Serebral Vasküler Alanlar

27.09.2014
Öğrenim hedefleri
Arterial sulama alanları ve varyasyonlarını
öğrenmek
Serebral Vasküler Alanlar
Anatomi, Varyasyon, Kollateral Dolaşım
Kollateral dolaşımı öğrenmek
Arterial sulama bölgelerindeki infarktları tanımak
Sınır alanları ve bu alanlardaki infarktları tanımak
Prof.Dr.Nail Bulakbaşı
Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi
A2
A1
A1
ACA
ACA
Sulama alanı
Kortikal dallar:Frontal
ve parietal lob medial
bölümleri
Penetran dallar
(Medial lentikülostriat
arter) : Korpus
kallozum, bazal
ganglion ve internal
kapsül anterioru
Varyasyon
Frontal
Frontal
Frontal
Parasentral
Kallozomarjinal
Perikallozal
Frontopolar
Parietal
A3
A2
Orbitoforntal
Persistan primitif
olfaktör arter
İnfraoptik A1
Azigos ACA
Osborn’s Brain, 2013
Anterior Serebral Arter (ACA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Varyasyon
Mohr JP, et al. Stroke: Pathophysiology, Diagnosis and Management 2011 5th ed.
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
1
27.09.2014
Varyasyon
Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084
Anterior Serebral Arter (ACA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Anterior Serebral Arter (ACA)
Varyasyon
Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084
Anterior Serebral Arter (ACA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
ACA A2
Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
2
27.09.2014
Bilateral A3 infarktı
A3 + post M2 infarktı
Perikallozal infarkt
MCA
M2
Sulama alanı (En geniş)
Kortikal dallar: ACA ve
PCA sulama bölgeleri
dışındaki serebral
hemisferlerin lateral
yüzlerinin büyük bölümü
Penetran dallar: Lateral
bazal beyin yapıları
M1
M4
Yaygın dallanma paterni
MCA hipo/aplazisi çok
nadir
Duplike MCA origini/
fenestrasyon / aksesuar
MCA
M4
M2
Varyasyon
M3
M2
M1
Osborn’s Brain, 2013
MCA
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
3
27.09.2014
Varyasyon
Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Varyasyon
Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
4
27.09.2014
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Orta Serebral Arter (MCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
MCA M2 posterior dal
Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013
MCA M2 anterior dal
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
5
27.09.2014
MCA M4 segment (MF + PS)
Total MCA distal M1
Posterior Serebral Arter (PCA)
Posterior Serebral Arter (PCA)
Sulama alanı
Kortikal dallar: temporal
lob inferomediali, oksipital
pol, vizüel korteks ve
korpus kallozumun
spleniumu, posteior 1/3
medial hemisfer, koroid
pleksusların çoğunluğu
P1’den çıkan
talamoperforatörler ortabeyin ve talamus
posterioru
Varyasyon
Fetal originli PCA
Percheron arteri: Tek
dominant talamoperforatör
Erken P1 bifurkasyon /
duplikasyon / fenestrasyon
P1
P2
P3
P4
P4
Osborn’s Brain, 2013
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Varyasyon
Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084
Varyasyon
Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
6
27.09.2014
Posterior Serebral Arter (PCA)
Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013
Posterior Serebral Arter (PCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Posterior Serebral Arter (PCA)
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
PCA-P4 Medial trunk
PCA- P2 Temporal A
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
7
27.09.2014
Vertebrobaziller sistem
Posterior İnferior Serebellar
Arter (PICA)
Serebellumun inferiorposteior oksipital yüzeyi
Serebellar tonsil, medulla,
koroid pleksus
Anterior İnferior Serebellar
Arter (AICA)
P1
SCA
AICA
Perforatörler
P1 + Posterior M3
PICA
Serebellumun inferior
anterior oksipital yüzeyi
PICA/AICA alanı değişebilir
Süperior Serebellar Arter
(SCA)
Serebellumun süperior
tentoryal yüzeyi
Vertebral ve baziler arter
perforatörleri
Medulla oblongata ve pons
Vertebro-baziller sistem
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Vertebro-baziller sistem
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Osborn’s Brain, 2013
Vertebro-baziller sistem
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Vertebro-baziller sistem
Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
8
27.09.2014
AICA
PICA
PICA medial dal
Bilateral PICA + L-SCA
SCA
Beyin sapı kanlanması
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
9
27.09.2014
Mezensefalon
Tatu L et al. Neurology 1996:47:1125-1135
Anteromedial mezensefalik sendrom
Anteromedial mezensefalik sendrom
İnterpedinküler perforatörler
İnterpedinküler perforatörler
Benedikt sendromu
Benedikt sendromu
İpsi III palsi
Kontra koreatetoz/tremor
İpsi III palsi
Kontra koreatetoz/tremor
Nükleus ruber
Weber sendromu
Nükleus ruber
Weber sendromu
İpsi III palsi
Kontra hemiparezi/hemipleji
İpsi III palsi
Kontra hemiparezi/hemipleji
Kortikospinal trakt
Claude sendromu
Kortikospinal trakt
Claude sendromu
İpsi III palsi
Kontra ataksi
İpsi III palsi
Kontra ataksi
Süperior serebellar pedinkül
Dorsal mezensefalik sendrom
(Parinaud sendromu)
Uzun sirkumfleks +
koroidal + kollikular
arterler
Anatomi
Bulgu
Kollikulus süp+inf
Vertikal gaze palsi
Nistagmus
Posterior komissür Akomodasyon felci
III ve IV nükleus
Üste bakış kısıtlılığı
Bilateral pitoz
Süperior serebellar pedinkül
Bilateral mezensefalik sendrom
(Baziler tepe sendromu)
BA
Anatomi
Bulgu
Mezensefalon
Vertikal gaze palsi
III palsi
Talamus
Dikkat bozukluğu
Medial temporal
loblar
Bellek bozukluğu
Afazi
Oksipital lob
Görme alanı defekti
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
10
27.09.2014
Pons
Dorsolateral pontin sendrom
Foville sendromu
AICA/uzun sirkumfleks arter
Anatomi
Bulgu
Lateral
kortikospinal
traktus
İpsi ataksi
İpsi gaze paralizi
İpsi fasiyal paralizi
Kontra hemihipoestezi/pleji
Tatu L et al. Neurology 1996:47:1125-1135
Lateral rostral pontin sendrom
Marie-Foix sendromu
Anteromedial pontin sendrom
(Millard-Gubler sendromu)
AICA/ kısa sirkumfleks arter
Anatomi
BA/Ant. paramedian A.
Bulgu
Spinotalamik traktus İpsi nokta temas ve ısı
duyu kaybı
Anatomi
Bulgu
Abdusens nük.
İpsi CN VI ve VII palsy
İnferior serebellar
pedinkül
Kortikospinal trakt Kontra
hemihipoestezi/hemipleji
İpsi ataksi
Lateral kortikospinal Kontra
trakt
hemihipoestezi/pleji
Anterior anteromedial pontin
infarkt
Posterior anteromedial pontin
infarkt
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
11
27.09.2014
Bilateral ventral sendrom
Locked-in sendromu
Tegmental sendrom
(Raymond-Chestan sendromu)
BA
BA/Ant. paramedian A.
Anatomi
Bulgu
Anatomi
Bulgu
Kortikospinal
traktus
Kuadripleji
Medial longitudinal
traktus
İpsi CN VI palsy
Kortikobulbar
traktus
Afoni/Disfaji
Kortikospinal trakt
Kontra hemihipoestezi
Tremor
Ataksi
Paramedian pontin
retiküler
formasyon
Bilateral horizontal
gaze paralizi
Fasiyal nükleus
Bilateral fasiyal
zayıflık
Retiküler
formasyon
Geçici letarji
Lateral medüller sendrom
(Wallenberg sendromu)
Medulla
VA/PICA dalı
Anatomi
Bulgu
Trigeminal nük.
İpsi kornea refleksi 
İpsi fasiyal
hemianestezi
Lateral spinotalamik Kontra hemihipoestezi
traktus
Tremor
İnferior serebellar
pedinkül
İpsi ataksi
Sempatik lifler
İpsi Horner send
Nükleus ambigus
Disfaji, dizartri, ses
kısıklığı
Tatu L et al. Neurology 1996:47:1125-1135
Medial medüller sendrom
(Dejerine sendromu)
VA / Ant. Spinal A.
Anatomi
Bulgu
Kortikospinal trakt Kontra
hemiparezi/hemipl
eji
CN XII nükleusu
İpsi dil parezisi
Medial lemnisküs
Kontra eklem
pozisyon hissi
Hemimedüller sendrom
VA+PICA+ASA
Anatomi
Bulgu
Trigeminal nük.
İpsi kornea refleksi 
İpsi fasiyal
hemianestezi
Lat. Spinotalamik +
Kortikospinal
traktuslar
Kontra hemihipoestezi
İnferior serebellar
pedinkül
İpsi ataksi
Sempatik lifler
İpsi Horner send
Nükleus ambigus
Disfaji, dizartri, ses
kısıklığı
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
12
27.09.2014
Bazal ganglionlar
Lentikülo-Striat Arterler
(LSA)
Medial dallar (ACA A1
Heubner arteri) kaudat
nükleus başı, globus pallidus
Lateral dallar (MCA) bazal
ganglionların büyük bölümünü
Anterior Koroideal Artery
(AchA)
Hipokampusun bir kısmı,
internal kapsül arka bacağı,
lateral ve posterior
periventriküler ak madde
Talamoperforatörler (PCA P1)
Orta-beyin ve talamus
Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013
LSA
Lateral LSA
Lateral LSA
Medial + Lateral LSA
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
13
27.09.2014
Azygos Heubner
LSA + AChoA
AChoA
AChoA
Paramedian Arter
Percheron A. infarktı
Osborn’s Brain, 2013
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
14
27.09.2014
Kollateral dolaşım
Kollateral dolaşım neden önemli ?
Sağ-sol
AComA
İki PCA
Her iki A Spinal A
Karotid-Vertebral
PComA
Her iki VA
ICA-ECA
STA-OA
Angular A-OA
MMA-SOA
ICA karotikotimpanik dalı
Subklavyan-Karotid
Subklavyan-Vertebral
Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013
Willis poligonu
Willis poligonu
Anterior Kominikan
Arter (AComA)
Anterior hipotalamus,
optik kizama, korpus
kallozum genu, singulat
girus, forniks
Posterior Kominikan
Arter (PComA)
Anterior
talamoperforatör
Osborn’s Brain, 2013
Eftekhar B, et al. BMC Neurol 2006; 6:22
Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013
Willis poligonu
Kollateral dolaşım neden önemli ?
Varyasyonu kural
İskemiyi önler
0 : Kollateral dolaşım yok
Bir veya daha fazla
bileşenin yokluğu
veya hipoplazisi sık
İskemiyi azaltır  klinik
defekt azalır
1 : İskeminin perferine
yavaş kollateral  geniş
defekt
Sağaltımın etkinliğini
arttırır
ASITN / SIR kollateral
akım evreleme sistemi
Liebeskind DS. Neuroimag Clin N Am 20015:15:553-573
2 : İskeminin perferine
hızlı kollateral  sınırlı
defekt
3 : İskemik bölgenin
tümüne geç venöz fazda
yavaş kollateral dolaşım
4 : İskemik bölgenin
tümüne hızlı kollateral
dolaşım  retrograd
dolaşım
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
15
27.09.2014
Serebral kollateral dolaşım
Serebral kollateral dolaşım
Arterial kollateraller
Arterial kollateraller
Uzun, devre şeklinde
Fonksiyonel dokuya
girmez
Uzun, devre şeklinde
Fonksiyonel dokuya
girmez
Willis poligonu
içindeki kısa
kollateraller
Leptomeningeal
oldukça uzun
kollateraller
Willis poligonu
içindeki kısa
kollateraller
Leptomeningeal
oldukça uzun
kollateraller
Ancak iskemik süreçte
ortaya çıkan uç
kollateraller
Ancak iskemik süreçte
ortaya çıkan uç
kollateraller
Liebeskind DS.
Neuroimag Clin N Am
20015:15:553-573
Osborn’s Brain, 2013
Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013
Sınır zonları
Serebral kollateral dolaşım
Anastomoz yapmayan iki
arterial uç sulama alanının
bileşkesinde kalan alanladır
Arterial kollateraller
Uzun, devre şeklinde
Fonksiyonel dokuya
girmez
Daha az kanlanma
gösterdikleri için infarkt
oluşma riski daha yüksek
Willis poligonu
içindeki kısa
kollateraller
Tüm infarktların %10-12’si
İki tip sınır zonu mevcut
Leptomeningeal
oldukça uzun
kollateraller
Eksternal: Kortikal
alanlarda
ACA-MCA arasında
MCA-PCA arasında
Ancak iskemik süreçte
ortaya çıkan uç
kollateraller
Liebeskind DS.
Neuroimag Clin N Am
20015:15:553-573
İnternal: Derin ak
maddede
Peforatörler arasında
(LSA, medüller ve koroidal
perforatör)
Ana dallar arasında (ACA,
MCA, PCA)
Sınır zon infarktı
Osborn’s Brain, 2013
Sınır zon infarktı
ACA
MCA
MCA
AICA
MCA
PCA
AICA
PICA
MCA
PICA
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
16
27.09.2014
Sınır zon infarktı
ACA
MCA
MCA
PCA
ACA
MCA
MCA
PCA
Sınır zon infarktı
Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
17