalıdır.
Araç imalatçısı, bu tür hız sınırlamasını veya diğer çalışma koşullarını kullanıcı el kitabında belirtmelidir.
2.8 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Bir dingil grubu üzerine düşen teknik olarak izin
verilen azami kütle ()”; araç imalatçısı tarafından belirtildiği şekilde ve hem aracın hem de dingil grubunun
yapısı esas alınarak, dingil grubu tarafından karayolu yüzeyine uygulanan izin verilen azami statik düşey yüke
karşılık gelen kütledir.
2.9 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Çekilebilir Kütle” çekilen araçların dingil(leri)
tarafından yol yüzeyine uygulanan toplam yükü ifade eder.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
2.10 - “Teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle (TM)”, imalatçı tarafından belirtilen azami
çekilebilen kütledir.
2.11 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Motorlu aracın bağlantı noktası üzerinde
teknik olarak izin verilen azami kütle”, aracın imalatçısı tarafından belirtildiği şekilde ve aracın ve/veya
bağlantı teçhizatlarının yapısını esas alınarak, izin verilen azami düşey statik yüke karşılık gelen kütledir. Bu
kütle, motorlu aracın bağlantı tertibatının kütlesini içermez.
2.12 - “Bir merkez dingilli römork veya yarı römorkun bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak
müsaade edilen azami kütle”, imalatçı tarafından belirtildiği gibi, bağlantı noktasında römork tarafından çeken
araca aktarılacak azami müsaade edilen statik düşey yüke karşılık gelen kütledir.
2.13 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Katarın teknik olarak izin verilen azami yüklü
kütlesi (MC)”, imalatçı tarafından belirlenen, motorlu araç ve römork (lar) katar toplam kütlesidir. Yarırömorklu veya merkez-dingilli römorklu katarlarda, teknik olarak izin verilen azami yüklü kütle M yerine, çekici
dingili üzerindeki teknik olarak izin verilen azami kütle kullanılmalıdır.
2.14 - “Dingil kaldırma tertibatı”, aracın yükleme şartlarına göre, dingili (leri) üzerindeki yükü artırmak veya
azaltmak için bir araca sürekli kalmak üzere takılan ve aşağıdaki işlemleri yapan tertibattır.


Tekerleri yerden kaldıran veya yere indiren
Veya tekerleri yerden kaldırmadan (örnek, hava süspansiyon sistemleri, veya diğer sistemler olması
halinde)
araç tam yüklü değilken tahrikli dingil üzerindeki yükü artırarak lastikler üzerindeki aşınmayı azaltmak ve/veya
motorlu araçların veya katarların zemin üzerinde kolayca kaymadan durma ve kalkışı kolaylaştırmak için.
2.15 - “Kaldırılabilir dingil”, bu Ekin madde 2.14’ün birinci paragrafına göre dingil kaldırma tertibatı
tarafından kaldırılabilen/indirilebilen dingiller.
2.16 - “Yüklenebilir dingil”, madde 2.14’in ikinci paragrafına göre dingil kaldırma tertibatı kullanılarak dingili
kaldırmaksızın üzerindeki yükün değiştirilebildiği dingildir.
2.17 - “Havalı süspansiyon”, hava yaylanmasının neden olduğu yay etkisinin en az % 75 olduğu süspansiyon
sistemidir.
2.18 - “Havalı süspansiyona eşdeğer olarak kabul edilen süspansiyon”, bu Ekin madde 7.11’deki şartlara
uyan bir araç dingili veya dingil grubu için bir süspansiyon sistemidir.
2.19- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) “Araç tipi” aşağıda belirtilen gerekli hususlar
bakımından farklılık göstermeyen araçlardır:
-
İmalatçı
Aşağıda belirtilen yapı ve tasarıma ait gerekli durumları:
- M2 ve M3 sınıfı araçlarda:
- Şasi/kendinden destekli gövde, tek/çift katlı, rijit/mafsallı (açık ve temel farklılıklar)
- Dingil sayısı
- N sınıfı araçlarda:
- Şasi/taban paneli (açık ve temel farklılıklar)
- Dingil sayısı
- O sınıfı araçlarda:
- Şasi/ kendinden destekli gövde (açık ve temel farklılıklar), çekme çubuklu römork/yarırömork merkez-dingilli römork
- Fren sistemi:frenlenmemiş/atalet/sürekli
- Dingil sayısı
Bu maddenin amaçları bakımından; dingil açıklığı, dingil tasarımı, süspansiyon, direksiyon, lastikler gibi yapı ve
tasarım durumları ve dingiller için fren düzeltme tertibatına ilişkin değişiklikler veya yarı-römork çekicisi veya
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
kamyon konfigürasyonları ile ilgili indirgeme valflerinin ilavesi veya hareket durdurucusu ve şasi ile ilgili
teçhizatın (örneğin; motor, yakıt tankı, aktarma vb.) gerekli olduğu düşünülmez.
3 - AT TİP ONAYI İÇİN BAŞVURU
3.1 - Bir araç tipinde MARTOY’un 5 inci maddesine göre aracın boyut ve kütlesi bakımından AT tip onay
başvuru imalatçı tarafından yapılmalıdır.
3.2 - Bu müracaat,
yapılmalıdır.
bu Yönetmeliğin Ek II’sinde verilen örnek modele göre bilgi dokümanıyla birlikte
3.3 - Bu Yönetmeliğin Ek II’sinde tarif edilen karakteristiklere uyan ve onaylanacak tipi temsil edecek onay
testleri veya kontrollerinden sorumlu olan teknik servisin uygunluğuna göre seçilen araç ve araçlar o teknik
servise sunulmalıdır.
4 - AT TİP ONAYI
4.1 - İlgili özellikler yerine getirilirse, MARTOY’un 6 ncı maddesine göre AT tip onayı verilir.
4.2 - AT tip onayı belgesinin bir örneği bu Yönetmeliğin Ek ’ünde verilmiştir.
4.3 - Bu Yönetmeliğe göre bir araç tipinin onayının veya kapsam genişletilmesinin veya onayının reddedilmesi
ile ilgili bildirim, MARTOY’un 6 ncı maddesinde yer alan işleme uygun olarak üye ülkelere bildirilmelidir.
4.4 - MARTOY’un Ek VII’si uyarınca bir onay numarası, onaylanmış aracın her bir tipine verilir. Aynı üye ülke
aynı numarayı bir başka araç tipine vermemelidir.
5 - ONAY DEĞİŞİKLİKLERİ
5.1 - Bu Yönetmeliğe göre verilen onayların değiştirilmesi durumunda, MARTOY’un 7 nci maddesindeki
hükümler uygulanır.
6 - İMALATIN UYGUNLUĞU
6.1- İmalatın uygunluğunu sağlamak için MARTOY’un 12 nci maddesinde belirtilen şartlara uygun tedbirler
alınmalıdır.
7 - ÖZELLİKLER
7.1 - Çalışır durumdaki aracın kütlesi ve bu kütlenin dingiller arasındaki dağılımı, tekerlekleriyle birlikte düzgün
sabit bir konumda duran ve bu Ekin madde 3.3’e göre sunulan araç üzerinde ölçülür.
Ölçülen kütleler, araç tipindeki karşılık gelen teknik yapılar için imalatçı tarafından belirtilen kütlelerden %
3’den fazla olmaması durumunda veya bu kütlelerin 3,5 tonu aşmayan N1, O1, O2 veya M2 sınıfı araçlarda %
5’den fazla olmamak kaydı ile farklılık gösterirse, imalatçı tarafından belirtilen çalışır durumdaki kütleler ve bu
kütlelerin dingillere dağılımı, aşağıdaki şartların amaçları doğrultusunda kullanılır.
Aksi takdirde, ölçülen kütleler, kullanılmalı ve daha sonra teknik servis isterse, bu Ekin madde 3.3’e
uygun olarak sunulanlardan başka bir araç üzerinde ilave ölçmeler yapmalıdır.
7.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) BOYUTLARIN ÖLÇÜLMESİ
Tüm uzunluk, genişlik ve yüksekliğin ölçümü madde 3.3’e uygun olarak sunulan çalışır durumdaki araç (lar)
üzerinde madde 2.4’ün hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilir.
Ölçülen boyutların imalatçı tarafından tip dahilinde ilgili teknik konfigürasyonlar için beyan edilen ölçülerden
%1’den daha farklı olması durumunda, aşağıdaki şartların amaçları bakımından ölçülen boyutlar kullanılır ve bu
durumda teknik servis gerekirse, araç üzerinde madde 3.3’e uygun olarak sunulan ölçümlerden başka ölçümler
de yapabilir. Bununla birlikte, 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I’inde belirtilen sınır değerler aşılamaz.”
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
7.3 - ARAÇLAR İÇİN MÜSAADE EDİLEN AZAMİ BOYUTLAR
7.3.1 - Azami Uzunluk
7.3.1.1 - Motorlu araç : 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I madde 1.1’ine göre.
7.3.1.2 - Römork (yarı römork hariç) 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I madde 1.1’ine göre.
7.3.1.3 - Körüklü otobüs veya banliyö otobüsü 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek I madde 1.1’ine göre.
7.3.1.4 - Yarı Römork
Bu Ekin madde 7.3.1.4.1’de belirtilen mesafe bu Ekin madde 2.4.1 içinde bahsedilen tertibatlar dikkate
alınmaksızın ölçülmeli ve bu Ekin madde 7.3.1.4.2’de belirtilen mesafe herhangi bir muafiyet olmaksızın
ölçülmelidir.
7.3.1.4.1 - Beşinci teker king pim ekseni ile yarı römorkun arkası arasındaki mesafe 96/53/AT Yönetmeliğinin
Ek ’inin madde 1.6’sında yer alan sınırları geçmemeli ve aracın boylamasına düzleminde yatay olarak
ölçülmelidir.
7.3.1.4.2 - Beşinci teker king pim ekseni ile yarı römorkun ön tarafında herhangi bir en uç noktası arasındaki
mesafe 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek ’inin madde 4.4’ünde belirtilen 2,04 m’yi aşmamalı ve yatay olarak
ölçülmelidir.
7.3.2 - Azami Genişlik
7.3.2.1 - Herhangi bir araç : 96/53/AT Yönetmeliğin Ek ’inin madde 1.2’sine göre.
7.3.2.2 - Malların kontrollü sıcaklıkta taşınması için özel olarak tasarımlanan N ve O sınıfı araçların sabit veya
hareketli üst yapıları yalıtımlar dahil yan duvarları aşan kalınlık, 45 mm : 96/53/AT Yönetmeliğin Ek ’inin
madde 1.2’sine göre.
7.3.3 - Azami Yükseklik
7.3.3.1 - Herhangi bir araç : 96/53/AT Yönetmeliğinin Ek ’inin madde 1.3’üne göre.
7.4 - KÜTLE DAĞILIM HESABI
7.4.1 - Hesap İşlemi
Aşağıda belirtilen kütle dağılımlarının hesaplanması amacıyla, imalatçı :bu Yönetmelikte Ek ’de yer alan bütün
maddelerin muhtemel değerlerinin her bir seti ile belirtildiği şekilde, aracın teknik olarak müsaade edilen azami
yüklü kütlenin, dingiller ve dingil grupları üzerindeki müsaade edilen azami kütlelerin, teknik olarak müsaade
edilen azami yüklü kütlenin karşılığını belirtmek için gerekli bilgi ile (rulo olarak veya başka uygun bir formda)
birlikte deneyleri yapmaktan sorumlu teknik servise sağlamalıdır.
7.4.1,3 – Tek (solo) dingilerde, tanımlamak suretiyle, “i” ile bir dingil ve”j” ile bir dingil grubu gösterilir.
7.4.1.3 – Bu Ekin madde 7.4’ün şartlarının yerine getirilmesi için, aşağıdaki M, mi, Fj, TM ve MC simgeleri
sırasıyla aşağıdaki parametreleri gösterir.
M : Aracın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi
mi : “i” ile gösterilen dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle, burada “i” , aracın 1’den
toplam dingil sayısına kadar değişir.
Fj : “j” ile gösterilen dingiller grubu veya tek bir dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle,
burada “j; Dingiller gruplarının veya tek dingillerin 1’den toplam sayısına kadar değişir.
TM : Teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle,
MC : Katarın teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütlesidir.
7.4.1.4 - Tek bir dingil olması halinde, “i” bir dingili, “j” bir dingiller grubunu gösterir, mi = Fj ile tanımlanır.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
7.4.1.5 - Normal çalışma şartlarında yüklenebilir dingillerle donatılmış araçlarda aşağıdaki hesaplamalar
dingillerin süspansiyonu ile yapılmalıdır. Kaldırılabilir dingillerle donatılmış araçlarda aşağıdaki hesaplamalar
indirilmiş dingille yapılır.
7.4.1.6 - Dingil grupları için, imalatçı grup üzerine uygulanan toplam kütlenin dingiller arasındaki yük dağılımı
ile ilgili kuralları göstermelidir. (örneğin dağılım çizelgeleri oluşturmak veya dağılım formülünü belirterek).
7.4.1.7 - Merkezi dingilli römorklar ve yarı römorklarda aşağıdaki hesaplamaların amacı doğrultusunda
römorkun bağlantı noktası üzerinde bağlantı noktası “O” ile gösterilen tek dingil ve bilinen sistemlerle
tanımlanan mo ve Fo kütleleri, teknik olarak müsaade edilen azami kütlesinin karşılığı olarak kabul edilir.
7.4.2 - Karavan Römorklar Hariç, N ve O Sınıfı Araçların Şartları
7.4.2.1 - “mi” kütlelerinin toplamı “M” kütlesinden daha az olmamalıdır.
7.4.2.2 - “j” olarak belirtilen her dingil grubu için araç dingili üzerindeki mi kütlelerinin toplamı, Fj kütlesinden
daha az olmamalıdır. Ayrıca, mi kütlelerinin her biri bu dingil gruplarının kütle dağılım kuralları ile belirtildiği
gibi “i” dingili üzerine uygulanan Fj kısmından daha az olmamalıdır.
7.4.2.3 - Fj kütlelerinin toplamı M kütlesinden daha az olmamalıdır.
7.4.2.4 - Çalışır durumdaki kütle, yolcu sayısıyla 75 kg’ın çarpılmasıyla elde edilen kütle, bağlantı noktası
üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütleler toplamı M kütlesini aşmamalıdır.
7.4.2.5 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Madde 7.4.2.5.1 ya da madde 7.4.2.5.2’de
açıklanan ilgili durumlardan herhangi birine göre araç M kütlesine kadar yüklendiği zaman “i” dingili üzerindeki
yüke karşılık gelen kütle, bu dingil üzerindeki M1 kütlesini ve tek (solo) dingil üzerindeki veya “j” dingil grubu
üzerindeki yüke karşılık gelen kütle de j kütlesini geçmemelidir.
7.4.2.5.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kütlenin eşit dağılımı, her yolcu koltuğunda 75
kg kütle bulunan çalışır durumdaki aracın eşya taşımak için tasarlanmış alan üzerinde eşit olarak dağıtılmış
toplam ağırlık olan M kütlesine kadar yüklenmesini ifade eder.
7.4.2.5.1.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
7.4.2.5.1.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
7.4.2.5.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kütlenin eşit dağılmaması durumunda, imalatçı
yükün ve/veya gövdenin ve/veya teçhizatın ve/veya iç donanımın ağırlık merkezinin araç çalışır durumda iken
ve her yolcu koltuğunda 75 kg yük bulunmak üzere M kütlesine yüklenmiş olarak, izin verilen muhtemel uç
konumlarını bildirmelidir.(Örnek: Öndeki arka dingilin önünden 0.5 metreden 1,5 metreye kadar ).
7.4.2.5.2.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
7.4.2.5.3 - Yarı Römork Çeken Araçlar (yarı römorklu çekicileri)
7.4.2.5.3.1 - Tam veya tamamlanmış araçlarda : İmalatçı beşinci tekerin eksenlerinin aşırı konumlarını
belirtmelidir. Doğrulama, beşinci tekerin eksenlerinin bütün muhtemel konumlarını kapsayacak şekilde
yapılmalıdır. Her yolcu koltuğu üzerine 75 kg’lık bir kütle yerleştirilen çalışan araç M kütlesine kadar yüklenir.
(beşinci tekerin eksenine uygulanan yükleme yükü ile birlikte)
7.4.2.5.3.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
7.4.2.6 - N sınıfı bir araç M kütlesiyle yüklendiğinde ve arka dingile (“n” ile gösterilen dingil) veya arka
dingiller grubunun (“q” ile gösterilen dingiller grubu) aracın mn veya Fq kütlesine kadar yüklendiğinde,
yönlendirilen dingil veya dingillerin üzerine basan kütle M kütlesinin % 20’sinden daha az olmamalıdır.
7.4.2.2 - MC, M + TM’yi aşmamalıdır.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
7.4.3 - Otobüsler ve Banliyo Otobüslere Dair Şartlar
7.4.3.1 - Bu Ekin madde 7.4.2.1’den madde 7.4.2.3’e ve madde 7.4.2.7’nin şartları uygulanır.
7.4.3.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Çalışır durumdaki aracın kütlesi, oturan ve ayakta
duran yolcu sayısının Q kütlesi ile çarpımı, madde 7.4.3.3.1’de tanımlanan WP, B ve BX kütleleri ve imalatçı
tarafından bağlantı yerleştirilmiş ise bağlantı noktasındaki teknik olarak izin verilen azami kütlenin toplamı M
kütlesini geçmeyecektir.
7.4.3.3 - Tamamlanmamış araç, bu Ekin madde 7.4.2.5.1.2’de açıklanan duruma uygun olarak aracın M kütlesine
kadar yüklendiğinde veya çalışır durumdaki tam veya tamamlanmış araç, bu Ekin madde 7.4.3.3.1’de belirtildiği
gibi yüklendiğinde, her bir dingil üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, her bir dingil üzerindeki m i kütlesini
aşmamalı ve her tek dingil veya dingil grubu üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, bu dingil grubu üzerindeki Fj
kütlesini aşmamalıdır. Bununla birlikte, tahrik edilen dingil üzerindeki yüke karşılık gelen kütle veya tahrik
edilen dingiller üzerindeki yüklere karşılık gelen kütlelerin toplamı, M kütlesinin en az % 25’i olmalıdır.
7.4.3.3.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Çalışır durumdaki araç: Q kütlesindeki oturan
yolcu sayısına (P) karşılık gelen bir kütle ile; ayakta duran yolcular için ayrılmış yüzeye (S 1) eşit dağılmış Q
kütlesindeki ayakta duran yolcu sayısına (SP) karşılık gelen bir kütle ile; uygun olduğunda, her tekerlekli
sandalye alanına eşit dağılmış WP kütlesi ile; bagaj bölmelerinde eşit dağılmış B’ye (kg) eşit kütle ile; bagaj
taşıyacak şekilde teçhiz edilmiş çatı yüzey alanına eşit dağılmış BX’e (kg) eşit kütle ile yüklenir. Burada;
P, oturma yerlerinin sayısıdır.
S1, ayakta duran yolcu alanıdır. Sınıf III veya Sınıf B araçlarda S 1 = 0’dır.
İmalatçı tarafından beyan edilen SP S1/Ssp değerini aşmamalıdır, burada Ssp aşağıdaki tabloda belirtilen bir adet
ayakta yolcu için ayrılan konvansiyonel alandır.
WP (kg), tekerlekli sandalye alanı sayısının bir tekerlekli sandalye ile kullanıcısının kütlesini ifade eden 250 kg
ile çarpımıdır.
İmalatçı tarafından beyan edilen B’nin (kg) 100 x V’den az olmayan sayısal bir değeri olmalıdır. Bu değer,
aracın dışına takılabilecek bagaj bölmelerini ya da bagaj raflarını içermelidir.
V, bagaj bölmelerinin m3 cinsinden toplam hacmidir. Sınıf I ya da Sınıf A bir aracı onaylarken, sadece aracın
dışından ulaşılabilen bagaj bölmelerinin hacmi dikkate alınmamalıdır.
İmalatçı tarafından beyan edilen BX’in 75 kg/m2’den az olmayan sayısal bir değeri olmalıdır. Çift katlı araçlar
çatıda bagaj taşımaya yönelik olarak teçhiz edilmemeli ve dolayısıyla çift katlı araçların BX değeri sıfır
olmamalıdır.
Q ve Ssp değerleri aşağıdaki çizelgede belirtildiği şekilde olmalıdır:
Araç Sınıfı
Sınıf I ve A
Sınıf II
Sınıf III ve B
(*) El bagajı için 3 kg dahil
Bir yolcunun kütlesi Q (kg)
68
71 (*)
71 (*)
Ayakta duran bir yolcu için
konvansiyonel alan Ssp (m2/yolcu)
0,125
0,15
Yok
7.4.3.3.2- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Değişken oturma kapasitesine sahip bir araç için,
yolcuların ayakta durması için ayrılan alan (S1) ve/veya tekerlekli sandalye taşıyacak şekilde teçhiz edilmiş bir
araç için Madde 7.4.3.2 ve Madde 7.4.3.3 şartları aşağıdaki koşulların her birinin uygulanabilirliğiyle
belirlenir.”
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
7.4.3.3.2.1- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kullanılabilecek tüm koltuklar dolu ve bundan
sonra ayakta yolcular için kalan alan (ulaşılmış ise, imalatçı tarafından beyan edilen ayakta yolcu kapasitesi
sınırına kadar) ve eğer yer kalırsa, tekerlekli sandalye alanları dolu olarak,”
7.4.3.3.2.2- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Kullanılabilecek tüm ayakta durma alanları
(imalatçı tarafından beyan edilen ayakta yolcu kapasitesi sınırına kadar) dolu ve bunun arkasından oturan
yolcular için ayrılan kalan koltuklar ve eğer yer kalırsa, tekerlekli sandalye alanları dolu olarak,”
7.4.3.3.2.3- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md)Kullanılabilecek tüm tekerlekli sandalye alanları
dolu ve bunun arkasından ayakta yolcular için kalan alan (ulaşılmış ise, imalatçı tarafından beyan edilen ayakta
yolcu kapasitesi sınırına kadar) ve daha sonra kullanılabilecek kalan koltuklar dolu olarak.
7.4.3.4- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Araç çalışır durumda ya da madde 7.4.3.3.1’de
belirtildiği şekilde yüklü iken, ön dingil ya da dingil grubundaki yüke karşılık gelen kütle çalışır durumdaki
aracın kütle yüzdesinden ya da aşağıdaki tabloda verilen teknik olarak izin verilen azami yüklü kütle “M”
yüzdesinden az olmamalıdır:
Sınıf I ve A
Sınıf II
Sınıf III ve B
Rijit
Mafsallı
Rijit
Mafsallı
Rijit
Mafsallı
20
20
25 (1)
20
25 (1)
20
(1) Bu rakam, Sınıf II ve Sınıf III üç dingilli ve iki dümenli dingili bulunan araçlar için %20’ye düşürülür.
7.4.3.5- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Bir araç birden fazla sınıfa göre onaylanacağı zaman,
her sınıf için madde 7.4.3.2 ve madde 7.4.3.3 geçerli olacaktır.
7.4.4 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Römork karavanlarla ilgili şartlar
Bu Ekin madde 7.4.2.1 ilâ madde 7.4.2.4 ve madde 7.4.2.7’nin şartları uygulanır. İlaveten, tamamlanmamış araç,
bu Ekin madde 7.4.2.5.1.2’de açıklanan duruma göre aracın M kütlesine kadar yüklendiğinde veya çalışır
durumdaki tam veya tamamlanmış araç, 92/21/AT Yönetmeliğinin Ek ’nın ilavesinde belirtildiği gibi aracın M
kütlesine kadar yüklendiğinde, her bir dingil üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, bu dingil üzerindeki mi
kütlesini aşmamalı ve her bir tek dingil veya dingil grubu üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, dingillerin bu
grubu üzerindeki Fj kütlesini aşmamalıdır. Bununla birlikte, tahrik edilen dingil üzerindeki yüke karşılık gelen
kütle veya tahrik edilen dingiller üzerindeki yüklere karşılık gelen kütlelerin toplamı, M kütlesinin en az % 25’i
olmalıdır.
7.5 - ARAZİ ARACI GİBİ BİR ARACI SINIFLANDIRMAK İÇİN DOĞRULAMA ŞARTLARI
(MARTOY’un Ek  madde 4)
7.5.1 - Teknik servis, tam veya tamamlanmış araçları veya beşinci tekeri olmayan yarı römork çeken aracı,
MARTOY’un Ek ’sinde belirtilen şartlara göre arazi aracı olarak (yarı römork çekicisi) kabul edilecek ise
doğrulamalıdır.
7.5.2 - Diğer tamamlanmamış araçlar için, doğrulama, sadece imalatçının isteği doğrultusunda yapılır.
7.6 - DÖNÜŞ YETENEĞİ
7.6.1 - Herhangi bir motorlu araç ve herhangi bir yarı römork, dış daire yarıçapı 12,50 m ve iç daire yarı çapı
5.30 m olan ortak merkezli iki daire ile tanımlanan bir alan içinde, dairenin çevresi dışına aracın dış en uç
noktalarından herhangi biri çıkıntı (bu Ekin madde 2.4.2’deki araç genişliği için belirtilen çıkıntı parçaları hariç)
yapmaksızın, 360 derecelik tam bir daire yörüngesinin her iki yönden biri üzerinde dönebilmelidir.
(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Motorlu araçlar ve dingil kaldırma tertibatlı (bkz. madde
2.14) yarı römorklar için, bu şart geri çekilebilen dingil(ler) kalkık konumda iken ya da yüklenebilen dingil(ler)
yüksüz durumda iken de geçerlidir. Ek IV madde 3.5’in şartlarını karşılayan geri çekilebilen dingiller gibi
başlangıç destekleri bu şarttan muaftır..
Yukarıda belirtilen özellikler, aşağıdaki şekilde doğrulanmalıdır :
7.6.1.1 - Motorlu Araçlar
Motorlu aracın ön en uç noktası, dış dairenin çevresi boyunca yönlendirilmelidir (Şekil A’ya bakınız).
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
7.6.1.2 - Yarı Römorkları
Bir yarı römorkun dingil mesafesi, aşağıdaki formülden daha büyük değilse yarı römork madde 7.6.1’in
şartlarına uygun olduğu kabul edilir.
2
2
(12,50 - 2,04) - (5,30  L/2)
burada L; yarı römorkun genişliğidir,
Bu maddenin amacı doğrultusunda, dingil mesafesi, yönlendirilmeyen dingil gruplarının (logie) merkez hattına
göre yarı römorkun beşinci teker (king pin) eksenine mesafesi ölçülür; yönlendirilmeyen dingil gruplarının biri
veya daha fazlasının dingil kaldırma tertibatı varsa (bu Ekin madde 2.14’e bakınız), böyle bir durumda,
indirilen/kaldırılan dingil (dingiller) için dingil mesafesi (hangisi daha uzunsa) dikkate alınmalıdır. Tereddüt
durumunda, onay mercii bu Ekin madde 7.6.1’de belirtildiği gibi bir deneyin yapılmasını isteyebilir.
7.6.2- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) N sınıfı araçlarla ilgili ilave şartlar
Araç sabitken ve dümenlenen tekerlekleri araç hareket ettirildiğinde ileri en dış noktası 12.50 m yarıçapında bir
daire çizecek şekilde yönlendirildiğinde, yere bir çizgi çizildiğinde aracın dairenin dışına bakan yanına teğet
düşey bir düzlem oluşmalıdır.
Araç herhangi bir taraftan 12,50 m yarıçapındaki daireyi izleyerek ileri hareket ettiğinde, aracın hiç bir parçası
düşey düzlemin dışına 0,80 m’den fazla çıkamaz (bkz. Şekil B).
Dingil kaldırma tertibatlı araçlar için bu şart, dingil (ler) kalkık konumda iken de geçerlidir (madde 2.14’ün
anlamı dahilinde). Geri çekilebilen dingilleri kalkık konumdaki ya da yüklenebilen dingilleri yüksüz durumdaki
N sınıfı araçlar için, 0,80 m değerinin yerine 1,00 m değeri konur.
7.6.3- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) M2 ya da M3 sınıfı araçlarla ilgili ilave şartlar
Araç sabitken, yere bir çizgi çizildiğinde aracın dairenin dışına bakan yanına teğet düşey bir düzlem oluşacaktır.
Mafsallı bir araç için, iki rijit kısım düzlemle aynı hizada olmalıdır. Araç düz bir çizgiden madde 7.6.1’de
açıklanan dairesel alana hareket ettiğinde, aracın hiç bir parçası düşey düzlemin dışına 0.60 m’den fazla
çıkmamalıdır (bkz. Şekil C ve Şekil D).
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
ŞEKİL A
ŞEKİL B
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
ŞEKİL C (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md)
R= 12,5 m
R= 5,3 m
U = Azami 0,6
Şekil D (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md)
R= 12,5 m
R= 5,3 m
U = Azami 0,6
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
7.6.4- (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Madde 7.6.1’den madde 7.6.3’e kadar maddelerin
şartları, imalatçının talebi üzerine, uygun bir eşdeğer hesaplama ya da geometrik gösterim ile de doğrulanabilir.
İmalatçının talebi üzerine, dümenlenen arka dingilleri olmayan N sınıfı araçların geometrik özelliklerine uygun
olarak doğrulanması halinde: Arka uzunluk araç dingil açıklığının %60’ından fazla değilse, aracın yukarıdaki
madde 7.6.2’nin şartlarına uygun olduğu kabul edilir.
7.6.5- (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Tamamlanmamış araçlarda imalatçı, madde 7.6.1’den
madde 7.6.3’e kadar olan maddelerin şartlarına karşı kontrol edilecek aracın azami izin verilen boyutlarını beyan
etmelidir.
7.7 - M2 ve M3 Sınıfı Motorlu Araçlar İçin İlave Özellikleri
Teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle 3500 kg’i aşmamalıdır.
7.8 - MOTORLU ARAÇLARIN BAĞLANTI NOKTASI ÜZERİNDEKİ TEKNİK OLARAK MÜSAADE
EDİLEN AZAMİ KÜTLE VE BAĞLANTILAR İÇİN MONTAJ TALİMATLARI
7.8.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Merkez dingilli bir römorku çekmek için
tasarımlanan ve teknik olarak izin verilen azami çekilebilir kütlesi 3,5 tonu aşan bir motorlu aracın bağlantı
noktası üzerindeki teknik olarak izin verilen azami kütlesi, hangisi daha küçük ise, teknik olarak izin verilen
azami çekilebilir kütlenin en az %10’una eşit veya 1000 kg olmalıdır.
7.8.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Merkez dingilli bir römorku çekmek için
tasarımlanan ve teknik olarak izin verilen azami çekilebilir kütlesi 3,5 tonu aşmayan bir motorlu aracın bağlantı
noktası üzerindeki teknik olarak izin verilen azami kütlesi, hangisi daha büyük ise, teknik olarak izin verilen
azami çekilebilir kütlenin en az %4’üne eşit veya 25 kg olmalıdır.
7.8.3 - Teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi 3,5 tonu geçmeyen bir motorlu araçta, imalatçı;
bağlantı tertibatının motorlu araca bağlama koşullarını kullanım dokümanında belirtmelidir.
Bu durum, yukarıdaki şartları meydana getirdiğinde, motorlu aracın bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak
müsaade edilen azami kütlesini, bağlama tertibatın müsaade edilen azami kütlesini, motorlu araçtaki bağlantı
noktalarının müsaade edilen azami noktalarını ve bağlantı tertibatının azami müsaade edilen çıkıntısını
içermelidir.
7.9 - TIRMANMA YETENEĞİ
Bir römork çeken ve katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesiyle yüklenmiş olan motorlu
araçlar, en az % 12 meyilli bir yokuşta 5 dakika içinde 5 kere tırmanma yeteneğine sahip olmalıdır.
7.10 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) MOTOR GÜCÜ/AZAMİ KÜTLE ORANI
Motorlu araçlar, katarın teknik olarak izin verilen yüklü kütlenin en az 5 kW/t motor güç çıkışını sağlamalıdır.
Karayolu çekicisinde, motor güç çıkışı en az 2,2 kW/t olmalıdır. Motor güç çıkışı 80/1269/AT Yönetmeliğinin (*)
hükümlerine uygun olarak ölçülür.
(*)
RG (OJ) L 375, 31.12.1980 s. 45”
7.11 - ARACIN TAHRİKLİ DİNGİL (DİNGİLLER)İ İÇİN BELİRLİ HAVA SÜSPANSİYONU OLAN
VEYA HAVA SÜSPANSİYONU OLMAYAN SİSTEMLER ARASINDAKİ EŞDEĞERLİLİKLE İLGİLİ
ŞARTLAR
7.11.1 - İmalatçının isteği doğrultusunda teknik servis, tahrikli dingil (dingiller) için, bir havasız süspansiyonun
havalı süspansiyona eşdeğerliliğini doğrulamalıdır.
Havasız süspansiyonun bir havalı süspansiyona eşdeğerliliğini kabul etmek için, havasız süspansiyon aşağıdaki
şartlara uygun olmalıdır :
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
7.11.1.1 - Dingil grubu veya tahrikli dingilin üst kısmındaki asılı kütlenin serbest geçici düşük frekanstaki düşey
salınımı süresince, azami yükünü taşıyan süspansiyonla birlikte ölçülen frekans ve sönme bu Ekin madde
7.11.1.2 ila madde 7.4.1.5’te belirtilen sınırlar arasında olmalıdır.
7.11.1.2 - Her bir dingil hidrolik amortisörle donatılmalıdır. Dingil grubu üzerindeki amortisörler, dingil
gruplarının salınmasını en aza indirecek şekilde konumlandırılmalıdır.
7.11.1.3 - Normal koşullardaki süspansiyon hidrolik amortisörleri takılı ve çalışır durumda iken, ortalama
sönümleme oranı Dm, kritik sönümlemenin % 20’sinden fazla olmalıdır.
7.11.1.4 - Bütün hidrolik amortisörleri çıkartılmış veya yetersiz hale getirilmiş süspansiyon sisteminin
sönümleme oranı Dr, Dm’nin % 50’sinden büyük olmamalıdır;
7.11.1.5 - Serbest geçici düşey salınımda, tahrikli dingil veya dingil grubu üzerindeki asılı kütlenin frekansı, 2
Hz’den büyük olmamalıdır ;
7.11.1.6 - Süspansiyon sisteminin frekansı ve sönümlemesi bu Ekin madde 7.11.2’de belirtilmiştir. Frekansı ve
sönümlemeyi ölçmek için kullanılan deney yöntemleri bu Ekin madde 7.11.3’de verilmiştir.
7.11.2 - Frekans ve Sönümlemenin Tarifi
Bu tarifte, bir tahrikli dingil veya dingil grubu üzerinde asılan M (kg) kütlesi dikkate alınmıştır. Dingil veya
dingil grubu karayolu yüzeyi ve asılı kütle arasında K newton/metre (N/m)’lik bir düşey yay sabitine ve toplam
C Newton. Saniye/metre (N.s/m) yay sönümleme katsayısına sahiptir. “Z”, asılı kütlenin düşey yer
değiştirmesidir. Asılı kütlenin, serbest salınım için hareket denklemi aşağıda verilmiştir :
M
2
d Z
dZ
c
 KZ  O
2
dt
dt
Asılı kütlenin salınım frekansı F(Hz), aşağıda verilmiştir :
F
1
2
K
-
C
2
M 4M2
C = C0 olduğunda, sönümleme kritiktir.
Burada,
Co = 2
KM
Sönümleme oranı kritik noktaya göre, C/Co’dır.
Asılı kütlenin serbest geçici salınımı süresince, kütlenin düşey hareketi, sönümlenen bir sinüzoidal yol takip
edecektir (Şekil 2). Frekans, gözlenebildiği ve mümkün olduğu kadar çok salınım çevrimi için süre ölçülerek,
tahmin edilebilir. Sönümleme, aynı yönde birbirini takip eden salınımların tepe yükseklikleri ölçülerek, tahmin
edilebilir. Salınım ilk ve ikinci çevrimlerinin tepe genlikleri A1 ve A2 ise, sönümleme oranı D, aşağıdaki
eşitlikle bulunur :
D
C
Co

1
2
n
A1
A2
“n” genlik oranının doğal logaritmasıdır.
7.11.3 - Deney İşlemi
Sönümleme oranı Dm’yi, hidrolik amortisörleri sökülmüş olarak Dr sönümleme oranını ve süspansiyon frekansı
F’yi deney yoluyla bulabilmek için, yüklü araç, aşağıdaki yöntemlerden birine göre deneye tabi tutulmalıdır.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
Şekil 1’de profili gösterildiği gibi, araç 80 mm basamak üzerine düşük hızda (5 km/h  1 km/h)
sürülmelidir. Tahrikli dingilin tekerlekleri basamağı terk ettikten sonra, frekans ve sönümleme değerlerinin
belirlenmesi için incelenmesi gereken geçici salınım meydana gelir; veya
b) Tahrikli dingil yükü, azami statik değerinin 1,5 katı olacak şekilde, araç şasisinden aşağı doğru
çekilmelidir. Durdurulmuş olan araç, ani olarak serbest bırakılmalı ve sonuçta meydana gelen salınım
ölçülmelidir; veya
c) Asılı kütle, tahrikli dingilin 80 mm üzerinde düşey doğrultuda yükselecek şekilde, şasiden yukarı doğru
kaldırılmalıdır. Durdurulmuş olan araç, aniden bırakılmalı ve sonuçta meydana gelen salınım ölçülmelidir,
veya
d) İmalatçı tarafından geçerliliği kanıtlanan ve teknik servisin mutabakatı ile eşdeğer diğer yöntemler
uygulanabilir.
a)
Araç, tahrikli dingili ile doğrudan tahrikli dingil üzerindeki şasi arasına düşey yer değiştirmeli bir düşürücü
(prob) ile donatılmalıdır. Toplanan veriden, birinci ve ikinci sıkıştırma uçları arasındaki zaman aralığı,
sönümlemeyi elde etmek için ölçülebilir. Çift tahrikli dingil grupları için, düşey yer değiştirmeli problar, her bir
tahrikli dingil ve şasi arasına doğrudan takılmalıdır.
Lastikler, aracın deney kütlesine göre imalatçı tarafından tavsiye edilen uygun basınca kadar şişirilmelidir.
Süspansiyonların eşdeğerlerini doğrulamak için yapılacak deney, dingil veya dingil grubu üzerindeki teknik
olarak müsaade edilen azami kütleyle yapılır ve bütün daha düşük kütleleri kapsadığı kabul edilir.
ŞEKİL1 - Süspansiyon Deneyleri İçin Basamak
ŞEKİL 2 - Sönümlenmiş Geçici Tepki
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
Ek 
BİLGİ DÖKÜMAN NO…
KÜTLELERİ VE BOYUTLARI KONUSUNDA BELİRLİ MOTORLU ARAÇ SINIFLARIN VE
RÖMORKLARIN AT TİP ONAYLARINA İLİŞKİN 70/156/AT (MARTOY) YÖNETMELİĞİNİN EK
’İNE GÖRE BİLGİ DÖKÜMANI
(97/…/AT Yönetmeliği)
Aşağıdaki bilgiler, uygulanabilirliği varsa, üç kopya halinde verilmeli ve bir içindekiler
listesini içermelidir. Herhangi bir çizim ve A4 boyutunda veya A4 formatına katlanmış olarak
uygun bir ölçekte ve yeterli ayrıntıda sunulmalıdır. Varsa, fotoğraflar yeterli ayrıntıyı
göstermelidir.
Sistemde, aksam ve ayrı teknik ünitelerde, elektronik kumandalar varsa, bunların performansı
ile ilgili bilgiler sağlanmalıdır.
0 - GENEL
0.1 - Marka (imalatçının ticari ismi) : ……………………………………………………………………
0.2 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Tip: ………………………………..………
0.2.1 - Ticari isim(ler) : ……………………………………………………………………………………
0.3 - Araç üzerinde işaretlenmişse tip tanıtım şekli (b) : …………………………………………………
0.3.1 – Bu işaretin yeri
0.4 - Araç sınıfı(c) : ………………………………………………………………………………………
0.5 - İmalatçı adı ve adresi : ………………………………………………………………………………
0.6 - Zorunlu etiketler ve yazıların yerleri ve tespit yöntemi : ……………………………………………
0.6.1 - Şaside : ………………………………………………………………………………………….
0.6.2 - Karoserde : …………………………………………………………………………………………
0.8 - Montaj fabrikasının (fabrikalarının) adresi (adresleri) : …………………………………………
1 - ARACIN GENEL YAPI KARAKTERİSTİKLERİ
1.1 - Temsil eden aracın fotoğrafları ve/veya çizimleri : …………………………………………………
1.2 - Komple aracın ölçekli çizimi : ……………………………………………………………………….
1.3 - Dingil ve tekerlek sayısı : ……………………………………………………………………………
1.3.1 - Çift tekerlekli dingillerin sayısı ve konumu : ……………………………………………………..
1.3.2 - Yönlendirilen dingillerin sayısı ve konumu : ………………………………………………………
1.3.3 - Tahrikli dingiller (sayısı, konumu ve birbirleriyle bağlantısı)
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
1.4 - Şasi (varsa) (komple çizim) : ………………………………………………………………………
1.6 - Motorun konumu ve yerleştirilmesi : ………………………………………………………………
1.7 - Sürücü kabini (burunlu, burunsuz) (z) : ……………………………………………………………
1.9 - Motorlu aracın yarı römork veya diğer römorkları çekmek için tasarlanıp tasarlanmadığını ve römorkun
yarı, çekme demirli veya merkezi dingilli bir römork olup olmadığını belirtiniz. Araçların, malların sıcaklık
kontrollü (soğutuculu) olarak taşınması için tasarlanmış olup olmadığını belirtiniz :
.………………………………………………………….......
2 - KÜTLELER VE BOYUTLAR(e) (kg ve mm cinsinden) (uygulanabilir olduğunda çizime başvurun)
2.1 - Dingil (dingiller) mesafesi (tam yüklü)(f) : …………………………………………………………
2.1.1 - Yarı römorklarda
2.1.1.1 - Beşinci teker (king pin) ekseni ile yarı römorkun arka ucu arasındaki mesafe.
2.1.1.2 - Beşinci teker ekseni ile yarı römorkun ön ucundaki herhangi bir nokta arasındaki mesafe.
2.1.1.3-Bu Yönetmeliğin Ek ’inin madde 7.6.1.2’sinde tarif edilen yarı römork dingil mesafesi :
………………………
2.2 - Yarı römork çekici araçlarda
2.2.1 - Beşinci tekerin arka dingile olan mesafesi (azami ve asgari: tamamlanmamış araçlarda izin verilen
değerleri belirtiniz)(g) : ……………………………………………………………………………
2.2.2 - Beşinci teker azami yüksekliği (standardlaştırılmış)(h) : …………………………………………
2.3 - Dingil izi (izleri) ve genişliği (genişlikleri) : ……………………………………………………….
2.3.1 - Yönlendirilen her bir dingilin izi(i) : ……………………………………………………………
2.3.2 - Bütün diğer dingillerin izi : ……………………………………………………………………
2.3.3 - En geniş arka dingilin genişliği : …………………………………………………………………
2.4 - Komple aracın boyutları
2.4.1 - Karoserisiz şaside
2.4.1.1 - Uzunluk(j) : ………………………………………………………………………………………
2.4.1.1.1 - Azami müsaade edilebilir uzunluk : ……………………………………………………………
2.4.1.1.2 - Asgari müsaade edilebilir uzunluk : ……………………………………………………………
2.4.1.2 - Genişlik (k) : ………………………………………………………………………………….
2.4.1.2.1 - Azami müsaade edilebilir genişlik : ……………………………………………………………
2.4.1.2.2 - Asgari müsaade edilebilir genişlik : ……………………………………………………………
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
2.4.1.3 - Yükseklik (çalışır durumda)(1) (yüksekliği ayarlanabilen süspansiyonlarda, normal seyir yüksekliğini
belirtiniz) : ……………………………………………………………………………………
2.4.1.4 - Ön çıkıntı miktarı(m) : ……………………………………………………………………………
2.4.1.5 - Arka çıkıntı miktarı(n) : ………………………………………………………………………
2.4.1.5.2 - Bağlantı noktası üzerindeki asgari ve azami müsaade edilebilir çıkıntı miktarı(nd) :
……………………….
2.4.1.8 - Gövde ve/veya iç donanımlar ve/veya teçhizatı ve/veya bagaj yükünün ağırlık merkezinin müsaade
edilebilir aşırı konumları : …………………………………………………………
2.4.1.9 - Dingiller arasındaki mesafe (çok dingilliyse) : …………………………………………………
2.4.2 - Karoserili şasilerde
2.4.2.1 - Uzunluk(j) : ………………………………………………………………………………………
2.4.2.1.1 - Yükleme alanının uzunluğu : . …………………………………………………………………
2.4.2.2 - Genişlik(k)
2.4.2.2.1-Duvar kalınlıkları (Malların özellikle sıcaklık kontrollü olarak taşınması için tasarlanmış araçlarda):
……………………
2.4.2.3 - Yükseklik (yüksüz çalışır durumda) (yüksekliği ayarlanan süspansiyonlarda, normal seyir yüksekliğini
belirtiniz)...............
2.4.2.4 - Ön çıkıntı miktarı(m) : . ………………………………………………………………………
2.4.2.5 - Arka çıkıntı miktarı(n) : . …………………………………………………………………………
2.4.2.6 - Bagaj yükünün ağırlık merkezinin müsaade edilebilir sınır konumları (düzgün olmayan yük
durumunda)
2.4.2.7 – Dingiller arasındaki mesafe (çok dingilli ise)
2.6 - M1 sınıfı hariç, çalışır durumdaki karoserili, bağlantı tertibatlı çekici aracın kütlesi veya imalatçı karoseri
ve/veya bağlantı tertibatı eklenmemişse, sürücü kabinli şasinin kütlesi (soğutma sıvısı,yağlama yağları, yakıt,
kullanılan su hariç diğer sıvıların % 100’ü, avadanlıklar, stepne ve sürücü dahildir. Otobüs ve banliyo
otobüslerinde araçta yardımcı personel koltuğu varsa, yardımcı personelin kütlesi (75 kg) dahil edilir). (o)(g) :
…………………………………………..
2.6.1 - Bu kütlenin dingiller arasında dağılımı ve yarı römork veya merkezi dingilli bir römorkta bağlantı
noktasındaki yük(g).
2.7-Tamamlanmamış araçlarda, imalatçı tarafından bildirilen tamamlanmış aracın asgari kütlesi :
………………………
2.7.1 - Bu kütlenin dingiller arasında dağılımı ve yarı römork veya merkezi dingilli römorklarda bağlantı
noktasındaki yük : ..
.…………………………………………………………………………………………………………….
2.8 - İmalatçı tarafından belirtilen teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle : . …………………
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
2.8.1 - Bu kütlenin dingiller arasında dağılımı ve yarı römork veya merkezi dingilli römorklarda bağlantı
noktasındaki yük : ....... ………………………………………………………………………………………
2.9 - Her bir dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle(g) : . ……………………………
2.10 - Her bir dingil grubu üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle (g) : ……………………
2.11 - Motorlu aracın teknik olarak müsaade edilen azami çekebileceği kütle : . …………………………
2.11.1 - Tam römork : . …………………………………………………………………………
2.11.2 - Yarı römork : . ……………………………………………………………………………………
2.11.3 - Merkezi dingilli römork : . ………………………………………………………………………
2.11.3.1 - Bağlantı çıkıntısının dingil mesafesine olan azami oranı . . ……………………………………
2.11.4 - Katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi : . ……………………………………
2.11.6 - Frensiz römorkun azami kütlesi : . ………………………………………………………………
2.12 - Bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle : .
………………………………………………………………………..
2.12.1 - Motorlu aracın : . …………………………………………………………………………………
2.12.2 - Yarı römork veya merkezi dingilli römorkun : ……….. …………………………………………
2.13 - Bağlantı tertibatının azami müsaade edilen kütlesi (imalatçı tarafından takılmamışsa) : .
……………………..
2.14.1 - Motor gücü/katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi oranı (kW/kg cinsinden) (bu
Yönetmeliğin Ek ’inin madde 7.10’unda tarif edildiği gibi) : . ………………………………………
2.16 - Planlanan tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen kütleler (isteğe bağlı: bu değerler verildiğinde Ek
V’deki şartlara göre doğrulanmalıdır)(1) : . ………………………………………………
2.16.1 - Planlanan tescil/kullanımdaki, azami müsaade edilen yüklü kütle (her bir teknik yapı için birkaç değer
mümkündür).(g)
2.16.2 - Her dingildeki planlanan tescil kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütle ve yarı römork ve
merkezi dingilli römorkta bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütleden daha
düşükse, imalatçı tarafından bildirilen bağlantı noktası üzerindeki tasarımlanan yük (her bir teknik yapı için bir
kaç değer mümkündür).
2.16.3 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, her bir dingil grubu üzerinde azami müsaade edilen kütle (her bir
teknik yapı için birkaç değer mümkündür(g)):……………………………………………………
2.16.4 - Planlanan tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen çekilebilir kütle (her bir teknik yapı için bir kaç
değer mümkündür)(g) : …………………………………………………………………………………
2.16.5 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, katarın azami müsaade edilen kütlesi (her bir yapı için bir kaç değer
mümkündür)(g) : …………………………………………………………………………………
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
Genel : Bu bilgi dokümanı içinde kullanılan dipnotlar ve madde numaraları MARTOY’un Ek ’inde
belirtilenlere karşılık gelir. Bu Yönetmeliğin amacıyla ilgili olmayan maddeler atılır.
(g)
Araç tipinin her bir teknik yapısı için gerçek değeri kolayca anlaşılır yapacak şekilde izah ediniz.
(nd)
ISO Standard 612/1978 6.18.1 nolu terim
(1)
Bu Ekin madde 2.16.1’den madde 2.16.5’e kadar olan hususlar ulusal tescil mercileri tarafından kabul edilen
ilave tescil/kullanımdaki azami kütle oranını engellemez.
5 - DİNGİLLER
5.1 - Her bir dingilin tanımı : ………………………………………………………………………………
5.2 - Marka : ………………………………………………………………………………………………
5.3 - Tip : ……………………………………………………………………………………………….
5.4 - Kaldırılabilir dingil (dingiller) : ………………………………………………………………………
5.4.1 - Konum, marka ve tip : ……………………………………………………………………………
5.5 - Yüklenebilir dingil (dingiller) : ………………………………………………………………………
5.5.1 - Konum, marka ve tip : ……………………………………………………………………………
6 - SÜSPANSİYON
6.1 - Süspansiyon düzenlerinin çizimi : ……………………………………………………………………
6.2 - Her bir dingil veya dingil grubu veya tekerlek süspansiyonun tipi ve tasarımı : ……………………
6.2.1 - Seviye ayarı : evet/hayır(1) : ……………………………………………………………………
6.2.3 - Tahrikli dingil (dingiller)de havalı süspansiyon : evet/hayır(1) : …………………………………
6.2.3.1 - Tahrikli dingilin (dingillerin) süspansiyonunun havalı süspansiyona eşdeğerliği : evet/hayır(1)
6.2.3.2 - Yaylanan kütlenin düşey salınımının frekansı ve sönümlemesi : ………………………………
6.3-Süspansiyonun yaylanan elemanlarının karakteristikleri (tasarım, malzeme ve boyutların karakteristikleri)
:………………..........
6.4 - Dengeleyiciler : evet/hayır(1)
6.5 - Amortisör: evet/hayır(1)
6.6 - LASTİKLER VE TEKERLEKLER
6.6.1 - Lastik ve tekerlek kombinasyonu (kombinasyonları) (lastikler için ebat tanımı, asgari yük kapasitesi
endeksi, asgari hız kategorisi sembolü belirtilir, tekerlekler için jant ebadı ve göbek derinliği (off-set)ni
belirtiniz)
6.6.1.1 - Dingil 1 : …………………………………………………………………………………………
6.6.1.2 - Dingil 2 : ………………………………………………………………………………………
vb.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
6.6.3 - Araç imalatçısı tarafından tavsiye edilen lastik hava basıncı (basınçları) : …………………kPa(g)
8 - FRENLER
8.3 - Römork çekmek için tasarımlanan araçlardaki römork frenleme sisteminin kontrol ve aktarma donanımı.
9 - KAROSERİ
9.1 - Karoseri tipi : …………………………………………………………………………………………
9.10.3 - Koltuklar : ………………………………………………………………………………………
9.10.3.1 - Sayısı : …………………………………………………………………………………………
9.10.3.2 - Konumu ve düzeni : ……………………………………………………………………………
9.17 - Zorunlu etiketler : …………………………………………………………………………………
9.17.1 - Zorunlu etiketlerin, yazıların ve şasi numarasının yerlerinin fotoğrafları ve/veya çizimleri :
………………….
9.17.2 - Etiketlerin ve yazıların resmi olan kısmının fotoğrafları ve/veya çizimleri (boyutlandırılmış olarak tam
örnek),
11 - ÇEKİCİ ARAÇLARLA, RÖMORK VE YARI RÖMORK ARASINDAKİ BAĞLANTILAR
11.1 - Takılı olan veya takılacak bağlantı tertibatının tipi ve sınıfı : ………………………………………
11.2 - Takılı olan bağlantı tertibatının D,U,S ve V karakteristikleri veya takılacak bağlantı tertibatının D,U,S ve
V asgari karakteristikleri : ………………………………………………………….daN
11.3 - Bağlantı tipinin imalatçı tarafından belirtildiği şekilde, araca montajı ile ilgili açıklamalar veya araçtaki
noktalarının fotoğraf ve çizimleri, bağlantı tipi araç tipleriyle sınırlandırılmışsa, ilave bilgiler :
…………………………
.....................................................................................................................................................................
11.4 - Özel çekme takozları veya bağlantı levhalarının montajı ile ilgili bilgi : …………………………
13. (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) SÜRÜCÜ KOLTUĞUNA İLAVETEN SEKİZ
KOLTUĞU BULUNAN, YOLCU TAŞIMADA KULLANILAN ARAÇLARLA İLGİLİ ÖZEL
HÜKÜMLER
13.1- Araç sınıfı (Sınıf I, Sınıf II, Sınıf III, Sınıf A, Sınıf B):
13.2- Yolcu alanı (m2): ..........................................................................................
13.2.1- Toplam (S0): .............................................................................................
13.2.2- Üst kat (Soa): ............................................................................................
13.2.3- Alt kat (Sob): ............................................................................................
13.2.4- Ayakta yolcular için (S1): ..........................................................................
13.3- Yolcu sayısı (oturan ve ayakta)
13.3.1- Toplam (N): .................................................................................................
13.3.2- Üst kat (Na): .................................................................................................
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
13.3.3- Alt kat (Nb): ..................................................................................................
13.3.4- Oturan yolcu sayısı
13.4- M2 ve M3 sınıfı araçlar için tekerlekli sandalye yer sayısı
13.4.1- Toplam (A): ...................................................................................................
13.4.2- Üst kat (Aa): ....................................................................................................
13.4.3- Alt kat (Ab): .....................................................................................................
13.7- Bagaj bölmelerinin hacmi (m3): ...........................................................................
13.8- Çatıda bagaj taşıma alanı (m2): .............................................................................
Genel : Bu bilgi dokümanı içinde kullanılan dipnotlar ve madde numaraları MARTOY’un Ek ’inde
belirtilenlere karşılık gelir. Bu Yönetmeliğin amacıyla ilgili olmayan maddeler atılır.
(g)
Araç tipinin her bir teknik yapısı için gerçek değeri kolayca anlaşılır yapacak şekilde izah ediniz.
(1)
(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
ARAZİ ARAÇLARI İÇİN İLAVE BİLGİLER
2.4.1 - Karoserisiz şasi için
2.4.1.4.1 - Yaklaşma açısı (na) : …………………………………………………………………. derece
2.4.1.5.1 - Uzaklaşma açısı (nb) : ………………………………………………………………....derece
2.4.1.6 - Alt açıklık (MARTOY'un Ek ’sinin A Kısmı madde 4.5’te tamamlandığı gibi)
2.4.1.6.1 - Dingiller arasında : ……………………………………………………………………………
2.4.1.6.2 - Ön dingil (dingiller) altında (S) : ………………………………………………………………
2.4.1.6.3 - Arka dingil (dingiller) altında (S) : ……………………………………………………………
2.4.1.7 - Rampa açısı (nc) : ………………………………………………………………………derece
2.4.2 - Üst yapılı şasiler için
2.4.2.4.1 - Yaklaşma açısı (na) : ………………………………………………………………… derece
2.4.2.5.1 - Uzaklaşma açısı (nb) : …………………………………………………………………derece
2.4.2.6 - Alt açıklık (MARTOY’un Ek ’sinin A Kısmı madde 4.5’te tanımlandığı gibi)
2.4.2.6.1 - Dingiller arasında : ……………………………………………………………………………
2.4.2.6.2 - Ön dingil (dingiller) altında (s) : ………………………………………………………………
2.4.2.6.3 - Arka dingil (dingiller) altında (s) : ………………………………………………………
2.4.2.8 - Rampa açısı (nc) : ………………………………………………………………………derece
2.15 - Tırmanma yeteneği (Tek araç.......................%)
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
4.9 - Diferansiyel kilidi : evet/hayır/isteğe bağlı(1)
(1) Uygulanmayanı çiziniz.
Ek 
ÖRNEK
AZAMİ FORMAT A4 (210X297) mm
AT TİP ONAYI BELGESİ
(Araç)
Onay Kuruluşunun Mühürü
Motorlu araçların ve römorklarının kütle ve boyutlarına dair 97/…/AT Yönetmeliğinin konusu olan araç tipinin ;

Tip onayı,

Tip onayının kapsamının genişletilmesi,(1)

Tip onayının reddedilmesi (1)

Tip onayının geri çekilmesi,(1)
ile ilgili bildirim.
AT tip onayı No : …………………………………………………………………………………………
Kapsam genişletmenin nedeni : ……………………………………………………………………………
BÖLÜM 1
0.1 - Marka (imalatçının işi) : ……………………………………………………………………………
0.2 - Araç(araçlar)ın tipi : …………………………………………………………………………………
0.2.1 - Ticari adı (adları) : …………………………………………………………………………………
0.3 - Araç üzerinde işaretlenmişse, tip tespit metodu : ……………………………………………………
0.3.1 - Bu işaretin yeri : ……………………………………………………………………………………
0.4 - Araç sınıfı : ……………………………………………………………………………………….
0.5 - İmalatçının isim ve adresi : …………………………………………………………………………
Aracın en sonra imalat aşamasındaki imalatçının isim ve adresi : ………………………………………
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
0.8 - Montaj fabrikası(ları)nın isim(ler)i ve adres(ler)i
BÖLÜM 
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
İlave bilgi (uygulanabildiğinde) : İlaveye bakınız.
Deneyleri yapmaktan sorumlu teknik servis : …………………………………………………………
Deney raporunun tarihi : ………………………………………………………………………………
Deney raporunun numarası : ………………………………………………………………………
Açıklamalar (varsa) : İlaveye bakınız
Yer
Tarih
İmza
İstek üzerine temin edilebilecek, onay mercii tarafından arşivlenen bilgi paketi endeksi ilişiktedir.
........…..NOLU AT TİP ONAYI BELGESİNE
İLAVE
92/27/AT Yönetmeliğinin konusu olan belirli sınıflardaki motorlu araçlar ve römorklarının tip onayına
ilişkin
1 - İLAVE BİLGİ
1.0 – Bu Yönetmeliğin madde 3 ve madde 7’si uyarınca 97/…/AT Yönetmeliğinin Ek I’in madde 7.3’ündeki
müsaade edilen azami boyutları aşan boyutlar : evet/hayır(1)
1.1 - Uzunluk (toplam) : ……………………………………………. mm (tam veya tamamlanmış araç)
1.1.1 - Yükleme alanının uzunluğu
1.1.2 - Yarı römorkun beşinci teker (king pin) ekseninden en öndeki herhangi bir noktasına olan mesafesi.
1.1.3 - Yarı römorkun beşinci teker (king pinin)den, arkasına olan mesafesi
1.2 - Genişlik (toplam) : ……………………………………………… mm (tam veya tamamlanmış araç)
1.3 - Yükseklik (toplam) : ………………………….………………… mm (tam veya tamamlanmış araç)
1.4 - Azami müsaade edilen uzunluk : ………………………….…..... mm (tam veya tamamlanmış araç)
1.5 - Azami müsaade edilen genişlik : ……………………………….. .mm (tam veya tamamlanmış araç)
1.6 - Karoserin ve/veya iç donanımın ve/veya teçhizatın ve/veya bagaj yükünün ağırlık merkezinin müsaade
edilen aşırı konumları (tamamlanmamış araç veya düzgün olmayan yük)
1.7 - Çalışır durumdaki aracın kütlesi(2)
1.7.1 - Aracın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi(2) : …………………………………kg
1.9 - Dingilin teknik olarak müsaade edilen azami kütlesi(2) : …………………………..……………
1.9.1 - Birinci dingil ……………………………. kg
İkinci dingil(1) …………………………... .kg
Üçüncü dingil(1) ……………………….... kg
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
Dördüncü dingil(1) ……………………...... kg
Beşinci dingil(1) ………………………... .. kg
1.11 - Dingil grubu üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle
1.11.1 - Birinci dingil grubu : ………………………… kg
İkinci dingil grubu(2) : …………………..…….kg
1.13 - Katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi
1.14 – Kaldırılabilir dingiller
1.15 - Yüklenebilir dingiller
1.17 - Motorlu aracın teknik olarak müsaade edilen azami çekebilme kütlesi (1)(2)
1.17.1 – Tam römork(2)
1.17.2 - Yarı römork(2)
1.17.3 - Merkez dingilli römork(2)
1.17.4 - Frensiz römork(2)
1.18 - Merkezi dingilli römorkun/yarı römorkun/motorlu aracın bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak
müsaade edilen azami kütlesi(1)(2)
…………………………………………………………….....................................................................kg
1.19 - Bağlantı tertibatının müsaade edilen azami kütlesi (imalatçı tarafından takılmamışsa) : …………………
kg
1.20 - Planlanan tescil/kullanımdaki, azami müsaade edilebilir kütleler (1)(3)
1.20.1 - Planlanan tescil/kullanımdaki, tasarımlanmış azami müsaade edilebilir yüklü kütle (her bir teknik yapı
için birkaç değer mümkün)
1.20.2 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, her bir dingil üzerinde azami müsaade edilebilir yüklü kütle ve yarı
römork veya merkezi dingilli römorklarda, bağlantı noktası üzerindeki teknik olarak müsaade edilen yükten daha
düşük ise, imalatçı tarafından belirtilen bağlantı noktası üzerindeki planlanan yük, (her bir teknik yapı için birkaç
değer mümkündür)(1)
1.20.3 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki, her bir dingil grubu üzerinde azami müsaade edilebilir kütle (her bir
teknik yapı için birkaç değer mümkündür)(1)
1.20.4 - Planlanan tescil/kullanım anında, müsaade edilebilen azami çekilebilir kütle (her bir teknik yapı için
birkaç değer mümkündür)(1)
1.20.5 - Planlanan tescil/ kullanım anındaki katarın azami müsaade edilebilir kütlesi (her bir teknik yapı için
birkaç değer mümkündür)(1)
1.21 - Tahrikli dingil için havalı süspansiyon : Evet/hayır(1)
1.22 - Havalı süspansiyona eşdeğer kabul edilen tahrikli dingilin süspansiyonu: evet/hayır (1)
1.23 - Arazi aracı : Evet/hayır(1)
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
1.24 - Yolcu sayısı
1.24.1 - Koltuk sayısı(2)
1.24.2 - M2, M3 sınıfı araçlarda ayakta durma yeri sayısı
1.24.3 - (Ek:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) M2 ve M3 sınıfı araçlar için tekerlekli sandalye yer
sayısı:
1.25 - Araç üzerindeki bağlantı tertibatının montaj noktalarının fotoğraf veya çizimleri.
(1)
Uygulanmayanı çiziniz.
Araç tipinin her bir teknik yapısı için gerçek değeri açık bir şekilde izah ediniz.
(3)
Bu bilgi sadece bilgi dokümanı içinde verildiğinde doldurulmaktadır.
(2)
Ek V
Bu Ek, ülkede tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami kütlelerin tespiti için bu Yönetmeliğin 9 uncu
maddesinin (d) bendinde belirtilen müşterek işlemi ve bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (e) bendinde
belirtilen yüklenebilir ve kaldırılabilir dingilleri için müşterek teknik şartları kapsar.
1 - TARİFLER
Aşağıdaki kavramlar, uyumlaştırılmış azami müsaade edilen kütleleri, ortak hale getirmek üzere değiştirilinceye
kadar, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (d) bendi çerçevesinde uygulanabilir. Bu Ekin amacı bakımından;
1.0 - “Bölünmez Yük”, karayolunda taşıma yapmak amacıyla, gereksiz masraf veya tehlike riski taşımaksızın
iki veya daha fazla yüke bölünemeyen ve aracın kütle boyutu nedeniyle, bir üye ülkede yürürlükteki müsaade
edilen azami kütle ve boyutlar ile uyumlu olan kütle ve boyuta sahip bir araçla taşınmayan bir yüktür.
1.1 - “Tescil/kullanımdaki Müsaade Edilen Azami Yüklü Kütle”
Araç imalatçısının isteği doğrultusunda, aracın tescil edilebileceği ve hizmete sokulabileceği yüklü aracın azami
kütlesidir.
1.1.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’deki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile
tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için, bir set planlanan tescil/kullanımdaki müsaade
edilen azamî yüklü kütleler, bu Ekin madde 2’sinin şartlarına uygun olarak, önceden onay kuruluşu tarafından
doğrulanabilecek şekilde, imalatçı tarafından onay esnasında, bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.
1.1.2 – Üye ülkelerin yetkili mercilerinin her biri kendi ülkesi için, verilen bir aracın tescili/kullanımdaki
müsaade edilen azami yüklü kütlesini aşağıdaki prensiplere göre belirler:

Tanımlamak suretiyle, sadece bir tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütle, bu Yönetmeliğin
Ek ’deki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile tanımlandığı şekilde
araç tipinin belirtilen bir teknik yapısına göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütle, teknik olarak müsaade edilen azami kütleye ve
yürürlükte bulunan ilgili aracın müsaade edilen azami kütlesine (veya yetkili mercilerin mutabakatı ile
imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya daha az olan ve bu Ekin madde 2’sinde
yer alan özelliklere uyan en büyük kütle olarak belirler.
Bu durum, üye ülkelerin aracın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle sınırları içinde kalmak şartıyla,
ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma amaçlarında veya
bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını ortadan kaldırmaz.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
1.1.3 - MARTOY’un Ek V’ünde belirtilen ilgili yönetmeliklerin uygulanması için, MARTOY’un Ek ’sine
göre aracın tescil/ kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesinin gerçek değerine, merkezi dingilli
römorklar ve yarı römorklar için aracın tescil/ kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütlesine
yüklendiğinde, dingiller üzerindeki yüke karşılık gelen kütlenin gerçek değerine tekabül eden sınıfa
uygulanabilir ve bu ilgili yönetmeliklerin hükümlerine uyması istenebilir.
1.1.4 - Tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlenin takılan lastiklere bağlı olmaması istenebilir.
1.2 – Bir üye ülkede “tescil/ kullanımdaki dingil üzerine gelen azami müsaade edilen kütle”, üye ülke yetkilileri
tarafından belirtilen ve imalatçının isteği doğrultusunda, ülkede kullanıma sunulacak veya tescil edilecek aracın
dingili üzerindeki azami yüklü kütledir.
1.2.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerinin bir seti ile
tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için, bir seti planlanan tescil/kullanımındaki dingiller
üzerinde azami müsaade edilen kütleler, bu Ekin madde 2’sinin şartlarına uygun olarak, önceden onay kuruluşu
tarafından doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.
1.2.2 - Üye ülkelerin yetkililerinin her biri kendi ülkesi için, aşağıdaki prensiplere uygun olarak
tescili/kullanımdaki dingil üzerinde azami müsaade edilen kütleyi belirler :

Tanımlamak suretiyle, sadece tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen kütle, bu Yönetmeliğin Ek
’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile tanımlandığı şekilde,
araç tipinin belirtilen bir teknik yapısı için her bir dingile göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami yüklü kütle, teknik olarak müsaade edilen azami kütleye ve
ülkede yürürlükte bulunan dingil üzerindeki müsaade edilen azami kütlesine (veya yetkili mercilerin
mutabakatı ile imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya daha az olan ve bu Ek’in
madde 2’sinde yer alan özelliklere uyan en büyük kütle olarak belirlenir.
Bu durum, yetkili mercilerin dingil üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle sınırları içinde kalmak
şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma
amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını
ortadan kaldırmaz.
1.2.3 - Üye ülkeler, tescil/kullanımındaki azami müsaade edilen kütlenin, takılan lastiklere bağlı olmaması
isteyebilir.
1.3 – Bir üye ülkede Tescil/ kullanımdaki dingil grupları üzerindeki azami müsaade edilen kütle; Üye ülke
yetkilileri tarafından belirtilen ve imalatçının isteği doğrultusunda ülkede kullanıma sunulacak veya tescil
edilecek aracın kendi dingil grubu üzerindeki azami yüklü kütlesidir.
1.3.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile
tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için bir set planlanan tescil/kullanımdaki dingil grubu
üzerinde azami müsaade edilen kütleler, bu Ekin madde 2’sindeki özelliklere uygun olarak, önceden onay mercii
tarafından doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.
1.3.2 - Üye ülkelerin yetkili mercilerinin her biri kendi ülkesi için, tescil/kullanımdaki dingil grubu üzerinde
azami müsaade edilen kütleyi aşağıdaki prensiplere uygun olarak belirler:

Tanımlamak suretiyle, sadece bir tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen kütle, bu Yönetmeliğin Ek
’sindeki bilgi dokümanda yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir setiyle tanımlandığı şekilde, araç
tipinin belirtilen bir teknik yapısı için her bir dingil grubuna göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki dingil grubu üzerinde müsaade edilen azami kütle, dingil grubu üzerindeki teknik
olarak müsaade edilen kütleye ve ülkede yürürlükte bulunan dingil grubu üzerindeki azami izin verilen ilgili
kütleye (veya yetkili mercilerin mutabakatı ile imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit
veya daha az olan ve bu Ekin madde 2’sinde yer alan özelliklere uyan kütle, en büyük kütle olarak
belirlenir.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
Bu durum, üye ülkelerin dingil grubu üzerindeki teknik olarak müsaade edilen azami kütle sınırları içinde
kalmak şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma
amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını
ortadan kaldırmaz.
1.3.3 – (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
1.4 – Bir üye ülkede “Bir motorlu aracın tescili/ kullanımdaki müsaade edilen azami çekilebilir kütle”, üye ülke
yetkili mercileri tarafından belirtilen ve imalatçının isteği ile ülkede hizmete sunulacak veya tescil edilecek
motorlu aracın motorlu araç tarafından çekilecek azami kütlesidir.
1.4.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile
tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için bir set planlanan tescil/kullanımdaki azami müsaade
edilen çekilebilir kütleler, bu Ekin madde 2’sindeki özelliklere uygun olarak önceden mercii tarafından
doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir
1.4.2 - Üye ülkelerin mercilerinin her biri kendi ülkesi için, tescili/kullanımdaki aracın azami müsaade edilen
çekilebilir kütleyi aşağıdaki prensiplere göre belirler:

Tanımlamak suretiyle, sadece bir tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen çekilebilir kütle, bu
Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir setiyle
tanımlandığı gibi, araç tipinin belirtilen teknik yapısına göre tayin edilebilir.

Tescil/kullanımdaki müsaade edilen azami çekilebilir kütle, teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir
kütleye ve ülkede yürürlükte bulunan azami izin verilen ilgili kütleye (veya yetkili mercilerin mutabakatı ile
imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya az olan ve bu Ekin madde 2’sinde yer
alan özelliklere uyan en büyük kütle olarak belirlenir.
Bu durum, üye ülkelerin aracın teknik olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütle sınırları içinde kalmak
şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma
amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını
ortadan kaldırmaz.
1.5 - Katarın, “tescil/ kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesi”, imalatçının isteği ile ülkede hizmete
sunulacak veya tescil edilecek yüklü motorlu aracın ve yüklü römorkunun kütleleri toplamıdır.
1.5.1 - Bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir seti ile
tanımlandığı gibi, araç tipinin herhangi bir teknik yapısı için, planlanan bir set tescil/ kullanımdaki katarın azami
müsaade edilen yüklü kütleleri, bu Ek’in madde 2’sindeki özelliklere uygun olarak önceden onay mercii
tarafından doğrulanabilecek şekilde imalatçı tarafından onay esnasında bu Yönetmelik kapsamında verilebilir.
1.5.2 - Üye ülkelerin yetkili mercilerinin her biri kendi ülkesi için, tescili/ kullanımdaki bir araç katarının azami
müsaade edilen yüklü kütlesini aşağıdaki prensiplere göre belirler :

Tanımlamak suretiyle ve ilke olarak, sadece bir tescil/ kullanımdaki katarın azami müsaade edilen yüklü
kütlesi, bu Yönetmeliğin Ek ’sindeki bilgi dokümanında yer alan maddelerin muhtemel değerlerinin bir
setiyle tanımlandığı gibi motorlu araç tipinin verilen herhangi bir teknik yapısına göre tayin edilebilir.
Ancak, ülkede yürürlükte bulunan uygulamaya uygun olarak, katarın toplam tasarlanan dingil
başına,ayrıcalıklı bir tescil/ kullanımdaki katarın azami müsaade edilen yüklü kütlesi olabilir. Bu kütle,
ayrıca; planlanan, ulaştırma çeşidi gibi (örnek, ISO 40-birleşik taşımacılıktaki konteyner taşınması ve
benzeri) düşünülen katarın diğer karakteristiklerine de bağlı olabilir.

Tescil/katarın kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesi, katarın teknik olarak müsaade edilen
azami yüklü kütlesine ve ülkede yürürlükte bulunan azami izin verilen ilgili kütleye (veya yetkili mercilerin
mutabakatı ile imalatçının isteğine bağlı olarak, daha düşük bir kütleye) eşit veya daha az olan ve bu Ekin
madde 2’sinde yer alan özelliklere uyan kütle, en büyük kütle olarak belirlenir.
Bu durum, yetkili mercilerin katarın teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütle sınırları içinde kalmak
şartıyla, ulaştırma sektöründe uluslar arası rekabeti önemli derecede etkilemeyen bazı ulusal ulaştırma
amaçlarında veya bölünemeyen yüklerin taşınması amacıyla daha yüksek bir kütleye izin verme imkanını
ortadan kaldırmaz.
2 - TESCİLİN/KULLANIMDAKİ AZAMİ MÜSAADE EDİLEN KÜTLELERİN BELİRLENMESİ
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net
2.1 - Bu Yönetmeliğin Ek  madde 7.4 hükümleri, yetkili merciler tarafından farklı tescilin/kullanımdaki azami
müsaade edilen kütlelerin belirlenmesi için uygulanır. Bu amaç doğrultusunda, bu maddedeki M, m i, Fj, TM ve
MC sembolleri sırasıyla; aracın tescilini/kullanımdaki azami müsaade edilen yüklü kütlesini, tek dingil
üzerinde”i” ile ve dingil grubu üzerinde “j” ile belirtilen kullanımdaki azami müsaade edilen kütlesini,
tescil/kullanımdaki azami müsaade edilen çekilebilir kütlesini ve tescil/ kullanımdaki katarın azami müsaade
edilen yüklü kütlesini gösterir.
2.2 - Tescilin/kullanımdaki bir motorlu aracın azami müsaade edilen çekilebilir kütlesinin belirlenmesi:
2.2.1 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Tescil/ kullanımdaki çekici bir araç olsun veya
olmasın, bir römork çekmek için tasarımlanmış motorlu aracın müsaade edilen çekilebilir kütlesi aşağıdaki
değerlerin en düşüğüdür.
(a) Aracın yapısına ve performansına ve/veya mekanik bağlantı tertibatının mukavemetine bağlı olarak teknik
olarak müsaade edilen azami çekilebilir kütlesinin,
(b) Sadece, servis frenleri olmayan römorkları çekmek için tasarlanan araçlarda, çalışır durumdaki azami
kütlesi 0,750 t. olan aracın kütlesinin yarısından,
(c) (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Azami kütlesi 3,5 t’u aşmayan ve sadece atalet fren
sistemli römorkları çekmek için tasarlanmış araçlar: aracın tescil / kullanımda izin verilen azami yüklü
kütlesi ya da arazi araçları için (bkz. Ek I Madde 7.5), azami 3,5 t olmak üzere bu kütlenin 1,5 katı.
(d) Sadece atalet servis frenleri olan römorkları çekmek üzere tasarımlanmış azami kütle 3,5 tonu aşan araçlar:
3,5 t
(e) (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Sürekli fren sistemine sahip, yarı römorklardan ayrı
römorkları çekmek için tasarlanmış araçlar: aracın tescil / kullanımda izin verilen azami yüklü kütlesinin 1,5
katı.
Bu Ekin madde 1.4’ündeki hükümlerden farklı olarak, yukarıdaki (b), (c), (d) ve (e) alt bentlerde belirtilen
römork türlerinden birden fazlasını çekmek üzere tasarlanan araçlar için, tescilde /kullanımdaki azami müsaade
edilen çekilebilir 3 farklı kütle, motorlu aracın fren bağlantılarının karakteristiklerine göre araç tipinin her bir
teknik yapısı için tanımlanabilir : Servis frenleri olmayan römorklar için bir, atalet frenleri olan römorklar için
bir, ve sürekli (doğrudan) frenleme sistemine sahip olan römork için bir. Bu kütleler, yukarda sırasıyla
bahsedilen (b), (c), (d) ve (e) uygulama alt bentlerde belirtildiği gibi tayin edilir.
İmalatçının isteği doğrultusunda, bu şekilde belirlenmiş bir kütleden daha düşük bir kütle yetkili merci tarafından
kabul edilebilir.
3 - YÜKLENEBİLİR VEYA KALDIRILABİLİR DİNGİLLERİN ARAÇLAR ÜZERİNE TAKILMASI
İÇİN TEKNİK ŞARTLAR (EK , MADDE 2.14’DEN MADDE 2.16’YA KADAR)
3.1 - Herhangi bir araca, bir veya daha fazla yüklenebilir veya kaldırılabilir dingil ile birlikte müsaade verilebilir.
3.2 - Bir araca bir veya daha fazla yüklenebilir veya kaldırılabilir dingil takılmışsa (Ek  madde 2.14’den madde
2.16’ya kadar), tescil/ kullanımdaki dingiller ve dingil grupları üzerindeki müsaade edilen azami kütleleri
geçmeyen kütleler, bu Ekin madde 3.5’te bahsedilenler hariç olmak üzere bütün sürüş şartlarını sağlamalıdır.
(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Bu amaçla, grubun en yakın dingil(ler)i ya da motorlu
aracın (araçların) ön dingili tescil / kullanımda izin verilen azami kütlesine (kütlelerine) kadar yüklenirse, geri
çekilebilen ya da yüklenebilen dingil otomatik olarak zemine kadar alçalmalı ya da yüklenmelidir.
3.3 - (Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
3.4 - Bu Yönetmelik uygulamalarına göre bir araca takılan her bir dingil kaldırma teçhizatı, çalıştıran sistemlerle
birlikte, herhangi bir uygunsuz kurcalanmaya veya kullanıma karşı korunacak şekilde tasarımlanmalı ve
takılmalıdır.
3.5 - Motorlu araçların kaygan yüzeylerde kalkışına (ilk harekete başlamasına) dair şartlar :
3.5.1 – Bu Ekin madde 3.2’deki koşullardan farklı olarak, motorlu araçların veya araç katarlarının kaygan
zeminde kalkışlarına yardım etmek ve bu yüzeyler üzerinde lastiklerin kavramasını artırmak için, dingil kaldırma
tertibatı, motorlu aracın tahrikli dingili üzerindeki kütleyi artırmak üzere aşağıdaki durumlara göre yarı römork
veya motorlu aracın yüklenebilir veya kaldırılabilir dingilini de çalıştırabilir.
www.ankatiponay.com
www.aractiponay.net




Aracın her bir dingili üzerindeki yüke karşılık gelen kütle, imalatçı tarafından bu özel amaç için belirtilen
değeri aşmamak kaydıyla, ülkede yürürlükte bulunan dingil üzerine gelen ilgili müsaade verilmiş azami
kütleyi % 30’a kadar aşabilir.
Ön dingil üzerine gelen yüke karşılık gelen kütle, sıfırın üzerinde kalmalıdır (örnek, arka uzunluk çıkıntısı
olan bir geri yüklenebilir dingil olması halinde, araç yana yatmamalıdır).
Yüklenebilir veya kaldırılabilir dingil sadece özel bir kumanda tertibatıyla çalıştırılmalıdır.
(Değişik:5/5/2004 tarihli ve 25453 sayılı R.G/1.md) Motorlu araç hareket ettirildikten sonra ve 30 km/s
hızı aşmadan önce, dingil otomatik olarak tekrar alçalmalı ya da yeniden yüklenmelidir.
( )
1 Uygulanmayanı çiziniz
www.ankatiponay.com